ÇED, İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GÜNEY İÇ ANADOLU ...€¦ · 3 c) 5 yıllık...

33
ÇED, İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GÜNEY İÇ ANADOLU TEMİZ HAVA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ AFYONKARAHİSAR İLİNDE HAVA KALİTESİNİN İZLENMESİ AMACIYLA KURULAN İSTASYONDA ÖLÇÜLEN PARAMETRELERİN 5 YILLIK ÖLÇÜM SONUÇLARI RAPORU HAZIRLAYAN: GÜNEY İÇ ANADOLU TEMİZ HAVA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ ŞUBAT 2018

Transcript of ÇED, İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GÜNEY İÇ ANADOLU ...€¦ · 3 c) 5 yıllık...

  • ÇED, İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

    GÜNEY İÇ ANADOLU TEMİZ HAVA MERKEZİ

    MÜDÜRLÜĞÜ

    AFYONKARAHİSAR İLİNDE HAVA KALİTESİNİN İZLENMESİ

    AMACIYLA KURULAN İSTASYONDA ÖLÇÜLEN

    PARAMETRELERİN 5 YILLIK ÖLÇÜM SONUÇLARI RAPORU

    HAZIRLAYAN: GÜNEY İÇ ANADOLU TEMİZ HAVA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ

    ŞUBAT 2018

  • 2

    a) 5 yıllık dönem için toplam veri sayısı ve veri alım yüzdesi

    YILLAR VERİ SAYISI VERİ ALIM YÜZDESİ

    PM10 SO2 PM10 SO2

    2013 335 355 91,8 97,3

    2014 305 311 83,6 85,2

    2015 316 314 86,6 86

    2016 344 341 94 93,2

    2017 351 364 96,2 99,7

    b) 5 yıllık saatlik verinin hangi sıklıkla hangi konsatrasyon değerlerinde görüldüğüne dair

    histogram

    Sınıflar PM10

    0 - 56,25 40,30%

    56,25 - 112,5 37,31%

    112,5 - 168,75 12,46%

    168,75 - 225 4,73%

    225 - 281,25 2,81%

    281,25 - 337,5 1,50%

    337,5 - 393,75 0,66%

    393,75 - 450 0,18%

    >450 0,06%

    Sınıflar SO2

    0 - 43,75 72,68%

    43,75 - 87,5 15,30%

    87,5 - 131,25 6,43%

    131,25 - 175 2,80%

    175 - 218,75 1,37%

    218,75 - 262,5 0,77%

    262,5 - 306,25 0,30%

    306,25 - 350 0,18%

    >350 0,18%

  • 3

    c) 5 yıllık verinin yıllara göre artış ve azalışını gösteren trend analizi

    2013 yılında 85-108 μg/m3 aralığında iken yıllar içinde yaklaşık %20 azalış göstererek 2017

    yılında 65-90 μg/m3 aralığında gerçekleştiği,

    2013 yılında 49-86 μg/m3 aralığında iken 2016 de %59 oranında azaldığı, yıllar içerisinde

    azalış gösterirken 2017 yılında artış gösterdiği,

  • 4

    d) 5 yıllık verinin yıllık konsantrasyon değişimi ( excelde 2 boyut kullanılacak, x ekseni yıllar,

    y ekseni konsantrasyonlar olacak şekilde)

    e) 5 yıllık verinin yıllara göre artış ve azalış oranları,

    94

    80

    89

    82 81

    65

    40

    29

    2023

    0

    10

    20

    30

    40

    50

    60

    70

    80

    90

    100

    2013 2014 2015 2016 2017

    Ko

    nsa

    ntr

    asyo

    n d

    eğe

    ri (

    µg/

    m³)

    Yıllar

    Afyonkarahisar İli 2013-2017 Yılları Kirletici Konsantrasyon Değişimi

    PM10 (µg/m³) SO2(µg/m³)

