1

1

HertfordshireHertfordshire Petrol Petrol Deposu Yangını, İngiltere Deposu Yangını, İngiltere

DerleyenlerO.Metin İlkışık ve Nilay Özeyranlı Ergenç

İstanbul Büyükşehir BelediyesiAfet Koordinasyon Merkezi, AKOM

2

HertfordshireHertfordshire Petrol Deposu Petrol Deposu

Buncefield Kompleksi (HOSL) olarak bilinen depo, İngiltere’nin 5. büyük petrol-ürünü deposudur. 273 milyon litre kapasitededir. Bu da İngiltere’nin depolama kapasitesinin %5’ine eşittir. Bazı yerel havaalanlarına (London Gatwick, LondonHeathrow ve Luton havaalanları) borularla yakıt sağlamaktadır. Terminal %60 TOTAL UK Limited ve % 40 Texaco’ya aittir.

2

3

n Depo 3 bölümden oluşmaktadır.

1) HOSL Doğu Bölümü: 7 tanktan oluşmaktadır. 3’ü uçak yakıtı, 1’i sülfür dizel, diğer 3’ünde ise Kerosen depolamaktadır.

2) HOSL Batı Bölümü: 19 tanktan oluşmaktadır. Uçak yakıtı ve kerosene dışında çeşitli yakıtları depolamaktadır. Bu bölümde idare binası, laboratuvar, kontrol odası (SCADA sistemleri içeren) bulunmaktadır. Ayrıca yangına karşın su gölü bulunmaktadır.

3) İngiliz Boru Hatları Birliği

n Petrol Deposunda 24 saat içinde yaklaşık 400 akaryakıt tankerine yakıt yüklenmektedir.

HOSL Doğu HOSL Batı

4

Deponun Kuzey Doğusunda; iki Geniş Sanayi Bölgesi bulunmaktadır. Kuzeyinde; BPA’ya ait boş arazibulunmaktadır. Doğusunda; Kraliyet çiftlik arazisi bulunmaktadır. M1 otoyolu 1 kmuzaklıktadır.

Batısında; 1200 kişinin çalıştığıhafif sanayi bulunmaktadır.

Normal bir iş gününde Depoda 21 kişi çalışmaktadır. Vardiyalı olarak 2 kişi kontrol odasındaçalışmaktadır. Ve bu kişiler yangınla mücadele, ilk yardım, tahliye ve müdahale konusunda eğitim almışlardır.

KuzeyDeponun Çevresi

ve Genel Bilgi

3

5

Yangınla Mücadele KapasitesiYangınla Mücadele Kapasitesin HOSL yılda 20 kere test edilen bir yangın alarm sistemine

sahiptir. Sistemin her test edilişinde tahliye prosedürleri de uygulanmaktadır. Bölgenin terk edilmesi yaklaşık 4 dk. içinde gerçekleşebilmektedir.

n Komplekse en yakın itfaiye 10 dakika mesafede ve 7 km uzaklıktadır. Ek destek için St. Alban Luton İtfaiyesi de çağrılabilmektedir.

n HOSL Kuzey bölümünde 1.4 milyon litre su barındıran bir lagün bulunmaktadır. Yangın pompa istasyonundan kontrol edilerek 19 tankı yaklaşık 40 dakika içinde soğutacak ve söndürecek kapasitededir.

n Ayrıca tanklar için, köpük püskürtücüler de bulunmaktadır. Yedek olarak 20,000 litre köpük treylerde saklanmaktadır.

n HOSL kompleksinde 60 adet portatif yangın söndürücü vardır.

6

Tıbbi Müdahale KapasitesiTıbbi Müdahale Kapasitesi

n HOSL Doğu ve Batı Kesiminde önemli yerlerde çok sayıda ilk yardım ekipmanı bulunmaktadır.

n 11 kişi ilk yardım konusunda eğitim almıştır.

n Hemel Hempstead Hastanesi yaklaşık 7 km uzaklıktadır.

