Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015
-
Upload
john-van-der-meij -
Category
Documents
-
view
215 -
download
2
description
Transcript of Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015
![Page 1: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/1.jpg)
De Kracht van het Brein bij De Kracht van het Brein bij
PijncopingPijncoping ‘ ‘leren kijken met leren kijken met nieuwe ogen’nieuwe ogen’
24 januari 24 januari 20152015
John van der Meij John van der Meij Trilemma: Praktijk voor Training, Coaching en Trilemma: Praktijk voor Training, Coaching en
Therapie (Oegstgeest) Therapie (Oegstgeest) Instituut voor Toegepaste Neurowetenschappen Instituut voor Toegepaste Neurowetenschappen
(Haarlem)(Haarlem)
![Page 2: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/2.jpg)
(potentiële) Belangenverstrengeling Geen
Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere
(financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk …
NVT
Disclosure belangen spreker John van der MeijDisclosure belangen spreker John van der Meij
![Page 3: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/3.jpg)
Chronische pijn, vol uitdagingen! En hoe ga jij daar mee om?
![Page 4: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/4.jpg)
UITDAGING 1UITDAGING 1
CHRONISCHE PIJNCHRONISCHE PIJN
MODELLENMODELLEN
![Page 5: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/5.jpg)
Bottom-up benadering pijnBottom-up benadering pijn weefsel-georiënteerd (oud) weefsel-georiënteerd (oud)
Noxe
Nociceptie
Pijngewaarwording
Pijngedrag
![Page 6: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/6.jpg)
Top-down benadering pijn Top-down benadering pijn zenuwstelsel- gerelateerd (nieuw) zenuwstelsel- gerelateerd (nieuw)
No brain, no pain
Sensitisatie
Plasticiteit
Reorganisatie
![Page 7: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/7.jpg)
Pijn en het brein
![Page 8: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/8.jpg)
Sensore en emotionele breingebieden Sensore en emotionele breingebieden geactiveerd door pijngeactiveerd door pijn
M.P.Jensen; The Joùrnal op Pain, vol 11; 2009M.P.Jensen; The Joùrnal op Pain, vol 11; 2009
AmygdalaInsula
Cingula
Amygdala
Emotionele PijnsysteemSensore Pijnsysteem
Pijnsensatie
Pijnemotie
![Page 9: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/9.jpg)
Welke breingebieden actief bij pijn?Welke breingebieden actief bij pijn?
Jensen, M. P. (2010). A Neuropsychological Model of Pain: Research and Clinical Implications. The Journal of Pain, 11(1), 2-12.
![Page 10: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/10.jpg)
Prefrontale CortexPrefrontale Cortex
• Coderen acute en Coderen acute en cognitieve aspecten cognitieve aspecten van pijnvan pijn
• Evalueren van Evalueren van betekenis van pijnbetekenis van pijn
• Beslissingen rond Beslissingen rond coping met pijncoping met pijn
• Inhibitie van pijnInhibitie van pijn
Mediale LateralePrefrontale Cortex Prefrontale Cortex(MPFC) (LPFC)
![Page 11: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/11.jpg)
UITDAGING 2UITDAGING 2
CHRONISCHE PIJNCHRONISCHE PIJN
DREIGING IN BREIN?DREIGING IN BREIN?
![Page 12: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/12.jpg)
Reconceptualisering van Pijn volgens moderne pijnwetenschappen
G. Lorimer Moseley, 2014(I) Pijn is niet een indicatie van de toestand van het weefsel;
(II) De verhouding tussen pijn en de toestand van de weefsels wordt minder voorspelbaar als de pijn aanhoudt;
(III) Pijn wordt opgevat in het brein als de impliciete perceptie dat weefsel in gevaar is. Er is dreiging!
![Page 13: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/13.jpg)
Bij chronische pijn gaat het emotionele Bij chronische pijn gaat het emotionele circuit rondzingen…circuit rondzingen…Er is dan sprake van een falende inhibitieEr is dan sprake van een falende inhibitie
AmygdalaInsula
Cingula
Amygdala
Emotionele PijnsysteemSensore Pijnsysteem
Pijnsensatie
Pijnemotie
![Page 14: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/14.jpg)
Het emotionele circuit Het emotionele circuit sensitiseert en reorganiseert sensitiseert en reorganiseert
Prefrontale
Cortex
Cingula Cortex
Amygdala-
- +
+
![Page 15: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/15.jpg)
Effectiviteit in communicatie tussen Effectiviteit in communicatie tussen netwerken neemt af bij chronische pijnnetwerken neemt af bij chronische pijn
CJ Star; The Journal of Neuroscience, 2010CJ Star; The Journal of Neuroscience, 2010Bilaterale activiteit Insula
Verschuiving weg van Insula
![Page 16: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/16.jpg)
UITDAGING 3UITDAGING 3
CHRONIFICATIECHRONIFICATIE
DE EMOTIONELE DE EMOTIONELE TOESTAND TOESTAND VAN DE VAN DE PATIENT PATIENT
![Page 17: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/17.jpg)
"The injury by itself is not enough to explain the ongoing pain. It has to do with the injury combined with the (emotional)state of the brain.”
