Il-Mument 26 ta' Mejju 2013

Numru 2,164

Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

€0.75

Ri]ultati uffi/jali

Voti Mix[uta 887

Vi/i Kap idma fil-Partit

Buttigieg Claudette> 211 – 24%Beppe Fenech Adami> 668 – 76%

Vi/i Kap idma fil-Parlament

Mario de Marco> 840 vot – 96.1%Le> 34 vot – 3.9%

Elezzjoni PresidentKunsill :enerali

Mejju 2013

Bonnici Louis> 133 – 15.1%Mifsud Bonnici Paula> 747 – 84.9%

BAYERN MUNICH CHAMPIONS TAL-EWROPA – Ara pa;ni 38 u 39

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista,Simon Busuttil, i[ossu kburi li hu partimill-Partit Nazzjonalista, parti minn;enerazzjoni ;dida ta’ dan il-partit.Hekk qal fid-diskors tal-g[eluq tal-Kunsill :enerali Straordinarju litlaqqa’ lbiera[ fid-Dar ?entrali tal-

Partit Nazzjonalista wara li ntemml-g[add tal-voti u ;ew iddikjaratiuffi/jalment ir-ri]ultati tal-elezzjonijiet tal-Vi/i Kapijiet tal-Partit Nazzjonalista u tal-Presidenttal-Kunsill :enerali tal-Partit.

Il-Kap tal-PN, Simon Busuttil,

qal li f’din l-okka]joni xtaqjirringrazzja lil kul[add g[ad-determinazzjoni u l-entu]ja]mu liqed jintwera lejn il-PartitNazzjonalista f’dan il-mument ta’ti;did.

Il-Kap il-;did tal-Partit

Nazzjonalista qal li bejn is-6 u d-9ta’ :unju, il-Partit Nazzjonalista sejkun qed jorganizza Kunsill:enerali, u fis-7 ta’ :unju se jkunhemm maratona ta’ ;bir ta’fondi.

It-tmexxija l-;dida tal-Partit Nazzjonalista – Simon Busuttil, il-Kap tal-PN, flimkien ma’ Mario de Marco, il-Vi/i Kap g[all-idma fil-Parlament u Beppe Fenech Adami, il-Vi/i Kap g[all-idma fil-Partit, fi tmiem il-Kunsill :enerali tal-PN, ilbiera[ filg[axija wara li kienu eletti fil-karigi rispettivi tag[hom. Il-PN g[all-ewwel darba qed ja[tar ]ew; karigi ;odda fit-tmexxija tieg[u permezz ta’ bidla fl-istatut wara proposta lisaret mill-Kap il-;did. (Ritratt> Joseph Galea)

:enerazzjoni ;dida fit-tmexxijatal-Partit Nazzjonalista Kunsill :enerali bejn is-6 u d-9 ta’ :unju, li se jittratta r-rapport dwar l-a[[ar

elezzjoni ;enerali u t-triq ’il quddiem g[all-PN Maratona ;bir ta’ fondi fis-7 ta’ :unju

g[al pa;na 5

19_5_13_pg1u3 5/26/13 2:03 AM

A[barijiet Lokali 5Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

Tmexxijabiex il-PNjirba[il-fidu/ja

Simon Busuttil qal li matuldan il-Kunsill :enerali se jkunittrattat rapport dwar it-telfatal-PN fl-a[[ar elezzjoni;enerali. Madankollu, dan ir-rapport mhux se jieqaf fuq it-telfa imma se jag[tirikmandazzjonijiet u tag[limietli dan il-Partit g[andu j]ommf’mo[[u g[all-;ejjieni.

Matul id-diskors tieg[u, hurringrazzja diversi persuni,fosthom lil Louis Bonnici, uawgura wkoll lil Paula MifsudBonnici li kienetikkonfermata fil-kariga ta’President tal-Kunsill:enerali. Hu rringrazzjawkoll lil Claudette Buttigiegtal-kura;; tag[ha likkontestat g[all-elezzjonita’ Vi/i Kap u li kienet ta’e]empju kbir, li jservi ta’ispirazzjoni g[al kul[add.

Ringrazzjamenti wkollli]-]ew; kollegi l-;oddatieg[u – Beppe FenechAdami u Mario de Marco –i]-]ew; Vi/i Kapijiet il-;odda tal-PartitNazzjonalista. SimonBusuttil irringrazzja wkolllill-kunsilliera tal-PartitNazzjonalista talli ;ietapprovata l-emenda li l-Partit ikollu ]ew; Vi/iKapijiet biex ikun hemmtmexxija aktar wiesg[a ubiex aktar milli jkun hemmdiskors fuq mexxej tal-PartitNazzjonalista, ikun hemmtmexxija ;dida tal-Partit.Dawn i]-]ew; Vi/i Kapijietse jkunu l-ispallejn il-;oddata’ Simon Busuttil mhuxbiss fil-Partit i]da wkoll fil-Parlament.

Hu fakkar ukoll fl-elezzjonijiet li g[ad baqa’,li permezz tag[hom jimtlewil-kumplament tal-karigi tal-Partit Nazzjonalista – mis-Segretarju :enerali ’l isfel.Dan jikkumplimenta t-ti;didtal-Partit li jrid jibnifuqhom biex b[ala tim jer;a’jirba[ il-fidu/ja tan-nies.

minn pa;na 1 Il-Partit Nazzjonalista kellusfidi kbar, i]da minkejja dan,dejjem irnexxielu jeg[libhom,g[aldaqstant nappella g[all-kura;; g[ax jekk na[dmuflimkien, jirnexxielna nbiddlut-telfa li ;arrabna f’reb[a.”

Dan kien l-ewwel diskorsta’ Paula Mifsud Bonnici hekkkif ;iet iddikjarata mill-;didPresident tal-Kunsill :eneralital-Partit Nazzjonalista. Hikisebt 747 vot, ji;ifieri 85 fil-mija f’elezzjoni li fihakkontesta wkoll g[all-karigata’ President tal-Kunsill:enerali, Louis Bonnici.

Paula Mifsud Bonniciirringrazzjat lill-kunsillieratal-partit li g[al darb’o[ra tawl-appo;; tag[hom biex hitokkupa l-kariga ta’ Presidenttal-Kunsill :enerali.

Mifsud Bonnici wieg[det lifil-futur se tkun qed issarraf il-fidu/ja li ng[atat f’[idmafejjieda, b’lealtà kbira lejn il-Partit Nazzjonalista kif ukolllejn il-membri kollha tal-PartitNazzjonalista.

Hi rringrazzjat ukoll lilmissierha, l-eks SegretarjuParlamentari Antoine MifsudBonnici. Hi stqarret li hu kienli ggwidaha fil-karrierapolitika tag[ha, waqt lirringrazzjat lil ommha, li fikliemha, g[alkemm tinsab ’ilbog[od minna, xorta wa[dag[andha post vi/in [afnatag[ha fil-mixja politikatag[ha.

Intant, il-President tal-Kunsill :enerali irringrazzjatukoll lill-kontestant l-ie[org[all-istess kariga, LouisBonnici.

Paula Mifsud Bonnicitemmet l-indirizz tag[hab’appell g[all-kura;; fost il-membri kollha tal-PartitNazzjonalista. Waqt liesprimiet is-sens ta’entu]ja]mu li qieg[edjiddomina fil-PartitNazzjonalista, hi [e;;et g[all-g[aqda biex il-PartitNazzjonalista jkun jista’ jer;a’jikseb il-fidu/ja tan-nies fi]-]mien li ;ej.

Il-PN se jkompli jeg[lebl-isfidi kif dejjem g[amel

– Paula Mifsud Bonnici, il-President tal-Kunsill :enerali PN

Paula Mifsud Bonnici, li kienet ikkonfermata Presidenttal-Kunsill :enerali tal-PN, [e;;et g[all-g[aqda u t-ti;didbiex il-PN jer;a’ jikseb il-fidu/ja tal-ma;;oranza tal-poplu(Ritratt> Joseph Galea)

Paula Mifsud Bonnici u Louis M. Bonnici (lemin) jivvutawg[all-[atra ta’ President tal-Kunsill :enerali tal-PN> karigakkontestata minnhom biss (Ritratti> Joseph Galea)

19_5_13_pg1u3 5/26/13 2:03 AM

2 A[barijiet Lokali Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

I]-]ew; Vi/i Kapijiet tal-PN e]attament kif t[abbar ir-ri]ultat fl-uffi//ju tal-Kap, Simon Busuttil, fid-Dar ?entrali, fil-pre]enzatas-Segretarju :enerali. (Ritratt lemin> Paul Borg Olivier, Segretarju :enerali tal-PN, jix[et il-vot tieg[u) (Ritratti> Joseph Galea)

Simon Busuttil, il-Kap tal-PN, jivvota lbiera[ filg[odu. Isegwu wkoll Beppe Fenech Adami u Claudette Buttigieg, li kkontestaw il-kariga ta’ Vi/i Kap g[all-idmafil-Partit, Mario De Marco, li kien l-uniku kontestant g[all-kariga ta’ Vi/i Kap g[all-idma fil-Parlament, u Lawrence Gonzi, eks Kap tal-PN (Ritratti> Joseph Galea)

Eletti ]-]ew; Vi/i Kapijiet tal-PNBeppe Fenech Adami u Mario de Marco eletti Vi/i Kapijiet g[all-idma tal-Partit u tal-Parlamentrispettivament u Paula Mifsud Bonnici kkonfermata President tal-Kunsill :enerali

Mario de Marco u BeppeFenech Adami huma ]-]ew;Vi/i Kapijiet tal-PartitNazzjonalista, wie[ed g[all-idma fil-Parlament u l-ie[org[all-idma fil-Partitrispettivament.

Mario de Marco, li kien l-uniku kontestant g[all-karigata’ Vi/i Kap g[all-idma fil-Parlament, kien ikkonfermatbi 840 vot mill-kunsilliera likienu ele;ibbli sabiexjivvutaw u b’hekk ;iekkonfermat b’96.1 fil-mija. 34vot kienu kontra, filwaqt likien hemm 13-il vot invalidu.

Beppe Fenech Adami ;ieelett b[ala Vi/i Kap g[all-idma fil-Parlament b’668vot, jew 76 fil-mija tal-votimitfug[a mill-kunsilliera. Il-kontestanta l-o[ra, ClaudetteButtigieg, ;abet 211-il vot,jew 24 fil-mija.

Ilbiera[ ukoll, Paula MifsudBonnici kienet ikkonfermatab[ala l-President tal-Kunsill:enerali tal-PN. Dan, wara lil-kontestant l-ie[or li [are;g[al din il-kariga, LouisBonnici, kiseb 133 tal-voti tal-kunsilliera, ji;ifieri 15.1 fil-mija. Paula Mifsud Bonnicikisbet 747 vot, jew a[jar 84.9fil-mija.

Fis-sala fejn ;ew mag[dudal-voti kollha, fil-[in meta bdewjing[addu l-pakketti tal-votimiksuba g[al kull kandidat,kull min kien pre]entiing[aqad f’atmosfera ta’ /ap/ipg[all-konferma tar-ri]ultatimiksuba f’dawn l-elezzjonijiet.

Ir-ri]ultat uffi//jali t[abbarminn ?ensu Galea, i/-Chairman tal-KummissjoniElettorali, g[all-[abta tal-10.30pm.

L-elezzjonijiet tal-biera[

bdew wara li fl-10am infeta[il-Kunsill :eneraliStraordinarju mill-Presidenttal-Kunsill :enerali, PaulaMifsud Bonnici, segwit mill-qari tal-minuti tal-a[[arKunsill :enerali mill-AssistentSegretarju :enerali tal-PN,Jean Pierre Debono. Wara,kien imiss l-approvazzjoni tal-minuti. Isegwi dan, ?ensuGalea, i/-Chairman tal-Kummissjoni Elettorali g[aldawn l-elezzjonijiet, spjega l-pro/ess tal-erba’votazzjonijiet li saru lbiera[,i]-]ew; elezzjonijiet g[all-Vi/i Kap tal-Partit g[all-idma tal-Parlament u l-o[rag[all-idma fil-Partit, l-elezzjoni tal-President tal-Kunsill :enerali u anki l-votazzjoni li minnhomkellhom ;ew eletti 13-ilkunsillier li tefg[u n-nomina

tag[hom biex ikunu partimill-Kumitat E]ekuttiv tal-PN.

F’Malta l-votazzjonig[alqet fid-9pm uf’G[awdex, li saret fl-uffi//ju tal-PN f’Victoria,g[alqet fis-6.30pm. Il-votimitfug[a fil-kaxxa tal-votazzjoni ta’ G[awdexin;abet Malta biex flimkienmal-voti mitfug[a s-Sibt tal-;img[a li g[addiet, metasaret il-votazzjoni kmieni liammontaw g[al 26,jing[addu mal-bqija tal-votili nxte[tu fl-erba’ kaxex tal-votazzjoni rispettivi lbiera[.

Wara l-ftu[ tal-Kunsill:enerali Straordinarju fid-Dar ?entrali tal-PN di;à kienhemm numru ta’ kunsilliera liffurmaw kju biex jivvutaw.Fost l-ewwel uffi/jali g[oljatal-partit li vvutaw kien

hemm il-Kap, SimonBusuttil, flimkien mal-kandidati g[all-karigi ta’ Vi/iKap g[all-idma fil-Partit,Claudette Buttigieg u BeppeFenech Adami, kif ukollMario de Marco, li kkontestal-kariga ta’ Vi/i Kap g[all-idma fil-Parlament.Mag[hom ivvota wkoll is-Segretarju :enerali tal-PN,Paul Borg Olivier. Wara,tefg[u l-vot tag[hom i]-]ew;kandidati g[all-kariga ta’President tal-Kunsill:enerali, Paula MifsudBonnici u Louis M. Bonnici.Madwar sieg[a wara, ivvotawkoll l-eks Kap tal-PartitNazzjonalista LawrenceGonzi. Fost l-ewwel membriparlamentari li xe[tu l-vottag[hom kien hemm FrancisZammit Dimech u TonioFenech.

Rappre]entantifl-E]ekuttiv tal-PN

It-tlettax-ilrappre]entant tal-Kunsill:enerali fl-E]ekuttivtal-PN li ;ew elettif’votazzjoni li saretilbiera[ ukoll huma:Jean Pierre Debono,Raymond Bugeja, AnnFenech, Karol Aquilina,Hermann Schiavone,Ingrid Brownrigg, KarlGouder, Victor Scerri,Trevor Degiorgio, JeanClaude Micallef, AlexPerici Calascione,Caroline Galea uMelanie Azzopardi.B’kollox ikkontestaw 43kandidat u r-ri]ultat s[i[jinsab fis-sit MaltaRightNow.com.

3Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

Fl-ewwel diskors fil-kariga ta’ Vi/iKap tal-PN g[all-idma fil-Partit,Beppe Fenech Adami rringrazzja lill-Kunsillieri g[all-fidu/ja li ng[ata biexjokkupa din il-kariga u qal li ja//ettab’responsabbiltà, b’umiltà u m[abbag[ax i[obb lill-partit u lill-pajji],b’sens kbir ta’ servizz lejn il-partit u l-politika, u b’determinazzjoni biexja[dem ma’ kul[add [alli fl-iqsar]mien possibbli, il-PN jer;a’ jikseb il-fidu/ja tal-poplu u jag[mlu partitrebbie[.

Beppe Fenech Adami [e;;e; lill-poplu biex jibqa’ j[ares lejn il-PN uappella biex i]-]g[a]ag[ li sejivvutaw fil-[ames snin li ;ejjin,jag[mlu de/i]joni tajba g[all-pajji].Dan g[aliex, kif qal Beppe FenechAdami, fil-PN, i]-]g[a]ag[ jistg[ujwelldu l-ideat u jkollhom l-g[ododbiex iwettqu l-[olm tag[hom.

Hu qal li l-PN jibqa’ d-dar naturalita]-]g[a]ag[ u fakkar kif fl-1977, il-PN [are; bl-g[ajta li qalb il-Partit himal-[addiema. “Il-PN jibqa’ l-Partittax-xog[ol u li jiddefendi d-drittijiet uj[ares lill-[addiema.” Hu qal li l-PNse jibqa’ qalbu mal-[addiema u spallama’ spalla mag[hom.

Beppe Fenech Adami sellem lilaktar minn 130,000 Nazzjonalist li fl-a[[ar elezzjoni vvutaw lill-PN g[as-sostenn tag[hom fi ]mien diffi/li. Husellem ukoll lin-Nazzjonalisti li saseba’ ;img[at ilu g[a]lu li majivvutawx jew li jivvutaw lill-PartitLaburista. Lil dawn, qal FenechAdami, it-tmexxija l-;dida tal-PN qedtift[ilhom il-bieb bera[, g[aliex il-Partit tg[allem mill-i]balji u jitlobma[fra. Beppe Fenech Adami sellemukoll lil iktar minn 20,000 votant li fl-a[[ar elezzjoni ma vvutawx. Huappella lil dawk li tilfu l-fidu/ja fil-politika biex jibdew i[arsu lejn il-PN,li lest jilqag[hom fi [danu. Hu sellemukoll lil dawk li vvutaw lill-PartitLaburista, u li dawn issa g[andhomji;;udikaw lill-PN li qed jag[mel il-bidliet biex jilqa’ lil kul[add. “Dawng[andhom jistaqsu jekk dak li qedjag[mel il-Gvern Laburista hux dak liwieg[ed qabel l-elezzjoni hekk kifspi//at l-g[ajta tal-meritokrazija un[olqot klikka. Beppe Fenech Adamisostna li l-PN se jo[ro; ukoll l-id tal-[biberija biex jilqa’ lil dawk liminkejja li we;;g[u, g[adhomjirrikonoxxuh b[ala l-g[a]la naturali.

Beppe Fenech Adami u Mario de Marco, i]-]ew; Vi/i Kapijiet tal-PN, dak g[all-idma fil-Partit u l-ie[or fil-Parlament, hekk kif kienu komunikati r-ri]ultati uffi/jali(Ritratt> Joseph Galea)

“Na[dmu g[al partit rebbie[”– Beppe Fenech Adami, Vi/i Kap g[all-idma fil-Partit

“X’partit kbir g[andna! X’mexxejjakbar g[andna u kellna, u x’pedamenti sodi[allewlna!” Dawn kienu l-ewwelkummenti ta’ Mario de Marco fl-ewwelindirizz b[ala l-Vi/i Kap tal-PN g[all-[idma tal-Parlament. Hu qal li l-fidu/jamill-kunsilliera se ti;i ttrasferita lejn il-Kap, Simon Busuttil, u tinqasam mal-Vi/iKap l-ie[or, Beppe Fenech Adami, u mal-entitajiet kollha tal-Partit u mal-poplu lig[andu g[al qalbu l-interess tal-pajji]. “Il-bidla li qed issir fil-partit,” qal Mario deMarco, “m’g[andhiex biss tkun fl-u/uh,i]da wkoll kif titwettaq il-politika.”

Mario de Marco irrefera g[ar-ri]ultattal-elezzjoni ;enerali, li kif spjega, “Kieng[ajta biex il-Partit jag[raf il-b]onnijiettas-so/jetà, il-karbiet tal-individwi, ujibqa’ fl-avvanz tad-drittijiet /ivilif’so/jetà moderna u jag[raf l-isfidipartikulari g[all-ambjent fin-Nofsinhar ta’Malta. L-g[ajta kienet ukoll biex jing[arfun-nuqqasijiet tal-istudenti G[awdxin, u l-[tie;a biex il-Partit jag[raf i]-]minijietmoderni.”

Mario de Marcio ]ied li l-g[ajta tal-poplu g[andha tissarraf biex il-PN ikuniktar miftu[ g[all-poplu ta’ rieda tajba,anki lil dawk li forsi qatt ma resqu lejn il-partit. Hu sa[aq l-importanza li tigi

mi;;ielda l-firda tal-passat li wasslet g[al[sara kbira, u appella biex jitwaqqg[u l-[itan [alli jitkattar djalogu ;enwin.

Hu qal ukoll li l-PN irid ikunOppo]izzjoni serja. “Fil-Parlament iridjidher li l-PN hu partit alternattiv lijirrifletti l-interess u l-aspettattivi tal-poplu.Id-Dar ?entrali trid issir binja ta’ ideat fid-diversità tag[ha, u b[ala Oppo]izzjoni, il-PN irid ikun tarka g[a/-/ittadini meta l-gvern ja[dem kontra l-interess nazzjonali.De Marco spjega wkoll kif il-Gvern iridiwie;eb g[al g[emilu.

Mario de Marco qal li l-PN kien, g[adu,u se jibqa’ kbir, u l-mira tal-PN hi li sa[ames snin o[ra, “Nirb[u l-fidu/ja ta’dawk li jivvutawlna, ta’ dawk liwe;;ajniehom u ttraskurajniehom, u lig[ad iridu jivvutaw. Nirb[u l-fidu/jawkoll ta’ dawk li ma vvutawlna qatt”.

Waqt li rringrzzja lil familtu,b’nostal;ija, Mario de Marco fakkar li humexa fl-istess miexja ta’ missieru, Guidode Marco, li g[alih il-Partit kien ifisserkollox u kien uniku. Fl-a[[ar hu wassalmessa;; lil dawk pre]enti;“Emmnu f’danil-Partit ta’ Fortunato Mizzi, ta’ NerikMizzi, ta’ :org Borg Olivier, EddieFenech Adami, ta’ Lawrence Gonzi, u liissa hu wkoll ta’ Simon Busuttil”.

“Ninfet[u g[all-poplu”– Mario de Marco, Vi/i Kap g[all-idma fil-Parlament


Tmexxija b’sa[[ithau mag[quda

– Paul Borg Olivier

Paul Borg Olivier, is-Segretarju :enerali tal-PN, fisser il-pro/ess tal-biera[ b[ala mument importanti g[all-Partit biexikompli ji;;edded. “Bdejna b’Simon Busuttil b[ala l-Kap, u issaqed nimplimentaw mi]ura m[abbra minnu stess li se tifrex it-tmexxija tieg[u. Hu firex it-tmexxija fuq ]ew; pilastri li jag[tusens importanti [afna g[all-pajji] u l-Partit g[ax qed jimxi tar;ao[ra fit-tfassil tal-politika u biex isa[[a[ l-iskrutinju li l-PN iridjag[mel fuq il-Gvern,” sa[aq Paul Borg Olivier.

Hu fakkar li l-votazzjoni tal-biera[ saret wara li fl-a[[arKunsill :enerali kienet approvata emenda li saret fl-Istatut biexil-PN ikollu ]ew; Vi/i Kapijiet. Paul Borg Olivier qal li f’dan il-pro/ess, il-Partit qieg[ed i;edded ukoll l-istrutturi l-o[ra bil-[atratal-President tal-Kunsill :enerali, li hu fissru b[ala “organuimportanti [afna”, u l-[atra tal-E]ekuttiv li fil-5 ta’ :unju sejidde/iedi l-karigi l-o[ra, inklu]a dik tas-Segretarju :enerali.Paul Borg Olivier temm jg[id, “Dan il-pro/ess qed jag[ti t-timbru tal-kap u l-uffi/jali l-o[ra li l-partit imexxi djalogu miftu[.Dan is-sens ;did ta’ tmexxija jawgura tajjeb, jinkora;;ixxi, u issarridu na[sdu l-frott tal-politika u l-vi]joni, u mal-Kap insa[[u l-istrutturi tal-partit, b’sens ta’ g[aqda.”

“Kemm jien kburija liflimkien qeg[din insawrudawn il-pa;ni l-;odda fl-istorja tant glorju]a tal-PartitNazzjonalista.” B’dan il-kliem, Claudette Buttigieg, likkontestat g[all-kariga ta’Vi/i Kap tal-PN g[all-idmafil-Partit, fissret l-esperjenzatag[ha fi [dan il-PN li qedji;;edded, f’diskorsemozzjonanti wara li BeppeFenech Adami ;ie ddikjaratb[ala l-Vi/i Kap g[all-idmatal-Partit.

Claudette Buttigieg qalet lit[ossha emozzjonata bl-esperjenza li kellha tul il-perijodu tal-elezzjoni g[all-Vi/i Kap g[all-idma tal-Partit. Hi rringrazzjat lil dawkkollha li wrew il-fidu/jatag[hom fiha. Hi kompliet lidin l-esperjenza tixhed kemmil-PN huwa tabil[aqq Partit

kbir u inklussiv, li jag[ti l-opportunità lil kull min iridjikkontesta kwalunkwe karigabiex jag[ti servizz.

Claudette Buttigieg semmietkif matul il-kampanja ltaqg[etma’ bosta persuni minnmadwar Malta u G[awdex uta’ etajiet differenti, usemmiet li fid-djalogi sabet lil-a[jar komunikazzjoni to[ro;l-aktar fid-djalogi veri, limatulhom kellha l-opportunitàli tisma’ l-we;g[at u l-ideattan-nies li jsawru lill-PN.

Hi sellmet ukoll lill-eks Kaptal-PN Eddie Fenech Adami uawguratlu fejqan ta’ malajr,waqt li ddeskrivietu b[ala l-“Missier” li ispira lill-PartitNazzjonalista.

Minkejja r-ri]ultat li ma raxlil Claudette Buttigieg elettab[ala Vi/i Kap, fid-diskorstag[ha hi wieg[det lealtà lit-

tmexxija l-;dida tal-Partit usa[qet li se tibqa’ tpo;;i lilhannifisha g[as-servizz tal-Partitskont kif ikun me[tie;.

F’appell g[all-kura;; lejntmiem id-diskors, ClaudetteButtigieg sa[qet li ]mien il-firda fil-PN spi//a, u issa hu]-]mien li l-membri kollha fil-Partit jing[aqdu biex ikomplujinkitbu pa;ni glorju]i fl-istorja tal-Partit biex g[aldarb’o[ra jer;a’ jkun il-PartitNazzjonalista fuq quddiem.

Insawru pa;ni ;oddafl-istorja glorju]a tal-PN

– Claudette Buttigieg

Kunsilliera tal-PN waqt il-votazzjoni li saret fid-Dar ?entrali(Ritratt> Tevor Sollars)

Il-pro/ess tal-g[add tal-voti li beda e]attament wara d-9pm, kif intemmet il-votazzjoni (Ritratt>Trevor Sollars)

Claudette Buttigieg minkejja li ma kinitx eletta Vi/i Kap g[all-idma fil-PN, wieg[det lealtàu impenn lit-tmexxija l-;dida tal-partit (Ritratt> Joseph Galea)

Esperjenzali tixhedkemm il-PN hutabil[aqqPartit kbir uinklussiv

ELEZZJONI PRESIDENTTAL-KUNSILL

:ENERALIIl-Kummissjoni Elettorali, ma[tura mill-Kumitat E]ekuttiv biex tmexxi l-Elezzjoni tal-President tal-Kunsill :enerali, tiddikjara elettalil

MIFSUD BONNICI Paula

b[ala President tal-Kunsill :enerali tal-PartitNazzjonalista fil-votazzjoni mill-Kunsill:enerali tal-biera[, is-Sibt, 25 ta’ Mejju 2013.

?ensu GaleaChairman Kummissjoni Elettorali

Int tis[aq fuq kemmwie[ed jag[ti servizzfil-politika. Kif rajtu jevolvil-kontribut tieg[ek fi ]mienfejn il-PN kellu jg[addiminn sfida g[al o[ra^

Is-sens ta’ servizz g[andujkun dak li jiggwida kullpolitiku. Meta d[alt g[al dinil-kariga kont is-Sindku tal-Belt Valletta u kandidat g[all-elezzjoni ;enerali u g[amiltdikjarazzjoni li [assejt li l-kariga f’dak il-mumentg[andu jkollha persunadedikata kompletament ug[adaqstant kont iddikjarat limhux se nkun kandidat fl-elezzjoni ;enerali.

Dan ma jfissirx li s-Segretarju :enerali ma jistaxikun Deputat imma kont naf lifil-[ames snin wara l-2008, il-persuna ta’ Segretarju:enerali kellha tkun wa[da litiffoka fuq il-[idma tal-partit.F’dawn il-[ames snin tajt il-kontribut tieg[i biex wassalnal-programm elettorali li bih il-PN kien reba[ l-elezzjoni tal-2008 u fl-iktar mumenti ta’sfidi interni fil-PN u l-isfidital-pajji], rajna ’l pajji]namiexi ’l quddiem.

Waqt dawn il-[ames sninkien hemm ukoll l-opportunitàli nkun rappre]entant fil-Parlament, meta MichaelFrendo n[atar Speaker tal-Parlament, jiena kont next inline, fil-lista ta’ kandidati lisetg[u ji;u eletti, imma peress

li kont tajt il-kelma tieg[i lill-partit, ]ammejt dik il-kelmabiex nibqa’ ta’ servizz f’dawnil-[ames snin.

Ri/entement, kien hemmbidla fl-Istatut tal-PN li bihan[olqot il-kariga ta’ Vi/iKap g[all-[idma fil-Partitu qed jing[ad ukoll li l-PNse jkollu wkoll CEO.Kif tara r-rwol ta’Segretarju :enerali f’danix-xenarju ;did^

Ir-rwol ta’ Kap E]ekuttivhuwa ne/essarju biex imexxil-elementi kummer/jali tal-PN. G[amilt diversi tentattivif’dawn il-[ames snin immanemmen li issa wasal il-waqtli anki dan isir imma l-karigata’ Kap E]ekuttiv mhuxg[all-partit, b[alma hu tal-Partit Laburista, imma biexjie[u [sieb l-aspettikummer/jali u finanzjarji tal-partit.

Dan hu importanti g[aliexil-partiti f’Malta humadifferenti mill-o[rajn fl-Ewropa fejn dawn g[andhoml-entitajiet kummer/jalitag[hom.

Min-na[a l-o[ra, il-[atra ta’Vi/i Kap g[all-idma fil-Partit hija importanti wkoll.Mill-esperjenza tieg[i f’dawnil-[ames snin stajt nara kif il-pi] tat-tmexxijaorganizzattiva, it-tmexxijapolitika u t-tmexxijakummer/jali taqa’ kollha fuq

ir-responsabbiltà tas-Segretarju :enerali u l-partitillum kibru b’tant mod fejniktar ma g[andek niesresponsabbli direttament fit-tmexxija, iktar dik it-tmexxijatkun b’sa[[itha.

Jien ma nara ebda kunflittfil-kariga ta’ Segretarju:enerali kemm jekk ikunhemm Kap E]ekuttiv lijmexxi l-operat tal-entitajietkummer/jali ukoll meta jkunhemm Vi/i Kap responsabblig[al [idma fil-partit.

Na[seb g[aldaqstant il-kariga ta’ Segretarju :eneralig[andha tkun imsa[[a iktarmilli mdg[ajfa b’dan ir-rwol;did li l-Kap tal-partit b’modg[aqli [oloq u sab l-appo;;assolut tal-istrutturi tal-partit.

Issa li wasalt fi tmiemil-kariga, kont qed tistenna]minijiet diffi/li g[all-PNmeta d[alt g[al dinil-kariga^

Kull kariga b[al dik ta’Segretarju :enerali g[andhasfidi kbar f’kull ]mien. Manistax ng[id li l-isfidi li sibtjien kienu ikbar minn dawk lisabu ta’ qabli u jew ikbarminn dawk li se jsib is-Segretarju :enerali ta’warajja. Na[seb li din hijakariga importanti u hijawa[da li l-persuna litokkupaha trid teg[leb l-isfidiu tfittex soluzzjonijiet g[all-problema.

Meta d[alt g[al din il-kariga fl-2008, il-PN kien[iere; minn reb[a elettorali likienet b’mar;ni ]g[ir u kontnaf mill-bidu li kienet sfidakbira g[all-partit biex jersaqlejn l-elezzjoni ;enerali lig[adna kemm g[addejnaminnha. Fl-2008 di;à kienetqed tirranka s-sej[a g[all-bidla u dan il-moviment g[all-bidla seta’ biss jikber u mhuxji/kien meta jkollok partit liilu g[al ]mien twil fil-gvern.

Na[seb li [add ma setajipprevedi l-mod kif]viluppaw l-affarijiet fl-a[[ar[ames snin fil-politikaf’pajji]na – kemm fil-politikainterna fejn il-PN g[addaminn mumenti sfortunati kifukoll g[al dak li g[addejnaminnu b[ala partit fil-Gvernbl-isfidi ekonomi/i li kienhemm. I]da fil-[idma tieg[ib[ala Segretarju :eneraliflimkien mal-Kap tal-Partit uPrim Ministru LawrenceGonzi, ippruvajna kemm jista’jkun nifirdu u n]ommu dak likien intern fil-Partit majinfirixx fuq it-tmexxija tal-Gvern.

Nna[seb dan irnexxielnanag[mluh billi l-amministrazzjoni baqg[etiffukata fuq dak li hune/essarju, ji;ifierinikkumbattu l-kri]iinternazzjonali u fl-istess [in,inkomplu no[olqu l-impjiegi.

Dawn il-mumenti ta’

dissent fil-partit we;;g[unig[aliex jiena [assejt li f’dawnil-[ames snin rajna elementifejn idde;eneraw il-lingwa;;politiku. Jien g[alija mhuxa//ettabbli li deputati li kienueletti f’isem il-partit ju]aw/ertu lingwa;; u stili li kienuta’ reazzjoni kontra l-partit ul-mexxej tieg[u.

