Hỏi Và Trả Lời Môn Luật Hiến Pháp

1. Phân tích nguyên tắc bầu cử phổ thông theo quy định của pháp luật hiện hànha) Nội dung :

Đây là nguyên tắc quan trọng trong việc tổ chức các cuộc bầu cử, là tiêu chuẩn đầu tiên để đánh giá mức độ dân chủ của bầu cử. Cuộc bầu cử càng được mở rộng cho nhiều người tham gia bao nhiêu càng thể hiện mức độ dân chủ bấy nhiêu.

Cuộc bầu cử phổ thông là cuộc bầu cử được tổ chức cho nhiều người tham gia, tức là một hoạt động phổ cập, không hạn chế đối với bất kỳ một đối tượng công dân nào, nếu con người đạt mức độ trưởng thành hoàn chỉnh về mặt nhận thức – đạt 18 tuổi.

Pháp luật quy định những trường hợp đặc biệt sau không được tham gia bầu cử:- Những người mất trí không tự chủ được suy nghĩ và hành động của mình, không phân biệt đúng sai, có những rối loạn về mặt nhận thức;- Những người bị giam để thi hành án phạt tù;- Những người đang bị tạm giam theo quyết định của tòa án hoặc theo quyết định hay phê chuẩn của VKS.b) Ý nghĩa:

Ngay từ thời non trẻ, Nhà nước VN đã áp dụng nguyên tắc bầu cử phổ thông cho mọi công dân VN. Nguyên tắc này đến nay vần giữ nguyên ý nghĩa của nó và được ấn định trong Hiến pháp 1959,1980 và 1992. Điều 54 Hiến pháp 1992 quy định: “Công dân, không phân biệt dân tộc, nam nữ, thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo, trình độ văn hoá, nghề nghiệp, thời hạn cư trú, đủ mười tám tuổi trở lên đều có quyền bầu cử và đủ hai mươi mốt tuổi trở lên đều có quyền ứng cử vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân theo quy định của pháp luật.”

Quyền bầu cử phổ thông của nhà nước XHCN VN khác với quyền bầu cử phổ thông của nhà nước tư sản không những bằng việc không quy định hạn chế tiêu chuẩn người tham gia bầu cử, trừ việc quy định hạn chế ở dưới mức tuổi trường thành mà còn quy định sự tham gia bầu cử của tất cảc các quân nhân đang tại ngũ. Hạn chế việc tham gia của quân đội vào các cuộc bầu cử là đặc trưng của chế độ tư bản (quân đội không tham gia chính trị).

Quyền bầu cử của công dân được các cơ quan phụ trách bầu cử ghi nhận trong danh sách cử tri. Tất cả mọi công dân có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật từ đủ 18 tuổi trở lên, không bị pháp luật tước quyền bầu cử đều được ghi tên trong danh sách cử tri.c) Biểu hiện của nguyên tắc trong luật bầu cử:

Để đảm bảo nguyên tắc bầu cử phổ thông, Luật bầu cử quy định hàng loạt biện pháp nhằm khắc phục sự sai sót trong quá trình lập danh sách cử tri:- Việc niêm yết danh sách cử tri bằng các phương tiện thông tin đại chúng: Điều 25 Luật bầu cử: “Chậm nhất là ba mươi ngày trước ngày bầu cử, cơ quan lập danh sách cử tri phải niêm yết danh sách đó tại trụ sở Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn và những nơi công cộng của khu vực bỏ phiếu, đồng thời thông báo rộng rãi việc niêm yết để nhân dân kiểm tra danh sách cử tri.”- Việc công dân có quyền kiểm tra, khiếu nại về cử tri và danh sách cử tri: Điều 26 – Luật bầu cử: “Khi kiểm tra danh sách cử tri, nếu thấy có sai sót thì trong thời hạn hai mươi ngày kể từ ngày niêm yết, mọi người có quyền khiếu nại, tố cáo hoặc kiến nghị bằng miệng hoặc bằng văn bản với cơ quan lập danh sách cử tri. Cơ quan lập danh sách cử tri phải tiếp nhận và ghi vào sổ những khiếu nại, tố cáo hoặc kiến nghị

document.docTrang 1/35

đó. Trong thời hạn ba ngày kể từ ngày nhận được khiếu nại, tố cáo hoặc kiến nghị, cơ quan lập danh sách cử tri phải giải quyết và thông báo cho người khiếu nại, tố cáo hoặc kiến nghị biết kết quả giải quyết.”- Quyền cử tri được giới thiệu đến bầu cử nơi mới đến: Điều 27 – Luật bầu cử: ” Từ khi niêm yết danh sách cử tri cho đến ngày bầu cử, nếu cử tri nào vì đi nơi khác, không thể tham gia bỏ phiếu ở nơi đã được ghi tên vào danh sách cử tri thì có quyền xin giấy chứng nhận của Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi đó để được ghi tên vào danh sách cử tri và tham gia bỏ phiếu ở nơi mới đến. Khi cấp giấy chứng nhận, Uỷ ban nhân dân phải ghi ngay vào danh sách bên cạnh tên cử tri "Đi bỏ phiếu nơi khác".

2. Phân tích nguyên tắc bầu cử trực tiếp theo quy định của pháp luật hiện hành. a) Nội dung:

Cử tri tín nhiệm người nào thì bỏ phiếu thẳng cho người ấy làm đại biểu Quốc hội hay đại biểu HĐND không thông qua người nào khác, cấp nào khác(những đại cử tri hoặc một cơ quan nào khác gọi là cấp trung gian).b) Ý nghĩa:

Nguyên tắc trực tiếp bầu cử ra người đại diện cho mình trong các cơ quan quyền lực nhà nước, không thông qua một khâu trung gian nào khác là một nguyên tắc thể hiện rõ tính chất dân chủ trong sự hình thành bộ máy nhà nước. Chính nguyên tắc này cho phép người đại diện được nhân dân trực tiếp bầu ra nhận được quyền lực nhà nước từ nhân dân.c) Biểu hiện của nguyên tắc trong Luật bầu cử:

Luật bầu cử của Nhà nước ta hiện nay có các quy định chặt chẽ để bảo đảm cho nguyên tắc trực tiếp được thực hiện: Ngày bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp phải được tiến hành vào ngày chủ nhật để nhân dân có điều kiện trực tiếp tham gia bỏ phiếu (Điều 54); trước ngày bỏ phiếu, nhân dân được thường xuyên thông báo địa điểm bỏ phiếu (Điều 56); cử tri phải tự mình đi bầu không nhờ người khác bầu thay hay bầu bằng cách gửi thư (Điều 58); không đồng ý ứng viên nào thì trực tiếp gạch tên của ứng viên đó lên phiếu bầu…

3. Phân tích nguyên tắc bầu cử bình đẳng theo quy định của pháp luật hiện hành.a) Nội dung:

Các cử tri được tham gia vào việc bầu cử, có quyền và nghĩa vụ như nhau, các ứng cử viên được giới thiệu ra ứng cử theo tỷ lệ như nhau, kết quả bầu chỉ phụ thuộc vào số phiếu mà cử tri bỏ phiếu cho mỗi ứng cử viên, là cơ sở để xác định kết quả trúng cử.b) Ý nghĩa:

Đây là nguyên tắc đòi hỏi phải tuân thủ trong suốt quá trình tiến hành bầu cử từ khi lập danh sách cử tri cho đến khi kết thúc, tuyên bố kết quả bầu cử. Mức độ dân chủ của cuộc bầu cử phụ thuộc chủ yếu vào tiến trình thực hiện nguyên tắc này.Trong một chừng mực nào đó, việc thực hiện nguyên tắc bỏ phiếu kín, bầu cử phổ thông cúng như nguyên tắc bầu cử trực tiếp cũng là để thực hiện nguyên tắc bình đẳng và ngược lại.c) Biểu hiện trong Luật bầu cử:

Để đảm bảo cho nguyên tắc này, Luật bầu cử quy định:


- Mỗi một cử tri được phát một phiếu bầu, giá trị của mỗi phiếu bầu là như nhau;- Địa vị xã hội, tài sản…của cử tri không có ảnh hưởng gì đến giá trị của phiếu bầu. Không vì địa vị xã hội của mình mà cử tri không chấp hành đầy đủ các quy định về bầu cử; - Mỗi cử tri chỉ được ghi tên một lần trong danh sách cử tri, chỉ được lập danh sách ứng cử viên ở một đơn vị bầu cử trong một cuộc bầu cử.

Nguyên tắc này được bắt đầu bằng chia các đơn vị bầu cử cho các địa phương. Việc chia đơn vị bầu cử phải căn cứ vào dân số các địa phương và tổng số các đại biểu phải bầu. Mỗi đơn vị bầu cử được bầu ra số lượng đại biểu tỷ lệ thuận với số dân của mình. Việc ấn định số lượng đại biểu phải bầu cho mỗi đơn vị dựa trên định mức bầu cử và số lượng cử tri của đơn vị bầu cử. Định mức bầu cử bằng tổng số dân số có trên lãnh thổ diễn ra cuộc bầu cử chia cho tổng số đại biểu HĐND hoặc đại biểu Quốc hội phải bầu.

4. Phân tích nguyên tắc bỏ phiếu kín theo quy định của pháp luật hiện hành.a) Nội dung:

Nguyên tắc này đòi hỏi cử tri khi bỏ phiếu phải tự mình viết phiếu, tự mình gạch tên người ứng cử nào mà mình không tín nhiệm ở phiếu bầu đã được in sẵn, tự mình bỏ phiếu bầu vào hòm phiếu, không một người nào được xem cử tri viết phiếu. Cử tri không viết được thì nhờ người khác viết nhưng phải tự mình bỏ phiếu vào hòm phiếu. Nếu vì tàn tật không tự mình bỏ phiếu được thì có thể nhờ người khác bỏ phiếu vào hòm (Điều 59,60 Luật bầu cử đại biểu Quốc hội).Ở phòng bỏ phiếu, tổ bầu cử phải kết hợp với UBND xã, phường, thị trấn bố trí nhiều nơi viết phiếu tách biệt nhau thành các buồng viết phiếu và hạn chế khả năng có mặt trong lúc cử tri viết phiếu của bất cứ ai.b) Ý nghĩa:

Nguyên tắc này bảo đảm cho cử tri tự do biểu lộ ý chỉ của mình trong việc lựa chọn đại biểu; tránh mọi sự áp đặt.c) Biểu hiện trong Luật bầu cử:

Điều 59: Cử tri không thể tự viết được phiếu bầu thì nhờ người khác viết hộ, nhưng phải tự mình bỏ phiếu; người viết hộ phải bảo đảm bí mật phiếu bầu của cử tri; nếu cử tri vì tàn tật không tự bỏ phiếu được thì nhờ người khác bỏ phiếu vào hòm phiếu.Trong trường hợp cử tri ốm đau, già yếu, tàn tật không thể đến phòng bỏ phiếu được thì Tổ bầu cử mang hòm phiếu phụ và phiếu bầu đến chỗ ở của cử tri để cử tri nhận phiếu và bầu.

Điều 60: Khi cử tri viết phiếu bầu, không ai được đến xem, kể cả thành viên Tổ bầu cử; nếu viết hỏng, cử tri có quyền đề nghị Tổ bầu cử đổi phiếu bầu khác.

5. Những điều kiện thực hiện quyền bầu cử của công dân theo quy định của pháp luật hiện hành

Quyền bầu cử là những quy định của pháp luật về khả năng công dân được quyền lựa chọn đại biểu của mình ở cơ quan quyền lực nhà nước.

Căn cứ vào Điều 54 HP nước CHXHCN Việt nam năm 1992, được sửa đổi bổ sung theo Nghị quyết số 51/2001/QH10 ngày 25/12/2001 của QH khoá X, kỳ họp thứ 10;

Căn cứ vào Luật Bầu cử ĐBQH được QH thông qua ngày 15/4/1997;


Căn cứ Luật của QH số 31/2001/QH10 ngày 25/12/2001 về sửa đổi bổ sung một số điều của Luật bầu cử ĐBQH. Điều 23 quy định về điều kiện thực hiện quyền bầu cử của công dân như sau: Điều kiện cần:

− Là Công dân Việt Nam− Đủ 18 tuổi trở lên.

Những trường hợp không được tham gia bầu cử:− Những người mất trí không tự chủ được suy nghĩ và hành động của mình,

không phân biệt đúng, sai, có những rối loạn về mặt nhận thức;− Những người bị giam để thi hành án phạt tù;− Những người đang bị tạm giam theo quyết định của toà án hoặc theo quyết

định hay phê chuẩn của viện kiểm sát

6. Những điều kiện thực hiện quyền ứng cử của công dân theo quy định của pháp luật hiện hành

Quyền ứng cử là những quy định của pháp luật về khả năng công dân thực hiện nguyện vọng của mình được bầu làm đại biểu ở cơ quan quyền lực nhà nước.

Căn cứ vào Điều 54 HP nước CHXHCN Việt nam năm 1992, được sửa đổi bổ sung theo Nghị quyết số 51/2001/QH10 ngày 25/12/2001 của QH khoá X, kỳ họp thứ 10;

Căn cứ vào Luật Bầu cử ĐBQH được QH thông qua ngày 15/4/1997; Căn cứ Luật của QH số 31/2001/QH10 ngày 25/12/2001 về sửa đổi bổ sung một

số điều của Luật bầu cử ĐBQH. Điều 29 quy định về điều kiện thực hiện quyền bầu cử của công dân như sau: Điều kiện cần:

− Là Công dân Việt Nam− Đủ 21 tuổi trở lên.

Những trường hợp không được tham gia ứng cử:− Những người không đủ điều kiện tham gia bầu cử.− Những người đang bị quản chế để giáo dục, giáo dưỡng ở các cơ sở tại xã,

phường (đủ điều kiện tham gia bầu cử nhưng không đủ điều kiện tham gia ứng cử);

− Những người đang bị khởi tố;− Những người đang chấp hành bản án;− Những người đã hoàn thành việc chấp hành bản án nhưng chưa được tuyên

bố xoá án.7. Những điều kiện của người trúng cử Đại biểu Quốc hội theo quy định của pháp luật hiện hành.

Đại biểu Quốc hội là người đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân, không chỉ đại diện cho nhân dân ở đơn vị bầu cử ra mình mà còn đại điện cho nhân dân cả nước; là người thay mặt nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước trong Quốc hội. (Điều 43 – Luật về tổ chức Quốc hội).