    2012 2013 2014 2015 2016 2017

    PM10 [µg/m³] 98 94 80 89 82 81

    SO2 [µg/m³] 35 65 40 29 20 23

    PM 10Artış veya azalış oranı -4,1 -14,9 11,3 -7,9 -1,2

    SO2 Artış veya azalış oranı 85,7 -38,5 -27,5 -31,0 15,0

    -60,0

    -40,0

    -20,0

    0,0

    20,0

    40,0

    60,0

    80,0

    100,0

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    120

    [µg/

    m³]

    (2013-2017 ) 5 YILLIK VERİNİN YILLARA GÖRE ARTIŞ VE AZALIŞ ORANI

  • 5

    f) 5 yıllık verinin aylık konsantrasyon değişimi (excelde 3 boyut kullanılacak, x ekseni aylar, y

    ekseni konsantrasyonlar, z ekseni yılar olacak şekilde)

    2017

    2015

    2013

    0

    50

    100

    150

    200

    Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

    2017 117 129 78 62 33 13 33 17 49 92 197 152

    2016 126 92 51 60 41 33 49 49 49 99 168 145

    2015 161 62 72 57 53 29 43 54 67 84 185 164

    2014 124 92 76 45 45 46 51 48 86 130 141

    2013 110 107 104 93 110 58 46 49 61 119 145 130

    Afyonkarahisar HKİ 5 Yıllık PM 10 Verilerinin (2013-2017) Aylık Konsantrasyon Değişimi

    2017 2016 2015 2014 2013

    2017

    2015

    2013

    020406080

    100120140160

    Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

    2017 52 47 18 11 3 3 3 4 6 20 55 60

    2016 91 44 26 10 4 4 4 3 4 10 39 50

    2015 107 58 73 52 11 5 3 2 2 4 4 5

    2014 94 36 40 15 6 3 4 9 35 92 108

    2013 100 112 111 56 11 6 5 6 9 108 123 148

    Afyonkarahisar HKİ 5 Yıllık SO2 Verilerinin (2013-2017) Aylık Konsantrasyon Değişimi

    2017 2016 2015 2014 2013

  • 6

    g) 5 yıllık verinin haftanın günlerine göre konsantrasyon değişimi (excelde 3 boyut kullanılacak

    x ekseni saatler, y konsantrasyon, z ise yıllar olacak şekilde)

    20172016

    20152014

    2013

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    120

    Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Cumartesi Pazar

    2017 65 69 90 99 97 82 77

    2016 81 77 81 79 90 86 82

    2015 90 106 88 93 90 82 80

    2014 73 82 88 88 85 72 78

    2013 100 94 90 95 100 88 88

    Afyonkarahisar HKİ 5 Yıllık PM 10 Verilerinin (2013-2017) Haftanın Günlerine Göre Konsantrasyon Değişimi

    2017 2016 2015 2014 2013

    2017

    2016

    2015

    2014

    2013

    010203040506070

    Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Cumartesi Pazar

    2017 19 19 25 26 26 24 23

    2016 20 21 20 19 21 21 20

    2015 31 30 26 34 34 29 31

    2014 33 40 45 45 43 38 36

    2013 68 63 64 68 66 62 65

    Afyonkarahisar HKİ 5 Yıllık SO2 Verilerinin (2013-2017) Haftanın Günlerine Göre Konsantrasyon Değişimi

    2017 2016 2015 2014 2013

  • 7

    h) 5 yıllık verinin saatlik konsantrasyon değişimi ( excelde 3 boyut kullanılacak x ekseni saatler, y

    konsatrasyon, z ise yıllar olacak şekilde)

    2017

    2015

    2013

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    120

    140

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

    Afyonkarahisar HKİ 5 Yıllık PM 10 Verilerinin (2013-2017) Saatlik Konsantrasyon Değişimi

    2017 2016 2015 2014 2013

    2017

    2015

    2013

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

    Afyonkarahisar HKİ 5 Yıllık SO2 Verilerinin (2013-2017) Saatlik Konsantrasyon Değişimi