Apkarian et all;Nature NeuroscienceVol15,1117–1119 (2012)
![Page 18: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/18.jpg)
Corticostriatal functional connectivity Corticostriatal functional connectivity predicts transition to chronic back painpredicts transition to chronic back painApkarian et all;Nature NeuroscienceVol15,1117–1119 (2012)Apkarian et all;Nature NeuroscienceVol15,1117–1119 (2012)
Evaluatie en reactie op debuitenwereld
Communicatie tussenN.Accumbens en PrefrontaleCortex
![Page 19: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/19.jpg)
UITDAGING 4UITDAGING 4
CHRONISCHE PIJNCHRONISCHE PIJN VERANDERT HET BREIN VERANDERT HET BREIN
![Page 20: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/20.jpg)
Nieuwe evidentie dat Nieuwe evidentie dat lang bestaande pijnlang bestaande pijnhet brein van de het brein van de patiënt verandert.patiënt verandert.
Frida Kahlo; Broken Column, 1944
![Page 21: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/21.jpg)
Chronische pijnverandert de breinstructuur
![Page 22: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/22.jpg)
Grijze stof afname in het brein, voor het eerst Grijze stof afname in het brein, voor het eerst zichtbaar gemaakt bij lage rugpijn patiëntenzichtbaar gemaakt bij lage rugpijn patiënten
Apkarian AV, et al. J Neurosci. 2004;24:10410–10415.
Grijze stof afname in de Dorsolaterale Prefrontale cortex
![Page 23: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/23.jpg)
Gelijke bevindingen in andere Gelijke bevindingen in andere chronische pijn conditieschronische pijn condities
Grijze stof afnamebij Fibromyalgie
Kuchinad A, et al. J Neurosci. 2007;404:1104–1107.
Grijze stof afnamebij chronische spanningshoofdpijn
Schmidt-Wilcke T, et al. Neurology. 2005;66:1483–1486.
![Page 24: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/24.jpg)
UITDAGING 5UITDAGING 5
CHRONISCHE PIJNCHRONISCHE PIJN HOE PLASTISCH IS HET HOE PLASTISCH IS HET BREIN ? BREIN ?
![Page 25: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/25.jpg)
NeuroplasticiteitNeuroplasticiteit
TRAINEN VAN SPIERENVERANDERT HET LIJF
TRAINEN VAN DE GEEST VERANDERT HET BREIN
![Page 26: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/26.jpg)
Dikkere cortex na succesvolle Dikkere cortex na succesvolle behandeling bij lage rugpijnpatiëntenbehandeling bij lage rugpijnpatiënten
Seminowicz D A et al. J. Neurosci. 2011
![Page 27: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/27.jpg)
Leefstijl beïnvloedt pijn en corticale dikteLeefstijl beïnvloedt pijn en corticale dikte
Long-term yoga practitioners have increased pain tolerance and increased gray matter
Villemure, Cotton, Čeko & Bushnell, IASP 2010
![Page 28: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/28.jpg)
UITDAGING 6UITDAGING 6
VERANDEREN VERANDEREN
![Page 29: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/29.jpg)
Sommige mensen zijn ‘beter’ in staat hun Sommige mensen zijn ‘beter’ in staat hun pijn te “copen” dan anderen…pijn te “copen” dan anderen…
![Page 30: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/30.jpg)
Chinese vingervalChinese vingerval mensen willen van nature weg van dat mensen willen van nature weg van dat
wat pijnlijk iswat pijnlijk is
![Page 31: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/31.jpg)
Pain is enevitable, suffering is optional.Pain is enevitable, suffering is optional. Dalai Lama, Dalai Lama, 20042004
PIJNVerwerking nociceptie
LIJDENBreinregio’s voor emotie en zelf-evaluatie
Pain-Topics.orgNews/Research; Updates; june 2010
![Page 32: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/32.jpg)
Chronisch pijn Chronisch pijn educatie patiënten; verminder de educatie patiënten; verminder de
“dreigwaarde”“dreigwaarde” Lorimer
Mosely
![Page 33: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/33.jpg)
Conceptive change theoryConceptive change theory
• Mensen leren (‘Mensen leren (‘change their minds’ change their minds’ ) het beste ) het beste wanneer hun limbische systeem wordt geprikkeldwanneer hun limbische systeem wordt geprikkeld
• Stof dient daarom op een Stof dient daarom op een entertainende - entertainende - aantrekkelijke, boeiende, creatieve en begrijpelijke aantrekkelijke, boeiende, creatieve en begrijpelijke - - maniermanier te worden aangeboden, liefst met eigen te worden aangeboden, liefst met eigen voorbeeldenvoorbeelden
![Page 34: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/34.jpg)
UITDAGING 7UITDAGING 7
ACCEPTERENACCEPTEREN
![Page 35: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/35.jpg)
Acceptatie gebaseerde benadering zinvol Acceptatie gebaseerde benadering zinvol voor chronische pijnpatiëntenvoor chronische pijnpatiëntenVeehof, M. M., Oskam, M., Schreurs, K.M.G., Bohlmeijer, E.T. (2011). Acceptance-based interventions for the treatment of chronic pain: A systematic review and meta-analysis. Pain, 152, 533-542.
