1

2

CON NG THNH TU A LA HN QU

ARAHATTAMAGGA ARAHATTAPHALA

Tng hp cc bi php thoi ca Ha Thng cariya Mah Boowa v hnh trnh tu tp ca ngi

Tc Gi: Ha Thng cariya Mah Boowa

Nguyn Tc Anh Ng: Bikkhu Dick Slaratano

Chuyn Ng:Nht Nh

3

Mn qu php bo l cao qu hn tt c

- c Pht

Php bo khng c mua bn nh hng ha xm ch

c quyn ti bn t do nh mn qu ca Php Bo, khng cn phi xin giy php

Ti bn di bt c hnh thc no v mc ch thng mi u tuyt i ngn cm.

www.forestdhamma.org

4

MC LC

1. Arahattamagga: Con ng trc tip chm dt tt c mi au kh.

2. Arahattaphala:Ri l trc s diu k ca gio php.

3. Arahattapatta: Bc Thnh A La Hn v sao phi rng l?

4. Ph lc: Tm Ct li bn cht thy bit ca tm tr.

5. Ch gii: Thut ng Pht hc.

5

PHN I

A LA HN O

(Arahattamagga)

Con ng trc tip chm dt tt c mi au kh

Hin thi, tt c nhng g cn li ca Pht Gio l li dy ca c Pht. Ch c gio php ca

ngi nhng tng kinh l cn li. Hy lm n thc iu ny. Do s bi hoi gy ra bi bn

cht cu u nhim ca nghip, nguyn l chn thc tm linh khng cn c thc hnh trong

Pht Gio vo thi hin ti. Khi l Pht t, chng ta cho php tm tr no ng khng ngng,

kh chu bc bi v chm m trong mi nhim ang tn cng chng ta t mi pha. Chng p

o tm tr chng ta khin chng ta khng bao gi c th vt trn mi nh hng ca cu u d

chng ta c gng th no i na. a s mi ngi thm ch khng hng th n lc. H ch

n thun nhm mt li cho php s tn cng d di ny ln p h. Thm ch h khng mt cht

khng c. V khng tnh gic thc tt c mi hu qu ca t duy, tt c mi suy ngh,

mi tc hnh v li ni ca h qua nghip lc, h quy phc quyn nng ca lc tc hi ny qu

lu n mc h thiu ng c kim ch cc vng tng bt thng ny. Khi chnh nim vng

bng, nghip cng hnh khng c khc ch trong mi phm vi tm hnh. Qua qu trnh,

chng tng thm gnh nng v bp tri tim v tm tr mi ngi khp ng qua Kh (dukkha).

Vo thi ca c Pht, cc mn trc tip ca ngi l nhng bc hnh gi chn chnh trn l

trnh Pht Gio. H t b th gian nhm mc ch nhanh chng chuyn ho au kh. Bt chp

a v x hi, tui tc hoc gii tnh, khi h c th gii di s hng dn ca c Pht, h

thay i mi thi quen t duy, hnh ng v ngn ng trn con ng Gio php. Gt b mi tc

nghip qua mt bn, cc bc t ny khng cn b chng li ko na t giy pht . Vi n

lc chn thnh, h hng tt c mi nng lc ca h thanh lc tm v ty u tt c mi

nhim gy ra bi nghip.

Ch yu, n lc chn thnh ng ngha vi s gng sc duy tr chnh nim lin tc v vng

vng, khng ngng qun st tm tr. Khi chnh nim gim th tt c mi hot ng tinh thn v

cm th trong tt c mi thi v qua mi t th, iu ny c gi l Chnh tinh tn. D chng

ta c thc hnh qua hnh thc tu tp ca thin hay khng, nu chng ta nhit tm tinh tn duy tr

tm tr chng ta ch tm vng chc ngay trong thi khc hin ti, chng ta s khng ngng ph

lp mi e da ca nghip. Nghip lm vic khng cht mt mi, khng ngng khuy ng mi

6

vng nim ca qu kh v tng lai. Hin tng ny khin tm tr b quy nhiu, li ko n khi

thi khc hin ti v t nhit tm tnh gic ang c duy tr qua n lc ca chng ta.

V l do ny, hnh gi khng nn cho php tm tr ca h lang thang trong cc vng nim trn

tc ca qu kh hoc tng lai. Li t duy nh vy lc no cng s rng buc h vi nghip lc,

v do vy, cn tr s tu tp. Thay v theo ui khuynh hng ca nghip hay t tm n vn

bn ngoi ca th gii trn tc, thin nhn nht nh phi hng ni v thc th gii ni ti ca

tm. iu ny cn yu.

Trn mt qui m ln, bi v h khng kin quyt ng dng cc nguyn l cn bn ca thin,

nhiu thin nhn tht bi trong vic gt hi nhng kt qu va . Ti lun lun dy cc t

ca ti hy cc k nghim ngt qua s theo ui ca h v phi c s ch tm r rng c bit

trong php thin ca h. Bng cch , chc chn l h s gt hi nhng kt qu tt p. Rt

quan trng trong vic tm kim mt i tng ch tm thch hp, chum b tm tr ng mc cho

loi cng vic ny. Ti thng khuyn khch h d b mt thut ng thin dnh cho s lp i lp

li khng ngng ca tinh thn, hot ng nh mt mi neo c th nhanh chng t tm tr

trong trng thi tnh lng v tp trung ca thin. Nu thin nhn n gin t ch tm trn s tnh

thc hin ti trong tm tr m khng ng dng mt thut ng thin no gi cht h, kt qu

chc chn l lc c lc khng. Tnh thy bit hin ti ca tm tr qu i vi t khin chnh

nim khng c c mt nn tng vng chc nn chc chn l s b phng tm v tn lon li

ko bi ting ci bo ng ca nghip. S hnh thin sau tr nn v vu. Vo thi im no

, xem ra n tin trin mt cch kh tri chy, hu nh khng cn phi n lc, ri bng

nhin tr nn kh khn mt cch khng ng. N giao ng v tt c mi tin trin ht nhin tan

bin. Vi s t tin b rung chuyn, tm tr ch cn li s hoang mang lng tng. Tuy vy, nu

chng ta s dng thut ng thin nh mt mi neo t nn mng vng chc cho chnh nim th

tm tr chc chn s t n mt trng thi tnh lng v tp trung trong mt thi gian ngn nht.

N cng l mt phng tin duy tr trng thi tnh lng mt cch tinh t nh nhng.

Ti chia s y qua kinh nghim c nhn. Khi ti mi bt u hnh thin, s tu tp ca ti

thiu st mt nn tng vng chc. V ti vn cha khm ph phng php ng n chm lo

tm tr, s tu tp ca ti lun trong trng thi ca mt dng chy lin tc. N tin trin vng

vng vo mt lc no ri sau suy sp tht nhanh chng, v tr ngc li tnh trng man

khai nh cha tng c dy d. Qua n lc mnh lit m ti gng sc lc ban u, tm tr ca

ti thnh cng trn qu trnh t n trng thi tnh lng v tp trung ca nh, vng chc uy nghi

nh ni. Tuy nhin vn thiu st mt phng php thch hp duy tr trng thi ny, ti xem

nh vn v hi lng vi thnh tu m ti t c. Hin tng khin s tu tp ca ti

b sa st nghim trng. S hnh tr ca ti bt u tr nn xu i, nhng ti khng bit lm sao

o nghch s suy sp ny. Ti suy gm rt lu, n lc tm kim mt nn tng vng chc

m ti c th k vng n nh c tm tr. Cui cng, ti i n kt lun l chnh nim ri

b ti bi v cc nn tng ny ca ti sai; Ti thiu mt thut ng thin xc tc nh l im

tp trung chnh xc cho s ch ca ti. Ti bt buc phi bt u li cuc hnh tr ca ti. Ln

ny, trc tin ti n lc bm cht vo im tr v gi cht d bt c hin tng g xy ra.

im tr l Buddo, s nh tng n c Pht. Ti khin thut ng Buddho l i tng ch

7

duy nht ca ti. Ti t tm trn s lp i lp li thut ng Buddho v loi tr tt c mi th

khc. Buddo tr thnh i tng duy nht ngay c lc ti phi chc chn rng chnh nim ang

lun lun kim sot v hng dn n lc. Tt c mi suy tng v s tin trin hoc sa st u

b gt ht qua mt bn. Ti s cho mi s vic din ra nh n s din ra. Ti kin quyt khng

nung chiu theo thi quen khun mu c k ca tm tr; v phng tm vo qu kh khi s tu

tp ca ti ang tin trin mt cch tt p v n sp nh th no; sau n li t duy

n tng lai, hy vng rng bng cch ny hay cch khc qua c mun mnh lit c thnh

tu, s hi lng trc kia ca ti s tr v.

Sut thi gian ny, ti tht bi khi to ra mi iu kin vi mun mang li mt kt qu nh

. Ti n gin mong c thy s ci thin ny, ri sau li tht vng no n khi n khng

tr thnh hin thc. Trong thc t, ham mun c thnh tu khng mang li thnh tu; m ch

vi ch n lc tnh gic. Bc bi v s tin trin hoc sa st l nguyn nhn gy ra khch ng,

phn tm ti vi thi khc hin ti v s hnh tr ca ti. Ch vi s lp i lp li nhit tm

chuyn ch ca Buddho mi c th ngn chn mi giao ng qua s tham thin ca ti. Vi s

ch tt bc, ti nhit tm tp trung tm tr tnh thc vo thc ti tc th. Vng tng lan man

khng th cho php ph v s tp trung .

Nhit tm tham thin chm dt tt c mi au kh, qu v chc chn phi ht lng gia cng

vo php hnh mi giai on tip ti ca l trnh. Khng c g quan trng hn l s cam kt

tuyt i a n thnh tu ny. Hy kinh nghim cc lnh vc su thm nht ca nh v hy

thnh tu cc tu mc su thm thm thy nht. Qu v khng th na vi v l ng th , hay

lun mi lng l bi v qu v thiu cc nguyn l vng chc hng dn s tu tp ca qu v.

Nhng thin nhn thiu s cam kt chc chn vi nguyn l thc hnh th d h c th hnh

thin sut c cuc i h nhng s khng th no mang n cc kt qu chnh ng. Trong cc

trng thi ban u ca s tu tp, nht nh qu v phi tm kim mt i tng vng chc ca

thin gi cht tm tr qu v. ng ch t tm mt cch hi ht trn mt i tng m h,

nh s tnh gic lun c mt nh bn cht chn thc ca tm tr. Thiu mt i tng ch c

bit nm gi tm tr, hu nh khng th no duy tr c s ch ca qu v khng b lang

thang. y l cng thc cho tht bi. Cui cng, qu v s tr nn tht vng v khng cn gng

sc na.

