Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010

3

Deiliskipulagí grónumhverfum Reykjavíkur 2001-2010

5

Nýtt deiliskipulag í grónum hverfum ReykjavíkurInngangur UmfjöllunarefniHeimildir og eftirfylgni frá samþykkt deiliskipulagsNiðurstöður og framsetningTil umhugsunarAðalskipulag, deiliskipulag, hverfisskipulagDeiliskipulag sem eining í aðalskipulagiStærð og mælikvarði deiliskipulagsHverfisskipulagHver er munurinn á deiliskipulagi og hverfisskipulagi?Deiliskipulag í grónum hverfumAtburðarásForsendurMiðborginDeiliskipulagsbreytingarTegundir deiliskipulagsÞróunar- og þéttingarsvæðiÞétting byggðar og breyting á notkun svæðaUmbylting umhverfisinsDæmi um þróunarsvæðiDeiliskipulag eftir borgarhlutumVesturbærMiðborgHlíðarLaugardalurHáaleitiBreiðholtÁrbærGrafarvogurSamanburður borgarhlutaHeimildaskrá

81214

16

20

23

2628344046525862667074

Efnisyfirlit

6

nýjar deiliskipulagsáætlanir í grónum hverfum Reykjavíkur á árunum 2001-2010144

miðborg

vesturbær

Hlíðar

Háaleiti

61

25

10 15

7

Háaleiti

Laugardalur Grafarvogur

Árbær

Breiðholt

20 5

3

5

8

Nýtt deiliskipulag í grónum hverfumReykjavíkur 2001-2010

245 nýbyggingar

voru samþykktar en alls eru heimildir til að byggja

1024 nýbyggingar

*Byggingarframkvæmdir þar sem um er að ræða breytingu á byggingarmagni lóðar. Nýbygging ef um er að ræða frístandandi byggingu eða nýbyggingu samkvæmt skilmálum deiliskipulags. Í einhverjum tilfellum er nýbygging þá tengd eða byggð upp að núverandi byggingu. Stækkanir eru allar viðbyggingar, ofanábyggingar, kvistir, svalir eða önnur tilfelli þar sem byggingarmagn er aukið. Þegar um niðurrif er að ræða er í flestum tilfellum um að ræða niðurrif heillar byggingar en í einhverjum tilfellum getur verið um að ræða niðurrif að hluta. Í einhverjum tilfellum er niðurrif framkvæmt án þess að fyrir liggi skriflegt byggingarleyfi en þá er samþykktin skráð eins og um sé að ræða byggingarleyfi. Útgáfa skriflegra byggingarleyfa hófst 8. júní 2004. Áður gilti samþykktin sem byggingarleyfi og er hér talin með sem útgefið byggingarleyfi. Þegar talað er um framkvæmdir sem er lokið er átt við að farið hafi fram lokaúttekt (byggingarstig 7, fullgerð notaeining) eða að byggingin hafi verið tekin í notkun og skráð sem slík hjá byggingarfulltrúa (byggingarstig 8, í notkun ófullgert).

Nýjar deiliskipulagsáætlanir 144Breytingar á nýju deiliskipulagi 241

Hér að neðan er samantekt um hvað er heimilt samkvæmt nýjum deiliskipulagsáætlunum í Reykjavík 2001-2010, samþykktar bygg-ingarleyfisumsóknir, byggingarleyfi og framkvæmdir sem er lokið.*

Heimildir samkvæmt deiliskipulagi 3485þar af nýbyggingar 1024stækkanir 2137niðurrif 324

Samþykktar byggingarleyfis-umsóknir 718þar af nýbyggingar 245stækkanir 328niðurrif 146

Útgefin byggingarleyfi 565þar af nýbyggingar 216stækkanir 230niðurrif 119

Framkvæmdum lokið 428þar af nýbyggingar 169stækkanir 154niðurrif 105

9

Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010

Byggingaframkvæmdir á grundvelli nýs deiliskipulags í Reykjavík 2001-2010*

heimilt

samþykkt

byggingarleyfi

framkvæmt

NÝBYGGINGAR0

2500

2000

1500

1000

500

STÆKKANIR

21% heimilda skilaði sér í samþykktum byggingarleyfisumsóknum

12% heimilda skilaði sér í framkvæmdum

NIÐURRIF

158 af 241 deiliskipulags-breytinguvar fylgt eftir með samþykktum umsóknum eða

66%

60% samþykktra umsókna skilaði sér í framkvæmdum

10

0

10

12

14

8

6

4

2

20022001 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Samþykktar umsóknir um nýbyggingar, stækkanir og niðurrif eftir árum

nýbygging

stækkun

niðurrif

Árið 2005voru flestar byggingar-

leyfisumsóknir samþykktar, alls 129 eða

18%af öllum

samþykktum umsóknum

á tímabilinu 2001-2010

Nýtt deiliskipulag í grónum hverfumReykjavíkur 2001-2010

11

nýtt deiliskipulag

deiliskipulagsbreytingar

samþykktar umsóknir

0

180

200

140

120

80

100

20

40

160

60

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Nýtt deiliskipulag, deiliskipulagsbreytingar og samþykktar byggingarleyfisumsóknir eftir árum

719 byggingar-leyfisumsóknirvoru samþykktar á tímabilinu, að meðaltali 5 á hvert deiliskipulag

241 deiliskipu-lagsbreytingvar samþykkt á tímabilinu, að meðaltali 1,7 á hvert deiliskipulag

7396311112911999754037

719

13232218211315973

144

nýtt deiliskipulag

deiliskipulags-breytingar


061732273940372320

241

2001200220032004200520062007200820092010

Samtals


12

Inngangur

Þann 1. janúar 1998 tóku skipulags- og byggingarlög nr. 73/1997 gildi. Í 9. gr. laganna kom fram að allt landið teldist skipulagsskylt1 og samspil þeirrar skyldu með þeirri meginreglu að vinna skyldi deiliskipulag þar sem framkvæmdir voru fyrirhugaðar, gerði það að verkum að undanþáguákvæði laganna um grenndarkynningu byggingarleyfisumsókna var túlkað á þrengri hátt en gert var ráð fyrir í fyrstu. Frá gildistöku laganna hafa sveitarfélög unnið margar deiliskipulagsáætlanir í þegar byggðum hverfum, þar sem framkvæmdir eða endurnýjun er fyrirhuguð, til að uppfylla lagaákvæði um skipulagsskyldu. Þótt fjallað sé um almenna skipulagsskyldu alls lands, hefur ákvæðið verið túlkað þannig allt landsvæði í þéttbýli sé deiliskipulagsskylt. Stærri sveitarfélög, þ.m.t. Reykjavíkurborg hafa brugðist við þessu lagaumhverfi með því að vinna deiliskipulagsáætlanir í grónum hverfum borgarinnar, einkum á þeim götureitum þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar, með tilheyrandi tilkostnaði.

Markmið þessarar rannsóknar er að skoða hvaða áhrif þágildandi skipulags- og byggingarlög nr. 73/1997 og framkvæmd þeirra hafa haft á þróun Reykjavíkur, meðal annars með tilliti til þeirra markmiða sem birtast í gildandi aðalskipulagi Reykjavíkur 2001-2024. Mikilvægt er að horfa yfir farinn veg og skoða hvað hefur verið gert í skipulagsmálum og byggingarframkvæmdum síðastliðinn áratug. Einnig er þessi rannsókn ætluð til gagns inn í vinnu við nýtt hverfisskipulag, sem þegar er hafin.

Skoðaðar voru deiliskipulagsáætlanir í grónum hverfum Reykjavíkur sem unnar voru og samþykktar 2001-2010. Borgarhlutarnir sem um ræðir eru Vesturbær, Miðborg, Hlíðar, Laugardalur, Háaleiti, Breiðholt, Árbær (að undanskildu Norðlingaholti) og Grafarvogur. Skoðaðar voru allar nýjar deiliskipulagsáætlanir á tímabilinu og breytingar á þeim. Þær heimildir til byggingarframkvæmda sem gefnar eru í deiliskipulagsáætlunum voru skráðar og athugað hvort þær væru hvati til framkvæmda og fjárfestinga. Heimildirnar voru skráðar samhliða samþykktum byggingarleyfisumsóknum, útgefnum byggingarleyfum og framkvæmdum. Þess ber að

1 Skipulags- og byggingarlög nr. 73/1997, III. kafli, 9.gr. http://www.althingi.is/lagas/138b/1997073.html [Sótt 31.8.2012.]

