GS Phan Đình Diệu Góp ý Về Dự Thảo Hiến Pháp 1992
8
GS Phan Đình Diệu góp ý về dự thảo Hiến pháp 1992 - Một bài phát biểu cách đây 21 năm nhưng vẫn còn nguyên tính thời sự Lời dẫn của Diễn Đàn : Bài viết mà bạn có thể mở ra bằng cách bấm vào tên bài ở dưới đây, là bản ghi lời phát biểu của giáo sư Phan Đình Diệu tại Hội nghị Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ngày 12.3.1992 (nghĩa là cách đây gần đúng 21 năm), “góp ý” về dự thảo Hiến pháp 1992, bản Hiến pháp mà ĐCS và Nhà nước VN đang chuẩn bị “tân trang” như chúng ta đã biết. Với những ai đã liếc qua bản Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 , và theo dõi các bài báo chính thống về những buổi “góp ý” về bản dự thảo này, không khó để thấy rằng tư duy của ban lãnh đạo Đảng và Nhà nước hôm nay chẳng khác gì mấy so với hơn 20 năm qua dù rằng chính vì cái tư duy ấy mà tình hình đất nước đã xấu đi rất nhiều, cả về nguy cơ mất độc lập do sự đe doạ trắng trợn của anh bạn láng giềng khổng lồ phương bắc, và về các tệ nạn của nền chính trị trong nước. Trong khi nền kinh tế lún sâu vào khủng hoảng, giáo dục và y tế tụt hậu hàng chục năm so với các nước láng giềng, thì bộ máy cầm quyền tha hoá và bất lực trong việc giải quyết các vấn đề cơ bản của xã hội ấy lại tỏ ra ngày càng hung hãn hơn đối với người dân. Tìm mọi cách bám chặt lấy quyền lực rõ ràng là phương châm chủ đạo của bộ máy đó trong kịch bản “sửa đổi hiến pháp” mà họ đang đạo diễn, bắt các “đoàn thể quần chúng” phải tổ chức trình diễn và báo chí chính thống phải vỗ tay phụ hoạ dù chẳng lôi cuốn được bao nhiêu người xem. Nhưng tình hình không phải là khác biệt duy nhất so với khi dự thảo Hiến pháp 1992 được đưa ra “lấy ý kiến nhân dân”. Với sự phát triển của các phương tiện truyền thông mới (điện thoại, internet), một “người chơi” mới đã nhảy lên sân khấu, khiến vở kịch sôi động hẳn lên : các blogs, website tư nhân, mà mức độ phản ánh tình hình vừa đa dạng vừa đúng đắn hơn nhiều so với các phương tiện truyền thông chính thống. Dù rất muốn (và đã thử dùng nhiều biện pháp cả kỹ thuật và trấn áp) nhà cầm quyền đã không thể giập tắt tất cả những cơ quan ngôn luận “ngoài luồng” đó. Từ bản Kiến nghị của 72 nhân sĩ tới trang Cùng viết Hiến pháp , và rất nhiều bài viết khác (mà mặt báo này đã phản ánh, cả qua các bài viết trong mục thời sự Việt Nam và qua các đường dẫn trong mục “Thấy trên mạng”), như những bài của giáo sư Hoàng Xuân Phú, của ông Nguyễn Trung, của nhà báo Huy Đức…, nhờ các cơ quan “lề dân” đó mà nhiều tiếng nói “ngoài kịch bản” đã vang lên, dõng dạc, mạnh mẽ, chỉ những người giả điếc mới không nghe thấy. Những tiếng nói đòi một Hiến pháp dân chủ; cho một đất nước dân chủ, không còn chịu sự kềm kẹp của vòng kim cô ý thức hệ, của “điều 4″ hay “16 chữ vàng”; không còn “sự lãnh đạo” của Đảng nào được coi như đương nhiên, bất biến – không đảng phái nào được đứng trên dân tộc, trên nhân dân… Những đòi hỏi đó, những ý kiến tâm huyết, trí tuệ đó, chắc những ai từng đọc những bài viết của GS Phan Đình Diệu sẽ không ngạc nhiên khi tìm lại chúng trong bài phát biểu mà