Khi chnh nim mt i s tp trung ca n, nghip lc hi h li ko vng nim ca qu v vo

qu kh tri qua, hoc tng lai cha n. Tm tr tr nn thiu n nh v lang thang v nh

trn mnh t tinh thn, khng bao gi tnh lng hoc hi lng d ch mt pht chc. y l

cch m cc thin nhn nh mt nn tng khi thy tinh thn ca h b sp . Liu thuc gii

c duy nht l mt im tp trung ca s ch , khng lm phc tp, nh thut ng thin hoc

hi th.

Hy chn phng php no xem ra thch hp vi cn c ca qu v, v hy t tm vng chc

trn i tng v hy loi b tt c mi th khc. S cam kt ton trit l cn yu cho cng

vic ny.

8

Nu qu v chn hi th lm im tp trung, hy t mnh thc hon ton trn tng mi hi th

ra vo. Hy ch n cm gic to ra bi s chuyn ng ca hi th v t s ch ca qu v

trn im m cm gic r rng nht; ni m cm gic ca hi th nhy bn nht: th d, trn

u sng mi. Hy chc chn l qu v thy bit khi no hi th vo v hi th ra, nhng ng

theo ui n Hy n gin ch tm ngay im m n thng qua. Nu qu v cm thy iu ny

c th gip c, hy phi hp hi th ca qu v vi s lp i lp li thm lng ca thut ng

Buddho. Hy ch tm trn Bud hi th vo v Dho trn hi th ra. ng cho php cc vng

nim lan man can thip vo cng vic m qu v ang lm. y l bi tp tnh gic trong giy

pht hin ti duy tr s cnh gic v hon ton chm ch.

Khi chnh nim dn dn t n thit lp, tm tr s khng cn ch n cc t tng v cm xc

nguy hi na. N s mt i hng th mi u t thng ngy ca n. Khng cn b phn tm, n

s n nh xa hn v xa hn trong s trm mc v tnh lng. Cng lc , hi th th t khi qu

v bt u t trng tm trn n dn dn tr nn thanh nh hn. Thm ch c th n t n

trng thi hon ton dt bt t thc tnh gic ca qu v. N tr nn cc k vi t v thanh nh

n mc n dn tan bin. Khng cn hi th no lc - ch cn ct li tnh thy bit ca tm.

LA CHN CA TI L THIN BUDDHO. T khonh khc ti lp quyt tm, gi cht

tm ti khng lang thang na qua s lp i lp li thut ng Buddho. T lc ti thc dy vo

bui sng cho n lc i ng vo bui ti, ti p mnh ch t duy n Buddho m thi. Cng mt

lc, ti chm dt khng cn bn rn vi mi ngha tin trin hoc sa st na. Nu thin ca ti

tin trin th n s nh vy vi Buddho. Nu n st gim th n cng s i xung vi Buddho.

Trong c hai trng hp, Buddho l iu quan tm duy nht ca ti. Tt c mi vn khc

khng quan h. ng l ti phi cng p tm tr ti.

Duy tr s ch tm duy nht khng phi l mt cng vic d dng g. Ti phi cng p tm

tr ca mnh buc cht vo Buddo tng giy pht khng ngng gin on. D l ti ang ta

thin, kinh hnh hoc ch lm cc cng vic thng ngy, thut ng Buddo m vang tht su

trong tm tr ca ti tt c mi thi. Qua bn tnh v kh cht, ti lun lun kin quyt n mc

bt tho hip. Khuynh hng ny em li li lc cho ti. Cui cng, ti tr nn ht lng v nhit

tm vi cng vic m khng c g lu chuyn c tm kin c ca ti, khng c mt t tng

v nh no c th tch la tm tr ca ti vi thut ng Buddo.

Thc tp nh vy mi ngy v mi ngy, ti lun nht nh l Buddo m vang qua s hi ho

cn k vi s tnh thc trong tng giy pht hin ti. Chng sm, ti bt u thy c kt qu

ca s tnh lng v tp trung khi ln r rng t tm, bn cht thy bit ct li ca tm tr.

trng thi , ti thy c bn cht vi t v thanh nh ca tm. Ti cng hng tm n

Buddho th tm li cng vi t hn, cho n cui cng tnh cht vi t ca Buddho v tm tan chy

vo nhau v tr thnh mt v s hu cng bn cht ct li thy bit. C gng nu ti c th, ti

vn khng th no khin thut ng Buddo hin ra trong tm tr ti. Qua s quyt tm v cn mn,

Buddo gn nh hp nht vi tm m chnh Buddo khng cn hin ra trong thc ca ti na.

Tm tr tr nn tuyt i trm tch v vng lng, hon ton vi t mt cch thm thy n mc

thm ch Buddo khng cn m vang na. Trng thi thin lin bin vi s bin mt ca hi

th, nh c nhc bn trn.

9

Khi kinh nghim ny din ra, ti cm thy kinh ngc. Ti khng nh ton b tu tp ca ti

trn s buc cht vng chc trn Buddho. By gi th Buddho khng cn r rng na th ti s

t tm ch vo u? Cho n im ny, Buddho tr thnh im tr ca ti. By gi n bin

mt. D c gng nh th no i na em li s ch tm ny, n vn b mt i. Ti ang trong

tnh th bi ri kh x. Tt c nhng g cn li l bn tnh thy bit thm thy ca tm, mt s

tnh thc thun khit v n thun, t chiu v sng sut. Khng c g c th trong s tnh thc

c th gi cht c.

Ti nhn thc l khng c g thm nhp phm vi tnh thc ca tm tr khi thc thy bit thc

ti ca n t n tnh trng vi t v thm su nh vy. Ti ch cn mt s la chn m thi.

Buddho b mt i th ti t s ch trn thc ct li ca s tnh thc v tnh thy bit ang

ng hin hu v r rt khonh khc . thc khng bin mt; Ngc li, tt c u ang

ta khp. Tt c s tnh thc chuyn ch tp trung trn s lp i lp li ca Buddho ri sau

li tp trung vng chc trn tnh thy bit vi t ny ca mt ci tm tnh lng ng quy. S ch

ca ti duy tr c nh v vng chc trn ct li thy bit vi t ny cho n khi cui cng s r

rng ca chng bt u tan bin dn, cho php s tnh thc bnh thng ca ti c ti thit lp.

Khi s tnh thc bnh thng tr v, Buddho t n bin hin mt ln na, nn ti tc th li t

ch tm trn s lp i lp li thut ng thin ny ca ti. Sau khng lu, s tu tp hng ngy

ca ti mang mt giai iu mi. Ti ch tm mnh m trn Buddho cho n khi thc bin

thnh mt trng thi sng sut, k diu ca ct li bn cht thy bit ca tm, thm thu trong

tnh thy bit vi t ny cho n khi s tnh thc bnh thng quay tr li, v sau ti li chuyn

ch gia tng mnh lit lp i lp li Buddho.

Trong giai on ny, trc tin ti gt hi c nn tng tm linh vng chc trong php thin.

T v sau, s tu tp ca ti tin trin mt cch vng vng khng bao gi cn b thi li

na. Mi ngy tri qua, tm tr ca ti cng tr nn tnh lng, an lc v tp trung hn. Mi s

thng trm ln xung gy tai hi lu di cho ti khng cn l vn nn na. Mi quan tm v

trng thi hnh tr ca ti c thay th bi chnh nim bm r ngay trong giy pht hin ti.

Cng mnh lit ca nim bt kh so snh vi mi t tng ca qu kh hoc tng lai.

Trng tm hot ng ca ti l giy pht hin ti mi cu nim Buddho thm lng khi n sanh

ln v dit i. Ti khng cn hng th vi bt k hin tng g khc. Cui cng, ti nhn thy

rng l do m trng thi thay i lin tc trc kia l do ti thiu chnh nim v bi v ti khng

th bm tr s ch ca ti trn thut ng thin. Thay v vy, ti ch tp trung trn cm xc bnh

thng ca s tnh thc ni tm m khng c i tng c bit no, khng cho php tm tr

lang thang v nh mt cch d dng nh t tng p ch.

Mt khi ti thu hiu phng php ng n cho giai on u tin ca thin, ti t mnh ng

dng cng vic ny qua s cam kt chn thnh v ti nht nh khc t khng cho php chnh

nim b gin on thm ch d ch trong mt st na. Bt u vo mi bui sng, khi ti thc dy

v tip tc cho n khuya. Mi khi ti bun ng, ti thc tnh gic trong thin mi v tng st

na trong nhng gi khc tnh to. y l mt s th thch gay go, i hi s tp trung cao v

kham nhn. Ti khng th cho php mnh th lng v th gin thm ch d ch mt giy pht.

10

Khi tp trung mnh m ni qun Buddho, ti khng cn ch n mi s kin ang din ra

quanh ti. Mi tng tc ca i sng thng nht ca ti tri qua trong s mp m nhng

Buddho vn tp trung mt cch nhy bn. S cam kt ca ti vi thut ng thin l ton trit.

Vi nn tng vng chc nng s tu tp ca ti, s trm tch ca tinh thn v tp trung tr nn

n mc khng cn g c th lay chuyn na, rn chc v cng ci nh ni.

Cui cng, iu kin vng chc nh ca tm tr tr nn l im tp trung chnh cho chnh

nim. Khi tm kin nh gt hi c mt ni tm nh tnh hn, kt qu l s hp nht cp

cao hn, thut ng thin Buddho tan bin dn t s tnh thc, la b trng thi nh tnh v tp

trung ca bn cht ct li thy bit ca tm tr. giai on ny, tm tr th nhp trong nh

trng thi tp trung mnh lit ca tnh gic, t n c s sng ring ca n, c lp vi bt k

php thin no. nh tnh v hp nht, tnh thy bit t n tr thnh trng tm duy nht ca s

ch , mt trng thi ca tm tr ni bt v quyn nng n mc khng c g sanh khi c th

khin n b nh bt ra. Kinh nghim ny c bit nh tm tr trong mt trng thi i nh lin

tc. Ni mt cch khc, tm tc l nh c hai l mt v nh nhau.

Ni theo nh ngha ca nhng lnh vc thm su hn ca thin, c mt nn tng khc bit tn

ti gia trng thi nh tnh ca thin v trng thi i nh. Khi tm tr ng quy v ri vo

trng thi tnh tnh v tp trung, n c th duy tr trong mt thi gian kh lu trc khi quay tr

v vi thu hoch tt thc bnh thng th kinh nghim ny c bit nh l s nh tnh ca

thin. S nh tnh v tp trung l trng thi tm b ch ko di cho n khi tm tr vn cn c

nh trong trng thi an lc . Khi thc bnh thng quay tr v, cc trng thi phi phm dn

dn tan bin. D vy, khi thin nhn tr nn thin xo s tu tp ny th nhp v xut trng

thi nh tnh, hp nht ln na v ln na tm tr bt u xy dng mt nn tng ni tm

vng chc. Khi nn tng ny tr nn bt kh lay chuyn trong mi hon cnh, th tm tr c

bit l ang an tr trong mt trng thi i nh lin tc. Sau , thm ch khi tm tr thot khi

trng thi nh tnh ca thin d vy n vn cm gic vng vng v cht ch, nh khng c g c

th quy nhiu c s chuyn ch ca tm.

