Događaj mjeseca

POČETAK IZGRADNJE STANOVANA LOKACIJI ,,SKLADIŠTE TOLOŠI”

IMPRESSUMPartner - mjesečnik o evroatlantskimintegracijama, odbrani i ojsci

IZDAVAČ:ZA IZDAVAČA:UREDNIK:REDAKCIJA:

TEHNIČKI UREDNIK:KONTAKT: TEL/FAX:E-MAIL:WEB:ADRESA:ŠTAMPA: TIRAŽ: .

Vmart 009. godine BROJ:

Ministarstvo odbrane Crne Goremr Boro Vučinić

Vidak LatkovićIlija Despotović , Olivera Đukanović,

Zorica Minevska,Mihailo Danilović Irena Radoman, Sanja Dajevi

Miodrag KankarašPortparol // +382 241 375

pr@mod.c .www. . /odbrana

Jovana Tomaševića 29, Podgorica // 5 000

2 13

Tihomir Mijović,, ć

20o me

gov me

Pobjeda

Marinko M. Slomo,

SADRŽAJINTERVJU:

CRNA GORA PZM:

FELJTON:

KRI

NATO ŠKOLA OBERAMMERGAU

UDRUŽENJEDIPLOMACAMARŠALCENTRAUCRNOJGORI

JEDINICA ZA PRIMJER

VOJNATEHNIKA:

TEMA: VOJSKAKAOPROFESIJA

BORO VUČINIĆ, M

ĐUKANOVIĆ NATO IMPRESIONIRANNAPRETKOM CRNE GORE

INISTAR ODBRANE CRNEGOREVOJSKAPOUGLEDUNANATO

TEMA: MILO -

BEZBJEDNOST PO STANDARDIMA

.

DIREKCIJA ZA ZAŠTITU TAJNIH PODATAKA

.......................................................................... ......

Latković

................................. 7

.. 9

.................... .................................

SanjaDajević

...... ..................

........................

..... ....... 2

............................................................................ 2

...................................

KapetanBrankoĐurđić

........ ...................

OliveraĐukanović

...

4

Vidak

11

19

Zorica Minevska

MarinkoM.Slomo

2

2

2

............... .............

...... ...........

KOMENTAR: ZA IBEZBJEDNOST

DNEVNIKVOJNOGPOSMATRAČA

Ilija Despotović

mr Mijović

. .....

Ilija Despotović

I

BOŽIĆNJI USTANAK

Tihomir

26

GLOBUS:

VIJESTI

1

1

18

1

3

4

2

Mihailo Danilović

ORKESTARPOČASNEGARDEVOJSKECRNEGORE ... ..15

7

VRIJEMEJEZANOVIPOČETAK

SREDSTVA IZVIĐAČKIHPATROLA

.................

.............................

Latković

......................

...........

..................

..............................

......................

.........

..................

PREDSTAVLJAMO:

Marinko M. Slomo

Vidak

25

PRENOSIMO:SRPSKAUNIFORMAPODPLAVIMŠLEMOM

PARTNER 3

Ministar odbrane Boro Vučinić obišao je

lokaciju bivšeg vojnog skladišta ,,Tološi“ na

kojoj su počeli pripremni radovi za izgradnju

stambeno-poslovnih objekata, po principu

zajedničke gradnje ministar

Vučinić je da je to dobar način da se

valorizuje vojna imovina, a najavio je i po-

četak gradnje stanova na Starom Aerodromu.

Takođe, ministar Vučinić je istakao važnost

ovog projekta i da će se do kraja

godine početi

učka Vlade Crne Gore, juna

2008. godine, donijeta je odluka

nakon čega je zaključenugovor

sa najpovoljnijim ponuđačem suinvestito-

rom, preduzećem ,,Cijevna komerc“ iz Pod-

gorice. Površina objekta će bit .

Vojska Crne Gore će

snovu zaključenog ugovora .

-

. Tom prilikom,

kazao

podsjetio

sa pripremama najavljene

gradnje stambenih objekata u Danilovgradu i

Baru.

Na osnovu zaklj

o raspisivanju

javnogpoziva,

i oko 10 000m²,

a predvidjeno je da ima 4 sprata i potkrovlje.

Ministrastvo odbrane i ,

na o , dobiti 3 500

m² neto korisne površine za rješavanje stam

benih potreba pripadnika Vojske Crne Gore,

službenika Ministarstva i vojnih penzionera.

Glavni projekat se nalazi u fazi revizije, nakon

čega ćeMinistarstvo odbrane podnij -

Rok za

izgradnju ovih objekata je 18 mjeseci od dana

dobijanja građevinskedozvole.

eti ztaht

jev za dobijanje potrebnih saglasnosti.

I. Radoman

Gospodine ministre, nedavno je usvoje-

na nova formacija Vojske Crne Gore.

Koje su to novine u njenoj organizaciji?

Prema novoj organizacijsko-formacijskojstrukturi

Nova strukturaVojske znatno se razlikujeod prethodne i rezultat je razmjene is-kustava sa NATO partnerima,

iskustava. Dakle, Vojska-

. Kopnena vojska, um-jesto dosadašnje tri brigade ima jednu,sa gotovo hiljadu formacijskih mjesta

novina je i u tome što jeCentar zaobuku samostalna jedinica, sa vrlo kvali-tetnim kadrom i izvanrednim poligonomzaobuku.

----

vojnika pougovoru, i to oko 60 odsto.Ostale jedinice, posebno Vazduhoplovnabaza i Mornarica, predstavljaju visoko-specijalizovane sastave

Novom formacijom uspostavili smo ipodoficirski lanac podrške, što, suštinski,doprinosi boljoj organizaciji komandi ijedinica. Tako i nadlež-nosti uoblasti logistike i ljudskih resursa.

Siguran sam da smo novom formacijomVojske, za -

definisati rješenja oorganizaciji i viziji razvoja crnogorskeVojske.

Vojske CrneGore, koju je Vladausvojila u novembru 2008. godine,Vojskaće imati 2.356 profesionalnih pripadnika.

ali i našihstečenih CrneGore znatno je prilagođenija NATO standardu, kako po strukturi jedinica, tako iponjihovoj veličini

će.

Takođe,

Podsjećamda smo se na osnovuPartnerskih ciljeva obavezali da usaglasimo strukturuVojske CrneGore sa NATO standardima. Stoga, u kopnenoj Vojsci biće najviše

koji zahtijevajudugu i posebnu obuku i iz tog razlogavećinski su sastavljene od oficirskog ipodoficirskogkadra.

đe, objedinili smo

projektovano brojno stanje, utvrdili veoma kvalitetnu strukturu, koju sueksperti iz NATO i naši partneri ocijeniliveoma dobrom i kao veliki napredak uodnosu na pređašnja rješenja. Svakako,Strategijski pregled odbrane, čija je izradau toku, konačno će

4 PARTNER

Boro Vučinić

Intervju

Naša namjera je jasna, a to je izgradnja manje, održiveVojske Crne Gore koja je moderno opremljena i dobroobučena da odgovori na sve savremene prijetnje, krozispunjavanje svoje misije u zemlji i inostranstvu, kaže

za Partner ministar Vučinić.

Boro Vučinić, ministar odbrane Crne Gore

VOJSKA PO UGLEDU NA NATO

Kako ste zadovoljni trenutnom popu-

nom Vojske i šta na njenoj

popularizaciji?

je urađeno

Trenutno, popunjenostVojskeCrneGore

je na nivou od 87 odsto ili 2.061 lice.

Popuna vojnika po ugovoru

sada

-

aktivnost vojnog poziva smat-

ram, prije svega, dokazom da je en

ugled te institucije u društvu i potvrdom

boljih uslova za rad koje smo stvorili u

posljednje dvije godine. Osim navede-

nog, pripadnicima Vojske sa najnižim

primanjima, kao što su -

e, važ-

no je da i

dobrog poslodavca, s obzirom da je, -

na primjer, plata

vojnika po ugovoru u januaru iznosila od

320 do 470 eura, sa dodacima. Trenutno

jenepopunjenooko340mjesta za vojnike

po ugovoru, što je prilika za

takođe je

značajno porasla i je na oko 60 odsto

popunjenosti ili oko 500 lica. Dakle, po

većanu atr

vrać

vojnici po ugo

voru i podoficiri, po treći put supovećana

primanja, što je vojni poziv učinilo još

interesantnijim.

Kada je riječ o popularizaciji Vojsk

naši građani shvate Vojsku kao

na

kon trećeg povećanja,

sve mlade

ljudeda se prijave i da zajednički gradimo

novuVojskuCrneGore.

Podsjetiću da je nova crnogorska Vojska

u potpunosti profesionalna i da se njena

PARTNER 5

Intervju

popuna vrši isključivo na dobrovoljnoj

osnovi. Dakle, riječ je o ugovornom, r

, program koji je upravo po

svećen afirmaciji vojske u lokalnoj zajed

nici, a kroz prezenta

Partner, koji uspješno publiku

jemovećviše od jednegodine.

kaoprofesionalna, odbrambena snaga kojabrani nezavisnost i suverenitet Crne Gore, koja daje podršku civilnim institucijama u slučaju katastrofa i koja doprinosimiru u svijetu kroz učešće u mirovnimmisijama. Današnje prijetnje po bezbjednost, od kojih

brojčano veliku vojsku, već dobro obučenu i opremljenu oružanu snagu. Stoga,naša namjera je jasna, a to je izgradnjamanje, održive rne Gore, kojaje moderno opremljena i dobro obučenada odgovori na sve savremene prijetnje

ad-

nom odnosu. Nadalje, nedavno smo re-

alizovalimanifestaciju „DanVojske uVa-

šem gradu“ -

-

ciju naoružanja i voj-

ne opreme i koncert Vojnog orkestra.

Tokomproteklog perioda realizovali smo

brojne informativne projekte, od kojih

izdvajam -

Nova Vojska Crne Gore definisana je

--

-su najprisutnije terorizam,

proliferacija oružja zamasovno uništenjei druge globalne prijetnje, ne zahtijevaju

-

, Vojske C

,

Da li je nova projektovana veličina

Vojske dovoljna za izvršenje njene us

tavne nadležnosti?

-

kroz ispunjavanje svoje misije u zemlji iinostranstvu.

-

Takav model Vojske je održiv i u potpu-nosti prim -

-

Tokom protekle dvije godine, životni iradni standard profesionalnih voj

VladaCrneGore,na prijedlogMinistarstva odbrane, odob-rila ukupno -

d njenogformiranja 2006. godine

,

Takav odnos crno-gorske Vlade jasno ukazuje na njenusnažnu podršku nastavku uspješne iz-gradnje sistema odbrane i modernizacijeVojske. narednomperiodu jedan od prioriteta biti poboljša-nje

-plata kako bi

dostigli standarde razvijenih zemalja uregionu i šire.

-

Zn redstva uložena su u oprema-nje Vojske najsavremenijom borbenom i

Važno je podsjetiti i da će, osim stalnogsastava Vojske, postojati i malobrojnirezervni sastav, od oko 600 pripadnika,kojeg će činiti, takođe, građani koji sedobrovoljno prijave i koji će za to primatiodređene nadoknade. U slučaju rata ivanrednog stanja, vojnoj obavezi podliježu svi crnogorski državljani.

jeren našim potrebama, mogućnostima i opredjeljenju našeg evroatlantskogputa.

nih icivilnih lica na službi u Vojsci je stanonapredovao, prije svega kroz povećanjezarada. Podsjetiću da je

tri povećanja plata za pripadnike Vojske Crne Gore, o

. Naime, prvo jepovećana plata vojnicima po ugovoru za20 odsto, zatim svim pripadnicima VCGza 30 odsto, a ovogodišnjim januarskimpovećanjem obuhvaćeni su vojnici pougovoru i podoficiri.

Siguran sam da će i u

ukupnog životnog standrada, prijesvega putem rješavanja stambenih pitanja, ali i daljim povećanjem

Upravo, početak radova naizgradnji stambenih zgrada na StaromAerodromu i u Tološima za pripadnikecrnogorske Vojske, vojne penzionere islužbenike Ministarstva odbrane značajno će doprinijeti rješavanju većeg brojastambenihpotreba.

ačajna s

Kako ocjenjujete životni standard pri

padnika Vojske i na koji način ga je mo

guće

-

-

dalje unaprijediti?

