ENERJİ BÜLTENİOCAK 2017 - SAYI 36

Ocak 2017 - Sayı 36 1

Değişim %

2014 -2015 5,91%

2016 -13,48%

2017 21,22%

1

3

4

6

Elektrik Tüketimi ve Analizi

* Hidroelektrik kaynaklı üretim 5.618.254 MWh oldu.

* Termik kaynaklı üretim 17.293.126 MWh oldu.

Aralık ayında devam eden gaz kesintileri ve soğuk hava atakları, Ocak ayında da devam etti. Ocak ayı için geçmiş yıllara baktığımızda

2010-2017 yılları arasındaki en yüksek ay ortalaması olan 181 TL ile Ocak 2017 dönemi oldu. 2015 yılında 172 TL ile de en yüksek

ikinci dönemi görmüştük. Geçen sene bahsettiğimiz la-nina , yani el-nino'nun tam tersi olan küresel soğuma kendini ispatlamaya

başladı.Soğuk hava atakları ile yıllar arasında olan sıcaklık ortalamaları iyice aşağıya çekildi. Rüzgar Enerjisi üretiminin ciddi anlamda

yüksek oluşu bile piyasa fiyatlarında düşüş etkisi yaratamadı.Dolarında ciddi anlamda artışı ile Yekdem beklentilerinde ciddi anlamda

yüksek birim fiyatlı modeller sinyal vermeye başladı. Serbest Tüketicilerin, tedarik maliyetleri tarife üzerine gelmeye başladı ve tedarik

firmalarının hemen hemen hepsi sözleşmelerde keyfi fesih yapma ve buna bağlı olarak tarife fiyatlarına yakın revizeler yapmaya

başladılar. Soğuk havanın devam etmesi ile, EPİAŞ'taki gün öncesi fiyatlarında teklif fiyat aralığı 2000 TL'den 500 TL ye çekildi. Bu

durumda arz tarafındaki teklif fiyat aralığı 200-250 TL bandına sıkıştı. Ciddi anlamda enerji piyasasında kriz oluşsa bile bu durumda

oluşacak maksimum gün ortalaması 500 TL olacak ki , biz zaten Aralık 2016 döneminde 23.12.2016 tarihinde 586 TL ortalama ile bunu

geçtmiştik. Firmaların bol zarar ettiği ve birçok firmanın temerrüte düştüğü bir Ocak ayını geride bıraktık. Şubat ayına girişte henüz

hala gaz kısıtı devam ediyor, modellerimize ve beklentilerimize göre sıcaklıkların Türkiye üzerinde normale dönmesini bekliyoruz buna

bağlı olarakta, gaz kısıtının kalkması ve PTF fiyatlarının 230-220 bandından 160-180 bandına gelmesini bekliyoruz. Fakat bu

beklentinin uzun sürmeyeceğini, analiz yapılan hava durumu modellerine göre 8 Şubat sonrasında soğuk havanın Türkiye üzerinde

tekrar etkisini göstereceğini tahmin etmekteyiz, bu süreç ard arda gelecek sistemler ile Şubat ayının tamamlanmasına yardımcı

olabilir. Bu yüzden soğuk hava sebebi ile gaz kısıtı şubat sonunu bulabilir. Aşırı kar yağışı özellikle Karadeniz ve Anadolu da havzaları

oldukça doldurdu. Bunun etkisi olarak, ilerleyen dönemlerde Yüksek Yekdem ve düşük PTF olabilir. Kesin diyebilieceğimiz tek bir

gerçek var, şubat ayı geçen seneki gibi 104 TL çıkmayacaktır.Bir diğer konu ise PTF'de gün içinde çıkan Pik saatlerdeki 235 TL'li

fiyatların kırılıp,240-300 TL arasında fiyatların oluşmasını sağlayan en büyük neden ise TETAŞ'ın Dağıtım firmalarına sattığı ikili

anlaşmalardaki düşüşün olması oldu. Piyasada şu an için şubat 2017 dönemi 175 TL den işlem görmektedir.

