daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad...

32
daunis sindromis mqone bavSvi kavSiri `Cveni bavSvebi~

Transcript of daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad...

Page 1: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

daunis sindromis

mqone bavSvi

kavSiri`Cveni bavSvebi~

Page 2: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT
Page 3: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

sarCev i

winasityvaoba 3

TqvenspatarasbevrisiyvarulisWirdeba 4

gancdebidareaqciebi 6

SemiZliaCemspatarasZuZumovawovo? 8

informaciismiwodeba 10

da-Zmebi 12

raarisdaunissindromi? 14

razeaxdensgavlenastrisomia21? 18

rogorganviTardebaTqvenipatara? 20

visSeuZliaTqvensbavSvsdaexmaros? 22

daxmarebasxvamSoblebisagan 23

cxovrebaCveulebrivicxovrebiT 24

pozitiurimomavali 26

Page 4: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

2

Page 5: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

winasityvaoba

rodesacgavige,romCemsSvilsdaunissindro-mihqonda,vfiqrobdi,romCemicxovrebasamudamodSeicvala, vfiqrobdi,romveRarasodesSevZlebdigulianadgacinebas,mxiarulebas,veRarSevZlebdimuSaobas,veRarvimegobrebdisxvebTan,vfiqrobdi,rom aRarc Cemi SvilebisdabadebisdReebi gamax-arebda,aRarcaxaliwelidaaRarcquCaSigavla.vfiqrobdi,rom,rabednieriwuTebicarundadam-dgariyoCemscxovrebaSi,zurgistviniTmaincsulmemaxsovreboda, rom Cems Svils daunis sindromiaqvsdaessrulbednierebasCamiSxamebda.

masSemdegweliwadnaxevarigavida.CemiSvilebisdabadebisdReebicdaaxaliweliciseTivesixaru-liTaRvniSne,rogorcadre.quCaSicbevrsdavdi-var da samsaxurSic sixaruliT mivdivar xolme.rocasamsaxuridanvbrundebi,TavisZmebTanerTad,patara iraklic megebeba. marTalia, siarulijeraricis,magram,samagierodsixarulisadasiTbosgamoxatva ise SeuZlia, rogorc aravis. bednierivar,romsamiaraCveulebriviSvilimyavs.is,romiraklisdaunissindromiaqvsCvensojaxsnormal-urcxovrebaSixelsaruSlis.piriqiT,axlaufromyaradvdgavarTerTmaneTisgverdiTdaerTmane-Tismetiimedigvaqvs.

nino cincaZe

daunis sindromis mqone bavSvebis mSoblebisa da profesionalebis kavSiri `Cveni bavSvebi~

3

Page 6: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

Tqvens pataras bevri siyvaruli sWirdeba

mogbaZoT. siyvaruliT savsedamokidebulebaarsebiTiwinapi-robaaTqveni bavSvis pozitiuriganviTarebisaTvis.

TandaTan mixvdebiT, is,romTqvens Svils daunis sindromiaqvs meorexarisxovania, pirvelrigSi,igiadamianiazustadise-TivemoTxovnebiT,rogoricyve-la sxva pataras aqvs. igi Tqvenimdensave sixarulsa da bed-nierebas mogitanT, ramdensacnebismierisxvapatara.

Tqvenma pataram unda igrZ-nos,romTqvenmasaRiarebT,romgixariaTmisisiaxlove.

„miuxedavad imisa, rom pirvel dReebSi Tavs saSinlad vgrZnobdi, sakmarisi iyo Cemi Svili gulSi Camekra, misi patara sxeulis siTbo megrZno, rom vxvdebodi, es arseba verasodes gaxdeboda Cemi ubedurebis mizezi da cxovrebaSi bevr siyvaruls momitanda“(daunis sindromis mqone bavSvis deda)

„miuxedavad imisa, rom pirvel dReebSi Tavs saSinlad vgrZnobdi, sakmarisi iyo Cemi Svili gulSi Camekra, misi patara sxeulis siTbo megrZno, rom vxvdebodi, es arseba verasodes gaxdeboda Cemi ubedurebis mizezi da cxovrebaSi bevr siyvaruls momitanda“(daunis sindromis mqone bavSvis deda)

pirvelrigSiesbavSviTqveniSvilia, is didi xnis nanatriZamikoandaikoaTqvenisxvabavS-vebisaTvis an axali SviliSvilibebiebisa da babuebisaTvis.igi Seezrdeba Tqvens ojaxs damonawilobasmiiRebsmiscxovre-baSi. mas ufleba aqvs adgilihqondesTqvensojaxSi!

aiyvaneT xelSi, moefer-eT, agrZnobineT, rom giyvarT.elaparakeT, umRereT simRe-ra. cota rom wamoizrdeba,SeagulianeTromxelSirameai-Ros, gaixedos iqiTken saiT-ac gsurT, yuri dagigdoT da

4

Page 7: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

mogbaZoT. siyvaruliT savsedamokidebulebaarsebiTiwinapi-robaaTqveni bavSvis pozitiuriganviTarebisaTvis.

TandaTan mixvdebiT, is,romTqvens Svils daunis sindromiaqvs meorexarisxovania, pirvelrigSi,igiadamianiazustadise-TivemoTxovnebiT,rogoricyve-la sxva pataras aqvs. igi Tqvenimdensave sixarulsa da bed-nierebas mogitanT, ramdensacnebismierisxvapatara.

Tqvenma pataram unda igrZ-nos,romTqvenmasaRiarebT,romgixariaTmisisiaxlove.