4

7

Tarih: 11 Aralık 2005Sabah 6:03 (Türkiye saati ile 8:03)Yer: Buncefield Kompleksi/Hemel Hempstead, Hertfordshire, İNGİLTEREOlayın sebebi: Henüz açıklanmadı…

Hertfordshire Petrol Deposu Yangını

8

Avrupa’da Meydana Gelen En Büyük Avrupa’da Meydana Gelen En Büyük PatlamaPatlama

2. Dünya Savaşı sırasında2. Dünya Savaşı sırasında 18 Nisan 1947’de18 Nisan 1947’de İngiliz askerlerinin İngiliz askerlerinin ““İngiliz Patlamasıİngiliz Patlaması” olarak anılan, ” olarak anılan, HelgolandHelgoland Adasını 4061 ton Adasını 4061 ton patlayıcıpatlayıcı ile tahrip etmesi olayının ardından ve yüksek kapasiteli ile tahrip etmesi olayının ardından ve yüksek kapasiteli yeni patlayıcıların keşfinden beri İngiltere ve Avrupa’da meydanyeni patlayıcıların keşfinden beri İngiltere ve Avrupa’da meydana a gelen gelen en büyük patlamaen büyük patlamadır. dır.

5

9

1. Gün (11 Aralık Pazar)1. Gün (11 Aralık Pazar)06:03 Patlama meydana gelir.

İlk büyük patlama Türkiye saatiyle 08:03'te, Londra'nın banliyölerinden Hemel Hempstead'da, Luton Havaalanı'nın yaklaşık 20 kilometre yakınındaki Buncefield yakıt deposunda meydana gelir.Patlama, Fransa ve Hollanda’ya kadar olan 160 km mesafeden duyulmuştur.İngiliz Jeolojik Araştırma Merkezi, olayın 2.5 büyüklüğünde bir deprem gibi kaydedildiğini açıklamıştır.

06:27 İkinci patlama,06:28 Üçüncü patlama meydana gelir. n İlk etapta patlamanın şiddetinden birçok evin zarar

gördüğü belirtilmiştir.n Bölge, yetkililer tarafından tamamen kordon altına

alınırken, yeni patlamalar olabileceği endişesiyle kimse olay yerine yaklaştırılmamaktadır.

n Olay yerinde 100 itfaiyeci hazır beklemektedir.

10

§ İtfaiye Amiri Yakıt Deposu yetkilileriyle müdahale stratejisi üzerine görüşme yapmaktadır.§ Sağlık yetkilileri, patlamada ölü ve yaralı sayısının çok yüksekolmayacağı tahmininde bulunmuştur. § Polis yetkilileri ise, ölü ya da yaralı sayısı konusunda açıklama yapamayacaklarını açıklamıştır.§M1 Otoyolu ulaşıma kapatılmıştır..

06.45: TOTAL Buncefield Deposu civarında bir patlamanın olduğunu onaylar. Firma detayları hakkında halen bilgi verememektedir. Terminaldeki 2 yetkili ile irtibat kurulur. Terminaldeki diğer kişiler hakkında bilgi almaya çalışılmaktadır.

1. Gün1. Gün

6

11

08:2008:20 150 itfaiyeci ile 10 yangın müdahale aracı ve 1 köpüklü yangın söndürücü olay yerine ulaşmıştır.

n İtfaiyeciler tüm gün su perdesi üzerine çalışmışlardır. Köpük kullanmaya karar vermişler fakat Sağlık ve Çevre Ajansının uyarıları üzerine plan devreye sokulmamıştır.

n Sağlık ve Çevre Ajansı çok miktarda su, köpük ve yakıtın şehrin su kaynaklarına karışabileceğini açıklamıştır. Bu yüzden özel sistemler devreye sokularak süzülüp arıtılan maddelerin bölgedenuzaklaştırılmasına karar verilmiştir.

n Sağlık Kurumu, dumanın gelecekte yaratacağı etkileri araştırmak için hava araçlarıyla dumandan örnekler almıştır.

n Diğer bölgelerden gelen büyük vinçleri ve pompaları destekleyebilmek için ek bir yol yapılmıştır.

n Operasyonun güvenliğini sağlayabilmek için polis kordonu oluşturulmuştur.

n Akşam evine dönen halk görevliler tarafından yönlendirilmişlerdir.n Ertesi gün, civar iş merkezlerindeki yöneticiler hasar tespiti için

polis nezaretinde bölgeye girebileceklerdir.