Tm lin tc hp nht trong nh lun bng phng v khng b nhiu lon. Cm gic hon ton

hi lng. Bi v chnh s cht ch v thc tp trung ca mt ni tm quy nht, vng nim v

cm xc mi ngy khng cn gy tc ng. Trong mt trng thi nh vy, tm tr khng ham

mun suy ngh v bt c iu g. Hon ton an lc v tha nguyn trong chnh n, cm thy

khng c g thiu thn c.

Trong trng thi nh tnh v tp trung nh vy, tm tr nn cc k quyn nng. Khi tm tr

trc kia mong cu kinh nghim t duy v cm xc, by gi n xa lnh chng nh mt s phin

toi. Trc kia n kh chu bc bi n mc khng th no ngng suy tng ngay c nu n

mun. Hin thi, vi nh nh trng thi quen thuc ca n, tm tr cm thy khng cn ham

mun suy ngh v bt c th g. N xem nim nh s phin toi v ch. Khi ct li thy bit

ca tm ni bt r rng trong tt c mi thi, tm tp trung n mc n khng dung th bt k

quy nhiu no. Bi v trng thi an lc siu phm ny v nh c xu hng ru ng tm tr vo

trng thi tnh lng hi lng ny thin nhn t n i nh thng hay b dnh mc mnh

11

lit vi n. N duy tr nh vy cho n khi ta t n trnh khi tu chim u th, v kt qu

thm ch s cng tr nn hi lng hn.

T DO , TI DNG CNG GIA TNG THM N LC CA TI. Vo khong thi

gian ny, ti bt u ta thin sut m, t chng vng cho n sng bnh minh. Khi ta thin

vo mt m, ti bt u hng ni nh bnh thng. Bi v n pht trin thnh mt nn tng

tt p v mnh m, tm d dng nhp vo i nh. Min l tm yn ngh mt cch tnh lng th

n khng cn thc c cc cm gic bn ngoi ca thn. Nhng khi ti xut nh nhiu gi

sau, ti bt u kinh nghim chng y trn. Cui cng, c th ca ti b au n n mc ti

khng th no chu ng ni. Tm bng nhin mt c nhu kh, nn tng vng chc mnh m

hon ton b sp . Ton thn trn ngp vi cn au n khng khip khin n run ry tng

chp mt.

Sau bt u l mt trn chin xp l c ban cho ti mt tu kin v s quan trng ca k

xo thin. Cho n khi cn au khng khip khng ng trc c vo m , ti cha ngh l

phi n lc ta thin sut m. Ti cha bao gi kin nh nh vy. Ti ch n thun ta thin

nh ti thng lm, nhng khi cn au bt u chim hu ti, ti suy ngh, a, c chuyn g

xy ra y? Ti chc chn l phi n lc tm hiu cn au ny ti nay. Nh vy, ti

nghim trang quyt tm l d bt c chuyn g xy ra, ti s khng ri ta c cho n khi bnh

minh l dng vo ngy ti. Ti kin quyt kho st bn cht cn au cho n khi ti thu hiu n

r rng v minh bch. Ti s phi o su. Nhng nu cn thit, ti sn sng cht khm ph

s tht ca cn au.

Tu bt u gii quyt vn trong s nhit tm. Trc khi ti thy mnh b t vo mt ng hp

khng li thot, ti khng bao gi tng tng c l tu c th qu sc bn v su sc n nh

vy. N bt u lm vic khng ngng, xoay vng nh n ang thm d vo gc r ca cn au

vi s quyt tm ca mt chin s khng bao gi li bc hoc chp nhn tht bi. Kinh nghim

ny thuyt phc ti l trong nhng giy pht khng hong tht s, tu pht khi n nhn th

thch. S phn chng ta khng phi l vnh vin v minh khi b p vo mt gc chng ta

chc chn c th tm cch t gip chnh chng ta. N xy ra vi ti vo m . Khi ti b

p vo mt gc v b p o bi cn au khng khip ny, chnh nim v tu gic o su vo

bao cm gic ca cn au khng khip.

Cn au bt u qua nhng tia chp nng bng dc theo sau tay v chn, nhng tht s cng ch

nh nhng m thi. Khi n sanh khi qua sc mnh v bin, ton thn bng chy trong s au

n. Tt c mi r xng, nhng u ni cc mu xng vo nhau, u nh ang b du vo

la nhn chm c thn xc. Cm gic nh mi xng ct trong thn ca ti b v tan ra, nh c

ca ti s b gy ra v u ri xung t. Khi tt c mi phn ca thn cng au mt lc, cn au

mnh lit n mc ta khng bit lm th no bt u vt ln vi nhng cn thy triu lu

c th ht th c.

Cn khng hong khin chnh nim v tu gic khng cn s la chn no ngoi cch o su

vo cn au, tm kim im m n cm thy khc lit nht. Chnh nim v tu gic iu tra v

kho st ngay ni cn au mnh lit nht, c gng c lp n n c th thy bit r rng, "Cn

12

au t u pht sanh? Ai l ngi chu ng cn au ny? Chng hi nhng cu hi ny trn

mi phn c th v khm ph ra l trn mi phn c th vn lu gi thc cht ca n. Da l da,

tht l tht, gn l gn, vn vn v vn vn. Chng nh vy t ngy c sinh ra. Cn au n,

ngc li, l mt ci g sinh dit theo tnh cch tun han. N khng tn ti cng mt cch nh

tht v da. Thng thng, cn au v c th c v rng buc nhau. Nhng chng c tht s nh

vy hay khng?

Hng tm vo trong, ti c th thy mi phn c th l mt thc ti vt cht. Nhng g thc u

lu li nh vy. Khi ti d xt ton th cn au ca c th, ti thy c mt im khc lit hn tt

c thnh phn khc. Nu cn au v thn l mt th tt c mi phn ca c th phi thc nh

nhau, nu vy ti sao cn au li mnh m phn ny hn phn kia? Do , ti c gng tch ri

v c lp mi mt kha cnh.

im kho st , chnh nim v tu gic rt cn thit. Chng qut qua cc khu vc au n

nht v sau xoay vng chung quanh nhng phn cng thng nht, khng ngng lm vic

tch ri cm gic qua thn. Khi quan st thn, chng nhanh chng chuyn i s ch n cn

au, sau n tm. Ba phn ny: thn, cn au v tm, l nguyn l ch yu trong s kho st

ny.

Mc d cn au ca c th hin nhin v cng mnh lit, ti c th thy c l tm nh tnh

v khng b kh s. D thn b kh chu n mc nh th no, tm vn khng bc bi hoc

phin no. iu ny khin ti thch th. Thng thng th nghip tng lc vi cn au, v s lin

minh ny khin tm b quy nhiu bi cn thng kh ca thn. Hin tng ny thc y tu gic

o su vo bn cht ca thn, bn cht ca cn au v bn cht ca tm cho n khi tt c ba

hin tng ny c nhn thc r rng nh l nhng thc ti ring r. Mi hin tng chn thc

trong phm vi bn cht ca ring n.

Ti thy r rng l tm nh ngha l cm gic ang b au n v kh chu. Nu khng, cn au

n thun ch l hin tng t nhin ang xy ra. N khng phi l phn nguyn nht ca thn,

hay l n thc cht i vi tm. Chng bao lu, nguyn l ny tr nn tuyt i r rt hn v cn

au lp tc bin mt. Ngay khonh khc , thn n thun l thn mt thc ti ring r trn

phn ca ring n. Cn au n gin l cm gic, v qua mt tia chp sng, cm gic tan

bin trong tm. Khi cn au tan bin trong tm th tm bit l cn au khng cn. N bin

mt khng cn mt du vt no.

Thm na, ton b thn vt l ny bin mt t s tnh thc. Ngay khonh khc , ti khng h

thc hoc hay bit v thn. Ch cn li mt s tnh gic n thun v hi ho, n c ring n.

Ch c vy. Tm cc k thanh nh, bt kh thuyt. N n thun thy bit - mt trng thi ni ti

vi t ca s tnh thc lan ta cng khp. Thn hon ton mt i. Mc d hnh tng ca thn vn

cn ang ngi ta thin, ti hon ton khng thc n. Cn au cng bin mt. Khng cn

nhng cm gic vt l. Ch c ct li ca tnh thy bit l cn li. Tt c mi t duy ng dt

bt; Tm tr khng cn tu li ngh no na. Khi t duy dt bt, khng cht chuyn ng no

quy nhiu tnh cht vng lng ca tm. Khi khng cn rng ng na, tm duy tr c nh vng

chc trong thanh tnh ca ring n.

13

Do quyn nng chnh nim v tu gic, cn au bc la nh st nung khin cn kh s trong

thn ca ti hon ton bin mt. Ngay c thn ti cng bin mt qua thc. Tnh thy bit hin

hu n c, nh t duy b treo l lng gia khng trung. Hon ton rng khng, nhng cng

mt lc tnh thc rng ng, bi cc nguyn t vt l khng tc ng qua li vi n. Tm khng

thc l thn ny ang tn ti. Tnh thy bit ny l s tnh thc thun khit n c v khng

lin thng vi bt k hin tng g. N thm thm vi diu, uy nghi v tht s huy hong lng ly.

y l mt kinh nghim diu k n mc khng th tng tng c. Cn au hon ton bin

mt. Thn cng bin mt. S tnh thc thanh nh v vi t n mc ti khng th m t n l hin

tng duy nht bin mt. N n thun hin l, v l tt c nhng g m ti c th ni. N

tht s l trng thi bn th ni ti diu k nht. Khng cht chuyn ng thm ch khng cht

gn sng trong tm. N hon ton thm thu trong s vng lng cho n khi thi gian tri

qua th n bt u khuy ng khi n bt u xut nh. N gn sng ngn ngi v sau li yn

tnh ln na.

Tin trnh gn sng ny xy ra mt cch t nhin theo tnh hi ho ca ring n. N khng th

ny sinh mun. Bt k mun no cng s mang tm tr v trng thi tm thc bnh thng.

