GEZİCİ MEVSİMLİK TARIM İŞÇİLERİNİN OLUMSUZ YAŞAM … · Yenişehir/ Çardak Kampı; Kamp...
Transcript of GEZİCİ MEVSİMLİK TARIM İŞÇİLERİNİN OLUMSUZ YAŞAM … · Yenişehir/ Çardak Kampı; Kamp...
GEZİCİ MEVSİMLİK TARIM İŞÇİLERİNİN OLUMSUZ YAŞAM KOŞULLARI: BURSA 2010-2018
Dr. Bahar Örün Demirel
Dr. Yüksel Nurgül Çelebi
Doç.Dr. Alpaslan Türkkan
Giriş ve Amaç
• Tarımsal üretim için bir yerden bir yere göç eden ve sezon sonunda evlerine geri dönen işçiler için mevsimlik gezici tarım işçisi kavramı kullanılmaktadır.*
• TÜİK 2014 verisine göre tarımda 5 milyon 470 bin kişi istihdam edilmektedir. Bu sayının 2,5 milyonu mevsimlik tarım işçisi olup yaklaşık 546 bini gezici mevsimlik tarım işçisidir.**
* www.mevsimliktarımiscileri.com, “Mevsimlik Tarım İşçileri.”** K. Çelik, Z. Şimşek, Y. Yüce, T. Aylin, and K. Duman, “GEZİCİ MEVSİMLİK TARIM İŞİNDE ÇALIŞAN KADINLARIN ÇALIŞMA VE YAŞAM KOŞULLARININ İRDELENMESİ.”
• Dezavantajlı grup
• Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma ve Sosyal Hayatlarının İyileştirilmesi Konulu Başbakanlık Genelgesi (2010/6)
• Mevsimlik Tarım İşçileri Konulu Başbakanlık Genelgesi (2017/6)
• Bu çalışma Bursa’daki, mevsimlik gezici tarım işçilerinin barınma ve yaşam koşullarını değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.
• Tuvaletlerde su bağlantısı olmaması ve temizliğine dikkat edilmemesi
• Evsel sıvı atıklar için toplayıcı bir sistemin olmaması
• Bu sıvı atıkların yakındaki bir dereye veya toprağa verilmesi
• Çoğu çadır kampında çöp konteynerlarının olmaması veya yetersiz sayıda olması çevrede çöplerin birikmesine
• Biriken bu çöplerin yakılması da hava kirliliğine, aynı zamanda çeşitli hastalıklara neden olan mikroorganizmaların üremesine
• Herhangi bir dezenfeksiyon işlemi uygulanmayan
• Düzenli olarak temizlenmeyen su depoları • Çeşmeden akan suların kirli olması
• Mutfakların çoğu kamp alanlarında dışarda olması gıdaların açıkta saklanması
• Haşerelere karşı ilaçlama yapılmaması
YÖNTEM
• Mevsimlik Tarım İşçilerinin Sağlık Sorunları ve Barınma Koşulları: Yenişehir/Çardak Örneği, Ağustos 2010
• Mevsimlik Tarım İşçilerinin Sağlık Sorunları ve Barınma Koşulları, Mart 2011
• Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Barınma Koşulları: Bursa’nın Batısında Karacabey/Mustafakemalpaşa Örneği, Şubat 2014
• Mevsimlik Tarım İşçileri Çadır Kamp Alanları Ziyaretleri, Temmuz-Ağustos 2016
• Mevsimlik Tarım İşçilerinin Barınma Koşulları ve Sağlık Sorunları, Temmuz 2018
Bursa Tabip Odası tarafından oluşturulan raporlar incelenerek hazırlanmıştır.
BULGULARTablo 1. Yenişehir/ Çardak Kampı; Kamp Alanının ve Çadırların Özellikleri,2010-2011
Özellikler 2010 2011
İlçe Yenişehir Yenişehir
Temiz içme ve kullanma suyu Yok,artezyen kuyusundan Yok, artezyen kuyusundan
Aydınlatma Elektrik yok Elektrik yok
Banyo Ortak Ortak
Tuvalet Ortak Ortak
Tuvalet tipi Çukurlu hela Çukurlu hela
Çöp toplama şekli Konteyner var Konteyner var
Çöp bertaraf şekli Düzenli çöp toplama hizmeti yok Düzenli çöp toplama hizmeti yok
Haşerelere karşı ilaçlama Yok Yok
Bursa Tabip Odası. Mevsimlik Tarım İşçilerinin Sağlık Sorunları ve Barınma Koşulları: Yenişehir/Çardak Örneği. Ağustos 2010Bursa Tabip Odası. Mevsimlik Tarım İşçilerinin Sağlık Sorunları ve Barınma Koşulları. Mart 2011
BULGULARTablo 2. Karacabey/Mustafakemal Paşa’da Bulunan Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Kamp Alanlarının ve Çadırların Genel Özellikleri, Şubat 2014
Özellikler Ortasarıbey Eskisarıbey Ovaesemen Çeltikçi
İlçe Karacabey Karacabey Karacabey Mustafakemal paşa
Temiz içme ve
kullanma suyu
Boru sistemi ile köyden
sağlanıyor
Su deposu olarak kullanılan
tankerden
Kendi imkanları ile
köyden getiriyorlar
Kendi imkanları ile