1. Gün1. Gün

12

1. Gün1. Gün09:0009:00 Basın açıklaması yapılmıştır. Halk, solunum zorluğu Basın açıklaması yapılmıştır. Halk, solunum zorluğu

nedenleriyle dışarıya çıkılmaması konusunda uyarılmıştır. Polis,nedenleriyle dışarıya çıkılmaması konusunda uyarılmıştır. Polis,halkı evlerinden çıkmamaları ve camlarını sıkıca kapatmaları halkı evlerinden çıkmamaları ve camlarını sıkıca kapatmaları konusunda uyarmıştır. Dumanın gözlerde yanma ve öksürüğe konusunda uyarmıştır. Dumanın gözlerde yanma ve öksürüğe neden olacağı bildirilmiştir.neden olacağı bildirilmiştir.

nn Halk, patlamadan dolayı benzin sıkıntısı olacağı endişesiyle benHalk, patlamadan dolayı benzin sıkıntısı olacağı endişesiyle benzin zin depolamaktadır.depolamaktadır.

nn Çevre bölgelerde dahil olmak üzere bazı okulların, kütüphaneleriÇevre bölgelerde dahil olmak üzere bazı okulların, kütüphanelerin, n, kapanacağı açıklanmıştır. Bu önlem, trafik karışıklığını engellekapanacağı açıklanmıştır. Bu önlem, trafik karışıklığını engellemek mek için alınmıştır. Kapanacak okullara ilişkin bilgi için alınmıştır. Kapanacak okullara ilişkin bilgi internetinternet, , tvtv ve ve radyo aracılığıyla halka bildirilmiştir.radyo aracılığıyla halka bildirilmiştir.

nn Halka, sağlıkla ilgili sorunları için iletişim telefonları Halka, sağlıkla ilgili sorunları için iletişim telefonları duyurulmuştur. duyurulmuştur.

nn Bazı görgü tanıkları yakıt deposuna bir uçağın çarptığını Bazı görgü tanıkları yakıt deposuna bir uçağın çarptığını gördüklerini öne sürdü. Ancak polis bu iddiayı yalanladıgördüklerini öne sürdü. Ancak polis bu iddiayı yalanladı..

n 6 adet, dakikada 32,000 litre köpük sıkan yüksek basınç pompası hazırlanmış ve planın devreye sokulmasını beklemektedir.

7

13

Olay Sonrası İlk GörüntülerOlay Sonrası İlk Görüntüler

14

Olay Sonrası İlk GörüntülerOlay Sonrası İlk Görüntüler

8

15

16

Operasyonun başlaması neredeyse 24 saati bulmuştur.M1 otoyolu trafiğe sabah itibariyle açılmıştır. Olayın M1 otoyolu trafiğe sabah itibariyle açılmıştır. Olayın fotoğrafını çekmek veya izlemek için duranlar trafiğin fotoğrafını çekmek veya izlemek için duranlar trafiğin durmasına neden olmaktadır. durmasına neden olmaktadır.

nn Çevre ve Sağlık Ajansı ile Yangın ve Kurtarma Kurumu Çevre ve Sağlık Ajansı ile Yangın ve Kurtarma Kurumu arasında yapılan toplantı sonrasında Köpük ve Su arasında yapılan toplantı sonrasında Köpük ve Su kullanımının çevreye zarar vermeyeceği kabul edilerek kullanımının çevreye zarar vermeyeceği kabul edilerek plan uygulanmaya başlamıştır plan uygulanmaya başlamıştır (Dakikada 25.000 litre su ile 250.000 litre köpük karışımı kullanılmıştır).