Điều kiện cần và đủ để một người trúng cử đại biểu Quốc hội:- Công dân Việt Nam đủ 21 tuổi- Đủ tiêu chuẩn của đại biểu Quốc hội: Điều 3 Luật bầu cử ĐBQH:

Đại biểu Quốc hội có những tiêu chuẩn sau đây:1- Trung thành với Tổ quốc và Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt

Nam, phấn đấu thực hiện công cuộc đổi mới, vì sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, làm cho dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh;


2- Có phẩm chất đạo đức tốt, cần kiệm liên chính, chí công vô tư, gương mẫu chấp hành pháp luật; kiên quyết đấu tranh chống mọi biểu hiện quan liệu, hách dịch, cửa quyền, tham nhũng và các hành vi vi phạm pháp luật;

3- Có trình độ và năng lực thực hiện nhiệm vụ đại biểu Quốc hội, tham gia quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước;

4- Liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, được nhân dân tín nhiệm;

5- Có điều kiện tham gia các hoạt động của Quốc hội.- Được đề cử: Được cơ quan tổ chức đơn vị giới thiệu ra ứng cử. Trên cơ sở đó Mặt trận tổ quốc mới hiệp thương. Đoàn chủ tịch UBND Mặt trận tổ quốc VN hiệp thương những người ở TW. - Ban thường trực UB MTTQ cấp tỉnh giới thiệu người ở địa phương ra ứng cử.- Tự ứng cử: phải lấy ý kiến của của cử tri nơi người đó cư trú và của cơ quan, đơn vị công tác (nếu có).- Khi đưa ra bầu phải đạt quá bán số phiếu hợp lệ và nhiều phiếu hơn từ trên xuống (đa số tuyệt đối)- Được UB thẩm tra tư cách đại biểu ra nghị quyết công nhận đủ tư cách đại biểu Quốc hội.

Tại kỳ họp thứ nhất của Quốc hội, Quốc hội đã bầu ra UB thẩm tra tư cách ĐBQH. Căn cứ vào kết quả điều tra của UB này, Quốc hội phê chuẩn ĐBQH.

8. Phân tích nguyên tắc Đảng lãnh đạo đối với các cơ quan Nhà nước Điều 4 Hiến pháp 1992 đã khẳng định “Đảng cộng sản Việt Nam… là lực lượng

lãnh đạo Nhà nước và xã hội”.Trong lịch sử lập hiến VN, vị trí vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và

hệ thống chính trị luôn được thể hiện trong các bản Hiến pháp. Trong Hiến pháp 1946 mặc dù không có điều khoản riêng về sự lãnh đạo của

Đảng nhưng thông qua Chế định Chủ tịch nước và với vị trí vai trò đặc biệt của Chủ tịch Hồ Chí Minh – người sáng lập ra Đảng cộng sản, các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng đã được tổ chức thực hiện thắng lợi.

Hiến pháp 1959 đã thể hiện quyền lãnh đạo của Đảng trong Lời nói đầu.Hiến pháp 1980 đã thể chế hóa vai trò lãnh đạo của Đảng một cách cụ thể

trong Lời nói đầu và Điều 4 Hiến pháp 1992, đã được sửa đổi bổ sung năm 2001 đã thể hiện ngắn gọn, chặt chẽ và đầy đủ hơn vai trò lãnh đạo của Đảng đối vời Nhà nước và hệ thống chính trị. Điều 4 Hiến pháp 1992 đã ghi nhận “Đảng cộng sản Việt Nam… là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội”.

Sự ghi nhận này trở thành nguyên tắc của Hiến pháp vì vậy trong tổ chức hoạt động của các cơ quan nhà nước luôn lấy nguyên tắc Đảng lãnh đạo làm cơ sở pháp lý phục vụ cho lợi ích của Đảng cầm quyền.a) Hình thức lãnh đạo của Đảng: - Đảng đề ra đường lối, chủ trương, chính sách lớn định hướng cho sự phát triển của toàn xã hội trong từng thời kỳ phát triển trên tất cả các lĩnh vực. Trên cơ sở đó, nhà nước tể chế hóa thành hiến pháp và pháp luật.- Đảng vạch ra phương hướng và nguyên tắc cơ bản làm cơ sở cho việc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước.- Đảng đề ra những quan điểm và chính sách về công tác cán bộ; phát hiện, lựa chọn, bồi dưỡng những đảng viên ưu tú và những người ngoài Đảng có phẩm chất và năng lực giới thiệu với các cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội thông qua cơ chế bầu cử, tuyển chọn để bố trí vào làm việc trong các cơ quan đó.


- Đảng thực hiện sự lãnh đạo của mình thông qua các đảng viên và tổ chức Đảng bằng các giáo dục đảng viên nêu cao vai trò tiên phong, gương mẫu, qua đó tập hợp, giáo dục và động viên quần chúng tham gia quản lý nhà nước, quản lý xã hội, ủng hộ và tích cực thực hiện đường lối, chính sách của Đảng, tôn trọng pháp luật của Nhà nước.- Đảng thực hiện công tác kiểm tra việc chấp hành và tổ chức thực hiện đường lối chính sách, nghị quyết của Đảng đối với các Đảng viên, các tổ chức Đảng, các cơ quan nhà nước, các tổ chức xã hội nhằm phát hiện và uốn nắn kịp thời những sai lầm lệch lạc.

Về thực chất sự lãnh đạo của Đảng là lãnh đạo chính trị mang tính định hướng, tạo điều kiện để Nhà nước và các tổ chức thành viên của hệ thống chính trị có thể chủ động sáng tạo trong tổ chức và hoạt động.b) Phương pháp lãnh đạo của Đảng:

Phương pháp dân chủ, giáo dục thuyết phục và dựa vào uy tín và năng lực của các đảng viên và tổ chức cơ sở Đảng.

9. Phân tích nguyên tắc tập trung dân chủ trong tổ chức và hoạt động của Quốc hội theo quy định của pháp luật hiện hành.

Nguyên tắc này được quy định ngay từ Hiến pháp 1959 (Điều 4), Hiến pháp 1980 (Điều 6) và hiện nay được quy định tại Điều 6 Hiến pháp 1992: ”Quốc hội, Hội đồng nhân dân và các cơ quan khác của Nhà nước đều tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ.”

Điều 4 – Hiến pháp 1959Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp và các cơ quan Nhà nước khác đều thực

hành nguyên tắc tập trung dân chủ.Điều 6 – Hiến pháp 1980Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp và các cơ quan khác của Nhà nước đều

tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ.Điều 6 – Hiến pháp 1992

Quốc hội, Hội đồng nhân dân và các cơ quan khác của Nhà nước đều tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ.

Điều 4 – Luật về tổ chức Quốc hội Quốc hội tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ.

Nguyên tắc này bắt nguồn từ yêu cầu quản lý xã hội của Nhà nước và từ bản chất giai cấp của Nhà nước. Trong quản lý nhà nước, quản lý xã hội đòi hỏi phải có sự tập trung quyền lực. Có tập trung quyền lực mới điều khiển được xã hội, mới thiết lập được một trật tự xã hội nhất định. Vì vậy, trong xã hội có giai cấp, quyền lực nhà nước là chủ yếu, tập trung vào Nhà nước. Đối với nhà nước bóc lột thì sự tập trung này là độc đoán, chuyên quyền. Còn nhà nước XHCN nói chung và Nhà nước CHXHCN VN nói riêng thì tập trung là cần thiết, nhưng phải dân chủ với nhân dân vì Nhà nước ta là Nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.

Trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước, nguyên tắc tập trung thể hiện:- Quyền lực nhà nước tập trung chủ yếu vào Quốc hội, quyền lực các cơ quan khác đều bắt nguồn từ quyền lực của Quốc hội. Các cơ quan nhà nước phải chịu trách nhiệm trước Quốc hội và báo cáo công tác với Quốc hội. (Điều 109 – Hiến pháp 1992).- Quyết định của cấp trên, của trung ương buộc cấp dưới, địa phương phải thực hiện.


Biểu hiện của nguyên tắc dân chủ:- Có sự phân công phân nhiệm giữa các cơ quan nhà nước. Quốc hội phải tạo điều kiện để các cơ quan nhà nước chủ động sáng tạo khi thựic hiện quyền lực của mình.- Cơ quan nhà nước chỉ có thể hình thành bằng con đường bầu cử trực tiếp và chịu trách nhiệm trước nhân dân, có thể bị nhân dân bãi nhiệm, miễn nhiệm (Điều 7 Hiến pháp 1992)- Quốc hội là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước ta nhưng những vấn đề quan trọng trước khi Quốc hội thảo luận và thông qua phải được đưa ra trưng cầu ý kiến của nhân dân (như hiến pháp, các bộ luật, luật…). Qua đó có quyết định đúng đắn, phù hợp lòng dân. - Những vấn đề cơ bản, quan trọng thuộc thẩm quyền của các cơ quan nhà nước được thảo luận, bàn bạc và quyết định theo đa số.

50.Phân tích nguyên tắc tập trung dân chủ trong tổ chức và hoạt động của chính phủ theo quy định của Pháp luật hiện hành?

Điều 6:- Chính phủ tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ.- Hiệu quả hoạt động của Chính phủ được bảo đảm bằng hiệu quả hoạt động của tập thể Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ và từng thành viên Chính phủ, thông qua 3 hình thức: thông qua phiên họp chính phủ, thông qua hoạt động của thủ tướng chính phủ và thông qua hoạt động của các thành viên chính phủ thể hiện ở các điểm sau:a) Phiên họp Chính chủ: - CP họp thường kỳ ít nhất mỗi tháng 1 lần, ngoài ra CP có thể họp bất thường (1/3 tổng số thành viên CP yêu cầu hoặc theo QĐ của mình TT triệu tập phiên họp bất thường). Tại các phiên họp này, CP bàn bạc tập thể, quyết định theo đa số những vấn đề thuộc NV, quyền hạn của mình.- Những VĐ sau đây phải nhất thiết thực hiện tại các phiên họp:

Chương trình hoạt động hàng năm của CP, Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh hàng năm và cả nhiệm kỳ, các dự án luật, pháp lệnh và các dự án khác trình Quốc hội và Uỷ ban thường vụ Quốc hội; Các nghị quyết, nghị định của Chính phủ; Dự án chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội dài hạn, năm năm, hàng năm, các công trình quan trọng; Dự toán ngân sách nhà nước, dự kiến phân bổ ngân sách trung ương và mức bổ sung từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương; Tổng quyết toán ngân sách nhà nước hàng năm trình Quốc hội; Đề án về chính sách dân tộc, chính sách tôn giáo trình Quốc hội; Các chính sách cụ thể về phát triển kinh tế - xã hội, tài chính, tiền tệ, các vấn đề quan trọng về quốc phòng, an ninh, đối ngoại; Các đề án trình Quốc hội về việc thành lập, sáp nhập, giải thể bộ, cơ quan ngang bộ; Việc thành lập mới, nhập, chia, điều chỉnh địa giới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, việc thành lập hoặc giải thể các đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt; quyết định việc thành lập mới, nhập, chia, điều chỉnh địa giới các đơn vị hành chính dưới cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Quyết định việc thành lập, sáp nhập, giải thể cơ quan thuộc Chính phủ;


Các báo cáo của Chính phủ trước Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước

Thể hiện tính dân chủHình thức biểu quyết đối với NQ, Nđịnh của CP: Họp và quyết định theo đa số.

Trong trường hợp biểu quyết nganh nhau (50:50) thì thực hiện theo QĐ của thủ tướng đã biểu quyết. Thể hiện tính tập trungb) Thông qua hoạt động của TT Chính phủ (Điều 114 HP 1992; Điều 20 Luật tổ chức C.phủ)- Hoạt động của chính phủ đề cao quyền hạn và trách nhiệm cá nhân của Thủ tướng và của mỗi thành viên Chính phủ. Thủ tướng lãnh đạo và điều hành hoạt động của Chính phủ, quyết định những vấn đề được Hiến pháp và pháp luật quy định thuộc thẩm quyền của mình. Thủ tướng là người đứng đầu Chính phủ. Thủ tướng chịu trách nhiệm trước Quốc hội và báo cáo công tác với Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước Thể hiện tính tập trung.c) Thông qua hoạt động của các Bộ trưởng và các thành viên khác thuộc Cphủ (Điều 116 HP 1992 sửa đổi; Điều 23 Luật Tổ chức Cphủ)- Phó TT giúp TT làm nhiệm vụ theo sự phân công của TT. Phó TT chịu trách nhiệm trước TT, trước Qhội về nhiệm vụ được giao.- Bộ trưởng và Thủ trưởng cơ quan ngang bộ là người đứng đầu và lãnh đạo một bộ, cơ quan ngang bộ, phụ trách một số công tác của Chính phủ; chịu trách nhiệm trước Thủ tướng, trước Quốc hội về quản lý nhà nước ngành, lĩnh vực trong phạm vi cả nước hoặc về công tác được giao phụ trách Thể hiện tính tập trung.

51.Phân tích nguyên tắc tập trung dân chủ trong tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân và Viện kiểm sát nhân dân theo quy định của Pháp luật hiện hành? 51.1 Nguyên tắc tập trung dân chủ trong tổ chức và hoạt động của Tòa án:- Toà án xét xử tập thể và quyết định theo đa số - tính dân chủ.- TAND chịu trách nhiệm báo cáo trước cơ quan quyền lực cùng cấp Chánh án Toà án nhân dân tối cao chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Quốc hội; trong thời gian Quốc hội không họp thì chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Uỷ ban thường vụ Quốc hội và Chủ tịch nước. Chánh án Toà án nhân dân địa phương chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Hội đồng nhân dân - Tính tập trung.- Thực hiện chế độ bổ nhiệm thẩm phán ở tất cả các cấp - tính tập trung52.2 Nguyên tắc tập trung dân chủ trong tổ chức và hoạt động của VKSND:- Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Quốc hội về toàn bộ hoạt động của ngành kiểm sát; trong thời gian Quốc hội không họp thì chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Uỷ ban thường vụ Quốc hội và Chủ tịch nước. Viện kiểm sát nhân dân do Viện trưởng lãnh đạo .Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp dưới chịu sự lãnh đạo của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp trên; Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân các địa phương, Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự các cấp chịu sự lãnh đạo thống nhất của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao – Tính tập trung.- Những vấn đề bàn bạc thảo luận tại UBKS thông qua quy định trong trường hợp biểu quyết ngang nhau thì thực hiện theo phía có ý kiến của Viện trưởng. Nếu Viện trưởng không nhất trí với ý kiến của đa số thành viên Uỷ ban kiểm sát thì thực hiện


theo quyết định của đa số, nhưng có quyền báo cáo Uỷ ban thường vụ Quốc hội hoặc Chủ tịch nước. Tính tập trung.- Tại Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Viện kiểm sát quân sự trung ương, Viện kiểm sát quân sự quân khu và tương đương thành lập Uỷ ban kiểm sát để thảo luận và quyết định theo đa số những vấn đề quan trọng (Phương hướng, nhiệm vụ, kế hoạch công tác của toàn ngành; Dự án luật, pháp lệnh trình Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội; báo cáo của Viện kiểm sát nhân dân tối cao trình Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội và Chủ tịch nước; Bộ máy làm việc của Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Báo cáo của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao trình Uỷ ban thường vụ Quốc hội về những ý kiến của Viện trưởng không nhất trí với nghị quyết của Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao; kiến nghị của Viện kiểm sát nhân dân tối cao về việc đấu tranh phòng ngừa và chống tội phạm gửi Thủ tướng Chính phủ; những vụ án hình sự, dân sự, hôn nhân và gia đình, hành chính, kinh tế, lao động quan trọng, những vấn đề quan trọng khác do ít nhất một phần ba tổng số thành viên Uỷ ban kiểm sát yêu cầu. Nghị quyết của Uỷ ban kiểm sát phải được quá nửa tổng số thành viên biểu quyết tán thành;) - Tính dân chủ.- Vai trò của Hội đồng tuyển chọn kiểm sát viên trong việc hình thành các KSV viện KSND các cấp.