13


geta að rannsóknin nær eingöngu til tímabilsins 2001-2010. Í mörgum tilfellum hafa verið gerðar breytingar á deiliskipulagi og/eða samþykktar byggingarleyfisumsóknir að þessu tímabili loknu sem ekki eru til umfjöllunar hér.

14

Umfjöllunarefni

Heimildir og eftirfylgni frá samþykkt deiliskipulagsRannsókn þessi nær til allra nýrra deiliskipulagsáætlana í grónum hverfum Reykjavíkur á árunum 2001-2010. Hver deiliskipulagsáætlun fyrir sig og breytingar á henni er skoðuð. Skráðar eru heimildir til uppbyggingar og niðurrifs á hverri lóð innan deiliskipulagsins (eða reitum ef því er að skipta, sérstaklega ef um er að ræða þéttingu á áður óbyggðu svæði eða mikla uppbyggingu). Því næst er hver lóð skoðuð fyrir sig, samþykktar byggingarleyfisumsóknir skráðar, skoðað hvort byggingarleyfi hafi verið gefið út og hvort framkvæmdin hafi verið kláruð eða húsnæðið tekið í notkun. Skráðar eru byggingarframkvæmdir þar sem um er að ræða breytingu á byggingarmagni lóðar: nýbyggingar, stækkanir og niðurrif.

Niðurstöður og framsetningÍ þessari samantekt eru niðurstöður rannsóknarinnar settar fram fyrir deiliskipulagsáætlanir í grónum hverfum í heild sinni og ákveðin atriði dregin fram. Fjallað er um hverja áætlun fyrir sig í ítarlegum ritum um hvern borgarhluta og þar koma fram upplýsingar um heimildir, samþykktir, byggingarleyfi og hvort húsnæðið hefur verið tekið í notkun eða framkvæmd lokið. Ítarlegri umfjöllun er um þróunarsvæði þar sem mikil uppbygging er heimiluð og/eða stórvægilegar breytingar hafa verið gerðar á deiliskipulagi.

Skoðaðar eru byggingarframkvæmdir þar sem um er að ræða breytingu á byggingarmagni lóðar eða reits. Nýbyggingar eru frístandandi byggingar eða nýbyggingar samkvæmt deiliskipulagsskilmálum, þ.m.t bílskúrar. Í einhverjum tilfellum er nýbygging þá tengd eða byggð upp að núverandi byggingu. Stækkanir eru allar viðbyggingar, ofanábyggingar, kvistir, svalir eða önnur tilfelli þar sem byggingarmagn er aukið. Niðurrif á í flestum tilfellum við um niðurrif heillar byggingar en í einhverjum tilfellum getur verið um að ræða niðurrif að hluta. Í einhverjum tilfellum er niðurrif framkvæmt án þess að fyrir liggi skriflegt byggingarleyfi en þá er samþykktin skráð eins og um sé að ræða byggingarleyfi.

15

Í Reykjavík hófst útgáfa skriflegra byggingarleyfa þann 8. júní 2004. Fyrir þann tíma var litið á samþykkt aðaluppdrátta sem ígildi skriflegs byggingarleyfis og verður hér talin með sem slíkt. Þegar talað er um framkvæmdir sem er lokið, er átt við að lokaúttekt hafi farið fram (byggingarstig 7, fullgerð notaeining) eða að byggingin hafi verið tekin í notkun og skráð sem slík hjá embætti byggingarfulltrúans í Reykjavík (byggingarstig 8, í notkun ófullgert).

Til umhugsunar Skráningin er nokkur einföldun á raunveruleikanum. Æskilegt væri að gera greinamun á mismunandi flokkum nýbygginga sem og að taka fram hvers konar stækkun er um að ræða hverju sinni. Sérstaklega væri gott að taka til hliðar þau tilfelli þar sem stækkun felur eingöngu í sér byggingu svala eða annars b- eða c-rýmis.

Þessi rannsókn á deiliskipulagsáætlunum er meðal annars ætluð til gagns inn í vinnu við hverfisskipulag sem þegar er hafin. Sú vinna felur í sér mikla skrásetningu upplýsinga, þar á meðal úr núverandi deiliskipulagsáætlunum, sem mikilvægt er að verði á rafrænan hátt. Ekki er eingöngu mikilvægt að geyma upplýsingarnar rafrænt heldur einnig að þær séu gagnvirkar og lifandi.

Gott væri að skoða heimilt byggingarmagn samkvæmt deiliskipulagsáætlunum í samhengi við samþykkt byggingarmagn. Skortur er á tengingu á milli skráningar skipulagsmála annars vegar og byggingarmála hins vegar. Af þeim sökum er ekki hægt að skoða byggingarmál á grundvelli skipulagsins nema handvirkt. Skilmálatöflur á deiliskipulagsuppdráttum eru ekki til á rafrænu formi nema á skönnuðum uppdráttum og eru ekki gagnvirkar á nokkurn hátt. Skilmálar þyrftu að vera geymdir rafrænt og þannig að hægt væri að skrásetja þegar heimild væri nýtt, þ.e. að byggingarleyfisumsókn hefði verið samþykkt, upp á hversu mikið byggingarmagn og hvort framkvæmt hefði verið samkvæmt samþykktinni.


16

Skilgreining á deiliskipulagi skv. skipulagsreglugerð nr. 400/1998:

Deiliskipulag: Skipulagsáætlun fyrir afmörkuð svæði eða reiti innan sveitarfélags sem byggð er á aðalskipulagi og kveður nánar á um útfærslu þess. Ákvæði um deiliskipulag eiga jafnt við um þéttbýli og dreifbýli. Sveitarstjórn ber ábyrgð á og annast gerð deiliskipulags. Tillaga að deiliskipulagi getur einnig verið unnin á vegum landeigenda eða framkvæmdaraðila og á kostnað þeirra. Deiliskipulag er háð samþykki sveitarstjórnar. Deiliskipulag tekur gildi þegar samþykkt þess hefur verið birt í B-deild Stjórnartíðinda.

Deiliskipulag sem eining í aðalskipulagiEitt af markmiðum Aðalskipulags Reykjavíkur 2001-2024 er að auka gæði byggðar. Því markmiði skal meðal annars náð með því að setja skilmála um umhverfisgæði í deiliskipulagi.2 Einnig er nefnd í þessu samhengi sú leið að setja skilmála um byggðamynstur og yfirbragð byggðar.3 Svo má segja að þessu sé framfylgt með því að setja fram markmið í greinargerð og skilmála deiliskipulags og að vísa í þróunaráætlun miðborgar þegar við á. Erfiðara er hins vegar að leggja mat á hvort markmiðin skili sér út í borgarumhverfið í raunveruleikanum. Það virðist vera að deiliskipulag nái takmarkað utan um ákvæði um ákveðna notkun og starfsemi enda eru þau oft í greinargerð frekar en skilmálum og þá leiðbeinandi en ekki bindandi.

Stærð og mælikvarði deiliskipulagsÍ kafla 3.4. í Aðalskipulagi Reykjavíkur 2001-2024 eru tilgreindar lágmarksstærðir deiliskipulagssvæða. Þar segir að minnsta stærð deiliskipulags í grónum hverfum sé einn götureitur, á meðan það er eitt skólahverfi þegar um ný hverfi er að ræða.4 Flestar deiliskipulagsáætlanir á árunum 2001-2010 hafa verið unnar í Miðborg Reykjavíkur af öllum hverfum. Í miðborginni eru flest deiliskipulagssvæði afmörkuð við einn götureit. Gatan, sem er stór hluti almenningssvæða miðborgarinnar og ætti að vera áherslustaður í skipulagi, hefur ekki verið hluti skipulagsáætlunarinnar en þjónar þess í stað hlutverki afmörkunar þegar stakir götureitir eru skipulagðir.

