Diğer Kitaplarımızı İncelemek İçin Linke Tıklayınız https ... · Güney Asya’da %37...

Yeni İnsan YayıneviEkoloji Cep

gida3_Layout 1 12.02.2016 14:54 Seite 1

Diğer Kitaplarımızı İncelemek İçin Linke Tıklayınız

https://yeniinsanyayinevi.com/

Ekoloji Setlerimizi İncelemek İçin Linke Tıklayınız

https://yeniinsanyayinevi.com/product-category/yeni-insan-yayinevi-set/ekolojiset/

Uwe Hoering

1949 doğumlu Uwe Hoering siyaset bilimci vegazetecidir. 1980’lerin başından beri gelişme vekalkınma konularıyla ilgileniyor. 1992 Rio deJaneiro’daki Dünya Zivresi’nden beri ekolojik konu-larla da ilgilenmeye başladı. Son zamanlardaçalışmalarının ağırlık merkezini Afrika ve Asya’dakikırsal ve tarımsal gelişmeler almıştır.

www.globe-spotting.de isimli bloğunu yönetiyor.

Sedef Yıldırım Östling

1977 Ankara doğumludur. 2000 yılında MarmaraÜnviversitesi İngilizce öğretmenliğini bitirdi.

2011 yılına kadar öğretmenlik yaptı. 2011 yılındanberi Paris yaşıyor. Evli ve bir çocuk annesidir.


Gıda Bağımsızlığı

YazarUwe Hoering

ÇevirenSedef Yıldırım Östling




Yeni İnsan Yayınevi - 99Ekoloji Serisi - 32, Cep - 3Gıda Bağımsızlığı Uwe Hoering Orijinal Adı: Alternatives to Food Import Dependency Kitabın Türkçe telif hakları doğrudan yazarından alınmıştırTürkçe’de I.Baskı: İstanbul, Şubat 2016ISBN: 978-605-5895-77-8Genel Yayın Yönetmeni: Aytaç TimurÇevirmen: Sedef Yıldırım ÖstlingEditör: Bora HegyesDüzelti: Cem Doruk TimurDizgi: Filiz ÖzdenKapak Tasarımı: Hüseyin VarışSertifika No: 12186

Baskı: Öz Karacan Matbaacılık ve ciltçilik. Evren Mah. Gülbahar Cad.No:62 Bağcılar/İstanbul Sertıfıka No: 12228Tüm hakları saklıdır. Yayıncının izni olmadan, kısmen de olsa fotokopi,film vb. elektronik ve mekanik yöntemlerle çoğaltılamaz.© Tohum Yayıncılık Turizm Reklam ve Sağlık Hizmetleri Sanayi TicaretLimited Şirketi 2016Tohum Yayıncılık Turizm Reklam ve Sağlık Hizmetleri Sanayi TicaretLimited ŞirketiAltıntepe mah. Galipbey Caddesi, Özüdoğru Sok. No: 44/1B KüçükyalıİstanbulTel: (0 216) 489 84 08 Fax: (0 216) 518 23 [email protected] [email protected] facebook/yeniinsanyayinevitwitter.com/yeninsanyayin



YazarUwe Hoering

ÇevirenSedef Yıldırım Östling





Ekoloji Kitaplarımızı İncelemek İçin Linke Tıklayınız

https://yeniinsanyayinevi.com/product-category/ekoloji/

İÇİNDEKİLER

Giriş................................................................9Bölüm 1İthalat, Dışa Bağımlılık ve Gıda Güvencesizliği........11İthalat Bağımlılığı.....................................................13Bağımlılığın Gelişimi...............................................15Ucuz Gıdanın Sonu..................................................17Bölüm 2Tarımın Yeniden Keşfi..............................................21Yerel Gıda Üretimi...................................................22Doğrudan Yabancı Yatırım.......................................24Çiftçi Ailelerin Dışa Bağımlılığın Azaltılmasına Katkısı.26“Gıdanın Bağımsızlaştırılması”................................28Yerel Marketlerin Yeniden Ele Geçirilmesi...............29İthal Edilmiş Ürünlerin Yerlerinden Edilmesi..........31Transformasyon: Yerel Üretim için Önkoşullar, GıdaBağımlılığı ve Gıda Güvencesizliğinin Azaltılması....32Sözleşmeli Çiftçilik..................................................35Bölüm 3Yerel Üretimle Ticaret Kanunları Arasındaki Bağlantı...................................................................37Başarı Hikayeleri.....................................................45


Özet ve Sonuçlar....................................................52Yerel Üretime Destek...............................................53Ticaret Akışına Karşı Bağımsızlığın Geri Kazanması...............................................................54Avrupa Birliği’nin Yükümlülüğü..............................55Dipnotlar................................................................57Kaynaklar...............................................................58


GİRİŞ

Gıda güvenliği ve tarımsal üretimin nasıl geliş-tirilmesi gerektiği ile ilgili takip edilmesi nere-deyse imkansız birçok öneri, strateji ve girişimortaya atılmıştır. Fakat asıl ilginç olan bu tartış-malarda, “İthalat kısıtlamaları tarımsal üretimi te-tikleyebilir mi ve bu durum küçük ölçekli çiftçiailelere fayda sağlayabilir mi? İthalat düzenleme-lerini bu hedefler doğrultusunda en akılcı ve man-tıklı şekilde uygulamanın ön koşulları nelerdir?”gibi çok önemli sayılabilecek çoğu unsur ya gözardı edilmiş ya da bahse değer görülmemiştir.

Ticaretin liberalleşmesi beraberinde ucuz gı-daya erişimin kolaylaşmasını getirmiş olsa da it-halatçı ülkelerin tarım ve ticaretlerinin görmüşoldukları zarar yüzünden mevcut sistemlerini kıs-men de olsa tersine çevirmek ticaret ve kalkınmaçevreleri tarafından tabu gibi görülmektedir.

Fakat azımsanmayacak sayıda ülke birkaç de-nemeden sonra ithalat düzenlemelerinin (güm-

9




rük vergisi gibi) yerel üretim, kaynaklar, gelir ar-tışı ve refah seviyesinde yükselme gibi birçokolumlu etkisini görmüş ve akabinde bir takım it-halat düzenlemelerini tekrar uygulamaya başla-mıştır. Tüm bu olumlu nedenlerden dolayıözellikle kırsal tarımı destekleme ve gıda güven-cesini sağlamak için alternatif çözüm arayışındaolunan şu dönemde bu ticari uygulamaya, geti-receği avantajlara ve risklere yakından bakmakiçin birçok geçerli sebep vardır.

10


BÖLÜM 1

İTHALAT, DIŞA BAĞIMLILIKVE GIDA GÜVENCESİZLİĞİ

2006 ve 2008 yılları arasında, buğday, pirinç,mısır, ve soya fasulyesi fiyatları yüzde yüz ile ikiyüz arasında yükselme kaydetmiştir. Bu sayıdaha sonra düşmüş olsa da, kısmen pazar spe-külasyonları, kısmen de artan biyoyakıt talebi vegıda tüketimiyle aynı seviyelerde seyreden hayvanyemi ihtiyacından dolayı bu rakamlar yüksekli-ğini ve değişkenliğini korumaktadır. BirleşmişMilletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün1 ve diğer ku-ruluşların tahminleri bu rakamların yüksekliğinive istikrarsızlığını artan talepler ve de bu taleplerikarşılamakta yaşanan zorluklara bağlı olarak ka-lıcı olarak koruyacağı yönündedir. Ülkelerin içpazar ihtiyaçlarının karşılanması ve gıda güven-celerinin sağlanması hükümetlerin önemli so-rumluluklarından birisidir. Yaşanmakta olan bugıda krizi bizlere hangi ülkelerin, iç ihtiyaçlarını

11


ve gıda güvenliklerini korumak için ne boyuttadışa bağlı olduğu konusunda ayna tutmaktadır.

Bu krizin boyutları ise birçok ülkede artangıda fiyatlarının protesto edilmesi amacıyla ger-çekleştirilen eylemlerle bir kez daha ortaya çık-mıştır. Maalesef, içerisinde Türkiye’nin de olduğuBangladeş, Mısır, Endonezya, Mali, Meksika, Fas,Pakistan, Peru, Filipinler ve Senegal gibi birçokülke artan fiyatları dengelemek için tarife indiri-mine ve ithalat kısıtlamalarını gevşetme yolunagitmiştir. Diğer taraftan Brezilya, Rusya ve Arjan-tin gibi gıda ihracatçısı ülkeler ise kendi gıda gü-vencelerini garanti altına almak adına bir takımihracat kısıtlamalarına giderek dış piyasalardabirçok spekülasyona ve endişeye yol açmışlardır.

Diğer yandan ulusal gıda güvencesini garantiyealmak “arazi kapma” olarak adlandırılan yeni biralternatif akım yaratmıştır. Güney Kore ve bazıkörfez ülkeleri kendi ihtiyaçlarını karşılayacak ta-rımsal üretim için birçoğu Afrika kıtasında yeralan başka ülkelerin topraklarından faydalan-mak amacıyla şimdiden pazarlığa başlamışlardır.Kendi ülkelerine ait büyük gıda şirketleri aracılı-ğıyla “arazi kapma” yöntemini uygulayan bu ülke-lerin amaçlarının fiyat dalgalanmalarından ve dışpiyasalardaki fiyat artışlarından etkilenmemekolduğu ise herkesçe bilinen bir gerçektir. Bu uy-gulama başladığından beri yeni tarım politikaları,tarıma yapılan yatırımlar, gıda güvencesizliği ilemücadele, yetersiz beslenme, kıtlık ve aile çiftlik-lerine yapılacak yardımlarla ilgili anlaşmazlığaneden olan birçok tartışma yaşanmaktadır.


12


İTHALAT BAĞIMLILIĞI

Ticaret, ithalat ve ihracat ekonomik gelişimintemel taşlarıdır. Fakat bunlar olumsuz ticaridenge, eksi ticaret bakiyesi ve bunun sonucu ola-rak olumsuz ödemeler dengesi şeklinde bir ba-ğımlılığa yol açarsa problem haline dönüşebilir.Aynı şekilde gıda ithalatının tek başına hiçbirolumsuz yanı yokken, nüfusun genelinin özelliklede gelir düzeyi düşük kesiminin ihtiyacı olantemel gıdaların ithali birçok örnekte yaşandığıüzere “kendi kendine doğrultulmuş bir silah” ha-lini alabilir. Hindistan bunu 1960’larda ABD’ninPL 480 adı altında daha önce karşılıksız gönder-miş olduğu ticari yardımları politik nedenlerdendolayı bir anda kestiği zaman, Güney Afrika ülke-leri ise 2002’de ABD’nin GDO’lu mısır yardımınıkabul etmek zorunda kaldıklarında yaşamışlar-dır. Şu an yaşanan krizde de görüldüğü gibi mev-cut pazar gücü de büyük hasara yol açabilir.İnsanların ve hükümetlerin kontrol edemediğimekanizmalardan dolayı birçok insan yeterli gı-daya ulaşamamaktadır. Bu da birçok ülkenin gıdaözerkliğini kaybetmesine yol açmaktadır.

Hem tarımsal ürün, hem de besin ithalatçısıolan ülke sayısı 1990’ların ortalarında 74 ikenbugün 89’a ulaşmıştır. Fakat gıda bağımlılığı vedolayısıyla da gıda güvencesizliği rakamlarınabakıldığında aradaki büyük fark görülecektir.(Şekil 1) Bu rakamlar Latin Amerika’da %27,Güney Asya’da %37 iken Afrika’da %70’lerdedir.Aynı zamanda birçok Afrika ülkesi gıda ihtiyacı-

Uwe Hoering

13


nın yarısından fazlasını ithal eden Doğu Asya ül-kelerinden ya da gıda ihtiyacının %75’ini dışar-dan karşılayan Orta Doğu ülkelerinden çok dahafakirdir. Bu ülkeler döviz kazançlarının hatırı sa-yılır bir miktarını gıda ihtiyaçlarını karşılamakiçin harcamaktadırlar.

Ulusal gıda güvenliği ile daha fakir nüfuslarıngıda güvenliği arasında büyük fark vardır. Bir ül-kede yeterli gıda stoku olmuş olsa bile ona ula-şım gelir ve altyapı gibi dağıtım faktörlerinebağlıdır. Birleşmiş Milletler Gıda Hakları rapor-törü Oliver De Schutter “Küresel gıda güvencesikonusu basit bir şekilde kaynak ve üretim prob-lemleri seviyesine indirilip değerlendirilemez” di-yerek sadece üretim ve ticarete odaklanılmasınıeleştirmiştir. Eğer gıda üretimi güneydeki ufakölçekli çiftçilerinin geri plana atılması ile paralelbir şekilde artmaya devam ederse “açlık ve yeter-siz beslenmeye karşı verilen savaş kaybedilmeyemahkumdur”.