12:40 12:40 Yangın devam ettiği için okullar bugün de kapalı Yangın devam ettiği için okullar bugün de kapalı kalmıştır.kalmıştır.

nn İtfaiyeciler alev sütunlarının hiç görülmemiş yükseklikte İtfaiyeciler alev sütunlarının hiç görülmemiş yükseklikte olduğunu söylemiştir.olduğunu söylemiştir.

nn Yangın kontrol altına alınmakta ancak dumanlar Yangın kontrol altına alınmakta ancak dumanlar yayılmaya devam etmektedir. Bu arada sıkılan köpükler yayılmaya devam etmektedir. Bu arada sıkılan köpükler havada serinlemeye yol açmaktadır.havada serinlemeye yol açmaktadır.

13:55 13:55 Yanan 20 tankın 12’si kontrol altına alınmıştır.Yanan 20 tankın 12’si kontrol altına alınmıştır.

2. Gün (12 Aralık Pazartesi)2. Gün (12 Aralık Pazartesi)

9

17

14:3014:30 Yanan ve patlamaya neden olan 5. tanktaki yangının 7 Yanan ve patlamaya neden olan 5. tanktaki yangının 7 numaralı tanka sıçraması ihtimalinden dolayı güvenlik numaralı tanka sıçraması ihtimalinden dolayı güvenlik kordonu genişletilerek M1 otoyolu tekrar kapatılmıştır.kordonu genişletilerek M1 otoyolu tekrar kapatılmıştır.

16:3016:30 Yanan 2 tank daha tamamen söndürülmüştür. Fakat Yanan 2 tank daha tamamen söndürülmüştür. Fakat sönen tanklardan biri tekrar yanmaya başlamıştır. sönen tanklardan biri tekrar yanmaya başlamıştır. Yangının yanındaki tanka sıçramasından endişe Yangının yanındaki tanka sıçramasından endişe edilmektedir. Yangının öğleden sonra kontrol altına edilmektedir. Yangının öğleden sonra kontrol altına alınabileceği açıklanmıştır. alınabileceği açıklanmıştır.

20:0020:00 İtfaiyeciler tekrar operasyona başlamışlardır. Gece İtfaiyeciler tekrar operasyona başlamışlardır. Gece yarısı tüm tankların söndürüleceği bildirilmiştir.yarısı tüm tankların söndürüleceği bildirilmiştir.

20:3720:37 Halkla acil ihtiyaçlar konusunda toplantı yapılmıştır.Halkla acil ihtiyaçlar konusunda toplantı yapılmıştır.

01:15 01:15 Gece yarısından sonra bir tank tekrar alevlenmiş fakat Gece yarısından sonra bir tank tekrar alevlenmiş fakat söndürülmüştür.söndürülmüştür.

2. Gün (12 Aralık Pazartesi)2. Gün (12 Aralık Pazartesi)

18

MüdahaleMüdahale

Yangına 180 itfaiyeci ile çevre bölgelerden 17 itfaiye birimi de katılmışlardır. Olayda toplam 650 itfaiyeci görev almıştır. Operasyonda 15 milyon litre su ile 250,000 litre köpük konsantrasyonu kullanılmıştır. Su sağlayabilmek için 30 km hortum kullanılmıştır.

10

19

Yangın Söndürme StratejisiYangın Söndürme Stratejisi

1)1) Köpük ve su karışımı üretmek için kullanılan Yapay Havuz2) İtfaiye birimleri, yangınla mücadele araçları ve köpük topu depoda

yangını söndürmek için karışımı püskürtmektedir.3) Tüm tanklar 3. gün 16.46 itibariyle söndürülmüştür. Yangınlar diğer

yerlerde devam etmektedir. 4) İtfaiyenin su perdesi doğu kısımda bulunan tankları yangından

korumaktadır.5) Her tankın çevresinde bulunan küçük duvarlar püskürtülen sıvının su

kaynaklarına karışımını engellemektedir.6) Çevre ve Sağlık Ajansı şehrin su kaynaklarında meydana gelen

kirlenmeyi tespit etmektedir. .

