@e1 Tebax - Çarşem 2018 E-mail: e-rojname@hotmail.com Hejmar: 69

rojname

40 leşker hatin kuştinNAVENDA Ragihandin û Çapemeniyê

ya HPG’ê têkildarî şer û pevçûnandaxuyaniyeke nivîskî weşand. Didaxuyaniya HPG’ê de hat gotin kuli Sêrt û Colemêrgê di çalakiyêngerîlayan de herî kêm 39 leşker ûkontrayek hat kuştin.

HPG’Ê da zanîn ku li girê Şehîd Fîkret êherêma Bînbîr a navçeya Geverê yaColemêrgê li dijî artêşa tirk ku amade-kariya operasyonê dikir çalakiyek pêkanîne û tenê di vê çalakiyê de 27 leş-ker hatin kuştin. Têkildarî çalakiyanagahiyên berfireh hatin dayîn... R.7

Girtiyên nexweşserbest berdinKOMELEYÊNMafên Mirovan (ÎHD) ên Amed,

Êlih, Wan, Dêrsim, Riha, Meletî, Stenbol,Îzmîr, Mêrsîn û Îskenderûnê di şexsê gir-tiyê nexweş Koçer Ozdal (65) de ji bo balêbikişînin ser rewşa girtiyên nexweş diheman saetan de daxuyanî dan û xwestinOzdal serbest were berdan... RÛPEL / 3

Tirkiye û PDK’ê li hemberî gelên Rojava û bakurê Sûriyeyê hevkariyên qirêj dikin. Piştî ku di navbeyna hikûmeta Sûriyeyê û Meclisa SûriyeyaDemokratîk (MSD) de hevdîtin pêk hatin, nûnerên MÎT’ê û PDK’ê çûn Şamê û xwestin ku Sûriye bi MSD’ê re hevdîtinan neke û bazarê kirin

HEYETA MÎT Û PDK’ÊDewleta tirk bi hevkariya hinek partiyên kurdan dijmi-nahiya li hemberî gelê kurd didomîne. Çend roj berê jibo çareseriya pirsgirêka Sûriyeyê, nûnerên MeclisaSûriyeya Demokratîk (MSD) û nûnerên hikûmetaSûriyeyê li Şamê hinek hevdîtin pêk anîn. Van hevdîti-nan dewleta tirk û PDK’ê aciz kir û ji bo ku hevdîtinanasteng bikin nûnerên Îstîxbarata Neteweyî ya Tirkiyeyê(MÎT) û PDK çûn Şamê û bi nûnerên hikûmetaSûriyeyê re hevdîtin pêk anî.

DESTVALA VEGERIYANLi gorî agahiyan heyet ji aliyê serokkomarê tirk Tayyîp Er-dogan ve hatiye şandin û serokê heyeta MÎT-PDK’êMehmûd Kelker e. Heyeta MÎT-PDK’ê teklîf kiriye ku gerSûriye hevdîtinên bi MSD’ê re bi dawî bike dê li Hewlêrêkonsolosiyê vekin û bi Tirkiyeyê re veşartî danûstandinanbikin. Hat gotin ku nûnerên hikûmeta Sûriyeyê ji heyetê reragihandiye ku ji bo çareseriya pirsgirêkên Sûriyeyê dê biMSD’ê re hevdîtinên xwe bidomînin. Di civîna MÎT-PDK’êû rejîma Sûriyeyê de tu encam derneketiye... RÛPEL - 3

MÎT-PDK çûn fesadiyê

Bi boneya fermana 3’yê Tebaxê ya Şen-galê dê li gelek deveran çalakî bên li-darxistin. Parêzer Cemîle Turhalli got kudê rêzeçalakiyan îro bidin destpêkirin ûheta hemû jinên dîlgirtî bên xilaskirintêkoşîn dê bidome...

Kurd 3’yê Tebaxêji bîr nakin

RÛPEL - 2

Li gelek bajarên Kurdistanê ji berpêşketina teknolojiyê çanda rêsandinêber bi tunebûnê ve diçe û kêm mirovmane ku vê çandê didomînin. Berevajiyêvê rewşê bi saya welatiyên ereb çandarêsandinê hê jî li Sêrtê didome...

Bi makîneyadarîn dirêse

RÛPEL - 6

SEROKKOMARÊ tirkî Tayyîp Er-doganî weçînayîşê 24ê Hezîranede netîceyêk bi zerrîya xo nê-girewt û cok ra seba tay bajaranvatêne ‘ez înan vera hissin a.’Nê bajaran ra yew zî Wan bî.AKP seba weçînayîşê herêmîbajarê Wanî de nika ra dest biamadekarîyan kerd... RÛPEL - 5

AKP çina kerd nêkerd weçînayîşê24ê Hezîrane de Wanî de netîceyêkpozîtîf nêgirewt û nika wazenoxerîteya Wanî bibedilno

Planê AKPyîyê sebaweçînayîşî

Navenda Ragihandin û Çape-meniyê ya YPG`ê der barêçalakiyên şervanên YPG û YPJ`êli Efrînê de daxuyaniyeke nivîskîweşand. YPG’ê da zanîn ku yekjê serçete, bi giştî 3 çeteyên tirkhatine kuştin û wiha got: “Di 28’êtîrmehê de hêzên me li navçeya

Şera bi ser baregeheke komaçete ya bi navê Sultan Murad degirt. Di encama pevçûnên sîng bisîng de 2 çete hatin kuştin,çeteyek jî hat birîndarkirin.Heman rojê li ser rêya Cindirêsêserçeteyekî Feylaq El Şamê bisûîqestê hat kuştin.”... R.3

Li hemberî çeteyan çalakî

Trûmp îcar jîdixwaze bi Îranêre hevdîtinan bike

Ev demek e dirêj e berdevkên DYA û Îranê bi daxuyaniyangefan li hev dixwin. Serokê DYA’yê Donald Trûmp piştîvan gefan ragihand ku dixwaze bi Îranê re hevdîtinekefermî pêk bîne. Trûmp diyar kir ku ger daxwaz bê kirin ewdikare bê şert bi rêveberiya Îranê re hevdîtinê bike.Trûmp got ku Îran di pêvajoyeke giran de derbas be gerhevdîtin pêk were dê kêrhatî be... RÛPEL - 4

OHAL bi fermî mayînde bû...NÛÇERÛPEL 3

Li Erdişê 35 kes hatin binçavkirin...NÛÇERÛPEL 3

Piştî ku Kongreya Star a kantonaHesekê di 25`ê tîrmehê de konfer-ansa xwe li dar xist, duh jî KongreyaStar a kantona Qamişloyê yekemînkonferansa xwe ya bi dirûşma ‘Biruhê Berxwedana Serdemê em êşoreşa jinan bikin şoreşa civakî’ liNavenda Çand û Hunerê ya Mi-hemed Şêxo pêk anî.350 delege ji endamên Kongreya

Star a kantona Qamişloyê tev li kon-ferasnê bûn. Konferans bi deqeyekerêzgirtinê dest pê kir. Piştre endamaKoordînasyona Kongreya Star DelalQamişlo axaftina destpêkê kir û dîwanabirêvebirina konferansê ji 5 kesan hatehilbijatin. Dûre raporên çalakiyên Kon-greya Star ên du salên borî hat xwendinû ji aliyê beşdaran ve hatin nirxandin.

Li gel serkeftinê rexne jî hebûnDi nîqaşan de hate gotin ku jinan

gavên mezin di van du salên dawîn deavêtine û xwe di hemû aliyên siyasî ûleşkerî de îspat kirin. Di nîqaşan dejinan rexneyên xwe li Kongre Star kirinku heta niha bi awayê tê xwestin jin liherêmên ku di van demên dawîn de ha-

tine rizgarkirin de nikaribûne xwe birêxistin bike. Jinan diyar kir ku divêKongre Star xwe bigihîne hemû jinênbakurê Sûriyeyê. Hêjayî gotinê ye evkonferansên ku tên lidarxistin diçarçoveya amadekariyên lidarxistinaduyemîn kongreya Kongreya Starê dene. QAMIŞLO

DirûnxaneyaWargeha Şehîd Rûstem Cudî(Mexmûr) 20 sal e di bin şert û mercên pen-aberiyê de xizmeta gelê wargehê dike.Dirûnxane di sala 1998’an de di bin banêWeqfa Jinên Mexmûr de hate vekirin, heyaroja îro xizmeta gelê wargehê dike û xebatênxwe bi awayekî serkeftî didomîne. Xe-batkara dirûnxaneyê Xurbet Îzer der barê karû xebatên dirûnxaneyê de axivî.Îzer da zanîn ku ew piranî kincên jin û

zarokan didirûn û diyar kir ku ew li gorîdemsalan cil û bergên jin û zarokan çêdikinû wiha dom kir: “Bihar û payizan zêdetirkinc têne çêkirin. Kincên biharê cuda, yênpayizê jî cuda têne amedekirin. Di werza bi-harê de cil û bergên wek şal, kirasên jinan ênbi modelên cuda ji ber germa havinê tênçêkirin. Bi hatina werza payizê re dawet ûşahî li wargehê çêdibin, jin û keçên ciwanpêwistiya bi cilên kurdî yên ciwanan çêdibe.Em jî li gorî derfetên xwe dibin alîkar.”

Dixwazin xebatên xwe mezintir bikinÎzer diyar kir ku kar û xebatên xwe bi

awayekî dildarî dikin û axaftina xwe wiha bidawî kir: “Hemû xebatkarên vir bi dildarîdixebitin û hewl didin ku xebatên dirûnx-aneyê hîn berfirehtir bikin.”MEXMÛR

1 Tebax 2018 Çarşem

JIN Ji bo jinan dewreyeke perwerdeyê hate vekirinTEBQA -Mala Jinan li Kampa Tiwehîniyê ya li Tebqayê dewre-yeke perwerdeyê ya dirûn û tetrîzê ji bo jinan vekir. 20 jintev li perwerdeya dirûnê bûne û hinek ji wan xwe fêrî qutki-rina caw, tetrîz û sererastkirina alavên dirûnê dikin. EndamaMala Jinan Şerîhan El Şewax tekez kir ku armanca wan ji ve-

kirina perwerdeyên bi vî rengî bilindkirina asta jinan û der-baskirina rewşên zehmet ên li kampê ye û wiha got: “Piştî bi-dawîkirina van perwerdeyan û li gorî derfetên heyî dê werşeji bo karê jinan bên avakirin. Bi rêya projeyên bi vî rengî dê jinrola xwe di aliyê aborî de bilîzin.”

