DÜNYA MÜSLÜMANLARININ GENEL DURUMUNA İLİŞKİN BİR ÖZET ÇALIŞMA

Prof. Dr. Mete GÜNDOĞANSETAM

DÜNYA MÜSLÜMANLARI

• Yaklaşık 1.7 milyar nüfus (Rakamlar çeşitli)

• Nüfusun %99’u Asya ve Afrika’da• Avrupa ve Amerika’da yaklaşık

57milyon Müslüman nüfus olduğu tahmin ediliyor

• 57 Müslüman devlet var. Ancak Rusya’da 40 milyon, Çin’de 50 milyon ve Hindistan’da 100 milyon Müslüman azınlık yaşıyor.

DÜNYA MÜSLÜMANLARI

• Ortak bir tarih ve medeniyet serüvenine sahipler

• Çoğu akraba topluluklarından oluşuyor

• Zengin doğal kaynaklara sahipler• Coğrafi avantajları çok iyi• İşgücü imkanları çok iyiAncak bütün bu zenginlikler toplumsal refaha dönüşememektedir.

Genel Sıkıntılar• Kültürel bağımlılık ve Batıya öykünme• Siyasi bölünmüşlük• Bürokrasi• İsraf:

• Her açıdan israf mevcuttur. (Çalışma, programlar, alet edevat kullanımı, enerji, giyim kuşam, para, gıda, insan kaynakları…)

• Fiziki olmayan israflar da çoktur. (Zaman, söz/konuşma)

• Küresel fikirler/ideolojiler Pazar hakimiyeti ideolojisi olarak tebarüz etmektedir.

• Mal hizmet ve sermaye piyasaları metropol ülkelere açılmaktadır.

• Göreceli avantajlar kullanılamamaktadır.

Genel Sıkıntılar– Tez ve anti-tezin aynı yapıdan çıkması

birliği zorlaştırmaktadır.– Halklar fakirdir. «iyilik» nereden gelirse

gelsin noktasındadır.– Çeşitlilik, zenginlik olmaktan ziyade

(dışarıdan desteklerle) ayrılık sebebi olmaktadır.

– Genel olarak gelişimi ve değişim okumaları aynı değildir. (Herkes aynı yere bakıyor ama aynı şeyi görmüyor.)

– Teferruatlar büyütülüyor. – Kelimeler ve kavramların algılanmasında

farklılıklar var.

Genel Sıkıntılar– İşler ehline verilmiyor (Bir gelen bir daha

gitmiyor)– Hayat boyu liderlik, monarşik anlayış, tek

parti/adam/ekip/vs.– Kurallar veya prensipler idarecilere göre

değişiyor ya da değiştiriliyor– Enaniyet çok yüksek– Rüşvet çok yaygın (Ticari, siyasi, fikri…)– İltimas, adam kayırma çok yaygın– Bilimsel/ilmi yaklaşımlara yeterince önem

verilmiyor– Altyapı problemleri yaygın– Irkçılık varlığını sürdürüyor (Türkçülük,

Arabçılık, Farsçılık, Kürtçülük vs.)

Coğrafik Avantajlar• Büyük birliktelikler (uygarlıklar)

büyük yol güzergahları üzerine kurulurlar.

• Bölge 8 denizin (Hazar Denizi, Karadeniz, Marmara Denizi, Ege Denizi, Akdeniz, Kızıldeniz, Büyük Okyanus ve Basra Körfezi) oluşturduğu ortak alanın merkezidir.

• Doğu-Batı, Kuzey-Güney ticaretinin kesişme noktasıdır.

• Önemli boğaz bağlantılarına (İstanbul, Süveyş, Hürmüz) sahiptir.