„miuxedavad imisa, rom pirvel dReebSi Tavs saSinlad vgrZnobdi, sakmarisi iyo Cemi Svili gulSi Camekra, misi patara sxeulis siTbo megrZno, rom vxvdebodi, es arseba verasodes gaxdeboda Cemi ubedurebis mizezi da cxovrebaSi bevr siyvaruls momitanda“(daunis sindromis mqone bavSvis deda)

„miuxedavad imisa, rom pirvel dReebSi Tavs saSinlad vgrZnobdi, sakmarisi iyo Cemi Svili gulSi Camekra, misi patara sxeulis siTbo megrZno, rom vxvdebodi, es arseba verasodes gaxdeboda Cemi ubedurebis mizezi da cxovrebaSi bevr siyvaruls momitanda“(daunis sindromis mqone bavSvis deda)

Page 8: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

gancdebi da reaqciebi

rodesac mSoblebs Seatyo-bineben, rom maT pataras dau-nis sindromi aqvs, umetesobassasowarkveTisa da dabneulobisSegrZneba eufleba. am ambis verdajerebis, mwuxarebis, parali-zebisa da sibrazis SegrZnebebicvlianerTmaneTs.aseTibavSvisyolaaravissurda,magramamavedros, pasuxismgeblobis grZno-bac Cndeba am patara umweo ar-sebiswinaSe.

xandaxan mSoblebiTavs arw-muneben,romaqraRacSecdomaa.maTarsurTaRiaronis,raceq-imebmauTxres.miuxedavadimisa,rom daunis sindromis TiTqmisyvelamaxasiaTebelisaxezea,maTsjeraT,romqromosomebisanal-izisxvapasuxsaCvenebs.

bavSvis dabadebis pirveldReebs mravali kiTxva dagaurkvevloba axlavs Tan. ro-gor unda vicxovroT axla?SevZlebT ki odesme normaluriojaxuri cxovrebiT cxovrebas?rogor aRiqvamen amas da-Zmebi?vin dagvexmareba? es gaurkveve-li da mRelvare periodi kar-gaxansgrZeldeba,sanamadamianimovlenebisufronaTladaRqmasSesZlebs. zogi mSobeli wonas-worobasSedarebiTswrafadaRid-gens, sxvebs diagnozis `gadasa-muSaveblad~metidrosWirdeba.

zogi `danaSaulis mizezs~

eZebs. ratom gagviCnda maincda-maincCvenaseTibavSvi?mSoble-bi sakuTarTavs ekiTxebian,ramganapirobadaunissindromi?

daunis sindromi genetikuriTaviseburebaa, romelic TavsSemTxveviT iCens. mas adamianivercxelsSeuSlisdavercgaa-kontrolebs. daunis sindromidanaSauli ara aris da aravinaaamaSidamnaSave.

zogimSobeliTavidanveiwyebsliteraturis Ziebas, maT surTrac SeiZleba bevri gaigon amisSesaxeb, zogs ki TavdapirveladaraviTari damatebiTi informa-ciisqonaarsurs.

zogi maSinve eZebs kontaqtsojaxebTan, romlebTac asevehyavT daunis sindromis mqonebavSvi, maT surT sxva bavSve-bi gaicnon, surT icodnen, ro-gor gamoiyurebian, rogor vi-Tardebian da cxovroben isini.sxva mSoblebipiriqiT,uarsam-boben aseT ojaxebTan kontaq-tze, maT eSiniaT daunis sin-dromismqonebavSvisnaxva.zogiganmartovdeba, aravis naxva arundadasursmSvidadiyosTavispatarasTanerTad.

yvelaesSegrZnebadareaqciagasagebidanormaluria,isiniarundadavTrgunoT.yvelaadamianiammoulodnelambavsTaviseburaddaTavistempSi`xarSavs~.

„ana mxiaruli, mkvircxli, Zlieri nebisyofis, guladi bavSvia. Cveni cxovreba Cvens mousvenar TagunasTan erTad zogjer Zalian damRlelia, magram mSvenieri da mis gareSe erTi wuTic ver warmogvidgenia“

„ana mxiaruli, mkvircxli, Zlieri nebisyofis, guladi bavSvia. Cveni cxovreba Cvens mousvenar TagunasTan erTad zogjer Zalian damRlelia, magram mSvenieri da mis gareSe erTi wuTic ver warmogvidgenia“„... Semdeg es erTi cida patara, romelmac Tavidan ase dagvamwuxra, Cveni cxovrebis mTavari azri gaxda, romlis gareSe cxovrebac dRes CvenTvis warmoudgenelia. “

„... Semdeg es erTi cida patara, romelmac Tavidan ase dagvamwuxra, Cveni cxovrebis mTavari azri gaxda, romlis gareSe cxovrebac dRes CvenTvis warmoudgenelia. “

6

Page 9: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

eZebs. ratom gagviCnda maincda-maincCvenaseTibavSvi?mSoble-bi sakuTarTavs ekiTxebian,ramganapirobadaunissindromi?

daunis sindromi genetikuriTaviseburebaa, romelic TavsSemTxveviT iCens. mas adamianivercxelsSeuSlisdavercgaa-kontrolebs. daunis sindromidanaSauli ara aris da aravinaaamaSidamnaSave.

zogimSobeliTavidanveiwyebsliteraturis Ziebas, maT surTrac SeiZleba bevri gaigon amisSesaxeb, zogs ki TavdapirveladaraviTari damatebiTi informa-ciisqonaarsurs.

zogi maSinve eZebs kontaqtsojaxebTan, romlebTac asevehyavT daunis sindromis mqonebavSvi, maT surT sxva bavSve-bi gaicnon, surT icodnen, ro-gor gamoiyurebian, rogor vi-Tardebian da cxovroben isini.sxva mSoblebipiriqiT,uarsam-boben aseT ojaxebTan kontaq-tze, maT eSiniaT daunis sin-dromismqonebavSvisnaxva.zogiganmartovdeba, aravis naxva arundadasursmSvidadiyosTavispatarasTanerTad.

yvelaesSegrZnebadareaqciagasagebidanormaluria,isiniarundadavTrgunoT.yvelaadamianiammoulodnelambavsTaviseburaddaTavistempSi`xarSavs~.

„ana mxiaruli, mkvircxli, Zlieri nebisyofis, guladi bavSvia. Cveni cxovreba Cvens mousvenar TagunasTan erTad zogjer Zalian damRlelia, magram mSvenieri da mis gareSe erTi wuTic ver warmogvidgenia“

„ana mxiaruli, mkvircxli, Zlieri nebisyofis, guladi bavSvia. Cveni cxovreba Cvens mousvenar TagunasTan erTad zogjer Zalian damRlelia, magram mSvenieri da mis gareSe erTi wuTic ver warmogvidgenia“„... Semdeg es erTi cida patara, romelmac Tavidan ase dagvamwuxra, Cveni cxovrebis mTavari azri gaxda, romlis gareSe cxovrebac dRes CvenTvis warmoudgenelia. “

„... Semdeg es erTi cida patara, romelmac Tavidan ase dagvamwuxra, Cveni cxovrebis mTavari azri gaxda, romlis gareSe cxovrebac dRes CvenTvis warmoudgenelia. “

Page 10: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

SemiZlia Cems pataras ZuZu movawovo?

