ELS ársskyrsla 2006 ok · Af flví tilefni var m.a. efnt til alfljó›legrar rá›stefnu í...
Transcript of ELS ársskyrsla 2006 ok · Af flví tilefni var m.a. efnt til alfljó›legrar rá›stefnu í...
Efnisyfirlit:
I. Yfirlit um starfsemi Einkaleyfastofunnar
Yfirlit forstjóra um starfsemi ELS á árinu 2006........................................ 3
Alfljó›leg rá›stefna......................................................................................4
Laga- regluger›arbreytingar .......................................................................4
Einkaleyfi......................................................................................................5
Vörumerki....................................................................................................6
Hönnun ........................................................................................................7
Bygg›amerki ................................................................................................7
Faggilding.....................................................................................................7
Starfsmannamál...........................................................................................8
Endurmenntun ............................................................................................8
Tæknimál ...................................................................................................10
Fræ›slu- og kynningarstarfsemi...............................................................11
Erlent samstarf...........................................................................................12
Önnur verkefni og atbur›ir ári› 2006......................................................14
II. Árangursmat
Markmi› ársáætlunar................................................................................16
Ársreikningur ............................................................................................16
Samanbur›ur og sk‡ringar á helstu frávikum.........................................16
Árssk‡rsla 2006 2
Árssk‡rsla 2006
Yfirlit forstjóra um starfsemi ELS á árinu 2006
Ári› 2006 var mjög vi›bur›arríkt hjá Einkaleyfastofunni,bæ›i faglega og a› flví er rekstur stofnunarinnar var›ar.Hér er minnst á helstu atri›in en ítarlegri umfjöllun er ívi›eigandi köflum.
Á árinu fagna›i stofnunin 15 ára afmæli sem setti nokkurnsvip á starfsemina. Af flví tilefni var m.a. efnt til alfljó›legrarrá›stefnu í Reykjavík flann 7. júní undir heitinu„Intellectual Property: A Platform for Prosperity“.Stofnuninni bárust ‡msar gó›ar gjafir, m.a. fær›i FUVE,Félag umbo›smanna vörumerkja og einkaleyfa, stofnun-inni málverk eftir Tryggva Ólafsson í tilefni afmælisins.
Áhersla hefur jafnan veri› lög› á endurmenntun starfsmanna. Í fleim tilgangi varí fyrsta skipti á sí›asta ári skipulög› fer› til einkaleyfastofu erlendis til a› kynnastfleirra starfsháttum og áherslum. Meirihluti starfsfólksins hélt til Danmerkur í aprílog tók flátt í skipulag›ri dagskrá me› fyrirlestrum og kynningum hjá dönskueinkaleyfastofunni í Höje Taastrup. Fer›in heppna›ist í alla sta›i mjög vel.
N‡r málaflokkur bættist vi› starfsemi stofnunarinnar á vormánu›um. Málefnifaggildingar sem á›ur voru hjá Neytendastofu voru fær› til Einkaleyfastofu me›lögum sem tóku gildi í maí 2006.
Faggilding er fjárhagslega a›skilin frá ö›rum svi›um Einkaleyfastofu og munstarfsemi faggildingar standa undir öllum kostna›i sem af starfseminni hl‡st.
Vinnu vi› n‡ja stofnanasamninga lauk á árinu og voru samningar stofnunarinnarvi› SFR og a›ildarfélög í BHM undirrita›ir í mars. Samhli›a stofnanasamningnumvi› a›ildarfélög BHM var framkvæmd vörpun yfir í sameiginlega launatöflua›ildarfélaganna.
Frá flví a› Ísland ger›ist a›ili a› Evrópsku einkaleyfstofunni (EPO) ári› 2004, hefurveri› unni› a› flví a› undirbúa skjalavistun einkaleyfa á rafrænu formi og flví a›veita a›gengi a› einkaleyfauppl‡singum á rafrænu formi.
Afar stórum áfanga var ná› a› flessu leyti í nóvember me› a›gengi a› esp@cenetgagnagrunninum á vefsí›u stofnunarinnar.
Á árinu tók Einkaleyfastofan í fyrsta sinn flátt í samkeppni á vegumRannsóknarfljónustu Háskóla Íslands sem ber heiti› „Uppúr skúffunum“.
fiá skal nefnt a› flann 5. júlí var undirrita›ur samningur af hálfu Íslands, Danmerkurog Noregs um stofnun norrænnar einkaleyfastofnunar, Nordic Patent Institute,skammstafa› NPI.
Á allsherjarflingi Alfljó›ahugverkastofnunarinnar (WIPO) í september var NPIsí›an samflykkt sem alfljó›leg n‡næmisrannsóknarstofnun.
Loks skal nefnt a› á árinu var tekin sú ákvör›un a› selja fasteign stofnunarinnara› Skúlagötu 63 og flytja í n‡tt húsnæ›i a› Engjateigi 3 á árinu 2007. Samningarum kaup og sölu voru undirrita›ir 13. desember a› lokinni talsver›ri vinnu vi›samningsger› og hönnun n‡ja húsnæ›isins.
Ásta Valdimarsdóttir
3
Ásta Valdimarsdóttir,
forstjóri ELS.
Alfljó›leg rá›stefna
Í tilefni af 15 ára afmæli ELS á árinu stó› stofnunin fyrir alfljó›legri rá›stefnu um
hugverkaréttindi í Háskólabíó flann 7. júní. Yfirskrift rá›stefnunnar var „Intellectual
Property: A Platform for Prosperity“. Rá›stefnuna sóttu vel á anna› hundra› gestir,
flar af um 40 erlendir.