Kako ocjenjujete opremljenost Vojske i

šta je planirano da se uradi na njenom

poboljšanju?

komunikacionom opremom -

, što predstavlja jedan odnaših interesa. Prije svega, kopnena vojs-ka je opremljena novimborbenimkomp-letima iz programa Heckler & Koch i

pre naNATOkalibar. Poredtoga, crnogorska vojska je dobila poluau-tomatske pištolje Glock, zatim,

sku opremu, a ugovorena je i -

Izvršen je remontsedam -

-

oni, zatim na vojnom aerodromuGolubovci adaptirano je više objekata zarad i smještaj, kao i sportska sala i ograda,ali izvršeni i mnogi drugi infrastrukturniradovi. prošlogodišnji DanVCG, naša vojska je dobila nove, prvecrnogorske vojne uniforme. U narednomperiodu, naši prioriteti su intenzivannastavak modernizacije Vojske, krozobuku i opremanje, kao i podizanježivotnog standardanjenihpripadnika.

-

e na -

-

-

, s

obzirom da zauzimaju veliki prostor i

zahtijevaju brojno ljudstvo z

-

-

u cilju dostizanja interoperabilnosti, odnosnosposobnosti za zajedničko djelovanje sasnagama NATO

nataj način ći će

ronilačkui logor nabavka 16 vojnih terenskih vozila i četirioklopna vozila za potrebe Brigade KoV ijedinice vojne policije.

helikoptera Gazela, rekonstrukcija jahte Jadranka i lučke dizalice, kao idokovanje školskog broda Jadran, uočikrstarenja za Barselonu. Osim toga, u danilovgradskoj kasarni je rekonstruisanCentar za obuku, izgrađeni sportskipolig

Takođe, za

Viškovi naoružanja i municije su i

strateškim dokumentima definisani kao

jedna od bezbjednosnih prijetnji, i to

zaista jesu. Tolike količine neperspek

tivnog i zastarjelog naoružanja, koje su

često uskladištene n sasvim adek

vatan način, predstavljaju veliku opas

nost po bezbjednost ljudi i životne sre

dine. Za Vojsku predstvljaju veliki teret

a njihovo

čuvanje. Stoga, krozMONDEMprojekat,

koji realizujemo sa UNDP i OEBS i Teh

nički sporazum sa SAD intenzivno ra

dimo na rješavnju tih problema. Kao što

znate, dio tih viškova uništvamo u našim

kasarnama, dio u inostranstvu, a dio

I dalje, iako u značajno manjoj mjeri,

ostaje prisutan problem viškova naoru

žanja i voj

-

ne opreme. Stoga, kako nap-

reduje uništavanje viškova zastarjelog i

neperspektivnog naoružanja?

6 PARTNER

Intervju

ćemo morati uništiti u specijalizovanim

fabrikama i na otvorenim poligonima.

Nekoliko puta nijesmo naišli na razumi

jevanje građana za potrebe uništavanja

na otvorenom i riješili smo da upravo

kroz MONDEM program poboljšamo

kapacitete domaćih fabrika, kako bi bili u

prilici da u njima uništimo veći dio

viškova. I dalje smo čvrsto odlučni da re

alizujemo

dijelom kroz poboljša

nje kapaciteta domaćih namjenskih

fabrika, amanji diomoraćemo

Takođe, jedan od prioriteta i

projekat rekonstrukcije skladišta Taraš i

Brezovik, koji će ispunjavati sve savre

mene uslove sigurnog skladištenja

naoružanja imunicije.

Pripreme za upućivanje medicinskog tima VCG u mirovnu misiju ISAF u Avganistanu teku po planu i njihovo upućivanje je planirano za drugu polovinuove godine. Riječ je o tročlanom medicinskomtimu, sastavljenomod ljekara idva medicinska tehničara, koji će

češće u mirovnimmisijama, na osnovu zakona, definisanaje isključivo

četiri ljekara čekujemo njihovu uspješnu misiju u Avganistanu, što je kredibilan način predstavljanja države i njenih opredjeljenja daaktivno učestvuje u očuvanju globalnogmira. Važno je naglasiti da razumijemoda ne možemo biti samo korisnik bezbjednosti koju pruža kolektivni sistemodbrane, kakav je NATO, već moramo idoprinijeti u okviru svojih mogućnosti.Takođe, u planu

i donošenje odlukeo upućivanju još jedne manje jedinice uAvganistan Do tada, intenzivno radimokroz redovne i specijalističke obuke na

-

-

sve programe uništavanja i to,

kako sam i rekao, -

ipak uniš-

titi otvorenom detonacijom na poligo-

nima. je

-

---

-

, od-lukom Skupštine, svoju dužnost obavljatiu Vojnoj bolnici na aerodromu uKabulu.Popuna jedinica za u

na dobrovoljnoj osnovi i tre-nutno se pripremaju . O -

--

-

je, a na osnovu našihpartnerskih obaveza,

.

Na putu evroatlantskih integracija, Cr

na Gora je odlučila da uputi medicin

Crna Gora dobija učešćem u me

đunarodnim operacijama podrške

miru?

-

ski

tim VCG u misiju u Avganistanu. Dokle

se stiglo sa pripremom tima i šta za-

pravo -

pripremi vojnika za mirovne misije, a,kao što znate, odziv za učešće je veomazadovoljavajući. Koristi su brojne, kakoza pojedince, tako i za Vojsku i državu.Naše učešće u misijama važno je za afirmaciju države ali i za podizanje ukupneborbene sposobnosti naše Vojske i zasvakogvojnikapojedninačno.

Rekao bih da je urađeno zaista mnogo,posebno ako imamo u vidu da je praktično izgrađen novi sistem, a uporedo seradilo i na njegovom osavremenjavanju.Pos

racionalizacija ljudskih resursa, stalno unaprijeđivan životni standard povećanje

infrastrukturni objekti, intenzivirana međunarodna civilna i vojnučinjeno još

i ukupno društvu, ostvaren jeveliki napredak na planu integracije uNATO. Za nešto više od dvije godine,Crna Gora je od uključivanja u NATOprogram Partnerstvo za mir, tako da kažem, aktivirala sve mehanizme saradnje,zatim završila prvi ciklus Intenziv

Sa narednog samita očekujemojasnu poruku podrške i daljeg ohrabrenjada nastavimo sa reformama i da štoskorije odlučnim koracimaka punopravnom članstvu u NATO.Dakle, da zaključim, riod za nama,moglo bi se reći, ima istorijski značaj,imajući u vidu da je CrnaGora nakon gotovo stotinu godina utemeljila sopstvenuVojsku i sistem odbrane i odlučno krenula integracionim putem, kako bi obezbijedila sigurnu budućnost za generacijekoje Konačno, kada je riječ o stepenuprovedenih reformi, najrelevantnijesu ocjene naših partnera, a one su upravotakve, kako sam naveo u odgovoru naVašepitanje.

VidakLatković

-,

-

tavljen je institucionalni i normativnitemelj, prije svega kroz osnivanje Mi-nistarstva odbrane i donošenje strateškihi zakonskih dokumenata, izvršena je -

-m

zarada i rješavanjem stambenih potreba,nabavljena je nova vojna oprema, re-konstruisani i modernizovani brojni -

-a saradnja i

mnogo toga. Kao rezultatuspješnih unutrašnjih reformi u sistemuodbrane

-

iranogdijaloga i predala zahtjev za dobijenjeMAP-a.

napredujemo

taj pe

-

--

dolaze. -

I za kraj, kako generalno ocjenjujete

realizovano u sistemu odbrane od 2006.

godine i koji su prioriteti u njegovom

daljem razvoju?

KRIZA I BEZBJEDNOST

PARTNER 7

Globalna ekonomska kriza, svakako,

imaće višestruke posljedice, ne samo u

privredi, nego i u politici, kako na

svjetskom planu, tako i u regionalnom

aspektu, ali i u nacionalnim okvirima

mnogih zemalja. Naravno, ni bezbjed-

nost neće ostati bez uticaja krize, u

međunarodnoj dimenziji, prije svega,

no i kad su pojedine zemlje u pitanju.

Mada se ni najveći svjetski eksperti ne

usuđuju da predvide posljedice krize,

mnogi upozoravaju da svijet više neće

biti isti. Čak, da ništa više neće biti kao

što je bilo. Na osnovu bojažljivih, ne-

dovoljno jasnih, predviđanja, dakle,

moglo bi se govoriti da će kriza „roditi“

novi svjetski poredak, u finansijskom,

političkom i bezbjednosnom aspektu.

Kao „produkti“ krize, pominju se „novi

kapitalizam“, „novi svjetski novac“, sva-

kako, i novi raspored političkih snaga,

novi centrimoći.

Kriza je, uopšte, stanje velike konfuzije,

ekonomske, političke, ideološke, u sva-

koj oblasti, u bilo kom pogledu. Prije

svega, potpuno su različite ocjene o

tome koliko će kriza trajati. Jedni tvrde

da bi „oporavak“ mogao krenuti već

krajem ove ili tokom 2010. godine. Ali,

istovremeno, možemo čuti procjene da

kriza neće proći za tri, ili pet godina.

Eksperti, političari, nijesu sigurni ni u

teritorijalne razmjere krize - koji će re-

gioni, koje zemlje, biti više, a kojemanje

pogođene. Ekonomista svjetskog glasa

Džozef Štiglic smatra da će, ipak, peri-

ferija svijeta više osjetiti posljedice kri-

ze, dakle, manje razvijeni dio svijeta.

Balkanskom regionu se, u tom smislu,

dobro ne piše. To je periferija ne samou

odnosu na najmoćnije zemlje svijeta,

već i u relaciji sa svojim neposrednim

okruženjem, ne samo prema „staroj“

Evropi, nego i u odnosu na nove članice

Evropske unije. Dakle, višestruka peri-

ferija.

-

opterećenja u

ovom dijelu Evrope -

-

odgova-

rati na ekonomske posljedice, baviti se

jedino tim aspektom krize. Neohodno

je upregnuti sve političke, intelektu-

alne, u najširem smislu, duhovne po-

tencijale i snage, da bi se, iz svog ugla, iz

Zemlje našeg regiona, i CrnaGora, sva

kako, u takvoj, konfuznoj situaciji, a i s

obzirom na istorijska

, s obzirom na „tra

dicionalne“ konfuzije, imaju utoliko

više razloga da prate sve aspekte svjet

ske krize. Nije dovoljno samo

pozicije naše zemlje, njenih moguć-

nosti, njenog statusa, geopolitičkog po-

ložaja, što bolje sagledalo kuda kriza

ide i čemu vodi. Razumije se, treba

pomnopratiti i sabirati šta oni u svijetu,

sa više znanja, obavješteniji, moćniji,

kažu o krizi, šta predviđaju. Ali, to nas

ne oslobađa potrebe i obaveze da se i

rizu, i u njoj svijet, re-

gion. I što je najvažnije - gdje smomi u

svemu tome, naša zemlja. Bilo bi po-

gubno čekati da kriza jednostavno

„prođe“, da je „riješe“drugi, pami samo

da „nastavimo“, kao i prije krize. Sva-

kako, kriza će „proći“, ali će sa njom

proći i mnogo toga što je karakterisalo

ovdje, kod nas, sa potencijalima koje

raspolažemo, kriza drži na oku, sve što

se dešava u vezi sa njom. Da mi sami

posmatramo k

Komentar

nekim ocjenama, ta zemlja je otkazala

SAD vojnu bazu koja je služila za

snabd jevanje snaga

Je li to ruska ucje

na ili nije, o tome bi se moglo rasprav

ljati. U

i u Avganistanu, iz

ekonomskih razloga. Kirgizija je od

Moskve dobila dvije milijarde dolara,

što za tu zemlju sa ekonomskim prob-

lemima nije mala „cijena“ za ukidanje

američke vojne baze. -

-

svakom slučaju, upozoravajuće

zamale zemlje.