-
Upload
xaydungtnx -
Category
Documents
-
view
2 -
download
0
description
GS Phan Đình Diệu Góp ý Về Dự Thảo Hiến Pháp 1992
Transcript of GS Phan Đình Diệu Góp ý Về Dự Thảo Hiến Pháp 1992
GS Phan nh Diu gp v d tho Hin php 1992 -Mt bi pht biu cch y 21 nm nhng vn cn nguyn tnh this
Li dn caDin n:Bi vit m bn c th m ra bng cch bm vo tn bi di y, l bn ghi li pht biu ca gio s Phan nh Diu ti Hi ngh U ban Trung ng Mt trn T quc Vit Nam ngy 12.3.1992 (ngha l cch y gn ng 21 nm), gp v d tho Hin php 1992, bn Hin php m CS v Nh nc VN ang chun b tn trang nh chng ta bit.Vi nhng ai lic qua bnD tho sa i Hin php 1992, v theo di cc bi bo chnh thng v nhng bui gp v bn d tho ny, khng kh thy rng t duy ca ban lnh ong v Nh nc hm nay chng khc g my so vi hn 20 nm qua d rng chnh v ci t duy y m tnh hnh t nc xu i rt nhiu, c v nguy c mt c lp do s e do trng trn ca anh bn lng ging khng l phng bc, v v cc t nn ca nn chnh tr trong nc. Trong khi nn kinh t ln su vo khng hong, gio dc v y t tt hu hng chc nm so vi cc nc lng ging, th b my cm quyn tha ho v bt lc trong vic gii quyt cc vn c bn ca x hi y li t ra ngy cng hung hn hni vi ngi dn. Tm mi cch bm cht ly quyn lc r rng l phng chm ch o ca b my trong kch bn sa i hin php m h ang o din, bt cc on th qun chng phi t chc trnh din v bo ch chnh thng phi v tay ph ho d chng li cun c bao nhiu ngi xem.Nhng tnh hnh khng phi l khc bit duy nht so vi khi d tho Hin php 1992 c a ra ly kin nhn dn. Vi s pht trin ca cc phng tin truyn thng mi (in thoi, internet), mt ngi chi mi nhy ln sn khu, khin v kch si ng hn ln : cc blogs, website t nhn, m mc phn nh tnh hnh va a dng va ng n hn nhiu so vi cc phng tin truyn thng chnh thng. D rt mun (v th dng nhiu bin php c k thut v trn p) nh cm quyn khng th gip tt tt c nhng c quan ngn lun ngoi lung . T bnKin ngh ca 72 nhn sti trangCng vit Hin php, v rt nhiu bi vit khc(m mt bo ny phn nh, c qua cc bi vit trong mc thi s Vit Nam v qua cc ng dn trong mc Thy trn mng),nh nhng bi ca gio s Hong Xun Ph, ca ng Nguyn Trung, ca nh bo Huy c, nh cc c quan l dn m nhiu ting ni ngoi kch bn vang ln, dng dc, mnh m, ch nhng ngi gi ic mi khng nghe thy. Nhng ting ni i mt Hin php dn ch; cho mt t nc dn ch, khng cn chu s km kp ca vng kim c thc h, ca iu 4 hay 16 ch vng; khng cn s lnh o ca ng no c coi nh ng nhin, bt bin khng ng phi no c ng trn dn tc, trn nhn dnNhng i hi , nhng kin tm huyt, tr tu , chc nhng ai tng c nhng bi vit ca GS Phan nh Diu s khng ngc nhin khi tm li chng trong bi pht biu m Din n hn hnh gii thiu hm nay. Nh mt chng t m lch s cn ghi nhn, v cng nh mt ng gp vo cuc tho lun ang din ra, khi nhng trong bi pht biu dng cm ny chng may cho chng ta vn khng h mt tnh thi s.Pht biu ca ng Phan nh Diu ti Hi ngh y ban Trung ng Mt trn T quc Vit nam ngy 12 thng 3 nm 1992.