2 Reykjavíkurborg, Skipulags- og byggingarsvið, Aðalskipulag Reykjavíkur 2001-2024. Greinargerð I [m.s.bre. – síðast uppfærð ágúst 2010]. Reykjavíkurborg, 2002/2010, bls 4.3 Sama rit, bls. 5.4 Sama rit, bls. 28.

Aðalskipulag, deiliskipulag, hverfisskipulag

17

Húshliðar sitthvoru megin götu geta því verið óháðar hvor annarri í skipulagi. Að þessu leyti má segja að sú aðferð að skipuleggja staka götureiti getur stuðlað að takmarkaðri gæðum byggðar og komið í veg fyrir heildræna hugsun í skipulagsgerð.Í Laugardal og Háaleiti hafa deiliskipulagssvæðin verið afmörkuð á annan hátt: heil hverfi á borð við Túnin, Teigahverfi og Vogahverfi. Margar þessara stærri deiliskipulagsáætlana eru þó nýjar og lítil reynsla komin á hversu vel þær virka heildrænt innan svæðanna.

HverfisskipulagÁform eru um að hefja gerð hverfisskipulags í öllum grónum hverfum borgarinnar á seinni hluta ársins 2012 og stefnt er á að ljúka vinnunni fyrir árslok 2014. Verið er að móta aðferðafræðina. Þegar hún liggur fyrir verður auglýst eftir þverfaglegum hönnunarteymum til samvinnu og skipuð verður verkefnisstjórn fagfólks fyrir verkefnið.

Meginmarkmiðið með gerð hverfisskipulags er að einfalda skipulagsgerð í þegar byggðum hverfum og um leið auka samráð við borgarbúa um skipulag þeirra nánasta umhverfis. Einnig er stefnan að þróa skipulag einstakra hverfa í þá átt að auka gæði, umgjörð og umhverfi hverfanna, með vistvænum úrlausnum. Þannig liggur fyrir skýr stefnumörkun um allt hverfið, hversu gamalt sem það er þegar til framkvæmda eða fjárfestinga kemur.

Í hverfisskipulagi felst ákvarðanataka og lögfestur rammi sem er grundvöllur fyrir byggingarleyfisumsókn. Í skipulagslögum nr. 123/2010 kemur fram að þegar unnið er deiliskipulag í þegar byggðu hverfi skal lagt mat á varðveislugildi svipmóts byggðar og einstakra bygginga sem fyrir eru, með gerð húsakönnunar. Þegar unnið er að slíku hverfisskipulagi er heimilt að víkja frá kröfum um framsetningu sem gerðar eru til deiliskipulagsáætlana í nýrri byggð og leggja frekar áherslu á almennar reglur um yfirbragð og varðveislugildi byggðarinnar auk almennra rammaskilmála. Reglur um málsmeðferð deiliskipulags gilda um hverfisskipulag eftir því sem við á.


18

Í lögunum kemur einnig fram að við deiliskipulagsgerð í þegar byggðu hverfi getur sveitarfélag ákveðið að skilgreina afmarkað svæði sem þróunarsvæði þar sem vinna skal hefðbundið deiliskipulag. Í slíkri áætlun skal tilgreina framkvæmdatíma áætlunarinnar sem skal vera a.m.k. fimm ár en ekki lengri en fimmtán ár. Framkvæmdatími áætlunarinnar hefst við gildistöku áætlunarinnar en ef hann er ekki tilgreindur skal miða við fimmtán ár.

Hver er munurinn á deiliskipulagi og hverfisskipulagi?Ýmsan lærdóm má draga af deiliskipulagsgerð síðustu ára við gerð nýs hverfisskipulags. Mikilvæg ákvörðun hefur þegar verið tekin með því að fara inn á þessa braut, þ.e. að hætta að afmarka deiliskipulagssvæði við götureiti og skipuleggja frekar heildrænt og stórar einingar.

Deiliskipulagsáætlun á borð við þá sem unnin var fyrir Vogana í Laugardalnum og Melana í vesturbænum er í átt við það sem vænta má í hverfisskipulagi. Notuð er ákveðin aðferð við að afmarka byggingarreiti sem eru almennir en ekki niðurnjörvaðir við ákveðna staðsetningu, skipulaginu er skipt í reiti eftir íbúðagerðum og sömu almennu reglur gilda innan reitanna.Í hverfisskipulaginu verður stefnan sú að skilmálar verði almennir og til þess fallnir að hvetja íbúa til að taka ábyrga afstöðu gagnvart umhverfinu. Stefnt er að því að kostnaður íbúa sjálfra við breytingu á skipulagi verði hverfandi og skilmálar eru almennari og opnari. Þetta getur haft þær afleiðingar að erfiðara er fyrir íbúa hverfisins að vita nákvæmlega hvaða breytingum hann má eiga von á í sínu nánasta umhverfi. Hins vegar hefur þetta þá kosti að þegar eigandi ákveður að fara í breytingar á eign sinni er honum ekki eins þröngar skorður settar eins og oft hefur verið gert í deiliskipulagi. Hugmyndin er hverfisskipulag verði endurskoðað á nokkurra ára fresti. Þegar borgin hefur verið hverfisskipulögð er undanþáguákvæðið um grenndarkynningu byggingarleyfisumsókna meira eða minna úr sögunni í Reykjavík. Ekkert ákvæði í lögum stóð í í vegi fyrir því að deiliskipulagafmörkun tæki til stærri svæða en götureita en þær formkröfur sem eru gerðar til deiliskipulagsáætlana, gera að verkum að illgerlegt er að vinna slíka áætlun fyrir borgarhluta.

Aðalskipulag, deiliskipulag, hverfisskipulag

19

Talið er að annarskonar nálgun þurfi þar sem meginatriðin eru gæði hverfisins og framtíðarfjárfestingar þar, en ekki viðbótarbyggingarheimildir á stökum lóðum.


20

AtburðarásÍ elstu hverfum borgarinnar hefur mest verið deiliskipulagt á tímabilinu 2001-2010, þá er oft um að ræða skipulagssvæði þar sem gildandi skipulag er mjög gamalt eða svæði þar sem ekkert deiliskipulag er í gildi. Í nýrri hverfum er oft verið að endurskoða eldra deiliskipulag eða hluta eldra deiliskipulags. Þegar ákveðið er að breyta landnotkun eða skilgreina ný þéttingarsvæði er aðalskipulagsbreyting gerð samhliða deiliskipulagsvinnunni.

ForsendurForsendur deiliskipulagsgerðar geta verið margvíslegar. Í sumum tilfellum liggur fyrir erindi lóðarhafa einnar eða fleiri lóða um framkvæmdir sem kalla á skipulagsvinnu. Slík erindi geta leitt til þess að deiliskipuleggja þurfi heilan reit. Þá eru aðstæður svæðisins í heild skilgreindar sem og heimildir á öðrum lóðum. Erindi lóðarhafa, fyrirspurnir um mögulega uppbyggingu og/eða áhugi á endurnýjun svæða hafa haft áhrif á mat skipulagsyfirvalda í Reykjavík á því hvert á að beina þeim fjármunum sem fengist hafa til skipulagsgerðar.

MiðborginForsendur deiliskipulagsvinnu í miðborginni eru yfirgripsmeiri en í öðrum hverfum. Þar var unnið deiliskipulag fyrir alla Laugavegsreiti og nærliggjandi byggð á tímabilinu frá 2001-2010 en alls á þeim tíma tóku deiliskipulagsáætlanir fyrir 61 reit gildi. Þann 18. desember 1997 samþykkti borgarstjórn Reykjavíkur ályktunartillögu um átak í deiliskipugerð í miðborginni. Þar segir meðal annars:

Nú er unnið að endurgerð gamalla húsa í miðborginni í stærri stíl en nokkru sinni fyrr. Mikil ásókn er einnig í nýbyggingar á þessu svæði og áhuginn hefur greinilega farið vaxandi. Samhliða vex þörfin fyrir gerð deiliskipulags á svæðinu. Forsenda þess að unnt sé að gera deiliskipulag er nýtt aðalskipulag þar sem lögð er sérstök áhersla á gerð deiliskipulags. Í nýja aðalskipulaginu er gerð deiliskipulags sérstakt markmið og því skapast nú aðstæður til þess að koma til móts við vaxandi áhuga borgarbúa á miðbæjarsvæðinu. Þess vegna er nú unnt að efna til sérstaks átaks í gerð deiliskipulags í miðborginni.5

5 Ályktunartillaga um átak í deiliskipulagningu í miðborginni samþykkt í borgarstjórn Reykjavíkur 18. desember 1997.