52.Phân tích nguyên tắc bình đẳng và đoàn kết dân tộc trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước? (Điều 5 - HP 1992) - Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, là Nhà nước thống nhất của các dân tộc cùng sinh sống trên đất nước Việt Nam.- Nhà nước thực hiện chính sách bình đẳng, đoàn kết, tương trợ giữa các dân tộc, nghiêm cấm mọi hành vi kỳ thị, chia rẽ dân tộc.- Các dân tộc có quyền dùng tiếng nói, chữ viết, giữ gìn bản sắc dân tộc và phát huy những phong tục, tập quán, truyền thống và văn hoá tốt đẹp của mình.- Nhà nước thực hiện chính sách phát triển về mọi mặt, từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào dân tộc thiểu số.- Quốc hội có hội đồng dân tộc giúp QH thực hiện các vấn đề dân tộc ngang hàng với các UB khác của Quốc hội. Hội đồng dân tộc có chức năng đặc biệt: các cq NN khi ban hành các văn bản PL liên quan đến dân tộc phải lấy ý kiến của hội đồng dân tộc.- Tên gọi hội đồng dân tộc: đề cao chính sách dân tộc.- Trong cơ cấu QH: tỷ lệ đồng bào dân tộc chiếm hơn 30%. - Trong hoạt động của các cq NN có ưu tiên đến các dân tộc- Lĩnh vực giáo dục: Ưu tiên các dân tộc

53.Phân tích quy định “Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân” (Điều 83 HP)

Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Quốc hội là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến và lập pháp.Quốc hội quyết định những chính sách cơ bản về đối nội và đối ngoại, nhiệm

vụ kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh của đất nước, những nguyên tắc chủ yếu về tổ chức và hoạt động của bộ máy Nhà nước, về quan hệ xã hội và hoạt động của công dân.


Quốc hội thực hiện quyền giám sát tối cao đối với toàn bộ hoạt động của Nhà nước.- Trong tổ chức bộ máy Nhà nước, Quốc hội là cơ quan NN duy nhất do cử tri cả nước bầu ra theo nguyên tắc bầu cử.- QH gồm có các đại biểu đại diện cho các giai cấp, tầng lớp XH, dân tộc, tôn giáo, các vùng lãnh thổ và đại diện cho khối đại đoàn kết toàn dân.- Đại biểu quốc hội phải chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước cử tri cả nước.

54.Phân tích quy định “Quốc hội là cơ quan quyền lực cao nhất của nước CHXHCNVN” (Điều 83 HP)- QH là cơ quan NN duy nhất có quyền lập hiến và lập pháp- QH quyết định các chính sách cơ bản về đối nội, đối ngoại, nhiệm vụ phát triển KTXH, quốc phòng an ninh của đất nước, những nguyên tắc chủ yếu về tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước (QH, CTN, CP, TAND, VKSND trong các luật tương ứng) và hoạt động của công dân (quy định quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong Hiến pháp, quyền và nghĩa vụ cụ thể của công dân trong luật); các quan hệ xã hội, mối quan hệ giữa Đảng và Nhà nước, (Đ4-HP); giữa MTTQ và các tổ chức thành viên đối với NN (Đ9-HP)- QH thực hiện quyền giám sát tối cao toàn bộ hoạt động của NN với 5 hình thức:

Xét báo cáo công tác của các chủ thể: CTN, UBTVQH, CP, TANDTC, VKSNDTC. Giám sát trực tiếp hoạt động của các cơ quan của QH: UBTVQH, Hội đồng dân tộc và 7 Ủy ban của QH. Đại biểu Quốc hội có quyền chất vấn Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng và các thành viên khác của Chính phủ, Chánh án Toà án nhân dân tối cao và Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

55.Phân tích chức năng lập hiến và lập pháp của Quốc hội theo quy định của PL hiện hành?- Lập hiến:

QH ban hành hoặc sửa đổi hiến pháp QH làm hiến pháp thông qua ủy ban dự thảo hiến pháp và ủy ban dự thảo sửa đổi hiến pháp

- Lập Pháp: QH làm luật và sửa đổi luật; chương trình xây dựng luật và pháp lệnh. QH ban hành luật nhưng không dự thảo luật. Chủ tịch nước, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc và các Uỷ ban của Quốc hội, Chính phủ, Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận có quyền trình dự án luật ra trước Quốc hội. Đại biểu Quốc hội có quyền trình kiến nghị về luật và dự án luật ra trước Quốc hội.

56.Quốc hội thực hiện quyền giám sát tối cao đối với toàn bộ hoạt động của các cơ quan Nhà nước bằng những hình thức cụ thể nào?- QH thực hiện quyền giám sát tối cao toàn bộ hoạt động của NN với 3 hình thức:

Xem xét báo cáo công tác của các chủ thể: CTN, UBTVQH, CP, TANDTC, VKSNDTC.


Giám sát trực tiếp hoạt động của các cơ quan của QH: UBTVQH, Hội đồng dân tộc và 9 Ủy ban của QH (UB chuyên trách: UB pháp luật; UB tư pháp; UB ktế; UB tài chính, ngân sách; UB văn hóa GD thanh niên, thiếu niên và nhi đồng; UB quốc phòng và an ninh; UB về các vấn đề XH; UB KH công nghệ và môi trường; UB đối ngoại của Qhội). Đại biểu Quốc hội có quyền chất vấn Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng và các thành viên khác của Chính phủ, Chánh án Toà án nhân dân tối cao và Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

57.Phân tích nội dung kỳ họp quốc hội? Kỳ họp quốc hội là hình thức hoạt động chủ yếu và quan trọng nhất của QH.

Tại kỳ họp QH tập trung đông đủ nhất đại biểu QH, thảo luận dân chủ và quyết định các vấn đề quan trọng nhất của đất nước và của nhân dân, thực hiện quyền giám sát tối cao đối với hoạt động của các cơ quan nhà nước.

QH mỗi năm họp 2 kỳ do UBTVQH triệu tập. Trong trường hợp CTN, Thủ tướng CP hoặc ít nhất 1/3 tổng số đại biểu QH yêu cầu hoặc theo quyết định của mình thì UBTVQH họp bất thường.- Chuẩn bị kỳ họp:

UBTVQH dự kiến chương trình kỳ họp căn cứ vào nghị quyết của Quốc hội, đề nghị của Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Hội đồng dân tộc, các Uỷ ban của Quốc hội và các đại biểu Quốc hội; Chỉ đạo, điều hoà, phối hợp hoạt động của các cơ quan hữu quan trong việc chuẩn bị nội dung kỳ họp; xem xét việc chuẩn bị các dự án luật, các báo cáo và các dự án khác trình Quốc hội;

- Triệu tập Uỷ ban thường vụ Quốc hội quyết định triệu tập kỳ họp Quốc hội thường lệ chậm nhất là ba mươi ngày, kỳ họp Quốc hội bất thường chậm nhất là bảy ngày, trước ngày khai mạc kỳ họp. Dự kiến chương trình làm việc của kỳ họp được gửi đến đại biểu Quốc hội cùng với quyết định triệu tập kỳ họp.

- Nội dung:a) Tại phiên họp đầu tiên của kỳ họp thứ nhất mỗi khoá Quốc hội, - Quốc hội bầu Uỷ ban thẩm tra tư cách đại biểu Quốc hội gồm Chủ nhiệm, một Phó Chủ nhiệm và các Ủy viên trong số đại biểu Quốc hội do Chủ tịch Quốc hội khoá trước giới thiệu. Căn cứ vào báo cáo của Uỷ ban thẩm tra tư cách đại biểu, Quốc hội quyết định xác nhận tư cách đại biểu của các đại biểu Quốc hội đã được bầu, tuyên bố những trường hợp cá biệt mà việc bầu cử đại biểu không có giá trị.- QH tiến hành bầu cử các chức danh lãnh đạo cao cấp nhất của Nhà nước bằng cách bỏ phiếu kín: CTN, Phó CTN, Chủ tịch QH, các ủy viên UBTVQH, chủ tịch, P Chủ tịch và các ủy viên của Hội đồng dân tộc; Chủ nhiệm, phó chủ nhiệm và các ủy viên của các Ủy ban của QH; ; Thủ tướng CP; Chánh án TANDTC; Viện trưởng VKSNDTC trong số các ĐBQH.b) Trình tự thủ tục xem xét thông qua các dự án luật. - Trình bày các dự án trước QH- Thuyết trình việc thẩm tra các dự án: các cơ quan của QH- Thảo luận các dự án (thảo luận ở các tổ đại biểu hoặc tập trung ở hội trường)- Biểu quyết thông qua dự ánc) Chất vấn và trả lời chất vấn: (mục đích nhằm quy trách nhiệm đối với người bị chất vấn và tìm ra các giải pháp để giải quyết vấn đề): Tại kỳ họp ĐBQH gửi chất document.doc

Trang 11/35

vấn đến chủ tịch QH, người bị chất vấn ( CTN, Bộ trưởng, Chánh án TANDTC; Viện trưởng VKSNDTC) phải trả lời trước QH tại kỳ họp đó. Nếu người chất vấn không đồng ý với trả lời của người chất vấn thì có quyền đề xuất QH xem xét.

58.Phân tích hình thức hoạt động của Quốc hội thông qua hoạt động của UBTVQH theo quy định của PL hiện hành?- Quốc hội hoạt động chủ yếu thông qua các kỳ họp của QH. QH mỗi năm họp 2 kỳ do UBTVQH triệu tập. Trong trường hợp CTN, Thủ tướng CP hoặc ít nhất 1/3 tổng số đại biểu QH yêu cầu hoặc theo quyết định của mình thì UBTVQH họp bất thường.- UBTVQH dự kiến chương trình kỳ họp căn cứ vào nghị quyết của Quốc hội, đề nghị của Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Hội đồng dân tộc, các Uỷ ban của Quốc hội và các đại biểu Quốc hội;- UBTVQH Chỉ đạo, điều hoà, phối hợp hoạt động của các cơ quan hữu quan trong việc chuẩn bị nội dung kỳ họp; xem xét việc chuẩn bị các dự án luật, các báo cáo và các dự án khác trình Quốc hội;- Uỷ ban thường vụ Quốc hội quyết định triệu tập kỳ họp Quốc hội thường lệ chậm nhất là ba mươi ngày, kỳ họp Quốc hội bất thường chậm nhất là bảy ngày, trước ngày khai mạc kỳ họp. Dự kiến chương trình làm việc của kỳ họp được gửi đến đại biểu Quốc hội cùng với quyết định triệu tập kỳ họp- UBTVQH Tổ chức và bảo đảm việc thực hiện chương trình kỳ họp Quốc hội ;- UBTVQH Xem xét các kiến nghị của cử tri và yêu cầu các cơ quan liên quan nghiên cứu, giải quyết để báo cáo với Quốc hội;- UBTVQH Chỉ đạo việc tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội và ý kiến của nhân dân để chỉnh lý dự án luật, dự thảo nghị quyết và dự án khác trình Quốc hội ; - UBTVQH Quyết định các vấn đề khác liên quan đến kỳ họp Quốc hội

59.Phân tích hình thức hoạt động của Quốc hội thông qua hoạt động của Hội đồng dân tộc theo quy định của PL hiện hành?- Hội đồng dân tộc là cơ quan của Quốc hội, làm việc theo chế độ tập thể và quyết định theo đa số. Nhiệm kỳ của Hội đồng dân tộc theo nhiệm kỳ của Quốc hội.- Hội đồng dân tộc có nhiệm vụ thẩm tra dự án luật, kiến nghị về luật, dự án pháp lệnh và các dự án khác; thẩm tra những báo cáo được Quốc hội hoặc Uỷ ban thường vụ Quốc hội giao; trình Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội ý kiến về chương trình xây dựng luật, pháp lệnh; thực hiện quyền giám sát; kiến nghị với Uỷ ban thường vụ Quốc hội về việc giải thích Hiến pháp, luật, pháp lệnh và những vấn đề trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình. - Hội đồng dân tộc có quyền kiến nghị Uỷ ban thường vụ Quốc hội xem xét trình Quốc hội việc bỏ phiếu tín nhiệm đối với những người giữ các chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn.- Hội đồng dân tộc nghiên cứu và kiến nghị với Quốc hội những vấn đề về dân tộc; thực hiện quyền giám sát việc thi hành chính sách dân tộc, các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội miền núi và vùng có đồng bào dân tộc thiểu số- Chủ tịch Hội đồng dân tộc được tham dự các phiên họp của Uỷ ban thường vụ Quốc hội.

60.Phân tích hình thức hoạt động của Quốc hội thông qua hoạt động của các Ủy ban của QH theo quy định của PL hiện hành


Các ủy ban của QH: Do QH bầu ra, để giúp QH thực hiện được tốt các nhiệm vụ, quyền hạn. - Nghiên cứu, thẩm tra những vấn đề được QH và UBTVQH giao cho. - Đề xuất những sáng kiến giúp QH và UBTVQH giải quyết tốt các vấn đề quan trọng thuộc thẩm quyền của mình.

Để thực hiện nhiệm vụ trên, QH thành lập ra 2 Ủy ban:a) Ủy ban thường trực: là những ủy ban hoạt động thường xuyên.

Nhiệm vụ:+ Nghiên cứu, thẩm tra dự án luật, kiến nghị về luật, dự án pháp lệnh và dự án

khác.+ Thẩm tra các báo cáo được QH hoặc UB TVQH giao cho.+ Trình QH chương trình xd Luật và Pháp lệnh+ Thực hiện quyền giám sát trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn do luật định+ Kiến nghị những vấn đề thuộc phạm vi hoạt động của ủy ban.

7 Ủy ban chuyên trách được thành lập:+ UB Pháp luật;+ UB Kinh tế và ngân sách;+ UB Quốc phòng và an ninh;+ UB Văn hóa, giáo dục thanh niên, thiếu niên và nhi đồng;+ UB về các vấn đề xã hội;+ UB công nghệ và môi trường;+ UB đối ngoại của Qhội.

Đến thời điểm hiện nay có 9 UB gồm (theo Luật sửa đổi, bổ sung 1 số điều của Luật TC QH ngày 02/4/2007): UB pháp luật; UB tư pháp; UB ktế; UB tài chính, ngân sách; UB văn hóa GD thanh niên, thiếu niên và nhi đồng; UB quốc phòng và an ninh; UB về các vấn đề XH; UB KH công nghệ và môi trường; UB đối ngoại của Qhội.b) Ủy ban lâm thời: là ủy ban được QH thành lập ra khi xét thấy cần thiết để thẩm tra hay điều tra về một vấn đề nhất định (Dự thảo HP và dự thảo sửa đổi HP; UB kiểm tra tư cách đại biểu). Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, Ủy ban này sẽ giải thể.