    2017 2016 2015 2014 2013

  • 8

    i) Yıllara göre günlük veri üzerinden günlük limit değerlerin aylık aşım sayısı

    j) Yıllara göre aşım sayısı artış oranı grafiği

    OCAK 1 9 - - 3 20 - 8 - 23

    ŞUBAT 2 12 - 13 - 1 - 15 - 23

    MART - 13 - 11 - 10 - 2 - 19

    NİSAN - 13 - 7 - 2 - 4 - 11

    MAYIS - 19 - - - 3 - 3 - 6

    HAZİRAN - - - 1 - - - - - -

    TEMMUZ - - - - - - - 1 - 2

    AĞUSTOS - - - - - - - - - -

    EYLÜL - 1 - - - 3 - 1 - 8

    EKİM 1 16 - 8 - 11 - 19 - 18

    KASIM 21 - 17 - 27 - 26 - 28

    ARALIK 3 14 3 18 - 24 - 21 - 22

    2016 Yılı 2017 Yılı

    (24 saatlik)

    SO2 PM10 SO2 PM10 SO2 PM10

    80

    µg/m3

    175

    µg/m3

    70

    µg/m3

    250

    µg/m3

    100

    µg/m3

    250

    µg/m3

    AYLAR/YILLAR

    100

    µg/m3

    225

    µg/m3

    90

    µg/m3

    200

    µg/m3

    KVS (24 saatlik) (24 saatlik) (24 saatlik)

    SO2 PM10 SO2 PM10

    2013 Yılı 2014 Yılı 2015 Yılı

    82

    40

    69

    75

    125

    100 100

    90 80

    70

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    120

    140

    2013 2014 2015 2016 2017

    Aşı

    m s

    ayıs

    ı

    2013-2017 YILLARI ARASINDA HKDYY LİMİT AŞIM DEĞERLERİNE GÖRE PM10 (24 SAATLİK) AŞIM SAYILARI

    AFYONKARAHİSAR SINIR DEĞER

  • 9

    k) İstasyonda ölçülen ve kaynakla ilişkilendirmede kolaylık sağlayacak iki parametrenin

    birbirine oranı (örn PM10’un SO2’ye oranı, bu oran katı yakıtlarla ilgili olarak ısınma kaynaklı

    hava kirliliğinin kontrolü yönetmeliğinde tanımlanan kükürt ve kül/uçucu madde oranı ile

    karşılaştırmak amacıyla yapılmalıdır.)

    Afyonkarahisar Hava Kalitesi İstasyonunun 5 yıllık (2013-2017) PM10’nun SO2’ye oranı grafikte

    verilmiştir. PM10/SO2 nin regresyon katsayısı 0,4139’dur.

    YILLAR PM10/SO2

    2013 0,6334

    2014 0,8139

    2015 0,1278

    2016 0,6655

    2017 0,7965

  • 10

    l) İstasyonda aşım sayıları referans alınarak mevsimsel bazla en yüksek konsantrasyonların

    gözlendiği gün, saat ve konsantrasyon değerleri

    AFYONKARAHİSAR HKİ 5 YILLIK PM 10 DEĞERİNİN EN YÜKSEK KONSANTRASYONLARI

    YILLAR KIŞ DÖNEMİ

    (01 EKİM – 31 MART) GÜN SAAT

    KONSANTRASYON (µg/m³)

    2012-2013 01/10/2012 17:00 689

    2013-2014 01/10/2013 16:00 746

    2014-2015 20/01/2015 22:00 874

    2015-2016 21/11/2015 13:00 875

    2016-2017 12/10/2016 09:00 798

    YILLAR YAZ DÖNEMİ

    (01 NİSAN – 30 EYLÜL) GÜN SAAT

    KONSANTRASYON (µg/m³)

    2013 24/05/2013 10:00 747

    2014 06/04/2014 17:00 442

    2015 19/05/2015 16:00 645

    2016 05/08/2016 19:00 530

    2017 20/04/2017 17:00 545

    AFYONKARAHİSAR HKİ 5 YILLIK SO2 DEĞERİNİN EN YÜKSEK KONSANTRASYONLARI

    YILLAR KIŞ DÖNEMİ

    (01 EKİM – 31 MART) GÜN SAAT

    KONSANTRASYON (µg/m³)