Frú Valger›ur Sverrisdóttir, i›na›ar- og vi›skiptará›herra setti rá›stefnuna og
hei›ursgestur var prófessor Alain Pompidou, forstjóri Evrópsku Einkaleyfastofunnar
(EPO).
Fyrirlesarar voru Ron Marchant, forstjóri bresku einkaleyfastofunnar, Erik
Nooteboom, yfirma›ur hugverkasvi›s hjá framkvæmdarstjórn Evrópusambandsins,
Gunnar Örn Har›arsson f.h. Christopher P. Mercer formanns epi (The Institute
of Professional Representatives before the European Patent Office), Mark E. Kelley,
yfirma›ur hugverkaréttinda hjá Nokia, Hilmar B. Janusson, framkvæmdastjóri
rannsóknar- og flróunarsvi›s Össurar hf. og Magnús Scheving, frumkvö›ull,
stofnandi og forstjóri Latabæjar. Fundarstjóri var Rán Tryggvadóttir, dósent vi›
Háskólann í Reykjavík og forma›ur Áfr‡junarnefndar hugverkaréttinda á svi›i
i›na›ar.
Árssk‡rsla 2006 4
Laga- og regluger›arbreytingar
Me› lögum nr. 24/2006 voru málefni faggildingar flutt frá Neytendastofu til
Einkaleyfastofu. A›rar breytingar voru ekki ger›ar á lögum er var›a starfsemi
stofnunarinnar.
Breytt var regluger› var›andi umsóknir um einkaleyfi ofl. nr. 574/1991 me›
sí›ari breytingum.
Breytingin tók til 3. gr. og var ger› til fless a› au›velda umsækjendum a› skila
inn fl‡›ingum gagna fyrir úgáfu einkaleyfa.
fiá var sett n‡ regluger›, nr. 1011/2006, um nau›ungarleyfi vegna útflutnings
lyfja til flróunarríkja og ríkja sem strí›a vi› alvarlegan heilbrig›isvanda.
Umtalsver› vinna fór í ger› samnings um stofnun NPI, Nordic Patent Institute
og fylgiskjala hans.
Frá mótttöku í tilefni af rá›stefnunni.
Frú Vigdís Finnbogadóttir, Prof. Alain Pompidou
og frú.
Rá›stefnugestir í Háskólabíói 7. júní 2006.
Einkaleyfi
Á árinu tók a› gæta fækkunar einkaleyfisumsókna eins og sé› haf›i veri› fyrir
vegna a›ildar a› EPO.
Einkaleyfisumsóknir voru 372, flar af 41 íslensk grunnumsókn, 4 íslenskar
yfirfær›ar PCT umsóknir en 325 yfirfær›ar PCT umsóknir frá erlendum a›ilum.
Umsóknum fækka›i flannig um næstum 40% mi›a› vi› ári› á undan. Íslenskar
grunnumsóknir voru tveimur fleiri í ár en í fyrra.
Lag›ar voru inn 24 íslenskar PCT-grunnumsóknir sem er fækkun frá í fyrra
flegar lag›ar voru inn 27 umsóknir.
Fyrsta bei›ni um gildistöku evrópsks einkaleyfis á Íslandi var lög› inn í maí en
í heild voru sta›fest 3 evrópsk einkaleyfi hér á árinu. Er búist vi› a› fleim fjölgi
hratt á næstu árum. fietta kallar á n‡jan gagnagrunn til utanumhalds á sta›festum
EP-einkaleyfum en unni› var a› undirbúningi hans á árinu.
Útgefin einkaleyfi voru 112 og hafa aldrei veri› fleiri en 6 fleirra voru veitt til
íslenskra a›ila.
firátt fyrir aukinn fjölda veittra einkaleyfa, bárust stofnuninni engin andmæli
enda fátítt a› einkaleyfum sé andmælt hér á landi.
Útgefin einkaleyfi ári› 2006 eftir uppruna(fleiri en 3 umsóknir pr. land)
Bandaríkin
Bretland
DanmörkFrakklandKanada
Noregur
Svífljó›
fi‡skaland
A›ger›ir/flutningar m.a. búna›urfyrir skip og færibönd
Nau›synjar m.a. lyf, me›fer›matvæla og fiskvei›ar
Efnafræ›i, m.a. líftækniSta›bundin mannvirkiTextíl/PappírVélfræ›iE›lisfræ›iRafmagn
Útgefin einkaleyfi ári› 2006 eftir tækniflokkum
Árssk‡rsla 2006 5
Fjöldi einkaleyfaumsókna er einn af fleim mælikvör›um sem nota›ir eru til a›
meta styrk n‡sköpunar og hugvits í ríkjum. Ekki er fló nægilegt a› sko›a einungis
fjölda umsókna í vi›komandi ríki. Fró›legt er a› sko›a t.d. fjölda umsókna frá
íslenskum a›ilum hjá Evrópsku einkaleyfastofunni, EPO. Á árinu 2006 bárust 43
umsóknir til EPO frá íslenskum a›ilum, 17 fleirra voru me› forgangsrétt í umsóknum
hér á landi en 26 me› forgangsrétt í ö›rum ríkjum. fiessi mikli fjöldi umsókna hjá
EPO gefur tvímælalaust mjög jákvæ›a mynd af styrk n‡sköpunar og hugvits hér
á landi.
Vörumerki
Vörumerkjaumsóknum fjölga›i um 13,2% á árinu. Landsbundnar umsóknir voru
1517, en alfljó›legar 3186. Samtals voru umsóknirnar flví 4703. Frá íslenskum
a›ilum komu 615 landsbundnar umsóknir.
