KPSS2017

30.Eğitimde

yıl

önce bİz sorduk

soru62

80 Soruda

konu anlatımlı

pratik bilgiler

sınavlara en yakın özgün sorular ve açıklamaları

çıkmış sorular ve açıklamaları

EĞİTİM BİLİMLERİ

ÖĞRETİM İLKE veYÖNTEMLERİ

Komisyon

KPSS ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

ISBN 978-605-318-484-3

Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.

© Pegem AkademiBu kitabın basım, yayım ve satış hakları

Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti. ne aittir.Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri,kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıtya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.

Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır.Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında

yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınlarısatın almamasını diliyoruz.

“Bu kitapta yer alan geçmiş yıllarda ÖSYM'nin yapmış olduğu sınavlardaki ÇIKMIŞ SORULAR'ın her hakkı ÖSYM'ye aittir. Hangi amaçla olursa olsun, tamamının veya bir kısmının kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması, yayımlanması ÖSYM'nin yazılı izni olmadan yapılamaz. Pegem Akademi Yayıncılık telif ücreti ödeyerek bu izni almıştır.”

17. Baskı: Temmuz 2016, Ankara

Yayın-Proje: Ümit DilaverDizgi-Grafik Tasarım: Hilal Sultan Coşkun

Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı

Baskı: Vadi Grup Ciltevi A.Ş.İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105

Yenimahalle/ANKARA(0312 394 55 91)

Yayıncı Sertifika No: 14749Matbaa Sertifika No: 26687

İletişim

Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARAYayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51

Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08

Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60

İnternet: www.pegem.netE-ileti: pegem@pegem.net

SUNU

Değerli Öğretmen Adayları,

Bu kitap Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) Eğitim Bilimleri Testinde önemli bir yer tutan “Öğretim İlke ve Yöntemleri” kapsamındaki yaklaşık 21 soruyu etkili bir şekilde çözebilmeniz amacıyla hazırlanmıştır.

Kitap, sorulmuş ve sorulması olası soruların titizlikle incelenmesiyle meydana getirilmiş olup;

Eğitimle İlgili Temel Kavramlar, Öğretim İlkeleri ve Öğretim Stratejileri,

Öğretme-Öğrenme Yaklaşımları (Modelleri-Kuramları),

Öğretim Yöntemleri,

Öğretim Teknikleri,

Kavram Öğretimi,

Öğrenme Stratejileri, Öğrenme Stilleri ve Üst Düzey Zihinsel Beceriler

bölümlerinden oluşmaktadır.

Kitapta; bölümlerin sınav formatına uygun ve soru çözümünü kolaylaştıracak bir şekilde ele alın-masına ve bilgilerin açık ve anlaşılır bir dille ifade edilmesine, bilginin resim ve şekillerle somut-laştırılmasına ve tablolarda akılda kalıcı biçimde sunulmasına özen gösterilmiştir.

Her ünitenin sonunda,

özet, bulmaca, doğru - yanlış testi, boşluk doldurma, çözümlü test, cevaplı test ve çıkmış sorulara;

yer verilmiştir.

Bu kitabın hazırlanmasında yardım, destek ve katkılarını esirgemeyen meslektaşlarımıza, PEGEM AKADEMİ yayınevi ve dershanesi çalışanları ile öğrencilerine teşekkürü bir borç biliriz.

Bu kitap, uzun bir birikimin ve yoğun bir emeğin ürünüdür. Kitapla ilgili görüş ve önerile-riniz bu ürünün niteliğini daha da arttıracaktır. Değerli görüş ve önerilerinizi lütfen bizimle pegem@pegem.net aracılığıyla paylaşınız.

Kitabın çalışmalarınızda yararlı olması dileğiyle KPSS’de ve meslek hayatınızda başarılar.

1. BÖLÜMEğitimle İlgili Temel

Kavramlar, Öğretim İlkeleri ve Öğretim Stratejileri

ÖĞRETME - ÖĞRENME SÜRECİNDE TEMEL KAVRAMLAR ........................................................... 4

1. Yaklaşım/Model ................................................ 42. Strateji .............................................................. 43. Yöntem ............................................................. 44. Teknik ............................................................... 45. Taktik ................................................................ 4

ÖĞRETİM İLKELERİ ............................................... 4

1. Hedefe Görelik (Amaca uygunluk) ................... 5

2. Öğrenciye Görelik (Çocuğa uygunluk) ............. 5

3. Yaşama Yakınlık (Hayatilik) .............................. 5

4. Somuttan Soyuta.............................................. 5

5. Bilinenden Bilinmeyene .................................... 6

6. Kolaydan Zora (Basitten Karmaşığa) ............... 6

7. Yakından Uzağa ............................................... 7

8. Açıklık (Alenilik) ................................................ 7

9. Etkin Katılım (Aktivite/İş) .................................. 8

10. Güncellik (Aktüalite) ....................................... 8

11. Ekonomiklik .................................................... 9

12. Bütünlük ......................................................... 9

13. Sosyallik ......................................................... 9

14. Bilgi Ve Becerilerin Güvence Altına Alınması 9ÖĞRETİM STRATEJİLERİ ...................................... 9

A. Sunuş Yoluyla Öğretim Stratejisi ................... 10

B. Buluş Yoluyla Öğretim Stratejisi ..................... 11

C. Araştırma - İnceleme Yoluyla Öğretim Stratejisi ......................................................... 12

“FARKI NASIL BULDUM ?” SORULARININ ÇÖZÜMLERİ .......................................................... 16BULMACA .............................................................. 17DOĞRU - YANLIŞ TESTİ ....................................... 18BOŞLUK DOLDURMA ........................................... 19ÇÖZÜMLÜ TEST .................................................... 20ÇÖZÜMLER ........................................................... 26CEVAPLI TEST ...................................................... 29ÇIKMIŞ SORULAR ................................................. 33

ÇIKMIŞ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ ....................... 35