    2012-2013 07/03/2013 21:00 712

    2013-2014 06/12/2013 23:00 783

    2014-2015 24/12/2014 08:00 684

    2015-2016 29/01/2016 19:00 307

    2016-2017 05/01/2017 01:00 303

    YILLAR YAZ DÖNEMİ

    (01 NİSAN – 30 EYLÜL) GÜN SAAT

    KONSANTRASYON (µg/m³)

    2013 06/04/2013 07:00 307

    2014 16/04/2014 07:00 295

    2015 12/04/2015 00:00 299

    2016 01/04/2016 07:00 81

    2017 03/04/2017 23:00 60

  • 11

    m) 5 yıllık ölçüm dönemi ile aynı zaman dilimleri içerecek şekilde istasyona en yakın

    konumdaki meteorolojik istasyon verilerinin 365 gün üzerinden sıcaklık, basınç ve nem

    değişimi,

    -15

    -10

    -5

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    Sıca

    klıK

    (

    ℃)

    Afyonkarahisar 2013-2017 Yılları Sıcaklık Değişimi

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    120

    Ne

    m (

    % )

    Afyonkarahisar 2013-2017 Yılları Nem Değişimi

  • 12

    875

    880

    885

    890

    895

    900

    905

    910

    915

    Bas

    ınç

    (

    hP

    a )

    Afyonkarahisar 2013-2017 Yılları Basınç Değişimi

  • 13

    n) 5 yıllık ölçüm dönemi ile aynı zaman dilimleri içerecek şekilde hakim rüzgar yönü ile mevsimsel olarak rüzgar yönü ve rüzgar hızı

    değişim grafiği,

  • 14

    Rüzgâr İstikametine Göre PM10 ve SO2 Konsantrasyon Takvimi

  • 15

  • 16

  • 17

    o) 5 yıllık dönem içindeki kirletici parametre ölçüm sonuçlarının hakim rüzgar yönlerine göre değişim grafiği,

  • 18

  • 19

  • 20

    p) 5 yıllık dönem içindeki kirletici parametre ölçüm sonuçlarının sıcaklık, nem ve basınç

    verileri ile değişim grafiği,

    KİRLETİCİ-SICAKLIK:

    -15

    -10

    -5

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    450

    500

    Sıca

    klıK

    (

    ℃)

    PM

    10

    (

    µg/

    )

    Afyonkarahisar HKİ PM10-Sıcaklık Değişimi (2013-2017 Yılları)

    PM10 ( µg/m³ ) SICAKLIK ( ℃ )

    -15

    -10

    -5

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    Sıca

    klıK

    (

    ℃)

    SO2

    (

    µg/

    )

    Afyonkarahisar HKİ SO2 - Sıcaklık Değişimi (2013-2017 Yılları)

    SO2 ( µg/m³ ) SICAKLIK ( ℃ )

  • 21

    -10

    -5

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    1

    12

    23

    34

    45

    56

    67

    78

    89

    10

    0

    11

    1

    12

    2

    13

    3

    14

    4

    15

    5

    16

    6

    17

    7

    18

    8

    19

    9

    21

    0

    22

    1

    23

    2

    24

    3

    25

    4

    26

    5

    27

    6

    28

    7

    29

    8

    30

    9

    32

    0

    33

    1

    34

    2

    35

    3

    36

    4

    Sıca

    klıK

    (

    ℃ )

    PM

    10

    , S

    O2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Günler

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Sıcaklıkla Değişimi (2013)

    PM10 SO2 SICAKLIK

    -5

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    450

    500

    1

    12

    23

    34

    45

    56

    67

    78

    89

    10

    0

    11

    1

    12

    2

    13

    3

    14

    4

    15

    5

    16

    6

    17

    7

    18

    8

    19

    9

    21

    0

    22

    1

    23

    2

    24

    3

    25

    4

    26

    5

    27

    6

    28

    7

    29

    8

    30

    9

    32

    0

    33

    1

    34

    2

    35

    3

    36

    4

    Sıca

    klıK

    (

    ℃ )