Knh tha on ch tch,Knh tha tt c cc v i biu,Ti xin php c mt s kin tham gia cuc tho lun k ny tc l v d tho Hin php. KIN TH NHT: Chng ta ang sng trong mt tnh hnh m t nc v th gii c rt nhiu vn cn c nhn thc v l gii mt cch tnh to. V nhng kh khn ca t nc, ti xin khng phi ni li. Nhng vn ct li l hin nay t nc i hi g? Theo ti ngh, ci ln nht m t nc i hi l phi pht huy c tt c mi nng lc ca tt c cc thnh vin ca dn tc trong tinh thn on kt, ha hp, t cng a t nc thot ra khi cuc khng hong v tin kp vi th gii. Phi trn c s pht huy tht s mi nng lc ca dn tc th mi c th tn dng c nhng thnh tu ca th gii hin i, tn dng c nhng kh nng hp tc vi bn ngoi, v do , mi c th s dng c mi thun li xy dng mt nc Vit Nam giu mnh, c cuc sng no m hnh phc trong cng ng th gii ang bc sang mt giai on vn minh mi. Ti ni iu bi v hin nay, trong iu kin m ca, nhiu khi ta hy vng qu nhiu vo nhng quan h vi nc ngoi, u t ca nc ngoi, v.v iu l ht sc quan trng, nhng ci quan trng hn na, ci ct li nht l phi lm sao pht huy c mi nng lc ca chnh bn thn chng ta. Bi v dn tc ta, nu khng pht huy c nng lc ca chnh mnh, th d ngi nc ngoi c t u t vo, chng ta cng ch ng vai tr ca nhng k y t hn mn m thi. Cho nn vn lm ch, vn pht huy tht s nng lc ca mi thnh phn ca dn tc, khng phn bit i x, khng c hn th, ha gii, ha hp, mi l ci ct li, ci c bn nht. Nng lc y chng ta c. Cn thi hnh bt k mt chnh sch phn bit no, bt k s chia r no, bt k s duy tr tnh trng i ch th hn no, cng u nguy him cho qu trnh on kt chn hng t nc. V vy, Hin php, theo ti ngh, cn phi c bn trn tinh thn , to iu kin cho x hi Vit nam tin theo hng . V cng cn ni thm rng vi t cch mt b lut c bn, cao nht, th hin php phi thc s l b lut c bn v cao nht, khng c bt k mt th lut no khc, thnh vn hay khng thnh vn, cao hn n. KIN TH HAI: Vy nhng i hi ca t nc hin nay cn c phn nh trong th ch xy dng nh nc, tc l c phn nh trong Hin php, nh th no? Nh chng ta bit, qua s vn ng ca t nc ta cng nh trn th gii va qua, th iu r l chng ta phi t b m hnh ch ngha x hi kiu c xy dng mt t nc, mt th ch c nn kinh t th trng tht s (d nhin l c s iu tit ca nh nc) v mt ch chnh tr dn ch on kt dn tc, c ngha l mt x hi dn s v mt nh nc dn ch php quyn. V th, y c nhiu vn cn phi dt khot v phi c nhng quan im r rng. Bi v, nu theo hng th r rng ch x hi ch ngha vi t cch l mt th ch x hi, tc l mt hnh thi t chc x hi trong ch s hu cng cng l c bn hay gn nh l duy nht, trong nn kinh t c qun l tp trung bng k hoch thng nht ca nh nc, trong c mt ch chnh tr do mt ng lnh o theo m hnh chuyn chnh v sn, chng t l khng th duy tr c na v l s cn tr cho mi tin b ca dn tc. V cng nh c chng t, n l s cn tr v b ph b nhiu ni trn th gii. V vy, chng ta phi dng cm nhn thy rng ch x hi ch ngha theo m hnh , tc l theo ch ngha Mc Lnin, khng cn p ng c mc tiu pht trin ca dn tc trong giai on hin nay. Mt vn t ra l c th chng c gng kt hp mt nhu cu khng th bc b c l pht trin nn kinh t th trng vi mt duy tr th ch chnh tr x hi ch ngha kiu chuyn chnh v sn do mt ng lnh