02

‘Em ê tola jinên êzidî hilînin’Bi 3’yê Tebaxê re 74 ferman bi ser gelêêzidî de hat. Çeteyên DAIŞ’ê di 3’yê Te-baxa 2014’an de êrîşî Şengalê kir û bihezaran jin, kal û zarok qetilkirin û gelekjinên êzidî jî rewandin û li bazaran firo-tin. Çeteyan bi alikariya hevkarên xwedixwest êzidiyan û çanda êzidiyan ji holêrabike. Lê bi çûyîna gerîlayên HPG’ê ûpiştre jî şervanên YPJ/YPG’ê civakaêzidî ji qirkirinê rizgar bûn. Piştî vê fer-manê gelê êzidî ji bo careke din rastî qir-kirin û êrîşan neyê ji aliyê leşkerî, civakîû ji gelek aliyan ve xwe bi rêxistin kir.Bi hatina salvegera komkujiyê re şer-

vanên Yekîneyên Jinên Şengalê (YJŞ)’êderbarê fermanê de axivîn.

Ji bo parastinê amade neHavîn Şengal ku bi xwe şahidê bû-

yerê bû, destpêka axaftina xwe de hemûşehîdên 3’yê Tebaxî bi bîr anî û diyar kirku wê rojê di derengiya şevê de bi serwan de girtine û wiha got: “Ji her derêdeng û qîrîna dayik, zarok û jinan dihat.Gelek kesên nexweş ku nedikaribûn bir-evin jî hebûn, bi dehan zarok ji ber singêdayikan hat girtin û birin. Gel reviya xweavêt ber singa çiya, hesreta zarokan qur-tek av bû. Çeteyan bi hovane êrîş kir û

me ji hev qut kir, armanca wan ya yeke-mîn jî jin û keçên êzîdî bûn, di encamavê hovitiyê de jî gelek keç ji bo nekevindestê çeteyan xwe ji zinaran avêtin.”Di axaftina xwe de Şengal bal kişand

êrîşa li ser Efrîn û parçeyên Kurdistanê ûdestnîşan kir ku ev êrîşên niha berde-wama fermanê ne û bi hev re girêdayî neû wiha domand: “Hemû jî ji bo berje-wendiyên desthilatdariyê tên meşandin ûji bo tunekirina gelê kurd e. Lê li herderê fikra RêberApo ku berxwedaniyekepir mezin da avakirin, serkeftina menîşan da û em ê her bi serkeftinê bi navbikin. Piştî ku şagirtên RêberApo çavênme vekirin êdî çi bibe bila bibe em ê herbi rengekî pir xurt û mezin şerê xwebikin û hebûna xwe mezin bikin. Emweke şervanên YJŞ’ê ji bo parastinaxaka pîroz ji her erkî re amade ne û evsoza me ji gelê me re ye.”

ArmancaYJŞ’ê tolgirtin eŞervan Îmralî Ocalan got ku ev fer-

man êşeke mezin li wan ava kiriye ûdestnîşan kir ku li gel armanca tunekirinacivaka êzidî ji aliyê çeteyan ve, hêza kubi îradeya xwe mezin dibû li Şengalê avabûye û ev tişt anî ziman: “Bi berxwedanî

û tekoşîneke mezin parastina gelê xweû nirxên mirovahiyê dikin, da ku bibebersiv û tola xwe hilînin. Yek ji armancû tekoşîna YJŞ’ê jî tola hemû jinan ûjinên êzidî ji dijminan hilînin, li ser vîesasî tekoşîna xwe bilind dikin. Ji boku em bi ser bikevin pêwîst e bi taybetîciwanên me bi awayekî bi hêz tev linav refên YBŞ û YJŞ’ê bibin. Em çiqashêza xwe mezin bikin em ê ewqas zûtola gelê xwe rakin.”

Gelê êzidî tu carî teslîm nabeŞervan Zîn Şengal jî diyar kir ku ar-

manca fermanê ew bûye ku êzîdiyantune bikin û got ku bi vê fermanê re ras-tiya dost û dijminan jî derketiye holê.Şengal da zanîn ku yên ku hatin û paras-tina gel kir jî gerîllayên HPG’ê û gelê ro-javayê Kurdistanê bûye û wiha got:“Heya roja îro jî bi saya keda RêberAPO û şehîdan gelê êzidî xwe bi rêxistinkir û hêza xwe ava kir.”Her wiha Zîn herî dawî bang li ci-

wanên êzidî kir ku tev li nav refên pa-rastinê bibin û diyar kir ku bila dijminbaş bizanibe ku gelê êzidî tu carî teslîmnabe. ŞENGAL

Şervanên Yekîneyên Jinên Şengalê (YJŞ) der barê êrîşa çeteyên DAIŞ’êya 3’yê Tebaxê axivîn. Şervanan diyar kir ku ew bi saya Ocalan ji qirkir-inê rizgar bûne û gotin ku dê tola hemû jinên êzidî ji çeteyan hilînin

‘Heta rizgariyahemû jinan dêtêkoşîn bidome’

Divê Kongreya Star xwe bigihîne hemû jinanDirûnxaneya jinancilên demsalê didirû

Ji Platforma Têkoşîna Ji boJinên bi Zorê Hatine Deste-serkirin ku piştî êrîşa çeteyana li Şengalê û revandina jinênêzidî û firotina wan a li baza-ran di 5’ê cotmeha 2015’ande hat avakirin, parêzer Ce-mîle Turhalli têkildarî xebat,çalakî û bernameyên di nav-bera 1-3’yê Tebaxê de dê pêkwere axivî.Turhalli diyar kir ku piştî

êrîşa DAIŞ’ê ya li hemberîŞengalê bandora qirkirin û tra-jediyê hîn didome û anî zimanku heta jinek jî dîlgirtî bimînedê têkoşîna xwe bidomînin ûwiha got: “Di navbera 1-3’yêtebaxê de bernameyên mehene. Di 1’ê tebaxê de panel,semîner û pêşangeh heye. Di2’yê tebaxê de saet di20.00’an de bi hastaga“#3ağustos” dê rojev bê avaki-rin. Di 3’yê Tebaxê de jî ji bokesên ku hatin qetilkirin saetdi 11.00’an de deqeyek çala-kiya bêdengiyê pêk bê. AMED

Êrîşa Siwêdayê berdewama komkujiya Şengalê yeMeclisa Jinên Tebqayê der barêjinên ku ji aliyê çeteyên DAIŞ`êve li bajarê Siwêdayê yê Sûri-yeyê hatine revandin de daxuya-niyek da.Di daxuyaniyê de êrîşa li hem-

berî Şengalê hat bibîrxistin û hatgotin ku beriya 4 salan di mehatebaxê de çeteyan êrîşî herêmaŞengalê kir, ji revandina jin û

keçên êzidî têr nebûn, ew di sûkande firotine, herî dawî jî ew jin wekxulam di malên çeteyên DAIŞ`êde hatin bikaranîn û hat destnîşan-kirin ku 5 hezar ji şêniyên herêmêhatin kuştin û heta niha çarenûsa3 hezaran jî ne diyar e.Her wiha di daxuyaniyê de

hate diyarkirin ku tişta ku li Siwê-dayê qewimî, berdewama komku-

jiya Şengalê ye.Hêjayî bibîrxistinê ye ku çe-

teyên DAIŞ`ê beriya çend rojanbi awayekî veşartî derbasî ba-jarê Siwêdayê bûn û li wê derêgelek teqîn pêk anîn û di en-cama wan teqînan de 250 keshatin kuştin, her wiha gelek jinû zarok ji aliyê çeteyan ve hatinrevandin. TEBQA

Li gel tecrîdêramanên Ocalan

azad inRêberê Gelê KurdAbdullah Ocalan bifelsefeya xwe ji bo aştî, yekgirtin, bi-ratiya gelan û jiyana hevbeş têkoşînmeşand. Ocalan her wiha ji bo azadiyajinan û rizgariya wan ji zîhniyeta ba-viksalar xebat û têkoşîneke mezin pêkanî. Lê ev zêdetirî sê salan e bi tuawayî agahî jê nayê girtin û di bin tec-rîdeke giran de ye.Der barê mijarê de jinên bajarê

Hesekê nêrînên xwe anîn ziman ûgotin ku hêzên komploger dikaribûnOcalan dîl bigirin lê fikrên wî azad in.

Ramanên Ocalan belav bûneRêcîn Salih diyar kir ku tecrîda li

ser Ocalan sûc e û da zanîn ku divêAKP dev ji van polîtîkayên xweberde. Di berdewama axaftina xwe deSalih destnîşan kir ku gelên bakurêSûriyeyê û rojavayê Kurdistanê li dijîkomployê ne û wiha got: “Dewletatirk dikaribû Ocalan dîl bigire lê fik-rên wî azad in, mînaka herî be bi çavjî pergala ku bi felsefeaya Ocalan nihali herêmê hatiye avakirin e.

Baweriya dewletê hat pûçkirinSiltanê Izo anî ziman ku rexmî tec-

rîda giran a li ser Ocalan, fikr û felse-feya wî bi awayekî berfireh liherêmên bakurê Sûriyeyê belav bûneû wiha axivî: “Dewleta tirk bawerdikir ku bi girtina Ocalan dê bikaribeli gelê kurd serweriyê bike lê gelêkurd bi têkoşîna xwe ya azadiyê, ba-weriya dewleta tirk pûç kir.”

Bêdengiyê rexne kirNalîn Îbrahîm da zanîn ku ew tec-

rîdê tu carî qebûl nakin, li dijî tecrîdêbêdengiya navneteweyî jî rexne kir ûgot ku dewletên navnetewî tenê berje-wendiyên xwe difikirin.HESEKÊ

Li Kobanê yekemînmala sêwiyan

Bi înîsiyatîfa Weqfa JinaAzad aHerêma Cizîrê û bi koordîneyaWeqfaJinaAzad a Herêma Firatê û bi spon-soriya rêxistinên derve, amadekariyênvekirina Mala Sêwiyan a bi navêKeskesoraAlan li Kobanê bi dawî bûn.Di nav şoreşa Rojava û şerê ku gelê

herêmê li dijî terorê dane de, gelekzarok sêwî man û bi taybetî li bajarêKobanê. Di encama van êrîşan de bitaybetî di komkujiya 25’ê Hezîranan2015’an de bi dehan zarok sêwî man.