Khi tm thm thu trong s vng lng y th n li khuy ng. N thc gn sng giao

ng mt cch ngn ngi v sau dt bt. Vi khonh khc sau n li gn sng trong pht chc

mt ln na, sau li tan bin tc th. Khi tm ng quy vo chnh nn mng ca nh, n

khng rt lui ngay tc th. y chnh l bng chng xc thc i vi ti. Tm gn sng nh

nhng, c ngha l nghip hnh thnh mt cch ngn ngi ch ri sau tan bin trc khi n

c th nhn thc. Gn sng ri tan bin. Ln na v ln na tm gn sng ri tan bin, dn dn

tng tng s cho n khi tm ti cui cng tr v vi thc bnh thng. Ri th ti tr nn

thc thn vt l ca ti, nhng cn au qua i. Trc , ti khng h c cm gic au n,

v n mi bt u ti xut mt cch chm chp .

Kinh nghim ny cng c nn tng tm linh vng chc trong tm ti vi mt s khng nh bt

kh t ngh. Ti nhn thc c mt nguyn l cn bn khi vt ln vi cn au: cn au, thn

v tm tt c l ba hin tng ring r. Nhng bi s nhim tinh thn - o tng - chng ng

quy thnh mt. o tng bao trm tm nh c dc ang m u mi nhn thc ca chng ta

v bp mo thc ti. Cn au n gin l mt hin tng t nhin t n xy ra. Nhng khi chng

ta nm bt n nh l mt s nng bng bc bi kh chu th n tc th tr nn nng bng bc

bi bi v s nh ngha ca chng ta qua cch khin n b kh chu bc bi.

Sau mt lc, cn au li tr v, nn ti phi tn cng n mt ln na khng thi lui. Ti o

su trong cc cm gic au n, kho st chng nh ti lm trc . Nhng ln ny, ti

khng th ng dng cng nhng k xo kho st m ti s dng trc vi mt nh hng

tt p. K xo c dng trong qu kh khng cn lin h vi giy pht thc ti. duy tr tc

vi mi hin tng ni tm khi chng m rng ra, ti cn c nhng k xo tn k pht minh

bi chnh nim v tu gic c ch tc cho cc tnh hung hin ti. Bn cht ca cn au

vn nh nhau, nhng nhng k xo phi ph hp vi tnh trng ngay tc th. Ngay c mc d

ti ng dng mt cch thnh cng trc , ti vn khng th iu tr tnh hung mi m bng

cch nm gi cc k xo kho st c k xa kia. Nhng k xo ti mt, tn tin cn phi c.

14

Nhng k xo c ch tc trong trn chin i u vi mi tnh hung hin ti. Chnh nim v

tu gic li bt u lm vic li, v trc mt thi khc lu di, tm mt ln na ng quy chnh

nn mng ca nh. Trong tin trnh din bin ca m , tm ng quy nh vy n ba ln,

nhng ti sn sng trong trn chin xp l c ny mi mt ln. Sau ln th ba, bnh minh

rc chiu, mang n mt trn nh ti tp. Tm xut hin mt cch to bo, h h c ch v

hon ton v y. Ni s hi ci cht dt bt vo m .

CC CM GIC AU N CH L hin tng xy ra t nhin lin tc thng trm ln xung

t nh nhng n khc lit. Min l chng ta khng bin n thnh gnh nng c nhn th chng

khng mang ngha c bit g vi tm. Trong v ca chnh n, cn au khng c ngha g,

nn tm khng b nh hng. Thn vt l cng v ngha trong v ngoi t thn n, v n khng

thm ngha vo cm xc hoc vi chnh n tr phi, d nhin, tm kho st n vi ngha c

bit, tch tp qua kt qu au kh ha thiu chnh n. Mi nhn duyn c nh bn ngoi khng

tht s chu trch nhim cho mi phin no ca chng ta, ch tm mi c th to ra hin tng

m thi.

Thc dy vo mi bui sng, ti cm thy to bo v phiu lu khng th no m t c. Ti

kinh ngc trc bn cht diu k qua kinh nghim ca ti. Khng c g qua kinh nghim thin

ca ti trc c th so snh c, Tm hon ton ct t mi lin h ca n vi tt c mi

i tng ch , ng quy hng ni vi s dng cm chn chnh. N ng quy vo s vng

lng thanh tnh huy hong bi v nhng thm xt ton trit, cn c ca ti. Khi n rt lui, n vn

y gan d v to bo khi thy bit l n khng cn s hi ci cht na. Hin thi ti bit th

no l k xo thm xt, nn ti chc chn l ln ti ti khng cn s hi khi n xut hin. N s,

d vy, vn l cn au cng c chung mt c tnh. Thn vt l s vn l tm thn c k ny. V

tu gic s vn l chc nng m ti ng dng trc . Vi l do , ti cm thy cng khai

thch m khng s au hoc s cht.

Mt khi tu gic t n nhn thc bn cht thc s ca ci cht v ci khng cht, ci cht tr

thnh mt ci g kh bnh thng. Tc, mng tay, rng, da tht, xng ct; gim thiu thnh yu

t hnh tng ban s, chng n thun l yu t t. Khi no m yu t t cht i? Khi chng

tan r v phn hoi, chng tr thnh ci g? Tt c mi phn c th tr v c tnh nguyn thy

ca n. Nguyn t nc v t tr v c tnh nguyn s ca n cng nh nguyn t gi v la.

Khng c g b tiu hu. Cc nguyn t ny n thun ng hp to ra ci bu trong tm v

bm tr ngay . Tm - Ch nhn ng v i ca o tng tm n v h hp sinh kh cho n,

v sau chuyn ch ton b gnh nng bng cch ng ha n, y l ti. Ci ny thuc v

ti. o nghch ton b cc bu cho chnh n, tm tch ly lin tu bt tn bao nhiu ni au

kh v phin no, t ha thiu chnh n vi bit bao nhiu gi nh v huyn gi.

Chnh tm l mt hc gi thc s, khng phi l vt u ca nguyn t vt cht. Thn khng phi l

mt thc th th ch lun thng trm ln xung e da bn th lnh mnh ca chng ta. N l

mt thc th ring r bin hin t nhin theo mi c nh c hu ca ring n. Ch khi no

chng ta to ra v s gi nh v n th n tr thnh gnh nng m ta chc chn l ta phi gnh

chu. l chnh xc ti sao m chng ta phi chu au kh qua cn au v ni nhc nhn ca

thn xc. Thn vt l ny khng sn sinh ra au kh cho chng ta. Chnh chng ta sn sinh ra

15

n. Do vy ti thy r rng l khng c mt iu kin bn ngoi c th gy au kh cho chng

ta. Chng ta l ngi nhn thc sai lm v s vt, v s nhn thc sai lm ny to ra ngn la

au kh gy ra bao rc ri cho tri tim ca chng ta.

Ti thu hiu r rng l khng c g cht. Tm chc chn l khng cht. Trn thc t, n tr nn

r rt hn. Chng ta cng thm xt T i, chia ch chng thnh c tnh nguyn thy, th tm

cng hin l tnh cht khc bit . Nu vy th s cht tm thy ni no? V ci g ang cht?

Nguyn t T i t, nc, la, gi chng khng cht. Cng nh tm, lm sao n c th

cht c? N cng tr nn sng t hn, thc v tr tu hn. Ct li ca tnh thy bit ny

khng bao gi cht. Bi v n t di gt chnh n. Hng bao thin nin k v hng bao thin nin

k qua n t gt chnh n vo nim tin v ci cht khi tht s l khng c g cht c.

Cho nn khi cn au khi xut qua thn, chng ta chc chn nhn thc rng n n thun ch l

cm gic, khng g khc. ng nh ngha n theo nh ngha c nhn v gi nh l c mt ci

g ang xy ra vi qu v. Cn au khin thn b kh s t thu qu v mi cho i. Cn au m

qu v ang kinh nghim ngay t giy pht qu v thot ra t thai tng m ca qu v vn cc k

khng khip. Ch qua s sinh tn ni nhc nhn nh vy m con ngi c sinh ra. Cn au bt

u t thu ban s v n s khng o nghch vng quay hoc thay i c tnh ca n. Cn au

ca thn lun hin l cng nhng c tnh c bn, sinh v tn hu trong mt st na ngn ngi ri

dit i. Sinh, tn ti mt st na ngn ngi ri dit. N ch vy m thi.

Kho st nhng cm xc n au sanh khi c th thy bit chng r rng nh chng ang l.

Chnh t thn n thun l mt hnh tng vt cht, mt thc ti vt l m qu v thy bit t

thu khai sinh. Nhng khi qu v tin qu v l thn ca qu v, v thn qu v b au th qu v trong

cn au. c xem cn bng ngang nhau, thn, cn au v s tnh thc, nhn thc chng ri

sau th ng quy thnh mt: cn au ca thn. Cn au vt l ny pht khi do thn b h

hng. N sanh khi l thuc v vi kha cnh no ca thn, nhng chnh n khng phi l mt

hin tng vt cht. Hay bit thn v cm gic l thuc vo tm ci thy bit chng. Nhng khi

ngi thc chng bit chng l gi tm, th khng cn quan tm n thn, nguyn nhn ca

cn au v cng mnh lit r rng ca chng khin cn au tm l sanh khi.

Cn au khng ch nhc nhi nhng n biu hin rng c mt ci g sai lc vi qu v thn qu

v. Tr phi qu v c th chia ch ba thc ti khc bit ny, cn au vt l vn s mi mi gy ra

nhng cn xc cm tm l. Chng ta tin l chng ta c th thch th bt k ci g v n, nhng

hin tng s khng thay i c nguyn l nn tng ca thc ti. S tn hu vt l l mt

trong thc ti nn tng ny. c tnh ca T i t, nc, la, gi tp hp qua hnh tng

trong ci c gi l con ngi. Bn th vt cht ny c l c xem nh l nam hoc n v

c t danh, c ban cho x hi a v nhng ct yu n ch l rupa khandha (tp hp ca

un - sc). Tp hp tt c cu to thnh hnh tng qua thn con ngi, mt thc ti vt cht

khc bit. V mi phn ring r ny l mt phn ch yu ca nn tng thc ti. T i ng quy

bng nhiu cch khc nhau. Trong thn xc con ngi, chng ta ni n da, tht, gn, xng, vn

vn v vn vn. Nhng ng b di gt qua t duy v cho rng chng l nhng thc ti ring r,

16

n thun bi v chng mang nhiu tn gi khc nhau. Thy bit tt c nh l mt thc ti tinh

yu thn ng un.

Vi th, chng hin hu trong phm vi ring ca chng. Chng khng phi l mt phn ca thn

vt l. Thn cng khng cm gic. N khng d phn trc tip trong cn au ca thn. Hai un

ny, thn v th r rt hn l cc un khc, tng, hnh, thc, bi v chng tan bin nhanh

chng sau khi chng sanh khi, rt l kh thy. Th, ngc li, duy tr trong pht chc trc khi

tan bin. Hin tng ny khin chng ni bt v d dng c lp chng trong thin hn.