SeecadeTTqvenpatarasZuZumoawovoT,Tundac esTavdapir-veladZneliiyos.eskavSiride-dasadabavSvsSorisgulwrfelurTierTobas warmoqmnis. gardaamisa,dedisrZesaukeTesodac-vaainfeqciebisagan.

daunis sindromis mqone pa-tarebisaTvis ZuZus wova imi-tomacarisgansakuTrebiTmniS-vnelovani,rommaTxSiradhipo-tonia (kunTebis moduneba) aqvT,woviTkienisadapir-saxiskun-Tebistimulirdeba.

Tu Tqveni patara klinikaSigadaiyvanes da rZis gamoyofasstimuli ar eZleva, anTu bavS-vi metismetad sustia imisaTvis,romZuZumowovos,rZegamoiwve-leTdaisemieciT.

TuTavdapirveladsirTule-

ebi gaqvT, specialistebidagex-marebianimaSi,rompatarasZuZusmosawovadbiZgimisceT.metisme-tadswrafadnudanebdebiT.bev-rmadedam moaxerxa,romdaunissindromis mqone bavSvisaTvisZuZumoewovebinadaamiTZalianbednierebiarian.

Tu rZe mainc ar modis,anda raime sva mizezis gamo arSegiZliaT, an ar gsurT bavSvsZuZumoawovoT,amisgamosindisinuSegawuxebT,Tqvenipatarais-evekargadganviTardeba,Tusi-yvaruliT moepyrobiT, wovisaT-vis ki sxva saSualebas miiRebs.arsebobs Sesaferisi sawovare-bidaboTlisTavebi,romelsacZuZuskertebisformaaqvsdawo-visastuCebisadaenisgaZliere-bulaqtivobasmoiTxovs.

„ZuZus woveba Sokisgan gamosvlaSi Zalian damexmara. es am situaciaSi normalurobis erTi nawili iyo. yovelTvis, roca ZuZus vawovebdi da aleqsandres xeli xelSi meWira, samyaro lagdeboda da vicodi: Cven erTmaneTs vekuTvniT da erTad yvelafers SevZlebT“

„ZuZus woveba Sokisgan gamosvlaSi Zalian damexmara. es am situaciaSi normalurobis erTi nawili iyo. yovelTvis, roca ZuZus vawovebdi da aleqsandres xeli xelSi meWira, samyaro lagdeboda da vicodi: Cven erTmaneTs vekuTvniT da erTad yvelafers SevZlebT“

8

Page 11: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

ebi gaqvT, specialistebidagex-marebianimaSi,rompatarasZuZusmosawovadbiZgimisceT.metisme-tadswrafadnudanebdebiT.bev-rmadedam moaxerxa,romdaunissindromis mqone bavSvisaTvisZuZumoewovebinadaamiTZalianbednierebiarian.

Tu rZe mainc ar modis,anda raime sva mizezis gamo arSegiZliaT, an ar gsurT bavSvsZuZumoawovoT,amisgamosindisinuSegawuxebT,Tqvenipatarais-evekargadganviTardeba,Tusi-yvaruliT moepyrobiT, wovisaT-vis ki sxva saSualebas miiRebs.arsebobs Sesaferisi sawovare-bidaboTlisTavebi,romelsacZuZuskertebisformaaqvsdawo-visastuCebisadaenisgaZliere-bulaqtivobasmoiTxovs.

„ZuZus woveba Sokisgan gamosvlaSi Zalian damexmara. es am situaciaSi normalurobis erTi nawili iyo. yovelTvis, roca ZuZus vawovebdi da aleqsandres xeli xelSi meWira, samyaro lagdeboda da vicodi: Cven erTmaneTs vekuTvniT da erTad yvelafers SevZlebT“

„ZuZus woveba Sokisgan gamosvlaSi Zalian damexmara. es am situaciaSi normalurobis erTi nawili iyo. yovelTvis, roca ZuZus vawovebdi da aleqsandres xeli xelSi meWira, samyaro lagdeboda da vicodi: Cven erTmaneTs vekuTvniT da erTad yvelafers SevZlebT“

Page 12: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

informaciis miwodeba

miuxedavad imisa, rom giZ-neldebaTnaTesavebs,megobrebsdamezoblebsTqvenipatarasSesaxebinformaciamiawodoT,esracSeiZ-lebaswrafadundagaakeToT.

Tavdapirvelad, am moulod-nelisituaciisgamo,Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdiladdaelaparakeT maT danamdviladipoviTnugeSs,gageba-sadadaxmarebas.

ilaparakeT Tqvens patarazeda daunis sindromze. droTa

ganmavlobaSiesgagiadvildebaTda diagnozis `gadamuSavebaSi~dagexmarebaT. Tu Tqven SvilssruliadCveulebrivadmoeqcev-iT,massxvebicasemoeqcevian.

TugaCumdebiT,Tqvensaxlo-blebsac gauWirdebaT swori si-tyvebispovna.daTumcaesyov-elTvis ioli ar aris, sworedTqven unda iyoT is adamiani,vinc am Temaze laparaks dai-wyebs, radgan garSemomyofebiamassworedTqvenganelian.

10

Page 13: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

11

Page 14: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

da-Zmebi

albaT, Zalian gawuxebT,Tu rogorc miiReben am ambavsTqveni danarCeni bavSvebi. ro-gor SeiZleba maT uTxraT, rommaTi patara daiko an Zamiko`sxvanairia~. Tu umjobesia jergavCumdeT?

TqvenisxvaSvilebixommaincigrZnobenTqvensdardsda amismizezs rom ver gaigeben ufrodaiZabebian. isini xom TveebismanZilze mouTmenlad elod-nen patars. amitom girCevT maTmale auxsnaT, rom pataracotasxvanairia, vidre sxva bavSvebisumetesoba,rom igi ise swrafadver iswavlis, rogorc isini darom mas ufro meti daxmarebadasWirdeba.

naxavT,rombavSvebsargau-WirdebaT ojaxis axali wevrisaRiareba.isinipatarasTavidanvesruliadbunebrivaddasiyvaru-liTmiiReben.

TandaTan SegiZliaT maTufrometi mouyveTdaunis sin-dromis Sesaxeb. rodesac da-Zmebi wamoizrdebian, informa-cia, romelTac maT miawodebT,ufrozustiundaiyos.maTaqvTufleba yvelaferSi erkveodnendaumjobesia,TuisiniTqvengan,mSoblebisagan miiReben swordaaqtualur informacias, nacv-lad mesame pirebisa, romlebmacSesaZloa mxolod arasruli damcdaricodnagadascen.

daunissindromismqonebavS-vebiZalianbevrsswavlobenmiba-ZviT. wlebis manZilze da-ZmebimaTi magaliTi da maswavleble-biiqnebian.bevribavSviamrolssixaruliTa da RirsebiT, xum-robiTadamoTminebiTasrulebsda xandaxan realobasTan ufroaxlodgas,vidremSobeli.