    PM

    10

    , SO

    2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Günler

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Sıcaklıkla Değişimi (2014)

    PM10 SO2 SICAKLIK

  • 22

    -15

    -10

    -5

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    450

    500

    1

    12

    23

    34

    45

    56

    67

    78

    89

    10

    0

    11

    1

    12

    2

    13

    3

    14

    4

    15

    5

    16

    6

    17

    7

    18

    8

    19

    9

    21

    0

    22

    1

    23

    2

    24

    3

    25

    4

    26

    5

    27

    6

    28

    7

    29

    8

    30

    9

    32

    0

    33

    1

    34

    2

    35

    3

    36

    4

    Sıca

    klıK

    (

    ℃ )

    PM

    10

    , SO

    2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Günler

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Sıcaklıkla Değişimi (2015)

    PM10 SO2 SICAKLIK

    -15

    -10

    -5

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    1

    12

    23

    34

    45

    56

    67

    78

    89

    10

    0

    11

    1

    12

    2

    13

    3

    14

    4

    15

    5

    16

    6

    17

    7

    18

    8

    19

    9

    21

    0

    22

    1

    23

    2

    24

    3

    25

    4

    26

    5

    27

    6

    28

    7

    29

    8

    30

    9

    32

    0

    33

    1

    34

    2

    35

    3

    36

    4

    Sıca

    klıK

    (

    ℃ )

    PM

    10

    , SO

    2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Günler

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Sıcaklıkla Değişimi (2016)

    PM10 SO2 SICAKLIK

  • 23

    KİRLETİCİ-NEM:

    -15

    -10

    -5

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    1

    12

    23

    34

    45

    56

    67

    78

    89

    10

    0

    11

    1

    12

    2

    13

    3

    14

    4

    15

    5

    16

    6

    17

    7

    18

    8

    19

    9

    21

    0

    22

    1

    23

    2

    24

    3

    25

    4

    26

    5

    27

    6

    28

    7

    29

    8

    30

    9

    32

    0

    33

    1

    34

    2

    35

    3

    36

    4

    Sıca

    klıK

    (

    ℃ )

    PM

    10

    , SO

    2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Günler

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Sıcaklıkla Değişimi (2017)

    PM10 SO2 SICAKLIK

    0

    10

    20

    30

    40

    50

    60

    70

    80

    90

    100

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    450

    500

    Ne

    m

    ( %

    )

    PM

    10

    (

    µg/

    )

    Afyonkarahisar HKİ PM10-Nem Değişimi (2013-2017 Yılları)

    PM10 ( µg/m³ ) NEM ( % )

  • 24

    0

    10

    20

    30

    40

    50

    60

    70

    80

    90

    100

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    Ne

    m

    ( %

    )

    SO2

    (

    µg/

    )

    Afyonkarahisar HKİ SO2 - Nem Değişimi (2013-2017 Yılları)

    SO2 ( µg/m³ ) NEM ( % )

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    120

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    1

    11

    21

    31

    41

    51

    61

    71

    81

    91

    10

    1

    11

    1

    12

    1

    13

    1

    14

    1

    15

    1

    16

    1

    17

    1

    18

    1

    19

    1

    20

    1

    21

    1

    22

    1

    23

    1

    24

    1

    25

    1

    26

    1

    27

    1

    28

    1

    29

    1

    30

    1

    31

    1

    32

    1

    33

    1

    34

    1

    35

    1

    36

    1

    Ne

    m

    ( %

    )

    PM

    10

    , SO

    2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Günler

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Nem İle Değişimi (2013)

    PM10 SO2

  • 25

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    120

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    450

    5001

    11

    21

    31

    41

    51

    61

    71

    81

    91

    10

    1

    11

    1

    12

    1

    13

    1

    14

    1

    15

    1

    16

    1

    17

    1

    18

    1

    19

    1

    20

    1

    21

    1

    22

    1

    23

    1

    24

    1

    25

    1

    26

    1

    27

    1

    28

    1

    29

    1

    30

    1

    31

    1

    32

    1

    33

    1

    34

    1

    35

    1

    36

    1

    Ne

    m

    ( %

    )