Proje di 2015’an de dest pê kirWeqfa jinan di sala 2015’an de dest

bi projeya avakirina Mala Sêwiyan kir.

Niha xebatên avakirinê bi dawî bûn.Zarok di dewreyên perwerdeyên çandîde, fêrî zimanên erebî, kurdî û îngilîzîbibin û her wiha zarok dê fêrîbikaranîna komputer û werzîşê bibin.

Ji 2 avahiyan pêk têMala Sêwiyan ji 2 avahiyan pêk tê.

Avahiya yekem ji 3 qatan pêk tê.Zarok tê de perwerdeyên xwe dibînin.Avahiya duyem zarok tê de dijîn.Her wiha Mala Sêwiyan dê di

meha tebaxê de, 50 zarokên Kobanêpêşwazî bike. Ji bo zarokan tevîmamosteyan, 18 jin hatine erkdark-irin. KOBANÊ

1 Tebax 2018 Çarşem POLÎTÎKA 03

Endamên Komîsyona Şopandina Girtîgehan a Baroya Amedê ku bi girtiyên Osmaniyeyê re hevdîtin kir, bi daxuyaniyekê ragihandin kugirtî rastî îşkence, lêdan û cezayên hucreyê tên. Komîsyonê bang li rayaderên berpirsyar kir ku demildest dest bi lêpirsînê bê kirin

Divê girtiyê nexweşOzdal serbest bê berdan

Girtî rastî îþkenceyên giran tên

Komeleya Mafên Mirovan (ÎHD) ên Amed,Êlih, Wan, Dêrsim, Riha, Meletî, Stenbol,Îzmîr, Mêrsîn û Îskenderûnê bi armanca dişexsê girtiyê bi nexweşîna giran KoçerOzdal (65) de balê bikişînin ser rewşa girti-yên nexweş di heman saetê de daxuyaniyekehevpar da. ÎHD’ê li avahiyên xwe civîna ça-pemeniyê li dar xistin û ev tişt parve kirin:“Em ji bo girtiyên nexweş mafê jiyanê dix-wazin. Girtiyê bi nexweşîna giran KoçerOzdal ê 65 salî ji sala 2014’an ve li girtîgehaMûşê tê girtin. Cezayê girtîgeha muebetagiran ji bo wî hat dayîn. Ji sala 2016’an ve dihucreya yekkesî de tê girtin. Di girtîgehê deteşhîsa pençeşêra mesanê ji bo wî hat danîn.Em naxwazin di girtîgehan de mirinên nû rûbidin. Em dixwazin girtiyên nexweş li gelmalbatên xwe bên darmankirin. Em ji bo401 girtiyên bi nexweşînên giran mafê jiyanêdixwazin. Divê girtiyê nexweş Ozdal demil-dest bê berdan.” AMED

Binpêkirinên li girtîgehên bakurê Kur-distanê û Tirkiyeyê berdewam in. Ji boşopandina van binpêkirinan, endamênKomîsyona Şopandina Girtîgehan a Ba-roya Amedê bi girtiyên Girtîgeha Osma-niyeyê re hevdîtin kir.

Baroya Amedê der barê hevdîtina bigirtiyên li Osmaniyeyê re li avahiya xwecivîna çapemeniyê li dar xist. Di civînêde endam û rêveberên baroyê amadebûn. Daxuyanî ji hêla parêzer YûsûfÇakal ve hate xwendin. Çakal diyar kirku ew li ser daxwaza malbatên girtiyançûne Osmaniyeyê û hevdîtîn pêk anîne.

Çakal da zanîn ku dema ku ji girtî-gehê derketin, rêveberiya girtîgehêxwestiye dest deyne ser girtekên hevdîti-nên bi girtiyan re û diyar kir ku wan bi 8girtiyan re hevdîtin pêk anîne û wihagot: “Hevdîtina me bi kamerayê dihatşopandin. Du karmendên girtîgehê jîhevdîtina me dişopand. Karmendên în-fazê yên girtîgehê girtek û nîşeyên melêkolîn kirin û xwestin dest deynin ser.Me bi girtiyekî re hevdîn kir û me xwestgirtekê îmze bike. Lê karmendên girtî-

gehê bi hinceta OHAL û KHK’ê, destûrnedan ku girtî girtekê îmze bikin.”

20 kesan êrîşî girtiyê nexweş kirDi berdewamê de Çakal got ku di be-

dena girtiyê bi navê Abdulkadîr Barbarsde werimandin û reşbûn hebû û ev agahîparve kirin: “Ji sê mehan zêdetir e girtîBarbars di hucreya yekkesî de bêyî ku tuhincet bê nîşandan, tê ragirtin. Ev girtîrastî gefên girtiyên edlî yên li kêleka wîne, tê. Di vî warî de her tim serî li îda-reyê dide. Herî dawî jî di 19’ê tîrmehêde rewş ji Midûriyeta Girtîgehê re vego-tiye. Lê komeke ku ji 15-20 karmendêngirtîgehê pêk tê, êrîşî girtî kiriye. Di en-camê de jî dest û lingên wî kelepçe ki-rine û derp kirine. Li gel ku dizanin jidilê xwe nerehet e jî, li dilê wî xistine.Me li gel wî hevdîtin kir û di dest û lingêwî de şopa kelepçeyê hebû û ev şopbûne birîn. Di qirika wî de jî şopên îş-kenceyê hene. Girtiyên din ên ku liheman girtîgehê dimînin ragihandin kudengê kêliya îşkenceya ku li Baybars ki-rine ji qawîşên wan jî hatiye bihîstin.”

Rastî heqaretên bijîşkan tênParêzer bal kişand ser helwesta bijîş-

kan a li dijî girtiyan û wiha got: “Meh-met Faruk Engîn ê girtî, gava diçe revîrêrastî helwesta bijîşkan a ‘hûn sûcdar in,hûn heq dikin’ tê. Girtî rastî heqaretantên û nayên muayenekirin. Di hemandemê de girtiyê bi navê Akar Îkbal jî, jimilê xwe aciz e û nikare milê xwe bili-vîne, hindik maye ku milê wî felç bibe.Ev du sal in nayê dermankirin.”

Hejmartina li ser piyan ferz dikinHer wiha daxuyanî bi van agahiyan

bi dawî bû: “Ji ber ku girtiyan hejmar-tina li ser pêyan qebûl nekirine, rastî ce-zayên kêfî yên disîplînê tên. Hemûgirtiyên ku me bi wan re hevdîtin kirindibêjin ku rastî ferzkirina hejmartina liser pêyan hatine. Ev demek dirêje li gir-tîgehê aktîvîteyên civakî nayên kirin.Rojname û kovarên ku girtî dixwazinnadin wan. Bi awayekî kêfî dest datîninser nameyên girtiyan. Em bang li Ko-mîsyona Lêkolînê ya Mafê Mirovan ameclisê û Wezareta Dadê dikin ku erkaxwe bi cih bînin û demildest lêpirsînekêîdarî û edlî bidin destpêkirin.” AMED

PDK û AKP ji çareseriyê nerehet bûnHevdîtina di çarçoveya çareseriyê yadi navbera hikûmeta Sûriye û Mec-lisa Sûriyeya Demokratîk (MSD) deTirkiye û PDK’ê nerehet kir. Hate an-gaştkirin ku piştî lihevkirina Sûriye ûMSD’ê û Hêzên Sûriyeya Demokratîk(HSD) ya 26’ê tîrmehê ya li Şamê,partiyên desthilatê yên Tirkiye û ba-

şûrê Kurdistanê hewl didin ku lêge-rîna çareseriyê asteng bikin. Li gorîagahiyeke pêbawer bi fermana se-rokkomarê tirk Erdogan, şandeyek jirayedarên MÎT û PDK’ê piştî civînaMSD’ê û rejîmê çûne Şamê û bi raye-daran re rûniştine.Şandeya bi seroktiya Mehmûd

Kelker ê Hewlêrî di civînê de ya bi re-yedarên Sûriyeyê re, li ser civînaMSD’ê û rayedarên Sûriyeyê axivîne.Hate gotin ku şandeya PDK-MÎT’êteklîf kirine ku hevdîtina MSD û re-jîmê biqede dê li Hewlêrê konsolo-siyê vekin û bi Tirkiyê re, veşartîdanûstandinan bikin.

Jêderek ji rejîma Sûriyeyê jî jixeber24.net’ê re axivî û ev civînapiştî civîna bi MSD’ê re piştrast kir.Hate gotin ku ji civînê tu encam der-neketiye. Jêderê diyar kir ku rejimbiryardar e ku bi MSD’ê re hevdîtinbidomin û hewl bidin ku çareseriyekwere avakirin. HEWLÊR

Gerîla bi çalakiyên xwe bêhn li leşkeran diçikîneYYPPGG:: Yek jê serçete3 çeteyên tirk li

Efrînê hatin kuştin

OHAL bi fermî hatemayîndekirin !

Piştî malan zeviyan jî girtin!Polîsan li Erdişê biser malan de girt

Navenda Ragihandin û Çape-meniyê ya YPG`ê der barê ça-lakiyên şervanên YPG û YPJ`êli Efrînê de daxuyaniyeke ni-vîskî weşand.

