gamomcemloba -...
Transcript of gamomcemloba -...
საქართველოს სახელმწიფო გერბი
lia SalvaSvilimanana maWavariani
Cveni garemo 3maswavleblis
saxelmZRvanelobunebismetyvelebaSi
gamomcemloba
`meridiani~
Tbilisi • 2011
Cveni garemo 3maswavleblis saxelmZRvanelo bunebismetyvelebaSi
avtorebi: lia SalvaSvili (jgufis xelmZRvaneli) _ pedagogi, geografiul mecnierebaTa doqtori,
iakob gogebaSvilis premiis laureati
manana maWavariani _ fizikosi
redaqtori _ givi bojgua _ filologi
dizaineri da damkabadonebeli _ badri CugoSvilimxatvroba da kompiuteruli grafika _ ilia WrelaSvilisafotoebi _ akaki muSkiaSvilisagarekanis dizaini _ nato yubaneiSvilisa
yvela ufleba daculia.
am saxelmZRvanelos arc erTi nawili, aranairi formiTa da saSualebiT,
iqneba es eleqtronuli Tu meqanikuri, ar SeiZleba gamoyenebul iqnes
gamomcemlis werilobiTi nebarTvis gareSe.
saavtoro uflebebis darRveva isjeba kanoniT.
©
©
Tbilisi, al. yazbegis gamz. 45
ele i 5
elfosta: [email protected]© meo e gamo ema,
CHVENI GAREMO (OUR NATURE) 3Teacher’s textbook in Natural Science
Authors Lia Shalvashvili, Manana MachavarianiRedactor Givi Bojgua
All rights reserved
© L. Shalvashvili, M. Machavariani, 2011© Publishing House MERIDIAN, 2011 45 Al. Kazbegi Ave., Tbilisi, Georgia Phone 832 39-15-22 E-mail: [email protected]© Second Edition, 2011
3
Semfaseblebis recenzia
4
Sinaarsi
koncefcia ......................................................................................5
erovnuli saswavlo gegma ...........................................................8
sagakveTilo Temebis saaTobrivi ganawileba ......................... 12
Sinaarsisa da miznebis ruka ...................................................... 13
gakveTilebis detaluri aRwera ..............................................22
danarTi ...................................................................................... 134
5
koncefcia
Cveni jgufis mier warmodgenili bunebismetyvelebis III klasis saxelmZRvanelo (kompleqti _ `Cveni garemo~), Sedgenilia axali erovnuli saswavlo gegmis mixedviT. igi efuZneba II klasis standarts da asaxavs III klasis standartiT gansazRvrul mimarTulebebs:
1. cocxal samyaros;2. sxeulebsa da movlenebs; 3. dedamiwasa da garesamyaros; 4. adamiansa da garemos. kompleqtSi warmodgenil saswavlo masalaSi ganxorcielebulia am mimarTu lebebis
integrireba.sagakveTilo Temebis Sinaarsi da Tanamimdevroba mocemulia nacnobidan ucnobze,
martividan rTulze gadasvlis principiT.warmodgenili sagakveTilo Tematika, saswavlo miznebi, aqtivobebi, didaqtikuri
TamaSebi Tu unar-Cvevebi pasuxobs Tanamedrove pedagogikisa da fsiqologiis moTxovnebs, swavleba-swavlis axal meTodikas. igi orientirebulia `aRmoCenebis gziT swavlebaze~. moswavle swavlobs cdebis, eqsperimentebis saSua lebiT, viTardeba nabij-nabij, amowmebs sakuTar Zalebsa da SesaZleblobebs, uCndeba sakuTari Tavis rwmena, umuSavdeba adekvaturi TviTSefasebis unari, stimuli eZleva mis SemoqmedebiT iniciativas, rac ubiZgebs damoukidebeli kvleva-Ziebisaken.
problemur-kvleviTi meTodiT Catarebuli gakveTilebi da SemoTavazebuli aqtivobebi dadebiT saswavlo motivacias uqmnis bavSvs, sainteresosa da saxalisos xdis bunebismetyvelebis gakveTilebs.
saxelmZRvanelo - kompleqtSi Sedis: I. moswavlis wigni;II. moswavlis samuSao rveuli;III. moswavlis dakvirvebis dRiuri;IV. maswavleblis wigni.
I. moswavlis wigni
moswavle, saxelmZRvanelos daxmarebiT, daeufleba Ziri Tad SemecnebiT unarebs. mas TandaTan gamoumuSavdeba kvlevis, saazrovno, socialuri, komunikaciis, TviTmarTvis unar-Cve vebi. moswavle SeZlebs informaciis Sejamebas, sakuTari gamo cdi lebis an dakvirvebis Sedegad miRebuli STabeWdilebebis gamoxatvas sxvadasxva saSualebiT (mag., sityvebiT, xatviT, xazebis SeerTebiT, Canawerebis gakeTebiT, pantomimiT), daskvnis damoukideblad gamotanas, mieCveva urTierT TanamSromlobas wyvilebsa da jgufebSi.
saxelmZRvaneloSi warmodgenili savarjiSoebi mravalfe ro vania da sxvadasxva sirTulisaa.
gakveTilis struqtura mocemuliaSemdegi Tanamim devrobiT:
1. gakveTilis saswavlo miznebis miRweva saWiro aqti vo-bebis Sesa bamisi savarjiSoebiT, didaqtikuri TamaSebiTa da praq tikuli samuSaoebiT;
2. Sejamebis saxiT mocemuli sagakveTilo teqsti;
6
3. masalis aTvisebis Semowmebisa da codnis ganmtkicebis mizniT warmodgenili rubrikebi: `Seamowme Seni codna~, `davaleba~.
II klasis saxelmZRvaneloSi mocemul rubrikebs III klasSi daemata rubrika `minda meti vicode~. masSi warmodgenilia saintereso sabunebismetyvelo masala, romelsac mesameklaselebi interesiT gaecnobian.
saxelmZRvanelo dayofilia 9 Tavad. yoveli Tavis yovel gakveTils aqvs qudi (Sesabamisi feris zoli), romelic asaxulia wignis SinaarsSi. gakveTils eTmoba erTi, ori, iSviaTad sami gverdi. savarjiSoebTan mocemulia rubrikebis pirobiTi niSnebi.
II. moswavlis samuSao rveuli
saxelmZRvanelo-kompleqtis Semadgeneli nawilia moswavlis samuSao rveuli. igi gankuTvnilia moswavleTa damoukidebeli muSaobisaTvis da emsaxureba standatiT gaTvaliswinebuli misaRwevi Sedegebis Sesrulebas. samuSao rveuli moicavs 112 sxvadasxva donis savajiSos, romelic xels uwyobs moswavleebSi kvlevis, saazrovno, socialuri, komunikaciisa da TviTmarTvis unar-Cvevebis Camoyalibebas.
III. moswavlis dakvirvebis dRiuri
dakvirvebis dRiuris mizania, daexmaros moswavles garemoze, cocxal da aracocxal bunebaze, amindsa da mimdinare sezonur cvli lebebze dakvirvebis Sedegebis asaxvasa da TavmoyraSi. moswavle weli wadis droebis mixedviT akvirdeba aminds da dakvirvebis specialur cxrilSi pirobiTi niSnebis gamoyenebiT Seaqvs saTanado monacemebi. dRiurSi mocemuli kiTxvebis Sesabamisad moswavle akeTebs Canawerebs, msjelobs mewyvilesTan erTad.