o? Ti ngh, y mi th ch, mi cch t chc x hi c logic ca n v trong mi logic c nhng yu cu v tnh nht qun ca n. Khng th d dng t b mt s yu t ny m li gi nguyn mt s yu t khc. Thc t my nm qua cho thy trong iu kin pht trin kinh t th trng, nhng vn gi s c quyn lnh o, th khng phi chng ta pht huy c tnh tch cc ca c hai th ch , m tht ra x hi ng thi chu tc ng tiu cc ca c hai th ch. Bi v, trong mt nn kinh t khng c hng ha th ngi ta khng th dng quyn bn i c. Nhng mt nn kinh t th trng m vn gi c quyn th quyn cng l mt th hng ha. V trong my nm qua, nn tham nhng khng th tr c chnh l hnh thc kt hp s c quyn v nn kinh t hng ha. V khng c th hng ha no li d n d li nh quyn lc. Tham nhng v thc cht l vic bin mt cch phi php quyn lc thnh hng ha. Cho nn khng th kt hp nhng yu t khng th dung ha c ca hai th ch hy vng to ra mt hnh thi tch cc c. Chng ta cn nhanh chng khc phc nhng yu t cng li ci tiu cc nh vy. Tht ra, kinh t th trng khng phi ci g cng tt c. Kinh t th trng cng c nhiu mt tiu cc ca n. Chnh v vy, pht trin c nn kinh t th trng v n c th pht huy c mt tch cc v hn ch c mt tiu cc, th i hi phi tng cng lut php, i hi phi c mt h thng lut php tht y v c kh nng iu chnh mi mi quan h phc tp trong mt x hi c kinh t th trng. Do , phi tng cng lut php, tng cng dn ch, phi xa b c quyn. lm c nh vy phi bo m quyn t do dn ch, c bit nhng quyn t do ngn lun, t do bo ch, t do t tng, t do ph phn ca nhn dn. Trong iu kin , ti ngh phi dng cm nhn vo s tht v c s la chn khoa hc v logic. Trong s la chn ny, ti hon ton ng vi nhiu kin c pht biu l: khi khi nim ch ngha x hi theo kiu c khng cn thch hp na, cn theo mt kiu mi no th chng ta cha h nh hnh c, th khng nn ghi nhng t nh vy trong mt vn bn php lut c tnh cht bt buc i vi ton dn trn t nc ny. Chng ti ngh nhng thut ng ch ngha x hi, ch ngha Mc Lnin, v.v trong Hin php u nn tm gc li. C b vnh vin hay khng, chuyn ta hy xt sau, nhng t nht l nn tm gc li. T quc ny cha phi l T quc x hi ch ngha, ti sn cng cng cng khng phi l ti sn x hi ch ngha, nhng ch y khng mang mt ni dung g c. V vy ch cn ni chng ta bo v T quc Vit Nam, chng ta xy dng t nc Vit Nam, chng ta bo v ti sn cng cng trn t nc ny, th l . Ban ny, Linh mc Vng nh Bch c ni: v c s khc bit t tng gia ch ngha Mc Lnin v tn gio, do nu ghi ch ngha Mc Lnin vo Hin php th rt kh x i vi ng bo tn gio. Ti khng theo mt tn gio no, ti l mt ngi lm khoa hc, nhng v l mt ngi lm khoa hc, ti hiu rng trong hc thuyt ca Mc v c trong s pht trin v sau ca Lnin c nhng yu t tch cc cn gi, ng thi c rt nhiu yu t m thi i chng ta vt qua, khoa hc bc b. Vi t cch l mt nh khoa hc, ti cng khng th i ln u mt ch ngha, xem nh n l mt th nh sng bt bin, mt nh sng vn nng chiu ri cho mi t duy ca mnh. Chng ta cng khng nn bt c dn tc ta phi i ln u bt k mt ch ngha no, bt k mt c nhn no. Dn tc phi trn ht.Trn tinh thn , ti ngh rng nu t vn i tn nc, th ti hon ton ng vi anh L nh Hoan pht biu ban sng l nn ly mt ci tn cc k n gin, nhng phn nh mi tnh cm tha thit nht ca