Innovation BG

148
Иновации.бг Българската иновационна система в Европейския съюз

description

Иновации.бг 2007 анализира състоянието на националната иновационна система и прави препоръки за подобряване на иновационния потенциал на българската икономика.

Transcript of Innovation BG

  • .

  • . ... , , , , , , ; , .,

    .

    ... , , , , , - , , , . - , , . , , , , , . ... , , , , , . - , , , , , , , , , , , , , , , ,

    :

    , , , , , , , , , - , , , , , -- , , , , , , , - , , -, - , ,

    - , , , ... - , , . ... , , , , p - , , , , , , , , - , - , , . ... , , . ... , , , ... - , , , , , , . - , , , , , , ... , , ... , ,

    ISBN-10: 954-9456-08-0ISBN-13: 978-954-9456-08-0

    2006 .

  • I N N O V AT I O N . B G 3

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

    2007 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

    . 2007 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

    1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

    2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

    3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 , . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

    4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 , . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 , . . . . . . . . . 88

    5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

    - . . . . . . . . 101

    1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

    2. , . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127

    3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137

    4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145

  • 4

    -

    -15 - -10 -

    2004 .-8 -

    -8+2 -

    ,

    -

    .. 7

    ,

    CEECs Central and Eastern European CountriesDNS Domain Name ServerERP Enterprise Resource PlanningIP Internet Protocol Knowledge Assessment Methodology Master of Business AdministrationNACE Nomenclature des Activits de Communaut

    Europenne ( )

    NII National Innovation IndexOECD Organisation for Economic Co-operation and

    DevelopmentPIRLS International Reading Literacy StudyPISA Programme for International Student

    AssessmentR & D Research and DevelopmentSIBIS Statistical Indicators Benchmarking the

    Information SocietyTIMSS Third International Mathematics and Science

    StudyTLD Top-Level Domain UN United Nations WEF World Economic ForumWIIW Wiener Institut fuer Internationale

    Wirtschaftsvergleiche

  • I N N O V AT I O N . B G 5

    1. , . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

    2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

    3. , . . . . . 51

    4. . . . . . . . . 96

    5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

    6. - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

    7. (%) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117

    8. (Final Cluster Centers) . . . . . 120

    1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

    2. 2007 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

    3. , 2007 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

    4. - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

    5. 2003, 2004 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

    6. 1995, 2006 . . 32

    7. . . . . . . . . . . . . . . 32

    8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

    9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

    10. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

    11. , . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

    12. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

    13. . . . . . . . . . . . . . 37

    14. -15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

    15. . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

    16. -15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

    17. , , -15 -8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

    18. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

    19. -15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

    20. - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

  • 6 21. -10 ISO 9001:2000 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

    22. -10 ISO 14001 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

    23. , ( -15, ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

    24. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

    25. 1 . , (-10) 1995 2003 . 49

    26. 1 . , (-10) 1995 2003 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

    27. , 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

    28. , , 2006 . (%) . . . . . . . . . . 51

    29. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

    30. () (1988 2003 .) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

    31. 1 . 2000 2003 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

    32. 1988 2003 . ( %) . . 54

    33. 1988 2003 . ( %) . . . . . . . . 54

    34. 2003 . . . 55

    35. ( 1992, 1996, 2001 .) . . . . . . . . 56

    36. 1995 2003 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

    37. -8+2 2003 . ( 8+2 ) . 57

    38. : 1000 , , . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

    39. (1996 2004 .) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

    40. (1996 2004 .) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

    41. , , 2006 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

    42. 2005 . (%) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

    43. , (%) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

    44. , (%) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

    45. , % . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

    46. . . . . . . . . . . . 70

    47. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70

    48. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71

    49. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71

  • I N N O V AT I O N . B G 7

    50. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72

    51. (1995 2004 .) . . . . . . . . . . . . . . . 72

    52. (1995 2004 .) . . . . . . . . . . . . 72

    53. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

    54. (1999 2005 .) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74

    55. (1999 2005 .) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

    56. , (1995 2004 .) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

    57. , (1995 2004 .) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

    58. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

    59. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

    60. (1999 2005 .) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

    61. 2006 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

    62. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

    63. (1999 2006 .) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

    64. (1999 2006 .) . . . . . . 80

    65. (2001 2006 .) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

    66. . . . . . . . . . . . . . . . . . 85

    67. 1000 25 29 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85

    68. , , 1000 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

    69. , , . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

    70. (% ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87

    71. (% ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87

    72. 20 24 . 2005 . ( 2000 .) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88

    73. 25 64 (2004 .) . . . . 89

    74. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89

    75. 20 24 . . . . . . . . . . . . . 90

    76. 20 29 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

    77. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91

    78. - . . . . . . . 91

    79. 25 64 ., . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

    80. , (% ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95

  • 8 81. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

    82. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

    83. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98

    84. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98

    85. , /, , , . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

    86. , 2006 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

    87. (%) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115

    88. 2006 . (%) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115

    89. (%) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117

    90. , (%) . . . . . . . . . . . . 118

    91. , 2003 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122

    92. , ( ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123

    93. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

    94. ( ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

    95. (1999 2004 .) . . . . . . . . . . 142

    96. ( ; EU 25 = 100) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142

    97. -25, -8 (1995 2007 .) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143

    98. (2005 2006 .) . . . . . . . . . . . . . . . . 143

    99. . . . . . . . . . . . . . . 143

    1. : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

    2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

    3. - : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

    4. , . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

    5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107

    6. - . . . . . . . . . . 108

  • 9I N N O V AT I O N . B G

    1 2007 . - . - - . 2007 2013 . - .

    . 2007 - . - - , . , . 2007 - 2007 . :

    ; ; ; ; ().

    - , - , - - .

  • 10

    * , ( 65 %) . ( 24 % ) 40, 2006 . 10,2. ( , ). 56,1. , , 56,1, 4 % .

    , 2007 . - . -, . - , , . , , - . - - , - .

    . , 16 % , . , - , , , , - , - - - . - , , , . - - (, ) . , , , -, , . , 30 % - (.. 5 % ) -

  • 11I N N O V AT I O N . B G

    . , - . - , - , - .

    . 50 % - , -10. - , . -10 , -. - , - , . . - - , -15 -. - , - -10, .

    . , . . - . - , - . - (, ), ( ) - -15 . - . - -15. - . - .

    -

  • 12

    . - - . - , - . , , .

    . , . - , - 2007 . . 2 , .

    . - . - . 2006 . , - , 6 .. 2004 . 7 .. -15 . - . - , - . - - .

    . (0,51 % ), , . -, . - , .

    . , 4 - -15 . - . - -. - -, . -15 1/5 .

  • 13I N N O V AT I O N . B G

    , . , 2 3 .

    -. . - () - 8 40 % -, -8, 3 - - . - -- , , , . , - - - . .

    . - 2006 ., -, . - . . -- -. - . 2-3 , ( , ) - 2007 2008 .

    - , - -, . . 2002 2005 . - - . -10 -25.

    , -. . ( 35 %) - . , - ( 30 % ). -

  • 14

    , -10 , - . - -, -10, - - , -10 -15.

    , . - - -10 -15, . - , , - , . , , 9 -, -15.

    - , - , - . -- . 2007 . - .

    . - , - (60 % ), - (10 %). - , . 2007 . 90 % , - .

    . 2006 . - 1/5 - . 50 % 10 2007 2008 . , - , - . .

    - - 2007 2013 . , .

  • 15I N N O V AT I O N . B G

    - - , , , , -, , . - - . , - , -.

    - . , , -, , - - . , - , - , -, - . - . 2007 , .

    -

    : .

    - .

    -.

    - ( ) ( ).

    , , () .

    - , -

    -.