20

HasarHasar

11

21

Yangın ve Duman BulutuYangın ve Duman Bulutu

Duman 2750 m yükselmiştir.

22

Uydu GörüntüsüUydu Görüntüsü

12

23

n İtfaiyeciler halen olay yerinde çalışmaktadırlar. Rüzgarın şiddetini arttırmasıyla birlikte tekrar yangının çıkmasından korkmaktadırlar.

n Buncefield yangınının başladığı günden beri İtfaiye komuta ve kontrol merkezi toplam 400 kadar ihbar aldığını açıklamıştır.

n İtfaiye sorumlusu bölgesinde bir petrol rafinerisi olmasına rağmen itfaiyecilerin bu konuda eğitimi olmadığını belirtti.

5. Gün (15 Aralık Perşembe)5. Gün (15 Aralık Perşembe)

3. Gün (13 Aralık Salı)3. Gün (13 Aralık Salı)

n Sabah 8:30 itibariyle operasyon tekrar başlamıştır.n Gün ortasında büyük tank haricindeki tüm tanklar söndürülmüştür. Duman gri renk almış ve su buharıyla birlikte havaya karışmaktadır. n Yangın saat 16:45 itibariyle söndürülmüştür. Ancak itfaiyeciler çevrede münferit yangınlar çıkmasına karşın önlemler almaktadırlar.

4. Gün (14 Aralık Çarşamba)4. Gün (14 Aralık Çarşamba)

n Sabah erken saatlerinde tekrar yangın çıkmıştır. Fakat oluşacak petrol buharı riskinin yeni patlamalara neden olacağı endişesiyle itfaiyeciler, sızmış olan petrolün yanmasına karar vermişlerdir. n Okullar tekrar açılmıştır.n Polis olayın bir kaza sonucu olduğunu açıklamıştır.

24

Alınan ÖnlemlerAlınan ÖnlemlerTahliye:n 2000 kişi tahliye edilmiştir. Eğer olay Pazartesi sabahı olsaydı 30.000

çalışan olay yerine yakın iş yerlerinde olacaktı.n Tahliye edilenlerden 290 kişi sosyal tesislere gönderilmiştir.n 59 kişi ise barınma amaçlı tahliye edilmiştir.Otoyolun Kapatılması:n M1 gibi bazı anayollar ile M10 otoyolu Junction 1 ve 7 arasında

ulaşıma kapatılmıştır.n Sürücüler, M1-M25 arasında seyahat yapmamaları konusunda

uyarılmışlardır.Okulların Kapatılması:n Depo merkezli 17 km çapındaki alanda bulunan 70 okul ile birlikte

toplam 227 okul kapatılmıştır. Havaalanının Kapatılması:n Heathrow Havaalanı yoğun dumandan dolayı ulaşıma kapatılmış ve

uçuşlar Luton Havaalanına yönlendirilmiştir.Kayıp Bürosu Kurulması:İnsanlara yakınlarıyla ilgili bilgi sağlamak için 0800 096 0095 veya 0207

1580125 hatlı büro hizmete girmiştir.

13

25

Halka Halka Dağıtılan Dağıtılan

Bilgilendirici Bilgilendirici BroşürlerBroşürler

26

Acil YardımAcil Yardım

14

27

MedyaMedya

28

Olayda Toplumsal ve Bireysel Davranış Örnekleri

Halk, benzin sıkıntısı olacağı endişesiyle benzin istasyonlarını doldurmuştur.

Halk, dumanın evlere sızmaması için önlemler almıştır.

15

29

Hasar ve MaliyetHasar ve Maliyet

Yaralı DurumuYaralı Durumu: 2’si ağır yaralı olmak üzere 43 yaralı olduğu bildirildi.: 2’si ağır yaralı olmak üzere 43 yaralı olduğu bildirildi.Çevredeki Hasar Durumu: : 150 binadan 60’ı ağır hasar (yıkılması 150 binadan 60’ı ağır hasar (yıkılması

gereken) görmüştür.gereken) görmüştür.

nn İş dünyasına maliyeti en az 250 milyon İş dünyasına maliyeti en az 250 milyon poundpound olarak hesaplanmıştır.olarak hesaplanmıştır.