2. BÖLÜMÖğretim Yaklaşımları ve

Modelleri

YAPILANDIRMACILIK ........................................... 40ÇOKLU ZEKÂ ........................................................ 43PROJE TABANLI ÖĞRENME ............................... 46PROBLEME DAYALI ÖĞRENME (PDÖ) .............. 48AKTİF ÖĞRENME ................................................. 50OKULDA ÖĞRENME ............................................ 51TAM ÖĞRENME .................................................... 53ETKİLİ ÖĞRETİM MODELİ ................................... 56TEMEL ÖĞRETME MODELİ ................................. 57İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRETİMMODELİ ................................................................. 58ÖĞRETİM DURUMLARI MODELİ ......................... 60BASAMAKLI ÖĞRETİM ........................................ 63KUANTUM ÖĞRENME ......................................... 64BEYİN TEMELLİ ÖĞRENME ................................ 65İNTERNET TABANLI ÖĞRENME ......................... 66UZAKTAN EĞİTİM ................................................. 66HARMANLANMIŞ (KARMA) EĞİTİM .................... 67YAŞAM BOYU ÖĞRENME ................................... 67

BULMACA .............................................................. 68DOĞRU - YANLIŞ TESTİ ....................................... 69BOŞLUK DOLDURMA ........................................... 70ÇÖZÜMLÜ TEST .................................................... 71ÇÖZÜMLER ........................................................... 76CEVAPLI TEST ...................................................... 78ÇIKMIŞ SORULAR ................................................. 82ÇIKMIŞ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ ....................... 87

İÇİNDEKİLER

vi

3. BÖLÜMÖğretim Yöntemleri

ANLATIM YÖNTEMİ .............................................. 94ÖRNEK OLAY YÖNTEMİ ...................................... 95PROBLEM ÇÖZME ............................................... 97GÖSTERİP-YAPTIRMA ......................................... 98TARTIŞMA YÖNTEMİ ........................................... 99

1. Büyük Grup Tartışması................................. 100

2. Vızıltı Grupları .............................................. 100

3. Zıt Panel ....................................................... 101

4. Kollegyum .................................................... 101

5. Münazara ..................................................... 102

6. Panel ............................................................ 103

7. Forum ........................................................... 104

8. Sempozyum (Bilgi Şöleni) ............................ 105

9. Seminer ........................................................ 105

10. Sokrat Semineri.......................................... 106

11. Sokratik Tartışma ........................................ 107

12. Fikir Taraması............................................. 108

13. Açık Oturum ............................................... 108

14. Çember Tartışma........................................ 109

15. Çalıştay (Workshop) ................................... 109

BULMACA ........................................................... 112

DOĞRU - YANLIŞ TESTİ ................................... 113

BOŞLUK DOLDURMA ........................................ 114

ÇÖZÜMLÜ TEST ................................................. 115

ÇÖZÜMLER ........................................................ 119

CEVAPLI TEST ................................................... 121

ÇIKMIŞ SORULAR .............................................. 123

ÇIKMIŞ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ .................... 125

4. BÖLÜMÖğretim Teknikleri

A. GRUPLA ÖĞRETİM TEKNİKLERİ.................. 130

I. Beyin Fırtınası ............................................... 130

II. Fikir Taraması ............................................... 132

III. Beyin Eseri .................................................. 132

IV. Soru Cevap ................................................. 132V. Mikro Öğretim .............................................. 133VI. Ekiple Öğretim ............................................ 134VII. Benzetim ................................................... 134VIII. Analoji ve Metafor ..................................... 135IX. Sinektik ...................................................... 136X. Argümantasyon ........................................... 136XI. Kartopu ....................................................... 137XII. Altı Düşünce Şapkası ................................ 137XIII. Altı Uygulama Ayakkabısı ......................... 138XIV. Eğitsel Oyunlar ......................................... 139XV. İstasyon ..................................................... 140XVI. Gösteri (Demonstrasyon) ......................... 140

XVII. Görüş Geliştirme ..................................... 141

XVIII. Köşelenme ............................................. 142

XIX. Konuşma Halkası ..................................... 142

XX. Rol Oynama .............................................. 143

XXI. Drama....................................................... 145

XXII. Tahmin Gözlem Açıklama (TGA Diyagramı) .146

XXIII. 5N 1K ..................................................... 146

XXIV. Tarihsel Empati ....................................... 147

XXV. Akrostiş ................................................... 147

XXVI. Öykü Oluşturma/Tamamlama ................ 148

XXVII. Arkası Yarın .......................................... 148

XXVIII. Dedikodu .............................................. 148

XXIX. Pazaryeri ................................................ 149B. BİREYSEL ÖĞRETİM TEKNİKLERİ ............... 149

I. Programlı Öğretim ......................................... 149

II. Bilgisayar Destekli Öğretim .......................... 151

III. Bireyselleştirilmiş Öğretim (Keller Planı) ..... 152

Bireyselleştirilmiş Öğretim Teknikleri .......... 152

IV. Bilişsel Çıraklık ............................................ 153

V. Tutor Destekli Eğitim .................................... 154

VI. Akran eğitimi ............................................... 154C. SINIF DIŞI ÖĞRETİM TEKNİKLERİ ............... 155

I. Gezi ............................................................... 155

vii

II. Gözlem ......................................................... 156

III. Görüşme .................................................... 156

IV. Sergi ............................................................ 157

V. Ev ödevi ....................................................... 157ÖĞRETİM TEKNİKLERİNE YÖNELİK İPUÇLARI 159FARKI NASIL BULDUM SORULARININ ÇÖZÜMLERİ ........................................................165BULMACA ............................................................166DOĞRU YANLIŞ TESTİ ......................................167BOŞLUK DOLDURMA TESTİ ..............................168ÇÖZÜMLÜ TEST ..................................................169ÇÖZÜMLER .........................................................174CEVAPLI TEST ....................................................176ÇIKMIŞ SORULAR ...............................................183ÇIKMIŞ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ .....................188

5. BÖLÜMKavram Öğretimi

OLGU KAVRAM VE İLKE İLİŞKİSİ ...................... 194KAVRAM ÖĞRETİMİ TEKNİKLERİ ..................... 195

I. KAVRAM HARİTALARI ................................. 195

Kavram Haritası Türleri ............................... 196

1. Örümcek Ağı Harita ............................... 196

2. Olaylar Zinciri .......................................... 196

3. Hiyerarşik Harita (Akış Şeması) ............. 197II. ZİHİN HARİTALARI ...................................... 198III. BİLGİ HARİTALARI ..................................... 199IV. V- DİYAGRAMI ............................................ 201V. KAVRAM KARİKATÜRLERİ ......................... 201VI. KAVRAM KARGAŞASI YARATMA TEKNİĞİ 203VII. KAVRAM AĞI (Semantik Ağ) ..................... 203VIII. BALIK KILÇIĞI .......................................... 204IX. ANLAM ÇÖZÜMLEME TABLOSU .............. 206X. YAPILANDIRILMIŞ GRİD ............................ 208XI. KAVRAMSAL DEĞİŞİM METİNLERİ .......... 209XII. İKİ AŞAMALI TEŞHİS TESTLERİ.............. 210XIII. TEKZİP (ÇÜRÜTME) METİNLERİ ............ 211XIV. KELİME İLİŞKİLENDİRME TESTLERİ (KİT) 212XV. TANILAYICI DALLANMIŞ AĞAÇ (TDA) .... 212XVI. ÇALIŞMA YAPRAKLARI .......................... 213XVII. ÖĞRETİM YAPRAKLARI ........................ 215