YPG’ê diyar kir ku di çarço-veya pêngava duyemîn a Berx-wedana Serdemê ya Efrînê dehêzên wan çalakiyên li dijî ar-têşa tirk a dagirker û çeteyênwê didomînin û ev agahî parvekir: “Di 28’ê tîrmehê de hêzênme li navçeya Şera bi ser bare-geheke koma çete ya bi navêSultan Murad de girt. Di en-cama pevçûnên sing bi sing de2 çete hatin kuştin, çeteyek jîhate birîndarkirin. Her wiha diheman rojê de yekîneyeke me liser rêya Cindirêsê li hemberîyek ji serçeteyên Feylaq ElŞamê çalakiyeke sûîkastê li darxist. Di encama çalakiyê de ser-çete hate kuştin.” EFRÎN

Li Tirkiyeyê Rewşa Awarte ji hêla hikû-meta AKP/MHP’ê ve hate mayîndeki-rin. BHQ ya ku demek berê bi dengênAKP/MHP’ê di meclisê de hate qebûl-kirin ku OHAL’ê mayînde dike, di roj-nameya fermî de hat weşandin. Bi vîawayî OHAL bi navekî din fermî bû. Bixala yekemîn a pêşnûmeqanûnê re ‘ra-yeya super’ ji waliyan re tê nasîn.

Her wiha parêzerê 46 salan Meh-met Sîraç Anik ku şahidiya Muxtireya12’ê Adarê û Darbeya 12’ê Îlonê ki-riye demên darbeyan û tiştên ku îro di-qewimin dan berhev û nirxand. Anikdiyar kir ku pergala ku tê avakirin neçareserî ye û got ku ji ber tiştên diqe-

wimin şerm dike.Anik da zanîn ku wî şahidiya 12’ê

Adarê û 12’ê Îlonê kiriye lê tiştekî wihanedîtiye. Anik rayeyên super ku ji wali-yan re hatine dayin jî nirxand û ev tiştvegot: “Bi van rayeyên ku ji waliyan rehatine dayin tu tiştek ne pêkan e. Vanpolîtîkayên çavtirsandinê dê heta de-mekê bidomin. Berê jî hebûn. Bi vanpolîtîkayên zext û qutifandinê çareserîne pêkan e. Bavê min li sirgûnê jiya ûmir. Divê qedera me ne ev be.” AMED

Bexçeyên Hewselê yên Amedê ku 8hezar salî ne, cihê xwe di nav lîsteyamîrateyên cîhanê ya UNESCO de di-gire. Sala 2016’an di dema berxwe-dana xwerêveberiyê ya Sûrê demalbatên ku bi zorê ji taxên xwe hatinderxistin, neçar man li semtên cudayên bajêr bi cih bibin. Dewleta tirk jibo şêniyên Sûrê ji taxan derxîne, av ûelektrîk li ser wan birîbû. Welatiyênku berê li Sûrê û taxên derdorê diman,piştî malên xwe, niha jî zeviyên xwe jidest dane. Tê zanîn ku dewleta tirk dêli cihê ku ji malbatên kedkar stendiye,bi navê ‘Geliyê Dîcleyê’ tesîsên civakîava bike.

Yek ji welatiyên ku ji ber polîtî-

kaya şer a dewletê neçar ma ji gundêxwe koç bike, Hecî Mehmût Narîn ê80 salî ye. Niha jî neçar maye ku ze-viyê xwe yê tapûkirî yê li BexçeyênHewselê bifiroşe. Narîn diyar kir kupiştî mala wan niha tapûyên wan jî jidestê wan hatine girtin. AMED

Li navçeya Erdîşê ya Wanê, polîsan serê si-behê hemwext bi ser gelek malan de girtin.Di çarçoveya lêpirsîna Serdozgeriya Komarêya Erdîşê da destpê kirin de, polîsan bi sergelek malan de girtin û 35 kes kirin binça-van. Di nav kesên hatin binçavkirin de, da-yika rojnameger Îdrîs Yilmaz, Nazîre Yilmazû xwişka wî Kader Cabîr jî hene. Navê hinkesên hatin binçavkirin û li Midûryeta Polî-san a Erdîşê tên girtin wiha ne: “Enver Cen-gîz, Semîran Erbag, Ercan Yakî, FerhatSerhatli, Yusuf Acar, Sulhattîn Onal, KadîrErgun, Seyîthan Çelebî, Kader Cabîr, FatmaCabîr, Nazîre Yilmaz û Fîkret Încî.” Herwiha hat diyar kir ku dibe hejmara binçavki-rinan zêdetir bibe. WAN

Navenda Ragihandin û Çapemeniyê yaHPG’ê bi daxuyaniyeke nivîskî çalaki-yên gerîlayan ragihand.

HPG’ê diyar kir ku hêzên wan di30’ê tîrmehê li girê Şehîd Fîkret ê he-rêma Bînbîr a Gevera Colemêrgê li dijîartêşa tirk ku amadekariya operasyonêdikirin çalakî pêk anîne û ev agahî parvekir: “Derbên giran li stargeha yekîneyadijmin hate xistin û di encamê de star-geha dijmin bi temamî hate rûxandin. Bi

qasî ku hate tespîtkirin 27 leşkerên dij-min hatin kuştin.”

Li gelek devran çalakîHPG’ê da zanîn ku di 25’ê tîrmehê

de hêzên wan li herêma Çemê Karê yaBerweriya Sêrtê hêzên wan li dijî artêşatirk ku dest bi operasyonê kirine, çalakîpêk anîne û di vê çalakiyê de 3 leşkerhatine kuştin û wiha domand: “Êvara26’ê tîrmehê, artêşa dagirker bi balafirên

şer bomberdûmaneke giran li girên Qu-ling, Şehîd Berxwedan û Şehîd Canxortkir. Li dijî yekîneyeke dijmin a ku hewldida ji bejahî ve xwe bigihîne ser girêŞehîd Berxwedan, hêzên me çalakiyekesabotajê kir û di encamê de 2 leşkerêndijmin hatin kuştin. Her wiha hêzên medi 28’ê tîrmehê de leşkerên li ser girêŞehîd Sorxwîn xistine û 2 leşker hatinekuştin. Di heman rojê hêzên me li girêŞehîd Canxort çalakiyek pêk anî û di vê

çalakiyê de jî 3 leşker hatin kuştin. Herwiha di roja 29’ê tîrmehê li girê ŞehîdCanxort jî leşkerek hatiye kuştin.”

3 gerîla şehîd bûnHer wiha HPG’ê ragihand ku di 17’ê

tîrmehê de artêşa tirk li herêma Garis anavçeya Dihê ya Sêrtê dest bi operas-yonê kiriye, di vê operasyonê de balafi-rên şer bombe li herêmê barandine û diencama bombebaranê de 3 hevalên wanşehîd bûne û da zanîn ku piştî zelalbûnanasnameyên hevalên wan dê bi raya giştîre bê parvekirin.

Du gerîla bi komployekê şehîd bûnHer wiha HPG’ê bi daxuyaniyek ra-

gihand ku di 26’ê tîrmehê de li nêzî nav-çeya Bazîda Agiriyê sê hevalên wandema bi erka xwe radibûn, du hevalênwan Cîgerxwîn Amed (Ahmet Doguru)û Stêrk Çarçella (Sumeyye Gezer) jialiyê kontrayê bi navê kod Xemgîn(Mehmet Nûrî Ozer) ve bi komployekehatine şehîd xistin û got ku dê hesabê vêyekê bi awayekî herî giran ji kontra bêpirsîn. BEHDÎNAN

Rûsyayê dilê Îsraîlê xweş kir!

Li Yemenê dirêjkirina agirbesta deryayî

Li Afrîkayê ji ber ‘nexweşiyeke nenas’ gelek kes mirin

Ji bo ‘aramiya’ Lîbyayê konferans Medya nivîskî û devkî qels dibe

Trûmp niha jîdixwaze bi Îranêre hevdîtinê bike

Li Afganistanê teqîn: 8mirî, 40 birîndar

NY bi Tirkiye, Îranû Rûsyayê regotûbêj dike!

Li Irane xwepeþandan dest pe kirin

Nerazîbûna welatiyên Îranê ya li hemberîrewşa xerab a aboriyê her diçe zêde dibe.Bi hezaran kasibkar û şofêr li bajarê Îsfe-han ê Îranê daketin qadan û xwepêşandanli dar xist. Îro saetên sibehê komek şofê-ran li bajarê Îsfehan ê Îranê kom bûn û lidijî bihabûna li Îranê dest xwepêşandanêkir. Piştre dikan û bazar hatin girtin, xwe-pêşandan berfireh bû.Hêzên polîsên Îranê li derdora xwepê-

şandêran kom bûn û hewl dan pêşî li tev-

lêbûna welatiyan a ji bo xwepêşandanêbigirin. Xwepêşandêran dirûşmên li dijîdewleta Îranê gotin û ji bo piştgiriyê bangli gel kir. Hêjayê gotinê ye ku duh li sertorên civakî banga xwepêşandana li te-vahî bajaran li dijî rewşa xirab a aboriyê liÎranê hatibû lidarxistin.

Nirxê riyal ji sedî 18 kêm bûRiyalê Îranê li hemberî dolar di nav du

rojan de ji sedî 18 kêm bû. Roja sêşemêqûra dolar/riyal bû 119 hezar. Li gorî rojayekşemê ya ku ev qûr 100 hezar bû, têdîtin ku riyal li hemberî dolar ji sedî 18kêm bûye.Di 1’ê çileya 2018’an de ji bo dolarekî

42 hezar û 900 riyal têr dikir. Ji serê salê ûheta niha riyal ji sê paran pareke xwewinda kir. Banka Navendî ya Îranê rojaDuşemê daxuyanî da û diyar kir ku ‘ji berkomploya dijminan’ ev tişt pêk hatiye û di

rojên pêş de ew ê li hemberî vê kêmbûnariyal tevdîrên nû bistînin.