Umsóknarfjöldi var mun meiri en áætla› var. Í áætlun var gert rá› fyrir 4100
umsóknum. Erfitt er a› gefa einhlíta sk‡ringu á fjölgun umsókna. Alfljó›legum
umsóknum hér á landi fjölga›i um 8,6% á árinu sem er í samræmi vi› aukinn
heildarfjölda umsókna til Alfljó›ahugverkastofunarinnar. A›alaukningin var
hlutfallslega í landsbundum umsóknum e›a 24,5%. Kann fla› a› sk‡rast af einhverju
leyti af auknu kynningarstarfi.
Hér er samantekt yfir fjölda umsókna sí›ustu flrjú ár:
Alfljó›legar umsóknir frá íslenskum a›ilum voru 95 sem er mikil aukning frá árinu
á›ur flegar Einkaleyfastofan áframsendi 32 alfljó›legar umsóknir til
Alfljó›ahugverkastofunarinnar.
Vörumerkjaskráningar á árinu 2006 voru 4382, sem er 32% fleiri skráningar en
ári› á undan
Árssk‡rsla 2006 6
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0Landsbundnar Alfljó›legar Samtals
200420052006
umsóknir umsóknir umsóknir
4000
5000
4500
Samtals
200420052006200
300
400
500
600
0
100
umsóknir
0
20
40
60
80
100
120
Einkaleyfierlendra a›ila
Samtalseinkaleyfi
Umsóknir um einkaleyfi árin 2004-2006 Veitt einkaleyfi árin 2004-2006
EinkaleyfiÍslendinga
Umsókniríslenskra a›ila
Umsóknirerlendra a›ila
Áætla› var a› endurn‡ju› vörumerki yr›u 1100 á árinu. Mun fleiri skráningar
voru endurn‡ja›ar e›a 1355.
Andmæli voru 29 talsins, sem er sami fjöldi og ári› á›ur.
Úrskur›a› er í andmælamálum almennt innan mána›ar frá flví a› mál eru
tilbúin til úrskur›ar.
Bi›tími umsækjenda eftir rökstu›ningi vi› höfnun er a› jafna›i innan vi› tveir
mánu›ir, hvort sem um er a› ræ›a alfljó›legar e›a landsbundnar umsóknir.
Áfr‡janir til Áfr‡junarnefndar hugverkaréttinda á svi›i i›na›ar voru 9 talsins,
sem eru mun færri mál en ári› á›ur flegar 20 áfr‡janir bárust nefndinni.
Hönnun
Hönnunarumsóknum fækka›i um 11,5% frá árinu á›ur. Heildarfjöldi umsókna
var 68 umsóknir, flar af voru 22 alfljó›legar skráningar.
Í áætlun var gert rá› fyrir a› hönnunarumsóknir yr›u 100 talsins, flar sem búist
var vi› a› fjöldi alfljó›legra skráninga yr›i hærri en raun var.
Bygg›amerki
Á árinu var a›eins sótt um eitt bygg›amerki. Einkaleyfastofan sendi á árinu
sveitarfélögum landsins bréf flar sem skráning bygg›amerkja var kynnt.
Faggilding
Málefni faggildingar fluttust frá Neytendastofu til Einkaleyfastofunnar í maí 2006,
í samræmi vi› lög nr. 24 frá 2006.
Eins og undanfarin ár starfa›i einn ma›ur á faggildingarsvi›i. Starfsemi
faggildingarsvi›s felur í sér faggildingarmat og eftirlit me› faggiltum stofum og
verkstæ›um, samskipti vi› eftirlitsstjórnvöld sem nota fljónustu faggiltra a›ila,
flátttöku í evrópusamtökum faggildingarstofa og kynningu og uppl‡singagjöf vegna
faggildingar.
Fjöldi faggiltra stofa og verkstæ›a skiptist flannig a› prófunarstofur voru 8,
vottunarstofur 1, sko›unarstofur 13, tilkynntir a›ilar 3 og verkstæ›i 34. Ein
prófunarstofa og ein sko›unarstofa bættust vi› á árinu. Utana›komandi matsmenn
sem störfu›u fyrir faggildingarsvi› voru 11 á árinu en framlag fleirra var mismundandi
frá einum til átta manndögum vi› úttektina a› frátöldum undirbúningi. Alls voru
um 180 manndagar nota›ir vi› faggildingarmat og eftirlit.
fiátttaka í samstarfi faggildingarstofa í Evrópu, European co-operation for
Accreditation, var me› svipu›u sni›i og á›ur. Sóttir voru tveir a›alfundir EA, tveir
fundir í EA MAC nefnd um gagnkvæma vi›urkenningu og tveir fundir í fastanefnd
um vottun og sko›un. Starfsma›ur faggildingarsvi› tók flátt í úttekt á einni
faggildingarstofu innan EA.
Árssk‡rsla 2006 7
Árssk‡rsla 2006
Starfsmannamál
Starfsmenn voru 22 talsins meirihluta ársins.
Tveir starfmenn hættu störfum í einkaleyfadeild og einn í almennri deild.
Deilarstjóri vörumerkja- og hönnunardeildar fór í árs námsleyfi í ágúst.
Starfsma›ur deildarinnar starfa›i sem deildarstjóri í fjarveru hans.
Einn starfsma›ur var í barnseignarfríi allt ári› og annar fór í barnseignarfrí
seinni hluta ársins.
Auk starfsmanns í faggildingu voru fimm n‡ir starfsmenn rá›nir á árinu auk
tveggja sumarstarfsmanna. Um var a› ræ›a rá›ningar í sta› fleirra sem hættu e›a
voru í leyfi, a› undanskildum skjalaver›i sem er n‡ sta›a hjá stofnuninni.
N‡ir stofnanasamningar voru undirrita›ir á vormánu›um. Tveir samningar eru
í gildi hjá ELS, annars vegar vi› SFR og hins vegar vi› a›ildarfélög BHM.