KAVRAM ÖĞRETİM TEKNİKLERİNE YÖNELİK İPUÇLARI .............................................................216

FARKI NASIL BULDUM SORULARININÇÖZÜMLERİ ........................................................220

BULMACA ............................................................221

DOĞRU YANLIŞ TESTİ ......................................222

BOŞLUK DOLDURMA TESTİ ..............................223

ÇÖZÜMLÜ TEST ..................................................224

ÇÖZÜMLER .........................................................227

CEVAPLI TEST ....................................................229

ÇIKMIŞ SORULAR ...............................................232

ÇIKMIŞ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ .....................233

6. BÖLÜMÖğrenme Stilleri ve Üst

Düzey Düşünme Becerileri

A. ÖĞRENME STRATEJİLERİ ............................ 238B. ÖĞRENME STİLLERİ ..................................... 239

I. Yaşantı Temelli Öğrenme Modeli (Kolb) ........ 241

II. Dunn Ve Dunn Öğrenme Stilleri Modeli ....... 243

III. Gregorc Öğrenme Stilleri Modeli ................ 244C. ÜST DÜZEY DÜŞÜNME BECERİLERİ .......... 245

IV. Eleştirel Düşünme ....................................... 245

V. Yaratıcı Düşünme........................................ 246

VI. Yansıtıcı düşünme ..................................... 248

VII. Metabilişsel Düşünme................................ 249

VIII. Bilimsel Düşünme Becerileri ..................... 250

IX. Yakınsak ve Iraksak Düşünme Becerileri ... 253

X. Yanal Düşünme ........................................... 253

XI. Analitik Düşünme ........................................ 253

BÖLÜME YÖNELİK İPUÇLARI ............................254

FARKI NASIL BULDUM SORULARININ ÇÖZÜMLERİ ........................................................257BULMACA ............................................................258DOĞRU YANLIŞ TESTİ ......................................259BOŞLUK DOLDURMA TESTİ ..............................260ÇÖZÜMLÜ TEST ..................................................261ÇÖZÜMLER .........................................................264CEVAPLI TEST ....................................................266ÇIKMIŞ SORULAR ...............................................268ÇIKMIŞ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ .....................269BULMACA ÇÖZÜMLERİ ......................................270DOĞRU - YANLIŞ TESTİ CEVAPLARI ................272BOŞLUK DOLDURMA CEVAPLARI ....................273

KAYNAKÇA ..........................................................275

EĞİTİMLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR, ÖĞRETİM İLKELERİ VE ÖĞRETİM STRATEJİLERİ

➢ EĞİTİMLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

➢ ÖĞRETİM İLKELERİ

➢ ÖĞRETİM STRATEJİLERİ

“Ne kadar bilirsen bil, anlatabildiklerin karşındakinin anlayabileceği kadardır.”MEVLÂNÂ

20152016

2012

2011

2010

2010-2

2009

2008

2007

2006

2005

2013

20141

3

4

2

2

2

3

2

2

1

2

22

KAVRAM HARİTASI

Strateji

Taktik

Yöntem

Teknik

Yaklaşım/Model

Temel Kavramlar

Öğrenciye Görelik

Bilinenden Bilinmeyene

Bilgi ve Becerinin Güvence

Altına Alınması

Somuttan Soyuta

Yakından Uzağa

Kolaydan Zora

Açıklık

EkonomiklikGüncellik (Aktüalite)

Bütünlük

Etkin Katılım

Sosyallik

Hedefe Uygunluk

Hayatilik (Yaşama Yakınlık)

Öğretim İlkeleri

Sunuş (Ausubel)

Buluş (Bruner)

Araştırma-İnceleme(John Dewey)

Öğretim Stratejileri

Bölüm Öncesi

Bu bölümde öğrenme-öğretme sürecinde kullanılan

yaklaşım, strateji, yöntem, teknik ve taktik gibi temel

kavramların, öğretim ilkeleri ve öğretim stratejileri-

nin öğretimi amaçlanmıştır. Öğretim ilkeleri “hedef

ve kazanımlara ulaştıran, doğruluğu bilimsel olarak

kanıtlanmış, her yaş ve düzey için genel kabul görmüş

öğretim sürecini düzenleme uygulamaları” olarak

tanımlanmaktadır. Bu özellikleri açısından hemen

hemen her yıl bu konudan soru gelmektedir. Öğretim

ilkeleri ile ilgili sorular genellikle öğrenme-öğretme

sürecinde yapılan uygulama örneklerinden sorulmak-

tadır. Öğretim stratejileri hedef ve kazanımlara ulaş-

mada kullanılan en genel yol alarak açıklanmaktadır.

Ayrıca öğretim stratejisi, seçilecek öğretim yöntem

ve tekniklerin belirlenmesinde etkili rol oynayan genel

bir belirleyicidir. Bu konudan da hemen hemen her yıl

soru gelmektedir. Öğretim stratejileriyle ilgili sorular

ağırlıklı olarak stratejilerin uygulanış adımlarından

gelmektedir. Bu yüzden öğretim stratejilerinin nasıl

uygulandığını bilmek önemlidir.

Abaküsle öğrenir bizim ülkenin çocukları sayma sayılarını, basit toplama ve çıkarma işlem-

lerini. Köylük yerde çocukların abaküsü olmaz sanmayın. Nohut, fasulye, fındık. Yapılan

tarıma göre değişse de buralarda organik abaküs kullanılır anlayacağınız. Çünkü ilkokul

birinci sınıf çocukları somut işlemler dönemindedir. Önce somut, sonra soyut öğrenme-

yi tercih ederler; ki eğitimde çocukların düzeyi, ilgisi, yeteneği ve ihtiyaçlarıdır asıl olan.