14

Şekil 1


BAĞIMLILIĞIN GELİŞİMİ

İthalat bağımlılığı sorununa çözüm yollarınıtartışırken bugüne kadar yaşananları, son otuzyıla bakarak kısaca hatırlamakta fayda vardır.Latin Amerika’daki büyük üretici ülkelerde veHindistan, Tayland, Vietnam gibi bazı Asya ülke-lerinde kişi başı gıda maddeleri üretimi önemliölçüde artmışken, birçok Afrika ülkesinde busayı düşmüştür. Bunun sebeplerinden birisi iseLatin Amerika ve Asya ülkelerinde gerçekleşensözüm ona “Yeşil Devrim” olarak adlandırılanteknolojik paketin uygulanmasıdır. Bu paketiniçerisinde yüksek verim potansiyeline sahipmısır, buğday, pirinç çeşitleri, kolay sulama im-kanları ve tarım ilaçları bulunmaktadır. Hindis-tan gibi ülkelerde ise bu paket, tarımsal malzemeve araç sübvansiyonları, çiftçilere sabit fiyat ga-rantisi, ve gıda ithalatı kısıtlamaları gibi ek hiz-metlerle desteklenmiştir. Bunlar olurkenAvrupa’da ve ABD‘de de sübvansiyon ve hükü-metler tarafından garantiye alınmış fiyat vb. des-teklerle şımartılan çiftçiler de üretimleriniartırmışlardır.

Tarımsal üretimde yaşanan bu gelişmelere, ileriliberal ticaret rejiminin ortaya atıldığı çok ulusluticaret müzakereleri olarak tanımlanan UruguayGörüşmeleri (1986-1994) de hız vermiştir. Bu gö-rüşmeler sonucunda Dünya Ticareti Organizasyo-nun süpervizörlüğünde Tarım Anlaşmasıimzalanmıştır. Serbest tarım ticaretini engelleyenkorumacı politikaların kontrol almasını hedefle-

Uwe Hoering

15


yen bu anlaşma ve beraberinde dünya marketleri-nin gıda çöplüğüne dönmesine neden olan AvrupaBirliğinin Ortak Tarım Politikası (CAP) da dünya-nın birçok yerinde var olan gıda güvencesizliği so-rununu daha da kötü hale getirmiştir.

Bütün bu olanları takip eden senelerde aşırıüretim dünya piyasasında arz fazlalığı yaratmış,bu durum küresel gıda güvenliğine katkı sağla-mıştır. Küresel tahıl ticareti genel olarak birkaçülke ve şirketin tekelindedir. Avrupa Birliği gıdaticaretinde başı çeken bu kuvvetlerden birisiiken şu anki pozisyonunu korumak adına güçlürakiplerle kıyasıya bir mücadele içerisine girmiş-tir. Örnek olarak, Afrika’ya tavuk ihraç eden Bre-zilya’yı verebiliriz.

Tarıma yatırım yapmak yerine gittikçe kalaba-lıklaşan kentsel nüfusu besleyebilmek için itha-lata yönelmek hükümetlere çok daha cazipgelmiştir. Bu tarz bir politika, tarıma ve fakir çift-çilere yapılan hükümet yardımlarını tasfiye edenuyum programları, Dünya Bankası ve Uluslar-arası Para Fonu (IMF) gibi nüfuzlu kalkınma ku-ruluşları tarafından da desteklenmiştir. Tatlıpatates, süpürge darısı ya da darı gibi yerel ürün-lerin yerine bunlarla aynı fiyatta olan tahıllarıözellikle buğday ve türevlerini beslenme alışkan-lıkları arasına sokmuşlardır. Tarife indirimlerinedeniyle iyice cazip hale gelen ithal ürünlerle ya-rışamayacak olan yerel üreticiyi pazarın tama-men dışına itmek ise daha fazla ithalatbağımlılığına ve akabinde tarımda her geçen günartan bir dibe çöküşe neden olmuştur.


16


1980’ler ve takip eden yıllarda ise birçok ülkegıda ihracatçısı konumundan ithalatçı konu-muna geçmiştir. Son yirmi yılda bütçelerinde se-nede 10 milyar dolar üretim fazlası görünengelişmekte olan ülkeler 2005 yılında 30 milyardolar açık vermişlerdir. Günümüzde gelişmekteolan ülkelerin 2/3’ü ticari açıktan ve hızla artantahıl, süt ürünleri ve bitkisel yağ giderlerindenmuzdarip olmaktadır. Kahve, kakao, çay ve muztaleplerinde azalma ve fiyat düşüşü ithalat gider-lerinin yapılan ihracatla kapatılması denkleminigittikçe zora sokmaktadır. İçte ise tarımın yoksayılması, ucuza mal olmuş ithal ürünler köylütarımını iyice güçsüz kılmış ve gıda tüketicisi ko-numuna gelmiş olan milyonlarca çiftçi ailesinigıda güvencesizliğine sürüklemiştir.

UCUZ GIDANIN SONU

Bu gıda politikaları küresel gıda fiyatları nispe-ten düşük olduğu zaman diliminde yani 1970’leride kapsayan 25 sene boyunca işe yaramıştır.2007/2008 yılında tepe noktasına vurduğu dö-nemden çok daha önce başlamış olan fiyat yük-selmeleri ile birlikte 2002-2008 arası az gelişmişülkelerin gıda ithalatı faturaları iki katından fazlaartarak 9 milyar dolardan 24 milyar dolara çık-mıştır. Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) belirtilen bugrup için yükselen faturalar olağanüstü miktardabesin ithalatı yapıldığı anlamına gelmemektedir,çok sayıda gelişmekte olan ülke ve düşük gelirligıda açığı olan ülkelerde bu artan faturaların se-

Uwe Hoering

17


bebi yerel pazarda giderek artan kaynak açığınınithalat ile kapatılmaya çalışılmasıdır.

Özellikle Güney yarımkürede büyük kısmınıtahıl ürünlerinin oluşturduğu gıda faturaları, ailebütçelerinin büyük bir kısmını oluşturmaktadır.Artan ithalat faturası ve yerel pazarda yaşanangıda fiyatı enflasyonu, düşük gelirli evlerde öğünatlama ya da daha ucuz ve besin değeri düşük gı-dalara yönelme şeklindeki yöntemlerle aşılmayaçalışılmaktadır. Feminist ekonomistler buna“özel hanelerde riskleri ve masrafları indirmek”adını vermişlerdir.

Özetle, ihracat bağımlılığı özellikle fakir ülke-lerde baş edemeyecekleri bir dizi problemi de be-raberinde getirmektedir. Bunlardan ilki istikrarsız,tekelleşmiş ve çeşitli nedenlerle kıtlığın yaşanmaolasılığı olan küresel marketlere gıda güvencesikonusunda bağımlı hale gelmek ve bunun so-


18

Gıda güvencesi olmayan dış ticaret açığıolan ülkeler hangileridir?İthalat bağımlılığı en fazla dünyanın en fakirbölgelerinde, özellikle 48 az gelişmiş ülke ve70 düşük gelirli gıda açığı olan ülkede görül-mektedir. Bu 70 gıda açığı olan ülkeden 35’itahıl tüketimlerinin %30’dan fazlası için ihra-cata bağımlıyken yine içlerinde Kongo, Mori-tanya, Liberya, Somali, Fildişi Sahilleri,Yemen, Gürcistan, Irak, Papua Yeni Gine,Haiti, ve Honduras’ın da olduğu 20 den fazlaülkede bu rakamlar %50’yi geçmektedir.


nucu olarak da uzun vadede herhangi bir gıdagüvencesinden mahrum kalmaktır. İkinci prob-lem ise sürekli artan fiyatları karşılayacak du-rumda olmamalarıdır. Sonuncusu ise yapılangıda ihracatının yerel tarımsal üretim ve yerliçiftçiler üzerindeki başa çıkılması güç olan olum-suz etkisidir. Tüm bunların sonucu olarak, çoğukırsalda yaşayan birçok hane yeterli gıdayı ala-mamakta bu da açlık ve yetersiz beslenmede ar-tışa neden olmaktadır.

İthalata bağlı olarak yaşanan gıda güvencesiz-liğini azaltmak için yapılması gereken en man-tıklı hareket tarımı geliştirerek yerel üretimiarttırmaktır. İşin ilginci ise, kağıt üzerinde tarı-mın ihmal edilmesinin tersi bir durum gözük-mektedir (ikinci kısma bkz). Bununla beraberticaret rejimi ve ithalat bağımlılığını azaltacak gi-rişimler birbiriyle yakın ilişkilidir. Dünya TicaretÖrgütü ve Dünya Bankası gibi kuruluşlar da dışticarette serbestleşmenin daha da ileri gitmesikonusunda baskı yapmaktadır. Onlara göre budurum dünya pazarında gıda stoklarını arttıra-cak, gıdaya daha ucuz bir şekilde ulaşılacak böy-lece ihracata daha az para harcanacak ve üreticikonumundaki ülkeler de ithalat kısıtlamaları ne-deniyle zorluk yaşamayacaklardır.

Birleşmiş Milletler Gıda Teşkilatı, Dünya Ban-kası, Dünya Ticaret Örgütü ve Ekonomik Kal-kınma ve İşbirliği Örgütünün hazırladığı raporda“Uluslararası ticaret (…) potansiyel olarak küre-sel kaynak dalgalanmalarını dengeleme ve ulus-lararası pazarlarda yaşanan kararsızlığı

Uwe Hoering

19


dizginlemede güçlü bir motor işlevi görebilir. Bubirleştirici görevi en faydalı bir şekilde yerine ge-tirebilmek için ticaret ülkeler ve yaşanan sonkrizlerle ortaya çıkan eğilimler arasında özgürcehareket edebilmeli, uluslararası piyasalardankendini soyutlamaya çalışan ülkeler de de budurum tersine çevrilmeye çalışılmalıdır.”

Birleşmiş Milletler Beslenme Hakkı rapörtörüOlivier De Schutter ile aynı fikirde olan diğer ke-sime göre ise kendine yeten, daha güçlü ve gıdagüvencesi garanti altına alınmış bir tarım sistemikurmanın tek yolu gıda ithalatına bir takım kı-sıtlamalar getirerek haksız rekabeti önlemek veböylece yerel tarımı geliştirmektir. Ayrıca DünyaTicaret Örgütü üyelerinin gelişmekte olan ülke-lere, iç pazarlarını uluslararası marketlerde ya-şanan fiyat dalgalanmalarına karşı koruyacaklarıhususunda garanti vermeleri gerekmektedir.


20




BÖLÜM 2

TARIMIN YENİDEN KEŞFİ

Son yıllarda tarımsal üretim ve özellikle gıdaüretiminin geliştirilmesi konusunda yapılan bir-çok girişim dikkat çekmektedir. 1980 ve 90’lı yıl-larda uygulanan ve kırsal kesimin yok sayıldığıtarım politikalarını tersine çevirme girişimleri2000’li yılların başında ortaya çıkmıştır. Gıda fi-yatlarının yukarı doğru hareketi ve son yıllardayaşanan gıda güvenliği krizi bu çabalara hız ka-zandırmıştır. İthalat bağımlılığının, sosyal ve po-litik stabilize üzerindeki etkilerinin farkında olanÇin ve Brezilya gibi ülkeler tarım ve tahıl üretimiüzerindeki yatırımlarını son on senede kapsamlıbir şekilde arttırmışlardır. Şu an akıllarda beli-ren soru ise aynı şeyi fakir ya da gıda güvencesiolmayan ülkelerin de başarıp başaramayacakla-rıdır.

21




YEREL GIDA ÜRETİMİ

Tarım üretim artışının devam ettirilebilmesiiçin oldukça geniş imkanların olduğu aşikardır.Afrika, Latin Amerika, Doğu Avrupa ve Orta As-ya’da gelişmiş tarımın uygulanmadığı çok genişaraziler olmasına rağmen bu araziler çok hassasve tarıma elverişsizdir. Üretimi arttırmanın anayolu var olan toprakları en iyi şekilde kullan-maktan geçmektedir. Yine de üretim açısındanşu an diğer ülkelerin çok gerisinde olan Afrikaen fazla verimlilik artışı potansiyeline sahip top-rak parçasıdır. Fiyatlarda yaşanacak bir artışçiftçilere yarayacak, elde edilecek kardan ötürüdaha fazla üretim ve dolayısıyla daha fazla yatı-rım yapılacak, böylece yaşanacak kriz bir fırsatadönüşmüş olacaktır.