mi ngi dn t nc ny, d bt k gc tri no, l tn NC VIT NAM. Vit nam thi, khng cn c m t no bn cnh c. KIN TH BA: Du bit rng nhiu ngi khng mun ni n mt vn kh t nh v khng phi d pht biu, ti cng xin mnh dn cp. l vn ng lnh o. Chng ti ngh n lc cn la chn: Mt Hin php theo m hnh chuyn chnh v sn, do ng cng sn lnh o, hay mt Hin php dn ch php quyn? Na vi th s t mu thun. Ti khng c th gi phn tch k y, nhng r rng c rt nhiu mu thun trong bn d tho Hin php hin nay. Khng ch l mu thun, m cn c nhiu ch phn nh khng tht v nhiu iu b che giu ng sau nhng ngn t ca vn bn. V, nu gi iu 4, tc l gi iu ni ng l lc lng lnh o ca Nh nc v x hi, th cn c mt chng qui nh r rng v ng lnh o. trung thc vi dn tc th cn ni r ng lnh o l nh th no? Trong iu kin , quc hi c cn l c quan quyn lc cao nht na khng? Hay ng l c quan quyn lc cao nht, cn quc hi ch l c quan th ch ha cc ngh quyt ca ng? Nhng iu nh vy cn c ghi r thnh nhng iu trong Hin php, c vy mi sng phng v trung thc vi nhn dn. Nu khng lm nh vy, th Hin php s l hnh thc v s chuyn quyn ty tin s thc t ng tr nh ta bit t trc n nay. Cn nu qu thc tha nhn Quc hi l c quan quyn lc cao nht th khng mu thun, phi khng c iu 4. Trong trng hp ng phi ginh quyn lnh o bng s tn nhim, bng cch ra ng c Quc hi trong cuc bu c thc s t do v bnh ng, v ginh a s trong Quc hi. ng lnh o, nh vy, l phi ng trong dn tc, nm trong dn tc, cng vi dn tc tranh quyn lnh o, ch khng phi t t mnh ng trn dn tc, ng ngoi dn tc, ng trn Nh nc t p t quyn lnh o ca mnh. Th l cng minh v minh bch. Nh th, ti chc rng uy tn ca ng s cao hn. Bit bao thi k trc y, lm g c iu qui nh trong Hin php l ng lnh o, m ng vn c nhn dn tha nhn, v r rng uy tn ca ng hi cao hn c thi k m s lnh o c ghi vo Hin php. Ti khng chng li s lnh o ca ng. Ti mong mun c mt ng vi t cch l mt lc lng chnh tr c t chc v c kinh nghim, c tr tu v c nng lc tp hp, ginh c s tn nhim ca nhn dn v lnh o t nc trong mt th ch dn ch. Nhng ti cng khng mong c mt ng t p t quyn lnh o ti cao, bt chp mi lut php, ng trn Nh nc. iu ch lm gim uy tn ca ng v a thit thi n cho dn tc m thi. KIN TH T: Vn quyn con ngi v quyn cng dn. Trong bn d tho c mt chng di, nhng sp xp cha tha ng lm. Mi chng ta trong x hi u c quyn con ngi v quyn cng dn, bi v mi c nhn sng trong x hi vi hai t cch: t cch l mt c nhn cn c bo v, cn c tn trng tn ti nh mt con ngi c th v t cch th hai l nh mt thnh vin ca cng ng dn tc. Quyn con ngi l quyn tn ti nh mt c th, quyn cng dn l quyn tn ti v gp phn nh mt thnh vin ca cng ng dn tc. Nhng quyn nh bt kh xm phm, t do c tr, t do t tng, t do i li, v.v l nhng quyn con ngi. Cn quyn cng dn c bn l quyn tham gia cng vic ca cng ng: tham gia la chn nhng ngi xng ng vo b my cai qun cng ng, tc l quyn bu c, ng c, quyn hi hp, quyn lp hi. Nhng nn nh rng nhn dn khng ch thc hin quyn dn ch thng qua cc c quan dn c, ngha l c 4-5 nm i bu mt ln l xong. Nhn dn cn c quyn tham gia qun l nh nc trong qu trnh hot ng hng ngy v thng xuyn ca nh nc v ca x hi. Nhng tham gia bng cch