Bildiklerinden başlarsanız öğretmeye güven kazanıp bilmediklerini daha rahat öğrenirler.

Yakından başlarsın gezmeye, görmeye, öğrenmeye ve sevmeye. Sonra sıra uzaklara gelir.

Uzakları bilmek için önce yakını görmek gerekir neticede. Her insan kolay işleri yapar ve

yapmak başarma duygusu oluşturur. Bu yüzden zordan öğretmeye başlamaz öğretmenler.

Hiç bilgisi olmayana bir şeyleri buldurmak zordur aslında. Şarkıda dediği gibi “öğretmen

öğretir alfabeyi” ve birçok başka bilgiyi. Bunu yaparken örnekler verir, anlaşılır dilde konu-

şur. Bir bilgiyi sunarken açık ve anlaşılır olmak önemlidir. Yoksa senin anlattığın değildir

mühim olan, karşındakinin ne anladığıdır. Eğitimde bazen sezgisel yollarla ulaşır çocuklar

neticeye kimi zaman da bilimsel yollarla. Yani bazen sezerek bulurlar bazen de araştırarak.

Buluş yoluyla öğrenmede sezgisel yolla çözülecek problemler vardır, araştırma inceleme

de bilimsel yolla çözülecek problemler. Sunuş yolunda ise “no problem.” Ama nasıl öğre-

tirse öğretsin öğretmen, öğrencileri dersin işlenişine dâhil etmelidir. Planlı çalışmayı ve en

kısa zamanda az para harcayarak hedefe ulaşma becerisi kazandırılmalıdır çocuklara. Sa-

dece zihne değil, çocukların tüm yönlerinin gelişimine odaklanmalıdır öğretmenler. Güncel

bilgilerle olup bitenin farkına vardırılmalıdır çocuklar. Bihaber yaşamak iyi değildir çünkü

eğitim hayatın ta kendisidir. Gerçek yaşamda ne kadar işe yararsa öğrenilenler o kadar

işlevsel olur.

YAŞAMDAN

TEMEL KAVRAMLAR, ÖĞRETİM İLKELERİ ve

ÖĞRETİM STRATEJİLERİ

1. BÖLÜM

4

ÖĞRETME-ÖĞRENME SÜRECİNDE

TEMEL KAVRAMLAR

1. Yaklaşım/Model: Öğretimin temelini oluşturan temel felsefeyi açıklayan genel bir bakış açısıdır. Yaklaşım/model öğretimin nasıl olması gerektiği hakkında öğrenme kuramlarını temele alarak ge-nel görüş bildirir. Öğretim yaklaşımlarının sayısı oldukça fazladır. Örneğin; yapılandırmacılık, tam öğrenme, işbirliğine dayalı öğrenme ve yaşam boyu öğrenme birer yaklaşımdır.

2. Strateji: Amaçlara ulaşmayı sağlayan ve öğren-me ve öğretim yönteminin seçimine yön veren genel bir plan ve tasarımdır. Öğretim stratejisi bir yandan işlenecek dersin genel bir çerçevesini çi-zerken bir yandan da ders esnasında öğretmen ve öğrencilerin rollerini belirler. Öğretim stratejileri üç tanedir; Sunuş yoluyla öğretim, buluş yoluyla öğretim ve araştırma-inceleme yoluyla öğretim.

3. Yöntem: Amaçlara ulaşmak için bilinçli olarak se-çilen ve izlenen düzenli yoldur. Öğrenme ünitesi-nin hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla öğretim stratejisine uygun şekilde kullanılan bir öğretme yoludur. Öğretim yöntemleri beş tanedir: Anlatım, tartışma, örnek olay, problem çözme ve gösterip-yaptırma.

4. Teknik: Bir öğretme yöntemini uygulamaya koy-ma biçimi ya da sınıf içinde yapılan işlemlerin bütünüdür. Teknikler, öğretme biçimini ve yönte-mini uygulamaktır. Öğretim tekniklerinin sayısı çok fazladır. Çünkü dersi farklı tekniklerle işlemek önemlidir. Örneğin; istasyon, soru-cevap, görüş geliştirme, drama, benzetim ve beyin fırtınası bi-rer tekniktir.

5. Taktik: Sınıfta belirli bir konu işlenirken geçen bir kavram ya da ilkenin ne olduğuna ilişkin sorulan soruyu yanıtlarken seçilen kısa yoldur. Çevre ko-şulları üzerine kurulmuş planlı, ayrıntılı ve özel bir eylem planıdır. Örneğin, öğrencilerinin düşünme becerilerini geliştirmek isteyen bir öğretmenin be-yin fırtınası, görüş geliştirme ve altı şapkalı düşün-me gibi teknikleri kullanmaya karar vermesi birer taktiktir. Seçilen taktikler öğretmenden öğretmene farklılık gösterebilir.

KPSS’de Çıkmış SoruBir dersin;• genel çerçevesinin çizilmesinde,

• öğrenci ve öğretmen rollerinin belirlenmesinde

• amacın gerçekleştirilmesine yönelik işlemlerin belir-lenmesinde

aşağıdakilerden hangisi temel belirleyicidir?A) Değerlendirmenin amacıB) Dersin gün içindeki saatiC) Okulun sosyoekonomik şartlarıD) Öğretim stratejisiE) Yıllık çalışma planı

Çözüm: Öğretim stratejisi, dersin kazanımlarına ulaşmak için izlenen genel yoldur. Yani o günkü ders ya da ders saatlerinin işlenişindeki genel çerçeveyi belirler. Ayrıca öğ-retim stratejisi, öğretmen ve öğrencilerin dersteki rollerini belirler. Örneğin sunuş yolu stratejisinde öğretmen aktif, or-ganize edici ve aktarıcı, öğrenciler alıcı rolündeyken, buluş yolu stratejisinde öğretmen rehber, öğrenciler aktif öğrenici rolündedir. Tüm bunlarla birlikte öğretim stratejisi, amacın gerçekleştirilmesine yönelik yöntem, teknik ve araç-gereç-lerin belirlenmesine yön verir. Örneğin sunuş yolu stratejisi kullanılacaksa beraberinde anlatım yöntemi, soru-cevap tekniği ve kavram haritası kullanılabilir. Cevap D

