ქართული რეფერატული ჟურნალი...ekonomikis pirobebSi...
Transcript of ქართული რეფერატული ჟურნალი...ekonomikis pirobebSi...
2
მთ. რედაქტორი მ. კოპალეიშვილი
სარედაქციო ჯგუფი: ო. შატბერაშვილი, თ. ჩუბინიშვილი,
ფ. წოწკოლაური, დ. ვაწაძე, მ. ლებედევა,
ნ. ჯავახაძე, ქ. ვაწაძე
საკონტაქტო მისამართი თბილისი, კოსტავას 47
ტელ.: 98-83-74, 98-76-21
ფაქსი: 98 76 20
ელ. ფოსტა: [email protected], [email protected]
გამომცემლის ყველა უფლება დაცულია. დაუშვებელია გამოცემის რომელიმე ნაწილის
რეპროდუცირება ან გადაცემა ნებისმიერი ელექტრონული, მექანიკური თუ
ფოტოგადამღები საშუალებით, ან შეტანა ნებისმიერი სახის საძიებელ სისტემაში
გამომცემლის ნებართვის გარეშე. განაცხადი ნებართვის მიღებაზე ეგზავნება
ტექინფორმს, ამასთან წერილობითი ნებართვის აღება საჭიროა მოხდეს მანამ, სანამ
გამოცემის რომელიმე ნაწილი შეიტანება ნებისმიერი სახის საძიებელ სისტემაში.
3
თემატური რუბრიკები
ა. საზოგადოებრივი მეცნიერებები
ა1. სახელმწიფო და სამართალი. იურიდიული მეცნიერებები
ა2. სოციოლოგია. დემოგრაფია
ა3. ეკონომიკა
ა4. სახალხო განათლება
ა5. ინფორმატიკა
ა6. კულტურა. ხელოვნება
ა7. საზოგადოებრივი მეცნიერებების საერთო და კომპლექსური პრობლემები
ბ. საბუნებისმეტყველო და ზუსტი მეცნიერებები
ბ1. მათემატიკა. მექანიკა. ფიზიკა. კიბერნეტიკა
ბ2. ქიმია. ბიოლოგია
ბ3. გეოლოგია. გეოდეზია
ბ4. გეოგრაფია. კარტოგრაფია. ასტრონომია
ბ5. საბუნებისმეტყველო და ზუსტი მეცნიერებების საერთო და კომპლექსური პრობლემები
გ. სახალხო მეურნეობის დარგები. გამოყენებითი მეცნიერებები
გ1. ენერგეტიკა
გ2. ელექტროტექნიკა. ელექტრონიკა. რადიოტექნიკა. კავშირგაბმულობა
გ3. ავტომატიკა და ტელემექანიკა. გამოთვლითი ტექნიკა
გ4. სამთო საქმე. მეტალურგია. ქიმიური მრეწველობა
გ5. მანქანათმშენებლობა. ხელსაწყოთმშენებლობა
გ6. მსუბუქი მრეწველობა
გ7. კვების მრეწველობა
გ8. მშენებლობა. არქიტექტურა
გ9. სოფლისა და სატყეო მეურნეობა. თევზის მეურნეობა
გ10. წყლის მეურნეობა. მელიორაცია
გ11. საგარეო და შიდა ვაჭრობა. ტურიზმი
გ12. ტრანსპორტი
გ13. მედიცინა. ჯანდაცვა
გ14. სახალხო მეურნეობის დარგების და გამოყენებითი მეცნიერებების საერთო და კომპლექსური
პრობლემები
დ. დარგთაშორისი პრობლემები
დ1. ორგანიზაცია და მართვა
დ2. გარემოს დაცვა. ეკოლოგია
დ3. სტატისტიკა
დ4. საერთო დარგობრივი და დარგთაშორისი პრობლემები
4
sazogadoebrivi mecnierebebi
a1. saxelmwifo da samarTali. iuridiuli mecnierebebi
uak 683.1
1.a1.1. saxelmwifo sistemis stabilurobis zogierTi ZiriTadi problemebi da maTi
gadawyvetis gzebi. /o. Sonia/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _ gv. 11-
14. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
gansazRvrulia saqarTvelos saxelmwifo sistemis stabilurobis xelSemSleli
problemebi. mocemulia am problemaTa gadasawrelad amocanaTa mokle CamonaTvali, maTi
daxasiaTeba. miTiTebulia am problemaTa amoxsnebi sainformacio teqnologiebis
meSveobiT. agreTve naCvenebia erTiani sainformacio garemos Seqmnis mniSvneloba da
mocemulia saTanado sqema. sqema 1, lit. das. 4.
d. vawaZe
uak 343.23:343.3:343.85+343.9
1.a1.2. organizebuli damnaSaveoba, rogorc saSiSi kriminalur-socialuri movlena. /n.
ivanova/. Sss akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ IV. _ gv.33-37. _ qarT., rez.: rus.,
ingl.
damnaSaveoba, maT Soris organizebuli, msoflio omebisa da globaluri katastrofebis
Semdeg saSiS safrTxes warmoadgens sazogadoebisaTvis. Tanamedrove organizebuli
damnaSaveoba aramc Tu ar kmayofildeba danaSaulebrivi klanebis tradiciuli
saqmianobiT, aramed aqtiurad iWreba politikaSi, saxelmwifo mmarTvelobaSi.
organizebul damnaSaveobasTan brZolis problema, uwinares yovlisa, politikuria,
Semdeg _ ekonomiuri da mxolod Semdeg _ sisxlis samarTlebrivi. organizebul
damnaSaveobasTan brZolis Tanamedrove Sefaseba mowmobs muSaobis aqtivizaciaze am
mimarTulebiT. aRniSnulia, rom organizebuli damnaSaveoba inarCunebs sakmaod maRal
dones tradiciuli jgufuri sisxlis samarTlebrivi qmedebebis xarjze. konkretuli
cvlilebebi SesaZlebelia mxolod im SemTxvevaSi, Tu Seicvleba sisxlis
samarTlebrivi devnis organoebis pozicia rogorc organizebul damnaSaveobasTan
brZolis dReisaTvis erTaderTi realuri forma.
avt.
uak 343.23:343.3:343.85
1.a1.3. danaSaulebriv qmedebaTa makvalificirebeli niSnebis mniSvneloba. /a. kvaSilava/.
Sss akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ IV. _ gv. 3-7. _ qarT., rez.: rus., ingl.
sisxlis samarTlis kodeqsiT qmedebisa da danaSaulis kvalifikacia xdeba
erTdroulad. Tu kodeqsis dispoziciiT danaSauli dayofilia saxeebad,
pasuxismgebloba diferencirebulia makvalificirebeli niSnebis mixedviT. Tu aseTi
niSnebi Cadenil danaSauls Tan axlavs, maSin unda moxdes danaSaulis dakvalificireba
am niSnebis mixedviT kodeqsis kerZo nawilis muxlis Sesabamisi nawiliT an punqtiT.
marTalia qmedebisa da danaSaulis kvalifikacia dakavSirebulia sisxlis samarTlis
kodeqsis zogadi nawilis normebis gamoyenebasTan, magram misi calke etapad gamoyofa
mizanSewonili ar aris, radganac igi erTnairad exeba qmedebisa da danaSaulis
kvalifikacias.
avt.
uak 343.23:343.3+343.85
1.a1.4. danaSaulebrivi jgufi da misTvis damaxasiaTebeli Taviseburebani. /n. labaZe/.
Sss akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ IV. _ gv. 55-58. _ qarT., rez.: rus., ingl.
organizaciul damnaSaveobasTan brZola dReisaTvis erT-erTi aqtualuri problemaa,
radgan moqalaqeebs yvelaze did zians, rogorc materialurs, aseve moralurs swored
5
organizebuli danaSaulebrivi jgufebi ayeneben. imisaTvis, raTa daculi iqnes
kanonmorCili moqalaqeTa sicocxlisa da janmrTelobis usafrTxoeba, aucilebelia
droulad gamovavlinoT da gavaneitraloT amgvari jgufebi. ganxilulia organizebuli
da araorganizebuli jgufebis formirebis pirobebi da maTi damaxasiaTebeli
Taviseburebebi.
avt.
uak 343.21
1.a1.5. arasrulwlovanTa marTlsawinaaRmdego qcevis saerTo daxasiaTeba. /n. labaZe/.
Sss akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ IV. _ gv. 59-66. _ qarT., rez.: qarT., ingl.
ganxilulia arasrulwlovan damnaSaveTa qmedebis principebi da motivebi.
gansakuTrebuli yuradRebaa gamaxvilebuli riskis maTeul gagebaze. Sinagan saqmeTa
organoebis amocanaa ara mxolod danaSaulis winaaRmdeg brZola, aramed im pirobebis
acileba, romlebic xels uwyobs arasrulwlovanTa danaSaulebrivi cnobierebis
Camoyalibebas. ganxilulia arasrulwlovanTa danaSaulis profilaqtika, rogorc
aRmzrdelobiTi muSaobis erT-erTi stadia.
avt.
uak 343.21
1.a1.6. qurdoba da misi Tavidan acileba saqarTvelos magaliTze. /d. SaorSaZe/. Sss
akdemiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ IV. _ gv. 66-73. _ rus., rez.: qarT., ingl.
SemoTavazebulia qurdobaTa zogadi daxasiaTeba, ganxilulia misi mdgomareoba,
dinamika, struqtura. gaanalizebulia damnaSavis (qurdis) pirovneba, qurdobis
mizezebi. ganxilulia sxvisi qonebis qurdobis Tavidan acilebis zogadsocialuri da
specialuri (kriminologiuri) RonisZiebebi da am mimarTulebiT policiis saqmianobis
aspeqtebi. lit. das. 21.
avt.
uak 347.152+342.7
1.a1.7. adamianis uflebebisa da Tavisuflebebis dacvisa da demokratiis Tanafardoba.
/m. mosuliSvili/. Sss akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ IV. _ gv. 24-28. _ qarT.,
rez.: qarT., ingl.
naSromSi yuradReba gamaxvilebulia adamianis uflebebis da Tavisuflebebis da
demokratiis Tanafardobaze. gadmocemulia istoriuli analizi. gakeTebulia daskvna,
rom saxelmwifo miT ufro demokratiulia rac metad aris daculi da garantirebuli
adamianis uflebebi da Tavisufleba.
avt.
uak 341.64
1.a1.8. daicaviT Tqveni uflebebi adamianis uflebaTa evropis sasamarTloSi.
/g. oCigava/. Sss akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ IV. _ gv. 37-42. _ qarT., rez.:
qarT., ingl.
mocemulia Cvens qveyanaSi mimdinare globaluri samarTlebrivi reformis pirobebSi,
adamianis uflebaTa evropis sasamarTlos mniSvnelobis Sesaxeb, misi Seqmnis istoria,
procedurebi, romlebic ukavSirdeba aRniSnul dawesebulebaSi saCivris miRebas, saqmis
ganxilvas da sasamarTlo gadawyvetilebas; miTiTebulia saqarTvelos moqalaqeTa
uflebebis dacvis damatebiTi garantiebi da adamianis uflebaTa evropis konvenciiT
gansazRvruli SesaZleblobebis sworad da droulad gamoyenebis pirobebi.
avt.
uak 343
1.a1.9. ekonomikur danaSaulTan da korufciasTan brZolis samsaxuris amocanebi da
misi organizaciuli wyoba. /g. ivaniSvili/. Sss akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _
IV. _ gv. 13-24. _ qarT., rez.: qarT., ingl.
6
ganxilulia ekonomikur danaSaulTan da korufciasTan brZolis samsaxuris amocanebi
Tanamedrove etapze. saqmianobis mimarTulebebis gansazRvra, iTvaliswinebs rogorc
saqarTveloSi Seqmnil pirobebs, aseve saerTaSoriso moTxovnebs am sferoSi.
gaanalizebulia am samsaxuris organizaciuli wyoba.
avt.
uak 351.87(470+571)
1.a1.10. administraciuli iusticia ruseTSi (istoriuli mimoxilva). /m. berekaSvili/.
Sss akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ IV. _ gv. 29-32. _ qarT., rez.: rus., ingl.
administraciul iusticiad iwodeba is iusticia, romelic wyvets sakiTxebs
TviTmmarTvelobisa da administraciuli organoebis gankargulebebis kanonierebis
Sesaxeb. Sexedulebani administraciul iusticiaze or _ frangul da germanul
Teoriaze daiyvaneba da efuZneba sasamarTlo da aRmasrulebeli xelisuflebis
gamijvnis princips.
avt.
uak 342.53:328
1.a1.11. noe Jordania _ pirveli qarTuli politikuri partiis fuZemdebeli. /v.
SubiTiZe/. baTumis universitetis SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 205-208. _ qarT.
saarqivo, memuaruli da politikuri literaturis politologiuri analizis Sedegad
dadgenilia noe Jordanias roli da Rvawli pirveli qarTuli politikuri partiis
daaarsebaSi, romlis lideric is iyo. 1893 wels daarsebuli es organizacia miznad
isaxavda social-demokratiuli da marqsistuli ideebis ganxorcielebas qarTul
sinamdvileSi. lit. das. 6.
avt.
uak 342.53:328
1.a1.12. noe Jordanias politikuri Sexedulebebi. /v. SubiTiZe/. monografia. _ 2003. _
194 gv. _ qarT.
gaanalizebulia noe Jordanias politikuri Sexedulebebi da maTi evolucia, ilia
WavWavaZisa da noe Jordanias ideuri dapirispireba, misi dapirispireba rusul
bolSevizmTan. warmoCenilia noe Jordanias wvlili qarTuli parlamentarizmis
ganviTarebis saqmeSi. asaxulia misi rogorc politologis, sovetologis da
rusTvelologis Rvawli, Zalisxmeva saqarTvelos aneqsiis aRiarebisa da qveynis
deokupaciisaTvis. obieqturad aris ganxiluli rogorc misi didi roli saqarTvelos
erovnuli sabWos Seqmnasa da muSaobaSi, saqarTvelos demokratiuli respublikis
daarsebis saqmeSi, aseve naCvenebia misi Secdomebic.
avt.
a2. sociologia. demografia
uak 331.6
1.a2.13. Sromis bazris arsisa da funqciebis Tanamedrove gageba. /m. carciZe/. macne,
ekonomikis seria. – 2002. – t. 10. – #3-4. – gv. 260-274. – qarT.; rez.: ingl., rus.
sabazro urTierTobebis ganviTareba moiTxovs bazris elementebis sistemur ganxilvas.
ekonomikis reformirebis mimarTulebiT ganxorcielebuli RonisZiebebi ganapirobebs
mravali socialur-ekonomikuri kategoriis, maT Soris Sromis bazris detaluri
gamokvlevis aucileblobas, kompleqsuri da sistemuri midgomis gaTvaliswinebiT. am
ukanasknelis dazusteba Zalze mniSvnelovania Sromis bazris rolis, misi
struqturisa da Taviseburebebis, ZiriTadi elementebis gansazRvris mizniT, misi
ganviTarebis procesis prognozirebisa da modelirebisaTvis. mxolod amis Semdeg
SeiZleba Sromis bazris funqcionirebisa da regulirebis efeqtiani saxelmwifo
7
politikis realizebis amocanebis gansazRvra. daxasiaTebulia Sromis bazari rogorc
ekonomikuri kategoria, misi ZiriTadi funqciebi da amocanebi, funqcionirebis
ZiriTadi kanonzomierebebi. lit das. 22.
avt.
uak 301.16
1.a2.14. adamiani, rogorc pirovneba da misi roli sazogadoebaSi. /l. cabauri/. Sss
akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ IV. _ gv. 49-56. _ qarT., rez.: rus., ingl.
samyaroSi ar arsebobs sagani, movlena, romelic Tavisi sirTuliT da mravalmxrivobiT
adamians Seedrebodes. adamiani xom erTaderTi arsebaa, romelic materialurisa da
sulieris, biologiurisa da socialuris organuli erTianobaa, romelic TviT am
fenomenis rTul bunebas ganapirobebs. ra aris adamiani? am kiTxviT iwyeboda
yovelTvis adamianis Seswavla. adamianis faqtoris raoba gaugebari darCeba Tu ar
viciT ra niSan-Tvisebebi unda axasiaTebdes adamians, rogorc socialur arsebas,
pirovnebas. adamiani vlindeba pirovnebaSi, romelsac zrdis da ayalibebs sazogadoeba.
adamiani ar aris sazogadoebis gareSe da sazogadoeba yovelTvis aris adamianTa
sazogadoeba, romelic mas uyenebs specifikur moTxovnebs, rac aucilebelia
sazogadoebrivi ganviTarebisaTvis. lit. das. 2.
avt.
uak 331.6
1.a2.15. meoreuli dasaqmebis socialur-ekonomikuri aspeqtebi. ./n. lacabiZe/.
socialuri ekonomika. _ 2003. _ #1. _ gv. 34-41. _ qarT.; rez.: rus.
ganxilulia meoreuli dasaqmebis arsi da gamomwvevi mizezebi. aRniSnulia, rom
saqarTveloSi Sromis bazrisaTvis damaxasiaTebeli meoreuli dasaqmeba, ganpirobebulia
obieqturi faqtorebiT - sazogadoebis arasrulyofili socialuri da ekonomikuri
mowyobiT. ganxilulia meoreuli dasaqmebis dadebiTi da uaryofiTi mxareebi.
problemis gadaWris erT-erTi gzaa Sromis anazRaurebis sistemis mowesrigeba, vinaidan
daqiravebuli muSakebis mier ori-sami samuSao adgilis dakavebis mcdeloba umTavresad
ganpirobebulia samuSao Zalis dabali fasiT da ZiriTadi samuSao adgilidan miRebuli
xelfasiT cxorebis normaluri pirobebis uzrunvelyofis SeuZleblobiT.
avt.
uak 331.101.262/331.2
1.a2.16. samuSao Zalis Rirebuleba da fasi Sromis bazris elementTa sistemaSi. /m.
carciZe/. socialuri ekonomika. _ 2003. _ #1. _ gv. 42-50. _ qarT.; rez.: rus.
mocemulia qarTveli da ucxoeli mecnier-mkvlevarebis mier formulirebuli cnebebis
samuSao Zalis Rirebuleba, samuSao Zalis fasi, Sromis fasi, minimaluri xelfasi da sxva kategoriebis kritikuli Sefaseba. SemuSavebulia samuSao Zalis Rirebulebis
gansazRvris meTodika. mocemulia samuSao Zalaze faswarmoqmnis algoriTmi, misi
etapebis detaluri daxasiaTeba. cxr. 2, il. 2, lit. das. 6.
avt.
uak 331.2
1.a2.17. minimaluri xelfasis dadgenis socialur-ekonomikuri aspeqtebi. /s.
vardiSvili/. socialuri ekonomika. _ 2003. _ #3. _ gv. 17-26. _ qarT.
siRaribis daZlevis mTavari piroba minimaluri xelfasis sworad gansazRvraa. sabazro
ekonomikis pirobebSi xelfasi regulirdeba samuSao Zalaze moTxovna-miwodebis kanonis
safuZvelze. amitom erT-erTi mTavari faqtori, romelic gavlenas axdens minimaluri
xelfasis doneze umuSevrobis maRali done, Sromis bazarze Seqmnili situaciaa.
vinaidan minimaluri xelfasi siRaribesTan brZolis erT-erTi mniSvnelovani elementia,
amitom garkveuli urTierTkavSiri unda arsebobdes mas da saarsebo minimums Soris.
samomxmareblo kalaTis formirebisas gaTvaliswinebul unda iqnes: 1. sxvadasxva
8
socialur-demografiuli jgufebis moTxovna cilebsa da energiaze; 2. racionis
mravalferovnebis SesaZlebloba kalaTis minimaluri Rirebulebis pirobebSi; 3.
samomxmareblo kalaTis maqsimaluri miaxloeba kvebis produqtebis tradiciul
moxmarebasTan. daxasiTebulia saarsebo minimumis gansazRvris normatiul-statistikuri
meTodi. lit. das. 1.
f. wowkolauri
uak 331.56/57
1a2.18. umuSevroba postkomunistur qveynebSi da misi socialur-ekonomikuri Sedegebis
gansazRvris meTodikuri safuZvlebi. /g. wereTeli. n. bibilaSvili/. sei-s SromaTa
krebuli. _ 2002. _ t.II. _ gv. 27-42. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
postkomunistur sivrceSi myofi qveynebis da maT Soris saqarTvelos ekonomikis
ganviTarebis dRevandeli etapi xasiTdeba umuSevrobis sakmaod maRali doniT. es
dakavSirebulia am qveynebSi sabazro urTierTobebis danergvasTan, maTi ekonomikis
saTanado doneze ganuviTareblobasTan, samuSao adgilebis naklebobasTan da a. S.
cxadia, rom umuSevrobis aseTi done, aRniSnul qveynebSi, iwvevs makroekonomikur
destabilizacias. Tumca, unda aRiniSnos, rom umuSevroba postkomunistur qveynebSi
warmoadgens regulirebad problemas. amasTan dakavSirebiT, am qveynebis ekonomikis
ganviTarebis Tanamedrove etapze, did mniSvnelobas iZens umuSevrobis doneTa droiTi
periodebis mixedviT regulirebis meqanizmis SemuSavebis sakiTxi. amgvari meqanizmis
erT-erT mniSvnelovan nawils unda warmoadgendes umuSevrobis donisa da misi
socialur-ekonomikuri Sedegebis gansazRvris rgoli. dadgenilia postkomunisturi
qveynebisaTvis, kerZod saqarTvelosaTvis damaxasiaTebeli umuSevrobis gamomwvevi
mizezebi, specifikuri niSnebi da kanonzomierebebi. SemoTavazebulia am qveynebSi
dasaqmebisa da umuSevrobis doneTa gansazRvris meTodikis srulyofis gzebi. SemuSave-
bulia postkomunistur qveynebSi umuSevrobiT gamowveuli ekonomikuri da socialuri
bunebis negatiur SedegTa gansazRvris meTodologiuri safuZvlebi, SemoTavazebulia
aseTi gaTvlisaTvis saWiro formulebi. lit. das. 19.
avt.
uak 331.56
1a2.19. umuSevrobis problema da misi gamomwvevi mizezebi sabazro ekonomikaze
gardamaval periodSi. /l. daTunaSvili/. sei-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ t. II. _ gv.
72-82. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
ganxilulia umuSevrobis ZiriTadi saxeebi sabazro ekonomikaze gardamaval periodSi.
daxasiaTebulia qveyanaSi faruli da legaluri umuSevrobis gamomwvevi mizezebi.
gaSuqebulia umuSevrobis, rogorc ekonomikuri kategoriis, bunebis cvlilebebi
postkomunistur qveynebSi. saqarTveloSi mimdinare procesebis fonze gaanalizebulia
umuSevrobis struqtura da masze moqmedi faqtorebi. lit. das. 5.
avt.
uak 331.56:336.748
1a2.20. inflaciis xelfasze da umuSevrobaze zemoqmedebis aspeqtebi. /T.
lazaraSvili/. sei-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.II. _ gv. 83-92. _ qarT.; rez.: rus.,
ingl.
naSromSi ganxilulia xelfasi, rogorc inflaciis zemoqmedebis erT-erTi yvelaze
mniSvnelovani obieqti. gaSuqebulia Semosavlebis politikis ganxorcielebis tipiuri
magaliTebi da xelfasis zrdaze saxelmwifos zemoqmedebis meTodebi; xelfassa da
umuSevrobas Soris urTierTdamokidebulebis ZiriTadi sakiTxi. gaanalizebulia
saqarTveloSi Sromis bazris mdgomareoba da miTiTebulia Sesabamisi rekomendaciebi
inflaciis zemoqmedebis Sesamcireblad xelfassa da umuSevrobaze. lit. das. 4.
avt.
9
uak 368:338.24
1.a2.21. saqarTvelos sadazRvevo sferos ganviTarebis tendenciebi. ./a. cercvaZe, S.
gabunia/. socialuri ekonomika. _ 2003. _ #3. _ gv. 27-39. _ qarT.
ganxilulia saqarTveloSi sadazRvevo reformis mimdinareobis problemebi. am sferos
maregulirebeli kanonis da sakanonmdeblo aqtebis moqmedebis pirobebi. Catarebulia
reformis Sedegebis analizi dazRvevis saxeebis mixedviT. aRniSnulia, rom 2002 wels
savaldebulo dazRvevis saxeobebze modis mTliani Semosavlebis 21%, rac
mosaxleobaSi dazRvevis kulturis amaRlebaze miuTiTebs. daxasiaTebulia sadazRvevo
bazris struqtura. miTiTebulia, rom sadazRvevo produqtis saimedoobis maRal dones
ganapirobebs efeqtianad ganxorcielebuli gadazRvevis politika, rac saSualebas
iZleva operatiulad iqnes dafaruli yvela zarali. ukanasknel wlebSi es maCvenebeli
mcirdeba, rac sadazRvevo bazris ganviTarebasa da kompaniaTa finansur gaZlierebaze
metyvelebs. isini TviTon uzrunvelyofen aRebuli riskebis momsaxurebas, ris
Sedegadac qveyanaSi rCeba mniSvnelovani sainvesticio resursebi. cxr. 3, il. 7.
f. wowkolauri
uak 368.3
1.a2.22. samedicino dazRvevis ganviTarebis perspeqtivebi saqarTveloSi. /m.
murjikneli/. monografia. _ 2003. _ 181 gv. _ qarT.; rez.: rus.
dasabuTebulia gardamaval periodSi ekonomikuri reformebis obieqturi aucilebloba,
gaanalizebulia saqarTveloSi reformamdeli periodis socialur-ekonomikuri
mdgomareoba da is saSinao da sagareo faqtorebi da pirobebi, romelic janfdacvis
seqtoris reformis dawyebas uZRoda win. axali sistemis Seqmnisas arCevani
gakeTebulia samedicino daxmarebis organizaciis sadazRvevo modelze, rodesac
pasuxismgebloba adamianis janmrTelobis dacvis saqmeSi Tanabrad da samarTlianad
nawildeba saxelmwifoze, mewarmesa da TviT pirovnebaze (pacientze). mocemulia
ekonomikuri reformis strategia da taqtika, romelic gaatara qveynis xelisuflebam,
naCvenebia jandacvis da gansakuTrebiT samedicino dazRvevis sistemaSi reformis
gatarebis pirveli etapis dadebiTi da uaryofiTi mxareebi. sqema 4, cxr. 35, lit. das.
40.
avt.
uak 368.3
1.a2.23. samedicino dazRveva saqarTveloSi. /m. murjikneli/. monografia. _ 2003. _ 47
gv. _ qarT.; rez.: rus.
ganxilulia gegmiani meurneobidan sabazro urTierTobaze gadasvlasTan dakavSirebiT
saqarTvelos janmrTelobis dacvis sistemaSi Catarebuli reformebi, misi gardaqmnis
aucilebloba. ganxilulia finansuri saqmianobis srulyofis, kontrolisa da analizis
efeqturi sakiTxebi, samedicino dazRvevis dafinansebis wyaroebi, aRricxvisa da
samedicino dawesebulebebTan angariSsworebis formebi da meTodebi. sqema 1, cxr. 2,
lit. das. 11.
avt.
a3. ekonomika
uak 338.24
1.a3.24. saqarTvelos erovnuli ekonomikis konkurentunarianobis ganviTarebis zogadi
moTxovnebi da perspeqtivebi. /g. wereTeli/. sei-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ tomi II.
_ gv. 9-26. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
saqarTvelos ekonomikis aRorZinebis erT-erT mniSvnelovan faqtors warmoadgens
ekonomikuri sistemis konkurentunarianobis ganviTareba. swored aseT ganviTarebazea
damokidebuli qveynis sabazro relsebze gadasvla da msoflio ekonomikaSi misi
10
meurneobis Serwymis aucilebloba, ekonomikuri zrdis SesaZleblobebi, ekonomikuri
usafrTxoebis gazrda da moqalaqeebis keTildReoba. msoflios qveynebis umetesobam,
romlebmac miaRwies warmatebebs ekonomikuri ganviTarebis sferoSi gaiares rigi
stadiebi konkurentunarianobis potencialis dagrovebis mimarTulebiT. literaturaSi
ZiriTadad gamoyofen sam stadias. pirvel stadiaze myofi qveynebis ekonomika, sakmaod
mgrZnobiarea msoflio bazris koniunqturis cvlilebis mimarT. am qveynebSi mowinave
dargebi upiratesobas iZenen ZiriTadad warmoebisa da resursebis sabaziso faqtorebis
xarjze. amitom potenciurad konkurentunariani dargebis wre aq sakmaod viwroa.
warmatebis seriozuli potenciali Tanamedrove pirobebSi aseT ekonomikas ar gaaCnia.
qveynebSi, romlebic imyofebian meore stadiaze, gamoiyeneba iseTi teqnologia, romelic
ar liderobs msoflio standartebis mixedviT, magram miuxedavad amisa, igi sakmaod
ganviTarebulia. am stadias uwodeben investirebis etaps, radganac warmatebebis
potenciali gacilebiT metadaa damokidebuli ekonomikis SesaZleblobebze. am stadiaze
konkurentunarianobis faqtorebis erToblioba, rogorc wesi ar icvleba. is igivea,
rac pirvel stadiaze, magram SedarebiT rTuli teqnikis gamoyeneba da ukeTesad
aTvisebis procesi saSualebas iZleva gacilebiT efeqtianad gamoviyenoT es faqtorebi.
mesame stadiaze ekonomikis ganviTarebis safuZvels warmoadgens axalqmnilebebis danergva, romelic garkveuli zomiT axdens qveynis faqtoruli da resursuli
potencialuri naklovanebebis kompensacias. qveynebi, romlebis imyofebian am stadiaze,
xasiaTdebian konkurentunarianobis gafarToebiT manqanaTnSeneblobis kompleqsisa da
mecnierebatevadi warmoebis dargebSi, saqmiani da sxva momsaxurebis sistemis
ganviTarebiT, dargobrivi struqturis transformaciiT, transnacionaluri
korporaciebis ricxvis gazrdiT da sxv. saqarTvelo bevri parametris mixedviT
imyofeba, pirvel stadiaze. qveynis ekonomikis axlandeli krizisi, deindustri-
alizaciis saSiSroebiT, aZlierebs imis albaTobas, rom saqarTvelom SeiZleba
gaiziaros bevri qveynis bedi, romlebsac ar SeuZliaT pirvel an meore stadiidan
daZvra. meore stadiaze gadasasvlelad, aucilebelia aqtiuri da mizanmimarTuli
saxelmwifo politikis gatareba im faqtorebis gamoyenebiT, romlebic uzrunvelyofen
konkurentunarianobas. gansazRvrulia aseTi politikis ZiriTadi mimarTulebebi.
SemoTavazebulia erovnuli ekonomikis konkurentunarianobis ganviTarebis meqanizmi da
misi praqtikuli realizaciis gzebi.
avt.
uak 338.2:330.34.014.2
1.a3.25. alternativis Zieba gardamavali da ganviTarebadi ekonomikis qveynebSi. /j.
xaritonaSvili/. kavkasiis macne. _ 2001. _ #3. _ gv. 298-302. _ qarT.; rez.: rus.,
ingl.
ganxilulia Tanamedrove periodSi ganviTarebadi da gardamavali ekonomikis qveynebSi
ganviTarebis optimaluri modelis arCevis sakiTxi. aRniSnulia, rom ekonomikuri
liberalizmi _ Tavisufali mewarmeoba da Tavisufali vaWroba momgebiania
ganviTarebuli ekonomikisaTvis. susti ekonomikis gasaZliereblad yovelTvis
gamoiyeneba proteqcionisturi meTodi _ samamulo warmoebis mfarvelobis politika.
aucilebelia sawyis periodSi prioriteti mieniWos proteqcionistur politikas
ekonomikur liberalizmTan sinTezSi, xolo Semdgom farTo gza gaexsnas ekonomikur
liberalizms. lit. das. 5.
avt.
uak 338.436
1.a3.26. centraluri kavkasiis ekonomikuri integraciis geopolitikuri wanamZRvrebis
Sesaxeb. /e. ismailovi/. macne, ekonomikis seria. – 2002. – t. 10. – #3-4. – gv. 123-151.
– rus.; – rez.: qarT., ingl.
11
mocemulia ukanaskneli sami saukunis ganmavlobaSi kavkasiaSi mimdinare integraciuli
procesebis mokle istoriuli mimoxilva. gansazRvrulia Tanamedrove etapze kavkasiis
regionis ekonomikuri integraciis geopolitikuri wanamZRvrebi, ZiriTadi
mimarTulebebi da etapebi. mocemulia kavkasiis regionis parametrebisa da struqturis
gansazRvris axali meTologia. mocemulia regionis integraciis realuri modeli,
romelic aerTianebs centraluri kavkasiis sam damoukidebel saxelmwifos da
regionalur saxelmwifoebs (ruseTi, TurqeTi da irani), romlebic unda iqnen
CarTuli saerTo regionaluri integraciis procesebSi. SemuSavebulia saerTo
kavkasiuri bazris dafuZnebis umTavresi principebi, formebi da meTodebi, rac amave
dros warmoadgens centraluri kavkasiis ekonomikuri sistemis formirebis safuZvels.
lit. das. 31.
avt.
uak 658.168:339
1.a3.27. regionis sainvesticio klimatis Sefasebis problemebi. /m. giorgaZe/. macne,
ekonomikis seria. – 2002. – t. 10. – #3-4. – gv. 175-183. – qarT.; rez.: rus., ingl.
ganxilulia regionis sainvesticio klimatis Sefasebis msoflio praqtikiT
aprobirebuli meTodebi da maTi ganviTarebis ZiriTadi tendenciebi. qveynis, regionis,
korporaciis investiciuri mimzidvelobis Sefaseba xorcieldeba rigi faqtorisa da
tendenciis mravalmxrivi analizis safuZvelze. rac ufro rTulia situacia regionSi,
miT ufro metad unda daefuZnos investoris intuicia da gamocdileba investiciuri
klimatis eqspertul Sefasebas. ganxilulia investiciuri riskebis faqtorebi. lit.
das. 6.
avt.
uak 336.748(479.22)
1.a3.28. gacvliTi kursis gavlena inflaciaze: monetaruli transmisia saqarTveloSi.
/n. gigineiSvili/. macne, ekonomikis seria. – 2002. – t. 10. – #3-4. – gv. 214-234. –
ingl.; rez.: qarT., rus.
fasebis stabilurobis uzrunvelsayofad mizanmimarTuli fulad-sakredito politikis
SemuSavebisa da gatarebisaTvis gansakuTrebul aqtualobas iZens e.w. monetaruli
gadacemis meqanizmi, romlis meSveobiTac monetaruli politikis gadawyvetilebebi mis
saboloo mizanSi – inflaciaSi – aisaxeba. saqarTveloSi, mravali ganviTarebadi
qveynis msgavsad, gadacemis process gacvliTi kursi ganapirobebs. am mizniT
Seswavlilia samomxmareblo fasebis donesa da gacvliT kurss Soris raodenobrivi
kavSiri, risTvisac gamoyenebuli iqna ekonometrikuli modelirebis meTodi. laris
gacvliTi kursis garda inflaciuri procesebis ganmsazRvrel faqtorebs ganekuTvneba
fasebis sawyisi done, erToblivi moTxovna, saerTaSoriso fasebi da saqarTvelos
ekonomikisaTvis damaxasiaTebeli sezonuroba. moklevadian (erT Tvian) periodSi kursis
erTprocentiani gaufasureba samomxmareblo fasebis indeqss 0,21 procentiT zrdis.
marTalia, gasul periodebSi kursis cvlileba uSualo zemoqmedebas ar axdens
mimdinare fasebze, magram am ukanasknelTa inertulobis gamo gavlenas mainc aqvs
adgili. Sedegad, gacvliTi kursis mimarT samomxmareblo fasebis grZelvadiani
elastiuroba 0,52-s aRwevs. lit. das. 18.
avt.
uak 338.911+336.748
1.a3.29. inflaciis gavlena samrewvelo firmis garemosTan urTierTobis procesze. /T.
lazaraSvili/. sei-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ t. II. _ gv. 266-274. _ qarT.; rez.:
rus., ingl.
naSromSi inflacia ganxilulia, rogorc mravalfaqtoriani movlena, romelic
uaryofiTad zemoqmedebs ekonomikaze. gadmocemulia inflaciis gamovlenis
12
Taviseburebani ekonomikaSi. samrewvelo firma warmogvidgeba, rogorc Ria ekonomikuri
sistema, romelic mWidro kavSirSia garemosTan. naCvenebia is ZiriTadi pirobebi,
romelSic firmas uxdeba funqcionireba _ esaa direqtiul-mbrZanebluri ekonomika da
jansaRi sabazro ekonomika. yvelaze mniSvnelovan egzogenur faqtorad miCneulia
inflaciuri procesebi. naCvenebia inflaciis TiToeuli tipis gavlena firmis
funqcionirebaze. lit. das. 3.
avt.
uak 336:368.1
1.a3.30. sabanko anabrebis dazRvevis sistemis roli ekonomikuri da socialuri
stabilurobis uzrunvelyofaSi. /i. kovzanaZe/. macne, ekonomikis seria. – 2002. – t.10.
– #3-4. – gv. 163-174. – rus.; rez.: qarT., ingl.
depozitebis dazRvevis sistema ukanasknel wlebSi sul ufro metad ganixileba,
rogorc sabanko seqtoris stabilurobis umniSvnelovanesi elementi. msoflios
bolodroindeli tradiciebis gaTvaliswinebiT depozitebis dazRvevis efeqturi
sistemebis Seqmna gansakuTrebiT aqtualuri xdeba gardamavali ekonomikis mqone
qveynebisaTvis. aseTi institutis SemoReba sistemuri sabanko krizisebis Tavidan
acilebis aucilebeli pirobaa. mocemulia sabanko anabrebis dazRvevis sistemebis
warmoqmnisa da ganviTarebis mimoxilva, saerTaSoriso safinanso institutebis roli am
saqmeSi. sxvadasxva qveynebis magaliTze ganxilulia am sistemis saxeebi da
modifikaciebi, satarifo ganakveTebis gaangariSebis bazebi. aseve daxasiaTebulia
dazRvevis sistemis Seqmnis principebi, sadazRvevo fondis formirebis wyaroebi da
maregulirebeli organoebis roli depozitebis dazRvevaSi. lit. das 4.
avt.
uak 336.12
1.a3.31. privatizeba_biujetis Semosavlebis gadidebis wyaro. /T. gamsaxurdia/.
socialuri ekonomika. _ 2003. _ #3. _ gv. 40-44. _ qarT.; rez.: rus.
qveynis biujetis Semosavlebis zrdis wyaro sworad Catarebuli saxelmwifo qonebis
privatizaciis procesia. saqarTveloSi privatizaciis meTodebi ar aRmoCnda efeqtiani
sakuTrebis transformaciis warmatebiT ganxorcielebisaTvis. ganxilulia
privatizaciis procesis mimdinareobis etapebi, misi uaryofiTi mxareebi, maTi
gamomwvevi mizezebi. biujetis Semosavlebis analizis safuZvelze miTiTebulia
Semosavlebis zrdis rekomendaciebi. il. 1, lit. das. 6.
f. wowkolauri
uak 336.5
1.a3.32. warmoebis SedarebiTi xarjebis Teoriis evolucia. /j. xaritonaSvili/.
kavkasiologia. _ 2002. _ #2. _ gv.197-201. _ rus.; rez.: ingl.
gaanalizebulia warmoebis SedarebiTi xarjebis Teoriis evolucia. miTiTebulia, rom
warmoebis SedarebiTi xarjebis Teoriis daniSnulebaa daasabuTos ganviTarebul da
ganviTarebad qveynebs Soris arsebuli Sromis saerTaSoriso danawilebis SenarCunebis
aucilebloba. warmoebis SedarebiTi xarjebis Teoria uaryofs axalgazrda, suverenul
saxelmwifoTa damoukidebel ganviTarebas. igi mowodebulia uzrunvelyos ganviTarebadi
qveynebis darCena industriuli qveynebis agrarul sanedleulo danamatad.
gansxvavebuli pozicia ukaviaT ganviTarebadi qveynebis ekonomistTa mniSvnelovan
nawils. maTi azriT qveynebi damoukidebeli gziT unda ganviTardnen. maT wina planze
wamoswies TviTuzrunvelyofis da TviTregulirebis principi, rac moiTxovs arsebiTad
sakuTari resursebiT iwarmoos is, rac WirdebaT da risi warmoebac SeuZliaT am
qveynebs. ganviTarebadi da gardamavali ekonomikis qveynebma mdgradi ekonomikis
safuZvelze optimalurad unda gamoiyenon SefardebiTi upiratesobis SesaZleblobani.
lit. das. 6.