GENEL BİR SIKINTI: MAKRO EKONOMİK KURGU

• Ticaret, topluluk dışında yoğunlaşmış• Komşular arası ticaret yeterli

düzeyde değil• Yatırımlar yetersizdir• Sektörler arası bir denge yok• Kendi kendine yeterli olmayan bir

tarım sektörü• KOBİ – büyük sermaye uyumsuzluğu• Emek yoğun yapılanma

Müslüman Dünyası

GENEL BİR SIKINTI: BORCA DAYALI PARA SİSTEMİ (BDPS)• Para kredi sistemi borca dayalı

BDPS/KRS • Faize dayalı finansman sistemi tek

finansman sistemi olarak benimsenmiş

• Sermaye terakkümü (!?) olmayınca borçlanma esas alınmış

• Makroekonomik model reel sektörden kopuk kurgulanmış

• Bütçe açığı ya da cari açık ikileminde kalınmış. (Bütçe açığı ile yerli rantiyeciye cari açık ile yabancı rantiyeciye sermaye transferi yapılmaktadır)

GENEL BİR SIKINTI: UYGUN OLMAYAN ULAŞIM ALT YAPILARI

• Ulaşım ağları metropol ülkeler ile ticari ilişkiye göre planlanmış

• Ulaşım planlamasında askeri ve stratejik perspektif esas alınmış

• Karayolu taşımacılığına ağırlık verilmiş

• Demiryolu ve denizyolu taşımacılığı ihmal edilmiş

KALKINMA GAYRETLERİ

• Yardımlaşma müesseseleri (ayni/nakdi yardımlar, zekatlar vb.)

• İKB ve Katılım Bankaları denemeleri

• Dış yardımlar (emanete sadakatsizlik)

• Kâr – Zarar ortaklığı denemeleri

• Holdingleşme denemeleri ve hüsran!

• Vb diğer çabalar…

EMPERYALİST ENTRİKALAR

• Kolonileşmiş bir büyük kitle (zihniyet sıkıntısı)

• Siyasi emperyalizm

• Kültür emperyalizmi

• Misyoner faaliyetleri

• Sürekli sorun çıkarma politikası. Sorunlu bölgeler oluşturma (Keşmir, Filistin, Cibuti, Pakistan-Hindistan-Bangladeş, İran-Irak, Körfez Savaşı, Kuzey Irak, Kürdistan teşebbüsleri, Yemen-Sudan, Darfour, Nijerya-Biafra, Afganistan, Irak, Balkanlar, Kafkaslar, Suriye)

• Sağcı/Solcu, Dinci/Laik vb. ayrımları

• Harp sanayi lobisinin çalışmaları

Arab News: 20.08.1987

ÜMİTLER VE DİNAMİZM• İslam dini

• Genç nüfus

• Doğal zenginlikler

• Okuyan-eğitilen sınıf (yeni nesil, bilgiye kolay ulaşım)

• İKÖ, İKB, Ortak Pazar çalışmaları, İkili/Çoklu ekonomik ilişkiler

• İSEDAK (İslam Devletleri İktisadi ve Ticari Münasebetleri Daimi Komitesi) (İslam dinarı muhasebatı)

• D8-D60-D160 Yeni Bir Dünya (MG)

ÜMİTLER VE DİNAMİZM• Ortak bir inanç ve anlayış• Ortak bir siyasi okuma• Ortak bir ekonomi-politik vizyon• Örnek MG

• Fikir: (Hakkın üstünlüğü, Maneviyatçılık, Nefis terbiyesi)

• Eylem: (Hidayet, Feraset, Dirayet)

• Projeler:• Yaşanabilir Bir Belde• Yeniden Büyük Belde (Güçlü bir belde)• Yeni Bir Dünya

YARARLANILAN BAZI KAYNAKLAR

• Gündoğan Mete, “Sekiz Deniz Yaylası”, Nobel Yayınları, 2010.

• Armağan Servet, “Bugünkü İslam Dünyası”, Çağrı Yayınları, 2007.

• Gündogan Mete “A new economy-politic model for the prosperity of the region: Eight Sea Pasture”, International Symposium On Common Governance Culture & Restructuring Problems In Three Seas Basin Countries, Aydin University, Istanbul, 2011.

• Gundogan Mete. “Re-Structuring Central Asia in the Global Market through Maritime Linkages”, World Conference on Transport Research Society (WCTRS), University of Antwerp, Belgium, 2012.

• Gundogan Mete. “Re-Structuring Middle East on the Fringe of the Global Financial Crisis”, Artuklu University, Mardin, 2012.

• IMF, WB, WTO, vb kuruluşların verileri