Deiliskipulag í grónum hverfum

21


Upp úr aldamótunum var lögð ofuráhersla á að deiliskipuleggja miðborgina og var það gert samhliða vinnu við Þróunaráætlun miðborgar sem var hluti af aðalskipulagi 2001-2024. Þróunaráætlunin var lykilplagg og forsenda deiliskipulagsvinnunnar og liggur til grundvallar skilmálagerðar og greinargerðar miðborgarreitanna. Greinargerð III um landnotkun innan miðborgar er sá hluti hennar sem tilheyrir staðfestu aðalskipulagi.

DeiliskipulagsbreytingarMargar af nýlegum deiliskipulagsáætlunum miðborgarinnar tóku breytingum á tímabilinu 2001-2010. Alls voru gerðar 89 breytingar á 61 nýrri deiliskipulagsáætlun. Þar skal tekið inn í reikninginn að um helmingur deiliskipulagsáætlananna tóku gildi á seinni hluta áratugarins og þar af leiðandi hefur þar verið helmingi minna ráðrúm til breytinga. Í allri borginni (grónu hverfunum) voru samþykktar hátt í 250 deiliskipulagsbreytingar á 144 nýjum deiliskipulagsáætlunum eða 1,7 breyting á hverja áætlun. Aftur skal tekið inn í reikninginn að nýjustu deiliskipulagsáætlununum hefur fæstum verið breytt svo hlutfallslega eru fleiri breytingar á hvert skipulag.

Þegar nýtt deiliskipulag er samþykkt er ekki gert ráð fyrir að því verði breytt nema fyrir liggi málefnalegar ástæður sem voru ókunnar á þeim tíma sem áætlunin var unnin. Byggingarheimildir í deiliskipulagi endurspegla oft góðar fyrirætlanir um byggðamynstur og yfirbragð byggðar við fyrstu samþykkt. Grunngildin missa sín hins vegar oft og yfirsýnin tapast við deiliskipulagsbreytingar, sér í lagi ef margar breytingar eru gerðar á skipulaginu. Þá er iðulega ekki til heildaruppdráttur yfir það sem er í gildi og erfitt að halda yfirsýninni. Að því sögðu má hugleiða hvort of auðvelt sé að breyta deiliskipulagi eða hvort breytingar á deiliskipulagi til að uppfylla einstakar óskir eigi rétt á sér.

22

Tegundir deiliskipulagsSkipta má deiliskipulagi í tvær tegundir til hagræðingar við samhengi þessarar rannsóknar. Annars vegar deiliskipulag þar sem fjallað er um heimildir til uppbyggingar. Flestar deiliskipu-lagsáætlanir tengjast framtíðarframkvæmdum, samanber skipulag um íbúðasvæði, blandaða byggð og atvinnu- og iðnaðarsvæði. Einnig eru þó til deiliskipulagsáætlanir sem hafa það ekki að takmarki að stuðla að mikilli uppbyggingu. Þar má nefna skólalóðir, útivistarsvæði, umferðarsvæði og kirkjugarðar. Síðarnefndi flokkurinn er tekinn með í þessari rannsókn en er þó ekki mikilvægur í skoðun á byggingarheimildum í deiliskipulagi og eftirfylgni þeirra. Loks má nefna þróunarsvæði sem eru svæði þar sem miklar heimildir eru til breytinga eða svæði innan gróinna hverfa þar sem verið er að brjóta nýtt land undir byggð.

Deiliskipulag í grónum hverfum

23


Þróunar- og þéttingarsvæði

Töluvert af nýjum deiliskipulagsáætlunum sem samþykktar voru á tímabilinu 2001-2010 fela í sér heimildir til mikillar uppbyggingar. Í sumum tilfellum er um að ræða gjörbreytingu ákveðins svæðis eða reits þar sem heimilað er niðurrif núverandi bygginga og uppbygging í þeirra stað. Í öðrum tilfellum er verið að endurskilgreina ákveðið svæði, leyfa nýbyggingar á áður óbyggðu svæði til að þétta byggð og/eða breyta landnotkun (þá fylgir aðalskipulagsbreyting) og heimila annars konar byggð.Hér á eftir er gerður greinarmunur á mismunandi þróunarsvæðum. Annars vegar getur verið um að ræða eðlilega þéttingu byggðar og hins vegar óæskilega umbyltingu umhverfisins.

Þétting byggðar og breyting á notkun svæðaÍ Aðalskipulagi Reykjavíkur 2001-2024 er þétting byggðar skilgreind:

Þétting byggðar er ríkjandi stefna í sjálfbærri þróun borgar-umhverfisins og er í eðli sínu sú aðgerð að fjölga íbúum og/eða störfum á einstökum svæðum eða reitum innan núverandi byggðar. Takmarkið er að stuðla að hagkvæmari landnýtingu og takmarka útþenslu byggðar og þar af leiðandi nýta grunnkerfi borgarinnar betur. Þannig má stytta fjarlægðir á milli íbúa, starfa og þjónustu og styrkja almenningssamgöngur.”6

Þróunarsvæði eru svæði þar sem landnotkun hefur verið endurskilgreind í aðalskipulagi og gert er ráð fyrir þéttingu byggðar í deiliskipulagi. Í því samhengi má nefna hafnarsvæði Miðborgar og Vesturbæjar, ný íbúðasvæði í hverfunum, t.a.m. Sléttuveg fyrir neðan Bústaðaveg, Alaskareit í Seljahverfi og Sóleyjarima í Grafarvogi.

Í einhverjum tilfellum er samþykkt deiliskipulag þar sem má segja að æskileg þétting byggðar sé áætluð en þróunin verður sú að grundvallaratriðum í deiliskipulaginu er breytt og þar af leiðandi breytist uppbyggingin og stundum til hins verra út frá hagsmunum heildarinnar. Miklar deiliskipulagsbreytingar geta orðið til þess að heildaryfirbragð þess svæðis sem upphaflegt deiliskipulag nær til verði ósamræmt. Þetta á sérstaklega við þegar um er að ræða aukningu byggingarmagns, en hún er

6 Reykjavíkurborg, Skipulags- og byggingarsvið, Aðalskipulag Reykjavíkur 2001-2024. Greinargerð II. Þétting byggðar. AR7. Reykjavíkurborg, 2002/2010, bls 1.

24

Þróunar- og þéttingarsvæði

algeng ástæða deiliskipulagsbreytinga.

Umbylting umhverfisinsInnan sumra deiliskipulagsáætlana er heimilað mikið niðurrif núverandi húsa og mikil uppbygging í þeirra stað. Í einhverjum tilfellum getur svo mikil breyting verið óæskileg m.a. þar sem byggingarmagn sem heimilað er að hámarki getur verið of mikið til að hafa þess kost að falla vel að umhverfinu. Heimiluð hæð húsa getur á sama hátt borið þá byggð sem fyrir er ofurliði. Heimilað getur verið niðurrif á húsum sem hægt væri að varðveita. Stærð lóða getur einnig stuðlað að því að tillögur eru gerðar að óæskilegri uppbyggingu sem getur verið úr takti við ríkjandi byggðamynstur. Oft eru gerðar tillögur að sameiningum lóða í deiliskipulagi og geta slíkar sameiningar verið forsenda fyrir aukinni uppbyggingu. Í einhverjum tilfellum er tekið mið af eignarhaldi lóða við skipulagsvinnuna þegar einn aðili hefur yfirráð yfir mörgum eða öllum lóðum reitsins. Í enn öðrum tilfellum eiga lóðasameiningar sér stað eftir samþykkt deiliskipulags með breytingu á því þegar eignarhald breytist. Sem dæmi um reiti þar sem unnið hefur verið með tillögur þar sem gert er ráð fyrir stórfelldum breytingum á byggðarmynstri eru t.d eru Hljómalindarreitur, Brynjureitur, Barónsreitur, Skuggahverfi og Einholt/Þverholt. Þetta eru að hluta til reitir sem verið er að endurskilgreina/skipuleggja núna. Eins má nefna Höfðatorg þar sem tiltölulega nýskipulagt svæði var endurskipulagt og byggingarmagn aukið töluvert.