13
avt.
uak 351.711
1.a3.33. saxelmwifo qonebis privatizebis formebis Sesaxeb. /T. aqubardia/. macne,
ekonomikis seria. – 2002. – t. 10. – #3-4. – gv. 152-162. – qarT.; – rez.: rus., ingl.
gaanalizebulia saxelmwifo qonebis privatizebis Sesaxeb saqarTvelos kanonSi
gatarebuli ekonomikuri politika. privatizebis formebis ganxilvisas dasabuTebulia
strategiul obieqtebTan mimarTebaSi gatarebuli ekonomikuri politikis
aramarTebuli xasiaTi. SemoTavazebulia privatizebis axali formebi, rac iZleva
saSualebas Tavidan iqnes acilebuli is Secdomebi, romelsac adgili hqonda
aRniSnuli kanonis amoqmedebis Semdeg. SemoTavazebulia proeqti privatizebis Sesaxeb kanonSi gasatarebeli cvlilebebisa da damatebebis Sesaxeb. lit. das. 3.
avt.
uak 331.101.5
1.a3.34. profesionalizmi-kadrebis SerCevis problema. /l. dundua/. mecniereba da
teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv. 87-89. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
ganxilulia kadrebis profesionaluri SerCevis sakiTxi. mkafiodaa warmodgenili
kadrebis SerCevis mniSvneloba erovnuli meurneobisaTvis sabazro ekonomikis
pirobebSi. ganxilulia agreTve samuSao adgilebze kadrebis ganTavsebis sakiTxi.
saTanado yuradReba eqceva kadrebis gadamzadebisa da kvalifikaciis amaRlebis
organizebas, rogorc warmoebis ganviTarebis aucilebel pirobas. lit. das. 4.
avt.
uak 338.47:002.5/.6
1.a3.35. mecnierul-teqnikuri progresi da zogierTi sakiTxi sasaqonlo bazris
formirebis Sesaxeb saqarTvelos informaciuli komunikaciis sistemaSi. /l.
CageliSvili/. macne, ekonomikis seria. – 2002. – t. 10. – #3-4. – gv. 235-248. – rus.;
rez.: qarT., ingl.
dReisaTvis metad mniSvnelovani sakiTxia teqnikis ganaxlebis grZelvadiani
prognozebis SemuSavebis aucilebloba, ris gareSec SeuZlebelia ama Tu im dargis
warmatebuli teqnikuri gadaiaraReba. dargis materialur-teqnikuri ganviTarebis
dagegmva da prognozireba, uSualo kavSirSia informaciaze moTxovnis gansazRvrasTan,
marketingul kvlevasTan; am sakiTxis gadaWra mxolod da mxolod kavSirgabmulobis
sasaqonlo bazris organizebis SemTxvevaSia SesaZlebeli. aseTi bazris
organizebisaTvis ki aucilebelia kavSirgabmulobis saqonlis klasifikatoris
arseboba. igi aris sainformacio-sacnobaro wyaro, rogorc TviT dargisTvis, aseve
ekonomikis mTeli rigi seqtorebisTvis, kavSirgabmulobis momsaxurebasa da saqonelze
orientaciisa da moTxovnis gansazRvris dros. SemoTavazebulia kavSirgabmulobis
sasaqonlo klasifikatoris axali struqtura. dargobrivi niSani aq pirvel donezea
warmodgenili, meore donezea sawarmo da masSi Semavali struqturuli erTeulebi,
xolo mesame donezea produqti. klasifikatori Seicavs agreTve funqciur da
teqnikur ganyofilebebsac, romlebic srul informacias awvdian momxmarebels maTTvis
saWiro momsaxurebasa da saqonelze, rac xels uwyobs moTxovnis sworad gansazRvras
sasaqonlo bazarze. ganxilulia kavSirgabmulobaSi fundamenturi samecniero-kvleviTi
samuSaoebis mdgomareobis da dafinansebis sakiTxebi, rekomendaciebi am sferoSi
dafinansebis gazrdis Sesaxeb; gansazRvrulia dargis gadaiaraRebis ZiriTadi
mimarTulebebi. lit. das. 4.
avt.
14
uak 006
1.a3.36. standartebis saerTaSoriso sistema da saqarTvelo. /n. canava, m. tabataZe/.
macne, ekonomikis seria. – 2002. – t. 10. – #3-4. – gv. 275-286. – qarT.; rez.: ingl.,
rus.
msoflio savaWro organizaciaSi saqarTvelos gawevrianebam da vaWrobaSi teqnikuri barierebis Sesaxeb SeTanxmebaSi gaerTianebam gansakuTrebiT daaCqara saerTo
standartebis SemoRebis, nebayoflobiTi sertificirebis da teqnikuri reglamentirebis
danergvis procesi. evrokavSiris axali midgomis safuZvelze ganisazRvra
harmonizebuli standartebi, igi auqmebs erovnul direqtivebs da axdens saerTaSoriso
standartebis implementacias gaerTianebis wevri saxelmwifoebis kanonmdeblobaSi, raTa
is maqsimalurad Seesabamebodes mso-s standartebis SemuSavebis, miRebisa da gamoyenebis Sesaxeb keTilsindisieri qmedebis kodeqss; evrosabWos rezolucias teqnikuri harmonizaciisa da standartebis mimarT axali midgomis Sesaxeb, da sxva iuridiul
normebs. axali midgomis direqtivebis qarTul kanonmdeblobaSi gadmotanasTan erTad
aucilebelia saerTaSoriso organizaciebis institucionaluri struqturis da
muSaobis wesebis Seswavla, mso-s wevr qveynebTan partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb SeTanxmebis amoqmedeba, monacemTa gacvlis kompiuteruli programebis
damuSaveba. lit. das. 5.
avt.
uak 385/389
1.a3.37. transportis ekonomikuri sargeblianoba da misi Sefasebis makroekonomikuri
midgoma. /z. TevzaZe/. macne, ekonomikis seria. – 2002. – t. 10. – #3-4. – gv. 287-301.
– qarT.; rez.: ingl., rus.
ganxilulia transportis ekonomikuri sargeblianoba, romelic klasificirebulia
rogorc Sida, aseve gare satransporto sistemasTan mimarTebaSi. warmodgenilia
meqanizmebi da instrumentebi, romelTa meSveobiT satransporto investiciebi xels
uwyoben ekonomikur zrdasa da regeneracias. 1996-2001 ww. saqarTvelos mSp-sa da
satransporto investiciebis cvlilebebis Sedarebis meSveobiT Catarebulia
infrastruqturul investiciebsa da mwarmoeblobis amaRlebas Soris empiriuli
makroekonomikuri urTierTkavSiris analizi. naCvenebia, rom amgvari urTierTkavSiris
dadgena garTulebulia makroekonomikuri midgomis agregirebuli xasiaTis gamo,
risTvisac aucilebelia sxvadasxva makroekonomikuri maCveneblebisa da analitikuri
midgomebis gamoyeneba. krZod, satransporto moTxovnis damokidebuleba mosaxleobis
piradi Semosavlebis donesa da demografiul faqtorebze, transportis dargSi
ganxorcielebuli investiciebis zegavlena ekonomikis sxvadasxva seqtorebze da a.S.
lit. das. 2.
avt.
uak 657.6
1.a3.38. auditi, rogorc damoukidebeli kontrolis sistema. /d. qoClaZe/. Sss
akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ IV. _ gv. 89-112. _ qarT., rez.: qarT., ingl.
ganxilulia auditis warmoSobisa da ganviTarebis problemebi, misi roli da
mniSvneloba sawarmoebis, firmebis, organizaciebis da a. S. finansuri mdgomareobis
kontrolis dros. daxasiaTebulia auditis tipebi, aseve reviziisa da auditis ucxo
da ganmasxvavebeli niSnebi, da am ukanasknelis pozitiuri aspeqtebi.
avt.
uak 338.24(479.22)
1.a3.39. ekonomikuri reformebis ganxorcielebis ZiriTadi Sedegebi da momavlis
amocanebi saqarTveloSi. /r. abesaZe/. sei-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ t. II. _ gv. 43-
52. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
15
gaanalizebulia saqarTveloSi ekonomikuri reformebis ganxorcielebis Sedegebi da
dasaxulia RonisZiebebi maTi Semdgomi gadidebisaTvis. miuxedavad imisa, rom saqarT-
veloSi ekonomikuri reformebis gzaze miRweulia garkveuli Sedegebi, jer kidev
arsebobs mravali naklovanebebi: ar arsebobs sabazro ekonomikis formirebis
srulyofili meqanizmi, reformebi TiTqmis ar Sexebia warmoebis sferos,
ganuviTarebelia sabazro infrastruqtura, sagadasaxado politika ver pasuxobs
ekonomikis daCqarebuli ganviTarebis moTxovnebs da sxv. saWiroa amoqmedebuli iqnes
ekonomikis saxelmwifo regulirebis yvela instrumenti, romelic SesaZleblobas
iZleva daCqardes reformebi da Sesabamisad warmoebis zrdis procesi. lit. das. 7.
avt.
uak 330
1.a3.40. nekroekonomikis arsi da ZiriTadi niSan-Tvisebebi postkomunistur sivrceSi
myofi qveynebisaTvis. /n. kakulia/. sei-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ t. II. _ gv. 53-63.
_ qarT.; rez.: rus., ingl.
daxasiaTebulia ekonomikis postkomunisturi transformaciis formirebis ZiriTadi
Taviseburebebi. masSi gaanalizebulia uaxloesi warsulis Sexedulebani mTel rig
movlenebze, romelTa Soris mniSvnelovani yuradReba eTmoba adamianuri faqtorisa da
mTlianad sazogadoebis materialur-teqnikuri bazis rols nekroekonomikis
formirebaSi, rogorc negatiur movlenas postkomunistur transformaciaSi.
ganxilulia ekonomikis marTvis is negatiuri gadmonaSTebi, romlebic jer kidev
arseboben postkomunisturi transformaciis pirobebSi da xels uSlian sabazro
garemos formirebis process. nawilobriv naCvenebia is mizezebi, romlebic xels
uwyoben nekroekonomikis warmoSobas da im Taviseburebebs, romelTa saSualebiTac igi
TandaTanobiT fexs ikidebs saqarTvelos ekonomikaSi. mocemulia movlenaTa im jaWvis
analizi, romlebic aerTianeben yvela postkomunistur qveynebs. lit. das. 9.
avt.
uak 338.2
1.a3.41. saqarTvelos ekonomikuri usafrTxoeba: maCveneblebi, perspeqtivebi. /v. Coxeli/.
socialuri ekonomika. _ 2003. _ #1. _ gv. 5-17. _ qarT.; rez.: rus.
msoflio bankis monacemebis safuZvelze Catarebulia 1991-2000 wlebSi 277 qveynis
ekonomikuri maCveneblebis analizi. qveynebis dajgufebis mixedviT gaanalizebulia
makroekonomikuri maCveneblebis done, naCvenebia Tu rodis iqmneba maqsimalurad
xelsayreli pirobebi ekonomikuri zrdisTvis. aRniSnulia, rom aseTi meTodiT
maCvenebelTa donis gansazRvram SeiZleba iqonios mniSvnelovani gavlena efeqtiani
makroekonomikuri politikis formirebaze. cxr. 1, lit. das. 7.
avt.
uak 343
1.a3.42. ekonomikur danaSaulTan da korufciasTan brZolis samsaxuris amocanebi da
misi organizaciuli wyoba. /g. ivaniSvili/. Sss akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _
IV. _ gv. 13-24. _ qarT., rez.: qarT., ingl. (ix. referati 1.a1.9.)
uak 338.9
1.a3.43. Crdilovani ekonomikis masStabebi da Sedegebi. /r. oTinaSvili/. socialuri
ekonomika. _ 2003. _ #2. _ gv. 26-31. _ qarT.; rez.: rus.
mocemulia Crdilovani ekonomikis cnebis daxasiaTeba. ganxilulia misi negatiuri
Sedegi. gaanalizebulia am movlenis masStabebis Sefasebis specifika, misi kritikuli
da dasaSvebi parametrebi. Crdilovani ekonomikis masStabebis mixedviT mocemulia
msoflio qveynebis klasifikacia, masTan kavSirSi ganxilulia saqarTveloSi am
16
movlenis ganviTarebis tendenciebi. mocemulia Crdilovani ekonomikis daZlevis
rekomendaciebi. cxr. 1, il. 1, lit. das. 2.
avt.
uak 338.2
1.a3.44. saqarTvelos ekonomikuri ganviTarebis prioritetebi. /a. TvalWreliZe, p.
kervalisvili, d. gegia, s. esakia, s. sanaZe/. ekonomikuri mimoxilva. _ 2002. _ 155 gv.
_ qarT.
saqarTveloSi 1998 wels dawyebulma ekonomikurma krizisma Zalze mZime socialur-
ekonomikuri Sedegebi gamoiwvia: Crdilovani ekonomika, korufciis arnaxuli masStabebi,
socialuri dazRvevisa da usafrTxoebis sistemis ararseboba da sxva. xelisufleba
SeZlebisdagvarad eZebs gamosavals: iqmneba axali sagadasaxado kodeqsi, mzaddeba
aRmasrulebeli xelisuflebis reforma, mkacrdeba administrireba da a.S. aRsaniSnavia,
rom problemis gadaWris gzebi mdgradi ekonomikuri ganviTarebis Sesabamisi sqemebis
SemuSavebasa da ganxorcielebaSi unda veZioT. amitom kvlevis mizania saqarTvelos
ekonomikuri ganviTarebis prioritetebis analizi da uaxloesi perspeqtivis
gansazRvra. kerZod, mimoxilvaSi mocemulia saqarTvelos ekonomikis retrospeqtiuli
analizi; saqarTvelos resursuli bazisa da masze dafuZnebuli ekonomikuri dargebis
mimoxilva; prioritetuli dargebis saxelmwifo xelSewyobis gzebi; saxelmwifo
qonebis analizi, misi aqcionirebisa da kapitalizaciis gzebi. cxr. 33, il. 77.
avt.
a4. saxalxo ganaTleba
uak 341.18+371.334
1.a4.45. seminaruli mecadineobis Catarebis meTodika Temaze: azris Tavisuflad
gamoxatvis ufleba adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis 1950 wlis
evropis konvenciis mixedviT. /m. qoqiaSvili/. Sss akademiis SromaTa krebuli. _ 2002.
_ IV. _ gv.43-47. _ qarT., rez.: qarT., rus., ingl.
meToduri statia exeba adamianis uflebaTa dacvaSi seminaruli mecadineobebis
Catarebis meTodikas Temaze: azris Tavisuflad gamoxatvis ufleba evropis konvenciis
mixedviT. yovel adamians ufleba aqvs Tavisuflad gamoTqvas Tavisi azri, miiRos an
gaavrcelos informacia da ideebi saxelmwifo xelisufalTa da saxelmwifo
sazRvrebisagan damoukideblad. seminaruli mecadineobis Catarebisas yuradReba unda
mieqces, Tu ra farglebs ar unda gascdes azris Tavisufali gamoxatva.
avt.
uak 796/799+37.037
1.a4.46. fizikuri kultura da sporti mozardis socialur aRzrdaSi. /l.
bibileiSvili/. fizikuri aRzrdisa da sportis akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _
XIX. _ gv. 22-29. _ qarT.; rez. rus.
sportis Sinaarsi da mniSvneloba scildeba fizikuri aRzrdis pedagogiuri procesis
viwro farglebs, rameTu igi xalxis aqtiur sazogadoebriv saqmianobaSi Cabmis,
adamianTa Soris urTierTobebis, farTo saerTaSoriso kontaqtebis damyarebis
mniSvnelovani saSualebaa. fizkulturul da sportul koleqtivebSi mozards
uviTardeba piradi da koleqtiuri movaleobis Segneba da pasuxismgeblobis grZnoba.
fizikuri aRzrdis procesSi TandaTanobiT xdeba pirovnebis bevri Rirebuli
fsiqologiuri Tvisebis formireba da ganmtkiceba, gansakuTrebiTNki nebisyofis
ganviTareba. zogierTi akrobatuli da tanvarjiSuli normis Sesruleba dakavSirebulia
garkveul riskTan, rac aviTarebs gambedaobas da aswavlis mozards winaaRmdegobebisa
da siZneleebis daZlevas, uaryofiTi emociebis CaxSobas. sportis rols pirovnebis
17
socialur aRzrdaSi adasturebs TviT olimpiuri TamaSebis istoria da misi Sinaarsi.
lit. das. 3.
d. vawaZe
uak 371.3
1.a4.47. qarTuli enisa da maTematikis saganTSorisi kavSirebis zogierTi aspeqti. /l.
jinjixaZe./. monografia. _ 2000. _ 170 gv. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
mocemulia klasikur pedagogikaSi adaptirebuli, sistemuri swavlebis erT-erTi
ZiriTadi mimarTuleba – interdisciplinaruli meTodologia. kvlevis ared aRebulia
ori antipoduri mecniereba _ qarTuli ena da maTematika. gamovlenilia saganTSorisi
kavSirebi da damtkicebulia, rom maT logikuri safuZveli aqvs. es kavSirebi
diferencirebuli da integrirebulia. gakeTebulia daskvna, rom kavSirebis ganzogadeba
aseve SesaZlebelia sxva nebismieri (inglisuri, germanuli, rusuli, franguli da a.S.)
enisaTvis. amitom am meTods zogadpedagogiuri mniSvneloba gaaCnia. cxr. 5, sqema 3. il.
17, lit. das. 126.
avt.
a5. informatika
uak 621.3
1.a5.48. semantikuri informaciis Sefasebis sakiTxisaTvis. /goderZi leJava, r. TevzaZe/.
kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 112-113. _
ingl.
mocemulia semantikuri informaciis problemisadmi axali midgomis gamoyenebis
SesaZleblobebi. midgomis arsi mdgomareobs imaSi, rom semantikuri informacia
upirvelesad yovlisa aris is, rac gansazRvravs kibernetikuli sistemis reaqciis
adekvatur xasiaTs garemos an Tavad am sistemis Sida mdgomareobis ama Tu im
cvlilebaze, amitom misi kvleva unda xorcieldebodes kibernetikuli sistemis
funqcionirebasTan kavSirSi. ganxilulia aseTi midgomis magaliTi, da mis safuZvelze
SemoTavazebulia semantikuri informaciis Sefasebis kriteriumi. il. 2, lit. das. 7.
avt.
uak 681.45
1.a5.49. optikuri informaciis konveieruli gardamqmnelis cifruli avtomatis
modeli. /r. quTaTelaZe, o. natroSvili/. GEN. – 2002. _ #3. – gv. 50-55. – rus.;
rez.: ingl.
ganxilulia optoeleqtronuli gardamqmnelis cifruli avtomatis modeli optikuri
signalebiT warmodgenili informaciis konveieruli gadamuSavebisaTvis. gaanalizebulia
Semavali da gamomavali signalebis nakrebi da agreTve, КВА-Ш da КВА-М tipis
ujreduli avtomatebis gadasvlebis funqciebi. nax. 2, lit. das. 4.
avt.
uak 621
1.a5.50. axali maTematikuri modelebis damuSavebis sakiTxebi gansakuTrebulad rTuli
konstruqciebis Sefasebis TvalsazrisiT. /s. bliaZe, g. yifiani/. mecniereba da
teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _ gv. 24-28. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
naSromis amocanaa personaluri kompiuteris bazaze gansakuTrebulad rTuli
konstruqciebis (magaliTad, mravalfenovani garsebis) daZabul-deformirebuli
mdgomareobis gaangariSebis avtomatizirebuli sistemis Seqmna da egm-Tvis
damuSavebuli gamoyenebiTi programebis paketis funqciuri SesaZleblobebis
mniSvnelovani gafarToeba. programis pakets safuZvlad udevs samSeneblo meqanikis
amocanebis amosaxsnelad farTod gamoyenebuli ricxviTi meTodi _ sasruli
elementebis meTodi. il. 1, lit. das. 4.
18
d. vawaZe
uak 681.513.5
1.a5.51. optimizaciis dinamikuri amocanebis gadawyvetis erTi ricxviTi meTodis
Sesaxeb. /n. jiblaZe, l. gaCeCilaZe/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _
gv. 15-19. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
ganxilulia uwyveti moqmedebis Seyursulparametrebiani arastacionaruli dinamikuri
sistemis optimaluri marTvis zogadi amocana, romelic daiyvaneba maTematikuri
daprogramebis sasrulganzomilebian saxeze, romlis gadasawyvetad gamoiyeneba simZimis
centris meTodi. garkveul pirobebSi am ukanasknelis amonaxseni iZleva sawyisi
amocanis miaxloebiT amonaxsns. lit. das. 6.
T. CubiniSvili
uak 681.3.06
1.a5.52. Windows-is Hook funqciis Sesaxeb. /d. goSaZe/. kibernetikis institutis
SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 124-127. _ ingl.
naSromSi gadmocemulia API –is (Application Programming Interface) funqciis, Windows-
is erTi meqanizmis – Hook-is gamoyenebis SesaZlebloba Windows danarTis Sesaqmnelad.
lit. das. 1.
avt.
uak 621.316.7
1.a5.53. WINDOWS NT LINUX-is winaaRmdeg. /m. yavelaSvili/. stu-s SromaTa krebuli.
_ 2002. _ # 1(440). _ gv. 61-64. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
ganxilulia ori popularuli operatiuli sistemis – Windows NT da Linux-is
upiratesobebi da naklovanebebi. operaciul sistemaSi Linux SemoTavazebulia
instrumentariis didi sfero, aseve Sori maTva programa telnet-is saSualebiT.
gamokvlevis etapzea CUI-sTan dakavSirebuli ramdenime problema. ganxilulia
operaciuli sistemis Linux-is dadgmis erT-erTi saSualeba.
avt.
uak 681.3.06
1.a5.54. Net Runtime teqnologia – Com teqnologiis alternativa Tu ganawilebuli
programirebis SesaZlo momavali. /d. makalaTia/. kibernetikis institutis SromaTa
krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 128-136. _ ingl.
ganxilulia Microsoft-is mier SemuSavebuli teqnologia Net Runtime, romelic
programuli uzrunvelyofis produqtebis bazarze gamoCnda, rogorc Visual Studio 7.0-
is (programuli uzrunvelyofis produqtebis Sesaqmneli instrumentebis, enebis,
Microsoft-iseuli nakrebis) fundamenti. es teqnologia ganxilulia Visual Studio 7.0-is
erT-erTi umTavresi enis C++-is bazaze.
avt.
uak 800.61:681.327.11
1.a5.55. saxelTa morfologiuri leqsikonis avtomaturad Seqmnis meTodi. /l.
samsonaZe/. msi-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ #6. _ gv. 196-198. _ qarT.; rez.: rus.,
ingl.
kompiuteruli teqstebis manqanuri TargmanisaTvis, romelic TavisTavad gulisxmobs
teqstebis analizisa da sinTezis Catarebas, morfologiuri leqsikonis arseboba
aucilebel pirobas warmoadgens. vinaidan leqsikonis Sedgena Zalian Sromatevadi
saqmea da did dros moiTxovs, Seiqmna misi Sedgenis avtomatizebuli meTodi, romelmac
sagrZnoblad swrafmoqmedi gaxada da gaaiola morfologiuri leqsikonis Seqmnis
procesi. il. 1, lit. das. 2.
avt.
19
uak 681.39:159.929
1.a5.56. cxovelebSi sakvebmopovebiTi da TavdacviTi Cvevebis formirebis parametrebis
saSualo mniSvnelobebis manqanuri damuSaveba. /s. cagareli, n. jRarkava/. biologia da
Tanamedroveoba. – 2002. _ gv. 166-177. – rus.; rez. qarT., ingl.
aRwerilia cxovelTa qceviTi maxasiaTeblebis raodenobiTi parametrebis manqanuri
Senaxvisa da moZebnis algoriTmebi. algoriTmi saSualebas iZleva damuSavdes didi
informacia individualurad yvela cxovelisaTvis da maTi gasaSualebuli parametrebi.
algoriTmi Seqmnilia fortranis enaze. cxr. 4, lit. das. 4.
avt.
uak 519.7
1.a5.57. amorCevis reaqciis dro individTa sxvadasxva ganwyobis pirobebSi. /m.
ciskariZe, T. zorikovi/. kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _
#1-2. _ gv. 147-152. _ ingl.
gamokvleulia adamianis reaqciis dro misi sxvadasxva ganwyobis pirobebSi: stimulebis
miwodebis avtomatur reJimSi (imitaciis situacia) da virtualur mowinaaRmdegesTan
TamaSis pirobebSi (konfliqturi situacia). stimulebis miwodebis Tanabar pirobebSi
gamovlenilia reaqciis drois mateba konfliqtur situaciaSi. cxr. 1, il. 2, lit.
das. 19.
avt.
uak 683.1
1.a5.58. saxelmwifo sistemis stabilurobis zogierTi ZiriTadi problemebi da maTi
gadawyvetis gzebi. /o. Sonia/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _ gv. 11-
14. _ qarT.; rez.: ingl., rus. (ix. referati 1.a1.1.).
a6. kultura. xelovneba
uak 003.24+003.22
1.a6.59. ilia WavWavaZe da qarTuli anbanis srulyofis problema. /a. gavaSeliSvili/.
Sss akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ IV. _ gv. 112-116. _ qarT., rez.: rus., ingl.
ilia WavWavaZe gansakuTrebul yuradRebas uTmobda axali saliteraturo qarTuli enis
Camoyalibebis sakiTxs. mas aRar akmayofilebda anton kaTalikosis mier SemoRebuli e.
w. sami stilis Teoria _ enis xelovnuri, mZime, arqauli formebi. man SeZlo anbanidan
im ramdenime Zveli, dromoWmuli asos amoReba, romelTa xmarebac aSkarad arTulebda
zepir da, gansakuTrebiT, weriT metyvelebas. amiT man didi samsaxuri gauwia qarTuli
anbanis srulyofis saqmes.
avt.
uak 726.853
1.a6.60. personaluri tornado faraonis sulisaTvis. /g. vaSakiZe./. monografia. _
2003. _ 119 gv. _ qarT.
monografiaSi gadmocemulia msoflios erT-erTi saocrebis _ egviptis piramidebis
daniSnuleba, mSeneblobis Taviseburebebi, maTi gavlena garemoze. ganxilulia tornados
RvTaebis rangSi ayvanis da misi xelovnurad gamowvevis faqtebi piramidis meSveobiT.
miTiTebulia, rom es dasturdeba rogorc meteorologiuri mtkicebulebebiT, aseve
piramidebis teqstebSi arsebuli ieroglifebis gaSifrviT. mocemulia erTidaigive
ieroglifebis rogorc Zvelegvipturi, aseve Tanamedrove meTodiT miRebuli
urTierTsawinaaRmdego teqstebis analizi. il. 40, lit. das. 34.
avt.
20
a7. sazogadoebrivi mecnierebebis saerTo da
kompleqsuri problemebi
uak 342.53:328
1.a7.61. ra SeuZlia politikaSi karg imijs. /v. SubiTiZe/. monografia. _ 2000. _ 120
gv. _ qarT.
pirvelad qarTul politikur samecniero literaturaSi ganxilulia imijis tipebi,
misi agebis teqnologia, Tu vin da rogor ikeTebs imijs. ganxilulia lideris imiji,
lideris garegnoba, lideri politikis miRma, xelisuflebis imiji, winasaarCevno
teqnologia, brbos fsiqologia, miTebi da realoba. mocemulia rCevebi partiebis
liderebisa da politikosebisaTvis saarCevno kampaniis Casatareblad. miTiTebulia
ucxouri politikuri partiebis gamocdileba, saqarTvelos 2000 wlis saprezidento
arCevnebis mokle analizi. gaanalizebulia imijis erT-erTi mimarTuleba e.w.
ubraloebis modeli, romelic saqarTveloSi noe Jordaniam daamkvidra.
avt.
uak 796.016
1.a7.62. Tanamedrove Sexedulebebi mosamzadebeli periodis struqturaze. /m. Jordania/.
fizikuri aRzrdisa da sportis akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ XIX. _ gv.
103-107. _ qarT.; rez. rus.
sportuli wvrTnis TeoriaSi gansakuTrebul aqtualobas iZens sakiTxebi, romlebic
dakavSirebulia sawvrTneli procesis agebasa da mis racionalur struqturasTan. im
kriteriumebis gansazRvra, romelTa meSveobiTac SesaZlebeli gaxdeba datvirTvebis
dagegmva, maTi racionaluri ganawileba momzadebis etapebisa da ciklebis mixedviT.
mosamzadebeli periodis xangrZlivoba da struqtura mniSvnelovanwilad ganisazRvreba
sportis saxeebis TaviseburebebiT. struqtura ZiriTadad damokidebulia im
saSualebebis Semadgenlobaze, romelic gamoiyeneba sportsmenebis momzadebisTvis. lit.
das. 9.
d. vawaZe
uak 57.017.64:796.091.23/24
1.a7.63. siswrafisa da swraf-Zalismieri Tvisebebis ganviTareba da misi dinamika asakis
mixedviT. /c. farqosaZe, j. Zagania, z. fxalaZe/. fizikuri aRzrdisa da sportis
akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ XIX. _ gv. 129-140. _ qarT.; rez. rus.
siswrafis gansazRvrisa da misi ganviTarebis dinamikis dasadgenad Catarebulia
testireba, risTvisac gamoyenebul iqna sirbili 30 da 30X10 metrze, xolo swraf-
Zalismieri momzadebisaTvis gamoyenebul iqna adgilidan sigrZeze xtoma da maRali
axtoma. moyvanilia saeqsperimento da sakontrolo jgufebis testirebis Sedegebi da
dinamika, 6-dan 10 wlis moswavleTaTvis. orive saxis jgufSi 30 metrze sirbilis
Sedegebi asakidan asakamde izrdeba, magram sxvadasxva asakSi naCvenebi saSualo
Sedegebis gaanalizebiT Cans, rom Sedegebis matebis tempebi sagrZnoblad gansxvavdeba
sakontrolo da eqsperimentul jgufebSi. Sedegebis zrdis tempebi sxvadasxva asakSic
sxvadasxvaa. yvelaze maRali maCvenebeli modis 8-9 wlis moswavleebze. swrafi-
Zalismieri varjiSebi da sportis sxvadasxva saxeobis (mZleosnoba, akrobatika,
sportuli TamaSebi) elementebis kompleqsuri gamoyeneba sagrZnoblad amaRlebs yvela
mamoZravebeli Cvevis dones, amcirebs mamoZravebeli reaqciis da latentur (farul)
dros, zrdis calkeuli moZraobebis siswrafes, amaRlebs moZraobis sixSires da temps.
lit. das. 12.
d. vawaZe
21
uak 796.016:796.332
1.a7.64. maRali kvalifikaciis xelburTelebis saSejibro moRvaweobis (moqmedebis)
kontroli. /z. fxalaZe/. fizikuri aRzrdisa da sportis akademiis SromaTa krebuli. _
2002. _ XIX. _ gv. 140-144. _ qarT.; rez. rus.
aRniSnulia, rom Sejibrebaze gundis Sedegi bevrad aris damokidebuli pirobiTad
dayofil gare da Sida faqtorebze. gare faqtorebad miCneulia: Sejibrebis Catarebis
dro (mzadebis etapi), Catarebis adgili (Sin Tu gasvlaze), Sejibrebis mniSvneloba
(amxanaguri Tu oficiluri), mowinaaRmdege gundis klasi. Sida faqtorebia:
moTamaSeebis taqtikur-teqnikuri ostatobis maCveneblebi, fizikuri, funqcionaluri
da fsiqologiuri momzadebis done. Sida faqtorebi, rogorc wesi, Sejibrebis
mimdinareobis procesSi umniSvnelod ganicdis cvlilebebs, maSin, rodesac Sejibrebis
saboloo Sedegebze udides gavlenas axdenen gare faqtorebi. lit. das. 5.
d. vawaZe
uak 796.332+37.037
1.a7.65. safexburTo koleqtivebSi aRmzrdelobiTi muSaobis mdgomareobisa da misi
srulyofis gzebis Sesaxeb. /r. vawaZe/. fizikuri aRzrdisa da sportis akademiis
SromaTa krebuli. _ 2002. _ XIX. _ gv. 50-53. _ qarT.; rez.: rus.
saqarTvelos safexburTo koleqtivebSi aRmzrdelobiTi muSaoba katastroful
niSnulamde davida. am sakiTxis Seswavlis mizniT Sedgenil iqna da safexburTo
koleqtivebs gaegzavnaT 10-kiTxviani anketa, TavianTi mosazrebebis mosawodeblad.
samwuxarod, mwvrTnelTa pasuxebSi (mcire gamonaklisis garda) ver gamoiZebna saWiro
mosazrebani am kiTxvaze. saWiroa sportuli teqnikuri komisiis movaleobis areali
gaizardos da mas daevalos fexburTelTa ara mxolod dasja, aramed maTTan
sasargeblo – aRmzrdelobiTi muSaobis Catarebac. aRmzrdelobiT muSaobaSi ufro
aqtiurad unda iyvnen Cabmulni raionebis xelmZRvanelebi, meriebis warmomadgenlebi,
farTo sazogadoeba.твф
d. vawaZe
uak 797.26
1.a7.66. wyalSi mxtomelTa statokinetikuri mdgradobis Seswavla. /m. erogina, v.
maloletnevi, i. biriukova/. fizikuri aRzrdisa da sportis akademiis SromaTa
krebuli. _ 2002. _ XIX. _ gv. 231-236. _ rus.; rez.: ingl.
statokinetikuri mdgradobis saSualo jgufuri monacemebi miT maRalia, ramdenadac
wlovanebiT ufrosia da kvalificirebuli wyalSi mxtomeli. mdgradobis
individualuri maCveneblebi umjobesdeba wyalSi xtomis mecadineobisas garkveuli
diapazonis sazRvrebSi. maTi gamovlenis doneebi (maRali da dabali) inarCuneben rangTa
mudmivobas mTeli sportuli onTogenezis ganmavlobaSi, rac maT memkvidreobiTobas
mowmobs. lit. das. 9.
d. vawaZe
uak 796.022+796.091.23
1.a7.67. specialuri trenaJoris gamoyenebiT fizikuri datvirTvis dinamikis
individualuri marTvis efeqturobis gamokvleva mklavWidSi varjiSis procesSi. /g.
CaxvaSvili, a. comaia/. fizikuri aRzrdisa da sportis akademiis SromaTa krebuli. _
2002. _ XIX. _ gv. 167-173. _ qarT.; rez. rus.
pedagogiuri eqsperimentis Casatareblad Tavdapirvelad gansazRvrul iqna
eqsperimentSi monawileTa fizikuri ganviTarebis sawyisi done, ris safuZvelzec
Seiqmna Tanabarzomieri SesaZleblobebis sakontrolo da eqsperimentuli qvejgufebi.
eqsperimentuli jgufis yoveli monawile varjiSebs asrulebda qameleonis tipis
trenaJoris gamoyenebiT. dadginda, rom 18 mecadineobis Sedegad Zalis ganviTarebis
saerTo done TiToeuli sportsmenis mimarT sakontrolo qvejgufSi gaizarda 1,3-jer,
22
xolo eqsperimentul qvejgufSi 1,5-jer. savaraudoa, rom Catarebul mecadineobaTa
raodenobis gazrdis SemTxvevaSi integraluri maCveneblebis sididis sxvaoba
sakontrolo jgufsa da eqsperimentul jgufs Soris kidev ufro gaizrdeba. lit. das.
13.
d. vawaZe
uak 796.091.2+796.42
1.a7.68. dawyebiTi etapis mzadebis struqtura mZleosnur sirbilSi. /v. xoWolava, g.
xoWolava/. fizikuri aRzrdisa da sportis akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _
XIX. _ gv. 194-197. _ qarT.; rez. rus.
morbenali saukeTeso sportul Sedegs aRwevs 24-28 wlis asakSi. Tu
gaviTvaliswinebT, rom 10-12 wlidan adamiani iwyebs seriozul mecadineobas, didi
mniSvneloba eniWeba dawyebiT momzadebas_sportsmenis momavali warmatebis fundamentis
Seqmnas. sportul skolebSi mwvrTnelebi cdiloben bavSvma ivarjiSos maTTvis da ara
bavSvisTvis xelsayrel pirobebSi. pirobebi moamzadon Tarjmorbenlebi, saSualo
manZilze morbenlebi da a.S., xSirad ar pasuxoben bavSvis SesaZleblobebs da ris
gamoc mas ekargeba mecadineobis mimarT interesi. saWiroa ara viwro specializacia
sirbilis romelime erT saxeobaSi, aramed farTo sarbeni diapazonis Seqmna morbenlis
momzadebaSi, romelic SemdgomSi airCevs TavisTvis specializacias Tavisi
SesaZleblobebis obieqturi Sefasebis safuZvelze. lit. das. 5.
d. vawaZe
uak 009
1.a7.69. globalizacia: istoriuli rakursi. /m. lolaSvili/. mecniereba da
teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv. 83-86. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
didi globalizacia 1840 wels daiwyo da 1914 wels dasrulda. is ufro
mniSvnelovani movlena iyo, vidre 1945 wlidan dawyebuli msoflio bazrebis
integracia. didi globalizaciis gamo transportirebis fasebi da savaWro barieri
Semcirda. saerTaSoriso kapitalis moZraoba, iseve, rogorc erovnuli produqciis
gacvla metismetad gaizarda, amasTan gaizarda qveynebs Soris migraciac. amis Sedegad
1850-1913 wlebSi evropis cxovrebis done da Sromis anazRaureba swrafad gauTanabrda
axal samyaros, rac adre ar SeimCneoda. globalizaciis erT-erTi elementi iyo
saerTaSoriso vaWrobis zrda, Tumca migraciam masze ufro didi gavlena moaxdina.
globalizmi realurad mxolod 1960 wlis Semdeg Seexo mTel kacobriobas. ufro
zustad ki 80-iani wlebis bolos, ssr kavSiris daSlis Semdeg.
d. vawaZe
uak 801.316.3(479.22)
1.a7.70. ucxouri sityvebi mSobliur enasTan SefardebaSi. /J. badriSvili/. Sss
akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ IV. _ gv.124-126 _ qarT., rez.: qarT., ingl.
naSromSi yuradReba eqceva ucxouri sityvebis Sefasebas mSobliur enasTan
SefardebaSi. miTitebulia, rom enam rogorc komunikaciis mniSvnelovanma saSualebam,
zustad unda areklos sinamdvile. amitomac, ucxouri sityvebis SemoRebisas saWiroa
dacul iqnes mSobliuri enis parametrebi, misi stili. warmoadgens ra ra ucxouri
sityvebi mSobliuri enis leqsikuri maragis gamdidrebis erT-erT mniSvnelovan
saSualebas, saWiroa ZiriTadi principebis dacva. naSromSi mocemuli magaliTebi
gamoyenebulia ucxouri sityvebis dasacavad da winaaRmdeg. gamaxvilebulia yuradReba
mravalmniSvnelian sityvebze, romlis mimarT gansakuTrebuli yuradReba gvmarTebs.
am moTxovnebis ugulebelyofa iwvevs damaxinjebebs da ena kargavs Tavis ZiriTad
funqcias.
avt.