Krîza aborî her roj zêde dibeRejîma Îranê di meha nîsanê de nirxê

riyal ê li hemberî dolar li 42 hezaran

sabît kiribû lê ev bi kêr nehatibû. Piştîvê tevdîrê borsa teqiya û Banka Navendîneçar ma ku biryara xwe nermtirbike.Piştî biryara vekişandina peymananukleerî ya ku di 2015’an de bi DYA’yêre, ketina riyal zêdetir bû. Serokê

DYA’yê Donald Trûmp bi vê biryarê re,rêya tundkirina polîtîkayên li dijî Îranêvedike. Trûmp diyar kir ku di 6’ê tebaxêû 4’ê mijdarê de ew dê zextan bikin.Ewropa, Rûsya û Çîn li dijî peymananukleerî tevdigerin. TEHRAN

Sefîrê Rûsyayê li Til EbîbAnatoly Vic-torov diyar kir ku hêzên Îranê yên li Sû-riyeyê dê her dûrî sînorê Îsraîlê bin.Sefîrê Rûsyayê ji televizyona Deh a Îs-raîlê re tekez kir ku hevpeyman hatiyeçêkirin ku tenê hêzên rêjîma Sûriyeyêdê li ser sînorê Îsraîlê bin û wiha pê deçû: ʺTiştê destpêkê parastina ewlekariyaÎsraîlê ye, ev yek ji bo siyaseta derve yaRûsyayê ne tenê gotin in.ʺLê ji aliyekî din ve jî sefîrê Rûsyayê

daxwaza Îsraîlê ya vekişandina hemûhêzên Îranê ji axa Sûriyeyê bi ne ras-tiyê di vê dema niha de binav kir. Be-riya niha bi çend rojan Wezîrê KarênDerve yê Rûsyayê Sergey Lavrov,Wezîrê Parastinê Sergey Shweigo ûSerokê Desteya Erkana Giştî ValeryGerasimov serdana Îsraîlê kir û me-tirsiyên Îsraîlê der barê rewşa Sûri-yeyê û hebûna Îranê a li Sûriyeyê denîqaş kirin. QUDS

Serokê Komîteya Şoreşgerî ya Bilind liYemenê Mihemed Elî El Hosî rawes-tandina çalakiyên leşkerî yên deryayîheta demekê ragihand ku dibe were di-rêjkirin. Ev agirbest dê hemû eniyan bi-gire nav xwe eger erênî werebersivandin û hêzên Koalîsyona Erebîya bi serkêşiya Siûdî jî heman gavê ba-vêje. Serokê Komîteya Şoreşgerî ya Bi-lind li Yemenê El Hosî li ser rûpela xwe

ya tiwîterê rawestandina çalakiyên leş-kerî yên deryayî ragihand.El Hosî di rûpela xwe de wiha got:

“Bi boneya mehên pîroz û daxwazaXweda û tevgerên ji bo peydakirina aş-tiyê çi bi riya kesayetên Ereb û çi jî biriya şandeyên navneteweyî, em înîsya-tîfa xwe ya rawestandina çalakiyên leş-kerî yên deryayî heta demekê ji aliyênfermî yên Yemenê re radigihînin kudibe ev dem were dirêjkirin û hemûeniyên din bigire nav xwe eger erênîwere bersivandin û Koalîsyona Erebîheman gavê bavêje.”El Hosî ji bo bersiva erênî ya Koa-

lîsyona erebî ya bi serkêşiya Siûdî hê-viyên xwe anîn ziman û wiha got:

“Eger bi rastî aştiyê ji gelê Yemenê redixwazin”.El Hosî di 21’ê îlona 2014’an de

serweriya xwe li ser paytext Senayêferz kir û piştre hevpeymaneke aştiyê ûhevkariya niştimanî hate îmzekirin û diencamê de hikûmeteke nû bi serokatiyaXalid Behah hate avakirin.Di 19’ê çileya 2015’an de Hûsiyan

êrîşî mala serok Ebidrebo Mensûr Hadîkir û koşka komarê dorpêç kiribû ku se-rokwezîr tê de bû û li ser Hadî û serok-wezîr û piraniya wezîrên hikûmetêniştecîbûna sînordar ferz kir. Piştre Hû-siyan bi daxuyaniyeke destûrî di 6’ê si-bata heman salê de parlemento hilandinû komîteya El Hûsî çespandin. SANA

Li Kongoyê ku beriya çend hefteyanbi dehan kes ji ber nexweşiya Ebolayêjiyana xwe ji dest da, niha jî ji ber‘nexweşiyeke nenas’ bi dehankes mirin.Li gelek welatên Afrîkayê, ji ber

vîrûsên nenas gelek kes dimirin. Lieyaleta Nord-Kîvû ya li rojhilatê Ko-mara Demokratîk a Kongoyê (RDC),ji ber nexweşiyeke ku hîn nehatiye

tespîtkirin 15 kes mirin. Yek ji dokto-rên li herêma Mangîna ya eyaletê we-zîfedar e Alaîn Mûsondolya got, ji 26nexweşan 15 kesan jiyana xwe jidest daye.Dr. Mûsondolya diyar kir ku kesên

jiyana xwe ji dest da, dema bi nexwe-şiyê ketibûn vereşiyan, nava wan diçû,hemorrajiya bêvilê bi wan re çêbû ûxwîn vereşiyan. Dr. Mûsondolya diyar

kir ku wan nimûneyên vê yekê ji pay-text Kînşasa re şandine û li benda en-

camê ne. Wezîrê Tenduristiyê yê Eya-letê Martîal Kambûmbû jî diyar kir kuji ber metirsiya nexweşiyeke şewbê,ew testên tên kirin dişopînin. Li Ko-mara Kongo ya Demokratîk, ji bernexweşiya Ebola ya meha gulanê destpê kir, bi dehan kes miribûn. Roja sê-şemê daxuyaniyek hatibû dayin û ha-tibû ragihandin ku nexweşiya Ebolaqediyaye. KÎNŞASA

Lîbya, demên dawî ji ber drama pe-naberên ku hewl didin xwe bigihîninEwropayê di rojevê de ye. Hate ragi-handin ku ji bo ‘aramiya’ li Lîbyayêwê konferansek bê lidarxistin Serok-

wezîrê hikûmetapopulîst-rastgiriyatund a ÎtalyayêGîûseppe Contediyar kir ku ji boaramiya li Lîb-yayê ku berî 7salan şerê navx-

weyî lê dest pê kir, wê konferansekbê lidarxistin.Conte ev yek piştî hevdîtina bi

Serokê DYA’yê Donald Trûmp pêkanî, eşkere kir. Serokwezîrê ÎtalyayêGîûseppe Conte da xuyakirin ku Se-rokê DYA’yê jî tev li vê biryarê dibeû dixwazin hemû hêzan tev li vî karîbikin. Conte anî ziman ku ew dixwa-zin hemû pirsgirêkên gelê Lîbyayênîqaş bikin û alîgirê wê yekê ne kuhemû welatên ku li qiraxa DeryayaSpî ne tev li bibin. WASHÎNGTON

Li gorî lêkolîneke li DYA’yê hate ra-gihandin ku hejmara kedkarên çape-meniyê yên li medya devkî û nivîskîdixebitin, di nav 10 salan de gelekîkêm bûye. Nûçegihaniya li ser înter-netê jî her bi pêş ve diçe. PEW Rese-arch Center li gorî daneyên WezaretaKar a Dewletên Yekbûyî yên Amerî-kayê (DYA) lêkolînek kir û tespît kirku hejmara kedkarên li çapemeniyanivîskî dixebitin nîvî nîvî kêm bûye.Li gorî lêkolînê, sala 2008’an li

çapemeniya nivîskî bi taybetî li roj-

name û kovarên li DYA’yê 71 hezarkes dixebitîn. Sala 2017’an ev hej-mar daket 39 hezarî. Ev yek jî tê wêwateyê ku hejmara kedkarên li çape-meniya nivîskî dixebitin ji sedî 45kêm bûye û nûçegihantiya li ser în-ternetê zêde dibe.WASHÎNGTON

Ev demek dirêj e di navbera Îran ûAma-rikayê de şerek bîrdozî heye. Di vanrojên dawîn de li ser tehditên DYA’yêyên ji ber nukleerê tehditên tûj li Îranêdike. Piştî van tehdîdên ji aliyê herdudewletan ve vê carê jî îro daxuyaniyekji aliyê serokê DYA’yê Donald Trûmpve hat ku dixwaze bi fermî bi Îranê rehevdîtin bike.Serokê DYA’yê Trûmp ku timî mesa-

jên tund dide Îranê, niha jî ragihand kuew amade ye ‘bê şert’ bi Îranê re hevdî-tinê bike. Serokê Dewletên Yekbûyî yênAmerîkayê (DYA) Trûmp diyar kir ku‘eger daxwaz bê kirin’ ew dikare bê şertbi rêveberiya Îranê re hevdîtinê bike.Trûmp da xuyakirin ku Îran di nav pêva-joyeke giran de ye û pê bawer e ku hevdî-tin wê ji bo çareseriya pirsgirêkan‘kêrhatî’ be. Trûmp Peymana Nukleerî yaku bi Îranê re sala 2015’an hatibû mohr-kirin bi bîr xist û ji nû ve ferzkirina pêka-nînên aboriyê yên beriya niha hatibûnrakirin, nirxand. Trûmp angaşt kir kupeymanên beriya niha ku bi Îranê re hatinkirin ‘bêwate’ ne. Trûmp ji bo rêveberênÎranê ku bi mehan e bi aboriyê zextê liwan dike, got ku hêvîdar e ew jî alîgirêhevdîtinê bin. WASHÎNGTON

Li rojavayê Afganistanê, mayin di oto-busekê de teqiya. Piraniya wan jin ûzarok 8 kes mirin, 40 kes jî birîndarbûn. Berdevkê Polîsên Eyaleta FarahêMûhîbûllah Mûhîb ji AFP’ê re axivî ûgot: “Mayina ku Talîbanê li dijî hêzênewlekariyê li ser rê bi cih kiribû, bi oto-buseke rêwiyan teqiya.”BerdevkêWalîtiyê Nasir Mehrî jî

diyar kir ku Otobusa ku sefera Herat-Kabî dikir, li bajarokê Bal Balûk ê eya-leta Farahê pê li mayinê kir.Talîbanê zexta xwe ya li ser eyaleta

Farahê zêde kir. Bi biharê re careke dinhewl da bajarê Şerî ku navenda eyaletêye û bendavekê kontrol bike. Lê belê bidestwerdana hêzên afgan û amerîkî,meha Gulanê ev hewldan hate têkbirin.Talîbanê sala 2017’an jî sê caran hewl daku bajarê Farahê kontrol bike. KABÛL