ÖĞRETİM İLKELERİ

Öğretim ilkeleri “hedef ve kazanımlara ulaştıran, doğ-ruluğu bilimsel olarak kanıtlanmış, her yaş ve düzey için genel kabul görmüş öğretim sürecini düzenleme uygulamalarıdır.” Öğretim ilkeleri içeriğin ve ders kitaplarının düzenlenmesinde, öğrenme-öğretme sürecinin planlanması, uygulanması ve değerlendi-rilmesinde önemli rol oynar. Başlıca öğretim ilkeleri şunlardır;

Hedefe görelik (Amaca uygunluk) Öğrenciye görelik (Çocuğa uygunluk) Yaşama yakınlık (Hayatilik) Somuttan soyuta Bilinenden bilinmeyene Kolaydan zora (Basitten karmaşığa) Yakından uzağa Açıklık (Alenilik) Etkin katılım (Aktivite/İş) Güncellik (Aktüalite) Ekonomiklik Bütünlük Sosyallik Bilgi ve becerinin güvence altına alınması

5

1. Hedefe Görelik (Amaca uygunluk)

Eğitimin temel gayesi bireyde istendik davranış değişiklikleri oluşturarak hedeflere ulaşmaktır. Hedeflere ulaşmak için amaca hizmet eden ve hedefe ulaşmayı kolaylaştıran uygulamalar dü-zenlenmelidir. Derste ulaşılacak kazanımlar doğ-rultusunda öğrenme-öğretme sürecinin yapılandı-rılmasına hedefe görelik denir. Bu yüzden hedefe uygun düzenlemeler yapmak için öğretmenler ön-celikle hedefin hangi alanda olduğunu (bilişsel, duyuşsal, devinişsel) belirlemeli sonrasında ise hedefin hangi düzeyde olduğunu saptamalı ve buna uygun yöntem/teknikler seçmelidir.

“Denge hareketleri yapar” kazanımı deviniş-sel alanda bir kazanımdır. Dolayısıyla daha çok bilişsel alanda etkili olan anlatım yönte-mi ve hem bilişsel hem de duyuşsal alanda etkili olan tartışma yöntemi bu kazanım için uygun değildir. Öğretmen bu kazanım için devinişsel alanda etkili olan gösterip-yaptır-ma yöntemini seçmelidir.

Görüldüğü gibi hedefe görelik sorularında dikkat edilmesi gereken hedefle, öğretim süreci arasın-daki uyumluluk düzeyidir.

2. Öğrenciye Görelik (Çocuğa uygunluk)Öğretmenlerin öğrenme-öğretme sürecini düzen-lerken öğrencilerin gelişim düzeyi, hazırbulunuş-luğu, ihtiyaç, ilgi, yetenek, beklenti ve bireysel farklılıklarını dikkate alması, öğrenciye görelik il-kesidir. Bu yüzden farklı eğitim düzeylerinde farklı süreçler düzenlenir. Çağdaş eğitim kuramlarına ve programlarına göre öğrenci öğrenme-öğretme sürecinin merkezinde yer almalı, öğretmen öğren-cilere rehberlik etmelidir.

Okul öncesi eğitim çocukları “işlem önce-si dönemde” oldukları için programda dört işlem becerisi ile çözülebilen problemlere yer verilmemesi öğrenciye görelik ilkesi ile ilgilidir ya da okul öncesi dönemde anlatım yöntemi kullanmak yerine oyuna dayalı et-kinliklerle sürecin işlenmesi öğrenci görelik ilkesinin gereğidir. Çünkü bu dönemdeki ço-cuklar dinleyerek öğrenmek yerine yaparak-yaşayarak öğrenme eğilimindedir.

UNUTMA

3. Yaşama Yakınlık (Hayatilik)

Yaşama yakınlık ilkesi, okulda verilen eğitimin gerçek hayatla ilişkilendirilmesi veya gerçek ya-şamda işlevsel olması, işe yaraması anlamına gelmektedir. Bireye ihtiyaç duyduğu gerekli bilgi-lerin öğretilmesi hayatilik ilkesi ile ilgilidir.

Toplama ve çıkarma işlemini öğrenen ço-cuklara performans görevi olarak ebeveyn-leri ile birlikte gittikleri bir markette alışverişi yapma, alınanları hesaplama, ödeme yap-ma ve para üstü alıp-verme ödevinin veril-mesi okulda öğrenilenlerin gerçek yaşamla ilişkilendirilmesine yönelik uygulamalardır.

UNUTMA

4. Somuttan Soyuta

Somuttan soyuta ilkesi, bilgilerin öncelikle çok sa-yıda (özellikle de dokunma duyusu) duyu organı-nı harekete geçirecek şekilde somut, sonrasında soyut olarak öğretilmesidir. Piaget’in zihinsel ge-lişim dönemleri dikkate alındığında işlem öncesi dönem (okul öncesi) ve somut işlemler dönemi (il-kokul) öğrencileri için soyut kavramlar çok anlamlı değildir. Yine Edgar Dale’nin yaşantı konisi dik-kate alındığında çok sayıda duyu organına hitap eden somut öğrenmeler daha kalıcıdır. Dale’ye göre öğrenme somuttan soyuta ve basitten kar-maşığa doğru düzenlenmelidir. Öğrenme-öğret-me sürecini somutlaştırmak için gerçek nesneler, numuneler, modeller, maketler, eşyalar ve nesne-ler kullanılabilir.

6

İlkokul birinci sınıf öğrencilerine toplama iş-lemi öncelikle fındık, fasulye vb. gerçek nes-nelerle veya abaküs gibi araçlarla yaptırılıp, sonrasında rakam sembolleriyle yaptırılma-sı somuttan soyuta ilkesi ile ilgilidir.

-

UNUTMA

KPSS’de Çıkmış SoruBir sınıf öğretmeni, ilkokula yeni başlayan öğrencileri-nin, zihinlerinde sayı kavramını oluşturmalarına yardım etmek için fasulye taneleri ile oluşturduğu kümelerle rakamları eşleştirmiştir.

Buna göre, öğretmen aşağıdaki öğretim ilkelerin-den hangisini kullanmıştır?