Örneğin Senegal, Nijerya, Burkina Faso, Mali,Fildişi Sahilleri gibi Batı Afrika ülkeleri önümüz-deki birkaç sene içinde kendi ihtiyaçlarını karşı-layabilir hale gelmek ve gıda üretimini arttırmakamacıyla yeni programlar başlatmış veya mevcutprogramlarını geliştirmişlerdir. Bir diğer odakla-nılan konu ise pirinçtir. ABD Tarım Bakanlığı’nıntahminleri 2010/2011 yılında ithal edilen pirin-cin %50’sinin Batı Afrika ülkeleri tarafından tü-ketilmiş olacağı yönünde idi. Senegal’de isebağışçıların desteğiyle halen devam etmekte olansübvansiyonlu girdileri de kapsayan büyük birsulama projesi Senegal Vadisi ve civarındadevam etmektedir. Aynı zamanda yerel pirinçüretim ağını güçlendirmek amacıyla perakende-


22


ciler ve dağıtım şirketleriyle üreticilerin ilişkile-rini geliştirmek için gayretle çalışılmaktadır. Pa-tates, soğan, mısır, manyok, sorgum, ve darı gibitemel gıda ürünleri içinde bir takım programlaryürütülmektedir.

Kapsamlı Afrika Tarım Kalkınma Planı(CAAPD), bağışçılardan ve Afrika hükümetlerin-den tarımsal gelişimi destekleme amacıyla fondesteği artırımı konusunda taahhüt almıştır.Diğer girişimler ise G8 ülkeleri (L’Aqıila-Initiative,2009) hükümetlerinin gelişmekte olan ülkeleretarımsal gelişimlerine destek olmak amacıylavermeyi taahhüt ettiği 20 milyar dolar yardımsözü ve 2012 yılında Barack Obama tarafındankurulan Afrika’da tarımsal gelişmeyi, ticari gıda-larla ve tarımsal ticaretle birbirine bağlamayıamaçlayan “Gıda Güvencesi ve Beslenme içinYeni Ortaklık” girişim projesidir.

Bir serbest pazar anlaşması olan NAFTA’yı2 im-zalayan Meksika ise seri bir şekilde ABD’den itha-lat ettiği mısır miktarını artırmış ve kısa süredeithalat bağımlısı haline gelmiştir ve Meksikalı çift-çilerin elde ettikleri ürün miktarı ABD’deki mes-lektaşlarının 2/3’ü seviyesine düşmüştür. Meksikahükümeti ise ufak ölçekli üretimi sürdürebilir şe-kilde yoğunlaştırarak mısır üretiminde kendi ken-dine yeten bir ülke olma özelliğini geri kazanacağınıümit etmektedir.

Uzun süren iç savaş ve ekonomik geri kalmış-lıkla mücadele eden Güney Doğu Asya ülkeleriKamboçya, Laos ve Myanma (Burma) ise pirinçüretimi konusunda kendi kendine yetebilen ve

Uwe Hoering

23


hatta ihracatçı ülke konumunda olan Vietnam veTayland‘a benzeme çabasındadırlar. Afrika örne-ğinde olduğu gibi hükümetler, aralarında AsyaGelişim Bankası’nın da olduğu uluslararası ba-ğışçılar gıda güvencesini sağlamak ve açlıkla bah-şedebilmek amacıyla yerel gıda üretiminiarttırma maksadıyla yapacakları yardımları yük-selteceklerini açıklamışlardır.

Yerel üretimi destekleyerek ithalat bağımlılı-ğını tersine çevirmek için yapılan bu girişimleraynı zamanda yerel gıda ve tarımsal işleme alan-larının gelişimi için önkoşuldur. İthalat bağımlı-lığı yalnızca gıda üretimini, yerel ticareti veimalatı olumsuz yönde etkilemekle kalmamaktaayrıca işsizliğe ve küçük ticari işletmeler ve yerelgirişimciler için iş imkanlarının bununla beraberde gelirlerinin azalmasına sebep olmaktadır. Busebeple gıda üretiminin yer değiştirmesi, özel yada çok ortaklı yerel firmaların önünü açacak veuzun zamandır süper market raflarını işgal edenithal malları yerlerinden ederek “değer zincirini”yükseltecektir.

DOĞRUDAN YABANCI YATIRIM

Bu girişimlerin çoğu, umutlarını yatırımcıla-rın dikkatini tarım sektörüne yöneltmesine bağ-lamıştır. Tarımsal üretimi artırmak amacıylayerel ve yabancı birçok kuruluşla anlaşmalar im-zalanmıştır. Hükümetler ve bağışçılar bu yatırım-ları hayata geçirecek olan altyapının, yasalreformların ve diğer önkoşulların gerçekleştiril-


24


mesi için gerekli olan milyarlarca doları vermeyehazırlanmaktadır. Devletler ve yatırımcılar ara-sındaki bu tarz işbirliğine verilen adlardan biriside “Kamu-Özel Sektör Ortaklığıdır“.

İthalatçı ülkeleri zengin ya da fakir fark etmek-sizin aynı şekilde besin güvencesizliği ve dışa ba-ğımlılık tehdidi ile karşı karşıya bırakan mevcutgıda krizi bu artan ilginin tetikleyici unsurların-dan biridir. Fakat gerçekte ise üretici ülkelerdekiyerel tüketime yönelik gıda üretimi bu yatırımla-rın oldukça ufak bir kısmını oluşturmaktadır. Asılhedeflenen ise; üretilen gıdanın büyük kısmıylayatırımcı ülkedeki gıda güvencesini garanti altınaalmak ya da dünya marketinde yüksek karla sa-tışa sunmaktır. Bunun da ötesinde, bu yeni yatı-rımlar her geçen gün biyoyakıta ya da hayvanyemi ihracatına odaklanmaktadır. (Bkz Şekil 2)

Uwe Hoering

25

Şekil 2


Aynı zamanda bu yatırımlar aile çiftliklerininyok olması, çiftçi ailelerin yerlerinden edilmesive suya ulaşımları gibi konularda tehdit oluştur-maktadır. Hükümetler ve çok uluslu kuruluşlarbu yatırımcıları “sorumluluk sahibi ” olmaya teş-vik etmeye çalışırken, küçük ölçekli tarımsal faa-liyetlerin de direk olarak artırılmasına ve yerelüretime ve gıda güvencesine yerel ve ulusal sevi-yede katkıda bulunmasına ihtiyaç duyulmakta-dır. Yoksa şu an Amerika’ya göç ederek geridebırakmış oldukları topraklarda NAFTA anlaşma-sının sağladığı imkanlarla paralarına para katanbüyük tarım şirketlerini izlemek zorunda kalanMeksikalı çiftçilerle aynı kaderi paylaşmak du-rumunda kalacaklardır.

Çiftçi Ailelerin Dışa Bağımlılığın Azaltılmasına Katkısı

Küçük çaplı tarım faaliyetleri, şu an dünyadatüketilmekte olan gıdanın yarısından fazlasınakatkı sağlamaktadır.Bir çok çiftçi son yirmi yıldagösterilen ilgisizliğin sonucu olarak gıda güven-cesizliğinin üst seviyelerde yaşandığı asgari ta-rıma yönelmişlerdir. Birçok araştırma farklıyöntemlerle doğru bir şekilde desteklenen küçükölçekli tarımın, üretimi ve verimliliği arttırmakonusunda yüksek bir potansiyele sahip oldu-ğunu göstermektedir. İleri tarımsal teknikler so-nucu elde edilmiş ürünlerle karşılaştırıldığındaarada büyük fark olduğu görülmektedir. Fakat şuanki şartlarda küçük çiftliklerin artan talepler-den ve yükselen fiyatlardan faydalanabilme im-


26


kanları yoktur. Çiftlik üretimi ürünlerin endüstriyel ve ithal

edilmiş ürünlerle karşılaştırıldığında birçok ar-tısı vardır. Bu ürünler yetersiz kırsal altyapı ne-deniyle bazen zorluklarla karşılaşsalar da yerelpazarlara daha yakındırlar. Yerel damak zevkinehitap ederler. Ve de bu ürünlerin maliyeti yereltohum ve doğal gübre kullanıldığı için çok dahauygundur. Çoklu tarım ve orman tarımcılığı gibiyerel koşullara uyarlanmış yerel tarım yöntem-lerini uygulamak, toprak verimliliği ve gıda üre-timi gibi konularda olumlu sonuçlar verebilir.

Kendi ihtiyaçlarını karşılama dışında yerelmarketlerin de ihtiyacını karşılayan bu üreticile-rin imalatlarını artırmaları, sadece ithalat ihtiya-cını düşürmeyecek aynı zamanda gıdagüvencesini de artıracaktır. Gıda güvencesizliğiyaşayan insanların %75’i kırsal alanda yaşamak-tadır bunların çoğu toprak sahibi olsa da verim-liliği artıracak sermayeye sahip değildirler.Diğerleri ise besin ihtiyaçlarının tamamını karşı-lamaya yetecek kadar para kazanamayan işçiler-dir. Aile çiftçiliğini teşvik etmenin birçok faydasıvardır. Geniş ölçekli tarımsal ekim alanlarındaduyulan işçi ihtiyacının çok daha fazlasına gerekolduğu için işsizlik problemini çözmeye yardımedeceği gibi, yerel marketlerde düşük fiyatlı ürün-lere ve bunlara kolay erişimi de sağlayacaktır.

Artan üretime katkıda bulunmanın yanı sıraithalat bağımlılığını düşürecek başka yollar davardır,

• Yerel mahsullerin ithal ürünlerin yerini alması,

Uwe Hoering

27


• İthal malların işgal ettiği yerel pazarları tek-rar ele geçirmek,

• Kar amacıyla üretilmiş gıdaların yerini bes-lenme amacıyla üretilen gıdaların alması,örneğin yerel mahsulün ihracatı.

“Gıdanın Bağımsızlaştırılması”Sömürgeciliğin yaygınlaşmasından beri Af-

rika, Hindistan, ve Güney Asya ülke halklarınınyeme içme alışkanlıkları buğday ve onun ürünüolan un, ekmek, makarna ve bisküvi gibi gıdala-rın etkisi altına girmiştir. Birçok ülkede buğdaytemel gıda olan mısırı tahtından etmiştir. Yerliüreticiler ise giderek büyümekte olan orta sınıfındeğişen yeme içme alışkanlıklarından neredeysehiç pay alamamıştır. Üretimleri ve verimlilikleridüşük rakamlarda seyretmiş ve Batı Afrika gibibuğday yetiştiriciliği geleneği olmayan ülkeler iseithal ürünlerle rekabet edememiştir.

Kamerun, Senegal, Nijerya, ve Sudan gibi birçok ülkede son zamanlarda meydana gelen anifiyat artışları tahıl ithalatına karşı alternatif ara-yışını hızlandırmıştır. Bunlardan birisi de son za-manlarda telaffuz edilmeye başlayan “ekmeğinbağımsızlaşmasıdır”. Kamboçya’da sivil toplumörgütlerinden oluşan bir komisyon hükümetten,en azından %20 sinin, yerel yumru kökü türle-rinden olan yer elması, tatlı patates veya manyokbitkilerinden üretilmiş unlarla yapılmış ekmeküretimine başlanması konusunda destek talepetmişlerdir. Bunu yaparak, buğday ithalatına ya-pılan 17 milyon Avrolu harcamadan kar edilmesi


28


aynı zamanda ihtiyaç olunan ekstra yumru köküüretimi için gerekli 100.000’den fazla tarım işçisiiçin istihdam olanağı doğması söz konusudur.

Aynı zamanda Nijerya hükümeti de yerel gıdaihtiyacının bir kısmını ve un ithalatının %40’ınıkarşılayacak, yerel üretime ekstradan 20 milyonton gıda girişi ve beraberinde bu sektörde 3.5milyon kişilik iş gücü olanağı sunacak iddialı birtarım reform paketi hazırlamıştır. Nijerya Baş-kanı Goodluck Jonathan ise 15 Kasım 2011 ta-rihinde bu konuda açıklama yaparak, “Nijeryabundan sonra halkın büyük kısmını doyurabil-mek için pirinç ithalatına bağımlı olmayacaktır,yabancı pirinç yemek gibi egzotik zevkleri olanNijeryalılar ise pirinç satın almak için özel jetle-riyle dünyanın çeşitli yerlerine uçmaya hazırlan-salar iyi olur”demiştir.

Yerel Marketlerin Yeniden Ele Geçirilmesi

Çoğunluğu kırsalda yaşayan ya da fakir aile-lere mensup olan birçok Afrikalı çiftçi ve hayvanüreticisi, çoğu Avrupa Birliği ülkelerinden ithaledilen ve yerel marketleri doldurup taşıran ithalsüt ve süt ürünlerinden oldukça fazla zarar gör-müşlerdir. Çok az bir çabayla, hayvan yetiştirici-liği açısından gayet uygun olan mevsimselkoşulların da yardımıyla oldukça yükselişe geçe-bilecek süt üretimi potansiyelinin ortaya çıkarı-lamaması ise tam bir trajedidir. Fakat mevcutgeleneksel yöntemlerle üretilen süt üretimi ne Af-rika’da ne de başka bir ülkede fakirliği ya da gıda

Uwe Hoering

29


güvencesizliğini önleyecek potansiyelini ortaya çı-karmasını sağlayacak olan desteği alamayacaktır.