Učesnici minhenskog bezbjednosnog

samita, ali i prestižnog skupa svjetske

poslovne i političke elite u Davosu,

takođe, tokom ove zime, nijesu krili ni

sopstvenu zbunjenost „razvojem krize“,

činjenicom da su se, kako su neki ana-

litičari primijetili, ekonomska i politič-

ka kriza, takoreći, spojile u neku vrstu

svjetske enigme-šta se dešava, a još više-

šta će da “ispadne“ iz svega toga. Da-

našnji svijet, prije svega, institucionalno

je komplikovaniji od onoga kada je bio

podijeljen, ideološki, politički, vojno-

organizaciono. Pa i otuda institucio-

nalna kriza - u Evropskoj uniji, a, mož-

da, i u nekim drugim međunarodnim

asocijacijama. Odgovor na tu vrstu kri-

ze, svakako, nijesu radikalne mjere, re-

cimo, ukidanje takvih asocijacija, ali, po

svemu sudeći, potrebna je nova inova-

cijska energija - da bi bolje i efikasnije

funkcionisala i Evropska unija, i, na

primjer, NATO, kao najmoćnija od-

brambeno-bezbjednosna alijansa u

svijetu.

-

zu čini dinamičnijom, jasnije

vidljivom, nalaže njeno sveobuhvatnije

sagledavanje i kreativnije rješavanje, na

duži rok. Ekonomske nevolje najdirekt-

nije utiču na socijalne prilike u zem-

ljama, na (ne)zaposlenost, u prvom

redu, a preko toga, na političku situ-

aciju.Ako je tačnaprognozadabi većdo

kraja 2010. godine, bez posla moglo

ostati 50miliona radnika u svijetu, zbog

posljedica krize, onda se već u tome

tempira opasna bomba po bezbjed-

nosne prilike u svijetu. Bezbjednosne

izazove može podstaći širenje global-

nog siromaštva, ne samo u zemljama sa

„tradicionalnim“ ekonomsko-socijal-

nim nevoljama, nego i u bogatim društ-

vima. Štrajkovi u Francuskoj, obustave

radauVelikojBritaniji, uličnedemonst-

racije u Grčkoj, protestne pobune u Ru-

siji, nagovještavaju „rađanje“ i bezbjed-

nosno rizičnijeg svijeta. Bezbjednosna

kohezija Evrope, svijeta, u tom kon-

tekstu, slabi.Umanjuje se, na taj način, i

otpor prema terorizmu. U takvoj situ-

aciji, unutrašnja stabilnost svake zemlje

postaje mnogo važnija za bilo koju ali-

jansu, ekonomsko-političku ili bezbjed-

nosno-odbrambenu. S druge strane,

članstvo u takvim alijansama za svaku

zemlju pojedinačno dobija na značaju.

janja u međunarodne asocijacije

vaciju

da udruživanje bude utemeljeno na

većem stepenu „iskrenosti“ i međusob-

noj odanosti i da svaka institucionalna

integracija bude tako postavljena da

njene blagodeti može osjetiti svaka

zemlja.

IlijaDespotović

Ekonomska kriza, naravno, instituci

onalnu kri

Kriza, dakle, nije razlog da se „bježi“ od

okupl ,

nego može biti podsticaj za moti

8 PARTNER

„predkriz

dnos prema krizi, da krizu

pratimo i svojimočima, da njene poslje-

dice analiziramo sopstvenim kriteriju-

mima,mjerilima, a ne samo da oslušku-

jemodruge.

-

u tom pog-

ledu, posebno je značajno za našu zem-

lju, sa tek obnovljenom državnošću.

matrano, cio svijet

čini i bezbjednosno rovitijim, ranjivi-

jim. Regioni sa istorijskim, starimprob-

lemima, a Balkan je na vrhu top liste

ugroženih područja, imaju više razloga

da jačaju svoj senzibilitet za sopstvenu

bezbjednost. Naravno, i svaka zemlja u

regionupojedinačno.Na godišnjoj kon-

ferenciji o bezbjednosti, održanoj u

Minhenu, u februaru, već su se osjetile

bezbjednosne nedoumice i strahovi od

posljedica ekonomske krize. Primije-

ćena su i „podešavanja“ u nijansiranju

„sfera uticaja“ među velikim zemljama,

uprvomredu , izmeđuSADiRusije, ali i

Evrope i SAD, mada i u nekim regio-

nima. Najilustrativniji primjer, u tom

smislu,može biti sluč

ni“ svijet. Zato je važno da se, i

na sopstvenom nacionalnom planu,

ima aktivan o

Sagledavanje bezbjednosnog konteksta

krize, u svijetu, Evropi, regionu, a po

sebno pozicije Crne Gore

Kriza, u cjelini pos

aj Kirgizije. Prema

Komentar

NATO ŠKOLA OBERAMMERGAU

PARTNER 9

NATOškola senalazi uOberammergauu

Njemačkoj. Namjenjena je za obuku kad

ra na operativnom nivou. Od 1953. godi

ne NATO škola vrši treninge i obuku za

države članice N

Saveznička komanda za transformaciju

-

-

ATO, kao i za države

partnere.

Misija NATO škole je realizacija kurseva,

obuka i seminara uz podršku NATO raz-

vojne strategije i politike. Realizacija ak-

tivnosti se obavlja kroz saradnju i dijalog

sa vojnim i civilnim personalom iz svih

NATO i partnerskih država. Škola ima

jasnu viziju u obrazovnom procesu, sa

specijalnim osvrtomna procese transfor-

macije.

( ) je odgovorna zaNATO školu. Up

rava škole je sastavljena od članovaACT i

SHAPE, koji rukovode sa radom škole.

Njemačka i SAD daju smještajne kapaci

tete, insku pomoć i

Od 1953. godine više od 185200 oficira,

podoficira i civila iz svih savezničkih i

NATOškoli su se izučavala

samo dva kursa. povećavao

broj kurseva uključujući aktuelni razvoj

Savezničke komande za transformaciju

(ACT) i NATO.

ACT -

-

pozad operativni bu-

džet.

partnerskih vojnih struktura je prisust-

vovalo na kursevima u NATO školi. Do

1966.godineu

Kasnije se

,

Od 1973. godine škola

dobija ime NATO Škola za borbene sis-

teme. Škola je pod operativnom kont-

rolom A

NATOškoladobila današ-

nje ime1975. godine.

-

-

-

-

ijentaciju, multinaci-

onalne snage, upotrebu naoružanja, zaš-

titu ,

meričke Evropske komande

(USEUCOM).

Od juna 2003. godine, škola je pod opera

tivnom kontrolom Savezničke komande

za transformaciju (SACT) Norfolk, Vir

džinija, SAD. Uprava je sastavljena od

članova SACT komande i obezbjeđuje

asistenciju i vođenje škole. Njemačka i

USJFCOM obezbjeđuje pozadinsku po

dršku.

Današnji kursevi pokrivaju teme odre

đene kroz NATO or

životne sredine, elektronskovođenje

CRNA GORA i PZM

Na kursevima i crnogorski oficiri

zaciju predavanja i davanjamogućnosti za

razmjenu mišljenja , a sve sa

ciljem praćenja ak Stu

dent imaju priliku da slušaju brojne poli

tičke lidere, civilne i vojne eksperte.

i zajedničke inicijative

sa akademskom zajednicom pomažu u

unošenju ekspertiza

. NATO škola u kontinuitetu

izgrađuje veze i partnerstvo sa istraživač

kim centrima, vladama i nevladinim or

ganizacijama sa fokusom na studijama

bezbjednosti, međunarodnom pravu,

regionalnim studijama za Srednji Istok,

SjevernuAmeriku iEvropu.

Nje

mačke, A

predavača, zajednič

kih istraživačkih projekata i seminara

eža NATO škole nudi

predavače i razmjenu iskustava

nim kursevima,

NATO škola takođe može da pošalje Mo

bilni tim za školovanje i obuku (METT) u

Partnerske zemlje kao alternativu za

školovanje i obuku većeg broja osoblj

osnivaju u izuzet

nim slučajevima zbog toga što kursevi u

zemlji nemaju isto multinacionalno svoj

i iskustava

tuelnih dešavanja. -

-

U isto

vrijeme, saradnja

i poruka saveznika u

NATO školu

-

-

Posebno su angažovane institucije -

ustrije i Švajcarske. Kontinuira-

no se vrši razmjena -

.

Profesionalna mr

, kao i pris-

tup interaktivnom NATO škola portalu

www.natoschool.nato.int, gdje student i

profesori mogu komunicirati, vidjeti ma-

terijale u vezi sa kursevima i razmjenjivati

mišljenja i iskustva. U toku 2008. godine

NATO škola je raširila prisustvo i pobolj-

šala rad i doprinos u širini misije kroz

realizaciju on-line kurseva, preko portala

NATOškole.

Kao dodatak rezident

-

,

a.

METT se, prije svega, -

-

10 PARTNER

dejstava,

se pove

ćao

takođe

Škola je počela sa realiza

cijom dva kursa u 1953.godini, da bi

sa oko 10 000 studenata svake godi

ne, pokrivajući teme od upotrene

Austija, Belgija, Kanada, Hrvat

ska, Češka, Danska, Estonija, Francuska,

Njemačka, Grčka, Mađarska, Italija, Lit

vanija, Luksemburg, Holandija, Norveš

ka, Poljska, Portugalija, Rumunija, Slove

nija, Španija, Turska, Velika Britanija,

SAD iŠvajcarska.

predavača, kroz reali

komandovanje i kontrolu, psi-

hološke operacije, organizaciju pozadine,

mobilne snage, oružje zamasovno unište-

nje, mirovne misije, krizni menadžment i

javno informisanje. Kursevi se kontinu-

irano dopunjavaju sa novim podacima iz

razvojnog dijela Komande za transforma-

cijuAlijanse i izNATO-aucjelini.

U novije vrijeme broj slušalaca -

, studentima iz država Partnerstva za

mir, kao i studentima iz zemalja Medite-

ranskog dijaloga koji, , prisustvuju

na kursevima u školi. Oko 50 kurseva su

otvoreni za studente iz zemalja Partnerst-

va za mir, Mediteranskog dijaloga i kon-

takt zemalja.

Ukupno je 59 zemalja koje šalju studente

u NATO školu. -

sada

imala u procesu realizacije više od 90 kur-

seva, . -

naoru-

žanja domirovnihmisija sa orijentacijom

kaNATO.

U 2008. godini škola je imala 185 zapos-

lenih oficira, podoficira i civila iz 23 od 26

NATO zemalja i dva predstavnika PzM

zemalja: -

-

-

-

Za održavanje najboljeg kvaliteta nastave

NATO škola koristi široku mrežu part-

nerskih institucija i -

CRNA GORA i PZM

stvo i zbog toga

ti ih odobrava. METT kursevi

mogu biti oblikovani za specifične po

trebe agencija koje ih zahtijevaju odmate

rijala koji je ponuđen u mnogim od rezi

dent

au od početka 2008.godine.

U toku 2008. godine bilo je 14 predstav

nika Crne Gore na 10 kurseva. U toku

2009. godine planirano je naše učešće na

10 kurseva sa jednim predstavnikom na

svakom kursu. Postoji takođe

školi

u Oberammergau, koji prati pripreme,

prijavljivanje, realizaciju i povratne infor

macije za svaki kurs koji se realizuje u

navedenoj školi. Značajno je istaći da sve

aktivnosti koje se planiraju u NATO školi

su implementirane u Euro-atlan

, odnosa sa javnošću

PR, za štabne oficire i glavne podoficire,

za pravne savjetnike i sl. Realizacij

mr Tihomir Mijović

što ne promovišu ljudsku

interoperabilnost kao rezidentni kursevi

NATOškole.METTkursevi se zahtijevaju

od ACT, i is

-

-

-

nihkursevaNATOškole.

Ministarstvo odbrane Crne Gore ima

uspješnu saradnju sa NATO školom u

Oberammerg

-

, , i koordi-

nator za realizaciju kurseva u NATO

-

tski part-

nerski radni program (EAPWP) i ujedno

naš godišnji Individualni partnerski prog-

ram (IPP). U dosadašnjem periodu naši

predstavnici su bili na kursevima borbe

protiv terorizna, kontrole naoružanja,mi-

rovnih misija, zaštite životne sredine, ci-

vilno-vojnih odnosa

a aktiv-

nosti u NATO školi nam umnogome po-

maže pri realizaciji Partnerskih ciljeva i

postizanju potrebnog nivoa interopera-

bilnosti, što je važno za evroatlantske

integracije.