Nûnerê Taybet ê Neteweyên YekbûyîStaffan de Mîstûra ji bo destûra nû ya Sû-riyeyê wê li Cinêvê bi Rûsya, Tirkiye ûÎranê re rûnê. Li gorî daxuyaniya nivîskîya NY’yê Staffan de Mîstûra roja sêşemêli Soçî ya Rûsyayê bi nûnerên Îran, Tir-kiyê û Rûsyayê re bi rengekî ne fermî rû-nişt. Di civînê de li ser komîteya destûrêhate axaftin ku wê ji hikûmeta Şamê ûnûnerên muxalefetê pêk were.Di daxuyaniyê de hate gotin ku Mîs-

tûra ji bo komîteya destûrê bi encam bikebi ‘bêsebriyekê’ li benda wê civîna fermîye ku serê îlonê li Cinêvê wê bi Îran,Rûsya û Tirkiyê re rûnê. Mîstûra di mehahezîranê de jî li Cinêvê li avahiya NY’yêcivîneke wiha pêk anîbû lê wê demê lîs-teyeke navan a 50 kesî pêk nehatibû.Komên çete yên bi desteka Tirkiyeyê kubi rengê ‘muxalîf’ têne binavkirin mehatîrmehê lîsteyek ku ji 50 kesî pêk dihatdabû. Biryara avakirina komîteya Des-tûrê meha çileyê li Soçiyê di civîna Sûri-yeyê de hatibû standin. CENEVRE

1 Tebax 2018 Çarşem

DAIŞ’ê êrîşa li Tacikistanê girt ser xweDUŞANBE - Li Tacikîstanê ku welatekî li Asya Navîn e, roja yek-şemê êrîşek pêk hatibû û di êrişê de 4 geştiyarên amerîkî,swîsreyî û hollandayî piştî ger û geşta xwe bi kêran hatibûnkuştin. Çeteyên DAIŞ’ê îro berpirsyariya êrîşê girt ser xwe.Li gorî daxuyaniya ku li malpereke nêzî çeteyan hate weşan-

din, DAIŞ’ê berpirsyariya êrîşa ku 4 geştiyar jiyana xwe jidest dabû, girtin ser xwe. Roja yekşemê di encama operas-yoneke taybet de gumanbarek hatibû girtin û 2 kes jî hati-bûn kuştin. Wezareta Karên Hundir dabû xuyakirin ku ew li3 gumanbaran jî digerin.

04

Ji ber krîza aboriyê ev demek dirêj e liÎranê gel di nav çalakiyan de ne û her kudiçe aboriya Îranê xerabtir dibe. Îran bigirtin û cezayê darvekirinê gel tehditkiribû lê dîsa jî gel şêvê din li ser medyacivakî bi rêxistin bû û dest bi çalakiyankirin û li tevahiya Îranê çalakî belav bû ne

^^^^

AKP çina kerd nêkerd weçînayîşê 24ê Hezîrane de Wanî de netîceyêk pozîtîf nêgirewt û nikawazeno xerîteya Wanî bibedilno. AKP bi raybazanê winasî amadekarîya weçînayîşê herêmî keno

Nobedarê no hewte kurdê rojhelato yî

Ma tîya jeotermal nêwazenê!

Zihnîyeto kefestîvale raterseno

Planê AKPyî yê seba weçînayîþîSerekkomarê tirkî Tayyîp Erdoganîweçînayîşê 24ê Hezîrane de netîceyêkbi zerrîya xo nêgirewt û cok ra sebatay bajaran vatêne ‘ez înan vera hissina.’ Nê bajaran ra yew zî Wan bî. AKPseba weçînayîşê herêmî bajarê Wanîde nika ra dest bi amadekarîyan kerd.AKP weçînayîşê verên de planê bedil-nayîşê cayê sindoqan kerd dewre, lareyna zî qezenc nêkerd. Nika zî hû-mara qezayan zêde keno û bi no hawahewl dano Partîya Demokratîke yaŞaran (HDP) Kurdistanî de çinbikero.

Goreyê planê AKPyî ke seba weçî-nayîşê herêmî amade kerdo, do hû-mara qezayê merkezî 4 biba.

Goreyê planî taxê Yenî Mahalle,Karşiyaka, Hacibekîr, Firat û Suphan

ke sey merkezê HDPyî yenî zanayîşdo bibî qezayê Erekî û bi no hawa qe-zayê merkezî yê pîlî Rayirê Armuş ûArtemêtanî bêrî qelskerdiş. AKP wa-zeno Rayirê Armuşî û Artemêtanî bi-kero bin kontrolê xo û bin nameyêErekî de taxêk HDPyî ra vera bido. Binê raybazan hewl dano ke Wanî parçeparçe bikero û bikero bin kontrolê xo.

Babaete ser o Serekê Meclîsê Şa-redarîya Bajarê Girdî yê Partîya He-rêmê Demokratîkî (DBP) CahîtBozbay û Hetkarê Hemserekê HDPyîyê Wanî Azîm Yacanî qisey kerdî ûqiseykerdişê xo de bale antî planêAKPyî yê seba weçînayîşê herêmî ser.

Wan vindetişê xo nîşan daBozbayî qiseykerdişê xo de der-

heqê weçînayîşê herêmî de malumatêmuhîman da û dîyar kerd ke parçeker-dişê komelî goreyê rewşa siyasî, ko-melkî û ekonomî bedilîyena û winava: “Planê weçînayîşî erzîyayî dewre.Nufis û şenikkerdişê cografyaya tayqezayan do zirar bidî şarê qeza de cu-yenî. Parçekerdişê qezayan do AKPyîra rayan nêarî. Ma zanê seba herîna-yîşê Wanî planê A, B, Cyî maseyaînan de estî. Erdogan çim vera dayoŞaredarîya Wanî. Na babete xeylêreyan medya de zî ca girewt. La çinabikero zî do netîce nêro bedilnayîş.Vera heme teda û astengîyan de şarêWanî weçînayîşê 24ê Hezîrane devindetişê xo nîşan da. Seba weçîna-yîşê herêmî nika ra dest bi kay û dola-ban kerdî.”

Plan û kayan eştî dewreYacanî qiseykerdişê xo de va

‘AKP do weçînayîşê heremî yê 2019îde raybazanî cîyayan bikero dewre’ ûwina dewam kerd: “Wanî bi qanûnêbajaran kerdî 3 parçe. Nika zî hewldanî seba weçînayîşê heremî yê 2019îbikerî 4 parçe. Merkezê Wan û qeza-yan de ma zêde yî. Cok ra plan ûkayan eştî dewre. Îdarekarê AKPyî yêherêmî wazenê bikewî çimê Erdo-ganî. Badê weçînayîşê 24ê HezîraneErdoganî rê vatî ‘HDP şaran tehdîtkeno, bi tehdîtan şar rayan dano.’ Ne-tîceyê weçînayîşî de vejîya raste keheqîqat wina nîyo. Nika îmarê bajarîreyde kayî kenî û merdiman yewbî-nan ra cîya kenî.AKP mîyanê kurdande nîno qebulkerdiş.”WAN

Nobeta Ocalan rêAzadîye 25ê Hezî-rana 2012î de dîyaybî dest pêkerdene ûheta roja ma ya ewroyî dewam kena.Nobete hewteyo 319. de bêmabên do-mîyena. Nobete bajarê Strasbourgî yêFransa de vernîya awanîya KonseyêEwropa de bi beşdarbîyayîşanê newe-yan dewam kena.

Hewte de 7 rojan hetê sibayî raheta ereyê şewe seba azadîya Ocalanînobete yena tepiştiş. 10 Kurdistanîyêke eyaletê Sachsen û Sachsen-An-haltê yê rojhelatê Almanya ra ameyî,nobete dewr girewtî. Kome roja Yew-şemê dest bi nobete kerde. Nobedarêno hewte welatperwerê ke Başûr ûRojawanê Kurdistanî ke bajarê Leîp-zîg û Dresden yê eyaletê Sachsenê ûbajarên Magdebûrg û Halle yê eya-letê Sachsen-Anhaltî ra ameyî.

Kome welatperwerê bi nameyê

Kerem Gok, Aslihan Çetîn, MediyeÇelîk Kûrt, Selahattîn Ozçelîk, Nor-şîn Ozçelîk, Veysel Çetîn, NewalÇetîn, Amara Aydin, Kasim Osman ûKanîwar Alkhaledî ra pê yenî.

Kome îzetêk daye û wina va: “Makomeleyê Ewropa ra wazenê ke go-reyê qanûn û peymeyanê xo hereketbikerî. Seba menfîetanê xo qanûn û

peymeyanê xo çin nêhesibnî. Tîyade Komîteya Vernîgirewtişê Mua-meleyo Xirab û Îşkenceyî ya Ew-ropa (CPT) esta. Ewropa hertimpesndayîşê xo kena. Wa wayîrêqanûn û peymeyan bijejîyî. Na rew-şek qanûnî ya.”

Nobedarê hewteyo verên koma 4kesan ya Danîmarka bî. STRASBOURG

Ame zanayîş ke taxa Başkoya ya qe-zaya Tîre ya Îzmîrî de 5 hezar û 431metrekare herra xezîneyî ser de destûrêsondajî ameyo dayîş û hedefê înan ci-gêrayîşê çîmeyêjeotermalî yo.

Xebata sondajî hetê şîrketê EnerjîyaPozîtîfî ra yena kerdişe. Dewijî reaksî-yon nîşan dayî jeotermalî û dîyar kerdîke jeotermal tesîrê xo tewr zêde dewêBaşkoy, Akmescîd, Topalak, Ortakoy û

Yemîşlerî ser de kenoû sulfuro ke vilabeno do hegayanzuha bikero. De-wijî dayî zanayîşke ê nêwazenê

çîyê ke Ger-mencîk deameyêcuya-yîş,Başkoyî

de zî bêrêcuyayîş û

bê xebera înan serra 2010î de projeameyo plankerdiş.