IV. maswavleblis wigni
maswavleblis wignSi warmodgenilia yvela (86) gakveTilis deta luri aRwe ra. gakveTilebis scenarebi mocemu lia im mizniT, rom maswavlebelma SeimuSaos sakuTari sagakveTilo varianti.
maswavleblisTvis gankuTvnil gakveTilebis dagegmvis cxrilebSi asaxulia: 1. gakve Tilis Tema; 2. saswavlo miznebi; 3. aqti vo bebi; 4. moswavleebis organizeba; 5. saga kve Tilo drois savaraudo gana wileba; 6. resursebi; 7. unarebis Sefaseba.
Sinaarsisa da miznebis rukaSi TiToeuli gakveTili saTvis gansaz Rvru lia gakveTilis Tema, mizani, standartiT gaTva li-s winebuli mimar Tu leba (Sesabamisi kodebiT) da gakveTilis Sedegi.
7
amgvarad, Cven mier warmodgenili bunebismetyvelebis III klasis saxelmZRvanelo-kompleqti _ `Cveni garemo~ uzrunvelyofs:
• moswavlis ukeT Seguebas lokaluri garemosadmi, mis swor ekologiur orientirebas;
• garemos aRqmas uSualod sakuTar gamocdilebaze dayrdnobiT;
• problemebis gadaWris xerxebis dauflebas;
• moswavlis mier sakuTari Tavisa da garemomcveli cocxali Tu aracocxali obieqtebis
ukeT Secnobas;
• moswavlis SemecnebiTi unarebis, metyvelebis, emociuri sferos, SemoqmedebiTi
SesaZleb lobebis da saswavlo Cvevebis ganviTarebas;
• globaluri azrovnebis dawyebas; lokalurad moqmedebas;
• moswavlis dadebiTi pirovnuli Tvisebebis (urTierTTanamSromlobis, megobrobis,
pasuxis mgeblobis, damoukideblobis da a.S.) Camoyalibebas.
8
erovnuli saswavlo gegma
III კლასიბუნებისმეტყველება
სტანდარტი
წლის ბოლოს მისაღწევი შედეგები მიმართულებების მიხედვით:
ცოცხალი სამყარო სხეულები და მოვლენები
დედამიწა და გარესამყარო
ადამიანი და გარემო
ბუნ.III.1.მოსწავლეს შეუძლია განარჩიოს სიცოცხლის ძირითადი გამოვლინებები.
ბუნ.III.2.მოსწავლეს შეუძლია განმარტოს გარემოს მნიშვნელობა ორგანიზმებისთვის.
ბუნ.III.3.მოსწავლეს შეუძლია სინათლისა და სითბოს ბუნებრივი და ხელოვნური წყაროების აღწერა და ერთმანეთისგან განსხვავება.
ბუნ.III.4.მოსწავლეს შეუძლია მოძრაობის გამომწვევი მიზეზების აღწერა.
ბუნ.III.5.მოსწავლეს შეუძლია საგნების სიმძიმისა და ზომის მიხედვით განსხვავება.
ბუნ.III.6.მოსწავლეს შეუძლია მზის და მთვარის დახასიათება.
ბუნ.III.7.მოსწავლეს შეუძლია ლოკალურ გარემოში ორიენტირება და ზოგიერთი გეოგრაფიული ობიექტის ერთმანეთისგან განსხვავება.
ბუნ.III.8.მოსწავლეს შეუძლია ბუნებრივი მოვლენების მრავალფეროვნების დახასიათება.
ბუნ.III.9.მოსწავლეს შეუძლია პირადი ჰიგიენის ძირითადი წესების დაცვა.
ბუნ.III.10. მოსწავლეს შეუძლია ჯგუფში უსაფრთხო ქცევის წესების დაცვა.
ბუნ.III.11. მოსწავლეს შეუძლია გარემოზე ზრუნვის ელემენტარული წესების დაცვა.
წლის ბოლოს მისაღწევი შედეგები და მათი ინდიკატორები:
მიმართულება: ცოცხალი სამყარო
ბუნ.III.1.მოსწავლეს შეუძლია განარჩიოს სიცოცხლის ძირითადი გამოვლინებები.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე: • ირჩევს ობიექტებს სასიცოცხლო გამოვლინებებზე (მოძრაობა, კვება, სუნთქვა, ზრდა და
გამრავლება) დასაკვირვებლად და სვამს კითხვებს (მაგ., რით იკვებება ძროხა, როგორ მოძრაობს თევზი, ფრინველი);
• აჯგუფებს ცოცხალ და არაცოცხალ ობიექტებს და განმარტავს დაჯგუფების პრინციპს;• ასრულებს ინსტრუქციას, აკვირდება კონკრეტულ სასიცოცხლო გამოვლინებას (მაგ.,
აღმონაცენის ზრდა) და აღრიცხავს შედეგებს.
ბუნ.III.2.მოსწავლეს შეუძლია განმარტოს გარემოს მნიშვნელობა ორგანიზმებისთვის.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე: • აგროვებს ინფორმაციას, აღწერს ორგანიზმების გარემო ფაქტორებზე (საკვები, წყალი,
ნიადაგი, ჰაერი, თავშესაფარი) დამოკიდებულებას, სვამს კითხვებს და ეძებს პასუხებს; • ქმნის კონკრეტული ორგანიზმისათვის საარსებო გარემოს მოდელს (მაგ., ჩანახატს);• ამოიცნობს სხვადასხვა საარსებო გარემოში (წყალი, ჰაერი, ხმელეთი) მობინადრე ცოცხალ
ობიექტებს და ახასიათებს მათ შეგუებულობას; • ლოკალურ გარემოში იკვლევს ორგანიზმების სხვადასხვა საბინადროს (მაგ., სორო, ბუდე,
სახლი) და აღწერს მათი აგების თავისებურებებსა და დანიშნულებას.
9
მიმართულება: სხეულები და მოვლენები
ბუნ.III.3.მოსწავლეს შეუძლია სინათლისა და სითბოს ბუნებრივი და ხელოვნური წყაროების აღწერა და ერთმანეთისგან განსხვავება.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე: • ილუსტრაციებზე და/ან ბუნებაში ამოიცნობს სინათლისა და სითბოს ბუნებრივ და ხელოვნურ
წყაროებს;• აკვირდება და ახასიათებს სინათლის გავრცელებასა და სითბოს გადაცემას;• თანაკლასელებთან ერთად შეიმუშავებს და იცავს ყოველდღიურ ცხოვრებაში სითბოსა და
სინათლის წყაროების უსაფრთხო გამოყენების წესებს;• მსჯელობს მისთვის და მისი უშუალო გარემოსთვის სინათლისა და სითბოს მნიშვნელობაზე.
ბუნ.III.4.მოსწავლეს შეუძლია მოძრაობის გამომწვევი მიზეზების აღწერა. შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე: • აკვირდება სხეულთა მოძრაობას, სვამს კითხვებს მოძრაობის გამომწვევი მიზეზების შესახებ
და გამოთქვამს საკუთარ მოსაზრებას;• მასწავლებლის დახმარებით ატარებს მარტივ ცდებს მოძრაობის გამომწვევი მიზეზების (მაგ.,
მოქაჩვა, ბიძგი) გამოსავლენად, აკეთებს დასკვნებს.
ბუნ.III.5.მოსწავლეს შეუძლია საგნების სიმძიმისა და ზომის მიხედვით განსხვავება.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე: • მანიპულირებს მარტივი ხელსაწყოებითა (სასწორი, სახაზავი) და საზომი ერთეულებით (კგ, გ;
მ, სმ), წარმოადგენს მონაცემებს;• აჯგუფებს მის ირგვლივ არსებულ საგნებს სიმძიმის/ზომის მიხედვით;• აკვირდება სხვადასხვა მასალისაგან დამზადებულ სხეულებს, გამოთქვამს ვარაუდს მათი
ზომებისა და სიმძიმის შესახებ, ამოწმებს გაზომვებით.