„xandaxan albini mabrazebs, TamaSisas xels gviSlis xolme. zogjer veRar viTmen, roca vuyureb ra nela icvams fexsacmels. ise ki mas mainc mSvenivrad vewyobi da mimaCnia, rom Zalian kargia gansakuTrebuli Zma rom myavs. masTan iseve kargad SeiZleba TamaSi, Cxubi da sicili, rogorc nebisier patara ZmasTan“(wignidan “albin-ionaTani _ Cveni daunis sindromis mqone Zma”, romelSic 8 wlis eleni Tavisi 5 wlis Zmis, albin-ionaTanisa da danarCeni ori Zmis cxovrebis Sesaxeb yveba)

„xandaxan albini mabrazebs, TamaSisas xels gviSlis xolme. zogjer veRar viTmen, roca vuyureb ra nela icvams fexsacmels. ise ki mas mainc mSvenivrad vewyobi da mimaCnia, rom Zalian kargia gansakuTrebuli Zma rom myavs. masTan iseve kargad SeiZleba TamaSi, Cxubi da sicili, rogorc nebisier patara ZmasTan“(wignidan “albin-ionaTani _ Cveni daunis sindromis mqone Zma”, romelSic 8 wlis eleni Tavisi 5 wlis Zmis, albin-ionaTanisa da danarCeni ori Zmis cxovrebis Sesaxeb yveba)

12

Page 15: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

TandaTan SegiZliaT maTufrometi mouyveTdaunis sin-dromis Sesaxeb. rodesac da-Zmebi wamoizrdebian, informa-cia, romelTac maT miawodebT,ufrozustiundaiyos.maTaqvTufleba yvelaferSi erkveodnendaumjobesia,TuisiniTqvengan,mSoblebisagan miiReben swordaaqtualur informacias, nacv-lad mesame pirebisa, romlebmacSesaZloa mxolod arasruli damcdaricodnagadascen.

daunissindromismqonebavS-vebiZalianbevrsswavlobenmiba-ZviT. wlebis manZilze da-ZmebimaTi magaliTi da maswavleble-biiqnebian.bevribavSviamrolssixaruliTa da RirsebiT, xum-robiTadamoTminebiTasrulebsda xandaxan realobasTan ufroaxlodgas,vidremSobeli.

„xandaxan albini mabrazebs, TamaSisas xels gviSlis xolme. zogjer veRar viTmen, roca vuyureb ra nela icvams fexsacmels. ise ki mas mainc mSvenivrad vewyobi da mimaCnia, rom Zalian kargia gansakuTrebuli Zma rom myavs. masTan iseve kargad SeiZleba TamaSi, Cxubi da sicili, rogorc nebisier patara ZmasTan“(wignidan “albin-ionaTani _ Cveni daunis sindromis mqone Zma”, romelSic 8 wlis eleni Tavisi 5 wlis Zmis, albin-ionaTanisa da danarCeni ori Zmis cxovrebis Sesaxeb yveba)

„xandaxan albini mabrazebs, TamaSisas xels gviSlis xolme. zogjer veRar viTmen, roca vuyureb ra nela icvams fexsacmels. ise ki mas mainc mSvenivrad vewyobi da mimaCnia, rom Zalian kargia gansakuTrebuli Zma rom myavs. masTan iseve kargad SeiZleba TamaSi, Cxubi da sicili, rogorc nebisier patara ZmasTan“(wignidan “albin-ionaTani _ Cveni daunis sindromis mqone Zma”, romelSic 8 wlis eleni Tavisi 5 wlis Zmis, albin-ionaTanisa da danarCeni ori Zmis cxovrebis Sesaxeb yveba)

13

Page 16: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

ra aris daunis sindromi?

ujredebi da qromosomebi

sindroms uwodeben erTo-blivad gamovlenili niSnebiskombinacias, romlebsac saer-Tomizezi aqvT. sindromsxSir-adim adamianissaxelsarqmeven,vincigipirveladaRwera.CvensSemTxvevaSi,esiyoeqimilandondauni. 1866 wels man pirveladaRweraesmaxasiaTeblebi.

daunis sindroms biologi-uri, genetikuri mizezi aqvs. amsindromismqoneadamianebszed-meti qromosoma aqvT. qromoso-maujredisbirTvisnawilia,ro-melic organizmis memkvidru-li informaciis (genis) SemcvelZiriTad struqturas warmoad-gens. qromosomebi Seicaven in-formaciebs, romlebic gareg-nobasa da ganviTarebas gansaz-Rvravs. isini qmnian adamianismemkvidreobiTobas. CveulebrivadamianssxeulisyovelujredSi46(23wyvili)qromosomaaqvs.

spermis ujredis SerwymiTkvercxujredTan axali sicocx-lewarmoiSoba.Canasaxisujrede-bigarkveulmomentSiTiToeulimxridan qromosomebis nakrebisnaxevars iReben e.i. 23-23 qro-mosomas. pirveladujreds, ro-melic ganayofierebis drosoriveCanasaxiujredisSerwymiT

wamoiSoba,Sesabamisad46qromo-somaaqvs.SemdegigayofiTujre-debi mravldeba da yovel axalujredSiisev46qromosomaa.

rogor Cndeba qromosomebis sxva raodenoba?

SesaZloa kvercxujredSi,anda ufro iSviaTad, Teslis(spermis) ujredSi erTi egzem-

plarisnacvladori21-eqromo-somaaRmoCndes,racimisSedegiSeiZleba iyos, rom erT-erTCanasoxovan ujredSi gayofisas

23 23

46

46

45 47 46 46

46

kvercxujredi23 qromosomiT

ganayofierebulikvercxujredi46 qromosomiT

1. ujredebisdayofa

2. ujredebisdayofa

spermatozoidi23 qromosomiT

14

Page 17: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

qromosomiserTiwyvili(21-e)ardaSordaerTmaneTs.

mSoblebis qromosomebis wyvilebis `erTmaneTisagan ar daSorebis~ mizezi ucnobia.Tu erT-erTi mxridan dauSore-beli, anu ori 21-e qromosomi-ani ujredi Seerwya partniorisCanasaxovanujredTan,maskideverTi _ partnioris 21-e qromo-somac emateba, da maSin bavSvismemkvidreobiTimasalaTavidanve

sam 21-e qromosomas Seicavs.SesabamisadmasTiToeulujred-Si 46-is nacvlad 47 qromosomauviTardeba.