23
uak 510.27:801.55
1.a7.71. morfologiis semantika. /g. CikoiZe/. msi-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ #6. _
gv. 167-177. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
kognituri lingvistika, kerZod (R. Langacker, 1991), ganixilavs enis yovel komponents
da maT Soris gramatikasac, rogorc niSanTa, anu simboloTa sistemas. swored
gramatikis, rogorc enis yvelaze abstraqtuli komponentis, simboluroba yvelaze
saCoTirodaa miCneuli, radganac misi elementebis semantika ar aris aseTive
TvalsaCino da konkretuli, rogorc leqsikuri erTeulebis SemTxvevaSi. gramatikis da
kerZo SemTxvevaSi – morfologiis semantikis abstraqtuloba ar unda warmoadgendes
gadaulaxav dabrkolebas; ubralod misi amsaxveli modelic Sesabamisad abstraqtuli
unda iyos. gakeTda mcdeloba mravali kognitur-lingvisturi wyaros gamoyenebiT
Seqmniliyo suraTi, romelic, erTi mxriv, asaxavda morfologiis semantikis ZiriTad
monaxazs (enobriv-kognituri sivrce, masSi moTavsebuli obieqtebi, maTi Tvisebebi da am
ukanasknelis monawileobiT mimdinare procesebi da movlenebi da a. S.), meore mxriv ki,
ufro dawvrilebiT iqna ganxiluli brunvis kategoriis semantika ergatiulobis, da
ufro konkretulad, qarTuli moTxrobiTobis magaliTze. il. 3, lit. das. 10.
avt.
b. sabunebismetyvelo da zusti mecnierebebi
b1. maTematika. meqanika. fizika. kibernetika.
uak 511.4
1.b1.1. zogierTi kvadratuli formiT ricxvis warmodgenaTa raodenobis Sesaxeb. /m.
oTinaSvili/. Tsu-s Sromebi maTematika, meqanika, astronomia. _ 2000. _ t. 335. _ gv.
23-42. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
miRebulia zogierTi 12 cvladiani kvadratuli formiT naturaluri ricxvis
warmodgenaTa raodenobis gamosaTvleli zusti formulebi. kerZod, es formulebi
miRebulia ori iseTi kvadratuli formisTvis, romlis koeficientebi Rebuloben
mniSvnelobebs 1 da 2, xolo danarCeni oTxis koeficientebi _ 1, 2 da 4-s. lit. das.
3.
avt.
uak 513.015.3.513.7
1.b1.2. hipersibrtyiTi elementebis ganawilebis normalebs Soris zogierTi Tanadobis
Sesaxeb. /e. alSibaia/. Tsu-s Sromebi maTematika, meqanika, astronomia. _ 2000. _ t.
335. _ gv. 43-53. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
(n+1)-ganzomilebian afinur sivrceSi ganixileba hipersibrtyiTi elementebis
ganawileba. ganawilebis pirveli rigis fundamenturi obieqtiT aigeba afinuri ()
normali. meore rigis fundamenturi obieqtebiTaa daxasiaTebuli afinuri normalebi,
romlebic blaSkes normalis nairsaxeobebs warmoadgenen. ganawilebis meore rigis
fundamenturi obieqtiT ganisazRvreba normalebi da normalTa konebi, romlebic
invariantulia proeqciuli gardaqmnebis mimarT. proeqciul normalTa kanonikuri kona
mesame rigis fundamenturi obieqtiT aris gamosaxuli. bompiani-pantazis TanadobiT
yoveli normalisaTvis hipersibrtyiT elementSi moiZebneba (n-1)-ganzomilebiani
sibrtye, romelic ar gadis mis centrSi, _ meore gvaris normali. ganixileba agreTve
mimxebi hiperkvadrikebiT damyarebuli polariteti da misi saSualebiT miRebuli meore
gvaris normalebi. lit. das. 3.
avt.
24
uak 513
1.b1.3. hiperzedapiris simrudis wirebisa da afinur normalTa indikatrisis zogierTi
Tviseba. /e. alSibaia/. Tsu-s Sromebi maTematika, meqanika, astronomia. _ 2000. _ t.
335. _ gv. 54-64. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
hiperzedapiris invariantuli normalebis saSualebiT agebulia sxvadasxva obieqti da
invarianti. mravalganzomilebis SemTxvevisaTvis ganzogadoebulia indikatrisis da
simrudis wirebis cnebani. moZebnilia hiperzedapiris axali klasebi, romelTaTvisac
adgili aqvs petersonis Tanadobas. lit. das. 2.
avt.
uak 519.21
1.b1.4. muavr-laplasis integraluri Teoremis erTi Sedegisa da misi gamoyenebis
Sesaxeb. /i. doWviri/. Tsu-s Sromebi, maTematika, meqanika, astronomia. _ 2000. _ t.
335. _gv. 77-81. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
ganxilulia, haerSi naxSirorJangis gaumjobesebis mizniT, tyis Semadgenlobis Secvlis
erTi meTodi. am meTodis damuSavebisas gamoyenebulia albaTobis Teoriisa da
maTematikuri statistikis fundamenturi Sedegis _ muavr-laplasis zRvariTi Teoremis
erT-erTi Sedegi. miRebulia tyis Semadgenlobis koreqciis algoriTmi, romelic
agebulia borjomis platos me-16, me-17, me-20 da 21-e kvartlebis tyeTa magaliTze.
miRebuli Sedegebi SeiZleba gamoyenebul iqnes agreTve haeris SemadgenlobaSi sxva
komponentebis (Jangbadis, izoprenis da a.S.) raodenobis gansazRvrisas da sxva tyeebis
ganxilvisas. lit. das. 3.
avt.
uak 532
1.b1.5. gamtari siTxis sasazRvro fenisaTvis mizesis gantoleba da misi miaxloebiTi
amoxsna. /j. SariqaZe/. Tsu-s Sromebi, maTematika, meqanika, astronomia. _ 2000. _ t.
335. _ gv. 96-106. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
gamoyvanilia gamtari siTxis sasazRvro fenisaTvis mizesis gantoleba da napovnia misi
miaxloebiTi amonaxsni karman-milikenis meTodiT. pirveli miaxloeba ar aris
damokidebuli magnitur velze, xolo meore miaxloeba damokidebulia Bo magnitur
velze da x
xO
1)( . igi cxadi saxiT aris napovni. am SemTxvevaSi magnituri velis
gazrda iwvevs xaxunis gazrdas. lit. das. 4.
avt.
uak 513.83
1.b1.6. zogierTi tipis gancalebis aqsiomebis da wina-kompaqturi bitopologiuri
sivrceebis Sesaxeb. /i. doWviri/. Tsu-s Sromebi, maTematika, meqanika, astronomia. _
2000. _ t. 335. _ gv. 65-76. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
(i, j)-wina-Ria simravlis cnebaze dayrdnobiT Seswavlilia specialuri tipis gancalebis
sakiTxebi da e.w. (i, j)-wina-kompaqturi bitopologiuri sivrceebis zogierTi Tviseba.
lit. das. 6.
avt.
uak 531.7.08
1.b1.7. Sualedur amocanaTa meTodi da jaWvTa tenzoruli Teoria. /a. milnikovi/. –
gamoyenebiTi meqanikis problemebi. – 2001. _ #4(5). – gv. 64-66. _ rus.; rez.: rus.,
ingl.
SemoTavazebulia sabazo sistemebis agebis meTodika Sualedur amocanaTa meTodSi.
damtkicebulia, rom unda ganvixiloT sufTa konturuli jaWvi an sufTa kvanZuri,
radgan am amocanaTa rezolventebi advilad ganisazRvreba zogadi saxiT, xolo
sakuTrivi mniSvnelobebi aseve advilad gamoiTvlebian. amasTan sabazo operatoris
25
saxiT gamoiyeneba sufTa-konturuli jaWvis impedansebis tenzori an sufTa-kvanZuris
admitansebis tenzori. lit. das. 5.
avt.
uak 62-419 1.b1.8. parametriT amoxsnis gagrZelebis meTodebi safexurovan-cvalebadi sisqis
firfitebisa da garsebis arawrfiv amocanebSi. /v. karpovi, d. yifiani/. gamoyenebiTi
meqanikis problemebi. – 2001. _ #4(5). – gv. 103-105. _ rus.; rez.: rus., ingl.
ganixileba parametriT amoxsnis gagrZelebis meTodebi firfitebis da garsebis Teoriis
arawrfiv amocanaTa amoxsnisas. ganxorcielebulia Sedareba Tanamimdevrul
datvirTvaTa meTodTan. datvirTvis mocemuli parametris SemTxvevaSi napovnia garsis
gamamtkicebel wiboTa simaRle, romlis dros is ar dakargavs mdgradobas. il. 2, lit.
das. 2.
avt.
uak 531.19
1.b1.9. simtkicis variaciis koeficientis faqtiuri mniSvnelobis dasaSvebi gadaxris
Sesaxeb misi saproeqto mniSvnelobidan. /g. fxikiZe/. gamoyenebiTi meqanikis problemebi.
– 2001. _ #4(5). – gv. 109-112. _ rus.; rez.: rus., ingl.
maTematikuri statistikis meTodebis kompleqsis praqtikuli gamoyenebis meTodika
Sevsebulia simtkicis variaciis koeficientis Tavisi saproeqto mniSvnelobidan
dasaSvebi gadaxris SefasebiT. rogorc magaliTebi, ganxilulia gansxvavebis
arsebiTobis Sefasebis Sesaxeb statistikuri amocanis gamoyenebis sakiTxebi
alternatiuli varirebis SemTxvevaSi. lit. das. 2.
avt.
uak 531..13 1.b1.10. anizotropul sxeulTa dinamikis amocana Termodrekadobis SemTxvevaSi. /r.
zivzivaZe/. gamoyenebiTi meqanikis problemebi. – 2001. _ #4(5). – gv. 113-115. _ rus.;
rez.: rus., ingl.
mocemulia anizotropul sxeulTa dinamikis amocanis amoxsnis statikis amocanebis
amoxsnasTan dayvanis algoriTmi, roca sxeulSi temperaturis ganawileba, moculobiTi
Zalebis da misi zedapiris wertilTa gadanacvlebis komponentebi polinomurad
damokidebulia droze. lit. das. 3.
avt.
uak 531.65
1.b1.11. kinetikuri energiis simkvrivis gamoTvlis sakiTxis Sesaxeb. /r. bakuraZe, v.
ananiaSvili/. GEN. – 2002. _ #3. – gv. 73-74. – rus.; rez. ingl.
gamoyvanilia saangariSo gamosaxuleba kinetikuri energiis simkvrivisaTvis
erTganzomilebian SemTxvevaSi, fermionebis araurTierTqmedebisas. lit. das. 3.
avt.
uak 621.396.9
1.b1.12. ofseturi antenis baduri tilos zedapiris saSualo kvadratuli gadaxris
(skg) gansazRvra Best Fit paraboloidis mimarT. /S. weroZe/. gamoyenebiTi meqanikis
problemebi. – 2002. _ #2(7). – gv. 76-78. _ rus.; rez.: rus., ingl.
mocemulia ofseturi antenis baduri tilos skg gansazRvra Best Fit paraboloidis
mimarT. Sedgenilia sami gantolebis sistema, romlebidan pirveli ori warmoadgens
sibrtyeebs, romelTa gadakveTa aris sakuTriv normali Best Fit paraboloidisadmi,
xolo ukanaskneli – es aris TviT Best Fit gantoleba. sistemis amonaxseni napovnia
radikalebSi. dadgenili maaproqsimebeli funqcia xasiaTdeba imiT, rom uzrunvelyofs
dasakvirvebeli zedapiris minimalur saSualo kvadratul gadaxras paraboloidur
formasTan SesaZlo saukeTeso miaxloebisagan. il. 1, lit. das. 4.
26
avt.
uak 621.396.9
1.b1.13. ofseturi antenis baduri tilos zedapiris saSualo kvadratuli gadaxris
(skg) gansazRvra, Teoriuli paraboloidis mimarT. /S. weroZe/. gamoyenebiTi meqanikis
problemebi. – 2002. _ #2(7). – gv. 73-75. _ rus.; rez.: rus., ingl.
mocemulia ofseturi antenis baduri tilos Teoriuli paraboloidisgan skg
gansazRvra. Sedgenilia sami gantolebis sistema, romlebidan pirveli ori warmoadgens
sibrtyeebs, romelTa gadakveTa aris sakuTriv normali Teoriul paraboloidTan,
xolo ukanaskneli – es aris TviT paraboloidis gantoleba. sistemis amonaxseni
napovnia radikalebSi. il. 1, lit. das. 3.
avt.
uak 611.4
1.b1.14. ultrasonogrfiis meTodiT limfuri jirkvlebis zomebis garantirebuli
gansazRvris maTematikuri modeli. /q. yaWiaSvili, v. doliZe, d. xvedeliani/. GEN. –
2002. _ #3. – gv. 75-79. – ingl.; rez.: rus.
naSromSi Sesrulebulia limfuri jirkvlebis zvruli zomebis gansazRvris amocana,
romlis saSualebiT SesaZlebelia utyuari gadawyvetilebis miReba, rom jirkvlis
WeSmariti zoma ar aRemateba mocemul C kritikul mniSvnelobas.
avt.
uak 616-08
1.b1.15. mravalkriterialuri optimizaciis gamoyenebis Sesaxeb efeqturi mkurnalobis
daniSvnis dros. /v. gabisonia, d. sixaruliZe/. msi-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ #6.
_ gv. 53-55. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
rekomendebuli mkurnalobis SemuSavebis procesSi (zustad dasmuli diagnozis
SemTxvevaSic ki) eqims xSirad uwevs mTeli rigi rTuli gadawyvetilebis miReba.
umetes SemTxvevaSi eqimi poulobs amoxsnas evristikuli gziT, intuiciiT. r. ledlis
da l. listedis mier pirvelad iyo garkveviT Camoyalibebuli maTematikur terminebSi
diagnostikis da mkurnalobis SerCevis logikuri safuZvlebi. amasTan, mkurnalobis
gegmis SemuSavebis amocana daiyvaneboda wrfivi programirebis amocanaze. imis gamo, rom
mkurnalobis optimaluri gegmis SerCevis dros unda movaxdinoT, sul mcire,
mkurnalobis sami kriteriumis optimizacia: 1) mouxerxebloba, 2) toqsikuroba, 3)
dro, sinamdvileSi zemoxsenebuli amocana daiyvaneba mravalkriterialuri optimizaciis
amocanaze. am faqtis ilustraciisaTvis statiaSi ganixileba TvalsaCino magaliTi.
moyvanilia rekomendaciebi dasmuli amocanis rogorc wrfivi, ise arawrfivi
kriteriumebisa da SezRudvebis SemTxvevaSi. lit. das. 3.
avt.
uak 519.7
1.b1.16. Teoremebi cvladkoeficientebiani, meore rigis, wrfivi, Cveulebrivi
diferencialuri gantolebebis zogadi amonaxsnebis Sesaxeb. /g. xaratiSvili/.
kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 1-6. _ ingl.
damtkicebulia Teoremebi meore rigis wrfivi, araerTgvarovani, cvladkoeficientebiani
Cveulebrivi diferencialuri gantolebebis zogad amonaxsnTa warmodgenis Sesaxeb.
lit. das. 2.
avt.
uak 519.7
1.b1.17. zogadi amonaxsnebis formulebi cvladkoeficientebiani, meore rigis, wrfivi,
araerTgvarovani diferencialuri gantolebebis zogierTi klasisTvis. /g. xaratiSvili,
T. niJaraZe/. kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv.
7-10. _ ingl.
27
miRebulia zogadi amonaxsnebis formulebi cvladkoeficientebiani, meore rigis,
wrfivi araerTgvarovani diferencialuri gantolebebis zogierTi klasisTvis. lit.
das. 2.
avt.
uak 519.7
1.b1.18. zogierTi klasis funqciebis furie-beselis mwkrivTa Sesaxeb. /i. sxirtlaZe/.
kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 11-14. _
ingl.
naSromSi warmodgenilia Teoremebi, romlebSic mocemulia aucilebeli da sakmarisi
pirobebi imisa, rom funqcia ekuTvnodes zigmundis Z1 da H funqcionalur klasebs.
igulisxmeba, rom furie-beselis Cn koeficientebi monotonurad krebadia nulisaken.
lit. das. 7.
avt.
uak 519.7
1.b1.19. simboluri gamoTvlebi maTematikur fizikaSi: meore rigis diferencialuri
gantolebebi. /g. giorgaZe/. kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2.
_ #1-2. _ gv. 15-30. _ ingl.
ganxilulia zogierTi meore rigis diferencialuri gantolebis simboluri amoxsnis
SesaZlebloba galuas diferencialuri Teoriis saSualebiT. ZiriTadad yuradReba
gamaxvilebulia iseT gantolebebze, romlebic gvxvdebian maTematikur fizikaSi: rimanis
gantoleba da misi kerZo SemTxvevebi, penleves transcendentebi da kortevega-de
frizis gantolebebi. lit. das. 17.
avt.
uak 519.7
1.b1.20. Tavisufali heitingis algebrebi da maTi avtomorfizmebis jgufi. /r.
grigolia/. kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv.
31-39. _ ingl.
aRwerilia sasrulad warmoqmnili Tavisufali heitingis algebrebi. naCvenebia, rom n
warmomqmneliani Tavisufali heitingis algebris avtomorfizmebis jgufi izomorfulia
n xarisxis simetriuli jgufisa. il. 3, lit. das. 3.
avt.
uak 531.8
1.b1.21. sivrciTi meqanizmebis dinamika xaxunis gaTvaliswinebiT. /n. daviTaSvili/.
monografia. _ 2003. _ 234 gv. _ ingl., rez.: rus.
ganxilulia erT da or Tavisuflebis xarisxis mqone saxsrul-berketuli sivrciTi
meqanizmebis dinamikis safuZvlebi xaxunis gaTvaliswinebiT kinematikur wyvilebSi.
gansakuTrebuli yuradReba aqvs daTmobili xist rgolebiani dinamikis amocanaTa
amoxsnas xaxunis gaTvaliswinebiT oTx da xuTrgolian sivrciTi meqanizmebisaTvis,
romlebic Seicaven brunviT, sferul, winsvliT, cilindrul da sferul TiTian
kinematikur wyvilebs. yvela saxis kinematikuri wyvilebisaTvis mocemulia xaxunis da
reaqciis Zalebis analizi, romlis Sedegebi xels uwyobs yvela saxis sivrciTi
meqanizmebis kvlevas xaxunis gaTvaliswinebiT. il. 63, lit. das. 253.
avt.
uak 007
1.b1.22. kidev erTi SeniSvna fardobiTi buliseburobis Sesaxeb. /m. jiblaZe/.
kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 52-66. _
ingl.
80-iani wlebis bolos a. kokisa da p. jonstonis mimoweraSi gamoikveTa erTi logikis
meoris mimarT klasikurobis ori araeqvivalenturi piroba, romelTagan erTi
28
warmoadgens ormagi uaryofis kanonis bunebriv ganzogadebas, meore ki, masze Zlieri _
gamoricxuli mesamis kanonisa. mogvianebiT a. kokma da g. reiesma dawvrilebiT
Seiswavles es pirobebi. winamdebare naSromSi napovnia kidev erTi aseTi piroba,
romelic zemoaRniSnulebs Sorisaa moTavsebuli. sityvierad es piroba ase gamoiTqmis:
Tu debuleba gamomdinareobs iqidan, rom misTvis sruldeba ganzogadebuli–gamoricxuli mesamis kanoni, maSin es debuleba WeSmaritia. lit. das. 5.
avt.
uak 519.7
1.b1.23. sustad monaduri algebrebis mravalsaxeoba. /l. uridia/. kibernetikis
institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 67-73. _ ingl.
1976 wels krister segerbergma Semoitana modaluri sistema KS, romelSic modaloba
gaigeba rogorc yvelgan. am sistemis mimarT amJamadac mJRavndeba interesi (goranko, venema, de rihke). KS-is algebruli semantika sustad monaduri algebrebis cnebas
efuZvneba. vityviT, rom ),( dB aris sustad monaduri algebra Tu B aris bulis
algebra da d unaruli operatori iseTi, rom yoveli Bqp , sruldeba: A1 0)0( d ,
A2 )()()( qdpdqpd , A3 ppdpdd )()( , A4 0)( pddp . aRsaniSnavia rom
monaduri algebrebi arian zustad is sustad monaduri algebrebi, romelTaTvisac
Sesrulebulia piroba _ )(pdp . naSromSi ganxilulia sustad monaduri algebrebis
mravalsaxeoba; mocemulia martivi algebrebis aRwera naturalur ricxvTa wyvilebis
saSualebiT da naCvenebia, rom martivi sasruli sustad monaduri algebrebis
nawilobriv dalagebuli simravle izomorfulia naturalur ricxvTa wyvilebis
dalagebuli simravlis specifikuri dalagebiT. naSromis ZiriTadi Sedegi mdgomareobs
masSi, rom sustad monaduri algebrebis mravalsaxeobas gaaCnia kontinium simZlavris
qvemravalsaxeobaTaA simravle. il. 1, lit. das. 7.
avt.
uak 519.7
1.b1.24. SeniSvnebi namdvili polinomialuri asaxvebis Sesaxeb. /g. ximSiaSvili/.
kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 74-84. _
ingl.
Seswavlilia sakuTrivi namdvili polinomialuri asaxvis fenebis topologia, romelic
momdinareobs v. tuorstonis rezultatebidan brtyeli mravalkuTxedebis
konfiguraciuli sivrcis Sesaxeb. am konteqstSi aRwerilia garkveuli efeqturi
teqnika fenis topologiuri maxasiaTeblebis misaRebad polinomialuri asaxvisaTvis.
calke gamoyofilia kvadratuli asaxva, rogorc erT-erTi mniSvnelovani klasi.
gamoTvlilia agreTve SemTxveviTi polinomialuri asaxvis garkveuli ricxviTi
maxasiaTeblebi. lit. das. 28.
avt.
uak 519.218
1.b1.25. SemTxveviTi mdgradi brtyeli endomorfizmebis Sesaxeb. /T. aliaSvili/.
kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 85-94. _
ingl.
naSromSi gausis SemTxveviTi polinomebis konteqstSi ganixileba uitnis azriT
mdgradi brtyeli endomorfizmebi. aseTi SemTxveviTi endomorfizmebisaTvis sazogadod
Seiswavleba sxvadasxva topologiuri invariantebi. SromaSi gamokvleulia
topologiuri xarisxis Sefasebis amocana, romelic Camoyalibebuli iyo g.
ximSiaSvilis mier. ufro zustad, SemTxveviTi gradientuli asaxvis topologiuri
xarisxis absoluturi mniSvnelobis maTematikuri lodinisaTvis napovnia zrdis
maCvenebeli. lit. das. 19.
29
avt.
uak 007:519.7
1.b1.26. polinomialuri asaxvebis mcire ganzomilebiani fenebis Sesaxeb. /g.
bibileiSvili/. kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _
gv. 95-103. _ ingl.
naSromSi warmodgenilia signaturul formulaze damyarebuli zogadi meTodi
sakuTrivi polinomialuri asaxvebis erT da or ganzomilebiani fenebis topologiis
ricxviTi maxasiaTeblebis Sesaswavlad. am meTodis efeqturoba ilustrirebulia or
aratrivialur magaliTze. kerZod, gamoTvlilia brtyeli mravalkuTxedebis da
grafebis konfiguraciuli sivrceebis eileris maxasiaTeblebi. lit. das. 16.
avt.
uak 621.391
1.b1.27. Tvisobrivi parametrebiT saxeTa gamocnobis erTi meTodis Sesaxeb. /n.
tyemalaZe, m. quriZe, v. jixvaSvili/. kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _
2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 104-106. _ ingl.
SemoTavazebulia swavlebiT saxeTa gamocnobis erTi meTodi, rodesac maswavli
gamosaxulebebi Seicavs mxolod Tvisobriv parametrebs. am meTodiT maswavl
gamosaxulebebSi mocemuli kodebis sixSiris gaTvaliswinebiT ganisazRvreba xelovnuri
informatiuli niSan-Tvisebebi klasebTan mimarTebaSi. am niSan-Tvisebebis gansazRvris
specifikam ganapiroba Tvisobrivi parametrebis ricxobriv mniSvnelobebSi Cawera da
klasebis raodenobis Sesabamisad sxvadasxva kodebSi gadasaxva. SemoTavazebul meTodSi
gamoyenebulia BIB da PBIB(2) sqemebi da SemuSavebulia gadawyvetilebis miRebis
kriteriumebi. lit. das. 4.
avt.
uak 621.391
1.b1.28. miznobrivi jgufebisa da maTi wevrebis Sefasebis eqspertuli sistema. /n.
tyemalaZe, m. menabde, m. xanjalaSvili/. kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _
2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 107-111. _ ingl. (ix. referati 1.g2.9.).
uak 621.3
1.b1.29. semantikuri informaciis Sefasebis sakiTxisaTvis. /goderZi leJava, r. TevzaZe/.
kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 112-113. _
ingl. (ix. referati 1.a5.48.)
uak 681.51
1.b1.30. saWreli aparatis donis gadamwodis muSaobis principTan dakavSirebuli para-
metris Sefasebis erTi amocanis Sesaxeb. /g. leJava, g. leJava, g. maWavariani, r.
TevzaZe/. kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv.
114-115. _ ingl.
Seswavlilia vertikaluri pozicionirebis sistemis mdebareobis ganmsazRvreli
parametris statistikuri Sefasebis erTi amocana. lit. das. 1.
avt.
uak 681.3.057
1.b1.31. gadawyvetilebaTa miReba: turnirebis meTodi jgufuri (socialuri) gada-
wyvetilebebisaTvis. /v. Jukovini, n. CxikvaZe/. kibernetikis institutis SromaTa
krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 116-119. _ ingl.
gamokvleulia zogierTi zogadi Tviseba safexburTo da saWadrako tipis saturniro
cxrilebisa. samuSao Sesrulebulia misi gamoyenebis mizniT efeqturobis mravali
kriteriumis mqone gadawyvetilebaTa miRebis amocanebSi sakonkurso alternativebis
30
ranJirebisaTvis, maT Soris arasruli sawyisi informaciis pirobebSi (e. w.
daumTavrebeli turnirebi). lit. das. 2.
avt.
uak 681.3.057
1.b1.32. gadawyvetilebaTa miReba III: arasruli sawyisi informacia. /v. Jukovini, z.
alimbaraSvili/. kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _
gv. 120-123. _ ingl.
SemuSavebulia garkveuli binaruli struqtura intervalTa simravleze (intervaluri
struqtura) Sesabamisi paretos simravliT. naCvenebia, rom intervaluri
struqturebiT SeiZleba aRiweros sami yvelaze ufro gavrcelebuli, arasruli
sawyisi informaciis mqone, gadawyvetilebaTa miRebis mravalkriteriumiani amocana.
damatebiTi informaciis gaCenis SemTxvevaSi intervalebi ikumSeba da zRvarSi, sruli
informaciis pirobebSi saqme gvaqvs nulovan intervalebTan. amasTan ikumSeba paretos
simravlec. zRvarSi miiReba sawyisi mravalkriteriumiani amocana sruli informaciiT
da tradiciuli paretos simravliT. gamoyenebis sferoa _ gadawyvetilebaTa miRebis
dialoguri procedurebi. lit. das. 2.
avt.
uak 007:62-50
1.b1.33. izolirebul neironze maRali sixSiris leqtromagnituri gamosxivebis zegav-
lenis gamokvleva. /b. farcvania, T. surgulaZe, z. modebaZe/. kibernetikis institutis
SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 137-146. _ ingl.
Seswavlilia santimetruli diapazonis eleqtromagnituri velis gavlena
izolirebuli neironis (vazis lokokina) biopotencialebsa da ionur denebze.
naCvenebia peismekeruli potencialis da kalciumis denebis sruli daTrgunva
gansazRvruli intensivobisa da xangrZlivobis dasxivebis pirobebSi. damzerilia
natriumis denebis Semcireba, oRond arasruli daTrgunvis fonze. gamoTqmulia
mosazreba, rom aRniSnuli sixSiris eleqtromagnituri veli SeiZleba axlos iyos
ionuri arxebis rezonansul sixSireebTan. il. 8, lit. das. 9.
avt.
b2. qimia. biologia.
uak 547.242
1.b2.34. dikaliumoTxCanacvlebuli arsoniumis tetraiodargentatebis (I) sinTezi da
gamokvleva. /m. kikaliSvili, m. injia, l. kucia, r. gigauri/. saqarTvelos qimiuri
Jurnali. – 2002. _ t.2. _ #2. _ gv. 108-111. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
Seswavlilia oTxCanacvlebuli arsoniumis iodidebis moqmedeba vercxlis (I) iodidisa
da kaliumis iodidis urTierTqmedebis produqtze. dadgenilia, rom am dros (spirt-
wyalxsnarebSi) adgili aqvs kaTionur-anionuri koordinaciuli naerTebis warmoqmnas
zogadi formuliT K2[ArR2AsR’][AgI4], sadac Ar=C6H5 an m-CH3C6H4; R=C6H5, m-
CH3C6H4; izo-C3H7 an C4H9; R’=CH3, C2H5 an CH2=CH-CH2. motanilia reaqciis
produqtebis sinTezis da Termolizis savaraudo sqemebi. sakvlev nivTierebaTa
Sedgeniloba da aRnagoba, garda elementuri analizisa, dadgenilia kvlevis fizikur-
qimiuri meTodebiT (iw-speqtroskopia, derivatografia). cxr. 2, il. 2, lit. das. 4.
avt.
uak 577.4:546.654
1.b2.35. lanTanoidebis (itriumis qvejgufi) da maTi naerTebis praqtikuli gamoyeneba
da biologiuri roli. /v. torbini/. namski-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 132-138.
_ qarT.; rez.: rus., ingl.
31
naSromSi gaSuqebulia Teoriuli sakiTxebi da mocemulia sacnobaro masala
lanTanoidebisa (itriumis qvejgufi) da maTi naerTebis praqtikuli gamoyenebis,
biologiuri rolisa da ekologiis Sesaxeb. qimiis saxelmZRvaneloebSi (rogorc
skolis, aseve umaRlesi saswavlebelebis) gamokveTilad da srulyofilad ar aris
mocemuli masalebi lanTanoidebis praqtikuli mniSvnelobis, biologiuri rolisa da
ekologiis Sesaxeb. aRniSnuli naklis nawilobriv mainc gamosworebas emsaxureba
naSromi. masSi mocemulia lanTanoidebis ojaxis itriumis qvejgufis yvela elementis
(liTonebis) aRmoCenis istoria, gamoyeneba, biologiuri roli, ekologiuri sakiTxebi,
rasac Tanamedrove pirobebSi udidesi mniSvneloba eniWeba.
avt.
uak 543.062
1.b2.36. nikelis (II) oqsiazorodaninatebi da maTi analizuri SesaZleblobani. /n.
mgalobliSvili, n. Telia, n. ZoweniZe, o. manjgalaZe/. saqarTvelos qimiuri Jurnali. –
2002. _ t.2. _ #2. _ gv. 121-125. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
Catarebulia rodaninis azo- da oqsiazonawarmebTan nikelis (II) ionTa
urTierTqmedebis speqtrofotometriuli kvleva. dadgenilia kompleqswarmoqmnis
feradi reaqciebis mimdinareobis optimaluri pirobebi da warmoqmnil produqtTa
speqtrofotometriuli maxasiaTeblebi. gamokvleulia gareSe ionebis xelisSemSleli
gavlena moreagire komponentTa urTierTqmedebaze da SemuSavebulia mikroraodenoba
nikelis (II) kombinirebuli eqstraqciul-fotometriuli gansazRvris meTodikebi.
miRebuli eqsperimentuli monacemebis safuZvelze efeqturi fotometriuli reagenti
aRmoCnda sulfonitro-, disuflo- da qlorrodazoli (εk= 1.9.104, 3.0.104 da 1.8.104,
Sesabamisad). nikelis (II) ionebTan maTi kompleqsTa Seferili xsnarebi buger-lambert-
beris kanons emorCileba metalis koncentraciis zRvrebSi: 0.04-0.4 mgk/ml; 0.08-0.8
mgk/ml; 0.08-0.8 mgk/ml, Sesabamisad. aRniSnul reaqciaTa SedarebiT maRali
kontrastuloba da mgrZnobiaroba sxva speqtro-fotometriul maxasiaTeblebTan erTad
asaxavs qimiur analizSi maTi gamoyenebis perspeqtivas. cxr. 2, il. 3, lit. das. 13.
avt.
uak 541.49:543.06
1.b2.37. o-fenilendiamin-bromat-volframi (VI) – indikatorul sistemaSi mimdinare
reaqciis kinetika da meqanizmi. /T. ruseiSvili-dadianiZe, n. ZoweniZe, g. quTaTelaZe, m.
baSaraZe/. saqarTvelos qimiuri Jurnali. – 2002. _ t.2. _ #2. _ gv. 145-149. _ qarT.;
rez.: rus., ingl.
volframis (VI) mikroraodenobis kinetikuri meTodiT gansazRvris mizniT SerCeulia
o-fenilendiaminis bromatiT Jangvis indikatoruli reaqcia, dadgenilia misi
mimdinareobis optimaluri pirobebi, identificirebulia Jangvis reaqciis produqti –
protonizirebuli 2,3 diaminofenazini. dadgenilia optikuri maxasiaTeblebi (λ = 480
nm, ε480 = 5,8 · 103 M
-1 sm-1). gamoTqmulia mosazreba reaqciis meqanizmis Sesaxeb.
eqsperimentul monacemebze dayrdnobiT dadasturebulia reaqciis mimdinareobis
optimalur pirobebSi, peroqsivolframatis warmoqmna katalizurad. aqtiuri peroq-
sikompleqsi o-fenilendiaminTan iZleva sxvadasxvaligandian kompleqss, romelic
iSleba Jangvis produqtis warmoqmniT da katalizatoris regeneraciiT. katalizatori
asrulebs makoordinirebel rols. meqanizmisa da indikatorul sistemaSi arsebuli
protolituri qvaziwonasworobis gaTvaliswinebiT gamoyvanilia kinetikuri gantoleba.
am gantolebisa da eqsperimentul monacemebze dayrdnobiT gaTvlilia
peroqsivolframatis mdgradobis mudmivis mniSvneloba, romelic emTxveva
speqtrofotometriulad gansazRvruls da literaturul monacemebs analogiuri komp-
leqsebisaTvis. il. 3, lit. das. 7.
avt.
32
uak 541.11
1.b2.38. karbinis-poliacetilenis adsorbciuli Tvisebebis kvleva mikrokalorimet-
ruli meTodiT. /S. sidamoniZe, m. matuSevskaia, q. marCilaSvili/. saqarTvelos qimiuri
Jurnali. – 2002. _ t.2. _ #2. _ gv. 154-158. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
naxSirbadis erTerTi modifikaciis – karbinis mier sxvadasxva airis STanTqmis unaris
Seswavla mniSvnelovania mecnieruli da praqtikuli TvalsazrisiT, rameTu karbinis-
poliacetilenis eleqtrogamtarobis ganmapirobebeli SeuRlebuli bmebi ugrZnobi ar unda iyvnen garemos molekulebis mimarT. gamokvlevam gviCvena, rom dabali wnevebis
ubanSi karbinze airebis: C2H6, C3H8, n.C4H10-is adsorbcia imdenad maRalia, rom man
SeiZleba konkurencia gauwios sxvadasxva tipis ceoliTebs. NH3-is adsorbciis siTbos
maRali mniSvneloba savaraudoa gamowveuli iyos karbinis zedapiris garemos JangbadTan
urTierTqmedebis Sedegad zedapiruli jgufebis warmoqmniT, romlebic asruleben
adsorbciuli centrebis rols NH3-is molekulebisaTvis. il. 4, lit. das. 5.
avt.
uak 546.19
1.b2.39. iodomeTilentrialkil(aril)arsoniumis tetraiodocinkatebis sinTezi da
fizikur-qimiuri Tvisebebi. /r. gigauri, T. lobJaniZe, m. rusia, g. CaCava/. saqarTvelos
qimiuri Jurnali. – 2002. _ t.2. _ #2. _ gv. 112-116. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
naCvenebia, rom iodomeTilenalkil(aril)arsoniumis iodidTa da TuTiis iodidis
urTierTqmedebiT, Warbi kaliumis iodidis Tanaobisas, spirt-wyalxsnarebSi maRali
gamosavliT miiReba Sesabamisi oTxCanacvlebuli arsoniumis tetraiodocinkatTa
kaTionur-anionuri kompleqsebi. moyvanilia maTi sinTezis da Termolizis savaraudo
sqemebi. cxr. 2, il. 2, lit. das. 12.
avt.
uak 541.121
1.b2.40. pirazolSi tautomeriis qvantur-qimiuri Seswavla. /T. kikaliSvili, j.
kereseliZe/. saqarTvelos qimiuri Jurnali. – 2002. _ t.2. _ #2. _ gv. 135-136. _
rus.; rez.: qarT., ingl.
qvantur-qimiuri naxevradempiriuli AM1 meTodis gamoyenebiT gaTvlilia 5-
fTorpirazolis tautomeriuli gardaqmnis energetikuli da eleqtronuli
maxasiaTeblebi. naCvenebia, rom am procesSi protonis gadatana SeiZleba ganxorcieldes
gvirabuli meqanizmiT. SemoTavazebulia fToris atomis 5,3 molekuluri gadajgufebis,
rogorc tautomeriuli gardaqmnis Sedegis arseboba. il. 4, lit. das. 6.
avt.
uak 546.86
1.b2.41. surmis (III) gamowvlilva zemo raWis (sof. qvemosakao) anTimonituri
koncentratebidan. /a. xideSeli, m. kopaleiSvili, g. yoranaSvili, m. koxreiZe, r.
gigauri/. saqarTvelos qimiuri Jurnali. – 2002. _ t.2. _ #2. _ gv. 117-120. _ qarT.;
rez.: rus., ingl.
Seswavlilia zemo raWis (sof. qvemosakao) anTimonituri koncentratebidan surmis (III)
gamowvlilvis SesaZlebloba. naCvenebia, rom 2N tuteTa (NaOH, KOH) wyalxsnarebiT
surmis (III) sulfidis pirveladi gamowvlilvis xarisxi meryeobs 83-dan÷88%-mde,
xolo myari fazis – rafinatis xelmeored gamowvlilvis xarisxi – 95-dan÷98%-mde
farglebSi. darCenil kudSi oqros Semcveloba 2-4 g aRmoCnda, rac gvafiqrebinebs,
rom kudi SeiZleba gamoyenebuli iqnes gamosaval koncentratad oqros warmoebisaTvis.
cxr. 2, lit. das. 12.
avt.
33
uak 538.9
1.b2.42. spiroqromenebis zogierTi 6-NO2 8-Br Canacvlebulis gamokvleva. /v. jafariZe,
i. favleniSvili, m. gugava, d. maisuraZe, S. axobaZe/. GEN. – 2002. _ #3. – gv. 108-110.
– rus. – rez. ingl.
spiroqromenebis Seferili da Seuferavi formebis infrawiTeli speqtrebis gamokvlevis
safuZvelze da CNDO-2 meTodiT kvantur-qimiuri gaangariSebis daxmarebiT napovnia
eleqtronuli simkvrivis ganawilebis spiroqromenebis Seferil da Seuferav formebSi
atomebze efeqturi muxtis sidide, - eleqtronuli simkvrive da zogierTi bmis
indeqsebi. gakeTebulia daskvna, rom piridinuli rgolis CarTva zrdis spiroqromenebis
Seuferavi formis stabilurobas. spiroqromenebis Sefervisas xdeba C3=4 bmis
delokalizacia, merocianuli jaWvis SeuRlebul II-sistemaSi azotis atomis CarTva.
am naerTebis Seferil formaSi gazrdilia biopolaruli struqturis wvlili. nax. 1,
cx. 1, lit. das. 5.
avt.
uak 547.45
1.b2.43. vaSlis mJavis mJaunZmarmJavad da mJaunZmarmJavis limonmJavad gardaqmnis
procesebis Teoriuli kvleva qvanturi qimiisa da algebruli qimiis sazRvrebSi. /a.
gaxokiZe, e. caguria/. saqarTvelos qimiuri Jurnali. – 2002. _ t.2. _ #2. _ gv. 169-
170. _ ingl.; rez.: qarT., rus.
Catarebulia vaSlis mJavis mJaunZmarmJavad da mJaunZmarmJavis limonmJavad gardaqmnis
procesebis Teoriuli kvleva qvanturi qimiisa (AM1) da algebruli qimiis (qvazi-rnb-
matricebis meTodis) farglebSi. aRmoCnda, rom vaSlis mJavis mJaunZmarmJavad
gardaqmnis reaqciisaTvis qvazi-rnb-matricebis determinantis mniSvneloba izrdeba,
mJaunZmarmJavis limonmJavad gardaqmnis reaqciisaTvis – mcirdeba. am kanonzomierebiT
icvleba enTalpiebi. lit. das. 4.
avt.
uak 661.47+661.8...35+66.091
1.b2.44. iodmeTilentrialkil (aril) arsoniumis tetraiodkadmiatebis sinTezi da
gamokvleva. /T. lobJaniZe, r. gigauri, m. rusia, m. kikaliSvili/. GEN. – 2002. _ #3.