მიმართულება: დედამიწა და გარესამყარო
ბუნ.III.6.მოსწავლეს შეუძლია მზის და მთვარის დახასიათება.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე: • აღწერს მზის მდებარეობას დღის მანძილზე მისთვის ნაცნობი ობიექტების (მაგ., ოთახის
ფანჯარა) მიმართ;• ატარებს დაკვირვებებს ჩრდილის (მაგ., ხის ჩრდილი) სიგრძის ცვალებადობაზე დღის
მანძილზე, სვამს შესაბამის კითხვებს და ეძებს პასუხებს; აკავშირებს ჩრდილის სიგრძეს გარკვეულ დროსთან (დილა, შუადღე, საღამო);
• ადარებს მზესა და მთვარეს ნათების (სიკაშკაშე, სითბო) მიხედვით.
ბუნ.III.7.მოსწავლეს შეუძლია ლოკალურ გარემოში ორიენტირება და ზოგიერთი გეოგრაფიული ობიექტის ერთმანეთისგან განსხვავება.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე: • ასახელებს წყლისა (მაგ., ტბა, მდინარე) და ხმელეთის (მაგ., მთა, ვაკე) ობიექტების მაგალითებს
და განასხვავებს მათ; • მასწავლებლის დახმარებით იკვლევს ლოკალურ გარემოს, იყენებს გეოგრაფიული ობიექტების
აღმნიშვნელ ტერმინებს; • ქმნის გეოგრაფიული ობიექტების (მაგ., ტბა, მთა) მარტივ მოდელებს (მაგ., ხატავს, ძერწავს);• განსაზღვრავს საკუთარი საცხოვრებლის ან სკოლის მდებარეობას ნიშანდობლივი
გეოგრაფიული ობიექტების (მაგ., მდინარე, მთა, ხევი) მიმართ; • გამოკითხვით მოიძიებს ინფორმაციას (მაგ., ისტორიული ფაქტი, ლეგენდა და საგვარეულო
თქმულება) ლოკალური გარემოს მნიშვნელოვანი გეოგრაფიული ობიექტის შესახებ, მონაცემებს წარმოადგენს წერილობით ან ნახატის სახით.
10
ბუნ.III.8.მოსწავლეს შეუძლია ბუნებრივი მოვლენების მრავალფეროვნების დახასიათება.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე: • ახასიათებს მისთვის ნაცნობ ბუნებრივ მოვლენებს (მაგ., წვიმა, ქარი, ცისარტყელა) და აღწერს
მათ; • აკვირდება და აღრიცხავს ჰაერის ტემპერატურას დღე-ღამის მანძილზე, მონაცემებს
წარმოადგენს ცხრილის სახით, აანალიზებს შედეგებს და გამოაქვს დასკვნა; • ადარებს საკუთარ ჩანაწერებსა და გამოქვეყნებულ ამინდის პროგნოზს, განსხვავებების
არსებობის შემთხვევაში გამოთქვამს სავარაუდო მიზეზებს;• სვამს შესაბამის კითხვებს (რეაგირებენ თუ არა ორგანიზმები ამინდის ცვლილებაზე),
აგროვებს ინფორმაციას (გამოკითხვის გზით) ცოცხალი ბარომეტრების (მაგ., მწერები) შესახებ და აცნობს თანაკლასელებს.
მიმართულება: ადამიანი და გარემო
ბუნ.III.9.მოსწავლეს შეუძლია პირადი ჰიგიენის ძირითადი წესების დაცვა.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე: • ჩამოთვლის ელემენტარულ ზომებს, რომელთა დაცვა საჭიროა გადამდები დაავადებების
თავიდან ასაცილებლად;• სიმულაციური თამაშის დროს წარმოადგენს გადამდები დაავადებების თავიდან აცილების
ზომებს;• ასახელებს აქტიური დასვენების მისთვის სასურველ ფორმებს და ადგილებს;• ადგენს კვების საკუთარ რაციონში შემავალი პროდუქტების სიას და გამოყოფს ადამიანისთვის
აუცილებელ საკვებ პროდუქტთა ჯგუფებს (მაგ., ბოსტნეული, მარცვლეული, რძის პროდუქტები);
• კითხულობს საკვები პროდუქტის ეტიკეტს (დასახელება, გამოყენების ვადა) და საზღვრავს პროდუქტის ვარგისიანობას.
ბუნ.III.10.მოსწავლეს შეუძლია ჯგუფში უსაფრთხო ქცევის წესების დაცვა.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე: • იცავს უსაფრთხოების წესებს სხვადასხვა ჯგუფური თამაშის ან სპორტული ღონისძიების
დროს; • ასახელებს საგანგებო სიტუაციაში (მაგ., ხანძარი, მიწისძვრა, ღვარცოფი, წყალდიდობა,
მეწყერი) ჯგუფური მოქმედების წესებს.
ბუნ.III.11.მოსწავლეს შეუძლია გარემოზე ზრუნვის ელემენტარული წესების დაცვა.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე: • იკვლევს ლოკალურ გარემოს და აღწერს მისთვის ადვილად დაკვირვებად დროის პერიოდში
ადამიანის ზემოქმედებით გამოწვეულ ცვლილებებს;• ადარებს ერთმანეთს ბუნებრივ (მაგ., ტყე, ველი) და ხელოვნურ (მაგ., პარკი, ბოსტანი,
ზოოპარკი, აკვარიუმი, ტერარიუმი) საარსებო გარემოს და მსჯელობს მათ თავისებურებებზე;• ჩამოთვლის მაგალითებს და განსაზღვრავს ადამიანის აქტივობას ხელოვნური გარემოს
შექმნაში; • განასხვავებს გარემოსათვის ადამიანის სასარგებლო და საზიანო ქმედებებს; • თანაკლასელებთან ერთად მონაწილეობს გარემოსდაცვითი ქცევის წესების შემუშავებაში.
11
პროგრამის შინაარსი
სიცოცხლის ძირითადი ნიშნებისასიცოცხლო პროცესები: კვება, სუნთქვა, ზრდა, გამრავლება, მოძრაობა.
ორგანიზმების დამოკიდებულება გარემოზესაარსებო გარემო: ხმელეთი, წყალი, ჰაერი;საბინადროები: სორო, ბუდე, სახლი და სხვა.
სინათლე და სითბოსინათლისა და სითბოს მნიშვნელობა;სინათლისა და სითბოს ბუნებრივი წყარო - მზე;სინათლისა და სითბოს ხელოვნური წყაროები: ნათურა, გამათბობელი და სხვა, მათი უსაფრთხო გამოყენების წესები.
მოძრაობის გამომწვევი მიზეზებიმოქაჩვა, ბიძგი;ტრანსპორტის და ორგანიზმების მოძრაობა.
სხეულების სიმძიმე და ზომასასწორი, კილოგრამი, გრამი; სახაზავი, მეტრი, სანტიმეტრი;საგანთა კლასიფიცირება.
მზე, მთვარემზის მდებარეობა დღის მანძილზე;მზის და მთვარის ნათება.
გეოგრაფიული ობიექტებიწყლის ობიექტები: ტბა, ზღვა, მდინარე და სხვა;ხმელეთის ობიექტები: მთა, ბორცვი, ვაკე და სხვა.