Endurmenntun
Einkaleyfastofan telur afar mikilvægt a› starfsmenn bæti vi› flekkingu sína og færni
me› ‡mis konar endurmenntun.
Hér innanlands sóttu starfsmenn m.a. enskunámskei›, námskei› um ger›
lagafrumvarpa, námskei› um fjármál ríkisstofnanna, mannau›sstjórnunarnámskei›,
námskei› um ger› verklagsferla og gæ›astjórnunarnámskei›.
fiá sótti starfsfólk uppl‡singasetra um einkaleyfi starfsfljálfun hjá ELS.
Tveimur starfsmönnum var gert kleift a› stunda háskólanám me› vinnu.
Stór hluti af endurmenntun starfsmanna fer fram í samstarfi vi› erlendar
stofnanir.
Starfsmenn frá EPO komu hinga› til lands flrisvar á árinu til a› funda e›a halda
fræ›sluerindi.
Á fyrsta fundinum var rætt um uppl‡singagjöf og sendingar gagna hé›an fyrir
gagnabanka EPO. fiá var haldin í febrúar fræ›slufundur var›andi endurgrei›slur
árgjalda til EPO og loks var haldin kynning fyrir starfsmenn n‡stofna›ra
uppl‡singasetra.
8
Frá jólaskemmtun starfsmanna ELS.
Árssk‡rsla 2006 9
Starfsmenn sóttu fjölmörg námskei› erlendis. Flest fleirra voru á vegum EPO.
Í mars sótti netstjóri námskei› vegna EPTOS tölvukerfisins hjá tæknideild EPO
í Hollandi.
Mörg námskei› voru skipulög› í apríl. Tveir starfsmenn einkaleyfadeildar fóru
á námskei› á Ítalíu var›andi móttöku og me›fer› umsókna um evrópsk einkaleyfi
sem lög› eru inn hjá landsbundnum skrifstofum.
fiá fór starfsma›ur einkaleyfadeildar á námskei› um EPOQUE gagnagrunninn
hjá EPO í Haag.
Í apríl var einnig skipulög› heimsókn á „British Library“ í London fyrir
starfsmenn Uppl‡singasetrana og einn starfsmann einkaleyfadeildar.
Tilgangurinn var a› fræ›ast um fleirra starfsemi var›andi var›veislu og mi›lun
einkaleyfauppl‡singa.
Í maí sótti einn af rannsakendum á einkaleyfadeild námskei› á vegum EPO í
Vín um flokkunarkerfi einkaleyfa.
Í maí er árleg rá›stefna á vegum EPO um einkaleyfabanka og uppl‡singasetur
(„Patlib“). A› flessu sinni var rá›stefnan í Prag í Tékklandi og sóttu hana tveir
starfsmenn uppl‡singasetranna og einn starfsma›ur einkaleyfadeildar.
Deildarstjóri faggildingardeildar sótti matsmannanámskei› vegna úttekta á
faggildingarstofum í Berlín í september.
Starfsma›ur sem annast fræ›slu- og kynningarmál stofnunarinnar hóf flátttöku
í námskei›arö› á vegum EPO um stu›ning vi› n‡sköpun („Innovation support“).
Fyrra námskei›i› var í Kaupmannahöfn í september og hi› seinna í Prag í nóvember.
Í október fóru tveir starfsmenn einkaleyfadeildar á „Online Service“ rá›stefnu
á vegum EPO í Lissabon.
Starfsma›ur vörumerkja- og hönnunardeildar sótti námskei› hjá
Alfljó›ahugverkastofnuninni í Genf um Madrid Protocol í nóvembermánu›i.
Í apríl fóru flestir starfsmenn stofnunarinnar í fræ›afer› til dönsku
einkaleyfastofunnar í Höje Taastrup. Starfsmenn dönsku stofnunarinnar tóku vel
á móti hópnum me› skipulag›ri dagskrá, fyrirlestrum og kynningum. Heimsóknin
var bæ›i skemmtileg og nytsamleg fyrir margar sakir, ekki síst flar sem miki› og
gott samstarf hefur veri› milli ELS og dönsku stofnunarinnar í árara›ir.
Frá heimsókn starfsmanna ELS hjá dönsku einkaleyfastofunni í apríl.
Árssk‡rsla 2006 10
Tæknimál
Miklar breytingar ur›u á tölvumálum stofnunarinnar á árinu.
Me›al annars var skipt út öllum Mackintosh tölvum í vörumerkjadeild og fari›
yfir í PC umhverfi.
Miki› af tölvubúna›i stofnunarinnar var endurn‡ja›ur og kom fló nokkur hluti
hans frá EPO í samræmi vi› ákvæ›i tvíhli›a samning ELS og EPO frá 2005.
Fest voru kaup á fjarfundabúna›i og plasmaskjá sem ætlunin er a› nota m.a.
vegna funda vi› Nor›urlönd.
Samningur sem stofnunin ger›i vi› EPO um innlei›ingu EPTOS tölvukerfisins
í desember 2005 kom a› nokkru til framkvæmda ári› 2006. Unni› var m.a. a›
undirbúningi fyrir innlei›inguna og fljálfun starfsfólks.
Á árinu var unni› a› flví a› tengja uppl‡singar um einkaleyfi á Íslandi vi›
gangabanka EPO, „esp@cenet“, sem inniheldur einkaleyfagögn hva›anæva a› úr
heiminum. fiannig getur almenningur nú leita› a› uppl‡singum um m.a. íslensk
einkaleyfi í gagnabankanum sem a›gengilegur er á heimasí›u ELS. Gagnabankinn
er gjaldfrjáls og öllum opinn og var íslenskt vi›mót hanns formlega opna› hér á
landi 10. nóvember.