UDRUŽENJE DIPLOMACAMARŠAL CENTRA U CRNOJ GORI

PARTNER 11

Osnivačka Skupština Udruženja diplomaca

organizacija građana

Crne Gore koji imaju diplomu nekog od me-

đunarodnih programa Evropskog centra za

-

Njemačka

činjenice da su sve zemlje u

regionu formirale ovuorganizaciju

Djelatnost Udruženja biće usmjerena na ak-

tivno učešće u uspostavljanju i održavanju

regionalne i globalne bezbjednosti, naročito

doprinosu evropskim -

-

čne Evrope,

-

konferen-

cija, seminara i okruglih stolova sa ciljem dis-

kusije o najznačajnim bezbjednosnim pitanji-

(Alumni) Maršal Centra Crne Gore održana

je 25. februara u hotelu “Maestral”. Udruženje

diplomaca je nevladina

,

studije bezbjednosti -MaršalCentra, kao i lica

koja svojim angažovanjem mogu dati dopri

nos radu Udruženja. Udruženje je formirano

na osnovu inicijative predstavnika Maršal

centra iz Garmiš-Partenkirhena ( ),

kao i na osnovu

.

:

i evroatlantskim integ

racijama, doprinos miru, stabilnosti i napret

ku Crne Gore i regiona Jugoisto

zatim promociju demokratskih vrijednosti

bezbjednosnog sektora i vrijednosti koje pro

moviše Maršal centar, organizaciju

ma u Cr uključivanju -

-

unapređe-

nje odnosa sa Maršal centrom i bolje korišće-

njemogućnosti koje onnudi.

Na Osnivačkoj Skupštini za predsjednika Ud-

ruženja izabran je mr Mehmedin Tahirović

e rekaoda će na-

cionalnim interesima Crne Gore i da će poči-

vati na principima stručnosti, profesionaliz-

ma, kolegijalnosti, javnosti u radu, ... Takođe,

istakao je da -

-

-

Maršal centar je renomirana međunarodna

obrazovna institucija koja promoviše dijalog i

razumijevanje između naroda Sjeverne Ame-

rike, Evrope i Evroazije.

-

noj Gori i regionu, u ne

vladin sektor, saradnja sa drugim bezbjed

nosnim organizacijama iz regiona,

koji j seUdruženje rukovoditi

je uloga ovog Udruženja institu

cionalizacija i održavanje veza sa Evropskim

centrom za studije bezbjednosti Maršal Cen

tar i ostalim udruženjima diplomaca Maršal

Centra u regionu i šire, kao i povezivanje ak

tivnosti vladinih institucija i NVO u procesu

evropskih i evroatlantskih integracija Crne

Gore.

Misije Maršal centra

su: izgradnja stabilnijeg bezbjednosnog okru

Edukacija lidera za novu bezbjednosnu politiku

Povod

ženja institucija i

odnosa, posebno u oblasti odbrane i promo

visanje aktivne i mirne bezbjednosne sarad

nje. Maršal centar se fokusira na najvažnije

bezbjednosne teme sa kojima se d

nestabilnost, regionalne i lokalne krize,

širenje naoružanja za masovno uništavanje,

bezbjednost informacionih sistema, energet

skubezbjednost, protiv-raketnuodbranu...

udruženja diplomaca

(Alumni) Maršal centra, na nacionalnom ni

vou,

Do sada je formirano 35

Alumni MC u SAD, Evropi i Evroaziji. U

našem regionu Alumni MC su formirane u

Albaniji, BiH, Hrvatskoj, Kosovu, Makedo

niji, Srbiji i Sloveniji.

, unapređenje demokratskih

-

-

anas suoča-

va svijet: terorizam, međunarodnu bezbjed-

nosnu

-

Osnovna uloga Maršal centra je edukacija li-

dera iz sektora bezbjednosti Sjeverne Ame-

rike, Evrope i Evroazije, koji će u budućnosti

kreirati novubezbjednosnupolitiku.

U funkciji nastavka i unapređenja započetih

prijateljstava i saradnje na bezbjednosnom

planu formiraju se

-

od strane bivših učesnika različitih prog-

rama edukacije.

-

S.Dajević

Crnogorski premijer Milo Đukanović

rekao je da su predstavnici svih zemalja

članica NATO da je Crna Gora

na dobrom putu da postane punoprav-

na članica te organizacije.

iskorišć i da se sa druge strane pošalje

jasna poruka da “smo kao država sp-

remni da učestvujemo u aktivnostima

Alijanse

ocijenili

On je kazao da je susret sa visokim

predstavnicima Alijanse u Briselu

en

”.

12 PARTNER

Tema

Gotovo svi učesnici sastanka saopštili su da su impresionirani napretkom Crne Gore u posljednjedvije godine i da je naša zemlja prepoznata kao faktor stabilnosti Zapadnog Balkana, kazao jecrnogorski premijerMilo Đukanović zamjesečnik Partner

Đukanović:NATO impresioniran napretkom Crne Gore

Đukanović se

ključnogNATOtijela.

Obraćajući se ambasad -

-

”To je bila i prilika da pošaljemo jasnu

9. marta obratio stalnom

sazivu Sjeveronatlanstkog savjeta

(NAC),

orima, on je ka

zao da su zaCrnuGoru evropske i evro-

atlantske integracije neodvojive, te da

su reformske aktivnosti koje država

sprovodi na putu integracija u Ev

ropsku uniju i NATO jedinstvene i

nezaustavljive.

poruku da smo kao država spremni da

učestvujemo u aktivnostima Alijanse i

dijelimo odgovornost u njenim zada-

cima, kao partner i zemlja koja želi da

bude saveznik i djeluje aktivno”, -

Đukanović za časo -

Predsjednik Vlade Crne Gore je dodao

kako vjeruje da će približavanje države

NATO savezu i buduće članstvo biti na

dobrobit ne samoCrneGore, već da će i

po

jasnio je pis “Part

ner”.

promovisati strateške ciljeve NATO i

doprinijeti stabilnosti i miru u Jugo-

istočnojEvr

“Vjerujemo da region kojem pripada-

mo ima jasnu evroatlantsku perspek-

tivu i veliki politički, ekonomski i

društveni potencijal i da će proces

proširenja na Balkanu biti zaokružen.

Naša očekivanja su da će sljedeći Samit

NATO biti prilika da se još jednom

potvrdi politika otvorenih vrata, kao i

da će saveznici prepoznati sve do-

sadašnje učinkeCrneGore i dati jasnu i

opi.

PARTNER 13

Tema

EVROPI SMOUVIJEK PRIPADALI”Danas, kada smo ponovo na evrops

koj sceni, naš je strateški cilj da se

uklju imo u zajednicu demokratskih

država Evrope, tamo gdje smo odu

vijek pripadali. Mi u potpunosti

On je rekao da i Crna Gora, poput

država koje su se

vjer

.

“Sa ponosommogu da istaknemda je

Crna Gora posljednjih godina na

pravila velike iskorake na putu de

mokratskog razvoja. Nakon sticanja

nezavisnosti post

avanju zakono

davstva i implementaciji evropskih

standarda. Kao rezultat toga

On je dodao da država želi

“

”.

“Jedino demokratska, evropska Crna

Gora, gdje na malom prostoru, rav

nopravno, uz uvažavanje, žive pred

stavnici tri velike svjetske religije, ima

smisao svog postojanja

ni motiv zbog kojeg smo ob

novili svoju državnost

-

č

-

di-

jelimo vaše ideale. Poštujemo vaše

vrijednosti i principe i činimo sve da

ih što bolje sprovedemo u praksi”, ka-

zao jeĐukanović, govoreći uBriselu.

nedavno priključile

Sjevernoatlanstkoj alijansi, uje da

NATO pruža demokratski odgovor

na brojne izazove sa kojima se suoča-

vaEvropa i savremeni svijet

-

-

ali smopolitički sta-

bilna i ekonomski dinamična zajed-

nica. Proces demokratskih reformi je

ubrzan. Usvojen je novi Ustav i veliki

broj reformskih zakona. Ubrzano ra-

dimo na prilagođ -

potpisan

je Sporazum o stabilizaciji i pridru-

živanju sa EU i primjenjuje se Pri-

vremeni sporazum. Konačno, Crna

Gora je u decembru prošle godine

predala zahtjev za članstvo u EU”,

pojasnio jeĐukanović.

da stvori

pravni, politički i društveni osnov za

jačanje demokratije u multikultu-

ralnoj i višenacionalnoj Crnoj Gori,

koju smo sačuvali od rata i ratnih

razaranja u vrijeme jugoslovenske

tragedije

-

-

i predstavlja

ključ -

”, kazao je Đu-

kanović.

nosa i stvaranju pretpostavki za dalju

uspješnu evroatlantsku integraciju re

gionaucjelini.

“

ranje naših aktivnosti neophodno, apažnja se usmjerava i na primjenumjera protiv korupcije i organizovanogkriminala, kao i na izgradnju administrativnihkapaciteta

Crnogorski premijer je podsjetio da

-

Vlada Crne Gore će, kao odgovoranpartner, posebnu pažnju posvetitidjelovima izvještaja koji ukazuju naoblasti gdje je dalji napredak i inten-zivi

---

”, tvrdiĐukanović.

konkretnu poruku ohrabrenja da nas-

tavi na svom evroatlantskom putu”,

smatraĐukanović.

štaj

o učinku Crne Gore u Individualnom

partnerskom akcionom planu (IPAP),

kao i da se ocijeni pređeni put Crne

Gore i u okviru mehanizama koja obu-

hvataP

Đukanović je rekao da su gotovo svi

učesnici saopštili

-

pre-

poznata kao faktor stabilnosti Za-

padnog Balkana, inicijator regionalne

saradnje u Jugoistočnoj Evropi i kao

faktor koji doprinosi obnovi povje-

renja, promociji dobr -

Sastanak u Briselu, kako je kazao, bio je

prilika da se predstavi godišnji izvje

artnerstvo zamir.

da su impresionirani

napretkomCrneGore u posljednje dvi

je godine i da je “naša zemlja”

osusjedskih od

je Crna Gora u novembru prošle go

dine podnijela

ulaskom u MAP

država dobiti jasnije vremenske okvire i

zadatke, te samim tim i monitoring

procesa reforme društva i napretka koji

postižemo.

“Primjena preuzetih obaveza i stan

darda na kojima su utemeljeni evro

atlantski procesi daleko je važnija od

nametanja rokova.

Kelu ili nakon toga, za mene nije pre

sudno važno. Važno je da Crna Gora

ostvaruje progres i u to

-

zahtjev za dobijanje

Akcionog plana za članstvo u NATO

(MAP) i dodao da će

-

-

Da li će do članstva

u MAP doći na Samitu u Strazburu i

-

m dijelu svojih

obaveza, da učvršćuje svoju bezbjed-

nost, da realizuje svoje demokratske,

ekonomske i druge reforme, da se pre-

PARTNER 13

poručuje za ostvarivanje članstva u tim

vrlo biranim društvima evropskih i

evroatlantskih partnera. Spremni smo

da uradimo sve što treba da bi Crna

Gora živjela po onim standardima koji

treba da obezbijede njenim građanima

osjećaj -

-

-

ada građanima Evrope

21. vijeka”, zaključio jeĐukanović.

On je uBriselu poručio da jeCrnaGora

nastavila s reformama i unapređenjem

sektora bezbjednosti i da će medicinski

tim Crne Gore u avgustu biti upućen u

Avganistan.

“Skupština će uskoro odobriti i upu i-

vanje pješadijskog voda koji bi u do-

glednoj budućnosti postao dio ISAF-a”,

kazao jeĐukanović ambasadorima.

Đukanović -

zahtjev Crne

Gore da dobije Akcioni član za članstvo

(MAP)uNATO-u.