  • 16

    -, , -, .

    - .

    - , - , - , , , :

    ; ( , -

    ); , -

    ; **.

    * .

    ** Fagerberg, J., M. Godinho, Innovation and Catching-up, The Oxford Handbook of Innovation, Oxford University Press, 2005, p. 536.

  • 17I N N O V AT I O N . B G

    1 2007 . - . - 2015 . . - -25 . , , - , . - () , , , , , 1. - , 31 % 2011 .2 , , - . - , - , .

    . - - .

    1 Fagerber, J., M. Godhino, Innovation and Catching-Up, The Oxford Handbook of Innovation, Oxford University Press (2005).

    2 IMF, Bulgaria: Selected Issues and Statistical Appendix. .

  • 18

    , - - , , , . , .

    . 2007 - . - , . , . 2007 - 2007 . :

    ; ; ; ; ().

    - , - - , - . 1. . 2007 . - .

    - : 1) - (European Innovation Scoreboard) - ; 2) , (OECD Science, Technology and Industry Scoreboard); 3) - (National Innovation Initiative) 4) - (Executive Index of the Massachusetts Innovation Economy). - 2. -- .: , - (2005).

  • 19I N N O V AT I O N . B G

    2007 2013 . , . . - , , , , , . - . , , .

    2007 .

  • 20

    - , - - - . - 2007 2013 .3 (), - , - : 1) - - 2) - - , . - 2004 . , 2007 . - - - .

    , . , , - , , - , - -. , , - 50 .

    - 4, - - 5 - -

    , - -. - , , - - . - - . , - - - , - - , , 6. - ,

    1. ,

    (. 2006 .)

    ( + )

    (

    %)

    2004 2005 .

    2007 2013 .

    .

    .

    383,4 62,4 708,3 53,3 84,7

    173,4 28,2 324,6 24,4 87,3

    21,7 3,5 12,7 1,0 -41,6

    7,2 1,2 8,1 0,6 11,9

    136,6 22,3 307,2 23,1 124,8

    44,5 7,2 55,8 4,2 25,4

    94,1 15,3 293,2 22,1 211,7

    45,5 7,4 117,0 8,8 157,1

    37,8 6,2 149,6 11,3 295,8

    10,8 1,8 26,7 2,0 146,9

    136,5 22,2 327,7 24,7 140,1

    2,1 0,3 101,1 7,6 4645,1

    131,5 21,4 198,5 14,9 50,9

    2,8 0,5 28,1 2,1 892,9

    0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

    614,0 100,0 1329,2 100,0 116,5

    : 2007 2013, . 2006 . (. 120).

    3 . 2006 .

    4 ( . complementarity) , , 2007 2013 . - , 2004 2005 . , , .

    5 2007 . 40 % .

    6 , , . - . Accessing EU Funds in the New Member States: Best Practice from Around Europe, Economist Corporate Network, The Economist (2005).

  • 21I N N O V AT I O N . B G

    - - - , 7. - - - - - .

    - , - . - , , : - , - - 8. - .

    - - - .

    - - 2005 . - - 2007 2013 . - , : -

    , COM (2005) 4889. : ) (, , - , ); ) ( , , - - .); ) ; ) - - - ( - - ).

    : , COM (2006)

    502. 2006 . - , - -, . - . : ) - ; ) -; ) - - - -. - 10 - - , - .

    , , . , - 2007 2013 . , - , - : -

    -- , - : (308 . ) - (74 . )10. - -

    7 . , . 23, .: , , 2005.

    8 . Aghion, Ph., A Primer on Innovation and Growth, Bruegel Policy Brief No 6/2006 Pisani-Ferri, J., Europes Eroding Wealth of Knowledge, Financial Times, August 23, 2006.

    9 , - , - (Creating an Innovative Europe: Report on the Independent Expert Goup on R & D and Innovation ppointed Following the Hampton Court Summit and Chaired by Mr. Esko Aho, 2006).

    10 Communication from the Commission Cohesion Policy in Support of Growth and Jobs: Community Strategic Guidelines, 2007 2013, Brussels, 05.07.2005, COM(2005) 0299; Cohesion Policy: the 2007 Watershed, Fact Sheet, European Commission, DG Regional Policy; Regions for Economic Change: Innovating through EU Regional Policy (2006); Innovative Actions and Strategies (2006).

  • 22

    , - 82 % (251 . ) - . 60 % - , , , , - , . 2000 2006 . 5 % (10,5 . ) -, - . 2007 2013 . - -- - : - - (26 % ), , - - (25 %), - (37 %) (3 %). - - , - - . - - . 2007 . -

    JEREMIE ( -- ), () - - . - ().

    (7 ) -,

    (2007 2013) - - 50,5 . - 2007 2013 .11 12 - . - : (32,3 . /64 % - ), (7,5 . /15 %),

    11 Amended Proposal for a Decision of the European Parliament and the Council Concerning the 7th Framework Programme of the European Community for Research, Technological Development and Demonstration Activities (2007 2013), COM(2006) 364 final

    12 4- .

    1. :

    1. - -.

    2. 2009 .

    3. , .

    4. 2006 . - .

    5. ( ) .

    6. , - . 2006 . - .

    7. - 2006 . 2007 .

    8. , - - .

    9. 2007 . .

    10. 2006 . - - .

    : : , COM (2006) 502.

  • 23I N N O V AT I O N . B G

    (4,7 . /9 %) - (4,3 . /9 %). 7 - , . - 15 % - (4,9 . ) . - - , , - . - -, , - - , - .

    - (2007 2013 .) - , . 4,2 . , : ) - (2,6 . ), - - ; ) - (0,8 . ); ) - (0,8 . ). - , 7 - , - -

    -, .

    Socrates, Leonardo da Vinci, Jean Monnet, eLearning, Tempus, Erasmus Mundus - .

    - -:

    . - 13, , , - .

    .

    Pro Inno Europe - - - .

    - - Europe Innova. - - 2007 2013 . - , - . 2007 . EK - , - - .

    13 . European Trend Chart on Innovation European Innovation Scoreboard.

    1.

    : .

    : (Regions for Economic Change: Innovating Through EU Regional Policy (2006); Innovative Actions and Strategies (2006); Amended Proposal for a Decision of the European Parliament and the Council Concerning the 7th Framework Programme of the European Community for Research, Technological Development and Demonstration Activities (2007 2013), COM(2006) 364 final.

    4,21 . (1,37 %):

    , ,

    308,04 ., 106,31 . (. 60 % )

    30,80 . (. 10 % , ) +

    (JEREMIE)

    7 50,52 ., 4,84 . (1,57%) 4,21 .(1,37 %)

  • 24

    - 71 33 .

    -14, 1995 ., - , - - - : , -

    - . , , -, , - .

    -. , , , -- - .

    - , , , . -

    - .

    - - , , .

    -, . - - - .

    - - . - 2007 . - , , -. - 2007 2013 . - - -, . -. - -

    2009 . - - - .

    , - 15, - 2007 2013 . - , - : -

    - - 15 %16 - (1,9 % - - - , 124,4 . 2007 2013 .) - 1 , - . - , - , . , - .

    - -

    14 . , .

    15 , , , . , www.eufunds.bg 25.11.2006 ., ( ), . , , , .

    16 , 2007 2014 ., . .

  • 25I N N O V AT I O N . B G

    - - , - 3,2 %17 - (0,5 % , 33 . 2007 2013 .). - , , - -, , . - 2007 . - - , -, - .

    - - 1,2 % - - (0,2 % , 16,3 . - 2007 2013 .). , .

    - - 4 % , - -- .

    17 , 2007 ., .

    18 , , : , , ; ; . , , . ( 2006 .) 7- .