ლოკალურ გარემოში ორიენტაციაგეოგრაფიული ობიექტების ურთიერთგანლაგება;პირობითი ნიშნები, სქემატური ჩანახატი. ბუნებრივი მოვლენების მრავალფეროვნებაბუნებრივი მოვლენები: წვიმა, თოვლი, ქარი, ჭექა-ქუხილი და სხვა;ჰაერის ტემპერატურა;ცოცხალი ბარომეტრები.
პირადი ჰიგიენა და ჯგუფური უსაფრთხოებაუსაფრთხოება სპორტულ ღონისძიებებსა და თამაშებში მონაწილეობის დროს; გადაუდებელი დახმარების ორგანიზაციები (პატრული, პოლიცია, სახანძრო, სასწრაფო) და მათთან დაკავშირების გზები;გადამდები დაავადება და მისგან თავის დაცვა (პირადი და საზოგადოებრივი ჰიგიენის წესების დაცვა);კვირის რეჟიმი;დასვენება - ჯანმრთელობაზე ზრუნვის ერთ-ერთი ფორმა;აუცილებელი საკვები პროდუქტები, პირადი კვების რაციონი. პროდუქტის ვარგისიანობა.
გარემოზე ზრუნვაბუნებრივი და ხელოვნური გარემო (ტყე, ველი, პარკი, ზოოპარკი);გარემოსათვის ადამიანის საზიანო და სასარგებლო ქმედებები (ტყის ჭრა - ხეების დარგვა, საყოფაცხოვრებო ნაგვით დაბინძურება - დასუფთავება);გარემოში ქცევის წესები.
12
sagakveTilo Temebis saaTobrivi ganawileba
saswavlo wlis ganmavlobaSi sul aris 32.5 saswavlo kvira.
bunebismetyvelebis swavlebas III klasSi eTmoba kviraSi 3 saaTi:
32.5 × 3 = 97.5 saaTi;
97.5 sT. – 86 sT. = 11.5 saaTs.
amgvarad, maswavleblisTvis mTeli saswavlo wlis ganmavlobaSi gansazRvruli
sarezervo dro Seadgens 11.5 saaTs.
13
Sinaarsisa da miznebis ruka
gakv. №
gakveTilis Tema
gakveTilis mizani mimarTuleba kodi Sedegiakad.
saaTi
I Tavi _ aracocxali buneba
1 zafxulis ardadegebi
SeZlos cocxali da aracocxali obieqtebis dajgufeba; sakuTari STabeWdilebebis sityvierad da werilobiT gadmocema
cocxali samyaro
bun.III.1 moswavles SeuZlia ganarCios sicocxlis ZiriTadi gamovlinebebi
2
2 cocxali da aracocxali buneba
SeZlos cocxali da aracocxali obieqtebis dajgufeba da da-jgufebis principis ganmarteba; SeZlos cocxal da aracocxal bunebas Soris kavSiris axsna
cocxali samyaro
bun.III.1 moswavles SeuZlia ganarCios sicocxlis ZiriTadi gamovlinebebi
2
3Cveni dedamiwa dakvirvebis, cdebis Catarebisa
da msjelobis Sedegad SeuZlia isaubros dedamiwis formaze
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.6 moswavles SeuZlia mzis da mTvaris daxasiaTeba;moswavles SeuZlia dedamiwis formis martivad aRwera
1
4xmeleTi da wyali
SeZlos globusze feris mixedviT ganasxvaos wyali da xmeleTi; gansazRvros romeli sWarbobs; warmosaxvisa da SemoqmedebiTi unarebis ganviTareba
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7 moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTis-gan gansxvaveba
1
5mze _ sicocxlis wyaro
SeZlos daaxasiaTos mze, rogorc sinaTlisa da siTbos bunebrivi wyaro; Seadaros is sinaTlisa da siTbos xelovnur wyaroebs (mag., Rumels, naTuras)
dedamiwa da garesamyaro
sxeulebi da movlenebi
bun.III.6
bun.III.3
moswavles SeuZlia mzis da mTvaris daxa-siaTeba; moswavles SeuZlia sinaTlis da siTbos bunebrivi da xe-lovnuri wyaroebis aRwera da erTmaneTis-gan gansxvaveba
1
6 dRe da Rame SeZlos dRe-Ramis monacvleobis mizezis axsna; gansazRvros dRe-Ramis monakveTebi: dila, SuadRe, saRamo, Rame
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.6 moswavles SeuZlia mzis da mTvaris daxasiaTeba
1
7 mTvare SeZlos aRweros mTvare, Seadaros mzes (sikaSkaSe, siTbo); daakvirdes mTvaris formis cvalebadobas, monacemebi Seitanos dakvirvebis dRiurSi
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.6 moswavles SeuZlia mzis da mTvaris daxasiaTeba
1
8 Crdili SeZlos sagnisa da Crdilis garCeva; daakvirdes Crdilis sigrZis cvalebadobas; amoicnos sinaTlisa da siTbos bunebrivi da xelovnuri wyaroebi
sxeulebi da movlenebi
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.3
bun.III.6
moswavles SeuZlia sinaTlis da siTbos bunebrivi da xe-lovnuri wyaroebis aR-wera da erTmaneTisgan gansxvaveba;moswavles SeuZlia mzis da mTvaris daxa-siaTeba
1
9 Crdili (gagrZeleba) (gakveTili skolis ezoSi)
SeZlos Crdilze dakvirvebis Sedegad gamoitanos saTanado daskvnebi da Seamowmos maTi siswore praqtikulad
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.6 moswavle axasiaTebs mzes, dedamiwas da mTvares
1
10 aracocxali buneba (Semajamebeli gakveTili interaqtiuri TamaSiT)
miRebuli codnis sistemaSi moyvana; mravalmxrivi inteleqtis ganviTareba (saganTaSorisi kav-Siri); problemis SemoqmedebiTad gadaWris unaris ganviTareba
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.6 moswavle axasiaTebs mzes, dedamiwas da mTvares
2
14
gakv. №
gakveTilis Tema
gakveTilis mizani mimarTuleba kodi Sedegiakad.