– gv. 116-120. – rus.; rez.: ingl.
sinTezirebuli da gamokvleulia iodmeTilentrialkil (aril) arsoniumis
tetraiodkadmiatebi. naCvenebia, rom miznobrivi produqti TiTqmis raodenobrivi
gamosavliT miiReba kadmiumis iodidis wyalxsnaris iodmeTilentrialkil (aril)
arsoniumis iodidis eqvivalenturi raodenobis spirtxsnariT damuSavebisas Warbi
kaliumiodidis arsebobisas.
sinTezirebuli naerTebis kaTiono-ionuri aRnagoba damtkicebulia infrawiTeli
speqtroskopiiT da dimeTilformamidSi gansazRvruli xsnarebis molaruli eleqtruli
gamtarobis (μ) monacemebis mixedviT. Seswavlilia sinTezirebuli kompleqsebis qimiuri
qceva gacxelebisas da moyvanilia maTi Termolizis savaraudo sqemebi. nax. 2, cxr. 2,
lit. das. 9.
avt.
uak 669.24+669.25
1.b2.45. kobaltis (II) da nikelis (II) kompleqsebSi metanitrobenzaldehidis
izotikotinoilhidrazonis koordinaciis Sesaxeb. /m. cincaZe, e. Tofuria, r.
jorbenaZe, m. abaSiZe, g. cincaZe, m. petriaSvili, c. dekanoziSvili/. GEN. – 2002. _
#3. – gv. 104-105. – rus.; rez.: ingl.
gamokvleulia MX2 L(H2O), MCl2L(H2O)2 (M=Co, Ni; X=Cl-, SCN
-) Co(NO3)2L(H2O) da
Ni(NO3)2L2 Sedgenilobis meta-nitrobenzaldehidis izotikotinoilhidrazonis
Semcveli kobaltis (II) da nikelis (II) koordinaciuli naerTebis STanTqmis (400-
34
4000sm-1) infrawiTeli speqtrebi. dadgenilia, rom ligandebi monodentaturia da
koordinirdebian metalebTan heterociklis azotis atomebiT. acido ligandebi Cl-,
SCN- da NO
-3 Sidasferulia. lit. das. 8.
avt.
uak 669.255+66.091
1.b2.46. paradimeTil-aminobenzaldehidis benzoilhidrazonis Semcveli kobaltis (II)
qloridis da Tiocianatis koordinaciuli naerTebis sinTezi da gamokvleva. /m.
cincaZe, n. kilasonia, T. cincaZe, l. eprikaSvili, r. jorbenaZe, m. abaSiZe, n. gelovani,
c. mgalobliSvili/. – GEN. _ 2002. _ #3. – gv. 101-103. – rus.; rez.: ingl.
sinTezirebulia paradimeTil-aminobenzaldehidis benzoilhidrazonis Semcveli CoX2
koordinaciuli naerTebi. rentgenografiuli da infrawiTeli speqtraluri
gamokvlevebis safuZvelze dadgenilia kompleqsebis oqtaedruli aRnagoba. cxr. 1, lit.
das. 6.
avt.
uak 539.3
1.b2.47. sixistis ionebis ganawileba filtris CanatvirTis fenebis mixedviT. /z.
megreliSvili/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv. 59-62. _ qarT.;
rez.: ingl., rus.
CatvirTvis simaRlis mixedviT sorbirebuli ionebis ganawilebis epiuris miReba
mxolod nebismieri siRrmidan sinjebis amoRebiT da ionitis SreTa ganlagebis
darRvevis gareSea SesaZlebeli. arsebuli fxvieri masalebis sinjis amRebi
xelsawyoebis gamoyeneba iwvevs ionitis Sreebis arevas da saWiro siRrmidan sinjis
amoRebis garantias ver iZleva. amitom Seqmnilia sinjis amosaRebi xelsawyo
hidrogamorecxviT, romelic uzrunvelyofs muSaobis SesaZleblobas SezRudul
pirobebSi da sinjis amoRebas nebismieri saWiro siRrmidan ionitis SreTa ganlagebis
darRvevis gareSe. misi muSaobis saimedooba Semowmda sinjebis xeliT amoRebiT.
hidrogamorecxvam da xeliT aRebulma sinjebis analizma cxadyo sinjis amRebi
xelsawyos saimedo muSaoba. il. 1, cxr. 2, lit. das. 2.
d. vawaZe
uak 546.711
1.b2.48. manganumis Raribi oqsiduri madnebisa da Slamebis hidrometalurgiuli
gadamuSaveba. /i. CaCaniZe. T. Wyonia, b. furcelaZe, i. raqviaSvili/. saqarTvelos qimiuri
Jurnali. – 2002. _ t.2. _ #2. _ gv. 101-103. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
Seswavlilia manganumis Raribi oqsiduri madnebidan manganumis gamotutvis procesi
gogirdmJavas da gogirdovani airis gamoyenebiT. gamotutva xorcieldeba manganumis
nedleulis maRaltemperaturuli aRdgeniTi gamowvis gareSe maRali maCveneblebiT.
gamotutvis procesSi haeriT ganzavebuli gogirdovani airis gamoyenebisas manganumis
naerTTa katalizuri zemoqmedebiT sulfit-ionebis mniSvnelovani nawili iJangeba
sulfat-ionebad. Txevadi fazis gawmenda fosforis da sxva mavne minarevebisagan
xorcieldeba Sesabamisi garemos SeqmniT tute reagentTa gamoyenebis gareSe. cxr. 1,
lit. das. 5.
avt.
uak 05.00.00
1.b2.49. boraqsSi damuSavebuli poliamiduri boWkoebis drekad-deformaciuli
Tvisebebis kvleva. /m. SarabiZe/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv.
99-102. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
naturaluri abreSumisa da kapronis boraqsis xsnarSi damuSavebisas boraqsi
plastifikatoris rolSi gamodis. am dros xdeba struqturuli plastifikacia,
romlis drosac boraqsi borat-ionis saxiT uSualod boWkovani polimeris jaWvs
35
ukavSirdeba qimiuri urTierTqmedebis xarjze da aseTi saxiT zemoqmedebs polimeris
Tvisebebze. naturaluri abreSumisa da kapronis SemTxvevaSi es zemoqmedeba boWkoebis
simtkicis zrdasa da drekad-elastikuri Tvisebebis gaumjobesebaSi vlindeba. il. 1,
cxr. 2, lit. das. 4.
d. vawaZe
uak 542.956
1.b2.50. Txevadi naxSirwyalbadebis sinTezi naxSirbadis oqsidisa da acetilenisagan, am
procesis meqanizmis Seswavla. /T. cercvaZe/. saqarTvelos navTobi da gazi. _ 2002. _
#2(6). _ gv. 31-33. _ qarT., rez.: rus., ingl.
niSnuli atomebis meTodis gamoyenebiT Seswavlil iqna fiSer-tropSis sinTezze
acetilenis gavlenis meqanizmi. gamoTqmulia mosazreba, rom CO-s katalizatorebze C-
sa da H2-sagan naxSirwyalbadebis sinTezis acetilenis monawileobis dros,
acetileniT xdeba naxSirwyalbadovani jaWvis iniciireba, xolo naxSirJangis oqsidis
polimeris jaWvTan aRdgeniTi mierTebis reaqcia warmoadgens jaWvur process. il. 2.
avt.
uak 538.911
1.b2.51. Zn da Ni minarevebis gavlena Yba2Cu3O7- zegamtarebze. /j. sanikiZe, r.
koxreiZe, a. mestviriSvili, s. odenovi, n. papunaSvili, m. Wubabria/. kibernetikis
institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 164-170. _ ingl.
gamokvleulia Ni da Zn minarevebis gavlena itriumis safuZvelze damzadebuli
zegamtarebis kritikul temperaturasa da zegamtari fraqciis Semcvelobaze. naCvenebia
rom, aramagnituri Zn-is minarevebis gavlena ufro Zlieria, vidre magnituri Ni-is,
rac iZleva argumentebs im Teoriuli modelebis sasargeblod, romlis Tanaxmadac
zegamtaroba gamowveulia denis matareblebis d mdgomareobaSi dawyvilebiT. cxr. 3,
il. 6, lit. das. 9.
avt.
uak 621.391
1.b2.52. eqsitonis ZiriTadi mdgomareobis singlet-tripleturi gaxleCva argentum
iodis nanokristalebSi. /o. gogolini, g. mSveliZe, e. ciciSvili, o. baqraZe, r.
janeliZe, v. edilaSvili, T. Sengelia/. kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _
2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 174-176. _ ingl.
samuSaoSi moyvanilia minis matricaSi Seyvanili AgI-is nanokristalebis Tvisebebis
gamokvlevis Sedegebi seleqturi fotoluminescenciis (PL), aRgznebis
fotoluminescenciis da xazovani polarizaciis xarisxis meTodebiT. gazomvebi
gviCveneben naz struqturas, romelic aris ganpirobebuli eleqtron-xvrelur
gacvliTi urTierTqmedebiT. iyo gansazRvruli gacvliTi energiis sidide AgI-is
moculobiTi kristalebis eqsitonisTvis. AgI-is moculobaSi didi zomis kvantur
wertilebisaTvis singlet-tripleturi gaxleCvis sidide ST=1.1 mev. il. 1, lit. das.
9.
avt.
uak 538.9
1.b2.53. Cdln2S4 kristalebis gazrdis zogierTi teqnologiuri Tavisebureba. /n.
gundiSvili, e. sixaruliZe, g. sixaruliZe, o. xaratiSvili/. kibernetikis institutis
SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 227-228. _ ingl.
ganxilulia teqnologiuri xasiaTis sirTuleebi, romlebic warmoiSveba Cdln2S4
kristalebis gazrdis procesSi. SemoTavazebulia meTodebi, romlebic saSualebas
iZleva CavataroT maRaltemperaturuli sinTezi SenaerTisa da movaxdinoT
kristalebis gazrda nadnobisagan. kristaluri meseris parametria a=10,796Å. lit. das.
4.
36
avt.
uak 538.945
1.b2.54. B2O3-is danamatis zegavlena YBa2Cu3Oy keramikis zegamtarul Tvisebebze. /v.
jRamaZe, n. margiani, i. mJavanaZe, n. papunaSvili, n. sabaSvili, g. SurRaia, g. cincaZe/.
kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 213-214. _
ingl.
myar-fazuri reaqciis meTodiT sinTezirebulia YBa2Cu3BXOy sawyisi Sedgenilobis
mqone nimuSebi (x=0, 0.01, 0.05, 0.1, 0.3, 0.5, 0.7, da 1.0). Catarda maTi kuTri
winaRobisa da magnituri amTviseblobis temperaturuli damokidebulebis gazomvebi.
nimuSebis kritikuli temperatura Tc=(8789)K boris mcire Semcvelobisas
(x=0.010.1). rodesac X0.3 – keramikas naxevargamtaruli yofaqceva axasiaTebs.
sinTezirebul nimuSebSi boris mcire Semcvelobisas (X=0.010.05) boris oqsidis
danamati ganapirobebs zegamtari fraqciis moculobis zrdas, rac, savaraudod,
ganpirobebulia damatebiTi Jangbadis SesvliT YBa2Cu3Oy-is kristalur meserSi. il. 1.
avt.
uak 681.51
1.b2.55. bismutis Semcveli zegamtarebis sinTezi mina-keramikuli teqnologiis
gamoyenebiT. /v. jRamaZe, n. margiani, n. papunaSvili, g. SurRaia, g. cincaZe/. kibernetikis
institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 211-212. _ ingl.
mina-keramikuli teqnologiis gamoyenebiT miRebulia uboro da boriT dopirebuli
Bi1,7Pb0,3Sr2Ca2Cu4BxOy da Bi1,7Pb0,3Sr2Ca2Cu3BxOy (x=0 da 0,3) sawyisi Sedgenilobis
mqone nimuSebi. rentgenofazurma analizma da kuTri winaRobis gazomvebma cxadyo 2212
zegamtari fazis (Tc=80K) warmoqmna sinTezirebul mina-keramikaSi. uboro-nimuSebis
kritikuli temperatura Tc=(7677)K. B2O3 – is danamati ganapirobebs kritikuli
temperaturis Semcirebas (Tc70K). il. 2, lit. das. 4.
avt.
uak 592.2/.9
1.b2.56. saqarTvelos Tanamedrove orniTofaunis aRmocenebis istoriisa da
formirebisaTvis. /r. Jordania/. biologia da Tanamedroveoba. – 2002. _ gv. 118-126. –
rus.; rez.: qarT., ingl.
gadmocemulia saqarTvelos Tanamedrove orniTofaunis aRmocenebis istoria.
aRniSnulia yvela mniSvnelovani paleontologiuri monapovari, zogierTi saxis
Tanamedrove pirobebSi gansaxlebis faqtebi da gzebi. daxasiaTebulia kavkasionisa da
mcire kavkasionis binadari vikariuli formebi. lit. das. 14.
avt.
uak 591.9
1.b2.57. anatoliis fsilidofaunis (Homoptera, Psylloidea) zoogeografiuli
Taviseburebebi. /arn. gegeWkori/. biologia da Tanamedroveoba. – 2002. _ gv. 46-60. –
ingl.; rez.: qarT., rus.
anatoliis fsilidofauna amJamad iTvlis 110 saxeobas, rac realurad arsebuli
faunis naxevars unda warmoadgendes. Seswavlis procesSi regionis fauna gaerTianda
arealTa 5 zoogeografiul tipSi: I. arealis Zveli (mesameuli) tipi (1 saxeoba); II.
arealis borealuri tipi (52 saxeoba); III. arealis ariduli da subariduli tipi (47
saxeoba); IV. arealis kavkasiuri tipi (6 saxeoba); V. fsilidofaunis avtoxtonuri
elementi (4 saxeoba). faunis aloxtonuri elementi (106 saxeoba) aSkarad sWarbobs
avtoxtonurs. cxr. 1, lit. das. 11.
avt.
37
uak 598.9(479.22)
1.b2.58. mdinare didi liaxvis auzis mtacebeli frinvelebi. /g. ediSeraSvili/.
biologia da Tanamedroveoba. – 2002. _ gv. 271-275. – ingl.; rez.: qarT., rus.
1974 wlidan moyolebuli dRemde liaxvis auzsa da mimdebare teritoriaze
grovdeboda cnobebi aq gavrcelebuli mtacebeli frinvelebis Sesaxeb, maTi saxeobrivi
Semadgenlobis, yofnis xasiaTisa da ricxovnobis dadgenis mizniT. sul aRniSnulia 26
saxeobis mtacebeli frinveli. SeimCneva mobudar saxeobaTa ricxvisa da maTi
raodenobis Semcirebis tendencia. zogierTi maTgani amJamad aRniSnul teritoriaze
gvxvdeba an mxolod mimofrenisas an erTeuli mobudari wyvilebis saxiT. aseTia 13
saxeoba: krazanaWamia, Savi Zera, fsovi, svavi, gveliWamia arwivi, Waobis bolobeWeda,
qorcqvita, patara myivani arwivi, begobis arwivi, Cia arwivi, Saki, velis kirkita da
Savardeni. batkanZeris, orbisa da mTis arwivis raodenoba erTeuli mobinadari
wyvilebiT ganisazRvreba. SedarebiT stabiluria boras, miminos da Cveulebrivi
kirkitas raodenoba. naSromSi miTiTebulia mtacebel frinvelTa raodenobis Semcirebis
mizezebi da maTi dacvis zomebi. lit. das. 8.
avt.
uak 599(479.22)
1.b2.59. saqarTvelos ZuZumwovrebis faunis Camoyalibeba da iSviaTi saxeebis
SenarCunebis gzebi. /m. burduli, l. Jordania/. biologia da Tanamedroveoba. – 2002. _
gv. 87-95. – qarT.; rez.: rus., ingl.
saqarTveloSi adrindel adgilebSi gavrcelebuli ZuZumwovrebis populaciebis
aRdgenis problema metad aqtualuria. saWiroa im ZuZumwovrebis aRdgena-moSeneba,
romlebic gadaSendnen an gadaSenebis gzaze arian damdgarni. aranakleb saWirboroto
sakiTxia wyvetili arealis mqone ZuZumwovrebis SenarCuneba da dacva, imisda
miuxedavad, aqvT Tu ara raime sawarmoo mniSvneloba, mavnebelia Tu ubralod Cveni
mravalferovani bunebis erT-erTi komponenti. naSromSi gansazRvrulia ZuZumwovarTa
faunis formirebisa da migraciis gzebi, agreTve is mizezebi, romelTa gamo aRiniSneba
zogierTi saxeobis ricxovnobis Semcireba. miTiTebulia, rom ZuZumwovaTa
populaciebis regulacia da ricxovnobis minimalur doneze SenarCuneba unda moxdes
maTTan brZolis efeqturi RonisZiebebis gatarebiT. lit. das. 8.
avt.
uak 681.39:159.929
1.b2.60. cxovelebSi sakvebmopovebiTi da TavdacviTi Cvevebis formirebis parametrebis
saSualo mniSvnelobebis manqanuri damuSaveba. /s. cagareli, n. jRarkava/. biologia da
Tanamedroveoba. – 2002. _ gv. 166-177. – rus.; rez. qarT., ingl. (ix. referati
1.a5.56.).
uak 595.768.23(479.22)
1.b2.61. cxvirgrZela xoWoebi (Coleoptera: Attelabidae, Apionidae, Dryophthoridae,
Curculionidae) saqarTvelos biocenozebsa da agrocenozebSi. /a. Wolokava/. biologia
da Tanamedroveoba. – 2002. _ 61-71 gv. – rus.; rez.: qarT., ingl.
saqarTveloSi gavrcelebuli 900-mde saxeobis cxvirgrZela xoWoebs (Coleoptera:
Attelabidae, Apionidae, Dryophthoridae, Curculionidae), rogorc fitofag mwerebs –
gansakuTrebuli adgili uWiravT agrocenozebsa da biocenozebSi. maTi didi nawili
xexilovani kulturebis, bostan-baRCis, citrusovani da teqnikuri kulturebis,
cxovelTa sakvebi balaxebisa da tyis merqniani mcenareebis mTavari mavnebelia.
cxvirgrZelebis nawili ki dakavSirebulia sarevela mcenareebTan da xels uSlis maT
masobriv gamravlebas. didia maTi roli, agreTve, biocenozebSi mimdinare nivTierebaTa
wrebrunvaSi. naSromSi mocemulia umTavresi maTganis trofuli kavSirebi zemoT
38
aRniSnul mcenareul dajgufebebTan. lit. das. 6.
avt.
uak 19.00.01
1.b2.62. adamianis cnobiereba da marTva cocxal organizmebSi. /n. SergelaSvili/.
mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv. 75-79. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
Tanamedrove dasavleTevropuli medicinis zogierT sferoSi (kardiologia,
endokrinologia, onkologia da a.S.) arsebuli krizisuli mdgomareoba SeiZleba
aixsnas samecniero gamokvlevebSi fundamentaluri xasiaTis SecdomebiT (roca
Seiswavleba organos calke paTologia sxva organoebTan kavSiris gareSe). aRniSnulia
cnobierebis ganmsazRvreli roli ara marto adamianis janmrTelobis SenarCunebis
azriT, aramed kacobriobis Tanamedrove problemebis gadawyvetaSi. lit. das. 5.
d. vawaZe
uak 577:576.31
1.b2.63. simsivnur ujredebSi natriumis, kaliumisa da kalciumis ionebis transportis
roli dnm-is sinTezSi radiaciuli zemoqmedebis pirobebSi. /a. mcxvetaZe, g.
gogoberiSvili/. radiaciuli gamokvlevebi. _ 2002. _ X . _ #1-2. _ gv. 63-70. _ rus.,
rez.: qarT., ingl.
Catarebulia dakvirveba imaze, Tu ramdenad aris damokidebuli simsivnur ujredebSi
dnm-s Semcveloba natriumisa da kalciumis ionebis transmembranuli gadatanis doneze
rogorc intaqtur mdgomareobaSi, aseve sxvadasxva doziT dasxivebis Semdeg. cdebis
Sedegad aRiniSna am transmembranuli gadatanis gaZliereba simsivnur ujredSi
(sarkoma-37) normalur fibroblastebTan SedarebiT. amasTanave, ujredebSi dnm-s
Semcveloba dakavSirebulia ionebis transmembranuli gadatanis sididesTan.
damaionizebeli radiacia 200 rad doziT Trgunavs natriumis, kalciumisa da kaliumis
ionur transports simsivnur ujredebSi da Sesabamisad maTSi dnm-s. cxr. 3, lit. das.
11.
avt.
uak 577.3:537.531
1.b2.64. sxvadasxva diapazonis sixSirisa da sxvadasxva dozis maionizebeli radiaciis
eleqtromagnituri gamosxivebis gavlenis SedarebiTi Seswavla imunuri da
hormonaluri sistemebis sxvadasxva maCveneblebze. /a. mcxvetaZe, g. nadareiSvili/.
radiaciuli gamokvlevebi. _ 2002. _ X. _ #1-2. _ gv. 109-116. _ rus., rez.: qarT.,
ingl.
Seiswavleboda 40-60 Hz diapazonis sixSiris, 2,0 mT induqciis eleqtromagnituri
velis zemoqmedebis gavlena, agreTve 7 da 10 rad dozis maionizebeli radiaciis
gavlenis efeqti. aRmoCnda, rom zemoqmedebis am pirobebSi orive faqtors hqonda
mastimulirebeli gavlena hormonul da imunur sistemebze. aRniSnuli ori faqtoris
kompleqsuri zemoqmedebisas aRniSnulia ufro Zlieri mastimulirebeli efeqti, vidre
cal-calke maTi gavlenis Semdeg. onkologiur praqtikaSi es imunitetis gaZlierebis
meTodis SemuSavebis safuZveli SeiZleba gaxdes. cxr. 2, lit. das. 9.
avt.
uak 576.385.5
1.b2.65. proliferaciis stimulatorebis Sepirispireba intaqtursa da dasxivebul
normaluri da simsivnuri ujredebis zrdis faqtorebTan. /a. mcxvetaZe, a. muxaZe/.
radiaciuli gamokvlevebi. _ 2002. _ X. _ #1-2. _ gv. 80-87. _ rus., rez.: qarT., ingl.
cnobilia, rom zrdis faqtorebi moqmedeben natriumis, kaliumis da kalciumis aqtiur
transportze. amgvarad, aqtiuri transportis odenoba SeiZleba gamoyenebul iqnes,
rogorc kriteriumi zrdis garkveuli faqtorebis moqmedebis dasadgenad. winamdebare
39
naSromis mizani iyo: 1. natriumis, kaliumisa da kalciumis transmembranuli gadatanisa
da atf-azis aqtiurobis gamokvleva intaqtur mdgomareobaSi da zrdis faqtorebis
(TGF, EGF, IGF) zemoqmedebisas, simsivnuri ujredebis Sesabamis indeqsebTan SedarebiT;
2. aseTive eqsperimentebis Catareba maionizebeli radiaciis moqmedebis Semdeg. cdebma
gviCvena, rom TGF ufro metad, vidre EGF da IGF, gansakuTrebiT kalciumis
gadatanis kriteriumis TvalsazrisiT, iwvevs cvlilebebs ZTZ ujredebSi, rac hgavs im
monacemebs, romlebic miRebulia sarkoma-37-is simsivnur ujredebSi. es mosazrebebi
ganmtkicebulia 500 rad doziT ganxorcielebuli maionizebeli radiaciiT. cxr. 4,
lit. das. 10.
avt.
uak 547.992+631.445(479.22)
1.b2.66. saqarTvelos Savmiwa niadagebidan gamoyofili guminmJavebis zogierTi fizikur-
qimiuri maxasiaTeblebis Sesaxeb. /m. garuCava, n. buaCiZe, x. kaxniaSvili/. GEN. – 2002.
_ #3. – gv. 179-180. – rus.; rez.: ingl.
Seswavlilia saqarTvelos Savmiwa niadagebidan gamoyofili guminmJava da fulvomJava.
dadgenilia, rom maTi Seferiloba icvleba gaxurebisas, ultraiisferi gamosxivebis
moqmedebisas da xangrZlivi Senaxvisas. fulmomJavas Seferiloba damokidebulia pH-ze.
gamoTqmulia mosazreba, rom guminmJavas STanTqmis eleqtronuli speqtrebi
ganpirobebulia ormagi bmis SeuRlebiT, romelic SeiZleba darRveuli iyos sinaTlis
moqmedebiT tute areSi. procesi mimdinareobs Tavisufali-radikaluri meqanizmiT,
rasac Tan axlavs guminmJava da fulmomJavas xsnarebis Seferilobis mTliani an
nawilobrivi dakargva. nax. 1, lit. das. 5.
avt.
uak 632.954+631.445.4
1.b2.67. SavmiwaniadagebSi ariloqsialkilkarbonmJavas warmoebulebis herbicidebis
metabolizmis Seswavla. /m. garuCava, x. kaxniaSvili, g. tyemalaZe, n. giorgobiani/.
GEN. – 2002. _ #3. – gv. 157-159. – rus.; rez.: ingl.
Seswavlilia herbicidebis – ariloqsialkilkarbonmJavebis 14C-2,4 –
diqlorfenoqsiZmarmJavas da misi amoniumis marilebis metabolizmis gzebi saqarTvelos
SavmiwaniadagebSi, rogorc sterilur, ise arasterilur pirobebSi. naCvenebia, rom 14C-
2,4-D da misi amoniumis marilebis metabolizmi xdeba rogorc bioturi, ise abioturi
faqtorebis gavleniT. upiratesoba eniWeba biotur procesebs, ris Sedegadac xdeba
aromatuli rgolis degradacia 14CO2-mde. dadgenilia aromatuli rgolis gaxleCvis
Sualeduri produqti cis, cis 2,4-diqlormukonmJava. dadgenilia niadagis
dispersiulobis xarisxi 14C-2,4-D metabolizmze, agreTve aqtinomicetebis da niadagis
organuli nivTierebebis faqtoris roli, Seswavlili herbicidebis detoqsikaciis
procesSi. sqema 2, lit. das. 10.
avt.
uak 631.411:631.85(479.22)
1.b2.68. aRmosavleT saqarTvelos ruxi da mdelos yavisferi niadagebis biologiuri
mdgomareobis Sefaseba rTuli fosforiani sasuqebis gamoyenebis SemTxvevaSi. /T.
ZaZamia, T. oniani/. namski-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 40-50. _ qarT.; rez.: rus.,
ingl.
intensiuri miwaTmoqmedebis zonaSi rTuli fosforiani sasuqebis gamoyeneba xels
uwyobs mikroorganizmTaA ZiriTadi fiziologiuri jgufebis raodenobrivi
maCveneblebis zrdas da maT mier inicirebuli procesebis gaZlierebas. sakvlevi
niadagebis biologiur aqtivobaze gansakuTrebul mastimulirebel efeqts axdens
polifosforuli sasuqebi. unda aRvniSnoT, rom polifosfatebis gardaqmna rux da
mdelos yavisfer niadagebSi gamowveulia rogorc biologiuri, aseve qimiuri
40
katalizatorebiT. arastelirulTan SedarebiT, sterilur niadagur nimuSebSi
poliformebis fosforis hidrolizi gacilebiT nela mimdinarebs. hidrolizis tempi
da intensioba damokidebulia niadagis tipze, mis biologiur potencialze. cxr. 5,
lit. das. 7.
avt.
uak 633:581.13
1.b2.69. sasoflo-sameurneo kulturaTa biologiuri sxvaoba da maTi mineraluri
kvebis diagnostikuri maCveneblebi. /g. ormocaZe, J. SavreSiani, T. CitaSvili, i.
natroSvili/. namski-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 90-101. _ qarT.; rez.: rus.,
ingl.
axalcixis raionis yavisfer-karbonatul niadagebze, kvebis reJimis (saSemodgomo
xorbali, karTofili) erTnair pirobebSi dadginda niadagis nayofierebis zogierTi
maxasiaTebeli, aRniSnul kulturaTa kvebiT uzrunvelyofis TvalsazrisiT. dadginda
ZiriTadi sakvebi elementebis (NPK) fonze mikroelementebis (Mn, Cu) sxvadasxva
dozebis kombinaciaTa gavlena sacdel kulturaTa mosavlianobasa da produqciis
xarisxis zogierT maCveneblebze (cila, nedli webogvara, saxamebeli). mcenareTa zrda-
ganviTarebis adreul fazebSi gamovlinda kavSiri produqciis odenobis, mcenareTa
miwiszeda masis biometrul maCveneblebsa da saindikatoro organoTa qimiur
Semcvelobebs Soris, rac SeiZleba gamoyenebul iqnes mcenareTa zrda-ganviTarebis
diagnostikur maCveneblad, maT fiziologiur funqciaTa optimumis Sesaqmnelad. cxr.
3, lit. das. 6.
avt.
uak 632.7:595.7
48. 1.b2.70. tyis mavne mwerebis hematologiuri parametrebis dadgena da gamoyeneba maT
winaaRmdeg brZolis biologiur meTodSi. /m. WyoiZe/. samTo metyeveobis institutis
SromaTa krebuli. _ 2001. _ t.XXXVIII. _ gv. 153-159. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
mravalwlianma eqsperimentulma kvlevis Sedegebma cxadyo, rom hematologiuri meTodi
mwerebis fiziologiuri mdgomareobis naTeli gamomxatvelia. misi gamoyenebiT miRebul
mavnebelTa paTologiuri mdgomareobis zusti suraTi (daavadebis 50-60%, mkvdari da
paTologiuri ujredebis 44-50%, fagocitebis 30-35%) safuZvels iZleva uarvyoT maT
winaaRmdeg brZolis RonisZiebebis gatareba, rasac rogorc ekologiuri, ise
ekonomikuri TvalsazrisiT didi praqtikuli mniSvneloba aqvs. lit. das. 4.
d. vawaZe
uak 582.475.2(479.22)
49. 1.b2.71. saqarTvelos soWnarevis umTavresi qerqiWamiebi da maTi entomofagebi. /i.
kraveiSvili, g. kapanaZe, T. CafiZe, m. WyoiZe/. samTo metyeveobis institutis SromaTa
krebuli. _ 2001. _ t.XXXVIII. _ gv. 173-181. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
kvlevis mizania saqarTveloSi kavkasiur soWze, entomofagebis gamovlena da maTi
rolis dadgena mavneblobis ricxovnobis regulirebaSi. soWnar koromebSi
gamovlenilia Reros mavneblebis 52 saxeoba. qerqiWamiebis sasvlelebSi gamovlenilia
entomofagebis 25 saxeoba. dadgenilia sxvadasxva zonisaTvis qerqiWamiebis sasvlelebSi
entomofagebiT dasaxlebuli ojaxebis procenturi Semadgenloba. aRniSnulia, rom
gamovlenili entomofagebi mniSvnelovnad amcireben qerqiWamiebis ricxovnobas, isini
erTian kompleqsSi unda iqnen gamoyenebuli mavneblis winaaRmdeg integrirebuli
brZolis sqemaSi, rac xels Seuwyobs wiwvovani tyeebis satyeo-paTologiuri
mdgomareobis gaumjobesebas. cxr. 3, lit. das. 11.
d. vawaZe
uak 632.913+581.55+595.768.12
41
50. 1.b2.72. ambroziis foTolWamias gamoyenebis perspeqtiva tyis biocenozSi. /i.
kraveiSvili, d. kuWava, b. Todua/. samTo metyeveobis institutis krebuli. _ 2001. _
t.XXXVIII. _ gv. 189-196. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
ganxilulia stavropolis mxridan Semotanili fitofagis _ ambroziis foTolWamias
gamoyenebis Sedegebi oCamCiris satyeo sacdel sadgursa da ozurgeTis satyeo
meurneobaSi. aRniSnulia, rom foTolWamia azianebs ambrozias mTel savegetacio
periodSi. foTolWamias matlebi da xoWoebi ikvebebian ambroziis foTlebiT, azianeben
zrdis konuss (I Taoba) da yvavilebis Tanayvavils (II Taoba), rac iwvevs aRmonacenis
xmobas, CamorCenas zrdaSi an ambroziis Teslis produqtiulobis daqveiTebas.
dasabuTebulia foTolWamias praqtikulad gamoyenebis SesaZlebloba tyis biocenozSi,
biologiur brZolaSi ambroziis winaaRmdeg. cxr. 1, lit. das. 9.
d. vawaZe
uak 582.475.2+630*181.9
52. 1.b2.73. wiwvovan tyeebSi mkvdari organuli masis dagrovebisa da gardaqmnis
procesebis Taviseburebani. /g. wereTeli, g. kuxianiZe, g. tarasaSvili/. samTo
metyeveobis institutis SromaTa krebuli. _ 2001. _ t.XXXVIII. _ gv. 230-238. _
qarT.; rez.: rus., ingl.
tyeSi nivTierebaTa biologiuri brunvis intensivoba ZiriTadad damokidebulia
Camonayrisa da mkvdari safaris organuli masis odenobaze, maTi daSlisa da
mineralizaciis siCqareze. Camonayris odenoba da qimizmi ganpirobebulia tyis tipiT,
koromis sixSiriT, misi xnovanebiTa da, rac mTavaria, maTi formirebis zonaluri da
adgilobrivi pirobebiT. wliuri Camonayaris masa erTi wlis ganmavlobaSi ver aswrebs
mTlian mineralizacias. Dadgenilia, rom soWnarebSi mkvdari safaris ufro naklebi
maragi grovdeba, vidre naZvnarsa da fiWvnarSi, Tumca Camonayari soWnarSi ufro didia.
Ees aixsneba imiT, rom soWnarebSi mineralizacia ufro swrafad mimdinareobs, vidre
sxva cenozebSi. lit. das. 7.
T. CubiniSvili
uak 632.951+595.768.12+581.526.42
51. 1.b2.74. inseqtinis efeqturoba tyis ZiriTadi foTolmRrRneli mavneblis mimarT.
/n. goginaSvili/. samTo metyeveobis institutis SromaTa krebuli. _ 2001. _
t.XXXVIII. _ gv. 213-217. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
gamocdili iyo preparati inseqtini, romelic Seqmnilia Bacillus thuringiensis var. insectus
Guk-is safuZvelze. satyeo meurneobebSi preparatiT xeebis damuSaveba xdeboda
avtomaqsiT, xolo didmasStabiani Sesxurebebi tardeboda aviaciis gamoyenebiT.
dadgenil iqna preparatis optimaluri koncetracia. Seswavlil iqna sxvadasxva
mavneblis mimRebianoba inseqtinis mimarT. aRniSnulia, rom miuxedavad sxvadasxva
saxeobis mwerebisa, maT Soris baqterioziT gamowveuli daavadebis suraTi TiTqmis
erTnairia. dadginda, rom inseqtini uaryofiTad ar moqmedebs sasargeblo mwerebze
rogorc dasenianebul, ise sakontrolo individebSi. mwerebis bunebrivi mtrebi
gamovlinda ojaxebidan _ Braconidae da Tachinidae. il. 2, lit. das. 5.
d. vawaZe
uak 582.475.2+582.632.2+631.415
53. 1.b2.75. muxisa da fiWvis gavlena niadagis mJavianobaze. /j. lomiZe, i. wulukiani,
i. Tvauri/. samTo metyeveobis institutis SromaTa krebuli. _ 2001. _ t. XXXVIII.
_ gv. 239-242 _ qarT.; rez.: rus., ingl.
niadagis reaqciaze did gavlenas axdens xemcenareebis Camonacveni da mkvdari safari,
romelic merqniani saxeobis biologiidan gamomdinare niadagis zeda 0-5 sm fenis
neitralur an sust tute reaqcias ganapirobebs. dadgenilia, rom fiWvnarebis qveS
arsebuli niadagebis 0-28 sm fena susti mJave reaqciiT xasiaTdeba, xolo muxis
42
kulturebis qveS niadagebis Sesabamisi fena xasiaTdeba susti tutereaqciiT. niadagebis
25-28 sm-ze qveviT reaqcia rogorc fiWvis, aseve muxis kulturebis qveS erTnairia.
mkvdari safaris maqsimaluri datenianeba da tenis mniSvnelovani nawilis zeda
horizontebidan qvedaSi gadaadgileba iwvevs mkvdari safaridan mJave produqtebis
niadagis zeda fenebSi gadadenas da misi mJavianobis SesamCnev zrdas. amrigad, niadagis
reaqciis cvlilebebi ZiriTadad dakavSirebulia atmosferul naleqebTan, tenis
reJimTan, temperaturasTan da merqnian mcenareTa saxeobebTan. cxr. 1, lit. das. 4.
d. vawaZe
uak 621.927
244. 1.b2.76. mcenareuli masalebis dawvrilmanebis procesis energetikuli Sefaseba
mobilur sasoflo-sameurneo manqanebSi. /r. maxarobliZe, z. maxarobliZe, i. ZirqvaZe/.
gamoyenebiTi meqanikis problemebi. – 2001. _ #4(5). – gv. 47-51. _ rus.; rez.: rus.,
ingl.
dadgenilia dawvrilmanebis procesis energetikuli maCveneblebis funqcionaluri
damokidebuleba mcenareTa fizikur-meqanikur Tvisebebze, mobiluri agregatebis
konstruqciul da saeqspluatacio parametrebze. lit. das. 2.
avt.
uak 663.2/221
198. 1.b2.77. sepaJis gavlena sakoniake Rvinomasalebis xarisxze. /l. xuxunaiSvili, a.
sirbilaZe/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv. 90-92. _ qarT.; rez.:
ingl., rus. (ix. referati 1.g7.62. ).
uak 578.087
1.b2.78. Sereuli nerwyvis gamoyofisa da qimiuri reaqciis cvlilebebi paradontis
paTologiebis dros. /g. gamgebeli, x. kovziriZe, j. maWaraSvili/. biologiis da
medicinis aqtualuri sakiTxebi. – 2001. _ #1. – gv. 21-24. _ qarT.; rez.: ingl.
organizmsa da sistemebSi mimdinare efeqtur funqciur pirobebs gansazRvravs
organizmSi arsebuli siTxeebis raodenoba da qimiuri Semadgenloba. Seswavlil iqna
Sereuli nerwyvis raodenobrivi gamoyofisa da qimiuri reaqciis cvalebadoba
paradontis lokaluri da generalizebuli paTologiis pirobebSi, etiologiur
faqtorebTan dakavSirebiT. dadgenil iqna, rom piris Rrus siTxis raodenobrivi
gamoyofisa da misi qimiuri reaqciis maCveneblebi cvalebadi monacemebiT xasiaTdeba,
rac egzogenuri da endogenuri faqtorebis zemoqmedebis Sedegia. lit. das. 5.
f. wowkolauri
b3. geologia. geodezia.
uak 552.578:665.6
1.b3.79. navTobisa da gazis sabadoebis Zebna-Ziebis axali teqnologiebi. /d. abesaZe/.
saqarTvelos navTobi da gazi. _ 2002. _ # 2(6). _ gv. 30-31. _ qarT., rez.: rus.,
ingl.
ganxilulia navTobisa da gazis sabadoebis Ziebis axali teqnologia. riskis analizis
safuZvelze, romelic tardeba TiToeuli struqturuli erTeulisTvis, keTdeba
navTobisa da gazis sabadoebis perspeqtiulobis faqtorebis raodenobrivi Sefaseba.
miRebuli Sedegi tolia oTxi damoukidebeli faqtoris ganmsazRvreli ricxviTi
mniSvnelobis urTierTnamravlisa: SesaZlo struqturisTvis, SesaZlo rezervuarisTvis,
SesaZlo dedaqanisTvis da SesaZlo gadamxuravi qanisTvis. Sedegi aisaxeba daxarisxebis
skalaze 0-dan 1-mde. Tu aRmoCenis faqtori naklebia 0.4-ze, maSin proeqti saeWvoa, Tu
metia, maSin proeqti misaRebia.
43
avt.
uak 551.24:559(479.22)
1.b3.80. zeda iuruli vulkanogenuri naleqebis navTobgazianobis perspeqtivebi
kolxeTis dablobze da zRvis akvatoriaSi. /g. nikuraZe/. saqarTvelos navTobi da gazi.