Hemwelatîyê dewe ra Hurîye Gul-mez û Pinar Aydine qiseykerdişê xode wina vatî: “Duya sondajî do zirarbida darê Zeytun, goz û hêjîran kedebara pê înan beno. Xebata jeoter-malî çarçeweya qanûnê Şaredarîyapîlî de amey kerdişe û Mudirîya Xe-rîta û Kadastroye serra 2010î ra natabi zanayîş tapu nêdana herême û vî-şêrê dewa Başkoyî, dewê bêtapu çinî. 5 hezarî ra zêde kesî hêgayan dexebitîyenê û debara xo kenê. JESanvera boya kukurtî yena. Fêk, dar û te-bîet zirar vînenê. Çira hewa û tebîetoweş çin kenê. Gelo do bi kiştişê mara aver şêrê. Ma tîya jeotermalnêwazenê.” ÎZMÎR

Seke yena zanayîş Festîvala Tebîet û Kul-turî ya Muzirî emser do reya 18. mabênê26 û 29ê Temmuze de biameyêne viraş-tiş. La festîvale hetêWalîtîyê Dêrsimî raamey qedexekerdiş. Cinîyê ke festîvalede nanê tewqî virazenî û roşenî reaksîyonnîşan dayî walî û dîyar kerdî ke qedexe-kerdişê festîvale vera rotiş zî nêbeno. Ci-nîyî vengdayîşê ‘fek zihnîyetêqedexekerdişan ra vera bidên’ kerdî. Ba-bete ser o cinîyan ra FatmaAkyuz, SaîmeAydin û Bîrgul Agdogane qisey kerdî.

Akyuze daye zanayîş ke qedexe tesî-rêk negatîf rotişan ser de kerdo û winadewam kerde: “Ma seba festîvale zafamadekarîyan kerde. Kesê ke festîvaleqedexe kerdê, wa keda ma reyde kayî nê-kerê. Yê ke keda şarî reyde kayî kenê,Homa ra nêtersenê.”

Ma seranserê hamnanî tîya yêAydin ûAgdogane qiseyekerdişê xo

de wina vatî: “Ma bi kede, bawerî û kul-turê xo estbî. Ma do her wextî û prosesîde wina bibî. Cinîyê Dêrsîmî qedexeyannêşinasnenî. Ma seranserê hamnanî tîyayê. Ganî her kes wayîrê erjê xo bivejîyo.Hedefê ma wayîrvejîyayîşê xoza, kultur,tebîet, bawerî û festîvale yo.”DÊRSIM

1 Tebaxe 2018 Çarşeme

Seba Sîsê Bîngole kampanya dîya dest pêkerdişeAMED-Sîsê Bingola 78 serrî yew serrîya zindan de ma-nena û weşîya aye her ke şona xirab bena. Seba Bîngoleserê medyaya komelkî de kampanyaya #SiseBingöle-Özgürlük hashtag amey destpêkerdiş. Avûkatanê Bin-gole dîyar kerdî ke rewşa muwekîla înan xira bena û

waştişê tehliyekerdişê bi şertê edlî yenî redkerdiş. Meh-kema sucê ‘Rêxistine rê hetkarî kerda’ 4 serr û 2 aşmîceza birna. HDP serê hesabê xo yê medya de îzahat daû va: “Maya 80 serrî Bingole seba ke aştî wazena ewrobinê şertê xidar de yena cezakerdiş.”

05

Esad hewl dano Sûrîyekontrol bikero

Hêzê Beşar El Esadî, 19ê Hezîrane debaşûrê rojawanê Sûrîye de operasyo-nek newe dabî dest pêkerdiş. Rûsyahewa ra piştî daye operasyonî û he-rêmê Dera û Kuneytrayê hêzê Sûrîyeaver şîyî. Kuneytra nizdîyê herêma Go-lanî ya û bin dagirkerîya Îsraîlî de ya.Keyeyê Heqê Merdiman yê Sûrîye dîyarkerd destê artêşa Xalid Bîn Welîdî ke gi-rêdayeyê çeteyê DAÎŞî yo û herêmaYarmukî bin kontrolê înan de yo de tenê3 dewî mendî. BRUKSEL

TOMA qelibîyawesayîtî ro

Qezaya Qoser ya Mêrdînî de perêsaetê şewe wesayîtê Îlhan Ergulî û we-sayîrê zirxî TOMA yê polîsan qelibîyayîyewbînan. Hedîse rasteya Fermanda-rîya Leşkerî ya Qeza de virazîya û 5kesê ke wesayîtê Îlhan Ergulî de bî bi-rîndar bîyî. Hemwelatîyê birîndarî biambulansan erşawîyayî nêweşxaneyêcîyayan û yenî tedawîkerdiş. Ame zana-yîş ke 5 kesê ke birîndar bîyî ra rewşa 2kesan giran a. MÊRDÎN

Badê wedarnayîşê qanûnî‘Diyanet TV’ abeno

Weqfê Dîyanetî yê girêdayeyê Serek-tîyê Karê Dîyanetî, badê bedilnayîşêqanûnê RTUKî kanalêk bi nameyê “Di-yanet Tv” akeno. Nuqtaya ke qala bedil-nayîşê aye yena kerdiş, tebaxa 2016îde bi bedilnayîşê qanûnê turikî amebîbedilnayîşw. RTUK seba partiyê siyasî,sendîqa, şaredarî, komele û weqfanakerdişê kanalan qedexe kerdbî, laseba Weqfa Diyanetî destûr da akerdişêkanalî.AMED

Mehkema qerarêberatî daye

Qezaya Peyasî ya Amedî de 15ê hezî-rana 2018î de domano binameyê A.H. ûÎ.T.yê 17 serrî şîyî Lunaparke û wêşayîhaletê kêfî yê gongolî. 2 domanî zî gon-golî de nîşaneya serkewtişî kerdî û silo-ganê ‘Bicuyo Serek Apo’ berz kerdî.Hedîse ra dima polîsî îfadeya domana gi-rewtî û serbest vera dayî. Îdanameyo keameyo amadekerdiş de 5 serrî cezayazindanî domanan rê yena waştiş. Roniş-tişê doze ya yewin 26ê hezîrane de amedîyiş û domanî doze ra berat kerdî. AMED

Ehmed Tehlo (Bavê Şêxmûs) yek ji ke-mançejenê gundêWerdiyê yê girêdayînavçeyaAmûdê ya kantona Qamişlo ye.Ehmed di zarokatiya xwe de li gel mal-bata xwe koçî bajarê Hesekê dibe û hetaniha li Hesekê dijî.

Cudahiya Ehmed Tehlo ji keman-çejenên din ew e ku kamançeya xwe jitenekeya rûn çêkiriye û di nav welati-yên Hesekê de navdar e. Tehlo di 15saliya xwe de kemançeyekê ji teneke-yeke rûn çêdike û ev nêzî 45 sal e likamençeya ji tenekeyê dixe û li kolan,şevbihêrk û zemawendan dilê welati-yan xweş dike. Tehlo girêdana xwe bikemançeya xwe re wiha tîne ziman:“Her tim li cem min e, dema ne li cemmin be ez nexweş dibim.”

Tehlo diyar kir ku derfeta wî ya ki-rîna kemançeyekê tune bû û xwest ke-mançeyekê ji tenekeya rûn çêke ûwiha got: “Min gelek kemançeyên jitenekeya çêkirin lê baş deng jê nedihatû herî dawîn ez gihîştim dengê ku ezdixwazim.”

‘Ez li ber pez fêr bûm’Tehlo li ser çêkirin û fêrbûna keman-

çeya xwe wiha dibêje: “Ji ber rewşa xi-zantiyê her kes nikaribû amûrek muzîkêbikire. Ji ber vê yekê min xwest ku ezkemançeyekê ji tenekeya rûn çêbikim.Min ji dengê kemançeyê pir hez dikir.Piştî ku min kemançeya xwe çêkir, min

bi xwe re dibir çolê li berpez û min xwe fêr dikir.Xelk dihatin cem min, ezdiçûm cem wan. Me şev-bihêrk çêdikirin û min diwan şevbihêrkan de li ke-mançeya xwe ya tenekedixist.”

Her çendî di destpêkêde derfetên Tehlo yên jibo kirîna kemançeyekênebûn jî, piştre jî nexwestbikire ji ber ku ji dengêkemançeya xwe ya te-

neke hez dike û fêrî wê bûbû. Tehlo tucarî kemançeya xwe bi pere nejentiye,tenê ji bo keyfxweşkirina heval û civakaxwe li têla kemançeya xwe xistiye û lêdixe. Ew tenê aşiqê kemançeya xweya teneke ye.

Çar zarokên Tehlo hene, lê zarokênwî bi muzîkê re eleqedar nabin. Tehlopiştî Şoreşa Rojava di Koma ŞehîdHogir a dengbêjan de ya girêdayî Na-venda Çand û Hunerê ya Hesekê de kardike. Tehlo bi 4 hevalên xwe re karêmuzîkê dide meşandin. Navenda Çand ûHunerê ya Hesekê ji Tehlo xwest ku likemançeyeke nû bide, lê Tehlo got kuew ji bilî kemançeya xwe li tu kemançe-

yên din nade.Tehlo çêkirina kemançeya xwe ya

ji tenekeya rûn ji bo me wiha vegot:“Destpêkê min tenekeyek rûn peydakir, ji bo deng baş derbikeve bi meqesatenekeyan, her du kêlekên wê kunkirin. Ji bo dengê teneke xweş be minew şewitand û ji bo xemilandina tene-keyê min ew boyax kir. Dîsa ji boxweşbûna deng min zikê tenekeyê jiderve ve dewixand. Doxikê kemançe-yek şikestî jê vekir û li tenekeyê xist ûtêleke tembûran jî pê ve kir. Ji dûvêhespan mû kişand û bi kevana keman-çeyê ve kir. Her cara ku ez li keman-çeyê dixim wan mûyên dûvê hespan bidermanê qerfûnê paqij dikim.”

Li ser dîroka kemançeyê gotinêncuda hene. Li gorî lêkolînên ku hatinekirin di sedsala 9’emîn de li Bîzansê binavê ‘îyra’, li Rojhilata Navîn bi navê‘kemançe’ ku koka wê ji zimanên îranîtê, hatiye bikaranîn. Di sedsala11’emîn de jî di nav cîhana îslamî debi navê ‘rebab’ hatiye bikaranîn. Herçendî li her welatekî şêwazeke wê yacuda hebe jî, lê cudahiyek mezin dinav şekl û dengê wê de derneketiyepêş. Niha jî li Ewropa û RojhilataNavîn pir tê bikaranîn.