saaTi
II Tavi _ bunebrivi movlenebi
11 bunebrivi movlenebi
SeZlos nacnobi bunebrivi mov-lenebis daxasiaTeba da aRwera; sakuTari monawileobiT Seqmnili `wigni-albomis~ wardgineba
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.8 moswavles SeuZlia bunebrivi movlenebis daxasiaTeba
1
12 sezonuri bunebrivi movlenebi
daaxasiaTos sezonuri bunebrivi movlenebi; SeZlos daukavSiros bunebrivi movlena Sesamabis weliwadis dros
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.8 moswavles SeuZlia bunebrivi movlenebis daxasiaTeba
1
13 daria Tu avdaria
SeZlos Seswavlili Temebis _ `bunebrivi movlenebi~, aracocx-ali buneba~ sistemaSi moyvana; mewyvilesTan TanamSromlobis unaris ganviTareba
dedamiwa da garesamyaro
cocxali samyaro
bun.III.8
bun.III.1
moswavles SeuZlia bunebrivi movlenebis daxasiaTeba; moswav-les SeuZlia ganar-Cios sicocxlis Ziri-Tadi gamovlinebebi
1
14 pirobiTi niSnebi da amindi
SeZlos II klasSi Seswavlili amindis komponentebis aRmniSvneli pirobiTi niSnebis gaxseneba; gaec-nos axal pirobiT niSans
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.8 moswavles SeuZlia bunebrivi movlenebis daxasiaTeba
1
15 haeris temper-atura
SeZlos sxvadasxva daniSnulebis Termometrze dakvirveba; iswav-los sxvadasxva temperaturis Cawera
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.8 moswavles SeuZlia bunebrivi movlenebis daxasiaTeba
1
16 amindis prog-nozi
SeZlos daakvirdes haeris temper-aturas da monacemebi Seitanos dakvirvebis dRiurSi; Sead-ginos amindze dakvirvebis axali cxrili; pirobiTi niSnebis gamoy-enebiT SeZlos amindis prognozis wakiTxva
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.8 moswavles SeuZlia bunebrivi movlenebis daxasiaTeba
2
17 Cemi Canawerebi /Semodgoma/ (gakveTili-eqskursia)
daakvirdes da aRweros cocxal da aracocxal bunebaSi mimdinare cvlilebebi; SeZlos dakvirveba haeris temperaturis cvlilebaze dRis sxvadasxva monakveTSi
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.8
bun.III.7
moswavles SeuZlia bunebrivi movlenebis daxasiaTeba;moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTis-gan gansxvaveba
1
18 Cemi Canawerebi /Semodgoma/ (gagrZeleba)
eqskursiaze warmoebuli dakvirve-bebis safuZvelze SeZlos cxri-lis Sevseba; Seadaros sakuTari Canawerebi gamoqveynebul amindis prognozs; gamoavlinos msgvaseba-gansxvaveba sakuTar Canawerebsa da gamoqveynebul amindis prognozs Soris
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.8
bun.III.7
moswavles SeuZlia bunebrivi movlenebis daxasiaTeba;moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTis-gan gansxvaveba
1
19 cocxali barometrebi
SeZlos cocxal barometrze (bayayze) dakvirvebis Sedegad daskvnebis gamotana; aReZras in-teresi damoukideblad Seagrovos informacia cocxal barometrebze
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.8 moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTis-gan gansxvaveba
2
15
gakv. №
gakveTilis Tema
gakveTilis mizani mimarTuleba kodi Sedegiakad.
saaTi
20 Semajamebeli gakveTili _ bunebrivi movlenebi
miRebuli codnis sistemaSi moyvana; saazrovno-unar-Cvevebis ganviTareba
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.8 moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTis-gan gansxvaveba
1
III Tavi _ sxeulebi
21 sxeulebi ganasxvavos mZime da msubuqi sxeulebi; SeZlos ganasxvavos sxeulebi masalis mixedviT
sxeulebi da movlenebi
bun.III.5 moswavles SeuZlia sagnebis simZimisa da zomis mixedviT gansxvaveba
1
22/23
mZime da msubuqi sxeulebi
SeZlos ganasxvavos da Seadaros sxeulebi masis mixedviT; ganuviTardes dakvirvebisa da natifi motoruli Cvevebi (wvri-li kunTovani sistemis gamoyeneba)
sxeulebi da movlenebi
bun.III.5 moswavles SeuZlia sagnebis simZimisa da zomis mixedviT gansxvaveba
2
24 mZime da msubuqi sxeulebi (gagrZeleba)
martivi cdis saSualebiT daak-virdes mZimea Tu msubuqia sx-euli; SeZlos sxvadasxva daniS-nulebis sasworebis Sedareba
sxeulebi da movlenebi
bun.III.5 moswavles SeuZlia sagnebis simZimisa da zomis mixedviT gansxvaveba
1
25/26
sasworis damzadeba
SeZlos sasworis damzadeba; SeZlos sxeulebis awonva; SeZlos masis sazomi erTeulebis damaxsovreba
sxeulebi da movlenebi
bun.III.5 moswavles SeuZlia sagnebis simZimisa da zomis mixedviT gansxvaveba
2
27 sxeulis awonva
SeZlos sxeulebis awonva ber-ketiani sasworisa da sawonebis gamoyenebiT; SeZlos sxeulebis awonva cifruli sasworis gamoy-enebiT; masis sazomi erTeulebiT gamosaxuli Canawerebis Sedareba
sxeulebi da movlenebi
bun.III.5 moswavles SeuZlia sagnebis simZimisa da zomis mixedviT gansxvaveba
1
28/29
grZeli da mokle sxeulebi
SeZlos sxeulebis Sedareba sigr-Zis mixedviT (grZeli/mokle); SeZlos sxeulebis klasifikacia sigrZis mixedviT; saazrovno unar-Cvevebis ganviTareba; SeZlos sigrZis sazomi erTeuleb-is damaxsovreba
sxeulebi da movlenebi
bun.III.5 moswavles SeuZlia sagnebis simZimisa da zomis mixedviT gansxvaveba
2
30 sxeulebis gazomva
SeZlos saxazaviT gazomva da monacemebis Cawera
sxeulebi da movlenebi
bun.III.5 moswavles SeuZlia sagnebis simZimisa da zomis mixedviT gansxvaveba
1
31 sxeulTa moZraoba
daakvirdes sxeulTa moZraobas; dakvirvebis Sedegad SeZlos amoZravebis gamomwvevi mizezebis dasaxeleba
sxeulebi da movlenebi
bun.III.4 moswavles SeuZlia moZraobis gamomwvevi mizezebis aRwera
1
32/33
Semajamebeli gakveTili _ sxeulebi
miRebuli codnis sistemaSi moy-vana; saazrovno unar-Cvevebis ganvi-Tareba; TviTmarTvis unar-Cveve-bis, natifi motoruli Cvevebis ganviTareba
sxeulebi da movlenebi
bun.III.5
bun.III.4
moswavles SeuZlia sagnebis simZimisa da zomis mixedviT gansxvaveba;moswavles SeuZlia moZraobis gamomwvevi mizezebis aRwera
2
16
gakv. №
gakveTilis Tema
gakveTilis mizani mimarTuleba kodi Sedegiakad.
saaTi
IV Tavi _ wyali da xmeleTi34 wyali dakvirvebis, aRweris unaris
ganviTareba; mosazrebebis gamoTqma; wylis Tvisebebis aRmoCena da daskvnebis gamotana martivi cdebis CatarebiT
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7 moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba
1
35 wyali dedamiwaze
SeZlos dedamiwaze arsebuli wylis obieqtebis amocnoba da dasaxeleba; aRmoaCinos maT Soris gansxvaveba; ganuviTardes TanamSromlobisa da jgufuri muSaobis unari
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7 moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba
1
36 okeaneebi da zRvebi
rukaze okeaneebisa da zRvebis amocnoba, maTi erTmaneTisagan garCeva; saazrovno unar-Cvevebis ganviTareba; komunikaciis unar-Cvevebis ganviTareba; TviTmarTvis unar-Cvevebis ganviTareba
dedamiwa da garesamyaro
bun.II.7 moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba
2
37 mdinare SeZlos rukaze mdinareebis amocnoba, Cveneba; mSobliuri qalaqis (dabis, soflis) mdinareTa dasaxeleba
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7 moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba
1
38 tba SeZlos rukaze tbebis amocnoba, Cveneba; tbisa da zRvis erTmane-Tisgan garCeva; mSobliuri qalaqis (dabis, soflis) tbebis dasaxeleba
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7 moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba
1
39 wyaro gaecnos wyaros; SeZlos Cveulebrivi (mtknari) wyaros wylisa da mineraluri wylis Sedareba; saazrovno da socialuri unar-Cvevebis ganviTareba
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7 moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba
1
40 xmeleTis zedapiri
xmeleTis zedapiris gacnoba; SeZlos vakis, borcvis, mTis erTmaneTisgan garCeva; dakvirvebis unaris ganviTareba
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7 moswavle amoicnobs da ganasxvavebs lokaluri garemos geografiul obieqtebs
1
41 vake da borcvi SeZlos vakisa da borcvis erTma-neTTan Sedareba; dakvirvebis una-ris ganviTareba; msxvili motoru-li unar-Cvevebis ganviTareba
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7 moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba
1
42 mTa da qedi SeZlos borcvisa da mTis erTmaneTTan Sedareba; mTisa da qedis erTmaneTisagan garCeva; dakvirvebisa da saazrovno unar-Cvevebis ganviTareba
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7 moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba
1
43 qedis modelis damzadeba
miRebuli codnis ganmtkiceba; rukasTan muSaobis unaris ganviTareba; SemoqmedebiTi unaris ganviTareba _ qedis modelis damzadeba; socialuri da TviTmarTvis unar-Cvevebis ganviTareba (Zerwva)
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7 moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba
1
17
gakv. №
gakveTilis Tema
gakveTilis mizani mimarTuleba kodi Sedegiakad.