A) Açıklık

B) Bilimsellik

C) Bilinenden bilinmeyene

D) Somuttan soyuta

E) Ekonomiklik

Çözüm: İlkokul birinci sınıf öğrencileri somut işlemler dö-nemindedir. Matematik dersi konuları ise oldukça soyut kavramlardan oluşur. Sayı kavramı bunlardan biridir. Bu yüzden sınıf öğretmenleri ilkokula yeni başlamış öğrenci-lerin zihinlerinde sayı kavramı oluşturmalarına yardım et-mek için fasulye taneleri kullanarak konuyu somutlaştırma yoluna girmiştir. Görüldüğü gibi soruda önemli bir çeldirici bulunmamaktadır. Cevap D

KPSS’de Çıkmış SoruBirinci sınıf öğretmeni matematik dersinde “Nesne sayısı 10’dan az olan bir toplulukta nesnelerin sayısını belirler, bu sayıyı rakamla yazar.” kazanımına yöne-lik olarak öğrencilerin önce parmaklarını kullanarak saymalarını sağlar, sonra öğrencileri okul bahçesine çıkararak ağaçları saydırır.

Öğretmenin bu süreçte başvurduğu öğretim ilkeleri aşağıdakilerin hangisinde doğru sırada verilmiştir?

A) Somuttan soyuta - Hayatilik

B) Somuttan soyuta - Ekonomiklik

C) Hayatilik - Soyuttan somuta

D) Açıklık - Soyuttan somuta

E) Somuttan soyuta – Açıklık

Çözüm: Soru öncülünde görüldüğü gibi öğretmen kazanı-ma yönelik olarak iki etkinlik düzenlemiştir. Etkinliklerden ilki öğrencilerin bir kümedeki elemanların sayısını belirle-mek için parmaklarını kullanmalarıdır. Bu etkinlik sayı kav-ramının somutlaştırılmasını sağlamıştır. İkinci etkinlikte ise öğretmen, öğrencilerden okul bahçesindeki ağaçları say-malarını istemiştir. Ağaçlar gerçek yaşamın bir parçasıdır ve dolayısıyla yapılan etkinlik hayatilik ilkesi ile ilişkilidir. Yani öğretmen ilk olarak somuttan soyuta ve ikinci olarak hayatilik ilkesine başvurmuştur.Bu tarz sıralama sorularında öğretmen adaylarının dikkatli olması gerekir. Sıralama sorularında öğretmen adaylarının soru öncülünde yapılan etkinliklerin üzerine sıra numarası vermeleri sorunun çözümünü kolaylaştıracaktır. Cevap A

5. Bilinenden Bilinmeyene

Bilinenden bilinmeyene ilkesi, öğrencilerin bildik-leri konulardan yola çıkarak bilmedikleri kavramı anlamlandırmalarını kolaylaştırılır. Bunun için he-def kavrama (bilinmeyen) ulaşmada kaynak kav-ram (bilenen) kullanılır. Öğrencilere ön bilgilerinin hatırlatılması bilinenden bilinmeyene ilkesi ile ilgi-lidir. Çünkü etkili ve kalıcı bir öğrenme, önceden öğrenilenlerle yeni öğrenilenler arasında bağ ku-rulabildiği oranda gerçekleşir.

Öğretmenin “denk küme” kavramını öğretme-den önce öğrencilerin küme, eleman ve ele-man sayısı kavramlarını hatırlamasını sağla-ması bilinenden bilinmeyene ilkesi ile ilişkilidir.

UNUTMA

6. Kolaydan Zora (Basitten Karmaşığa)

Basitten karmaşığa ilkesi, öğrenme-öğretme sü-recinin öğrencilerin kolayca yapabileceği işlem ya da becerilerden başlayıp kademe kademe zorla-şacak şekilde düzenlenmesidir. Bu ilke öğrenci-lere özgüven kazandırır ve öğrenilmiş çaresizlik yaşanma olasılığını azaltır. Öğretime zor konular-dan başlanması öğrencilerde başarısızlık algısı oluşturabilir.

UNUTMA

7

7. Yakından Uzağa

Yakından uzağa ilkesi, öğrenme-öğretme süreci-ni yakın tarihten uzak tarihe veya yakın çevreden uzak çevreye doğru düzenlenmek için kullanılır. Bu nedenle öğretme-öğrenme süreci düzenlenir-ken, örnekler verilirken öğrencinin yakın çevresin-den, yakın ilgilerinden başlanmalıdır. Bu yakınlık hem mekân, hem de zaman açısından dikkate alınmalıdır. Çünkü öğrencilerin yakın çevre ve ya-kın zamanla ilgili daha fazla yaşanmışlıkları vardır ve çocuğun içinde bulunduğu çevre onun öğren-me süreçlerini etkiler.

KPSS’de Çıkmış Soru“Çevremizi Tanıyalım” konusunda sırayla “Bölgemiz, İlimiz, Yurdumuz, İlçemiz” ile ilgili çalışmalar yaptıran bir öğretmen, bu dersin içeriğinin düzenlenmesin-de hangi ilkeye aykırı davranmıştır? A) Somuttan soyuta B) Basitten karmaşığa C) Günümüzden geçmişe D) Bütünden parçaya E) Yakından uzağa

Çözüm: “Çevremizi Tanıyalım” konusunda öğretmenin der-sin içeriğini yakın çevreden uzak çevreye doğru sıralama-dığı görülmektedir. Öğretmen içeriği “İlçemiz, İlimiz, Bölge-miz, Yurdumuz” şeklinde yakından uzağa ilkesini dikkate alarak yeniden düzenlemelidir. Cevap E

8. Açıklık (Alenilik)

Açıklık (alenilik) ilkesi, öğretmenin bir yandan ko-nuyu açık ve anlaşılır bir dille anlatırken bir yandan örnekler vermesi ve görsel materyaller kullanarak öğrenmenin kalıcılığını artırmasıdır. Öğretmenler konuyu veya yapılacakları öğrencilerin anlayabile-ceği bir dille anlatırken, görme duyusunu harekete geçirecek materyalleri de devreye sokmalıdır. Ör-neğin öğretmen anlatım yöntemiyle ders işlerken anlatımını sunumla desteklemesi öğrencilerin ko-nuyu anlamasını kolaylaştırır. Yapılan araştırma-larda görme duyusunun öğrendiklerimiz üzerinde % 75 oranında etkili olduğu bulunmuştur. İşitme duyusunun öğrendiklerimiz üzerindeki etkisi ise % 13 olarak gösterilmektedir. Bu durumda açıklık ilkesi hem görme hem de işitme duyusunu devre-ye soktuğu için önemlidir. Elbette öğrenme süre-cine katılan duyu organı sayısı ne kadar artarsa öğrenmenin kalıcılığı o düzeyde artar.