Pozitivnim odgovorom na taj zahtjev,

naša zemlja će dobiti status neposred-

nog kandidata za članstvo u evroat-

lantskoj alijansi. Akcioni plan za članst-

vo omogućava integrisanu aktivnost

država članica i zemlje-kandidata. To je

faza u predpr

pune bezbjednosti, pravne si

gurnosti, uživanje demokratskih slo

boda i ostvarivanje ekonomskog stan

darda koji prip

je 5. novembra 2008. go

dine u Briselu predao

istupnom procesu u kojoj

ć

14 PARTNER

Tema

Uvažićemo sve savjeteĐukanović je rekao da je za Crnu

Goru veoma ohrabrujuće

tren-

dovi u Izvještaju o sprovođ -

atni motiv da nas-

tavimo sprovođ

im da

vas obavijestim da će Vlada, kao

odgovoran partner, posebnu pažnju

posvetiti djelovima izvještaja koji

ukazuju na oblasti gdje je dalji nap-

redak i intenziviranje naših aktiv-

nosti neophodno”, kazao je on uBri-

selu.

Crnogorski premijer je dodao da će

p

ugrađeni u planove

predstojećih aktivnosti.

“Vlada svoju pažnju usmjerava na

implementacijumjeraprotiv korup-

cije i organizovanog kriminala i

izgradnju administrativnih kapaci-

teta, u čemu permanentno posti-

žemo sve bolje rezultate”, kazao je

Đukanović.

da su u

Briselu prepoznati pozitivni

enju In

dividualnog partnerskog akcionog

plana.

“To nas uvjerava da smo na dobrom

putu i pruža dod

enje obaveza koje

proizilaze iz ovog procesa. Žel

reporuke i savjeti predstavnika

NATO-a biti

NATO direktnije usmjerava aktivnosti

zemlje kandidata, a i zemlja ima ak

tivnijuulogunaputukaNATO.

Cilj je da se zemlja kandidat što bolje

pripremi za

NATO-a oci

jene da je u tome ostvaren adekvatni

napr

g procesa aktiv

nosti iz domena Partnerstva za mir, iz

paketa sa Individualnim akcionim

partnerskim planom i Intenziviranim

dijalogom, za razliku od vojno-od

brambenog segmenta koji sadrži Pro

ces planiranja i revizije i Individualni

programpartnerstva .

MAP je nastavak Intenziviranog dija

loga, u koji je Crna Gora ušla,odlukom

na samitu u Bukureštu,

u statusuMAP-a.

oatlantskimnastojanjima.

-

punopravno članstvo u

NATO-u. Kada članice -

edak, onda slijedi poziv za člans-

tvo.

MAP je dio političko -

-

-

-

prošlog pro-

ljeća. Nije precizirano vrijeme koje će

zemljaprovesti

Češka, Mađarska i Poljska, na primjer,

nijesu ni prošle kroz tu fazu,nego su

primljenepo„skraćenompostupku".

Akcioni plan za članstvo predstavlja

svojevrstan katalog u kome se opisuju

poželjni profil i karakteristike zemlje

koja namjerava da uđe u NATO, i to u

pet područja - političke i društvene

prilike, odbrana i vojska, finansije,

bezbjednost i oblast pravnih pitanja.

Zemlja kandidat za sva ta područja

priprema svoj Godišnji nacionalni

program koji predstavlja NATO-u.

Izvještaj se obrazlaže pred svim

članicamaNATO-a.

Nakon predaje zahtjeva za MAP, Đu-

kanović je prenio pozitivno raspolo-

ženje Generalnog sekretara NATO-a

Jap de Hop Shefera koji je rekao da

NATO nije umoran od proširenja. She-

fer je, takođe, naveo da se u okviru

NATO-a visoko vrednuju zasluge Crne

Goreuevr

MihailoDanilović

Sviraju sve - od vojne muzike do jazzaORKESTAR POČASNE GARDE VOJSKE CRNE GORE

PARTNER 15

Predstavljamo

Orkestar Počasne garde Vojske Crne Go-re ove godine obilježava šezdesetogodiš-njicu svog postojanja. Sa osnovnim ci-ljem očuvanja tradicije muzičkih

, 22. oktobra 1949.godine, odlukom Vrhovne komandeFNRJ, u poslijeratnoj Jugoslaviji, za pot-rebeVojske i građanstva, formiran je veli-ki brojmanjih i većihorkestara.Centralniorkestar za Crnu Goru oformljen je uTitogradu. Bio je matica za sve manjemuzičke jedinice rasute po garnizonimaRepublike. Taj datum, označio je početakplodnog rada.

Počasne garde--

konceratai svečanih akademija visokih umjetnič-kih dometa

kojisu već

Počasne gar-

sastavau vojnim jedinicama

Tokom šest decenija postojanja, Orkestarimao je uzlazni razvojni

put. Od prvih nastupa zabavnog karaktera po kasarnama tadašnje JNA i gradovima i selimaCrneGore, preko

, pa sve do novogodišnjihkoncerata sa solistima, u Podgorici,

postali tradicija.

Svojim nastupima Orkestar

de je igrao značaj ulogu u raznim mu-

zičkim dešavanjima

. Bilo da su u pitanju državni

praznici, obilježavanja istorijskih doga-

đaja,

-

od državnog značaja kao što su

Zimske o

ojničkih pjesama u Be-

ogradu i međunarodni susret orkestara u

Sarajevu.

su ograni-

čavali ni prostor ni vrijeme, lako se pri-

lagođavao datim situacijama i uslovima

na terenu, te je stoga bio nezaobilazan i

pozivan na sva značajna dešavanja na

nivou opština (sportska takmičenja, ot-

varanje škola, otkrivanje spomenika, ot-

varanjeDomovakultura…).

nji izuzetan stvaralačkirad orkestra utkan je i u saradnju sa sviminstitucijama kulture Podgorice i CrneGore, kao što su: Muzička akademija na

nu

i manifestacijama u

Crnoj Gori

orkestar je svojim opusom uvijek

oduševljavao publiku. Orkestar je dao

svoj doprinos nastupima i na manifes

tacijama

limpijske igre u Sarajevu 1984.

godine, Festival v

S obzirom na to da je uvijek bio

mobilan i da ga nikada nije

Šezdesetogodiš

Cetinju, Hor «Stanko Dragojević», Sim-fonijski orkestar RTCG, Muzička škola«Vasa Pavić», i ostale muzičke škol

muzičaramuzičkim i

stvaralačkim umijećemmogu pridonijetistvaranjuPočasnegarde

repertoar i svoje članove,

pri tome njegujući kvalitet i ljubav prema

muzici, poštujući tradiciju, a stremeći

progresu.

č-

nost, rad i ljubav, prije svega

Od 1949. godine do danas bilo ih je deset:

Franc Rotar,Marko Sjekloća, Kuljak,

Miroslav Radosavljević, Adolf Stezinar,

e uCrnoj Gori. Orkestar je oduvijek biosastavljen od profesionalnih ,koji su smatrali da svojim

i održavanju imidža Orkestra.

Od formiranja pa do današnjih dana

usavršavao je

Za ono što je postigao i postao

danas, veliku zahvalnost duguje ljudima

koji su u njega ugradili sebe, svoju stru

, dirigentima.

Jure

Ovdje su počeli LeoMartin idrugi

16 PARTNER

Petar Vučić, Andrej Šram, Milivoje Ilić,

DragoSučić i sadašnji SrboStanković.

Mnogi poznati estradni umjetnici (LeoMartin, Žarko Dančuo, Krunoslav - Kićo

lisvoje prve umjetničke korake, ali i ostavilitragunjegovoj bogatoj istor

uz izgrađen novivizuelni identitet, odslikan kroz oprema-nje novim svečanim uniformama, ovugrupu muzičara vezala je i zajed-nička želja da starpreraste uneštonovo i drugačije, nešto štoće se ne samo zvati Orkestar Počasne gar-de, nego orkestar koji će dostojno repre-zentovati Crnu Goru pred stranim držav-nicima i orkestar sa novim, modernim

-

ženija želja da se iz kla-sičnog -

muzički

pored nekih ograničenja vezanihza vrstu instrumenata kojima je oprem-ljen, orkestar je osposobljen za izvođeneozbiljne, revijske, zabavne i jazz muzike.

ra čine originalneduvače.

- --

Slabinac i dr.) su, tokom služenja vojnogroka, bili u sastavu orkestra i tu napravi

iji.

Uz ljubav premamuzici,

mladihdotadašnji Vojni orke

,prepoznatljivim i repertoarom tradicionalno vezanim za Crnu Goru. To se vidi.Vidi se sve izra

vojnog orkestra, kakav je bio, stvori reprezentativni predstavnikVojskeCrneGore.

Danas, i

Okosnicu repertoakompozicije za Na repertoaru sudjela od opera i uvertira, preko vrhunskihjazz i revijskih kompozicija (Amstrong,Geršvin,Miler, Elingtnon,Dejvis i drugi).Unutar orkestra djeluje i zabavno narodni sastav, koji je pratio na hiljade estradnihumjetnika i uglednih solista.

Na repertoaru i opere

Predstavljamo

Uz protokolarne zadatke koje izvršavaju,u sklopu državnog protokola, kao O

rkestra nastupaju i na brojnim koncertima, predstavama i festivalima sa pop grupom «Crveno i Crno», grupom «Revisi», sa Crnogorskim Narodnim Pozorištem, k

i. Sadašnji dirigent

je Udruženja kompozitora CrneGore, angažovan je

na festivalu

Okestar je prošle godine,koja je izdala

CD sa himnama svih svjetskih država, usaradnji sa Radio-televizijom Crne GoresnimioHimnuCrneGore.

Uz bogatu karijeru koju je Orkestar ostvario u proteklih šezdeset godina, predsadašnjim sastavom su brojne aktivnosti

rkes-tar Počasne garde, članovi o -

---

ultur-no-umjetničkim društvima i horovimakao solo pjevači majorSrbo Stanković član -

kao profe-sor u srednjoj muzičkoj školi «Vasa Pa-vić», a značajno je i njegovo dugogodišnjeučešće «Sunčane skale» uHercegNovom.

po narudžbifrancuske produkcijske kuće

-

koje planiraju realizovati u vremenu kojeje pred njima, a s obzirom na kvalitet kojisu do sada pokazali, nema dileme da

.

U cilju približavanja vojske narodu, Ministarstvo odbrane je tokom marta mjeseca pokrenulo manifestaciju «Vojska uvašem gradu»

iDanilovgradu.

U okviru manifestacijeprezentovano je novo naoružanje i

vojna oprema, kao i noveuniformeVojskeCrne Gore i održani su koncerti Orkestra

P upoznao je, misijama i zadacima

Vojske, kao i njenomadih

ljudi.

jesu osta

vili ravnodušnim. Prema

k utisak,

nike kulture imedije koji su orkestar

okarakterisali kao pravo osvježenje,

ppk.MarinkoM.Slomo

jebudućnostnjihova

--

. Tom prilikom izvršena jeprezentacija Vojske u Pljevljima, Kolaši-nu, Bijelom Polju, Beranama, Rožaju,Nikšiću

brojnim građa-nima

Počasne garde, sa lokalnim solistima ikulturno-umjetničkimdruštvima.

ukovnikČedomirMarinovićgrađane sa ulogom

strukturom,moguć-nostima zaposlenja i školovanja ml

I ovom prilikom pripadnici orkestra Po-

časne garde pokazali su se u vrhunskom

svjetlu na koncertima, ali i na promenadi

ulicama Nikšića, gdje nikoga ni -

riječima diri-

genta Srba Stankovića «koncerti su osta-

vili ja kako na građane, tako i na

posle

bu-

dući da ovakvo izvođenje popularnih i

klasičnih melodija do sada nisu imali pri-

like čuti».

Koncerti za građane

Srbo Stanković

BEZBJEDNOST PO STANDARDIMA

PARTNER 17

Svijet u kome živimo, svijet naglog

tehnološkog napretka

i porast ukupne nesigurnosti.

Sam pojam bezbjednosti dobija nove

dimenzije i postaje nova vrijednost.

avre

meni izazovi rizici i prijetnje naci

onalnoj bezbjednosti,

ki kriminal i dr. su osnova

konflikatau svijetuuopšte.

Pitanje kako održati bezbjednost

kompletnog sistema, nametnulo je

odgovor za potrebom Crne Gore da

se opredijeli za integracije u evropske

i evro - atlantske bezbjednosne struk

ture. Crna Gora kontinuirano ulaže

napore u tom pravcu,

i EU.