    PM

    10

    , SO

    2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Günler

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Nem İle Değişimi (2014)

    PM10 SO2

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    120

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    450

    500

    1

    11

    21

    31

    41

    51

    61

    71

    81

    91

    10

    1

    11

    1

    12

    1

    13

    1

    14

    1

    15

    1

    16

    1

    17

    1

    18

    1

    19

    1

    20

    1

    21

    1

    22

    1

    23

    1

    24

    1

    25

    1

    26

    1

    27

    1

    28

    1

    29

    1

    30

    1

    31

    1

    32

    1

    33

    1

    34

    1

    35

    1

    36

    1

    Ne

    m

    ( %

    )

    PM

    10

    , SO

    2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Günler

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Nem İle Değişimi (2015)

    PM10 SO2

  • 26

    0

    10

    20

    30

    40

    50

    60

    70

    80

    90

    100

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    4001

    11

    21

    31

    41

    51

    61

    71

    81

    91

    10

    1

    11

    1

    12

    1

    13

    1

    14

    1

    15

    1

    16

    1

    17

    1

    18

    1

    19

    1

    20

    1

    21

    1

    22

    1

    23

    1

    24

    1

    25

    1

    26

    1

    27

    1

    28

    1

    29

    1

    30

    1

    31

    1

    32

    1

    33

    1

    34

    1

    35

    1

    36

    1

    Ne

    m

    ( %

    )

    PM

    10

    , SO

    2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Günler

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Nem İle Değişimi (2016)

    PM10 SO2

    0

    10

    20

    30

    40

    50

    60

    70

    80

    90

    100

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    1

    11

    21

    31

    41

    51

    61

    71

    81

    91

    10

    1

    11

    1

    12

    1

    13

    1

    14

    1

    15

    1

    16

    1

    17

    1

    18

    1

    19

    1

    20

    1

    21

    1

    22

    1

    23

    1

    24

    1

    25

    1

    26

    1

    27

    1

    28

    1

    29

    1

    30

    1

    31

    1

    32

    1

    33

    1

    34

    1

    35

    1

    36

    1

    Ne

    m

    ( %

    )

    PM

    10

    , SO

    2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Günler

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Nem İle Değişimi (2017)

    PM10 SO2

  • 27

    KİRLETİCİ-BASINÇ:

    875

    880

    885

    890

    895

    900

    905

    910

    915

    920

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    450

    500

    Bas

    ınç

    (

    hP

    a )

    PM

    10

    (

    µg/

    )

    Afyonkarahisar HKİ PM10-Basınç Değişimi (2013-2017 Yılları)

    PM10 ( µg/m³ ) BASINÇ ( hPa )

    875

    880

    885

    890

    895

    900

    905

    910

    915

    920

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    Bas

    ınç

    (

    hP

    a )

    SO2

    (

    µg/

    )

    Afyonkarahisar HKİ SO2 - Basınç Değişimi (2013-2017 Yılları)

    SO2 ( µg/m³ ) BASINÇ ( hPa )

  • 28

    870

    875

    880

    885

    890

    895

    900

    905

    910

    915

    920

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    4001

    11

    21

    31

    41

    51

    61

    71

    81

    91

    10

    1

    11

    1

    12

    1

    13

    1

    14

    1

    15

    1

    16

    1

    17

    1

    18

    1

    19

    1

    20

    1

    21

    1

    22

    1

    23

    1

    24

    1

    25

    1

    26

    1

    27

    1

    28

    1

    29

    1

    30

    1

    31

    1

    32

    1

    33

    1

    34

    1

    35

    1

    36

    1

    Bas

    ınç

    (

    hP

    a )

    PM

    10

    , SO

    2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Basınç İle Değişimi (2013)