    3. , 2007 2013 .18

    : , 2006.

    2. 2007 2013 .

    : 2007 2013 ., 2006 .

    0

    200

    400

    600

    800

    1 000

    1 200

    1 400

    2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

    " "

    "

    "

    "

    "

    "

    . -

    -

  • 26

    19 , , . , , , .

    20 2006 . , .

    21 EU Enlargement What Impact on Research in Bulgaria, Romania and the EU?, Cordis News, 7 2006 .22 Accessing EU Funds in the New Member States: Best Practice from Around Europe, Economist Corporate

    Network, The Economist (2005).

    - , .

    -, - -, 19 (- - ), 12,8 . 2007 . 32,1 . 2013 . -, - . 2006 . - , 8 . 20. , 2007 ., 50 % -. - . - - 31,2 . , - 21. , - - , 2007 . - 16 . .

    , - , 2007 . - - - , ,

    . , - - 2007 2013 ., - - 2 %, . - 2004 2005 . - 0,2 .., 1,5 .. 7,3 .. - (). 2004 ., 1 % 2 % - 10 % 22. - - - - -, - .

    - - , - . - , - - - -, : -

    - , - - , , - . - - -

    4. -

    : 2007 2013 ., 2006 .

    24 %

    1 %

    1 %

    23 %

    4 % 9 %

    11 %

    2 %

    8 %

    15 % 2 %

  • 27I N N O V AT I O N . B G

    , . - 2005 2006 . - , - - 2005 2013 ., . - , - 2007 2013 ., , - . - - - - , , - .

    - - , , -, . - - , , - . - -

    - - - - . - - - - . , - , - - , . - - .

    - - , . - - - - - 2007 ., . - -- . 2004 ., -,

    - - - 23.

    - - - - - - - . - 2007 . -, . - - . - - (), - - - , . - . 2008 ., 2007 . .

    23 Accessing EU Funds in the New Member States: Best Practice from Around Europe, Economist Corporate Network, 2005.

  • 28

  • 29I N N O V AT I O N . B G

    24 - . 2 .: , , 2005.

    .24 5 , - :

    1. - , , - -.

    2. - - - .

    3. - , - .

    4. - () , - .

    5. () - .

    . - , - .

    . 2007

  • 30

    , . , - . - - . -, .. - , .

    - , . , , , .

    - , - - . - , , - , - 25. , . 2007 , , - , - .

    25 Measuring Innovation 2006, The Boston Consulting Group, 2006.

  • 31I N N O V AT I O N . B G

    - , - : - , - 26, - - 27, - - , - . 2006 . , - -28. - , - , - , - -

    - .

    -29 - - - , , -. - . 2003 2006 . - - , , , , . -. , -, .. - . - -25 .

    - - ,

    . 80 , : 1) - - ; 2) ; 3) 4) . - - - , , , .

    - 2006 2007 . - - , - -, - , , - - - . - - . -

    26 1999 . . 2003 .

    27 , .

    28 . .: , , 2005.29 . 2.

    5. 2003, 2004 2005

    : , 2006.

  • 32

    - - - , , , - - .

    - 30

    , - , - -. / , - -, -

    6. 1995, 2006 .

    : 0 ; 10 -.

    : , 2006.

    7.

    : 2006 2007 . (Global Competitiveness Report 2006 2007).

    3,83 3,98 3,71 3,543,19

    3,51 3,35 3,263,82

    3,30 3,47 3,45 3,35 3,14 2,93

    0,00,51,01,52,02,53,03,54,04,5

    30 , () , . 1070 . , , ., -, , . , , -, . 2.

  • 33I N N O V AT I O N . B G

    . . 2007 , , - - -, - , . , - 1 . . 2007 - - - .

    , - - , - . - , - 31. - - , - ( ) , -

    , - 32. - - , , , - 33.

    - , - 0 100 . - -, - - 34. -. - , , .

    : , - ( ) 35. 2006 . -

    (27 %), (18,1 %) (17,5 %). , -- , (1,6 %), (2,8 %) (6,2 %). -, -, . - , , . - -, -, , . - - , - . - - - . , -. - - - -, . - 36. -

    31 Fagerberg, J., D. Mowery, R. Nelson, The Oxford Handbook of Innovation, Oxford University Press 2005.32 Pinta, M., Innovation and Employment, The Oxford Handbook on Innovation, Oxford University Press, 2005.33 Fagerberg, J., M., Godhino, Innovation and Catching-Up, The Oxford Handbook on Innovation, Oxford University

    Press, 2005.34 , ,

    ( ) - - , . . McGregor, J., The Worlds Most Innovative Companies, BusinessWeek, April 24, 2006; Innovation 2006, The Boston Consulting Group, 2006; The R & D Scoreboard 2006, Department of Trade and Industry, UK, 2006.

    35 Community Innovation Survey 4 .

    36 . .

  • 34

    - 1 , - - .

    -, ( 65 %) . ( 24 % ) - 40, 2006 . 10,2. - - - ( -, ). - - 56,1. , - - 56,1, 4 % . - - . -, -, - - - - 37.

    - -

    37 . .

    8.

    : Harvard Business Review, Moore, G., Darwin and the Demon: Innovating Within Established Enterprises, 2005.

    ( )

    ( )

    ,

    ( )

    ( )

    9.

    : . -, . , , , .

    : , 2006.

    2,8 %

    6,2 %

    1,6 %

    13,6 %

    9,8 %

    14,2 %

    8,1 %

    18,1 %

    17,5 %

    27 %

  • 35I N N O V AT I O N . B G

    - - , -, -, - - . - , - . - - , - , , -. - . - 3 .. , - - 38. - - - ( 30 ) ( 100 ) , - -. - , - - . -, - - 39.

    - - , - -. -, , -. - , - -, , - . , - , 10 .. - - . - - . - ,

    . - - . -., .

    . , , 30 % - -, . , - - ( MBA -) -

    10.

    : 10,2 56,1 .

    : , 2006.

    0

    10

    20

    30

    40

    50

    60

    70

    80

    90

    100

    0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

    %

    (

    )

    10,2

    56,1

    38 . .39

    , .

  • 36

    -. - -, - 40. - - - - .

    - 2006 . - . -. - - , - - - .

    11. ,

    : , 2006.

    0,0

    5,0

    10,0

    15,0

    20,0

    25,0

    30,0

    35,0

    40,0

    45,0

    %

    0

    2

    4

    6

    8

    10

    12

    14

    16

    18

    20

    12.

    : : , ..

    : , 2006.

    0.0

    10.0

    20.0

    30.0

    40.0

    50.0

    60.0

    70.0

    %

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    40

    45

    50

    40 . 2006, , 2006 World Competitiveness Yearbook 2006, IMD, 2006.

  • 37I N N O V AT I O N . B G

    13. 41

    : -, 1011 , 2006.

    0

    10

    20

    30

    40

    50

    60

    70

    < 1 . 2 5 . 6

    %

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    40

    45

    41 , . , .

  • 38

  • 39I N N O V AT I O N . B G

    , -, , . - , - . , - .

    , 2007 . . , . - , .

    . - , - 16 % , . , - ,

    1.

  • 40

    , , , - , - - - . , , , . - - (, ) . - , , .

    . 50 % - , -10. - , - . , -10 , . - . , -15 -. , -10, - .

    . - , . . - - . - , - . (, ), ( ) - -15 . - . - -15. . .

  • 41I N N O V AT I O N . B G

    ( ) . - . - - , , , ( - - ) .

    42 16.2 % 9 . -, ., , -. - -15 44 % 2000 .43, - - 44. - -

    - . - - ( 10.1 ..), , , , - - (9.8 ..) - (8.4 ..). - - -, (0.5 ..).