no? D nhin khng phi lc no cng tp hp dn li ly phiu v tng vn . Cng khng phi lc no cng c th tp hp dn li bn chuyn ny, chuyn khc. V vy, quyn c bn ca dn trong vic thng xuyn ph phn v gp phn vo vic qun l Nh nc l thng qua d lun, tc l quyn t do ngn lun, t do bo ch. Quyn ny cc k quan trng. Quyn t do ngn lun v t do bo ch khng ch nm trong phm vi quyn con ngi, m y l quyn ca nhn dn gp phn vo cng vic ca cng ng. Cho nn chng ti ngh phi tht s tn trng nhng quyn ny v to iu kin cho nhng quyn ny c v tr thch ng. Mt x hi s hon ton t lit nu nh khng c quyn t do ngn lun, quyn t do bo ch, tc l nhng quyn m danh t khoa hc gi l to ra nhng feedback, nhng lin h ngc. Trong h iu khin ca x hi, khng c n th x hi b t lit v s thao tng ca quyn lc l iu khng th trnh khi. Nhng chuyn tham nhng, nhng chuyn c quyn, c li, trong c nhng chuyn ty nh nh xy ra trong thi gian va qua, s khng th no khc phc c, l bi v nu ch giao cho nhng c quan quyn lc th lm sao chng c nhng t nn m ngun gc chnh l t quyn lc? Nhng chuyn nh ha gi nh thnh ph H Ch Minh chng hn,ti sao khng cng b trn bo ch danh sch nhng ngi c hng nh ha gi? Nu cng b nh th th s r ra ai l ngi tham nhng v cn phi chng tham nhng nh th no. Cho nn, mi lin h ngc, quyn t do ngn lun, t do bo ch, quyn t do pht biu ca nhn dn trong i sng hng ngy, quyn to ra d lun l quyn c bn, rt c bn, nm trong cc quyn cng dn ca chng ta. Ti ngh trong Hin php cc quyn cng dn c ghi thnh mt nhm, cn cc quyn con ngi th ghi thnh mt nhm khc. KIN TH NM: V Quc hi. Mun quc hi tr thnh c quan quyn lc cao nht, phi c hai iu kin: 1) i biu quc hi phi c nng lc tht s hiu c quyn lc cao nht v c kh nng thc hnh quyn lc . 2) i biu phi c th gi lm cng vic i biu ca mnh. Cn nu quc hi ch gm cho thnh phn, k c nhng ngi khng hiu g v cng vic Nh nc, xun thu nh k ngi vi nhau gi l c kin v nhng vn trng i ca t nc th lm sao c kin c. Ti ng i biu quc hi phi c nhng tiu chun v kin thc, nng lc, nhng cng phi c tiu chun ny na: i biu quc hi phi bo m dnh hon ton th gi lo vic ca quc hi trong nhim k ca mnh. Nu t xt thy khng iu kin , th khng nn ng c i biu. Mt Quc hi lm vic thng xuyn tht s i din cho tr tu ca dn tc l ht sc cn thit bo m cho Quc hi l c quan quyn lc cao nht ca Nh nc. Hin nay, khi chuyn sang kinh t th trng, cn c h thng lut php tht y v hon chnh, nu c nh hin nay, mi nm Quc hi hp hai ln, mi ln ch thng qua vi ba lut mt cch khng y tr tu lm, tt nhin s khng bao gi c lut cho mt nn kinh t pht trin lnh mnh. M khng c lut y v hon chnh th ch c th c mt nn kinh t qu qut, cha ng rt nhiu tiu cc honh hnh m thi.Do , ti ngh cn thc s i mi vic bu c i biu Quc hi, c bit l vic tn trng quyn t do v bnh ng trong ng c. Quyn ng c l quyn bnh ng ca mi cng dn. Ch cn tha mn mt s iu kin qui nh l u c quyn ng c. iu kin c th l ngi ng c phi hi mt s ch k c ca c tri (c th l 5 nghn ch k chng hn). Nhng ch k c th l ca c tri trong mt on th hay trn a bn dn c. Vic hip thng c th c tin hnh gia cc on th gii thiu cc ng c vin chung. Sau , cn