_ 2002. _ # 2(6). _ gv. 97-102. _ qarT., rez.: rus., ingl.
dadgenilia zeda iuris vulkanogenuri naleqebis perspeqtiuloba kolxeTis dablobze
da zRvis akvatoriaSi. oqumis navTobis sabados aRmoCeniT da dablobze gaburRuli
sxva WaburRilebis monacemebis safuZvelze dasabuTebulia, rom vulkanogenebis zeda
nawilSi ZiriTadad mosalodnelia navTobgazkondensatis budobebis gaxsna, xolo mis
qveda nawilSi – msubuqi navTobis budobebis, vulkanogenuri naleqebidan navTobis
mopovebis gazrdis mizniT; rekomendebulia oqumis sabados moZiebis daCqareba da
pirveli saZebni WaburRilebis gaburRva oCamCiris, Wuriis, caiSis da qvalonis
farTobebze. aRniSnuli WaburRilebis burRvis procesSi zeda iurulTan erTad miecema
Sefaseba zeda carcis da neokomis karbonatuli koleqtorebis samrewvelo
navTobgazSemcvelobasac. il. 2, lit. das. 9.
avt.
uak 551.24.559(479.22)
1.b3.81. Savi zRvis akvatoriis aRmosavleT nawilSi meTanSemodinebisa da danaleq
safarSi airhidratebis dagrovebis praqtikuli mniSvnelobis Sesaxeb. /d. vaxania, r.
ziraqaZe/. saqarTvelos navTobi da gazi. _ 2002. _ # 2(6). _ gv. 65-74. _ rus., rez.:
qarT., ingl.
ruseTis, ukrainisa da SavizRvispira qveynebis eqspediciebis mier warmoebuli
mravaljeradi geologiur-geofizikuri da hidrogeologiur-geoqimiuri kvlevebis
Sedegebis analizis safuZvelze mocemulia Savi zRvis fskeridan meTanSemodinebisa da
akvatoriis danaleqi safaris zeda nawilTan dakavSirebuli airhidratebis
maRalkoncentraciuli dagrovebebis zogadi daxasiaTeba da maTi praqtikuli
mniSvneloba. miTiTebulia, rom msoflio zRvebisa da okeaneebis akvatoriis mraval
ubanze, analogiuri zonebis qveS, aRmoCenil iqna navTobisa da gazis samrewvelo
mniSvnelobis budobebi, rac saSualebas iZleva gakeTdes daskvnebi da SemuSavdes Zebna-
Ziebis samuSaoebis rekomendaciebi. cxr. 1, il. 16, lit. das. 14.
avt.
uak 551.539(475.2)
1.b3.82. aWaris saxmeleTo teritoriaze warmoebuli gravimetriuli da magnituri
Ziebis Sesaxeb. /v. fangani./. saqarTvelos navTobi da gazi. _ 2002. _ # 2(6). _ gv. 60-
65. _ qarT., rez.: rus., ingl.
aWaris saxmeleTo nawilis zedapiruli agebuleba geologiuri da hidrogeologiur-
geoqimiuri kvlevebis mixedviT gacilebiT srulyofilad aris Seswavlili vidre
siRrmuli. aWaris saxmeleTo teritoriaze ZiriTadad gavrcelebulia mZlavri
Suaeocenuri vulkanogenuri qanebi. sxvadasxva gavrcelebis da amplitudis mqone
anomaliebiT aWaris xmeleTis farglebSi aRiniSneba magnituri velis lokaluri
dadebiTi (+44nT) da uaryofiTi (-350nT) mniSvnelobebi, rac magnituri Tvisebebis
mqone qanebis TiTqmis zedapirTan ganlagebaze migvaniSnebs. navTobgazdagrovebebis
xelsayreli struqturebis dadgenis mizniT aucilebelia gagrZeldes detaluri
kvleva-Zieba ara marto saxmeleTo, aramed mimdebare Savi zRvis akvatoriis
farglebSic. aWaris saxmeleTo teritoriaze da Savi zRvis akvatoriaSi siRrmuli
struqturis dasadgenad saWiroa samganzomilebiani seismuri, lokaluri
gravimetriuli da magnitometruli Ziebebis gagrZeleba, rac Zalian mniSvnelovania
navTobisa da gazis budobebis aRmoCenis saqmeSi. il. 5, lit. das. 13.
f. wowkolauri
44
uak 551.24(479.22)
1.b3.83. saqarTvelos fanerozoul naleqdagrovebaSi navTobisa da gazis Semcveli
segmentebis Sesaxeb. /r. RambaSiZe, b. RambaSiZe/. saqarTvelos navTobi da gazi. _ 2002.
_ # 2(6). _ gv. 75-81. _ ingl., rez.: qarT., rus.
saqarTvelos zeda paleozour-qveda meoTxeul danaleq safarSi SesaZlebelia gairCes
ramdenime stratigrafiuli monakveTi – segmenti. aseTi daSvebis safuZvelia zogierTi
fizikuri parametris kanonzomieri cvla siRrmeSi. segmentebi araerTgvarovani
agebulebisaa. maTSi SesaZlebelia dadgindes kompleqsebi, romlebic monawileobs gazis
da navTobis danagrovebis, Camoyalibebis (abiogenur SemadgenlobasTan erTad), misi
dagrovebis (koleqtorobis) da daekranebis procesebSi. daxasiaTebulia sami segmenti.
pirveli segmenti moicavs Wrilis monakveTs karbonulis fuZidan Sua iurulis
saxuravamde. igi agebulia terigenul-karbonatuli, terigenuli da vulkanogenuri
qanebiT, mdidaria lignitiT da qvanaxSiriT. meore navTobgaziani segmentis asaki
oqsfordul-eocenuria, Sedgeniloba – karbonatul-terigenul-vulkanogenuri. mesame
navTobgaziani segmenti moicavs oligocenur-qveda meoTxeul monakveTs, romlis drosac
wyalqveSa azeveba agebuli iyo oligocenur-qveda miocenuri asakis maikopuri seriis
terigenul, sustad karbonatuli qanebiT.
avt.
uak 552.578.2061.4
1.b3.84. Tbilisis mimdebare navTobgaziani auzis koleqtorebi da arakoleqtorebi. /m.
tyemalaZe/. saqarTvelos navTobi da gazi. _ 2002. _ # 2(6). _ gv. 90-97. _ qarT.,
rez.: rus., ingl.
ganxilulia Tbilisis mimdebare navTobgaziani auzis perspeqtiuli horizontebis da
arakoleqtorebis petrofizikuri maxasiaTeblebi da liTologiur-faciesuri
Taviseburebebi. daxasiaTebulia koleqtorebis tipebi da damWeri sistemebi.
xelsayreli geologiur-struqturuli pirobebis da koleqtorebis adgilebSi, kerZod
norios sabados centralur blokSi da rusTavis sabados Crdilo-aRmosavleT ubanze,
rekomendebulia burRva-aRdgeniTi da sxva saxis geologiur-geofizikuri samuSaoebis
Catareba samrewvelo navTobgazdanagrovebis gamovlenisa da aTvisebis mizniT. il. 2,
lit. das. 1.
avt.
uak 553.982.569.(1)
1.b3.85. vulkanogen-danaleqi qanebis koleqtoris tipis dasadgenad WaburRilebis
gawylianebis xasiaTis gamoyeneba Tbilisispira navTobgaziani raionis Suaeocenuri
naleqebis magaliTze. /e. iobaZe, q. qoiava./. saqarTvelos navTobi da gazi. _ 2002. _ #
2(6). _ gv. 47-51. _ qarT., rez.: rus., ingl.
siriis arabTa respublikaSi forovan, napralovan da forovan-napralovan kirqvebSi
ganlagebuli mravalricxovani navTobis budobebis damuSavebis masalaTa Seswavlis
safuZvelze dadginda, rom sicarieleTa sxvadasxva tipisaTvis sxvadasxvaa
WaburRilebis produqciis gawylianebisa da siTxis mzardi mopovebis grafikuli
damokidebulebis xasiaTi. napralovan sicarieleTa tipisaTvis uwylo periods moyveba
WaburRilis swrafi da sruli gawylianeba, xolo forovan-napralovan sicarieleTa
tipisTvis uwylo periodis Semdeg wyali produqciaSi swrafad matulobs da
WaburRilebis eqsploatacia didxans grZeldeba maRali gawylianebis pirobebSi. am
etapze xdeba navTobis gamomuSaveba upiratesad napralebidan, rasac Semdgom wylis
napralebidan SemodinebasTan erTad forebidan navTobis drenirebis gaaqtiurebis
periodi mohyveba. samgoris sabados samgorisa da patarZeulis ubnebis, agreTve
TeleTis da samgoris samxreTi TaRis sabadoebis WaburRilebisaTvis gawylianebis
suraTi msgavsia siriis napralovan kirqvebSi ganlagebuli budobebis WaburRilebis
45
gawylianebisa. amrigad, WaburRilebis eqsploataciis monacemebis grafikuli analizis
safuZvelze SeiZleba davaskvnaT, rom TeleTis, samgoris samxreTi TaRis sabadoebze,
samgoris sabados samgorisa da patarZeulis ubnebis Sua eocenis vulkanogenur-
danaleqi qanebi kavernul-napralovan koleqtorebs warmoadgens. aRmosavleTiT,
ninowmindis TaRisaken isini upiratesad forovan koleqtorebs emsgavsebian, rac
savaraudod budobis am nawilis agebulebisa da damuSavebis TaviseburebebiTaa
ganpirobebuli da ara koleqtoris tipis SecvliT. sqema 5, lit. das. 3.
avt.
uak 624.24:622.32
1.b3.86. zeda amZrav reJimSi momuSave top draiv saburRi sistema TDS-9S. /i. goguaZe/.
saqarTvelos navTobi da gazi. _ 2002. _ #2(6). _ gv. 119-127. _ qarT., rez.: rus.,
ingl.
wamodgenilia saburRi sistema top draiv TDS-9S funqcionirebis principi.
gaanalizebulia misi axali dgiTamwe Tavisi teqnikur-ekonomikuri maCveneblebiT,
romelic Sedarebulia rotoruli burRvis maCveneblebTan imave siRrmesa da imave
pirobebSi. warmodgenilia maRlivi ori Zaluri eleqtroamZravi (simZlavriT 450c.Z.)
TiToeuli misi ganiavebis sqemiT. maRliv amZrav reJimSi momuSave top draiv TDS-9S
saburRi sistemis meSveobiT xorcieldeba burRva rogorc saburRi, aseve samagri
milebis meSveobiT. mas aqvs individualuri kvebis wyaro tiristoruli
gammarTvelebiT. misi danergva aCqarebs da aadvilebs mravalfunqciur samuSaoebs
navTobsa da gazze. cxr. 1, il. 15, lit. das. 2.
avt.
uak 627.2
1.b3.87. zogierTi qanis gamofitvis qerqis Sefaseba nagebobaTa mSeneblobis
TvalsazrisiT. /j. iosebiZe, i. mSvidobaZe/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-
3. _ gv. 44-47. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
saqarTvelo miekuTvneba alpuri orogenis zonas, romelic xasiaTdeba rTuli
geologiuri agebulebiT, qanebis liTologiuri Sedgenilobis sxvadasxvaobiT. es
ganapirobebs gamofitvis qerqis mravalferovnebas, qerqis calkeuli saxeobebi
erTmaneTisgan gansxvavdeba simZlavriT, dezintegraciis xarisxiTa da SedgenilobiT.
gamofitvis Sedegad warmoiqmneba heterogenuri garemo, romelic gansazRvravs masivis
anizotrulobas da arTulebs maTze nagebobaTa mSeneblobas. Seswavlili qanebis
zogierTi fiziko-meqanikuri Tvisebebi da mineralogiuri cvlilebebi mocemulia
cxrilebis saxiT. cxr. 3.
d. vawaZe
b4. geografia. kartografia. astronomia.
uak 528:577.4
1.b4.88. WiaTuris platos geoekologiuri mdgomareoba. /g. dvaliSvili/. saqarTvelos
geografia. _ 2002. _ #1. _ gv. 115-117. _ qarT.; rez.: rus., ingl., rus.
WiaTuris regioni urTules geoekologiur areals warmoadgens. manganumis madnis Ria
Tu miwisqveSa wesiT damuSaveba qanebis araerTgvarovan, struqturul cvlilebas
iwvevs. samTo samuSaoebis Sedegad qanebis uzarmazari masebi mwyobridan gamodis. madnis
gadamuSavebuli nawili ki miwis zedapirze xvdeba nayaris saxiT. mocemulia
geoekologiis garTulebis gamomwvevi mizezebi da dasaxulia misi gaumjobesebis
rekomendaciebi. il. 1, lit. das. 4.
avt.
46
uak 553.3/.9
1.b4.89. zugdidis raionis bunebrivi pirobebisa da resursebis sameurneo Sefaseba. /m.
jiqia/. saqarTvelos geografia. _ 2002. _ #1. _ gv. 112-114. _ qarT.; rez.: rus., ingl.,
rus.
zugdidis raionis teritoriis bunebrivi pirobebi xelsayrelia iseTi
maRalSemosavliani dargebis ganviTarebisaTvis, rogoricaa rekreaciuli meurneoba,
suptropikuli mexileoba da meCaieoba. ukanasknel wlebSi SeimCneva ekonomikuri
daintereseba Txilis kulturis mimarT, rac aseve dakavSirebulia bunebriv pirobebTan.
garkveuli mniSvneloba eniWeba bunebrivi resursebis calkeul saxeobaTa mopoveba-
gadamuSavebas. lit. das. 4.
avt.
b5. sabunebismetyvelo da zusti mecnierebebis
saerTo da kompleqsuri problemebi
uak 62-592/7:625.23/25:62-597
1.b5.90. xundebis calmxrivi daWeriT vagonis dasamuxruWeblad gankuTvnili saxsrovan-
berketuli sistemis kinematikuri sizuste. /n. daviTaSvili, a. CxaiZe, a. SarvaSiZe/.
gamoyenebiTi meqanikis problemebi. – 2002. _ #2(7). – gv. 24-32. _ rus.; rez. ingl.
mocemulia saxsrovan-berketuli sistemis kinematikuri sizustis gansazRvra, romelic
gankuTvnilia vagonis dasamuxruWeblad, xundebis calmxrivi dawoliT. rgolTa
pirveladi (teqnologiuri) cdomilebebis gaTvaliswinebiT gansazRvrulia gamosavali
rgolebis, maTi wertilebis da mTeli sistemis mdebareobis, siCqarisa da aCqarebis
cdomilebebi. il. 1, lit. das. 6.
avt.
uak 621.878.25
1.b5.91. miwis saTxrel-satransporto manqanis frTis mdgomareobiT saTxreli reJimis
maregulirebeli sistemis dinamikis gamokvlevis Sesaxeb. /a. TavaZe/. gamoyenebiTi
meqanikis problemebi. – 2002. _ #2(7). – gv.53-59. _ rus.; rez.: rus., ingl.
Sedgenilia calkeuli Semadgeneli elementebis da mTlianad sistemis dinamikis
gantolebebi. agebulia maregulirebeli sistemis struqturuli sqemebi, romlebic
saWiroa momdevno dinamikuri kvlevebisaTvis. il. 2, lit. das. 6.
avt.
uak 621.926.3/.9
1.b5.92. madansafqvav wisqvilTa samuSao reJimebis gaumjobeseba. /m. baRdasariani/.
gamoyenebiTi meqanikis problemebi. – 2002. _ #2(7). – gv. 83-86. _ rus.; rez.: rus.,
ingl.
SemoTavazebulia madansafqvav wisqvilTa samuSao reJimebis gaumjobesebis
meTodi maTi muSaobis sxvadasxva pirobebis SemTxvevaSi, romlebic dakavSirebulia
wisqvilSi CasatvirTi masalis maxasiaTebelTa raodenobriv-xarisxobriv cvlilebasTan.
SemoTavazebuli midgoma iZleva gansxvavebul teqnologiur situaciebSi parametrTa
erTobliobis gamovlinebis saSualebas, romlebic uzrunvelyofen wisqvilis muSaobis
gaumjobesebul reJims. il. 1, lit. das. 2.
avt.
uak 556.38
1.b5.93. ferment katalazis aqtiobis gazrda eleqromagnituri veliT. /T. JRenti, n.
zazaSvili, m. WiWayua/. Tsu-s Sromebi maTematika, meqanika, astronomia. _ 2000. _ t.
335. _ gv. 150-154. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
ganxilulia dabali sixSiris magnituri velis moqmedebis Sedegad bioqimiuri
procesebis gaaqtiveba ferment katalazis magaliTze. cxr. 1, lit. das. 9.
47
avt.
g. saxalxo meurneobis dargebi. gamoyenebiTi mecnierebebi
g1. energetika
uak 621.311.8
1.g1.1. ganaxlebadi energiiswyaroebiani mudmivi da cvladi denis paraleluri
energosistemis gamoyenebis perspeqtiuli mimarTulebebi. /g. koxreiZe, d. laoSvili, d.
samarRaniSvili/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _ gv. 87-90. _ qarT.;
rez.: ingl., rus.
dasaxlebul punqtebsa da magistralur eleqtromomaragebis xazebisagan Sors
ganlagebuli kompiuteruli da radaruli teqnikis uwyveti stabiluri
eleqtromomaragebisaTvis damuSavebulia hibridul-paraleluri energosistemis
struqturuli sqema. masSi gaTvaliswinebulia mzis fotoeleqtruli gardamqmneli,
qaris eleqtrosadgurebi, dizelgeneratorebi, akumulatoruli batarea, marTvis
sistema, avtonomiuri invertori, marTvadi gammarTveli, Zaluri SemTanxmebeli
transformatori, naxevargamtaruli impulsuri gardamqmnelebi, mudmivi da cvladi
Zabvis energosistemebi. lit. das. 6.
d. vawaZe
uak 621
1.g1.2. energiis mamravlebeli. /v. jamarjaSvili/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003.
_ #1-3. _ gv. 26-29. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
mzisa da qaris energetikis umTavresi naklovanebebi, rogorebicaa gamomuSavebeli
eleqtroenergiis didi Rirebuleba, maTi energiis raodenobis droSi mkveTri
cvalebadobis gamo dauregulirebeli eleqtroenergiis gamomuSaveba SeiZleba daZleul
iqnes energiis akumulaciisa da gamravlebis gziT. mocemulia energiis mamravleblis
principuli sqema, romelic uzrunvelyofs energiis transformacias da emyareba mzis,
qarisa da hidroenergiis sinergetikulad kombinirebul gamoyenebas. il. 1, cxr. 1, lit.
das. 9.
d. vawaZe
uak 621.311.1
1.g1.3. saqarTvelos hidroenergoresursebis racionalurad gamoyenebis gzebis Sesaxeb.
/T. magraqveliZe, x. lomiZe, m. janikaSvili, i. arCuaZe/. msi-s SromaTa krebuli. _
2002. _ #6. _ gv. 72-75. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
gaanalizebulia saqarTvelos energetikuli resursebis eleqtroenergetikaSi
gamoyenebis sqemebi. naCvenebia, rom saqarTveloSi arsebuli energoresursebis
maragebidan gamomdinare, gaumarTlebelia saqarTvelos energosistemis e.w. tradiciuli
sqemiT ganviTareba, romlis Tanaxmad bazisuri energiis misaRebad ZiriTadad
gamoyenebul unda iqnes organul saTbobze momuSave Tboeleqtrosadgurebi, xolo
pikuri energiis misaRebad ki wyalsacaviani hidroeleqtrosadgurebi. dasabuTebulia,
rom igive mizeziT da, agreTve, qveynis energousafrTxoebis sakiTxebidan gamomdinare,
mizanSeuwonelia energosistemis iseTi struqtura, romlis drosac saqarTveloSi
ZiriTadad unda aSendes pikuri hidroeleqtrosadgurebi da Warbi pikuri energia
gaicvalos 3-4-jer met bazisur energiaze. statiaSi, saTanado analizis safuZvelze,
aseve uaryofilia saqarTvelos eleqtroenergetikuli sistemis mTlianad uwyalsacavo
hesebze dafuZnebis sqema. optimalurad aris miCneuli avtorTa mier adre
SemoTavazebuli eleqtroenergetikuli iseTi struqtura, romlis ganxorcielebis
SemTxvevaSi bazisuri energiis misaRebad organul saTbobze momuSave
48
TboeleqtrosadgurebTan erTad, mniSvnelovani roli ganekuTvneba wyalsacavian bazisur
hidroeleqtrosadgurebs, xolo pikuri energia miiReba aseve wyalsacaviani pikuri
hesebidan. SemoTavazebul sqemaSi garkveuli roli eniWeba aratradiciul energetikas.
il. 2, lit. das. 5.
avt.
uak 62-112.6:681.178
1.g1.4. energoagregatebis zogierTi fizikuri parametris kontrolis sakiTxi. /r.
ciskariZe, g. zaqareiSvili, g. nadiraZe, v. xiTariSvili, j. Wyonia/. msi-s SromaTa
krebuli. _ 2002. _ #6. _ gv. 114-117. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
ganxilulia energoagregatis zogierTi fizikuri parametris avtomaturi kontrolis
sakiTxi. makontrolebel meqanikur parametrebad iTvleba gragnilebis, gulanisa da
sakisrebis temperatura, zeTis wneva pnevmoavtomatikis sistemaSi, meqanikuri vibraciis
done da sxva, xolo ZiriTadi energetikuri parametrebia sinqronizaciis Zabva,
sixSire, deni da simZlavre. moyvanilia agregatis zogierTi kvanZis temperaturis
gamzomi mowyobilobis sqema da axsnilia misi muSaobis principi. aseve ganxilulia
pnevmoavtomatikis sistemaSi arapirdapiri gziT hermetizaciis xarisxis kontrolis
mowyobiloba. mocemulia gazomvis Sedegebis kompiuteruli damuSavebisa da
energoagregatebis fizikuri parametrebis avtomaturi kontrolis sistemis sqema.
kompiuterul qselSi moqmedi aseTi kontrolis sistemis gamoyenebis Sedegad
martivdeba eleqtrosadguris eqspluatacia, iafdeba eleqtroenergia, izrdeba
xangamZleoba da maRldeba mTeli energosistemis mdgradoba. il. 3, lit. das. 2.
avt.
uak 523.031+621.317.31+621.317.4
1.g1.5. magnitosferos win Seqmnili zonis sazRvarze inducirebuli eleqtruli
denebis intensivobis Sefaseba. /z. kereseliZe, g. beriSvili, n. Todua/. GEN. – 2002. _
#3. – 177-178 gv. – rus.; rez.: ingl.
adiabatur miaxloebaSi Sefasebulia dedamiwis magnitosferos win Seqmnili zonis
moculobisa da konfiguraciis cvlilebiT inducirebuli zedapiruli eleqtruli
denebis intensivoba. lit. das. 4.
avt.
uak 621.311.1
1.g1.6. optikur-boWkovani arxebis gamoyeneba energosistemis telemeqanikur marTvaSi.
/k. kamkamiZe, i. gabriCiZe, l. paataSvili/. stu-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ #
1(440). _ gv. 58-60. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
ganxilulia optikur-boWkovani arxebis gamoyenebis perspeqtivebi. aRniSnulia, rom
optikur-boWkovani arxebis ganviTareba xels uwyobs monacemTa didi siCqariT gadacemas
(siCqare aRemateba erT miliard bits wamSi) gadamcem arxebSi. SesaZlebeli xdeba
signalebis gadacema marTvisaTvis realur droSi. kompiuteruli qselebis
ganxorcieleba boWkovani arxebiT informaciis siCqaris farTo diapazonSi gadacemis
SesaZleblobas iZleva da Tanac aTeul aTasze meti moculobiT, vidre Tanamedrove
kavSirgabmulobis arxebi. il. 2.
avt.
g2. eleqtroteqnika. eleqtronika. radioteqnika.
kavSirgabmuloba.
uak 621.315.592
49
1.g2.7. grZivi anizotropuli gamtarobis kvlevis zogierTi Sedegi eleqtronul
siliciumSi (N-SI) 3577K temperaturis intervalSi. /q. papunaSvili/. stu-s SromaTa
krebuli. _ 2002. _ # 1(440). _ gv. 12-15. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
mocemulia n-Si-Si grZivi anizotropuli kvlevebis Sedegebi 3577K K temperaturis
intervalSi. eqsperimentulad naCvenebia, rom n-Si-Si <100> mimarTulebisaTvis
eleqtrogamtarobis minimumis Sesabamisi eleqtruli velis mniSvneloba gansxvavdeba
aseTisagan eleqtronebis maqsimaluri gadanawilebisaTvis izoenergetikul elipsoidebs
Soris. dadgenilia, rom aseTi SeuTavseblobis mizezia is, rom gamtarobis
minimaluroba ganisazRvreba ara eleqtronebis maqsimaluri gadanawilebiT, aramed misi
warmoebuliT eleqtrul velSi. lit. das. 12.
avt.
uak 631.171
1.g2.8. eleqtromagnituri vibraciuli danadgaris dinamika. /e. midelaSvili/. agrar.
mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.XVII. _ gv. 232-237. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
naSromSi moyvanilia eleqtromagnituri vibrodanadgaris masebis moZraobis
diferencialuri gantolebebi da sixSiruli maxasiaTeblebi. ganxilulia milevis
koeficientis cvlilebis zegavlena vibrodanadgaris muSaobis reJimebze, rogorc
rezonansul, aseve rezonansis siaxlovis SemTxvevaSi. dasabuTebulia, rom sistemis
muSaobis optimaluri reJimi da parametrebi rezonansis siaxloves myardeba. il. 3,
lit. das. 4.
avt.
uak 621.391
1.g2.9. miznobrivi jgufebisa da maTi wevrebis Sefasebis eqspertuli sistema. /n.
tyemalaZe, m. menabde, m. xanjalaSvili/. kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _
2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 107-111. _ ingl.
SemuSavebulia miznobrivi jgufebis formirebis, am jgufebis da maTi wevrebis
(specialistebis) Sefasebis eqspertuli sistema. eqspertuli sistemis meTodi iyenebs
aramkveTr simravleTa Teorias, gawonasworebul arasrul bloksqemebs (BIB sqemebs) da
(v,b,k,r,,) tipis taqtikur konfiguraciebs. sistema gansazRvravs specialistebis
(respodentebis) wonebs, rogorc aramkveTri simravlisadmi maTi mikuTvnebis xarisxss,
TiToeuli respodentis unars, Seafasos kolegebi da miznobrivi jgufebi, afasebs
miznobriv jgufebs da gamoyofs maT Soris saukeTesos. lit. das. 2.
avt.
uak 681.45
1.g2.10. optikuri informaciis konveieruli gardamqmnelis cifruli avtomatis
modeli. /r. quTaTelaZe, o. natroSvili/. GEN. – 2002. _ #3. – 50-55 gv. – rus.;
rez.: ingl. (ix. referati 1.a5.49.).
g3. avtomatika da telemeqanika. gamoTvliTi teqnika.
uak 656.35+621.313
1.g3.11. Sualedur sayrdeniani qanqarisebri dakiduli bagirgzebis eleqtroamZravis
moZravi meqanikuri nawilis gaangariSebiTi modeli. /d. laoSvili, b. WunaSvili, n.
korZaia/. GEN. – 2002. _ #3. – gv. 60-62. – ingl.; rez.: rus.
Catarebuli analizis safuZvelze dadgenilia, rom moZraobis procesSi mocemuli
gaangariSebiT modeli Tavis struqturas icvlis orjer. Sedegad eleqtroamZravis
eleqtromeqanikur nawilSi Cndeba aramilevadi rxevebi, romlebic aZliereben marTvas
eleqtroamZraviT. nax. 2, lit. das. 1.
50
avt.
uak 550.383
1.g3.12. magnituri velis topologia magnitosferos fokalur areSi kinematikur
miaxloebaSi. /z. kereseliZe, n. Todua, j. qiria, l. jobava/. GEN. – 2002. _ #3. – gv.
29-35. – rus.; rez.: ingl.
mzis qaris plazmis magnito hidrodinamikuri (mhd) dinebis sxvadasxva kinematikuri
modelebis gamoyenebiT miRebulia generirebuli magnituri velis marTobuli
komponentis analizuri gamosaxulebebi. gamoyenebulia brtyeli deniani fenis modeli,
romelic warmoadgens magnitosferos gare sazRvris analogias da funqcionirebs,
rogorc Sida magnitosferos energomomaragebis erT-erTi arxi. cx. 1, lit. das. 7.
avt.
uak 539.3:624.074
1.g3.13. konturze dayrdnobili brtyeli diskretuli sistemis zidvis unari da
optimaluri daproeqteba. /n. SaiSmelaSvili/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2002. _
#10-12. _ gv. 51-53. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
ganxilulia konturze Tavisuflad dayrdnobili brtyeli disketuri sistema,
romelic agebulia piramiduli formis elementebisa da maT wveroebze mimagrebuli
sartyelebisgan. SemoTavazebulia am sistemis kvanZebis erTnairi gadawyveta rogorc
firfitovan, aseve liTonis Rerovan struqturebSi piramidis wveroebze mowyobili
ankerebis saxiT. maTi diametri SeirCeva damuSavebuli meTodikis safuZvelze. il. 2,
lit. das. 1.
d. vawaZe
uak 622.648:536.24
1.g3.14. milsadenebSi hidronarevis temperaturuli reJimis gaangariSebis Sesaxeb. /T.
fircxalava/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv. 33-36. _ qarT.; rez.:
ingl., rus.
myari fxvieri masalis hidrosatransporto milsadenis kedlebze yinulis Sris
arsebobisas milsadenis eqspluatacia mizanSeuwonelia, radgan milsadenis kveTis
Semcireba moiTxovs fxvieri masalis moculobis erTeulze gaangariSebuli tumboebis
wnevisa da simZlavris mniSvnelovan gazrdas. gayinuli kedlebis mqone milsadenis
ganmeorebiT gaSvebisas yinulis Sris sisqem SeiZleba dasaSveb mniSvnelobas
gadaaWarbos, rac SeiZleba seriozuli avariis mizezi gaxdes. mocemulia pulpis
temperaturuli reJimis saangariSo gamosaxuleba. miRebuli ganzogadoebuli Sedegebi
SeiZleba gamoyenebul iqnes saqarTveloSi arsebuli myari fxvieri masalis
hidrosatransporto milsadenTa rekonstruqciis proeqtebis dasazusteblad, agreTve
axali hidrosatransporto sistemebis daproeqtebisas. il. 1, lit. das. 7.
d. vawaZe
uak 939.3.519.3;517.9
1.g3.15. msxvili blokebis analizur-ricxviT meTodSi saerTo algebrul gantolebaTa
sistemis formirebis Sesaxeb. /a. WrelaSvili/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _
#1-3. _ gv. 48-50. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
mocemulia msxvili blokebis analizur-ricxviTi meTodis saerTo algebrul
gantolebaTa sistemis formireba. am sistemaSi Sedis analizuri meTodiT miRebuli
gantolebebi, ricxviTi meTodebiT miRebuli gantolebebi da msxvili blokebis
sakontaqto gantolebebi. am sistemis amoxsniT SesaZlebelia sasruli elementebis
kvanZebSi gadaadgilebaTa komponentebis sidideebis dadgena, sasrul elementebSi
arsebul ZabvaTa mniSvnelobebis gansazRvra. xolo Sesabamisi koeficientebis
mniSvnelobebis saSualebiT ganisazRvreba Zabvebisa da gadaadgilebis komponentTa
51
sidideebi analizuri meTodis gamoyenebiT blokebis wertilebisTvis. cxr. 1, lit. das.
3.
d. vawaZe
uak 519.688.519.712
1.g3.16. Sardsadenidan kenWebis eqstraqtoris marTvis zogierTi sakiTxi. /r. kuprava, g.
kvaracxelia, g. Jvania, m. babuaSvili/. stu-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ #1(440). _
gv. 64-69. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
ganxilulia SardsawveTidan kenWebis eqstraqtoris Seqmnis principebi. moyvanilia
mowyobilobis marTvis sqema da Sedgenilia misTvis gantolebaTa sistema.
dasabuTebulia warmodgenili mowyobilobis upiratesoba arsebulTan SedarebiT.
Seqmnilia mowyobilobis analogiuri modeli da Catarebulia analizi. il. 3, lit.
das. 5.
avt.
uak 681.32:519.873
1.g3.17. saimedoobis amocanebSi eqsponencialuri modelebis gamoyenebis SesaZleblobaTa
sistemuri analizi. /d. makasaraSvili, l. sixaruliZe/. stu-s SromaTa krebuli. _
2002. _ # 1(440). _ gv. 53-57. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
ganxilulia teqnikuri obieqtebis struqturuli marTvis erT-erTi saxeobis –
saimedoobis uzrunvelyofis sakiTxebi. agebuli da gamokvleulia struqturuli
SeSfoTebebis kompensaciis saWiroebisaTvis organizebuli struqturuli marTvis
xarisxis raodenobrivi analizis maTematikuri modeli. mocemulia miRebuli Teoriuli
Sedegebis praqtikuli gamoyenebis SesaZleblobaTa mimoxilva. lit. das. 8.
avt.
uak 621
1.g3.18. axali maTematikuri modelebis damuSavebis sakiTxebi gansakuTrebulad rTuli
konstruqciebis Sefasebis TvalsazrisiT. /s. bliaZe, g. yifiani/. mecniereba da
teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _ gv. 24-28. _ qarT.; rez.: ingl., rus. (ix. referati
1.a5.50.).
uak 677.021.125.7
216. 1.g3.19. gamosaSrobi masalis narCeni tenSemcvelobis avtomaturi regulirebis
sistemis sinTezi. /a. bardaveliZe, x. bardaveliZe/. msi-s SromaTa krebuli. _ 2002. _
#6. _ gv. 128-131. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
naSromSi damuSavebuli da warmodgenilia safeiqro masalebis Srobis procesis
avtomaturi regulirebis sistemis matematikuri modeli. Catarebulia siCqaruli,
Tburi erT da orkonturiani avtomaturi marTvis sistemebis sinTezi. warmodgenilia
aRniSnuli sistemebis gardamavali maxasiaTeblebi. dadgenilia, rom orkonturiani
avtomaturi marTvis sistema gacilebiT xarisxovania, vidre sxva danarCeni. naSromSi
dasmuli amocanis gadasawyvetad gamoyenebuli iqna programa MatLab 6.0–is imitaciuri
modelirebis Simulink paketi. il. 2, lit. das. 3.
avt.
uak 621.317.334.3
1.g3.20. wesieri moculobiTi formis gardamqmnelebis urTierTinduqciurobis
gamoTvlis dazustebuli meTodi. /o. labaZe, m. cercvaZe, g. kublaSvili, p. manjaviZe/.
msi-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ #6. _ gv. 109-113. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
ganxilulia ori urTierTdakavSirebuli erTnairi wesieri moculobiTi formis
gardamqmnelebis marTkuTxa kveTis mqone solenoidis naxevarwrewiruli da Rru
wakveTilkonusuri formis pirveladi gardamqmnelebis urTierTinduqciurobis
gamoTvlis dazustebuli meTodi. meTodi iZleva saSualebas miviRoT
52
urTierTinduqciurobis gamoTvlis dazustebuli mniSvnelobebi, rac xels Seuwyobs
erTi mxriv, pirveladi gardamqmnelis konstruqciis daxvewas da gaumjobesebas, da
meore mxriv, Teoriulad gamoTvlili da eqsperimentiT miRebuli pirveladi
gardamqmnelis gamomavali maxasiaTeblebis miaxloebas. meTodi iTvaliswinebs mrgvali
mavTulebis ganTavsebas amozneqil figurebSi. il. 5, lit. das. 4.
avt.
uak 621.577
1.g3.21. Tburi tumbos bazaze moqmedi siTbosiciviT momaragebis teqnologiuri da
komfortuli sistemebis eqspluataciis Sedegebis ganzogadeba. /n. mirianaSvili, q.
veziriSvili/. msi-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ #6. _ gv. 93-95. _ rus.; rez.: qarT.,
ingl.
mocemulia Tburi tumbos danadgarebiT aRWurvili siTbosiciviT momaragebis sistemis
gaangariSebisa da proeqtirebisaTvis saWiro ganzogadebuli maxasiaTeblebi. aRniSnuli
maxasiaTeblebis konkretuli saxe damokidebulia mraval faqtorze (samacivro
manqanebis tipi, maTi konstruqciuli gansxvavebebi, gamoyenebuli muSa nivTiereba da
sxva.) da zustad dgindeba eqsperimentalurad. amasTan, eqsperimentulad miRebuli
maxasiaTeblebis ganzogadeba saSualebas iZleva miviRoT iseTi damokidebulebebi,
romelTa saSualebiTac konkretuli Tburi tumbos danadgarebis proeqtirebisas
SesaZlebelia ganisazRvros QT, e, _ dabalpotenciuri siTbos wyaros sxvadasxva
temperaturebis dros, Tu cnobilia Tburi tumbos danadgaris es maxasiaTeblebi mis
nominalur (sapasporto) reJimSi. statiaSi SemoTavazebulia Tbomwarmoeblobis – QT,
efeqturi simZlavris _ e da gardaqmnis koeficientebis _ uganzomilebo sidideebi,
romlebic SeiZleba sakmao sizustiT (6-9%) iyos gamoyenebuli Tburi tumbos
danadgarebiT aRWurvili siTbosiciviT momaragebis sistemebis Seqmnisas. il. 1, lit.
das. 3.
avt.
uak 621.774.3
1.g3.22. milsaglinavi dganis marTvis avtomatizebuli sistema. /n. yavlaSvili, l.
gvaramaZe, T. saaniSvili, o. labaZe/. msi-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ #6. _ gv. 66-
71. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
aRwerilia avtorebis mier damuSavebuli milsaglinavi dganis energoZalovani
parametrebis marTvis avtomatizebuli sistema, romlis meSveobiT saglinavi dganis
gadawyoba xorcieldeba glinvis calkeul ciklebs Soris pauzis dros, glinvis wina
ciklebSi energoZalovani parametrebis gazomvebis Sedegebis statistikuri damuSavebis
safuZvelze. mocemulia milsaglinavi dganis marTvis sistemis funqcionaluri sqema,
romelic Sedgeba energoZalovani parametrebis gardamqmnelisagan, oTxi erTtipiuri
gamzomi blokisagan, oTxi marTvis blokisagan, inteleqtualuri kontrolerisagan da
IBM PC tipis personaluri kompiuterisagan. marTvis blokebis meSveobiT
xorcieldeba dganis brunTa ricxvis, glinebs Soris daSorebis, samarTulis
gadaadgilebis da agreTve namzadebis temperaturuli reJimebis marTva. il. 4, lit.
das. 4.
avt.
uak 62-592/7:62-597:625.23/25 1.g3.23. xundebis calmxrivi daWeriT vagonis dasamuxruWeblad gankuTvnili saxsrovan-
berketuli sistemis dinamika. /n. daviTaSvili, a. CxaiZe, a. SarvaSiZe/. gamoyenebiTi
meqanikis problemebi. – 2001. _ #4(5). – gv. 17-27. _ rus.; rez.: ingl.
mocemulia xundebis calmxrivi daWeriT vagonis dasamuxruWeblad gankuTvnili
saxsrovan-berketuli sistemis dinamikuri analizi, roca gadacemis rgolebi
warmoadgenen absoluturad xist sxeuls. il. 2, lit. das. 4.
53
avt.
uak 519.7
1.g3.24. ujredovan logikaze dafuZnebuli avtomatebi. /a. di nola, r. grigolia, a.
letieri, e. loia/. kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2.
_ gv. 40-51. _ ingl.
lukaseviCis logikis enis gafarToebis saSualebiT gansazRvrulia ujredovani logika.
ganviTarebulia am logikis algebruli Teoria. mocemulia am algebrebis ekvaciuri
klasi. damtkicebulia aRniSnuli logikis deduqciis da sisrulis Teorema.
ujredovani logikis bazaze aRwerilia formaluri avtomatebis klasi _ ujredovani
logikis avtomatebi. lit. das. 4.
avt.
g4. samTo saqme. metalurgia. qimiuri mrewveloba.
uak 553.982:665.66
1.g4.25. gaz-navTobiani budobis damuSaveba fenis Siga gazlifturi meTodis
gamoyenebiT. /g. durgliSvili/. saqarTvelos navTobi da gazi. _ 2002. _ # 2(6). _ gv.