saaTi
44 Cveni garemo (gakveTili-eqskursia)
garemos ukeT aRqmisa da SecnobisaTvis dakvirvebisa da analizis unaris gamomuSaveba
dedamiwa da garesamyaro
adamiani da garemo
bun.III.7
bun.III.11
moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba;moswavles SeuZlia garemoze zrunvis el-ementaruli wesebis dacva
1
45 Cveni garemo (dakvirvebis dRiurze muSaoba)
SeZlos eqskursiisas miRebuli informaciis ganmtkiceba lokaluri garemos ukeT Seswavlis mizniT; kvlevis unar-Cvevebis ganviTareba; geografiuli obieqtebis dajgufeba xmeleTisa da wylis obieqtebad
dedamiwa da garesamyaro
adamiani da garemo
bun.III.7
bun.III.11
moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba;moswavles SeuZlia garemoze zrunvis el-ementaruli wesebis dacva
1
46 sufTa da dabinZurebuli garemo
SeZlos aRweros sakuTari Tu sxvisi qmedeba garemoSi sisufTavis SesanarCuneblad; gamoumuSavdes saskolo garemos dasufTavebaze mzrunveli damokidebuleba
adamiani da garemo
bun.III.11 moswavles SeuZlia garemoze zrunvis el-ementaruli wesebis dacva
2
47 Semajamebeli gakveTili _ wyali da xmeleTi
miRebuli codnis sistemaSi moyvana; socialuri unar-Cvevebis, saazrovno unar-Cvevebis ganviTareba
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7 moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba
2
V Tavi _ saarsebo garemo
48 saarsebo garemo
SeZlos daasaxelos gansxvavebuli saarsebo garemo; imsjelos sxvadasxva organizmis (cxovelis) garemoze damokidebulebis Sesaxeb
cocxali samyaro
bun.III.2 moswavles SeuZlia ganmartos garemos mniSvneloba organizmebisTvis
1
49 sicocxle xmeleTze
SeZlos xmeleTze mobinadre cxovelebisa da maTi saarsebo garemos aRwera; cxovelebisaTvis Sesabamisi saarsebo garemos mikuTvneba xmeleTze
cocxali samyaro
bun.III.2 moswavles SeuZlia ganmartos garemos mniSvneloba organizmebisTvis
1
50 sicocxle wyalSi
SeZlos wyalSi mobinadre cxovelebis dasaxeleba da maTi saarsebo garemos aRwera
cocxali samyaro
bun.III.2 moswavles SeuZlia ganmartos garemos mniSvneloba organizmebisTvis
1
51 frinvelTa saarsebo garemo
SeZlos sxvadasxva frinvelis saarsebo garemos aRwera; Seqmnas saarsebo garemos martivi modeli konkretuli organizmisaTvis da daaxasiaTos igi
cocxali samyaro
bun.III.2 moswavles SeuZlia ganmartos garemos mniSvneloba organizmebisTvis
1
52 sxvadasxva sabinadro
SeZlos cocxali organizmebis sxvadasxva sabinadros (soro, bude, saxli) aRwera; SeZlos maTi agebis Taviseburebebsa da daniSnulebaze saubari
cocxali samyaro
bun.III.2 moswavles SeuZlia ganmartos garemos mniSvneloba organizmebisTvis
1
18
gakv. №
gakveTilis Tema
gakveTilis mizani mimarTuleba kodi Sedegiakad.
saaTi
53 ukacriel kunZulze sabinadros mowyoba
problemis gadaWris, logiku-ri azrovnebis ganviTareba; saazrovno unar-Cvevebis _ Semo-qmedebiTi azrovnebis, fantaziis ganviTareba
cocxali samyaro
bun.III.2 moswavles SeuZlia ganmartos garemos mniSvneloba organizmebisTvis
2
54 adamianTa sacxovrebeli
gaecnos adamianTa gansxvavebul sacxovrebels; gamoTqvas Tavisi damoki-debuleba maT mimarT; logikuri da saazrovno unar-Cvevebis ganviTareba
cocxali samyaro
bun.III.2 moswavles SeuZlia ganmartos garemos mniSvneloba organizmebisTvis
1
55 Cemi Canawerebi /zamTari/ (gakveTili-eqskursia)
daakvirdes da aRweros cocxal da aracocxal bunebaSi zamTarSi mimdinare cvlilebebi; SeZlos geografiuli obieqtebis vizualuri cvalebadobis aRwera zamTarSi
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7
bun.III.8
moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba;moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTis-gan gansxvaveba
1
56 Cemi Canawerebi /zamTari/ (gagrZeleba)
SeZlos eqskursiaze warmoebuli dakvirvebebis safuZvelze cxrilis Sevseba; kvlevis unar-Cvevebis (monacemebis Cawera, monacemTa organizeba) ganviTareba
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7
bun.III.8
moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba;moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTis-gan gansxvaveba
1
57/58
Semajamebeli gakveTili _ saarsebo garemo
miRebuli codnis sistemaSi moy-vana; saazrovno unar-Cvevebis ganvi-Tareba
cocxali samyaro
bun.III.2 moswavles SeuZlia ganmartos garemos mniSvneloba organizmebisTvis
2
V Tavi _ adamiani da garemo
59 adamiani da garemo
SeZlos adamianisa da garemos urTierTdamokidebulebis aRwera; saazrovno unar-Cvevebis _ SemoqmedebiTi azrovnebis, kritikuli azrovnebis ganviTareba
adamiani da garemo
bun.III.11 moswavles SeuZlia garemoze zrunvis el-ementaruli wesebis dacva
1
60/61
bunebrivi da xelovnuri garemo
SeZlos bunebrivi da xelovnuri garemos Sedareba; imsjelos maT Taviseburebebze; kvlevis, saazrovno, socialuri unar-Cvevebis ganviTareba
adamiani da garemo
bun.III.11 moswavles SeuZlia garemoze zrunvis el-ementaruli wesebis dacva
2
62 tye da adamiani
isaubros tyis mniSvnelobaze; SeZlos ganasxvavos garemoSi adamianis sasargeblo da saziano qmedebebi; gamoumuSavdes tyisadmi mzrunvelobiTi damokidebuleba
adamiani da garemo
bun.III.11 moswavles SeuZlia garemoze zrunvis el-ementaruli wesebis dacva
1
19
gakv. №
gakveTilis Tema
gakveTilis mizani mimarTuleba kodi Sedegiakad.