24 23

47

47

47 47 47 47

47

kvercxujredi(an spermatozoidi)

24 qromosomiT(damatebiTi #21

qromosoma)

ganayofierebulikvercxujredi47 qromosomiT

(3 #21 qromosoma)

1. ujredebisdayofa

2. ujredebisdayofa

spermatozoidi(an kvercxujredi)

23 qromosomiT

1�

Page 18: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

Tavisufali trisomia

Tu, rogorc zemoT aRvwer-eT,saxezeasammagi21-eqromoso-mayovelujredSi,masTavisufaltrisomias, anda trisomia 21-suwodeben.esformayvelazexSi-ria da daunis sindromis mqoneadamianTa95%aqvs.

mozaika

Zalian iSviaT SemTxvevebSi,(1-2%)mizezie.w.mozaikurifor-maa. aqujredebis mxoloderTinawiliSeicavszedmet21-eqro-mosomas. anu maT zog ujredSi46qromosomaaqvT,zogSiki47,SesabamisadisinigamoavlenenimgansakuTrebuliniSan-TvisebebiserT nawils, romlebic daunissindromisdrosvlindeba.

kariograma

miuxedavad eqimebis varau-disa, rom axaldabadebul bavS-vs daunis sindromi aqvs, racumetesad sworia, tardeba sisx-lis gamokvleva imisaTvis, romdiagnozi dadasturdes. aRebu-li sisxlidan gamoyofen ujre-debsdazrdian.ramdenimedRisSemdeg SesaZlebelia qromo-somebis suraTze, kariogramazevimsjeloT.

translokacia

daunissindromismqonepir-Ta 3-4% mizezi translokaciaa.am bavSvebSi qromosomaTa reg-ularuli ricxvi 46-ia, magram,garda amisa, maT aqvT 21-e qro-mosomisdamatebiTi masala, ro-melic sxva qromosomasTanaa ka-vSirSi. SesaZloa romelime mSo-belitranslokaciismatarebeliiseiyos,romessimptomebimasSiarCandes.

16

Page 19: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

1�

Page 20: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

raze axdens gavlenas trisomia 21?

„Cven maincdamainc ar gvainteresebs ratom ar gaiyo ujredebi sworad. ukan aRar vixedebiT. arseboben adamianebi, romlebic eqimidan eqimTan dadian da kiTxuloben, ratom daemarTaT es maincdamainc maT? Cven ki vambobT: Cveni Svili ukve aq aris Tavisi 47 qromosomiT. amis Secvla aRaravis SeuZlia. Cven mas kargad ganviTarebis Sanss mivcemT, gavakeTebT yvelafers, rac SegviZlia da yvelaferi gamogviva“(daunis sindromis mqone bavSvis mama)

yvelabavSvi,maTSorisdau-nis sindromis mqonec, ganumeo-rebeli arsebaa Tavisi individ-ualuri garegnobiT, tempera-mentiTada gonebrivi unarebiT.

maleTqvensSvilSinaTesaurms-gavsebebsacaRmoaCenT.

erTaderTi,racdaunis sin-dromis mqone adamianebs saer-ToaqvT,essindromiadamassx-vadasxvagvarigamovlenaSeiZlebahqondes.

21-eqromosomagansazRvravsbavSvisgaregnobasdaganviTare-bas.amanSesaZloagavlenajanmr-Telobazec iqonios. 21-e tri-somiisniSnebiyvelabavSvierT-nairadararisgamoxatuli.gan-sakuTrebuli fizikuri niSnebisqona,anarqona,bavSvisganviTa-rebisaTvisarsebiTiaraa.

daunissindromismqonebavS-vebSi SemdegiTaviseburebebidanzogierTiSedarebiTufroxSir-adgvxvdeba.

patarebisdaaxloebiT40-50%aqvs Tandayolili gulis manki,romelic,rogorcwesi,sicocx-lispirvelkvireebSiveSeiZlebadadgindes. xSirad qirurgiu-li koreqciaa saWiro. dRevan-del dRes, metad ganviTarebu-

18

Page 21: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

lioperaciulimeTodebiTiseTimankebis koreqciaa SesaZlebeli,risi Svelacramdenime wlis winarSeiZleboda.

TqvenibavSviswonaSesaZloaufromcireiyos,vidresxvaax-alSobilebisa, misi xel-fexicSesaZloaufromokleiyos.sax-eccotaufrobrtyeliSeiZlebamogeCvenoT,magramsxeulisbev-ri fizikuri Tavisebureba mx-olodgaregnuliadafunqciurunarebsziansarayenebs.

Tqvens pataras, albaT, kun-Tovanihipotonia aqvsdaufroinertulia, magram misitonusisamaRlebasamkurnalofizioTer-apiiTSeiZleba.

saerTo jamSi Tqveni patarasicocxlis pirvel TveebSi is-eve moiqceva,rogorcimave asa-kis sxva patarebi. mSoblebisumetesobas miaCnia, rom daunissindromis mqone bavSvebi gansa-kuTrebiT mSvidebi da upreten-zioebiarian.

1�

Page 22: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

rogor ganviTardeba Tqveni patara?

arcerTibavSvisSemTxvevaSiwinaswar ar SeiZleba Tqva, TurogorganviTardebaigi.daunissindromis mqone bavSvebis gan-viTareba, zogadad, ufro nelamimdinareobs. bavSvi SedarebiTgvian iswavlis jdomasa Tu sia-ruls. metyvelebis ganviTare-bac,rogorcwesi,Seferxebulia.isbevrmizansufrogvianmiaRw-evs,magrammaincmiaRwevs.

daunis sindromis mqoneadamianebis klinikuri suraTibolo15weliwadSiZirfesvianadSeicvala. maTi gonebrivi un-ari warsulSi da zogjer dRe-sac srulyofilad ver fasdeba.dResCvenviciT,romdaunissin-dromismqonebavSvebigasaocradswavlisunarianebi arian. aravisSeuZlia zustad Tqvas rogoriafaqtobrivad maTi ganviTarebispotenciali.

bavSvis ganviTareba bevrfaqtorzeadamokidebuli.mizan-mimarTuli xelSewyobiT Segi-ZliaTTqvensbavSvsganviTareba-SidaexmaroT.pozitiurismolo-dinic mniSvnelovania. TqvenibavSvi mudmivad win wava. amavedros mxedvelobidan ar undagamogvrCes, rom arsebobs indi-vidualuri gansxvavebebi, iseverogorcyvelasxvabavSvebSi.

daunissindromismqonebev-rma bavSvma icis wera da kiTx-va,maTuyvarTskoladamusika,mogzauroba da dResaswaulebisaRniSvna. maT SeuZliaT curva,keglisTamaSi,cekva,niCbosnoba,cxenzejdomadasxva.