Dæmi um þróunarsvæðiHafnarsvæði miðborgar og vesturbæjar Austurhöfn, Slippareitur, Nýlendureitur. Leyfð fjölbreyttari notkun og áætluð uppbygging íbúðasvæðis.

Vesturbær, iðnaðarreitum breytt í íbúðasvæði Héðinsreitur, Lýsisreitur, BYKOreitur, Sólvallagötureitur.

Laugavegs- og Skólavörðustígsreitir Leyft niðurrif og mikil uppbygging með stórauknu byggingarmagni á sumum reitum.

Borgartún Höfðatorg, Bílanaustreitur og fleiri Borgartúnsreitir,

25


iðnaðarreitum breytt í skrifstofusvæði, aukið byggingarmagn

Skuggahverfi Barónsreitur, skuggaturnarnir og fleiri svæði þar í kring, mikil uppbygging háhýsa við sjávarsíðuna

Ný íbúðasvæði á óbyggðum svæðum í eldri hverfum Sóleyjarimi, Lambasel, Alaskareitur, svæði neðan Sléttuvegar

Jaðarsvæði hverfa Hlíðarendi, Suður-Mjódd

26










Vesturbær

Miðborg

Hlíðar

Breiðholt

Laugardalur

Árbær

Háaleiti

Grafarvogur

Samtals

Deiliskipulag eftir borgarhlutum

27


Deiliskipulag þegar byggðra svæða getur verið mjög mismunandi og er nokkuð fjölbreytt eftir borgarhlutum. Í miðborginni er aðallega um að ræða litla götureiti á meðan deiliskipulag í öðrum hverfum spannar oft stærri svæði. Deiliskipulag Sundanna sem tilheyra Laugardal nær til að mynda yfir 300 lóðir. Í þeim deiliskipulagsáætlunum þar sem verið er að brjóta nýtt land undir byggð, t.a.m. Alaskareit í Breiðholti og Sóleyjarima í Grafarvogi er um að ræða stór svæði þar sem búið er að byggja að mestu. Um alla borgina má svo finna reiti sem spanna eina eða fáar lóðir og hafa sérhæft hlutverk, svæði fyrir kirkjur, íþróttastarfsemi, verslun og skóla svo eitthvað sé nefnt. Að sama skapi hefur deiliskipulag þeirra reita oft eitt ákveðið hlutverk svo sem að byggja eina nýbyggingu eða viðbyggingu.

deiliskipulag

breyting

0

90

80

100

70

50

60

40

10

20

30

MIÐVES HLÍ LAU HÁA

Nýtt deiliskipulag og breytingar á því eftir borgarhlutum

BRE ÁRB GRA

28

Vesturhöfn, norðvesturhlutiFiskislóð 1-9Norðurgarður GrandiSlippa- og EllingsenreiturHéðinsreiturNýlendureiturNorðurstígsreiturSólvallagötureiturHoltsgötureiturBykoreiturVesturbæjarskóliLandakotsreiturReitur 1.160.3SuðurgötukirkjugarðurFramnesvegsreiturÆgisíðaKR-svæði FrostaskjólLýsisreiturMelar, reitur 1.524VesturbæjarlaugMelar, reitur 1.540NeskirkjureiturFálkagötureitirHáskóli Íslands, vestan SuðurgötuSkildinganes

Samtals 25

Deiliskipulagsáætlun

3202035310121021100000025

34

Breytt

15.6.200625.11.20038.10.200226.4.20078.2.200731.10.200720.1.200427.3.200117.2.200514.12.200613.6.200822.3.200717.2.200421.1.20033.3.200515.12.200528.1.200315.2.200726.1.200627.4.200423.10.201023.8.200215.5.200824.2.200524.2.2004

Samþykkt

VesturbærNýtt deiliskipulag á árunum 2001-2010

30


Hér að neðan er samantekt um hvað er heimilt samkvæmt nýjum deiliskipulagsáætlunum í Vesturbæ 2001-2010, samþykktar bygg-ingarleyfisumsóknir, byggingarleyfi og framkvæmdir sem er lokið.*





Vesturbær 2001-2010

29 nýbyggingar


288 nýbyggingar


Byggingaframkvæmdir á grundvelli nýs deiliskipulags í Vesturbæ 2001-2010*

31

heimilt

samþykkt

byggingarleyfi

framkvæmt

NÝBYGGINGAR0

100

200

300

400

STÆKKANIR NIÐURRIF

25 nýjar deiliskipulagsáætlanir voru samþykktar í Vesturbænum á tímabilinu 2001-2010. Í gamla Vesturbænum eru nokkrir íbúðarhúsareitir þar sem skilgreindar eru nýbyggingar á auðum lóðum og minni breytingar. Tveir stórir reitir á Melunum hafa verið deiliskipulagðir þar sem skilgreindar eru breytingar á flestum lóðum samkvæmt ákveðnu kerfi. Deiliskipulag hefur verið endurskoðað í hluta Skerjafjarðar og mikið hefur verið byggt af nýbyggingum innan þess svæðis. Nokkrir sérhæfðir þjónustureitir hafa verið deiliskipulagðir innan svæðisins, þ.á.m. íþróttasvæði og kirkjulóðir. Á norðurjaðri Vesturbæjarins eru nokkrir iðnaðarreitir sem deiliskipulagðir hafa verið með tilliti til breyttrar notkunar: Lýsisreitur, Bykoreitur og Héðinsreitur. Einnig hefur Slippa- og Ellingsenssvæði verið endurskoðað með tilliti til fjölbreyttari notkunar og byggingu íbúða- og þjónustuhúsnæðis. Því svæði tengist svo deiliskipulag Nýlendureits. Loks hefur verið gert nýtt deiliskipulag í Örfirisey sem tengist nýjum landfyllingum og byggt hefur verið töluvert af iðnaðar- og verslunarhúsnæði þar. Deiliskipulagsbreytingar á nýju deiliskipulagi í Vesturbæ á tímabilinu eru samtals 34.

Samantekt


21 af 34 deiliskipulags-breytingumvar fylgt eftir með samþykktum umsóknum eða

62%

Vesturbær Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010


32

0

10

12

14

8

6

4

2

20022001 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010


Vesturbær 2001-2010

nýbygging

stækkun

niðurrif


leyfisumsóknir samþykktar,

alls 21 eða

26%af öllum



33

Vesturbær Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010

nýtt deiliskipulag



0

35

25

20

15

5

30

10

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010


81 byggingar-leyfisumsóknvar samþykkt á tímabilinu,að meðaltali 3,2 á hvert deiliskipulag

34 deiliskipu-lagsbreytingarvoru samþykktar á tímabilinu, að meðaltali 1,4 á hvert deiliskipulag

0259911211293

81

1234435201

25

nýtt deiliskipulag



0014277652

34

2001200220032004200520062007200820092010

Samtals

34

AusturhöfnNaustareiturGrjótaþorpGrófinPósthússtrætisreiturKirkjutorgsreiturStjórnarráðsreiturÞjóðleikhúsreiturReitur 1.151.5Skuggahverfi 1.152.2 og 1.152.4Skuggahverfi 1.152.3 og 1.152.2Skuggahverfi 1.152.5BarónsreiturBankastrætisreitir 1.170.1, 1.170.2Bankastrætisreitir 1.170.3Laugavegs- og Skólavörðustígsreitir 1.171.0HljómalindarreiturLaugavegs- og Skólavörðustígsreitir 1.171.2Laugavegs- og Skólavörðustígsreitir 1.171.3Hegningarhússreitur Laugavegs- og Skólavörðustígsreitir 1.171.5Laugavegs- og SkólavörðustígsreitirLaugavegs- og SkólavörðustígsreitirLaugavegs- og SkólavörðustígsreitirBrynjureiturFrakkastígsreiturMið-LaugavegurTimburhúsareiturReitur 1.174.0Reitur 1.174.1Reitur 1.174.2StjörnubíósreiturMenntaskólinn í ReykjavíkÞórsgötureitur