    PM10 SO2 BASINÇ

    880

    885

    890

    895

    900

    905

    910

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    450

    500

    1

    11

    21

    31

    41

    51

    61

    71

    81

    91

    10

    1

    11

    1

    12

    1

    13

    1

    14

    1

    15

    1

    16

    1

    17

    1

    18

    1

    19

    1

    20

    1

    21

    1

    22

    1

    23

    1

    24

    1

    25

    1

    26

    1

    27

    1

    28

    1

    29

    1

    30

    1

    31

    1

    32

    1

    33

    1

    34

    1

    35

    1

    36

    1

    Bas

    ınç

    (

    hP

    a )

    PM

    10

    , SO

    2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Basınç İle Sıcaklıkla Değişimi (2014)

    PM10 SO2 BASINÇ

  • 29

    860

    870

    880

    890

    900

    910

    920

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    450

    5001

    12

    23

    34

    45

    56

    67

    78

    89

    10

    0

    11

    1

    12

    2

    13

    3

    14

    4

    15

    5

    16

    6

    17

    7

    18

    8

    19

    9

    21

    0

    22

    1

    23

    2

    24

    3

    25

    4

    26

    5

    27

    6

    28

    7

    29

    8

    30

    9

    32

    0

    33

    1

    34

    2

    35

    3

    36

    4

    Bas

    ınç

    (

    hP

    a )

    PM

    10

    , SO

    2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Basınç İle Değişimi (2015)

    PM10 SO2 BASINÇ

    860

    870

    880

    890

    900

    910

    920

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    400

    1

    11

    21

    31

    41

    51

    61

    71

    81

    91

    10

    1

    11

    1

    12

    1

    13

    1

    14

    1

    15

    1

    16

    1

    17

    1

    18

    1

    19

    1

    20

    1

    21

    1

    22

    1

    23

    1

    24

    1

    25

    1

    26

    1

    27

    1

    28

    1

    29

    1

    30

    1

    31

    1

    32

    1

    33

    1

    34

    1

    35

    1

    36

    1

    Bas

    ınç

    (

    hP

    a )

    PM

    10

    , SO

    2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Basınç İle Değişimi (2016)

    PM10 SO2 BASINÇ

  • 30

    q) 5 yıllık dönem içinde ölçülen parametreler arasındaki korelasyon katsayısı,

    5 Yıllık dönem içerisinde ölçülen SO2/PM10 arasındaki korelasyon katsayısı:0,64

    870

    875

    880

    885

    890

    895

    900

    905

    910

    915

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    350

    4001

    11

    21

    31

    41

    51

    61

    71

    81

    91

    10

    1

    11

    1

    12

    1

    13

    1

    14

    1

    15

    1

    16

    1

    17

    1

    18

    1

    19

    1

    20

    1

    21

    1

    22

    1

    23

    1

    24

    1

    25

    1

    26

    1

    27

    1

    28

    1

    29

    1

    30

    1

    31

    1

    32

    1

    33

    1

    34

    1

    35

    1

    36

    1

    Bas

    ınç

    (

    hP

    a )

    PM

    10

    , SO

    2

    ( µ

    g/m

    ³ )

    Afyonkarahisar HKİ Kirletici Parametrelerinin Basınç İle Değişimi (2017)

    PM10 SO2 BASINÇ

    0,00

    0,10

    0,20

    0,30

    0,40

    0,50

    0,60

    0,70

    0,80

    0,90

    1,00

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

    SO2

    /PM

    10

    OR

    AN

    I

    AYLAR

    2013-2017 Yılları Arasındaki Korelasyon

  • 31

    r) 5 yıllık dönem içinde istasyon temsil alanı içerisindeki nüfus, konut sayısı ile yakıt türü ve

    miktarı değişim grafiği,

    2017

    2015

    2013

    0

    1000

    2000

    3000

    4000

    5000

    6000

    7000

    Sümer Fakıpaşa Marulcu Cumhuriyet Akmescit Tacı Ahmet Burmalı Dairecep Karaman Dumlupınar Güvenevler Yunusemre