42-44. _ qarT., rez.: rus., ingl.
aRniSnuli meTodi warmoadgens gaz-navTobiani budobis damuSavebis meoreul xerxs,
romelic SesaZlebelia gamoyenebuli iqnes gaziani da navTobiani zonebis erTdrouli
damuSavebis dros. navTob-gaziani da gaz-navTobiani sabadoebis damuSavebis praqtikaSi
cnobilia damuSavebis sistemebi, romlebic iTvaliswinebs navTobisa da gazis
erTdroul mopovebas. amasTanave erTmaneTisagan gansxvavdebian amoRebuli navTobisa da
gazis raodenobis TanafardobiT. aRniSnuli sistemebiT sabados damuSavebas Tan axlavs
gaz-navTobis kontaqtis gadaadgileba rogorc gazis, ise navTobis zonis mimarTulebiT.
cxr. 1, il. 1.
avt.
uak 669.21/23+62-492.3
1.g4.26. keTilSobili metalebidan granulebis miRebis Zveli qarTuli wesis Sesaxeb.
/m. saCkova, g. cincaZe, r. Cagunava/. GEN. – 2002. _ #3. – gv. 183-184. – rus.; rez.:
ingl.
eTnografiuli masalebis safuZvelze ganxilulia keTilSobili metalebidan
granulebis miRebis erT-erTi Zveli qaTuli wesi. naCvenebia, rom am mizniT adidviT
miRebuli mavTulidan moWrili nawilebi lRveba naxSiris mtverTan. mtveri xels
uwyobs keTilSobili metalebis gluvi sferuli formebis formirebas da icavs maT
haeris arasasurveli zemoqmedebisagan. lit. das. 4.
avt.
uak 621.3.035
1.g4.27. mcire masalatevadobis eleqtrodTa konstruqciebi eleqtroqimiuri
procesebisTvis. /J. qebaZe, v. fruiZe, l. kakuria/. saqarTvelos qimiuri Jurnali. –
2002. _ t. 2. _ #2. _ gv. 104-107. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
Seswavlilia mcire masalatevadobis ramdenime eleqtrodis gamoyenebis SesaZlebloba
eleqtrolizis processa da denis qimiur wyaroSi. ganxilulia kombinirebuli
eleqtrodebi, romelTa aqtiuri komponentia naxSirbadovani boWkovani masala an tyvia.
naCvenebia warmodgenili eleqtrodebis gamoyenebis mizanSewoniloba eleqtrolizuri
manganumis dioqsidis sinTezis procesSi. cxr. 2, il. 2, lit. das. 8.
avt.
54
uak 666.1.03
1.g4.28. saxarSi WurWlisadmi agresiuli minebis sinTezirebis meTodi. /x.
gafrindaSvili, n. saluqvaZe, g. Wyonia, n. qiqoZe, g. bakuraZe/. GEN. – 2002. _ #3. –
gv. 181-182. – rus.; rez.: ingl.
SemoTavazebulia saxarSi WurWlisadmi agresiuli minebis sinTezirebis meTodi. es
teqnologia uzrunvelyofs tigelis komponentebis minimalur gadasvlas minis
SemadgenlobaSi garnisaJuli fenis gamoyenebis xarjze, romliTac winaswar faraven
saxarSi tigelis Sida zedapirs. mocemuli meTodika SeiZleba gamoyenebuli iyos iseTi
minebis misaRebad, romelTa nadnobi agresiulia saxarSi tigelis masalis mimarT,
sinTezirebuli minis dabinZurebis aranakleb aTjer SemcirebiT, romelic Cveulebriv
xdeba saxarSi tigelis koroziis xarjze. amgvarad, SesaZlebeli xdeba, rom saxarSi
WurWeli damzaddes iafi da aradeficituri masalisagan. lit. das. 4.
d. vawaZe
uak 669.018
1.g4.29. liTonebis dnobiT eleqtrorkaluri SeduRebis teqnologia. /s. iakobaSvili,
m. babuciZe/. monografia. _ 2003. _ 202 gv. _ qarT.
Tanamedrove etapze SeduRebis mravali axali teqnologia gamoiyeneba. SemuSavebulia
principulad axali teqnologiuri procesebi, rogoricaa flusisa da damcavi airebis
qveS avtomaturi da naxevradavtomaturi, difuziuri, kontaqturi, plazmuri,
eleqtron-sxivuri, maRali sixSiris denebiT, ultrabgeriTa da sxva, rac TiTqmis
yvela saxis liTonis SeduRebis saSualebas iZleva. daxasiaTebulia saSemduReblo
masalebi da SenaduRi SeerTebebi, ganxilulia naxSirbadiani, legirebuli da
maRallegirebuli foladebis, feradi liTonebisa da Tujis SeduRebis Tanamedrove
teqnika da teqnologia. cxr. 46, il. 34, lit. das. 12.
avt.
uak 621.762.8
1.g4.30. foriani Secxobili namzadebis gamownevis teqnologiuri aTviseba elmavlis
detalebis dasamzadeblad. /j. SaraSeniZe/. stu-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ #
1(440). _ gv. 16-18. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
damuSavebulia foriani Secxobili namzadebis civad gamownevis teqnologia elmavlis
detalebis dasamzadeblad. SemoTavazebuli teqnologiiT samecniero-sawarmoo
gaerTianeba elmavalmSenebelSi aTvisebulia elmavlis sferul-konusuri SeerTebis
kvanZis detalebis: nipelis, qanCis, Stuceris warmoeba. teqnologia sagrZnoblad
zrdis masalis gamoyenebis koeficients da uzrunvelyofs maRali meqanikuri Tvisebis
mqone detalebis miRebas. il. 2, lit. das. 3.
avt.
uak 621.9
1.g4.31. mcire diametris sali Senadnobis spiraluri burRebis saburbuSele Raris
daxris kuTxis gavlena mis cveTamedegobasa da saimedoobaze. /r. TurmaniZe, d. adamia,
g. amiriZe/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _ gv. 67-69. _ qarT.; rez.:
ingl., rus.
dadgenilia, rom n=50 000 br/wT, V=157 m/wT da S=0,2 mm/br reJimis dros sali
Senadnobis burRis (muSa nawilis diametri d=1mm), spiraluri Raris daxris kuTxe,
(w) 25°, 30°da 35°-is SemTxvevaSi cveTis intensiuroba umniSvnelod icvleba, 25°-ze naklebi mniSvnelobisas ki, imis gamo, rom uaresdeba Wris pirobebi da sagrZnoblad
izrdeba Wris Zalebi, burRi tydeba. 40°-ze meti mniSvnelobisas iwyeba burRis
intensiuri cveTa. optimaluri mniSvnelobis uzrunvelsayofad Raris daxris kuTxe
SerCeul unda iqnes 30°± 2°. lit. das. 5.
d. vawaZe
55
uak 621.771
1.g4.32. saglini dganis nakadSi saarmature foladis simtkicis gazrdis efeqtiani
teqnologia. /a. vaSakiZe, n. vaSakiZe/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _
gv. 125-127. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
saarmature foladis simtkicis gazrdis erTerT Tanamedrove meTods warmoadgens misi
regulirebadi swrafi gaciveba saglini dganis nakadSi. Sedegad umjobesdeba liTonis
meqanikuri Tvisebebi. aRniSnulia, rom naxSirbadiani da mcired legirebuli saarmature
foladis regulirebadi swrafi gacivebiT dganis nakadSi izrdeba ara marto liTonis
simtkice, aramed umjobesdeba sxva meqanikuri Tvisebebi (plastikuroba, siblante,
civmedegoba), amasTan mcirdeba liTonis xarji. lit. das. 8.
d. vawaZe
uak 669.15-198
1.g4.33. feroSenadnobTa wvrildispersiul fraqciaTa dabriketebis xerxis srulyofa.
/a. xvadagiani, n. pataraia, g. jandieri/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12.
_ gv. 131-133. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
ganxilulia feroSenadnobTa fxvnilovani narCenebis dabriketebis meTodi, romelic
gulisxmobs araliTonuri Semkvrelis Secvlas liTonuriT, kerZod, aluminis
fxvniliT, rogorc yvelaze advildnobadi da aqtiuri gamJangveli liToniT. am dros
feroSenadnobTa wvrildispersiul fraqciaTa dabriketeba SesaZlebelia misi da
aluminis fxvnilisagan erTgvarovani narevis momzadebiTa da SecxobiT eleqtruli
denis gatarebiT miRebuli siTbos xarjze. sqema 1, lit. das. 6.
d. vawaZe
uak 624.131+536.3
1.g4.34. risk-faqtorebis sainJinro-geologiuri da sainJinro-ekologiuri
Taviseburebebi mTis regionebSi wyalsameurneo sistemebis eqspluataciisas. /g. gobeCia/.
mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv. 63-66. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
regionis sameurneo saqmianobis sferoebidan da maT mier garemoze zemoqmedebis
masStabebidan gamomdinare, farTo speqtri aqvs anTropogenuri zemoqmedebiT gamowveul
saSiS bunebriv-teqnogenuri procesebis ganviTarebas. anTropogenuri zemoqmedeba yvela
SemTxvevaSi ZiriTadad viTardeba dedamiwis qerqis zeda nawilSi, sadac vlindeba
zonaluri faqtorebiT ganpirobebuli hipergenezis Tanamedrove procesebi. sawarmoo-
sameurneo saqmianobiT gamowveuli cvlilebebi gansazRvraven sainJinro-geologiuri
pirobebis cvalebadobas da Sesabamisad xels uwyoben moqmedi bunebrivi procesebis
gaaqtiurebas da mocemuli regionis bunebrivi pirobebisaTvis uCveulo teqnogenuri
faqtoris zemoqmedebiT provocirebuli procesebis formirebas. cxr. 1.
d. vawaZe
uak 669.017
1.g4.35. dasmis dros deformirebuli mdgomareobis eqsperimentuli kvleva. /a.
mirianaSvili/. stu-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ # 1(440). _ gv. 19-22. _ qarT.;
rez.: rus., ingl.
eqsperimentulad dadgenilia RerZis perpendikularulad dasmuli namzadebis liTonis
Siga gadaadgilebebis kanonzomierebani. monacemebis damuSavebis Semdeg miRebulia
cilindruli namzadebis meridianul sibrtyeSi deformirebuli mdgomareobis suraTi.
saboloo elementebis meTodiT Teoriuli gaangariSebebis Sedegebis Sedareba
Catarebuli cdebis SedegebTan adasturebs Wedvis teqnologiuri procesebis
modelirebis efeqturobas aRniSnuli meTodis gamoyenebiT. il. 2, lit. das. 4.
avt.
56
uak 549.19
1.g4.36. benzaldehidis benzoilhidrazonTan kobaltis (II) da nikelis (II)
koordinaciuli naerTebi. /m. cincaZe, T. giorgaZe, T. wivwivaZe/. stu-s SromaTa
krebuli. _ 2002. _ # 1(440). _ gv. 9-11. _ qarT., rez.: rus., ingl.
sinTezirebulia benzaldehidis benzoilhidrazoni da mis safuZvelze miRebulia
kobaltis (II) da nikelis (II) koordinaciuli naerTebi. Seswavlilia sinTezirebuli
naerTebis STanTqmis infrawiTeli speqtrebi. dadgenilia Tiocianato jgufebis da
hidrazonis koordinirebis wesi liTonebTan. cxr. 3, lit. das. 6.
avt.
uak 622.341.2:622.78
1.g4.37. samTo-metalurgiuli gadamuSavebis manganumSemcveli dabalxarisxovani da
meoradi nedleulis utilizaciis teqnologiuri procesis gamokvleva. /T. CubiniZe,
a. oklei, g. maisuraZe, v. aslanikaSvili, i. cqitiSvili/. metalurgiis,
masalaTmcodneobis da SeduRebis problemebi, konferenciis SromaTa krebuli. _ 2002.
_ gv. 339-346. – rus.; rez.: ingl.
laboratoriul pirobebSi Catarebulia gamokvlevebi manganumis madnis gamdidrebis
dabalxarisxovani produqtisa da manganumis feroSenadnobTa warmoebis mtvris
maRalsiliciumiani silikomanganumis gamosadnob kazmSi gamoyenebis SesaZleblobis
dasadgenad. gamokvlevebis Sedegebi mowmobs, rom manganumisa da siliciumis amoReba
Seadgens Sesabamisad 83,8% da 57,7%. miRebuli Sedegebis Tanaxmad dadgenilia, rom
silikomanganumis gamodnobis procesSi SesaZlebelia xsenebuli masalebis
kvalificiuri gamoyeneba maRali ekonomikuri maCveneblebiT. amasTan, uzrunvelyofili
iqneba rogorc samTo-metalurgiuli damuSavebis, aseve mTlianad regionis ekologiuri
mdgomareobis gaumjobeseba. cxr. 6.
T. CubiniSvili
uak 621.771
1.g4.38. gradientuli kompoziciuri masala. /g. TavaZe, a. xvadagiani, o. oqroscvariZe/.
metalurgiis, masalaTmcodneobis da SeduRebis problemebi, konferenciis SromaTa
krebuli. – 2002. _ gv. 205-211. – rus.; rez.: ingl.
TviTgavrcelebadi maRaltemperaturuli sinTeziT miRebulia SemadgenlobaTa da
TvisebebiT diferencirebuli axali kompoziciuri masalebi. Catarebul kvlevaTa
Sedegad gansazRvrulia kompoziciebis miRebis pirobebi sxvadasxva tipis
gradientisTvis liToni-Semkvreli, gamovlenilia maTi struqturebis formirebis
kanonzomierebani da gansazRvrulia zogierTi fiziko-meqanikuri Tvisebebi. kargi
teqnologiuroba, siblantis rRvevisa da simtkicis maRali maCveneblebi, SedarebiT
dabali kuTri wona saSualebas iZleva miRebuli masalebi gamoyenebul iqnes
balistikuri javSanis saxiT. il. 4, cxr. 2, lit. das. 3.
d. vawaZe
uak 621.791:762.4
1.g4.39. motoblok super-610 muxla lilvebis gacveTili yelis aRdgenis
teqnologiuri procesis Taviseburebani da reJimi foladis lentis kontaqturi
dadurebis dros. /T. bereCikiZe/. metalurgiis, masalaTmcodneobis da SeduRebis
problemebi. konferenciis SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 304-311. – rus.; rez.: ingl.,
rus.
aRniSnulia, rom gacveTili detalebis aRdgenis teqnologiuri procesis
Taviseburebani gamowveulia muxla lilvebis (zemtkice Tuji В4-50-7 ГОСТ 7293-70)
da dasaduRebeli lentis (50ХФА ГОСТ 2883-79) masalebis dabali SeduRebadobiT.
Sedurebis procesis gaumjobesebis mizniT muxla lilvis zedapirsa da foladis
57
lents Soris Seyvanilia grafitwarmomqmneli elementi – nikelis (ПНЭ ГОСТ 9722-
79) fxvnili. il. 2, lit. das. 4.
d. vawaZe
uak 621.791
1.g4.40. magistraluri navTobairgamtarebis SeduRebis Taviseburebani. /s. iakobaSvili/.
metalurgiis, masalaTmcodneobis da SeduRebis problemebi. konferenciis SromaTa
krebuli. – 2002. _ gv. 319-328. – rus.; rez.: rus.
ganxilulia navTobairgamtarebis SeduRebis teqnologiis Taviseburebani ГОСТ, JSO, EN
da DOC. ПWXJE-9/94 1994 da ПWXJE-13/95 1995 moTxovnaTa Sesabamisad. moyvanilia
sakontrolo nimuSebis SeduRebuli SeerTebisa da nakeris sakontrolo
moTxovnilebani da, agreTve, SesaduRebeli denis Zalis rekomendirebuli mniSvnelobebi
nakeris sxvadasxva sivrculi mdgomareobis dros. mocemulia fenaTa dadebis wesi
milis arambrunavi pirdapiri SeduRebis dros. il. 4, cxr.2.
d. vawaZe
uak 669.14.018.8:620.193.41
1.g4.41. ekonomikurad legirebuli austenituri qromonikeluri mJavamedegi
foladebis SemuSaveba. /l. TavaZe/. metalurgiis, masalaTmcodneobis da SeduRebis
problemebi. konferenciis SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 251-265. – rus.; rez.: ingl.
pirvelad damtkicebulia deficituri nikelis da qromis Semcirebis SesaZlebloba
(saTanadod 8 da 5%-iT) ЭИ943 tipis SenadnobebSi, ekonomiurad legirebuli
mJavamedegi foladebis warmoebisas 3% siliciumis Seyvanis Sedegad. dadgenilia
austenituri qromonikeluri mJavamedeg foladebis kristalSoriso koroziisadmi
mdgradobis amaRlebis adre ucnobi faqti, ganpirobebuli boris, itriumis da magniumis
kompleqsuri mikrolegirebiT. dadgenilia koroziamedegi legirebis ZiriTadi
principebi sufTa austenituri struqturis foladis misaRebad, romelic
uzrunvelyofs maT amaRlebul teqnologiurobas, SeduRebas da mdgradobas saerTo da
specifikuri saxis koroziis mimarT. il. 5, lit. das. 17.
d. vawaZe
uak 338.24:553,04:622.36
1.g4.42. saqarTvelos samTo mrewvelobis regionuli aspeqtebi. /g. lobJaniZe/.
mecniereba da teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _ gv. 109-114. _ qarT.; rez.: ingl.,
rus.
ganxilulia samTo mrewvelobaSi produqciis warmoebis Tanafardobis maCveneblebi
regionul struqturaSi, maT Soris mcire sawarmoebis mixedviT. aRniSnulia, rom
regionalur struqturaSi q. Tbilisis xvedriTi wili yvelaze didia da 2000 wlis
monacemebiT igi 50,4%-iT ganisazRvra. aseTi kargi maCvenebeli, Tavis mxriv, navTobis
mopovebis ramdenadme zrdam ganapiroba. marTalia, saqarTvelos samTo mrewvelobis
regionul struqturaSi calkeuli regionebis xvedriTi wili mcirea, magram am
regionebSi mineraluri resursebis ekonomikuri potenciali imaze ufro metia, vidre
Tanamedrove pirobebSia aTvisebuli. cxr. 2.
d. vawaZe
g5. manqanaTmSenebloba. xelsawyoTmSenebloba.
uak 624.24:622.32
1.g5.43. zeda amZrav reJimSi momuSave top draiv saburRi sistema TDS-9S. /i. goguaZe/.
saqarTvelos navTobi da gazi. _ 2002. _ # 2(6). _ gv. 119-127. _ qarT., rez.: rus.,
ingl. (ix. referati 1.b3.86.).
58
uak 621.91
1.g5.44. gacxelebiT saCortni CarxvisaTvis saWrisis saWreli firfitis sisqis
gansazRvra. /v. cocxaZe, m. silogava/. gamoyenebiTi meqanikis problemebi. – 2002. _
#2(7). – gv. 87-89. _ rus.; rez.: ingl.
ganxilulia sali Senadnobis firfitis zomebis gansazRvris sakiTxebi. kerZod,
firfitis sisqis gansazRvris SemTxvevaSi, mxedvelobaSi miiReba sali Senadnobis
masalis Termuli winaRoba da misi Tbogacemis koeficienti. il. 2, lit. das. 2.
avt.
uak 621.96:621.375.826 1.g5.45. masalaTa lazeruli Wris optimizacia Zalovani boWkovan-optikuri elementis
gamoyenebiT. /j. baxtaZe, m. wiqariSvili, i. WaraqaSvili/. gamoyenebiTi meqanikis
problemebi. – 2001. _ #4(5). – gv. 78-80. _ rus.; rez.: ingl.
ganxilulia originaluri optikuri mowyobilobis SemuSaveba Zalovani boWkovan-
optikuri elementebis gamoyenebiT masalaTa lazeruli Wris optimizaciisaTvis. il. 3,
lit. das. 4.
avt.
uak 621.91
1.g5.46. mravalpira instrumentiT masalaTa Wris uTanabrobis gansazRvris
grafoanalizuri meTodi. /b. balasaniani/. gamoyenebiTi meqanikis problemebi. – 2002. _
#2(7). – gv. 65-68. _ rus.; rez.: ingl.
SemoTavazebulia Wris jamuri Zalis mravalpira mWreli instrumentis mobrunebis
kuTxeze analizuri damokidebulebis gansazRvris axali meTodi. Wris Zalis
kosinusoiduri erTeuli impulsis magaliTze naCvenebia, rom meTodi uzrunvelyofs
Wris Zalis konstruqciul parametrebze da mWreli instrumentis mobrunebis kuTxeze
damokidebulebis maTematikuri aRwerilobis Zalian maRal sizustes. il. 2, lit. das.
4.
avt.
uak 674.023 1.g5.47. Wris Zalebis gamosakvlevi mowyobiloba xis masalaTa damuSavebis dros. /z.
CitiZe/. gamoyenebiTi meqanikis problemebi. – 2001. _ #4(5). – gv. 87-89. _ rus.; rez.:
ingl.
damuSavebulia specialuri oTxarxiani mowyobiloba, romelic xis masalaTa damuSavebis
dros mcire Wris Zalebis zusti gazomvebis ganxorcielebis saSualebas iZleva. il. 2.
avt.
uak 677.052
1.g5.48. RerZul-garsuli struqturis Zafebis miRebis axali meTodi. /e. bakuraZe, m.
gogolaZe/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv. 93-95. _ qarT.; rez.:
ingl., rus.
SemoTavazebulia meTodi, romliTac saWiro aRaraa TiTistaridan carieli masris
moxsna da savse masxveulis dayeneba, radgan garsuli Zafis daxveva specialuri
mowyobilobis saSualebiT TiTistaridan mouxsnelad xdeba. amiT Tavidan acilebulia
RerZuli Zafebis mosalodneli gawyveta da maTi gadanaskva. mxolod garsuli Zafi
ukavSirdeba RerZuls, amis gamo miiReba standartuli zomis gorgali naskvis gareSe.
il. 1, lit. das. 2.
d. vawaZe
uak 556.3
1.g5.49. kompleqsuri eleqtromagnituri danadgari. /T. JRenti, n. zazaSvili, m.
WiWayua/. Tsu-s Sromebi maTematika, meqanika, astronomia. _ 2000. _ t. 335. _ gv. 141-
144. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
59
ganxilulia universaluri eleqtromagnituri xelsawyodanadgari, romelic SeiZleba
gamoyenebul iqnes soflis meurneobaSi da medicinaSi. il. 1, lit. das. 6.
avt.
uak 622.76
1.g5.50. gazgeneratorebis konstruirebis sakiTxisaTvis. /T. JRenti, n. zazaSvili, m.
WiWayua/. Tsu-s Sromebi maTematika, meqanika, astronomia. _ 2000. _ t. 335. _ gv. 134-
140. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
ganxilula gazgeneratorebis zogierTi Tavisebureba. napovnia maTi moculobis saWiro
fardobiTi maqsimumi. gaTvaliswinebulia gamoyenebuli masalis uaryofiTi winaRobis
gavlena. lit. das. 7.
avt.
uak 621.98.042:62-418 1.g5.51. Txeli lentis an Zafebis gamoWimvis teqnologia. /a. buqsianiZe/. gamoyenebiTi
meqanikis problemebi. – 2001. _ #4(5). – gv. 106-108. _ rus.; rez.: ingl.
ganxilulia Sinagani narCeni Zafebis Camoyalibebis modeli myari sakonstruqcio
masalis warmoqmnis procesSi Tavisi nadnobidan gacivebis dros. gamoyvanilia
temperaturaTa maRalgradientul velSi nadnobidan Txeli lentis gamoWimvis
teqnologiuri procesis gansxvavebuli stadiebis aRmweri gantolebebi. il. 1, lit.
das. 2.
avt.
uak 674.023 1.g5.52. xismWreli instrumentis medegobis gadideba cveTamedegi dafarviT. /z. CitiZe/.
gamoyenebiTi meqanikis problemebi. – 2001. _ #4(5). – gv. 90-91. _ rus.; rez.: ingl.
ganxilulia daSlaze cveTamedeg dafarvaTa winaRobis Sualeduri Sris SeqmniT mWreli
instrumentis zedapirTa karbonitraciis meTodiT gadidebis sakiTxebi. il. 2, lit.
das. 2.
avt.
uak 621.9.06
1.g5.53. xis rTulprofiliani detalebis makopirebeli damuSavebis moTvalTvale
sistemis dinamikuri analizis sakiTxisaTvis. /x. amyolaZe/. stu-s SromaTa krebuli. _
2002. _ # 1(440). _ gv. 37-41. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
agebulia sakvlevi sistemis dinamikis arawrfivi da gawrfivebuli modelebi
ganzogadebul koordinatTa nazrdebSi. miRebulia dinamikuri mdgradobis da
damyarebuli iZulebiTi moZraobebis analizisaTvis saWiro maTematikuri
damokidebulebebi. lit. das. 4.
avt.
uak 621:663.952.002.61
1.g5.54. Cais eqstraqtuli nivTierebebis eqspres-analizis xelsawyo. /a. muSkudiani/.
mecniereba da teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _ gv. 76-78. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
SemoTavazebulia kompresuli, konstruqciulad martivi xelsawyo, romelic
eqspluataciisas moxerxebuli da saimedoa. analizis mTeli operacia saWiroebs
araumetes 2-3 wuTs, rac tradiciuli meTodis xangrZlivobasTan SedarebiT 100-150-
jer naklebia. il. 4, lit. das. 3.
d. vawaZe
uak 633.72:631.5 1.g5.55. Cais sakrefi manqanis (Csm) samuSao organos moZravi rkalis mimmarTvelebis
angariSisaTvis. /g. bendeliani/. gamoyenebiTi meqanikis problemebi. – 2002. _ #2(7). –
gv. 97-98. _ rus.; rez.: ingl.
60
ganxilulia xaxunis koeficientis Semcirebis SesaZlebloba Cais sakrefi aparatis
SeuRlebebSi, romelSic ZviradRirebuli srialis mimWeri sayrdenebis nacvlad
gamoyenebulia ftoroplasti da gorvis principi. il. 2, lit. das. 3.
avt.
uak 633.72:631.5 1.g5.56. Cais sakrefi manqanebis mwarmoeblurobis gadidebis sakiTxisaTvis. /g.
bendeliani, r. Wabukiani/. gamoyenebiTi meqanikis problemebi. – 2002. _ #2(7). – gv.
95-96. _ rus.; rez.: ingl.
ganxilulia Cais sakrefi manqanis mwarmoeblurobis gadidebis SesaZleblobebi misi
bunkerebis 1m3-dan 1,8m3-mde gadidebis gziT. lit. das. 3.
avt.
uak 625.244:621.436:621.891
1.g5.57. rkinigzis refriJeratoruli vagonis dizelis Semsrulebeli meqanizmis
RreCoebis mqone saxsrovan SeerTebebSi reaqciaTa Zalebis da xaxunis analizuri
kvleva. /g. SaraSeniZe, s. SaraSeniZe/. gamoyenebiTi meqanikis problemebi. – 2002. _
#2(7). – gv. 38-45. _ rus.; rez.: ingl.
ganxilulia RreCoebis mqone saxsrovan SeerTebebSi reaqciaTa Zalebis da xaxunis
Zalebis kvlevis maTematikuri aparati. miRebulia Sesabamisi formulebi xaxunisa da
reaqciaTa ZalebisaTvis cvalebadi dezaqsialisa da ganzogadebuli damatebiTi
koordinatebis gaTvaliswinebiT. il. 1, lit. das. 4.
avt.
uak 629.735
1.g5.58. vertikaluri afrenis da dafrenis TviTmfrinavebis ganviTarebis axali
perspeqtiva. /r. TurmaniZe, g. sanaZe, S. xuciSvili/. stu-s SromaTa krebuli. _ 2002. _
# 1(440). _ gv. 31-34. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
ganxilulia vertikaluri afrenis da dafrenis TviTmfrinavebis ganviTarebis axali
mimarTuleba, romelic gulisxmobs ara marto safreni aparatis, aramed misi Zaluri
danadgaris transformacias, kerZod, frenis reJimis mixedviT sahaero xraxnis frTis
geometriis cvlilebas. il. 5, lit. das. 6.
avt.
uak 536.35;536.63
1.g5.59. siTxeebis siTbotevadobisa da Tbogamtarobis gazomvaTa erTianobis
uzrunvelyofa uzustesi danadgarebis bazarze. /j. TaTaraSvili, i. WeliZe, o.
kiRuraZe/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _ gv. 94-95. _ qarT.; rez.:
ingl., rus.
siTxeebis siTbotevadobis gazomvaTa erTianobis uzrunvelsayofad 300-450K
temperaturis diapazonisaTvis damuSavda da Seiqmna siTbotevadobis umaRlesi
sizustis avtomatizebuli sazomi danadgari. siTbotevadobis gazomvas safuZvlad
udevs adiabaturi kalorimetris meTodi siTbos diskretuli miwodebiT. siTxeebis
Tbogamtarobis gazomvaTa erTianobis uzrunvelsayofad 300-500K temperaturis
diapazonSi ki damuSavebuli da Seqmnilia Tbogamtarobis sazomi avtomatizebuli
umaRlesi sizustis axali danadgari, romelsac safuZvlad daedo koaqsialuri
cilindrebis absoluturi stacionaluri meTodi damcavi gamxureblebis gamoyenebiT.
lit. das. 4.
d. vawaZe
61
g6. msubuqi mrewveloba
uak 677.052.73 1.g6.60. jaraze daxveuli xami abreSumis Zafis daZabulad deformirebuli
mdgomareobis gansazRvra. /g. joxariZe, v. TarxniSvili, a. kvaracxelia, n. idaZe/.
gamoyenebiTi meqanikis problemebi. – 2002. _ #2(7). – gv. 90-92. _ rus.; rez.: ingl.
jaraze daxveuli xami abreSumis Zafis daZabulad deformirebuli mdgomareoba
ganisazRvreba Tokis mrudis gantolebis amoxsniT, romelzedac moqmedebs Tanabrad
ganawilebuli datvirTva. miRebuli Sedegebis safuZvelze dadgenilia, rom jaraze
daxveuli xami abreSumis Zafi imyofeba rTul daZabulad deformirebul mdgomareobaSi,
romelic xels uwyobs ufro naklebi ganivi kveTebis mqone susti, elementaruli
Zafebis gawyvetas, rac sabolood amcirebs Zafis simtkices da, Sesabamisad, akargvinebs
kompaqturobas. il. 2, lit. das. 6.
avt.
uak 677.052
1.g6.61. RerZul-garsuli struqturis Zafebis miRebis axali meTodi. /e. bakuraZe, m.
gogolaZe/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv. 93-95. _ qarT.; rez.:
ingl., rus. (ix. referati 1.g5.48.).
g7. kvebis mrewveloba
uak 663.2/221
1.g7.62. sepaJis gavlena sakoniake Rvinomasalebis xarisxze. /l. xuxunaiSvili, a.
sirbilaZe/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv. 90-92. _ qarT.; rez.:
ingl., rus.
sepaJi aris teqnologiuri meTodi, romelic gulisxmobs erT ekologiur pirobebSi
moyvanili sxvadasxva jiSis yurZnis SerCevas. zogjer bunebrivi sepaJis misaRwevad
vazis nargaobebs garkveuli proporciiT Seureven xolme. igi gaTvaliswinebulia
zogierTi markis Rvinis misaRebad. sepaJis meTodis gamoyenebiT goruli mwvanisa da
rqawiTelas sxvadasxva procentuli SereviT miRebul iqna sacdeli nimuSebi. gakeTda
am Rvinomasalebis qimiuri analizi da Catarda maTi organoleptikuri degustaciis
Sefaseba. miRebuli Rvinomasalebi (zogierTi gamonaklisis garda) akmayofileben
maTdami wayenebul moTxovnebs da gamoirCevian maRali gemovnebiTi TvisebebiT. cxr. 2,
lit. das. 4.
d. vawaZe
uak 663.25:577.15
1.g7.63. trans-rezveratrolis gamokvleva sufris mSral wiTel RvinoebSi. /m.
koxtaSvili, m. beJuaSvili, m. pataraia/. agrar. mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _
t.XIX. _ gv. 79-86. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
Catarebulia trans-rezveratrolis gamokvleva sufris mSral wiTel RvinoebSi.
dadgenilia rezveratrolis xsnadoba wyal-spirtian xsnarSi spirtis koncentraciasa
da temperturaze damokidebulebiT. dadgenilia yurZnis tkbilis Saqrianobisa da
maduRara ares spirtianobis gavlena rezveratrolis dagrovebaze alkoholuri
duRilis procesSi. gamovlenilia Rvinomasalis bunebrivi dawmedisas rezveratrolis
danakargi misi nawilobrivi gamoleqvis gamo. gamokvlevis Sedegebidan gamomdinare,
rezveratroliT mdidari sufris mSrali wiTeli Rvinoebis dasamzadeblad,
mizanSewonilia maRalSaqriani yurZnis tkbili spirtuli duRili durdoze 10 dRe-
Ramis ganmavlobaSi. cxr. 5, il. 2, lit. das. 8.
avt.
62
uak 663.25:577.15
1.g7.64. trans-rezveratrolis gansazRvra sufris mSral wiTel RvinoebSi. /m.
koxtaSvili, m. beJuaSvili/. agrar. mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.XIX. _ gv. 76-
78. _ rus.; rez.: qarT., ingl.
eqsperimentis mizans Seadgenda trans-rezveratrolis Semcvelobis raodenobrivi
gansazRvra zogierTi jiSis yurZnis marcvlis kanSi. trans-rezveratroli gamovlenil
iqna saqarTveloSi gavrcelebul zogierT wiTelyurZnian vazis jiSebSi, rogoricaa
saferavi, kaberne, ocxanuri safere da Tavkveri. dadgenil iqna misi Semcveloba
ZiriTadad yurZnis marcvlis kanSi. aRmoCnda, rom rezveratrolis koncentracia erTi
da igive jiSisTvis yovel wels gansxvavebuli mniSvnelobiT xasiaTdeba. gansxvavebulia
agreTve misi mastimulirebeli gavlena Rvinis safuarze. cxr. 1, lit. das. 11.
avt.
uak 663.12
1.g7.65. TeTri evropuli tipis Rvinomasalebis TbodamuSavebis reJimebi da maTdami
safuarebis damokidebuleba. /n. kandelaki/. agrar. mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _
t.XIX. _ gv. 87-89. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
Rvinis xarisxis gasaumjobeseblad da misi damwifebis dasaCqareblad aRiarebulia
Termuli meTodi. TbodamuSavebis mizania uvnebelyos RvinoSi gayolili
mikroorganizmebis moqmedeba, aWras cilebi da warmoSvas damcveli koloidebi,
romelic gaaxangrZlivebs Rvinis mdgradobas da miscems stabilur gamWvirvalobas.
TeTri evropuli tipis Rvinomasalebis TbodamuSaveba apirobebs misi saerTo gemovnuri
Tvisebebis amaRlebas, uzrunvelyofs mis stabilurobas da gamWvirvalobas. 4-500-mde
18 saaTiT damuSavebuli Rvinomasala sakontrolosTan SedarebiT maRali Tvisebebis
matarebelia. cxr. 1, lit. das. 5.
avt.
g8. mSenebloba. arqiteqtura
uak 622.28.04.001.24
1.g8.66. miwisqveSa nagebobaTa zRvruli mdgomareobebis gaangariSebis problemebi. /l.
jafariZe/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _ gv. 105-108. _ qarT.; rez.:
ingl., rus.
miwisqveSa nagebobaTa zRvruli mdgomareobis gaangariSebis maTematikuri aparatis
safuZvelze iqmneba algoriTmuli ganStoebis kompiuteruli programebi. maTSi
Sesabamisi monacemTa bazebis SeyvaniT SesaZlebeli iqneba gaangariSebul iqnes samTo,
satransporto, hidroteqnikuri, komunaluri da sxva specialuri daniSnulebis
miwisqveSa nagebobebis alternatiuli saproeqto gadawyvetilebebi, romlebic
uzrunvelyofili iqneba optimaluri variantis gansazRvris didi sizustiTa da
operatiulobiT. sqema 1, lit. das. 8.
d. vawaZe
uak 69.059.3:721 1.g8.67. msxvilblokur SenobaTa seismomedegobis gadideba vertikaluri Zabvadi
WimebiT. /v. jafariZe, e. aleqsandriani, v. kasraZe, a. Ciqobava, d. Ciqobava/. gamoyenebiTi
meqanikis problemebi. – 2001. _ #4(5). – gv. 84-86. _ rus.; rez.: ingl.
mocemulia msxvilblokur SenobaTa sivrciTi sixistisa da seismomedegobis gadidebis
meTodi, sakedle blokTa zedapirebze gamoburRul fexurebSi moTavsebuli
vertikaluri Zabvadi Wimebis saSualebiT. moyvanilia samuSaoTa warmoebis teqnologia
da saWiro mowyobiloba. il. 1, lit. das. 2.
avt.
63
uak 624.15:69.021.15 1.g8.68. deformirebul SenobaTa saZirkvlebis gaZliereba saZirkvlis filebis
saSualebiT saburR-saineqcio ximinjebTan kombinaciaSi. /v. jafariZe/. gamoyenebiTi
meqanikis problemebi. – 2002. _ #2(7). – gv. 93-94. _ rus.; rez.: ingl.
moyvanilia filebis saSualebiT saburR-saineqcio ximinjebTan kombinaciaSi saZirkvelTa
zidvis unaris amaRlebis xerxis aRweriloba da mocemulia Sesabamisi samuSaoebis
warmoebis teqnologia. il. 1, lit. das. 3.
avt.
uak 69.059.3:69.022 1.g8.69. maRali sayrdeni kedlebis gaZlierebis efeqtiani meTodi. /v. jafariZe, e.
aleqsandriani, v. kasraZe, a. Ciqobava, d. Ciqobava/. gamoyenebiTi meqanikis problemebi. –
2001. _ #4(5). – gv. 81-83. _ rus.; rez.: ingl.
moyvanilia maRali sayrdeni kedlebis gaZlierebis efeqtiani meTodi gruntSi ankeruli
mowyobilobebis Seqmnis saSualebiT da mSeneblobaSi maTi gamoyenebis praqtikuli
gamocdileba. il. 2, lit. das. 3.
avt.
uak 662.993
1.g8.70. plastificirebuli betonis nakeTobebis bzarwarmoqmnis kvleva holografiuli
interferometriiT. /n. razmaZe/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _ gv.
59-62. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
helografiuli interferometriis gamoyeneba saSualebas iZleva sxva cnobil
meTodebTan SedarebiT (vizualuri daTvaliereba, tenzometrebi, tenzogadamwodebi,
ultrabgera) bzari gamovlindes misi warmoqmnis ufro adreul stadiaze, rac imis
SesaZleblobas qmnis, rom ufro zustad ganisazRvros betonis zRvruli Wimvadoba.
il. 2, cxr. 4, lit. das. 4.
d. vawaZe
uak 662.993
1.g8.71. maRali xarisxis plastikuri betonis narevis miReba superplastifikatoris
damatebiT. /n. razmaZe, n. maWavariani/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _
gv. 67-70. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
betonis narevSi superplastifikatoris Seyvana iwvevs cementis nawilakebis Zlier
dispersirebas. rodesac cementis nawilakebi maRali xarisxiTaa dispersirebuli, isini
ara marto Tavisuflad gadaadgildebian erTmaneTis mimarT, aramed ufro Tanabrad
ekvrebian rogorc wvril, aseve msxvil Semavseblebs. miRebuli
superplastifikatorebis gamoyenebiT betonis narevis Cawyoba sagrZnoblad gamartivda
da denadoba gaizarda wyalcementis fardobis erTi da imave mniSvnelobis
SenarCunebisas. Tu samSeneblo obieqtze yovndeba danamatiani narev-Cawyoba da Sedegad
xdeba betonis narevis denadobis Semcireba, misi sawyisi denadobis aRsadgenad
SesaZlebelia plastifikatoris ganmeorebiTi gamoyeneba. il. 3, cxr. 1, lit. das. 3.
d. vawaZe
uak 728.1.05
1.g8.72. avtosadgomebi mTis mravalfunqciuri kompleqsebis xuroTmoZRvruli
daproeqtebisas. /m. malaRuraZe/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv.