1392104003321520124030102133030411

Breytt

18.5.20067.10.200330.7.20025.11.20023.7.200817.7.2008 4.9.200123.4.20059.11.200513.4.200416.4.200213.4.200428.8.200116.7.200221.3.200211.2.200313.4.20048.10.200217.9.20028.10.200230.4.20023.6.200314.5.20024.2.200325.3.200325.3.200325.3.200312.5.200510.12.20029.6.200511.4.200330.4.200217.4.20087.1.2003

Samþykkt

MiðborgNýtt deiliskipulag á árunum 2001-2010

Miðborg

35

Deiliskipulagsáætlun BreyttSamþykkt

10.12.200910.12.200910.12.200920.5.200316.5.20071.4.20034.9.200818.5.200412.7.200716.6.200512.11.200912.11.200911.12.200821.6.200714.6.200221.6.200721.6.200711.4.200315.9.200520.7.200620.7.200619.10.200420.7.200620.7.200620.7.200615.12.200521.10.2003

Lokastígsreitur 2Lokastígsreitur 3Lokastígsreitur 4Reitur 1.182.0KlapparstígsreiturÖlgerðarreiturKárastígsreitur austurBergstaðastrætisreitirBergstaðastrætisreitirBergstaðastrætisreitirUrðarstígsreitur norðurUrðarstígsreitur suðurBaldursgötureitur 1Njálsgötureitur 1NjálsgötureiturNjálsgötureitur 2Njálsgötureitur 3HeilsuverndarreiturSmáragötureitirHlemmur+ Skúlagarðsreitur vestariHlemmur+ Skúlagarðsreitur eystriHlemmur+ HlemmurHlemmur+ TryggingastofnunarreiturHlemmur+ BankareiturHlemmur+ HampiðjureitirHáskólatorgHringbraut, færsla

Samtals 61

001004001100111003402100121

89

36


Hér að neðan er samantekt um hvað er heimilt samkvæmt nýjum deiliskipulagsáætlunum í Miðborg 2001-2010, samþykktar bygg-ingarleyfisumsóknir, byggingarleyfi og framkvæmdir sem er lokið.*





Miðborg 2001-2010


44 nýbyggingar


242 nýbyggingar

37

heimilt

samþykkt

byggingarleyfi

framkvæmt

NÝBYGGINGAR0

100

200

300

400


Í Miðborginni var langmest skipulagt á tímabilinu 2001-2010 en 61 ný deiliskipulagsáætlun var samþykkt. Megnið af deiliskipulagi Miðborgarinnar nær aðeins yfir einn götureit. Í mörgum tilfellum voru tveir eða fleiri aðliggjandi reitir skipulagðir samhliða og út frá sömu forsendum. Þar má helst nefna Laugavegs- og Skólavörðustígsreiti en einnig Njálsgötureiti, Lokastígsreiti og svæðið í kringum Hlemm. Deiliskipulagsbreytingar á nýju deiliskipulagi í Miðborg á tímabilinu eru samtals 89, að meðaltali 1,5 breyting á hvert deiliskipulag eða 2 á hvert deiliskipulag sem hefur verið breytt en 21 áætlun hefur ekki verið breytt. Töluvert margar deiliskipulagáætlanir í Miðborginni gera ráð fyrir mikilli breytingu á viðkomandi svæði, miklu niðurrifi og auknu byggingarmagni. Þar má nefna Skuggahverfið þar sem töluvert hefur verið byggt, þar á meðal háhýsi við sjávarsíðuna. Einnig eru margir reitir í kringum Laugaveg þar sem uppbygging hefur ekki orðið að veruleika. Töluvert hefur þó verið rifið af húsnæði til að rýma fyrir mikilli uppbyggingu án þess að bygging hafi hafist. Á hinn bóginn eru margir reitir í Miðborginni sem hafa verið skipulagðir vegna beiðni eins lóðarhafa um breytingar og/eða til að uppfylla deiliskipulagsskyldu. Á þeim reitum virðist oft ekki vera eftirspurn eftir breytingum og því lítið sem ekkert framkvæmt nema gjarnan á einni lóð.

Samantekt

Byggingaframkvæmdir á grundvelli nýs deiliskipulags í Miðborg 2001-2010*


11 deiliskipulags-breytingumvar synjaðá tímabilinu2001-2010



74%

Miðborg Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010

38

nýbygging

stækkun

niðurrif

0

25

20

15

10

5

20022001 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010


Miðborg 2001-2010



alls 39 eða

17%af öllum



39

nýtt deiliskipulag



0

60

50

40

30

20

10

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010


Miðborg Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010

2182418393235231620

227

213125775550

61

nýtt deiliskipulag



021013717141466

89

2001200220032004200520062007200820092010

Samtals

227 byggingar-leyfisumsóknirvoru samþykktar á tímabilinu, að meðaltali 3,7 á hvert deiliskipulag


40

EgilsborgarreiturEinholt ÞverholtHamrahlíð 2, HlíðaskóliHamrahlíð 10, MHHáskólinn í ReykjavíkHlíðarendi, ValurKringlumýrarbraut 100, EssoSkipholtsreiturSkógarhlíðStakkahlíð

Samtals 10


0000240450

15

Breytt

23.3.200610.5.200727.7.20067.7.200514.6.200715.7.200320.7.200412.11.200210.4.200118.9.2003

Samþykkt

HlíðarNýtt deiliskipulag á árunum 2001-2010

Hlíðar

42

Hlíðar 2001-2010


Hér að neðan er samantekt um hvað er heimilt samkvæmt nýjum deiliskipulagsáætlunum í Hlíðum 2001-2010, samþykktar bygg-ingarleyfisumsóknir, byggingarleyfi og framkvæmdir sem er lokið.*






8nýbyggingar


43 nýbyggingar

Byggingaframkvæmdir á grundvelli nýs deiliskipulags í Hlíðum 2001-2010*

43

heimilt

samþykkt

byggingarleyfi

framkvæmt

0

20

10

40

50

Samantekt

NÝBYGGINGAR STÆKKANIR

30

NIÐURRIF

15 nýjar deiliskipulagsáætlanir voru samþykktar í Hlíðum á tímabilinu 2001-2010. Þrír reitir í Holtum, þar á meðal Einholt/Þveholt, þar sem gert er ráð fyrir mikilli uppbyggingu og mikið niðurrif hefur þegar verið framkvæmt. Nokkrir reitir eru í Hlíðunum þar sem ekki er um stórfelldar breytingar að ræða. Háskólinn í Reykjavík er innan svæðisins en þar er um að ræða nýtt byggingarland. Búið er að byggja hluta af háskólanum innan svæðisins. Hlíðarendi er þróunarsvæði. Gert er ráð fyrir að íþróttasvæði Vals verði þar áfram en jafnframt er gert ráð fyrir uppbyggingu nýs íbúða- og þjónustusvæðis. Uppbygging er ekki hafin en deiliskipulagið hefur verið endurskoðað þrisvar frá fyrstu samþykkt og spilar þar inn í að svæðið er á jaðri framtíðaruppbyggingarsvæðis í Vatnsmýri. Deiliskipulagsbreytingar á nýju deiliskipulagi í Hlíðum á tímabilinu eru samtals 15.