saaTi
63 gakveTili- eqskursia botanikur baRSi an zooparkSi
gamoumuSavdes garemos aRqmisa da SecnobisaTvis dakvirvebisa da analizis unari; gaecnos botanikur baRs, an zooparks rogorc xelovnuri garemos erT-erT obieqts
adamiani da garemo
bun.III.11 moswavles SeuZlia garemoze zrunvis el-ementaruli wesebis dacva
1
64 botanikuri baRi da zooparki (gagrZeleba)
eqskursiisas miRebuli informaciis ganmtkiceba; saazrovno unar-Cvevebis ganviTareba
adamiani da garemo
bun.III.11 moswavles SeuZlia garemoze zrunvis el-ementaruli wesebis dacva
1
65 Semajamebeli gakveTili _ adamiani da garemo
miRebuli codnis sistemaSi moyvana; saazrovno unar-Cvevebis ganviTareba; yuradRebisa da mexsierebis ganviTareba
adamiani da garemo
bun.III.11 moswavles SeuZlia garemoze zrunvis el-ementaruli wesebis dacva
1
VI Tavi _ higiena da usafrTxoeba
66/67
kviris dReebi da kalendari
SeZlos kalendris gamoyeneba-wakiTxva; SeZlos kviris dReebis moZebna kalendarze; SeZlos kalendris Sedgena
adamiani da garemo
bun.III.9 moswavles SeuZlia piradi higienis ZiriTadi wesebis dacva
2
68 kviris dagegmva
gaacnobieros jansaRi cxovrebis wesi; SeZlos kviris dagegmva
adamiani da garemo
bun.III.9 moswavles SeuZlia piradi higienis ZiriTadi wesebis dacva
1
69 kviris reJimi SeZlos sakuTari kviris reJimis Sedgena; isaubros mis Sesaxeb; komunikaciis unar-Cvevebis (informaciis transformacia) ganviTareba
adamiani da garemo
bun.III.9 moswavles SeuZlia piradi higienis ZiriTadi wesebis dacva
1
70 higiena SeZlos SeimuSaos piradi da sazogadoebrivi higienis wesebi; isaubros maTi dacvis aucileblobaze
adamiani da garemo
bun.III.9 moswavles SeuZlia piradi higienis ZiriTadi wesebis dacva
1
71 sakvebi produqtebi
SeZlos sakvebi produqtebis dajgufeba; Seadginos sakuTar racionSi Semavali sakvebi produqtebis sia
adamiani da garemo
bun.III.9 moswavles SeuZlia piradi higienis ZiriTadi wesebis dacva
1
72 sasargeblo produqti
SeZlos sasargeblo produqtebis gamoyofa; kvlevis, saazrovno da TviTmarTvis unar-Cvevebis ganviTareba
adamiani da garemo
bun.III.9 moswavles SeuZlia piradi higienis ZiriTadi wesebis dacva
1
73 produqtis vargisianoba
gaecnos sakvebi produqtis etikets; SeZlos etiketze arsebuli monacemebis wakiTxva da vargisianobis dadgena, sasargeblo produqtis SerCeva
adamiani da garemo
bun.III.9 moswavles SeuZlia piradi higienis ZiriTadi wesebis dacva
1
74 dasveneba da janmrTeloba
SeZlos daasaxelos misTvis sasurveli dasvenebis formebi da adgilebi; gaacnobieros aqtiuri dasvenebis mni-Svneloba adamianis janmrTelobisTvis
adamiani da garemo
bun.III.9 moswavles SeuZlia piradi higienis ZiriTadi wesebis dacva
1
20
gakv. №
gakveTilis Tema
gakveTilis mizani mimarTuleba kodi Sedegiakad.
saaTi
75 sporti da usafrTxoeba
isaubros sportis saxeobebze; isaubros usafrTxoebis wesebis dacvaze sportuli RonisZiebebisas; saazrovno unarebis ganviTareba
adamiani da garemo
bun.III.10 moswavles SeuZlia jgufSi usafrTxo qcevis wesebis dacva
2
76 moZravi TamaSebi
SeZlos usafrTxoebis wesebis dacva moZravi TamaSebisas; socialuri unar-Cvevebis ganviTareba; TviTmarTvis unar-Cvevebis ganviTareba
adamiani da garemo
bun.III.10 moswavles SeuZlia jgufSi usafrTxo qcevis wesebis dacva
1
77 Cemi Canawerebi /gazafxuli/ (gakveTili-eqskursia)
daakvirdes da aRweros cocxal da aracocxal bunebaSi gazafxulze mimdinare cvlilebebi; SeZlos geografiuli obieqtis vizualuri cvalebadobis aRwera gazafxulze
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7
bun.III.8
moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba;moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTis-gan gansxvaveba
1
78 Cemi Canawerebi /gazafxuli/ (gagrZeleba)
SeZlos eqskursiaze warmoebuli dakvirvebebis safuZvelze cxrilis Sevseba; kvlevis unar-Cvevebis (monacemebis Cawera, monacemTa organizeba) ganviTareba
dedamiwa da garesamyaro
bun.III.7
bun.III.8
moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTisa-gan gansxvaveba;moswavles SeuZlia lokalur garemoSi orientireba da zo-gierTi geografiuli obieqtis erTmaneTis-gan gansxvaveba
1
79/80
gadaudebeli daxmarebis organizaciebi
SeZlos gadaudebeli daxmarebis organizaciebis dasaxeleba da maTi telefonis nomrebis CamoTvla; situaciis Sesabamisad moqmedeba
adamiani da garemo
bun.III.10 moswavles SeuZlia jgufSi usafrTxo qcevis wesebis dacva
2
81/82
rogor moviqceT xanZris dros
SeZlos xanZris SemTxvevaSi saWiro moqmedebebis Tanmimdevrulad Sesruleba; gaecnos skolis saxanZro stends, saTadarigo kibesa da gasasvlels; SeimuSaos saxanZro usafrTxoebis wesebi
adamiani da garemo
bun.III.10 moswavles SeuZlia jgufSi usafrTxo qcevis wesebis dacva
2
83 gadamdebi daavadebebi
SeZlos gadamdebi daavadebebis dasaxeleba; SeZlos damoukideblad gamokiTxvis warmoeba
adamiani da garemo
bun.III.9 moswavles SeuZlia piradi higienis ZiriTadi wesebis dacva
1
84 gadamdebi daavadebebi (gagrZeleba)
SeZlos kvlevis (gamokiTxvis) Sedegebis prezentacia; SeZlos CamoTvalos gadamdebi daavadebebis Tavidan acilebis elementaruli zomebi
adamiani da garemo
bun.III.9 moswavles SeuZlia piradi higienis ZiriTadi wesebis dacva
1
21
gakv. №
gakveTilis Tema
gakveTilis mizani mimarTuleba kodi Sedegiakad.
saaTi
85 Semajamebeli gakveTili _ higiena da usafrTxoeba
miRebuli codnis sistemaSi moyvana;yuradRebis, mexsierebisa da saazrovno unar-Cvevebis ganviTareba
adamiani da garemo
bun.III.9
bun.III.10
moswavles SeuZlia piradi higienis ZiriTadi wesebis dacva;moswavles SeuZlia jgufSi usafrTxo qcevis wesebis dacva
1
86 wliuri Semajamebeli testebi da savarjiSoebi
miRebuli codnis sistemaSi moyvana; saazrovno unar-Cvevebis ganviTareba;yuradRebisa da mexsierebis ganviTareba
1
sul 86 gakveTili
SeniSvna: TiToeuli gakveTili miznad isaxavs rogorc gakveTilis dagegmvis cxrilis grafaSi _ `gakveTilis mizani~ mocemuli miznebis miRwevas, agreTve amave gakveTilis cxrilis grafaSi _ `fasdeba Semdegi unarebi~ CamoTvlili unar-Cvevebis ganviTarebas.