Tp trung trc tip trn nhng cm th au n ny khi chng khi ln v n lc thu hiu thc

tnh ca chng. i u vi th thch. ng c gng trn chy cn au qua cch t ch ca

qu v ni no khc. Hy cng li bt k mun cm d k vng cn au tan bin i. Mc tiu

ca thm xt chc chn phi l cuc tm cu s hiu bit chn chnh. Trung lp ha cn au n

gin ch l sn phm ph ca s hiu bit thu sut trn cc nguyn l thc ti. N khng th

xem nh l i tng chnh yu. iu s to ra cho v s c nh gy ra nhng cm xc tm

l nng n hn khi s d chu m ta ao c khng hin thc ha c. Chu ng s khc k

trn cng n au cng s khng a n thnh cng hay nht tm tp trung trn cn au

tc l chia tch thn v tm. thnh tu kt qu chnh ng, ba yu t ny nht nh phi bao

gm trong s thm xt. S thm xt chc chn phi trc tip v c ch nh.

C PHT DY CHNG TA hy kho st vi mc tiu thy bit tt c mi cn au ch l

hin tng sanh khi, tn ti ngn ngi ri dit i. ng vt ln vi n. ng xem cn au theo

nh ngha c nhn, nh l phn khng th tch ri vi ci qu v ang l, bi v y l cuc hnh

trnh i u vi thc tnh ca cn au. N xem nh cc k xo s dng trong vic thm xt cn

au, cn tr tu gic thy bit thc ti ca cm th. ng to thm cho rc ri chnh mnh khi

khng c g hin hu. Hy thy bit thc ti khi n sanh khi trong mi khonh khc ca cn

au, quan st n khi n hin ln ngn ngi ri dit i. Cn au ch c vy.

Khi qu v ng dng chnh nim v tu gic c lp cm gic au n, hy quay s ch ca

qu v v tm v so snh cm th vi s tnh thc ang thy bit n, v thy bit l n c tht s

khng ring r hay khng. Hy quay v tm v so snh tm v thn vt l cng cch : chng

c ging nhau khng? Hy chuyn ch tp trung trn tng phn mt v ng cho php s ch

tm ca qu v lang thang ngoi im m qu v ang kho st. Hy bm vo n mt cch vng

vng v c nh trn mt kha cnh. Th d, hy t s ch trn cn au v phn tch n cho

n khi qu v thu hiu mi c tnh c bit ca n; Chng c ging nhau khng? Hy so snh

chng. Cm th v s tnh thc ang thy bit n l mt v c cng mt th hay khng? C cch

g khin chng nh vy? V thn, n c chia s cng cc c tnh ging nhau nh tm hay

khng? C ging cm th hay khng? C phi l bt k ba c tng ny ging nhau n mc

phi tp hp ln nhau?

Thn l hnh th vt cht lm sao n c th ging tm c? Tm l hin tng tinh thn, s

tnh thc ang thy bit. Nguyn t vt cht hp thnh thn khng s hu s tnh thc chn tht

ny. Chng khng c kh nng thy bit. Nguyn t t, nc, la, gi khng bit g c; Ch yu

17

t tm... Manodhtuthy bit. y l mt trng hp, lm sao ct li ca tnh thy bit v

nguyn t ca thn c th ngang hng vi nhau. Chng r rng l thc ti ring r.

Cng mt nguyn l ng dng vi cn au. N khng c s hay bit thc cht, khng c kh

nng thy bit. Cn au l hin tng t nhin sanh khi qua s lin kt vi thn, nhng n

khng thc s hin hu ca thn hoc chnh n. Nhng cm th au n l thuc trn cn bn

vt cht. Thiu thn th chng khng th xy ra. Nhng chng khng s hu thc ti vt cht ca

ring n. Cm th sanh khi lin kt vi thn c dch gii theo cch ca chng khin chng

khc bit qua phm vi thn ang b nh hng.

Theo bn nng, thn v cn au ngang nhau nn chnh thn c v b au. Chng ta phi i tr

phn ng bn nng bng cch thm xt c hai, mi c tnh ca cn au nh l hin tng gic

quan v cc c tnh vt cht qua phn ca thn khi cn au khc lit nht. Mc tiu l quyt

nh r rng d khng phi l v tr ca thn ch ni xng ca u gi hin l cc c tnh

lin kt vi cn au. Hnh ng v t th ca chng thuc loi g? Cm th khng c hnh ng

hoc t th. Chng n thun xy ra nh mt cm xc v nh hnh. Thn c hnh th r rt, mu

sc v kh sc v cc hin tng ny khng thay i bi din bin cm gic ca thn. N vn nh

vy trc khi cn au ny khi ln. Thc cht vt l khng g thay i bi cn au bi cn au

l mt thc ti ring bit, khng nh hng trc tip trn n.

Th d, khi u gi b au hoc bp tht b nhc nhi: bp tht ch l xng, gn v tht, t chng

khng phi l cn au. Mc d c hai ng tr, chng vn duy tr c tnh ring r ca chng.

Tm thy bit c hai nhng bi v s tnh thc b che m bi o tng ds, n t ng gi nh

rng cn au ln ln vi xng, gn v bp tht tng hp thnh ch kt xng u gi. Bi cng

l do v minh nn tng , tm gi nh rng thn qua tt c mi kha cnh l mt phn ch

yu ca bn th ta. Cho nn cn au cng tr nn b rng buc vi thc c th, u gi ca

ti b au. Ti ang nhc nhi, nhng ti khng mun b au n. Ti mun cn au mt i.

mun loi tr cn au l hnh nghip ang gia tng mc kh chu bng cch khin cn au

th xc tr thnh cn au tm l. Cn au cng mnh m th mun loi tr n cng khin n

hnh thnh, cng dn n tnh trng khng hong tm l ln lao hn. Cc yu t ny trng

dng cho nhau. Do vy, qua s v minh ca chng ta, chng ta nng chng ta vi bao au

kh.

thy c cn au, thn v tm l hai thc ti ring bit, chng ta phi thy bit chng t

cnh quan ng n, mt cnh quan cho php chng tri ni t do thay v tng hp li thnh

mt. Khi chng rng buc ln nhau nh l mt phn hnh nh bn ng ca chng ta th s khng

s hu quan im c lp, v do vy thiu phng tin hiu qu chia tch chng. Min l

chng ta cng khng khng xem cn au theo nh ngha c nhn, th s khng th no ph v

c s b tc ny. Khi cc un v tm nhp li thnh mt, chng ta khng c khng gian x

dch. Nhng khi chng ta kho st chng vi chnh nim v tu gic, tr ti tr lui gia chng,

phn tch chng v so snh c tnh ring bit ca chng, chng ta thy c nhng d bit r rt

gia chng v thy c thc tnh ca chng r rng. Mi mt hin tng t n hin hu nh l

mt thc ti ring r. y l nguyn l ph thng.

18

Khi s nhn thc thm thy ny chm su tn y tim, cn au bt u du i v tan bin dn.

Cng lc , chng ta nhn thc nn tng lin kt gia kinh nghim ca cn au v mt bn

ng ang nm bt n. Mi lin h c thit lp t tm v ko di ra ngoi bao gm c cn

au v thn. Kinh nghim tht s ca cn au pht xut t tm v s dnh mc su thm vi bn

ng, khin cn au cm xc pht khi p ng vi cn au th xc. thc ton trit sut thi

gian, chng ta theo ui cm gic ca cn au bn trong vi gc r ca n. Khi chng ta chuyn

ch trn n, cn au m chng ta ang kho st bt u co rt li, dn dn quay ngc v tm.

Mt khi chng ta nhn thc r rt rng thc s l s dnh mc to ra bi tm khin chng ta kinh

nghim cn au nh l mt vn c nhn, th cn au tan bin. C l n hon ton bin mt,

ch li ct li tnh thy bit ca tm n c ring n. Hoc l,hin tng bn ngoi ca cn

au c l ang hin hu nhng bi v s dnh mc, cm gic c trung lp ha, khng cn

kinh nghim nh l mt cn au. y l mt thc ti khc hn. C hai khng tng tc. Ngay

khonh khc tm khng cn nm bt cn au na. Tt c mi lin kt u b cht t. Nhng

g cn li l ct li tm tnh thy bit ca tm thanh tnh v nhim gia cn au ca cc

un.

D cn au c khc lit nh th no ngay lc , n s khng th no nh hng tm trong bt

c hnh thc no. Mt khi tu gic nhn thc r rng tm v cn au trong mi hin tng l

tht, nhng tht theo tnh cch ring bit ca chng, c hai s khng h nh hng ln nhau.

Thn ch n thun l mt khi hnh th vt cht. Vn thn khi cn au c v vn cn d khi

cn au dt bt. Cn au khng thay i bn cht ca thn. Thn khng nh hng n bn

cht ca cn au. Tm l bn cht thy bit khi cn au hin ra, tn ti trong chc lt v dit i.

Nhng tm, tnh thy bit tinh yu ny khng sinh v dit nh thn v th. Tnh thy bit ca

tm bn vng v mi thng hng.

y cng l mt trng hp, cn au d khc lit nh th no vn khng nh hng n

tm. Thm ch qu v c th mm ci khi cn au khng khip khi ln Qu v c th mm

ci!... bi v tm ring r. N hng thy bit nhng n khng lin h vi th nn n khng b

au kh.

Lnh vc ny c thnh tu thng qua ng dng su sc chnh nim v tu. y l giai on

khi tu pht trin nh. V bi v tm kho st trn vn tt c mi kha cnh cho n khi

chng c thu sut tn tng, tm t n mc cao tt nht ca nh vo lc . N ng

quy vi tnh thy bit, vi t thm su n mc bt chp mi miu t. S tnh thc diu k ny t

n t s phn tch mi s vt mt cch hon ton v rt ro, ri sau rt khi chng. Bnh

thng, khi tm da trn nng lc ca thin nh quy vo trng thi tp trung v nh tnh, n tr

nn bt ng v yn lng. Nhng trng thi nh gn nh khng qu vi t thm su nh khi ta

chng thc thng qua nng lc ca tu. Mt khi chnh nim v tu gic trong trn chin xp l

c vi nghip v thng th, tnh vng lng ca nh thnh tu s cng ngon mc hn mi ln

nh vy.

y l l trnh cho ngi ang tu tp thin c th thu sut s tht ca ng un, p dng cm th

ca cn au nh trng tm chnh yu. S tu tp ny hnh thnh nn tng ban u cho tnh v y

ca ti trong thin. Ti thy bit s sng sut r rng l ct li bn cht thy bit ca tm s

19

khng bao gi b phn hoi. Ngay c d tt c mi th khc u b phn hoi, tm s hon ton

khng b nh hng. Ti nhn thc c s tht ny vi s sng sut tuyt i ngay giy pht

khi ct li thy bit ca tm ring n n c, hon ton khng lin h vi bt k hin tng g.