Kif tispjega l-fatt li l-PNfil-Gvern baqa’ jeg[lebl-isfidi imma jidher li kienhemm xi jxekkel li dawnjing[elbu fuq livell ta’partit^

6 Lokali Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

ames snin diffi/lii]da wkoll ta’ sodisfazzjon

Sodisfazzjon g[al Paul Borg Olivier li [adem vi/in ma’ Lawrence Gonzi li /a[ad il-popolarità personalibiex ]amm lill-pajji] miexi ’l quddiem

g[al pa;na 7

F’dawn il-[amessnin tajtil-kontribut tieg[ibiex wassalnal-programmelettorali li bihil-PN kien reba[l-elezzjoni tal-2008u fl-iktar mumentita’ sfidi internifil-PN u l-isfidital-pajji], rajna’l pajji]na miexi’l quddiem

Is-sens ta’ servizz fil-politika,il-futur tieg[u, ir-ri]ultat elettoraliu l-[idma mill-qrib ma’ LawrenceGonzi huma fost it-temi ewleninf’intervista mas-Segretarju:enerali tal-Partit NazzjonalistaPaul Borg Olivier hekk kif fil-5 ta’:unju li ;ej itemm it-terminutieg[u f’din il-kariga.

Ma’ Kenneth Xuereb, Paul BorgOlivier tkellem ukoll dwar it-transizzjoni fit-tmexxija tal-PNu d-direzzjoni li sejjer fiha l-PNfis-snin li ;ejjin.

Jekk kelli nkunawtokritiku, [arisna wisq ’il;ewwa lejn l-affarijiet tag[nabiex neg[lbu l-isfidi interniming[ajr ma [arisnabi]]ejjed ’il barra. L-Oppo]izzjoni ta’ dak i]-]mien kienet tg[id li l-PNkien iggranfat mal-poter i]dadan mhux il-ka]. Il-PN kellumandat elettorali li kellujesegwih u kelluresponsabbiltà li jara li danikun esegwit.

Ix-xkiel kien l-iktar fil-[idma interna tal-partit millifil-[idma tal-partit fil-gvern.Kien hemm mumenti li kienudiffi/li [afna i]da dawn l-isfidi ng[elbu g[aliex wasslubiex il-PN jikber minn dawni/-/irkustanzi. Ovvjamentg[addejna minn ri]ultatelettorali di]appuntanti [afnag[al diversi ra;unijiet immam’hemmx dubju li wie[edmill-elementi kien il-fatt li l-PN deher – u fil-fatt kien –maqsum internament.

Fil-fatt l-ist[arri; tal-fehmapubblika kien juri li l-policiestal-PN huma iktarb’sa[[ithom minn dawk tal-Partit Laburista fix-xog[ol, l-ekonomija, is-sa[[a, l-ambjent li fihom il-pubblikukien iqis il-politika tag[nab[ala a[jar imma ma konniexkapa/i nispiraw fidu/ja fil-poplu Malti. G[aldaqstant l-isfida ewlenija hi li niksbulura dik il-fidu/ja.

Jekk il-kummissjoni liqed tanalizza x’wassalg[ar-ri]ultat elettoralitpo;;i xi forma ta’responsabbiltà fuqit-tmexxija tieg[ek f’dawnl-a[[ar [ames snin.Kif tirrea;ixxi^

Jien m’g[andix b]onn il-kummissjoni li tippontasubg[aha lejja g[aliex jienapropju ftit ;ranet wara l-elezzjoni, erfajt ir-responsabbiltà tar-ri]ultattal-elezzjoni flimkien mal-Kap tal-Partit u alluram’g[andi b]onn ebda rapportli jg[idli li jienaresponsabbli.

Il-kariga hija tali li ;;orrbilfors ir-responsabbiltàkollha tar-ri]ultat elettorali.

Dan i]da ma jfissirx li jekkinti ;;orr ir-responsabbiltàtar-ri]ultat ma jfissirx li tkunresponsabbli g[al dak li sar.

Li rrid ng[id hu li filwaqtli fil-kariga li nokkupa nerfa’r-responsabbiltà kollha,inklu] f’isem s[abi li forsisetg[u wkoll kellhom in-nuqqasijiet tag[hom, xortawa[da ma jfissirx li nkunresponsabbli ta’ kollox.

Rajt il-Kummissjonita[dem u qed nistenna li r-rapport ji;i konklu] fl-a[[arta’ dan ix-xahar.

Però na[seb li l-pro/esstal-kummissjoni rridune[duh lil hinn minn ritrattta’ x’;ara fid-9 ta’ Marzu lig[adda i]da b’mod po]ittiv ub[ala sfida biex naraw kifa[na b[ala partit g[andnankunu kapa/i nikbru u nimxu’l quddiem f’sens ta’ ti;did.

Jien idde/idejt li mankomplix nokkupa l-karigata’ Segretarju :eneralig[aliex filwaqt li g[adbaqag[li u rrid inkomplinag[ti kontribut lil dan il-partit, nemmen li s-Segretarju :enerali li jridjaffronta l-elezzjoni ;eneralili ;ejja m’g[andux ikollu l-pi] tar-ri]ultat elettorali lig[adna kemm g[addejnaminnu.

L-iktar mumenti ta’sodisfazzjon u l-iktarmumenti diffi/li f’dawnil-[ames snin... x’kienu^

Inkejjel is-sodisfazzjon tieg[ibis-sens ta’ servizz. Na[seb lif’dawn il-[ames snin, minkejjal-isfidi kollha li kien hemm,jag[tini sodisfazzjon kbir. L-ewwel nett is-sodisfazzjon li[dimt vi/in [afna ta’ LawrenceGonzi.

Jekk jien ma nie[u xejn minndawn il-[ames snin, nie[u l-fattli [dimt ma’ persuna li ta dakkollu li kellu u kien lest liji/[ad il-popolarità personalibiex i]omm lil pajji]na miexi ’lquddiem. Hu [adem bis-s[i[biex rajna lil pajji]na jimxi ’lquddiem b[ala membru tal-Unjoni Ewropea, id-dinjità, l-istima u s-sa[[a li [a pajji]n

Fl-a[[arnett, x’inhid-direzzjoni li jrid jie[uil-Partit Nazzjonalista^

Id-direzzjoni li jrid jie[u l-PN hi l-ewwel nett jer;a’jikseb fidu/ja fih innifsu. It-tieni, irid jibni fuq il-valuri lig[andu u f’dan is-sens ta’ti;did li g[addej b[alissa, iridi[ares internament lejn il-politika u l-valuri tag[na una;;ornawhom g[a]-]minijiettal-lum.

Ovvjament, il-pass li jmisshu li l-PN jer;a’ jikseb il-fidu/ja tal-poplu Malti. Dinhija sfida li ma jistaxjag[milha l-Kap wa[du i]dassir b’mod kollettiv mit-tmexxija kollha. Fl-istess [inirridu nkomplu r-rwol tag[nata’ skrutinju b[alaOppo]izzjoni serja ukredibbli.

Lokali 7Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

Paul Borg Olivier jifra[ lil Simon Busuttil, dakinhar li ;ie konfermat Kap ;did tal-PN

G[al Paul Borg Olivier, il-PN irid jikseb mill-;did il-fidu/ja, jibni fuq il-valuri li g[andu u ji;;edded bit-tmexxija l-;dida

minn pa;na 6

Ti;did fil-Partit Nazzjonalistabiex jimxi ’l quddiem

Fil-[idma tieg[ib[ala Segretarju:enerali flimkienmal-Kap tal-Partitu Prim MinistruLawrence Gonzi,ippruvajna kemmjista’ jkun nifirduu n]ommu dak likien internfil-Partit majinfirixx fuqit-tmexxijatal-Gvern


VALLETTA: Collis WilliamsPharmacy, 15 Triq ir-Repubblika; IL-MARSA: Trinity Pharmacy, 32 Triqil-Marsa; AL QORMI: Tal-lasPharmacy, Triq il-elsien;BIRKIRKARA: Marrit Pharmacy,Triq l-1 ta’ Mejju; TAL-PIETÀ:Charing Pharmacy, Triq il-Mimosa;SAN :ILJAN: Balluta Pharmacy, 30Triq il-Kbira; TAS-SLIEMA: DrugStore: Anglo-Maltese Dispensary Ltd,382 Triq Manwel Dimech;’ATTARD: St. Mary Pharmacy, 2Triq Antonio Schembri; IL-MOSTA:Sg[ajtar Pharmacy, Triq is-Sag[jtar;BU:IBBA: St. Simon Pharmacy, 8Dawret il-G]ejjer; PAOLA: FlemingPharmacy, 61 Triq a]-abbar; L-ISLA: Victory Pharmacy, 32 Triq il-Vitorja; XAGJRA: St. EliasPharmacy, Triq San Elija; ALGAXAQ: Beta Pharmacy, 50#52Triq Santa Marija; I-URRIEQ:Bronja Pharmacy, Sonata, Triq il-Bronja; IS-SI::IEWI: The BypassPharmacy, Triq Mikiel Azzopardi;AD-DINGLI: Spi]erija Carmen, 1Triq Misra[ is-Suffara; VICTORIA:Castle Pharmacy, 2 Misra[ l-Indipendenza; IX-XEWKIJA: GozoChemists, Triq l-Im;arr.

spiΩeriji li jift˙u llum

tag˙rif

it-temp illumIt-Temp> Xemxi wara nofsinhar u sabi[ mal-lejl. Il-Vi]ibbiltà> Tajba. Ir-Ri[: afif mill-Majjistral it-Tramuntana, li jsir moderat. Il-Ba[ar> afif. L-Imbatt> Baxx mill-Majjistral, li jsir Nofsinhar. L-Og[la Temperatura: 26˚C. Ix-Xita> F’dawn l-a[[ar 24sieg[a 0.0mm. Ix-Xita> Mill-1 ta’ Settembru 427.7mm.Ix-Xemx> Titla’ fis-05.50 u tin]el fit-20.08.

L-Ar/isqof jiltaqa’ mal-;enituri tal-Missjunarji Maltin.Fl-okka]joni ta’ Jum l-Omm u Jumil-Missier, is-Segretarjat g[all-Appostolat tal-Emigranti, li ferg[aminnu hi responsabbli mis-Sa/erdoti, Reli;ju]i u Laj/i Maltinli qed ja[dmu g[all-Knisja bog[odminn artna, qed jistieden lill-ommijiet u lill-missirijiet tal-missjunarji Maltin g[al laqg[a mal-Ar/isqof Pawlu Cremona O.P.g[ada t-Tnejn f’Dar l-Emigrant, il-Belt Valletta. Il-laqg[a tibdab’Quddiesa /elebrata mill-Ar/isqof,b’suffra;ju g[all-erwie[ tas-sa/erdoti, reli;ju]i u laj/imissjunarji Maltin u l-;enituritag[hom. Wara ssir laqg[a so/jali.Dawk li jixtiequ jattendu humamitluba jikkuntattjaw Dar l-Emigrant (21222611#21232545 jewpermezz [email protected]).

KELma.com – [afna par g[oliu xi ftit kliem baxx. G[ada t-Tnejn, 27 ta’ Mejju, l-awtur Trevorahra u Michael Spagnol se jaqsmukelma (jew tnejn) ma.com. fejn sejkollhom skambju ta’ klliem…f’din l-edizzjoni partikolari ta’Poe]ijaPlus fil-bit[a tat-TeatruManoel, il-Belt.

Dramm Missjunarju. Is-Sieg[at’Alla hu dramm missjunarju fi tlietatti, li se jittella’ f’]ew; serati, fil-31 ta’ Mejju u fl-1 ta’ :unju, fl-Istitut Kattoliku, fis-7 p.m. Id-d[ulg[al dan id-dramm hu bla [lasimma jrid isir booking mill-Uffi//juMissjunarju billi //empel21236962. Kull donazzjoni b’risqil-missjoni tkun apprezzata.

Valletta. Il-Banda King’s Own setag[mel servizz mu]ikali fit-toroq

prin/ipali tal-Belt Valletta fl-okka]joni tal-festa ta’ Santu Wistin,nhar is-Sibt, 1 ta’ :unju. Dan is-servizz, li jibda fit-8 p.m. minn Triqir-Repubblika, se jg[addi minndiversi toroq tal-parro//a Agostinjanasakemm jintemm fil-11 p.m.

Il-Mosta. Infakkru l-Passat –Ni//elebraw il-:ejjieni hu l-isemta’ kun/ert im]ewwaq bis-sehem ta’Kaya u s-Singer Stage Choirflimkien ma’ siltiet letterarji ta’awturi le;;endarji Maltin li sejinqraw minn Therese Gauci u JoeGabriel Vella. Tippre]entaAlexandra Camilleri. F’din l-attività, li se ssir nhar is-Sibt 1 ta’:unju fir-Razzett tal-Marki] MalliaTabone, se ssir it-tnedija ta’ ktiebta’ tifkira, pubblikazzjoni tal-G[aqda Filantropika Talent Mosti.Kul[add mistieden jattendi u d[ulbla [las.

al Qormi. Is-So/jetàFilamonika Pinto Banda SanSebastjan se ti//elebra Jum il-151sena mill-fondazzjoni tag[hapermezz ta’ kun/ert live mil-PintoBrass Band nhar l-Erbg[a 5 ta’:unju quddiem is-sede tas-So/jetà,il-Palazz Narbona, fit-8.30 p.m.Jie[du sehem ukoll kantantistabbiliti, fosthom Mikaela, Yorika,Neville Refalo. Jidderie;i l-bandas-Surmast Direttur DominicDarmanin. Kul[add mistieden.

Donazzjoni ta’ demm. Illum il-add se jsir ;bir ta’ demm bil-Mobile Blood Donation Unit minn[dejn il-knisja ta’ Sant’Andrija,a]-abbar, mit-8.30 a.m. sas-1p.m. Jekk t[ossok f’sa[[tek utixtieq tag[ti d-demm, ;entilmentmitlub tie[u mieg[ek il-karta tal-identità.

In-numri tal-lottu li telg˙u lbiera˙

Servizz ta’ tobba fi/-?entri tas-Sa[[a fil-dud u l-Festi Pubbli/i I/-?entri tas-Sa[[a tal-Mosta, Ra[al :did u l-Furjana huma

miftu[in 24 sieg[a g[al emer;enzi biss sat-8 tal-g[ada filg[odu.Il-pubbliku jrid jattendi /-/entru tas-sa[[a tad-distrett tieg[u.

Persuni ming[ajr karta ta’ identità ma ji;ux moqdija.

28 – 10 – 02 – 27 – 42 – 75 – 64 – 68

Il-Gvern g[adu g[addej bil-kritika tal-Wasteservminkejja li waslu biexjg[addu l-mitt jum meqjusab[ala l-ewwel kejl ta’ x’ikunirnexxielha tikseb l-amministrazzjoni Laburistafil-qasam ambjentali.

Fi stqarrija, CharlòBonnici, il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni dwar l-I]viluppSostenibbli, l-Ambjent u t-tibdil fil-Klima, qal li l-Ministru Leo Brincat mafela[x joqg[od lura millijikkritika lill-istess azjenda lihu responsabbli g[aliha, hekkkif waqt laqg[a li kellu nharil-:img[a mal-uffi/jali tal-Kamra, l-Intrapri]a u l-Industrija g[amel diversistqarrijiet ]baljati dwar il-Wasteserv u l-politika tal-Gvern pre/edenti dwar l-immani;jar tal-iskart.

Charlò Bonnici qal li l-Wasteserv qatt ma kellhaproblema tinvolvi lis-setturprivat, i]da dan g[amlitudejjem b’mod responsabbli.Hu ]ied li l-PN jirrikonoxxi lil-Wasteserv g[adhatiddependi minn fondipubbli/i g[ax g[a

ll-[las qatt ma talbet ir-ratareali lill-industrija g[at-trattament tal-iskart. “Kieku;ara hekk, dan kien ikun pi]kbir mhux biss g[all-industrija, imma finalmentfuq il-konsumatur,” issemmil-istqarrija.

Charlò Bonnici qal li l-

Ministru Brincat g[amelreferenza g[ar-rapportikkummissjonat mill-Ministeru tal-Finanzi fl-amministrazzjoni ta’ qabel, uqal li l-Wasteserv imxietf’direzzjoni opposta g[al dakirrikmandat.

Fakkar li fost ir-rikmandazzjonijiet kienhemm it-tnaqqis fil-[inijettal-ftu[ tas-Civil AmenitySites, u li ma jinbnewx o[rajn;odda b[al dik ta’ ’Attard uPembroke. Ir-rapport tkellemukoll dwar il-privatizzazzjonita’ dawn is-siti.

Charlò Bonnici qal li l-Ministru Brincat kien ]baljatdwar l-eko-kontribuzzjoni,g[ax il-Gvern Nazzjonalistaqatt ma kellu l-[sieb li j]ommdin it-taxxa g[al dejjem, i]dasakemm il-privat jo[loqsistemi kif jiddisponi mill-iskart tieg[u.

Il-kelliem tal-PN talab lill-Ministru Leo Brincat jg[idx’inhi l-politika tal-Gverndwar is-sorsi tal-ener;ijarinovabbli li jikkontribwixxug[all-[olqien tal-green jobs,g[ax s’issa l-Gvern Laburistatkellem biss fuq ener;ijakonvenzjonali.

Hu ]ied ukoll li l-Gvernpre]enti ma qalx x’sejag[mel fuq pro;etti ta’ener;ija mir-ri[, l-aktar fl-isfond ta’ dak li kien qal il-Mexxej Laburista stess, li l-ener;ija mir-ri/ tikkontaminal-ilma tal-pjan.

Stqarrijiet]baljati dwaril-Wasteserv

SULARIADDIZZJONALI TAL-LUKANDI

De/i]joni]baljatamill-Gvern

– L-AlternattivaDemokratika

L-AlternattivaDemokratika (AD) ;ibdetl-attenzjoni li d-de/i]jonim[abbra mill-Gvern biexil-lukandi f’/ertilokalitajiet jit[allew i]idu]ew; sulari iktar milli hupermess, te[tie; aktar[sieb fil-fond. L-ADing[aqdet mal-Kamra tal-Periti u mal-g[aqdietambjentali li esprimew l-istess [sieb.

Carmel Cacopardo, l-A;ent Chairman tal-Alternattiva, fi stqarrijasa[aq li, “Hu ]ball li l-politika tal-i]vilupp tal-artti;i emendata bil-bi//iet.”L-AD semmiet li l-propostital-Gvern, inevitabbilmentse j[allu effett fuq il-propjetà madwar il-lukandi, li issa se jkunpossibbli g[alihom li j]idu]ew; sulari b’mod li bid-dell addizzjonali li jo[olqu,jkomplu jnaqqsu l-possibbiltà tal-u]u tal-ener;ija ;;enerata mix-xemx minn dawk lijag[mlu u]u minn dawn il-propjetajiet.

Carmel Cacopardosemma li l-proposta ta]-]ieda ta’ ]ew; sulari hiwkoll diskriminatorja, utista’ twassal biex setturio[ra apparti minn dak tat-turi]mu, jesi;u li humawkoll, bi dritt, ikunujistg[u jg[ollu l-binitag[hom.

Il-Partit Nazzjonalista talablil Edward Scicluna, il-Ministru tal-Finanzi, biex ikun/ar dwar jekk humiexg[addejjin in-negozjati mal-Kummissjoni Ewropea dwarjekk Malta hix se tidda[[alta[t Pro/edura ta’ Defi/itE//essiv.

Fi stqarrija, il-PN qal li hufavur diskussjonijiet kontinwiu j[e;;e; lill-Gvern biexjirrea;ixxi b’mod proattivg[at-twissijiet tal-Kummissjoni Ewropea billijie[u l-mi]uri me[tie;a biexjitnaqqas id-defi/it u jevita lipajji]na jid[ol ta[t din il-pro/edura.

L-Oppo]izzjoni qed tis[aq liMalta tinsab f’din is-sitwazzjoni b’g[a]la tal-Gvern.Il-PN fakkar li fl-ewwel tlietxhur ta’ din is-sena, id-defi/itni]el b’57 miljun ewro iktarmill-ewwel tliet xhur tas-senata’ qabel. B’aktar attenzjoni,din is-sitwazzjoni setg[et ti;ievitata, u l-Gvern ma jistax

jinjora li g[andu /ans bi]]ejjedbiex jirrimedja din is-sitwazzjoni, qal il-PN.

L-istqarrija tirreferi g[ad-diskors tal-Ba;it li sar mill-Ministru tal-Finanzi metasemma li s-sena li g[addiet,Malta qab]et it-tlieta fil-mijadefi/it bi ftit; dan ma jwassalxawtomatikament g[all-Pro/edura ta’ Defi/it E//essiv,sakemm il-Gvern ikollu l-[ilali jikkonvin/i lill-Kummissjonili kapa/i jnaqqas id-defi/it ta[tit-tlieta fil-mija u j]ommuf’dan il-livell.

Jekk jittie[du d-de/i]jonijietme[tie;a, qal il-PartitNazzjonalista, minflok ji]diedul-ispejje] fuq weg[diet ta’xog[lijiet ;odda mwieg[daqabel l-elezzjoni, konsulenzi,rekluta;; ta’ persuni minnbarra /-/ivil u rekord ta’ministeri u segretarjatiparlamentari, il-PN ma jara l-ebda ra;uni g[aliex Maltag[andha tid[ol ta[t din il-pro/edura.

Fi stqarrija separata, il-PNakku]a lill-Gvern Laburistab’arroganza li tixhed kif ir-ri]ultat tal-elezzjoni ;eneralitela’ g[al rasu. Il-PN ikkritikalill-Gvern g[all-attakk fuqTonio Fenech u stqarr li hudmir l-Oppo]izzjonif’demokrazija li tikkritika lill-Gvern li jinsab f’paniku.“G[ax qed isib dahru mal-[ajt,qed jag[]el li jattakka lill-messa;;ier minflok iwie;ebg[ad-domandi le;ittimi tal-Oppo]izzjoni.” L-istqarrijassemmi r-rekord tal-GvernNazzjonalista, li tieg[u TonioFenech kien Ministru tal-Finanzi, li ng[ata /ertifikatmill-isba[ mill-FondMonetarju Internazzjonali(IMF), u li l-Gvern Laburistama jistax i[assar. Il-PN tenna lid-de/i]jonijiet tal-GvernLaburista se jwasslu biexMalta tidda[[al fil-Pro/eduratad-Defi/it E//essiv, u l-ebdaattakk personali mhu se j]ommlill-Oppo]izzjoni milli ssemmale[inha.

IL-KWISTJONI TAD-DEFI?IT PUBBLIKU

Il-Ministru tal-Finanzi g[andu jispjega


IL-PRATTIKA PRIVATA MILL-MINISTRU TAL-AFFARIJIET BARRANIN

Karta [amra lill-Ministru George Vella!“X’kellu g[alfejn il-Gvern jo[ro; White Paper biex jag[mel kodi/i ta’ etikag[all-Ministri u s-Segretarji Parlamentari^ Ma setax liberalment qassam kopjakull wie[ed lil dawn is-sinjuri, u lil min ma jimxix mag[hom, jurih mhuxWhite Paper, imma karta safra, jew karta [amra…”

George Vella, il-Ministru tal-Affarijiet Barranin qieg[ed jissokta bl-appuntamenti b’rabta mal-professjonimedika tieg[u kull nhar ta’ Sibtfilg[odu. Jidher li biex in-nies majag[tux fil-g[ajn, dawk li jkunuqeg[din jistennew lill-Ministru Vellabiex jinvi]tahom mhux qed jit[allewbarra. Nhar is-Sibt 18 ta’ Mejju kienuosservati nies fuq ;ewwa mill-ewwelfl-uffi//ju tieg[u li jservi wkoll ta’klinika.

Din il-gazzetta di;à ]velatb’dokumentazzjoni permezz ta’/ertifikat mediku ffirmat mill-MinistruGeorge Vella nnifsu jirrakkomandamedi/ina b’xejn lil wie[ed mill-pazjenti li mar g[andu s-Sibt, 13 ta’April li g[adda. Dan kollu qed isir biksur tal-Kodi/i tal-Etika.

Minn st[arri; li g[amlet din il-gazzetta jirri]ulta li George Vella kienta pi] kbir lill-Kodi/i tal-Etika m[ejjimill-Gvern Nazzjonalista g[all-Ministriu s-Segretarji Parlamentari tieg[u.

F’artiklu fil-gazzetta tal-GWU l-orizzont, li George Vella kien kiteb u li

kien ippubblikat fil-15 ta’ Jannar fl-1994 bit-titlu ‘Fidu/ja Ba[[!’, GeorgeVella kien kiteb dan li ;ej: “X’kellug[alfejn il-Gvern jo[ro; WhitePaper biex jag[mel kodi/i ta’ etikag[all-Ministri u SegretarjiParlamentari? Ma setax liberalmentqassam kopja kull wie[ed lil dawnis-sinjuri, u lil min ma jimxixmag[hom, jurih mhux White Paper,imma karta safra, jew karta [amrab[alma jag[mel referee?”

Illum, George Vella jokkupa l-kariga prolifika ta’ Ministru tal-Affarijiet Barranin, u Sibt wara ie[org[adu qed jara l-klijenti tieg[u fi]-ejtun. Il-Kodi/i tal-Etika g[all-Ministri u s-Segretarji Parlamentarijg[id /ar li ladarba dawn jokkupawkarigi Ministerjali, id-deputati majistg[ux ikomplu jipprattikaw il-professjoni privata tag[hom fl-ebda[in – lanqas jekk Ministru jewSegretarju Parlamentari ma jit[allasxtax-xog[ol li jkun qed jag[mel.

Ara karikatura pa;na 40

Id-da[la li twassal g[all-uffi//ju tal-Ministru George Vella fi]-ejtun, li tintu]awkoll b[ala klinika privata, bin-nies jistennew fuq ;ewwa nhar is-Sibt,18 ta’ Mejju – fi/-/rieki jidhru n-nies jistennew

DIPARTIMENT TAL-PROTEZZJONI ?IVILI – TAQSIMA KLIEB

Kri]i mibdija mal-bidla fil-Gvernew;t iklieb g[at-tiftix u s-salvata;; jindarbu fi ;lieda li ma ;ietx kontrollatab’konsegwenza li naqsitilhom il-kapa/ità tag[hom

ew;t iklieb tad-Dipartiment tal-Protezzjoni?ivili li jintu]aw f’[idma ta’ tiftix u salvata;;spi//aw midrubin serjament u naqsitilhomdrastikament il-kapa/ità tag[hom fix-xog[ol g[all-iskop li g[alih inxtraw minn barra b’investiment ta’eluf ta’ ewro. Sorsi qrib id-Dipartiment tal-Protezzjoni ?ivili qalulna li dawn i]-]ew;t ikliebkienu swew mat-€8,000 kull wie[ed meta nxtrawmill-Bel;ju.

Dan kollu se[[ min[abba dawk li sorsi li tkellmumag[na ddeskrivew b[ala “de/i]jonijiet ]baljati ubi skop politiku parti;jan” li ttie[du mill-Gvernpermezz tal-Ministeru tal-Intern u s-SigurtàNazzjonali.

L-istorja tmur lura g[al ftit jiem wara l-elezzjoni;enerali li g[addiet meta John Gera, OperationsManager tal-Protezzjoni ?ivili, li kien responsabblimis-sezzjoni tal-klieb, ;ie trasferit g[as-Servizz tad-Detenzjoni f’al Far. Minfloku tpo;;a responsabblimis-sezzjoni tal-klieb l-iStation Officer FrankieAxiak li mill-informazzjoni li ng[atajna m’g[anduxit-ta[ri; ne/essarju ma’ dan it-tip ta’ klieb.

Qabel l-elezzjoni, Axiak, li ismu proprju huwaFrancis Noel Axiak, kien g[adda perijodu twil bis-sick leave bir-ra;uni li ng[atat kienet li kien qedisofri minn dipressjoni. Imma fl-istess [in, tul il-kampanja elettorali kien ta’ spiss jidher mal-MexxejLaburista Joseph Muscat fl-attivitajiet tieg[u b[alaKap tal-Oppo]izzjoni jag[milha ta’ bodyguard.

Wara l-elezzjoni, qalulna s-sorsi li tkellmumag[na, da[al g[ax-xog[ol u insista li jing[ataresponsabbiltà tat-taqsima tal-klieb tas-CPD b[alarikonoxximent ta’ kemm kien jie[u [sieb lil JosephMuscat. Biex dan sar, qalulna n-nies li tkellmumag[na, [are; transfer lil John Gera.

Hekk kif il-Labour reba[ l-elezzjoni, mill-g[ada

t-Tnejn 11 ta’ Marzu, Axiak mar Ta’ Kandja. Metafid-9 ta’ April John Gera ;ie infurmat bit-transfer,Axiak kien mar jistennieh jitlaq biex je[odlu l-uffi//ju tieg[u u aktar tard fta[ar li kellu ordni mill-Ministru biex jie[u f’idejh id-dmirijiet u r-responsabbiltajiet li kellu John Gera b[alaOperations Manager. Fost dawn kien hemm it-Taqsima tal-Klieb.

Imma meta l-Ministru responsabbli awtorizza danit-transfer, ma kienx ikkonsulta mal-eks Direttur tal-Protezzjoni ?ivili Patrick Murgo, li kieku ;iekkonsultat, ]gur li kien jispjega l-konsegwenzi lijistg[u jinqalg[u meta tpo;;i ma’ klieb b[al dawnlil xi [add li l-klieb ma jkunux drawh.

Minn dak i]-]mien ’l hawn, l-eks Direttur Murgomar ja[dem mas-settur privat u llum hemm l-eksKummissarju tal-Pulizija John Rizzo jmexxi d-

Dipartiment, wara li tne[[a mit-tmexxija tal-Korptal-Pulizija kontra qalbu.

Xi tliet ;img[at ilu, il-add filg[odu, jidher li niesta[t it-tmexxija ta’ Frankie Axiak [ar;u flimkien li]-]ew;t iklieb tat-tiftix u s-salvata;; minn ;ol-ga;e;tag[hom u f’[in minnhom il-klieb qabdu jag[tu ma’xulxin. Malli raw hekk, dawn il-persuni li majifhmux kif g[andek ta;ixxi ma’ klieb b[al dawn, uf’/irkostanzi simili, qed ji;i allegat li qabdu jag[tulill-klieb b’lasta ta’ xkupa biex jippruvaw jifirduhom.Wie[ed mill-klieb spi//a b’[afna ;rie[i u ttie[ed fi/-?entru San Fran;isk biex jiddewwa fejn sarulu 16-ilpunt. Il-kelb l-ie[or ukoll spi//a kollu gdim.

Veterinarju espert f’dan it-tip ta’ klieb qal lil il-mument li dan l-in/ident seta’ ;ie evitat kieku minkien qed jie[u [sieb il-klieb kien jaf kif g[andujimmani;jahom. Issa jidher li dawn il-klieb mhux sejibqg[u up to the mark g[all-[idma ta’ tiftix usalvata;; u se tonqsilhom drastikament il-performance tag[hom f’din il-[idma. Dan ifisser limin[abba dan l-in/ident, il-kwalità tax-xog[ol ta’dawn il-klieb li jag[mlu xog[ol ta’ tiftix u salvata;;naqset b’konsegwenza diretta ta’ kelb li jkun g[addaminn trawma meta ji;i msawwat.

Effettivament dan ifisser li jekk illum jinqala’ xiin/ident, Malta m’g[andhiex klieb up to standardg[al xog[ol ta’ tiftix u salvata;;. Wie[ed minn dawnil-klieb kien sab il-persuna li kienet inqabdet ta[tmunzelli kbar ta’ terrapien fl-in/ident li kien se[[waqt li kienet qed tinbena l-lukanda Seabank fil-Mellie[a.

Din il-gazzetta hi infurmata li dan l-in/identinqabad permezz tal-kameras tas-sigurtà u l-filmatqed idur fid-diversi stations tal-Protezzjoni ?ivili.Issa qed issir pressjoni biex dan l-in/ident ji;iinvestigat minnufih.

Manuel Mallia, li jmexxi l-Ministeru tal-Intern us-Sigurtà Nazzjonali li jkopri d-Dipartimenttal-Protezzjoni ?ivili fejn hemm Frankie Axiak,Operations Manager. Hu ;ie trasferit f’din il-karigawara l-elezzjoni


Id-dewmien fl-istennija u n-nuqqas ta’sigurtà fid-Dipartiment tal-Emer;enza fl-Isptar Mater Dei qeg[din jikkaw]awpressjoni kbira fuq il-pazjenti u l-istaffmediku, b’okka]jonijiet iwasslu g[alin/identi serji, kif se[[ ilbiera[ waranofsinhar.

Minn rapporti li da[lu lil il-mumentjirri]ulta li g[all-[abta tat-3.15pm, kienhemm argument ja[raq fid-Dipartimenttal-Emer;enza. Dan, hekk kif ra;el deherji;;ieled mal-istaff tal-Emer;enza biex

jinqeda malajr. Sorsi li kienu fil-post fil-[in tal-in/ident qalu li r-ra;el kien qedji]vina minn idejh, i]da xorta n]ammjistenna.