Burkina Faso‘da ise birçok hayvan üreticisi veçiftçi, kendi sütlerini işlemek ve satmak amacıylakendilerine ait mini mandıralar kurmuştur. Birgrup kadın üretici ise bir araya gelerek ülkeninkadınlar tarafından işletilen ilk mandırasını kur-muştur. Avrupa Birliği’nin süt fiyatlarında yarat-mış olduğu aşırı düşük fiyatlandırmanın sonucuolarak mandıralar sütlerini veya yoğurtlarını sa-tabilmek için fiyatlarını ve kar marjlarını oldukçaaşağıda tutmak zorundadırlar. 2007 yılında yerelhayvan ve süt üreticilerinin haklarını korumakamacıyla 23 mandıra tarafından Ulusal KüçükMandıralar ve Süt Üreticileri Birliği kurulmuştur.Üyelerin sadece yerel ve küçük ölçekli çiftliklerinsütlerini işlemeleri şartı konulmuştur. Ve buürünlerin pazarlanması için birlik kendi markasıolan “BurkinaLait”’ı yaratmıştır. Diğer Batı Afri-kalı süt üreticisi olan kuruluşlarla birlikte ihracatiçin uygulanan vergilerin arttırılması konusundamücadele vermektedirler. (bkz 3 Bölüm)

Büyük bir kısmı Adivasi, Dalits başta olmaküzere çeşitli azınlıklara ve kadın örgütlerine aitolan Hindistan Millet Bitkisi Ağı küçük ölçekliçiftçiler için marketlere kolay erişimin geliştiril-mesi ve gıdanın bağımsızlaştırılmasını gayet ba-şarılı bir şekilde birleştirecek bir yaklaşımgeliştirmiştir. Kamusal Dağıtım Sistemi olanPDS3, seneler süren lobi çalışmalarından sonra,millet bitkisinin tanıtımını yapmayı başarmıştır.Ulusal Gıda Güvencesi Faturası4 taslağı yalnızca


30


darı bitkisi ve sorgumun temel gıda ve nüfusunen alt tabakasının ihtiyacının piyasaya girişinisağlamamış aynı zamanda pirinç ve buğdayın dakısıtlanmasını hedeflemiştir. Aynı zamanda tahıl-ların 10’ar km’lik yakınlıktan tedarik edilmesigerekliliği vurgulanmıştır. Böylelikle yerel üre-timle, yerel tedarikçiler Kamusal Dağıtım Siste-minin temel ilkelerini meydana getirmiş olur.Hindistan Darı Bitkisi Ağı ulusal sendika temsil-cisi P.V. Satheesh “Darı bitkisinin Kamusal Dağı-tım Sistemi içerisinde tanıtımı ve bununtedariğinin yerel üreticilere bağlanması darı bit-kisi üreticilerine büyük destek olacaktır” beya-natında bulunmuştur.

İthal Edilmiş Ürünlerin Yerlerinden Edilmesi

İthal ürünlerin yerli mallarla yer değiştirmesidışa bağımlılığı azaltacaktır. Geçmişte birçokküçük çaplı çiftlik sahibi para kazanmak ama-cıyla çiçek üretimi, pamuk üretimi ve bahçecilikgibi alanlara yönelmiştir. Çoğu zaman bu durumyüksek giriş fiyatlarına bağımlılık, küçük esnaflailişkiler ve de fiyat dalgalanmaları yüzünden ikiucu keskin kılıç gibidir. Yakın zamanda Birleş-miş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan gıda ta-rımını el değmemiş altın madenine benzeterekAfrikalı çiftçileri gıda tarımına geri dönmelerinitavsiye etmiştir. 150 milyar dolarlık temel gıdapazarı düşünüldüğünde “Bu rakamlar Afrika’ninihraç ettiği kahve, kakao çay ve kesme çiçektenelde ettiği karın oldukça üzerindedir” diyerek

Uwe Hoering

31


açıklamasını devam ettirmiştir. Pazar mekaniz-malarının yarattığı etki nedeniyle daha iyi pazar-lar ve yüksek fiyatlar gıda yetiştiriciliğini başarıylasürdürülebilir bir alternatif haline dönüştürülebi-lir. Şu anda ithalat üretimi için kullanılan kaynakve arazilerin, üretim artışı ve yatırımlarla destek-lenecek bir üretim politikası ile bilinçli bir şe-kilde kullanılması hem fakir çiftçilerin butopraklardan faydalanmasına hem de dışa ba-ğımlılığın azalmasına neden olacaktır.

Transformasyon: Yerel Üretim için Önkoşullar, Gıda Bağımlılığı ve Gıda

Güvencesizliğinin AzaltılmasıYerel üretimi ve gıda güvencesini sağlayacak

olan köy tarımı potansiyelini ortaya çıkarmakiçin birçok önkoşulu yerine getirmek gerekmek-tedir. Engeller ortadan kaldırılıp hedeflenen des-tek sağlanmalıdır. Hükümetlerin, bağışçıların,gelişim enstitüleri ve yatırımcıların tarıma gös-terdikleri artan ilgi ve küçük ölçekli çiftçilereaçık bir şekilde verilen destek sayesinde bu önkoşullardan çoğu tarımı geliştirmek amacıyla ge-lişmekte olan ülkelerin mevcut programlarında,girişim planlarında ve tarım politikaları içindeyer almaktayken başarılması güç olan gıda gü-vencesi, fakirliğin azaltılması ve sürdürebilirlikgibi konular yer almamaktadır.

Bu potansiyelin en iyi şekilde ortaya çıkarıla-bilmesi için arazinin ve suyun en verimli şekildedeğerlendirilmesi gerekmektedir. Küçük çaplıçiftçilerin krediye, yerel marketlere ve üretim


32


için kullanacakları yem ve gübreye ulaşımlarınınkolaylaştırılması gereklidir. Organik tarım ve ta-rımsal ekoloji ise şehirli tüketicilerin bölgedengelen güvenli ve sağlıklı gıdaya yönelmelerini sağ-layarak ufak çaplı çiftçilerin yerel pazara girişinikolaylaştıracak ve üretim harcamalarını düşüre-cek yaklaşımlardan sadece ikisidir. Bu aynı za-manda mevcut kuraklıklara ve artan sıcaklıkdeğerlerine karşı direnç sağlayarak değişen ta-rımsal iklim şartlarına uyum sağlanmasına dayol açmaktadır.

Çiftçileri kooperatifler veya benzeri organizas-yonlar kurmaya teşvik etmek uzun vadede üre-tim masraflarını düşürmeye ve pazara girişlerinikolaylaştırmaya yaramaktadır. Ayrıca bunun sa-yesinde köylüler politik olarak güçlenecek ve hü-kümete seslerini duyurup baskı yapabileceklerdir.Örneğin, Batı Afrika’da Ekonomik Ortaklık An-laşması’na karşı büyük bir direnç gösterilmiştir.Avrupa Birliği hükümetlerle, ticaretin liberalleş-tirilmesi ve Avrupa’dan ithal edilen tavuk ve so-ğana uygulanan kısıtlama politikalarınındeğiştirilmesi yönünde pazarlıklar yapmaktadır.(bkz 3. Bölüm)

Tüketicilerin bu konudaki davranışları dakendine yetebilirlik konusunda önemli rol oyna-maktadır. Bugüne kadarki tüketici gıda seçim-leri, düşük fiyatlı ürünler, reklamlar, yerelbesinlerin kötülenmesi politikaları tarafından şe-killendirilmiştir. Bunu tersine çevirme özelliklede yerel tahıl, kök ve yumru kökü türü bitkileriçin oldukça zor görünmektedir.

Uwe Hoering

33


Fakat yüksek miktarda üretim, rekabete açıkfiyatlandırma ve yüksek kalitede ürün tedariği buürünlere gıda marketinde yer açabilir. Hindis-tan’da bulunan Deccan Gelişim Derneği (DDS)5

yerel kök bitkisini Kamusal Dağıtım Sistemine(PDS) dahil etmek için organik geleneksel gıdareklamları, yemek kitapları ve yiyecek festivallerigibi kampanyalarla şehirli orta sınıfı tekrardanyerel tatlara geri döndürmeyi başarmıştır. Tüke-ticinin kırsal üreticiye üretim ve “kırsal deneyim”karşılığında finansal ve işgücü olarak destek ol-duğu Topluluk Destekli Tarım (CSA)6 vb. prog-ramlarla gün geçtikçe bilinçlenen tüketiciler ve deonların sağlıklı gıdalara yönelimleri, bu trendingittikçe güçlenerek yaygınlaşmasını sağlamıştır.

Daha büyük ölçekte bakıldığında, okul bes-lenme programları, Hindistan’da mevcut olanKamusal Dağıtım Sistemi, Brezilya’da uygulanan“Sıfır Açlık” ve benzeri programlara gelenekselyiyecekleri dahil ederek yerli üretici için sağlamve büyük pazarlara açılma imkanı konusundakisözlerini yerine getirmişlerdir. Bütün bunlara ekolarak, BurkinaLait örneğinde görüldüğü gibimilli duyguların kullanılması halkı Nestle ve Da-none gibi uluslararası firmalardan uzaklaştırıpyerli ürünlere yönlendirebilir.

Dışa bağımlılığın azaltılmasının ve yerel üreti-min artırılmasına dair örneklerin çoğalmasınınönemli şartlarından birisi de sadece milli tarımpolitikasına değil aynı zamanda uluslararası fi-nans kuruluşları, Dünya Bankası ve bağışçıla-rına da odaklanmak gerekir.


34


Halihazırdaki durum ise tarım politikalarınınihracata yönelik yabancı yatırıma odaklanmış ol-masıdır. Bu tarz bir değişimde sorumluluğunbüyük kısmı devletlerdedir. Pazara giriş imkan-larının arttırılması, kredi ve ihtiyaçların karşılan-ması gibi koşulların yerine getirilmesi, gereklikırsal altyapının ve küçük ölçekli tarımsal ihti-yaçlara yönelik hizmetlerin güçlendirilmesi özel-likle Latin Amerika’da gerçekleştirilmiş adaletsiztoprak dağıtımının tersine çevirilmesi en önemlisitoprak imtiyaz haklarının verilmesi gibi reform-ların gerçekleştirilmesi hükümetlerin sorumluk-ları arasındadır.

Bütün bunların başarılması için hükümetlerintarımsal gelişimdeki rolleri canlandırılmalı ve dedenetleme kapasiteleri artırılmalıdır.

Yerel üretimi artırarak dışa bağımlılığı azaltmakiçin gerekli bu dahili önlemlerin yanında bu deği-şimleri başarabilmek için baş edilmesi gereken birtakım dış faktörler de mevcuttur. Bunlardan ilkibelki de en önemlisi kitabın 1. bölümünde bahse-dilen dışa bağımlılık ve gıda güvensizliğinin artma-sına geçmiş yıllarda epeyce katkısı olmuş olanuluslararası ticaret rejimidir. Bu konuya 3. bö-lümde detaylı olarak değinilecektir.

SÖZLEŞMELİ ÇİFTÇİLİK

Tarımda özel ticari yatırımları teşvik eden gi-rişimler “kapsayıcı iş modelleri” üzerine odak-lanmıştır. Ufak ölçekli çiftçilerin “değerzincirleri” içinde yer almaları gerekmektedir.

Uwe Hoering

35


Burada ana fikir bu özel şirketlerin üreticiyetohum, gübre, uygun koşullarda kredi sağlama,verimli tarım yöntemleri ve pazara erişimlerinigaranti altına almak ve bunun karşılığında önce-den belirlenmiş koşullarda (fiyat, kalite, teslimtarihi vs.) ürün satın almasıdır. Son birkaç onyılda özellikle pamuk kakao ve palmiye yağı gibidoğal işlenmemiş hammadde üretiminde bunabenzer birçok anlaşma şekli gerçekleştirilmiştir.Fakat bunun pirinç ve yumru kökü gibi temelgıda maddelerinde uygulanıp uygulanamayacağıkonusunda fazla araştırma yapılmamıştır.

Bütün bunlara ilaveten bunun yerlerindenedilmiş çiftçilere üretimlerini ve gelirlerini artır-malarına yardım edip etmeyeceği ya da güçlüolan büyük şirketlerin sözleşmelerde kendikoşul ve kurallarını dikte etmelerine neden ola-cak bir tür bağımlılığa yol açıp açmayacağınadair münakaşalar hala devam etmektedir. Bunuengellemenin şartlarından birisi ise çiftçilerindengeyi sağlamak amacıyla organize olması ge-rekliliğidir. Bunun bir dezavantajı ise bu oluşanorganizasyona sadece gerekli altyapı para ve kay-nağa sahip varlıklı çiftçi ailelerin katılarak fakirve savunmasız çiftçileri dışlaması riskinin var ol-ması ihtimalidir.