Ch c tnh thy bit ni bt r rt diu k trong s huy hong ca n. Tm bung x thn, th,

tng, hnh, thc v th nhp vo tnh cht trong sch thun khit ca ring n, tuyt i khng

lin h vi ng un. Trong khonh khc , ng un khng hot ng qua bt c hnh thc no

tng quan vi tm. Ni theo mt cch khc, tm v ng un hin hu c lp bi v chng hon

ton b cht t mi tng quan ln nhau qua n lc kin nh ca thin.

S thnh tu ny mang n s diu k v phi phm n mc khng c bt k kinh nghim no

m chng ta tri qua c th so snh c. Tm an tr trong ngun thanh tnh an lc mt thi

gian kh lu trc khi rt lui v tr v thc bnh thng. Khi rt lui, n li lin kt vi ng un

nh trc , nhng n hon ton c tin chc rng tm va mi t n trng thi thanh tnh

phi phm hon ton on tr ng un. N thy bit rng n kinh nghim mt trng thi

bn th tm linh ti thng vi diu. iu s khng bao gi b xa b.

Qua nim tin bt kh lay chuyn ny c nh trong tm ti nh l h qu ca kinh nghim v do

vy khng h mang li bt k nghi vn, hoc quyt on v l hoc ph nh, ti li tip tc

thin nh nh trc kia trong nim hng hi Ln ny tng thm kin quyt, thc thm thu

pht xut t sc ht nam chm m tn c trong tm, tm nhanh chng th nhp vo trng thi

vng lng v tp trung ca nh nh trc . Mc d ti khng th hon ton gii ta tm qua

s thm nhim ca nm un. Ti hng khi cc k n lc kin tr t n cc lnh vc cao tt

ca Php.

MC D THM SU HOC THNG HNG NH TH NO, nh t n khng phi l

mt cu cnh. nh khng chm dt tt c mi au kh. Nhng nh thit lp nn mng l tng

c th tn cng mnh lit vo nghip to ra lm phin no. S tp trung v nh tnh pht

xut t nh em li nn tng xut sc cho s pht trin tu gic.

Vn ca nh l qu an tnh v tha nguyn n mc thin nhn v tnh hoc c tr nn

nghin ngp n. Hin tng ny xy ra vi ti: Nm nm trc ti b nghin ngp vi s an

lc tnh lng ca nh, n mc ti tin l chnh s thanh tnh an tnh l yu tnh ca Nit Bn.

Ch khi bc thy ca ti cariya Mun, cng ch ti phi i u vi khi nim sai lc ny, nn

ti mi c th tin hnh trn con ng tu tp tu gic.

Tr phi c h tr qua s pht trin ca tu, nh c th khin thin nhn b lc ng trn l

trnh chm dt mi au kh. Tt c mi thin nhn gia cng n lc pht trin nh nn thc

cm by ny.

Chc nng chnh yu ca nh trn l trnh tu tp l h tr, duy tr v pht trin tu gic. N ph

hp vi cng vic ny bi v mt tm tr tp trung v nh tnh khi hon ton tha nguyn th

s khng tm kim nhng nhiu lon bn ngoi. Mi nim v xc, gic, v, hng, sc, v th

khng cn tc ng n s tnh thc c nh vng vng trong nh. S nh tnh v tp trung l

s bi dng t nhin ca tm tr. Mt khi n tho mn vi s bi dng yu thch ny ca n

20

th n s khng cn lang thang lc li vo nhng nim nhn c rnh ri. By gi n c

chun b y bo m mt loi t duy c mc ch, truy cu v phn chiu thit lp s

tu tp tu. Nu tm vn cha c n nh nu n vn cn khao kht chy ui theo cc n

tng gic quan, nu n vn cn chy ui theo nim v cm xc s kho st ca n s

khng bao gi dn n tu gic chn chnh. Chng s dn n t duy lan man, thiu mch lc,

phng on, suy xt, v l gii thc ti nn tng khng tm thy da trn nhng g c hc hi

v nh n. Thay v dn n tu gic v chm dt tt c mi au kh, nim v nh hng ny

tr thnh tr thnh Samudaya Nhn sanh kh nguyn nhn gy ra au kh.

Khi ni tm sc bn v tp trung b sung thm vo cng vic kho st v suy xt tu gic n

mc ton ho, c Pht dy chng ta trc nht nn cn pht trin nh. Mt tm tr khng b

khuy ng bi vng tng v cm xc bn ngoi c th chuyn ch c bit trn hin tng

sanh khi qua a ht tnh thc ca n v kho st hin tng nh th trong nh sng Chn l m

khng c s can thip ca phng on hoc suy xt. y l mt nguyn l ti quan trng. S

kho st tin hnh mt cch tri chy, tinh luyn v thnh tho. y l phm cht ca tu gic

chn chnh: Kho cu, qun xt v hiu bit nhng khng bao gi b phn tm hoc b hng

dn sai lm bi c on.

Tu tp tu bt u vi c th con ngi, phn hp thnh th t v hu hnh nht qua thc th c

nhn ca chng ta. Mc tiu l xuyn thu thc ti qua thc tnh nh th ca n. C phi thn

ca chng ta l nhng g m chng ta hng gi nh n nh vy phn tng hp v kht vng

con ngi tht s ca chng ta l g? kim tra gi nh ny chng ta phi kho st tn tng

thn ny bng cch chia ch thnh phn cu to ca n tng phn mt, tng mnh mt. Chng ta

phi truy cu s tht v thn vi nhng g m chng ta qu i quen thuc bng cch xem xt n

qua tng gc khc nhau. Bt u vi tc trn u, lng trn thn, mng tay, rng v da, v

tin n tht, mu, gn v xng. Sau m x b phn bn trong, tng ci mt cho n khi ton

thn hon ton b chia ct. Phn tch ton khi ca mi phn khc nhau c th thu hiu t

tng bn cht chn thc ca n.

Nu qu v thy kh kho st c th ca qu v bng cch , hy bt u m x c th ca mt ai

khc trn phng din tinh thn. Hy chn mt c th ngoi chnh mnh: th d, c th ca ngi

khc phi. Hy tng tng tng phn mt, mi b phn ca thn xc n mc m qu v c th

v hy t hi mnh: Mnh no mi thc s quyn r? Phn no mi tht s y tnh cm d y?

Hy t tc thnh mt ng, rng v mng tay vo mt ng khc. Hy lm tng t nh vy

vi da, tht, gn, v xng. ng no mi tht s l i tng yu thch ca qu v? Hy quan st

chng tn trng v tr li mt cch ht sc thnh tht. Hy lt b da v chng cht n trc mt

qu v. Ch no l v p trong ng m ny, v ngoi che y tht v lng rut? Nhng phn

khc nhau ny c lp thnh mt con ngi hay khng? Mt khi da c lt b, chng ta tm thy

nhng g m chng ta c th ngng m trn thn xc con ngi? n ng v ph n, h u

nh nhau. Khng mt mnh nh ca v p no c th tm thy trn c th con ngi. N ch l

ti ng tht, mu v xng c th xoay x di gt tt c mi ngi trong th gian kht vng

n.

21

y l bn phn ca tu phi by s di gt . Hy qun st da mt cch tht cn thn. Da l

k di gt v i nht. Bi v n bao bc ton b c th con ngi, n l phn m chng ta lun

thy. Nhng n bao bc nhng g? N bao bc bp tht, da, nc v m trong loi vt. N bao

bc xng vi gn, lng v rut. N bao bc gan, thn, bao t, rut gi, rut non v tt c mi

ni tng. Cha c ai bao gi khuyn d chng ta l b phn trong thn xc l nhng th p ,

xng ng c hm m vi am m v kht vng. Hy o su, khng s hi v khng mt

cht do d, tu phi by s tht trng trn v thn. ng b di gt bi tm mn mng ca m

vy. Hy lt b n v thy bit nhng th ang nm ng sau. y l s tu tp tu gic.

chnh mnh c th thy bit s tht ny, r rng v mt cch chnh xc, khng c ch cho

hoi nghi, qu v phi rt kin tr v cc k cn mn. Ch n thun tu tp thin mt hay hai ln,

lc ny lc khc s khng mang li nhng kt qu mang tnh thuyt phc. Qu v phi hng

n s tu tp nh l y l cng vic ca c cuc i qu v nh khng c g khc l quan

trng hn s phn tch m qu v ang lm trong khonh khc ny. Thi gian khng phi l mt

yu t. Ni chn khng phi l yu t; s thoi mi d chu khng phi l yu t. Bt k trng

k nh th no hoc kh khn m s tu tp chng minh, qu v phi kin c vng chi vi tin

trnh qun xt cho n khi mi hoi nghi v khng vng chc tt c u c loi tr.

S qun xt thn nn chuyn ch trn tng mi hi th, mi nim, mi c ng cho n khi

tm tr tr nn thm m hon ton vo n. Khng g t hn s cam kt ton trit s mang n

tu kin trc tip v chn chnh vo Chn l. Khi qun xt thn c tu tp vi cng nht

tm, mi phn mt ca c th tip theo tr thnh mt loi du ha vo ngn la chnh nim

v tu gic. Chnh nim v tu gic sau tr thnh mt m chy ln, thiu t c th tng

phn loi, tng phn mt khi chng c qun xt v kho st s tht vi cng lc nng bng.

l ngha ca Tapadhamma (Php Khc k).

Tp trung mnh lit trn cc phn ca c th tht s thu ht s ch ca qu v, nhng phn m

s tht cm thy hin nhin nht i vi qu v. Hy s dng chng nh l mi mi da tr

tu ca qu v cho thm phn sc bn. Thin Asubha (Qun thn bt tnh) l tu kin qun xt

vo s nhm tm vo c th con ngi. y l iu kin t nhin ca thn, qua bn cht gm

ghic v nh bn. Ch yu ton thn l mt t thi sng, hi hmhm cha phn ang ht th

y hi thi. Ch c ln da mng manh khin ton b s h ln c v xem ra va mt. Tt c

chng ta u b lng gt bi v bc bn ngoi, ang che y s nhm tm nn tng qua tm

mt. n gin loi b da s phi by c thc cht ca thn.

Qua s so snh tht v ni tng, da xem ra kh quyn r. Nhng hy qun xt n mt cch cn

k. Da c vy, nhn nheo v gp np. Chng ta phi chi ra n mi ngy gi n c sch

s. iu hp dn nh th no? V da dnh cht trn tht v do vy ni ni kt cht ch vo ni

tng gh tm. Tu cng o su chng no th thn cng nhm tm by nhiu. T da cho n

xng khng c g ng hi lng c.