Yönetici Özeti- Ocak 2017

Soğuk Havalar ve Kısıt Devam Etti, Ocak Ayı Ortalaması 181 TL oluştu…

149,58 ₺

181,32 ₺

Gün Öncesi Piyasası

Ocak

ENERJİ BÜLTENİ

163,23 ₺

172,88 ₺

Aralık ayında devam eden soğuk hava ve gaz kısıtı Ocak ayında da devam etti.Ocak ayı değerlerinde 2016 ve 2017

arasındaki yıllık farkta yaklaşık 31,75 TL değerinde bir artış söz konusu oldu. Yıllar arası yüzdesel olarak artış ise 21,22 %

oldu.

Piyasalar - Ocak 2017

Fiyattan Bağımsız Satış Teklifi miktarlarına baktığımızda ise günlük olarak en yüksek satış miktar toplamı 197.295 MWh ile 05.01.2017

Perşembe ,en yüksek fiyattan bağımsız alış miktar toplamı 315.652 MWh ile 27.01.2017 Cuma günü gerçekleşti.Fiyattan Bağımsız satış

toplamının en yüksek miktarda olduğu gün ortalaması fiyatı 156 TL ,alış toplamında en yüksek miktarda olduğu gün ortalaması fiyatı

ise 226 TL oluştu.

Ocak ayında Gün Öncesi aylık fiyat ortalaması 181,32 TL olarak gerçekleşti. En yüksek çıkan aylık gün ortalaması fiyatı 225,81 TL ile

28.01.2017 Cumartesi günü,en düşük çıkan gün ortalaması ise 97,88 TL ile 01.01.2017 Pazar gününde oluştu.Saatlik olarak

inceledeğimizde ise ;en yüksek oluşan saatlik piyasa takas fiyatı 240,00 TL ile 31.01.2017 saat 11:00 - 12:00 arası,en düşük ise 1,04 TL

ile 01.01.2017 saat 08:00 - 09:00 işlem gördü.Ocak ayında birinci 7 günlük dilimde ortalama fiyat 158,39 TL ,ikinci 7 günlük dilimde

187,01 TL ,üçüncü 7 günlük dilimde 170,10 TL ,dördüncü 10 günlük dilimde 201,25 TL oluştu.

* Ocak ayında SGÖF ortalaması 181,3 TL/MWh oldu.Piyasalar

Blok alışlara baktığımızda ise günlük olarak en yüksek blok alış miktar toplamı 22.463 MWh ile 01.01.2017 Pazar ,en düşük blok alış

miktar toplamı 672 MWh ile 22.01.2017 Pazar günü gerçekleşti.En yüksek toplam alış miktarındaki gün ortalaması fiyatı 98 TL ,en

düşük toplam alış miktarındaki gün ortalaması fiyatı ise 140 TL oluştu.

* Türkiye'de toplam elektrik tüketimi 25,10 TWh oldu.