36


BÖLÜM 3

YEREL ÜRETİMLE TİCARET KANUNLARI ARASINDAKİ KARŞILIKLI BAĞLANTI

Geriye dönüp bakıldığında Hindistan ve Çingibi gelişmekte olan ülkelerin gıda ithalatınakarşı almış oldukları birkaç önlemle kendi ken-dine yeterlilik konusunda büyük başarı sağlamışoldukları görülmektedir. Japonya da kendi ta-rımsal üretimini ve çiftçilerini korumak amacıylamevcut olan serbest gıda ticaretinin yaratmış ol-duğu baskıyla mücadele eden birkaç gelişmiş ül-keden birisidir.

“Japonya hali hazırda ASEAN’ın (GüneydoğuAsya Devletleri Birliği) da içinde bulunduğu bir-kaç küçük ticari oluşumla serbest ticaret anlaş-ması yapmış olsa da, Tokyo süt ürünleri vepirinç gibi tarım ve hayvancılığa dayanan ürün-lerde ithalat indirimi yapılmasına daima karşı ol-muştur. Japonya ithal buğdaya % 252, tereyağına

37


% 360, şekere % 328 ve sığır etine % 38.5 vergiuygulamaktadır.” (Hiroko Tabuchi, New YorkTimes. 11 Kasım 2010)

Fakat son yıllarda birçok ülke tarımsal pazar-larını koruma konusundaki güçlerini kaybetmiş-lerdir. Dünya Ticaret Örgütü anlaşmaları, AvrupaBirliğinin yapmış olduğu birçok uluslararası tica-ret anlaşması ve karşılıklı yapılan çoğu anlaşmadatarım ürünlerinin ticaretinin serbestleşmesi, uy-gulanan ithalat kota ve kısıtlamalarının kaldırıl-ması konusuna da odaklanılmıştır. Eğer bukonuda bir fikir birliğine varılmış ise ileride söz-


38

Hindistan Süt Operasyonu Esnek ithalat kotalarının uygulanması Hin-distan’ın süt ürünleri programı olan “Opera-tion Flood”ın başarısını da beraberindegetirmiştir, 1970 yılında kurulmuş olan ve ol-dukça başarılı olan bu program günlük sütürünleri üretimi yapan küçük çiftçilerin kur-muş olduğu kooperatiflerle tüketici ağını bir-birine bağlamaktadır. Bu programın sonucuolarak Hindistan süt üretimini üç katına çı-karmış, kendi kendine yeterliliğini sağlamışhatta süt ihracatçısı bir ülke haline getirmiş-tir. Uluslararası Gıda Politikaları AraştırmaEnstitüsü’ne (IFPRI)7 göre “Operation Flood”programından çıkarılacak en önemli dersler-den birisi de yerel pazarı kesintiye uğratma-mak için bir takım ürünlerin ithalatınakısıtlama getirmiş olmasıdır.


leşme esaslarını değiştirmek zorlaşacaktır. Bununörneklerinden birisi ise geçici ekonomik ortaklıkanlaşmalarında bulunan “standstill clause” “değiş-tirilemezlik” maddesidir. Buna göre Avrupa Birliğitarafından birçok Afrika ülkesi, Karayipler ve Pa-sifik ülkesi ile yapılan ticari anlaşmalarda her-hangi yeni bir tariflendirme ya da mevcut tarifefiyatlarında herhangi bir artışa gidilmesi yasaklan-mıştır.

Uruguay görüşmelerinde karara varılmış ve 1Ocak 1995 yılında Dünya Ticaret Örgütünün ku-rulmasıyla yürürlüğe girmiş olan Özel TarımsalÖnlemler (SSG)8 ve benzeri güvenlik maddelerimevcuttur ve bunlar tarım sektörünü ithalat dal-galanmalarından korumak amacıyla kullanılabi-lir. Fakat bu maddeler çok yetersiz kalmaktadır.Bu önlemlerin uygulanması çok zahmetli ol-makla beraber çok dar bir zamanla da kısıtlan-mıştır.

Dünya Ticaret Örgütü kanunlarının birçoğu-nun muğlak olması ve gıda güvencesi politikasıoluşturma konusunda da belirsizlik yaratmasıyüzünden, hükümetler kapsayıcı ve yeniliğe açıkulusal bir “gıda hakkı” stratejisi geliştirme ve uy-gulama konusunda çekimser kalmaktadırlar.Bundan dolayı anlaşmalarda koruyucu mekaniz-malar olmuş olsa bile hükümetler genellikle bun-ları uygulamaktan kaçınmaktadırlar. KuzeyAmerika Ülkeleri Serbest Ticari Anlaşması(NAFTA) içinde bulunan savunmasız ürünlerikoruma altına alınan bu maddeler karşılıklı an-laşmalarda Meksika hükümeti tarafından gerçek

Uwe Hoering

39


anlamda asla uygulanmamış ve ucuz fiyata ithaledilen Amerikan mısırı Meksikalı çiftçilerebüyük zarar vermiştir. Çiftçi örgütlerinin protes-tolarına rağmen Ghana hükümeti uluslararası ti-caret yönetmeliklerine uyma gerekliliği venüfusun hayvansal protein ihtiyacını gidermekamacıyla ithalatı onaylamanın gerekliliğini vur-gulamıştır. Accra’da yakın zamanda yapılmış birforumda, kümes çiftçiliği ile ilgilenen kişilerdaha önce donmuş tavuk ithalatına uygulanantarifenin artırılmasına rağmen Dünya Banka-sı’nın baskıları sonucu bu yasanın asla yürürlüğegirmemiş olmasından duydukları pişmanlığı dilegetirmişlerdir.

Koruma yasalarının uygulanmasına izin veril-mesi, özellikle ekonomik bakımdan zayıf ülkele-rin yerel üretimlerinin ithal mallarla birebirrekabet sırasında yaşayacakları haksızlıklarakarşı koruma açısından önemlidir. Bu ülkelerinüretim kaynaklarını geliştirmek için zamana ih-tiyaçları vardır. Avrupa Birliği Gıda Hakkı ÖzelRaportörü Olivier de Schutter göre, gelişmekteolan ülkelerin gıda haklarının korunması veartan gıda üretimini karşılamak için yalnızcaciddi oranda yeniden yatırım yapmak değil aynızamanda küçük çiftçilere ailelerinin ihtiyaçlarınıkarşılayabilmeleri ve yaşamlarını devam ettire-bilmeleri sağlanmalıdır. Bu da ancak yerel üre-timi ithal mal akımında korumak amacıyla bazıgıda maddelerinin ithalatına bir takım özel ver-giler uygulanması ile gerçekleşebilir.


40


Uwe Hoering

41

Ticari Haklara Karşı İnsan Hakları Özel tarifelerle koruma altına alınmış ya dazarar veren ithal ürünlerden daha iyi korunul-ması gerekliliğini savunanlar Birleşmiş Millet-ler Özel Gıda Hakkı raporunda güçlü birmüteffik bulmuştur. Kasım 2011 tarihindeDünya Ticaret Örgütü sekretaryası Oliver DeSchutter, eşitsizliği artırmak ve birçok mağduryaratmakla sonuçlanmasına rağmen toplam ge-liri artırmak için bir araç olarak görülen libe-ralleşme çabalarını eleştirmiştir. Ticaretininsan haklarının gelişimine ve gıda hakkınakatkısı olduğunu kabul etmekle beraber, bununsadece ülkelerin savunmasız nüfuslarını ithalürün akınlarından korumakla mümkün olaca-ğını da sözlerine eklemektedir.De Schutter’e göre daha yüksek tarifeler, geçiciithalat kısıtlamaları, devletin küçük üreticidenalım yapması, aktif bir pazarlama komitesi, gü-venlik önlemleri planı ve hedeflenen çiftlik des-tekleri gibi gelişmekte olan ülkelerin yerelüretim kapasitelerinin rehabilite edilmesi açı-sından hayati önemi olan bu önlemler giderekartan bir şekilde kabul görmektedir. De Schut-ter aynı zamanda Dünya Ticaret Örgütüne, it-halat artışı halinde tarife artışı uygulanması,kanunların karmaşıklığı veya üye ülkelerdengelen hukuki işlem yapılacağı yönündeki tehdit-ler yüzünden olumsuz yönde etkilenen gıda gü-vencesi ile alakalı bazı ürünlere özel korumatarifesi konmasının daha fazla engellememesiçağrısında bulunmuştur.


Ticaretin Kısıtlanması Kampanyaları

Çok taraflı ve uluslararası çeşitli organizas-yonlar tarafından hazırlanmış yukarıda da belir-tilen politika notlarında, devletlerin kendileriniuluslararası pazarlardan izole etmeye çalıştıklarıgözlemlenmektedir. Gelişmekte olan birçok ülkehükümeti, çiftçi sendikaları, gelişim organizas-yonları ve tüketici gruplarının yaratmış olduklarıbaskıya cevap olarak temel gıda maddelerinin ti-caretine kısıtlama getirmiştir.

• Hindistandan’da gerçekleşen, OperationFlood’un (süt opreasyonu) başarılarına karşıbir tehdit olarak görülen, çok taraflı ticari an-laşmalarının yapıldığı Uruguay görüşmeleri(1986-1994) sırasında serbestleşme komitesi-nin vardığı mutabakat bir parçası olarak süttozuna %0 ithalat tarifesi uygulanması kararıneticesinde 1999 ve 2000 yılları arasında Hin-distan süt piyasası Avrupa menşeli yağsız süttozu ithalatı taşkını tecrübesini yaşamıştır.Hindistanlı süt üreticileri sübvanse edilmiş Av-rupa Birliği menşeli süt tozu ile mücadele ede-meyeceğinden yakınmış ve bunun ardındanHindistan hükümeti sıfır gümrük vergisi ko-nusunda tekrar masaya oturmuş ve 2000 yı-lında süt tozuna gümrük tarifesi kotasınıyürürlüğe koymuştur.

• Nijerya Pirinç Üreticileri Birliği’nin pirincin ta-mamen yasaklanması ve de Sektör PaydaşlarıForumunun gümrük tarifesinin düşürülme-mesi yönündeki taleplerinin ardından Nijerya


42


hükümeti yerel üretimi destekleme ve ülkedeüretilen unların içinde tatlı patates bulundurul-masını sağlamak amacıyla Kasım 2011 tari-hinde pirinç ithalatını yasaklamak konusundaplanlamalarda bulunduğunun işaretlerini ver-miştir. İthalatlar, gümrük sınır kapılarında velimanlarda kaçakçılığın azaltılması amacıylayasaklanmıştır. Nijerya hükümeti yerel üretimihareketlendirmek adına 2015 yılı itibarıyla pi-rinç ithalatını tamamen yasaklanması uygula-masına sadık kalacağı konusunda kararlılığınıdevam ettirmektedir. Amerika Birleşik Devlet-leri Tarım Bakanlığı, Yabancı Tarım Ofisininhazırlamış olduğu raporda eğer bu plan deği-şikliği uygulanacak olursa senelerdir kademeliolarak gerçekleşen ticaret serbestisinin belirginbir şekilde geri evrilmesi anlamına geleceği be-lirtilmiştir.

• “Yetiştirdiğini ye, yediğini yetiştir” sloganıyla yü-rütülen ulusal kampanyayla Jamaika hükü-meti artan ithalat faturasına tepkisinigöstermiştir. Bu harcamaların üçte birini kı-zartmalık patates oluşturmaktadır. Tarım veBalıkçılık Bakanı Roger Clark “ Burada yap-mak istediğimiz, ithal edilen bu ürünlerin so-rumluluğunu çiftçilere yüklemek, böylecebunları yiyerek şişmanlamak yerine bu du-rumu kendi lehlerine çevirebilirler.” demiştir.Aynı zamanda bakanlığın kızartma için uygunİrlanda patates çeşitlerini ve de yemeklik pata-tes pazarı için uygun patatesleri bulmak içindeney yaptıklarını da eklemiştir. Buradaki ana

Uwe Hoering

43


fikir sadece ithalatı engellemek değil aynı za-manda yerel üretimi ve üretkenliği artırmak vetarımsal işleme alışmaktır.

• 2004 yılında gelişim örgütü ACDIC’in Avrupalıhükümet dışı kuruluşlarla işbirliği yaparak yü-rüttüğü başarılı kampanyayla Kamerun hükü-metini daha önce hiç uygulanmamış bir şeyiyaparak tavuk ithalatını 5000 tonla sınırlandır-maya zorlamıştır. Hükümetin gümrük yüküm-lülükleri ve vergilerini artırması ve beraberindeithalat lisanslarını iptal etmesi yerel tavuk üre-timini tekrar canlandırmıştır.