THNH TU NG N, QUN XT THN mnh lit v n lc tinh thn khng ngng

ngh; Nh vy, cui cng tm tr m ra mt mi. Sau dng li ngh ngi l mt iu chnh

ng. Khi thin nhn ang tp trung qun xt v ton thn mun yn ngh, th h s quay li s

22

tu tp nh m h pht trin v duy tr mt cch sing nng cn mn. Th nhp vo nim an

lc v nh tnh ca nh, h tr x trong s tnh tnh m khng sanh khi vng nim hoc hoc

tng tng khin tm b nhiu lon. Gnh nng t duy v tin trnh kho st tu tm thi gc

qua mt bn tm tr c th hon ton th gin, trm lng trong thanh tnh. Mt khi tm tr tho

mn vi nh ri th n t rt lui sau khi cm thy trn tr sinh lc, ti mt v n sn sng qun

xt thn mt cch nghim mt ln na. Theo cch , nh h tr cng vic ca tu, khin n

tinh thng lo luyn v su sc hn.

Khi xut nh, s kho st ca thn li tc th bt u. Mi ln qu v kho st vi chnh nim v

tu gic, kho st s chuyn ti st na hin ti. hiu qu, mi ln kho st mi nht nh

phi ti mt v t sinh t pht. ng cho php chng tr thnh bn sao ca nhng ln kho st

c. Ngay lp tc, hy chuyn nht trong giy pht hin ti v cn phi duy tr trong tt c mi

thi. Hy qun i bt c nhng g m qu v hc quaHy qun i nhng g xy ra vo ln

cui cng qu v o su vo phm vi ca thn t s ch ca qu v mt cch trung thc

ngay trong giy pht hin ti v kho st ch t im thun li . Ti hu, iu ny c ngha l

nhit tm. Chnh nim gn cht tm tr vo thc ti, cho php tu gic tp trung mt cch sc

bn. Kinh nghim hc qua c lu tr trong k c hy nn gt ht qua mt bn, nu khng

k c s gi dng l tu. Hin ti ang m phng qu kh. Nu k c c cho php thay th

thi khc thc ti ngay tc th, th tr tu s khng hin l. Cho nn v vy, hy canh phng xu

hng ny trong s tu tp ca qu v.

Hy tip tc o su v phn tch bn cht ca thn ln na v ln na. ng dng cng nhiu

thin xo khi tu ca qu v c th sng ch c cho n khi qu v tr nn thu sut v tinh

thng trong mi kha cnh nhn thc qun xt thn. Tht s thnh tho trong s tu tp ny s

sinh ra cc tu kin nhy bn v sng sut. N xuyn thu trc tip vo ct li hin hu t nhin

ca thn theo li chuyn ho tri kin ca thin nhn v thn. Lnh vc tinh thng c th t n

mc mi khi thin nhn nhn mt ngi no th c th ca ai th lp tc c th xem ra ang

v tan ra thnh tng mnh mt. Khi tu tinh thng n mc ton trit qua s tu tp, chng ta s

ch thy tht, lng, rut v xng ni m c ngi tng ng ni . Ton thn biu l mt

mng m mu , th t v nht nhp. Da s tan bin nh mt tia chp, v tu s nhanh chng

xuyn thu nhng ni su kn ca ni tng. D l mt ngi n ng hay mt ngi ph n,

da thng c xem l hp dn. Tu xuyn thu tc th vo ni m mt m ni tng hn

n, nhm tm gm guc v nc ca thn trn ngp chan cha tng mi mt l hng.

Tu c th xuyn thu s tht ca thn vi s soi sng cao tt nht. Tnh hp dn ca thn hon

ton bin mt. Sau th cn g dnh mc? C g m thm kht ham mun na? Ci

g trong thn ng c bm vu? Trong ch no ca khi tht ti ny l con ngi? Nghip

thu dt nn mng li di tr lin quan n thn, di gt chng ta vi mi nhn thc ca v p

con ngi v kch thch chng ta vi v s nim t dc. S tht l i tng kht vng gi

di hon ton l s lng gt. Trong thc t, khi thu sut tn tng qua tu, thn qua bn

cht ca n khc t mi thm mun. Khi o tng ny c phi by di nh sng tr tu,

thn con ngi hin ra trong tt c mi chi tit y mu m l mt cnh tng kinh hong. Hy

thy bit vi s sng sut tuyt i, tm tr s co rt ngay tc th.

23

B quyt ca s thnh tu l kin nh v kham nhn. Hy lun lun chm ch v cnh gic khi

ng dng chnh nim v tu gic vo s tu tp. ng hi lng vi s thnh cng na vi. Mi

ln qu v qun xt thn, hy kho st xuyn sut cho n kt lun hp l ca n, sau hy ti

thit lp hnh nh ca thn trong tm tr qu v v bt u tin trnh ny li mt ln na. Khi qu

v o su hn v su hn trong ni tng ca thn, nhng phn khc nhau s dn dn chia tch,

ri rng tng phn mt v tan r ngay trc mt qu v. Hy theo ui tin trnh tan r v phn

hoi ny mt cch chuyn ch. Hy nhit tm trn tng mi chi tit. Hy tp trung tu ca qu v

trn bn cht v thng v bt nh ca hnh tng ny m th gian ang cung say m m.

Hy khin trc gic tr tu bt u tin trnh phn hoi ny ca n v hy thy bit mi hin

tng ang din ra. y l giai on tip ti qua qu trnh qun xt thn.

Hy theo ui mi tnh trng tan r khi thn phn hoi v tr v trng thi nguyn t ban s. Tan

r v phn hoi l qu trnh din bin t nhin ca tt c mi i sng hu c. T nhin rng, tt

c mi s vt u gim thiu nguyn t hp thnh ca chng, v cc nguyn t ny tan r i. Hy

khin tu l k hy dit. Hy hnh dung qua nhn quan tm tr tin trnh ca s tan r v phn

hoi ny. Hy tp trung trn s tan r ca tht v cc m mm. Hy qun xt n ang dn dn tan

r cho n khi khng g cn li nhng ch l nhng nt xng ct b ri ra. Sau hy cu trc

thn v li bt u kho st mt ln na. Mi ln nh vy, tu gic li khin thn b tan r, ri

thm hon tr li tnh trng trc v sau li bt u tin trnh c.

S tu tp ny l hnh thc hun luyn mnh lit, i hi mc thin xo cao tt v s dng cm

ngoan cng ca tinh thn. Phn thng dnh cho s phn chiu quyn nng v cng lc ca

s n lc l mt khi tu cng thnh thc th tm tr cng tr nn sng sut rc r hn v quyn

nng hn. S sng sut ca tm tr v sc mnh ny xem ra v bin gii tc v s linh

ng ca n vi diu v cng. giai on ny, thin nhn c kch thch bi nhn thc cp

bch thm su khi h nhn thc c mi nguy hi gy ra do s dnh mc trong hnh tng con

ngi. Mi nguy him tm n c th c thy r rng.

Ch m trc h nm bt thn xc nh l mt ci g gi tr v cng mt ci g ng c

ngng m v yu mn by gi h ch thy mt ng xng ang mc nt v h ht lng c

tuyt n.

Thng qua quyn nng ca tu, mt xc thn cht, mc ra v ang sinh ng, mt xc thn

ang ht th tr thnh mt v cng l xc cht , khng c g khc bit gia chng.

Qu v phi lin tc kho st, hun luyn tm tr ca qu v cho n khi qu v tr nn tinh thng

n mc cao tt khi ng dng tu. Hy trnh i bt k mi hnh thc c on v gi nh. ng

cho php suy ngh l qu v phi nn lm g hoc nhng kt qu g c l xm phm s kho st

. Ch tp trung trn s tht m tu ang hin l v hy s tht t n din by. Tu s bit

con ng ng n hnh trnh v s thu hiu mt cch r rng mi s tht m n ang

khm ph. V khi tu hon ton nhn thy tt c mi kha cnh ca thn, n s t nhin gii

ta mi dnh mc ca n vi kha cnh . D gia cng theo ui s kho st nh th no, tm tr

cm thy hon ton hi lng mt khi s tht t n bin hin vi s chc chn tuyt i. Khi s

tht v mt mt ca s qun xt thn c nhn thc, khng c g xa hn cn phi tm kim trn

24

l trnh . V vy, tm tr s tip tc xem xt mt kha cnh khc v sau l mt kha cnh

khc, cc d kin cui cng v tt c mi hoi nghi ng c loi tr.

Hy n lc bng cch . Hy o su hn v su hn vo bn cht c hu ca thn vi s

chuyn ch mnh lit trn thi khc hin ti, mt trng thi tnh thc cao tt hn nht nh phi

c duy tr, v cng ca s n lc cui cng khng cn chu ng c na. Khi qu mt

mi, nhng thin nhn y kinh nghim qua bn nng bit l n thi im h tr v yn

ngh tm tr trong nh. Do vy h chm dt tt c mi kha cnh kho st v tp trung ch trn

mt i tng. T thn h hon ton trt b mi gnh nng, v h th nhp vo mt s bnh an,

tnh lng, yn bnh v hi sinh ca nh. Qua cch , nh l s tu tp ring r. Khng mt

nim no xm phm vo ct li t tnh thy bit ca tm khi n yn ngh trong ngun an lc v

nh tnh. Khi tm hon ton thm thu trong s vng lng, thn v th gii bn ngoi tm thi

bin mt qua s tnh thc. Mt khi tm no , t n s rt khi thc bnh thng. Nh ngi

sau ba n hon ton no v c c mt s ngh ngi y , chnh nim v tu gic li c

ti mi v sn sng tr v lm vic vi nng lc va c ti to. Sau , mc tiu gii

quyt, s tu tp ca nh c gt qua mt bn, v s thc hnh ca tu li c ti thit lp.

Qua cch , nh l mt s b sung xut sc nht cho tu.

THN RT QUAN TRNG PHI CN NN SUY XT. a s ham mun ca chng ta u b

rng buc vi n. Hy ngm nhn chung quanh chng ta, chng ta c th thy th gii ny ang

nm trong mng vut ca s kht khao in cung trong s tn th hnh tng con ngi. Khi

l thin nhn, chng ta phi i u vi bit bao th thch qua yu sch ca dc vng, pht xut

t kht vng su xa hu mong c tha nguyn tt c mi gic quan. Trong giai on hnh

thin, lu hoc l mt trong cc chng ngi quan trng trong tin trnh ca chng ta. Chng ta

cng kho st su hn trong thn th n s cng tr nn r rt hn. Khng c mt hnh thc

nghip no li ko mnh lit nh vy trn tm tr hay n lc dng quyn nng ln lao trn tm tr

hn l lu hoc ca s thm kht dc vng. Khi s khao kht in cung ny bm r trong thn

xc con ngi, phi by bn cht thc s ca n th n ni lng dn s nm bt kin c ca tm

tr trn thn.

