Critical Thinking in Critical Leader

ดร.สิ�ร�ภั�กตร ศิ�ร�โท

CCPR ModelCCPR Model

Critical MindCritical Mind• มองสิ�งคมให้�รอบมองสิ�งคมให้�รอบด�านด�าน• ร��ท��มาท��ไปร��ท��มาท��ไป• เข้�าใจเห้ต และผลเข้�าใจเห้ต และผล

Creative MindCreative Mind• ค�ดต%อยอดจากท��ม�ค�ดต%อยอดจากท��ม�อย�%อย�%• ประย กตและใช้�ประย กตและใช้�ประโยช้นประโยช้น• มองประเด(นให้ม%ได�มองประเด(นให้ม%ได�

Productive MindProductive Mind• ค)าน*งถึ*งผลผล�ตค)าน*งถึ*งผลผล�ต• ม�วิ�ธี�การและม�วิ�ธี�การและค ณภัาพค ณภัาพ• ค%าข้องผลงานค%าข้องผลงาน

Responsible MineResponsible Mine• น*กถึ*งสิ�งคมน*กถึ*งสิ�งคม//ประเทศิประเทศิช้าต�ช้าต�• ม�จ�ตสิ)าน*กม�จ�ตสิ)าน*กสิาธีารณะสิาธีารณะ• ค ณธีรรมค ณธีรรม//จร�ยธีรรมจร�ยธีรรม//ควิามด�งามควิามด�งาม

รากฐานข้องแนวิค�ด การค�ดเช้�งวิ�จารณญาณ

Socrates สิอนให้�ร��จ�กการต�2งค)าถึามสิ)าห้ร�บป3ญห้า สิ��งท��ย�งสิ�บสิน สิ��งท��ม�ห้ล�กฐานไม%เพ�ยงพอ และท��ไม%สิามารถึห้าเห้ต ผลห้ร4อควิามร��มาอธี�บายได�

พระพ ทธีเจ�า ข้อง “ป จฉาวิ�สิ�ช้นา” John Dewey บ�ดาข้องแนวิค�ดสิม�ย

ให้ม%สิ)าห้ร�บการค�ดเช้�งวิ�จารณญาณ - “การค�ดเช้�งสิะท�อนควิามค�ด (reflective thinking)”

น�ยามข้องการค�ดเช้�งวิ�จารณญาณ

“kriticos” + “kriterion” การพ�จารณาอย%างไตร%ตรองและช้าญฉลาด บนฐานข้องมาตรฐาน

Glaser (1941, อ�างถึ*งใน Fisher, 2001)1) เจตคต�ในการท��จะพ�จารณาป3ญห้าห้ร4อสิ��งท��ผ%านเข้�ามาอย%างม�ป3ญญาภัายใต�ประสิบการณท��ม�อย�%ข้องตน 2) ควิามร��เก��ยวิก�บวิ�ธี�การได�มาซึ่*�งค)าตอบอย%างม�ตรรกะและใช้�เห้ต 3) ท�กษะในการน)าวิ�ธี�การด�งกล%าวิไปใช้� การค�ดเช้�งวิ�จารณญาณต�องใช้�ควิามพยายามท��ม��นคงในการตรวิจสิอบควิามเช้4�อห้ร4อควิามร��ใดๆ โดยอาศิ�ยพยานห้ล�กฐานห้ร4อข้�อเท(จจร�งมาสิน�บสิน น ก%อนท��จะน)ามาซึ่*�งการลงข้�อสิร ปใดๆ

The National Council for Excellence in Critical Thinking

กระบวินการฝึ:กฝึนทางป3ญญาอย%างกระต4อร4อร�น และม�ท�กษะในการสิร�างกรอบแนวิค�ด การน)าไปประย กต การวิ�เคราะห้ การ

สิ�งเคราะห้ และ/ห้ร4อ การประเม�นข้�อม�ลซึ่*�งเก(บรวิบรวิมมาห้ร4อสิร�างข้*2นจากการสิ�งเกต

ประสิบการณ การสิะท�อนควิามค�ด การค�ดอย%างม�เห้ต ผล ห้ร4อจากการสิ4�อสิาร และน)ามา

เป;นเคร4�องช้�2น)าควิามเช้4�อและการกระท)า

“กระบวินการทางป3ญญา ในการไตร%ตรองป3ญห้า ข้�อกล%าวิอ�าง ห้ร4อสิมมต�ฐาน อย%างม�ตรรกะและม�เห้ต ผล โดยท)าการค�นควิ�าข้�อม�ลห้ร4อห้ล�กฐานสิน�บสิน น ห้ร4อท)าการตรวิจสิอบและประเม�นควิามถึ�กต�อง น%าเช้4�อถึ4อข้องข้�อม�ลห้ร4อห้ล�กฐานท��สิน�บสิน นอย%างไม%ม�อคต� ก%อนลงข้�อสิร ป ห้ร4อเช้4�อควิามค�ดเห้(น ข้�อสิมมต� ห้ร4อควิามร��ท��ได�ร�บน�2น”