Diğer yandan 2010 yılında Rusya, Arjantin veÇin ve bazı Afrika devletleri kendi yerel üretim-lerini korumak, kaynak ve fiyatları sabitlemekamacıyla ihracat kısıtlamalarına gitmişlerdir.Fakat bu durum, çiftçilere ve tüccarlara zarar ve-rebileceği ayrıca aracıların bazı ürünleri dünyamarketlerinde fiyatların artması beklentisiyle pi-yasaya sürmeyerek “stokçuluk” yapmaları gibiolumsuz sonuçlar doğurabileceği için yoğun eleş-tirilere maruz kalmıştır. Buna rağmen bazı özelkoşullar sağlanırsa bu durum özellikle ekono-mik bakımdan güçsüz olan gıda ithalatçısı ülke-lerin gıda güvencesinin korunmasına aracıolabilir.

Tabii ki ne ithalat ne de ihracat kısıtlamalarıtek başına ne bir sihirli değnek ne de bir çıkışyoludur. Rekabete karşı koruma altında olmakrehavete, çağın gerisinde kalmaya ve üretkenliğindüşmesine neden olabilir. Bunun da ötesinde ka-


44


çakçılığa, karaborsaya, spekülasyon güdüsüyleyapılan stokçuluğa, güçlü ve zengin olan çiftçilerikoruyarak yerel tekeller oluşması gibi istenme-yen sonuçlar yaratabilir. Aynı şekilde, kısa vadeliihracat kısıtlamaları yerine, ihracat için yapılanüretimi yerel pazar için yapılan üretime çevirmeksürdürebilir bir kendi kendine yetebilirlik yarat-mak açısından çok daha faydalı olacaktır. Bütünbunlar göstermektedir ki küçük ölçekli üreticilertarafından gerçekleştirilen yerel üretimin DünyaBankasının popüler sloganın da olduğu gibi“akıllıca” olmalıdır. Fakat her şeyin ötesinde it-halat kısıtlamalarını yerel üretim ve gıda güven-cesi yararına kullanmak için küçük ölçekliçiftçilerin gıda üretimlerinin geliştirilmesi sa-mimi bir şekilde desteklenmelidir.

Başarı Hikayeleri

Senegal Soğanları:Bundan sadece on sene önce, Senegal piyasa-

sında çoğunluğu Hollanda’dan gelen Avrupa kö-kenli soğanlar marketleri doldurup taşırmaktaidi. Her zaman ucuz olmamasına rağmen, dahakaliteli olduğu için kentli tüketici arasında ol-dukça popülerdi. 1990’ların sonuna kadar hü-kümet kota limitleri ile ithalatı dengede tutsa dabu kota limitleri uluslararası ticaret anlaşmala-rının sonucu olarak kaldırılmıştır.

Çiftçi örgütleri soğan ithalatına karşı savunmaamacıyla harekete geçmiştir. Buna karşılık hü-kümet başlangıçta üç ay olmak üzere geçici birithalat yasağı getirmiştir. Hemen akabinde bu

Uwe Hoering

45


süre altı aya çıkarılmıştır. Asgari bir fiyat belir-lenmiş, bu da yerel üreticiye az da olsa bir gü-vence sağlamıştır. Ülkedeki çiftçi örgütleri,ithalatçılar, iş insanları bir araya gelerek bu ko-nuda fikir birliği sağlamışlardır. Senegal ÇiftçiÖrgütleri Federasyonu’ndan (FONGS) HassanDiouf bunu, “Şeffaf bir şekilde gerçekleşen bu di-yaloğa herkes katıldı” şeklinde açıklamıştır.

Önerilen bu fırsatı birçok çiftçi kullanmış veo zamandan beri yerel üretim dört misli artmış-tır. Bütün bu ticari engeller, sadece üretim hac-mini değil aynı zamanda kaliteyi de arttırmıştır.Bugün Senegal’de yetişen soğanları ithal soğan-lardan güçlükle ayırt edilebilirken Yerel Çiftçi Ör-gütleri Başkanı, başkent Dakar’ın 100 kmkuzeyinin önemli bir soğan ticareti merkezi ha-line geldiğini gururla dile getirmiştir.

Kenya’da Süttozu: Kenya’nın yıllık süt ürünleri pazarının %70’ni

sayıları 625.000’i bulan küçük üretici oluştur-maktadır. 1990’larda süt ürünleri pazarının ser-bestleşmesinden sonra Kenya süt ve süt tozu gibiürünlerde yerel ve ulusal üretimi oldukça düşü-ren ve çiftçilerin geçim kaynaklarını olumsuzyönde etkileyen büyük ithalat dalgalanmaları ya-şamıştır. Hükümet bu durumdan endişelenençiftçilerin feryadına kulak vermiş ve 2002 yılınınbaşında süt ürünlerine uygulanan gümrük vergi-sini %35’den %60’a çıkarmıştır. Bu Kenya’nınherhangi bir pazar bozulması durumunda ithalattarifelerini yükseltmesine izin veren Dünya Tica-


46


ret Örgütü yükümlülükleri ile de uyumludur.Bunun en önemli sonucu 2002 yılı ve sonrasındasüt tozu ithalatında gerçekleşen düşüştür. Budurum beraberinde, Kenya’lı süt üreticilerini ser-best pazardaki fiyat dalgalanmalarından koruyanve güvenilir bir satış noktası olan devlet kontro-lündeki süt ürünleri üretim ve pazarlama şirketiKenya Cooperatives Creameries Limited (KCC)şirketinin yeniden canlanmasını getirmiştir.

Gine’de patates:1990lara kadar Gine halkı Hollanda’dan ithal

edilmiş patates tüketiyordu. Hükümetin 1992 yı-lında tarım sektöründen geri çekilmesindensonra kurulmuş olan Fouta Djalon Üreticiler Fe-derasyonu (FPFD), hükümetten 5 ay süreyle pa-tates ithalatını yasaklamasını istemiştir. Bu süreiçerisinde yerli patates piyasaya sürülebilecekti.Hükümet ilk başta bunu Uluslararası Para Fonu(IMF) ile üzerinde anlaşılan önlem ve uyumlulukpaketine ters düştüğü için ret etmiştir. Fakat ıs-rarla devam eden bu baskı sonucu bu önerikabul görmüştür. Devam eden yıllarda ise FPFD,kaliteli sertifikalı tohum ve gübre sağlanmasımevsimlik krediler, üreticilere eğitim ve destekverilmesi, su idaresinin gelişimi ve depolama alt-yapısı, ulaşım kolaylığı gibi patates üretiminingelişiminde faydalı olacak konularda destekleyicirol oynamıştır. Günümüzde ise Gine patates ih-racatçısı bir ülke konumundadır.

Uwe Hoering

47


Genel TabloBu tarz kısıtlamalar, küresel ticaret rejiminde

yapılacak ve karşılığında mevcut gıda üreticisi ül-kelerin mevcut üretim sistemlerinde değişimtalep edecek bütünsel ve kapsayıcı bir reformlaişe yarayabilir. Örneğin, Avrupa’nın özellikle hay-van yemi konusundaki dışa bağımlılığı, üretimönceliklerini peşin para ile satılan ihracat ürün-lerine veren tedarikçi ülkelerin yerel pazarla-rında gıda sıkıntısı oluşturmaktır. Bunun yanısıra, büyük ölçekli endüstri üretiminin çevreyeverdiği zarar ve su, orman gibi doğal kaynaklarüzerinde yaratmış olduğu olumsuz etkiden bah-setmeye gerek bile yoktur.

Latin Amerika’da gerçekleşen alternatif ticaretpolitikaları tartışmalarında ticaret ve yatırımınekonomik bağımsızlığa, sosyal refaha ve her tür-den eşitsizliği azaltmaya teşvik etmesi gerektiğisavunulmaktadır. Gıda güvencesini garanti altınaalmak için ülkeler yalnızca temel ürünlerini be-lirli veya önceden belirlenmiş şartlarda korumahakkını değil, aynı zamanda o ürünleri ticaretanlaşmalarının da tamamen dışında tutma hak-kına sahip olmalıdırlar. Bu reform ve alternatifyaklaşımlar bu kitabın kapsamı dışında olma-sına rağmen yaşanan gıda krizleri sonucu yeni-den gündeme gelen iki bakış açısındanbahsedilmelidir.

Gıda krizlerinin bir sonucu olarak tüm dün-yada gıdaya yapılan yatırımlar her geçen gün art-maktadır. Bunun sonucu olarak üretim miktarıartışı kaçınılmaz olacaktır. Gıda ve Tarım Örgütü


48


2013 yılı itibarıyla buğday, iri taneli hububat vemısır üretiminde rekor veya rekora yakın sevi-yede bir rakam beklemektedir. Büyük ölçekli ta-rımsal faaliyetlerde kullanılmak üzere DoğuAvrupa ve Orta Asya’da geniş arazi parçaları şir-ketler tarafından alınmaktadır, bu da dünya gıdapazarı için daha fazla tedarik anlamına gelmek-tedir. ABD Tarım Bakanlığı’nın tahminlerine göre

Uwe Hoering

49

Gıda EgemenliğiVia Campesina’dan Henry Saraghi ve Mary LouMalig, tarımın Asya’da hala önemli bir rolü ol-duğu için alternatif yaklaşımlarda en temelnoktaya gıda egemenliğini yerleştiriyorlar. Gıdaegemenliğini, “insanların ve ülkelerin, üçüncüdünya ülkelerinin yüz yüze geldiği indirimlerolmaksızın tarım ve gıda politikalarını belir-leme hakkı olarak tanımlıyorlar”. Ayrıca buhaklar, öncelikle yerel tarım üretiminin o böl-gedeki insanları doyurması, bireylerin toprağa,suya, tohuma ve krediye erişimi, tarım ve gıdaithalatından kaynaklanan düşük fiyatların veucuz ithalat ürünleri üzerine vergilerin koyul-masını, ülkelerin kendi tarımsal sistemlerinikoruma hakkını içeriyor. Saraghi ve Malig, it-halatın düzenlenmesi ve yerel üretim teşvikle-rinin korumacı olduğu iddialarını reddediyor.Gıda egemenliği, “ticarete karşı değil fakat ih-racata öncelik vermeye karşı; bu tavır, gezege-nimizde çeşitliliği oluşturan diğer bölgelerdespesifik ürünleri satın alırken, insanlar içingıda güvenliğini garanti ediyor”.


2019 yılı itibarıyla Kazakistan, Ukrayna ve Rusya1990’lar buğday üretimi oranlarını ikiye katlaya-rak neredeyse sıfırdan dünya buğday ithalatının1/3 lük kısmını üretecek hale geleceklerdir. Buçıkış yüksek fiyatlarla ve yatırım şirketlerininspekülasyonlarıyla körüklenmektedir.

Bahsi geçen artan üretimin bir kısmının en-düstrileşmiş ülkelerde biyoyakıt ve hayvan besin-lerine yönlendirilmiş olmasına rağmen gelişmekteolan ülkeler için yalnızca gıda değil süt ürünlerive et pazarlarını da genişletmeleri yönünde zorla-yıcı bir unsur olabilir. Avrupa Birliği’nin tüm gıdaihracatının ¼ ünü süt ve et ürünleri oluşturmak-tadır. Ve bu ürünlerin büyük kısmı gelişmekteolan ülke pazarlarında boy göstermektedir. Afri-kalı tüketiciler ve köylü hareketleri ithalat bağım-lılığı ve gıda sistemlerini özgürleştirme savaşıverirken, Avrupa tarım politikası ise gıda ve tarımendüstrisinin de desteğiyle tamamen dünya paza-rına yönelme hedefi ile Avrupa Komisyonu’nabaskı yapmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerin pa-zarlarını iki taraflı serbest ticaret anlaşmaları ileaçık tutmaya devam etmek ise Ortak Tarım Poli-tikasını gerçekleştirmek hedefinde olan AvrupaKomisyonun ana hedeflerinden biri olmayadevam etmektedir.

Bütün bunların yanı sıra bağışçılar ve uluslar-arası kalkınma ajansları hükümetlere gıda ithalive hatta ihracatında uygulanan ticari engellerinazaltılması konusunda baskılarını arttırmakta-dırlar. Onlara göre ticareti saptıran sübvansiyon-ları ve ithalat kısıtlamalarını da kapsayan yerel


50


desteğin tamamen ortadan kaldırılması ve yenipazarlar açabilmek için liberalleşmenin güçlen-dirilmesi gerekmektedir. Ticaret odaklı araçlartarafından işleyişi kısmen düzenlenmiş liberalbir dünya pazarı ideolojisinin üretimi ve üretken-liliği artırmak, bunun yanında dünya pazarın-daki mevcut ihtiyaç fazlasını ve ithalat bağımlısıülkelerden gelen talepleri dengelemek için en iyiyol olduğu fikri geçmişte olduğu gibi günümüzdede geçerliliğini korumaktadır.

