Człowiek witruwiańskiZ Nonsensopedii, polskiej encyklopedii humoru

Skocz do: nawigacji, szukaj

Jedne z późniejszych odrysów

Człowiek witruwiański – wizja Leonarda da Vinci na temat wizji Witruwiusza na temat proporcji ciała, jakimi była obdarzona męska reprezentacja Grecji antycznej w walkach gladiatorów.

Spis treści

[ukryj]

1 Historia 2 Witruwiusz 3 Leonardo da Vinci 4 Proporcje

[edytuj] Historia

Drzewo

Drzewo Leonarda da Vinci przedstawiało mężczyznę wpisanego w drzewo. Obraz ukazywał doskonałe proporcje, jakie powinien mieć człowiek. Rysunek wzbudził wiele kontrowersji, ponieważ co możniejsi królowie i arystokraci oraz sam papież chcieli za wszelką cenę stać się drzewami. Da Vinci uznał, że człowiek nigdy nie osiągnie doskonałości drzewa, dlatego musiał opracować inne proporcje doskonałości. Tak powstał człowiek witruwiański.

[edytuj] Witruwiusz

Witruwiusz dużo móżdżył nad proporcjami w architekturze i stwierdził, że dobra sadyba jest trwała, użyteczna i piękna, co przełożył na człowieka stwierdzając, że musi być proporcjonalny, aby nie połamał się, nadawał do wojaczki i mógł sam sobie w lustro spojrzeć. Jak sam mawiał:

Namque si homo conlocatus fuerit supinus manibus et pedibus pansis circinique conlocantum centrum in umbilico eius, circumagendo rotundationem utrarumque manuum et pedum digiti linea tangentur.

[edytuj] Leonardo da Vinci

Da Vinci znany był z niezłej kreski toteż odmalował na nowo antycznego zorbistę, srając się nad każdym stopniem okręgu, co współcześni użytkownicy cyrkli odkryli z niemałą satysfakcją. Leonardo był człowiekiem renesansu i lubił proporcję, więc jego wersja spełnia szereg proporcji, np. długość ucha jest taka sama, jak dystans od linii włosów łuków brwiowych.

[edytuj] Proporcje

Proporcje budowy ciała człowieka według Witruwiusza i Leonarda:

Weźmy człowieka, oczywiście takiego, który nie jest garbaty, ani nie ma poważnej wady kręgosłupa, ani nie jest kobietą, ani w inny sposób ułomny. Więc niech jego pępek stanowi centrum ciała, jeżeli nie jest karłem, liliputem albo grubasem, a ręce i nogi będą rozciągnięte, oczywiście zakładając, iż ten człowiek ma wszystkie kończyny, to można opisać koło dotykające palców u rąk i stóp tego człowieka zakładając, że nie jest cieślą ani stolarzem, którego środkiem będzie jego pępek, jeśli oczywiście... patrz wyżej. Ważna uwaga, trzeba do tego wynaleźć duży cyrkiel.

Człowiek witruwiański – rysunek upowszechniony przez Leonarda da Vinci około roku 1490. Przedstawia figurę nagiego mężczyzny w dwóch nałożonych na siebie pozycjach, wpisaną w okrąg i kwadrat. Rysunkowi towarzyszy tekst sporządzony tzw. pismem lustrzanym.

Z tekstu wynika, że rysunek stanowi ilustrację do fragmentu traktatu O architekturze ksiąg dziesięcioro Witruwiusza, poświęconego proporcjom ludzkiego ciała. W tym przypadku zwrócono uwagę na fakt, że wysokość dorosłego człowieka równa się w przybliżeniu szerokości jego rozstawionych ramion.

Według Witruwiusza wysokość człowieka to 10 modułów, gdzie moduł to wysokość głowy mierzona od brody do nasady włosów. Otwarta dłoń również ma długość jednego modułu. Głowa człowieka ma wielkość 1/8-1/6 od wysokości piersi do góry, do miejsca, w którym zaczynają się włosy. Od włosów do podbródka dzieli się na trzy części: w górnej czoło, w drugiej nos, w trzeciej usta z podbródkiem. Długość mierzona od nadgarstka do łokcia jest długością stopy człowieka. Stopa to 1/6 człowieka, łokieć – 1/4, pierś – 1/4, szerokość rozstawionych ramion równa wzrostowi człowieka.

Rysunek ołówkiem i piórkiem na papierze, przedstawiający nagiego mężczyznę, którego ciało z rozłożonymi rękami i nogami wpisane jest w kwadrat i okrąg, to prawdopodobnie najsłynniejszy obrazek świata. Sporządzony został przez Leonarda da Vinci około roku 1490. Mimo jego popularności, niewiele ludzi wie, jak rysunek się nazywa i jakie sekrety skrywa.

Oto on – człowiek witruwiański. Zgodnie z tradycją pitagorejską, okrąg symbolizuję sferę duchową, kwadrat – materialną egzystencję. Ludzkie ciało reprezentuje doskonałe połączenie materii i ducha, co znajduje swoje odzwierciedlenie w jego proporcjach. Idealne wpisanie ludzkiego ciała w obie święte figury geometryczne świadczy o dualizmie człowieka, jego podwójnej naturze.   

Leonardo w geometryczny sposób przypomniał o boskiej naturze duszy ludzkiej.

Starożytny rzymski architekt Markus Vitruvius uważał, że budowniczowie zawsze powinni używać dokładnych podziałów podczas konstruowania świątyń. Jak sam twierdził „bez symetrii i proporcji żadna świątynia nie będzie miała regularnego planu”.Witruwiusz napisał traktat „O architekturze ksiąg dziesięcioro”. Opisuje on tam proporcje ludzkiego ciała, które rekomenduje architektom jako harmonijne i doskonałe. Zauważył on, że wszyscy ludzie zbudowani są według precyzyjnych podziałów i proporcji. I tak twarz stanowi 1/10 całkowitego wzrostu, a stopa 1/6. Długość stopy jest również równa odległości między nadgarstkiem a łokciem. Wzrost równy jest szerokości rozłożonych ramion. Jeszcze ciekawsza jest wszechobecność tak zwanego złotego podziału. Jest to proporcja odcinka A do B równa proporcji B do A+B. Można go znaleźć między długością ramienia do końców palców a długością dłoni i przedramienia (łokieć znajduje się w

miejscu złotego podziału), między długością dłoni a długością palców, palce także są podzielone na segmenty zgodnie z tą zasadą. Szczególnie istotnym przykładem złotej proporcji w ludzkim ciele jest stosunek odległości od czubka głowy do pępka i od pępka do stóp, który jest równy ilorazowi odcinka od stóp do pępka do całkowitego wzrostu.

Jeśli podzielić kwadrat, w który wpisany jest człowiek na pół, linia ta przebiegnie na wysokości pachwin. Oznaczać to może, że seksualność leży w centrum naszej ziemskiej, materialnej części. Środek koła, czyli sfery duchowej, wypada na wysokości pępka, w miejscu złotego podziału.

Leonardo był jednym z wielu artystów, którzy próbowali sportretować witruwiańskiego człowieka doskonałego. I jedynym, któremu się to udało. Rysunek doskonale oddaje proporcje ludzkiego ciała. Jest także świadectwem rozlicznych talentów Leonarda, który był jednocześnie artystą i uczonym.

Leonardo da Vinci to ikona renesansu. Człowiek o wielkim umyśle. Nie było chyba dziedziny, którą by się nie interesował. W swoim rysunku nie tylko przedstawił ciało człowieka jako kryjówkę dla duszy, przedstawił ciało i duszę otwarcie, bez ukrywania tej drugiej.