UNUTMA

“Farkı Nasıl Buldum” sorularının cevapları bölüm sonundadır.

Not

Örnek Soru 1

Orta Karadeniz Bölgesinde görev yapan bir

Örnek Soru 2

8

9. Etkin Katılım (Aktivite/İş)

Etkin katılım (Yaparak-yaşayarak/Aktivite/İş) il-kesi öğrencilerin yaparak yaşayarak öğrenme-öğretme sürecinin aşamalarına dâhil olması ve kendi öğrenme sorumluluğunu üstlenmesidir. Bu yüzden öğrenciler derste pasif dinleyici olmaktan çıkarılmalı ve okuyan, yazan, soran, cevaplayan, düşünen, yapan, değerlendiren konumuna getiril-melidir. Yani öğrenci öğrenme-öğretme sürecinin planlama, uygulama ve değerlendirme aşamala-rında aktif görev almalıdır.

UNUTMA

KPSS’de Çıkmış SoruÖzellikle ilköğretim düzeyindeki öğrenciler ve bi-lişsel öğrenmeler için, en etkili ve verimli öğrenme yolu aşağıdakilerden hangisidir?A) Deneme-yanılma yoluyla öğrenme B) Modelden öğrenme C) Okuyarak öğrenme D) Dinleyerek öğrenme E) Yaparak, yaşayarak öğrenme

Çözüm: Edgar Dale’ye göre de en iyi öğrenmeler doğrudan doğruya edinilen maksatlı yaşantılar sonucu oluşmaktadır. Maksatlı yaşantılar; planlı şekilde gerçekleşen yaparak-ya-şayarak öğrenmeler manasına gelir. Soruda etkisi en az olan şeklide sorulsaydı cevap okuyarak öğrenme olurdu. En etkili ve verimli öğrenme yolu sorulduğu için cevap ya-parak-yaşayarak öğrenmedir. Cevap E

10. Güncellik (Aktüalite)

Aktüalite (güncellik) ilkesi, güncel olayların sınıf ortamına taşınmasıdır. Bunun en iyi yolu konu uy-gun medya haberlerinin ele alınmasıdır. Bununla birlikte derste belirli gün ve haftalara yönelik ola-rak yapılan etkinlikler de aktüalite ilkesi ile ilgili-dir. Güncellik ilkesi sayesinde öğrenciler yakın ve uzak çevrede olup bitenlerin farkında olmaktadır.

UNUTMA

“Farkı Nasıl Buldum” sorularının cevapları bölüm so-nundadır.

Not

Örnek Soru 3 Örnek Soru 4

-

9

11. Ekonomiklik

Ekonomiklik ilkesi, kısa sürede, az emek harcaya-rak çok sayıda kazanıma ulaşmaktır.

UNUTMA

12. Bütünlük

Bütünlük ilkesi, öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve devinişsel alanların tamamında geliştirilmesi ile ilgilidir. Çağdaş eğitim programları, öğrencilerin bütüncül olarak gelişmesine odaklanır. Bütünlük ilkesi Mustafa Kemal Atatürk’ün “ben sporcunun zeki, çevik ve aynı zamanda ahlaklı olanını seve-rim.” sözünden aklınıza gelebilir.

UNUTMA

-

13. Sosyallik

Sosyallik (otoriteye itaat ve özgürlük) ilkesi, öğ-rencilerin bir yandan kural ve kanunlara uyarken bir yandan da seçme haklarını kullanıp kendi ka-rarlarını alabilmelerini içerir.

Proje görevlerinin belirtilen süre içinde tamam-lanmasının gereği otoriteye itaat, öğrencilerin proje görevi içinde çalışacağı konuyu seçmesi ise özgürlüktür.

UNUTMA

14. Bilgi Ve Becerilerin Güvence Altına Alınması

Bilgi ve becerinin güvence altına alınması ilkesi-nin temeli daimicilik ve esasicilik eğitim felsefele-rine dayanmaktadır. Bu iki eğitim felsefesi gele-neksel anlayışa sahip ve çağdaşlıktan uzaktır. Bu yüzden bilgi ve becerinin güvence altına alınma ilkesi günümüz çağdaş eğitiminde geçerliğini yitir-miştir. Çünkü yapılandırmacılık gibi çağdaş eğitim anlayışlarında bilgi özneldir ve öğrenen tarafından oluşturulmaktadır.

ÖĞRETİM STAREJİLERİ

Strateji, genel olarak bir şeyi elde etmek için planlı şekilde izlenen yoldur. Öğretim stratejisi ise belirlenen hedef ve kazanımlara ulaşmayı sağlayan, uygulana-cak olan yöntem-tekniklerin belirlenmesi ile kullanıla-cak araç gereçlerin seçilmesine yön veren genel yol olarak tanımlanmaktadır.

Öğretmenler derste hangi öğretim stratejisini kullana-caklarına kendileri karar verir. Bu kararın verilmesin-deki en temel ölçüt hedeflerdir. Örneğin bilgi düzeyin-deki bilişsel kazanımlar için en uygun öğretim stratejisi sunuş yoluyla öğretimdir. Bununla birlikte sunuş yo-luyla öğretim stratejisi bilişsel alanın uygulama, analiz, sentez ve değerlendirme düzeylerinde etkisizdir.

Öğretim stratejileri üçe ayrılır. Stratejilerle ilgili ipucu kelimeler aşağıdaki tabloda verilmiştir.

10

A. SUNUŞ YOLUYLA ÖĞRETİM STRATEJİSİ

1. Sunuş Yoluyla Öğretimin Genel Özellikleri

Ausubel tarafından geliştirilmiştir.

Bilişsel öğrenme kuramına dayanır.

Öğretmen merkezlidir.

Bilişsel alanın bilgi ve kavrama düzeylerinde et-kilidir.

Bilgiler öğretmen tarafından organize bir şekilde öğrencilere aktarılır.

Tümdengelim anlayışı ile kullanılır.

Kavramlardan örneklere ulaşılır.

Yeni bilgiler, ön bilgilerin üzerine kurulur. Bu yüz-den ön örgütleyiciler kullanılır.

Öğretmen sırasıyla kavramları, tanımları ve ör-nekleri sunar.

Öğrenciler dinler, not alır ve kendi örneklerini verir.

Sınıf içi uygulamalardan oluşur.

