İNEN MOTOR YOLLAR VE HASTALIKLARI

Dr. Kamil Topalkara

CÜTF Nöroloji, Sivas

Plan

• Motor sistem (tanım)

• Üst motor nöron (anatomi)

• Alt motor nöron (anatomi)

• Üst ve alt motor nöron lezyonlarında bulgular (ayırıcı tanı)**

• Üst ve alt motor nöron lezyonlarında etiyoloji

MOTOR SİSTEM

• Kortikal ve subkortikal gri cevher alanları

• Bazı inen traktuslar (kortikospinal, kortikobulber, rubrospinal, retikülospinal, tektospinal, vestibulospinal)

• Spinal kord gri cevheri (ön boynuz)

• Efferent sinirler

• Serebellum ve basal ganglionlar (feedback sistem)

iNEN MOTOR YOLLAR (Üst motor nöron)

• Serebral korteks ve subkortikal beyinsapı alanlarından çıkan impulsları spinal kord ön boynuz hücrelerine ileten inen sistemler kompleksidir (motor emirleri beyinden spinal kord’a iletir).

• İki ana gruba ayrılır:– Piramidal (kortikospinal) traktus– Diğer motor yollar

• Tektospinal traktus• Vestibulospinal traktus• Rubrospinal traktus• Retikülospinal traktus

• Kortikospinal trakt

• Primer motor korteks ve komşu bölge orij.

• Piramidal decussatio da çaprazlaşır

• Anterior ve lateral traktları oluşturur

• Distal kasların ince motor kontrolu

İnen motor yolların fonksiyonları

• Kortikospinal trakt: Kontlateral tarafta istemli hareketlerin kontrolu(parmakların ince kontrolu)

• Kortikobulbar trakt: Beyinsapı motor nukleusların kontrolu

• Rubrospinal trakt:İstemli hareket (kortikospinale benzer), serebellar kontrol ile istemli hareketin entegrasyonu

İnen motor yolların fonksiyonları

• Tektospinal trakt:Kafanın karşı tarafa hareketini regüle eder.

• Lateral vestibulospinal trakt: postural ayarlama

• Medial vestibulospinal trakt: Baş pozisyonunu ayarlama

• Retikülospinal trakt: istemli hrk, lokomosyonun başlaması, postural düzeltmeler

İNEN MOTOR YOLLAR (alt motor nöron)

• Spinal kord ön boynuzunda bulunan motor nöronlardan başlar ve kaslarda sonlanır.

• Alfa motor nöron• Ventral root• Spinal sinir• Periferik sinir• Sinir kas kavşağı

Lezyon Bulguları

• Hem üst hem de alt motor nöron tutulumunda hasta, hekime güç kaybı (parezi-pleji) yakınması ile gelir.

• Bu nedenle güç kaybı yakınması ile gelenlerde üst-alt motor nöron tutulumunun ayrımı önemlidir.

Üst motor nöron lezyonu

• Parezi-pleji

• Kas tonusu artışı (spastisite)

• Hiperaktif DTR

• Patolojik reflex var

• Yüzeyel reflekslerde azalma-kaybolma

• Kas atrofisi çok az veya yok

Alt motor nöron lezyonu

• Parezi-pleji

• Kas tonusunda azalma (flask)

• Azalmış veya kayıp DTR

• Şiddetli kas atrofisi

• Kaslarda fasikülasyon (seyirme)

• Patolojik refleks yok

Etiyoloji (üst motor nöron)

• Motor korteks– Stroke, neoplazm, travma, inflamasyon, CP

• İnternal kapsül– Stroke, neoplazm, travma, MS, inf.

• Beyin sapı– MS, stroke, neoplazm, travma, inf.

• Spinal kord– MS, travma, neoplazm, Lateral skleroz, Syf.

Etiyoloji (alt motor nöron)

• Ön boynuz – Polio, SMA, ALS

• Periferik sinir– PNP, travma,

• Rubrospinal trakt

• Red nükleus orij.• Mezensefalonda

çaprazlaşır• Üst ekstremite distal

kaslarının ince motor kontrolu

• İstemli aktivite ile ilişkili

• Retikülospinal trakt

• Beyin sapı orij.• Esas olarak proksimal

kasları etkiler ve kontrlateral ekstansör kas tonusunu inhibe eder

• Postüral düzeltmeler yapar (istemli-reflex)

• Tektospinal trakt

• Sup. ve inf. Coll. Orij.• Hemen çaprazlaşır ve

servikal düzeylere iner

• Baş ve göz hareketlerinin kontroluna yardım

• Vestibulospinal trakt

• Vestibuler nük. orij.• Esas olarak proksimal

kasları inerve eder• İpsilateral ekstansiyon

ve postür kontroluna katkı sağlar