F’dak il-[in qam koas s[i[, ir-ra;el[alla z-zona tal-istennija u baqa’ die[el;ewwa, waqt li bdew jittajru s-si;;ijiet.

Diversi persuni bdew jilmentawmin[abba n-nuqqas ta’ sigurtà li qed ikunhemm kuljum fl-emer;enza. Ftit tal-;img[at ilu, il-Gvern idde/ieda li jne[[ilill-membri tal-Korp tal-Pulizija mill-

g[assa f’din it-taqsima.Mhux mag[ruf jekk ;ietx ordnata

investigazzjoni interna u jekk il-Ministrutas-Sa[[a, Godfrey Farrugia, kienx l-Isptar fil-[in meta l-Emer;enza kienetmimlija, u n-nies bdew igergru mhux ftitmin[abba l-istennija esa;erata. U dan,minkejja li l-Ministru Farrugia, ;img[atilu, stqarr li l-kjuwiet fid-Dipartiment tal-Emer;enza naqsu u li hu kien qieg[edjag[mel uffi//ju apposta biex ikun jista’jsegwi s-sitwazzjoni.

Kaos fl-Emer;enza ta’ Mater DeiAktar in/identi bejn il-pazjenti u l-istaff

L-ewwel ajruplanTurkishAirlines li beda jtir bi skedalejn u minn Malta wasalilbiera[ wara nofsinhar, biexissa din il-linja tal-ajru qedtopera f’mitt pajji], b’aktarminn 220 destinazzjoni. It-titjiriet se jkunu tliet darbiet fil-;img[a: kull nhar ta’ Tlieta, l-Erbg[a u s-Sibt.

It-Turkish Airlines b’aktarminn 200 ajruplan fil-flottatag[ha, reb[et il-premju g[all-aqwa kumpanija tal-ajru fl-

Ewropa. Fi Frar li g[adda,Mario de Marco, dakinhar il-Ministru responsabbli mit-Turi]mu, [abbar il-bidu tat-titjiriet ta’ din il-linja tal-ajru.

Mal-in]ul, kif inhi t-tradizzjoni, l-ajruplan intlaqa’b’arkata tal-ilma, u l-passi;;ieri ntlaqg[u bi fjuraminn grupp ta’ Maltin lebsin l-ilbies tradizzjonali Malti. Fuql-ewwel titjira kien hemmReuben Gauci, il-Konslu ta’Malta f’Istanbul flimkien ma’

delegazzjoni g[olja mit-Turkish Airlines, immexxijaminn Sezgin Saglam, il-Vi/iPresident tas-Sales u l-Marketing tal-linja tal-ajruTorka.

Sezgin Saglam intlaqa’ mill-Ministru tat-Turi]mu KarmenuVella, l-Ambaxxatri/i Torkag[al Malta, mill-Kap E]ekuttivtal-Awtorità Maltija tat-Turi]mu, Josef Formosa Gauci,u mill-Kap E]ekuttiv tal-Ajruport Internazzjonali ta’

Malta, Markus Klaushofer.Il-Kap E]ekuttiv tal-Ajruport

Internazzjonali ta’ Malta fisserkif wara [afna [idma, il-bidutal-operat tat-Turkish Airlinesifisser ]vilupp importanti fin-network tal-Ajruport ta’ Malta.

Josef Formosa Gauci semmali l-ewwel titjira hija l-kulminazzjoni ta’ [afna xog[olli beda xhur ilu bejn il-Ministeru tat-Turi]mu, l-awtoritajiet tal-ajruport u l-Awtorità Maltija tat-Turi]mu.

Fi Frar li g[adda t[abbar li l-kumpanija Turkish Airlines kienet se tibda ttir lejn u minn Malta (Ritratt> Trevor Sollars)

Tg[aqqad il-mija f’Malta

Ferut f’iduu fil-parti;enitali

Ra;el ta’ 47 sena mill-Marsa safa ferut b’modgravi, i]da ma jinsabx fil-periklu tal-mewt, waqtargument li kellu ma’ marata’ 44 sena mill-amrun.

L-in/ident se[[ fi Triq il-Korsa, il-Marsa, g[all-[abtatas-2am, bejn ilbiera[ u l-:img[a. Il-ka] se[[ f’dar litinsab fl-istess triq, u komplajikber barra t-triq.

Fil-post issej[u immedje-tament il-membri tal-Pulizijatad-Distrett u mill-IskwadraMobbli.

Waqt l-argument, jidher lil-mara xejret daqqiet ta’sikkina u laqtet lir-ra;el f’iduu fil-partijiet ;enitali tieg[u.Ir-ra;el ittie[ed l-IsptarMater Dei, fejn ;ie//ertifikat li mhux fil-periklutal-mewt wara li ng[ata l-g[ajnuna medika.

Stqarrija tal-Pulizijakkonfermat ukoll li r-ra;elwaddab o;;ett iebes fid-direzzjoni tal-mara. Kolloxjindika li dan kien argumentfamiljari. Il-mara mistennijatitressaq il-Qorti fil-jiem li;ejjin.

Gravi f’[abtabejn erba’ vetturi

Sewwieq sofra ;rie[igravi f’in/ident bejn erba’karozzi fi Triq l-Imdina,bejn ’Attard u al Balzan.Il-Pulizija ssej[u fil-postg[all-[abta tal-5.20am tal-biera[, wara li kien hemm[abta bejn vettura tal-g[amla Fiat Tempra u o[raHonda Accord. Ftit wara,vettura Vauxhall Astrada[let fl-istess vetturi, uaktar tard ir-raba’ karozza[abtet mat-tliet karozzi l-o[ra. Is-sewwieq tal-FiatTempra, li g[andu 28 sena,ittie[ed l-Isptar Mater Deig[all-kura min[abba l-;rie[i gravi li ;arrab.

Sag[tejn wara, ]ew;sewwieqa sofrew ;rie[i[fief f’[abta fi TriqSant’Andrija, Pembroke. I]-]ew; karozzi kienu qedjinstaqu minn ]ag[]ug[ ta’25 sena mis-Swieqi u minnie[or ta’ 34 sena minn alTarxien [abtu ;o xulxin.

Taqa’ f’birMara ta’ 40 sena minn

al G[axaq sofriet ;rie[igravi, i]da mhix fil-periklutal-mewt, wara li waqg[etf’bir. L-in/ident se[[ g[all-[abta tal-5.15pm fi TriqSanta Marija, al G[axaq.Fil-post issej[et l-g[ajnunatal-Protezzjoni ?ivili, litellg[u lill-mara mill-bir.Issej[et ukoll ambulanza, li[adet lill-mara l-IsptarMater Dei g[all-kura.

ELEZZJONI VI?I KAP TAL-PN GALL-AFFARIJIET

TAL-PARLAMENTIl-Kummissjoni Elettorali, ma[tura mill-Kumitat E]ekuttiv biex tmexxi l-Elezzjoni ta’Vi/i Kap tal-PN g[all-Affarijiet tal-Parlament,tiddikjara elett lil

DE MARCO Mario

b[ala Vi/i Kap tal-PN g[all-Affarijiet tal-Parlament fil-votazzjoni mill-Kunsill :eneralital-biera[, is-Sibt, 25 ta’ Mejju 2013.


ELEZZJONI VI?I KAP TAL-PN GALL-AFFARIJIET

TAL-PARTITIl-Kummissjoni Elettorali, ma[tura mill-Kumitat E]ekuttiv biex tmexxi l-Elezzjoni ta’Vi/i Kap tal-PN g[all-Affarijiet tal-Partit,tiddikjara elett lil

FENECH ADAMI Beppe

b[ala Vi/i Kap tal-PN g[all-Affarijiet tal-Partitfil-votazzjoni mill-Kunsill :enerali tal-biera[,is-Sibt, 25 ta’ Mejju 2013.


12

14Ri]enja sfurzatamill-MCA bla ra;uni

Il-Punt Hu…

13Ri]enji sfurzati,[atriet u transfers

15G[ajnejn l-Ewropafuq il-belt kapitali

11Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

F’pa;ni o[rajn...

Tmexxija ta’ kura;; politikuFil-PN f’dawn i]-]minijiet, in-nies li ja[dmu fi [dan il-

partit, dawk li j[ossuhom parti mill-partit jew li xi darba kienujag[mlu parti mill-PN, qeg[din jing[ataw messa;; li bedapro/esss ta’ ti;did u tibdil - il-bidu ta’ era gdida. Wara li tardlbiera[ filg[axija ng[aqdu mal-Kap Simon Busuttil fit-tmexxija tal-partit, Beppe Fenech Adami fil-kariga ta’ Vi/iKap g[all-idma tal-Partit u Mario de Marco fil-kariga ta’Vi/i Kap g[all-idma tal-Parlament, mil-lum hemm tmexxijafil-PN li tirrappre]enta dan is-sentiment.

Illum l-interess ta’ dawk fi [dan il-PN hu li nimxu ’lquddiem bi tmexxija ;dida appo;;jata minn dawk kollha ta’rieda tajba biex jibda pro/ess ta’ titjib u mmodernizzar fl-amministrazzjoni politika u kummer/jali tal-partit ua;;ornament tal-politika. Minn kif di;à bdew jitwettqu l-affarijiet, wie[ed jista’ jinteba[ li l-opportunitajiet qeg[dinhemm, u l-mira g[alkemm qieg[da ’l bog[od tista’ wkolltinkiseb u tintreba[.

Dak li qieg[ed jag[mel il-PN illum ifisser “kura;;politiku”. Partit li qieg[ed ibiddel u ji;;edded biex isirmodern [alli jer;a’ jkun f’po]izzjoni li jiggverna. Partit liqieg[ed ja[seb aktar minn qabel. Qieg[ed i[ejji biex imexxi ujidde/iedi, issa li ntg[a]let it-tmexxija l-;dida tal-PartitNazzjonalista. Il-PN li jrid ikun mill-;did dak il-partit li l-g[ajta tieg[u tasal g[and in-nies, u tinstema’ min-nies, u fuqkollox, li t[alli l-effett fuq dawk kollha li f’[ajjithom jaspirawli g[ada jkunu a[jar mil-lum, fuq il-familji u l-[addiema, fuqis-self-employed, is-sidien tan-negozju, l-investituri u l-intellettwali.

Minkejja li l-PN partikolarment fl-a[[ar snin kiseb su//essekonomiku g[all-pajji], meqjus kbir u //ertifikat mill-og[laistituzzjonijiet internazzjonali, jista’ jkun il-ka], li tant il-PNmill-Gvern ;ab tibdiliet, li lanqas hu stess ma beda jla[[aqma’ dan it-tibdil li kien qieg[ed ise[[ fis-so/jetà Maltija. In-

nies saret aktar edukata u tgawdi minn aktar ;id; grazzi g[all-politika tal-PN i]da dan ma jfissirx li n-nies g[andha t[osshadipendenti fuq xi [add, fuq xi partit biex tag[mel l-g[a]liettag[ha. G[alhekk it-twe;iba g[al dan g[andha tkun imnebb[aminn dak li dejjem kien imnaqqax fil-prin/ipji tal-PN, li jkunPartit Popolari, ji;ifieri li jibqa’ jpo;;i lill-bniedem fi/-/entrutal-[idma tieg[u, fi/-/entru tat-tfassil tal-politika tieg[u, fi/-/entru tad-de/i]jonijiet li jkunu se jittie[du. Wara kollox, il-politika tibda b’e]ami tas-so/jetà u kif din tista’ tinbidel g[all-a[jar. G[alhekk fiha [afna sens il-proposta tal-Kap tal-Partit lija[tar grupp ta’ esperti li janalizza s-sitwazzjoni tas-so/jetàMaltija kif tennejna minn dan l-editorjal f’okka]joni o[ra.

Issa li l-Partit Nazzjonalista beda l-pro/ess ta’ bidla u ti;didfi [danu, hu essenzjali li jisssokta b’din id-direzzjoni li qabad,i]da mhux b’ritmu li jkun kajman. L-imsie[ba so/jali, korpikostitiwti u opinjonisti fa[[ru kif irrappurtajna ;img[a ilu, id-direzzjoni li qabad il-Partit Nazzjonalista bit-tmexxija ta’Simon Busuttil, u issa li ng[aqdu mieg[u Beppe FenechAdami u Mario de Marco.

Partit Nazzjonalista modern i]da mhux li jabbanduna l-prin/ipji u l-valuri tieg[u. I]da li jibda ji]viluppa b’metodi;odda kif titlob id-dinja moderna tal-lum fejn is-so/jetàtinbidel mil-lum g[all-g[ada. U g[alhekk kienet de/i]jonio[ra fid-direzzjoni t-tajba li fl-a[[ar jiem il-Kap tal-Partit[abbar li se tibda l-[idma tal-Kummissjoni li se tirrevedi l-istatut tal-partit ta[t id-direzzjoni ta’ Francis Zammit Dimech.

Il-Partit Nazzjonalista qieg[ed jissi;illa t-tmexxija ;didatieg[u. Issa biex jer;a’ jaqbad it-triq tar-reb[a, je[tie;lu jibdal-[idma li to[loq qafas ta’ ideat, attitudnijiet u politika li jkunulkoll b’sa[[ithom, mag[quda u sostenibbli. B’hekk il-PartitNazzjonalista jista’ jer;a’ jkun a;ent ta’ aktar bidla fil-pajji].Dan kollu g[andu jkun dak li jimmotiva u jaffaxxina lil minirid ja[dem fil-Partit Nazzjonalista g[a]-]mien li ;ej.

media.link communicationsTriq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450Tel: 25965263Email: [email protected]@media.link.com.mtA;ent Editur: Roderick Agius

“…ejja nikkontrollow il-media tag[na…hija partiminna…jekk ma jkollniexkontroll fuq din l-g[odda…”

Dan ta’ hawn fuq stqarru l-Ministru tal-AffarijietBarranin George Vella fil-Parlament. Vella, wara xijiem, spjega x’ried jifhem bikliem aktar a//ettabbli. I]daxorta jibqa’ l-fatt li kull ming[andu g[al qalbu l-libertàtal-espressjoni, u jiena nafx’qed ng[id personalmentg[ax [allast prezz kbir, majistax jibqa’ indifferenti.Mhux ta’ xejn li rajnareazzjoni minn diversiambjenti tal-media u smajnadiskorsi anki fil-Parlamentstess minn membri tal-Oppo]izzjoni li malajrinnutaw li l-Ministru ]garra.Dan l-istess Ministru g[adug[addej b’kontroversja o[rali ma jippermettix mobilesfuq persuna;;i u dinjitarji lij]uruh fl-uffi//ju. Vella jbatiminn fobja tipikaMintoffjana, bi]a’ u suspettib’mod li jg[ix b[allikiekuf’assedju kontinwu.

Laqtuni [afna d-diskorsitad-deputati tal-PN CharlòBonnici (diskors tassewmeqjus u /ar fil-prin/ipjitad-dritt tal-libertà tal-

espressjoni) u dak ta’ RyanCallus li sejja[ il-MinistruVella b[ala “il-ministru tal-kontroll tal-espressjoni.”

B[ala kuntrast tal-u]u tal-mobile li jbe]]a’ lill-Ministru Vella, qrajna l-istorja ta’ tfajla Pollakkatg[ix Malta, li u]at il-forzatal-mobile tag[ha biexirnexxielha tra]]an im;ibarazzista minn ]ew;impjegati tal-Arriva fil-konfront ta’ ra;el iswed(forsi immigrant) li ;iemg[ajjar, insultat, mheddedli jitke//a minn fuq ix-xarabank. Iva, l-attakkwaqaf g[ax it-tfajla u]at l-unika arma: li tirrikordjakollox fuq il-mobile biextirrapporta…Viva l-mobile!

“… Dr Gonzi even madean exception byaccompanying me into theHall when I took the oathas Speaker. It was the firsttime a Speaker wasaccompanied by theOpposition leader... and hedid this deliberately toemphasise his respect forthe office of the Speaker.Even when Gonzi resignedas party leader, in hisspeech he urged theNationalist Party to

continue to respect theoffice of the Speaker of theHouse.”

Din hija silta mill-intervistatwila mal-Ispeaker tal-Kamratar-Rappre]entanti An;luFarrugia (Malta Today, 22 ta’Mejju) bit-titlu ‘Parliament’sguardian angel’.

Farrugia tkellem fuqdiversi su;;etti fosthom il-[atra tieg[u b[ala Speaker,l-awtonomija tal-Parlament,ir-rwol tal-Parlament mas-so/jetà /ivili, il-binja ta’Piano. I]da tassew laqatnimeta tkellem fuq l-Oppo]izzjoni Nazzjonalistau spe/jalment fuq l-eks Prim

Ministru Lawrence Gonzi likien xhieda e]emplari ta’ stilta’ m;iba u ta’ rispett lejn il-kariga istituzzjonali tal-Ispeaker, minkejja l-modgoff u unilaterali tal-[atratieg[u mill-PM Muscat…id-differenzi bejn l-ir;iel humawisq /ari biex in]id aktarkummenti.

Il-President u l-MCCFInsomma din tal-

iffinanzjar tal-Masters ta’Doreen Zerafa spi//atstorja, kif ng[idu bil-Malti,f’[alq in-nies. Riefnumqanqal. Rajna lil Doreen,o[t Lydia, mart it-tifel tal-President, fix-xena; kienhemm il-President Abelab[ala persuna;; /entrali, ul-istess MCCF. Aktar tardda[al ir-ra;el ta’ Alison,o[t Lydia wkoll, li ja[demb[ala xufier tal-President.

Huwa fatt li din il-Presidenza b[al dik ta’Agata Barbara tikkontrastabil-kbir mal-o[rajn kollhali finalment ;ew a//ettatibl-unuri mill-Maltin u l-G[awdxin ta’ kull kulurpolitiku.

Il-President Abela,[abrieki u mimliinizjattiva, [adem [afnabiex jg[olli u jifrex ir-rwol

tal-MCCF. U rnexxielu bil-kbir. Il-poplu danapprezzah bil-provi.

I]da b’dispja/ir jing[ad likien hemm opinjoni kritikaspiss tul din il-Presidenza,sa[ansitra mill-bidu nett bit-tke//ija bla /erimonji tal-kap tal-kabinett tieg[u, OlafTerribile. U in/identio[rajn. Ming[ajr ma nid[lufil-mertu ta’ dawn il-kontroversji, in-nies ma[adux pja/ir li President ta’Malta jid[ol f’kontroversjig[ax kul[add jixtieq li din l-og[la kariga tal-Istat tibqa’dinjitu]a u integra b[alatmexxija morali u unitarja.

George Abela kien miexisew f’din it-triq, u irridng[id li ma jfissirx lititlifha. I]da huwa fatt likien ikun [afna a[jar kiekudik “l-imbierka” de/i]joniispirata minnu stess b[alaChairman tal-MCCF, matwieldet qatt.

Il-President u kulma huasso/jat mieg[u humistenni jkun ta’ e]empju umudell fit-tmexxija u fl-im;iba. Ikun ]ball jekkte[el b’kollox il-missjonital-MCCF. In-nies fil-b]onn qed jappellaw biexma ji;ux abbandunati. Ug[andhom ra;un!

1. G[andna d-dmir, b[alamembri parlamentari fuq il-bank tal-Oppo]izzjoni, linkunu b’sa[[itna. Li nkununafu li a[na parti minn partitli g[andu prin/ipji li nag[rfuli rridu n]ommu sod mag[nanfusna u mal-[idma li l-pajji] jippretendi minna.B[ala bnedmin li n[arsu linkunu rilevanti u g[oddag[all-bidla t-tajba, a[nanag[rfu li rridu nkunuppreparati li na[dmu unistinkaw minn fejn inkunuqeg[din.

2. G[alkemm ix-xenarjupolitiku g[al min jag[rfuhuwa di;à kkargat i]]ejjedb’wisq politika, b’arroganza;dida fuq na[a ub’fissazzjonijiet ta’parti;;anizmu fuq l-o[ra,xorta ma nistg[ux ni;ru. Ikun]ball li na[sbu li f’daqqawa[da min ivvota mod wara li[asibha sew, issa se jdawwarit-triq [abta u sabta. Min di;àqieg[ed jo[lom, a[jar jekki]omm saqajh mal-art, g[axjekk dan il-Gvern di;à biddellil kull persuna f’xi post ta’rilevanza proprju biex dawnikunu tieg[u u kemm jista’jkun vi/in l-partit, nistg[unimma;inaw x’inhu ;ejg[alina fix-xhur li ;ejjin.

3. G[alhekk, l-ewwel uqabel kollox irridu nkunuOppo]izzjoni qawwija, sodau li tifhem dak li g[addej.Tifhem u fl-istess [in tid[oliktar f’qoxritha tirrifletti fuqdak li mar mhux proprjuf’postu fl-amministrazzjonitag[ha. G[alija g[andhating[ata prijorità l-formazzjoni politika tag[na.G[arfien tal-fatt li a[na partitdemokristjan fi/-/entru tal-politika. Kien /ar li fl-a[[arle;i]latura kien hemm mintelaq u mar wisq fuq il-lemin. Il-valuri tag[na ma;ewx im[adfmin, u anziw[ud abbandunawhom.U[ud da[lu lilhom infushomfil-[sieb li hemm xidebbulizza li tkun nisrani fil-politika u ppruvaw ikunu l-kontra, bla kejl veru tal-qalbtal-bniedem u ta’ dak li l-politika hija verament:g[odda g[as-servizz tal-pajji] mhux g[all-vana glorjajew g[ar-ri-inkarnazzjoni ta’xi mexxej suppost glorju].

4. G[andna dokument tal-Fehmiet Ba]i/i li jag[mlilna[afna ;ie[ u li huwa kalamitag[al [afna fl-elettoratnazzjonali. Irridu nid[lu iktarbiex nanalizzaw il-po]izzjonili sarrfet f’su//essi elettorali,

wie[ed wara l-ie[or. Irba[nawkoll diversi appuntamentielettorali g[ax konna l-partitli g[alih l-ekonomija kienetg[as-servizz tal-bniedem.Konna dawk li narawdirettament x’inhuma s-sinjali ta]-]minijiet u na[dmu’l quddiem. Biddilna [afna uforsi anki a[na stess mafihmniex sewwa sewx’qieg[ed ikun l-effett tieg[ufis-so/jetà. U[ud minnassagrifikaw [ajjithom, il-familja, il-karriera; u dan i;ibmieg[u progress li mhuxne/essarjament jing[araf,anki minn min ikun qieg[ediwettqu.

5. G[alhekk, huwa tajjeb liissa li qeg[din fl-oppo]izzjoninaraw u nifhmu kemm jista’jkun sewwa direttament ubilli niddiskutu a[na barra u;ewwa biex nirre;istraw l-effetti ta’ [idmietna. Mhuxbiss. Imma dan l-Gvern daqtse jibda jimxi, u hawn irridunaraw x’effett id-de/i]jonijietli jie[u se jkollhom fuq s-so/jetà u dak li g[amilna.Hemm b]onn li nibdewnie[du kejl biex ikollna l-passi ne/essarji lejnprogramm ta’ [idma tal-partit. Inkunu fejn inkunu,g[andna nkunu /ari f’dak lirridu u ninsistu g[alih, ankijekk qeg[din fl-oppo]izzjoni.

6. F’din l-elezzjoni;enerali, il-poplu g[a]el lijafda partit, avolja ma kienxjaf sewwa sew x’se jwettaq.Ng[id li din l-okka]joni mater;ax tirrepeti ru[ha. Il-pajji]irid ikun jaf bil-pre/i], iktar uiktar meta minn dak li qednaraw se jkollna l-possibbiltàta’ ekonomija li ma tibqaxproprju fil-po]izzjonijiet lig[andha. Irridu nifhmu lig[alkemm g[al u[ud dikkienet mossa politika tajba lima tg[idx x’se twettaq, fir-realtà kienet debbulizza. Il-poplu ried ikun, u jibqa’ jrid

ikun /ert f’dak li se jid[olg[alih, iktar u iktar wara lijibda jduq lil dan l-Gvern.G[al dan, il-partit di;à qabadtoroq ta’ anali]i tajba. Il-kumitat parlamentari li j[areslejn il-parti ta’ isfel tal-pajji]huwa wie[ed minnhom.

7. A[na stess nid[lu fix-xenarju politiku attwali mhuxb[ala partit bla programm.G[andna di;à wie[ed, u anzig[andna snin ta’ esperjenza lim’g[andhiex tintilef. Manippruvawx nivvintaw ir-rota,imma nissudaw dak lig[andna. Il-politi/i li kellna,il-persuni li servewb’sagrifi//ji kbar g[alihom ug[all-familji tag[hom humaminjiera tad-deheb g[alina liqeg[din fil-politika illum.M’a[niex partit li qed jitlaqb’kap ;did wara [ames sninfl-Oppo]izzjoni, imma mill-ewwel. Irridu nduru g[ar-ri]orsi li g[andna un[addmuhom. Irridu nsostnur-reputazzjoni t-tajba tag[namal-poplu billi na[dmu g[as-sewwa bl-istrument tal-valuridemokrati/i nsara tag[na. Mahemmx b]onn ;iri bla sensimma riflessjoni tajba. G[axg[andna d-dmir nassiguraw[idma tajbali fiha nkunuoppo]izzjoni soda.

12 Opinjoni Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

Oppo]izzjoni soda

minn Richard Muscat

[email protected]

IL-PUNT HU…Kummenti dwar kwotazzjonijiet li laqtuni

minn Carmelo Mifsud Bonnici

[email protected]

M’hemmx l-i/ken dubju lil-a[[ar ftit snin kienu l-iktaribsin g[at-tis[i[ u t-tkabbirtal-kun/ett Ewropew. Il-[olma ta’ nies b[al RobertSchuman u Jean Monet lijaraw Ewropa mag[quda,[ielsa minn gwerer u medhijafit-tkattir tal-;id issa g[andha68 sena. Tul dawn id-de/ennji, il-pajji]i li [addnudan l-ispirtu laqg[u l-isfidi li;ew quddiemhom. Sfidipoliti/i, so/jali, ekonomi/i ulegali. I]da bir-rieda tajba ta’[afna u l-ener;ija ta’ bosta, il-kun/ett Ewropew kiber,issa[[a[ u stag[na.

Dan l-isforz biddel il-wi//tal-Ewropa li wara snin ta’gwerra u tkissir irnexxielhatqum fuq saqajha u ssir forzaekonomika u politikaformidabbli li ;abet mag[hastabbiltà u progress g[almiljuni ta’ /ittadini tag[ha.Dan kollu llum huwamhedded u qatt b[al da]-]mien ma kien mheddeddaqshekk il-kun/ett ta’Ewropa mag[quda.

Nistqarr li ma hemmxra;uni wa[da esklussiva g[aldin it-theddida i]da bla dubjul-ispettru tal-kri]i ekonomikali [akmet lill-Ewropa f’dawn

l-a[[ar [ames snin bilforsjie[u post quddiem. Ir-re/essjoni li [akmet bostapajji]i Ewropej qajla tidher litrid tbatti. L-ag[ar pajji]i lintlaqtu fosthom il-Gre/ja,Spanja, l-Irlanda u l-Portugallg[ad g[andhom problemiserji ta’ defi/it, dejn u qg[adrekord spe/jalment qalb i]-]g[a]ag[.

Fi Spanja biss, il-qg[ad ma’dawn tal-a[[ar iqarreb il-50fil-mija. L-Italja mhix [afnaa[jar. Osservaturi ekonomi/iu esperti so/jali qeg[dinjittimbraw li]-]g[a]ag[ blaimpieg b[ala ‘il-:enerazzjoniMitlufa.’

Ovvjament kri]i daqshekkfit-tul t[alli marki kbar mhuxbiss ekonomi/i imma wkollso/jali.

L-istress ekonomikuqieg[ed jhedded l-istrutturiso/jali u ta’ welfare li/ittadini Ewropej kienu sarujie[du b[ala dritt u blamistoqsijiet. L-awsterità fl-

infiq u l-issikkar fiskalikompla j]id il-frustrazzjoni ujqajjem [afna mistoqsijiet.

G[aldaqstant kien mistennili jibdew jintqalu /ertidiskorsi u jis[nu l-irjus.

Il-moviment anti-Ewropew[a r-ri[ minn dan l-istat ta’fatt u f’bosta pajji]i qieg[dassir domanda skjetta: ‘Xib]onn hemm ta’ UnjoniEwropea? Mhux a[jar kieku

kulhadd jaqdef g[al rasu?’Jidher /ar li hemm movimentpolitiku li mhux biss kienEwroxettiku imma bedawkoll jissa[[a[ fl-g[ajtatieg[u biex il-kun/ettEwropew ji;i abbandunat.

L-avvenimenti li qeg[dinise[[u fl-Ingilterrajikkonfermaw dan kollu.Jidher /ar li l-PartitIndipendenti UKIP qieg[edjissa[[a[ politikament. Danhu partit li g[andu skopwie[ed biss; dak li jara lill-Ingilterra to[ro; mill-UnjoniEwropea.

Dan po;;a ta[t pressjonilill-Gvern Ingli] li sa[ansitraissa qatag[ha li jag[melreferendum fl-2017 biexjag[mel dan il-[ru;possibbli.

Dan kollu g[anduramifikazzjonijiet kbar fuq il-futur tal-Unjoni Ewropea.Intant, dan is-sentimentqieg[ed ibaqbaq mhux ftitanki f’pajji]i o[ra b[al ?ipru

u l-Gre/ja g[alkemm b[alaforza politika g[adu mawasalx vi/in daqs dak Ingli].

Bla dubju, l-unjoni ta’ tantpajji]i flimkien dejjem kien sejkollha mumenti ibsin.M’hemmx dubju wkoll lig[aqda u organizzazzjonidaqshekk kbira jkollha d-difetti tag[ha u l-mankanzi litrid tirran;a. I]da huwa fattukoll li s-s[ubija fl-UnjoniEwropea ;abet bosta vanta;;ilil miljuni ta’ /ittadiniEwropej. Din il-qag[da mhixsempli/i ftehim ekonomiku.

Is-s[ubija ;abet u tkompli;;ib il-bidliet fil-[ajja tag[nata’ kuljum. Il-mod ta’ kifnag[mlu n-negozju, il-vi]jonita’ solidarjetà u tis[i[ tal-valuri Ewropej, il-protezzjonital-ambjent u l-isfidi tal-innovazzjoni u ti;did.Nemmen li l-i]bandu tal-Unjoni jkun detrimentali g[all-futur tag[na u ta’ wliedna.

Fi]-]mien li ;ej, il-politi/iEwropej iridu jisfurzaw biexitejbu dejjem aktar l-operatEwropew u jin[tie; li fiBrussell issir iktar [idma biexin-nies tifhem, tapprezza utg[o]] ix-xog[ol kollu wara l-kun/ett Ewropew. F’dan is-sens m’hemmx [in x’jin[ela!

Meta qabel l-elezzjoni lig[addiet, [afna minna likonna ng[idu li l-PartitLaburista ma nbidilx unsemmu l-passat, kienikollna kritika li qednippruvaw inbe]]g[u lin-nies billi naqilg[u l-[ama.

I]da issa li l-gvern ta’Joseph Muscat se jkun ilukwa]i tliet xhur fil-poter,kul[add qed jinduna li dakli konna ng[idu ma kienxgideb biex inbe]]g[u bih,imma kien il-verità ta’ dakli dejjem fisser il-PartitLaburista fil-gvern.

G[al-Labour, wara d-9 ta’Marzu li g[adda, il-[a]insar tajjeb. Imma;inawx’kien ji;ri kieku l-GvernNazzjonalista po;;a b[alaKap ta/-?ivil lil Joe Salibajew xi esponent ie[or li kieninvolut f’[idma politika fil-Partit Nazzjonalista. Min jafx’kienu jag[mlu u kemmprotesti kienu jsiru jew ankestrikes ordnati mill-id l-o[ratal-Labour, il-GWU. Ukienu jag[mlu sew g[aliexjekk hemm organizzazzjonifil-pajji] li qatt m’g[andhatkun politi/izzata hi s-Servizz Pubbliku.

Imma l-Labour fil-gvernja[sibha xort’o[ra u ma

ddejjaq xejn li jpo;;i b[alaKap ta/-?ivil persuna lig[omorha u ]mienha kienetinvoluta direttament fil-qasam politiku fil-PartitLaburista.

Irrid inkun /ar, m’iniexqed nikkontesta lil din il-persuna fuq il-kwalitajiettag[ha imma g[ar-ra;uni lijekk veru l-Labour iridikollu Malta Tag[na Lkoll,irid ukoll jag[tina servizzpubbliku tag[na lkoll, umhux immexxi minnpersuna bi kredenzjalipoliti/i. Dawn l-affarijietisiru f’pajj]i totalitarji fejnl-istat ma jafda lil [add.

G[aldaqstant, l-ewwelpass li [a l-Kap politiku ta/-?ivil kien li jag[tistruzzjonijiet lill-kap ta’qablu biex jordna lis-Segretarji Permanentijirri]enjaw. Inkredibbli kifsaret din il-mossa. Il-kap lima kienx g[adu sar Kap,ordna lill-Kap ta’ qablu likien g[adu l-Kap ta/-?ivil.G[ax il-Labour hekkjag[milhom l-affarijiet,m’hemmx burokrazija]ejda. L-aqwa li jsir li jriduhuma, u ji;u jaqg[u ujqumu mill-protokolli jewmir-regoli, anke jekk il-

kariga ta’ SegretarjiPermanenti hija karigakostituzzjonali li ma tistaxtaqbad u tne[[i minnhapersuna ming[ajr ra;univalida skont il-kostituzzjoni.