Các thành viên của HĐDT và các ủy ban của QH phải là đại biểu QH và không thể đồng thời là thành viên CP để đảm bảo tính khách quan trong việc giám sát hoạt động của cơ quan chấp hành của QH.

61.Cơ cấu tổ chức của QH theo quy định PL hiện hành QH là:

- Cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân- Cơ quan quyền lực NN cao nhất của nước CHXHCNVN.

Để thực hiện được quyền lực tối cao của mình, bên cạnh QH là những cơ quan đại diện thay mặt, hỗ trợ QH giải quyết các công việc liên quan. Các cơ quan của QH gồm có: Ủy ban thường vụ QH, Hội đồng dân tộc và các ủy ban của QH.

QH được thành lập theo chế độ 1 viện, các kỳ họp QH được ký hiệu theo chữ số La Mã, QH hết nhiệm kỳ được bầu lại, trách nhiệm plý các thành viên trong QH là ngang nhau.1. Theo HP1959, Ủy ban thường vụ QH là cơ quan thường trực của QH. Theo HP1980, Ủy ban thường vụ QH được thay thế bằng Hội đồng NN. Tuy nhiên, khi hoạt động cơ quan này đã bộc lộ những hạn chế (chức năng, nhiệm vụ rất nặng nề nhưng cơ cấu thành viên của Hội đồng NN hầu hết là những người kiêm nhiệm) không phát huy được hết vai trò của mình trong việc ban hành nhiều pháp lệnh trên


tất cả mọi lĩnh vực. Vì vậy, tới HP1992, chức năng và nhiệm vụ của Hội đồng NN đã được phân định cho 2 cơ quan khác nhau:- Chức năng nguyên thủ quốc gia do Chủ tịch nước đảm nhiệm- Ủy ban thường vụ QH là cơ quan thường trực của QH. Ủy ban thường vụ QH gồm:

+ Chủ tịch QH. Được QH bầu ra.+ Các Phó chủ tịch QH + Các ủy viên.

Chế độ tập thể (biểu quyết theo đa số).Nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban thường vụ QH(Điều 91-HP1992):

a) Nhiệm vụ: - Ủy ban thường vụ QH công bố và chủ trì việc bầu cử đại biểu QH - Tổ chức việc chuẩn bị triệu tập và chủ trì các kỳ họp QH- Giải thích hiến pháp, luật, pháp lệnh, ra pháp lệnh về những vđề được QH giao.- UBTVQH thực hiện quan hệ đối ngoại của QH, tổ chức trưng cầu dân ý theo quyết định của QH. - UBTVQH được giải quyết một vấn đề thuộc thẩm quyền của QH khi QH không thể họp (Tuyên bố tình trạng chiến tranh khi nước nhà bị xâm lược).b) Quyền hạn: - Ủy ban thường vụ QH giám sát việc thi hành Hiến pháp, các văn bản QPPL (luật, nghị quyết của QH, pháp lệnh, nghị quyết)- Giám sát hoạt động của CP, TA NDTC, VKSNDTC.- Đình chỉ thi hành các văn bản của CP, TTCP, TANDTC, VKSNDTC trái VB của QH thì UBTVQH đề nghị QH bãi bỏ- Hủy bỏ các văn bản của CP, TTCP, TANDTC, VKSNDTC trái với pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ QH.- Giám sát hoạt động của HĐND tỉnh có quyền bãi bỏ nếu nghị quyết của HĐND cấp tỉnh trái với VB của cấp trên.- Giải tán HĐND cấp tỉnh gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền lợi ndân.c) Ngoài ra còn 1 số nhiệm vụ và quyền hạn (Đ15 Luật tổ chức QH): - Trong trường hợp Quốc hội không thể họp được, theo đề nghị của Hội đồng quốc phòng và an ninh, Uỷ ban thường vụ Quốc hội quyết định việc tuyên bố tình trạng chiến tranh khi nước nhà bị xâm lược và báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định tại kỳ họp gần nhất;- Quyết định tổng động viên hoặc động viên cục bộ;- Ban bố tình trạng khẩn cấp trong cả nước hoặc ở từng địa phương.- Thay mặt QH trong đối ngoại với các QH nước khác và các liên minh TG- Tổ chức trưng cầu ý dân.

Để làm tốt những nhiệm vụ, quyền hạn trên, UBTVQH phải làm việc theo chế độ chuyên trách.

Điều 19: Uỷ ban thường vụ Quốc hội làm việc theo chế độ hội nghị và quyết định theo đa số. Phiên họp của Uỷ ban thường vụ Quốc hội phải có ít nhất hai phần ba tổng số thành viên Uỷ ban thường vụ Quốc hội tham dự. Pháp lệnh, nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội phải được quá nửa tổng số thành viên của Uỷ ban thường vụ Quốc hội biểu quyết tán thành. Pháp lệnh, nghị quyết phải được công bố chậm nhất là mười lăm ngày, kể từ ngày được thông qua, trừ trường hợp Chủ tịch nước trình Quốc hội xem xét lại.


2. Chủ tịch QH: Chủ tịch QH có vị trí rất quan trọng trong tổ chức của QH. Chủ tịch Quốc hội có những nhiệm vụ và quyền hạn sau đây (Điều 20 Luật TC QH): a) Nhiệm vụ: - Chủ toạ các phiên họp của Quốc hội, bảo đảm thi hành Quy chế đại biểu Quốc hội, Nội quy kỳ họp Quốc hội; ký chứng thực luật, nghị quyết của Quốc hội;- Lãnh đạo công tác của Uỷ ban thường vụ Quốc hội; dự kiến chương trình làm việc, chỉ đạo việc chuẩn bị, triệu tập và chủ toạ các phiên họp của Uỷ ban thường vụ Quốc hội; ký pháp lệnh, nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội;- Triệu tập và chủ toạ hội nghị Chủ tịch Hội đồng dân tộc, Chủ nhiệm Uỷ ban của Quốc hội bàn chương trình hoạt động của Quốc hội, của Hội đồng dân tộc và các Uỷ ban của Quốc hội; tham dự phiên họp của Hội đồng dân tộc và các Uỷ ban của Quốc hội khi xét thấy cần thiết;- Giữ mối quan hệ với các đại biểu Quốc hội; b) Quyền hạn: - Chỉ đạo việc thực hiện kinh phí hoạt động của Quốc hội;- Chỉ đạo và tổ chức việc thực hiện công tác đối ngoại của Quốc hội; thay mặt Quốc hội trong quan hệ đối ngoại của Quốc hội; lãnh đạo hoạt động của Đoàn Quốc hội Việt Nam trong các tổ chức liên nghị viện thế giới và khu vực.

Các Phó Chủ tịch Quốc hội giúp Chủ tịch làm nhiệm vụ theo sự phân công của Chủ tịch. Khi Chủ tịch Quốc hội vắng mặt thì một Phó Chủ tịch được Chủ tịch uỷ nhiệm thay mặt thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch Quốc hội.3. Hội đồng dân tộc: tham mưu cho QH về vấn đề dân tộc, Ban lãnh đạo của HĐDT được bầu ra trong số các đại biểu QH. HĐDT có những nhiệm vụ và quyền hạn (Điều 26 Luật TCQH).a) Nhiệm vụ: - Thẩm tra dự án luật, dự án pháp lệnh và dự án khác liên quan đến vấn đề dân tộc;- Giám sát việc thực hiện luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội thuộc lĩnh vực dân tộc; giám sát hoạt động của Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ trong việc thực hiện chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội miền núi, vùng có đồng bào dân tộc thiểu số;b) Quyền hạn: - Tham gia ý kiến về dự thảo các văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, văn bản quy phạm pháp luật liên tịch giữa các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ở trung ương hoặc giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền với cơ quan trung ương của tổ chức chính trị - xã hội có liên quan đến vấn đề dân tộc và giám sát việc thực hiện các văn bản đó; - Kiến nghị với Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội các vấn đề về chính sách dân tộc của Nhà nước; các vấn đề liên quan đến tổ chức, hoạt động của các cơ quan hữu quan; kiến nghị với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ và các cơ quan khác của Nhà nước ở trung ương và địa phương về những vấn đề có liên quan đến dân tộc thiểu số.4. Các ủy ban của QH được thành lập để giúp QH thực hiện tốt các nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Quốc hội thành lập ra 2 Ủy ban: Ủy ban thường trực được thành lập 7 Ủy ban thành viên, phụ trách những vấn đề nhất định của xã hội và Ủy ban lâm thời được thành lập khi xét thấy cần thiết và sẽ giải thể khi vấn đề được giải quyết xong.


62.Phân tích hình thức hoạt động của QH thông qua hoạt động của các đại biểu QH và đoàn đại biểu QH theo quy định của PL hiện hành : - Đại biểu QH là những công dân ưu tú trong các lĩnh vực hoạt động của NN và xã hội được nhân dân tín nhiệm bầu ra bằng tổng tuyển cử tự do. - Đó là những đại biểu chân chính của nhân dân. - Đại biểu QH có địa vị pháp lý đặc biệt vì là người đại diện của nhân dân đồng thời là đại biểu cấu thành cơ quan quyền lực NN cao nhất Chịu trách nhiệm trước cử tri và cơ quan quyền lực NN cao nhất. Đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân, thay mặt nhân dân thực hiện quyền lực NN trong QH.

Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và hình thức hoạt động của ĐBQHa) Nhiệm vụ: - Liên hệ chặt chẽ với cử tri và làm cầu nối giữa cử tri với Cơ quan quyền lực NN cao nhất ==> chịu trách nhiệm trước cử tri, trước QH về việc thực hiện nhiệm vụ đại biểu của mình (trả lời những yêu cầu, kiến nghị của cử tri…)- Đại biểu QH có nhiệm vụ tham gia các kỳ họp QH, thảo luận và quyết định các vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của QH - Đại biểu QH phải gương mẫu trong việc chấp hành Hiến pháp, pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, góp phần phát huy quyền làm chủ của công dân.- Đại biểu QH tuyên truyền, phổ biến Hiến pháp, luật, các nghị quyết của QH.- Đại biểu QH tiếp dân theo định kỳ => nhằm nghe nhân dân góp ý xây dựng NN, giải quyết những thắc mắc, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo => chuyển tới người có thẩm quyền giải quyết.- Đại biểu QH tham gia các hoạt động của đoàn đại biểu QH theo chương trình và lịch của đoàn, tham gia sinh hoạt của Hội đồng dân tộc và Ủy ban của QH.b) Quyền hạn: 10 ý - Quyền hạn quan trọng nhất của Đại biểu QH là tham gia thảo luận và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước. - Ý kiến phát biểu của Đại biểu QH được ghi vào biên bản, tổng hợp và sử dụng- Đại biểu QH có quyền sáng kiến lập pháp, quyền trình dự án luật ra trước QH, dự án pháp lệnh ra trước UBTVQH theo trình tự và thủ tục do pháp luật quy định.- Chất vấn Chủ tịch nước, Chủ tịch QH, Thủ tướng CP và các thành viên khác của CP. Người bị chất vấn phải trả lời nghiêm túc về những vấn đề bị chất vấn.- Đại biểu QH có quyền yêu cầu cá nhân, cơ quan chấm dứt hành vi trái pháp luật khi phát hiện cá nhân hay cơ quan đó có hành vi vi phạm pháp luật. - Đại biểu QH có quyền gặp gỡ và yêu cầu các CQNN, các tổ chức cung cấp tình hình và tài liệu cần thiết liên quan đến hoạt động của đại biểu.- Đại biểu QH có quyền tham gia bầu cử và được bầu vào các CQNN, cơ quan lãnh đạo. - Đại biểu QH có quyền biểu quyết về các dự án luật, các báo cáo. Đại biểu QH được quyền bỏ phiếu tán thành hay không tán thành hay bỏ quyền biểu quyết về vấn đề được đưa ra trong QH.- Đại biểu QH có quyền tham dự các kỳ họp HĐND các cấp nơi mình được bầu. - Đại biểu QH có quyền kiến nghị với Ủy ban Thường vụ QH xem xét trình QH việc bỏ phiếu tín nhiệm đối với những người giữ chức vụ do QH bầu hoặc phê chuẩn.

63.Chế định của Chủ tịch nước theo HP 1946


Chủ tịch nước theo HP 1946 là người vừa đứng đầu NN vừa đứng đầu CP.- Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà chọn trong Nghị viện nhân dân và phải được hai phần ba tổng số nghị viện bỏ phiếu thuận.- Nếu bỏ phiếu lần đầu mà không đủ số phiếu ấy, thì lần thứ nhì sẽ theo đa số tương đối.- Chủ tịch nước được bầu trong thời hạn là 5 năm và có thể được bầu lại. - Chủ tịch nước thay mặt cho đất nước giữ quyền tổng chỉ huy quân đội, chỉ định hay cách chức các tướng trong lục quân, hải quân và không quân.- Ban bố các đạo luật đã được Nghị viện quyết nghị- Phái đại biểu Việt nam tới nước ngoài và tiếp nhận đại biểu ngoại giao của các nước. - Chọn Thủ tướng trong nghị viện để đưa ra Nghị viện biểu quyết.- Chủ tịch nước có quyền (trong thời hạn 10 ngày) yêu cầu Nghị viện thảo luận lại những luật đã được biểu quyết thông qua.- Chủ tịch nước không phải chịu một trách nhiệm nào trừ khi phạm tội phản quốc (Điều 31 chương III) Chủ tịch nước có vị trí lớn tương tự tổng thống ở các chế độ cộng hòa tổng thống hay cộng hòa lưỡng tính tư sản.

64.Chế định của Chủ tịch nước theo HP1959 (Điều 61 đến Điều 70) Chủ tịch nước đã được tách riêng thành một chế định độc lập, là người đứng

đầu NN, không còn đồng thời là người đứng đầu CP nữa.- Chủ tịch nước thay mặt đất nước thực hiện chức năng đối nội, đối ngoại, tham gia vào các hoạt động của NN trong việc lập pháp, hành pháp và tư pháp => Chủ tịch nước là sự phối hợp giữa QH và CP, tuy nhiên vẫn còn nghiêng nhiều về phía CP. - Chủ tịch nước do QH bầu trong nhân dân và phải chịu trách nhiệm trước QH.

Điều 61: Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà là người thay mặt cho nước Việt Nam dân chủ cộng hoà về mặt đối nội và đối ngoại.

Điều 62: Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà do Quốc hội nước Việt Nam dân chủ cộng hoà bầu ra. Công dân nước Việt Nam dân chủ cộng hoà từ ba mươi lăm tuổi trở lên có quyền ứng cử Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà. Nhiệm kỳ của Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà theo nhiệm kỳ của Quốc hội.

Điều 63: Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà căn cứ vào quyết định của Quốc hội hoặc của Uỷ ban thường vụ Quốc hội mà công bố pháp luật, pháp lệnh; bổ nhiệm, bãi miễn Thủ tướng, Phó Thủ tướng và các thành viên khác của Hội đồng Chính phủ; bổ nhiệm, bãi miễn Phó Chủ tịch và các thành viên khác của Hội đồng quốc phòng; công bố lệnh đại xá và lệnh đặc xá; tặng thưởng huân chương và danh hiệu vinh dự của Nhà nước; tuyên bố tình trạng chiến tranh; công bố lệnh tổng động viên hoặc động viên cục bộ, công bố lệnh giới nghiêm.