, odlikuju stal-

ne i brze promjene, što istovremeno

znači

Suočeni smo sa činjenicom da s -

-

kao što su: te-

rorizam, organizovani kriminal, pro-

liferacija oružja za masovno unište-

nje, etnički i vjerski ekstremizam, ra-

čunars

-

što podrazu-

mijeva dostizanje standarda koji će

joj omogućiti punopravno članstvo u

NATO

Bezbjednost informacijaJedan od uslova koji je Crna Gora

morala ispuniti u procesu integracija

je bezbjednost informacija, što je

podrazumijevalo stvaranje instituci

onalnog okvira, odnosno, osnivanje

Direkcije za zaštitu tajnih podataka i

uspostavljanje Centralnog registra

tajnih podataka, u skladu sa NATO i

EU standardima, stvaranje normativ

nih pretpostavki oblasti

tajnih podataka i uspostavljanje sis

tema dozvola za pristup tajnim poda

cima. Ispunjavanje ovih uslova rezul

tiralo je sertifikovanjemSporazu

, u novembru 2008.

godine. Sertifikovanjem sporazuma

Crnoj Gori pristup

NATO tajnim podacima,

nivo “TAJNO”, što predstavlja

još jedan korak unapretkuCrneGore

nanjenomputu integracija.

Direkcija

.

Zakonom o tajnosti podataka, po pr

vi put u našem zakonodavstvu defini

san je pojam tajnih podataka, kao po

dataka,

štetneposlj

, a koji se odnose

na odbranu, javnu bezbjednost, ino

strane poslove, obavještajnu i bez

bjednosnu djelatnost državnih orga

na, k

-

-

za uređenje

-

-

-

mao

bezbjednosti informacija između Cr-

ne Gore i NATO

je omogućen

do i uklju-

čujući

za zaštitu tajnih podataka je

organ uprave sa svojstvom pravnog

lica, nad čijom zakonitošću i cjeli-

shodnošću rada vrši nadzor Minis-

tarstvoodbrane

-

-

-

čijim bi otkrivanjem mogle

nastupiti edice zabezbjed-

nost Crne Gore ili njene političke ili

ekonomske interese

-

-

-

ao i na naučne, istraživačke, teh-

nološke, ekonomske i finansijske in-

terese države

-

-

određi

, čuvanja,

korišćenja, evidencije i zaštite tajnih

podataka.

-

-

uređen način i

postupak označavanja tajnosti poda-

taka, ev -

uslovi za izdavanje doz-

vola i bezbjednosnih dozvola za pris-

tup tajnimpodacima, pravnim i fizič-

kim licima -

čime se

obezbjeđuje zaštita tajnih podataka

ečavanje uko-

liko se tajni podatak nađe u posjedu

lica koje nema dozvolu -

u oblastima odbrane,

javne bezbjednosti, inostranih pos

lova i obavještajne i bezbjednosne

djelatnosti državnih organaCrneGo

re. Zakonom je propisan jedinstven

sistem vanja tajnosti podataka,

pristupa tajnim podacima

U cilju implementacije Zakona o taj

nosti podataka doneseni su podza

konski akti kojima je

idencija, mjere zaštite, sadr

žina i oblik dozvole za pristup tajnim

podacima.

Stvoreni su

. Osim lica koja imaju pris

tup tajnim podacima bez dozvole,

samo ono lice kome je izdata dozvola

ima pristup tajnim podacima, po

principu „potrebno je da zna“,

i

spr raznih zloupotreba

za pristup taj

nimpodacima.

B.D. P.K. I.P.

Direkcija za zaštitu tajnih podataka

JEDINICA ZA PRIMJER

18 PARTNER

Tom prilikom, ministar Vučinić, u pri-sustvu načelnika Generalštaba VCGviceadmiralaDraganaSamardžića i po-moćnika ministra za materijalne re-surse pukovnikaRifetaKosovca, razgo-varao je sa komandantom Vazduho-plovne baze VCG pukovnikomVladislavom Vlahovićem o uslovimarada u toj jednici, kao i daljem po-boljšanju objekata za rad, obuku,smještaj i rekreaciju. Takođe, bilo jeriječi i o projektu osnivanja Regional-nog centra za obuku pilota na heli-kopterima, kao i zadacima vojnogvazduhoplovstva u traganju i spasava-nju i podršci civilnim institucijama ugašenju požara i drugim civilnim kata-strofama. Ministar odbrane ocijenio jeda je u proteklom periodu urađenomnogo na poboljšanju uslova rada navojnom aerodromu Golubovci, prijesvega kroz dosadašnji remont sedamhelikoptera Gazela, nabavku savreme-ne vojne opreme i rekonstrukciju broj-nihobjekata, ali i krozpovećanje zaradapripadnicima te jednice.

Nakon obilaska rekonstruisanih obje-

kata za smještaj, sportske sale i ograde,

ministar Vučinić razgovarao je i sa

pilotima i drugim pripadnicima Vaz-

duhoplovne baze o radnim obavezama

i izazovima sa kojima se susrijeću u

svakodnevnom radu. Tom prilikom,

najavio je uskoro početak radova na

izgradnji stanova na Starom Aerodro-

mu iTološima.

Takođe, tokom posjete ministar od-

brane susreo se sa novim vojnicima po

ugovoru koji su na osnovnoj obuci u

Golubovcima. Čestitao im je na prije-

mu u Vojsci i podsjetio na značaj vojne

profesije zadržavu, te kazaoda ćeuslovi

života i rada u crnogorskojVojsci i dalje

biti unaprijeđivani, kroz buduća ulaga-

nja u razvoj i lični standard njenih pri-

padnika.

V.Latković

Povod

Ministar odbrane Boro Vučinić posjetio Vazduhoplovnu bazu Vojske Crne Gore u Golubovcima

VRIJEME JE ZA NOVI POČETAK

PARTNER 19

Uoči samita na kojem obilježava ,

NATO je suočen sa ogromnim vojnim i poli

tičkim izazovom u Avganistanu i neuspjeh bi

mogaodadovedeupitanje njegov kredibilitet.

Na sastanku šefova diplomatije zemalja čla

nica Alijanse, početkom

uskoj i Nje

mačkoj, glavne teme razgovora su bili odnosi

sa Rusijom i situacija u Avganistanu. Ministri

NATO složili su se da poslije šest mjeseci

prekida obnove kontakte na visokomnivou sa

jubilej

-

-

u Briselu marta, sa

ciljem pripreme samita u Franc -

Rusijom. Postigli su sporazum o form

uklju

čujući i rad na ministarskom nivou, poslije

samita u Strazburu i Kelu, čime je postignuto

ono što je državna sekretarka SAD Hilari

Klinton nazvala novim početkom. Ona je, na

svomprvomsastanku sa šefovimadiplomatija

država članica NATO u Briselu od kada je

administracija Baraka Obame stupila na

funkciju, rekla da je vrijeme da Alijansa ost

vari novi početak s Rusijom. Moskva je vrlo

alnom

nastavku rada Savjeta NATO-Rusija, -

-

brzo reagovala s

. Vašington je posebno tražio

da se kroz obnovljene veze s Rusijom obez

bijedi pomoć i podrška Moskve za životno

važno snabdijevanje, preko ruske teritorije,

američkih iNATO trupa

Ki

nom, tako da se trupe u Avganistanu snab

aopštenjem jednog predstav-

nika Ministarstva inostranih poslova, koji je

pozdravio odlukuministaraNATO, uz ocjenu

da odluka pokazuje da je unutar NATO „pre-

vladao razum“

-

uAvganistanu. SAD

nastoje da dogovor o tome postignu i sa -

-

Globus

Uoči NATO samita u aprilu

U aprilu 2009. godine, na samitu u Strazburu i Kelu NATO slavi svoju šezdesetogodišnjicu.Generalni sekretar NATO Jap de Hop Shefer je jasno rekao da će samit povodom 60. rođendanaNATO biti mnogo više od prigodne svečanosti - jer će morati da pokaže da je NATO odlučan da sesuoči sa nekoliko ozbiljnih bezbjednosnih izazova.

Intenziviranje odnosa sa Rusijom i povratak Francuske u integrisanu vojnu strukturu

cijene koju je zahtijevao Sarkozi, Francuska e

dobiti vode u poziciju u Savezni koj komandi

za transformaciju (ACT) u Norfolku, Virdži-

nija. Na njenom elu je Vrhovni savezni ki

komandant za transformaciju. ACT je odgo-

vorna za unaprije ivanje i nadzor teku e

transformacije vojne strukture, snaga, spo-

sobnosti i doktrineNATO, kojima se pove ava

odbrambenamo Alijanse i njenih partnera, u

skladu sa strateškim opredijeljenjima. To

mjesto je tradicionalno pripadalo koman-

dantuZdruženih snaga SAD i po prvi put e ga

preuzeti Evropljanin. Tako e, Francuz e biti i

ć

ć č

č č

đ ć

ć

ć

ć

đ ć

20 PARTNER

dijevaju preko Kine i Tadžikistana, koji se gra

niči s Kinom i Avganistanom. Ti pravci bi

mogli da budu od velike

a bezbjednost po

stojećih linija kroz Pakistan postaje sve nesta

bilnija. Hilari Klinton je pozvala članice

NATO da obezbijede više vojnih trupa za Av

ganistan, dok se SAD spremaju da pošalju do

datnih 17 000 vojnika, što će predstavljati

povećano prisustvo SAD za 50 odsto u odnosu

na postojećih 36 000 vojnika već raspoređenih

uAvganistanu.

-

važnosti za NATO u

trenutku kada Sjedinjene Države šalju u Av-

ganistan dodatne vojnike, -

-

-

-

.

Globus

Na samituu aprilu o ekuje se, nakonviše od40

godina, povratak Francuske u integrisanu voj-

nu komandu NATO. Iz integrisane komande,

koja je zadužena za strateško planiranje Ali-

janse, Francusku je 1966. godinepovukaobivši

predsjednik Šarl de Gol zbog spora oko ame-

ri kog uticaja u Evropi. On je povukao fran-

cuske snage izNATOkomande u jeku hladnog

rata i izbacio sjedište Alijanse iz Pariza i Fon-

tenbloa zbog, kako je on ocijenio, ameri ke

hegemonije u Evropi. Iako se vra a u vojnu

komandu Alijanse, Sarkozi je rekao da e nuk-

learni kapaciteti Francuske ostati nezavisni i

da zemlja ne planira da se uklju i u komitet za

nuklearno planiranje te organizacije. Sarkozi,

koji e biti doma in samitaNATO-a povodom

60. godišnjice te organizacije u aprilu, ranije je

kao uslov za reintegraciju tražio da se stvori

ve a uloga za Evropu unutar Alijanse. Kao dio

č

č

č

ć

ć

č

ć ć

ć

na elu regionalne komande NATO snaga za

brzo reagovanje (NRF)uLisabonu.

Francuska je u posljednjih nekoliko decenija

bila zna ajan strateški, politi ki i finansijski

partner NATO, sa trenutno 3000 vojnika pod

komandom NATO na Kosovu i Avganistanu.

Prisutna je u velikom broju struktura NATO,

sa dva izuzetka, u grupi za nuklearno pla-

niranje i odboru za planiranje odbrane, koji je

odgovoran za operativno i strateško plani-

ranje. Francuska igra važnu ulogu u NATO

operacijama, podržavaju i rotacije u NATO

snagama za brzo reagovanje, odnosno, obez-

bje uju i 13 odsto ljudstva u NRF. U sep-

tembru 2007. godine Francuska je preuzela

komandu nad 16.000 vojnika KFOR-a -

č

č č

ć

đ ć

na Ko

sovu. Francuska je treća po veličini među

zemljama koje daju najveći doprinos NATO

operacijama i četvrta poveličin

j knjizi od

brane i nacionalne bezbjednosti. Danas je i

zvanično proklamovano da ne postoji više

konkurencija između NATO i EU i mnogo

važnije je pitanje neophodnosti saradnje na

tom polju. To važi u Avganistanu, sa EU poli

cijskim snagama razmještenim u Kab i

na Kosovu u odnosu na policiju EU koja pruža

pomoćNATOuKFORoperaciji.

zatvoriće tenzije

u trans kim odnosima, kao i odnosu

SAD-Francuska od izlaska Francuske iz

NATO 1966. godine. Takođe, značajno će po

većati

i finansijski do-

nator. Pitanje francuskog statusa u okviru

NATO je posebno iznijeto u Bijelo -

-

ulu, ali

Povratak Francuske u NATO

atlants

-

kapacitet Alijanse po pitanju kriznog

menadžmenta i olakšati odnoseNATO-EU.