F’dawn it-tliet xhur li ilufil-gvern, il-Partit Laburistadi;à ne[[a kwa]i l-persunikollha li kienu f’xi karigag[olja jew li kienu membrita’ xi Bord Pubbliku biexflokhom ipo;;i nies tal-qalba. Araw min huma /-

chairmen u l-membri lipo;;ew u qabbluhom ma’nies li kienu jmexxu l-bordijiet fi ]mien GvernNazzjonalista.

In-Nazzjonalisti dejjem[admu ma’ kul[add ankema’ nies ta’ fehmaLaburista li t[allew fil-kariga taghhom jewsa[ansitra tpo;;ew mill-gvern Nazzjonalista stess.Insemmi biss nies involutifil-politika b[al LouisGrech, illum DeputatMexxej tal-Partit Laburista,li kien Chairman tal-AirMalta; lil Marlene Mizzi,illum MEP Laburista, likienet Chairman tas-SeaMalta u sa[ansitra l-President ta’ Malta nnifsu likien Deputat Mexxej tal-Partit Laburista u li ng[atal-kariga ta’ President ta’Malta fuqrakkomandazzjoni tal-eksPrim Ministru LawrenceGonzi.

Fi ]mien gvernijietNazzjonalisti, mhux l-ewwel darba li smajnapartitarji Nazzjonalistijgergru g[aliex ma je[duxtransfer li jkunu jridu biexma jinqalax [addie[or minnpostu.

G[aliex il-GvernNazzjonalista kien veramentjemmen fir-rikon/iljazzjoninazzjonali, u ma kienxjag[mel azzjonijiet biexiwe;;a’ lil nies ta’ fehmapolitika differenti biexjinqdew in-nies tieg[u.

Illum x’qed ji;ri? Qednisimg[u bi transfers fil-Pulizija u fl-isptarijiet, fosto[rajn, fejn nies ta’ fehmaLaburista qed ji;u trasferitibiex jie[du post nies lig[andhom fehma differentimill-gvern tal-lum. Imbastabis-slogan ta’ Malta tag[nalkoll, ma jiddejqu xejniwe;;g[u lin-nies u lill-familji tag[hom biexjinqdew il-kostitwenti u n-nies tal-qalba.

Dan qed ise[[ fi ]mientant qasir ta’ anqas minntliet xhur, a[seb u arax’jonqos ji;i sakemmtintemm il-le;i]latura.

Sa dak i]-]mien,imbag[ad, dawk in-Nazzjonalisti li fl-elezzjonili g[addiet ivvutaw Labour,ikunu ilhom li rrealizzawbl-i]ball kbir li g[amlu ujkunu g[arfu li l-PartitNazzjonalista qatt ma kienda[ak bihom kif g[amelJoseph Muscat.

Opinjoni 13Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

Is-s[ubija ;abet u tkompli ;;ib il-bidliet fil-[ajja tag[na.Il-mod ta’ kif nag[mlu n-negozju, is-solidarjetà u t-tis[i[ tal-valuri,

il-protezzjoni tal-ambjent u l-isfidi tal-innovazzjoni

Ri]enji sfurzati, [atriet u transfers

G[a]liet quddiem l-Ewropa

minn Caroline Galea

[email protected]

minn Mario Rizzo Naudi

[email protected]

Ftit tal-jiem ilu t[abbar ix-Shadow Cabinet mill-Kap il-;did tal-PN Simon Busuttil.M’g[andix dubju li s[abi l-membri tal-Oppo]izzjonigrati b[ali g[all-mod kifilkoll ;ejna fdati b’temapartikulari li setippermettilna na[dmu b[alatim mag[qud. Fuq notapersonali, ;ejt fdat b’]ew;oqsma importanti [afna g[alpajji]na: il-fondi Ewropej ul-Presidenza tal-UE fl-2017.

Dwar il-fondi Ewropejkont nistenna aktar fid-diskors tal-President i]dakulma sibt kienet sentenzawa[da: “Trid ti]died l-effi/jenza fil-mod ta’ kifji;u u]ati l-fondi li pajji]najir/ievi mill-UnjoniEwropea.”

Mhux talli l-importanzag[all-fondi Ewropej kienetfqira, kwa]i insinifikanti,talli l-unika sentenza lidda[[let ma tag[milx;ustizzja mal-fatt li pajji]nag[andu wa[da mill-og[la

rati ta’ u]u minn fost l-IstatiMembri tal-UE b’modpartikulari fil-programm ta’fondi bejn l-2004 u l-2006.

Madankollu, l-akbardi]rispett lejn il-poplu hu lifid-diskors tal-President majissemmew imkien il-biljunewro li nkisbu g[all-poplutag[na fil-le;i]latura lig[adha kemm intemmet.

Dan il-pakkett finanzjarjuhu e//ezzjonali, frott il-[idma ta’ persuna li kien fit-tmun ta’ pajji]na, LawrenceGonzi. Li kieku dawn il-fondi kienu tant insinifikantig[al pajji]na, kont nifhemir-ra;uni g[aliex majissemmewx fid-diskors tal-President.

Dawn il-fondi humakru/jali. Kemm g[amilnaxorti bil-biljun ewro liinvestejna di;à mid-d[ul ta’Malta fl-UE sal-lum. Bis-sa[[a tag[hom, tejjibna l-[ajja tal-poplu, tejjibna l-infrastruttura, l-edukazzjonitat-tfal tag[na, is-servizz

tas-sa[[a, [loqnaopportunitajiet ;odda ta’xog[ol, u rrestawrajna s-swar.

Possibbli li min kienresponsabbli jikteb din il-parti tad-diskors nesajinkludi l-kliem ‘biljunewro’?

L-a[bar li l-GvernNazzjonalista rnexxielujikseb biljun ewro f’fondi

Ewropej kienet g[alijawa[da mill-iktar a[barijietimportanti fl-a[[ar jiem tal-legi]latura li g[adha kemmintemmet.

Dawn il-fondi ksibniehomg[aliex f’dawn l-a[[ar snin,konna pajji] g[aqli.addie[or kellu b]onnijiet utalab g[all-g[ajnunafinanzjarja g[ax pajji]uda[al ;o [ajt. G[alija, il-biljun ewro fondi Ewropejhuma /ertifikat ta’ tmexxijag[aqlija li kellu pajji]na.

B[ala kelliem g[all-Oppo]izzjoni fuq dan is-su;;ett se nassigura li dawnil-fondi li ksibna ji;uinvestiti bl-a[jar mod. Il-Gvern g[andu test quddiemu– jew ikun populist billijqassam fejn jaqbillupolitikament, jew ikunstatista u jqassam fejn hemmb]onn.

Min-na[a l-o[ra, il-Presidenza tal-UnjoniEwropea hi dritt li ksibniehb[ala poplu grazzi g[all-

g[a]la li g[amilna biexisse[ibna fl-unjoni. Kienhawn min li li kien g[alih,din il-Presidenza qatt masetg[et tkun realtà. Huproprju min[abba dan li l-Oppo]izzjoni Nazzjonalistag[andha tkun kostruttiva,parte/ipattiva ukollaborattiva f’dan l-avveniment nazzjonali.

Din se tkun l-ewwelPresidenza Maltija. Sejkollna /ans uniku li g[all-perjodu ta’ sitt xhur, inkunua[na li nfasslu l-a;endapolitika tal-UE. Altru millimakku, kif kienu jg[idulna.

Hekk kien hemm minfisser l-UE lill-poplu Malti.I]da l-PN dejjem kienkonvint mill-aspirazzjonijietEwropej, mid-destinEwropew li qed isawwarna.G[aliex verament nemmnuf’din il-vi]joni Ewropea, senkunu qeg[dinnikkollaboraw, i]da danjiddependi mid-disponibbiltàtal-Gvern.

14 Opinjoni Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

Ri]enja sfurzata mill-MCA bla ra;uni

Nisfruttaw il-fondi u l-Presidenza Ewropea

It-tne[[ija ta/-Chairmantal-Awtorità Maltija tal-Komunikazzjoni AntonioGhio meqjus b[ala awtoritàfil-qasam di;itali f’Malta hiina/ettabbli. It-tne[[ijatieg[u mhux biss hi ]baljatafuq ba]i legali i]da wkollfuq ba]i etika uprofessjonali.

B’Mistoqsija Parlamentaritieg[i fil-ParlamentEwropew, staqsejt lill-Kummissjoni Ewropea biextinvestiga dan il-ka] filwaqtli ti//ara kif u g[aliex din it-tne[[ija tikser il-li;i tal-UE.

L-MCA mhixsempli/ement dipartimentie[or tal-Gvern. Hi r-regolatur nazzjonali fil-qasam tal-komunikazzjonidi;itali u taqa’ ta[t il-parametri tad-Direttiva tal-UE dwar it-Telekomunikazzjonijiet.G[alhekk il-Gvern ma jistaxike//i l-uffi/jali ta’ din l-awtorità ming[ajr ma jkolluba]i legali msejsa fuqra;unijiet spe/ifi/i liti;;ustifika t-tke//ija.

L-indipendenza tal-MCA Ir-ra;uni g[aliex l-MCA

ma tistax ti;i trattata b[aladipartiment ie[or tal-Gvernhi /ara [afna. L-MCA hiawtorità regolatorja u l-indipendenza tag[ha hi

stabbilita fil-li;i Ewropea.B’mod spe/ifiku, id-Direttiva tal-UE dwar it-Telekomunikazzjonjiettis[aq li “L-indipendenzatal-awtoritajiet regolatorjinazzjonali g[andhatissa[[a[ biex ti;i ]gurata l-applikazzjoni iktar effettivatal-qafas regolatorju u biexti]died l-awtorità tag[hom ul-prevedibbiltà fid-de/i]jonijiet tag[hom. G[aldan il-g[an, g[andha ssirdispo]izzjoni espressa fil-li;i nazzjonali biex ji;i]gurat li, fl-e]er/izzju tal-kompiti tag[ha, l-awtoritàregolatorja nazzjonaliresponsabbli g[ar-regolament tas-suq ex antejew g[ar-ri]oluzzjoni ta’kwistjonijiet bejn impri]itkun protetta mill-interventiesterni jew pressjoni politikali jistg[u jippre;udikaw l-evalwazzjoni indipendentitag[ha ta’ materji li ji;uquddiemha…”

Hu /ar li din l-Awtorità histabbilita b’mod li bl-ebdamod u fl-ebda /irkostanzama jkollha g[alfejn toqg[odg[ar-rieda tal-Gvern tal-;urnata. B’hekk ti;iassigurata l-indipendenzatag[ha. Din hija parti ]g[irabiss mis-sistema ta’ kontrolliu bilan/i.

Din it-tke//ija ma

inkwetatx lil kul[add u kienhemm min i;;ustifika dak lig[amel il-Gvern Laburistabilli qal li l-Prim Ministrug[andu jing[ata aktar /ansimexxi, qabel ji;i kritikat ta’dak li g[amel. Dwar dan,jien ma naqbilx. Dak lig[amel fl-MCA jisker il-li;ijiet nazzjonali u Ewropej.Tikser il-li;i fl-ewwel;img[a jew wara sena jibqa’ksur tal-li;i u dan hu [a]in.

Ta[t il-Gvern Laburistaxejn ma jittie[edfor granted

L-osservanza tal-li;ijiet ul-iggvernar serju konnane[duhom for granted. Ta[til-Gvern Laburista xejn ma

jista’ jittie[ed hekk. Kieng[adu bilkemm [a l-;urament ta’ Prim Ministruli ma ne[[iex lis-SegretarjuPermanenti Ewlieni u li s-Segretarji Permanenti mantalbux jirri]enjaw.

Fl-ewwel ;img[a tieg[u,il-Gvern Laburista talabukoll lill-membri tal-Awtorità tax-Xandirjirri]enjaw. Ma kellu l-ebdadritt jitlob din ir-ri]enja,g[aliex din hi AwtoritàKostituzzjonali li l-membritag[ha jin[atru mill-President g[al ]mien definitu jistg[u jitne[[ew biss mill-President u g[al ra;unijietserji u gravi [afna. Bidlafil-gvern mhix wa[daminnhom! I]da dan makienx bi]]ejjed. Il-Gverntalab g[ar-ri]enja tal-membri tal-Awtorità ta’Malta dwar il-Komunikazzjoni.

Fir-rigward tar-ri]enjasfurzata ta/-Chairman tal-MCA, il-li;i dwar din l-Awtorità (KAP 418) tg[id li“membru tal-Awtorità jista’jitne[[a mill-kariga mill-Ministru jekk, fil-fehma tal-Ministru, dak il-membru majkunx idoneu biex ikomplif’dik il-kariga jew ikun sarinkapa/i milli jwettaq kifimiss dmirijietu b[alamembru.”

“Inbidel il-gvernu allura trid titlaq”

Fit-12 ta’ Marzu 2013, il-Gvern il-;did kiteb lill-bordtal-Awtorità tal-MCA,jag[tihom istruzzjonijiet biexjoffru r-ri]enja tag[hom.

Fl-14 ta’ Marzu 2013, dakli kien Chairman tal-MCAkien kostrett joffri r-ri]enjakif mitlub mill-Gvern,filwaqt li enfasizza li danjikser il-li;ijiet nazzjonali uEwropej.

Fit-30 ta’ April 2013, i/-Chairman ;ie infurmat mill-Gvern li “l-Gvern ta’ Maltajqis li ma tistax tkomplitwettaq dmirijietek b[alaChairman fid-dawl tal-bidlafl-amministrazzjoni tal-pajji].”

Kif jista’ wie[ed li huwakwalifikat biex jaqdidmirijietu u meqjus b[alaawtorità fil-qasam tal-komunikazzjoni di;italif’daqqa wa[da, “ma jkunxidoneu biex ikompli f’dik il-kariga jew ikun sar inkapa/imilli jwettaq kif imissdmirijietu b[ala membru”min[abba “bidla fl-amministrazzjoni”?

Il-Gvern hu ]baljat ug[andu jammetti dan l-i]ballu jirrikonoxxi li dak li sarjikser il-li;i Maltija uEwropea u jmur lil hinn mill-mandat tieg[u.

minn Roberta Metsola

[email protected]

minn Ryan Callus

[email protected]

Nhar il-:img[a 13 ta’Ottubru 2012 il-Belt Valletta,flimkien mal-bqija tal-lokalitajiet kollha f’Malta uG[awdex, ing[atat it-titlupresti;ju] ta’ Belt KapitaliEwropea tal-Kultura fl-2018.Dakinhar il-pre]entazzjonimressqa mill-Kunsill Lokalital-Belt Valletta, f’isem il-kunsilli lokali ta’ Malta uG[awdex ;iet ikkonfermatamill-panel tal-evalwaturi waqtlaqg[a finali li kienet saret fil-Belt Valletta stess hekk kif i/-Chairperson tal-Panel,Manfred Gaulhofer kien qal lijinsab perswa] li hemm ir-rieda, il-motivazzjoni u l-ambizzjoni me[tie;a biex il-Belt Valletta ting[ata dan it-titlu.

It-titlu ng[ata b’modformali waqt laqg[a tal-Ministri fi Brussell nhar il-:img[a 17 ta’ Mejju, fl-isfond ta’ diversi attivitajiet lil-Fondazzjoni Valletta 2018kienet qed torganizza g[all-pubbliku fil-Belt Vallettawaqt edizzjoni o[ra ta’Imma;ina 2018.

It-titlu ta’ Belt KapitaliEwropea tal-Kultura fl-2018jikkumplimenta x-xog[ol kbirli sar f’dawn l-a[[ar sninmill-Gvern sabiex jag[ti l-aqwa dinjità u [ajja li tixraqlil wa[da mill-isba[ bliet fl-Ewropa. Bl-ebda mod dan l-unur ma wasalb’kumbinazzjoni i]da kiensforz kollettiv, meg[jun mill-Gvern pre/edenti biex illumpajji]na jista’ j[ejjib’entu]ja]mu kbir g[al ]ew;avvenimenti kbar Ewropej lise jsiru fl-2017 u l-2018.

Minbarra t-titlu ta’ BeltEwropea g[all-Kultura fl-2018, fl-ewwel sitt xhur tal-2017 pajji]na se jkun qed

imexxi l-Presidenza tal-Unjoni Ewropea u sintendi[afna mil-laqg[at f’dawk ix-xhur se jse[[u fil-BeltValletta. Bla dubju dawn i]-]ew; avvenimenti g[andhomjg[inu mhux ftit biex pajji]najkompli ttejjeb id-dehra tieg[umal-Ewropej waqt li nsa[[us-settur turistiku u ekonomikutag[na.

Nie[du l-a[jarpubbli/ità possibbli

Fid-dawl ta’ dan il-fattje[tie; li l-Gvern il-;didikompli fuq ix-xog[ol li sarf’dawn l-a[[ar [ames sninmill-Gvern pre/edenti u j]idid-do]a tieg[u biexnassiguraw li pajji]na,partikolarment il-BeltValletta, ikun fl-a[jar statpossibbli biex jilqa’ dawn i]-]ew; avvenimenti kbar fuqmedda ta’ sentejn.

Je[tie; li nkunu organizzatibl-a[jar mod biex Malta tie[ul-espo]izzjoni kollha possibblima’ s[abna l-Ewropej. G[alsentejn s[a[, possibbilmentanke aktar, [afna minng[ajnejn l-Ewropej se jkunufuq Malta u pajji]na se jkunqed jissemma regolarmentf’kull tip ta’ mediainternazzjonali. Je[tie; linassiguraw li kull kumment,filmat jew ritratt dwar pajji]nau l-belt kapitali tag[na jkunufl-affermattiv biex tassewnil[qu l-iskop a[[ari tag[na unwasslu reklam tajjeb tal-g]ejjer Maltin u G[awdxin lilhinn minn xtutna.

Il-PN fil-Gvernsebba[ lill-Belt Valletta

Fil-le;i]latura li g[addiet,il-Partit Nazzjonalista fil-Gvern kien ]amm mal-weg[da elettorali li jimbarka

fuq g[add ta’ pro;etti b[alaparti mil-pjan ta’ri;enerazzjoni tal-BeltValletta. Fost l-akbar pro;ettihawnhekk wie[ed irid isemmil-pro;ett ta’ Bieb il-Belt,iddisinjat mill-perit ta’ famadinija Renzo Piano u l-pro;ettta’ Pjazza San :or; li llumhu attrazzjoni g[all-poplutag[na u g[at-turisti barranin.

Madankollu l-lista ta’pro;etti li saru fil-BeltValletta f’dawn l-a[[ar[ames snin hi twila [afna utinkludi wkoll xog[ol ie[or lillum qed jitgawda minnkul[add. Lejn tmiem is-senali g[addiet kien inawgurat il-lift tal-Barrakka ta’ Fuq liminn Di/embru li g[addaattira numru kbir ta’ nies.Dan il-pro;ett kompla tejjebl-a//essibbiltà g[al kul[addfil-belt kapitali tag[na upermezz tieg[u wie[ed jista’jgawdi veduti mill-isba[ tal-Port il-Kbir u tat-tlett iblietkemm matul il-;urnata kifukoll filg[axija. Dan il-liftsar b’investiment ta’ ]ew;

miljun ewro u nofsb’kofinanzjament mill-fondiEwropej. Dan jifforma partimill-investiment qawwi li l-Gvern Nazzjonalista g[amelbil-pro;etti tad-da[la tal-Belt, tat-teatru miftu[ u tal-Parlament il-;did, li x-xog[ol fuqhom g[adug[addej u li se jkunu lestif’din il-le;i]latura l-;dida.

Jiem biss qabel l-inawgurazzjoni ta’ dan il-lift,il-Gvern kien feta[ ukollPjazza De Valette, fejn qabelkien hemm l-g[assa tal-pulizija tal-Belt u li lluminbidlet fi pjazza mill-isba[li qed tattira [afna nies.

Dawn il-pro;etti jiffurmawparti mill-impenn li [adembih il-Partit Nazzjonalista fil-Gvern biex isebba[ lill-BeltValletta b’numru ta’ pro;ettikapitali li kienu mifruxinmhux biss fil-belt kapitalitag[na imma wkoll madwaril-Port il-Kbir u dan bil-[siebli tikber l-a//essibbiltà f’dinil-lokalità.

Wie[ed irid isemmi wkolllista ta’ xog[lijiet o[ra li x-xog[ol fuqhom g[adug[addej b[all-Palazz tal-Gran Mastri, l-i]vilupp ta’lukanda flok il-Pixkerija uta’ o[ra flok l-Isptar Boffa,ir-restawr u r-riabilitazzjonita’ Sant’Iermu u l-pro;etttal-parke;; fil-Furjana.

Dan mhux kollox g[aliexjekk wie[ed i]ur il-BeltValletta u jid[ol fil-qalba tal-belt kapitali jista’ japprezzaa[jar kif il-parti l-kbira tat-toroq fi/-/entru pedonali;ew pavimentati u ng[atawid-dehra sabi[a li tixraqlilhom u lir-residenti lijg[ixu fihom.

Ix-xog[ol ta’ pavimentar lisar f’dawn l-a[[ar [ames

snin wassal biex tlestewaktar minn 65 fil-mija tat-toroq pavimentali fi/-/entrupedonali tal-Belt. Dawn it-toroq jammontaw g[al ]ew;kilometri ta’ pavimentar.

Ni//elebrawanniversarji importanti

Ninsabu pre/i]ament 43xahar ’il bog[od milli Maltatie[u l-Presidenza tal-UE.Dawn se jkunu kollha xhurta’ Gvern Laburista usin/erament nittama li l-Gvern ikompli fuq ix-xog[oltajjeb li sar fl-a[[ar snin fil-Belt Valletta biex flimkieninkomplu nsebb[u u nag[tud-dinjità li tixraq lill-beltkapitali, waqt li titgawdaminn kul[add. Ejjew maninsewx ukoll li dawn humasnin importanti g[all-BeltValletta u g[all-istorjapolitika u kulturali ta’pajji]na.

Minbarra l-avvenimenti lisemmejt, din is-sena qedinfakkru l-400 sena mit-twelid ta’ Mattia Preti. Fl-2015 se nkunu qedni//elebraw l-450 sena mill-Assedju l-Kbir waqt li senawara, fl-2016 ja[bat l-450anniversarju mill-kostruzzjonital-Belt Valletta waqt li fl-2019 se nkunu qedni//elebraw il-100anniversarju tas-SetteGiugno.

Dawn huma kollhaanniversarji importanti lijiffurmaw parti integrali mill-istorja rikka ta’ pajji]nab’attenzjoni spe/ifika fuq il-Belt Valletta.

B[ala Vi/i Sindku ta’ dinil-lokalità, nistennab’entu]ja]mu kbir li nag[ti s-sehem kollu tieg[i fejnmixtieq u fejn hemm b]onn.

Opinjoni 15Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

G[ajnejn l-Ewropej fuq il-Belt Valletta

minn Christian Micallef

Vi/i Sindkutal-Belt Valletta

16 Ittri lill-Editur Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

Appuntament uniku f’Ta’ PinuSur Editur,

Kienet dehra tassewsabi[a u pja/evoli dik lirajna nhar il-:img[awaranofsinhar tas-17 ta’Mejju 2013 fil-pazza ta’quddiem is-Santwarju tal-Madonna Ta’ Pinu. Tfal;ejjin mill-parro//iG[awdxin biex jir/ievu s-Sagrament tal-Gri]ma tal-Isqof minn idejn [amesIsqfijiet – l-Isqof ta’G[awdex Mario Grech,Monsinjur Isqof AldoCavalli, in-NunzjuApostoliku l-;did g[alMalta, l-Ar/isqof PawluCremona, l-IsqofAw]iljarju Charles J.Scicluna u l-Ar/isqofEmeritu :u]eppi Mercieca.

F’din l-okka]joni, ;ietesegwita l-quddiesa ‘Missapro Europa’ ta’ JacquesBerthier bis-sehem tal-KorDjo/esan ta]-g[a]ag[immexxi minn DoriennePortelli.

Il-pubbliku ng[ataktejjeb bil-funzjoni kollha.Pubblikazzjoni ta’ min

i]ommha u jg[o]]ha g[axunika billi din l-attivitàkollha kienet qed issir fl-okka]joni tas-Sena tal-Fidi.Il-ktieb fih ukoll lista tat-tfal u minn liema parro//ahuma ;ejjin.

L-Isqof Mario Grech kieni/-/elebrant prin/ipali li qalkelmtejn ta’ mer[ba. Waratkellem in-NunzjuApostoliku li wera l-fer[tieg[u li kien pre]enti g[aldik l-okka]joni mhux tas-soltu u radd [ajr lill-IsqofMario Grech g[al din l-istedina kif l-istess g[amell-Ar/isqof fi tmiem il-quddiesa.

L-Isqof Djo/esan manaqasx li jwassal il-messa;; tieg[u lit-tfal,parrinijiet u tant ;enituri limlew iz-zuntier tal-Knisjatal-Madonna Ta’ Pinu ufost [wejje; o[ra qal lig[all-bidu kien xi ftitim[asseb dwar ir-ri[, immamhux ir-ri[ tal-Grigal jewXlokk g[andu g[axjinkwetana, imma r-ri[ tal-ispirtu li rridu nag[tu kasu

u n[alluh ja[dem fina, Ru[il-Qodos li trid twettaq fil-fidi lil dawk il-kandidati li;ew hemmhekk biex issajag[tu xhieda [ajja ta’Kristu u jiddefenduh kifjag[mel suldat fl-armata.

Okka]joni sabi[a linemmen li swiet lill-Knisjaf’G[awdex. Jien ma kellixx’naqsam g[ax illum uliedikibru u l-unika neputija lig[andi g[adha ]g[ira u manafx narahiex tasal g[aldan il-pass, imma g[axtg[id ktibt xi ]ew; poe]ijig[al fuq is-Santa tal-Gri]ma lil dawk li ;ewi[abbtuli fuq il-bieb ta’ dariu se nerfa’ l-pubblikazzjonita’ tifkira (g[ax warakollox il-miktub jibqa’) lise tibqa’ tfakkarni f’din is-Sena tal-Fidi u l-manifestazzjoni ta’ tant tfalli kellhom l-okka]joni lijaraw [ames Isqfijietf’daqqa quddiemg[ajnejhom u atmosfera lima ;;arrabhiex ta’ spiss!

Joe M. AttardIr-Rabat, G[awdex

ApprezzamentSur Editur,

Nixtieq nirringrazzja lill-Mission Fund V.O./0015 tal-g[ajnunali tawna b’risq il-missjoni tag[na fil-Pakistan. Dawn il-flus sejmorru biex ji;u organizzati programmi ta’ formazzjoni Nisranijag[a]-]g[a]ag[ u l-adulti f’zoni foqra.

G[alhekk in[e;;e; lill-qarrejja tieg[ek biex ikomplu jg[inulill-Mission Fund permezz ta’ donazzjonijiet ta’ flus u bolli u]ati.B’hekk il-Mission Fund tkun tista’ tibqa’ tg[in lill-missjunarjiMaltin. Donazzjonijiet jistg[u jsiru online jew permezz ta’ banktransfer lil wie[ed minn dawn il-kontijiet: HSBC (kont numru061 197 448 050), BOV (kont numru 163 007 980 19), APS(kont numru 200 008 207 62) jew BANIF (kont numru 000 879631 01). Aktar informazzjoni tinsab fuq il-websajtwww.missionfund.org.mt.

Fr John FarrugiaKarachi, il-Pakistan

PrositSur Editur,

Nifra[ lil Marsaskala FC limit-tielet divi]joni telg[ug[at-tieni divi]joni. Dan il-klabb tal-futbol twaqqaf fl-2010 u fi tliet snin ;iepromoss.

G[al Marsaskala jew Wiedil-G[ajn, din hi storja, g[axqatt qabel ma ;rat [a;a b[aldin.

B[ala turija ta’apprezzament lejn il-plejers ul-Kumitat u dawk kollha lijg[inu lil dan il-klabb, sarri/eviment li g[alih kienu

mistiedna l-g[aqdiet tal-komunità.

G[al din l-okka]joning[ataw rigali ta’apprezzament minnMarsaskala FC kif ukolldiversi g[aqdiet o[rajnippre]entawlhom g[add ta’tifkiriet biex jibqa’ mfakkardan is-su//ess.

Minn qalbi prosit unawguralkom li tkomplumexjin fit-triq tas-su//essi.

Malcolm Schembria]-abbar

Ittri lill-Editur 17Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

Sur Editur,Nhar il-add filg[odu, 5

ta’ Mejju, g[addejt l-isba[tliet sig[at fil-:onna ta’ SanAnton, nara l-wirja annwali lisoltu nsej[ulha l-FlowerShow. assejtni f’dinja o[ra,b’dik il-varjetà kbira ta’ fjuriesibiti fl-istands.Naturalment, il-flowerarrangers u]aw il-kapa/itàtag[hom g[as-sbu[ija u l-ori;inalità. Arran;ament liimpressjonani b’mod spe/jalikien bit-tema The birdsbegan to sing li wera zokk ta’si;ra li fil-frieg[i tieg[u kienhemm g[add ta’ g[asafarkuluriti u fl-istess waqt serjeta’ qasab irqiq u twil, tiela’jdur mag[ha u fuqha hemmimqabbda n-noti tal-mu]ika.Il-fjuri ’l hawn u ’l hinnkomplew isebb[u l-esibit.

Na[seb li l-organizzaturig[amlu tajjeb li da[[lu s-su;;ett tal-arti;janat. Kienhemm [afna mwejjed twal,wa[da indipendenti mill-o[rau kollha jixhdu li din l-industrija hi f’sa[[itha,tferra[ lil min je]er/itaha.Turi talent u g[andha mnejnt[alli l-qlig[ biex dak li jkunjibqa’ jsostniha.

Ix-xemx qabdet titqawwaxi ftit qrib nofsinharg[alkemm id-dell tas-si;ar ul-arja ta’ ’Attardikkumpensaw. Ma tliftx lin]ur xog[lijiet abbundanti ta’bizzilla, filugranu, rakkmu,tapizzerija, pastell u pittura.

Nixtieq li sa sena o[ra,Deo volente, il-passa;;imwieg[ra tal-:onnajitran;aw, g[ar-ra;uni lidiffi/li tara bil-libertà, dik is-sbu[ija ta’ esibiti waqt li tridtoqg[od attent fejn tirfes fuqqieg[a m[arbta.

San Anton jixraqlu ukul[add, il-Maltin u l-barranin i[obbu l-fjuri bil-varjetà u adattazzjonitag[hom.

S.L.Il-Birgu

Fix-xaharta’ Mejju

Kull sta;un tal-ka//a j;ib mieg[u l-kontroversja dwar l-effett li din t[alli fuq l-g[asafar tal-passa

Il-protezzjoni tal-konsumaturfis-servizz tat-telefonijaSur Editur,B’korrispondenza li r/evejt dan l-a[[arming[and il-kumpanija GO, ;ejt infurmatli din l-entità kienet se tintrodu/i sistemata’ direct debit.

Fil-bidu ta’ din il-korrispondenza kont[sibt li tal-GO kienet messithom xi ftit il-kuxjenza u li kienu se juru xi ftit tal-[niena wkoll mal-klijenti tag[hom.I]da iktar ma n]ilt ’l isfel fil-qari ta’ dinil-korrispondenza aktar fhimt kemm [sibt[a]in. U li tal-GO kienu dendlulnakarrotta. G[ax dawn tal-GO [asbug[alihom infushom u riedu jkunu ]gurifil-pagamenti dovuti lilhom.

Mela sew, l-ewwel ne[[ew is-selfaddressed envelope, biex issa d[alna fi 30ewro /ente]mu o[ra barra l-kont, u issa sejne[[u wkoll l-iskont ta’ 3 fil-mija likonna nie[du jekk il-[las tal-kont kienisir qabel id-data stabbilita. Dan barra wkoll li hemm il-penali u l-interessi o[ra jekk il-kont ma n[allsuhxfil-[in.Kemm se ndumu ni;u mislu[in minn minjaf jilg[ab sal-g[axra u j;ib in-niesjitkellmu wa[idhom g[ax m’g[andhom l-ebda protezzjoni.

Fenice

Il-Mosta

arsien tal-ambjent jew privile;; tal-ka//aturiSur Editur,

Tiskanta kif il-Ministrug[all-arsien tal-Ambjent kifukoll is-SegretarjuParlamentari g[all-arsiental-Annimali jitkellmudaqslikieku qeg[dinjirrappre]entaw lill-ka//aturi.

Dan il-Ministeru qieg[edhemm g[all-[arsien tal-ambjent. Meta ng[idu‘ambjent’ inkunu qeg[din

nirreferu wkoll g[all-[lejjaqkollha u allura l-g[asafar lijkunu jpassu minn fuq il-g]ejjer tag[na.

