Brusellozis • Etken Gram (-) küçük basil ya da kokobasillerdir.

• Bakteriler hücre içinde yaşar ve kronik enfeksiyona yol açar.

• Aslında lenfoid dokunun bir hastalığı olarak bilinir ve kronik aktif pyogranülomatöz lenfadenitise neden olur.

• Persiste yada tekrarlayan bakteremilerde tipik olarak abortus şekillenir. – Sığırlarda Brucella abortus,

– Koyun ve keçilerde B. melitensis

– Domuzlarda B. suis

– Köpeklerde B canis

1

Sığırlarda brusellozis • Sığırlarda enfeksiyon kaynağı aborte fötüs,

plasenta ve bulaşık uterus akıntısıdır.

• Enfeksiyon genellikle sindirim kanalı yoluyla olur.

• Vagina, konjunktiva ve deri yolu ile de enfeksiyon oluşabilir.

• Enfekte boğalardan alınan sperma ile yapılan suni tohumlamalarla da enfeksiyon bulaşabilmektedir.

• Kolostrum ile bulaşabilir.

2

ergin sığırlar çok duyarlı (enzootik) gençler dayanıklı bulaşma daha çok oral yolla abort 7.-8. aylarda

Br. abortus

Atık fötüs

plasenta

uterus akıntısı

sperma

oral yol

deri yaraları

göz konjunktivası

koital

tohumlama

regioner lenf düğ

(lenfadenitis akuta)

duc. thoracicus kan

Bakteriyemi

(3-4 hafta)

Uterus-

endometriyum

fötal plasenta

meme, testis

eklemler

tendovagina

Gebe

hayvan abortus

retentio

secundinarum

erken doğum

• Etken vücuda girdiği yere en yakın lenf düğümüne ulaşır ve lenfadenitis yapar. Sonra kan yolu ile vücuda yayılır.

• Etkenler dişilerde dalak, meme bezleri, meme lenf düğümleri, ve gebe uterusta; erkeklerde ise lenfoid dokular, testis ve eklenti bezlerinde yerleşirler.

• Bazen sinovyumda yerleşerek purulent tendovaginitis, artritis ve bursitise sebep olurlar.

• Etkenler böbreklerde, ovaryumlarda, kemik iliği yada mezenterial lenf düğümlerinde yerleşmezler ve idrar ile dışkıda bulunmazlar.

• Enfekte inekler istismasız olarak kolostrum ile Brucella abortusu saçarlar. Kolostrumdan sonra etkenler sütte bulunmayabilir. Ancak zaman zaman etkenler laktasyon süresince sütte bulunabilir.

4

• Brucella abortus gebe endometriuma ve fötal

plasentaya özel ilgi gösterir.

• Plasenta lezyonları karakteristiktir, ancak

patognomonik değildir.

• Abortus çoğunlukla gebeliğin 7-8. aylarında görülür.

Enfeksiyon birkez gebe uterusa yerleştiğinde orada

kalır. Fötüs ve plasenta dışarı atılıncaya kadar

aktifliğini korur.

• Gebe olmayan uterus B.abortusa duyarlı değildir. 5

Uterus

(Akut) Sero-

purulent nekrotik

endometritis

Damarlar hiperemik

Lenfo-plazmasiter epiteloid

hücreli granülom

Lökosit, bezlerde irinli eksudat

Makrofajlarda etken

Granülasyon dokusu

Nedbe

Retentio secundinarum

(Kronik) plasenta-

uterusta yapışmalar

Endometrium ile chorion arasında kirli-sarı, az yapışkan, kokusuz sıvı, sümüğümsü eksüdat

(etken bu sıvıdan kolaylıkla ürer)

Etken gebe hayvanda özellikle uterusu tercih eder.

Asıl çoğaldığı yer embriyonik villi chorialisler

Etken villi chorialislerde çok ürediği için

Subkutan serohemorajik ödem,

Vücut boşluklarında serohemorajik sıvı,

Akciğerler mak olarak normal görünebilir ama mik olarak bronşitis

bronkopnömoni (kataral-fibrinöz) vardır, * * * * *

Abomazum içeriği limon sarısı, bulanık, pıhtılı

Enfekte inekler istisnasız olarak

kolostrum ile etkeni saçar

Etken laktasyon süresince sütte

zaman zaman görülür

Koyun ve Keçilerde Brusellozis • Brusella melitensis, arasıra da B. abortus

• Hastalığın ilk bulgusu akut mastitisdir ve meme bezlerinde palpe edilebilen nodüller ve pıhtılaşmış sulu bir sekresyon bulunur.

• Etkenler koyunlarda birkaç hafta süreyle keçilerde ise aylarca hatta yıllarca sütle dışarı atılır.

• Hastalığın gözlenen tek bulgusu abortus olabilir ve gebeliğin son döneminde görülür.

9

• Etken B.melitensis gebe koyunlarda plasentitise yol açar.

• Plasenta makroskobik olarak ödemlidir ve jelatini bir sıvı ile 2-5 cm kadar kalınlaşır.

• İnter kotiledonal bölgede sarı- beyaz renkte plaka şeklinde güderiye benzeyen kalınlaşmalar varıdır.

• Doğumda kuzuların bir çoğu canlıdır ancak mumyalaşma ya da otoliz de yaygın olarak rastlanır.

• Fötüs ödemlidir. Ödem sıvısı kanlıdır. Vücut boşluklarında fibrin yumakları ya da parçaları bulunur.

• Tırnakların yan duvarı ve tabanında kalsifiye plaklar şekillenmişse karakteristiktir.

• Fötüste hafif bir pnömoni ile birlikte bronşial ve mediastinal lenf düğümlerinde lenfadenitis bulunabilir.

• B. ovis koçlarda spesifik bir epididimitis formuna yol açmaktadır.

10

Köpeklerde Brusellozis

• Brucella canis, diğer etkenlerle de enfeksiyon oluşabilir.

• Abortus ve orşitis-epididimitis

• Enfeksiyon ya abortustan sonra enfekte vagina akıntılarının sindirim yolu ile alınması ile ya da enfekte seminal sıvılar ile venereal olarak bulaşır.

• Abort gebeliğin 30. gününden sonra genelde 50. gün civarında olur. Ölü yada canlı olarak doğar ancak canlı doğanlar kısa sürede ölür.

• Fötusta pnömoni, endokarditis ve hepatitis vardır.

11

• Atlarda Brusellozis

B.abortus ve B.suis

Bursitis- Cidago fistülü(bursa subligamentosa),

İskelet ve sinoviyada supuratif yangı

• Kedilerde Brusellozis – DİRENÇLİDİR

12