Yeni ve sonradan ilave edilmiş bir diğer canalıcı nokta ise bölgesel pazarların serbestleştiril-mesidir. Yakın zamanda yayınlanan Dünya Ban-kası raporuna göre Afrikalı çiftçiler eğer kendikıtalarını doyurabilecek miktarda tarımsal gıda

Uwe Hoering

51

“İki taraflı yaklaşım Avrupalı yiyecek içecekürünleri için yeni pazarlar açarak daha da bü-yümelerini sağlamak ve Avrupalı kilit ticariortaklarıyla ilişkilerini geliştirme gibi fırsat-lardan yararlanma imkanı sunma konusundaönemli bir araçtır. Bu ikili anlaşmaların uygu-lanması kolaydır ve çok taraflı çözüm pake-tinde belirtilmemiş problemlere de hitapedebilir. Özellikle, Avrupalı tarımsal gıda fir-malarının Avrupa Birliği dışı pazarlarda akti-vitelerini genişletmeye çabalarken karşılarınaçıkan mevcut ticari engelleri en aza indirge-mek hala önemini korumaktadır.”

Tarımsal Gıda Rekabeti Yüksek Kurulu


yetiştirir ve kendi aralarındaki sınır ötesi gıda ti-careti kısıtlamalarını kaldırırlarsa meydana gele-bilecek gıda krizlerini de engelleme potansiyelineulaşabilirler. Aynı zamanda bu rapor, Afrikalı li-derleri ticaretlerini geliştirmelerine ve böylece gı-danın verimli alanlardan gıda sıkıntısı çekenbölgelere daha serbest dolaşmasını sağlamayateşvik etmektedir. Elbette ki bu durum kendi ulu-sal gıda güvenceleri hakkında endişelenerek 2010yılında darı ve sorgumun ithal edilmesinin yasak-lama yoluna giden Tanzanya, Malavi ve Bolivyagibi ülkelerin gıda politikalarını sınırlandıracaktır.Bunun yanında gümrük vergisi gelirlerine yüksekderecede bağımlı olan birçok devlet bütçesi de budurumdan olumsuz etkilenecektir.

“Akılcı” koruma stratejisinin aksine bu tarz pi-yasa odaklı ticaretin yönlendirdiği bir yaklaşımlapazara daha rahat bir erişim sağlamanın üretimiteşvik edeceğini ve bunun da gıda krizine çözümolacağı düşüncesi şu anki krizde büyük rolü olanticaretin serbestleşmesi reçetesiyle tamamenaynı şeydir. Bu yaklaşım daha çok tüccarlara veyüksek oranda arz fazlası üretim yapabilecekzengin çiftçilere fayda sağlayacak ve kaynak fa-kiri küçük ölçekli çiftçileri daha da tecrit edecek-tir.

ÖZET VE SONUÇLAR

Yerel gıda üretim sistemlerinin sürdürebilirli-ğinin ve mevcut gıda güvencesinin tehdit altındaolması gıda ithalatı bağımlılığının ivedilikle tek-


52


rar gözden geçirilmesi ihtiyacını doğurmuştur.Bu kitap bunu başarmaya giden yollardan ikisiniele almıştır. Bunlardan ilki, yerel üretimin artı-rılması yoluyla gıda konusunda kendine yeterli-liğin geliştirilmesidir. Bunu yaparken özellikleküçük ölçekli çiftliklerin potansiyelleri üzerineodaklanılması gerekliliği tartışılmaktadır çünkübu durum yalnızca gıda tedariğini artırmaklakalmayacak aynı zamanda istihdamı, kırsal ke-simin gelişimini ve çevre korumasını da berabe-rinde getirecektir.

İkinci yaklaşım ise uluslararası ticaret rejimi-nin değiştirilmesi ile alakalıdır. Böylece, çiftçi ai-leler tarafından yapılacak yerel üretimin gelişmesiiçin daha fazla serbest alan yaratılacaktır. Ticare-tin serbestleştirilmesini daha da ileriye götürmek-tense devletler ticari çıkarlarını bir kenara bırakıpgıda üretimine öncelik tanımalıdırlar.

Yerel Üretime DestekGelişmekte olan ülkelerin tarımda ilerlemeleri

için tavsiye, plan ve girişim üretme konusundasıkıntı yoktur. Bu yönde geliştirilmiş stratejileringıda güvencesinin sağlanması açısından önceliğivardır.

İthalat sıkıntısını azaltma ve gıda güvencesiniarttırma hedefli tarım politikaları,

• birçok ülkede yalnızca gıda güvencesizliği ya-şayan insanlar için gıda devamlılığı sağlamaklakalmayan aynı zamanda yerel gıda kaynağınıntemelini oluşturan küçük ölçekli tarım,

Uwe Hoering

53


• yerel tarımsal gıda imalatına kaynak olabilecekyem ve biyoyakıt üretiminin tehdidi altındaolan yerel gıdaları da kapsayan gıda üretimi,

• çiftçileri yerel pazarlarla kaynaştıracak köy yol-ları, elverişli sebze meyve halleri, ulaşım im-kanları gibi altyapı hizmetlerinin geliştirilmesi,

• tarım politikalarının çiftçilerin potansiyelleri veihtiyaçları doğrultusunda şekillendirilmesi içingerekli olan çiftçi örgütlerinin katılımlarınıngüçlendirilmesi odaklı olmalıdır.

Küçük ölçekli tarım potansiyelini en iyi şe-kilde değerlendirmenin temel önkoşulu, tarımsalsanayi ve pazar spekülasyonları tarafından tehditedilmekte olan mevcut çiftliklerin tahliye edilmeya da yerlerinden sürülme tehlikelerine karşı ko-rumak ve yeniden pay etme yoluyla bu çiftçilerinekstra arazilere erişimlerini sağlamaktır.

Özet olarak; hükümetler, çok uluslu kalkınmaenstitüleri ve bağışçılar büyük yatırımcıları ve it-halat pazarlarını göz ardı ederek yerel pazarlarıve çiftçileri temel alan daha içe dönük bir stratejiizleyerek mevcut politikalarını tersine çevirmeli-dirler.

Ticaret Akışına Karşı Bağımsızlığın Geri Kazanılması

Ticari menfaatleri bir kenara bırakarak bes-lenme hakkına öncelik veren, aynı zamanda dev-letlere gıda güvencesi ve kırsal tarımın gelişiminedestek olmalarını sağlayacak ticareti denetlemeyetkisini kapsayan küresel tarım politikalarına


54


ihtiyaç vardır. Hükümetleri ticaretin olumsuz et-kilerine ve fiyat dalgalanmalarına karşı koyabi-lecekleri esneklikle donatacak araçlargüçlendirilmeli ve bunlara eklenecek yeni meka-nizmalar tartışılmalıdır.

• Hükümetler ikili ya da çok taraflı ticari anlaş-malardaki güvenlik tedbirlerini uygulamayakoyma ve bunları “akılcı” bir şekilde tüzükleş-tirme konusunda desteklenmelidirler.

• Ekonomik ortaklık anlaşmalarında (EPA) bu-lunan mevcut durumun korunması hükmügibi hükümetlerin ellerini kollarını bağlayanterimler anlaşmalardan çıkarılmalıdır.

• Yabancı yatırımcıların yerel marketlere girişiniteşvik eden hali hazırda devam etmekte olanikili ticari ve yatırım anlaşmalarında şimdiliktarım ve gıda sektörü hariç tutulmalıdır.

• Dünya Ticaret Örgütü’nün düzenlediği DohaTuru müzakereleri sırasında gelişmiş devletlertarafından ortaya atılmış ve tarım anlaşmala-rında koruma sağlayacak olan Özel GüvenlikMekanizmaları (SSM) önerileri gelecekteki çoktaraflı anlaşmalarının nasıl şekillenebileceğikonusunda çıkış noktası olabilir.

AVRUPA BİRLİĞİ’NİN YÜKÜMLÜLÜĞÜ

Dışa bağımlı ülkelerin başarması gereken asılmesele, kırsal kesimin gelirini artıracak, tekraryerelleştirilmiş ve uluslararası marketlere dahaaz bağımlı bir gıda sistemine geçişi sağlayabil-

Uwe Hoering

55


mektir. De Schutter, Avrupa Birliği’nin bu geçişsürecini kolaylaştırma sorumluluğu olduğunubelirterek, “Bu dışa bağımlı olan ülkelerin kendibesinlerini tüketmeye teşvik edilmesi ile kade-meli olarak bağımsızlaştırılması anlamına gel-mektedir” şeklinde beyanda bulunmuştur.Avrupa Birliği’nin bu geçişe etkin bir şekilde kat-kıda bulunabilmesi için kendi gıda ve tarım po-litikalarında temel bir değişime gitmesigerekmektedir. Avrupa Birliği gıda sanayisininuluslararası arenadaki rekabet gücünü en üst se-viyeye çıkarma hedefinin, içte ve dışta gıda ba-ğımsızlığına duyulan güçlü bir bağlılıkla yerdeğiştirmesi gerekmektedir. Avrupa Birliği’ninkendi dışa bağımlılığını azaltmak ve aşırı üreti-mini engellemek gelişmekte olan ülkelere kendibesin sistemlerini güçlendirmeleri için gerekliolan alanı yaratacaktır. Bu tarz bir yöneliş Av-rupa tarım sektöründe geniş çaplı birkaç deği-şiklik ihtiyacını da beraberinde getirmektedir.Aşırı üretimin engellenmesi, ihracat dampinginisona erdirmek, gelişmekte olan ülkelerin kendi-lerini ithalat akınlarına karşı korumalarına izinvermek ve gıda alanında kendilerine yetebilirhale gelmelerine destek olmak bunların başındagelmektedir.


56


DİPNOTLAR

1. FAO Food and Agriculture Organization2. North American Free Trade Agreement3. National Food Security Bill4.Deccan Development Society5.Public Distribution System6. Consumer Supported Agriculture7. Food Policy Research Institute8. Special Agricultural Safeguards

57




KAYNAKLAR

1. http://www.globalresearch.ca/financial-speculatorsreap-pro-fits-from-global-hunger/8794

2 OECD-FAO Agricultural Outlook 2012-2012.OECD/FAO2012. http://www.oecd.org/site/oecd-faoagriculturaloutlook/

3. Initiative on Soaring Food Prices. Country responses to thefood security crisis. FAO 2009. http://www.fao.org/filead-min/user_upload/ISFP/pdf_for_site_Country_Response_to_the_Food_Security.pdf

4. Ibid.; see also Ramesh Sharma, Food Export Restrictions:Review of the 2007-2010 Experience and Considerationsfor Disciplining Restrictive measures. May 2011 (FAO Com-modity and Trade Policy Research Working Paper No. 32)

5. GRAIN, Seized! The 2008 landgrab for food and financial se-curity. October 2008

6. The World Bank, Growing Africa. Unlocking the Potential ofAgribusiness. Washington D.C. 2013. Weitere Literaturhin-weise siehe: http://www.globespotting. de/agrarkolonialis-mus_literatur.html

7. The Food for Peace Program, also known as „Public Law (PL)480”, was signed into law in July 1954.The purpose was to „lay the basis for a permanent expan-sion of our exports of agricultural products with lasting be-nefits to ourselves and peoples of other lands“(US-President Eisenhower). Following a famine in the In-dian State of Bengal, “food aid was conveniently used as apolitical weapon“ (Devinder Sharma, in: http://www.coun-tercurrents.org/ dsharma210910.htm)

8. Uwe Hoering, Agrar-Kolonialismus in Afrika. Hamburg 2007,75

9. Alberto Valdés; William Foster, Net-Food-Importing Develo-ping Countries. Who They Are, and Policy Options for Glo-bal Price Volatility. August 2012 (Issue Paper No. 43, ICTSDProgramme on Agricultural Trade and Sustainable Deve-lopment)

10. Olivier De Schutter, The Common Agricultural Policy To-wards 2020: The role of the European Union in supportingthe realisation of the right to food. Comments and Recom-mendations by the United Nations Special Rapporteur onthe right to food. 17 June 2011, 1

11. Jean-Christophe Bureau, et al., The Subsidy Habit. In:

58


IFPRI 2012 Global Food Policy Report, Chapter6. Washington, D.C. 2013. http://www.ifpri.org/ sites/defa-ult/files/publications/gfpr2012_ch06.pdf

12. How the Common Agricultural Policy (CAP) promotes ex-port orientation and the impacts on importing countries,see:: Thomas Fritz, Globalising Hunger. Food Security andthe EU’s Common Agricultural Policy (CAP). November2011