Hlíðar Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010


47%

44

Hlíðar 2001-2010

nýbygging

stækkun

niðurrif

0

6

3

4

5

2

1

20022001 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010




alls 7 eða

22%af öllum



45

Hlíðar Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010

nýtt deiliskipulag



0

12

10

8

6

4

2

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010


2254672112

32

1121122000

10

nýtt deiliskipulag



0012224211

15

2001200220032004200520062007200820092010

Samtals



46

BorgartúnsreiturVélamiðstöðvarreitur / Höfðatorg TúninBílanaustsreiturKirkjutúnBorgartún 34-36Borgartún 32SundinVatnagarðar, SundabakkiVogabakkiSkarfabakkiVatnagarðar 4-28DalbrautarreiturLaugarás, HrafnistaTeigahverfi, syðri hlutiLangholtsvegur/DrekavogurGlæsibær, Álfheimar 74VogarVogaskóliSkeifan/Fenin

Samtals 20


2500012312232410110212

53

Breytt

25.11.200429.4.200322.7.201029.9.20059.10.200121.1.20032.12.200523.11.200513.6.200119.6.200112.7.200631.7.200116.4.200218.12.20012.7.200216.10.200827.3.20011.9.201030.1.20046.11.2001

Samþykkt

LaugardalurNýtt deiliskipulag á árunum 2001-2010

Laugardalur

48


Hér að neðan er samantekt um hvað er heimilt samkvæmt nýjum deiliskipulagsáætlunum í Laugardal 2001-2010, samþykktar bygg-ingarleyfisumsóknir, byggingarleyfi og framkvæmdir sem er lokið.*

Heimildir samkvæmt deiliskipulagi 1205 þar af nýbyggingar 251stækkanir 920niðurrif 34




Laugardalur 2001-2010


47nýbyggingar


251 nýbyggingu

49


72%

Byggingaframkvæmdir á grundvelli nýs deiliskipulags í Laugardal 2001-2010*

heimilt

samþykkt

byggingarleyfi

framkvæmt

NÝBYGGINGAR0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

STÆKKANIR

Samantekt

NIÐURRIF



20 nýjar deiliskipulagsáætlanir voru samþykktar í Laugardal á tímabilinu 2001-2010. Nokkrir reitir eru í Borgartúni þar sem viðskiptafyrirtæki hafa verið að skjóta rótum undanfarin ár. Þessir reitir fela oft í sér töluverða uppbyggingu, sérstaklega Vélamiðstöðvarreiturinn sem síðar varð að Höfðatorgi. Eins má nefna Bílanaustreit þar sem búið er að byggja stórar byggingar samkvæmt hluta af skipulaginu. Á sama svæði er lágreista íbúðahverfið í Túnunum en deiliskipulag fyrir hverfið var samþykkt 2010. Sund, Teigahverfi og Vogar eru stór íbúðasvæði þar sem skilgreindar hafa verið stækkanir og byggingar bílskúra við flest hús. Nokkrir sérhæfðir reitir fyrir þjónustu voru samþykktir á tímabilinu, þ.á.m. Glæsibær, Dalbrautarreitur og Laugarás, Hrafnista. Einnig tilheyrir Laugardal Sundahöfn og eru nokkrir reitir fyrir hafnsækna starfsemi sem samþykktir voru á tímabilinu, t.a.m. vegna nýrra landfyllinga. Deiliskipulag Skeifu og Fenja var samþykkt árið 2001 og hefur verið töluvert breytt síðan.Deiliskipulagsbreytingar á nýju deiliskipulagi í Laugardal á tímabilinu eru samtals 53.

Laugardalur Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010

50

Laugardalur 2001-2010

nýbygging

stækkun

niðurrif

0

16

14

12

10

6

8

4

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010




alls 31 eða

20%af öllum



2001

2

51

Laugardalur Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010

nýtt deiliskipulag



0

40

30

35

15

20

25

10

5

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010


3139202231232066

153

7222310102

20

nýtt deiliskipulag



03481057655

53

2001200220032004200520062007200820092010

Samtals



52

HáaleitiNýtt deiliskipulag á árunum 2001-2010

Ármúli - Vegmúli - HallarmúliSuðurlandsbraut - ÁrmúliHeiðargerðisreiturTeigagerðisreiturBústaðahverfiFossvogsdalur - miðlunartjarnirNeðan SléttuvegarSogavegurÁrmúli - LágmúliÁlftamýri 1-9Safamýri 28Bústaðavegur 151-153Fossvogsdalur göngustígarEfstalandBlesugróf

Samtals 15


313621330011025

31

Breytt

30.4.200221.8.200113.5.20037.1.200320.4.200410.4.200112.7.20077.10.200428.4.200524.2.200510.6.200316.9.200418.6.200929.1.20026.1.2005

Samþykkt

Háaleiti

54


Hér að neðan er samantekt um hvað er heimilt samkvæmt nýjum deiliskipulagsáætlunum í Háaleiti 2001-2010, samþykktar bygg-ingarleyfisumsóknir, byggingarleyfi og framkvæmdir sem er lokið.*





Háaleiti 2001-2010


20nýbyggingar


75 nýbyggingar

55

Byggingaframkvæmdir á grundvelli nýs deiliskipulags í Háaleiti 2001-2010*

0

400

300

200

100

heimilt

samþykkt

byggingarleyfi

framkvæmt

SamantektFimmtán nýjar deiliskipulagsáætlanir voru samþykktar í Háaleiti á tímabilinu 2001-2010. Það sem er einkennandi eru annars vegar stórir þegar byggðir íbúðarhúsareitir þar sem skilgreindar eru heimildir til stækkana og byggingu bílskúra. Hins vegar eru skipulagsreitir á atvinnusvæðum í Múlunum þar sem iðnaður hefur verið að víkja töluvert fyrir verslun og þjónustu. Deiliskipulag þeirra reita tekur á bílastæðavandamálum og skilgreinir byggingarreiti fyrir ofanábyggingar, bakbyggingar, bílastæðahús og aðrar stækkanir. Einnig eru nokkrir sérhæfðir reitir: íþróttasvæði, útivistarsvæði og verslunar- og þjónustulóðir. Í einu deiliskipulagi, svæði neðan Sléttuvegar, er skilgreint nýtt byggingarsvæði fyrir fjölbýlishús, stúdentaíbúðir, íbúðir fyrir aldraða og raðhús og er búið að byggja eftir því að hluta til. Deiliskipulagsbreytingar á nýju deiliskipulagi í Háaleiti á tímabilinu eru samtals 31.

NIÐURRIFNÝBYGGINGAR STÆKKANIR

Háaleiti Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010

19 af 31 deiliskipulags-breytinguvar fylgt eftir með samþykktum umsóknum eða

61%



56

Háaleiti 2001-2010

nýbygging

stækkun

niðurrif

0

25

20

15

10

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010




alls 30 eða

25%af öllum



2001

5

57

Háaleiti Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010

nýtt deiliskipulag



0

40

30

35

15

20

25

10

5


0110103027141486

120

2233301010

15

nýtt deiliskipulag



0102555544

31

2001200220032004200520062007200820092010

Samtals

120 byggingar-leyfisumsóknirvoru samþykktar á tímabilinu, að meðaltali 8 á hvert deiliskipulag

31 deiliskipu-lagsbreytingvar samþykkt á tímabilinu, að meðaltali 2,1 á hvert deiliskipulag

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

58

LambaselAlaskareiturFellagarðarSuður-MjóddGerðuberg/Hólaberg

Samtals 5

Deiliskipulagsáætlun Breytt

3.2.200512.7.200230.6.200522.1.20099.10.2008

10100

2

Samþykkt

BreiðholtNýtt deiliskipulag á árunum 2001-2010

Breiðholt

60


Hér að neðan er samantekt um hvað er heimilt samkvæmt nýjum deiliskipulagsáætlunum í Breiðholti 2001-2010, samþykktar bygg-ingarleyfisumsóknir, byggingarleyfi og framkvæmdir sem er lokið.*





Breiðholt 2001-2010


33nýbyggingar


42 nýbyggingar

61

NÝBYGGINGAR0

10

20

30

40


Byggingaframkvæmdir á grundvelli nýs deiliskipulags í Breiðholti 2001-2010*

heimilt

samþykkt

byggingarleyfi

framkvæmt

SamantektFimm nýjar deiliskipulagsáætlanir voru samþykktar í Breiðholti á tímabilinu 2001-2010. Suður-Mjódd, Alaskareitur og Lambasel í norður- og suðurjöðrum Seljahverfisins. Suður-Mjódd er svæði fyrir ÍR sem og nýtt íbúðar- og þjónustusvæði en þar hefur ekkert komið til framkvæmda. Alaskareitur og Lambasel eru ný íbúðasvæði sem eru nú að mestu fullbyggð. Einnig hefur verið samþykkt nýtt skipulag við tvo hverfiskjarna í Efra Breiðholti, Fellagarða og Gerðuberg. Verslunarkjarninn við Fellagarða hefur verið í talsverðri niðurníðslu á síðustu árum en nýtt deiliskipulag svæðisins gerir ráð fyrir að hluta húsnæðisins verði breytt í íbúðarhúsnæði og byggt verði við sum húsin. Við Gerðuberg er nýtt byggingarsvæði afmarkað fyrir fjölbýlishús með íbúðum fyrir aldraða ásamt félagsþjónustu. Deiliskipulagsbreytingar á nýju deiliskipulagi í Breiðholti á tímabilinu eru 2.