Điều 64: Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà tiếp nhận đại diện toàn quyền ngoại giao của nước ngoài cử đến; căn cứ vào quyết định của Quốc hội hoặc của Uỷ ban thường vụ Quốc hội mà phê chuẩn hiệp ước ký với nước ngoài, cử và triệu hồi đại diện toàn quyền ngoại giao của nước Việt Nam dân chủ cộng hoà ở nước ngoài.

Điều 65: Chủ tịch nước việt Nam dân chủ cộng hoà thống lĩnh các lực lượng vũ tranh toàn quốc, giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng quốc phòng.

Điều 66: Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, khi xét thấy cần thiết, có quyền tham dự và chủ toạ các phiên họp của Hội đồng Chính phủ.document.doc

Trang 17/35

Điều 67: Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà khi xét thấy cần thiết thì triệu tập và chủ toạ Hội nghị chính trị đặc biệt.

Hội nghị chính trị đặc biệt gồm có Chủ tịch và Phó Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, Chủ tịch Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ và những người hữu quan khác.

Hội nghị chính trị đặc biệt xét những vấn đề lớn của nước nhà. Những ý kiến của Hội nghị chính trị đặc biệt do Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà chuyển đến Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng Chính phủ hoặc các cơ quan hữu quan khác để thảo luận và ra quyết định.

Điều 68: Phó Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà giúp Chủ tịch làm nhiệm vụ, có thể được chủ tịch uỷ nhiệm thay thế Chủ tịch trong từng bộ phận chức quyền.Việc tuyển cử và nhiệm kỳ của Phó Chủ tịch quy định như việc tuyển cử và nhiệm kỳ của Chủ tịch.

Điều 69: Chủ tịch và Phó Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà làm nhiệm vụ cho đến khi Chủ tịch mới và Phó Chủ tịch mới nhận chức.

Điều 70: Khi Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà vì tình hình sức khoẻ mà không làm việc được trong một thời gian dài thì Phó Chủ tịch quyền Chủ tịch.Khi Chủ tịch nước việt Nam dân chủ cộng hoà khuyết thì Phó Chủ tịch quyền Chủ tịch cho đến khi bầu xong Chủ tịch mới.

65.Chế định của Chủ tịch nước theo HP1980 (Điều 98 đến 103) Chủ tịch nước tập thể như mô hình ở các nước XHCN. Hội đồng NN là cơ quan

cao nhất, hoạt động thường xuyên của QH, là chủ tịch tập thể của nước CHXHCNVN. Cách thức tổ chức Chủ tịch tập thể có những mặt tích cực và mặt tiêu cực - Quyền hạn Nguyên thủ quốc gia được thảo luận tập thể và quyết định theo đa số tránh được những thiếu sót chủ quan, BMNN gọn nhẹ hơn- Tuy nhiên, mọi vấn đề phải bàn bạc tập thể, quyết định theo đa số nên thường chậm chạp, không phân định rõ hoạt động tập thể của CQ thường trực của QH và chức trách cá nhân trong việc thực hiện các hoạt động nhất là hoạt động đại diện NN.

Điều 98: Hội đồng Nhà nước là cơ quan cao nhất hoạt động thường xuyên của Quốc hội, là Chủ tịch tập thể của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Hội đồng Nhà nước thực hiện những nhiệm vụ và sử dụng những quyền hạn được Hiếp pháp, các luật và nghị quyết của Quốc hội giao cho, quyết định những vấn đề quan trọng về xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc, giám sát việc thi hành Hiếp pháp, các luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội và của Hội đồng Nhà nước, giám sát hoạt động của bộ máy Nhà nước.

Hội đồng Nhà nước, thông qua Chủ tịch Hội đồng, thay mặt nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam về đối nội và đối ngoại.

Hội đồng Nhà nước chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Quốc hội.Điều 99: Hội đồng Nhà nước, được bầu ra trong số các đại biểu Quốc hội,

gồm có:Chủ tịch Hội đồng Nhà nước,Các Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước,Tổng thư ký Hội đồng Nhà nước,Các uỷ viên Hội đồng Nhà nước.Số Phó Chủ tịch và uỷ viên Hội đồng Nhà nước do Quốc hội định.


Thành viên của Hội đồng Nhà nước không thể đồng thời là thành viên của Hội đồng Bộ trưởng.

Điều 100: Hội đồng Nhà nước có những nhiệm vụ và quyền hạn sau đây:1- Tuyên bố và chủ trì việc bầu cử đại biểu Quốc hội.2- Triệu tập các kỳ họp của Quốc hội.3- Công bố luật.4- Ra Pháp lệnh.5- Giải thích Hiến pháp, luật và pháp lệnh.6- Quyết định việc trưng cầu ý kiến nhân dân.7- Giám sát công tác của Hội đồng bộ trưởng, của Toà án nhân dân tối cao và

của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.8- Đình chỉ việc thi hành và sửa đổi hoặc bãi bỏ những Nghị quyết, Nghị định,

Quyết định của Hội đồng Bộ trưởng trái với Hiến pháp, Luật và Pháp lệnh.9- Giám sát và hướng dẫn hoạt động của Hội đồng nhân dân các cấp, nhằm

phát huy chức năng cơ quan đại biểu nhân dân của Hội đồng nhân dân.10- Sửa đổi hoặc bãi bỏ những nghị quyết không thích đáng của các Hội đồng

nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và cấp tương đương; giải tán các Hội đồng nói trên trong trường hợp các Hội đồng đó làm thiệt hại nghiêm trọng đến quyền lợi của nhân dân.

11- Trong thời gian Quốc hội không họp, quyết định việc thành lập hoặc bãi bỏ các bộ, các Uỷ ban Nhà nước.

12- Trong thời gian Quốc hội không họp, cử và bãi miễn các Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, các Bộ trưởng, các Chủ nhiệm Uỷ ban Nhà nước.

13- Cử và bãi miễn các Phó Chánh án, Thẩm phán và Hội thẩm nhân dân của Toà án nhân dân tối cao; cử và bãi miễn các Phó Viện trưởng và kiểm sát viên Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.

14- Bổ nhiệm, bãi miễn và triệu hồi các đại diện toàn quyền ngoại giao của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài và ở các tổ chức quốc tế.

15- Tiếp nhận các đại diện toàn quyền ngoại giao của nước ngoài.16- Phê chuẩn hoặc bãi bỏ những hiệp ước quốc tế, trừ trường hợp xét thấy

cần trình Quốc hội quyết định.17- Quy định hàm và cấp quân sự, ngoại giao và những hàm và cấp khác.18- Quy định và quyết định việc tặng thưởng huân chương, huy chương và

danh hiệu vinh dự Nhà nước.19- Quyết định đặc xá.20- Trong thời gian Quốc hội không họp, tuyên bố tình trạng chiến tranh khi

nước nhà bị xâm lược.21- Quyết định việc tổng động viên hoặc động viên cục bộ, việc giới nghiêm

trong toàn quốc hoặc từng địa phương.Những quyết định của Hội đồng Nhà nước nói ở các điểm 11, 12 và 20 phải

trình Quốc hội phê chuẩn trong kỳ họp gần nhất của Quốc hội.Quốc hội có thể giao cho Hội đồng Nhà nước những nhiệm vụ và quyền hạn

khác, khi xét thấy cần thiết.Điều 101: Nhiệm kỳ của Hội đồng Nhà nước theo nhiệm kỳ của Quốc hội; Khi

Quốc hội hết nhiệm kỳ, Hội đồng Nhà nước tiếp tục làm nhiệm vụ cho đến khi Quốc hội khoá mới bầu ra Hội đồng Nhà nước mới.

Điều 102: Các pháp lệnh và nghị quyết của Hội đồng Nhà nước phải được quá nửa tổng số thành viên của Hội đồng Nhà nước biểu quyết tán thành.


Điều 103: Chủ tịch Hội đồng Nhà nước thống lĩnh các lực lượng vũ trang nhân dân toàn quốc và giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng quốc phòng.

66.Vị trí, chức năng của Chủ tịch nước trong BMNN CHXHCNVN a) Vị trí của Chủ tịch nước : - Chủ tịch nước là người đứng đầu NN, thay mặt nước CHXHCNVN về đối nội, đối ngoại.b) Chức năng của Chủ tịch nước : 15 chức năng - Công bố Hiến pháp, luật, pháp lệnh- Thống lĩnh các lực lượng vũ trang nhân dân, giữ chức vụ Chủ tịch HĐQP và an ninh- Đề nghị QH bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Phó chủ tịch nước, Thủ tướng CP, Chánh án TANDTC, VTVKSNDTC Quyền bầu gián tiếp - Căn cứ vào nghị quyết của QH bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Phó thủ tướng, Bộ trưởng và các thành viên khác của CP Quyền bổ nhiệm gián tiếp- Căn cứ vào nghị quyết của UBTVQH, ra lệnh tổng động viên hoặc động viên cục bộ, công bố tình trạng khẩn cấp. Trong trường hợp UBTVQH không họp được, ban bố tình trạng khẩn cấp trong cả nước hoặc ở từng địa phương Quyền quyết định theo UBTVQH - Đề nghị UBTVQH xem xét lại pháp lệnh trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày pháp lệnh được thông qua. Nếu pháp lệnh đó vẫn được UBTVQH biểu quyết tán thành mà Chủ tịch nước vẫn không nhất trí thì Chủ tịch nước trình QH quyết định tại kỳ họp gần nhất Quyền quyết định theo UBTVQH- Bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Phó chánh án, Thẩm phán TANDTC, Phó viện trưởng, Kiểm sát viên VKSNDTC Quyền bầu trực tiếp- Quyết định phong hàm cấp sĩ quan cấp cao trong lực lượng vũ trang nhân dân, hàm cấp đại sứ, quyết định tặng thưởng huân chương, huy chương, giải thưởng NN và danh hiệu vinh dự NN Quyền bổ nhiệm trực tiếp- Cử, triệu hồi đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Việt nam, tiếp nhận đại sứ đặc mệnh toàn quyền của nước ngoài, tiến hành đàm phán, ký kết điều ước quốc tế với nhân danh NN CHXHCNVN với người đứng đầu NN khác, trình QH phê chuẩn điều ước quốc tế đã trực tiếp ký, phê chuẩn hay gia nhập điều ước quốc tế, trừ trường hợp cần trình QH quyết định thay mặt NN CHXHCNVN trong công tác đối ngoại- Quyết định cho nhập quốc tịch VN, cho thôi quốc tịch Việt nam hoặc tước quốc tịch Việt nam thay mặt NN CHXHCNVN trong công tác đối nội- Quyết định đặc xá- Chủ tịch nước đề nghị danh sách thành viên Hội đồng quốc phòng và an ninh trình QH phê chuẩn.- Chủ tịch nước có quyền tham dự các phiên họp của UBTVQH. Khi xét thấy cần thiết, Chủ tịch nước có quyền tham dự các phiên họp của CP.- Chủ tịch nước ban hành lệnh, quyết định để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.

67.Phân tích m.q.hệ giữa Chủ tịch nước và QH theo quy định của PL hiện hành

QH <==> Chủ tịch nước:- QH bầu Chủ tịch nước trong số đại biểu QH theo sự giới thiệu của UBTVQH (tính phái sinh và gắn bó)


- Chủ tịch nước phải chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước QH. Về mặt lý luận, trong chính thể xã hội chủ nghĩa, các chức năng đứng đầu nhà

nước cũng thuộc về chính Cơ quan quyền lực NN cao nhất (QH). Vì vậy, Hội đồng NN trước đây nằm trong QH là chủ tịch tập thể. Nay HP1992 đã tách Chủ tịch nước thành thiết chế riêng song vẫn nghiêng về QH, gắn bó chặt chẽ với QH

68.Quan hệ Chủ tịch nước với Chính phủ Chủ tịch nước có mối quan hệ mật thiết với CP trong cơ chế NNTS. Trong cơ

chế nước ta, mối quan hệ đó tuy không hoàn toàn giống các nước tư bản song cũng có những nét tương tự. - Chủ tịch nước đề nghị QH bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Thủ tướng CP- QH => nghị quyết => Chủ tịch nước căn cứ vào đó để bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức, chấp thuận việc từ chức đối với các Phó thủ tướng, Bộ trưởng và các thành viên khác trong CP.- Trong thời gian QH không họp theo đề nghị của Thủ tướng, quyết định tạm đình chỉ công tác của Phó thủ tướng, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ. CP, Thủ tướng CP phải báo cáo trước Chủ tịch nước Việc xác định mối quan hệ này thể hiện sự tăng cường vai trò của Chủ tịch nước đối với bộ máy hành pháp và bảo đảm sự phối hợp gắn bó giữa QH, Chủ tịch nước và CP.

69.Quan hệ Chủ tịch nước với Tòa án nhân dân tối cao – Viện kiểm sát nhân dân tối cao

Mối quan hệ giữa Chủ tịch nước với TANDTC – VKSNDTC là mối quan hệ quan trọng. Trước đây, mối quan hệ này chưa được quy định rõ. Đến nay, trong HP hiện hành quy định rõ mối quan hệ này bảo đảm cho Chủ tịch nước liên kết, phối hợp với tất cả các cơ quan trong cơ chế NN. - Chủ tịch nước đề nghị QH bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Chánh án TANDTC, VTVKSNDTC, - Chủ tịch nước bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Phó Chánh án, thẩm phán TANDTC, Chánh án, Phó chánh án, Thẩm phán tòa án quân sự T.W, Phó Viện trưởng và Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Phần làm thêm Cơ cấu tổ chức của QH,Quốc hội (cơ quan lập pháp)

Chính phủ (cơ quan hành pháp)

Hệ thống TAND (cơ quan tư pháp)

1. UBTVQH là cơ quan thường trực của QH.

- Chủ tịch QH- Các Phó chủ tịch QH- Các Ủy viên

Thành viên UBTVQH không đồng thời là thành viên Chính phủ.Làm việc theo chế độ chuyên trách2. Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của QH làm việc theo chế độ tập thể và quyết định theo đa số.

- Các Bộ và các cơ quan ngang Bộ. Thành lập hay bãi bỏ cơ quan này theo đề nghị của Thủ tướng CP.- Thành phần Chính phủ : Thủ tướng CPCác Phó Thủ tướngCác Bộ trưởng và Thủ trưởng CQ ngang bộ=> QH quyết định các số phó thủ tướng, bộ trưởng và thủ trưởng

TANDTC

TAND TỈNH/TP.

TAND CẤP HUYỆNNgoài ra, có Tòa án quân sự, Tòa án khác do luật định. Trong trường hợp đặc biệt, QH có thể quyết định thành lập Tòa án đặc biệt.