* Gerçekleşen rüzgar üretimi 1.631.533 MWh oldu.Kaynaklara Göre Elektrik Üretimi

Hava Durumu ve Rüzgar Tahmini

Ocak 2017 - Sayı 36 2

- ₺

50,00 ₺

100,00 ₺

150,00 ₺

200,00 ₺

250,00 ₺

1.1

.20

17

2.1

.20

17

3.1

.20

17

4.1

.20

17

5.1

.20

17

6.1

.20

17

7.1

.20

17

8.1

.20

17

9.1

.20

17

10

.1.2

01

7

11

.1.2

01

7

12

.1.2

01

7

13

.1.2

01

7

14

.1.2

01

7

15

.1.2

01

7

16

.1.2

01

7

17

.1.2

01

7

18

.1.2

01

7

19

.1.2

01

7

20

.1.2

01

7

21

.1.2

01

7

22

.1.2

01

7

23

.1.2

01

7

24

.1.2

01

7

25

.1.2

01

7

26

.1.2

01

7

27

.1.2

01

7

28

.1.2

01

7

29

.1.2

01

7

30

.1.2

01

7

31

.1.2

01

7

Ocak 2017 Döneminde SGÖF Günlük Fiyatları

- ₺

50,00 ₺

100,00 ₺

150,00 ₺

200,00 ₺

250,00 ₺

00

:00

- 0

1:0

0

01

:00

- 0

2:0

0

02

:00

- 0

3:0

0

03

:00

- 0

4:0

0

04

:00

- 0

5:0

0

05

:00

- 0

6:0

0

06

:00

- 0

7:0

0

07

:00

- 0

8:0

0

08

:00

- 0

9:0

0

09

:00

- 1

0:0

0

10

:00

- 1

1:0

0

11

:00

- 1

2:0

0

12

:00

- 1

3:0

0

13

:00

- 1

4:0

0

14

:00

- 1

5:0

0

15

:00

- 1

6:0

0

16

:00

- 1

7:0

0

17

:00

- 1

8:0

0

18

:00

- 1

9:0

0

19

:00

- 2

0:0

0

20

:00

- 2

1:0

0

21

:00

- 2

2:0

0

22

:00

- 2

3:0

0

23

:00

- 2

4:0

0

Ocak 2017 Döneminde Saatlik SGÖF Fiyatları

- ₺

50,00 ₺

100,00 ₺

150,00 ₺

200,00 ₺

250,00 ₺

Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Cumartesi Pazar

Ocak 2017 Döneminde Gün Bazında SGÖF Fiyatları

Ocak 2017 - Sayı 36 3

Elektrik Tüketimi - Ocak 2017

Ocak ayında Türkiye genelinde toplam 25,10 TWh elektrik tüketimi gerçekleşti.Tüketimin günlük ortalaması ise

809.709 MWh oldu. Ocak ayında Türkiye genelinde termik kaynaklardan 17,29 TWh, hidroelektrik kaynaklardan 5,62

TWh,rüzgar santrallerinden 1,63 TWh,jeotermal kaynaklardan ise 0,45 TWh üretim sağlandı.Toplam elektrik üretimi

24,99 TWh olurken,ithalat ile birllikte net elektrik arzı 25,33 TWh olarak belirlendi.Kaynaklar bazında üretime

bakıldığında Ocak ayında kömür santrallerinden elektrik üretimi toplamı 8.880.156 MWh oldu.Aynı rakam ise Aralık

ayında 9.011.076 MWh seviyesinde gerçekleşip,geçen ay ile oluşan fark -130.920 MWh düşüş olarak

gerçekleşti.Doğalgazdan elektrik üretimine baktığımızda bu ay 8.075.316 MWh elektrik üretimi gerçekleşti.Geçen aya

göre 862.061 MWh artış gözlemlendi.Rüzgar üretimine baktığımızda ise Aralık ayından Ocak ayına geçişte 17.450

MWh'lik bir artış hesaplanmıştır.Kuruluşlara göre elektrik üretimine baktığımızda EÜAŞ santrallerinden toplam

6.117.732 MWh,Serbest Üretim Santrallerinden toplam 15.706.154 MWh,Yap-İşlet Santrallerinden ise toplam

3.172.487 MWh üretim gerçekleşmiştir. Ocak ayı boyunca Türkiye genelinde toplam olarak birinci 7 günlük bölümde :

5,56 TWh,ikinci 7 günlük bölümde : 5,71 TWh,üçüncü 7 günlük bölümde : 5,66 TWh,dördüncü 10 günlük bölümde :

8,17 TWh çekiş oluşmuştur.Toplam tüketimlere baktığımızda Aralık 2016 dönemine oranla -%,87 azalış, Ocak 2016

dönemine göre yani geçen yıla oranla %6,78 artış oluşmuştur.

Ocak ayında çekişlere baktığımızda, Maksimum Türkiye günlük toplam çekişi 860.425 MWh ile 26.01.2017 Perşembe

günü,minimum Türkiye günlük çekişi ise 650.416 MWh ile 01.01.2017 Pazar günü elde edilmiştir. Saatlik olarak

baktığımızda maksimum çekiş 41.957 MWh ile 27.01.2017 Cuma 11:00 - 12:00 arası olup, minimum çekişe

baktığımızda ise 22.275 MWh ile 01.01.2017 Pazar 05:00 - 06:00 arasında olduğunu görmekteyiz.Aralık ayında

maksimum saatlik çekiş 42.225 MWh, minimum çekiş de 24.629 MWh oluşmuştur.