Esp@cenet grunnurinn var opna›ur formlega í nóvember. Hafsteinn fiór Einarsson, einkaleyfadeild,
kynnir gagnagrunninn.
Árssk‡rsla 2006 11
Fræ›slu- og kynningarstarfsemi
Kynningarfundir og fræ›sla á starfsemi ELS og hugverkaréttindum jukust mjög á
árinu og hefur reglulegum fundum veri› komi› á hjá ‡msum a›ilum.
Í febrúar kynnti ELS starfsemi sína á framadögum AIESEC stúdentasamtakanna.
Laganemar frá Háskóla Íslands komu í heimsókn og hl‡ddu á fyrirlestur um
einkaleyfakerfi› og samstarf hófst milli ELS og Listaháskóla Íslands um kennslu á
hugverkaréttindum. Haldi› var vikulangt námskei› um hugverkaréttindi fyrir
nemendur í vöruflróun sem meti› var til einnar einingar. Kennslan var í höndum
flriggja starfsmanna ELS.
Í mars var flutt erindi um hugverkaréttindi hjá Brú fjárfestingafélagi. Nemendur
í vöruhönnun frá Háskólanum í Reykjavík komu í heimsókn og hl‡ddu á erindi
um einkaleyfi, vörumerki og hönnun.
Haldi› var upp á alfljó›legan dag hugverkaréttar flann 26. apríl. Bo›i› var upp
á rö› fyrirlestra í húsnæ›i ELS um „esp@cenet“ gagnabankann, Uppl‡singasetur
um einkaleyfi, alfljó›a samning um vörumerki (TLT) og nau›ungarleyfi vegna
útflutnings lyfja til flróunarríkja.
fiann 7. júní stó› ELS fyrir alfljó›legri rá›stefnu um hugverkaréttindi í tilefni
af 15 ára afmæli stofnunarinnar. Yfirskrift rá›stefnunnar var „Intellectual Property:
A Platform for Prosperity“.
Efnafræ›inemar frá Háskóla Íslands komu í heimsókn í september og hl‡ddu
á erindi um einkaleyfi. fiá var haldinn kynningarfundur um hugverkaréttindi hjá
RANNÍS.
Í október kom í heimsókn hópur af nemendum úr 6. bekk í Foldaskóla í
Grafarvogi. Foldaskóli er mó›urskóli í n‡sköpun og var heimsóknin á ELS li›ur í
flví a› uppl‡sa nemendurna um flá möguleika sem bjó›ast í vernd hugverka og
flann ávinning sem af fleim getur hlotist. Einnig sóttu laganemar úr Háskólanum
í Reykjavík ELS heim og hl‡ddu á erindi um einkaleyfi, vörumerki og hönnun.
fiá var haldinn kynningarfundur um hugverkaréttindi hjá Samtökum I›na›arins.
Haldinn var kynningarfundur um hugverkaréttindi á Akureyri í nóvember.
Fundurinn var haldinn í húsakynnum Háskólans á Akureyri og var öllum opinn.
fiann 10. nóvember var íslenskt vi›mót á „esp@cenet“ vefnum teki› í notkun.
Af flví tilefni var bo›a› til kynningarfundar í samstarfi vi› EPO um „esp@cenet“
gagnabankann og „Epoline“ fljónustu EPO. Fundurinn var haldin á Nordica Hotel
og var vel sóttur.
ELS stó› fyrir útgáfu á tveimur bæklingum á árinu, annars vegar almennum
uppl‡singabæklingi um hugverkaréttindi og hins vegar uppl‡singabæklingi um
„esp@cenet“ gagnabankann. fiá gaf ELS út sérrit um lög um einkaleyfi nr. 17/1991.
A› lokum má nefna a› stofnunin skipulag›i fer› til München um mi›jan
október í samstarfi vi› EPO fyrir íslenska umbo›smenn. Markmi›i› var a› kynna
fyrir umbo›smönnunum starfsemi EPO, einkum málsme›fer› í andmælamálum
og fyrir áfr‡junarnefndum EPO og fengu flátttakendur m.a. a› fylgjast me›
munnlegum málflutningi í slíkum málum.
Árssk‡rsla 2006 12
Erlent samstarf
Samstarf vi› EPOSamstarf vi› EPO er mjög miki› hva› var›ar endurmenntun og fljálfun eins og
greint er frá í kaflanum um endurmenntun. fiá er sérstaklega mikil samvinna á svi›i
tölvu- og tæknimála.
Í maí 2005 var undirrita›ur tvíhli›a samningur um stu›ning á flessum svi›um
sem hefur reynst afar vel fyrir stofnunina í flessari umfangsmiklu a›lögun.
Samningurinn er til flriggja ára.
Á árinu samflykkti framkvæmdarrá› EPO breytingar á reglum og öllu
fyrirkomulagi samstarfssamninga vi› a›ildarríki sem fyrrnefndur tvíhli›a samningur
byggist á. Leita› er sérstakra lausna fyrir flau ríki sem eiga a›ild a› gildandi
samningum, en Ísland er eitt fleirra.
Fundir í framkvæmdarrá›i EPO voru í mars, júní , október og desember. Forstjóri
ásamt deildarstjóra einkaleyfadeildar e›a lögfræ›ingi deildarinnar sóttu flá fundi.
Deildarstjóri einkaleyfadeildar sótti fundi tæknirá›s EPO í apríl og september.
Lögfræ›ingur einkaleyfadeildar sótti fjóra fundi laganefndar í febrúar, maí,
september og nóvember. Laganefnd funda›i óvenju oft á árinu vegna undirbúnings
gildistöku svonefnds „EPC 2000 samnings“ sem er talsver› breyting á Evrópska
einaleyfasamningnum (EPC) frá 1973. fiá sótti hann einnig fundi fjárlaganefndar
í maí og í október.