CvendResarSeiZlebavico-deT,rasmiaRwevsTqvenipataramomavalSi, magramunda icodeT,romTubavSvsganviTarebissaSu-alebasmiscemT,igimasaucile-blad gamoiyenebs, ganviTarde-ba da damoukidebel, SegnebulpirovnebadCamoyalibdeba.

„bavSvi rom gagviCnda, meore dRes eqimebma miTxres, rom jobda igi bavSvTa saxlSi Cagvebarebina. Semdeg igive gamimeora genetikosmac. man miTxra, rom Cems Svils perspeqtiva ar eqneboda da mSoblebis gansxvavebasac ver moaxerxebda sxva adamianebisagan. axla Cveni Svili TiTqmis ori wlisaa, Cven mis ganviTarebaze kargad vzrunavT da isic mSvenivrad viTardeba. mis Tanatolebs cotaTi Tu CamorCeba. imaze xom laparakic zedmetia, rom Cvenc gvcnobs da danarCenebsac.“(daunis sindromis mqone bavSvis mama)

„bavSvi rom gagviCnda, meore dRes eqimebma miTxres, rom jobda igi bavSvTa saxlSi Cagvebarebina. Semdeg igive gamimeora genetikosmac. man miTxra, rom Cems Svils perspeqtiva ar eqneboda da mSoblebis gansxvavebasac ver moaxerxebda sxva adamianebisagan. axla Cveni Svili TiTqmis ori wlisaa, Cven mis ganviTarebaze kargad vzrunavT da isic mSvenivrad viTardeba. mis Tanatolebs cotaTi Tu CamorCeba. imaze xom laparakic zedmetia, rom Cvenc gvcnobs da danarCenebsac.“(daunis sindromis mqone bavSvis mama)

„erT-erT wignSi, romelic klinikaSi momces wasakiTxad, ewera, rom daunis sindromis mqone patarebi ZuZus wovas ver SeZleben, magram amas roca vkiTxulobdi Tan Cems pataras ZuZus vawovebdi.. me yvelafers vcdi da Tavad mivxvdebi ra SeuZlia mas da ra ara, ukve xom bevri ram iswavla“

„erT-erT wignSi, romelic klinikaSi momces wasakiTxad, ewera, rom daunis sindromis mqone patarebi ZuZus wovas ver SeZleben, magram amas roca vkiTxulobdi Tan Cems pataras ZuZus vawovebdi.. me yvelafers vcdi da Tavad mivxvdebi ra SeuZlia mas da ra ara, ukve xom bevri ram iswavla“

20

Page 23: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

daunissindromismqonebev-rma bavSvma icis wera da kiTx-va,maTuyvarTskoladamusika,mogzauroba da dResaswaulebisaRniSvna. maT SeuZliaT curva,keglisTamaSi,cekva,niCbosnoba,cxenzejdomadasxva.

CvendResarSeiZlebavico-deT,rasmiaRwevsTqvenipataramomavalSi, magramunda icodeT,romTubavSvsganviTarebissaSu-alebasmiscemT,igimasaucile-blad gamoiyenebs, ganviTarde-ba da damoukidebel, SegnebulpirovnebadCamoyalibdeba.

„bavSvi rom gagviCnda, meore dRes eqimebma miTxres, rom jobda igi bavSvTa saxlSi Cagvebarebina. Semdeg igive gamimeora genetikosmac. man miTxra, rom Cems Svils perspeqtiva ar eqneboda da mSoblebis gansxvavebasac ver moaxerxebda sxva adamianebisagan. axla Cveni Svili TiTqmis ori wlisaa, Cven mis ganviTarebaze kargad vzrunavT da isic mSvenivrad viTardeba. mis Tanatolebs cotaTi Tu CamorCeba. imaze xom laparakic zedmetia, rom Cvenc gvcnobs da danarCenebsac.“(daunis sindromis mqone bavSvis mama)

„bavSvi rom gagviCnda, meore dRes eqimebma miTxres, rom jobda igi bavSvTa saxlSi Cagvebarebina. Semdeg igive gamimeora genetikosmac. man miTxra, rom Cems Svils perspeqtiva ar eqneboda da mSoblebis gansxvavebasac ver moaxerxebda sxva adamianebisagan. axla Cveni Svili TiTqmis ori wlisaa, Cven mis ganviTarebaze kargad vzrunavT da isic mSvenivrad viTardeba. mis Tanatolebs cotaTi Tu CamorCeba. imaze xom laparakic zedmetia, rom Cvenc gvcnobs da danarCenebsac.“(daunis sindromis mqone bavSvis mama)

„erT-erT wignSi, romelic klinikaSi momces wasakiTxad, ewera, rom daunis sindromis mqone patarebi ZuZus wovas ver SeZleben, magram amas roca vkiTxulobdi Tan Cems pataras ZuZus vawovebdi.. me yvelafers vcdi da Tavad mivxvdebi ra SeuZlia mas da ra ara, ukve xom bevri ram iswavla“

„erT-erT wignSi, romelic klinikaSi momces wasakiTxad, ewera, rom daunis sindromis mqone patarebi ZuZus wovas ver SeZleben, magram amas roca vkiTxulobdi Tan Cems pataras ZuZus vawovebdi.. me yvelafers vcdi da Tavad mivxvdebi ra SeuZlia mas da ra ara, ukve xom bevri ram iswavla“

21

Page 24: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

vis SeuZlia Tqvens bavSvs daexmaros?„Cven ukve CaverTeT adreuli ganviTarebis programaSi da Zalian kmayofilebi varT, radgan vgrZnobT, rom amiT Cvens Svils mizanmimarTulad ganviTarebaSi vexmarebiT. garda amisa, es Zalian sasiamovno procesia. mTel ojaxs Zalian gvixaria, rodesac vxedavT, rogor swavlobs raRac axals Cveni patara“(daunis sindromis mqone bavSvis deda)

moZebneT iseTi pediatri, anojaxis eqimi romelsac endobiT,romelsacTqvenTandaTqvensbavS-vTangulwrfelidamokidebulebaeqneba, daunis sindromis Sesaxebinformirebuliiqneba, andamzadiqnebaesinformaciamiiRos.