    -15 ,

    - (27.8 ..) (28.8 ..) - (28.5 ..). , - - - -15 20.6 .. - - , - - . - - - , , (62 % ) (51 %). - , - (26 %) -, (27 %).

    - -15 . - - - - , , , - , - - - (20.4 %), -15 (13.9 %). - - - . - -, -.

    42 (Community Innovation Survey) 2005 . 2006 . 2004 ., .: , , 2005. 2004 2006 . , , ( , ) . , ( - ) - . 2 , - .

    43 , 2007 ., . .

    44 -15 4 . 2005 2006 ., , , .

  • 42

    - 45 - . , , , - -. , - -. , , , -, - . , - . - ( 80 % - - ) , -, , .

    -15 - - - , - . - 46 , - - -

    . - . 47, - -, - . 48 % - 57 %. , - - 20 % - 16 %. - - - . - /

    -. - , - - . - - - , - .

    - - - ( -) -. - - -15. 46.2 %,

    14. -15

    : . .

    : , 2006, , 2006.

    0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

    ,

    ,

    ; ;

    (2003)

    (2004)

    -15 (2000)

    45 , , , . , .

    46 .47 Population Innovation Readiness, Special Eurobarometer, European Commission, 2005.

  • 43I N N O V AT I O N . B G

    -15 25.4 %48. - - . - - - , .. - - . , - , - -, (), , , - - .

    -15. - - , - , . , - - - -, -, - . , - , - -15.

    - -

    . - -, , - 49. - - , -

    -15. , , , - - - . , - - , .

    15.

    : .

    : , 2006.

    0% 20% 40% 60% 80% 100%

    (2004)(2003)

    (2004) (2003)

    (2004) (2003)

    , (2004) (2003)

    (2004) (2003)

    , (2004) (2003)

    (2004) (2003)

    ; ; (2004) (2003)

    16. -15

    : . 2001 .

    : , 2006.

    48 . -.49 2004 .

  • 44

    - - , - - , - . - - - . - , - . 2006 . - - - . , - - .

    - - -. , -15 -, - . - , - - . , - , , - - . -

    - - (, , ) . -

    -, - . , - - - .

    17. , , -15 -8

    : , 2006.

    18.

    : ?. - : 1 (2) (1).

    : , 2006 .

    2,93,43,02,32,12,1

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    200420032002200120001999

    -15

    52,6

    13,4

    61,5

    20,3

    39,5

    55,3

    15,5

    50,2

    14,5

    80,6

    26,4

    44,9

    21,1

    33,9

    0,0

    50,0

    100,0

    150,0

    200,0

    250,0

    300,0

    2004 2006

    ,

    ,

  • 45I N N OVAT I O N . B G

    - - -15 , - - - , - . , - -, - , . - - , - , -, -. - - - - .

    - ISO 9001: 2000 ISO 14001, -:1.

    - -- - .

    2. - - -.

    19. -15

    : ; , ; 100 %, .

    : , 2006 ., , 2001 .

    20. -

    : , 2006, 2006, -, 2006.

    05

    1015

    2025

    3035

    40

    45

    -15 (2000) (2003) (2004)

    0%

    10%

    20%

    30%

    40%

    50%

    60%

    70%

    80%

    90%

    100%

    -15

    (2000)

    (2003)

    (2004)

    (2006)

  • 46

    21. -10 ISO 9001:2000

    : The ISO Survey-2005, ISO Central Secretariat, 2006.

    22. -10 ISO 14001

    : The ISO Survey-2005, ISO Central Secretariat, 2006.

    0

    2 000

    4 000

    6 000

    8 000

    10 000

    12 000

    XII.2001 XII.2002 XII.2003 XII.2004 XII.2005

    2 220

    0

    200

    400

    600

    800

    1 000

    1 200

    1 400

    1 600

    1 800

    2 000

    2 200

    XII.2001 XII.2002 XII.2003 XII.2004 XII.2005

    49

  • 47I N N OVAT I O N . B G

    - . - , -, , , - , - . -15 - - , - -. - , - - , - . , - , -- , -. - , - . - - - - - , - . - -15

    - - , -, - .

    -, - , - , -15, - - - . - -

    , - , - - - . / - , , - - .

    23. , ( -15, )

    : ; 100 % - .

    : , 2006 ., , 2001 .

    (2003)

    -15 (2000)

    (2004)

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    -

    - -

    -

    -

    -

    -

    -

    -

    -

    -

  • 48

    50

    ( ) - . . .

    51

    2002 . - () - , - - , - . - -, - , . , 2000 2005 . 5318 2753 -. - , - 2 2,5 . 31.12.2005 . - 2165.

    2004 . - , -

    ( 6 ) -: 785 2001 . 51 2005 . - () -, . -

    - , , 52. 2003 . 43,2 % , 2004 . 82,1 %, 2005 88,4 %.

    50 . , . .

    51 2005 . , . . , .

    52 EPO Annual Reports, 2003, 2004 and 2005.

    24.

    : , 2006.

    0

    200

    400

    600

    800

    1000

    1200

    1400

    2000 2001 2002 2003 2004 2005

  • 49I N N OVAT I O N . B G

    . , - - , -. 2005 . - 187.

    - - - () , , - , - . , - , . -, ()53, - , . , - - , - -10, . , , - /. - , - - . - .

    - , , - -. , - - . , . - - - . - - - - , . - - - - - ,

    54. - - - - .

    - 5 18 - , . - - . - , , , , , - , - ( - ). - : 2000 2004 . - 33 666 , 30 %

    25. 1 . , (-10) 1995 2003 .

    : , 2006.

    53 .

    54 A Market for Ideas: A Survey of Patents and Technology, The Economist, 2005.

  • 50

    - - 90 % - . - - , , - - - - - . , 10 , - .

    - , -, 70- 80- . , - -10.

    55

    , , , - . 2006 .

    26. 1 . , (-10) 1995 2003 .

    : , 2006, , 2006.

    2.

    1995 9

    1996 15

    1997 10

    1998 15

    1999 2

    2000 23

    2001 10

    2002 10

    2003 8

    2004 74

    2005 53

    : , 2006.

    27. , 1

    : , 2006.

    0,28

    0,52 0,55

    1,04 1,065

    1,28

    0,11

    0,28 0,24

    0,43 0,38

    0,739

    0,414

    1,44

    0,190,26 0,240,2 0,24 0,18

    0,0

    0,2

    0,4

    0,6

    0,8

    1,0

    1,2

    1,4

    1,6

    1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

    -10

    55 , .

  • 51I N N OVAT I O N . B G

    . - , - , -- , - . - , - . - - - - , - , -. 2006 . 4 % , - , - - . - - -. - - .

    - -. - ., - - - -

    28. , , 2006 . (%)

    : , 2006.

    3. ,

    2004 2006 2004 2006, , -

    7,9 4,8 3,7 2,6

    ,

    3,2 4,0 1,1 1,2

    ,

    10,3 9,5 4,2 3,8

    0,4 0,6 0,2 0,4

    : , 2006.

    29.

    : , 2006.

    2,70 2,60

    5,42 5,305,56 5,67

    3,72

    0,00

    1,00

    2,00

    3,00

    4,00

    5,00

    6,00

    2005

    2006

    2005

    2006

    -72005

    -72006

    2006

  • 52

    , - , . - - - - ,

    -, , . - , - , -

    . - , - - .

    ( ) . - , - . - .

    - 1994 . - 2001 . , . - - (1999 2002 .) - . - - 2007 ., .

    -

    30. () (1988 2003 .)

    : , - , . - .

    : National Science Foundation, Science and Engineering Indicators, 2006.