Breiðholt Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010

62

Rafstöðvarsvæði í ElliðaárdalÍþróttasvæði FylkisVíðidalur Fákur

Samtals 3

210

3


6.2.200415.2.200722.9.2005

Samþykkt

ÁrbærNýtt deiliskipulag á árunum 2001-2010

Árbær

63

210

3

64

Árbær 2001-2010


Hér að neðan er samantekt um hvað er heimilt samkvæmt nýjum deiliskipulagsáætlunum í Árbæ 2001-2010, samþykktar bygg-ingarleyfisumsóknir, byggingarleyfi og framkvæmdir sem er lokið.*






3nýbyggingar


9 nýbyggingar

65

heimilt

samþykkt

byggingarleyfi

framkvæmt

0

10

30

20

40

50

60


3 nýjar deiliskipulagsáætlanir voru samþykktar í Árbæ á tímabílinu 2001-2010, fyrir rafstöðvarsvæðið í Elliðaárdal, íþróttasvæði Fylkis og hesthúsahverfið í Víðidal. Flestar heimildirnar eru vegna stækkana hesthúsa og lítið hefur komið til framkvæmda. Deiliskipulagsbreytingar á nýju deiliskipulagi í Árbæ á tímabilinu eru 3.

Samantekt

Byggingaframkvæmdir á grundvelli nýs deiliskipulags í Árbæ 2001-2010*

NÝBYGGINGAR



Árbær Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010

1 af 3deiliskipulags-breytingumvar fylgt eftir með samþykktum umsóknum

66

SóleyjarimiStekkjarbrekkur (Korputorg)GufunesÁrtúnshöfði eystriSpöngin við Fróðengi

Samtals 5

34232

14


5.12.200228.10.200421.10.20042.7.20023.5.2007

Samþykkt

GrafarvogurNýtt deiliskipulag á árunum 2001-2010

Grafarvogur

67

34232

14

68


Hér að neðan er samantekt um hvað er heimilt samkvæmt nýjum deiliskipulagsáætlunum í Grafarvogi 2001-2010, samþykktar bygg-ingarleyfisumsóknir, byggingarleyfi og framkvæmdir sem er lokið.*





Grafarvogur 2001-2010


61nýbygging

var samþykkt en alls eru heimildir til að byggja

74 nýbyggingar

69

Byggingaframkvæmdir á grundvelli nýs deiliskipulags í Grafarvogi 2001-2010*

Fimm nýjar deiliskipulagsáætlanir voru samþykktar í Grafarvogi á tímabilinu 2001-2010, þar af fjórar á áður óbyggðum eða lítið byggðum svæðum. Deiliskipulag á Ártúnshöfða er endurskoðun á eldra skipulagi. Við Spöngina var samþykkt nýtt deiliskipulag til byggingar á íbúðum fyrir aldraða sem nú hafa risið að mestu. Í Rimahverfi var skilgreint nýtt byggingarsvæði fyrir einbýlishús, raðhús og fjölbýlishús á svæði sem áður var undirlagt fyrir möstur og loftnet og hefur nú verið byggt á flestum lóðum. Deiliskipulag í Gufunesi gerir ráð fyrir útivistarsvæði og byggingum í tengslum við það en ekki hefur verið framkvæmt samkvæmt því. Loks var gert nýtt deiliskipulag í Stekkjarbrekkum og þar hefur risið stórt verslunarhúsnæði. Deiliskipulagsbreytingar á nýju deiliskipulagi í Grafarvogi á tímabilinu eru samtals 14.

NÝBYGGINGAR0

20

40

60

80


heimilt

samþykkt

byggingarleyfi

framkvæmt

Samantekt



Grafarvogur Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010


43%

70

Laugardalur20 nýjar deiliskipulags-áætlanir

53 deiliskipulagsbreytingar153 samþykktar byggingarleyfisumsóknir87 framkvæmdum lokið47 samþykktar nýbyggingar21 samþykkt niðurrif

Miðborg61 ný deiliskipulags-áætlun


Vesturbær25 nýjar deiliskipulags-áætlanir

34 deiliskipulagsbreytingar81 samþykkt byggingarleyfisumsókn45 framkvæmdum lokið29 samþykktar nýbyggingar15 samþykkt niðurrif

Nýtt deiliskipulag í grónum hverfum 2001-2010144 nýjar deiliskipulagsáætlanir

241 deiliskipulagsbreyting718 samþykkt byggingarleyfisumsókn428 framkvæmdum lokið245 samþykktar nýbyggingar146 samþykkt niðurrif

Hlíðar10 nýjar deiliskipulags-áætlanir


71


Grafarvogur5 nýjar deiliskipulags-áætlanir

14 deiliskipulagsbreytingar65 samþykktar byggingarleyfisumsóknir55 framkvæmdum lokið61 samþykkt nýbygging0 samþykkt niðurrif

Árbær3 nýjar deiliskipulags-áætlanir


Háaleiti31 ný deiliskipulags-áætlun

31 deiliskipulagsbreyting120 samþykktar byggingarleyfisumsóknir65 framkvæmdum lokið20 samþykktar nýbyggingar13 samþykkt niðurrif

Breiðholt5 nýjar deiliskipulags-áætlanir


Nýtt deiliskipulag í grónum hverfum 2001-2010144 nýjar deiliskipulagsáætlanir

241 deiliskipulagsbreyting718 samþykkt byggingarleyfisumsókn428 framkvæmdum lokið245 samþykktar nýbyggingar146 samþykkt niðurrif

72

Laugardalur13% heimilda skilaði sér í samþykktum byggingarleyfisumsóknum


38 af 53 eða 72% deiliskipulagsbreytingavar fylgt eftir með samþykktum umsóknum

Miðborg28% heimilda skilaði sér í samþykktum byggingarleyfisumsóknum


66 af 89 eða 74%deiliskipulagsbreytingavar fylgt eftir með samþykktum umsóknum

Vesturbær11% heimilda skilaði sér í samþykktum byggingarleyfisumsóknum



Nýtt deiliskipulag í grónum hverfum 2001-201021% heimilda skilaði sér í samþykktum byggingarleyfisumsóknum


158 af 241 eða 66%deiliskipulagsbreytinga var fylgt eftir með samþykktum umsóknum

Hlíðar46% heimilda skilaði sér í samþykktum byggingarleyfisumsóknum


7 af 15 eða 47% deiliskipulagsbreytingavar fylgt eftir með samþykktum umsóknum eða

73


Grafarvogur71% heimilda skilaði sér í samþykktum byggingarleyfisumsóknum



Árbær10% heimilda skilaði sér í samþykktum byggingarleyfisumsóknum



Háaleiti25% heimilda skilaði sér í samþykktum byggingarleyfisumsóknum



Breiðholt71% heimilda skilaði sér í samþykktum byggingarleyfisumsóknum



74

Heimildaskrá

Ályktunartillaga um átak í deiliskipulagningu í miðborginni samþykkt í borgarstjórn Reykjavíkur 18. desember 1997.

Reykjavíkurborg, Skipulags- og byggingarsvið, Aðalskipulag Reykjavíkur 2001-2024. Reykjavíkurborg, 2002/2010.

Skipulags- og byggingarlög nr. 73/1997, http://www.althingi.is/lagas/138b/1997073.html [Sótt 31.8.2012.]

Skipulagsreglugerð nr. 400/1998, http://www.reglugerd.is/interpro/dkm/WebGuard.nsf/key2/400-1998 [Sótt 31.8.2012.]

Að auki vísast til uppdrátta allra deiliskipulagsáætlana og deiliskipulagsbreytinga sem nefndar eru í þessu riti og upplýsinga úr skráningakerfinu Erindreka. Þær upplýsingar eru auðkenndar með málsnúmerum sem byrja á SN ef um er að ræða skipulagsmál en BN ef um er að ræða byggingarmál.

75


77

Umhverfis- og skipulagssvið 2012

Unnið af: Auði Hreiðarsdóttur

Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010

Documents

Transcript of Deiliskipulag í grónum hverfum Reykjavíkur 2001-2010