    2017 1034 1239 1785 5544 1759 896 1884 869 1095 6720 2071 776

    2016 1035 1238 1771 5453 1758 895 1895 869 1120 6693 2284 761

    2015 1030 1238 1677 5455 1757 894 1896 869 1120 6688 2268 767

    2014 1026 1237 1680 5411 1727 890 1894 857 1095 6659 2258 749

    2013 356 254 1681 5431 402 318 250 303 1691 6729 2342 763

    Ko

    nu

    t sa

    yısı

    Afyonkarahisar HKİ Temsil Alanı İçindeki Mahallelerin 5 Yıllık ( 2013-2017) Konut Sayısı Değişim Grafiği

    2017 2016 2015 2014 2013

    2017

    2015

    2013

    02000400060008000

    100001200014000

    Sümer Fakıpaşa Marulcu Cumhuriyet

    Akmescit TacıAhmet

    Burmalı Dairecep Karaman Dumlupınar

    Güvenevler

    Yunusemre

    2017 2169 2045 2472 12178 2069 2038 1907 1624 2115 12502 4000 1516

    2016 2262 2100 2584 12732 2164 2080 1931 1668 2226 12022 3955 1644

    2015 2306 2225 2579 12484 2191 2169 1938 1675 2153 11521 3838 1626

    2014 2324 2262 2483 12397 2300 2206 1985 1758 2107 11495 3661 1584

    2013 2406 2321 3683 12910 2359 2308 2009 1793 2049 11979 3607 1606

    fus

    sayı

    Afyonkarahisar HKİ Temsil Alanı İçindeki Mahallelerin 5 Yıllık ( 2013-2017) Nüfus Sayısı Değişim Grafiği

    2017 2016 2015 2014 2013

  • 32

    Aksa doğalgaz firması tarafından kurumumuza 2013-2016 yılı arasındaki veriler gönderilmiştir.

    Sümer Fakıpaşa Marulcu Cumhuriyet Akmescit Burmalı Dağrecep Karaman Dumlupınar Güvenevler

    2016 426.796,984 157.262,824 1.396.409,547 4.927.671,921 31.782,501 188.269,685 43.105,840 190.593,321 780.277,148 2.176.701,204

    2015 417.355,889 159.162,904 1.281.670,063 4.672.539,073 34.322,571 162.428,240 37.683,630 180.510,168 812.313,716 1.726.763,109

    2014 385.728,768 118.735,785 1.081.831,983 4.417.554,909 14.241,892 121.109,203 20.207,833 141.879,881 606.269,622 1.412.332,862

    2013 332.045,419 64.709,730 1.021.597,180 4.131.358,500 126,931 40.974,357 14.651,853 110.887,715 537.735,246 1.232.664,533

    0,000

    1.000.000,000

    2.000.000,000

    3.000.000,000

    4.000.000,000

    5.000.000,000

    6.000.000,000

    m3

    Afyonkarahisar HKİ Temsil Alanı İçindeki Mahallelerin 4 Yıllık ( 2013-2016) Doğalgaz Tüketimi Değişim Grafiği

    2016 2015 2014 2013

  • 33

    s) 5 yıllık verinin aylık, haftalık ve saatlik değişiminde ağırlıklı olarak konsantrasyonların

    hangi aralıkta gözlendiği, yüksek konsantrasyonların gözlendiğinde ağırlıklı olarak tespit

    edilen arka plan konsantrasyonunun hangi aralıkta artış gösterdiği, 5 yıllık kirletici

    verilerin en yüksek konsantrasyonları gözlendiği dönemlerde havanın basınç, nem, rüzgar

    yönü ve rüzgar hızı ile ilişkisi kurulması ve ayrıca uzak mesafe taşınım kaynaklı olup

    olmadığının incelenmesi,

    KAYNAKLAR

    - Envista ARM yazılım programı

    - R Stüdyo yazılım programı

    - Meteoroloji Genel Müdürlüğü

    - TÜİK

    - Aksa Doğalgaz Firması

    - www.nüfusu.com.tr

    http://www.nüfusu.com.tr/