Huwa dritt tal-g[asfur lijg[ix il-[ajja tieg[u b[almahuwa dritt li jien u int ng[ixul-[ajja tag[na. Il-ka//aturmhux dritt tieg[u li joqtol[lejqa, kemm annimal kifukoll g[asfur, imma jekknistg[u ng[idu hekk, privile;;.

Imbag[ad xi ng[idu g[almin i[obb l-g[asafar? Tg[iddan m’g[andux dritt li jara l-g[asfur [aj? Donnu g[all-Ministru Leo Brincat kif ukollg[as-Segretarju ParlamentariRodrick Galdes, suppostg[all-[arsien tal-annimali, il-ka//aturi ji;u qabel dawk lig[andhom dritt li jgawdu l-g[asafar fl-ambjent naturalitag[hom [ajjin u mhux

maqtulin kif sfortunatamentqieg[ed

ji;ri fi]-]mien tal-ka//a. G[alhekk nispera li kemm

il-Ministru kif ukoll is-Segretarju Parlamentarija[dmu favur l-ambjent fit-totalità kollha tieg[u u mhuxi[arsu l-interessi ta’ min iridjeqred l-ambjent u n-natura.

G.G.Ir-Rabat

Id-diskors tal-Ba;itSur Editur,

Il-President ta’ Malta kieku riedseta’ ma qarax dak id-diskors qabel matran;a. Issa, g[andna l-konferma tal-President Emeritu Eddie FenechAdami g[ax hu hekk kien g[amel fl-2008. Imma l-President George Abeladeher komdu jaqrah.

Id-diskors we;;a’ lil [afna niesinklu] il-ma[bub Lawrence Gonzi. Il-President tilef il-kredtu kollu li l-poplukien jammira fih. Jekk min kitiblu d-diskors ma riedx jirran;ah, missu l-President irri]enja g[ax hu l-Presidenttal-poplu kollu u mhux ta’ xi sezzjoni.

Shame

San :iljan

18 Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013 Ittri lill-Editur

Wara l-festa ta’ Vjal il-elsienSur Editur,

Vjal il-elsien f’a]-ebbu; kienet ilha lesta minnkollox xhur s[a[ qabel l-elezzjoni ta’ Marzu. Minbarrad-dawl. Triq mibnija mill-;did b’fondi tal-Gvern?entrali u o[rajn allokati lill-Kunsill Lokali. Triq li sa matlestiet kienet mi]g[uda bil-kontroversji. L-aktarmin[abba l-kwistjoni ta’numru ]ejda ta’ bozozippro;ettati (jew a[jar mhuxpro;ettati) li l-Enemalta makinitx approvat. Triq li dametaktar minn seba’ xhur bladawl. Triq, li perit tag[ha kienCharles Buhagiar. Imma riedujag[mlu festa kbira.

Din il-festa waslet il-amis9 ta’ Mejju, kumbinazzjonifil-;img[a li f’dan ir-ra[alkien qed jitfakkar il-150anniversarju mill-mi;ja tal-istatwa titulari. Ovvjamentkien mistieden il-PrimMinistru. Ovvjament g[amlu[a;ra enormi f’nofs it-triqbiex tfakkar din il-;rajja.Ovvjament tg[idx kemmiddandan is-Sindku, li issa

barra li hu kap ta’ skola tal-Gvern, huwa wkollChairperson tal-Korporazzjonig[ax-Xog[ol u Ta[ri;. S’issa!G[ax [add ma jistag[;eb jekkjil[aq xi [a;a o[ra sakemmti;i pubblikata din l-ittrab[alma ;ara fil-ka] tal-eksIm[allef Philip Sciberras.

Kull min illum jg[addi bil-mixi minn din it-triq, majdumx ma jinteba[ li din it-triq b’[a;ra kbira li tfakkarmin feta[ha, g[andha diversidifetti li ma jixirqulhiex. Fuqin-na[a tax-xellug tal-bankina, int u sejjer lejn l-iskola, tg[idx kemm titbandalfuq il-madum li wa[[lulha.Ma tridx tkun tifhem biextinduna li dan il-madum huwamwa[[al [a]in u ma jdumxma jibda jinqala’.

Nis[ajjel ma ddumx mato[ro; xi offerta biex jer;a’jinqala’ dal-madum biex isirmill-;did. U ma niskanta xejn,li meta jitlesta, nivvintawokka]joni ta’ xi [a;ra o[rakbira fi Vjal il-elsien.

Leli Pisani

a]-ebbu;Il-[a;ra kbira li twa[[let fl-inawgurazzjoni ta’ Vjal il-elsien fejn parti mill-pavimentarsar [a]in (Ritratt> Michael Ellul)

Il-festa fi]-ejtunSur Editur,

M’niex dilettant tal-festi um’iniex ejtuni. Imma xortawa[da ma nistax nifhem id-de/i]joni tal-Kurja li t[assarfesta min[abba l-mewt ta’kappillan.

Nixtieq nag[mel mistoqsijasempli/i: il-Kurja tqis il-festital-qaddisin b[ala attività

reli;ju]a jew xi karnival?G[ax ng[id jien jekk tqis il-festi li torganizza hi stess b[alaavveniment reli;ju], x’sensjag[mel li n[assru l-festa g[axil-kappillan mar jiltaqa’ mal-allieq u ma’ Santa Katarinafis-sema? Ma nistax nifhem!

Daniela Cassar

’Attard

Ittri lill-Editur 19Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

Sur Editur,Qabel l-elezzjoni Joseph

Muscat u l-Labour kollumieg[u kienu jikkritikaw l-ekonomija Maltija u l-qag[da tal-finanzi tal-Gvern. Kienu jwerwruwkoll bid-dejn nazzjonali.

Kienu jigdbu u jxewxukemm jifil[u.

L-iskop kien li ssir il-[sara lill-GvernNazzjonalista billi tkunattakkata l-kredibbiltàfinanzjarja u ekonomika ta’pajji]na. Fl-istess [inkellhom il-wi// jippritkawli ‘Malta Tag[na Lkoll’.

Issa f’intervista mal-BBCJoseph Muscat, din id-darba Prim Ministru ta’Malta, stqarr li “il-finanzital-pajji] humaf’sa[[ithom”, li “pajji]naqed jesperjenza tkabbirekonomiku moderat u li d-dejn hu ta[t kontroll”.Muscat qal ukoll li Maltama tinsabx f’riskjumin[abba li l-bonds tal-Gvern jinxtraw lokalment ug[alhekk ma ji;uxeffettwati mill-ispekulaturibarranin.

Issa ftit tal-jiem iluministru tal-GvernLaburista qal fuq it-televi]joni li din li d-dejntal-Gvern hu mal-Maltinstess hi sitwazzjoni ag[ar uaktar perikolu]a!

Kif g[edt qabel, dawntal-Labour mhuma xejn,g[ajr awturi ta’ [sara lill-pajji]. Shame on you,Joseph Muscat.

Jiddispja/ini li [afnamill-poplu Malti dak il-gideb u tixwix belg[uhdaqs l-akbar mazzun!

F. VellaMarsaskala

Tal-Labourawturital-[sara

Il-Kap il-;did tal-PN Simon Busuttil di;à wera d-direzzjoni tal-[idma biex il-PN jimxi ’l quddiem

Gvernijiet tal-Partit NazzjonalistaSur Editur,

Nifra[ lill-Kap il-;did tal-PartitNazzjonalista Simon Busuttil. Jien /ertli hu kapa/i jmexxi lil pajji]na fi]-]mien li ;ej b[alma kienu kapa/ijmexxuh kapijiet o[rajn tal-PN li tant[admu g[all-;id tal-Maltin u l-G[awdxin.

Kapijiet ta’ gvernijiet immexxija

mill-PN li dejjem raw kif g[amlu biexi[allu iktar u iktar flus fi bwiet il-poplu.Kapijiet ta’ gvernijiet Nazzjonalisti li[admu bis-s[i[ g[all-poplu, biexitejbulu l-kwalità tal-[ajja u jag[mluhaa[jar u mhux g[all-egoi]mu tag[hom, lidan tasal biex tag[mlu b[al :uda.

Issa jmiss lill-Partit Laburista u l-pupazzi tieg[u biex jibdew jaraw kif

i[amm;u lil Simon u jlestu t-tajn biexiwaddbuh fil-[in opportun.

Jaraw kif ming[alihom idg[ajfuhmoralment g[ax jafu li hu kapa/i u iktarminnhom, b[alma kienu dejjem kapa/i ua[jar minnhom Prim Ministri o[rajn ta’Gvernijiet tal-Partit Nazzjonalista.

PerryIl-amrun

Kap ;did – era ;didaSur Editur,

Ippermettili nifra[ lill-erba’ kontestanti li bir;ulija massima kkontestaw g[all-Kap ;did tal-Partit Nazzjonalista u b’hekk ukoll g[al era;dida. Il-[ajja fiha numru ta’ kapitli, jibdakapitlu, jg[addu s-snin u jing[alaq. Kien hawnmin qal li din kienet tellieqa bejn erbat i[bieb,o[rajn li kienet bejn erbat ir;iel. Filwaqt linaqbel mag[hom personalment nittimbra li dinkienet tellieqa bejn erba’ ;entlomi sin/iera li l-g[an tag[hom kien biss il-;id tal-partit.

Nifra[ lil Ray Bugeja li hu persuna ‘;dida’ fl-arena politika Maltija li b’lealtà assoluta qag[adg[al dak li jg[id l-istatut tal-partit. Nawgura lilRay Bugeja kull su//ess politiku daqs is-su//essi kbar li kellu fil-karriera tieg[u.

Nifra[ lil Francis Zammit Dimech u lil MarioDeMarco, ]ew; membri parlamentariNazzjonalisti per e//ellenza g[ad-diskorsi

sin/ieri u sublimi li g[amlu meta t-tnejn li humab’sens ta’ m[abba u lealtà bla kundizzjoni lejnil-partit ikkon/edew u [ar;u mit-tellieqa.

Kienet elezzjoni dinjitu]a, /ivili, ming[ajrbattibekki lejn xulxin, ming[ajr g[ajjat ming[ajru/u[ ]orri u rrabjati b[alma a[na mdorrijinnaraw fuq ‘il-munita’ l-o[ra tal-politika lokali, likull meta narahom ifakkruni f’dawk l-u/u[ tal-mexxejja fi]-]mien l-era Komunista.

Fl-a[[ar ippermettili nifra[ lill-Mexxej il-;didSimon Busuttil, kull su//ess minn qalbi, [idmafit-tul u fejjieda u perswa] li bl-g[ajnuna ta’kul[add u bil-kapa/itajiet li hu m]ejjen bihomse jkompli jimxi fuq il-passi li dejjem imxew is-sitt kapijiet ta’ qablu li dejjem [addmu minnqalbhom g[all-;id tal-Partit Nazzjonalista ug[all-pajji].

E. Pluribus Unum In-Naxxar

Konsulenziu frejje;Sur Editur,

Kemm hu ;eneru] fit-tqassim tal-konsulenzi, il-Gvern Laburista ‘tag[hombiss’. er;in konsulenzi bil-gzuz. Anke s-Sinjura MintoffBland messha wa[da. Dikesperta dwar il-faqar!

Bis-soltu tattika ta’ tmejjil(gimmick) kienet offruta‘konsulenza’ lil TonioFenech ukoll. Il-Labourstieden lil Tonio Fenech biexikun ir-rappre]entant tal-Oppo]izzjoni fil-Kumitatg[at-Tkabbir Ekonomiku.Issa jekk m’iniex sejjer ]ballu jekk lil Joseph Muscatfhimtu sew nhar l-Erbg[a 10ta’ April li g[adda fl-g[eluqtieg[u g[ad-diskors tal-ba;it(Nazzjonalista), smajtujirreferi g[all-frejje; lig[amel Tonio Fenech.

Allura xi jridu issa lilTonio Fenech fuq dak il-kumitat? Biex joqg[od jag[tir-ri/etti tal-frejje; jew?

L-ironija jew it-tra;edja hili l-frejje; qed jag[mluhomMuscat u sie[bu EdwardScicluna meta bla b]onnda[[al lil pajji]na fl-excessive deficit mal-UnjoniEwropea billi [allew lill-Enemalta ]]omm g[aliha 70miljun ewro li kienet ;abretf’sisa fuq il-fuels.

G[ad insiru nafu x’kienhemm wara din il-mossama[duma bejn Muscat,Scicluna u Mizzi!

Ch. CamilleriBirkirkara

20 Internazzjonali Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013 Internazzjonali 21

internazzjonali

IR-RUSSJA

Attakk ta’ ‘armla sewda’ f’Dagestan

L-EMIRATI GARAB MAGQUDA> Dehra pittoreska ta’ dg[ajsa tal-injam tradizzjonali, mag[rufa b[ala ‘dhow’, qribil-G]ira ta’ Sir Bu Nuayr. Dan ir-ritratt ittie[ed qabel il-bidu tat-tellieqa ‘Al Gaffal’ g[al dawn it-tipi ta’ dg[ajjes, li se[[etproprju lbiera[ minn dawn l-in[awi u bil-korsa partikulari tikkonkludi fid-Dubaj (Reuters)

L-ETJOPJA

Imfakkra l-[amsin sena tal-OAU

Mietu tal-anqas sittax-il tifel u tiflameta x-xarabank tal-iskola li kienu qedjivvja;;aw fiha [adet in-nar fil-limiti ta’Gujrat, u fejn anki ndarbu numru ta’ tfalo[ra, li issa jinsabu rrikoverati l-isptar.

Il-Pulizija Pakistana sadattant spjegat lit-tra;edja kienet dovuta g[al /ilindru tal-gass li kien fix-xarabank u li ‘splodaf’daqqa’ – i]da rapporti o[ra konfli;;entiqeg[din jg[idu li /-/ilindru inkwistjoniinstab ‘intatt’.

Rapporti o[ra intant ikkonfermaw limiet anki g[alliem li nqabad qalb il-fjammi, u bix-xufier jirnexxilu jsalva[ajtu. Il-vittmi g[andhom l-età bejn il-[amsa u l-[mistax-il sena u mifhum li n-nirien qabdu meta x-xarabank kienet bissftit kilometri ’l bog[od mill-iskolatag[hom fil-belt ta’ Gujrat.

IL-PAKISTAN

Tfal imutu ma[ruqin f’xarabank tal-iskola

IL-MAROKK> Il-kantanta popolari Rihanna tinterpreta wie[ed mis-su//essi tag[ha waqt it-tnax-il festival tal-mu]ika internazzjonali ‘Mawazine World Rhythms’ fil-belt ta’ Rabat (Reuters)

Mara li a;ixxiet ta’ aggressur suwi/ida tajretxi splussivi qrib bini tal-Ministeru g[all-Internf’Makhachkala, il-kapitali tar-RepubblikaRussa ta’ Dagestan, u fejn indarbu [dax-ilpersuna – inklu]i [ames pulizija – u metaw[ud mill-midruba jinsabu f’sitwazzjonikritika.

F’dawn is-snin, ir-Russja g[addiet minndiversi attakki simili li wettqu n-nisa, fil-partil-kbira ta’ ori;ini ?e/ena, u li kienu tilfu lil

]wie;hom fil-gwerer ta/-?e/enja mar-Russjau li llum huma mag[rufa b[ala ‘l-armli s-suwed’.

Il-laqam sar jing[ata lil kwalunkwe marasuwi/ida fir-Russja, irrispettivament mill-etni/ità, u meta l-militanti I]lami/i b[alissaqeg[din iwettqu kampanja separatista kontraMoska, partikularment fit-Tramuntana tal-Kawkasu, u fost vjolenza partikulari fl-in[awita’ Dagestan, li taqsam fruntiera ma/-?e/enja.

L-erbg[a u [amsin mexxejja tal-Afrikaqeg[din ji//elebraw il-[amsin anniversarjumit-twaqqif tal-Organizzazzjoni g[all-G[aqdaAfrikana (OAU), u li fl-2002 kienet bidletisimha g[all-Unjoni Afrikana (UA).

L-Organizzazzjoni taf l-ori;ini tag[ha fil-;lieda g[ad-dekolonizzazzjoni, u bil-PrimMinistru tal-Etjopja, Hailemariam Desaleg,ilbiera[ jitkellem dwar ‘il-qab]a kbira ’lquddiem fl-impenn “pan-Afrikan” g[all-g[aqda, l-indipendenza u l-[elsien’.

L-OAU twaqqfet f’Addis Ababa, il-kapitali

tal-Etjopja, fl-1963, u b’din il-belt issating[a]el g[a/-/elebrazzjonijiet ta’ dan l-anniversarju spe/jali, li g[alih attendew numrukbir ta’ distinti, fosthom is-Segretarju tal-IstatJohn Kerry, li fost o[rajn wissa lill-qawwietarmati tan-Ni;erja biex jevitaw abbu]i kontrad-drittijiet umani waqt il-kampanja militari liqed imexxu kontra l-estremisti I]lami/i tal-grupp Boko Haram f’/erti zoni Ni;erjani.

Intant, il-Kap tal-UA, Nkosazana Dlamini-Zuma, wissa li l-kunflitti fir-re;jun jistg[ujitra]]nu biss ‘permezz tal-g[aqda u s-solidarjetà.

Franza bdiet l-ewwel fa]iewlenija tal-irtirar militari mill-Mali. Dan qed ise[[ erba’ xhurwara li ntbag[tu t-truppiFran/i]i biex ike//u lill-militanti I]lami/i miz-zoni tat-Tramuntana ta’ dan l-IstatAfrikan.

Wara li l-Fran/i]i, f’April,[adu [sieb li jo[or;u w[udmill-erbat elef truppi tag[hommill-Mali, il-pro/ess irrankasewwa lbiera[, b’konvoj ta’vetturi jitlaq minn ba]iFran/i]a barra Bamako, il-kapitali ta’ Mali, u fi triqthalejn il-Kosta tal-Ivorju.

Hu ppjanat li l-kontroll fuqis-sigurtà f’dan il-pajji]eventwalment jg[addi g[and l-Armata tal-Mali u qawwa tan-

Nazzjonijiet Uniti g[a]-amma tal-Pa/i, li g[andhatie[u postha f’dan it-territorjuf’Lulju u qabel isiru l-elezzjonijiet nazzjonali.

Intant, l-irtirar sar jumejnbiss wara li r-ribelli I]lami/iattakkaw barracks tal-Armata uminjiera li tipprodu/i l-uranju(li titmexxa mill-Fran/i]i) fl-arttan-Ni;er – ;ar tal-Mali – ufejn inqatlu ’l fuq minn g[oxrinru[.

Filwaqt li l-qawwiet spe/jaliFran/i]i g[enu lis-suldati tan-Ni;er biex itemmu assedju tar-ribelli fuq il-barracks, ma kienxmag[ruf jekk l-in/identipartikulari kellhomxjaffettwaw l-istazzjonar‘attwali’ tal-militar ta’ Franza.

L-intervent tat-truppiFran/i]i fil-Mali se[[ f’Jannarli g[adda u wara li l-militantiI]lami/i bdew i]idu l-kontrollfl-artijiet fin-na[a ta’ fuq tal-pajji] Afrikan, u fejn ankibdew javvanzaw fid-direzzjonita’ Bamako.

Il-militanti kienu [aduvanta;; minn gvern /entralidg[ajjef wara kolp ta’ stat lijmur lura g[al Marzu tal-2012,u fejn il-qawwiet tal-Mali makenux kapa/i jikkontrollawbliet b[al Gao, Kidal uTimbuktu, li waqg[u f’idejn l-istess militanti li min-na[atag[hom ma tilfux ]mien biexjimponu forma stretta ta’ li;iI]lamika fl-in[awi – u sakemmtke//ew mill-qawwiet Fran/i]i.

IL-MALI

Il-Fran/i]i jibdew l-ewwelfa]i tal-irtirar militari

Grupp ta’ r;iel iduru madwar ix-xarabank ma[ruq fil-limiti ta’ Gujrat (Reuters)

22 Internazzjonali Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

Il-Pulizija ta’ Londra arrestat ra;el fil-kwartieri ;enerali tax-xandar BBC skont majippermettu l-li;ijiet anti-terroristi/i tal-pajji] –bil-ka] ise[[ wara li dan ir-ra;el tenna, waqtintervista mal-istazzjon, li s-servizzi tas-sigurtàfir-Renju Unit ippruvaw jirreklutaw wie[edmi]-]ew; ir;iel arrestati b’konnessjoni mal-qtilxokkanti ta’ suldat Ingli], li se[[ fil-lejl tal-Erbg[a, f’Woolwich (distrett ta’ Londra).

I]-]ew; ir;iel – Michael Adebolajo uMichael Adebowale – jinsabu l-isptar ta[tg[assa stretta wara li spi//aw midrubin mill-Pulizija fuq suspett li kienu huma li bi//rukiesa[ u biered lis-suldat Lee Rigby waqt li dankien g[addej g[all-affari tieg[u u b[ala‘protesta dwar il-qtil ta’ Musulmani ta[t idejnil-militar Britanniku f’pajji]i b[all-Afganistan’.

Intant, ra;el ie[or identifikat b[ala AbuNusaybah u li nhar il-:img[a kien intervistatwaqt il-programm ‘Newsnight’ tal-BBC, sostnali l-uffi/jali tas-servizzi sigrieti Britanni/i, ‘xhurilu’ kienu avvi/inaw lil Adebolajo biex jaraw‘jekk hu kienx lest ja[dem mag[hom ujg[addilhom l-informazzjoni’.

Skont Nusaybah, l-allegat qattiel ta’ Rigbyirrifjuta li jikkopera mal-uffi/jali u b’rapporti,ilbiera[, jg[idu li l-Pulizija kienu qeg[dinjistennew biex jarrestaw lil tal-ewwel mat-tmiem tal-intervista li xxandret fil-lejl tal-:img[a.

Nusaybah in]amm fuq suspett li ppjana, [ejjau anki ‘instiga’ atti ta’ terrori]mu; i]da kelliemag[all-Pulizija tennew li l-arrest, ;ewwa l-binital-BBC, ma kienx marbut direttament mal-qtilta’ Lee Rigby.

Aktar kmieni din il-;img[a, sorsi qrib l-investigazzjoni dwar l-a[[ar ka] ta’ terrurf’Londra qalu li ]-]ew; ir;iel (it-tnejn ta’dixxendenza Ni;erjana) issuspettati bl-

aggrediment tas-suldat, ‘kienu mag[rufa mas-servizzi tas-sigurtà (Britanni/i) tal-M15’, i]da l-uffi/jali sigrieti ma kenux jemmnu li l-ir;ielsetg[u jkunu ta’ theddida.

Intant, il-Prim Ministru Britanniku, DavidCameron, di;à qal li kumitat parlamentarig[andu jinvestiga r-rwol tas-servizzi tas-sigurtàmeta sal-biera[ – proprju tlett ijiem wara l-qtilta’ Rigby – il-Pulizija baqg[et ma ressqitxakku]i formali fil-konfront tas-suspettat.

L-a[[ar rapporti tennew li Adebolajo uAdebowale jinsabu f’kundizzjoni stabbli (fl-isptar) u hu mag[ruf li dawn it-tnejn m’huma‘fl-ebda kundizzjoni xierqa’ biex ikunuinterrogati mill-Pulizija.

AKTAR DWAR IL-QTIL TAS-SULDAT F’LONDRA

Arrest wara intervista

Ra;el kommoss jieqaf fis-sit fejn inqatelis-suldat Lee Rigby, fl-in[awi ta’ Woolwich,f’Londra

’Il fuq minn [amsin elfru[, ilbiera[, f’Palermo,attendew g[all-beatifikazzjoni tal-qassisKattoliku GiuseppePuglisi, li mexxa kru/jatabiex it-Taljani majbaxxux rashom g[ar-rikatt tal-Mafja, u li fl-1993 spi//a maqtul mill-istess organizzazzjonikriminali.

I/-/erimonja fejn DonPuglisi ;ie ddikjaratbeatu, immarkat il-passta’ qabel l-a[[ar biex isirvenerat b[ala qaddis.Dan, meta Puglisi sar ankil-ewwel vittma tal-kriminalità organizzata li;ie ddikjarat martri mill-Knisja Kattolika.

‘Padre Giuseppe’, kif

kienu jafuh il-parru//anitieg[u, qala’ tiri ta’ armaminn assassin waqt li kienqieg[ed quddiem l-istessknisja ta’ Palermo fejnkien i[e;;e; lid-devotibiex jisfidaw lill-kapijietmafju]i.

Il-qtil ta’ Puglisi se[[proprju dakinhar li g[alaqsitta u [amsin sena, ullum, sitt ir;iel qeg[dinjiskuntaw [abs g[alg[omorhom b’konnessjonimad-delitt.

Fl-a[[ar snin ta’ [ajtu,Don Giuseppe Puglisi ]iedkontinwament il-kundanna]orra g[all-kriminalitàorganizzata u anki allega‘ftehim u kooperazzjoni’bejn mafju]i u numru ta’personalitajiet politi/i.

L-ITALJA

Vittma tal-mafja dikjarat beatu

FRANZA

Suldat attakkat f’Pari;iSuldat Fran/i] ta’ 25 sena li kien waqt ronda f’Pari;i ;ie

aggredit minn ra;el ta’ madwar 30 sena mill-Afrika ta’ Fuq.Is-suldat intlaqat diversi drabi f’g[onqu b’sikkina. Il-militarikkonferma li s-suldat sofra ;rie[i gravi, imma mhux fil-periklu tal-mewt. Hu ttie[ed fi stazzjon tal-ferrovija fejning[ata l-ewwel g[ajnuna.

Skont il-gazzetta Le Parisien, l-aggressur kellu daqna twilau ta[t il-;akketta tieg[u kien bi [wejje; tipikament stilG[arbi. Hu [arab mill-post. Is-suldat kien qieg[ed jissorveljazona kummer/jali b[ala parti minn pjan ta’ soveljanza kontrat-terrori]mu.


Fl-1998, titjira tal-Emirates ni]let g[all-ewwel darba f’Malta.Minn dakinhar, Emirates baqg[et tipprovdi konnessjoni vitaliminn Malta lejn destinazzjonijiet fil-lvant. Biex timmarka dan l-anniversarju, numru ta’ banners tal-Emirates ‘Hello Tomorrow’kienu mtella’ fil-carpark tal-Ajruport ta’ Malta filwaqt li videob’sekwenza di;itali kien installat fiz-zona ‘Baggage Reclaim’

Emirates timmarka[mistax-il sena f’Malta

mistax-il sena wara t-tnedijatas-servizzi tag[ha lejn Malta, l-impenn tal-linja tal-ajru lejn is-suq Malti jibqa’ wie[edb’sa[[tu b[al qatt qabel. Billitipprovdi a//ess essenzjali u ta’kuljum lejn il-Lvant, Emiratesg[andha impatt po]ittiv direttfuq l-ekonomija Maltija u ;arret’il fuq minn 490,000 passi;;iermis-sena 1998.

Ikklassifikata b[ala t-trasportatur ewlieni minn Maltalejn il-Lvant, l-Emirates toperatitjira ta’ kuljum lejn Dubajb’g[a]la li jekk irid il-passi;;ierjin]el f’Larnaka, ?ipru.

Bit-tkabbir re/enti tal-ajruplan, l-Emirates b[alissatopera r-rotta Malta-?ipru-Dubaj b’Boeing 777-200. Dan l-ajruplan joffri 274 postf’konfigurazzjoni ta’ tlietklassijiet.

Minbarra s-servizz tal-passi;;ieri, l-Emirates

SkyCargo kompliet i]]id il-kapa/ità ta’ ;arr ta’ merkanzijaminn 13-il tunnellata g[al 17-iltunnellata fuq il-Boeing 777-200.

G[alkemm g[add ta’destinazzjonijiet tal-Emiratesb[all-Awstralja, il-g]ejjer tal-Mawrizji, tal-Maldivi u tas-Seychelles fl-O/ean Indjan, i/-?ina, it-Tajlandja u l-Afrikat’Isfel qeg[din kulma jmur i]idufil-popolarità mal-Maltin, it-titjiriet lejn Dubaj u ?iprujibqg[u fil-qu//ata tad-destinazzjonijiet popolari.

B[alissa, l-Emirates g[andharotta lejn 133 belt madwar id-dinja. Il-flotta hi wa[da ;dida uteknolo;ikament avvanzata tantli l-200 ajruplan humamg[ammra bl-aqwa kumditajietli hawn fis-suq. Barra minnhekk, l-Emirates hi l-akbaroperatur tal-Airbus A380 u tal-Boeing 777.

MALTA JOURNALISM AWARDS 2013

GO tisponsorja il-kategorijata’ :urnali]mu Stampat – Features

Waqt il-konferenza tal-a[barijiet organizata mill-GO plcflimkien mal-Istitut ta’ :urnalisti Maltin (I:M).Mix-xellug – Yiannos Michaelides, il-Kap E]ekuttiv GO plc,Malcolm J. Naudi, Chairman tal-I:M u Joe A. Vella,Segretarju :enerali tal-I:M

GO g[adha kemm ing[aqdet mal-Istitut tal-:urnalisti Maltin (I:M) biex tisponsorja l-kategorija ta’ :urnali]mu Stampat – Features tat-23edizzjoni tal-Malta Journalism Awards (MJA).

L-Awards huma organizzati fuq ba]i annwalimill-Istitut tal-:urnalisti Maltin (I:M). B’kolloxhemm 16-il kategorija u dik tal-:urnali]mu Stampat– Features hi fost l-aktar kompetittiva..

Meta kien qed jitkellem dwar is-s[ubija bejn i]-]ew; entitajiet waqt konferenza tal-a[barijiet li saretfl-uffi//ju ewlieni ta’ GO fil-Marsa, il-Kap Kap

E]ekuttiv ta’ GO, Yiannos Michaelides qal li Go hikburija li qed ting[aqad mal-Istitut tal-:urnalistiMaltin u ma’ dan l-avveniment presti;ju].

Dawk li ;ew nominati fil-kategorija ta’:urnali]mu Stampat – Features huma Lino Bugeja(Sunday Times), Kristina Chetcuti (Sunday Times),Claudia Calleja (The Times), Chris Peregin (TheTimes) u Clinton Sammut (In-Nazzjon).

Il-finalisti se jit[abbru l-:img[a 31 ta’ Mejju fiSmartCity, filwaqt li r-rebbie[a jit[abbru s-Sibt 15:unju fil-Lukanda The Palace f’Tas-Sliema.

“Jekk jirnexxilna nirb[u,a[na qed nav]aw lilkom,annimali, li a[na mhu sena[fru lil [add minn Misrata.A[na se nistupraw lin-nisatag[kom.” Dan hu l-ewwelvers miktub minn Ibrahimikkwotat minn graffiti m[a]]afuq [ajt fil-belt ta’ Misrataminn suldati tar-re;im ta’Gaddafi fi ]mien il-gwerra fil-Libja.

Ibrahim g[a]el li jibda b’dinil-fra]i g[aliex [ass li kienkliem li we;;a’ lil [afnaf’Misrata u xtaq li l-poplibarra mil-Libja jifhmu t-tbatijatal-poplu Libjan.

afna nies jistaqsu g[aliexil-forzi ta’ Gaddafi ;;ieldub’tant [ruxija lir-ribellif’Misrata. Ir-ra;uni, spjegaIbrahim, hi g[aliex in-niesf’Misrata ma ridux ja//ettaw lin-nisa ji;u stuprati. L-awturLibjan isemmi b’kuntrast kiffil-pajji]i /ivilizzati, metatisma’ bi stupru ta’ mara, ir-reat hu gravi [afna u kwa]ikwa]i fil-livell ta’ qtil.“G[alhekk ir-ribelli f’Misratama ridux li l-Libja tkune//ezzjoni, fejn ikollhomibaxxu rashom g[al stupri lijsiru quddiemhom stessminbarra s-swat u t-torturi. Is-suldati ta’ Gaddafi marruf’Misrata mhux biss biexjoqtlu imma biex jisirqu,jistupraw lin-nisa u jkissru l-belt kollha.”

Ibrahim g[andu l-[sieb lifil-jiem li ;ejjin jippubblika l-

ktieb f’Misrata stess u qedjistenna li kull Libjan li sejaqrah jaf jer;a’ j[oss ujg[addi mis-sens ta’ bi]a’ lidi;à esperjenza. Ir-ra;unig[aliex dan il-ktieb l-ewwelkien ippubblikat f’Malta himin[abba li fil-Libjam’hemmx min jistampa l-kotba. G[alhekk fit-2 ta’Mejju li g[adda ppre]enta l-ktieb fl-Università ta’ Malta.

Ra;uni o[ra g[aliex IbrahimDemish g[a]el li jippubblika l-ktieb f’Malta hi min[abba s-sehem ewlieni ta’ pajji]na biexMisrata ma waqg[etx ta[t il-forzi tad-dittatur MuammarGaddafi. G[alhekk il-pubblikazzjoni f’Malta hiturija ta’ ringrazzjament.

Ibrahim spjega li n-nies ta’Misrata j[arsu lejn il-mod kif;iet irrappurtata r-rivoluzzjonimill-media internazzjonali bigratitudni g[aliex [assew li l-bqija tad-dinja fehmet dak likien g[addej minnu l-popluLibjan.