• Mindfulness-based stress reduction Mindfulness-based stress reduction programma (Kabat-Zinn)programma (Kabat-Zinn)
• Mindfulness-based cognitive therapyMindfulness-based cognitive therapy (Segal e.a.)(Segal e.a.)
• Acceptance and Commitment Acceptance and Commitment therapy(Hayes e.a.)therapy(Hayes e.a.)
![Page 36: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/36.jpg)
Can meditation practice eliminate pain? NO, Can meditation practice eliminate pain? NO, but it can reduce the emotional intensity in but it can reduce the emotional intensity in which it is anticipated and experienced!which it is anticipated and experienced!
![Page 37: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/37.jpg)
Afname grijze stof amygdala na mindfulness Afname grijze stof amygdala na mindfulness trainingtraining
Hölzel et all, Hölzel et all, SCAN (2010) 5,11^17SCAN (2010) 5,11^17
![Page 38: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/38.jpg)
Veranderingen in het brein bewerkstelligen Veranderingen in het brein bewerkstelligen door ‘ja’ te zeggen tegen de pijn lijkt een door ‘ja’ te zeggen tegen de pijn lijkt een effectieve manier om met pijn te “copeneffectieve manier om met pijn te “copen”…”…
Kelly McGonical, 2013Kelly McGonical, 2013
Mentale strategieën gebruiken Mentale strategieën gebruiken die invloed hebben op netwerken die invloed hebben op netwerken uit de pijn-matrix. (bijv. de ACC)uit de pijn-matrix. (bijv. de ACC)ACC
![Page 39: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/39.jpg)
Pain Attenuation through Mindfulness is Associated with Decreased Cognitive Control and Increased Sensory Processing in the Brain Tim Gard Britta K. Hölzel Cereb. Cortex (2012) 22(11): 2692-2702 December 15, 2011
Anterior Cingula Cortex(ACC)
1) Aandacht van flexibiliteit:Focus op het moment, de sensatie van je rugpijn , zonder
interpretatieVerleg nu je aandacht naar een andere sensatie, of naar een
ander beeld in je mind; ga heen en weer
![Page 40: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/40.jpg)
Pain Attenuation through Mindfulness is Associated with Decreased Cognitive Control and Increased Sensory Processing in the Brain Tim Gard Britta K. Hölzel Cereb. Cortex (2012) 22(11): 2692-2702 December 15, 2011
Anterior Cingula Cortex(ACC)
2) Cognitieve reappraisalStel je voor dat de pijn die je voelt, eigenlijk een gevoel van veiligheid, gezondheid is; een adequaat antwoord op de dreiging…
![Page 41: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/41.jpg)
•EN ZO IS PIJN SLECHTS PIJNEN ZO IS PIJN SLECHTS PIJN•TENZIJ JE HAAR WEERSTAATTENZIJ JE HAAR WEERSTAAT
• DAN WORDT HET EEN KWELLINGDAN WORDT HET EEN KWELLINGI CHINGI CHING
Regen is slechts regen,dat is nog geen slecht weer…
En zo is pijn slechts pijntenzij je haar weerstaat dan wordt het lijden…
I Ching
![Page 42: Defdef pijn, coping en brein 24 januari 2015](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042904/568caa671a28ab186da16f3e/html5/thumbnails/42.jpg)
Bedankt voor uw aandachtBedankt voor uw aandacht www.trilemma.nlwww.trilemma.nl
De werkelijke ontdekkingsreis bestaat er De werkelijke ontdekkingsreis bestaat er niet in, dat je nieuwe landschappen niet in, dat je nieuwe landschappen ontdekt, maar dat je de wereld met ontdekt, maar dat je de wereld met
nieuwe ogen bekijkt … nieuwe ogen bekijkt … Marcel Proust Marcel Proust