Gotina Pêşiyan

Welat hene xirabistan in

welat hene gulistan in

Çandû Huner

061 Tebax 2018 Çarşem

Bi makîneya darîn dirêse

Evîndarê ziman û wêjeyê

Li gelek bajarên Kurdistanê jiber pêşketina teknolojiyê çandarêsandinê ber bi tunebûnê vediçe û kêm mirov mane ku vêçandê didomînin. Berovajiyêvê rewşê bi saya welatiyênereb çanda rêsandinê hê jî liSêrtê xurt e û gelek kes bikarê rêsandinê re mijûl dibin.Yek ji van kesê ku karê rêsan-dinê dike welatiyê ereb ê binavê Selamî Evîn e. Teknolojîqet nêzî dikana Evîn a bê navnebûye û 35 sal e li dikanaEvîn bi makîneyên darîn rê-sandin tê kirin.

Evîn têkildarî karê xwe yêrêsandinê axivî û diyar kir kupîşeya rêsandinê ji bavê xwehîn bûye û wiha got: “Bavêmin jî ji bavê xwe karê rêsan-dinê hîn bûye. Nêzî 100 salî yeem bi malbatî vî karî dikin. Ez

di 8 saliya xwe de hînê rêsan-dinê bûm û 35 sal e jî bê nav-ber vî karî dikim.” Evîn dazanîn ku bi makîneya xwe yadarîn şalikên nimêjê, betanî,heybe (Çente), êlek, gore,lepik û li ser daxwaza miro-van diyariyên li ser wan nivîshene hildiberîne.

Evîn bi lêv kir ku hemûberhêmên xwe bi hiriya mî ûbizina hildiberîne û ev tişt anîziman: “Ji bo hîlberîna berhe-mên xwe destpêkê benê kujinên koçer bi teşiyan ji hiriyamî û bizinan bi dest dixin, diki-rim.” Evîn di berdewamê dedestnîşan kir ku ji ber makîne-yên darîn hunerî ne terka wannake û wiha pê de çû: “Rêsan-dina bi desta hem hûnerî ye ûhem jî saxlem e. Ji ber vê yekêterka makîneyên darîn nakim.”

Evîn got ku ji karê xwememnûn e û axaftina xwe bi

van gotinan bi dawî kir: “Firo-tina berhemên min wekî salênborî nîn be jî baş e. Ez dikarimpê debara xwe bikim. Her wihaez naxwazim ev pîşe windabibe. Ji ber vê yekê min jî wekîbavê xwe pîşeya rêsandinêhînê zarokên xwe kiriye û nihazarokên min jî wekî min dika-rin vî karî bikin. Ez pir kêfx-weş im ku dê pîşeya min bimirina min re nemire û bi sayazarokên min heta çend salêndin jî bidome.”

Kadrî ESEN / SÊRT

Bêrîtan MEDUSA – Olva HEC MENSÛR / HESEKÊ - ANHA

Eþqa Tehlo û kemançeyaji tenekeya rûnEhmed Tehlo ji 15

saliya xwe ve aşiqêkemançeyê dibe. Jitenekeyeke rûn ke-mançeyekê ji xwe reçêdike. Ji 15 salî

heya 62 saliya xwe likolan, şevbihêrk û ze-

mawendan ke-mançeya xwe li gel

xwe digerîne û dilê gelpê xweş dike

Li Rojavayê Kurdistanê gel ji pirtû-kên Rêberê Gelê Kurd AbdullahOcalan feyzê digirin û ev yek ban-dorek mezin li ser jiyana wan dike.Endama Rêveberiya AkademiyaCivaka Demokratîk a Kantona Ko-banê Cîhan Ebas têkildarî mijarê degot ku divê mirov di jiyana xwe debi feraseta felsefe û nêrîna kûr aOcalan tev bigere.

Cîhan Ebas anî ziman ku fikrênOcalan bandorek erênî li ser jiyanawan dike û got:”Xwendina pirtûkênRêbertî ji bo me gelek girîng e.Mirov çîqasî bikaribe, bi baldarîpirtûkan bixwîne, wê ewqas bika-ribe gavên azadiyê bi fikrên xurtbiavêje. Tiştên ku divê bibe parçe-yek ji jiyana mirov, pirtûkên Rê-berê PKK’ê Abdullah Ocalan in. Jiber ku ji bo gelek kesan dibe naski-rina fikrên azad. Li Rojavayê Kur-distanê jî gel bi eleqeyek mezinpirtûkên Serokatî dixwînin.”

Cîhan Ebbas diyar kir ku ji berdesthiladariya pergala BAAS’ê zi-manê kurdî qedexe kiribû, gelekkesî bi zimanê xwe nizanibû ûwiha domand: “Ji ber ku berî Şo-reşa Rojava Rejîma BAAS’ê kurdîqedexe dikir û zilm li gel dikir,gelek kesî nikaribû pirtûkên Sero-katî bixwenda. Lê niha gelek kesbi xwendina pirtûkên Rêbertî xwebi pêş dixin. Yên ku pirtûkên wîdixwînin nêrîna wan a li hembercîhanê diguhere.”

Ebbas destnîşan kir ku encamaku tê girtin ew e ku fikrên Ocalanroj bi roj tên naskirin û wiha dawîli axaftina xwe anî: “Piranî di sazi-yên me de pirtûkên Rêbertî tênxwendin, bi taybetî jî parêzname-yên Rêbertî. Her wiha di perwerde-yan de ev pirtûk tên xwendin. Em jîweke Akademiyê di perwerdeyande her beşên pirtûkê, ji dayikênxwe re şîrove dikin. Asta xwendinapirtûkên Rêbertî fikir û felsefe daavakirin. Loma xwendina pirtûkênSerokatî parçeyek ji jiyana me ye.”

Cîhad Hemdûş 69 salî ye, ji gundêXirbe Şera yê navçeya Şera ya kan-tona Efrînê ye û bavê 3 zarokan e.Niha li gel malbata xwe li gundêZiyara yê navçeya Şêrawa dimîne.

Li gel ku zimanê kurdî ji aliyêhêzên mêtinger ve rastî hewldanênasîmilekirinê dihat jî Hemdûş birêya guhdarkirina li Radyoya Yerî-wanê ya bi zimanê kurdî û xwen-dina belavokan xwe fêrî zimanê

kurdî dike. Herî dawî xwe fêrî gra-merê dike û dibe mamosteyê zi-manê kurdî. Dema leşkeriya rêjîmêdikir, ciwanên kurd jî fêrî xwendinû nivîsandina zimanê kurdî kirin.

Hemûş di dawiya salên 80’yî dedest bi nivîsandina helbestan dike,li ser komkujiyên li dijî gelê kurd,wekî Helebçeyê helbestan dinivîse.Helbesta wî ya yekemîn bi navê“Ziyana Helebçe” ye, helbesta xwecara yekemîn di Newroza Efrînê ya1991’an de xwend.

Xwendekarên gund fêr dikeDi dema êrîşên dijwar ên

komên çete li ser gundê QestelCindo di sala 2013’an de, Hemdûşdi bin topbaranê de xwendekarêngund fêrî zimanê kurdî dikirin.Xwendekarên ku li ber destê wîmezûn bûne niha bûne mamoste.

Her wiha Hemdûş gundiyên XirbeŞera û Qetmê yên navçeya Şera jîfêrî ziman kirin.

Cîhad Hemûş bi dehan helbestli ser mijarên cuda, herî zêde têko-şîna gelê kurd bi zimanê kurdî nivî-sandine û di 3 dîwanan de (BiharaGelan, BangaWelat û Kew û Kew-giran) kom kirine.

Bi dijwariya êrîşên hêzên dagir-ker ên li ser Efrînê re, helbestvanCîhad Hemdûş wekî bi hezaranxelkên Efrînê berê xwe da Şeh-bayê. Li vir jî hestên helbestvaniyêli gel wî mezintir dibin, êdî li serberxwedanê, azarên gel û hovîtiyaçeteyan helbest dinivîse.

Hevjîna Cîhad Hemdûş mamos-teya zimanê kurdî Fadya Beyardiyar dike ku Hemdûş beriya 16salan bi rêya pirtûka Osman Sebrîew fêrî zimanê kurdî kiriye.

Rêxistina Roiya ya girêdayîUNESCO’yê bi koordîneyaKomîteya Turîzm û Şûnwarana Meclisa Sivîl a Reqayê destbi xebatên sererastkirina muze-xaneya dîrokî ya kolana El-Mensûr a bajarê Reqqayê kir.

Berpirsê xebatên sazkirinêyê rêxistina Roiya Umer El-Mûh wiha got: “Em ji ber kêm-bûna madeyên pêwîst zehmetîdi meşandina xebatên tamîrki-rina muzeyê de dikişînin. Nihamuze ji bermahiyên DAIŞ’ê têpaqijkirin û her wiha baxçeyê

muzeyê jî hatiye paqijkirin.”Muzexane di dema dagirke-

riiya osmanî di sala 1861’an dehatiye avakirin. Berê wek seratê bikaranîn û di 24’ê cotmeha1981`an de wek muzexane hatbikaranîn. Muzexane li na-venda bajêr cih digire. Qad binavê Qada Muzeyê tê naskirin.Muze dabeşî du qatan dibe, herqatek ji beşekê pêk tê . Beşayekemîn vedîtinên mîsyonênarkeolojîk û beşa duyemîn ber-mahiyên ebasiyan ên dîrokî liReqayê dihewîne.

Çeteyên DAIŞ’ê muzexanetalan û wêran kir û her wiha

hemû bermahiyên dîrokî dizînû peykerên dîrokî şikandin, jiwan tabloyên nîgarkirî, guharênzêrîn, pereyên medenî yêncuda, lembeyên kevn, neqşe ûnivîsên ku dîroka wan vedigereserdemên cuda û gelek parçe-yên dîrokî yên kevn.

Niha tenê hejmarek ji tablo-yên nexşekirî yên ku dîrokawan vedigere sedan salan limuzexaneyê hene. Ji destpêkarizgarkirina Reqqayê MeclisaSivîl a Reqqayê bajêr ji bo ve-gerandina bedewbûn û şarista-niya wê bê navber xebatênjinûveavakirinê dimeşîne.

Rojavayîpirtûkên Ocalandixwînin

Îlham ELOSO / KOBANÊ - JINNEWS

Xandî ELO – Tolîn HESEN / ŞEHBA

MMuuzzeexxaannee ttêêsseerreerraassttkkiirriinn

Emmar XELEF / REQQA - ANHA