radganac daunis sindro-mis mqone bevri bavSvi hipoton-uria, mas Tavidanve dasWirde-ba fizioTerapia. modunebulikunTebi rom gavaZlieroT, kar-gi iqneba Tu mas ukve TavidanvemizanmimarTulad vavarjiSebT.specialisti drodadro bavSvsTavadacavarjiSebsda,racaseveZalianmniSvnelovania,Tqvencgas-wavliT, rogor unda ivarjiSoT

xolmesaxlSibavSvTanerTad.rogorc wesi, daunis sin-

dromis mqone bavSvebs adreuliganviTarebisprogramebSirTavenxolme, bevrs ukve pirveliTveebidan. moZebneT aseTi pro-gramebi. aseTi samsaxuris spe-cialisti an Tavad ivlis xol-meTqvenTansaxlSi,anTqvenat-arebT xolme bavSvs drodaroaseT centrebSi. Terapevtebi,TqvenTan erTad, mizanmimarTu-ladaZlevenstimulsbavSvismo-torul, metyvelebiT da gone-brivganviTarebas.

metyvelebisadaokupaciuriTerapevtebi dagexmarebian, TubavSvsTavidanwovisas,SemdegkiylapvisadaReWvisasproblemebieqneba. isini aseve SegaswavlianrogorSeiZlebaTqvensbavSvTanerTad asakis Sesaferisi `pirisTamaSebi~iTamaSoT,Tumishipo-toniaspirismidamoebSixelSew-yobadasWirdeba.

ararissaaWiroesyvelaferidResvedaiwyoT,dabadebisSemdegpirvelperiodSijerkidevbev-ri kiTxva da gaurkvevloba ar-sebobs. mieCvieTojaxis am axalwevrs,datkbiTTqvensaxalpata-rasTanerTadyofniT.

Semdeg ki aucileblad moi-ZieT sxvadasxva programebi.TqvenmalenaxavT,rogorgagax-arebTdasiamayisgrZnobiTaga-vsebTTqveniSvilismiergadadg-mulipirvelinabijebi.

22

Page 25: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

maleSeityobT,romgarSemodaunis sindromis mqone bev-ri bavSvi arsebobs. albaT, ip-oviT ojaxs, romelSic daunissindromis mqone bavSvi cxov-robs.rogorcwesi,mSoblebipa-tara jgufebs ayalibeben xol-me urTierTdaxmarebis mizniT.isinixvdebianerTmaneTsgamoc-dilebisadainformaciisgasacv-lelad, erTad axdenen Zalebismobilizebas TavianTi bavSvebi-saTvisukeTesicxovrebispiro-bebisSesaqmnelad.

daamyareT kontaqti aseTjgufTan. isini Tqven sxvebzeukeT gagigeben. aq TqvenTvissaWiro bevr informaciasac mi-iRebT, aqve dagexmarebian eq-imebis Terapevtebisa da progr-amebismoZiebaSi.

„yvelaze metad imis danaxva dagvexmara, rom sxva ojaxebi, romelTac daunis sindromis mqone bavSvi hyavdaT sruliad normaluri cxovrebiT cxovreobdnen. aman Cven mxneoba Segvmata. vnaxeT, rom es mSoblebi Tavs bednierad grZnobdnen, rom maT xalisiani bavSvebi yavdaT, romlebic iseT rameebs akeTebdnen, ris gakeTebasac, vfiqrobdiT, daunis sindromis mqone bavSvi verasodes SesZlebda.. Tavs ukve marto aRar vgrZnobdiT“(daunis sindromis mqone bavSvis deda)

„yvelaze metad imis danaxva dagvexmara, rom sxva ojaxebi, romelTac daunis sindromis mqone bavSvi hyavdaT sruliad normaluri cxovrebiT cxovreobdnen. aman Cven mxneoba Segvmata. vnaxeT, rom es mSoblebi Tavs bednierad grZnobdnen, rom maT xalisiani bavSvebi yavdaT, romlebic iseT rameebs akeTebdnen, ris gakeTebasac, vfiqrobdiT, daunis sindromis mqone bavSvi verasodes SesZlebda.. Tavs ukve marto aRar vgrZnobdiT“(daunis sindromis mqone bavSvis deda)

daxmareba sxva mSoblebisagan

23

Page 26: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

cxovreba Cveulebrivi cxovrebiT„Cveni pirveli gadawyvetilebebidan erT-erTi iyo yvelaferi gagvekeTebina imisaTvis, rom Cveni SvilisTvis ~normaluri` cxovrebis saSualeba migveca. Cven igi arc bavSvTa saxlSi Cagvibarebia, rogorc maSin eqimebma gvirCies, da arc specializebul skolaSi gvitarebia. igi mudam iq iyos, sadac sxva bavSvebi iyvnen. gvindoda, rom damoukidebel adamianad aRzrdiliyo da sakuTari cxovreba hqonoda. dRes yvela es mizani miRweulia“(daunis sindromis mqone zrdasruli kacis mSoblebi germaniidan)

moeqeciTTqvenspataraszus-tadise,rogorcsxvaSemTxvevaSiCveulebriv gaakeTebdiT, andaTqvens sxva bavSvebTan iqceviT.wadiTmasTanerTadsaseirnoddasaTamaSomoedanze,gaatareTmas-Tan erTad Svebuleba, waiyvaneTsayidlebze,stumraddaa.S.

SesaZloa axla fiqrobT,rom amieridan Tqvens cxovre-baSi yvelaferi sxvanairad wava,magram,maledarwmundebiT,romTandaTan cxovreba normalurmdinarebas daubrundeba. ar ar-sebobs araferi, razec Tqvenuari unda TqvaT, mxolod imisgamo, rom Tqvens Svils dau-nis sindromi aqvs. zustad is-eveSesZlebTojaxuransamego-bro piknikebze siaruls, droisgatarebasdadasvenebas,rogorcamas adre akeTebdiT xolme, igiiseve imogzaurebs TqvenTan er-Tad, rogorc nebismiero sxvabavSvi,zogjerkierTikvirabe-bia-babuasTan,ansxvanaTesavebT-an darCeba. Tqveni Svili ivlisbaRSi, skolaSi da Tavisufaldros iseve gaatarebs, rogorcsxvabavSvebiatareben.