Bilgi Teknolojileri Merkezi

30

Alınan Dersler…Alınan Dersler…

nn Yangın Güvenlik Planına (Bütünleşik Afet Yönetim Planı) bu Yangın Güvenlik Planına (Bütünleşik Afet Yönetim Planı) bu tür büyük patlamaların da dahil edilmesi gerekmektedir. tür büyük patlamaların da dahil edilmesi gerekmektedir.

nn HertfordshireHertfordshire İtfaiyesi planında bu büyüklükte bir patlamaya İtfaiyesi planında bu büyüklükte bir patlamaya yer verilmemiş ve köpük kullanımı gerektiren bir olay ihtimali yer verilmemiş ve köpük kullanımı gerektiren bir olay ihtimali gözetilmediğinden, itfaiye köpük püskürtme aracı ile bu gözetilmediğinden, itfaiye köpük püskürtme aracı ile bu konuda eğitim almamıştır.konuda eğitim almamıştır.

nn Patlayıcı Depoların Yer Seçimi ve Çevre ile İlişkileri Patlayıcı Depoların Yer Seçimi ve Çevre ile İlişkileri Konusunda Yeni Planlamaların Yapılması Gerekmektedir.Konusunda Yeni Planlamaların Yapılması Gerekmektedir.

nn Patlayıcı Depolarda Olası Yangınlarla Mücadele için Ekipman Patlayıcı Depolarda Olası Yangınlarla Mücadele için Ekipman ve Eleman Kapasitesi Yetersiz Kalmıştır. ve Eleman Kapasitesi Yetersiz Kalmıştır.

nn Denetim mekanizmalarının yeniden gözden geçirilmesi Denetim mekanizmalarının yeniden gözden geçirilmesi gerekmektedir.gerekmektedir.

16

31

KaynaklarKaynaklarnn http://www.milliyet.com.tr/2005/12/13/yasam/yas05.htmlhttp://www.milliyet.com.tr/2005/12/13/yasam/yas05.html

nn http://en.wikipedia.org/wiki/2005_Hertfordshire_Oil_Storage_Termhttp://en.wikipedia.org/wiki/2005_Hertfordshire_Oil_Storage_Terminal_fireinal_fire

nn http://english.aljazeera.net/NR/exeres/671C6776http://english.aljazeera.net/NR/exeres/671C6776--D4D0D4D0--40164016--BF68BF68--477AB6E41B4A.htm477AB6E41B4A.htm

nn http://news.bbc.co.uk/2/hi/in_pictures/4518026.stm#http://news.bbc.co.uk/2/hi/in_pictures/4518026.stm#

nn http://www.cnnturk.com.tr/DUNYA/haber_detay.asp?PID=319&HID=1&hahttp://www.cnnturk.com.tr/DUNYA/haber_detay.asp?PID=319&HID=1&haberID=berID=145186145186

nn http://www.cnn.com/2005/WORLD/europe/12/13/britain.oil.blasts/inhttp://www.cnn.com/2005/WORLD/europe/12/13/britain.oil.blasts/index.htmldex.html

nn http://www.guardian.co.uk/buncefield/0,16903,1665380,00.htmlhttp://www.guardian.co.uk/buncefield/0,16903,1665380,00.html

nn http://www.sprol.com/?p=294http://www.sprol.com/?p=294

nn http://www.hertsdirect.org/yrccouncil/hcc/fire/http://www.hertsdirect.org/yrccouncil/hcc/fire/

nn http://news.independent.co.uk/uk/this_britain/article332433.ecehttp://news.independent.co.uk/uk/this_britain/article332433.ece

nn http://www.kmcinternational.com/media/media_item.cfm?id=73&cat=4http://www.kmcinternational.com/media/media_item.cfm?id=73&cat=4

nn http://www.http://www.spikedspiked--onlineonline..coco..ukuk//PrintablePrintable/0000000CAEC4.html/0000000CAEC4.html