VKSNDTC VKSQSỰ

VKSND TỈNH, TP

VKSND HUYỆN, TX

70.Vị trí, tính chất, chức năng của Chính phủ theo quy định của pháp luật hiện hành:

Theo điều 109 HP 1992 sửa đổi “ Chính phủ là cơ quan chấp hành của QH, cơ quan hành chính NN cao nhất của nước CHXHCN Việt nam”* CP là cq chấp hành của QHa ) QH hình thành ra CP - QH bầu ra TT CP theo đề nghị của CTN- QH phê chuẩn đề nghị của thủ tướng về bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức các phó TT, BT- QH qđ thành lập các Bộ và cq ngang bộb) CP có NV tổ chức, triển khai việc thực hiện các VB của QH. - CP sẽ ban hành VB và tổ chức thực hiện theo thực tếc) CP chịu trách nhiệm và b/cáo công tác trước QH * CP là cq hành chính cao nhất của nước CHXH CN Việt Nam- CP thống nhất quản lý NN trên tất cả các lĩnh vực của đ/sống XH: chính trị, VH, quốc phòng, an ninh, đối ngoại (q/lý hành chính)- Trong hệ thống quản lý hành chính NN từ TW đến địa phương, CP là cq đứng đầu trong hệ thống đó

71.Cơ cấu tổ chức và trật tự hình thành Chính phủ theo quy định của pháp luật hiện hành

* Các thành viên của CPa/ Thủ tướng (Điều 114-HP) Thủ tướng: do QH bầu ra trong số đ/b QH theo bổ nhiệm của CTNNV, quyền hạn:

Trong lĩnh vực tổ chức NN: - Lãnh đạo công tác của CP, các thành viên của CP và các cq của CP- Triệu tập và chủ toạ các phiên họp của chính phủ- Trình QH phê chuẩn về việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức, cho từ chức đối với phó TT, BT và thủ trưởng cq ngang Bộ- Trình QH việc thành lập các Bộ và cq ngang Bộ- Phê chuẩn k/quả bầu các thành viên của UBND cấp tỉnh- Quyền điều động, miễn nhiệm, cách chức CT, phú CT UBND cấp tỉnh- Phê chuẩn k/quả miễn nhiệm và bãi nhiệm đối với các thành viên khác của UBND cấp tỉnh- Bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Thứ trưởng và chức vụ tương đương

Trong lĩnh vực pháp chế- Đình chỉ việc thi hành hoặc bãi bỏ VB trái PL của Bộ, cq ngang Bộ, quyết định, chỉ thị trái PL của UBND hoặc chủ tịch UBND cấp tỉnh


- Đình chỉ việc thi hành NQ trái PL của HĐ ND cấp tỉnh, đồng thời trình UBTV QH bãi bỏ (nguyên tắc tập trung dân chủ của cấp trên đối với cấp dưới: cq quản lý cấp trên)b/ Phó thủ tướng

Là người giúp việc của TT theo sự phân công của TTc/ BT, thủ trưởng cq ngang Bộ

- Là người đứng đầu và lãnh đạo công tác của Bộ, cq ngang bộ và 1 số công tác khác của CP thuộc ngành và lĩnh vực trong cả nước

* Các cq của CPc) Bộ, cq ngang bộ - Thống nhất quản lý hành chính NN thuộc ngành và lĩnh vực trong phạm vi cả nước, quản lý các dịch vụ công của ngành và lĩnh vực và là đại diện chủ sở hữu phần vốn của NN trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư của NN

72.Phân tích nội dung phiên họp chính phủ theo quy định của pháp luật hiện hành

- CP họp thường kỳ ít nhất mỗi tháng 1 lần, ngoài ra CP có thể họp bất thường (1/3 tổng số thành viên CP yêu cầu hoặc theo QĐ của mình TT triệu tập phiên họp bất thường). Tại các phiên họp này, CP bàn bạc tập thể, quyết định theo đa số những vấn đề thuộc NV, quyền hạn của mình- Những VĐ sau đây phải nhất thiết thực hiện tại các phiên họp

Chương trình hoạt động của CP CT xây dựng Luật, PL cả nhiệm kỳ hoặc hàng năm Cỏc dự án Luật, dự án PLệnh để trình QH, UB TVQ Chuẩn bị KH phát triển KT-XH, dự toán ngân sách NN, dự kiến phân bổ từ ngân sách TW cho ngân sách địa phương và phê chuẩn tổng quyết toán ngân sách NN để trình QH Các dự án về chính sách dân tộc, CS tôn giáo để trình QH QĐ những chính sách và biện pháp cụ thể để phát triển KT-XH, quốc phòng, an ninh, tài chính tiền tệ Các đề án về tổ chức hành chính NN Thành lập mới, nhập chia hoặc điều chỉnh địa giới hành chính tỉnh, địa phương (trình QH), dưới cấp tỉnh (CP quyết định) Chuẩn bị các b/cáo để b/cáo trước QH, UB TVQH, CTN

Hình thức biểu quyết đối với NQ, Nđịnh của CP: Họp và quyết định theo đa số. Trong trường hợp biểu quyết ngang nhau (50:50) thì thực hiện theo QĐ của thủ tướng

73.Phân tích hình thức hoạt động của Chính phủ thông qua hoạt động của Thủ tướng chính phủ theo quy định của pháp luật hiện hành:

Trong lĩnh vực tổ chức NN: - Lãnh đạo công tác của CP, các thành viên của CP và các cq của CP- Triệu tập và chủ toạ các phiên họp của chính phủ- Trình QH phê chuẩn về việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, cỏch chức, cho từ chức đối với phó TT, BT và thủ trưởng cq ngang Bộ- Trình QH việc thành lập các Bộ và cq ngang Bộ- Phê chuẩn k/quả bầu các thành viên của UBND cấp tỉnh- Quyền điều động, miễn nhiệm, cách chức CT, phó CT UBND cấp tỉnh


- Phê chuẩn k/quả miễn nhiệm và bãi nhiệm đối với các thành viên khác của UBND cấp tỉnh- Bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Thứ trưởng và chức vụ tương đương

Trong lĩnh vực pháp chế- Đình chỉ việc thi hành hoặc bãi bỏ VB trái PL của Bộ, cq ngang Bộ, quyết định, chỉ thị trái PL của UBND hoặc chủ tịch UBND cấp tỉnh- Đình chỉ việc thi hành NQ trái PL của HĐ ND cấp tỉnh, đồng thời trình UBTV QH bãi bỏ (nguyên tắc tập trung dân chủ của cấp trên đối với cấp dưới: cq quản lý cấp trên)- Thực hiện chế độ báo cáo trước nhân dân qua các phương tiện thông tin đại chúng về những vấn đề mà chính phủ phải giải quyết.

74.Phân tích vị trí, tính chất, chức năng của hội đồng ND theo quy định của pháp luật hiện hành:

Điều 119 HP “Hội đồng nhõn dõn là cq quyền lực NN ở địa phương, đại diện cho ý chớ, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhõn dõn, do nhõn dõn địa phương bầu ra, chịu trỏch nhiệm trước nhõn dõn địa phương và cơ quan NN cấp trờn”

Là cq quyền lực NN ở địa phương - HĐ ND quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương (KH KT-XH, KH ngân sách đ/phương, hình thành ra UBND tại đ/phương)- Đảm bảo việc thực hiện các quy định, quyết định của các cq NN TW tại địa phương- HĐ ND giám sát việc thi hành pháp luật ở địa phương, giám sát hoạt động của UBND, toà án ND, viện KS ND ở địa phương

HĐ ND là cq đại biểu của nhõn dõn ở đ/phương- HĐ ND là do nhân dân đ/phương bầu ra theo ng/tắc bầu cử- Trong HĐ ND gồm có các đại biểu đại diện cho các tầng lớp nhân dân ở địa phương- ĐB HD ND chịu trách nhiệm và b/cáo công tác trước cử tri

75.Kỳ họp của hội đồng nhân dân: * Kỳ họp HĐND là hoạt động chủ yếu và quan trọng nhất của HĐND:- Thể hiện trí tuệ tập thể của CQ quyền lực địa phương.- Phát huy nguyên tắc tập trung dân chủ.- Quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương: Phát triển KT-XH, ngân sách ĐP, Hoạt động của TAND, VKSND..., bầu ra UBND.- Hội đồng ND họp thường lệ mỗi năm 2kỳ. Ngoài ra họp bất thường theo đề nghị của Chủ tịch HĐND, Chủ tịch UBND hoặc 1/3 đại biểu HĐND yêu cầu.- Kỳ họp HĐND được tiến hành khi có ít nhất 2/3 số đại biểu HĐND tham gia.- HĐND họp công khai. Khi cần thiết HĐND quyết định họp kín theo đề nghị của chủ toạ cuộc họp hoặc CT UBND cùng cấp.- Ngày họp, nơi họp và chương trình của kỳ họp phải được thông báo cho ND biết trên các phương tiện thông tin đại chúng chậm nhất là 5 ngày trước ngày khai mạc kỳ họp.* Kỳ họp thứ nhất của HĐND:- Liên quan đến việc kiện toàn tổ chức bộ máy NN ở địa phương.


- Bầu ra ban thẩm tra tư cách ĐB HĐND ( Tiến hành thẩm tra lại bầu cử và tư cách đại biểu HĐND). Ra nghị quyết chấp thuận đại biểu HĐND.- Bầu ra thường trực HĐND, các ban của HĐND, UBND cùng cấp.- TT HĐND khoá trước triệu tập và chủ toạ cho đến khi được bầu mới. Trong TH Chủ tịch hoặc PCT HĐND khuyết thì thường trực HĐND cấp trên trực tiếp chỉ định triệu tập viên.- Kỳ họp HĐND phải quyết định những vấn đề thuộc thẩm quyền (7lĩnh vực).- Những vấn đề sau phải quyết định tại kỳ họp:

Xét báo cáo công tác của UBND- TSND-VKSND cùng cấp. Quyết định những kế hoạch phát triển KT-XH, ngân sách ĐP, phê chuẩn quyết toán ngân sách ĐP. Bầu ra các cơ quan NN ở ĐP. Quyết định tổ chức hành chính NN, trình cấp có thẩm quyền quyết định.

76.Hoạt động của thường trực HĐND: - Triệu tập và chủ toạ các kỳ họp của HĐND, phối hợp với UBND trong việc chuẩn bị kỳ họp của HĐND- Đôn đốc, kiểm tra UBND cùng cấp và các cơ quan NN khác ở ĐP thực hiện các nghị quyết của HĐND.- Giám sát việc thi hành pháp luật tại địa phương.- Điều hoà, phối hợp hoạt động của các Ban của Hội đồng nhân dân; xem xét kết quả giám sát của các Ban của Hội đồng nhân dân khi cần thiết và báo cáo Hội đồng nhân dân tại kỳ họp gần nhất; giữ mối liên hệ với đại biểu Hội đồng nhân dân; tổng hợp chất vấn của đại biểu Hội đồng nhân dân để báo cáo Hội đồng nhân dân;- Tiếp dân, đôn đốc, kiểm tra và xem xét tỡnh hỡnh giải quyết kiến nghị, khiếu nại, tố cỏo của cụng dõn; tổng hợp ý kiến, nguyện vọng của nhân dân để báo cáo tại kỳ họp của Hội đồng nhân dân;- Phê chuẩn kết quả bầu Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Uỷ viên thường trực Hội đồng nhân dân cấp dưới trực tiếp;- Trình Hội đồng nhân dân bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Hội đồng nhân dân bầu theo đề nghị của Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp hoặc của ít nhất một phần ba tổng số đại biểu Hội đồng nhân dân;- Phối hợp với Uỷ ban nhân dân quyết định việc đưa ra Hội đồng nhân dân hoặc đưa ra cử tri bói nhiệm đại biểu Hội đồng nhân dân theo đề nghị của Ban thường trực Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp;- Báo cáo về hoạt động của Hội đồng nhân dân cùng cấp lên Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân cấp trên trực tiếp; Thường trực Hội đồng nhân dân cấp tỉnh báo cáo về hoạt động của Hội đồng nhân dân cấp mình lên Uỷ ban thường vụ Quốc hội và Chính phủ;- Giữ mối liên hệ và phối hợp công tác với Ban thường trực Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp; mỗi năm hai lần thông báo cho Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp về hoạt động của Hội đồng nhân dân.

77.Hoạt động của các ban thuộc HĐND: - Tham gia chuẩn bị các kỳ họp của Hội đồng nhân dân;- Thẩm tra các báo cáo, đề án do Hội đồng nhân dân hoặc Thường trực Hội đồng nhân dân phân công;


- Giúp Hội đồng nhân dân giám sát hoạt động của Uỷ ban nhân dân và các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân, hoạt động của Toà án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân cùng cấp;- Giúp Hội đồng nhân dân giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân và công dân trong việc thi hành Hiến pháp, luật, văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên và nghị quyết của Hội đồng nhân dân cùng cấp.- Trong khi thi hành nhiệm vụ, các Ban của Hội đồng nhân dân có quyền yêu cầu Uỷ ban nhân dân, các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân, Toà án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân cùng cấp, cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội ở địa phương cung cấp những thông tin, tài liệu cần thiết liên quan đến hoạt động giám sát. Các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm đáp ứng yêu cầu của các Ban của Hội đồng nhân dân;- Báo cáo kết quả hoạt động giám sát với Thường trực Hội đồng nhân dân khi cần thiết.

78.Hoạt động của các đại biểu HĐND: Là người thay mặt ND ĐP tham gia vào các cơ quan quyền lực của ĐP để

quyết định những vần đề quan trọng cảu ĐP theo quy định của pháp luật.- Giữa 2 kỳ họp:

ĐB HĐND tiếp xúc cử tri. Báo cáo công tác trước cử tri 1 năm 1 lần.

- Tiếp dân: Khi có kiến nghị, khiếu nại tố cáo của ND, ĐB HĐND yêu cầu các CQ có thẩm quyền đôn đốc giải quyết. Khi nhận được yêu cầu và kiến nghị của cử tri thì phải trả lời.

- Tại kỳ họp: Có quyền và nghĩa vụ tham gia các kỳ họp để quyết định những nội dung của kỳ họp. Chất vấn chủ tịch HĐND, Chủ tịch và các thành viện khác của UBND, chánh án TAND, Viện trưởng VKSNDvà các thủ trưởng cơ quan chuyên môn thuộc UBND cùng cấp

79.Phân tích vị trí, tính chất, chức năng của UBND theo quy định của pháp luật hiện hành:

Theo điều 2 luật Tổ chức HĐND-UBND:“Uỷ ban nhân dân do Hội đồng nhân dân bầu là cơ quan chấp hành của Hội

đồng nhân dân, cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, chịu trách nhiệm trước Hội đồng nhân dân cùng cấp và cơ quan nhà nước cấp trên.

Uỷ ban nhân dân chịu trách nhiệm chấp hành Hiến pháp, luật, các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên và nghị quyết của Hội đồng nhân dân cùng cấp nhằm bảo đảm thực hiện chủ trương, biện pháp phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh và thực hiện các chính sách khác trên địa bàn.