Tqvens Svils sxva bavSveTanurTierToba sWirdeba, raTa mi-sabaZi nimuSi hyavdes. bavSvebisTamaSi waaqezebs manac igivegaakeTos. bavSvebi erTmaneTsaraCveulebriv stimuls aZlev-enxolme.esTqvenipatarisaTvisiseve mniSvnelovania, rogorcnebismieri sxva bavSvisaTvis.daunissindromismqonebavSvebigansakuTrebiT bevrs swavlobenmibaZviT.

24

Page 27: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

Tavidanve mieciT Tqvens pa-taras saSualeba monawileobamiiRos ojaxur cxovrebaSi. nuCaiketebiTmasTanerTad.ewvieTmegobrebsadamezoblebs.mouye-viT maT Tqveni bavSvis Sesaxeb.irgvlivmyofebiTqvenganiswav-lian, rogor unda moeqcnenTqvens pataras. Tu Tqven mas-TanCveulebrivadiurTierTebT,isinic ase moiqcevian.TuTqvenaCvenebTsxvebs,romTqveniSviligiyvarT, mas iseTad iRebT, ro-goric aris, es sxvebs TqvenTandaTqvensbavSvTanurTierTobasgauadvilebs.TqveniRiaganwyobadabunebrioba,bevrsmoxiblavs,nu dagaviwydebaT, rom garSe-momyofTa Tavdapirveli ucn-auri saqcieli uxerxulobiTaagamowveuli,radganmaTarician,rogormoiqcnen. aserom,TqvenTavadgadadgiTpirvelinabiji.

2�

Page 28: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

pozitiuri momavali„daunis sindromi aRaraa tragedia. dRes sxva bavSvebTan erTad, daunis sindromis mqone bavSvebis mTeli Taoba izrdeba da saocrad amaRelvebelia imis naxva, Tu ramdenad damoukidebel, Tavdajerebul mizrdilebad viTardebian isini, mozrdilebad, romlebic sakuTari Tavisadmi pasuxismgeblobas grZnoben“(jein kenedi-smiTi)

daunissindromismqoneada-mianebissicocxlisxangrZlivo-ba bolo ocdaaTi wlis ganmav-lobaSi sagrZnoblad gaizarda.kargisamedicinomzrunvelobisada cxovrebis bevrad gaumjobe-sebulixarisxisgamo,dResukevdaunissindromismqoneadamian-TasicocxlisxangrZlivobissa-SualomaCvenebelidanarCeniada-mianebissicocxlisxangrZlivo-bissaSualomaCveneblisaganbev-radargansxvavdebadamanukve60welsgadaaWarba.

dResCvenviciT,romdaunissindromismqonebavSvebsswavlisgasaocari unari aqvT. Tu CvenmaT xels SevuwyobT da stim-ulsmivcemT,isinimudmivadwinwavlen. Tqven, rogorc mSobelsyovelTvis pozitiuris molo-diniundagqondeTdaesTqvensbavSvsacundaagrZnobinoT.

bolo periodis ganmavloba-Si SezRuduli SesaZleblobebismqoneadamianTamimarTdamokide-bulebasaqarTveloSicsagrZno-blad Seicvala. samwuxarod,dRemde arseboben samSobiarosaxlebi,sadacmSoblebs«keTilrCevas» aZleven Svili bavSv-TasaxlSiCaabaron,magramaseTSemTxvevaTa ricxvi sul ufroda ufro mcirdeba. Cvens mierCatarebulimcirekvlevissafuZ-velzeaRmoCnda,romsazogadoe-bis, maT Soris samedicino per-sonalis damokidebuleba aseTibavSvebis mimarT pozitiurobi-sakenicvleba.ukvemuSaobasiwye-beniseTibaRebidaskolebic,sa-dac SezRuduli SesaZleblobismqone bavSvebi danarCeni bavS-vebis gverdiT iswavlian. saa-misod specialurad mzaddebi-an pedagogebi da remontdebaskolebi. Cvens qveyanaSi arse-boben Zalian kargi pediatrebi,

26

Page 29: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

kardiologebi, nefrologebi,Terapevtebi,Tusxva,romlebmacicianrasWirdebaTqvensbavSvsdararCevaunda mogcenTqven.arseboben gamocdili fsiqolo-gebi,fizioTerapevtebidaoku-paciuri Terapevtebi. arsebobsgaerTianebebi,saxelosnoebi,Tucentrebi, sadac sxvadasxva asa-kis SezRuduli SesaZleblobismqone adamianebi dros atare-bendasasargeblosaqmesakeTe-ben. TbilisSi da saqarTvelossxva regionebSi sxvadasxvagvariSezRudvebismqonebavSvebismSo-belTaramdenimegaerTianebaar-sebobs, maT Soris varT Cvenc:daunis sindromis mqone bavS-vebis mSoblebisa da profesio-nalebis kavSiri «Cveni bavSve-bi». Tu dagvikavSirdebiT yvelaCvens gamocdilebasa da cod-nasgulRiadgagiziarebT.Cvencgangvicdiais,rasacaxlaTqvengrZnobT,magramaxlaukvemSve-nieribavSvebisxalisianidedebivarT.aserom,gaiRimeT,cxovre-basimedianadSexedeTdaTqveniSviligulSimagradCaikariT!

2�

Page 30: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT
Page 31: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT
Page 32: daunis sindromis mqone bavSvineli situaciis gamo, Tqveni ax-loblebic daibnevian. Riad, gu-laxdilad daelaparakeT maT da namdvilad ipoviT nugeSs, gageba-sa da daxmarebas. ilaparakeT

broSuraSedgeniliaMedical and Surgical Care for Children with Down Syndrome, Woodbine House 1995, Down Syndrome Toward a Brighter Future, Brookes Publishing 2001, Down-Syndrom Was bedeutet das? Deutshes Down-Syndrom InfoCenter, Januar 2000wignebismixedviT

samecniero redaqtori: TamargagoSiZe

redkolegia: iaTevzaZe,ninodoborjginiZe,xaTunadoliZe,ninocincaZe

gamocemuliadaunissindromismqonebavSvebismSoblebisadaprofesionalebiskavSiris`Cveni bavSvebi~mier

proeqtismxardaWerisaTviskavSiri`Cveni bavSvebi~madlobasuxdisorganizacias`globaluri iniciativa fsiqiatriaSi~