71-74. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
gaanalizebulia mTian pirobebSi avtomobilizaciis TaviseburebaTa saerTaSoriso
gamocdileba sami umTavresi TvalsazrisiT: arsebuli kompleqsebis uzrunvelyofa
avtosadgomebiT, mTaSi deficituri vake teritoriebis Seqmna kompleqsis
avtosadgomebiT uzrunvelyofis mizniT da teritoriebis urTierTdakavSireba
avtotransportiT. am problemebis gadawyvetis erT-erTi mTavari mimarTulebaa
64
mravalsarTuliani avtosadgomebis mowyoba. moyvanilia avtosadgom-garaJebis sqemebi
ilustraciebis saxiT. il. 2, lit. das. 4.
d. vawaZe
uak 728.1
1.g8.73. uRaribesi mosaxleobis Rirseulad cxovrebis arqiteqturuli garemos
uzrunvelyofisaTvis. /m. goliaZe, n. TevzaZe, j. malaRuraZe, d. CiCua/. stu-s SromaTa
krebuli. _ 2002. _ # 1(440). _ gv. 78-80. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
SemoTavazebulia iseTi specialuri samecniero-kvleviTi samuSaos Catarebis
aucilebloba, romelic gzas gauxsnis garkveuli saproeqto winadadebebis SemuSavebas,
maT realizacias da sabolood iseTi problemebis gadawyvetas, rogoricaa TaobaTa
Soris gansxvavebuli sasurveli komfortuli arqiteqturuli garemos Seqmna. am
mizniT dasabuTebulia problemis aqtualoba da misi umokles vadaSi gadawyvetis
saWiroeba, agreTve usaxlkaroebis, xandazmulebis da invalidebisaTvis
diferencirebuli midgomis aucilebloba; gamovlenilia mosaxleobis am
kategoriisaTvis usafrTxo da Rirseuli cxovrebis problematikis ZiriTadi mxareebi;
warmodgenilia sakvlevi sakiTxebis nusxa, romliTac dadgindeba subieqturi xasiaTis
raodenobrivi maCveneblebi Tbilissa da regionalur centrebSi. sociologiuri
gamokvlevebis Sedegad SesaZlebeli iqneba problemis socialuri safuZvlebis
srulyofis sakanonmdeblo winadadebebis SemuSaveba da arqiteqturuli daproeqtebis
normatiuli dokumentaciis Seqmna. lit. das. 3.
avt.
g9. soflisa da satyeo meurneoba. Tevzis meurneoba
uak 631.816:66.3.252
1.g9.74. vazis kulturis mier ZiriTadi sakvebi elementebis (NPK) gamotana erT
savegetacio periodSi da maTi gamoyenebis koeficientebi Setanili sasuqebidan. /o.
oniani, g. margvelaSvili, n. kelenjeriZe/. namski-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 3-
13. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
niadagmcodneobis, agroqimiis da melioraciis s/k institutis kicxis sayrden punqtze
sxvadasxva daqanebis (100-150 da 150-250˚) ferdobze dayenebuli mindvris cdebis bazaze
(neSompala-karbonatuli niadagi) Seswavlili iqna ZiriTadi sakvebi elementebis (NPK)
Semcveloba vazis im organoebSi, romelic yovelwliurad gaitaneba plantaciidan
(namxari, TavgadanaWeri, anasxlavi, mtevani). azotis yvelaze meti raodenoba, cdis
yvela variantze, grovdeba namxarSi da TavgadanaWerSi, Semdeg klebadi rigiT modis
anasxlavi da nayofi. fosforis meti raodenoba grovdeba TavgadanaWerSi da Semdeg
klebadi rigiT-namxarSi, nayofsa da anasxlavSi. kalumis maRali Semcveloba aRiniSneba
namxarSi, Semdeg modis TavgadanaWeri, nayofi da anasxlavi. Setanili mineraluri
sasuqebidan mcenaris mier sakvebi elementebis gamoyenebis yvelaze maRali koeficienti
modis azotze, Semdeg kaliumze da bolos fosforze. cxr. 5, lit. das. 6.
avt.
uak 634.8.09
1.g9.75. tenis gavlena yurZnis xarisxobriv maCveneblebze yavisfer niadagebze. /m.
kevliSvili/. agrar. mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.XVI. _ gv. 23-27. _ qarT.;
rez.: ingl., rus.
ganxilulia zafxulisa da Semodgomis Tveebis naleqebis da Sesabamis dros niadagis
tenis raodenobis gavlena yurZnisa da Rvinis xarisxobriv maCveneblebze. niadagis teni
ZiriTadad zemoqmedebs yurZenSi RvinismJavas dagrovebaze, rac ganapirobebs Rvinis
gamZleobas. gamokvlevis Sedegad dadgenilia, rom RvinoSi Tu RvinomJavas titrul
65
mJavaTa Soris uWiravs naxevari, Rvinis gamZleoba uzrunvelyofilia. cxr. 1, lit. das.
6.
avt.
uak 632.95:595.752.2
1.g9.76. pesticidebis saheqtaro datvirTvis Semcirebis safuZvelze bugrebis
RonisZiebaTa sistema. /v. metreveli/. namski-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 118-121.
_ qarT.; rez.: rus., ingl.
naSromSi dasabuTebulia Tanamedrove inseqticidebis, rogoricaa: fastaki, nurel-d,
decisi, konfidori da aqtara, maRali efeqturoba bugrebis mimarT bostneul
kulturebze saheqtaro ekologiuri datvirTvis mniSvnelovani Semcirebis fonze.
gamocdili inseqticidebis efeqturoba 98,9-99,8%-is zRvrebSia. maTi gamoyenebis
SemTxvevaSi preparatebis xarjvis norma, etalonTan (fozaloni) SedarebiT 7-8-jer
mcirdeba. erTi wamloba sakmarisia mTeli savegetacio periodis ganmavlobaSi. cxr. 1,
lit. das. 3.
avt.
uak 631.811.6:634.322
1.g9.77. magniumis dozebis xangrZlivi gamoyenebis ekonomikuri efeqti mandarinis
baRSi. /j. wowonava/. namski-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 139-143. _ qarT.; rez.:
rus., ingl.
afxazeTis subtropikul ewer niadagebze mandarin unSius (trifoliatze namyeni)
sacdel baRSi NPK-s fonze Seswavlilia magniumis sxvadasxva dozebis (MgO 50, 100
da 150 grami/xeze or welSi erTxel) xangrZlivi gamoyenebis ekonomikuri efeqtianoba.
gamovlenilia MgO–100 g/xeze maRali ekonomikuri efeqtianoba. aRniSnuli dozis
gamoyenebiT NPK–s fonze mosavlis matebam Seadgina 7,7 tona/ha–3850 laris
RirebulebiT; rentabeloba – 513,1%. cxr. 1, lit. das. 2.
avt.
uak 63.634
1.g9.78. citrusovan da xexilovan mcenareTa mikotrofulobis SeswavlisaTvis. /l.
mSvidobaZe/. agrar. mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.XVI. _ gv. 67-70. _ qarT.;
rez.: ingl., rus.
Seswavlilia citrusovanTa da xexilovanTa naTesarebisa da nergebis sicocxlis
adreul etapze, mikorizis warmomqmneli sokoebisa da umaRlesi mcenaris naTlad
gamoxatuli, urTierTsargeblianobaze damyarebuli simbiozis movlena. dadgenilia am
mcenareTa mikotrofulobis xarisxi. gamovlinebulia mikorizis warmomqmneli sokoebi.
avt.
uak 634.1.7:632.4
1.g9.79. gvar Coniothyrium-is warmomadgenlebis paTogenoba xexilis foTlebis mimarT.
/n. biwaZe/. agrar. mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.XVI. _ gv. 71-75. _ qarT.; rez.:
ingl., rus.
Seswavlilia soko Coniothyrium-is xuTi saxeobis (C.piricolum, C.cydoniae, C.cerasi,
C.persicae, C.pruni) paTogenoba patronmcenareebis mimarT. dadgenilia inkubaciis
periodis xangrZlivoba, paTologiuri cvlilebebi, romelsac soko mcenareTa foTlis
qsovilebSi iwvevs. cxr. 1, lit. das. 12.
avt.
uak 632.51:635.64
1.g9.80. sarevelebis mavneobis zogierTi Taviseburebani pomidoris warmoebaSi. /g.
xidureli, n. CaCxiani, l. CafiCaZe/. namski-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 122-126.
_ qarT.; rez.: rus., ingl.
66
dadgenilia sarevelebis uaryofiTi moqmedeba pomidoris kulturaze. sarevelebis
mateba amcirebs niadagSi sakvebi elementebis raodenobas, amcirebs mosavals da xels
uwyobs pomidoris daavadebebis gavrcelebas da ganviTarebas. cxr. 2, lit. das. 4.
avt.
uak 635.21:632.35+632.9
1.g9.81. kartofilis ZiriTadi sokovani da baqteriuli daavadebebi mesxeTis regionSi
da maT winaaRmdeg brZolis zogierTi Tavisebureba. /T. gvaramaZe/. agrar. mecn. SromaTa
krebuli. _ 2002. _ t.XVII. _ gv. 41-44. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
dadgenilia fitoftorozis, makrosporiozis, rizoqtoniozis, fuzariozis da
verticiliozis, agreTve, baqteriuli daavadebebis (Savfexa da rgoluri sidample)
ganviTarebis ciklSi umTavresi kritikuli momentebi. SemuSavebulia maT winaaRmdeg
brZolis RonisZiebebis gaumjobesebis mizniT fungicidebiT wamlobaTa taqtikuri
sqemebi. sqemebi icvleba aRniSnul regionSi zonalobisa da sezonuri amindis pirobebis
cvalebadobis mixedviT, aseve pesticidebis asortimentis morigeobis TvalsazrisiT.
cxr. 1.
avt.
uak 635.4
1.g9.82. eqsperimentuli mutageneziT miRebuli nivris xarisxobrivi maCveneblebis
Sefaseba. /p. nasyidaSvili, n. rusitaSvili, t. darsaveliZe/. agrar. mecn. SromaTa
krebuli. _ 2002. _ t.XVII. _ gv. 18-21. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
sxvadasxva sasoflo-sameurneo kulturebi xasiaTdeba produqtiulobis maCveneblebisa
da sxva niSan-Tvisebebs Soris korelaciuri kavSirebiT. cnobilia, rom nivris erTi da
imave jiSis Sedarebisas met mosavals iZleva ufro msxvili dasargavi
masala.Deqsperimentuli mutagenezis Sedegad gama dasxivebisa da qimiuri mutagenebis
nitrozomeTilSardovanas da nitrozodimeTilSardovanas erT da orfaqtoriani
zemoqmedebis Sedegad miRebul mutagenebSi maTematikur-statistikuri meTodebiT
ganisazRvra asimetriisa da eqscesis koeficientebi, romliTac dadginda eqsperimentis
variantebSi nivris bolqvis diametrebis kanonzomierebebi. cxr. 1.
avt.
uak 635.4
1.g9.83. kompostebis gavlena bostneuli kulturebis mosavlianobaze. /e. CikvilaZe/.
agrar. mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.XVI. _ gv. 41-45. _ qarT.; rez.: ingl.,
rus.
gamokvlevebiT dadgenilia kompostebis, maT Soris axali fekaluri sasuqis biomasis maRali efeqtianoba. gamoyenebuli Sereuli komposti 5; 10 da 20t/ha badrijnis
mosavlianobas zrdis Sesabamisad 2,6; 5,5 da 8,9t/ha. erTi tona Sereuli kompostiT
miRebuli badrijnis mateba 10t/ha, kompostis gamoyenebisas 0,55 t/ha-s udris. erTi
tona organuli sasuqiT miRebuli mateba maqsimaluria biomasis gamoyenebisas. cxr. 3,
lit. das. 5.
avt.
uak 632.9:633.11
1.g9.84. saSemodgomo xorblis naTesebSi mcenareTa dacvis RonisZiebebis
ekotoqsikologiuri Sefaseba. /l. maisaSvili, r. xubutia, m. juReli/. namski-s SromaTa
krebuli. _ 2002. _ gv. 108-113. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
mcenareTa dacvis RonisZiebebis ekologiuri usafrTxoebis uzrunvelsayofad
gansakuTrebul mniSvnelobas iZens pesticidebis ekotoqsikologiuri Sefaseba.
melnikovis da belanis (1998) mixedviT gamoyenebuli pesticidebis Sedareba xdeba
ekotoqsis erTeulTan, romelic miRebulia ddt-s 1kg/ha. ganxilulia saSemodgomo
xorblis naTesebSi mcenareTa dacvis mciredanaxarjiani teqnologiis sxvadasxva
67
varianti. maT Soris biologiuri, sameurneo da ekonomikuri efeqturobis mixedviT
yvelaze maRalefeqturi aRmoCnda Teslis Sesawamlad dividentis 2l/t gamoyeneba, rac
mniSvnelovnad da sagrZnoblad zrdis mosavals. sarevelebis winaaRmdeg ki herbicid
linturis gamoyeneba, xarjvis normiT 180 g/ha. es pesticidebi ara marto
efeqturobiT, aramed ekotoqsikologiuri usafrTxoebis TvalsazrisiT mniSvnelovnad
aRemateba Sesabamis etalonebs. cxr. 1, lit. das. 2.
avt.
uak 633.1
1.g9.85. tetraploiduri xorblis saxeobebSi hibriduli letalobis Seswavla. /m.
nasyidaSvili, r. ZiZiSvili/. agrar. mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.XVII. _ gv. 3-
5. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
xorblis tetraploiduri saxeobebis umetesobisaTvis damaxasiaTebelia Ne1 geni. Ne2
geni aRniSnul saxeobebSi ar aris. hibriduli qondarobis gamapirobebeli D2 geni ar
aris SemosazRvruli saxeobrivi da gegografiuli gavrcelebis sazRvrebiT.
avt.
uak 633.11
1.g9.86. saqarTvelos xorblis saxeobaTaSorisi hibridizaciiT dadgenili
kanonzomierebani. /p. nasyidaSvili, r. ZiZiSvili, i. nasyidaSvili, m. nasyidaSvili/.
agrar. mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.XVII. _ gv. 6-8. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
saqarTvelos xorblis uZvelesi aborigenuli da seleqciuri jiSebi, agreTe endemuri
saxeobebi TavianT genotipSi atareben, genetikuri da seleqciuri TvalsazrisiT, iseT
unikalur genebs an genTa blokebs, romlebic ganapirobeben biologiur Tu sameurneo
TvalsazrisiT saintereso niSan-Tvisebebs. xorblis endemuri saxeobebis aborigenuli
da seleqciuri jiSebis tetraploidur, heqsaploidur da oqtaploidur xorblebTan
Sejvarebis gziT miRebul hibridul kombinaciebSi gamovlenilia maRali adaptaciis,
sokovani daavadebebis mimarT gamZleobis, adremwifadobis, mokleReroianobis, cilis
maRali Semcvelobis gamapirobebeli genebis genetikuri wyaro.
avt.
uak 633:581.13
1.g9.87. sasoflo-sameurneo kulturaTa biologiuri sxvaoba da maTi mineraluri
kvebis diagnostikuri maCveneblebi. /g. ormocaZe, J. SavreSiani, T. CitaSvili, i.
natroSvili/. namski-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 90-101. _ qarT.; rez.: rus.,
ingl. (ix. referati 1.b2.69.).
uak 633.15
1.g9.88. simindis martivi xazTaSorisi hibridebis Seswavlis Sedegebi mcxeTis
saseleqcio sadgurSi. /s. kobaxia, o. liparteliani, c. samadaSvili, i. saaTaSvili/.
agrar. mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.XVII. _ gv. 15-17. _ qarT.; rez.: ingl.,
rus.
ganxilulia simindis martivi xazTaSorisi hibridebis Seswavlis Sedegebi. Seswavlili
xazTaSorisi hibridebidan gamorCeulia ori forma: (abaSuri yviTeli 30Xmo17) da
(bi76Xmr.taro yviTeli 192), romlebic xasiaTdeba ukeTesi maRalmosavlianobiT da
sameurneo-biologiuri maCveneblebiT. cxr. 2, lit. das. 4.
avt.
uak 612.392.75
1.g9.89. soias fuzariozuli Wknoba saqarTveloSi. /a. ormocaZe, a. giorbeliZe/. agrar.
mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.XVI. _ gv. 76-79. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
68
kvlevis mizans warmoadgenda soias Wknobis gamomwvevi gvar Fusarium-is
warmomadgenlebis saxeobrivi Sedgenilobis gansazRvra. mocemulia soiadan gamoyofili
saxeobebis diagnozebi gamovlinebis adgilisa da drois miTiTebiT. lit. das. 9.
avt.
uak 581.2
1.g9.90. balbas, rogorc samkurnalo mcenaris mniSvneloba da masSi mZime metalebis
Semcvelobis dinamika. /e. gugava, T. abulaSvili/. agrar. mecn. SromaTa krebuli. _
2002. _ t.XVI. _ gv. 32-35. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
balba erT-erTi saukeTeso samkurnalo saSualebaa. is mravali daavadebis
sawinaaRmdegod ixmareba. misi Segroveba, iseve rogorc sxva danarCeni samkurnalo
mcenareebis, xdeba yovelgvari kontrolis gareSe. kvlevis mizans warmoadgenda
ekologiurad sufTa nedleulis damzadebis SesaZleblobani. dadgenil iqna, rom
balbis gamoyeneba samkurnalo daniSnulebiT centraluri saavtomobilo gzidan 300m-is
daSorebiT yovlad dauSvebelia, radgan masSi mZime metalebis Semcveloba
mniSvnelovnad aris gazrdili. cxr.2, il. 1.
f. wowkolauri
uak 581.526.42(479.22)
1.g9.91. saqarTvelos tye, Tanamedrove mdgomareoba, problemebi. /g. gigauri, T.
jafariZe, i. xaraiSvili/. samTo metyeveobis institutis SromaTa krebuli. _ 2001. _
t. XXXVIII. _ gv. 5-27. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
saqarTvelos teritoriis TiTqmis 40% tyiTaa dafaruli da am maCvenebliT evropis
qveynebidan mxolod fineTs (71%), SvedeTsa (51%) da litvas (44%) CamorCeba. tyis
fondis saerTo farTobi (1996 wlis aRricxviT) 3 mln. ha-s aRemateba, maT Soris
tyiT dafarulia 2 mln. 752 aTasi ha, anu mTeli fondis 82,6%; merqanis maragi
(Zirze)-434 mln. kbm-s Seadgens, merqanis yovelwliuri namati _ 4 mln. 500 aTas kbm-
s. zRvis donidan veertikaluri simaRlis mixedviT mTis tyeebi araTanabradaa
gavrcelebuli. mTeli tyeebis TiTqmis 3/4¾ (73,2%) izrdeba 1001 metrze zeviT, xolo
maT Soris 1501 m-s zemoT simaRleze 37,7%. mTis tyeebis TiTqmis 80% didi
daqanebis (21o da meti), Rrmad CaWril-daseril ferdobebzea gavrcelebuli, rac
gansazRvravs merqaniT sargeblobis specifikas, struqturasa da masStabebs.
Gganxilulia mTis tyeebSi Wris, aRdgenisa da dacvis problemebi. gansazRvrulia is
ZiriTadi socialur-ekonomikuri moTxovnebi, rasac unda akmayofilebdnen tyeebi.
MmniSvnelovani problemaa mosaxleobis moTxovnilebaTa dakmayofileba tyis
produqciiT. naSromSi gamaxvilebulia yuradReba mrgvali xe-tyis eqsportis sakiTxze.
cxr. 1, lit. das. 4.
d. vawaZe
uak 630.433+631.2(479.22)
1.g9.92. saqarTvelos tyis sanergeebSi gavrcelebuli sokoebi. /b. TavaZe, c.
mamukaSvili, v. stepanova/. samTo metyeveobis institutis SromaTa krebuli. _ 2001. _
t. XXXVIII. _ gv. 143-145. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
ganxilulia 1986-1995 wlebSi mTeli saqarTvelos masStabiT Catarebuli tyis
sanergeebisa da sokoebis kompleqsuri satyeo-paTologiuri gamokvlevebis Sedegebi.
dadginda tyis sanergeebSi gavrcelebuli daavadebani da maTi gamomwvevi sokoebi.
gamovlenil iqna sokoebis 35 saxeoba, romelTa umravlesoba usrul sokoebs
miekuTvneba, erTeulebi ki umdablesi da CanTiani sokoebis warmomadgenlebia. lit. das.
6.
d. vawaZe
69
uak 632.913+581.55+595.768.12
1.g9.93. ambroziis foTolWamias gamoyenebis perspeqtiva tyis biocenozSi. /i.
kraveiSvili, d. kuWava, b. Todua/. samTo metyeveobis institutis krebuli. _ 2001. _
t.XXXVIII. _ gv. 189-196. _ qarT.; rez.: rus., ingl. (ix. referati 1.b2.72.).
uak 582.632.2(479.22)
1.g9.94. Cveulebrivi wabli saqarTveloSi. /b. TavaZe/. samTo metyeveobis institutis
SromaTa krebuli. _ 2001. _ t.XXXVIII. _ gv. 137-142. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
wablis merqani, foTlebi da qerqi Seicavs 6-dan 12%-mde mTrimlav nivTierebebs.
msoflioSi damzadebuli mTrimlavi nivTierebis 20-22% wablis nedleulze modis.
saqarTveloSi wablnarebs ukaviaT 105 aTasi ha, anu qveynis mTeli tyeebis daaxloebiT
4%. saqarTveloSi wablnarebis sanataruli mdgomareoba aradamakmayofilebelia _
didia amonayriTi xeebis raodenoba, koromebSi dagrovilia aseve didi raodenobiT
xmobadi, zexmuli, fautiani da sxvadasxva mizeziT dasustebuli xeebi, gameCxerebul
koromebSi mimdinareobs kerobrivi xmobac. wabli Setanil iqna saqarTvelos wiTel wignSi, rogorc gaqrobis piras misuli saxeoba. avtori ar iziarebs am mosazrebas da
adasturebs Tavis mosazrebas mTeli rigi faqtorebiT, romelTagan umTavresia is, rom
bolo asi wlis ganmavlobaSi saqarTveloSi wabli ar amovardnila Tavisi gavrcelebis
arcerTi mikroregionidan, aramed, piriqiT, gascda maT farglebs; wabli izrdeba da
viTardeba tyis kulturebSi; misi ganaxleba kargi da damakmayofilebelia dacul
koromebSi, romelic pirutyvis saZovrebad ar gamoiyeneba. lit. das. 9.
d. vawaZe
uak 634.0.116+581.526.42(479.22)
1.g9.95. dasavleT saqarTvelos mTis tyeebis wyalmaregulirebeli da eroziis
sawinaaRmdego roli. /g. xaraiSvili, o. dvaliSvili, d. doliZe/. samTo metyeveobis
institutis SromaTa krebuli. _ 2001. _ t. XXXVIII. _ gv. 94-108. _ qarT.; rez.:
rus., ingl.
dadgenilia, rom saSualo (0,5-0,6) da maRali sixSiris (0,8 da meti) tyeebi
wyalmaregulirebeli da niadagdacviTi funqciebis gacilebiT maRali maCveneblebiT
xasiaTdebian, vidre dabali (0,3-0,4) sixSiris tyeebi. tyis sixSiris matebasTan erTad
mniSvnelovnad umjobesdeba niadagis wyalmarTvi Tvisebebi, ris Semdeg mcirdeba
rogorc Txieri, ise mkvrivi Camonadeni, anu eroziuli procesebi. dabali sixSiris
tyeebis wyalmaregulirebeli funqciebis gaumjobesebis mizniT, saWiroa tyeebis
sixSiris amaRleba aranakleb 0,6-0,7-mde, pirvel rigSi tyis bunebrivi ganaxlebis
xelSewyobiTa da ukidures SemTxvevaSi tyis xelovnuri ganaSenianebiT. lit. das. 7.
d. vawaZe
uak 582.475.2+630*181.9
1.g9.96. wiwvovan tyeebSi mkvdari organuli masis dagrovebisa da gardaqmnis
procesebis Taviseburebani. /g. wereTeli, g. kuxianiZe, g. tarasaSvili/. samTo
metyeveobis institutis SromaTa krebuli. _ 2001. _ t.XXXVIII. _ gv. 230-238. _
qarT.; rez.: rus., ingl. (ix. referati 1.b2.73.).
uak 632.7
1.g9.97. saqarTveloSi introducirebul zogierT merqnian saxeobebSi kambiumis
moqmedebis Taviseburebani. /l. tabiZe/. agrar. mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _
t.XVII. _ gv. 9-14. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
kambiumis moqmedebis Taviseburebebis, amasTanave merqnis wliuri namatis mikroskopuli
gamokvlevis dinamikis Seswavlas gaaCnia Teoriuli da praqtikuli mniSvneloba, radgan
wliuri rgolebis zomebsa da maT anatomiur struqturazea damokidebuli xe-mcenaris
70
Reros forma da warmoqmnili merqnis raodenoba. moyvanilia saqarTveloSi
introducirebuli saxeobebis _ cxeniswablasa da glediCias ReroSi kambiumis aqtiuri
periodebisa da dinamikis kvlevis Sedegebi. cxr. 1.
avt.
uak 632.7:595.7
1.g9.98. tyis mavne mwerebis hematologiuri parametrebis dadgena da gamoyeneba maT
winaaRmdeg brZolis biologiur meTodSi. /m. WyoiZe/. samTo metyeveobis institutis
SromaTa krebuli. _ 2001. _ t.XXXVIII. _ gv. 153-159. _ qarT.; rez.: rus., ingl. (ix.
referati 1.b2.70.).
uak 582.475.2(479.22)+595.768.24
1.g9.99. saqarTvelos soWnarevis umTavresi qerqiWamiebi da maTi entomofagebi. /i.
kraveiSvili, g. kapanaZe, T. CafiZe, m. WyoiZe/. samTo metyeveobis institutis SromaTa
krebuli. _ 2001. _ t.XXXVIII. _ gv. 173-181. _ qarT.; rez.: rus., ingl. (ix referati
1.b2.71.).
uak 632.951+595.768.12+581.526.42
1.g9.100. inseqtinis efeqturoba tyis ZiriTadi foTolmRrRneli mavneblis mimarT. /n.
goginaSvili/. samTo metyeveobis institutis SromaTa krebuli. _ 2001. _ t.XXXVIII.
_ gv. 213-217. _ qarT.; rez.: rus., ingl. (ix. referati 1.b2.74.).
uak 621.43.068+581.8+634.2
1.g9.101. samrewvelo gamonabolqvis gavlena fSatis foTlebis anatomiur agebulebaze.
/T. oqroscvariZe/. samTo metyeveobis institutis SromaTa krebuli. _ 2001. _ t.
XXXVIII. _ gv. 79-83. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
rigi mkvlevarebi aRniSnaven, rom mcenareTa foTlebis anatomiuri agebuleba
mniSvnelovan rols asrulebs samrewvelo toqsikuri gamonabolqvebis mimarT mcenareTa
mdgradobis dadgenaSi. jerovan informacias iZlevian iseTi morfologiur-anatomiuri
maCveneblebi, rogorebicaa: foTlis moculoba da farTobi, mezofilis sisqe,
epidermalur ujredTa da bageebis raodenoba da sxva. Seswavlil iqna fSatis
foTlebis anatomiuri agebuleba rusTavis metalurgiuli da qimiuri kombinatebis
samrewvelo gamonabolqvis gavlenis zonebSi. foTlebis anatomiuri struqturis
gamokvlevis safuZvelze dadgenilia, rom fSati teqnologiuri dabinZurebis mimarT
mdgradi merqniani saxeobaa da Tamamad SeiZleba rekomendirebul iqnes mwvane
mSeneblobisTvis msxvili samrewvelo kompleqsebis funqcionirebis zonaSi. lit. das.
9.
d. vawaZe
uak 631.4(479.22)
1.g9.102. yazbegis raionis mTa-tyeTa niadagebis zogierTi Tavisebureba. /b. Cqareuli/.
samTo metyeveobis institutis SromaTa krebuli. _ 2001. _ t. XXXVIII. _ gv. 243-
246. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
yazbegis raioni Raribia tyeebiT (ar aRemateba 17,6%), warsulSi tyeebi aq farTod
yofila gavrcelebuli, vidre axla, maTi umetesi nawili pirwmindadaa gaCexili, ris
gamoc warmoiSva amonayariTi verxvnarebi, zogan ki tye saerTod veRar ganaxlda.
tyeebis aRdgena xdeboda ori saxeobiT: kanadis verxviT da Cveulebrivi fiWviT. fiWvi
dReisaTvis mcire farTobzea gaSenebuli. fiWvnari tyis sxvadasxva asakis miuxedavad,
niadagebi mcired gansxvavdeba erTmaneTisagan. maTTvis damaxasiaTebelia msxvili
fraqciebis (1-0,25 da 0,25-0,05 mm-iani) sakmaod maRali Semcveloba, romelic rig
71
SemTxvevaSi 50%-s aRemateba, rac am niadagSi gamofitvis procesis sustad
mimdinareobaze migviTiTebs. lit. das. 4.
d. vawaZe
uak 632.954+581.13+631.445.4
1.g9.103. SavmiwaniadagebSi ariloqsialkilkarbonmJavas warmoebulebis herbicidebis
metabolizmis Seswavla. /m. garuCava, x. kaxniaSvili, g. tyemalaZe, n. giorgobiani/.
GEN. – 2002. _ #3. – gv. 157-159. – rus.; rez.: ingl. (ix. referati 1.b2.67.).
uak 631.432.25+582.765.2+582.477.6
1.g9.104. niadagis datenianebis gavlena kevis da Rviis fesvTa sistemis formirebaze.
/j. lomiZe, s. rostiaSvili/. samTo metyeveobis institutis SromaTa krebuli. _ 2001.
_ t. XXXVIII. _ gv. 120-126. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
niadagis tenis dagroveba varjebs Soris niadagis 0-40 sm fenaSi ufro intensiurad
mimdinareobs, vidre varjis qveS arsebuli niadagis Sesabamis fenaSi. gazafxulsa da
zafxulSi varjebs Soris niadagebis 0-40 sm fena ufro metad Sreba, vidre varjis
qveS, rac dakavSirebulia imasTan, rom xemcenareebis varji da Camonacveni, TiTqmis
mTlianad gamoTiSavs balaxovani safaris arsebobas varjis qveS, icavs niadags mzis
pirdapiri zemoqmedebisa da maRali temperaturisgan, rac ganapirobebs varjis qveS
arsebuli niadagebis SedarebiT met tenianobas zafxulis TveebSi. kevis xisa da Rviis
samodelo xeebis fesvTa sistemis mniSvnelovani nawili moTavsebulia niadagis 0-40 sm
fenaSi da Seadgens kevis xisaTvis 16,9 kg-s, anu 78,3%, RviisaTvis 13,9kg-s, anu 81,3%.
lit. das. 7.
d. vawaZe
uak 631.48
1.g9.105. zogierTi cvlilebebi teqnogenur niadagebSi maT xnovanebasTan dakavSirebiT.
/T. subeliani /. namski-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 66-74. _ qarT.; rez.: rus.,
ingl.
ganxilulia WiaTuris manganumis sabadoze arsebuli teqnogenuri niadagebis Tvisobrivi
maxasiaTeblebi maTi ganviTarebis sxvadasxva stadiaze. motanili masalebidan naTlad
Cans teqnologiuri niadagebis profilis ganviTarebis gansxvavebuli tempi da
zogierTi Tvisebebis aSkarad gamoxatuli transformacia xnovanebis faqtorTan
dakavSirebiT. niadagwarmoqmnis siCqare icvleba 3-dan (adreuli stadia) 2,2mm/weli
(Tanamedrove) farglebSi. am maCveneblis sidide aSkarad ukavSirdeba fitocenozis
gansxvavebul Sedgenilobas. il. 3, lit. das. 13.
avt.
uak 631.411:631.85(479.22)
1.g9.106. aRmosavleT saqarTvelos ruxi da mdelos yavisferi niadagebis biologiuri
mdgomareobis Sefaseba rTuli fosforiani sasuqebis gamoyenebis SemTxvevaSi. /T.
ZaZamia, T. oniani/. namski-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 40-50. _ qarT.; rez.: rus.,
ingl. (ix. referati 1.b2.68.).
uak 631.4:551.3(479.22)
1.g9.107. Sida-kaxeTis (gurjaanis, Telavi, axmeta, yvareli, lagodexi) niadag-
eroziuli daraioneba. /a. avaliSvili, t. jiaZe/. namski-s SromaTa krebuli. _ 2002. _
gv. 51-58. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
kvlevis obieqts warmoadgens Sida-kaxeTis raionebis teritoria. kvlevis mizania
bunebaSi mimdinare eroziuli procesebis intensiobis da eroziis saxeebis erTgvarovani
farTobebis gamovlena. niadageroziuli gamokvleva Catarda 1:100 000 masStabSi.
Seswavlili iqna erozirebuli niadagebis agrosawarmoo Tvisebebi, gamoTvlilia
72
humusisa da saerTo azotis maragebi 0-30 sm-ian fenaSi Camorecxilobis xarisxisa da
niadagebis tipebis mixedviT. savargulebis mixedviT aRricxulia sxvadasxva xarisxiT
Camorecxili niadagebis farTobebi. Sedgenilia SidakaxeTis niadag-eroziuli
daraionebis sqema, sadac gamoyofilia sami niadageroziuli raioni, Svidi qveraioni,
oTxi mikroraioni da Rvarcofebis moqmedebis zolebi. gamoyofili erTeulebis
mixedviT mocemulia eroziisagan niadagis dacvis sameurneo-organizaciuli,
agroteqnikuri, satyeo-samelioracio da hidroteqnikuri RonisZiebebis kompleqsi. cxr.
2, lit. das. 7.
avt.
uak 631.411.4
1.g9.108. Warbtenianobis pirobebSi formirebuli niadagebis humusis Semcveloba da
maragi. /a. nanitaSvili, T. ZaZamia, i. beraZe/. namski-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv.
29-39. _ qarT.; rez.: rus., ingl
gamovlenilia humusis Sedgenilobis Taviseburebani, humusisa da azotis Semcveloba da
maragebi Warbi tenianobis zegavleniT Camoyalibebul niadagebSi. ganxilulia
humuswarmoqmnis kanonzomierebani, misi dagroveba da maragebi, ramac saSualeba mogvca
niadagis tipis doneze dagvedgina humusis Taviseburebebis xasiaTi da sxvadasxva
faqtorebis zegavlena mis Semcvelobaze. cxr. 3, lit. das. 5.
avt.
uak 631.412(479.22)
1.g9.109. alaznis vakis aluviuri niadagebis qimiuri da mineraluri Sedgeniloba. /r.
mardaleiSvili, m. TvalavaZe/. namski-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 14-21. _ qarT.;
rez.: rus., ingl.
alaznis vakis mniSvnelovani nawili ukavia aluviuri tipis niadagebs. es niadagebi
ZiriTadad aTvisebulia sasoflo-sameurneo kulturebiT. isini gamoirCevian mcire
humusianobiT, saerTo da moZravi manganumis didi, xolo amorfuli rkinis,
siliciummJavas da aluminis (Tamis mixedviT) dabali SemcvelobiT. aluviuri
niadagebis Tixa mineralebi ZiriTadad Sedgebian hidroqarsis, qloritis, kvarcis da
mindvris Spatisagan. SedarebiT daqvemdebarebuli adgili ukaviaT kaolinits da
montmorilonits. alaznis vakis aluviuri niadagebis qimiuri da mineralogiuri
Sedgenilobis dazusteba winapirobaa maTi nayofierebis amaRlebis RonisZiebaTa
dasaxvisaTvis. cxr. 1, il. 1, lit. das. 9.
avt.
uak 636.3:591.1
1.g9.110. batknis fiziologiuri mdgomareobis zogierTi maCvenebeli parsvamde da
parsvis Semdeg. /S. lolaSvili/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv.
143-145. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
Catarebulma eqsperimentebma daadastura, rom batknis xSirad parsva rogorc
zafxulis, ise zamTris periodSi maTs organizmSi araviTar paTologiur process ar
iwvevs. piriqiT, igi xels uwyobs cxovelTa fiziologiuri funqciebis normalizacias
da stimulacias. cxr. 1, lit. das. 7.
d. vawaZe
uak 66.085:636.52
1.g9.111. γ-(gama) dasxivebis gavlena imunitetis daWimulobaze niukaslis daavadebaze
acril wiwilebSi. /m. oniani, j. naWyebia, T. reviSvili, n. Sengelia/. namski-s SromaTa
krebuli. _ 2002. _ gv. 127-131. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
γ-sxivebiT damuSavebul wiwilebSi, niukaslis daavadebis sawinaaRmdego mSrali
virusvaqciniT (laisota) imunizirebisas, imunitetis daWimuloba izrdeba.
73
sakontrolo dasenianebisas sacdeli jgufis mTeli suladoba gadarCa. aucreli da
dausxivebeli _ daixoca. cxr. 1.
avt.
g10. wylis meurneoba. melioracia
uak 631.62
1.g10.112. TviTgarecxvadi kalapotis ganivkveTis mdgrad formaze hidravlikuri
radiusis gavlena. /i. gogsaZe/. agrar. mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.XVI. _ gv.
179-182. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
eroziuli procesebis prognozireba, bunebriv liTologiur WrilebSi gamavali
wyalgamtarebisaTvis, moiTxovs ganivkveTis aRmweri iseTi mrudxazovani wiris
arsebobas, romlis yovel wertilSi uzrunvelyofilia zRvruli wonasworobis piroba.
SemoTavazebuli axleburi meTodiT ganivkveTis amsaxveli mrudis ageba saSualebas
iZleva arxebis proeqtirebis winaswar stadiaze, operatiulad da naklebi
danaxarjebiT gaangariSebul iqnes mSeneblobisaTvis aucilebeli samuSaoebi. il. 3,
lit. das. 5.
avt.
uak 631.62
1.g10.113. zolurad moxnulSi mini sarwyavi arxebis gamvlebi da Txevadi
kombinirebuli mineraluri sasuqebis miwisqveSa Semtani kultivatori-mkvebavi. /a.
samadaSvili, o. TedoraZe/. agrar. mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.XVII. _ gv. 180-
184. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
dasabuTebulia wveTovani rwyvis meTodis perspeqtiuloba wylis mcire resursebian
raionebSi. damuSavebulia specialuri sakvlevi kultivatori, romelic avlebs sarwyav
mini kvlebs. kultivatoriT maqsimalurad uzrunvelyofilia wveTovani morwyva, aseve
Txevadi da kombinirebuli mineraluri sasuqebis Setana. il. 2, lit. das. 2.
avt.
g11. sagareo da Sida vaWroba. turizmi
uak 382.4
1.g11.114. proteqcionizmisa da Tavisufali vaWrobis ganviTarebis tendenciebi. /m.
feiqriSvili/. macne, ekonomikis seria. – 2002. – t. 10. – #3-4. – gv. 249-259. –
qarT.; rez.: ingl., rus.
ganxilulia proteqcionizmis formebi: tradiciuli, SerCeviTi da eqsteritoriuli
(globaluri); daxasiaTebulia Tavisufali vaWrobis ganviTarebis tendenciebi.
miTiTebulia, rom proteqcionizmis formebis tipizaciis farglebSi saqarTvelos
adgili SeiZleba ganisazRvros sami faqtoriT: warmoebis faqtorebis saerTaSoriso
moZraobis roliT qveynis ekonomikaSi; sagareo vaWrobis struqturis TaviseburebebiT
da maTi ganviTarebis tendenciebiT; da savaWro politikaSi gamoyenebuli
instrumentebis faqtiuri naerTiT. lit. das. 6.
avt.
uak 338.48
1.g11.115. turizmi da siRaribis daZleva. /m. margvelani/. socialuri ekonomika. _ 2003.