Anna› EvrópusamstarfÍ apríl stó› EPO og Evrópusambandi› fyrir vali á „Uppfinningamanni ársins í
Evópu“ e›a („European Inventor of the year“) í fyrsta sinn. Vali› og ver›launa-
afhendingin fór fram í Brussel a› vi›stöddu fjölmenni. Í tengslum vi› athöfnina
var rá›stefna um hugverkaréttindi og n‡ja marka›i í Kína. Forstjóri ELS var
vi›staddur athöfnina og rá›stefnuna.
Frá flingi Alfljó›ahugverkastofnunarinnar WIPO í september 2006, Ásta Valdimarsdóttir
forstjóri og Grétar Ingi Grétarsson lögfræ›ingur.
Árssk‡rsla 2006
Uppfinningamenn ársins voru valdir í sex flokkum og eru eftirfarandi:
• Zbigniew Janowicz og Cornelis Hollenberg (Rhein Biotech, Düsseldorf,
fi‡skalandi) sem flróu›u a›fer› vi› a› framlei›a óflekkt prótein í Hansenula
geri sem er lykilefni› í framlei›slu á bóluefni gegn lifrarbólgu B.
Uppfinningamennirnir voru hei›ra›ir í flokknum ,,I›na›ur“.
• Stephen P.A. Fodor, Michael C. Pirrung, J. Leighton Read og Lubert Stryer
(Affymax, Hollandi), sem umbyltu líftækninni me› uppfinningu sinni á
DNA. Valnefndin valdi flessa uppfinningamenn fyrir flokkinn ,,Lítil og
me›alstór fyrirtæki“.
• Peter Grünberg (Jülich Research Centre, fi‡skalandi), sem skilgreindi hin
grí›arstóru áhrif rafsegulmótstö›u (GMR: Giant magnetoresistance) sem
gaf fimmtíufalt meiri vistunarmöguleika á hör›um diskum. Hann var
sigurvegari í flokknum ,,Háskólar og rannsóknarstofnanir“.
• John Edward Starrett, Joanne Bronson, John Martin, Muzammil Mansuri
og David Tortolani, sem tókst a› framlei›a hin n‡ju forlyf fosfónata, sem
s‡na ekki fulla virkni fyrr en fleim hefur veri› umbreytt í mannslíkamanum.
Li›i› fór heim me› vinning í flokknum ,,N‡ a›ildarríki Evrópusambandsins“
flar sem tæknin byggir á rannsókn frá Institute of Organic Chemistry and
Biochemistry of the Academy of Sciences í Prag í Tékklandi.
• Larry Gold og Craig Tuerk (NeXstar Pharmaceuticals, Boulder,
Bandaríkjunum) sem me› SELEX tækni sinni fundu upp mikilvægt
skimunarferli sem er nota› í lífefnafræ›i til a› finna einstök fákirni sem geta
bundist sérstökum próteinum sem valda sjúkdómum. fiessir amerísku
uppfinningamenn fengu ver›launin í flokknum ,,Lönd utan Evrópu“.
• Federico Faggin (Ítalíu; Santa Clara, Bandaríkjunum) flróa›i fyrstu
kísilflöguna, sem hefur gert vinnslu á grí›arlega miklum gögnum mögulega
og hrundi› af sta› byltingu í tölvutækni. Federico Faggin hlaut ver›launin
fyrir uppfinningamann ársins í Evrópu í flokknum ,,Ævistarf“.
Fundur í hugverkahóp EFTA og ESB var haldinn í Brussel í nóvember. Eitt helsta
umræ›uefni› var drög a› „European patent litigation agreement“.
Starfsma›ur ELS sótti fund hjá Vörumerkjaskrifstofu ESB í Alicante um hönnun
í október.
Norrænt samstarfEins og undanfarna áratugi voru haldnir fundir í faghópum tvisvar á árinu.
Deildarstjóri einkaleyfadeildar og lögfræ›ingur sóttu fund norræns vinnuhóps
um einkaleyfi í Helsinki í júní sem einnig var sóttur af fulltrúum Lettlands og
Eistlands. fiá var haldinn norrænn fundur hér á landi í nóvember.
Vörumerkja- og hönnunarfundur norrænna ríkja og Eystrasaltsríkja var haldinn
í Danmörku í apríl og Finnlandi í september. Deildarstjóri vörumerkja- og
hönnunardeildar sat fundina, sí›ari fundinn sat einnig lögfræ›ingur deildarinnar.
Forstjórar einkaleyfastofnana Nor›urlanda og Eystrasaltsríkjanna fundu›u í
Lundi í Svífljó› í maí og í Kaupmannahöfn í september.
13
WIPODeildarstjóri vörumerkja- og hönnunardeildar var fulltrúi Íslands á alfljó›legri
rá›stefnu um endursko›un á alfljó›legum samningi á svi›i vörumerkjaréttar,
„Trademark Law Treaty“, í Singapúr í mars. Ætlunin er a› Ísland fullgildi samninginn
innan skamms en hann var undirrita›ur í Genf 31. janúar 2007.