Açıklık (alenilik) ilkesi devreye sokularak anlatı-lanlar görsel materyallerle desteklenir.

Kavram haritaları en çok sunuş yoluyla öğretimde kullanılır.

UNUTMA

UNUTMA

2. Sunuş Yoluyla Öğretimin Derste Uygulanış Aşamaları

Öğretmen ön örgütleyiciler yoluyla ön bilgileri ha-rekete geçirir. Ana ve alt kavramların neler oldu-ğunu belirtir.

Öğretmen ana kavramı tanımlar ve açıklar. Öğret-men alt kavramları tanımlar ve açıklar.

Öğretmen konuyla ilgili olan örnekler verir.

Öğretmen konuyla ilgili olmayan zıt örnekler verir.

Öğrenciler konuyla ilgili olan ve olmayan örnekler verir.

Öğretmen konuyu özetler.

Öğretmen değerlendirme yapar.

UNUTMA

UNUTMA

UNUTMA

UNUTMA

UNUTMA

UNUTMA

3. Sunuş Yoluyla Öğretimin Kullanım Alanları

Bilgi düzeyindeki hedef davranışların kazandırıl-masında

Ön öğrenmelerin yeterli olmadığı veya konunun ilk kez öğrenileceği durumlarda

Kalabalık mevcutlu sınıflarda Öğretime ayrılan zamanın kısa olduğu zamanlarda Soyut kavramların öğretiminde Dersin genellikle giriş ve sonuç bölümlerinde

4. Sunuş Yoluyla Öğretimin Yararları

Anlamlı öğrenme sağlar. (En Önemli Getirisi) Ekonomiktir. Kısa sürede, az emek ve maliyetle

çok bilgi aktarılmasını sağlar.

11

Soyut kavramların öğretilmesinde en etkili öğretim stratejisidir.

Bilişsel alanın bilgi düzeyindeki kazanımlara ulaş-mada en etkili öğretim stratejisidir.

Kalabalık mevcutlu sınıflarda da kullanışlıdır.

5. Sunuş Yoluyla Öğretimin Eğitsel Sınırlılıkları

Yaparak-yaşayarak öğrenme imkanı sunmaz. Bu yüzden öğrenilenlerin kalıcılık düzeyi nispeten dü-şüktür. (En Önemli Sınırlılığı)

Üst düzey düşünme becerilerinin kazandırılması ve geliştirilmesinde etkisi azdır.

Yaratıcı ve bağımsız düşünmeyi sınırlandırabilir. Öğrencilerin sıkılmasına neden olabilir. Ezbere öğrenmelere yol açabilir.

6. Sunuş Yoluyla Öğretimin Etkili Kullanılmasına Yönelik İlkeler

Sunu içeriği öğretmen tarafından bütün-parça-bü-tün şeklinde organize edilmelidir

Öğretmen görsel (materyaller) ve sözel (örnekler ve mizah) destek kullanmalıdır.

Soru-cevap tekniği ile öğrencilerin aktif katılım oranı yükseltilmelidir.

Öğretmen; beden dili, jest ve mimiklerini etkili kul-lanmalı, etkili ve beden dili ile uyumlu bir ses to-nuyla konuşmaya özen göstermelidir.

B. BULUŞ YOLUYLA ÖĞRETİM STRATEJİSİ

1. Buluş Yoluyla Öğretimin Genel Özellikleri

Bruner tarafından geliştirilmiştir. Öğrenci merkezlidir. Bilişsel alanın kavrama, uygulama, analiz, sentez

ve değerlendirme basamaklarında etkilidir. Sürecin sonunda ilke ve genellemelere öğrenciler

kendileri ulaşır. Tümevarım anlayışı kullanılır. Örneklerden kavramlara ulaşılır. Öğretmen sorularla, örneklerle ve ipuçları ile öğ-

rencilerin keşfetmelerine yardım eder. Öğrenciler keşfederek öğrenir. Belirli bir oranda belirsizlik oluştuğundan öğrenci-

lerin merak ve güdülenmişlik düzeyleri yüksektir. Sınıf içi uygulamalardan oluşur.

UNUTMA

2. Buluş Yoluyla oluyla Öğretimin Derste Uygulanış Aşamaları

Öğretmen, konuyla ilgili olan örnekleri sunar ve örneklerle ilgili sorular sorar.

Öğrenciler, konuyla ilgili örnekleri açıklar. Öğretmen, konuyla ilgili ek örnekleri sunar ve ör-

neklerle ilgili sorular sorar. Öğrenciler, konuyla ilgili ek örnekleri açıklar ve ilk

örneklerle karşılaştırır. Öğretmen, konuyla ilgili olmayan örnekler sunar

ve örneklerle ilgili sorular sorar. Öğrenciler, konuyla ilgili olmayan örnekleri açıklar

ve konuyla ilgili olan örneklerle karşılaştırır. Öğrenciler, öğretmen rehberliğinde ilke ve genel-

lemeleri tanımlayıp açıklar. Öğrenciler, kendi örneklerini oluşturur.

UNUTMA

3. Buluş Yoluyla Öğretimin Kullanım Alanları

Dersin gelişme aşamasında Kavrama ve üzeri olan bilişsel kazanımlara ula-şılmasında

İlke ve genellemelere öğrencilerin ulaşmasının amaçlandığı derslerde

4. Buluş Yoluyla Öğretimin Yararları

Sunuş yoluna göre daha kalıcı öğrenmeler sağlar. (En önemli getirisi)

Öğrencilere sezgisel yolla problem çözme bece-risi kazandırır.

Meraklandırma sayesinde öğrencilerin güdülen-mişlik düzeyini üst düzeye çıkartır.

Öğrenci merkezli öğrenmeler sağlar. Üst düzey düşünme becerilerini ve işbirliğini geliştirir. Dersi ilgi çekici ve eğlenceli hâle getirir.

5. Buluş Yoluyla Öğretimin Eğitsel Sınırlılıkları

Her ders ve konu için uygun değildir. (En önemli sınırlılığı)

Ön öğrenmelerin yetersiz olduğu ve soyut bilgi düzeyindeki konuların öğretiminde etkisi düşüktür.

Kalabalık sınıflarda uygulanması zordur. Sunuş yoluyla öğretime göre daha fazla zaman

alır ve maliyetlidir. Belirsizlik süreci uzadığında öğrencilerin motivas-

yonları düşebilir.