_ #2. _ gv. 35-46. _ qarT.
mdgradi turizmis mizanmimarTulad da gaazrebulad gamoyeneba siRaribis aRmofxvris
mniSvnelovani faqtoria. igi aris ZiriTadi eqsporti ganviTarebadi qveynebisaTvis,
74
ekonomikuri zrdis mTavari piroba. kerZod, igi xels uwyobs moxmarebis sagnebis
adgilze realizacias; qmnis adgilobrivi ekonomikids diversifikaciis SesaZleblobas;
ZiriTadi simdidris -kulturis da bunebrivi memkvidreobis kapitalizaciis
SesaZleblobas; ikeTes samuSao pirobebs, genderul Tanasworuflebianobas.
miTiTebulia, rom turizmis ganviTarebisaTvis aucilebelia xelisuflebis mier
efeqtiani strategiis SemuSaveba da ganxorcieleba. upirveles yovlisa mWidro da
saqmiani urTierTkavSiri qveynis centralur da adgilobriv samsaxurebsa, mosaxleobasa
da turistuli industriis kerZo seqtors Soris. daxasiaTebulia TiToeuli mxaris
amocanebi da roli turistuli strategiis ganxorcielebaSi.
f. wowkolauri
uak 382.8
1.g11.116. mcire Ria ekonomikuri sistemebis dabalansebuli ganviTareba da sagareo
seqtoris universalurobis funqcia. /i. naTelauri. n. guraSvili/. sei-s SromaTa
krebuli. _ 2002. _ tomi II. _ gv. 156-164. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
gaanalizebulia universaluri sagareo seqtoris funqcia, rogorc ekonomikis
balansirebuli ganviTarebis damoukidebeli faqtori. problema ganxilulia realuri
fuladi, biujeturi da sagareo seqtoris WrilSi, mcire Ria ekonomikis qveynebis
magaliTze. lit. das. 3.
avt.
uak 382:337
1.g11.117. saqarTvelos sabaJos roli sagareo vaWrobis ganviTarebaSi. /r. safariZe/.
agrar. mecn. SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.XVII. _ gv. 284-287. _ qarT.; rez.: ingl.,
rus.
ganxilulia sabaJos roli sazRvargareTis qveynebTan sagareo vaWrobis ganviTarebasa
da ekonomikur urTierTobaTa damyarebaSi. gaanalizebulia misi mniSvneloba
adgilobrivi warmoebis ganviTarebasa da aRorZinebaSi. dasaxulia konkretuli
RonisZiebebi sagadasaxado Semosavlebis mobilizebis meqanizmis srulyofis
TvalsazrisiT. lit. das. 4.
avt.
uak 382:337:31
1.g11.118. sagareo vaWroba da sabaJo statistika /r. safariZe/. agrar. mecn. SromaTa
krebuli. _ 2002. _ t.XVII. _ gv. 288-292. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
gaanalizebulia sabaJo statistikis roli qveynis eqsport-importis ganviTarebaSi.
dasaxulia konkretuli RonisZiebebi sagareo vaWrobis ganviTarebisaTvis, rac
gulisxmobs sabaJo statistikis formirebis xelSemwyobi garemos Seqmnas. misi mizania
sawyisi monacemebisaTvis informaciis Segroveba, saqonlis sabaJo gaformeba da
tvirTis gadaadgilebis meqanizmis srulyofa. cxr. 1, lit. das. 2.
avt.
g12. transporti
uak 624.19
1.g12.119. satamponaJo xsnarebis wyalgaumtarobisa da koroziuli medegobis
sakiTxisaTvis. /k. WuraZe/. transporti. _ 2002. _ #1-2(5-6). _ gv. 38-40. _ rus.;
rez.: rus., ingl.
moyvanilia betonisa da cementis xsnaris koroziamedegobisa da wyalSeRwevadobis
daqveiTebaze gamamkvrivebeli danamatebis gavlenis laboratoriuli kvlevis Sedegebi.
75
nimuSebis wyalSeRwevadobis gansazRvra xdeboda mTavargvirabmetromSenis sakvlev-
samecniero sadguris mier SemuSavebuli meTodiT, xolo cementebis koroziamedegobisa
_ kindis meTodiT. eqsperimentis Sedegebma aCvena, rom pucolanuri portlandcementisa
da widaportlandcementis safuZvelze damzadebuli Tixacementis xsnari
poliakrilamidis, ССБ da Na2CO3-is danamatebiT warmoadgens agresiuli garemosagan
gvirabebis damcav efeqtur masalas, rac Tbilisis metropolitenis eqsploatirebad
ubnebze Catarebuli sawarmoo gamocdebiT damtkicda. il. 3, cxr. 1.
avt.
uak 624.19
1.g12.120. axalavstriuli xerxiT agebuli satransporto gvirabebis samagris
gaangariSebis sakiTxisaTvis. /T. WuraZe, m. grZeliSvili, k. goleTiani/. transporti. _
2002. _ #1-2(5-6). _ gv. 32-34. _ rus.; rez.: rus., ingl.
moyvanilia ZiriTadi principebi, romelTa gaTvaliswineba aucilebelia miwisqveSa
nagebobebis proeqtirebisa da mSeneblobisas. mocemulia qanTa masivis samagrTan
urTierTqmedebis ganzogadebuli diagrama, romelic asaxavs satransporto gvirabebis
muSaobis sam reJims: urTierTzemoqmedi deformaciebis reJims, kombinirebul reJims da mocemul datvirTvaTa reJims, samagris muSaobaSi CarTvamde gamonamuSevris konturis sawyisi wanacvlebis gaTvaliswinebiT. il. 1, lit. das. 3.
avt.
uak 351.814
1.g12.121. frenis usafrTxoebis arsebuli donis analizi. /l. Tofuria/. transporti. _
2002. _ #1-2(5-6). _ gv. 25-28. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
ganxilulia sahaero transportis frenis usafrTxoebis uzrunvelyofis sirTuleebi.
konkretuli SemTxvevis analizze dayrdnobiT naCvenebia, rom saaviacio SemTxveva _
rTuli xdomilebaa. statistikuri monacemebiT damtkicebulia, rom sadReisod sahaero
transportiT sargebloba ufro uxifaToa vidre es iyo adre. il. 4, lit. das. 6.
avt.
uak 625.1
1.g12.122. saqarTvelos rkinigzebis liandagebis klasebad dayofis Sesaxeb. /e.
moiswrafiSvili, m. moiswrafiSvili, n. rurua/. stu-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ #
1(440). _ gv. 109-111. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
dasabuTebulia saqarTvelos rkinigzebis liandagebis klasebad dayofis aucilebloba.
Cveni qveynis rkinigzebis ZiriTadi parametrebis, regionaluri pirobebis da msoflios
qveynebis rkinigzebis gamocdilebebis gaTvaliswinebiT SemoTavazebulia liandagebis
klasebad dayofis principi. cxr. 2, lit. das. 2.
avt.
uak 625.1
1.g12.123. relsebis gverdiTi cveTis intensivobis eqsperimentuli kvlevis Sedegebi
sauReltexilo ubnebze. /e. moiswrafiSvili/. stu-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ #
1(440). _ gv. 105-109. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
saqarTvelos rkinigzis suramis sauReltexilo ubanze Catarebuli eqsperimentuli
kvlevis Sedegebis safuZvelze dadgenilia, rom relsebis gverdiTi cveTis intensivoba
gacilebiT maRalia liandis Warbi siganis dros. avtoris mier SemoTavazebuli
liandis axali, Seviwroebuli siganis normebis SemTxvevaSi, relsebis gverdiTi cveTis
intensivobis xarisxi gacilebiT dabalia. garda amisa, mcirdeba saliandago samuSaoebis
moculoba da umjobesdeba matareblis moZraobis usafrTxoebis pirobebi. il. 2, cxr.
1. lit. das. 1.
avt.
76
uak 656.224.027
1.g12.124. erTadgiliani rkinigzis xazis avtoblokirebiT aRWurvis gavlena
gamtarunarianobis gazrdaze. /o. biWiaSvili/. – stu-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ #
1(440). _ gv. 87-89. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
warmodgenilia matarebelTa moZraobis grafikis sxvadasxva varianti mokle da grZeli
gadasarbenebisaTvis. SemoTavazebulia gamtarunarianobis gazrdis xarisxis saangariSo
formula avtoblokirebis danergvis SemTxvevaSi. il. 1, lit. das. 4.
avt.
uak 625.17
1.g12.125. sarkinigzo infrastruqturis efeqturobis amaRlebis RonisZiebaTa
optimizirebis konceptualuri algoriTmi. /g. leiaSvili, p. cagareiSvili, m. arCvaZe,
d. javaxiSvili/. transporti. _ 2002. _ #1-2(5-6). _ gv. 19-21. _ qarT.; rez.: rus.,
ingl.
arsebuli pirobebis gaTvaliswinebiT ganxilulia saqarTvelos rkinigzis konkurent da
gadazidvunarianobis amaRlebaze mimarTuli sainvesticio politikis efeqtianobis
gazrdis sakiTxebi: gamoyofilia ZiriTadi zemoqmedi faqtorebi da SemoTavazebulia
saWiro RonisZiebebis SerCevis kriteriumi. moyvanilia xanmokle da grZelvadiani
investiciebis SedarebiTi Sefaseba da SemoTavazebulia konkretuli amocanebisa da
pirobebis mixedviT sainvesticio politikis formirebis algoriTmis koncefcia.
aRniSnulia, rom am algoriTmis gamoyenebiT Sedgenilia Sps saqarTvelos rkinigzis infrastruqturis efeqtianobis amaRlebis programa. il. 2, lit. das. 3.
avt.
uak 656.25:621.391.3
1.g12.126. sarelso wredebis muSaobis reJimebis gansazRvris sisworis Sesaxeb. /n.
Wedia, p.PelizbaraSvili/. transporti. _ 2002. _ #1-2(5-6). _ gv. 11-12. _ qarT.; rez.:
rus., ingl.
ganxilulia hiperboluri funqciebis gaSlis operatoris mdgradobis gamoyenebiT
sarelso wredebis Canacvlebis sqemis (oTxpolusas) koeficientebis gansazRvris
utyuarobis Sefasebis sakiTxi. il. 2, lit. das. 5.
avt.
uak 656.212.
1.g12.127. satransporto logistika _ XXI saukunis sarkinigzo transportze
komerciuli eqspluataciis teqnologiuri safuZveli. /p. qenqaZe/. transporti. _ 2002.
_ #1-2(5-6). _ gv. 14-15. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
ganxilulia logistika _ rogorc mecniereba, da satransporto logistika, rogorc
am mecnierebis erT-erTi mimarTuleba, Tavisi principebiTa da moTxovnebiT. moyvanilia
satransporto logistikis ganviTarebis ZiriTadi mimarTulebebi, rogorc
saerTaSoriso, aseve Sidaregionul doneze. il. 2, lit. das. 2.
avt.
uak 622.648:536.24
1.g12.128. milsadenebSi hidronarevis temperaturuli reJimis gaangariSebis Sesaxeb. /T.
fircxalava/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv. 33-36. _ qarT.; rez.:
ingl., rus. (ix. referati 1.g3.14.).
uak 614.76
1.g12.129. transporti rogorc haeris dabinZurebis wyaro q. TbilisSi. /v. wurwumia, g.
qarCava/. Sss akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ IV. _ gv.127-128 _ qarT., rez.:
qarT., rus., ingl.
77
im gadamuSavebuli gazebis toqsikur komponentebs, romlebic uSualo gavlenas axdens
garemoze, miekuTvneba: naxSirJangi, azotJangi, naxSirbadi, gogirdis Jangi,
naxSirwyalbadi.
avt.
uak 385/389
1.g12.130. transportis ekonomikuri sargeblianoba da misi Sefasebis makroekonomikuri
midgoma. /z. TevzaZe/. macne, ekonomikis seria. – 2002. – t. 10. – #3-4. – gv. 287-301.
– qarT.; rez.: ingl., rus. (ix. referati 1.a3.37.).
g13. medicina. jandacva.
uak 61:621.386
1.g13.131. samedicino rentgenologiuri procedurebis dozimetriis problemebi. /g.
gadelia, q. xazaraZe, l. cicqiSvili, q. murjikneli, i. mamageiSvili, T. soloSvili, m.
cicqiSvili/. radiaciuli gamokvlevebi. _ 2002. t. X. _ #1-2. _ gv. 139-148. _ qarT.,
rez.: rus., ingl.
ganxilulia samedicino rentgenologiuri procedurebis rentgenuli gamosxivebis
dozimetruli reglamentirebis sakiTxebi axali normatiuli dokumentebis
TvalsazrisiT. mocemulia gamoyenebuli rentgenoaparaturis ganTavsebis adgilisa da
mimdebare saTavsoebis rentgenuli gamosxivebis dozebis Sefaseba axali higienuri
moTxovnebis Sesabamisad. mocemulia personalisa da mosaxleobis rentgenuli
gamosxivebis dozuri datvirTvebis cxriluri gaTvlebi. cxr. 3, lit. das. 11.
avt.
uak 61:621.386
1.g13.132. pacientebis usafrTxoebis sakiTxebi Tanamedrove rentgenologiuri
gamokvlevebis dros. /g. gadelia, q. xazaraZe, l. cicqiSvili, q. murjikneli, i.
mamageiSvili, T. soloSvili, m. cicqiSvili/. radiaciuli gamokvlevebi. _ 2002. t. X.
_ #1-2. _ gv. 149-158. _ qarT., rez.: rus., ingl.
samedicino gamokvlevebis sixSiris gazrdasTan dakavSirebuli rentgenologiuri
procedurebis moculobis zrda, agreTve rentgenoaparaturis garTuleba warmoqmnis
rentgenuli gamosxivebis populaciuri dasaSvebi dozebis gadametebis saSiSroebas.
samedicino rentgenuli procedurebis aucilebeli reglamentireba, rac
gaTvaliswinebulia normatiuli dokumentebiT, xorcieldeba rentgenuli gamosxivebis
efeqturi dozirebis modelirebis safuZvelze. naSromSi mocemulia rentgenuli
dasxivebis efeqturi dozirebis gaTvlis gamartivebuli sqema da Sesabamisi gaTvlebis
Sedegebi, aTi ZiriTadi procedurisaTvis, oTx asakobriv jgufSi. cxr. 3, lit. das. 10.
avt.
uak 611.4
1.g13.133. ultrasonografiis meTodiT limfuri jirkvlebis zomebis garantirebuli
gansazRvris maTematikuri modeli. /q. yaWiaSvili, v. doliZe, d. xvedeliani/. GEN. –
2002. _ #3. – gv. 75-79. – ingl.; rez.: rus. (ix. referati 1.b1.14.).
uak 796.32+362.45
1.g13.134. medicinbolis (tenili burTebis) efeqti invalidebTan sareabilitacio
varjiSebis procesSi. /T. miqiaSvili, l. afciauri, n. gulbani/. fizikuri aRzrdisa da
sportis akademiis SromaTa krebuli. _ 2002. _ XIX. _ gv. 86-90. _ qarT.; rez. rus.
medicinbols, rogorc adamianis organizmis ganviTarebisa da kunTebze fizikuri
zemoqmedebis saSualebas, reabilitaciis procesSi didi mniSvneloba gaaCnia. tanis
78
swori mdgomareobis aTvisebis Semdeg unda daiwyos varjiSebis Sesruleba, romelic
aviTarebs koordinacias da moqnilobas, sxvadasxva kunTebiT SeTanxmebuli muSaobis
unars. unda gaTvaliswinebul iqnes varjiSis procesSi swori sunTqva. swori
sunTqvisTvis pirveli pirobaa sunTqvisas gulmkerdis swori mdgomareoba.
gansakuTrebuli yuradReba unda mieqces amosunTqvas, radgan Zlieri amosunTqvis Semdeg
maSinve Cndeba Rrma CasunTqvis moTxovnileba. lit. das. 1.
d. vawaZe
uak 616–056.173
1.g13.135. caciobis sixSiris ganawileba skolis moswavle bavSvTa asakis mixedviT. /d.
qobelaSvili, m. mayaSvili, a. moniava/. fizikuri aRzrdisa da sportis akademiis
SromaTa krebuli. _ 2002. _ XIX. _ gv. 155-158. _ qarT.; rez. rus.
genetikuri Teoriis Tanaxmad, adamiani ibadeba caciad an memarjvened da aseTad rCeba
sicocxlis ganmavlobaSi. sxva mosazrebis Tanaxmad, cacia SeiZleba gaxdes memarjvene,
Tu mas saamisod saTanado garemo Seeqmneba. fizikur aRzrdaSi motoruli simetria-
asimetriis gaTvaliswinebiT, aucilebelia specialuri varjiSebis sistemis Seqmna
bunebrivad Tandayolili wamyvani xelis gasavarjiSeblad, rac Tavis mxriv gazrdis
sportsmenis potencials. mis fizikur ganviTarebas ufro harmoniuls gaxdis da
gamoavlens adamianis farul SesaZleblobebs SromiT saqmianobasa da sportul
moqmedebaSi. caciebis raodenoba skolis asakis bavSvebSi nawildeba Semdegnairad:
pirvel klasSi caciebis raodenoba udris am asakis moswavleTa mTeli raodenobis
25%, meore-mesame klasebSi – 18%, xolo meoTxe klasidan dawyebuli zemoT – 10-14%.
es bolo maCvenebeli daaxloebiT igivea, rac zrdasruli adamianebisTvis. lit. das. 6.
d. vawaZe
uak 519.688.519.712
1.g13.136. Sardsadenidan kenWebis eqstraqtoris marTvis zogierTi sakiTxi. /r. kuprava,
g. kvaracxelia, g. Jvania, m. babuaSvili/. stu-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ # 1(440).
_ gv. 64-69. _ qarT.; rez.: rus., ingl. (ix. referati 1.g3.16.).
uak 616-08
1.g13.137. mravalkriterialuri optimizaciis gamoyenebis Sesaxeb efeqturi
mkurnalobis daniSvnis dros. /v. gabisonia, d. sixaruliZe/. msi-s SromaTa krebuli. _
2002. _ #6. _ gv. 53-55. _ rus.; rez.: qarT., ingl. (ix. referati 1.b1.15.).
g14. saxalxo meurneobis dargebis da gamoyenebiTi
mecnierebebis saerTo da kompleqsuri problemebi
uak 631.459;626.845
1.g14.138. navTob- da gazsadenebis mSeneblobis Sedegad warmoqmnili Txrilebisa da
miwis ferdoebis dacva eroziisagan. /T. Jordania, v. lolaZe/. mecniereba da
teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _ gv. 63-66. _ qarT.; rez.: ingl., rus.
klimaturi pirobebisa da niadag-gruntebis Seswavlis mizniT Catarebuli gamokvlevebis
Sedegad dadgenil iqna qimiuri meliorantebis saxeebi da maTi niadagze datanis
dozebi. dadginda, rom meliorantis zemoqmedeba niadag-gruntze damokidebulia
rogorc meliorantis da niadag-gruntis Tvisebebze, ise klimatur pirobebze. sworad
SerCeuli qimiuri meliorantebis gamoyenebisas erozia praqtikulad daZleuli iqneba.
cxr. 2.
d. vawaZe
79
uak 633.72:631.5 1.g14.139. manqanebis gavlena Cais SpalerTa mwkrivTaSorisebis mdgomareobaze da am
gavlenis Semcirebis gzebi. /n. gabunia, n. fxakaZe, i. okujava/. gamoyenebiTi meqanikis
problemebi. – 2001. _ #4(5). – gv. 52-58. _ rus.; rez.: ingl.
moyvanilia saqarTveloSi Cais kultivirebis Taviseburebani da manqanaTa seriuli
kompleqsis savali sistemebis Cais SpalerTa mwkrivTaSorisebis mdgomareobaze
gavlenis mravalwliani kvlevebis Sedegebi. SemoTavazebulia manqanebis axali Taoba
ekologiurad ufro misaRebi da sabazro ekonomikis pirobebSi ufro xelmisawvdomi
mciregabaritiani energetikuli saSualebebis МЭС-0,2–is bazaze. il. 7, lit. das. 7.
avt.
uak 633.72:631.333 1.g14.140. Cais SpalerTa mwkrivTaSorisebSi mineraluri sasuqebis Semtani manqanis
samuSao organoTa parametrebis angariSisaTvis. /i. okujava/. gamoyenebiTi meqanikis
problemebi. – 2001. _ #4(5). – gv. 59-63. _ rus.; rez.: ingl.
gaanalizebulia Cais SpalerTa mwkrivTaSorisebSi mineraluri sasuqebis Semtani
seriuli manqanebis mravalwliani kvlevebis da muSaobis Sedegebi. maTi naklis
mocilebis mizniT ganxilulia axali muSa organoebi da moyvanilia maTi parametrebis
gaangariSeba. il. 4, lit. das. 3.
avt.
uak 549.281
1.g14.141. didi mcxeTis teritoriaze aRmoCenili arqeologiuri oqros qimiuri
Sedgeniloba. /n. foforaZe, T. bibiluri, x. gaCeCilaZe, g. inaniSvili, n. JRenti/.
mecniereba da teqnologiebi. _ 2002. _ #10-12. _ gv. 144-148. _ qarT.; rez.: ingl.,
rus.
qimiuri Sedgenilobis mixedviT mcxeTis samarovnebis oqros samkauli pirobiTad sam
jgufad iyofa: nakeTobebi, romlebic damzadebulia SedarebiT maRali sinjis oqrosagan
(89-98,7%); nakeTobebi, romlebis damzadebulia dabali sinjis oqrosagan (48-60,62%;,
nakeTobebi, sadac oqros Semcveloba sxvadasxva wertilSi meryeobs 70-86% farglebSi.
nimuSebis qimiur-teqnologiuri analizi adasturebs saoqromWedlo saqmis maRal dones
Zvel mcxeTaSi; amasTan mcxeTeli ostatebi (da aramarto isini), natifi xelovnebis
nimuSebis dasamzadeblad iyenebdnen saqarTveloSi mopovebul nedleuls (TviTnabadi
oqros masalas). il. 12, lit. das. 4.
d. vawaZe
uak 656.13:625.7/8
1.g14.142. sagzao safaris zedapiruli damuSavebis mcire meqanizacia. /p. nadiraSvili, b.
yaWiuri/. – stu-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ # 1(440). _ gv. 112-114. _ qarT.; rez.:
rus., ingl.
warmodgenilia pirvelad, sagzao praqtikaSi bitumis mastikis gamoyenebiT, sagzao
safaris zedapiruli damuSavebis Txeli damcavi fenebis mosawyobi mcire meqanizaciis
Sesaqmneli konstruqciuli (principuli) sqemebi. aseTi agregatebis gamoyenebiT
SesaZlebeli xdeba sagzao safarTa saremonto samuSaoebis Catarebis teqnologiuri
srulyofa. il. 2.
avt.
80
d. dargTaSorisi problemebi
d1. organizacia da marTva
uak 338.24:06.04
1.d1.1. samrewvelo firmis marTvis organizaciuli struqtura da misi SerCevis
safuZvlebi. /n. qistauri/. sei-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ t. II. _ gv. 275-284. _
qarT.; rez.: rus., ingl.
naSromSi gadmocemulia firmis organizaciuli struqturis arsi, dinamikuri garemos
Sesabamisad misi cvlilebis aucilebloba. xazgasmulia misi agebisas firmis miznebis
strategiisa da garemos gadamwyveti mniSvneloba. amasTanave aucilebelia mxedvelobaSi
miRebul iqnes firmis zoma, gamosaSvebi produqciis saxeobebi. amasTan erTad gansazR-
vrulia firmis potencialis, strategiis, garemos erTmaneTTan Sesabamisobis
aucilebloba da firmis maRalefeqtiani funqcionirebisaTvis reaqciis sxvadasxva
tipebis (sawarmoo, konkurentuli, inovaciuri, mewarmeobrivi, administraciuli)
Tanadrouli urTierTqmedebis uzrunvelyofa. lit. das. 11.
avt.
uak 338.241:06.04
1.d1.2. sabazro ekonomikis pirobebSi samrewvelo sawarmoTa funqcionirebis
regulireba. /l. CubiniZe/. ekonomika. _ 2002. _ #12. _ gv. 72-77. _ qarT.; rez.: rus.,
ingl.
damoukidebeli saqarTvelos ekonomikuri reforma ZiriTadad regulirebadi sabazro
urTierTobebis mimarTulebiT warimarTa. sabazro urTierToba cvlis samrewvelo
sawarmos muSaobis, marTvis meqanizms. Seicvala sawarmoTa sakuTrebis formebi. amitom
Sesabamisad unda ganaxldes marTvis funqciebi, roli da amocanebi. es ki imas niSnavs,
rom samrewvelo sawarmom sabazro ekonomikis pirobebSi funqcionirebisaTvis metad
rTuli mosamzadebeli samuSaoebi unda ganaxorcielos. upirveles yovlisa unda
Sefasdes samrewvelo mewarmeobaSi arsebuli mdgomareoba, Semdeg ganiszRvros miznebi,
SemuSavdes rogorc pirveli rigis, aseve grZelvadiani moqmedebis sistema. miTiTebulia
samrewvelo sawarmos sabazro urTierTobebze gadasvlis rekomendaciebi.
f.wowkolauri
uak 681.3.057
1.d1.3. gadawyvetilebaTa miReba: turnirebis meTodi jgufuri (socialuri) gada-
wyvetilebebisaTvis. /v. Jukovini, n. CxikvaZe/. kibernetikis institutis SromaTa
krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _ gv. 116-119. _ ingl. (ix. referati 1.b1.31.).
uak 338.24
1.d1.4. trasekas satransporto derefnis saxelmwifo marTvis modelis Sesaxeb. /g.
leiaSvili, p. cagareiSvili/. ekonomika. _ 2002. _ #12. _ gv. 92-98. _ qarT.; rez.:
rus., ingl.
mimdinare etapze dRis wesrigSi dgas trasekas arealis qveynebSi saerTaSoriso
satranzito gadazidvebis organizaciul-samarTlebrivi da teqnikur-ekonomikuri
sakiTxebis Tanabarmomgebiani da samarTliani gadawyveta. saerTaSoriso satransporto
derefnis erovnuli monakveTis saxelmwifo regulirebis umTavres kriteriums unda
warmoadgendes misi komkurentunarianobiT gansazRvruli tvirTzidvis permanentuli
Sesatyvisoba MmTeli derefnis satransporto infrastruqturis saerTo
gamtarunarianobisadmi, mis yvelaze viwro adgilSi. SemoTavazebulia
mravalkomponentiani kompleqsuri kriteriumi, romelic iTvaliswinebs gadazidvis
alternatiuli marSrutis arCevaze gavlenis mqone mravali faqtoris analizs da
81
iZleva misi gamoyenebiT tvirTzidvis, ekonomikuri maCveneblebis prognozirebis da
calkeuli faqtorebis optimizebis saSualebas. cxr. 1, il. 2.
f. wowkolauri
uak 681.3.057
1.d1.5. gadawyvetilebaTa miReba III: arasruli sawyisi informacia. /v. Jukovini, z.
alimbaraSvili/. kibernetikis institutis SromaTa krebuli. _ 2002. _ t.2. _ #1-2. _
gv. 120-123. _ ingl. (ix. referati 1.b1.32.).
uak 63:06.04
1.d1.6. agraruli seqtoris saxelmwifo regulireba. /a. miSvelaZe/. ekonomika. _ 2003.
_ #1-2. _ gv. 47-55. _ qarT.; rez.: rus.
Tanamedrove pirobebSi agraruli bazris funqcionirebaSi aRiniSneba ori polarulad
sawinaaRmdego Sexeduleba: 1. saxelmwifom pirdapir araviTar SeTxvevaSi ar unda
moaxdinos gavlena agrarul bazarze da Semosavlebze, da 2. agrarul ekonomikaSi unda
xdebodes bazris mkacri regulireba, radgan igi saxelmwifo saqmianobis mTavari
sferoa. agraruli politikis gamtareblebi am or ukiduresobas Soris umetesad
Sualedur pozicias ikaveben. realurma pirobebma ki TvalsaCino gaxada, rom
saxelmwifo regulirebisa da mxardaWeris gareSe soflis meurneobas, ara marto
CvenTan sarisko samTo miwaTmoqmedebis qveyanaSi, aramed arc sxva qveyanaSi normaluri
funqcionireba ar SeuZlia. avtoris azriT saxelmwifo regulirebis mimarTulebebia:
am sferos realuri bazris formireba da funqcionireba; SeRavaTiani dafinanseba,
kreditebi, dazRveva da gadasaxadebi; soflis socialuri sferos ganviTareba;
sainvesticio samianobis mxardaWera, ZiriTadad lizingis gamoyenebiT da sxva. lit.
das. 6.
f. wowkolauri
d2. garemos dacva. ekologia
uak 502 (479)
1.d2.7. kavkasiis bunebrivi garemos dacvis perspeqtiva – СЕО. – 2002. – ГРИД. – 2002. –
98 gv. – rus.
saproeqto jgufis (CEO-группа) mimoxilvaSi naCvenebia, rom kavkasiis regioni
mTlianobaSi warmoadgens unikalur bunebriv simdidres. aRwerilia bunebrivi garemos
mdgomareoba, romelic efuZneba socialur-ekonomikuri mamoZravebeli Zalebis analizs,
ganxilulia bolo 30 wlis ganmavlobaSi (stokholmis 1972 wlis konferenciis
Semdeg) bunebrivi garemos Camoyalibebis tendenciebi. mimoxilvis mniSvnelovan nawils
warmoadgens sakiTxebi, romlebic exeba adamianis sisustes da daucvelobas bunebrivi
garemos, SeiaraRebuli konfliqtebis, siRaribisa da sxva faqtorebis winaSe.
aRniSnulia, rom kavkasiis regions ar eqceoda iseTi didi yuradReba, rogorc
centralur da aRmosavleT evropis sxva regionebs. ZiriTadi siZnele bunebisdacviTi
problemebis gadawyvetis aspeqtiT aris is, rom ar arsebobs kavkasiis regionis
sakmarisi transsasazRvro mniSvnelobis mqone meqanizmebi bunebisdacviT sferoSi
erToblivi RonisZiebebis Casatareblad. mimoxilvis erT-erTi mizania aseTi
TanamSromlobis inicireba. cxr. 8, il. 25, sqema 34, lit. das. 112.
T. CubiniSvili
82
uak 821
1.d2.8. Cernobilis avariis Sedegad afxazeTis teritoriis radioaqtiuri gaWuWyianebis
Sesaxeb. /v. kaSia/. mecniereba da teqnologiebi. _ 2003. _ #1-3. _ gv. 15-21. _ qarT.;
rez.: ingl., rus.
Cernobilis atomur eleqtrosadgurze katastrofis Sedegad moxda saqarTvelos
ukiduresi Crdilo-dasavleTis regionis _ afxazeTis teritoriis radioaqtiuri
gaWuWyianeba. sul mcire 40 km2-ze gaWuWyianebis done Seadgens (3,7÷18,5)•104 bek.m2-s.
gaWuWyianeba atarebs laqisebr xasiaTs. gamovlenilia 50 laqa, romlebSic eds
350•1014a.kg-1-s aRemateba. dRemde vlindeba 137Cs-is Semcveloba CaiSi. dafiqsirebulia
radioaqtiuli nivTierebaTa gadasvla niadagidan mcenareebSi da kvebis produqtebSi.
cxr. 4, il. 2.
d. vawaZe
uak 632.15+635.0.54
1.d2.9. garemos teqnogenuri dabinZurebis gavlena rkalWurWlian merqnian mcenareTa
karbiumis aqtivobaze. /e. lobJaniZe, m. gabunia, g. maTiaSvili/. samTo metyeveobis
institutis SromaTa krebuli. _ 2001. _ t. XXXVIII. _ gv. 109-119. _ qarT.; rez.:
rus., ingl.
teqnogenuri ingredientebis uaryofiTi gavlena xemcenareebze vizualurad yovelTvis
SesamCnevi ar aris, gansakuTrebiT ki sawyis etapze. merqnian mcenareTa fiziologiuri
mdgomareobisa da maTSi mimdinare sasicocxlo procesebis erT-erTi utyuari
maCvenebelia meoradi embrionaluri qsovilis-kambiumis aqtivobis mikroskopuli
analizi, savegetacio periodis manZilze, dinamikaSi. Catarebul dakvirvebaTa Sedegad
dadgenil iqna, rom teqnogenuri dabinZurebisadmi rezistentulobis TvalsazrisiT,
mdgrad saxeobebs SeiZleba mivakuTvnoT Cveulebrivi ifani, saSualod mdgrads _
mindvris (Cveulebrivi) Tela da TeTri akacia, xolo aramdgrads _ harTvisis muxa.
lit. das. 7.
d. vawaZe
uak 632.118.3
1.d2.10. radioizotopebis dagroveba mtknari wyalsatevebis mcenareebis mier. /n.
arabuli, n. buaCiZe, l. inwkirveli, g. gadelia, g. qarCava, i. mamageiSvili, m.
cicqiSvili, e. Sanava, e. WurRulia/. radiaciuli gamokvlevebi. _ 2002. t. X. _ #1-2.
_ gv. 224-230. _ qarT., rez.: rus., ingl.
eqsperimentSi Seswavlil iqna xangrZlivad arsebuli teqnologiuri warmoSobis
radioizotopebis migracia sistemaSi mcenare-wyali-mcenare. gansazRvrul iqna
akumulaciis koeficienti, rogorc cocxali aseve mkvdari mcenareebisaTvis.
eqsperimentis msvlelobis dros radioizotopebis Setana xdeboda sxvadasxva formiT:
qloridebis saxiT; cocxali mcenareuli qsovilebis gamonayofebis saxiT; mkvdari
organuli narCenebis gamoyofis saxiT. dadginda, rom mkvdari wyalmcenareebis biomasa
cocxal mcenareebTan erTad TamaSobs gansakuTrebul rols radioizotopebis
migraciaSi. stronciumis da ceziumis dagrovebis koeficientebi mkvdari mcenareebis
biomasis dros dauaxlovda cocxali mcenareebis analogiur koeficentebs. cxr. 2,
lit. das. 9.
avt.
uak 632.118.3
1.d2.11. mcenareebis roli wyalsatevebSi stroncium-90-is gadanawilebaSi. /n. buaCiZe,
r. diasamiZe, l. inwkirveli, g. gadelia, g. qarCava, i. mamageiSvili, m. cicqiSvili, e.
Sanava, e. WurRulia/. radiaciuli gamokvlevebi. _ 2002. _ t.X. _ #1-2. _ gv. 215-223.
_ qarT., rez.: rus., ingl.
83
mtknari wylis mcenareebis mniSvneloba gafantuli qimiuri elementebis migraciisa da
koncentraciis procesebSi uzarmazaria. biosferos damabinZurebel xelovnur
radioizotopebs Soris yvelaze did interess iwvevs stroncium-90, romelic
xasiaTdeba maRali naxevardaSlis periodiT, maRali radiotoqsikurobiT da biocenozSi
mniSvnelovani migraciis unariT. eqsperimentul pirobebSi wyalmcenareTa rolis
gansazRvris Sesafaseblad naSromSi mocemulia wyalsatevebSi stroncium-90-is qcevis
Seswavlis Sedegebi. cxr. 5, lit. das. 9.
avt.
uak 631.46(479.22)
1.d2.12. didi kavkasionis aRmosavleT nawilis niadaguri safaris agroekologiuri
daraioneba (saqarTvelos farglebSi). /r. mardaleiSvili, m. TvalavaZe, r. loliSvili,
n. qisiSvili, n. jebisaSvili/. namski-s SromaTa krebuli. _ 2002. _ gv. 22-28. _ qarT.;
rez.: rus., ingl.
didi kavkasionis aRmosavleT nawilis da misi samxreTuli ferdobebis ganStoebebi
(mTiuleTis, gudamayris, qarTlis, kaxeTis da gaRmiTa mxaris kaxeTis kavkasioni)
ukaviaT mTa-mdeloTa da mTa-tyis niadagebs. regionis bunebrivi da sameurneo pirobebi
xelsayrelia momTabare mecxoveleobis ganviTarebisaTvis. niadaguri safaris
agroekologiuri daraionebis sistema warmoadgens teritoriis dayofas bunebrivi
pirobebis cvalebadobis kanonzomierebaTa gaTvaliswinebiT. regionSi gamoyofilia
Semdegi taqsonomiuri erTeulebi: mTis niadaguri provincia, niadaguri mxare, raioni
da qveraioni. agroekologiuri daraionebis yuradReba gamaxvilebulia klimaturi
pirobebis raodenobriv maCveneblebze, reliefze, niadagwarmomqmneli qanebis xasiaTze,
mcenareul safarze. niadaguri maCveneblebis qimiuri Semadgenlobis, agrosawarmoo
dajgufebis da bonitirebis elementebis mixedviT regionSi gamoyofilia 5
agroekologiuri raioni. raionebis mixedviT mocemulia niadagis nayofierebis
amaRlebis da dacvis RonisZiebebi. cxr. 1, lit. das. 5.
avt.
uak 574.9+630.12(479.22)
1.d2.13. saqarTvelos tyis biomravalferovneba. /a. TaTeiSvili/. Sss akademiis SromaTa
krebuli. _ 2002. _ IV. _ gv.132-134 _ qarT., rez.: qarT., ingl.
naSromSi ganxilulia tyis mravalferovani socialur-ekologiuri mniSvneloba,
sanitarul-hogienuri daniSnuleba da sxva. lit. das. 2.
avt.
d3. statistika
uak 311.2
1.d3.14. daukvirvebadi ekonomika da misi gazomvis problemebi. /T. beriZe, r. waqaZe/.
socialuri ekonomika. _ 2003. _ #2. _ gv. 9-25. _ qarT.
ganxilulia sameurneo operaciebis aRricxvis sisrulis - ekonomikuri saqmianobis
Sedegebis sruli moculobiT gaTvaliswinebis erT-erTi mTavari problema-
daukvirvebadi ekonomikuri saqmianobis gazomva. ganxilulia cnebis daukvirvebadi ekonomika orgvari gageba _ regulirebuli statistikuri dakvirvebebis TvalsazrisiT
da erovnuli angarisebis Sedgebnis TvalsazrisiT. daxasiaTebulia misi Sefasebis
statistikuri meTodebi. cxr. 1.
f. wowkolauri
uak 331.2
84
1.d3.15. minimaluri xelfasis dadgenis socialur-ekonomikuri aspeqtebi. /s.
vardiSvili/. socialuri ekonomika. _ 2003. _ #3. _ gv. 17-26. _ qarT. (ix. referati
1.a2.17.).
d4. saerTo dargobrivi da dargTaSorisi problemebi
uak 37.378:331.6
1.d4.16. saganmanaTleblo momsaxurebis bazris zogierTi aspeqti. /e. baraTaSvili/.
ekonomika. _ 2003. _ #1-2. _ gv. 56-63. _ qarT.; rez.: rus., ingl.
yoveli umaRlesi saswavlebeli dgas iseTi problemis winaSe, rogoricaa konkretuli
bazris arseboba, misi moculobisa da ganviTarebis tendenciebis Seswavla. aucilebeli
xdeba im faqtorTa analizi, romlebic zegavlenas axdenen saganmanaTleblo
momsaxurebis momxmarebelTa damokidebulebaze momsaxurebis mimwodeblebis mimarT.
saswavlo dawesebulebebis mier miznobrivi marketingis realizebis sawyisi etapia
bazris segmentacia. segmentacia garkveul dros moiTxovs, dakavSirebulia materialur
xarjebTan. amitom saWiroa periodulad Sefasdes, Tu ramdenad efeqturia segmentireba
da ras iZleva igi saboloo Sedegis saxiT. marketinguli saqmianobis organizacia
damokidebulia saswavleblis specifikasa da misi biujetis SesaZleblobaze. avtoris
azriT es saqmianoba unda iwyebodes strategiuli miznebis formirebiT, rasac unda
moyves saswavleblis garemos marketinguli analizi, da bolos, procesis efeqtianobis
Sefaseba. cxr. 2, il. 2, lit. das. 1.
f. wowkolauri
uak 577.1
1.d4.17. bioteqnologiaSi samecniero biznesis ganviTarebis Taviseburebebi, tendenciebi.
/r. kvaracxelia, n. aleqsiZe/. ekonomika. _ 2002. _ #10-11. _ gv. 55-57. _ qarT.; rez.:
rus.
Tanamedrove tapze axali teqnologiebisadmi interesi, ekonomikaSi maTi gamoyenebis
efeqtianobiT aixsneba. yovelma qveyanam unda airCios is teqnologiuri sistema,
romelic mis socialur, ekonomikur da kulturul pirobebs Seesabameba.
bioteqnologiis ganviTarebis politikuri garemo sabazro-komerciul konteqstSi
sxvadasxvaa ganviTarebuli da ganviTarebadi qveynebisaTvis. isini ara marto arsebiTad
gansxvavebul SesaZleblobebs floben kvlevebis stimulirebisa da warmarTvisaTvis,
aramed erTmaneTisagan mkveTrad gasxvavdebian praqtikuli miznebiTac. misi warmoebis
strategia sam ZiriTad tipad Camoyalibda: grZelvadiani niSi, teqnologiuri Sto,
moklevadiani niSi. yvelaze xSirad gvxvdeba Sereuli strategia. avtoris azriT,
ekonomikis saxelmwifo regulirebis axali formebisa da meTodebis gamoyenebis
gamocdileba adgilobrivi pirobebis Sesabamisad unda iqnes gamoyenebuli gardamaval
periodSi. mis safuZvelze unda ganisazRvros bioteqnologiaSi samecniero biznesis
ganviTarebis miznobrivi programis ZiriTadi mimarTulebebi. lit. das. 3.
f. wowkolauri