22
I Tavi _ aracocxali buneba
gakveTili 1gakveTilis Tema: zafxulis ardadegebi.
gakveTilis miznebi aqtivobebimoswavleebis
organizebadrois
ganawilebaresursebi
fasdeba Semdegi unarebi
• SeZlos cocxali da aracocxali obieqtebis dajgufeba
• sakuTari STabeWdilebebis sityvierad da werilobiT gadmocema
• motivacia _ aqtivoba burTiT `amoicani sityva~
individ.;jgufuri;wyvilebSi
5 wuTisamuSao rveuli, burTi, moZravi
asoebi, dafa da carci, samuSao
formatebi, makrateli,
webo, feradi webovani baraTebi,
plakati _ `molodinis
xe~
• azris Camoya-libebisa da mowodebis unari
• jgufuri Tan-amSromlobis unari
• prezentaciis unari
• klasifikacis unari
• rveulSi muSaoba _ cxrilis Sevseba
5 wuTi
• aqtivoba jgufSi 5 wuTi
• prezentacia 5 wuTi
• aqtivoba wyvilebSi _ dajgufeba
10 wuTi
• rveulSi muSaoba 10 wuTi
• `molodinis xe~ 5 wuTi
SemoTavazebuli aqtivobebi:motivacia _ aqtivoba burTiT _ `amoicani sityva~.maswavlebeli winaswar (mag., Sesvenebaze) TvalsaCino adgilas akravs moZravi anbanis
asoebs piriT kedlisken; gakveTilis dasawyisSi moswavleebs acnobs TamaSis wesebs; Semdeg, TiToeul rigs, rigrigobiT gadaugdebs burTs. moswavleebs evalebaT amoicnon asoebi, romlebiTac Sedgeba amosacnobi sityva. moswavle, romelic burTs daiWers, daasaxelebs anbanis nebismier asos da burTs ubrunebs maswavlebels. Tu moswavlis mier dasaxelebuli aso Sedis amosacnob sityvaSi, maswavlebeli gadmoabrunebs amocnobil asos. TamaSis bo-los kedelze (an dafaze) Cndeba moZravi anbanis asoebiT dawerili sityva:
z a f x u l i
moswavleebi gundurad kiTxuloben sityvas.kiTxva:_ sad gaatareT wlevandeli zafxuli? (moswavleebi upasuxeben)muSaoba samuSao rveulSi: moswavleebi individualurad avseben samuSao rveulSi moce-
mul cxrils. maswavlebeli aZlevs instruqcias, moswavleebs evalebaT Sesabamis svetSi Caweron `+~ niSani. Seadaron mewyvilis namuSevars. gauziaron STabeWdileba mewyviles.
cxrilis Sevsebis nimuSi:
Cem qalaqSi Cem sofelSi mTaSi zRvazemdinaresTan
axlostbasTan axlos
+ +
muSaobis dasrulebis Semdeg maswavlebeli ramdenime moswavles xmamaRla akiTxebs Ses-rulebul davalebas. mag., `me viyavi zRvaze (svams `+~) da viyavi mTaSic~ (iqac svams `+~-s); an: `me mxolod Cem qalaqSi viyavi (`+~).
aqtivoba jgufSi: maswavlebeli moswavleebs yofs jgufebad. jgufis wevrebs evalebaT erTmaneTs gauziaron STabeWdilebebi gatarebul zafxulTan dakavSirebiT: sad isvenebdnen, ra naxes saintereso, ra moewonaT yvelaze metad. TiToeuli jgufi irCevs jgufis warmo-madgenels, romelic akeTebs prezentacias. mag., `aRmoCnda, rom Cveni jgufis 4 moswavle
23
vyofilvarT zRvaze. giga da ani _ qobuleTSi, irakli _ baTumSi, nino _ urekSi. maT moewonaT iq yofna. ani pirvelad yofila zRvaze. erTxel zRva aRelvebula... gigas meduza dauWeria... iraklis gemiT useirnia... ninos zRvis lamazi kenWebi da niJarebi Seugrovebia... da a.S.~
maswavlebeli usmens moswavleebs da paralelurad dafaze Camowers prezentatorebis mier dasaxelebuli cocxali da aracocxali obieqtebis aRmniSvnel sityvebs.
TiToeuli jgufis prezentaciis Semdeg moswavleebi gamoavlenen saukeTeso prezenta-tors.
jgufebs eZleva davaleba: TiToeulma jgufma Seadginos mini-wigni (albomi) _ `zafxu-lis erTi dRe bunebaSi~, sadac jgufis TiToeuli wevris STabeWdileba iqneba werilobiT gadmocemuli zafxulis im yvelaze saintereso dRis Sesaxeb, romelic maT bunebaSi gaa-tares. SesaZloa jgufebma wignebi gaaformon naxatebiT an bunebaSi gadaRebuli fotoebiT. davalebas warmoadgenen 11-e gakveTilze.
aqtivoba wyvilebSi: maswavlebeli wyvilebs urigebs samuSao formatebs. wyvilebs eva-lebaT waikiTxon maswavleblis mier dafaze Camowerili sityvebi. imsjelon wyvilebSi, dayon or jgufad, Camoweron samuSao formatze.
drois amowurvis Semdeg wyvilebi akeTeben prezentacias, gamoTqvamen mosazrebebs, erT-maneTs usvamen kiTxvebs. gamoaqvT daskvna, rom es sityvebi aRniSnaven obieqtebs _ zogi cocxals, zogic _ aracocxals.
muSaoba samuSao rveulSi: moswavleebi individualurad asruleben saxelmZRvaneloSi mocemul II savarjiSos, kiTxuloben da ajgufeben sityvebs. danarTidan amoWrian da awebe-ben svetis saTaurs.
Sejameba. kiTxvebi: _ riT gansxvavdebian isini?_ ra aqvT saerTo mTas, mzes, zRvas, mdinares, kenWs, tbas, mTvares, borcvs? (isini ara-
cocxal bunebas miekuTvnebian)._ ra aqvT saerTo bavSvs, Zroxas, balaxs, yayaCos, pepelas, buCqs? (isini cocxal bune-
bas miekuTvnebian).maswavlebeli:_ maT Sesaxeb SarSan bunebismcodneobis gakveTilebze vsaubrobdiT. ra gsurT gai-
goT wels axali? ra gainteresebT yvelaze metad? ras elodebiT axals bunebismcodneobis gakveTilebze?
(moswavleebi svamen kiTxvebs, gamoTqvamen mosazrebebsa da survilebs).aqtivoba _ `molodinis xe~ 1. maswavlebeli mimarTavs moswavleebs:_ gTxovT Tqveni kiTxvebi, mosazrebebi, survilebi webovan qaRaldze daweroT da dav-
aweboT `molodinis xeze~ _ SevfoTloT igi.moswavleebi webovan ferad baraTebze daweren kiTxvebs, survilebs da awebeben ̀ molod-
inis xeze~.maswavlebeli Sesvenebaze gaecnoba moswavleTa baraTebs, gaaanalizebs maT survilebsa
da kiTxvebs.
1 `molodinis xes~ maswavlebeli gakveTilamde winaswar amzadebs. es aris didi formatis muyaoze an qaR-aldze daxatuli xe.