2015 vs 2016

Aylar Çekiş Aylar Çekiş Değişim

Ocak 23.726,34 Ocak 25.100,99 5,79%

Şubat 21.152,43 Şubat

Mart 22.160,77 Mart

Nisan 21.301,86 Nisan

Mayıs 21.900,39 Mayıs

Haziran 23.051,32 Haziran

Temmuz 24.369,95 Temmuz

Ağustos 26.268,44 Ağustos

Eylül 21.233,22 Eylül

Ekim 21.849,84 Ekim

Kasım 22.579,36 Kasım

Aralık 25.159,51 Aralık

Toplam 23.726,34 Toplam 25.100,99 5,79%

Aylar Arasında Türkiye Çekişleri ( GWh )

( Yıllar arasındaki Toplamlar. 2017 yılının en son ayına göre denklenmiştir.)

2016 2017

500.000,00

550.000,00

600.000,00

650.000,00

700.000,00

750.000,00

800.000,00

850.000,00

900.000,00

Ocak 2017 Dönemine ait Türkiye Çekişi

Ocak 2017 - Sayı 36 4

Kaynaklara Göre Üretim - Ocak 2017

Hidroelektrik Santraller ile Üretim

Rüzgar Santralleri ile Elektrik Üretimi

Ocak ayında Rüzgar santralleri ile elektrik üretim

miktarı 1.631.533 MWh oldu.Aralık ayında bu

rakam, 1.614.083 MWh olarak

gerçekleşmişti.Geçtiğimiz aya göre miktarda

17.450 MWh artış oluştu.Ortalama günlük

üretime baktığımızda 52.630 MWh oldu.Günlük

olarak en fazla üretim 94.345 MWh ile

06.01.2017 tarihinde,en düşük üretim ise 10.733

MWh ile 01.01.2017 tarihinde gerçekleşti. Saatlik

olarak baktığımızda maksimum üretim 4.449

MWh ile 06.01.2017 Cuma 00:00 - 01:00 arası

olup, minimum üretime baktığımızda ise 242

MWh ile 01.01.2017 Pazar 16:00 - 17:00 arasında

olduğunu görmekteyiz.

Hidrolik santrallerden üretim miktarı 5.618.254

MWh gerçekleşirken,ortalama günlük üretim ise

181.234 MWh oldu.Günlük olarak en fazla üretim

271.900 MWh ile 27.01.2017 tarihinde,en düşük

üretim ise 134.539 MWh ile 01.01.2017 tarihinde

gerçekleşti. Saatlik olarak baktığımızda

maksimum üretim 15.285 MWh ile 27.01.2017

Cuma 11:00 - 12:00 arası olup, minimum üretime

baktığımızda ise 2.380 MWh ile 05.01.2017

Perşembe 03:00 - 04:00 arasında oluşmuştur.

30.000

80.000

130.000

180.000

230.000

280.000

330.000

1.1

.20

17

3.1

.20

17

5.1

.20

17

7.1

.20

17

9.1

.20

17

11

.1.2

017

13

.1.2

017

15

.1.2

017

17

.1.2

017

19

.1.2

017

21

.1.2

017

23

.1.2

017

25

.1.2

017

27

.1.2

017

29

.1.2

017

Ocak 2017 Gerçekleşen HES Üretimi

010.00020.00030.00040.00050.00060.00070.00080.00090.000

100.000

1.1

.20

17

3.1

.20

17

5.1

.20

17

7.1

.20

17

9.1

.20

17

11

.1.2

017

13

.1.2

017

15

.1.2

017

17

.1.2

017

19

.1.2

017

21

.1.2

017

23

.1.2

017

25

.1.2

017

27

.1.2

017

29

.1.2

017

Ocak 2017 Gerçekleşen Rüzgar Üretimi

Ocak 2017 - Sayı 36 5

Kaynaklara Göre Elektrik Üretimi

Ocak ayında kaynaklara bakıldığında arz miktar ve dağılımları aşağıdaki gibi oluşmuştur.Arz kaynakları incelendiğinde

en fazla üretim Doğalgaz ve LNG santralleri ile olmuştur.

Termik Santraller ile Üretim

Ocak ayında Termik santralleri ile elektrik üretim

miktarı 17.293.126 MWh oldu.Aralık ayında bu

rakam, 16.552.316 MWh olarak

gerçekleşmişti.Geçtiğimiz aya göre miktarda

740.810 MWh artış oluştu.Ortalama günlük

üretime baktığımızda 557.843 MWh oldu.Günlük

olarak en fazla üretim 614.521 MWh ile

24.01.2017 tarihinde,en düşük üretim ise

481.221 MWh ile 01.01.2017 tarihinde

gerçekleşti. Saatlik olarak baktığımızda

maksimum üretim 28.521 MWh ile 03.01.2017

Salı 09:00 - 10:00 arası olup, minimum üretime

baktığımızda ise 17.113 MWh ile 01.01.2017

Pazar 05:00 - 06:00 arasında olduğunu

görmekteyiz.