    0 200 400 600 800 1 000 1 200 1 400

    1988

    1989

    1990

    1991

    1992

    1993

    1994

    1995

    1996

    1997

    1998

    1999

    2000

    2001

    2002

    2003

  • 53I N N OVAT I O N . B G

    - . - , 90- - - , . 1989 : - 50 %, 50 %. 68 % 1989 . - - - , , - , - - -, , - , - .

    2000 2003 . - 100.81 - (107.65). - , .. - - , .

    -

    .

    - .. - - . - - - - , - , - - .

    - - ( , ). - - . , - .

    - - - , . - :

    31. 1 . 2000 2003 .

    : , - , . - .

    : National Science Foundation, Science and Engineering Indicators, 2006.

    1136,651119,96

    1018,46974,27

    933,34800,21796,48

    715,28706,79

    672,44599,19

    573,96525,14

    456,43452,78

    435,18400,66

    394,26328,86

    272,23254,91

    240,11227,68

    175,57165,52160,31

    109,95100,8189,33

    74,368,31

    43,04

    0 200 400 600 800 1 000 1 200

  • 54

    52.2 % . - 36 %. 40 %, - - 2/3 . -, 2004 ., - - -15, - 1/3 . - - 2003 . 26 % . - - .

    - - -. - -, - -. , - , - .

    32. 1988 2003 . ( %)

    : , - , . - . CHI Research, Inc. .

    : National Science Foundation, Science and Engineering Indicators, 2006.

    33. 1988 2003 . ( %)

    : National Science Foundation, Science and Engineering Indicators, 2006.

  • 55I N N OVAT I O N . B G

    - . - -, , - .

    - - . - , - ( ) - . - - . , - - - - .

    , - , - . - ( ) , - - - -

    . - .

    2003 . - , 2360 - 0.5 % . - - . - . - -

    -. , , - 2001 . - - - .

    - - 0.533, .. 1 . (0.495), - - -.

    34. 2003 .

    : . , . -. 1.00 , - . , - (-) 1.00, , (-), . - 0.10 % . - 2003 .

    : National Science Foundation, Science and Engineering Indicators, 2006.

    0,00 0,20 0,40 0,60 0,80 1,00 1,20

    (2003)

    (2001)

  • 56

    - . - - : (0.487), (0.418), - (0.370). - - , -. - . , , , - 45 - -, 7 - -. - . -- .

    - 2003 . - 8+2, , -. -, - .

    35. ( 1992, 1996, 2001 .)

    : - . 1999 . -, , 1999 ., , 1995 1997 . / .

    : National Science Foundation, Science and Engineering Indicators (2006).

    0,06

    0,060,06

    0

    500

    1000

    1500

    2000

    2500

    3000

    1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004

    0,05

    36. 1995 2003 .

    : - (2003, 2001). - . , - . . 1.00 , . , - (-) 1.00, , (-), . - 0.10 % - . 2003 .; .

    : National Science Foundation, Science and Engineering Indicators, 2006.

  • 57I N N OVAT I O N . B G

    37. -8+2 2003 . ( 8+2 )

    : National Science Foundation, Science and Engineering Indicators, 2006.

    0%

    10%

    20%

    30%

    40%

    50%

    60%

    70%

    80%

    90%

    100%

    % %

  • 58

  • 59I N N OVAT I O N . B G

    - . - , - . , - . - .

    - . - - . - , - . , , .

    . , . , - - 2007 . -

    2.

  • 60

    . 2 , .

    . - - . . 2006 . , , 6 .. 2004 . 7 .. -15 . - - . - - , - . - - .

  • 61I N N OVAT I O N . B G

    . .

    . , 1000 , - 3 %, - - - . - - - - -15. - - . - - , - - - 56. - . 2,9 %, - 0,8 % 0,1 %. 4 %, - 25 %57. -

    56 OECD and EBRD (2005), Enterprise policy performance assessment: Bulgaria.

    57 .

    38. : 1000 , ,

    : -15 2003 .; - 2001 .; 2000 2002 .

    : (2004), 2005 ., SMEs in Europe 2003, Observatory for European SMEs (2003); (2005).

    33,0

    42,238,1

    42,4 41,836,4

    70,1

    24,5

    78,3

    53,5

    35,2

    66,6 64,4

    54,2

    37,5

    49,1

    80,0

    30,7 31,727,4

    13,7

    0,0

    10,0

    20,0

    30,0

    40,0

    50,0

    60,0

    70,0

    80,0

    90,0

    -15

    - 200

    3 .

    - 200

    4 .

    39. (1996 2004 .)

    : , 2005, (2003).

    177 063188 592

    204 845 210 590224 211 223 418 220 729

    240 727 247 127

    0

    50 000

    100 000

    150 000

    200 000

    250 000

    300 000

    1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

  • 62

    . - - .

    -, - , - . -, -, - , - - -15. - - - - , . - - . - - - . - 2006 . - - - . - , - - .

    , , - 58.

    , - . - - -

    40. (1996 2004 .)

    : , 2005, (2004).

    1996

    92,7 %92,8 %92,8 %92,7 %

    5,6 %

    92,6 %

    5,8 %

    92,2 %

    6,2 %

    91,5 %

    6,8 %

    91,1 %

    7,3 %

    5,1 % 2,2 %5,2 % 1,9 %

    5,4 % 1,8 %

    1,7 %

    1,6 %

    1,7 %1,7 %1,7 %

    -

    8,5 %1,8 %

    89,7 %

    2004

    41. , , 2006 .

    : , , .

    : Doing Business in 2006, Removing Obstacles to Growth, World Bank.

    58 North, D., D., Smallbone, I. Vickers, (2001), Public Sector Support for Innovating SMEs, Small Business Economics, vol. 16, pp. 303-317.

  • 63I N N OVAT I O N . B G

    . - . - - , , -, , - . - - . , -

    , - . -, , -, , . - - . -

    - - - . - . - - - .

    . , . .

    2006 . , - - - , . , , - 12 .. - -15.

    , , 2 .. - - -15.

    2006 . - - - . -

    ( ), 59. - , , , . - - - . - - , - - , , . - - - .

    59 , , - , .

  • 64

    - - , . 6,1 % , 11,3 % 7,1 % - . - , - , , - - - , , - .

    2006 . - - - - - - -, - -. , , , , , - - . . , -, - . - , - - , - -, - -. ,

    , - - . , , - -

    - - .

    2006 . - -

    42. 2005 . (%)

    : , () . - 2004 . .

    : , 2006.

    60,8

    9,814,4

    3,1

    9,8

    63,6

    17,4 18,9

    3,86,8

    0,0

    10,0

    20,0

    30,0

    40,0

    50,0

    60,0

    70,0

    (73,0; 65,5)

    (12,5; 17,2)

    (13,8; 12,1)

    (3,3; 1,7)

    (3,9; 5,2)

    43. , (%)

    : , 2006.

    23,4

    23,7

    35,1

    4,5

    6,91,7

    5,5

    8,61,7

    14,9

    32,4

    35,1

    8,14,11,4

    6,8

    9,5

    5,4

    05

    1015

    20

    2530

    35

    40 .

    .

    . .

    .

    2004

    2006

  • 65I N N OVAT I O N . B G

    . 2005 . : - , - , ; - - . - , , . - (- ) . - ( ). - - . - , - - 60.

    2005 . - - - - . - , - () - . -

    - - -, . , - - , - 61.

    -, -, , - - /- - - 2005 . 70 %

    - , , - , - . - , , , , - , . - ( -, ).

    2.

    () . , - . , -, ( ), -, - . , - , , , - , , , . , , - , .

    : .

    60 crowd sourcing open innovation. , . , , . . . & .

    61 , 2006 ., 28,6 % , .

  • 66

    44. , (%)

    : , 2006.