Á allsherjarflinginu í september voru ræddar ‡msar breytingar á samningum
sem Ísland er a›ili a›. Tvö atri›i sem komu til umfjöllunar á flinginu snertu Ísland
sértaklega. Annars vegar var fla› bei›ni um a› fá NPI, Nordic Patent Institiute,
samflykkt sem alfljó›lega n‡næmisrannsóknarstofnun. Hins vegar var fla›
athugasemd Íslands um gjaldafyrirkomulag í Genfar-samningnum um alfljó›lega
skráningu hönnunar. Ísland bar fram ósk um a› gjaldakerfi› yr›i endursko›a› e›a
gjöld fyrir alfljó›lega skráningu hækku› flar sem samkvæmt núverandi fyrirkomulagi
stæ›u gjöldin ekki undir kostna›i ef einhver vinna færi fram vi› umsóknirnar e›a
flær væru birtar. Í kjölfari› var bo›a› til fundar um erindi› og stofna›ur vinnuhópur
til a› finna lausn á málinu.
Önnur verkefni og atbur›ir á árinu 2006
NPIfiann 5. júlí 2006 var undirrita›ur, á dönsku einkaleyfastofunni í Höje Taastrup,
samningur um stofnun norrænnar einkaleyfastofnunar (Nordic Patent Institute,
skammstafa› NPI).
Me› samningnum setja ríkisstjórnir Danmerkur, Íslands og Noregs á stofn
milliríkjastofnun til samvinnu á svi›i einkaleyfa.
NPI er samkvæmt samningnum alfljó›legur löga›ili hvers meginhlutverk er a›
vera alfljó›leg n‡næmisrannnsóknar- og forathugunarstofnun fyrir einkaleyfi.
Á allsherjarflingi Alfljó›ahugverkastofnunarinnar (WIPO) í september fékk NPI
vi›urkennda stö›u sína sem alfljó›leg n‡næmisrannsóknarstofnun. Ætlunin er a›
stofnunin hefji störf 1. janúar 2008, en hún mun ver›a til húsa hjá dönsku
einkaleyfastofunni.
Árssk‡rsla 2006 14
Samningur um stofnun NPI var undirrita›ur í júlí hjá dönsku einkaleyfastofunni. Jørgen Smith,
forstjóri norsku einkaleyfastofunnar, Ásta Valdimarsdóttir, forstjóri ELS, Jesper Kongstad,
forstjóri dösnku einkaleyfastofunnar og Majbritt Vestergaard, lögfræ›ingur hjá dönsku
einkaleyfastofunni.
Árssk‡rsla 2006 15
Uppúr skúffunumÁ árinu tók ELS í fyrsta sinn flátt í verkefninu „Uppúr skúffunum“ sem er
samstarfsverkefni Rannsóknafljónustu Háskóla Íslands, Tæknigar›s, ELS og Árnason
Faktor. „Uppúr skúffunum” er hugmyndasamkeppni sem allir nemendur og
kennarar Háskóla Íslands og Landsspítala-háskólasjúkrahúss e›a a›rir fleir sem
tengjast H.Í. geta teki› flátt í.
Uppúr skúffunumÁ árinu tók ELS í fyrsta sinn flátt í verkefninu „Uppúr skúffunum“ sem er
samstarfsverkefni Rannsóknafljónustu Háskóla Íslands, Tæknigar›s, ELS og Árnason
Faktor. „Uppúr skúffunum” er hugmyndasamkeppni sem allir nemendur og
kennarar Háskóla Íslands og Landsspítala-háskólasjúkrahúss e›a a›rir fleir sem
tengjast H.Í. geta teki› flátt í.
Frá ver›launaafjendingu samkeppninnar „Uppúr skúffunum“ í desember.
Afhending ver›launa í samkeppninni „Uppúr skúffunum 2006“ fór fram
föstudaginn 1. desember 2006. Dr. Kristín Ingólfsdóttir, rektor Háskóla Íslands,
afhenti ver›launin vi› athöfn sem fram fór í Tæknigar›i.
Fyrstu ver›laun komu í hlut Eiríks Rögnvaldssonar prófessors og samstarfmanna
hans, Hrafns Loftssonar, lektors í tölvunarfræ›i vi› Háskólann í Reykjavík og
Sigrúnar Helgadóttur, sérfræ›ings á Or›abók Háskólans. Verkefni› nefnist
„Samhengishá› ritvilluleit“.
Önnur ver›laun hlaut tillaga fiorsteins I. Sigfússonar og tveggja samstarfsmanna
hans, Jóns Steinars Gar›arssonar M‡rdal e›lisfræ›inema og Sigur›ar Arnar
A›algeirssonar, nema í rafmagnsverkfræ›i. Hugmyndin á rætur sínar í sérstakri
varmarafmagnsa›fer›, en um er a› ræ›a búna› („SportCool“) til fless a› lina
sársauka vi› íflróttamei›sl.
firi›ju ver›laun hlaut verkefni á svi›i rannsókna í s‡klavörnum, „Örvun
innbygg›ra s‡klavarna gegn s‡kingum“. Verkefni› var unni› undir stjórn
prófessoranna Gu›mundar H. Gu›mundssonar og Eiríks Steingrímssonar.
Afhending ver›launa í samkeppninni „Uppúr skúffunum 2006“ fór fram
föstudaginn 1. desember 2006. Dr. Kristín Ingólfsdóttir, rektor Háskóla Íslands,
afhenti ver›launin vi› athöfn sem fram fór í Tæknigar›i.
Fyrstu ver›laun komu í hlut Eiríks Rögnvaldssonar prófessors og samstarfmanna
hans, Hrafns Loftssonar, lektors í tölvunarfræ›i vi› Háskólann í Reykjavík og
Sigrúnar Helgadóttur, sérfræ›ings á Or›abók Háskólans. Verkefni› nefnist
„Samhengishá› ritvilluleit“.