Good Leader VS

Great Leader

ท�กษะท��จ)าเป;น 4 ประการ 4( C) ท��จะสิน�บสิน นให้�องคการประสิบควิามสิ)าเร(จในศิตวิรรษท�� 21 ได�แก%

การค�ดเช้�งวิ�จารณญาณและการแก�ป3ญห้า (Critical Thinking & Problem Solving)

การสิ4�อสิาร (Communication) การร%วิมม4อก�นและการสิร�างท�มงาน

(Collaboration and Team Building) การสิร�างสิรรคและการสิร�างนวิ�ตกรรม

(Creativity and Innovation) :

American Management Association, 2010

Critical Skills for Leader

ระบ ช้�2ป3ญห้าท��แท�จร�ง รวิบรวิม วิ�เคราะห้ และประเม�นข้�อม�ล

สิน�บสิน นอย%าง รอบคอบ

ก)าห้นดทางเล4อกในการแก�ป3ญห้า ประเม�นผลกระทบข้องแต%ละทางเล4อก

อย%างล*กซึ่*2ง ต�ดสิ�นใจเล4อกทางเล4อกท��ด�ท��สิ ด โดย

ใช้�วิ�จารณญาณอย%าง รอบคอบ (Sies, 2010)

ท�กษะการค�ดท��ผ��บร�ห้ารย คให้ม%ควิรม�

Facione, Peter A..  1990.  Critical thinking:  A Statement of Expert Consensus for Purposes of Educational Assessment and Instruction.  California Academic Press. [On-line] Available on: http://assessment.aas.duke.edu/documents/Delphi_Report.pdf. Retrieved August 7, 2012

โมเดลท�กษะการค�ดเช้�งวิ�จารณญาณ 6 ประการ

The Six Core Critical Thinking Skills(Facione, Peter A..  1990)

Dispositional Characteristics

Being Inquisitive

Judicious

Truth-seeking Confident in Reasioning

Open-minded

Systematic

(Facione, Peter A..  1990)

ใสิ%ใจก�บการท)าให้�สิ��งน�2นถึ�กต�องมากกวิ%าค�ดวิ%าสิ��งน�2นถึ�กต�องอย�%แล�วิ

ห้ล�กเล��ยงการด%วินสิร ปและด%วินต�ดสิ�นใจ ตรวิจสิอบควิามถึ�กต�องข้องข้�อม�ลก%อนจะยอมร�บข้�อม�ล

น�2นวิ%าถึ�กต�อง ไม%ย*ดต�ดก�บผลการวิ�เคราะห้ข้�อม�ลท��ได�จนมากไป ท)าให้�

ไม%กล�าต�ดสิ�นใจ พร�อมท��จะเร�ยนร��อย�%ตลอดเวิลา และเป<ดร�บข้�อม�ลให้ม%ๆ

เสิมอ ม�ควิามย4ดห้ย %นและพร�อมท��จะพ�จารณาแนวิค�ดห้ร4อทาง

เล4อกให้ม%ๆ ใช้�กระบวินการค�ดเช้�งวิ�จารณญาณในการพ�จารณา

ตนเอง ม�สิไตลการแสิดงพฤต�กรรมท��โดดเด%นแตกต%าง ม��นใจ

ตนเอง แต%ไม%ห้ลงตน ย�ดห้ย %นแต%กล�าท��จะต�ดสิ�นใจ

(Guinn and Williamson, 2011)

8 น�สิ�ยสิ%งเสิร�มการค�ดเช้�งวิ�จารณญาณ

การพ�ฒนาท�กษะในการค�ดเช้�งวิ�จารณญาณ

แหล่�งที่��มา : Key to Critical Thinking, Critical Thinkind Means Business, Judy Chartrand, Heather ishikawa and MA, and Scott Flander, 2009

RED Model

เทคน�คการประเม�นห้�องเร�ยน (CATs: Classroom Assessment

Techiniques)

การเร�ยนแบบร%วิมม4อ (Cooperative Learning)

การใช้�กรณ�ศิ*กษา ห้ร4อวิ�ธี�การอภั�ปราย (Case Study / Discussion Method)

การเร�ยนร��จากการวิ�จ�ย (Research based learning)

การต�2งค)าถึามจากการอ%าน (Reader’s Questions)

การเร�ยนร��จากร�ปแบบการประช้ ม (Conference Style Learning)

การมอบห้มายงานเข้�ยน (Writing Assignments

กลย ทธีการสิอนการค�ดเช้�งวิ�จารณญาณ