    -

    48,1

    29,9

    34,4

    25,111,3

    7,96,97,2

    5,2

    41,2

    15,5

    9,6

    0,0

    24,235,2

    35,73,1

    4,4

    14,5

    4,03,5

    48,9

    22,9

    4,00,9

    46,3

    0,0

    10,0

    20,0

    30,0

    40,0

    50,0

    ,

    ,

    ,

    2004

    2006

  • 67I N N OVAT I O N . B G

    ( ) , / . - () . , - , . - , . , - - , . - .

    . (0,51 % ), , . -, . - , .

    . , - 4 - -15 . - -

    3.

  • 68

    . . -, - . -15 1/5 . - , . , 2 3 .

    -. -. () - 8 40 % -, -8, - 3 - . - - - , , - . , - . - .

    . - - 2006 ., , - . - . - . - - - . . 2-3 , ( , ) - 2007 2008 .

  • 69I N N OVAT I O N . B G

    , . , , , .

    20 30 . . - , 0,5 % . - 4 - -25 0,3 .. - - 2004 . - 1,15 % 2013 . - - . 2005 . - 40 60 . ., , 0,2 .. 2006 . , - - .

    2007 . - - : 1) ; 2)

    , - 62 3) - - . 2002 2004 . , - -10 , -

    . - , , - .

    - . , -. -15, - , o . - - 10 % - - . - ( 60 %)

    45. , %

    : 2005 . - ().

    : , 2006.

    0,62

    1,85

    0,52

    1,83

    0,51

    1,83

    0,57

    1,84

    0,57

    1,90

    0,52

    0,79

    1,94

    0,47

    0,80

    1,98

    0,49

    0,79

    1,98

    0,50

    0,80

    1,97

    0,51

    0,81

    1,95

    0,50

    0,00

    0,20

    0,40

    0,60

    0,80

    1,00

    1,20

    1,40

    1,60

    1,80

    2,00

    1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

    -10 -25 -15

    62 2006 . 27 % 2007 ., Innovation 2006, Boston Consulting Group, 2006.

  • 70

    a -, -.

    63 - - - 64. , - (, , - .) - (). 2005 . - 2 % - , - . , - - - , . -. 1999 . 2002 . ( - ) - -- . 2005 2007 . - - ( 12 16 . .) - (

    6 13 . .), - , ,

    12 13 % - . , - 20 % 2007 . - , - ,

    46.

    : , 2004.

    186231

    282321

    363410

    461516

    579647

    7220,54 %

    0,64 %

    0,74 %0,80 %

    0,85 %0,90 %

    0,95 %1,00 %

    1,05 %1,10 %

    1,15 %

    0

    100

    200

    300

    400

    500

    600

    700

    800

    2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

    . .

    0,00 %

    0,20 %

    0,40 %

    0,60 %

    0,80 %

    1,00 %

    1,20 %

    1,40 %

    (. .) (% )

    47.

    : 46 47 2003 2005 , , .

    : , 2006, , 2006.

    5 9 89128 134 139 139 158

    173 194 208

    0,62

    0,52 0,510,57 0,57

    0,520,47 0,49 0,50

    0,51 0,50

    0

    100

    200

    300

    400

    500

    600

    700

    800

    1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

    .

    0,00

    0,20

    0,40

    0,60

    0,80

    1,00

    1,20

    1,40

    %

    (. .) (% )

    63 . , ( 4 %), 10 . (. ), , - ( , ), - , , .

    64 - . , .

  • 71I N N OVAT I O N . B G

    - - - - . . - 2007 . - .

    - - . - , --. . - 2005 2006 . - . - - - - , . - - .

    - - . - . - - . . -

    , , - 2002 . , - - , .

    48.

    : , 2006; , 2006.

    49.

    : , 2006; , 2006.

    0,2 %

    20,0 %

    70,1 %

    9,7 %

    0,3 %

    23,6 %

    67,0 %

    9,2 %

    1,0 %

    64,6 %

    12,5 %

    21,9 %

    0 %

    10 %

    20 %

    30 %

    40 %

    50 %

    60 %

    70 %

    80 %

    90 %

    100 %

    (2003)

    (2004)

    (-15)

    "

    "

    "

    "

    26,8 %

    66,9 %

    6,3 %

    28,2 %

    65,8 %

    6,0 %

    54,6 %

    34,7 %

    10,7 %

    0 %

    10 %

    20 %

    30 %

    40 %

    50 %

    60 %

    70 %

    80 %

    90 %

    100 %

    (2003) (2004) (-15, 2003)

    , ,

    "

    "

  • 72

    50.

    : -, 2006.

    89 731 86 527 91 100112 733 118 085

    129 819 133 800

    167 100188 200

    0

    20 000

    40 000

    60 000

    80 000

    100 000

    120 000

    140 000

    160 000

    180 000

    200 000

    1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

    51. (1995 2004 .)

    : , 2006.

    4,6 %

    95,4 %

    6,4 %

    93,6 %

    4,1 %

    95,9 %

    4,6 %

    95,4 %

    10,3 %

    89,7 %

    0 %

    20 %

    40 %

    60 %

    80 %

    100 %

    1995 2001 2002 2003 2004

    52. (1995 2004 .)

    : , 2006.

    0,25

    0,55

    0,20

    0,30

    0,51

    0,19

    0,29

    0,50

    0,21

    0,38

    0,47

    0,16

    0,33

    0,50

    0,17

    0 %

    10 %

    20 %

    30 %

    40 %

    50 %

    60 %

    70 %

    80 %

    90 %

    100 %

    1995 2001 2002 2003 2004

  • 73I N N OVAT I O N . B G

    3. - :

    , - . , . , , - . -, 1990 . :

    , - ;

    ; , ; ; ,

    , .;

    . 2006 . 15 . . , 8 2004 . - (). :

    ( 500 000 . 3 , 25 50 %);

    -/ ( 50 % , 50 000 . 1 ).

    2006 . 8 . .

    : 2005, (2006), Report of an International Review Panel of the National Science Fund of Bulgaria (2006); .

    53.

    : , 2006.

    0

    20 000

    40 000

    60 000

    80 000

    100 000

    120 000

    140 000

    160 000

    180 000

    200 000

    .

    .

    2000 2001 2002 2003 2004

  • 74

    54. (1999 2005 .)

    : , 2006.

    0

    1 000

    2 000

    3 000

    4 000

    5 000

    6 000

    7 000

    8 000

    9 000

    10 000

    1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

    , , , , ,

    . ( , ) , . .

    . - - - , . - - . () - 65. , - , - - - - . - , - - , - 66. - -

    , - .

    - , - - - . -- - (35 % 67), -

    - . 80 % - . - - . - 2 % , - - - .

    - 2003 2005 . - 12 % , 2006 2007 . - 2006 . , , 69 % 2005 ., - -

    65 . M. Neuhaus (2005), V. N. Balasubramanyam (1996), R. Narula (2004) .

    66 , (), - .

    67 2005 . , .

  • 75I N N OVAT I O N . B G

    , -. , - 2006 ., (38 %) - (19 %). , , - . , - , - - .

    , 2001 2002 . . - - - () . - - - . - , - . - - - -10, - . , ,

    - , .

    , 1995 2005 . - - - , . -

    56 % 2003 2005 . - - .

    55. (1999 2005 .)

    : , 2006.

    0

    500

    1 000

    1 500

    2 000

    2 500

    3 000

    1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

    , , , , ,

    56. , (1995 2004 .)

    : , 2006.

    11 1362 66

    102 125 102 115

    268320

    0

    200

    400

    600

    800

    1 000

    1 200

    1 400

    1 600

    1 800

    1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

    -15-10

  • 76

    68 . 2004 . , , 7.5 %, - 20.4 % (, 2006).