Hu semma wkoll lill-PrimMinistru Malti ta’ dak i]-]mien, Lawrence Gonzi , li [ade/i]jonijiet li g[alih(Ibrahim), u l-bqija tal-popluf’Misrata g[amlulhom kura;;.

Li ma kienx g[all-;urnalisti,l-istorja ta’ Misrata llum mate]istix. Issa hemm evidenzastorika. Fil-ktieb hu jitkellemdwar l-atro/itajiet li esperjenzal-poplu Libjan liddeskriviehom ina//ettabbli.

“Jien kont noqg[od 15-il

kilometru barra mi/-/entru ta’Misrata. Kelli razzett ]g[ir ud-dar kienet tmiss mar-razzett.Tlift kollox min[abba r-rivoluzzjoni. Ftiet jiem wara libeda l-;lied ;ew f’dari s-suldati ta’ Gaddafi u [adulikollox. Kulma [allewli kien il-passaport Amerikan. adulikull karta li kelli, kull video ucd li kelli. aduli kull [a;a litista’ toffri informazzjoni.Fosthom kelli 140 file li [arqu,tliet kompjuters u 1,400 ktieb[arquhom ukoll. Id-dar tieg[ispi//at fil-mira ta’ sparaturi ubombi. Minkejja dan kollu,jien i[ossni xxurtjat, l-aktarmeta na[seb f’dak li ;ara lil[biebi u lill-;irien. U[udminnhom [atfuhom is-suldatita’ Gaddafi, arrestawhom,ittorturawhom u [afnaminnhom qatluhom. Wara lig[adda kollox [assejt li kellinag[mel xi [a;a u g[a]ilt linikteb dwar dak li rajt u liesperjenzajt u g[adni qednesperjenza g[aliex ftit tal-jiem ilu;fil-15 ta’ Mejju, sabuaktar nies midfuna - 20b’kollox fosthom familjas[i[a, l-omm, il-missier u]ew;t itfal.”

Fl-a[[ar tal-ktieb mill-pinnata’ Ibrahim hemm l-ismijietkollha ta’ dawk li nqatluf’Misrata. 1,529 b’kollox. 109persuni g[adhom ma nstabuxu f’Misrata hemm aktar minn6,000 binja mkissra bl-isparaturi u l-bombi.

24 Feature Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

g[al pa;na 25

L-g[ajnuna minn Malta lill-poplu ta’ Misrata mfissra mill-awturIbrahim Dermish b[ala “kru/jali daqskemm kien il-Konvoj ta’Santa Marija g[all-Maltin fi ]mien it-Tieni Gwerra Dinjija” Il-poplu Libjan

i[ossu liberu

I;;ieldu g[ad-dinjità ul-libertà tag[hom wara lig[al snin s[a[ baxxewrashom g[ad-dittatorjattar-re;im ta’ Gaddafi.I;;ieldu g[all-futur a[jarta’ wliedhom< g[all-futurtal-Libja.

Misrata - A New Namehu ktieb dwar dak kolluli g[addew minnu n-niesta’ Misrata. L-awturIbrahim Dermish inkludaartikli dwar kif il-mediainternazzjonalirrappurtat ir-rivoluzzjonital-poplu Libjan f’din il-belt.

F’intervista li g[amletAmy Borg, IbrahimDermish jispjega r-ra;uni wara l-g[a]la ta’dan il-ktieb dwar din il-belt imfissra minnub[ala /-/entru tan-negozju fil-Libja.

Fil-ktieb hemm artiklu lijiddeskrivi lil Misrata dak i]-]mien b[ala post ideali fejntista’ tin;ibed xena g[al xi filmtal-gwerra li mdorrijin narawi/-/inema jew fuq it-televi]joni.Issib tankijiet tal-gwerra, binimwaqqa’, nies mejta fit-triq uminn [in g[al ie[or kont tisma’sparaturi u splu]jonijiet.

Ibrahim spjega wkoll lig[alkemm fi bliet o[ra b[alBenga]i u Tripli n-nies batew[afna, ]gur li ma esperjenzawxdak li se[[ f’Misrata, b’nies ta’Gaddafi fi/-/entru tal-belt.

Hu ]ied li fir-rivoluzzjoni tal-poplu Libjan, in-NATO qatt maintervjeniet f’Misrata g[aliexb[all-pajji]i l-o[ra liintervjenew, kienu qed ja[sbu,u sa /ertu punt xtaqu, li l-pajji]jinqasam fi tnejn. Huma kienu[asbu li Gaddafi se jirnexxiluj]omm Misrata ta[t idejh ub’hekk kien jirnexxilu j]ommnofs il-pajji] ta[t il-kontrolltieg[u. Kien g[alhekk liGaddafi u t-truppi tieg[u;;ieldu bi [ruxija l-battaljaf’Misrata.

Staqsejtu wkoll kif il bqijatad-dinja t[ares lejn il-Libja u l-poplu Libjan. Ibrahim sostna lisfortunatament in-niesg[adhom i[arsu lejn il-Libjab[al pajji] perikolu] g[aliexjisimg[u stejjer dwar ;lied usplu]jonijiet b[alma ;ara ftittal-jiem ilu f’Benga]i. I]da fil-verità l-Libja hi f’sitwazzjonia[jar mill-pajji]i l-o[ra li wkolli;;ieldu g[ad-demokrazijab[all-E;ittu u t-Tune]ija.F’dawn i]-]ew; pajji]i hemmil-fratellanza Musulmana li qedtikkontrolla u fil-Libja dan il-grupp kiseb biss 20 si;;u fl-elezzjoni.

“Il-Libja fortunatamentg[andha [afna ri]orsi naturali,partikolarment i]-]ejt u ninsabuwkoll f’po]izzjoni strate;ika.Min[abba f’hekk sibnakooperazzjoni minn diversipajji]i. Mhux b[alma qed ji;rifis-Sirja. add ma ddefenda lildan il-pajji] g[ax m’hemmxri]orsi naturali.

Ming[ajr dubju l-pajji]i litaw l-g[ajnuna b[al Franza u l-Ingilterra g[amlu dan g[axiridu jgawdu minn dak li toffril-art Libjana u g[aliex le!A[na kellna b]onnhom ug[enuna b[alma humag[andhom b]onn lilna.”

Ibrahim kompla jispjega li d-de/i]joni ta’ Franza li tattakkaqag[diet ta’ Gaddafi kienetkura;;u]a. “Fl-ewwel lejl ta’attakki mill-ajru kont di;à tliftid-dar tieg[i u kont qed ng[ixma’ [ija. in minnhom [ri;tinpejjep sigarett barra. Kienuxi d-9pm u f’daqqa wa[dasmajt splu]jonijiet kbar. Kienul-ewwel missili mmirati ftit ’ilbarra minn Misrata. G[ajjattlill-familja tieg[i biex nitilg[ufuq il-bejt u bdejna ng[oddu l-ajruplani li kienu ;ejjin.

“Dak il-[in ilkoll kemma[na [assejna b[al meta tkunf’nofs ta’ ba[ar u xi [add matafx minn fejn jitfag[lek;akketta ta’ salvata;;! A[na;;ilidna bil-forza kollha likellna g[ad-dinjità tag[na.”

Hu jsemmi kif issa li g[addakollox, il-poplu Libjan i[ossuliberu, partikolarmet in-nies ta’Misrata. F’din il-belt, li hi t-tielet l-akbar belt Libjana, in-nies peress li huma orjentatisew mas-settur tan-negozjurnexxielhom jie[du vanta;;mill-effett li [alliet il-gwerra.L-ajruport ta’ Misrata sarajruport internazzjonali, fejnta’ kuljum 1,400 passi;;ieri[allu l-pajji] biex i]uru pajji]io[ra g[al diversi ra;unijiet lijistg[u jkunu ta’ negozju ustudju. F’Misrata hemm ukolll-akbar port fil-Libja.

“Misrata mhix tistenna l-flusming[and il-Gvern biextinbena mill-;did. Illum naratfajliet fit-triq, ;uvintur fuq il-muturi tag[hom u nara[wienet tal-fjuri. Hekk irridnara l-[ajja f’Misrata biextkompli tikber it-tama ta’ futura[jar,” sostna Ibrahim.

Madankollu, Ibrahim qal liminkejja li j[arsu lejn il-futurtal-pajji] b’ottimi]mu, hemmukoll ir-realtà ta’ kri]i politikag[aliex ir-re;im ta’ Muammar

Gaddafi ma [alliexistituzzjonijiet li bihom jista’jimxi l-pajji]. G[alhekk hemmil-kunfu]joni fit-tmexxija.

Ibrahim innifsu ma jistaxjemmen li ta’ 69 sena vvotaf’elezzjoni demokratikaf’pajji]u. Ma jistax jemmen lin-nisa kellhom dritt g[all-vot.

“Hemm pajji] wie[ed lijinkwieta lil-Libjani. Ir-ra;unili l-Qatar g[en lil dan il-pajji].Minkejja li l-Qatar hu pajji]]g[ir, hu sinjur [afna u jekkjirnexxilhom jinfiltraw lin-niesfejn iridu huma, il-Qatar jibdajikkontrolla l-Libja. Xi [a;a lil-Libjani ]gur li ma jriduxg[aliex hemm suspetti serji limin imexxi l-Qatar, il-Prin/epTamin Bin Hamed Bin KhalifaAl-Thani, hu b[al Gaddafi u l-Qatar qed jissemma li qieg[edukoll jiffinanzja gruppiterroristi/i biex anke jkollukontroll tal-Libja.”

Ibrahim mar lura pajji]uwara aktar minn 30 sena biex

jara lil ommu. G[adda 20 senajg[ix l-Istati Uniti u 12-il senaMalta. G[alhekk i[oss li ma’pajji]na g[andu rabta qawwija.

Hu rringrazzja lill-popluMalti g[al dak kollu li g[amelmal-poplu Libjan. Metajsemmi lil Lawrence Gonzi, lifi]-]mien tal-gwerra fil-Libjakien il-Prim Ministru – jg[id lidan kien bniedem ta’ kura;;kbir.

“F’isem il-poplu ta’ Misratanirringrazjah tal-kura;; li werafid-de/i]joni meta ma [alliexli]-]ew; piloti Libjani jer;g[ulura l-Libja wara li kienu[arbu. Minflok offrielhomkenn politiku.”

Ibrahim Dermish beda jiktebil-ktieb tieg[u f’Misrata stess.I]da kif is-sitwazzjoni fil-pajji] inbidlet g[al wa[daperikolu]a [afna, ;ie luraMalta fejn kompla jikteb dwardak kollu li kien qed ise[[f’pajji]u. Kellu biss 50 ewrofil-but u ]ew; qomos. Sab

g[ajnuna u kenn ming[and[bieb tieg[u Maltin. “Qatt manista’ ninsa dak li g[amiltumieg[i u mal-poplu Libjankollu. Ta’ dan, grazzi.G[entuna nirb[u d-dinjitàtag[na u l-libertà li tant xtaqnau ;;elidna g[aliha.”

Ir-rivoluzzjoni fil-Libja hiparti mir-rivoluzzjonijiet lise[[ew fil-pajji]i tal-Afrika ta’Fuq. Fil-Libja kollox beda t-Tlieta 15 ta’ Frar tal-2011 biprotesti fil-belt ta’ Benga]ikontra t-tmexxija ta’ Gaddafi.Dawn il-protesti waslu g[all-;lied bejn ir-ribelli li riedu l-libertà u l-forzi tar-re;im. Il-;lied baqa’ g[addej disa’ xhurs[a[.

Kien fl-20 ta’ Ottubru liGaddafi nqatel wara li pprovaja[rab mill-belt ta’ Sirte. Fit-23 ta’ Ottubru tal-2011, il-;urnata li fiha spi//a l-;lied,il-Libja ;iet dikjarata pajji][ieles mid-dittatorjat ta’Muammar Gaddafi.

Feature 25Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

minn pa;na 24

Malta g[enet fir-reb[a kontra Gaddafi

L-awtur Ibrahim Dermish meta aktar kmieni dan ix-xahar nieda l-pubblikazzjoni tieg[u dwarMisrata li kienet t[oll u torbot kif kienet se tintreba[ il-gwerra fil-Libja

Favourite Ch. melita 31#108, GO Plus 10607.00 Kollox ma’ Kollox • 09.30 in g[al Kollox (r) • 11.00 Belle Donne• 12.30 Teleshopping • 13.00 Bejnietna • 15.00 Sibt Kuntatt • 18.00Teleshopping • 18.30 Arkivji tan-Nies • 19:45 - News Point • 21.00vintura (drama) • 22.00 Miraklu (drama).

Iris melita 17613.15 La legge del crimine. Film 2009 • 15.00 Goodbye Mr Holland. Film’95 • 17.30 Bastardo dentro. Film 2005 • 19.15 - L‘ombra del dubbio. Film’99 • 21.05 Schegge di paura. Film ’96 • 23.20 Onora il padre e la madre.Film 2007 • 01.30 Animals. Film ’97.

BBC Entertainment melita 300, GO Plus 30107.15 Penelope K, by the way • 07.25 Me Too! • 07.45 Teletubbies • 08.10Balamory • 08.30 The Weakest Link • 09.15 My Family • 09.45 AfterYou’ve Gone • 10.15 Keeping up Appearances • 10.45 The Green GreenGrass • 11.15 2point4 Children • 11.50 My Family • 12.20 Lead Balloon• 12.50 Lark Rise to Candleford • 13.45 Jam and Jerusalem • 14.15 TheWeakest Link • 15.00 Doctors • 17.25 Doctor Who • 18.10 The GreenGreen Grass • 18.40 Walk on the Wild Side • 19.10 Lark Rise to Candleford• 20.00 As Time Goes By • 20.30 Watson & Oliver • 21.00 Love Life• 21.50 Waking the Dead • 22.40 Spooks • 23.30 Being Erica.

TCM melita 310, GO Plus 70106.30 How the West Was Won. Film ’62 (U) • 09.00 Show Boat. Film ’51(U) • 10.50 North by Northwest. Film ’59 (PG) • 13.15 Singin’ in the Rain.Film ’52 (U) • 15.00 Guns for San Sebastian. Film ’68 (A) • 16.50Rhapsody. Film ’54 (U) • 18.50 Little Women. Film ’49 (U) • 21.00 CoolHand Luke. Film ’67 (A) • 22.55 Dark of the Sun. Film ’68 (X).

MGM Movies melita 312, GO Plus 70207.15 Where Angels Fear to Tread. Film ’91 (PG) • 09.05 Fluke. Film ’95(PG) • 10.40 The Purple Rose of Cairo. Film ’85 (PG) • 12.00 Viva Maria!Film ’65 (A) • 13.50 Saved! Film 2004 • 15.20 MGM’s Big Screen • 15.35Johnny Be Good. Film ’88 (15) • 17.00 Bound for Glory. Film ’76 (A)• 19.25 Breaking In. Film ’89 (15) • 20.55 Big Screen Legends • 21.00 FiresWithin. Film ’91 (15) • 22.25 Eye of the Needle. Film ’81 (AA).

Discovery Channel melita 400, GO Plus 50107.15 Motor City Motors: Ice Bikes • 08.10 Mythbusters: MissionImpossible Face Off • 09.05 Destroyed in Seconds • 09.55 ExtremeEngineering: Super Fast Warship • 10.50 American Guns: Nock Gun#20Pound 50 Cal • 11.40 Finding Bigfoot: Secrets of the Search • 12.35Auction Kings: Homemade Hot Rod: Zebra Drum • 13.05 Auction Kings:Wrestling Belt: Temple Guardians • 13.30 Baggage Battles • 14.00 BaggageBattles • 14.25 Gold Rush: Rock Bottom • 15.20 Gold Divers: Go Big or GoHome • 16.15 Wheeler Dealers: Porsche Boxster • 17.10 Ultimate Survival:China • 18.05 Curiosity: How Will the World End? • 19.00 How It’s Made• 20.00 Man, Woman, Wild: Scottish Highlands Peril • 21.00 Head Games:Seeing is Believing • 22.00 Body Bizarre • 23.00 Dangerous Flights:Cockpit Crisis.

Melita More melita 80208.00 Hollywood Buzz • 08.30 Private Practice • 12.30 Glee • 13.15Suburgatory • 19.15 How I Met Your Mother • 19.40 2 Broke Girls • 20.05Whitney • 20.30 Dallas • 21.15 SMASH • 22.00 VEEP • 22.30 Suits • 23.15Person of Interest • 24.00 The Mentalist • 00.45 Alcatraz • 01.30 30 Rock.

Biography Channel melita 41106.30 Storage Wars: Dial C for Chupacabra • 10.00 Celebrity HouseHunting: Danny Bonaduce • 10.30 Celebrity House Hunting: Ice-T andCoco • 11.00 Celebrity House Hunting: Debbie Gibson • 11.30 CelebrityHouse Hunting: Verne Troyer • 12.00 Celebrity House Hunting: Andy Dick• 12.30 Celebrity House Hunting: Barry Williams • 13.00 Celebrity HouseHunting: Corey Feldman • 13.30 Celebrity House Hunting: Carnie Wilson• 14.00 Celebrity House Hunting: Shannen Doherty • 14.30 Celebrity HouseHunting: Bret Michaels • 15.00 Celebrity House Hunting: Lisa Rinna• 15.30 Celebrity House Hunting: Biz Markie • 16.00 Celebrity HouseHunting: Stephen Baldwin • 16.30 Celebrity House Hunting: JaniceDickinson • 17.00 Celebrity House Hunting: Rowdy Roddy Piper • 17.30Celebrity House Hunting: Ice-T and Coco • 18.00 Celebrity House Hunting:Verne Troyer • 18.30 Celebrity House Hunting: Debbie Gibson • 19.00Celebrity House Hunting: Shannen Doherty • 19.30 Celebrity HouseHunting: Stephen Baldwin • 20.00 A Gypsy Life for Me • 21.00 DanceMoms: It All Ends Here • 22.00 Barter Kings: First Comes Love ThenComes Trading • 23.00 A Gypsy Life for Me.

Eurosport melita 600, GO Plus 80108.30 UCI World Tour Cycling • 09.45 Porsche Supercup Motor Racing:Monaco (live) • 10.30 Get Ready for Roland Garros • 10.45 The FrenchOpen Tennis: Day 1 (live) • 15.00 UCI World Tour Cycling: Giro d’Italia:Stage 21, Riese Pio X - Brescia (live) • 17.30 The French Open Tennis: Day1 (live) • 21.00 Game, Set and Mats • 21.30 The French Open Tennis• 22.30 Motorsports Weekend • 22.45 World Series by Renault • 23.15World Superbike Series Motorcycle Racing.

Eurosport 2 melita 601, GO Plus 802• 07.30 Get Ready for Roland Garros • 07.45 Power Horse Cup Tennis• 09.00 The French Open Tennis • 11.00 The French Open Tennis: Day 1(live) • 21.00 UCI Europe Tour Cycling • 22.30 Game, Set and Mats • 23.00Arena Football.

TVM melita 101, GO Plus 10107.00 L-G[odwa t-Tajba08.00 Madwarna08.20 Storjografija08.50 Nisa Straordinarji09.40 Auschwitz (episodju 2)

10.30 Malta u Lil HinnMinnha12.00 A[barijiet12.10 add G[alik14.00 A[barijiet14.05 (ikompli) add G[alik15.30 Teleshopping16.00 A[barijiet16.05 Teleshopping16.40 Gadgets17.10 Aqta’ Kemm18.00 A[barijiet18.10 Mixage19.00 Auschwitz (episodju 2)20.00 A[barijiet20.45 American Idol

(epis. 16)23.15 A[barijiet fil-Qosor23.40 Malta u Lil HinnMinnha (r).TVM 2

melita 104, GO Plus 10407.00 News08.20 G[awdex illum08.50 Kelma l-ajja09.00 Quddiesa09.45 Sensilhena10.30 Lenti11.20 Nisa Straordinarji12.10 Human Mind13.10 Ruggers13.30 GFA Roundup14.00 Starboard14.30 Ti;rijiet Biss1`5.00 3 Ponter15.30 Paqpaq16.15 Mixage17.00 Luxdesign18.00 Malta u lil hinnminnha19.30 A[barijiet g[al dawkneqsin mis-smig[19.40 History of Science20.25 A[barijiet bl-Ingli]20.30 Madwarna21.00 Kontrattakk23.00 Paqpaq (r).ONE

melita 103, GO Plus 10308.30 ONE News09.00 ajja (r)09.30 Aroma Kitchen (r)11.05 Teleshopping11.20 Ieqaf 20 minuta 11.45 Pink Panther 12.30 Mad-Daqqa t’G[ajn (r)13.30 ONE News13.40 Ir-Rangers

(Omnibus)14.30 Bla A;enda (r)17.10 Teleshopping17.30 ONE News17.40 L-Argument19.30 ONE News20.15 Arani Issa22.35 On D road23.15 ONE News23.45 Bla A;enda (r).

Raiunomelita 150 GO Plus 20106.30 Unomattina in famiglia09.20 Tg1 L.I.S09.35 Mixitalia

10.00 Linea verde orizzonti10.30 A Sua Immagine10.55 Santa messa dalla ChiesaSan Tommaso inCastelfranco di Sopra

(Arezzo)12.00 Recita Angelus12.20 Linea verde13.30 Tg 1 telegiornale14.00 Domeinca In - Arena16.25 Che tempo fa16.30 Tg 1 telegiornale16.35 Domenica in17.45 Football. Coppa Italia.Roma v Lazio 20.00 Tg 120.40 Affari tuoi21.30 Il signore della truffa23.45 Speciale Tg 100.50 Tg 1 notte01.15 Cinematografo - SpecialeCannes.

Raiduemelita 151, GO Plus 20206.30 Real School

10.10 Ragazzi c’è Voyager10.50 A come avventura11.30 Mezzogiorno in famiglia13.00 Tg 2 giorno13.30 Tg 2 motori13.45 Delitti in paradiso. TF15.50 Omicidio in prima serata.Film 201117.20 L’amore non basta20.30 Tg 2 notizie21.00 F1 GP Monaco23.30 La domenica sportiva00.35 Tg 2 notizie01.00 Protestantesimo01.35 Io non son qui. Film 2007. Raitre

melita 11#152, GO Plus 20307.05 La grande vallata. TF08.00 Totò cerca pace. Film ’5409.25 Doc Martin10.15 Rai Educational10.45 Tgr Estovest11.05 Tgr Mediterraneo11.30 Tgr Regioneuropa12.00 Tg 312.25 Telecamere salute12.55 Rai Educational13.25 Passepartout14.00 Tg regione14.15 Tg 314.30 In 1#2 ora15.05 96˚ Giro d’Italia17.15 Processo alla tappa18.05 Equitazione. GP di Roma19.00 Tg 319.30 Tg regione20.00 Blob20.10 Che tempo che fa22.35 Off the Report24.00 Tg 3

00.15 Telecamere01.25 Si prende una rtagazza,una qualunque li a caso01.35 Silenzio... si sogna. Film’86.

Canale 5 melita 16#154, GO Plus 20508.00 Tg 5 mattina08.50 Le frontiere dellospirito09.40 Ciak Junior

10.10 Tg com10.30 La vita dei mammiferi12.00 Melaverde 13.00 Tg 513.40 L’arca di Noè14.00 Anna e i cinque - Lanuova serie16.30 Lo show dei record18.50 The Money Drop20.00 Tg 520.40 Striscia la notizia21.30 Amici00.10 Tg 56 notte00.40 Striscia la domenica01.55 Abbiamo solo fattol’amore. Film ’98.

Rete 4melita 14#153, GO Plus 20607.05 Tg 4 night news07.55 Vita da strega09.00 La notte della sindone

10.00 Santa Messa11.00 Le storie di viaggio a...11.30 Tg 412.00 Pianeta mare13.00 Ricette all’italiana14.00 Tg 414.40 Dove vai in vacanza? Film

’7816.00 Apocalypse. Film 200618.55 Tg4 Telegiornale19.35 Tierra de Lobos20.30 Tempesta d’amore. soap21.30 Il negoziatore. Film ’9800.25 Shadow Program. Film

’9702.20 Frenzy. Film ’72.

Italia 1melita 20#155, GO Plus 20407.00 Buona fortuna. Charlie.sitcom07.40 Cartoons

10.35 Spymate. Film 200312.15 Studio aperto12.30 Superbike. GP d’Europa13.45 Fuori giri14.25 Tom & Jerry: The Fastand the Furry. Filmcartoon 200516.00 Superbike. GP d’Europa17.20 The Middle. TF18.10 Life Bites. sitcom18.30 Studio aperto19.00 La mummia. Film ’9921.25 La mummia - il ritorno.Film 200123.50 The Time Machine. Film2002.

cable#digital tv televiΩjoniNET Television

melita 102, GO Plus 102

07.00 NET News10.00 Telebejg[11.00 U/u[12.00 Anali]i tal-A[bar (r)12.30 Telebejg[14.00 NET News14.05 Newsroom (r)15.00 NET News15.05 Premier (r)16.15 Trott u Galopp17.00 Sport Extra18.00 NET News18.10 Flusek (r)18.40 NetWorks19.30 G[alik fl-Ewropa19.45 NET News, NETSports, NET Meteo20.30 Replay21.30 NET News21.35 (ikompli) Replay22.30 L-Istorja tal-FutbolMalti (r)23.00 NET News.

26 Televi]joni Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

Samuel L. Jackson b[ala Danny Roman u J.T. Walsh b[alaInspector Niebaum f’xena mill-film polizjesk tal-1998IL NEGOZIATORE (Rete 4, 21.30)

radjuRadio 101 101 FM06.00 Fidi u ajja - Noel Bartolo • 08.30 Mar/i u Bandalori - JoeChetcuti • 09.30 Focus 101 • 11.00 Mu]ika bla kumment • 12.30Skor • 18.30 Slowdown - Mark Garrett • 20.30 Allegro Andante -Joe Fenech • 22.30 Italomix - Michael Treeby • 24.00 Rajt MaltaTinbidel.Bulettini s[a[ tal-a[barijiet: 12.00 u 18.00.A;;ornamenti ta’ l-a[barijiet: 10.00, 15.00, 17.00, 18.00.Bulettini s[a[ tal-a[barijiet: 08.00, 12.00, 18.00.A;;ornamenti ta’ l-a[barijiet: 10.00, 15.00, 17.00, 18.00.

Radju Malta 93.7 FM07.20 Jum :did • 07.50 Avvi]i ta’ Mwiet • 08.00 Quddies • 09.00TVAM • 10.30 Nis;a • 11.00 Mar/ifest • 11.50 Mwiet u Angelus• 11.58 Xi Qrajt Xi Smajt • 12.10 Music Express • 14.01 Mu]ika uSport • 18.15 Lino’s Weekender • 19:50 Avvi]i tal-Mewt u r-Ru]arju20.05 Ri]ultati Sportivi • 20.30 Maltin Biss • 22.05 Erre Be • 23.30 XiQrajt, Xi Smajt • 23.33 Ru]arju • 24.00 Classic Hits.

Bulettini s[a[ tal-a[barijiet: 07.00, 12.00 u 18.00. A;;ornamentital-a[barijiet: 10.00, 14.00, 17.00, 20.00 u 22.00. BBC News 15.00 u21.00.

ONE Radio 92.7 FM06.05 ONE Breakfast • 07.05 Aktar Mu]ika • 08.00 Igawdu l-ajja ta’

Dejjem • 08.15 ONE Club Xewqat • 09.00 Mill-:urnali • 10.30Qawsalla l-add • 14.00 Il-add fuq ONE • 15.25 Djarju Kulturali• 16.00 Familja ONE • 18.00 Italo Super Hits • 19.30 Sunday ONE• 20.30 Charmy Time • 22.00 Stetoskopju • 24.00 Music Box • 02.00Early Mix.

Bulletin tal-A[barijiet fis-06.45, 11.45, 17.45, 21.45 u 02.45. A[barijietfil-qosor 08.45, 09.45, 14.45.

RTK 103 FM06.30 Tmiem il-:img[a 103 FM • 08.30 Quddiesa tal-add • 09.15Hello Maks! • 10.10 F’Min qed Ta[seb? • 11.55 Fi dan il-Mulej• 12.00 Regina Coeli • 12.15 Kotba lil Waslulna • 13.05 Frak mill-Istorjata’ Malta • 14.05 Fil-:nien • 15.05 Intietef • 15.30 Sunday Drive • 19.00Ru]arju • 19.25 Ribalta • 22.00 Qaddis tal-Jum • 22.05 Ru]arju • 22.25Nisimg[ek! • 24.00 Bir-Rispett Kollu. A[barijiet: fis-06.00, 07.00, 08.00, 11.00, 12.00, 13.00, 15.00, 17.00 us-18.00.

BBC: 10.00, 14.00, 16.00.

Bay Radio 89.7 FM06.30 Bay Breakfast • 10.30 Bay’s Top 40 • 13.30 Ben Glover • 16.30Weekend Drive • 18.35 RnB Top 20 • 20.30 Hed Kandi • 22.30 BimboJones • 23.30 Noctural Sunshine.

A[barijiet: 6.30 p.m.

Campus FM 103.7 FM09.00 Il-Balomba • 09.30 Djalogu fil-Kon/ilju • 10.00 Verdi - g[ejun ta’

mu]ika • 11.00 Classic FM • 12.00 Laudate Dominum • 14.00 BBCWorld Service.

XFM 100.2 FM07.00 The Weekend Breakfast • The XFM Official Countdown • 13.00The Xfm Chillout Zone • 18.00 The Weekend Special.

Radju Marija 102.3 FM07.00 Quddiesa • 08.00 Angelus u Kuntatt • 12.00 Angelus mill-Vatikanu Ru]arju • 12.30 Ru]arju tal-Erwie[ • 13.00 Mill-G]ira tat-3 G[oljiet• 13.30 Mid-Djarju tal-ajja • 14.00 Il-add Kumpanija (jinkludi 15.00Kurunella niena Divina) • 20.00 Klassi/i u Sagri • 21.00 Magazine• 23.00 olqa mal-Maltin ta’ Barra • 23.30 A[barijiet Reli;ju]i • 23.50Kompjeta.

Smash Radio 104.6 FM07.00 Salvinu Lanzon Magic Moments • 11.00 DJ Frank • 14.00Non-stop Music.

Calypso Radio 101.8 FM06.00 Calypso Breakfast - Mario Fenech • 10.00 Dak Kien mien -

John Mallia • 13.00 Goldlen Mix - Louis Fenech • 126.00 Mal-MelodijaMaltija - Sephora Zammit • 19.00 Let’s Go - Charmaine Vella • 22.00Night Shift - Chris Aquilina.

U?U

Kif inrabbu l-ulied^NET Television 11.00

Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013 Televi]joni#Radju 27

Fil-Qosor.....

NETWORKS (NET Television18.40) - F’dan il-programmippre]entat minn Mark Gauci llum d-didiskussjoni se tkun dwar l-isba[ir;eil u nisa ta’ Malta. Fost dawkpre]enti, minbarra l-panel ta’ ]g[a]ag[tas-soltu, se jkun hemm Ms WorldMalta u Mr World Malta.

ONORA IL PADRE E LA MADRE(Iris 23.20) - Film drammatikuAmerikan li n[adem fl-2007 b’re;ijata’ Sidney Lumet u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Philip SeymourHoffman, Ethan Hawke u AlbertFinney. ew;t a[wa li jkunug[addejjin minn kri]i kbira ta’ finanzi,jidde/iedu li jwettqu serqa mill-;ojjellerija li tkun proprjetà tal-;enituritag[hom stess!

SCHEGGE DI PAURA (Iris21.05) - Richard Gere, EdwardNorton, Laura Linney u Alfre Woodardhuma fost l-atturi ewlenin f’dan il-filmthrieller Amerikan li n[adem fl-1996b’re;ija ta’ Gregory Hoblit. Matulunaraw avukat li fil-Qorti jiddefendiqasssis li jkun qed ji;i akku]at li qatellill-ar/isqof.

IL SIGNORE DELLA TRUFFA(IRaiuno 21.30) - Sensiela televi]ivali g[andha b[ala protagonist lill-atturGigi Proietti.

GOODBYE MR HOLLAND (Iris 15.00) -Richard Dreyfuss (fir-ritratt) hu l-protagonistf’dan il-film Amerikan tal-1995 li jkunmu]i/ist ta’ talent li naraw minn xiex ikollujg[addi. Storja kommoventi.

LA MUMMIA - ILRITORNO (Italia 121.25) - BrendanFraser u RachelWeisz, it-tnejnfir-ritratt, humafost l-atturiewlenin f’danil-film ta’avventura lin[adem fl-2001b’re;ija ta’Stephen Sommers.Fih bosta effettispe/jali mill-aqwa.

THE TIME MACHINE(Italia 1 23.50) -G[all-a[[ar tas-seklu19, xjenzjat jirnexxilujo[loq makkinarju lijippermetti li wie[edjivvja;;afi]-]mien.Ibba]at fuq ktieb ta’H.G. Wells, naraw xijsir jaf dwar il-futurtad-dinja. Fostl-atturi SamanthaMumba u GuyPearce, li jidhrufir-ritratt.

Kif qed jitrabbew it-tfal Maltin? Min jg[id lia[jar lit-tfal ikellimhom bil-mod, utikkore;ihom ming[ajr [afna storbju, minig[idlek li bi]-]eg[il ma jisimg[ux, minjg[idlek li g[andu jkun hemm sett ta’ regoli udixxiplina, min jg[idlek li trid tkun [abib mat-tfal u mhux ;enitur.