ZoricaMinevska

SREDSTVA IZVIĐAČKIH PATROLAU pripremi za izvođenje borbenih idrugih zadataka , pri-kupljanje podataka o protivniku izvi-đanjem predstavlja jedan od najzna-čajnijih ključ -

Teoretičari vojne vještine,baveći se izviđanjemna zemlji, uočili

koja se već stotinu godina koristeza tu namjenu -

korišćenja savremenih izviđačkihtoč-

kovima -đač savlađuju sve tere-

ne, --

koji obezbjeđuju --

Ta su vozila sposobna ne samo izviđativeć i pružati sasvim konkretnu vatrenu

z pravilnu taktičku --

vojnih jedinica

eva uspjeha na zemlji,moru i vazduhu.

susve prednosti i nedostatke motornihvozila

. Danas semoderna vojska, uprkos napretku, ne može zamislitibezvozila, s oklopom ili bez njega, na

ili gusjenicama. Najsavremenija izvi ka vozila

opremljena su najmodernijom opremom za osmatranje i sigurnim sistemima veze da se prikupljani podaci proslijede u pretpostavljenoj komandi u realnom vremenu.

,

podršku, a u upotrebu sposobna su i za borbu protiv tenkova.

U tradicionalno postavljenim ineoklopljena vozila, kao što su

Jeep i LandRover, imala su osnovni zadatak da prevezu izvi

zadatak izvršili, izviTakva

vozila proizvode se i danas, s tom razlikom

zviđačkimzadacima

-đače na određenu po-

ziciju. Da bi đači sunajčešće morali napustiti vozilo.

-da ugrađena oprema posadi omo-

gućava izviđanje i beznapuštanja vozila.

Laka izviđačka vozila

Vojna tehnika i oprema

21PARTNER

oklopne zaštite i jače naoružanje

točkovima 6x6 i 8x8, čiji je

bljivo borbeno vozilo, izmeđuostalog i cima izviđanja. Kanadsku

opom Bushmaster kalibra 25 mm,smještenim u kupoli, odabrali su američkimarinci kao svoje glavno izviđačko vozilo.

je prilagođen za izviđačke zadatk

na čijem seelektrooptički senzori i antena

radara

, kako bimogli adekvatnije odgovoriti naprijetnje.

Trenutno najpopularnija iz porodiceborbenih vozila su oklopna borbena vozilana istaknutipredstavnik “Pirana” švajcarske firmeMowag. Pirana se dokazala kao vrloupotre

na zadavarijantu Pirane - Light Armoured Vehicle25, sa t

Nasuprot njima kanadska vojska za svojepotrebe odabrala je PiranunazvanuCoyot.Coyot e udvije varijante. U prvoj je opremljenadesetmetarskim stubom, vrhunalaze

, dok su u drugoj varijanti Coyotopremili istim senzorima, ali se onipostavljaju na posebne tronošce udaljenedo200metaraodvozila.

ppk.MarinkoM.Slomo

Trenutno najuvjerljiviji dokaz upotrebljivosti lakih izvi

ili Humvee.Nekoliko je tipova Hamera

(M-1025 Armament Carrier i M-1114 Up-ArmoredHumvee), iako oružane snage velikogbroja zemalja koriste i standardne tipove.

Zbog iskazanih prednostiHamera, na osnovu tipa M-1113 Expanded CapabilityVehicle, u Turskoj je razvijeno voziloOtokar Cobra. Uz Tursku i Švaj

da na osnovu Hamera razvivozilo za svoje potrebe. Firma

Mowag tako razvija borbeno vozilo EagleI koje koriste oružane snage Švajcarske iDanske. Mowagnaknadno razvija vozilo Eagle II, koje setrenutno koristi samo u Švajcarskoj, apotom i Eagle III - vozilo namijenjeno

artiljerijske paljbe,baziranonaHameru.

I se

pen

-đačkih vozila je primjer

američkog vozila Hummerprilagođeno

izviđačkim zadacima -

-

carska seodlučila jeizviđačko

Poučen iskustvom

navođenju takođe

zviđačka vozila ne mogu uvijek os-lanjati isključivo na svoju "nevidljivost",pa čak i onda kad djeluju u operacijamaočuvanja mira. Zbog toga je procijenjenoda je potrebno da imaju veći ste

Višenamjenska izviđačka vozila

Lako izviđačko vozilo Iveco MLV

Oklopljeni Hamer opremljen zaizviđačke zadatke

Višenamjensko izviđačko voziloPiranha 10x10

Oklopno izviđačko vozilo Stryker

Lako oklopno vozilo VBL

Na jednom

-

"CQMagazine" iz SAD, ekipa "Sky Contest Cluba" iz

HercegNovog postavila je novi evropski rekord,

-

ao svjetski prvak za ovu godinu, uz oboren evropski rekord u ukup-

nombrojupoena.

pripadnik je

Vojske Crne Gore -

od najvećih svjetskih radioamaterskih takmičenja:

CQWW WPX Contest, pod pokroviteljstvom najvećeg radio-ama

terskog časopisa

takmičeći se u svojoj

kategoriji - više operatora.

Radeći 48 časovabezprestanka, teleprinterskomvrstomrada, SKYCC

tim je održao oko 3000 veza sa preko 140 zemalja u svijetu i tako pos

t

Član ovog tima, DraganĐorđević (pozivni znak 4O4A),

i višestruki je evropski i svjetski prvak u radio

amaterskim takmičenjima.

Minist

Ambasador Furdik prenio je

snažnu podršku svoje zemlje za evropske i evroatlantske

ambicijeCrneGore.

ar Vučinić razgovarao je sa ambasadorom Slovačke u

Crnoj Gori Igorom Furdikom.

22 PARTNER

Vijesti

Ministar Vučinić je

da će uskoro biti potpisan i

sporazum

ocijenio da je saradnja CrneGore i Itali-

je suštinski važna. Najavio je

o saradnji u oblasti odbrane, koji je u fazi usa-

glašavanja.

Ambasador Barbantini izrazio je zadovoljstvo pozitivnim

koracima koje je Crna Gora napravila u reformi sistema

odbrane i potvrdio podršku Italije na daljem putu evro-

atlantskih integracija.

Uspjeh naših radio-amateraMinistar odbrane Boro Vučinić primio ambasadora ItalijeSerđa Barbantinija

Razgovor Vučinića i Furdika

Vodnikovo „Rasulo cvijeće”Pripadnik Brigade za specijalne operacije Vojske Crne Gore stariji

23. marta knjigu poezije pod

nazivom . Promocija je održana u Dvorcu kralja Ni-

koleuBaruuorganizacijiKulturnog centraBar.

-

njegova prva

knjiga.

vodnik Mladen Babović predstavio je

,,Rasulo cvijeće”

Mladen Babović je rođen 16. marta 1980. godine u Košutićima. Voj

nu školu završio je u Svilajncu. Piše pjesme od srednjoškolskih dana.

Oženjen je, ima kćerku Teodoru i živi u Baru. Ovo je

Ministar odbrane Boro Vučinić primio i u razgovoru oci

jenioda je važno iskustvoŠvajcarskeumirovnimmisijama, kojima ta zemljadaje značajnupodršku.

Ambasador Hofer izrazio je zadovoljstvo budućom saradnjom . On je istakao da Švaj

carska, kao dugogodišnja članica NATO programa Partnerstvo za mir, realizuje brojne programe saradnje i u tom smislu prenio

spremnost svoje zemlje pripremi crnogorskihvojnika zaučešćeumirovnimmisijama.

je novoimenovanog ambasadora Švajcarske Konfederacije Ervina Hofera -

Švajcarske sa CrnomGorom u oblasti odbrane -

dapomogneu

Švajcarski ambasador kod ministra

BLATO ZA CIGLE I MALTER

PARTNER 23

Otkada sam došao u Grinvil, prije skoro

mjesec dana, nijesam propustio ni jednu

patrolu. U patrole idemo po zadatom

redosljedu. Prije neki dan smo imali van

rednu patrolu. Sektor za c

jesta

- Blibokwli town, dva i po sata vožnje od

Grinvila, da je tornado prošao preko tog

grada i ostaviooko10 .

Osim nas, u patrolu su krenuli i

predstavnici UN policije i kancelarije za

civilna pitanja.

ještaj, sa predlogom za preuzimanje ne

ophodnihmjera.

Kiša koja je padalanekolikodana toliko je

nakvasila puteve, da sam

samo

, ubace kamenje. Problem nastaje

ako nije stavljeno dosta kamena. Kad

padne kiša, put

potonu u

blato, ali središnji dio auta leži na ka

menju, pa kad se prebaci na prenos 4x4,

-

ivilna pitanja je

dobio pismo iz jednog zabačenog m

0kućabezkrovova

Cilj - steći uvid u situaciju

u tom gradu, utvrditi šta je potrebno

stanovništvu i nakon toga napraviti iz-

v -

bio prilično

srećan što sam dovezao kola nazad bez

oštećenja. Lokalno stanovništvo poprav-

lja rupe na drumovima tako što ih

zatrpaju zemljom ili, ako imaju moguć-

nosti

se raskvasi pa kad auto

naiđe na to kamenje točkovi

-

auto krene napolje iz rupe, ali u blatu

ostaju - blatobrani, električni spojevi za

priljučno vozilo etko se

dešava da se auto potpuno zaglavi.

Poseban slučaj su neiskusni vozači

-

oj je radio

uređ

Porušeno

drveće, iščupani krovovi, srušeni zidovi i

pomoćne zgrade… Većina kuća

na način - na tlu se iscrtaju osnove kuće,

na svakih 30-tak cm se ukopaju visoki

drveni stubovi zapravo grane sa drveća,

debele oko 5 cm. Zatim se ti stubovi ka-

na -

va zidova kuće. Praznine se popune

blokovima od blata i sve se na kraju

premaže ponovo blatom. Krov obično

predstavlja koso postavljeni rebrasti lim.

Zidovi pomoćnih zgrada se ne popunja-

vajublatom.

četiri

jevom za pomoć i jedan dio

, tablice... Nerij

, pa se

dešavaju i teži lomovi transmisije, cije

panje guma... Zaista „radosna“ stvar ako

ste usred džungle, u zoni u koj

aj u kolima neupotrebljiv ako se ne

pomjeritenanekovišemjesto.

U Blibokwli smo stigli oko podneva.

Tornado razorne snage, kao onaj u SAD,

nije protutnjao ovuda, ali i ovaj što je

prošao je napravio dosta štete.

se pravi

pom povezuju sa horizontalno postav

ljenim motkama i dobije se rešetkasta

osno

Skoro dana suprošla odkad je stiglo

pismo sa zaht

Dnevnik vojnog posmatrača

kuća je već bio popravljen. Ipak veći di

esečna primanja manja od jednog

američkog dolara. To znači da kutija ek-

sera potrebna za najjednostavniju pop-

ravku košta malo bogats

-

očajnički

pomoć -

Trčala

su oko nas Ii molila nas da ih slikamo.

Toliko smo bar mogli da uradimo. Ipak,

najvažniji posao nam je tek predstojao.

Po povratku u bazu, napravili smo zajed-

nički izv eštaj sa jasnim apelom za upu-

ćivanje pomoći u građevinskom mate-

rijalu i hrani. Čekamo da stigne odgovor.

-

Đ đ ć

o

nije. Preko 63 odsto stanovništva Liberije

ima mj

tvo za ove ljude.

Cigle odblata sadnemoguda se prave, ne

mogu da se suše zbog kiše, a i prip

remanje motki za zidove, pored vještine,

zahtijeva dosta vremena. Zadržali smo se

preko dva sata. Na svakom koraku smo

nailazili na ljude koji su tražili

, da svojim porodicama obez

bijede krov nad glavom. Djeca kao da

nisumarila za ono što im se desilo.

j

Znali smo da stanovnici Blibokwli-ja sad

zure u nebo, sa željom da vide trans

portne helikoptere UN i sa strahom od

novekiše.