    , , - -. - - -, .

    - . - - , - . 2004 2005 . - - - 28 %. - 27.6 % 2005 . , - , -, ( 9.5 % 2005 .) - ( 8.3 %). - , , 2006 . - , - -.

    - - , - , - -, 68.

    - . -

    - -, - , - .

    57. , (1995 2004 .)

    : , 2006.

    54 67 130197

    298 282 347469

    649

    973

    0

    500

    1 000

    1 500

    2 000

    2 500

    3 000

    3 500

    1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

    -10

    58.

    : , 2006, , 2006.

    3,06,0

    10,013,0

    20,018,0

    20,023,0

    29,0

    37,8

    34,3

    0,0

    10,0

    20,0

    30,0

    40,0

    50,0

    60,0

    1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

    -15

    -8

  • 77I N N OVAT I O N . B G

    , - - .

    - - - - , - - . - - , 36 % 2005 . 43 % . - 2006 . - 69 - 70.

    59. -

    : , 2006.

    - 15

    - 8

    58

    44

    32

    42

    51

    33 32

    54

    68

    35

    0

    10

    20

    30

    40

    50

    60

    70

    1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

    69 - . 70 . 4.

    60. (1999 2005 .)

    : .

    5 140

    14 668

    1 407.2

    4 033.5

    0

    2 000

    4 000

    6 000

    8 000

    10 000

    12 000

    14 000

    16 000

    1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

    ,

  • 78

    ,

    , / . , , .

    - - . 2006 . 3/4 - - 71. - , . - - - - - . - 2005 2006 . - . , . , - - .

    - . -

    - , . - - 450 % - 2000 2005 . 2006 . 9.1 . . , - 5.4 % 1999 . 20 % 2005 .

    - , - () -. 5 - , - , 13.4 % 1999 2003 . 28.5 % 2005 . (31.1 % 2006 .). - - (-15),

    71 , , .

    61. 2006 .

    : , .

    : , 2006.

    76,7 %

    12,8 %

    0,0 %

    0,4 %

    0,4 %

    1,3 %

    0,9 %

    1,3 %

    1,8 %

    2,2 % ce o

    -

    2,2 %

  • 79I N N OVAT I O N . B G

    . - - - , - , .

    - , - -, . - - - . - , , - 9 % 1999 . 35 % 2005 . (39 % 2006 .). - , - - - - .

    - - -. - , - 2006 ., - - , -, .

    - . 72 . - 14 % .

    , , , . -, - , , .

    62.

    : , , , / .

    : , 2006.

    50,9

    20,5

    1,2 2,3 1,6

    10,6

    1,2 1,77,3

    1,9 0,9

    47,7

    27,0

    0,6 1,6 0,9

    7,8

    0,94,4 6,8

    1,6 0,60,0

    10,0

    20,0

    30,0

    40,0

    50,0

    60,0

    2004 2006

    72 , 550 ( 140 ), 2006.

    63. (1999 2006 .)

    : , 2006.

    0

    1 000 000

    2 000 000

    3 000 000

    4 000 000

    5 000 000

    6 000 000

    7 000 000

    8 000 000

    9 000 000

    01'99 01'00 01'01 01'02 01'03 01'04 01'05 01'06 07'06

    5 1 5 1

    . .

  • 80

    - - - - 2007 .

    - - - . - -, - . , SOFIX, -- .

    64. (1999 2006 .)

    : , 2006.

    0 %

    10 %

    20 %

    30 %

    40 %

    50 %

    60 %

    70 %

    80 %

    90 %

    1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006:H1

    65. (2001 2006 .)

    : , 2006.

    0

    100

    200

    300

    400

    500

    600

    700

    800

    900

    1000

    2001:I 2001:IV 2002:III 2003:II 2004:I 2004:IV 2005:III 2006:II

    Sofia Stock Exchange Index (SOFIX) STOXX Broad (Europe)EURONEXT Prague Stock Exchange 50 IndexAthens Stock Exchange general index Budapest Stock indexBucharest Exchange Trading Index (composite) Dow Jones Industrial Average (US)

    2001=100

  • 81I N N OVAT I O N . B G

    4. ,

    , - . - , 332 , 268 , 31,2 . . - 407 317 39.8 . .

    - , , . - . , 3027 , 1005, 597 - 655.

    : CORDIS, .

  • 82

  • 83I N N OVAT I O N . B G

    - ( ) , - . , -, - . - - - . , , , , - , . - .

    - , , . . 2002 2005 . . -10 -25. , . . ( 35 %) . ,

    4.

  • 84

    ( 30 % ). , -10 , . -, -10, - , -10 -15.

    , . - -10 -15, . , , , . , , 9 -, -15.

  • 85I N N OVAT I O N . B G

    ,

    / . , , , .

    2005 . - - - 2000 . 73. 29 34 . - -10 -15. , 5- - 29 34 ., -10 2001 . - - . - . - . - , , - , - - - .

    . 1994 2004 . - , , 22 %. 2002 . -, 73 -

    .

    66.

    : , 2006.

    236274 285

    319 350376 385

    401 392

    528

    399

    0

    100

    200

    300

    400

    500

    600

    1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

    67. 1000 25 29 .

    : , 2006.

    0,3 0,3 0,3

    0,4

    0,3

    0

    0,2

    0,4

    0,6

    0,8

    1

    1,2

    1,4

    1,6

    2000 2001 2002 2003 2004

    -15-25-10

    - 90- - - , -

  • 86

    . - - . 35 % -25 37 % -15. - - 37 % 2004 . - , , .

    - - . - , 4 , - . 2002 2004 . -- ( 30 %) - . - - - - - - . 2004 . - (66,4 %). - 19,4 % 13,8 % - . -25 - , .. - .

    31 % . - . - - , -, - 2007 ., -

    , -.

    , , - - - - - - -. 2000 2005 . - - -

    68. , , 1000

    : , , 2006.

    69. , ,

    : .

    : , 2006.

    8,6 8,9

    6,2 6,35,5 5,2 5,1

    8,4

    13,9

    5,2 5,3 5,4

    0,0

    2,0

    4,0

    6,0

    8,0

    10,0

    12,0

    14,0

    16,0

    1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2001 -10()

    2001 -15

    2002 2003 2004

    53,7

    14,3

    31,0

    1,0

    56,2

    13,2

    29,5

    1,1

    26,2

    26,1

    47,4

    0,3

    11,1

    69,8

    19,0

    0,1

    13,8

    66,4

    19,4

    0,4

    0 %

    10 %

    20 %

    30 %

    40 %

    50 %

    60 %

    70 %

    80 %

    90 %

    100 %

    -25 -15 -10 (2002)

    (2004)

  • 87I N N OVAT I O N . B G

    0,45 % , - -10. - -15. - - , - -, - - 74. - -, -.

    - - , - . 2,51 % 2, 87 % - 2005 . - -10. - - - . , ( , - ) . , - - . - - -

    - . 1999 2002 . - 40 %,

    89 % -25. - 1/3, - .

    70. (% )

    : : ( NACE 35.3); (24.4); (30); - (32); (33).

    : , 2006.

    71. (% )

    : : (NACE 64); (72); - () (73).

    : , 2006.