Je]istu xi regoli ta’ kif g[andek trabbi lit-tfal,

jew bilfors trid titg[allem mill-esperjenza? gurli l-istint tal-omm hu importanti fit-trobbija ul-im[abba g[andha tkun prijorità.

Il-mistiedna fl-istudio se jkunu Mary RoseLewis u Louise Ann Bugeja Tate, li t-tnejnhuma ommijiet u Mary Rose hi wkoll nanna.

Tippre]enta l-programm MassimilianaDe Martino. Direzzjoni ta’ Fr Louis MSSP.

PROPRJETÀGALL-BEJG

Gwardaman;a#Birkirkara#PietàFLATS spazju]i, kantunierabi 2 jew 3 kmamar tas-sodda,2 tal-banju, f’areas sbie[ ukwieti u fl-istess [in /entrali.€78,000. ?emplu lis-sid fuq79592925.

al Qormi#Ta’ FarsinaTERRACED house bi tlietkmamar tas-sodda, k/ina fil-post, kamra tal-[asil, parapett,area sabi[a. Prezz €193,500.?emplu lis-sid fuq 79316057.

Il-amrunGROUND floor studio flattajjeb g[all-privat, uffi//ju,klinika jew store. ?emplu79235286 jew 21235288.

Il-G]iraAPPARTAMENTI ;odda,162 metri kwadri, post/entrali, 5 minuti bog[odmill-Università, bi 3 kmamartas-sodda, main bl-ensuite,k/ina, salott u tal-ikel, kamratal-banju, 2 gallarijiet, bil-liftmil-livell tat-triq, xog[ol tal-og[la kwalità. Prezznegozzjabbli. €145,000.?emplu 79385330.

Il-MostaMAISONETTE fuq, 180metru kwadru, bi tliet kmamartas-sodda, salott separati,k/ina#kamra tal-pranzu,kamra tal-banju, ensuite,kamra tal-[asil u bl-arjakollha tieg[u, €198,000.?emplu 99430757.

I]-ejtun(:ebel San Martin)FLATS#MAISONETTESkbar, quddiem green area,area kwieta, l-a[jar area fi]-ejtun bi 2 jew 3 tas-sodda, 2tal-banju, garaxxijiet optional.€84,000. ?emplu lis-sid fuq79592925.

MarsaxlokkL-AAR appartament fl-ewwel sular bi tliet kmamartas-sodda, wa[da bl-ensuite uterrazzin kbir, e//. Highlyfinished inklu] il-kmamar tal-banju. Garaxx ta’ karozzawa[da jew tnejn optional.Prezz €112,000 (Lm48,000),?emplu 79441869 jew99466988.

MarsaxlokkPENTHOUSE kbira bil-veduti tal-ba[ar u tal-kampanja, ]ew; kmamar tas-sodda, wa[da bl-ensuite,highly finished inklu] il-kmamar tal-banju, [;ie; kolludouble glazed. Garaxx ta’karozza wa[da jew tnejn,optional. Prezz €116,500(Lm50,000). ?emplu77777521.

GALL -KIRI

Ix-Xlendi – G[awdexFLATS komdi qrib il-ba[arg[all-ville;;jatura tas-sajf.Prezzijiet moderati. ?emplu21551979 jew 99493298.

Santa VeneraANUT Class 4, tajjeb g[alklinika, beauty salon, uffi//juetc. ?emplu 79460291 u21442967.

GALL-BEJGJEW KIRI

Il-amrunGARAXX jew store, 115-ilpied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu77200983.

NIBDEL

L-ImqabbaFLAT tal-Gvern, ground floorbi tlieta tas-sodda, ]ew;btie[i, parapett kbir g[all-kwiet, fa//ata ta’ green area.Nibdel ma’ dar jewmaisonette f’kundizzjoni tajbafil-Belt Valletta. ?emplu99609045.

VETTURI/DGAJJES

Classic Ford Capri Mk1TAS-SENA 1968 13HP,f’kundizzjoni perfetta.€6,500. ?emplu lil MarioMuscat fuq 79902212 jew21444984.

28 Klassifikati Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

PajeroFOUR seater tal-1996, blu.€5,300, f’kundizzjoni tajba.?emplu 79295595.

AVVII

Ftu[ ta’ drena;;BIL-jet power wash (bil-bowser). Prezz minn €25.?emplu 99282014.

G[al kull tip ta’ xog[olTA’ madum tal-art u tal-[ajt,qlug[ ta’ kmamar tal-banju,plumbing, kisi bil-;ibs u]ebg[a, gypsum boards e//.Prezzijiet tajbin [afna. ?emplu79091057.

G[al kull xog[olTA’ bini ;did, alterazzjonijietfuq l-antik, ftu[ ta’ arkati ubibien, bdil ta’ soqfa, xog[olta’ membrane, kisi u tibjid,kontrabjut u tqeg[id ta’ katusi.Offerta spe/jali fuq il-liquidmembrane. ?emplu 79407292.

G[al kull xog[olTA’ kostruzzjoni ta’ bini,alterazzjonijiet ta’ bini ta’ frontgardens, ftu[ ta’ [itan bi travital-[adid, ftu[ ta’ bibien utwieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfatal-konkos u xorok, unikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-artu tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati;ewwa u barra, fuq il-fil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’invjar, tik[il u tibjid u rran;ar,u nraqqg[u soqfa tal-konkos,e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[olb’esperjenza kbira u attenzjonita’ xog[ol. B’garanzija ta’xog[ol fil-pront. ?emplu99602436.

KorsijietUFFI?JALI E]ekuttivi (EO’s),skrivani u prin/ipali. Korsijietintensivi. St.Thomas [email protected] jew/emplu fuq 21227799,21235314, 79866353 jew79866350.

NixtriAFFARIJIET antiki, fajjenzaantika, g[amara antika uaffarijiet ta’ xi kollezzjoni.?emplu 21675703, 21822703jew 79451871.

NixtriRAMM, bron], ramm a[mar uisfar, cable wire, stainless steel,bibien, twieqi tal-aluminju ubatteries, in[allas fil-pront.?emplu 21430185 jew99469467.

Ni]barazzaw/TransportNIBARAZZAW djar,garaxxijiet, ;onna, bjut ufabbriki minn kull tip ta’ skartgoff u ]g[ir. Tindif ta’ ;onna ufront gardens minn [axix, si;ar,;ebel e//. Trasport ta’ kollox,g[amara, e//, naqilg[ukmamar tal-banju minnmadum, e//.www.allclearancemalta.com.?emplu 21433352 jew79081719.

Touch TypingTGALLEM kif tittajpjaming[ajr ma’ t[ares lejn il-keyboard. Ting[ata attenzjoniindividwali. ?emplu fuq27438381.

Tiswijiet fil-pront u fil-postTA’ fridges, freezers, washingmachines, tumble dryers udehumidifiers, e//. B’sitt xhurgaranzija fuq il-parts u labour.Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejnminn qabel. Spare parts g[alkull tip ta’ appliances. ?emplu21371559, 27371559,21493285, 79884497 jew99472570. Servizz fil-pront.TiswijietMAGNI tal-[jata. G[al serviceu tiswijiet fil-pront ta’ magnital-[jata. ?emplu 99422268jew 21416705.

Water proofing membraneIL-BEJT tieg[ek jag[mel l-ilma^ G[andek problema ta’moffa^ Kenda Ltd issolvilek il-problema. Nispe/jalizzjaw fuqxog[ol ta’ water proofing umembrane, b’10 snin garanzija,xog[ol professjonali bl-aqwamaterjal I S0 9001. G[al stimabla obbligu /emplu 7972 9967jew ]uruwww.kendawaterproofing.comZG ComputersG[al kull problema fil-kompjuter, inkunu fuq il-postdik il-;urnata stess. Jing[ataanti-virus b’xejn mas-servizz.?emplu lil Chris fuq 99424703.

GALL-BEJG

G[amara antikaTINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina,gradenza bil-mera u wi//tal-ir[am u gwardarobbakbira. Jistg[u jinbieg[useparati. ?emplu 99800607.

Toilet seatsNag[mel xog[ol ta’ toiletseats ;odda li jkunumaqsumin jew li ma ssibuxtixtru b[alhom, ta’ kull tip

bil-kuluri li jaqblu u kiftixtieqhom inti, g[all-kamratal-banju kompluti bil-fittings. G[al aktarinformazzjoni /emplu21675053 jew 79675053.

JINTIE:U

ElectriciansGAL impjieg full-timeg[al xog[ol fuq dawl uilma, b’opportunita ta’xog[ol fuq installazzjonijietta’ ener;ija li ti;;edded.

?empel lil Electro Fix, al-Qormi fuq 21675353 g[alappuntament.NOVENA

Novena tal-impossibblilill-Qalb Imqaddsa ta’ :esùTALBATkun imfa[[ra, imbierka umeqjuma u glorju]a l-QalbImqaddsa ta’ :esù mad-dinjakollha issa u dejjem. Amen.G[id din it-talba sitt darbietkuljum g[al disat ijiem.

Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013 Klassifikati 29


FIAT ti//elebra l-kwalità b’offertimill-aqwa sal-a[[ar ta’ Mejju

Kull min jag[]el li jixtri mudell FIAT sejgawdi minn in/entivi u offerti mill-aqwa sal-a[[ar ta’ Mejju.

Klijenti li jag[]lu Fiat 500, Fiat Panda, FiatQubo, Fiat Punto u issa Fiat 500 L il-;dida sejgawdu mill-i]jed running costs baxxi user[an il-mo[[ grazzi g[al servicing b’xejng[al sentejn s[a[ u FreeWaxoyl Pack lijikkonsisti f’Waxoyl Professional 120-4, UPTFabric Protector, 100+ Paint Sealant, Engineprotector u Underseal, kif ukoll voucher ta’€200 f’a//essorji b’xejn g[all-karozza l-;dida.

Francesca Mamo, Direttur Mani;erjali ta’UCIM Co Ltd, rappre]entanti ta’ FIATf’Malta, qalet li l-klijenti m’g[andhomxjag[]lu FIAT min[abba l-offerti mill-aqwa lijkunu offruti, i]da g[all-fatt li FIAT tag[tigaranzija tal-a[jar prezzijiet u valur g[al

flushom, g[all-i]jed livelli baxxi ta’ Co2 ug[all-aktar teknolo;ija avvanzata.

“G[aldaqstant, kul[add jie[u gost metajgawdi minn in/entivi u offerti u din l-aktarofferta re/enti li fuq /erti mudelli kapa/i tkuntiswa sa €1000, hi vanta;; mhux ta’ minjitilfu g[al dawk li jag[]lu karozza FIAT.”

Il-prezzijiet huma vanta;;u]i [afna u FIATilha tirre;istra ri]ultati e//ellenti f’dawk lihuma avvanzi fit-teknolo;ija u Co2 emissionstant li FIAT re;g[et kienet dikjarata b[ala l-i]jed ditta ‘nadifa’ g[as-sitt senakonsekuttiva. U g[al dawk li jfittxu d-dehra ul-;miel fid-disinn, FIAT hi ditta Taljana fejnl-istil u d-dehra minn dejjem jing[ataw [afnaimportanza. “Meta toqg[od tqis, FIAT toffrikollox,” temmet tg[id Francesca Mamo.

Il-mudelli kollha tal-karozzi FIAT jinsabufix-showroom ta’ Psaila Street f’Birkirkara.

Serata ma’ Alfred Hitchcock Il-Euro Media Forum, f’kollaborazzjoni ma’ Palazzo Depiro,

qieg[ed jippre]enta ‘Serata ma’ Alfred Hitchcock’ nhar l-Erbg[a29 ta’ Mejju fis-7 p.m. f’Palazzo Depiro.

Il-kelliema ta’ din is-serata, l-attur Michael Tabone u r-ricerkatur tac-/inema Justin Camilleri, se jag[tu pre]entazzjonifuq amsin Sena ta’ The Birds u kif dan affettwa diretturi /elebrib[al John Carpenter, Guillermo Del Toro, Xan Cassavetes, RonUnderwood u Joe Dante.

Din l-attività se tittella’ b’kollaborazzjoni ta’ Palazzo Depiro ul-Eden Cinemas. Il-prezz hu ta’ €10 kull persuna li jinkludiplatter tal-ikel.

Biljetti minn Palazzo Depiro. G[all-bookings ibag[tu email [email protected] jew sms lil 99454066.

It-tim ta’ Vodafone REDjilag[bu l-bowling b’risq BayKids u Breaking Limits

Aktar minn 80 impjegatta’ Vodafone Maltang[aqdu f’mumenti ta’divertiment fl-Eden SuperBowl fejn [adu sehem fil-Bowl for Bay KidsTournament organizzatminn 89.7 Bay b’risqBreaking Limits.

Fondi mi;bura mill-kampjonat se jg[inu lill-Breaking Limits biex i]idul-g[arfien u l-inklu]jonifost is-so/jetà billi jag[tule[en lill-minoranzib’di]abbiltà.

dax-il tim ta’ aktarminn sitt players, inklu] il-management ta’ VodafoneMalta, ing[aqdu ma’parte/ipanti o[ra minnkumpaniji differenti u [adusehem fl-avveniment billivvintaw tema u libsu lbiesxieraq.

Kull sena l-fondi mi;buraminn Bay Kids jing[atawlil organizzazzjonijiet fil-b]onn.

G[al aktar informazzjonidwar Breaking Limits ]urwww.breakinglimits.org.

Owen Falzon qed jir/ievi l-premju ming[and Martha-Marie Gauci (British Council) flimkienma’ Wilfred Kenely, Kap E]ekuttiv tar-RIDT, Ingrid Eomois (British Council) u l-kontestantil-o[ra tal-finali nazzjonali ta’ FameLab. Owen Falzon se jkun qed jirrappre]enta lil Maltafi/-Cheltenham Science Festival fl-Ingilterra f’:unju

Ix-xjentist lokali OwenFalzon hu r-rebbie[ nazzjonalital-kompetizzjoni FameLab use jirrappre]enta lil Malta fil-Finali Internazzjonali fi/-Cheltenham Science Festivalfl-Ingilterra f’:unju li ;ej.

Bl-appo;; tal-BritishCouncil, FameLab qedtipprovdi lil dan l-in;inier]ag[]ug[ fil-bijomedika bil-[iliet biex jaqsam ir-ri/erkatieg[u ma’ udjenza aktarkbira.

Owen b[alissa qed ja[demfi/-?entru tal-BiomedicalCybernetics fl-Università ta’Malta fejn qed jg[allem u

jag[mel ri/erka fuq l-anali]i ul-ippro/essar tas-sinjali uimma;ini bijomedi/i.

Hu g[adu kemm spi//a l-istudji tieg[u ta’ PhD, fejnesplora u ]viluppa modi ;oddata’ kif tanalizza s-sinjali tal-mo[[ biex ittejjeb il-prestazzjoni tal-brain-computer.

Hu jinsab [erqan li jaqsam l-entu]jazmu li g[andu g[ax-xjenza u kif din tista’ tbiddel l-ideat li qabel kienu ristrettig[al fantaxjenza g[alteknolo;iji li jistg[u jtejbu l-[ajja tag[na.

Din kienet l-ewwel darba li

Malta [adet sehem fil-kompetizzjoni FameLab. Il-pre]entazzjoni ta’ tliet minutise tkun ;udikata minn membrital-;urija mag[mula minnxjentisti u esperti fil-komunikazzjoni skont it-tlietkriterji importanti ta’FameLab, ji;ifieri fuq il-kontenut, /arezza u kari]ma.

L-inizjattiva FameLab Maltahi konformi mal-Fond tal-Università, RIDT, li jenfasizzal-valur u l-utilità tax-xjenza ur-ri/erka. RIDT tistinka b’modattiv biex ti;bor aktar fondibiex tkabbar l-istudji tar-ri/erka fl-Università.

In;inier ]ag[]ug[ fil-bijomedikahu l-wi// ;did tax-xjenza f’Malta

Wie[ed mit-timijiet ta’ Vodafone waqt il-log[ob

SPORTIl-add, 26 ta’ Mejju, 2013 31

It-tiratur ]ag[]ug[ MaltiNathan Lee Xuereb ing[atamer[ba sabi[a mal-waslatieg[u Malta tard il-:img[afilg[axija. Xuereb kien qedjirritorna mill-Italja, fejn kellusu//ess kbir bil-kisba ta’ ]ew;midalji tad-deheb fi spazju ta’erbat ijiem.

Hu reba[ l-ewwel deheb il-amis fl-Italian Double TrapGrand Prix, u l-add [are;rebbie[ fl-Italian Green Cup.Fl-Italja, Nathan Lee Xuerebkien akkumpanjat mill-coachJimmy Bugeja.

Fost dawk li kienu qedjilqg[u lil Xuereb kien hemmil-President tal-MSSF, Carmel

Cascun, u l-PRO tal-MSSF,Edwin Vella. Intant, illum,Brian Galea u Jeffrey Pisani sejitilqu mal-kontin;ent Maltig[al-Log[ob tal-Pajji]i ]-g[ar, fejn se jie[du sehemfil-kompetizzjoni Trap. Humase jkunu assistiti mill-coachAntoine Bugeja.

Tiraturi o[rajn fil-Lussemburgu se jkunuEleonor Bezzina fl-Air Pistol,Alison Vella u MariannaKisvardai fl-Air Rifle. Fitmiem il-;img[a, grupp ta’ 22tiratur se jkunu qedjirrapre]entaw ukoll lill-MSSFfl-Aveduto Memorial fiSqallija.

Nathan Lee Xuereb u l-coach Jimmy Bugeja jing[ataw mer[ba xierqa mal-wasla tag[homf’Malta

SPARAR

Mer[ba sabi[a lil Nathan Lee Xuereb

Bayern Munich humachampions Ewropej g[all-[ames darba fl-istorjatag[hom meta lbiera[, fil-final f’Wembley, g[elbu lilBorussia Dortmund, 2-1, bil-goals kollha skorjati fit-tienitaqsima.

Dortmund kienu a[jar fl-ewwel taqsima, i]da Bayernirritornaw bil-qawwa fit-tienitaqsima u reb[umeritatament, biex wara 12-ilsena re;g[u jinsabu fil-qu//ata tal-footballEwropew.

Bayern kellhom erabrillanti fis-snin sebg[inmeta bejn l-1974 u l-1976reb[u t-titlu tliet darbiet, bir-raba’ trijonf jasal g[add ta’snin wara, fis-sena 2001,meta Bayern g[elbu lilValencia wara l-g[oti tal-penalties.

Ara pa;ni 38-39

Bayern champions g[all-[ames darba

32 Sport Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

Il-:ermani] Nico Rosbergfuq Mercedes kiseb it-tieletpole konsekuttiva meta fl-a[[ar sessjoni tal-provi kien l-iktar velo/i u se jibda mill-ewwel post g[all-Grand Prixta’ Monaco fit-toroq ta’ MonteCarlo. Kif se[[ fl-ewwel jumtal-provi, id-dominju ta’Mercedes kien totali, u dankien ikkonfermat mit-tienipost miksub mit-tieniMercedes, misjuqa mill-Britanniku Lewis Hamilton.

Fit-tieni filliera wara ]-]ew;Mercedes se jkunu ]-]ew;Red Bulls li se jisfidawhomg[ar-reb[a. It-tielet l-a[jar [ininkiseb mi/-champion tad-dinja, Sebastien Vettel, filwaqtli r-rebbie[ tal-Grand Prix ta’Monaco tas-sena l-o[ra, MarkWebber, kiseb ir-raba’ l-a[jar[in.

G[all-karozzi Red Bull dankien avvanz sostanzjali warad-di]appunt li kellhom fl-ewwel sessjonijiet tal-provi, il-amis li g[adda, meta Vettelkien biss fl-g[axar post.

Nico Rosberg, jekk i]omml-ewwel post u jirba[ il-GrandPrix tal-lum, isir l-ewwelsewwieq li jirrepeti s-su//essmiksub minn missieru f’din l-

iktar track prest;ju]a fil-kalendarju tal-Formula 1. Fil-fatt, tletin sena ilu kien missierNico, Keke Rosberg, li fuqWilliams kien reba[ il-GrandPrix ta’ Monaco, fl-1983.

Fit-tielet filliera se jibdewKimi Raikkonen fuq Lotus uFernando Alonso fuq Ferrari,li kisbu rispettivament il-[ames u s-sitt l-a[jar [in.

Rosberg kien ferm kuntentwara li kiseb dan il-pole li hur-raba’ wie[ed konsekuttivg[al Mercedes. LewisHamilton ukoll werasodisfazzjon bit-tieni l-a[jar[in miksub, wara l-problemi likellu fl-ewwel jum tal-provi.

Kien hemm ftit in/ertezzaqabel l-a[[ar sessjoni tal-provif’Monte Carlo min[abba x-xita rqiqa li xarrbet it-track; il-Bra]iljan ta’ Ferrari, FelipeMassa, [abat fil-barriers u mairnexxielu jikseb l-ebda [in.Hu se jkollu jitlaq mill-a[[arpost fi Grand Prix mnejn huferm diffi/li li wie[ed jaqbe],u b’hekk se jkun prattikamentimpossibbli g[alih li jispi//ama’ ta’ quddiem. Kien hemmo[rajn li kellhom in/identisimili, fosthom Paul Di Resta,u Romain Grosjaen.

FORMULA 1

It-tielet polekonsekuttivag[al Rosberg

Fil-korsa ta’ Solvalla fl-I]vezja llum se ssir l-edizzjoni2013 tal-kompetizzjoniElitloppet g[all-aqwa]wiemel tat-trott fil-kontinentfuq distanza ta’ mil.

Din il-kompetizzjoni setkun fuq ]ew; heats bl-ewwelerba’ ]wiemel ta’ kull heatjikkwalifikaw g[all-finali lissir ftit tas-sig[at wara.

Matul il-;img[a telg[u l-poloz ta]-]ew; heats. Fl-ewwel wa[da se ji;ru t-TaljanNesta Effe (RobertoVecchione), Take My Picture(Jodie Jamieson), il-FrancizTimoko (Joseph Verbeeck),Formula One (Bjorn Goop),Raja Mirchi (Lutfi Kolgjini),Shaq Is Back (Dani Reden),Maharajah (Orjan Kihlstrom)u Friction (Stefan Melander).Hawnhekk attenzjoni spe/jalise ting[ata lil Maharajah,Nesta Effe u Timoko.

Tmien ]wiemel o[ra sejie[du sehem fit-tieni heat.Dawn ikunu Arch Madness(Trond Smedshammer),Commander Crowe (MatheuAbrivard), Sebastian K (AkeSvanstedt), Brad De Veluwe(Thomas Korvejnoa), MackGrace SM (RobertoAndreghetti), Nahar (RobertBergh), Pannae De Moteur(Orjan Kihlstrom) u AmaruNoko (Jorma Kontio).

F’din il-heat nistennewtaqtig[a bejn ir-rebbie[ tal-kompetizzjoni tas-sena lig[addiet, Commander Croweu Sebastian K li g[adu kemmreba[ l-Oslo Grand Prix.

wiemel o[ra, b[all-Amerikan Arch Madness,jistg[u wkoll iwettqu xisorpri]a.

GALOPPMilitary Attackb’su//ess ie[orf’Singapore

F’Singapore saret il-finalitas-Singapore AirlinesInternational Cup. Hawnhekkis-su//ess kien tal-favoritMilitary Attack misjuq minnZac Purton li reba[ b’distakkta’ tliet tulijiet quddiem il-kwotat Dan Excel u Mawingo.

Miltary Attack hu m[arre;minn John Moore li fi tmiemit-ti;rija kkummenta li ]-]iemel tieg[u kellu wirjastupenda u s-su//ess hu dovutukoll grazzi g[at-talent tal-jockey Zac Purton.

Fl-a[[ar ;img[at, MilitaryAttack kien anki naqqax ismufuq il-Queen Elizabeth II Cup,il-Premier Plate u l-HongKong Gold Cup.

F’tigrija o[ra mistennija,Lucky Nine reba[ il-finali tal-Krisflyer International Sprint. Investiment qawwifi/-?ina

Ix-Sheikh ta’ Dubaj,Mohammed Bin Maktoum AlMaktoum dan l-a[[ar kienukoll fl-a[barijiet min[abbali [abbar li fi/-?ina kien sejibni dak li qieg[ed jissejja[Equine Culture City. Danb’investiment ukoll ta’

numru ta’ kumpaniji ?ini]i.Dan il-pro;ett mistenni jiswaerba’ biljun dollaruAmerikan u dik li se tkunmag[rufa b[ala l-belt ta]-]wiemel se tinbena fir-re;junta’ Tianjin.

F’dan ir-re;jun joqog[du ’lfuq minn 12-il miljunpersuna. G[alkemm fi/-?ina,b[al f’Dubaj, l-im[atri fuqi]-]wiemel huma illegali, id-diri;enti ?ini]i huma lesti lijoffru l-im[atri fuq it-ti;rijiettag[hom lill-kumpaniji kbarli joffru s-servizz tag[hommadwar id-dinja.

Jidher ukoll li l-asso/jazzjoni Fran/i]aFrance Galop hi lesta li toffrilill-awtoritajiet ?ini]i kullassistenza fit-twaqqif ta’ dinil-belt g[all-isportekwestriju.

Sport 33Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013

L-Elitloppet illum fl-I]vezja

Military Attack, li f’idejn Zac Purton kompla g[addej bir-reb[ f’Singapore

L-Amerikan Arch Madness, wie[ed mill-parte/ipanti fl-Elitloppet illum fl-I]vezja

LOKALI

Jispikkaw il-heatstal-klassi Premier

L-aktar tliet ti;rijiet mistennija li jsiru llum waranofsinhar fil-korsa tal-Marsa se jkunu heats minn kompetizzjoni ;dida, it-Tazza tas-Sette Giugno g[al ]wiemel tal-klassi Premier fuqdistanza qasira ta’ 2140m. Dawn se jag[mlu parti mit-22programm tal-ista;un fuq disa’ ti;rijiet tat-trott.

Mit-tliet heats Premier disa’ ]wiemel iridu jg[addu g[all-finali.Fl-ewwel wa[da wara l-karozza tat-tluq g[andhom jibdew NuevoMusette, Sultan November, Kakisis, Wiss Night Hawk,Ofackevo, Count Of Life, Milord Barbes, Ouragan De Sita,Absolut Spender, Oviedo Vici u Mystere d’Urfist. Misjuq mill-G[awdxi Shawn Portelli, il-:ermani] Sultan November jibda l-aktar kwotat li jie[u t-tielet reb[a tas-sena minn Wiss NightHawk (Oliver Briffa) u Absolut Spender (Mark Desira). Din it-ti;rija tibda g[all-[abta tat-2.40pm.

11-il ]iemel ie[or se ji;ru fit-tieni heat Premier li mistennijatibda fit-3.30pm. Dawn ikunu Nino De Saintho, Simb Mark,Skars Hanna, Ouest Mabon, Orcas Bac, Pro Shop, Nevaio DesBordes, Original Blue, Arnie Sensation, Normand d’Oger uKnockout Molar. Hawnhekk nistennew taqtig[a interessanti bejnSimb Mark (Noel Baldacchino) u Orcas Bac (Charles Camilleri)li ;ejjin minn reb[a fl-a[[ar [ar;a tag[hom.

Fit-tielet heat mill-istess kampjonat se jipparte/ipaw BalooNalan, Belafonte, Give To Get, Argus Hanover, Shakira Trot, il-;did vedi] Lage, TX Zoogood, Celebrity Photo, Ouf Boy,Naxos De France u Poppes Fighter. F’din it-ti;rija, ArgusHanover (Charles Camilleri) u TX Zoogood (Clint Vassallo)jibdew ftit aktar kwotati minn o[rajn. Din il-heat tibda fl-4.20pm.

Il-laqg[a tal-lum se tinkludi wkoll it-ti;rijiet semifinali mill-Prix d’Enghien tal-klassi Gold, mill-Prix De Cabourg tal-klassiSilver u mill-Prix De Cagnes Sur Mer tal-klassi Bronze.

L-ewwel ti;rija li tkun semifinali tal-klassi Bronze, tibda fis-2pm.

TbassirI Ti;rija. Semifinali Prix De Cagnes Sur Mer. Klassi Bronze. Dist –

2140m. Win - Quindici. Place – Pittacos, Marchallach.II Ti;rija. Semifinali Prix De Cagnes Sur Mer. Klassi Bronze. Dist –

2140m. Win – Nevermind. Place – Nuthan d’Emi, Navaroso De Khepri.III Ti;rija. Semifinali Prix De Cabourg. Klassi Silver. Dist – 2140m.

Win – Quozak Prior. Place – Quingen de Bussy, Panda Des Fleches.IV Ti;rija. Heat Kampjonat Sette Giugno. Klassi Premier. Dist –

2140m. Win – Sultan November. Place – Absolut Spender, Wiss NightHawk.

V Ti;rija. Semifinali Prix De Cabourg. Klassi Silver. Dist – 2140m.Win – Pirate d’Urzy. Place – Passons d’Ortige, Obiscus Del Fa.

VI Ti;rija. Heat Kampjonat Sette Giugno. Klassi Premier. Dist –2140m. Win – Simb Mark. Place – Orcas Bac, Skars Hanna.

VII Ti;rija. Semifinali. Prix d’Enghien. Klassi Gold. Dist – 2140m.Win – Onyx Lucernais. Place – Pancho Villa, Prince Gaillard.

VIII Ti;rija. Heat Kampjonat Sette Giugno. Klassi Premier. Dist –2140m. Win – Argus Hanover. Place – TX Zoogood, Shakira Trot.

IX Ti;rija. Semi Finali. Prix d’Enghien. Klassi Gold. Dist – 2140m.Win – Pepone du Castelet. Place – Nitesco d’Antony, Natif del’Hommee.

minn Kenneth Vella


Illum jing[ata bidu g[at-tieni Grand Slam tas-sena, l-Open ta’ Franza fir-Roland Garros, f’Pari-;i. Il-favoriti huma Rafael Nadal, li qed ifittex it-tmien titlu tieg[u f’Pari;i, u Serena Williams, litinsab f’forma brillanti sa issa din is-sena.

Fl-ewwel jum tal-log[ob, illum l-a[waWilliams ikunu fl-azzjoni, fejn Serena tibdakontra Anna Tatashvili tal-Georgia, filwaqt li

Venus tilg[ab kontra l-Pollakka UrszulaRadwanska.

Fil-kompetizzjoni tal-ir;iel, Roger Federer, ir-rebbie[ ta’ rekord ta’ 17-il titlu Grand Slam, jibdakontra l-Ispanjol Pablo Carreno-Busta. Il-Fran/i]Michael Llodra jibda kontra Steve Darcis, u s-seed numru erbg[a, David Ferrer, jilg[ab kontra l-Awstraljan Marinko Matosevic.

Vincenzo Nibali g[amelpass determinanti ie[or lejnir-reb[ tal-Giro d’Italia ta’ dinis-sena meta lbiera[ reba[ l-20 tappa tal-Giro,ikkaraterizzata minnmaltempata tal-borra fl-a[[arkilometri.

Nibali irnexxielu ja[rabminn mal-grupp fl-a[[ar]ew; kilometri u nofs biexspi//a fl-ewwel post fl-a[[arstadju impenjattiv ta’ dan il-Giro fi Tre Cime di Lavaredo.Nibali temm b’vanta;; ta’17-il sekonda fuq il-Kolombjan Fabio Duarte, u l-

Kolombjan l-ie[or RigobertoUran.

Nibali temm it-tappa f’[inta’ [ames sig[at, 27 minuta u41 sekonda. Fil-klassifika;enerali, Vincenzo Nibalig[andu vanta;; ta’ erba’minuti u 43 sekonda fuq il-Kolombjan Rigoberto Uran, uvanta;; ta’ [ames minuti u 52sekonda fuq l-AwstraljanCadel Evans.

Il-Giro d’Italia jintemmillum bl-a[[ar stadju fiBrescia, fejn Nibali mhuxmistenni li jkollu problemibiex i]omm il-vanta;;.

Il-kontingent Malti li sejirrappre]enta lil pajji]na fl-edizzjoni tal-Log[ob tal-Pajji]i ]-g[ar, illum se j[alliMalta fi triqtu lejn il-Lussemburgu, fejn se jsir danil-Log[ob, li jibda g[ada bi/-/erimonja tal-ftu[.

Il-Partit Nazzjonalista,permezz tal-kelliem tal-Partitfuq ir-Ri/erka, l-Innovazzjoni,i]-g[a]ag[ u l-Isport, RobertCutajar, [are; stqarrija biexawgura kull su//ess lill-kontin;ent Malti.

Fl-istqarrija ntqal li bl-investiment li sar f’pajji]na fl-a[[ar snin, kemm f’dak lig[andu x’jaqsam mal-

fa/ilitajiet sportivi, kif ukollbl-iskema tat-twenty-twenty,illum l-atleti tag[nag[andhom opportunitajiet lijistg[u jipprattikaw l-isportfavorit tag[hom f’ambjentaktar professjonali.