köyden getiriyorlar
Banyo Prefabrik var Yok Yok Yok
Tuvalet Prefabrik var Yok Yok Yok
Tuvalet tipi Fosseptik Çukurlu hela Çukurlu hela Çukurlu hela
Düzenli sağlık hizmeti Yok Yok Yok Yok
Bursa Tabip Odası. Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Barınma Koşulları: Bursa’nın Batısında Karacabey/Mustafakemalpaşa Örneği. Şubat 2014
BULGULAR
Tablo 3. Karacabey ve Mustafakemal Paşa’da Bulunan Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Kamp Alanlarının ve Çadırlarının Genel Özellikleri, 2016
Özellikler Ortasarıbey Eskisarıbey İsmetpaşa Beylik Çeltikçi Çeltikçi güney
kampı
İlçe Karacabey Karacabey Karacabey Karacabey Mustafakemal paşa Mustafakemal
paşa
Aydınlatma Elektrik var Elektirik var Elektirik yok Elektrik var Güneş enerjisi
paneli
Elektrik var
Banyo Prefabrik var Prefabrik var Yok Yok Yok Yok
Tuvalet Prefabrik var Prefabrik var Prefabrik var Yok Yok Yok
Tuvalet tipi Fosseptik Çukurlu hela Çukurlu hela Çukurlu hela Çukurlu hela Çukurlu hela
Düzenli sağlık
hizmeti
Yok Yok Yok Yok Yok Yok
Bursa Tabip Odası. Mevsimlik Tarım İşçileri Çadır Kamp Alanları Ziyaretleri. Temmuz-Ağustos 2016
BULGULARTablo 4.Yenişehir/Çeltikçi’de Gezici Mevsimlik Tarım İşçileri Kamp Alanlarının ve Çadırlarının Genel Özellikleri, 2016
Özellikler Çeltikçi
İlçe Yenişehir
Temiz içme ve kullanma suyu BUSKİ tarafından getirilmiş
Yapı malzemesi Demir iskelet- branda Kaymakamlık tarafından
verilmiş
Çevre güvenliği Belediye tarafından tel örgü ile çevrilmiş
Aydınlatma Tek aboneli süzme saatli bir yöntemle elektrik
veriliyor
Banyo Ortak prefabrik
Tuvalet Ortak prefabrik
Tuvalet tipi Fosseptik
Düzenli sağlık hizmeti Yok
Bursa Tabip Odası. Mevsimlik Tarım İşçileri Çadır Kamp Alanları Ziyaretleri. Temmuz-Ağustos 2016
BULGULARTablo 4. Karacabey/Mustafakemalpaşa/Yenişehir Kamp Alanlarında Yaşayanların Yaş Gruplarına Göre Dağılımı(%), 2018
Bursa Tabip Odası. Mevsimlik Tarım İşçilerinin Barınma Koşulları ve Sağlık Sorunları. Temmuz 2018
BULGULARTablo 5. Karacabey/Mustafakemalpaşa/Yenişehir Gezici Mevsimlik Tarım İşçileri Kamp Alanlarının ve Çadırlarının Genel Özellikleri, 2018
Özellikler Yeşilova Menteşe Çeltikçi İsmetpaşa Bakırköy
İlçe Mustafakemal Paşa Yenişehir Mustafakemal Paşa Karacabey Karacabey
Suda klor
ölçümü
<0.1ppm 0.3-0.5ppm Saptanmadı <0.1ppm Saptanmadı
Tuvalet tipi Çukurlu hela Çukurlu hela Çukurlu hela Çukurlu hela Fosseptik
Mutfak Dışarda İçerde Dışarda İçerde İçerde
Çöp toplama
şekli
Konteyner Konteyner Konteyner Konteyner Konteyner
Çöp bertaraf
şekli
Belediye Belediye Belediye Belediye Belediye
Haşerelere
karşı ilaçlama
Yok Belli aralıklarla il özel
idare tarafından
Belli aralıklarla il
özel idare
tarafından
Yok Belli aralıklarla il
özel idare
tarafından
Bursa Tabip Odası. Mevsimlik Tarım İşçilerinin Barınma Koşulları ve Sağlık Sorunları. Temmuz 2018
BULGULAR• Okulların başladığı tarihte aileler hala bu bölgede çalışıyor olmaları
nedeniyle çocukların eğitimleri kesintiye uğramakta ve yetersiz eğitim görmektedirler. Bu yoğun çocuk nüfusunun bir kısmı işçi olarak da çalışmaktadır.
• Kamp alanlarına düzenli sağlık hizmeti verilmemekte ve mevsimlik işçilerin kayıtlı olduğu bir aile hekiminin bulunmamaktadır.
• Tüm kamp alanları ile tarla arasındaki ulaşım yaralanma ve ölümlere neden olabilecek şekilde güvenlik önlemlerinden yoksundur.
SONUÇ VE ÖNERİLER
• İncelenen kamplarda İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nde belirtilen en temel haklardan beslenme, eğitim ve sağlık konularında sorunlar ve kamu hizmetine erişim sıkıntısı yaşanmaktadır.
• Yaptığımız çalışmalarda üzücü olan gezici mevsimlik tarım işçilerinin yaşadığı kamplarda son 8 yıldır tamamen iyileşme sağlanamamış olmasıdır.