KapetanBranko ur i

Tim5,Grinvil,UNMIL

VOJSKA KAO PROFESIJA

24 PARTNER

Nova Vojska Crne Gore sprovodi neop-

hodne reforme koje su poljedica mnogo-

brojnih faktora, -

na-

rodne i situacije u okruženju -

i evro-

atlantske bezbjednosti, koja podrazumi-

jeva kolektivni sistem odbrane. Te i takve

reforme zahtijevaju dobru uvježbanost,

opremljenost i organizovanost, ali i sp-

remnost za angažovanje na širokompolju

zadataka, dbrambenih do

mirovnih. Vojska mora biti spremna i da

rješava i upravlja razli

te, doprinosi stabilnosti

u regionu, ali i da bude dio

Takve zadatke jedinomože obavljati pro-

fesionalna vojska.Da bi se razumjela pro-

fesija

-

-

počev od obnove crno

gorske državnosti, promijenje među

do priori

tetnog cilja zajedničke evropske

od klasičnih o

čitim krizama,

sprečava konflik

združenih

međunarodnih snaga.

mora se napraviti jasna distinkcija

od pogrešnih tumačenja poput onih ko

jim se pod pojmom „profesionalna vojs

ka” podrazumijeva „organizovana grupa

ljudi koja je je plaćena za obavljanje

poslova

različiti. To zbog čega se odlučujete po

sebno je važno

između mišljenja

čast i ob veza svakog građanina

bilo koje države, od motiva koji su tiču

pripadnosti vojsci kaoprofesiji.

Vojnici, bez obzira na čin i položaj koji

imaju u vojnoj hijerarhiji, imaju različite

motive za ulazak u vojsku kao profesiju.

ad jednom uđu, uvijek ih povezuje ista

nit i ideja vodilja: služiti svojoj domovini,

dati doprinos budućnosti i postati pro

fesionalacupravomsmislu te riječi.

lagodan život, privilegije, komfor,

novac, automobil, stan i slično

”.

Ako ste izabrali da vam životno zani-

manje bude vojnik, onda je jasno da ste

svjesni svih obaveza koje iz tog poziva

proizlaze, dokmotivi te odlukemogu biti

-

. Treba napraviti razliku

da je vojna služba pot-

rebna zbog odbrane domovine i naroda,

jer to je a

K

-

No, biti profesionalac na bilo kojem polju

rada i u bilo kojoj profesiji nije lako.Cilj je

imati

. Do tog

cilja dug je put

iznošenja

obaveza svojeprofesije.

U svijetu vjerojatno ne postoji ni jedna

druga profesije koja u sebi nosi tol

koji vojska imau svojim rukama

služi zaštiti vrhunskih ideala jednog

društva. S druge strane, ako se s njom

pogrešno upravlja ili se slabo vodi, vojska

može to društvo i ideale uništiti

-

Sticanje i posjedovanje

Olivera

neprekidnog učenja,

usavršavanja, odricanja i

iko

kontradiktornosti, koliko ih ima u vojsci.

S jedne strane, stručnost vojnika, moć i

autoritet

, o čemu

govoremnogobrojna istorijska iskustva.

Vojnici imaju neosporno, neotuđivo, ne

povredivo i sveto pravo na najuzvišenija

znanja koja predstavljaju prirodu i način

sprovođenja vojničkihpravila.

tih znanja, koja se

odnose na upravljanje životima i smrću,

zahtijeva i vrhunsku odgovornost vojske

premadruštvu.

Đukanović

Tema

SRPSKA UNIFORMA POD PLAVIM ŠLEMOM

PARTNER 25

USLOVI koje smo zatekli u Kongu bili subolji nego što smo očekivali. Iako je tozemlja u kojoj godinama traje građanskirat, nijednog trenutka nismo bili uopasnosti. Naša jedina briga bili supacijenti i njihov brz i siguran transport.U svakom slučaju, nezaboravan je osećajbiti deo mirovne misije koja broji čak30.000 ljudi.UAfrikubismo se, zato, opetvratili.

Ovako svoj polugodišnji boravak u De-

mokratskoj Republici Kongo opisuju čla-

novi tima za vazdušnu medicinsku eva-

kuaciju Vojske Srbije (AMET-11). Ova

šestočlana ekipa naših lekara i tehničara

bila je u sastavumisije Ujedinjenih nacija

koja je zadužena za čuvanjemira u zemlji

u srcu Afrike. Iako su vojnici u uni-

formama više od 50 država tamo an-ga-

žovani kao mirotvorci, naš tim je imao

sasvimdrugačiju ulogu - isključivomedi-

cinsku.

Poslednju postavumisijeVSna zadatku u

ovoj zemlji, koja je ovih dana zamenjena

novom smenom, činila su dva lekara -

sanitetski potpukovnik dr Đorđe Mančić

i major dr Božidar Jakovljević. Me-

dicinski tehničari stariji vodnici Đorđe

Kukrić, Bojan Jovanović, Bojan Đinđić i

Aleksandar Milić bili su im danonoćno

pri ruci.

Našimirotvorci ističu da je posla bilo - na

pretek.

- Najčešće smo zbrinjavali ”obične” pa-

cijente. Reč je o ljudima sa različitimpov-

redama, lomovima i tegobama. Uz to, u

ovoj zemlji malarija prosto kosi žrtve, pa

smo imali i veći broj obolelih od ove bo-

lesti - objašnjava član misije Bojan Jova-

nović. - Naš skoro svakodnevni zadatak

bio je prebacivanje pacijenata od aero-

droma u Kinšasi. Ukoliko je bilo potrebe,

obolele smo prevozili na lečenje u Pre-

toriju u Južnoafričkoj Republici. Najjači

utisak koji su naši ”plavi šlemovi” doneli

iz Afrike je duh zajedništva sa timovima

drugihvojski.

Stanje u Kongu, kako nam objašnjavaju

članovi našeg tima, više je nego teško.

Kinšasa je grad sa 12 miliona stanovnika

koji žive u uslovima koji su ravni -

ktastrofalnim.Klima je, uz to, vrlo vlažna,

sa velikim vrućinama. Vladaju bolesti -

malarija i ebola. Velika je besparica, pa

tako za jedan kilogram paradajza u

običnom marketu treba izdvojiti oko 18

dolara. Prosečno piće u restoranu dostiže

Prenosimo

čak10američkihnovčanica.

- Za razliku od stanovništva, živeli smo u

odličnim uslovima - navodi Jovanović. -

Reč je o montažnim objektima gde je

svako od nas imao svoju sobu. Prostorije

su klimatizovane, a na raspolaganju smo

neprekidno imali pristup Internetu i

telefon. U prvo vreme smo se hranili

zajedno sa južnoafričkim kontingentom.

Dužnost spremanja hrane kasnije je

pripala ”domaćinu” - Kongoancu Judži-

nu. Naš sagovornik objašnjava da je uz

pomoć članova našeg tima, jakih i na

varjači, novi kuvar brzo ovladao srpskim

jelovnikom.

PRIPADNICI Vojske Srbije angažovani

su u tri mirovne misije u afričkim zem-

ljama - Liberiji, Obali Slonovače i Demo-

kratskoj Republici Kongo. Ukupno 15

srpskih oficira i podoficira pod zastavom

Ujedinjenih nacija obavlja različite za-

datke - od kontrole i održavanja mira, do

pružanjamedicinske pomoći.OsimKon-

ga, u Liberiji je raspoređeno šestoro naših

posmatrača, dok su trojica u Obali Slo-

novače.

Srpski medicinski tim pri UN posetio je

pred Novu godinu Dom za decu bez

roditelja u Kinkoleu, predgrađu Kinšase.

U ovoj ustanovi smešteno je 140 dece

uzrasta od dve do 15 godina, čiji su rodi-

telji uglavnomumrli od side. Našimirov-

njaci zajedno sa južnoafričkim kolegama

deci suuručili poklone.

RadeDragović,

28.02.200920:11:07

MIROVNEMISIJE

HUMANI

Reportaže

Crna Gora je, odlukama takozvane

Velike narodne skupštine u Podgorici,

u novembru 1918. godine, prisaje

dinjena Srbiji i tako, bez svog imena,

ušla u sastav novostvorene Države

Srba, Hrvata i Slovenaca. U Crnoj

Gori

avno, kao država, pristankom i

odlukama njenih legalnih organa.

tu zelene bo

-

je tada bilo preovlađujuće raspo-

loženje za stvaranje južnoslovenske

države. Ipak, u Crnoj Gori su se javile

dvije političke struje o samom načinu

ujedinjenja. Jedna je bila za bezus-

lovno ujedinjenje, a druga za to da

Crna Gora u novu zajednicu uđe rav-

nopr

Pristalice bezusovnog ujedinjenja su

svoje političke stavove štampali na

plakatu bijele boje, pa su zato dobili

naziv bjelaši, a protivnici takvog uje-

dinjenja svoj program su izložili na

plaka je, po čemu su dobili

ime zelenaši. Bjelaško-zelenaška pod-

jela, u suštini, održala se sve do naših

dana, a u nekim situacijama imala je

elemente građanskog rata.

Prema istorijskim činjenicama, prvi

građanski rat, na toj političkoj podjeli,

dogodio se krajem 1918. godine, od-

mah poslije tzv. Podgoričke skupštine,

kada su počele, prvo javne političke

manifestacije nezadovoljstva odluka-

ma tog skupa, a kasnije i organizova-

njem pobune zbog nestanka crno-

gorske nezavisne države. Prva oru-

žana akcija, u tom smislu, izvršena je

početkom novembra u Nikšiću, kada

je grupagrađana izrazila lojalnost kra-

BOŽIĆNJI USTANAKBOŽIĆNJI USTANAKlju Nikoli i otela oružje od stražara i

zaposjela državnu zgradu. Oružane

akcije su kasnije pojačane uoči Božića,

krajem decembra, po starom kalen-

daru, zbo čega je pobunadobila naziv

Božićnji ustanak. Akcije ustanaka su

nastavljene i početkom 1919. godine, i

trajale su sve do 1924. godine. Glavni

obračun sa ondašnjom srpskom vojs-

kom i žandarmerijom odigrao se u

okolini Cetinja. Ustanici su u jednom

momentu bili opkolili Cetinje, Virpa-

zar i Rijeku Crnojevića. Sa vođama

ustanka, a jedan od njih bio je kapetan

Krsto Popović, bilo je i pokušaja pre-

govora, a u tome su učestvovali i me-

đunarodniposrednici.

, prije svega, da se

na učesnike Mirovne konferencije u

Parizu izvrši pritisak, kako bi crno-

gorsko pitanje bilo riješeno na demo-

kratski način. Božićnji ustanak , ipak,

bio je slomljen, po ocjenama istori-

čara, zbog nedovoljne organizova-

nosti ustanika. Ima svjedočanstava i

počinjenog zločinaprotiv ustanika. Je-

dan broj pobunjenika se vratio kući,

ali nijesu htjeli predati oružje.

-

U Božićnjem ustanku, pod geslom

„Za pravo, čast i slobodu Crne Gore“

učestvovalo je, kako istorijski izvori

navode, oko četiri hiljade slabo naoru-

žanih ljudi.U slamanjuustanka, uhap-

šeno je više od sto uglednih prvaka, a

među njima, u Piperima, i brigadir

Milutin Vučinić, koji je imao plan op-

g

Ustanak je imao cilj

Neki su

emigrirali u Italiju, a jedan broj usta

nika suodbjegli u šume.

koljavanja Podgorice. Uhapšene su i

druge vođe u anka, vojvode Đuro i

MarkoPetrović iMarkoĐukanović.

, a veći broj bili su ra-

njeni. Karađorđevićka vlast u novo-

stvorenoj državi vodila je borbe protiv

odmetnika iz Božićnjeg ustanka sve

do 1929. godine, kada su likvidirana

dva brata Radoš i Drago Bulatović.

Mnogima je suđeno, a u samom Bo-

žićnjem ustanku i kasnijim borbama

sa odmetnicima, pričinjene su i og-

romnematerijalne štete.

I.Despotović

st

U

borbama oko Cetinja je dvadesetak

ljudi poginulo

Feljton

26 PARTNER

Krsto Popović