    1,34 1,39

    1,31

    1,25

    1,15

    1,11

    1,35 1,39

    1,30

    1,23

    1,16

    1,11

    1,31

    1,50

    1,52

    1,40

    1,08 1,13

    0,57 0,550,48 0,48 0,44 0,45

    0,00

    0,20

    0,40

    0,60

    0,80

    1,00

    1,20

    1,40

    1,60

    2000 2001 2002 2003 2004 2005

    -25 -15 -10

    3,33 3,54

    3,46

    3,42

    3,31

    3,35

    3,39 3,61

    3,56

    3,47

    3,46

    3,49

    2,86 2,96

    2,78

    2,79

    2,45 2,52

    2,51 2,71

    2,66

    2,69 2,74 2,87

    0,00

    0,50

    1,00

    1,50

    2,00

    2,50

    3,00

    3,50

    4,00

    2000 2001 2002 2003 2004 2005

    -25 -15 -10

    74 Cookson, C., US Widens Gap with Europe on R & D, Financial Times Europe, October 30, 2006; Ewing, J., G. Edmonson, Europes Powerhouse: How the Young Knowledge Workers of Central Europe are Pushing the Region to a New Level, BusinessWeek, December 12/19, 2005; The Brain Business: How Europe Uses and Abuses its Brain Power, The Economist, October 12, 2006; The R & D Scoreboard 2006, The Top 800 UK and 1 250 Global Companies by R & D Investment, Department of Trade and Industry, UK, 2006.

  • 88

    , 75

    , , ( ) . . , .

    - - , . - - . 2005 . - - 25 59 17,6 %. - 8,1 % 4,0 % , - (-25 4,6 %, -15 4,7 %).

    2005 . - - 20 24 76,5 %. 10 .. - -8, -

    - . - -, .76: 2003 . - 1995 . , - TIMSS.77 , -

    - - 10 15 , - .

    - - 25 64 . 22 %, - -25. - 5 3 % , -

    75 - . - - .

    76 .: - , - , 2005.

    77 International Association for the Evaluation of the Educational Achievement (IEA), Trends in International Mathematics and Science Study (TIMSS), 2003.

    72. 20 24 . 2005 . ( 2000 .)

    : , 2006.

    75,2

    76,0

    76,8

    76,9

    81,8

    80,9

    83,3

    85,2

    90,0

    89,7

    90,3

    91,5

    0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0 100,0

    (99,21)

    '04 (101.47)

    '05 (102,54)

    -25 (100,79)

    (106,51)

    (96,77)

    (99,64)

    (109,37)

    (102,51)

    (103,10)

    (99,12)

    (96,83)

  • 89I N N OVAT I O N . B G

    -10. - , - , , - 90- . - 78 -, . - 79 . , - -, , -. - - - 2005 2006 . - . - . - .

    - - . - - - 6-7 .. 5 , -

    -10 - -15. - - -10, - - - . -

    -10 . . 2007, -10 --, - . - - - .

    73. 25 64 (2004 .)

    : 2003 .

    : (European Innovation Scoreboard), 2005.

    74.

    : , 2006.

    34

    30

    33

    28 29 28 2826

    2425

    22 2321

    1213

    31 30

    2220 19

    17 16

    12 13

    11

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    40

    FI BE

    DK SE UK IE

    NL* ES FR DE

    EU-25

    LU EL IT PT EE CY

    BG LV SI

    HU PL CZ

    SK RO

    3,23,1

    2,9 2,9 2,9

    0,0

    0,5

    1,0

    1,5

    2,0

    2,5

    3,0

    3,5

    4,0

    4,5

    5,0

    %

    2000 2001 2002 2003 2004

    -25

    -15

    -10

    78 Friedman, Th., The World is Flat, d. Ferrar, Straus and Giroux, New York, 2005.

    79 . The World Bank, Country Partnership Strategy for the Republic of Bulgaria, May 26, 2006.

  • 90

    - , , - . - . - - 11 % 25 64 . . - 1 %, - - - . - - , - , - .

    24,8 24,722,9 23,6

    24,4

    0,0

    5,0

    10,0

    15,0

    20,0

    25,0

    30,0

    35,0

    %

    2000 2001 2002 2003 2004

    -25

    -15

    -10

    75. 20 24 .

    : , 2006.

    76. 20 29 .

    : , 2006.

    0

    2

    4

    6

    8

    10

    12

    14

    1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

    -25

    -15

    -10

  • 91I N N OVAT I O N . B G

    77.

    : , 2006.

    78. -

    : - : , -, , , -.

    : , 2006.

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

    %

    -25

    -15

    -10

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    2000 2001 2002 2003 2004

    -25

    -10

  • 92

    79. 25 64 .,

    : , 2006.

    7,8 7,9

    9,29,9

    11,0

    1,4 1,3 1,4 1,3 1,1

    0,0

    2,0

    4,0

    6,0

    8,0

    10,0

    12,0

    2001 2002 2003 2004 2005

    -25

  • 93I N N OVAT I O N . B G

    , () - , , , . - - , , - . ( -, , , - ) , , - . ( -) ( ) - .

    80 - , - , - . -

    5.

    80 . - 2006, , 2006.

  • 94

    - . 2007 . - .

    . , (60 % ), - (10 %). - , . 2007 . 90 % - , - .

    . 2006 . 1/5 . 50 % - 10 2007 2008 . - , - , . .

  • 95I N N OVAT I O N . B G

    . , , . .

    2006 . 10 -. 28 % 10 , - , , - - - , - -. - - -, - . -- -- . - , , , .

    , - , 6 % - ( 2000 2005 .), - 30 % 2006 . 60 % - - - , , 10 % -

    , -. - 81 . - - -- - 82. -

    , - , .

    93,5 % - , 2,6 % 83. 15 % - 7 % -.

    81 . - .

    82 2010: . , ., 2005.

    83 , . : , . 2006.

    80. , (% )

    : , 2006.

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    , ,

    ( )

    EU25 BG IE HU FI

  • 96

    - , - , -. , - , -- ( 0.2) - , ( 0.15). -/ - -, - 84.

    , - 2000 ., . , - , - ( ). - 2007 . - 85 90 % - 90 % -. 2006 . 70 82 % 78 % -, 21 30 % .

    , , - - . 2 % , - 11 %, , -, .

    , -- ( - ) -

    , -. (- ).

    84 Casadesus-Masanell, R., and . Ghemawat, Dynamic Mixed Duopoly: a Model Motivated by Linux vs. Windows, 2003.

    85 .

    81.

    : - 2006, .

    9,50 %

    5,30 %

    30,00 %

    0,50 % 5,00 %

    23,00 %

    53 %

    40,00 %

    79,80 %

    86 %

    83,50 %

    18,07 %

    19,70 %

    19,50 %

    20,63 %

    19,50 %

    26,50 %

    0 %

    10 %

    20 %

    30 %

    40 %

    50 %

    60 %

    70 %

    80 %

    90 %

    100 %

    1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

    4.

    18 % 0,18

    63 % 0,14

    35 % 0,17

    4 % 0,25

    ERP 1 % 0,49

    8 % 0,24

    0,11

    : , 2006.

  • 97I N N OVAT I O N . B G

    , . - - - .

    , - . 2006 . 21 % 86 ,

    2,5 % , 87 - 2006 . 88.

    -

    - - - - (2:1 2006 ., 1:2 2002 . 100 % - ).

    32 % -, 44 %89 - , . - - . - 2003 . - .com 56 % - , .bg 35 %.

    , - - 2002 . 2-3 - - - . - . 43,4 % - . - - .

    , -

    82.

    : - 2006, .

    82 %

    75 %

    12 %

    37,90 %

    70 %66,50 %

    61,10 %

    61,8 %58,30 %

    55,50 %

    0,00 %

    10,00 %

    20,00 %

    30,00 %

    40,00 %

    50,00 %

    60,00 %

    70,00 %

    80,00 %

    90,00 %

    2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

    86 - 2006 . ( ) 1004 , 2000 .

    87 ( Google) .

    88 . 89 , 2006.

  • 98

    . 2007 2008 . - 50 % 10 - . - , - , 90. - , - - , - (. ).

    - -, - - - . 17 % ( 10 ) 11 %. - - - -