EDUKIMI PARASHKOLLOR

8/19/2019 EDUKIMI PARASHKOLLOR

http://slidepdf.com/reader/full/edukimi-parashkollor 1/5

EDUKIMI PARASHKOLLOR

• Familia rrjedh nga gjuha latine – familje, shtëpi, farëfis.

• Familja bashkëkohore është grup themelor shoqëror, qelizë e shoqërisë e cila

themelohet me martesën e individëve të gjinive të ndryshme me qëllim të plotësimit të

nevojave jetësore – biologjike, emotive, ekonomike, sociale dhe edukative të

anëtarëve të saj.”

Madhësia e familjes

• Familja e vogël – prindërit dhe fëmijë

• Familja e mesme – prindërit dhe ! "# fëmijë

• Familja e madhe – prindërit dhe $ e më shumë fëmijë

Tipologjitë e familjeve:

• Familja patriarkale

• Familja demokratike

• Familja anarkike%liberale

Tipi patriakal:

• &osha ' kryesisht meshkujt(

• )jinia ' më të moshuarit(

• *ftësia

Tipi demokratik:

• Familje bashkëkohore

• +lima demokratike familjare

• etyrat%obligimet%të drejtat

• -hkallë e mjaftueshme arsimore%kulturore

Tipi anarkik :

• Familja liberale

• ozita e pabarabartë e gjeneratave

• rindërit tolerantë• /ë drejta të pakufizuara%të paarsyeshme

Edukata familjare – 0 zhvillimi dhe formimi i njeriut të aftë, të ndershëm, të zellshëm e të

qytetëruar me të cilin munden të krenohen prindërit, farefisi, miqtë dhe mjedisi nga i cili

rrjedh”.

Etapat e moshës parashkollore:

Fëmijëria e hershme ' 1indja – # vje2(

• 1indja – vje2 ' faza e gjirit(

• ! vje2 – # vje2 ' faza e zhagitjes dhe e të ecurit(

Mosha parashkollore ( Pas 3 vjeç ! vjeç"



• prej # – $ vje2 ' mosha e re parashkollore(

• prej $ – 3 vje2 ' mosha e mesme parashkollore(

• prej 3 – 4 vje2 ' mosha e vjetër parashkollor(

#ë fëmijëria e hershme:

•

1oja• 5hvillohet të folurit ' afro 666 fjalë(

• 7mërton objektet dhe dukuritë

• 5hvillohen emocionet

• +rijojnë shprehi të ndryshm

Fëmijëria e hershme p ërfshinë:

• 8dryshime dhe zhvillime intensive

• 1ëkurë të kuqrremtë dhe të rrudhur

• -ytë me ngjyrë të përhitur

• Flokë ' me ose pa flokë(

• esha mesatare #.3 kg

• )jatësia mesatare 36 cm

• 7shtrat ' kërcor(

• +afka ' e butë(

• Frymëmarrja 'abdominale(

• 7mocionet e pa diferencuara

• *s qenie sociale, as josociale

• *ftësia e të folurit e pazhvilluar

• /ë pamurit e zhvilluar

•9eagon ndaj shijeve ' e embël, e thartë, e njelmët(

• 7tapa e thithjes

• 7tapa e zvarritjes

• alja e dhëmbëve

Mosha e re parashkollore ( 3 $ vjeç":

• 5hvillimi i sistemit nervor

• Formohet muskulatura

• -keleti zhvillohet shpejtë

Mosha e re parashkollore:



#dijimet e jashtme(Eksterore%eptive "

8dijimet pamore, dëgjimore, të nuhaturit, të lëkurës, të shijuarit

#dijimet e brendshme( Propriore%eptive"

8dijimet muskularo" lëvizore ose kinestetike, ndijimet statike ose të ekuilibrit

#dijimet organike( &nterore%eptive"

8dijimet të urisë, të etjes, të lodhjes, të ngopurit, të gjendjes së shëndetshme

Mosha e mesme parashkollore $ ' vjeç:

• esha mesatare 4 – :.3 kg

• )jatësia ;: – 6# cm• esha e trurit !36 gr

• <magjinata gjallërohet

• /ë menduarit zhvillohet

• 1oja

• una

• &ësimi

Mosha e vjetër parashkollore ' ! vjeç:

• Funksionet e trurit më të përkyera

• 5hvillimi i muskulaturës =

• ërcëptimet zhvillohen

• +ujtesa zhvillohet në një proces të qëllimshëm

• -humë kurreshtar

• Fjalor i pasur ' deri në $666 fjalë(

• Fëmija aftësohet për punë

•

Mënrat e Edukimit të hershëm fëmijëror:

.&etoda bihevioriste

!.&etoda zhvillimore

)etitë individuale Pavllov :