Il-Partit Nazzjonalista jie[uwkoll din l-okka]joni sabiexjawgura wkoll [idma dejjemaktar sfiqa favur l-isportf’pajji]na lill-e]ekuttiv il-;didtal-Kumitat Olimpiku Malti,immexxi mill-President JulianPace Bonello. Kif kiendejjem, il-PN qed iwieg[ed lise jibqa’ jkun ta’ appo;;kontinwu g[all-isportsf’pajji]na.

Roger Federer

TENNIS

Illum jibda l-Open ta’ Pari;i

?IKLIMU

Nibali pass bog[odmir-reb[a finali

LOGOB TAL-PAJJII -GAR

Il-kontin;ent Maltijitlaq illum

Illejla ji;i fi tmiemu l-ista;un fl-Italja bil-finali tal-Coppa Italia fis-6pm, bejn ir-rivali eterni, Lazio u Roma –]ew; timijiet li dan l-ista;uniddi]appuntaw u g[alihomdan se jkun l-a[[ar /ans biexisalvaw l-ista;un.

Il-fatt li din il-finali setintlag[ab fl-Olimpico u setkun bejn i]-]ew; timijiet tal-belt kapitali jkompli j]id l-interess. Din se tkun fil-fatt l-ewwel darba li dawn it-tnejnjilag[bu kontra xulxin fil-finali ta’ din il-kompetizzjoni.

Xahar ilu, qabel ma dawnit-tnejn lag[bu kontra xulxinfil-kampjonat, kien hemmin/identi bejn il-partitarji, lispi//aw l-isptar wara li tawdaqqiet bis-skieken lil xulxin.Dan il-kaos kollu kellu ji;imra]]an mill-Pulizija, li bdewjitfg[u l-gass tad-dmug[ biexixerrdu l-folla. Il-log[ba tat-tieni round tal-kampjonatintemmet fi draw ta’ 1-1,filwaqt li fl-ewwel round,Lazio kienu reb[u 3-2. Fl-ewwel round, i]-]ew; timijietkienu spi//aw jilag[bu b’10.G[al Lazio kien tke//a Mauri,filwaqt li g[al Roma kientke//a De Rossi. Fit-tieniround, g[al Lazio kien tke//ad-difensur Biava u b’hekk matkunx sorpri]a jekk illejlajer;a’ jkun hemm tim lijispi//a b’10 jew b’inqas.

Fl-a[[ar erba’ darbiet lidawn lag[bu kontra xulxin,Lazio reb[u tlieta minnhom.Minkejja li l-istatistika hifavur Lazio, wie[ed iridjiftakar li fl-a[[ar disa’log[biet, Roma tilfu bisswa[da.

Roma spi//aw fis-sitt postfis-Serie A, b’punt aktar minnLazio; dan, bla dubju, g[a]-]ew; timijiet kien sta;undi]appuntanti. Fil-bidu tal-ista;un, Lazio kienu qedjissieltu g[all-post fi/-Champions League, imma fit-tieni fa]i tal-kampjonat dawnnaqqsu r-ritmu u spi//aw ankibarra mill-Europa League.Issa g[andhom i/-/ansjikkwalifikaw g[al din il-kompetizzjoni g[ax ir-rebbie[tal-Coppa Italia jg[addib’mod awtomatiku g[all-Europa League.

Fl-a[[ar [ar;a fil-kampjonat, Lazio tilfu 1-0kontra Cagliari, filwaqt liRoma reb[u 2-1 kontraNapoli. Fir-reb[a kontraNapoli, Totti kien sospi];imma hu jirritorna g[al-log[ob kontra r-rivali.

Bla dubju, l-akbar theddidag[al Roma se jkun l-attakkantMiroslav Klose. Dan skurja15-il goal u fl-ewwel ;img[ata’ Mejju kellu wirjaimpressjonanti meta skurja[ames goals kontra Bologna.

Immedjetament wara l-log[ba kontra Roma, Klose sejing[aqad mat-tim nazzjonali:ermani] biex jilg[ab ]ew;partiti ta’ [biberija.

Lazio jridu joqog[du attentiferm mill-captain ta’ Roma,Francesco Totti.

Dan, fil-kampjonat skurja12-il goal, u b’dawn il-goalstela’ fit-tieni post fil-klassifika tal-aqwa skorers fl-istorja tas-Serie A.

G[all-finali, Lazio sejkollhom nieqes lill-attakkantLouis Saha, li hu mwe;;a’.Barra minn hekk, humajittamaw li l-playmakerHernanes jil[aq jirkupra warali tilef l-a[[ar log[ba tal-kampjonat. Min-na[atag[hom, Roma jittamaw liDe Rossi, Federico Balzaretti,Marquinhos u MaartenStekelenburg jil[qujirkupraw. Dawn l-erbg[a

tilfu l-a[[ar log[ba kontraNapoli min[abba li kienumwe;;g[in.

Formazzjonijiet probabbli Roma – Lobont, Marquinhos,

Burdisso, Castan, Balzaretti,Bradley, De Rossi, Lamela,Totti, Marquinho, Destro.

Lazio – Marchetti, Konko,Cana, Biava, Radu, Candreva,Onazi, Ledesma, Hernanes,Lulic, Klose

Il-add, 26 ta’ Mejju, 2013 Sport 35

ILLUM FL-OLIMPICO IL-FINALI TAL-COPPA ITALIA

L-a[[ar /ans g[al Roma u Lazio biex isalvaw l-ista;un

Azzjonimill-a[[ar

log[babejn Roma

u Lazio,li ntemmet

1-1

Fi tmiem il-;img[a l-o[raintemm il-kampjonat Taljan ug[al darba o[ra, Juventusurew li huma livell og[lamill-kumplament tat-timijiet.Il-Bianconeri reb[u l-kampjonat meta spi//aw disa’punti fuq l-eqreb rivalitag[hom, Napoli.

Meta reb[u l-kampjonat fl-ista;un li g[adda, kienu [afnadawk li sostnew li kienet setkun diffi/li g[all-avversarjita’ Juventus li jwaqqfuhommilli jirb[u t-tieni kampjonatkonsekuttiv. Fil-fatt hekk kienu t-tim ta’ Antonio Contespi//a reba[ il-kampjonat bl-aqwa difi]a.

Wie[ed irid jiftakar li fl-ista;un 2011-2012 Juventusriedu biss jikkon/entraw fuqil-kampjonat min[abba li makienux impenjati fl-Ewropafilwaqt li matul l-ista;un lig[adda kienu impenjati fi/-Champions League u waslusal-kwarti tal-finali.

Juventus irnexxielhommhux biss javanzaw f’din il-kompetizzjoni presti;;ju]aimma anke jirb[u l-kampjonatb’total ta’ 27 reb[a, sitt drawsu [ames telfiet li ammontawg[al 87 punt. Bla dubju l-g[an ta’ Juventus sta;un ie[orse jkun li jirb[u l-kampjonatg[at-tielet sena konsekuttiva ujavanzaw aktar fl-Ewropa.

Wara li fl-ista;un 2011-2012 spi//aw il-[ames,Napoli g[amlu qab]a kbirafil-kwalita` u din is-senaoffrew l-unika sfida denja lilJuventus meta spi//aw fit-tieni post. G[al darba o[ra l-protagonista ta’ dan it-timkien l-attakkant Cavani liskurja 29 gowl. MinbarraCavani, persuna fermimportanti f’dan it-tim kien il-kow/ Mazzarri li din il-;img[a stess [abbar li mhuxse jibqa’ jmexxi lin-Naplitani.

Napoli, g[all-kuntrarju ta’Juventus injornaw l-impenjitag[hom fl-Ewropa u tefg[u l-attenzjoni kollha tag[hom fuqil-kampjonat. Napoli kien l-aktar tim li skurja gowls u sejkun importanti g[ad-diri;enza ta’ Napoli lij]ommu lil Cavani jekk iridujibqg[u kompetittivi.

Milan a//ertaw post fi/-Champions League proprju fl-a[[ar kwarta tal-kampjonatmeta g[elbu lil Siena 2-1barra minn darhom u spi//aw]ew; punti fuq Fiorentina.G[al Milan, l-ista;un 2012-

2013 kien l-ewwel sta;unming[ajr plejers importantib[alma huma Thiago Silva uZlatan Ibrahimovic wara lidawn g[a]lu li jing[aqdu ma’PSG. Barra minn hekk l-ista;un li g[adu kemmintemm kien l-ewwel sta;unta’ Milan neqsin minn plejersveterani li kienu ilhomjilag[bu mag[hom, plejersb[alma huma Seedorf,Gattuso, Nesta u Inzaghi.

Kien g[alhekk li l-kow/Massimiliano Allegri kellubi//a xog[ol iebsa biexjintrodu/i plejers ]g[a]ag[ ufl-istess [in ja//erta li t-timjibqa’ kompetittiv. Minn danl-ista;un Milan jistg[u jkunukuntenti bil-fatt li plejersb[alma huma Niang, DeSciglio u El Shaarawysplodew fix-xena u bla dubjuse jkunu l-ba]i tal-futur tar-Rossoneri. Fl-a[[ar jiem il-President ta’ Milan SilvioBerlusconi qal li wara dan l-ista;un jixtieq i;edded lit-timu dan qed ikompli j]id mal-ispekulazzjonijiet li l-kow/Allegri mhux se jsalva postu.

Tim li kien ferm vi/in lijg[addi g[a/-ChampionsLeague hu dak ta’ Fiorentina.Il-Vjola g[elbu lil Pescara fl-a[[ar ;urnata tal-kampjonatimma din ir-reb[a ma kinitxbi]]ejjed min[abba li Milanreb[u l-konfront tag[hom fl-a[[ar minuti. Bla dubju l-protagonist ta’ Fiorentina kienil-kow/ Vincenzo Montella likien qed imexxi lit-tim fl-ewwel sena tieg[u minn metaing[aqad mag[hom ming[andCatania. Fiorentina wrewlog[ob mill-isba[ f’dan il-kampjonat u sa[anistra skurjaaktar mi/-ChampionsJuventus. Wie[ed jista’ jg[idli l-ammont kbir ta’ gowls lisofrew il-Vjola kien il-ka;unli baqg[u barra mi/-

Champions League. G[al darba o[ra Udinese

re;g[u impressjonaw bil-kbir.Wara li fl-ista;un 2011-2012spi//aw fit-tielet post din is-sena spi//aw fil-[ames post.Il-bidu tal-ista;un ma kienxfa/li g[al Udinese min[abbali sfaw eliminati mill-play-offs ta/-Champions Leaguemeta tilfu bil-penalties kontraBraga. F’dan il-mument il-kow/ ta’ Udinese, FrancescoGuidolin stqarr li kien f’xiferli joffri r-ri]enja tieg[u immabiddel fehmtu u minn hemm‘il quddiem it-tim re;a’ qamfuq saqajh. Meta wie[edjiftakar li Udinese spi//awquddiem i]-]ew; timijiet tal-belt kapitali Taljana uquddiem Inter, ikompli j]idmal-mertu ta’ dan it-tim.

L-eroj fil-grawnd g[aldabra o[ra re;a’ kien l-attakkant Di Natale, attakkantli minkejja li g[andu 35 senaxorta wa[da sab ix-xibka 23darba f’31 log[ba li lag[abfil-kampjonat.

Tim li jista’ jsalva l-ista;unillum hu dak ta’ Roma metajilg[ab kontra Lazio fil-finalital-Coppa Italia. Roma, libdew l-ista;un ta[t it-tmexxija ta’ Zeman, spi//awl-ista;un immexxija minnAndreazzoli wara li tke//aZeman. Ta’ min jinnota limill-ewwel tmien timijiet fil-klassifika, Roma kien l-aktartim li ;arrab gowls u danikompli juri kemm Zemanqatt ma irnexxielu jirran;a d-difetti li hu mag[rufg[alihom.

Plejer li iddi]appunta bil-kbir kien il-midfielder Daniele

De Rossi. G[al sena wara l-o[ra [afna jkunu qedjistennew affarjiet kbar minndan il-plejer li donnu j/edug[all-pressjoni. Fuq in-na[a l-o[ra plejer li kellu sta;untajjeb hu l-captain FrancescoTotti, li grazzi g[at-12-il gowlli skurja dan l-ista;un, issa sarit-tieni l-aktar plejer li qattskurja fl-istorja tal-kampjonatTaljan.

Lazio, minkejja li spi//awil-kampjonat fis-seba’ postxorta wa[da wie[ed jista’jg[id li kellhom sta;unpo]ittiv. Sena ilu Lazio kienuferm vi/in li jikkwalifikawg[a/-Campions League. Danl-ista;un, ta[t it-tmexxija ta’Petkovic, Lazio illumfadlilhom l-a[[ar /ans mhuxbiss li jirb[u unur imma ankeli jiksbu post fl-EuropaLeague. Strumentali g[alihomre;a’ kien l-attakkant Klose lisab ix-xibka 15-il darba u danmeta g[amel perjodu twilnieqes min[abba injury.Wie[ed ma jridx jinsa li biexwaslu sal-finali tal-CoppaItalia, Lazio eliminaw li/-Champions Juventus.

Catania spi//aw dan l-ista;un b’rekord ta’ punti, 56.Bla dubju dan hu su//ess kbirg[al dan it-tim Sqalli li senailu kien spi//a fil-11-il post.Wara li sta;un ilu Montellakien [abbar li mhux se jibqa’kow/ tag[hom, [afna kienudawk li qalu li se tkun diffi/lig[al Catania li jirrepetu s-su//ess imma mhux talli mag[amlux dan, talli ta[t it-tmexxija ta’ Maran marrua[jar.


ARSA LEJN IS-SERIE A 2012-13

Juventus jikkonfermaw il-qawwa tag[hom

Il-kow/ ta’ Juventus Antonio Conte li g[at-tieni senakonsekuttiva reba[ il-kampjonat Taljan mal-Bianconeri

L-attakkant ta’ Napoli Cavani li spi//a l-aqwa skorer tal-kampjonat b’29 gowl g[al pa;na 37

Kif Spi//awL R D T F K Pt

* Juventus 38 27 6 5 71 24 87Napoli 38 23 9 6 73 36 78Milan 38 21 9 8 67 39 72Fiorentina 38 21 7 10 72 44 70Udinese 38 18 12 8 59 45 66Roma 38 18 8 12 71 56 62Lazio 38 18 7 13 51 42 61Catania 38 15 11 12 50 46 56Inter 38 16 6 16 55 57 54 Parma 38 13 10 15 45 46 49Cagliari 38 12 11 15 43 55 47Chievo 38 12 9 17 37 52 45Bologna 38 11 11 16 46 52 44Sampdoria 38 11 10 17 43 51 42Atalanta 38 11 9 18 39 56 40Torino 38 8 16 14 46 55 39Genoa 38 8 14 16 38 52 38**Palermo 38 6 14 18 34 54 32**Siena 38 9 9 20 36 57 30**Pescara 38 6 4 28 27 84 22* Champions** Relegati

Jekk wie[ed ikollu jag[]ell-aktar tim li iddi]appuntadan l-ista;un, bla dubju majdumx biex jasal g[all-konklu]joni li dan it-tim huInter. It-tim immexxi minnStramaccioni sofra total ta’16-il telfa, u[ud minnhomumiljanti.

Statistika xokkanti hi limit-timijiet kollha, Inter hut-tieni l-aktar tim li ;arrabgowls. Qalg[u 57 gowl,daqs Siena, filwaqt liPescara qalg[u 84.

Hu veru li Inter, lejn l-a[[ar xhur tal-kampjonatkellhom diversi plejersimwe;;g[in imma hu fattukoll li l-plejers li ni]lu fil-grawnd iddi]appuntawg[all-a[[ar.

B’hekk ma kinitx sorpri]a litard il-:img[a filg[axija,Inter [abbru li ne[[ew lill-coach Stramaccioni biexminflok [atru lil Mazzari, lifl-a[[ar sta;uni kien ma’Napoli.

L-uniku punt po]ittiv g[alInter kien li taw l-ewweltelfa lil Juventus fil-grawndil-;did tag[hom uwaqqqfulhom il-mixja ta’ 49log[ba bla telfa. Imma dankien biss ka] i]olat g[axminn hemm ‘il quddiemInter re;g[u tilfu log[bawara l-o[ra.

Parma dan l-ista;un ;abuseba’ punti anqas milli kisbul-ista;un ta’ qabel. Minkejjadan, xorta wa[da salvawposthom kmieni fl-og[ladivi]joni. Parma bdew tajjebu fl-ewwel rawnd tal-kampjonat kien hemm minsa[anistra qal li kienub’/ans li jittantaw xortihom

g[al post fl-Ewropa. Fit-tieni parti tal-ista;un

Parma waqqg[u xi punti ukien hawn fejn inqag[tuminn mal-ewwel sitta.

Meta wie[ed jiftakar liCagliari lag[bu [afnapartiti jew fi grawnd vojtjew inkella fi grawnd limhux tag[hom, il-fatt lispi//aw fil-11-il postm’huwiex daqstant negattiv.

Il-plejers baqg[uikkon/entrati biss dwarx’kien qed ji;ri fil-grawnd,anke wara li tke//a l-kow/Ficcadenti. Barra danCagliari taw ukoll walk-overlil Roma wara li l-partitakienet abbandunata qabelbdiet talli t[allew jid[lu n-nies fil-ground meta suppostkellha tintlag[ab bil-bibienmag[luqa g[aliex l-istadiumkien dikjarat mhux sikur.

Chievo, tim li kull senajkun qed jimmira biex isalvapostu, g[amel dan minnufih.Spi//a b’vanta;; ta’ 13-ilpunt fuq Palermo, it-tielettim relegat u dan juri kemma//ertaw posthom fis-SerieA kmieni. G[all-bidu tal-kampjonat kollox deher likien se jkun sta;un ie[ordiffi/li g[al Chievo i]daaktar ma g[adda ]mienbdew ji;bru l-punti, punti lifl-a[[ar tal-kampjonat kienujammontaw g[al 45.

G[at-tieni senakonsekuttiva, Bologna kienujafu li jekk kienu se jsalvaw,kollox kien se jkun de/i]lejn l-a[[ar. Strumentalig[alihom kienu l-attakkantGilardino, il-midfielderinternazzjonali TaljanDiamanti u ]-]g[a]ag[Kone u Taider. Ikun ;ustjekk il-kow/ ta’ Bologna,

Stefano Pioli j]omm postu.Tim li seta’ mar ferm

a[jar dan l-ista;un hu dakta’ Sampdoria. It-tim minnGenova beda l-ista;un ta[tit-tmexxija ta’ Ferrara immatke//a u kien Delio Rossi likompla fejn [alla Ferrara.Sampdoria tilfu 17-il partitau li kieku ma kienx g[all-plejer importanti b[alma huIcardi, wie[ed ja]]ardajg[id li Sampdoria kienujsibuha aktar diffi/li biexisalvaw. Ironikament, dan it-tim g[eleb lil Juventus

darbtejn, darba meta kienuqed jilag[bu b’10 fil-Juventus Stadium u proprjufl-a[[ar log[ba tal-kampjonat.

Atalanta, minkejja libdew l-ista;un b’]ew; puntimnaqqsa spi//aw salvaw blaproblemi. Fl-ebda perijodutal-ista;un ma kien hemmmument fejn Atalanta deherli kien se jkunu wie[ed mit-tliet timijiet fis-Serie B.Anke jekk fis-sajf li g[addatilfu pedini importanti b[alPeluso, Schelotto uManfredini.

L-g[an ta’ kull tim li jkunpromoss ikun li jsalva postufl-ewwel sena tieg[u fl-og[la divi]joni u g[alTorino dan kien il-ka]. It-tim ta’ Ventura la[aq dan l-g[an b’total ta’ 39 punt.Torino reb[u tmien partiti umeta wie[ed i[ares lejn il-klassifika jinduna li kienubiss Palermo u Pescara lireb[u inqas minnhom.

Tim li kellu jit[abat g[alsena s[i[a kien dak ta’Genoa. Dan l-ista;unkul[add stenna li Genoakienu se jwettqu reazzjoniwara dak li se[[ sena iluimma l-affarijiet baqg[u l-istess u spi//aw tmien puntibog[od mir-relegazzjoni. Likieku ma kienux il-gowls ta’Boriello, Genoa illum jafhuma tim tas-Serie B.

Wara disa’ sta;uni fl-og[la divi]joni Taljana,Palermo sfaw relegati.Wie[ed jista’ jg[id li partikbira mit-tort ta’ dan id-

di]astru hu propjru l-President Zamparini li qattma kien pe/anzju] mal-kow/is. Palermo bdew l-ista;un ta[t Sannino, waratliet ;img[at Gasperini[adlu postu. Dan ma kienxbi]]ejjed u meta Gasperinitke//a [adlu postu Malesanili dam biss ma’ Palermo tliet;img[at. Gapserini, ladarbakien marbut b’kuntratt kellujer;a’ jie[u f’idejh it-timimma d-destin ried li danjer;a’ jitke//a u Palermotemmew il-kampjonat ta[tit-tmexxija ta’ Sannino. Bladubju dan it-tibdil kbir fi[dan il-klabb xejn ma kienta’ ;id.

Siena, tim li beda l-kampjonat b’sitt puntimnaqqsa ma rnexxieluxjikseb punti bi]]ejjed biexjevita li jkun relegat. Wie[edjista’ jg[id li dawn is-sittpunti ta’ penalizzazzjonikienu kru/jali g[ax Sienaspi//aw bi 30 punt filwaqt liGenoa, tim li salva spi//a bi38 punt. Palermo spi//aw bi32 punt.

Fil-bidu tal-ista;unkul[add kien jaf li g[at-timpromoss ta’ Pescara kienetse tkun diffi/li li jsalvawposthom, spe/jalment warali telaqhom il-kow/ Zeman.Barra minn hekk dan it-tim,fis-sajf tilef pediniimportanti b[alma humaInsigne, Immobile uVerratti. Dan kollu wassalbix it-tim ;abar biss total ta’22 punt u rritorna minn fejn;ie.


minn pa;na 36

Inter jiddi]appuntaw u Palermorelegati wara disa’ snin

Inter kien l-aktar tim li iddi]appunta dan l-ista;un meta ;arrbu16-il telfa, spi//aw fid-disa’ postu baqg[u barra minn kull kompetizzjoni Ewropeja

Wara disa’ sta;uni jilag[bu fis-Serie A, Palermo ;ew relegati fis-Serie B

Il-

add

, 26

ta’ M

ejju

, 201

3

Ch

am

pio

ns

Ew

rop

ej 2

01

2-1

3

Goal ta’ Arjen Robben fl-a[[ar minuta tal-log[ba nessad-di]appunti ta’ Bayern fl-a[[ar snin, biex Bayerng[elbu lil Borussia Dortmund2-1, f’Wembley u rritornawfil-qu//ata tal-Ewropa waranuqqas ta’ 12-il sena.

Din l-ewwel finali bejn]ew; timijiet :ermani]ikienet finali spettakolari utal-og[la livell. Dortmundkienu a[jar fl-ewwel fa]i tal-log[ba, i]da Bayerniddominaw iktar ma bedag[addej il-[in hekk kifBorussia dehru li [lew l-energiji tag[hom fl-ewwelsieg[a tal-log[ba.

Kollox se[[ fit-tienitaqsima, wara taqsimaming[ajr goals, meta wara l-goal tal-vanta;; ta’Mandzukic kien hemm ir-risposta immedjata ta’Dortmund li kisbu d-drawminn penalty skorjat minnGuendogan, i]da Bayernkienu superjuri fl-a[[ar fa]ital-log[ba u finalment kisbus-su//ess bil-goal tal-Olandi]Robben, li ta l-[ames titluEwropew lit-tim mill-Bavarja.

Fl-ewwel minuti kienuBorussia li dehru a[jar grazzig[al pressing ferm g[oli li mabediex i[alli lil Bayernjirra;unaw. Wara g[axarminuti ta’ dominju terrirojali,Borussia bdew jo[olqu l-perikli lejn il-lasta ta’ Neuer.

Wara tlettax-il minuta, l-ewwel periklu ta’ BorussiaDortmund b’xutt ta’Lewandowski, li kien salvatb’diffikultà minn Neuer. Mal-kwarta, azzjoni o[ra ta’Dortmund u Neuer g[aldarb’o[ra wettaq save tajjebfuq xutt mill-vi/in ta’Blaszczykowski.

Minuta wara, rispostafjakka ta’ Bayern b’azzjonii]olata ta’ Martinez, liimpenja lil Weidenfeller minnqag[da ferm angolata. I]daDortmund baqg[u jippressawu jo[olqu paniku fid-difi]a ta’Bayern, li bdiet tidher fermin/erta. Reus kellu azzjonitajba, i]da Neuer re;a’ salvalil Bayern, l-istess kif g[amelftit wara meta /a[[ad lilBender, li kkonkluda fil-baxx.

Lejn nofs it-taqsima,Borussia Dortmund naqqsu r-ritmu u Bayern bdew

jirra;unaw a[jar u jkunu fermperikolu]i wkoll. Hawn sarprotagonista l-goalkeeper ucaptain ta’ Dortmund, RomanWeidenfeller, li fis-26 minutawettaq save stupend fuqdaqqa tar-ras mill-vi/in tal-Kroat Mandzukic u mill-azzjoni ta’ corner, id-daqqatar-ras ta’ Martinez ni]let fuqis-saqaf tax-xibka.

Man-nofs sieg[a, /ans ie[ortad-deheb g[al Bayern, fejnRobben kompletament]markat fuq il-lemin kienimblukkat b’[ar;a kura;;u]ata’ Weidenfeller. amesminuti wara, azzjoni tal-Pollakk Lewandowski, li dartajjeb ma’ Boateng, i]daNeuer re;a’ salva.

Fl-a[[ar minuti tat-taqsima,Bayern kienu a[jar u Suboticg[alaq tajjeb fuq Robbenbiex fit-43 minuta ]ball fid-difi]a ta’ Dortmund min-na[a

ta’ Hummels, bil-ballun jasalg[and Robben li x-xutt tieg[u[abat ma’ wi// Weidenfellerli salva goal /ert.

Fit-tieni taqsima, il-log[bakienet iktar kwieta g[alkemmDortmund ippruvaw jer;g[ujkunu aggressivi b[al bidutal-log[ba. I]da Bayern bdewjikkontrollaw tajjeb u mas-sieg[a log[ob marru fil-vanta;;. Azzjoni mill-aqwabejn Ribery u Robben, bil-cross tal-Olandi] isib lilMario Mandzukickompletament ]markat u l-Kroat minn ]ew; passibog[od ma ]baljax.

I]da seba’ minuti wara,Borussia Dortmund kisbu l-goal tad-draw meta Danteikkommetta foul /ar fuqMarco Reus u Rizzoli fermvi/in l-azzjoni mill-ewwelordna l-penalty, li minnuIlkay Guendogan xe[et lil

Neuer in-na[a l-o[ra.Il-log[ba issa saret

spettakolari u fil-71 minuta,Bayern Munich resqu fermvi/in it-tieni goal metaThomas Muller qabe] ankilill-goalkeeper Weidenfeller,i]da Subotic salva goal /ertmeta salva minn fuq il-linjaqabel Robben seta’ kompla l-ballun g[al ;ewwa.

Weidenfeller patta ftitwara b’save brillanti fuq xuttta’ Alaba.

Bayern iddominaw l-a[[arminuti hekk kif Dortmunddehru ferm g[ajjienafi]ikament. Weidenfellersalva xutt bomba ta’Schweinsteiger, i]da f’]ew;minuti ma seta’ jag[mel xejnmeta Arjen Robben da[altajjeb fid-difi]a ta’Dortmund u g[eleb lilWeidenfeller b’xutt fil-baxx.


Skorjaw - Mario Mandzukic 60, Ilkay Gundogan pen 68,Arjen Robben 89 Referee – Nicola Rizzoli (Italja)Attendenza - 86,298

CHAMPIONS LEAGUE FINAL

1B. DORTMUND (0)

1-Roman Weidenfeller, 26-Lukasz Piszczek, 4-NevenSubotic, 15-Mats Hummels,29-Marcel Schmelzer, 8-Ilkay Guendogan, 6-SvenBender (18-Nuri Sahin 90),16-Jakub Blaszczykowski(23-Julian Schieber 90), 19-Kevin Grosskreutz, 11-Marco Reus, 9-RobertLewandowski

2B. MUNICH (0)

1-Manuel Neuer, 21-PhilippLahm, 17-Jerome Boateng,4-Dante, 27-David Alaba,31-Bastian Schweinsteiger,8-Javi Martinez, 10-ArjenRobben, 25-ThomasMueller, 7-Franck Ribery(30-Luiz Gustavo 90+1), 9-Mario Mandzukic (33-Mario Gomez 90+4)

Goal ta’ Robben jag[ti t-titlu lil Bayern

Robert Lewandovski ta’ Dortmund jimpenja lill-goalkeeper ta‘ Bayern Neuer

Arjen Robben jiskorja l-goal tar-reb[a ta’ Bayern

Intlabt mill-Editur biexnag[ti l-fehmiet tieg[i dwardan is-su;;ett, u rridnag[milha /ara li dawn humabiss l-opinjonijiet tieg[i.

Se nkun kemm jista’ jkunskematiku, bit-tama li dak ling[id iservi ta’ punt tat-tluqg[ad-diskussjoni.

G[addew tliet xhur mill-elezzjoni, u g[alhekk g[andinifhem li l-PN di;à kellu l-opportunità janalizza bir-reqqa, u b’mod kemm jista’jkun o;;ettiv, x’wassal g[at-telfa kbira li ;arrabhemmhekk. Jekk dan l-e]ercizzju g[adu ma sarx, il-bidla radikali li hemm b]onnli ssir fi [danu ma tistax tibda.

Hemm g[add ta’ fatti li l-partit g[andu ja//ettahom,jifhimhom u jiddi;erihomqabel jie[u l-passi ne/essarjibiex jindirizzahom.

L-ewwel. L-iskala tat-telfatindika li kien hemm faxexs[a[ tal-elettorat li qalbu l-vot.Il-partit g[ad irid jara sewwag[aliex ;ara dan. Il-mantra‘g[ax inqtajna minn man-nies’ma hix bi]]ejjed biex twie;ebdin il-mistoqsija. L-g[odda litintu]a biex tanalizza n-naturau l-kaw]i tat-telfa trid tkun[afna iktar sofistikata minnhekk.

It-tieni. Il-ma;;oranza ta’dawk li kienu qed jivvutawg[all-ewwel darba mavvutawx lill-PN. Dil-[alag[andha t[asseb serjamentlill-mexxejja tal-partit. Mill-;did is-slogan ‘il-partit g[andub]onn ji;;edded’ jibqa’ bissslogan jekk ma jing[adxe]attament x’g[andu jag[melbiex jinbidel b’mod li ]-]g[a]ag[ ma jitgerxux minnu.

It-tielet. L-istess jing[adg[an-Nofsinhar ta’ Malta. Il-PN irid verament jag[mele]ami serju tal-kuxjenzag[aliex l-emorra;ija ta’ votifost l-elettorat f’dil-parti tal-gzira tibqa’ tikber u ti]died

minn elezzjoni g[al o[ra.Donnu l-partit qata’ qalbu lig[ad xi darba jag[mel impattserju billi jkun forza politikakredibbli f’dil-parti tal-g]ira.

Ir-raba’. G[awdex, u d-distretti tradizzjonalmentmeqjusin b[ala ‘tal-PN’,je[tie;u anali]i g[alihom.Ikun ]ball jekk jinxte[etkollox f’borma wa[da,b[allikieku l-kaw]i tat-telfakienu kullimkien l-istess. Il-mard differenti jitlob dijanjosiu kura differenti.

Il-[ames. Dawk li sal-lumg[adhom jis[qu fuq il-prin/ipji u l-valuri b[allikiekudawn kienu realtajiet eterni lima jinbidlux, jaqblilhomjirrevedu l-po]izzjonitag[hom qabel ma jsiru ghalkollox irrelevanti. Biex tkun

effika/i l-politika trid tibdamir-realtajiet attwali u mis-sitwazzjonijiet konkreti lijsibu ru[hom fihom in-niesillum. Jikkundanna lilu nnifsug[all-irrelevanza dak il-partitli ma jag[rafx kif qed tinbidelis-so/jetà u jibqa’ j[ares lejhamin-nu//ali ideolo;iku tal-img[oddi.

Is-sitta. Bidla fl-attitudnititlob ukoll bidla fid-diskors.Forsi din hi l-akbar sfida lig[andu l-PN b[alissa. U hijawkoll l-aktar [a;a diffi/li biextitwettaq. G[ax mhux fa/litivvinta vokabolarju ;didmeta ilek tu]a l-istess kliemg[al tant snin. Imma hija [a;ali trid issir biex il-weg[da tat-ti;did ma tibqax weg[dafierg[a. Il-futur tal-partitjiddependi fuq kollox minndan.

Il-futur tal-Partit Nazzjonalista> sitt punti g[ad-diskussjoni


C O M M U N I C A T I O N Smedia•link

KLIEMHOM JIBQA’ JI:RI WARAJHOM!

minnJoe Friggieri

[email protected]

Il-Mument 26 ta' Mejju 2013

Documents

Transcript of Il-Mument 26 ta' Mejju 2013