13. FAO, World agriculture towards 2030/2050. Interim report.Rome 2006, 32

14. FAO Crop Prospects and Food Situation. No. 4, December2012, 12

15. FAO, Food Outlook, June 2011, 10916. Diane Elson, Nilufer Cagatay, The Social Content of Mac-

roeconomic Policies. In: World Development,Vol. 28, No. 7, 1347-1365

17. Price Volatility in Food and Agricultural Markets: PolicyResponses. Policy Report including contributions by FAO,IFAD, IMF, OECD, UNCTAD, WFP, the World Bank, the WTO,IFPRI and the UN HLTF. June 2, 2011, 24

18. Olivier De Schutter, The World Trade Organization and thePost-Global Food Crisis Agenda. PuttingFood Security First in the International Trade System. Brie-fing Note 04, November 2011, 17

19. The World Bank, Agricultural Growth for the Poor: Agendafor Development. Washington D.C. 2005; Uwe Hoering, DieMDGs und die Wiederentdeckung der Landwirtschaft, in:Peripherie, 2/2007, 328-337. http://www.globespotting.de/fileadmin/user_upload/globe-spotting/ agriculture/Welt-bank_Agrarpolitik.pdf

20. Agritrade, Rice sector trends and trade policy measures inWest Africa. 12 August 2012

21. Ibid.22. Comprehensive African Agriculture Development Prog-

ramme, initiated in 2003 by the African Union23. North American Free Trade Agreement between Mexico, the

United States and Canada, which came into force on Janu-ary 1, 1994. For the impact on Mexico, see: Anne Vigna,Nafta Will Change A Country’s Landscape. In: Le MondeDiplomatique, April 08, 2008. http://www.zcommunicati-ons.org/ nafta-will-change-a-countrys-landscape-by-anne-vigna

59


24. Antonio Turrent Fernándes, u.a., Achieving Mexico’s MaizePotential. GDAE Working Paper No. 12-03.October 2012. www.ase.tufts.edu/gdae/Pubs/ wp/12-03Tur-rentMexMaize.pdf

25. See the „Land Matrix“ at http://landportal.info/ landmatrix26. www.farmlandgrab.org27. See Voluntary Guidelines on the Responsible Governance

of Tenure on Land, Fisheries and Forests in the Context ofNational Food Security. FAO 2012

28. Smallholder-led Sustainable Agriculture. An ActionAid In-ternational Briefing. June 2011. http://www.actionaid.org/sites/files/actionaid/policy_briefing-_smallholder-led_sustainable_agriculture. Pdf

29. see IAASTD: http://www.agassessment.org. J. Pretty, R.Hine, Reducing Food Poverty with Sustainable Agriculture:A Summary of New Evidence. Sussex 2001.

30. Koffigan E. Adigbli, Bientôt un pain composé de la farinedes céréales locales. IPS, July 18, 2008

31. SPORE Bulletin of the CTA no. 09 (1987), The secret ofbread making. http://collections. infocollections.org/ukedu/en/d/Jcta09e/1.1.html

32. Christina Lionnet, Pour la ‘décolonisation’ du pain! JeuneAfrique, March 25, 2010

33. ACDIC et al., Zéro produit alimentaire importé au comice.Livre blanc, 2010

34. Christina Lionnet, Pour la ‚décolonisation’ du pain! JeuneAfrique, March 25, 2010

35. Akinwumi Adesina, Minister of Agriculture and Rural De-velopment, in: Nigeria Farmers to Earn $2bnfrom Rice Production, Article from August 22, 2012.www.thisdaylive.com/articles/nigeria-farmers-toearn-2bn-from-rice-production/122942/

36. Cited in: USDA Foreign Agricultural Service, GAIN Report:GON Plans to Introduce Import Restrictions.11/23/2011

37. Frédéric Janssens, If we cannot sell our milk we are finis-hed! July 13, 2007. www.abcburkina.net

38. www.abcburkina.net39. Frédéric Janssens; Die Milch macht’s: Kleinbäuerliche

Milchproduktion in Burkina Faso und die Auswirkungeninstabiler Weltmarktpreise. September 2012 (Misereor)

40. Millet Network of India. Open letter, November 18, 2011

60


41.http://www.standardmedia.co.ke/?articleID=2000029615&pageNo=1

42. GIZ, Growing Business with Smallholders. A Guide to inclu-sive Agribusiness. Eschborn 2012; SonjaVermeulen; Lorenzo Cotula, Making the Most of AgriculturalInvestment: A Survey of Business Models that Provide Oppor-tunities for Smallholders. 2010 (FAO and IIED)

43. Agroecology and the Right to Food. Report presented at the16th Session oft he United Nations Human Rights Council(A/HRC/16/49), March 8, 2011

44. http://www.ddsindia.com/www/default.asp. See: Uwe Hoe-ring, Fruits of Diversity. Global Justice and TraditionalKnowledge. September 2002. http:// www.globe-spotting.de/fileadmin/user_upload/ globe-spotting/english/Fruits_of_diversity.pdf

45. ‘Zero hunger’ is a government programme to guarantee theright to food, buying food from smallscalefarms for distribution to poorer families or schools.

46. Bill Vorley, iied, at a workshop on “Inclusive Business Mo-dels”, organized by the Ministry for Development and Eco-nomic Cooperation, BMZ, on 7 October 2011 in Bonn

47. Jos Bijman, Contract farming in developing countries: anoverview. May 2008 (Wageningen University, Department ofBusiness Administration); Carlos Oya, Contract Farming inSub-Saharan Africa: A Survey of Approaches, Debates andIssues. In: Journal of Agrarian Change, Vol. 12 No. 1, Ja-nuary 2012, 1-33

48. Kenda Cunningham, Rural and Urban Linkages – OperationFlood’s Role in India’s Dairy Development. IFPRI. Discus-sion Paper 00924. November 2009

49. Cited by Kenda Cunningham50. Oxfam, Oxfam International Concerns with Initialled ‘Inte-

rim EPA’ texts, December 7, 200751. Because of the weakness of the protective clauses in the Ag-

reement on Agriculture, many developingcountries have backed the creation of a Special SafeguardMechanism (SSM), which could be used only by developingcountries.http://aprodev.eu/files/Trade/aprodev%20brief%20 on%20import%20surges%20251109%20draft.pdf. Be-cause the Doha-Round got stuck mainly because of the re-sistance by industrialised countries to concede substantialsafeguards for agricultural in developing countries, there is

61


no progress on these demands.52. Anne Vigna, Nafta Will Change A Country’s Landscape. In:

Le Monde Diplomatique, April 08, 2008. http://www.zcom-munications.org/nafta-willchange-a-countrys-landscape-by-anne-vigna

53. KG Aning, The Structure and Importance of Commercialand Village Based Poultry in Ghana. Food and AgricultureOrganisation of the United Nations. Final Review Report.Accra, August 2006

54. Ekow Quandzie, Ghana’s poultry industry in crisis – Natio-nal Best Farmer. Ghana Business News, August 3, 2011

55. De Schutter, 1456. UN rapporteur and WTO delegates debate the right to food.

WTO news item July 2, 2009(www.wto.org/english/news_e/news09_e/ag_02jul09_e.htm).See also: De Schutter, Briefing Note 04, November 2011

57. Olivier De Schutter, The World Trade Organization and thePost-Global Food Crisis Agenda. Putting Food Security Firstin the International Trade System. Briefing Note 04, Novem-ber 2011, 14

58. Price Volatility in Food and Agricultural Markets: PolicyResponses. Policy Report including contributions by FAO,IFAD, IMF, OECD, UNCTAD, WFP, the World Bank, the WTO,IFPRI and the UN HLTF. June 2, 2011, 24

59. FAO, Country responses to the food security crisis: Natureand preliminary implications of the policies pursued. Rome2009; Ramesh Sharma, Food Export Restrictions: Reviewof the 2007-2010 Experience and Considerations for Dis-ciplining Restrictive Measures. May 2011 (FAO) 60 Undera tariff rate quota, a set quantity of imports is allowed at alower rate, while every imports beyond that quota will besubject to much higher tariffs.

61. K.G.Karmakar; G.D. Banerjee, Opportunities and Challen-ges in the Indian Dairy Industry. Technical Digest, Issue 9,2006, 24-27

62. http://www.thenigerianvoice.com/ nvnews/52088/1/before-we-ban-rice-imports.html

63. USDA Foreign Agricultural Service, GON Plans to IntroduceImport Restrictions. GAIN Report 11/23/2011

64. Jamaica Gleaner Online, June 14, 2012; Meat Trade NewsDaily, July 18, 2012

65. EED, ACDIC, ICCO, APRODEV, No more chicken, please.

62


November 200766. Ramesh Sharma, Food Export Restrictions: Review of the

2007-2010 Experience and Considerations for DiscipliningRestrictive measures. May 2011 (FAO Commodity andTrade Policy Research Working Paper No. 32)

67. Uwe Hoering, Rütteln am Tabu. Importbeschränkungenkönnten die Ernährungssicherheit verbessern. In: ForumUmwelt & Entwicklung, Rundbrief 3/2012, 26-27

68. Ibid, 2669 Ibid.70. Rosemary Atieno, Karuti Kanyinga, The Politics of Policy

Reform in Kenya’s Dairy Sector. Future Agriculture, PolicyBrief 19, February 2008

71. Tom R. Wambua, Fred Miencha, An Analysis of the Impactof Import Surges on Rural Poverty in Kenya: The Case ofthe Dairy Sub-sector. Study for Action Aid InternationalKenya, June 2007

72. Tom R. Wambua; et al.73. Cécile Broutin, et al., Protection et soutiens à la production:

la combinaison gagnante pour la filière pomme de terre enGuinée 2009.http://www.sosfaim.be/pdf/actualite/Etude_Guinee_pomme-deterre_final.pdf. More such studies on the website of SOSFaim Belgique & SOS Faim Luxembourg: www.sosfaim.org

74. See: Alternative Trade Mandate Alliance (ATM), SouthernAlternatives to EU Trade Policy, July 2012

75. Henry Saraghi and Mary Lou Malig, Agriculture, trade, foodsovereignty and agroecology. In: Southern Alternatives toEU Trade Policy. July 2012

76. Ibid.77. In the US for example, the world’s largest producer, the

maize plantings are forecast to reach their highest levelsince 1936. FAO News Release 9 May 2013.http://www.fao.org/worldfoodsituation/wfshome/csdb/en/

78. USDA, Economic Research Service using USDA’s Produc-tion, Supply, and Demand database and the 2010 USDA Ag-ricultural Projections to 2019

79. Betting on World Agriculture. US private equity managerseye agricultural returns. 2012 (The Oakland Institute); Far-ming money. How European banks and private finance pro-fit from food speculation and land grabs. January 2012(Friends of the Earth); Hans H. Bass, Finanzmärkte als

63


Hungerverursacher? Studie für die Deutsche Welthunger-hilfe, 08.04.2011

80. Berit Thomsen, Exportschlager Hunger. Eine Bewertung derVorschläge für eine EU-Agrarreform aus entwicklungspoli-tischer Sicht. In: Der kritische Agrarbericht 2013, 76-79

81. Haidy Damm, Grenzenlos und billig. Die Strategien und Po-sitionen der europäischen Agrar- undErnährungsindustrie nach der Nahrungsmittelkrise2007/2008. Studie im Auftrag von OxfamDeutschland in Kooperation mit FIAN Deutschland, Dezem-ber 2009

82. High Level Group on the Competitiveness of the Agro-FoodIndustry. Report 17 March 2009 (European Commission,Enterprise and Industry DG, Food Industry Unit)

83. World Bank, Africa Can Help Feed Africa. Removing barri-ers to regional trade in food staples, October2012

84. Some observers feel, that the “current proposals for theSSM compare unfavourably to the terms of the SSG („Spe-cial Agricultural Safeguards“ in the WTO Agreement on Ag-riculture – UH) enjoyed by developed countries such as theEU and US, and would therefore do little to redress the im-balances of the Uruguay Round deal”. Consequently, theyshould be improved during further negotiations. See: Leftin the cold by the WTO. APRODEV Policy Brief on the Spe-cial Safeguard Mechanism in the WTO. Final Draft, Novem-ber 25, 2009, 26. http:// aprodev.eu/files/Trade/aprodev%20brief%20on%20import%20surges%20251109%20draft.pdf. 85 Olivier De Schutter, The Common Agricultural Po-licy Towards 2020. June 17, 2011, 1 86 See Fritz, Globali-sing hunger, 94-97; Olivier De Schutter, The CommonAgricultural Policy Towards 2020: The role of the EuropeanUnion in supporting the realisation of the right to food.Comments and Recommendations by the United NationsSpecial Rapporteur on the Right to Food. June 17, 2011

64




Diğer Kitaplarımızı İncelemek İçin Linke Tıklayınız https ... · Güney Asya’da %37...

Documents

Transcript of Diğer Kitaplarımızı İncelemek İçin Linke Tıklayınız https ... · Güney Asya’da %37...