np n ng c cho ban bu c, ch khng phi np n cho y ban trung ng Mt trn T quc. Mt trn l mt t chc ca cc on th, khng phi l mt c quan nh nc t chc bu c. Vic lp danh sch bu c l ca c quan Nh nc v bu c trung ng v a phng. KIN TH SU: V t chc Nh nc. l vn phc tp. Chng ta dng nh thch ph phn ci gi l tam quyn phn lp (tc quyn lp php, quyn hnh php v quyn t php) nh l mt ci g ca ch t bn. Tht ra l mt hnh thc t chc nh nc tin b ca loi ng. D nhin, chng ta c th theo hoc khng theo, c th ch bin theo cch ny hay cch khc. Theo ti, trong iu kin thc t ca chng ta hin nay, cn tn trng tnh cht c lp ca cc quyn , nhng c th khng theo mt hnh thc t chc hon ton phn lp. V quyn hnh php nn c qui nh trch nhim c nhn tht r rng v y ca th tng. Cn v Quc hi, ti ng vi nhng kin nh ca gio s L Chnh Trung va ri. Nu Quc hi lm vic thng xuyn th khng cn c y ban thng v Quc hi, m ch cn c ch tch v cc ph ch tch. Cc k hp khng nn cch nhau su thng m phi ngn hn. Do , cng khng cn y ban thng v Quc hi. Chc ch tch nc nh bn d tho trnh by l hon ton cn thit. H thng hnh php th r rng cn phi c s ch o tp trung v thng nht. Do , phi b nhim nhng vin chc chu trch nhim hnh php ti cc a phng. C th tham gia kin ngi ny, ngi khc, nhng phi b nhim. V ngi c b nhim phi chu trch nhim trc cp b nhim mnh. KIN TH BY: V vai tr ca Mt trn v cc on th. Ti ngh cn xem xt nghim tc l c nn tip tc nh nc ha cc on th nh hin nay khng ? Bi v hin nay, chng ta ci g cng da vo nh nc c. Tht au lng l mi khi Mt trn lm g, cng nghe ku Nh nc i x vi Mt trn nh th ny, nh th kia, nh nc cn c ch th ny, th kia, v.v Nu chng ta l t chc qun chng, tc l mt t chc c thnh lp trn c s t nguyn ca qun chng, th ci r ca chng ta l qun chng, ch khng phi nh nc. V nh vy, sc mnh ca chng ta l sc mnh phn nh nguyn vng, tm t, ngh ca qun chng, ch khng phi l ci ui nht nho ca b my nh nc. Ti ngh: trong vic chuyn bin nh nc thnh mt nh nc dn ch php quyn, cc tng lp nhn dn, cc thnh phn nhn dn c quyn thnh lp cc on th, cc hi on ca mnh mt cch hon ton t nguyn, v iu cn c bo m trong hin php v quyn lp hi, th l . Cng khng cn nu trong Hin php l c nhng on th no. c bit, khng nn xem cc on th ca nhn dn l nm trong c cu ca h thng nh nc, l nhng thnh phn ca mt h thng chnh tr chu s iu khin ca ng v Nh nc. D nhin, nh vy th cc on th chng ta cng phi dng cm khng n lng ca Nh nc. Ti ngh ngn sch Nh nc ch chi cho b my Nh nc, khng chi cho bt k on th no. V vy, cc c quan ng, cc c quan on th khng n lng t ngn sch nh nc.Cui cng, ti khng hy vng nhng iu trnh by ni trn s c xem xt phn tch trong mt thi gian ngn, cng nh kin ca nhiu v trnh by trong hi ngh ny chc chn s cn c nghin cu k. Nh nhiu v phn nh, vic tho lun d tho Hin php ln ny qu vi vng, nhn dn cha c iu kin gp y . Do , nn chng ln ny ch nn a ra mt s iu sa i Hin php 1980 to thun li cho nhng cng vic trc mt, v d nh nhng iu khon v ch kinh t, nhng iu khon v vn bu c quc hi, v.v Cn vic sa i ton din xy dng mt Hin php mi th giao cho Quc hi mi tin hnh trong c nhim k sp ti./.