Önnur ver›laun hlaut tillaga fiorsteins I. Sigfússonar og tveggja samstarfsmanna
hans, Jóns Steinars Gar›arssonar M‡rdal e›lisfræ›inema og Sigur›ar Arnar
A›algeirssonar, nema í rafmagnsverkfræ›i. Hugmyndin á rætur sínar í sérstakri
varmarafmagnsa›fer›, en um er a› ræ›a búna› („SportCool“) til fless a› lina
sársauka vi› íflróttamei›sl.
firi›ju ver›laun hlaut verkefni á svi›i rannsókna í s‡klavörnum, „Örvun
innbygg›ra s‡klavarna gegn s‡kingum“. Verkefni› var unni› undir stjórn
prófessoranna Gu›mundar H. Gu›mundssonar og Eiríks Steingrímssonar.
Árssk‡rsla 2006 16
II. Árangursmat
Markmi› ársáætlunar
Í rekstraráætlun fyrir ári› 2006 var gert rá› fyrir a› gjöld yr›u rúmar 171 mkr. og
tekjur alls 133.3 mkr. Gert var rá› fyrir a› mismuni milli tekna og gjalda yr›i mætt
me› flví a› n‡ta höfu›stól.
Ársreikningur
Tekjur á árinu ur›u 187 mkr. sem er 16 mkr. hærra en gert var rá› fyrir í áætlun
og 15.3% hækkun tekna frá árinu 2005. Tekjur af leyfisgjöldum voru 174.7 mkr.
og sértekjur voru 11.8 mkr. Sértekjur eru a› mestu vegna endurgreidds fer›akostna›ar
og endurgrei›slu vegna verkefna í samstarfi vi› Evrópsku einkaleyfastofuna.
fiá var ríkisframlag vegna faggildingar á árinu 8.8 mkr.
Gjöld námu 176 mkr. sem er 42.7 mkr. hærra en áætlun ger›i rá› fyrir. Launagjöld
námu rúmum 110 mkr., önnur rekstrargjöld rúmar 56 mkr. og eignakaup 17.5 mkr.
Tekjuafgangur nam 19.7 mkr. á árinu.
Samanbur›ur og sk‡ringar á helstu frávikum
Ni›ursta›a ársins 2006 er 19.7 mkr. tekjuafgangur.
fiegar bornar eru saman tölur í áætlun og rauntölur, má sjá a› bæ›i tekjur og
gjöld eru hærri en áætla› var.
Tekjur ur›u nokku› hærri m.a. vegna fjölgunar vörumerkjaumsókna sem ekki
var sé› fyrir. fiá má nefna a› endurgrei›slur frá EPO vegna endurmenntunar og
fer›akostna›ar færast inn sem tekjur til stofnunarinnar.
Gjöld voru 42.7 mkr. hærri en áætlun ger›i rá› fyrir. fiar vegur nokku› a›
launakostna›ur milli áranna 2005 og 2006 hækka›i um 12.3 % og fjölgun ársverka
var tæplega 1,5. fiá var kostna›ur vegna endurbóta og eignakaup nokku› hærri en
áætla› var sem m.a. kom til vegna endurbóta á fasteigninni a› Skúlagötu sem
fyrirhuga›ar voru ári› 2005 en áttu sér ekki sta› fyrr en í byrjun ársins 2006, á›ur
en til umræ›u kom a› stofnunin flytti í n‡tt húsnæ›i.
II. Árangursmat
Markmi› ársáætlunar
Í rekstraráætlun fyrir ári› 2006 var gert rá› fyrir a› gjöld yr›u rúmar 171 mkr. og
tekjur alls 133.3 mkr. Gert var rá› fyrir a› mismuni milli tekna og gjalda yr›i mætt
me› flví a› n‡ta höfu›stól.
Ársreikningur
Tekjur á árinu ur›u 187 mkr. sem er 16 mkr. hærra en gert var rá› fyrir í áætlun
og 15.3% hækkun tekna frá árinu 2005. Tekjur af leyfisgjöldum voru 174.7 mkr.
og sértekjur voru 11.8 mkr. Sértekjur eru a› mestu vegna endurgreidds fer›akostna›ar
og endurgrei›slu vegna verkefna í samstarfi vi› Evrópsku einkaleyfastofuna.
fiá var ríkisframlag vegna faggildingar á árinu 8.8 mkr.
Gjöld námu 176 mkr. sem er 42.7 mkr. hærra en áætlun ger›i rá› fyrir. Launagjöld
námu rúmum 110 mkr., önnur rekstrargjöld rúmar 56 mkr. og eignakaup 17.5 mkr.
Tekjuafgangur nam 19.7 mkr. á árinu.
Samanbur›ur og sk‡ringar á helstu frávikum
Ni›ursta›a ársins 2006 er 19.7 mkr. tekjuafgangur.
fiegar bornar eru saman tölur í áætlun og rauntölur, má sjá a› bæ›i tekjur og
gjöld eru hærri en áætla› var.
Tekjur ur›u nokku› hærri m.a. vegna fjölgunar vörumerkjaumsókna sem ekki
var sé› fyrir. fiá má nefna a› endurgrei›slur frá EPO vegna endurmenntunar og
fer›akostna›ar færast inn sem tekjur til stofnunarinnar.
Gjöld voru 42.7 mkr. hærri en áætlun ger›i rá› fyrir. fiar vegur nokku› a›
launakostna›ur milli áranna 2005 og 2006 hækka›i um 12.3 % og fjölgun ársverka
var tæplega 1,5. fiá var kostna›ur vegna endurbóta og eignakaup nokku› hærri en
áætla› var sem m.a. kom til vegna endurbóta á fasteigninni a› Skúlagötu sem
fyrirhuga›ar voru ári› 2005 en áttu sér ekki sta› fyrr en í byrjun ársins 2006, á›ur
en til umræ›u kom a› stofnunin flytti í n‡tt húsnæ›i.