Uỷ ban nhân dân thực hiện chức năng quản lý nhà nước ở địa phương, góp phần bảo đảm sự chỉ đạo, quản lý thống nhất trong bộ máy hành chính nhà nước từ trung ương tới cơ sở”1. UBND là cơ quan chấp hành của HĐND:- UBND do HĐND cùng cấp bầu ra.


- UBND là cơ quan chịu trách nhiệm chủ yếu trong việc triển khai tổ chức thực hiện các nghị quyết của HĐND, thực hiện chủ trương của HĐND đi vào thực tế cuộc sống.- UBND chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước HĐND cùng cấp mình và trước các cơ quan HC NN cấp trên.2. UBND là cơ quan Hành chính NN ở địa phương:- Quản lý HCNN là hoạt động chủ yếu, quan trọng nhất được coi là chức năng của UBND.- Hoạt động quản lý của UBND mang tính toàn diện trên tất cả các lĩnh vực của đời sống XH về chính trị, kinh tế, văn hoá- XH, an ninh, quốc phòng....đối với mọi đối tượng.- Hoạt động quản lý của UBND mang tính thống nhất.- Hoạt động quản lý của UBND chỉ giới hạn trong phạm vi một địa phương, vùng lãnh thổ nhất định.

80.Phân tích hình thức hoạt động của UBND thông qua các phiên họp của UBND:

Các phiên họp của UBND 1tháng/lần là hình thức hoạt động chủ yếu, quan trọng nhất của UBND. Thông qua phiên họp, UBND thực hiện phần lớn những nhiệm vụ quyền hạn thuộc thẩm quyền do luật định; Thể hiện phương thức tập trung dân chủ và biểu quyết theo đa số. UBND họp về những vấn đề sau:- Chương trình làm việc.- Kế hoạch phát triển KT-XH- Dự toán ngân sách-Phê chuẩn quyết toán ngân sách và quỹ dự trữ của địa phương để báo cáo HĐND quyết định.- Kế hoạch XD những công trình trọng điểm để trình HĐND.- Kế hoạch huy động nhân lực và tài chính để giải quyết những công việc cấp thiết của ĐP trình HĐND.- Các biện pháp cụ thể để thực hiện nghị quyết HĐND về phát triển KT-XH.- Đề án về tổ chức hành chính NN trình cấp có thẩm quyền quyết định.- Các báo cáo công tác để báo cáo trước HĐND.

81.Phân tích hình thức hoạt động của UBND thông qua hoạt động của Chủ tịch UBND:

1. Lãnh đạo công tác của Uỷ ban nhân dân, các thành viên của Uỷ ban nhân dân, các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân:- Đôn đốc, kiểm tra công tác của các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân cấp mình và Uỷ ban nhân dân cấp dưới trong việc thực hiện Hiến pháp, luật, các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên, nghị quyết của Hội đồng nhân dân và quyết định, chỉ thị của Uỷ ban nhân dân cùng cấp;- Quyết định các vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Uỷ ban nhân dân cấp mỡnh, trừ các vấn đề quy định tại Điều 124 của Luật này;- Áp dụng các biện pháp nhằm cải tiến lề lối làm việc; quản lý và điều hành bộ máy hành chính hoạt động có hiệu quả; ngăn ngừa và đấu tranh chống các biểu hiện quan liêu, vô trách nhiệm, hách dịch, cửa quyền, tham nhũng, lãng phí và các biểu hiện tiêu cực khác của cán bộ, công chức và trong bộ máy chính quyền địa phương;


- Tổ chức việc tiếp dân, xét và giải quyết kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của nhân dân theo quy định của pháp luật.2. Triệu tập và chủ tọa các phiên họp của Uỷ ban nhân dân;3. Phê chuẩn kết quả bầu các thành viên của Uỷ ban nhân dân cấp dưới trực tiếp; điều động, đình chỉ công tác, miễn nhiệm, cách chức Chủ tịch, Phú Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp dưới trực tiếp; phê chuẩn việc miễn nhiệm, bãi nhiệm các thành viên của Uỷ ban nhân dân cấp dưới trực tiếp; bổ nhiệm, miễn nhiệm, điều động, cách chức, khen thưởng, kỷ luật cán bộ, công chức nhà nước theo sự phân cấp quản lý;4. Đình chỉ việc thi hành hoặc bãi bỏ những văn bản trái pháp luật của cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân cấp mình và văn bản trái pháp luật của Uỷ ban nhân dân, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp dưới trực tiếp;5. Đình chỉ việc thi hành nghị quyết trái pháp luật của Hội đồng nhân dân cấp dưới trực tiếp và đề nghị Hội đồng nhân dân cấp mình bãi bỏ;6. Chỉ đạo và áp dụng các biện pháp để giải quyết các công việc đột xuất, khẩn cấp trong phòng, chống thiên tai, cháy, nổ, dịch bệnh, an ninh, trật tự và báo cáo Uỷ ban nhân dân trong phiên họp gần nhất;7. Ra quyết định, chỉ thị để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.

82.Phân tích hình thức hoạt động của UBND thông qua hoạt động của các thành viên khác thuộc UBND, thủ trưởng cơ quan chuyên môn thuộc UBND :

- Phó chủ tịch UBND:Là người giúp việc cho CT UBND, được CT phân công phụ trách thực hiện công

việc nhất định hoặc mảng công việc nhất định như: Ktế, TChính, TMại, Văn hoá giáo dục, ytế, TDTT, sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, công nghiệp, KHKT, tài nguyên môi trường....; Chịu trách nhiệm cá nhân về việc thực hiện nhiệm vụ quyền hạn của mình trước CT UBND. Thông qua hoạt động của các PCT giúp CT UBND nắm được toàn bộ hoạt động của UBND.- Uỷ viên UBND:

Được CT UBND phân công phụ trách quản lý những ngành, lĩnh vực chuyên môn nhất định như: Công an, quân sự, tổ chức, thanh tra, kế hoạch, tài chính, VP UB...Chịu trách nhiệm cá nhân về ngành, lĩnh vực được phân công.- Thủ trưởng cơ quan chuyên môn:

Các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân là cơ quan tham mưu, giúp Uỷ ban nhân dân cùng cấp thực hiện chức năng quản lý nhà nước ở địa phương và thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn theo sự uỷ quyền của Uỷ ban nhân dân cùng cấp và theo quy định của pháp luật; góp phần bảo đảm sự thống nhất quản lý của ngành hoặc lĩnh vực công tác từ trung ương đến cơ sở.

Cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân chịu sự chỉ đạo, quản lý về tổ chức, biờn chế và công tác của Uỷ ban nhân dân cùng cấp, đồng thời chịu sự chỉ đạo, kiểm tra về nghiệp vụ của cơ quan chuyên môn cấp trên. Thủ trưởng cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Uỷ ban nhân dân, cơ quan chuyên môn cấp trên và báo cáo công tác trước Hội đồng nhân dân cựng cấp khi được yêu cầu.

83.Phân tích mối quan hệ giữa HĐND và UBND cùng cấp theo quy định của pháp luật hiện hành:


- HĐND là cơ quan quyền lực NN ở ĐP, đại diện cho ý chí, nguyện vọng, quyền làm chủ của ND.- Uỷ ban nhân dân do Hội đồng nhân dân bầu là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân, cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, chịu trách nhiệm trước Hội đồng nhân dân cùng cấp- HĐND và UBND tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ, thực hiện nhiệm vụ quyền hạn của mình theo Hiến pháp, Luật và các văn bản của CQNN cấp trên.- Hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân được bảo đảm bằng hiệu quả của các kỳ họp Hội đồng nhân dân, hiệu quả hoạt động của Thường trực Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân, các Ban của Hội đồng nhân dân và của các đại biểu Hội đồng nhân dân.- Hiệu quả hoạt động của Uỷ ban nhân dân được bảo đảm bằng hiệu quả hoạt động của tập thể Uỷ ban nhân dân, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân, các thành viên khác của Uỷ ban nhân dân và của các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân.- Khi quyết định những vấn đề thuộc nhiệm vụ quyền hạn của mình, HĐND ra nghị quyết và giám sát việc thực hiện nghị quyết đó. Trong phạm vi, quyền hạn do pháp luật quy định, UBND ra quyết định, chỉ thị và tổ chức thực hiện, kiểm tra việc thi hành các văn bản đó.- Trong hoạt động của mình, HĐND và UBND phối hợp chặt chẽ với Mặt trận TQVN và các tổ chức thành viên của mặt trận, các tổ chức XH khác chăm lo và bảo vệ lợi ích của ND, vận động ND tham gia vào việc quản lý NN và thực hiện cácnghĩa vụ đối với NN.

84.Phân tích nguyên tắc bổ nhiệm thẩm phán theo quy định của pháp luật hiện hành

* Tiêu chuẩn Thẩm phán: Được quy định tài điều 37 luật Tổ chức TAND. Cụ thể như sau:“ Công dân Việt Nam trung thành với Tổ quốc và Hiến pháp nước Cộng hoà xó

hội chủ nghĩa Việt Nam, có phẩm chất, đạo đức tốt, liêm khiết và trung thực, có tinh thần kiên quyết bảo vệ pháp chế xó hội chủ nghĩa, cú trỡnh độ cử nhân luật và đó được đào tạo về nghiệp vụ xét xử, có thời gian làm công tác thực tiễn theo quy định của pháp luật, có năng lực làm công tác xét xử, có sức khoẻ bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ được giao thỡ cú thể được tuyển chọn và bổ nhiệm làm Thẩm phán”.

Hội đồng tuyển chọn Thẩm phán TAND:Hội đồng tuyển chọn Thẩm phán TAND TC, Thẩm phán TAQS TW:

Chánh án TAND TC- Chủ tịch Đại diện lãnh đạo Bộ QP-Uỷ viên. Đại diện lãnh đạo Bộ Nội vụ-Uỷ viên. Uỷ ban TW MTTQ VN – Uỷ viên. Ban chấp hành TW hội Luật gia VN-Uỷ viên.

Danh sách các Uỷ viên do UBTV Quốc hội quyết định theo đề nghị của Chánh án TAND TC.

Hội đồng tuyển chọn tuyển người có đủ tiêu chuẩn làm thẩm phán TAND TC, Thẩm phán TAQSự TW theo đề nghị của Chánh án TAND TC và trình Chủ tịch nước bổ nhiệm.

Hội đồng tuyển chọn Thẩm phán TAND cấp tỉnh, Thẩm phán TAND cấp huyện:

Chủ tịch (Phó CT) HĐND – Chủ tịch


Chánh án TAND cấp tỉnh- Uỷ viên. Đại diện Sở Nội vụ-Uỷ viên. Uỷ ban TW MTTQ VN – Uỷ viên. Ban chấp hành TW hội Luật gia cấp tỉnh-Uỷ viên.

Danh sách các Uỷ viên HĐ tuyển chọn Thẩm phán TAND cấp Tỉnh, Thẩm phán TAND cấp huyện do Chánh án TAND TC quyết định theo đề nghị của Chủ tịch HĐND cấp tỉnh

Hội đồng tuyển chọn Thẩm phán TAND cấp Tỉnh, cấp Huyện tuyển chọn người có đủ tiêu chuẩn làm Thẩm phán theo đề nghị của chánh án TAND cấp Tỉnh và đề nghị Chánh án TAND TC bổ nhiệm.

Hội đồng tuyển chọn Thẩm phán TA quân sự cấp quân khu, Thẩm phán TA quân sự khu vực:

Chánh án TA quân sự TW- Chủ tịch. Đại diện lãnh đạo Bộ QP-Uỷ viên. Đại diện lãnh đạo Bộ Nội vụ-Uỷ viên. Uỷ ban TW MTTQ VN – Uỷ viên. Ban chấp hành TW hội Luật gia VN-Uỷ viên.

Danh sách uỷ viên Hội đồng tuyển chọn Thẩm phán TA quân sự cấp quân khu, Thẩm phán TA quân sự khu vực do Chánh án TAND TC quyết định theo đề nghị của Chánh án TA quân sự TW.

Hội đồng tuyển chọn Thẩm phán tuyển chọn người có đủ tiêu chuẩn làm Thẩm phán TA quân sự cấp quân khu, Thẩm phán TA quân sự khu vực theo đề nghị của Chánh án TA quân sự TW và đề nghị Chánh án TANDTC bổ nhiệm.

85.Phân tích nguyên tắc: "Khi xét xử Thẩm phán và Hội thẩm độc lập và chỉ tuân theo pháp luật" (Điều 130 Hiến pháp 1992)

Nguyên tắc này được quy định từ HP 1946 đến HP 1992 sửa đổi. Nguyên tắc này bắt nguồn từ nguyên tắc pháp chế XHCN, nó bảo đảm cho TAND xét xử khách quan, đúng pháp luậtđể bảo vệ trật tự pháp luật XHCN. Nội dung nguyên tắc này cụ thể như sau:- Khi xét xử tất cả các vụ án ở tất cả các trình tự tố tụng, Thẩm phán và hội thẩm nhân dân chỉ căn cứ vào chứng cứ và các quy phạm pháp luật cân áp dụng để giải quyết các vụ việc và ra các bản án, quyết định cụ thể, không phụ thuộc vào bất kỳ sự can thiệp của bất kỳ ai.- Khi xét xử, các thành viên trong Hội đồng xét xửcũng độc lập với nhảutong việc xác định chứng cứ, lựa chọn các quy phạm pháp luật cân áp dụng để định tội và lượng hình đối với các vụ án hình sự, quyết định quyền và nghĩa vụ của đương sự trong các vụ án khác.- Đối với 1 bản án có thể phải xét xử nhiều lần theo các thủ tục sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm hoặc tái thẩm. Đối với các bản án xét xử so thẩm thì không phải xin ý kiến chỉ đạo của toà án cấp trên. Ngược lại, khi xét xử phúc thẩm, giám đốc thẩm hoặc tái thẩmkhông lệ thuộc vào chứng cứ, kết luận và quyết định của TA đã xét xử sơ thẩm mà phải tự mình xác định chứng cứ, quy phạm pháp luật cần được áp dụngđể có quyết định cụ thể.

Nguyên tắc này đòi hỏi các thẩm phán và hội thẩm nhân dânphải luôn luôn đề cao ý thức cá nhân với tư cách là người nhân danh nhà nước thực hiện chức năng xét xử để bảo vệ lợi ích của NN, của tập thể, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.Các thẩm phán và hội thẩm nhân dân phải thật sự chí công vô tư, kiên quyết bảo vệ pháp luật.


86.Phân tích nguyên tắc: "Toà án xét xử công khai trừ trường hợp do luật định" (Điều 131 Hiến pháp 1992)

- Nguyên tắc này được quy định từ HP 1946 đến HP 1992 sửa đổi.- Mục đích của nguyên tắc này:

Thu hút nhân dân tham gia, giám sát hoạt động xét xử của TA. Nâng cao công tác giáo dục ý thức pháp luật trong ND. Thu hút ND tham gia vào ctác chống tội phạm và các VPPL khác. Phán quyết của TA không chỉ nhằm trừng phạt mà con răn đe, phòng ngừa, giáo dục.