0

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000

700.000

1.1

.20

17

3.1

.20

17

5.1

.20

17

7.1

.20

17

9.1

.20

17

11

.1.2

017

13

.1.2

017

15

.1.2

017

17

.1.2

017

19

.1.2

017

21

.1.2

017

23

.1.2

017

25

.1.2

017

27

.1.2

017

29

.1.2

017

Ocak 2017 Gerçekleşen Termik Üretimi

ÜRETİM KAYNAKLARI BİRİM(MWh) Yüzdesel %Doğalgaz ve LNG 8.075.316 31,87%

Hidroelektrik 5.618.254 22,18%

İthal Kömür 4.825.216 19,05%

Taş Kömürü ve Linyit 3.847.517 15,19%

Rüzgar 1.631.533 6,44%

Jeotermal 451.927 1,78% Fuel-oil+Motorin+

Asfaltit+Lpg+Nafta 347.640 1,37%

Dış Enerji Ticareti 339.837 1,34%

Biogaz ve Diğerleri 197.437 0,78%

Toplam Üretim 25.334.678 100%

Doğalgaz ve LNG32%

Hidroelektrik22%İthal Kömür

19%

Taş Kömürü ve Linyit15%

Rüzgar7%

Jeotermal2%

Fuel-oil+Motorin+ Asfaltit+Lpg+Nafta

1%

Dış Enerji Ticareti1%

Biogaz ve Diğerleri

1%

Ocak 2017 Üretim Grafiği

Ocak 2017 - Sayı 36 6

Bir önceki modelde Ocak ayındaki soğuk hava sistemlerini yakaladık. Aynı sisteme benzer durum aynı

tarihler için tekrar, 2 Şubat - 8 Şubat arası her ne kadar Nisan'dan kalma havalar görsekte, 8 Şubat

sonrasında da geçerli olacak. AO ve NAO verilerine baktığımızda , Mart sonuna kadar soğuk havanın

ve yağışın devamlı olacağını görüyoruz. Mart ayında her ne kadar soğuk olsa da , güneş ışınlarının

daha dik gelmesi sebepli yeryüzü sıcaklıklarında ciddi düşüşler olmayacak.Yani özetle, soğuk hava

Aralık,Ocak ve Şubat'taki kadar etkili olamayacak. Aşağıdaki modelde 8 ve sonrasında kutup

girdabından Türkiye üzerine gelmesini beklediğimiz soğuk hava atağı ektedir. 4-8 Şubat arası

oluşacak olan mini ısınma ile de havzalara gelen kar suyu miktarında artış oluşabilir ve bunun etkisi

olarakta sıfırdan bağımsız satış fiyatında bir artış olabilir.

Hava Durumu ve Rüzgar Tahmini - Ocak 2017

Hava Durumu

Ocak 2017 - Sayı 36 7

Not : Diyagramlarda 20 adet model mevcuttur. Bu modellerin ağırlıklı ortalaması kırmızı

eksen ile gösterilmiştir.Ayrıca minimum ve maksimum olasılıklarda diyagramlarda

gösterilmiştir.

ÇANAKKALE HAVZASI

BALIKESİR HAVZASI

ÇATALCA HAVZASI

Rüzgar Tahmini

Aşağıda 18 Şubat''a kadar beklenen Rüzgar tahminleri Mevcuttur. Şubat ayına düşük üretimle giren

Rüzgar Enerjisi üretimi, soğuk hava sisteminin Yurda girmesi ile 8 Şubat ve sonrasında 3.000 MW

üretim üzerine çıkacaktır,Rüzgar yönü poyraz olduğu için kar ve soğuk hava getirecektir. Soğuk hava

sistemlerinin şubat sonunu bulması durumunda RES üretimi yüksek seviyelerde devam edecektir.

Ocak 2017 - Sayı 36 8

ÇEŞME HAVZASI

SOMA HAVZASI