-anguinik 'i shpejtë, i gjallë, i vrullshëm, i hareshëm, optimist në jetë (

Flegmatik'9eagim i ngadalshëm dhe i lehtë ndaj ngacmuesve(

+olerik '9eagim i shpejtë ndaj ngacmuesve të ndryshëm, vrulli, këmbëngulja=(

&elankolik '8uk duron mundime dhe presione. Frikacak, nuk duron ndërrimet e shpejta=(

Metoda bihevioriste :

• +onceptet i imponohen fëmijës

• &ësuesi në epiqendër

• /ë 0mbushet” mendja e fëmijës

• <nformatat në mënyrë përshkruese



• &ësuesja shihet si 0 poseduesja” e informacionit

Metoda *hvillimore :

• >anë n?ënës aktivë

• &arrin informacion për botën përmës lojës

• 7cin nëpërmjet fazave të parashikuara të zhvillimit

• >anë individë unik

•

9riten dhe zhvillohen në ritmë të ndryshme

&ndividuali*imi i përvojës mësimore:

• uke respektuar fazën zhvillimore të 2do fëmije

• uke planifikuar aktivitete të përshtatshme për 2do fëmijë

• uke pasur informata rreth zhvillimit të secilit fëmijë

• @rari i klasës i përshtatet secilit fëmijë për veprim dhe pushim

• aisjet, materialet dhe rregullimi i klasës do të n?isë zhvillimin e secilit fëmijë

• Alerësohet në fusha të ndryshme

&ndividuali*imi është një qëllim i rëndësishëm për ta arritur, pasi sa më shumë

individualizoni, aq më lehtë do të zhvillohet klasa e juaj.

Përshtatshmëria individuale:

• @bservimi i 2do fëmije

• *ftësitë e 2do fëmije

•

8evojat• <nteresat

• /emperamenti

• -tili i të mësuarit

Familja e ngushtë+( 8ëna ,babai, fëmijët e lindur, fëmijët e adoptuar(

Familja e gjerë ()jyshi , gjyshja , a?hallaret=(

,spekti strukturor:

• Bifti bashkëshortor

• Bifti bashkëshortor dhe fëmijët e tyre të lindur

• Bifti bashkëshortor dhe fëmijët e tyre të lindur e të adoptuar

• Bifti bashkëshortor dhe fëmijët e tyre të adoptuar

8umri i fëmijëve nuk është kriter i familjës së ngushtë% familja e ngushtë mund të ketë më

pak ose më shumë fëmijë.

Prindërit mund të jenë:

Prindërit bio+psiko so%ialë ata që i lindin fëmijët dhe i edukojnë, zhvillojnë dhe

formojnë personalitetin e tyre.



Prindërit biologjikë – ata të cilët i lindin fëmijët e tyre, mirëpo, për shkaqe të ndryshme

nuk jetojnë me ta.

Prindërit psiko so%ialë ata persona të cilët nuk e kanë lindur por e adoptojnë dhe

kujdesen për rritjen, edukimin dhe formimin e tij.

-uptimi tradi%ional edukativ për rolin e nënës:

• 8ëna i përkushtohet rritjes dhe edukimit

• &ban rregullin dhe disiplinën familjare

• 8evojat për ushqim

• 8evojat materiale

• 8evojat për argëtim

• jali gëzon më shumë të drejta

• Formimi i 0fëmijës së mirë”.

-uptimi bashkëkohor edukativ për rolin e nënës:

• rindërit kujdesën për rritjen dhe edukimin e fëmijës

• 8ëna është personalitet qëndror në familje

• 8ëna faktori vendimtar për zhvillimin psiko –fizik e social

• &osndarja e punëve

Fëmijët:

"Fëmija është faktor i rëndësishëm në familje

"Fëmija duhet ta ketë rolin dhe pozitën e vet në familje"Fëmija duhet të edukohet në frymën e gëzimit të të drejtave të tij%përmbushjes së obligimeve

jetësore.

Fëmija i parë në familje është objekti i vetëm i përkujdesit të prindërve, objekt i gëzimeve

të tyre , shqetësimeve si dhe ankthit të tyre.

Fëmija i dtë:0 Fëmija i dytë zhvillohet më shpejtë dhe më lehtë si fëmija i parë”.

0 rindërit më pak bisedojnë, më pak mësojnë dhe e këshillojnë fëmijën e dytë”.

Fëmija i mesëm: "ozita dhe role të ndryshme në familje

"0 zhvillohet përpjekja tCi mbikalojë të tjerët”

" Dasje e arsyeshme e prindërve

EDUKIMI PARASHKOLLOR

Documents

Transcript of EDUKIMI PARASHKOLLOR