- Nội dung của nguyên tắc này thể hiện ở chỗ các TAND các cấp phải có kế hoạch xét xử các vụ án. Kế hoạch xét xử phải niêm yết tại trụ sở của toá án. Toà án phải thông báo cho chính quyền xã, phường, thị trấn nơi cư trú và làm việc cuối cùng của bị cáo. Đồng thời toà án phải thông báo cho bị cáo, người bị hại, các đương sự và những người có liên quan đến vụ án biết thời gian, địa điểm xử án. Đối với những vụ án quan trọng toà án phải thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng để nhân dân biết. Về nguyên tắc chung, việc xử án phải được tiến hành xử án tại toà án nhưng toà án có thể xét xử lưu động nơi xảy ra vụ án để tăng cường tính giáo dục.

Tại các phiên toà, mọi công dân đủ 16 tuổi trở lên đều có quyền tham dự. Ngoài xét xử công khai, Luật tổ chức toà án ND cũng quy định TA có thể xét

xử kín để giữ bí mật của NN, thuần phong mỹ tục của dân tộc hoặc giữ bí mật của các đương sự theo yêu cầu chính đáng của họ.

Dù xét xử công khai hay xét xử kín nhưng khi tuyên án, toà án đều phải đọc công khai để mọi người được biết.

87.Phân tích nguyên tắc: "Toà án bảo đảm cho công dân nước CHXHCN Việt nam thuộc các dân tộc quyền dùng tiếng nói và chữ viết của dân tộc mình trước tào án" (Điều 133 Hiến pháp 1992)

- Nguyên tắc này được quy định từ HP 1946 đến HP 1992 sửa đổi.- Mục đích: Thực hiện chính sách của Đảng và nhà nước về đoàn kết và bình đẳng giữa các dân tộc vì xuất phát từ thực tế nước ta có nhiều dân tộc cùng sinh sống trên một lãnh thổ, các dân tộc cùng nhau chung sức đồng lòng xây dựng và bảo vệ tổ quốc.- Nguyên tắc này đảm bảo cho các chủ thể tham gia tố tụng tại phiên toà như bị cáo, người bị hại, đương sự, người làm chứng ... thể hiện một cách đúng đắn và chính xác ý chí của mình khi tham gia tố tụng, đồng thời giúp cho toà án xét xử được chính xác , đúng sự thật khách quan của vụ án, góp phần nâng cao hiệu quả trong công tác xét xử.

88.Phân tích chức năng của Toà án nhân dân Theo điều 127 HP 1992 đã được sửa đổi bổ sung năm 2001 quy định: “Toà án

nhân dân tối cao, các toà án nhân dân địa phương, các toà án quân sự và các toà án khác do luật quy định là những cơ quan xét xử của nước CHXHCN Việt nam”.

Như vậy trong tổ chức bộ máy NN chỉ có toà án ND mới có quyền xét xử, thể hiện cụ thể tại 3 đặc điểm sau:- Trong tổ chức bộ máy NN chỉ có toà án ND mới có quyền xét xử.- Hoạt động xét xử của toà án phải tuân theo thủ tục tố tụng nghiêm ngặt (Bộ luật tố tụng hình sự, dân sự, pháp lệnh giải quyết các vụ án hành chính....).


- Trong nhiều trường hợp, sau khi các cơ quan NN, tổ chức có thẩm quyền đã giải quyết nhưng đương sự không nhất trí , đương sự yêu cầu hoặc tố cáo trước toà án thì toà án có thể xét xử. Bản án quyết định của toà án có thể thay thế cho các quyết định trước đó và là quyết định cuối cùng.

Hoạt động xét xử là hoạt động sáng tạo của các Thẩm phán và hội thẩm nhân dân. Đây là hoạt động áp dụng pháp luật một cách sáng tạo vì trong quá trình XD luật các nhà làm luật đã không dự liệu đựoc hết tất cả những hành vi, tình tiết, hoàn cảnh cụ thể của từng vụ việc. Vì vây các thẩm phán và hội thẩm phải nghiên cứu kỹ để áp dụng các quy phạm pháp luật đúng đắn. Đảm bảo cho Toà án nhân dân thực hiện có hiệu quả chức năng xét xử của mình.

89.Trình bày mối quan hệ giứa toà án nhân dân với hệ thống cơ quan quyền lực cùng cấp.

- Chánh án TANDTC chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước quốc hội; trong thời gian quốc hội không họp thì phải chịu trách nhiệm và báo cáo trước UBTVQH và chủ tịch nước.- Chánh án toà án ND địa phương chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước HĐND.- Toà án nhân dân TC có quyền trình Quốc hội dự án luật và Uỷ ban thường vụ quốc hội dự án Pháp lệnh có liên quan đến tổ chức và hoạt động của toà án nhân dân.- Chủ tịch (Phó CT) HĐND cấp tỉnh là Chủ tịch Hôi đồng tuyển chọn Thẩm phán TAND cấp tỉnh. Chánh án TAND cấp tỉnh; Đại diện Sở Nội vụ; Uỷ ban TW MTTQ VN; Ban chấp hành TW hội Luật gia cấp tỉnh-Là những Uỷ viên của Hội đồng tuyển chọn thẩm phán TAND cấp tỉnh.

90.Vai trò của Mặt trận TQVN trong việc hình thành chức danh Thẩm phán và Hội thẩm nhân dân. Điều 10. Tham gia tố tụng, tuyển chọn Thẩm phán, giới thiệu Hội thẩm Toà

án nhân dânMặt trận Tổ quốc Việt Nam có quyền và trách nhiệm tham gia tố tụng, tham gia

Hội đồng tuyển chọn Thẩm phán, giới thiệu người đủ tiêu chuẩn để bầu, cử làm Hội thẩm Toà án nhân dân theo quy định của pháp luật.

Mặt trận tổ quốc là uỷ viên của Hội đồng tuyển chọn Thẩm phán và Hội thẩm nhân dân.

91.Phân tích chức năng thực hành quyền công tố của Viện kiểm sát ND. Thực hành quyền công tố là việc đưa vụ án ra toà với quyền truy tố và buộc

tội đối với những người có hành vi nguy hiểm cho xã hội trên cơ sở các quy định của bộ luật tố tụng hình sự. Đây là chức năng đặc thù của Viện kiểm sát nhân dân được Hiếp pháp trao cho mà các cơ quan khác không thể thay thế nhằm bảo đảm cho pháp luật về tư pháp được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất.

Điều 12: Viện kiểm sát nhân dân thực hành quyền công tố và kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc điều tra các vụ án hình sự của các cơ quan điều tra và các cơ quan khác được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, nhằm bảo đảm:1. Mọi hành vi phạm tội đều phải được khởi tố, điều tra và xử lý kịp thời, không để lọt tội phạm và người phạm tội, không làm oan người vô tội;


2. Không để người nào bị khởi tố, bị bắt, bị tạm giữ, tạm giam, bị hạn chế các quyền công dân, bị xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, tài sản, tự do, danh dự và nhân phẩm một cách trái pháp luật;3. Việc điều tra phải khách quan, toàn diện, đầy đủ, chính xác, đúng pháp luật; những vi phạm pháp luật trong quá trình điều tra phải được phát hiện, khắc phục kịp thời và xử lý nghiêm minh;4. Việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với bị can phải có căn cứ và đúng pháp luật.

Điều 16: Trong giai đoạn xét xử các vụ án hình sự, Viện kiểm sát nhân dân có trách nhiệm thực hành quyền công tố, bảo đảm việc truy tố đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để lọt tội phạm và người phạm tội; kiểm sát việc xét xử các vụ án hình sự, nhằm bảo đảm việc xét xử đúng pháp luật, nghiêm minh, kịp thời.

92.Phân tích chức năng kiểm sát các hoạt động tư pháp của Viện kiểm sát nhân dân.

Viện kiểm sát nhân dân kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong các hoạt độnh tư pháp bao gồm:- Kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc điều tra các vụ án hình sự của cơ quan điều tra và cơ quan tiến hành một số hoạt động điều tra.- Kiểm sát xét xử các vụ án hình sự.- Kiểm sát việc giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân gia đình, hành chính, kinh tế, lao động và những việc khác theo quy định của pháp luật.- Kiểm sát việc thi hành án.- Kiểm sát việc tạm giữ tạm giam, quản lý và giáo dục người chấp hành án phạt tù.

Khi thực hiện chức năng này, VKSND chỉ chịu trách nhiệm trước cơ quan quyền lực NN cùng cấp , độc lập (trong khuôn khổ pháp luật) khi thực hiện chức năng đó.

Viện KSND chủ yếu chỉ xem xét khi có dấu hiệu của hành vi vi phạm pháp luật, đã xác định nguyên nhân và hậu quả của hành vi vi phạm pháp luật. Tuy nhiên VKSND không có thẩm quyền trực tiếp xử lý về hành chính mà chỉ dừng lại ở quyền yêu cầu, kháng nghị, kiến nghị để các cơ quan quản lý xử lý về hành chính theo thẩm quyền. Khi phát hiện có yếu tố cấu thành tội phạm thì có quyền khởi tố, truy tố và luận tội trước toà.

VKS ND là cơ quan NN duy nhất có quyền truy tố kể phạm pháp ra trước toà án và giữ ghế uỷ viên công tố nhà nước tại phiên toà.

93.Nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Viện kiểm sát ND theo quy định của pháp luật hiện hành.

Nguyên tắc tổ chức và hoạt động của VKS ND chỉ có 1 nguyên tắc đó là:Tập trung dân chủ kết hợp với chế độ thủ trưởng.* Nguyên tắc tập trung thống nhất:

- Hoạt động của toàn ngành kiểm sát đặt dưới sự lãnh đạo thống nhất của Viện trưởng VKS NDTC, còn hoạt động của các viện KSND các cấp dưới sự lãnh đạo của Viện trưởng viện KSND cấp đó.- Các viện trưởng cũng là người chịu trách nhiệm cá nhân về hoạt động của VKSND trước HĐND cùng cấp. Viện trưởng VKSNDTC phải chịu trách nhiệm cá nhân về hoạt động của VKSNDTC cũng như toàn ngành kiểm sát trước Quốc hội, UBTVQH và Chủ tịch nước (khi QH không họp).


- Viện trưởng VKSNDTC đề nghị CTN bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức đối với các Phó viện trưởng, KS viên VKSNDTC. Mặt khác, Viện trưởng VKS quyết định việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức các viện trưởng, viện phó, và các viện KS quân sự cấp quân khu và khu vực.- Tổng biên chế của toàn ngành kiểm sát do Viện trưởng VKSNDTC đề nghị và UBTVQH quyết định. Căn cứ vào đó, Viện trưởng VKSNDTC quyết định biên chế của VKSND địa phương và các đơn vị trực thuộc VKSNDTC.

* Viện trưởng các VKS đặt dưới sự giám sát của cơ quan quyền lực NN cùng cấp- Viện trưởng VKSNDTC chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Quốc hội, trong thời gian QH không họp thì phải chịu trách nhiệm và báo cáo trước UBTVQH và CTN.- Viện trưởng VKSND địa phương chịu trách nhiệm báo cáo công tác trước HĐND và trả lời chất vấn của ĐB HĐND

94.Tiêu chuẩn để trở thành Thẩm phán toà án nhân dân tối cao. Công dân Việt Nam trung thành với Tổ quốc và Hiến pháp nước Cộng hoà xã

hội chủ nghĩa Việt Nam, có phẩm chất, đạo đức tốt, liêm khiết và trung thực, có tinh thần kiên quyết bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, có trình độ cử nhân luật và đã được đào tạo về nghiệp vụ xét xử, có thời gian làm công tác thực tiễn theo quy định của pháp luật (Là thẩm phán toà án ND cấp tỉnh 5 năm hoặc đã công tác trong ngành pháp luật tối thiểu là 15 năm), có năng lực làm công tác xét xử, có sức khoẻ bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ được giao thì có thể được tuyển chọn và bổ nhiệm làm Thẩm phán toà án nhân dân tối cao.

95.Tiêu chuẩn để trở thành Thẩm phán toà án nhân dân địa phương. Công dân Việt Nam trung thành với Tổ quốc và Hiến pháp nước Cộng hoà xã

hội chủ nghĩa Việt Nam, có phẩm chất, đạo đức tốt, liêm khiết và trung thực, có tinh thần kiên quyết bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, có trình độ cử nhân luật và đó được đào tạo về nghiệp vụ xét xử, có thời gian làm công tác thực tiễn theo quy định của pháp luật (Nếu là Thẩm phán TAND cấp tỉnh: Là thẩm phán toà án ND cấp huyện 5 năm hoặc đã công tác trong ngành pháp luật tối thiểu là 10 năm; Nếu là Thẩm phán TAND cấp Huyện thì thời gian công tác trong ngành pháp luật là 4 năm), có năng lực làm công tác xét xử, có sức khoẻ bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ được giao thì có thể được tuyển chọn và bổ nhiệm làm Thẩm phán toà án nhân dân địa phương.

96.Tiêu chuẩn để trở thành Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân địa phương.

Công dân Việt Nam trung thành với Tổ quốc và Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, có phẩm chất, đạo đức tốt, liêm khiết và trung thực, có trình độ cử nhân luật, đó được đào tạo về nghiệp vụ kiểm sát, điều tra, có tinh thần kiên quyết bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, có thời gian làm công tác thực tiễn theo quy định của pháp luật (Nếu là Kiểm sát viên VKSND cấp tỉnh: Là kiểm sát viên VKSND cấp huyện 5 năm hoặc đã công tác trong ngành pháp luật tối thiểu là 10 năm; Nếu là Kiểm sát viên VKSND cấp Huyện thì thời gian công tác trong ngành pháp luật là 4 năm), có sức khoẻ bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ được giao, thì có thể được bổ nhiệm làm Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân địa phương.


Tiêu chuẩn cụ thể, Hội đồng tuyển chọn và quy chế tuyển chọn Kiểm sát viên và Điều tra viên do Uỷ ban thường vụ Quốc hội quy định.

97.Tiêu chuẩn để trở thành Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Công dân Việt Nam trung thành với Tổ quốc và Hiến pháp nước Cộng hoà xã

hội chủ nghĩa Việt Nam, có phẩm chất, đạo đức tốt, liêm khiết và trung thực, có trình độ cử nhân luật, đã được đào tạo về nghiệp vụ kiểm sát, điều tra, có tinh thần kiên quyết bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, có thời gian làm công tác thực tiễn theo quy định của pháp luật (Là Kiểm sát viên VKSND cấp tỉnh 5 năm hoặc đó công tác trong ngành pháp luật tối thiểu là 15 năm), có sức khoẻ bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ được giao, thì có thể được bổ nhiệm làm Kiểm sát viên Viện kiểm sát NDTC.

Tiêu chuẩn cụ thể, Hội đồng tuyển chọn và quy chế tuyển chọn Kiểm sát viên và Điều tra viên do Uỷ ban thường vụ Quốc hội quy định.


Hỏi Và Trả Lời Môn Luật Hiến Pháp

Documents

Transcript of Hỏi Và Trả Lời Môn Luật Hiến Pháp