Qun xt thn l liu thuc tt nht cho sc ht ca dc vng. S tu tp thnh tu trn thn c

o lng qua bao ham mun dc vng trong tm tr. Tng bc v tng bc mt, tu s lt b

mt n thc ti ca thn, cht t v hy dit mi dnh mc n su trn tin trnh. Nhng kt qu

ny s khin trng thi tinh thn c t do v gia tng s khai m. thu hiu ngha ca

chng, thin nhn phi t mnh kinh nghim cc kt qu ny. S phn tc dng nu ti c gng

m t n iu s ch dn n s suy on v ch. Nhng kt qu ny sanh khi ring bit

trong tm tr thin nhn, c bit i vi c tnh v bn cht ca ngi . Hy n thun t tt

c mi s ch ca qu v trn cc nguyn nhn thc tin ny v hy cho php kt qu ca n

lc pht sanh nh chng s. Khi chng pht sanh ri, qu v s thy bit chng vi s sng

sut khng th no chi ci c. y l nguyn l t nhin.

Khi qun xt thn t n giai on ch m l tr v kt qu tr nn hon ton hp nht vi tu,

ta tr nn hon ton thm thu trong mi tin trnh kho st ny ngy v m. Tht s l phi

thng. Tu di chuyn xuyn sut qua thn vi tc linh ng v biu hin tnh kho lo ca

25

n mt cch thin xo n mc xem ra quay cung mt cch khng ngng ngh ngoi v trong

v quanh tng phn mt, mi mt ca thn, o su vo tng ng ngch, x xnh khm ph s

tht. giai on ny ca s tu tp, tu bt u t ng ni ln, tr thnh mt thi quen tht s

khi t n bin hin. Bi v n qu nhanh chng v sc bn, n c th nm bt thm ch vi lu

hoc vi t nht v lm t lit ngay c lu hoc khng th khut phc c. Tu lnh vc ny

cc k to bo v y tnh phiu lu: Khng c g c th cn tr l trnh ca n. Tu v tung ti

trc n nhn bt k mi th thch ca kht vng v dnh mc th hin qua lu hoc. Bi v

ch th ca n qu ngoan c, trn chin ca tu vi s thm kht dc vng l mt trn chin

mc mnh lit nht.

V l do , ch c chin lc to bo v bt tho hip mi hu mong thnh tu. Ch c mt

hot ng ng n duy nht l cuc vt ln ht sc mnh v thin nhn s thy bit kinh

nghim ny qua bn nng.

Khi tu bt u lm ch nhn ng ca thn, n s khng ngng thay i nhng k xo kho st

ca n n s khng b ri vo mng vut mu chc ca lu hoc. Tu s n lc duy tr mt

bc trc lu hoc, khng ngng xem xt cc tin trnh khai m v lin tc iu chnh mu

chc ca n. i lc n chuyn i s nhn mnh, i lc chy ui theo nhiu k xo khc

nhau mt cch vi t.

S tinh thng lo luyn cng thnh tu, n thi im khi tt c mi dnh mc vi thn ca ring

ta v vi mi i tng khc xem ra u tan bin. Trn thc t, s dnh mc vn cn ri rt li.

N ch n trn m thi. N cha hon ton b on tr. Hy cn thn ch n hin tng ny.

C l cm gic rng n c on tr nhng tht s n b che du sau quan kin qua nng lc

ca php qun thn bt tnh (Asubha). Cho nn, ng vi hi lng. Hy khng ngng ci tin v

kh ca qu v chnh nim, tu gic v tinh tn n nhn th thch. Hy lng l t ton

khi ca mi phn thn xc trc mt qu v v hy tp trung mt cch mnh lit. y l thn

ca qu v. Hin tng g s xy ra vi n? By gi tu rt nhanh chng v quyt tm n mc

ch trong pht chc s ph hu v phn hoi trc mt qu v. Mi mt ln qu v tri thn qu v

ra trc qu v d l thn ca qu v hoc ca ai khc tu s tc khc bt u chia ct n ra

tng mnh v hy dit n. Hin gi, hot ng ny tr thnh mt thi quen.

Cui cng, khi tu t n s tinh thng lo luyn ti a nht khi xuyn thu n tn cng ct

li bn cht gm ghic ca thn. Qu v phi t ton b ng tht v xng ct y hi hm mu

me gh tm trc mt v t hi chnh mnh: Ch no m cm gic thay i t ngt pht

xut? Ci g ngun gc tht s ca tnh gm ghic ny? Hy ch tm trn hnh nh gh tm gm

ghic trc mt v thy bit hin tng g xy ra. By gi qu v ang kt thc trn s tht

ca vt cht. giai on quyt lit trong php qun thn bt tnh ny (Asubha), qu v nht nh

khng nn cho php chia ct thn ra v hy dit n. Hy chnh sa hnh nh nhm tm r

rng trong tm tr qu v v hy qun st tht cn k qu v c th khm ph bt k chuyn

ng ny trong cm gic nhm tm . Qu v phi gi ln cm gic cm gic gh tm : Ch

no m cm gic sanh khi? Ai hoc ci g gi nh tht, mu v xng l gh tm? Chng nh

chng ang l, hin hu trong trng thi t nhin ca chng. Ai mang ln cm gic gh tm

26

trong mt chng? Hy iu chnh s ch ca qu v vi n. Ch no tnh nhm tm ny s bin

mt? N vn hnh ni no? Hy chun b theo ui ng hng ca n.

Giai on quyt lit ca tin trnh qun xt thn n. y l thi im ni m nguyn nhn

gc r ca s kht dc b nh bt ln ca c th loi tr c n. Khi qu v chuyn ch ch trn

tnh cht kinh tm gi ln bi php qun thn bt tnh, s gh tm ca hnh nh trc mt qu v

s dn dn co rt li bn trong cho n khi hon ton thu ht bi tm tr. T n, khng qua s

thc y no, n s t ng rt lui vo tm tr tr v ci ngun nguyn s ca n. y l

khonh khc quyt lit trong s qun xt thn, khonh khc m s phn quyt cui cng t n

v mi lin h gia lu hoc, s kht dc v i tng ch yu ca n, thn vt l. Khi s hay

bit ca tm tr hon ton hin din thu ht tnh kinh nghim ny v ni ha cm gic kinh

nghim , s nhn thc thm thy bng nhin xy ra. Chnh tm tr sn sinh ra nhng cm gic

kinh tm . Chnh tm tr sn sinh ra cc cm gic li cun . Ch tm tr n c to ra s

xu x v ch c tm tr to ra v p. Cc phm cht ny khng tht s c mt trong th gii vt

cht bn ngoi. Tm tr ch phng chiu cc thuc tnh trn i tng n nhn thc v sau

t n la gt chnh n qua s tin tng rng chng xu x hoc p , hp dn hoc ng kinh

tm. Trn thc t, tm tr lun lun sn pht v trau chut hnh nh ca chnh mnh v mi

hnh nh ca th gii bn ngoi. Sau ri vo hnh nh tng tng ca ring n v tin n l

tht.

thi im ny, thin nhn thu hiu c s tht tuyt i v vng chc. Chnh tm tr to ra

s kinh tm v hp dn ny. Trc , ch t tm trn s kho st mt ng tht, mu v

xng khng c tnh cht kinh tm no khc c.

Trn bn cht, c th con ngi khng nhm tm hoc va . Thay v vy, do tm sanh khi

nhng cm xc v sau phng chiu chng qua hnh nh trc mt chng ta. Mt khi tu

xuyn thu s di tr ny vi s sng sut tuyt i, tm tr lp tc t b tt c mi nhn thc

p xu bn ngoi v hng vo bn trong, tp trung trn gc r ca cc khi nim . Chnh

tm tr l k xm phm v l k nhn thc s di tr ny: Ngi di gt v k b di gt. Ch c

tm tr, khng g khc sn pht hnh nh p xu. Cho nn, hnh nh bt tnh m thin nhn

chuyn ch trn cc i tng ring r bn ngoi, c thm thu trong tm tr khi chng ng

nhp vi s kinh tm to ra bi tm. C hai, trn thc t, l mt v ging nhau. Khi s nhn thc

ny xy ra, tm tr bung x mi hnh nh bn ngoi, bung x mi hnh tng bn ngoi v khi

lm nh vy s bung x c sc li cun ca i dc.

Sc li cun ca i dc bm r qua nhn thc ca thn. Khi cn bn tht s ca cc nhn thc

c phi by, n hon ton ph hoi gi tr ca n, v bn ngoi, nh chng ta bit, sp

v s dnh mc ca chng ta bin mt theo s hi ho ca n. nh hng ca lu hoc qua s li

cun ca i dc ci ln bng mng st trn tm tr t thi thng c, d d tm tr nm bt

t lc cho i v do vy m khng ngng kinh nghim ci cht trong hng v lng kip. S

thm kht xo quyt hin gi b mt ht tim nng. Tm tr by gi vt trn nh hng

ca n. By gi th n c t do.

27

XIN HY TIP NHN S GII THCH NY NH L MT S HNG DN, mt tn

hiu cho l trnh tip ti, v khng phi l mt bi tp cn phi hc thuc lng. Ti lun lun

lng l khi phi rt rnh mch v r rng v ti s rng hc tr ca ti s xem li dy ca ti

theo ngha en v do vy sm xt on bn cht ca s tht m h ang theo ui. Li dy ca

ti, nh chng ang l, s khng khin qu v chng ng. ch c s tnh thc nhit tm, gn cht

vng vng trong giy pht hin ti hng dn trc tip n Chn l m thi. ng bao gi sm

gi nh Chn l. ng bao gi suy on hoc l thuyt ha v tu tp thin. V ng nhm ln

kin thc qu v gt hi qua s m t ny l thch ng, c on l nu lm nh vy qu v s

thu hiu bn cht ca thn tm. Ch c tu kin sng sut trc tip c hng dn bi chnh

nim, kho st bi tu gic, v theo ui mt cch tinh tn th mi c th xuyn thu c Chn

l .

lnh vc tu tp ny, thn hon ton ni ha v quyn nng li cun ca i dc cng b t

on. hng n bc k tip, qu v phi ng dng php thin mang qu v n im ny,

nh bi thc tp hun luyn. Mc tiu y l trau gii chnh nim v tu gic thm ch nhanh

nhn hn, sc bn hn v chnh xc hn khi i u vi bn cht cc k vi t v kh nm bt ca

hin tng tm. Hy t hnh nh kinh tm ca thn trc mt qu v nh thng l v hy qun

st n khi n co rt vo tm tr. Sau th hy t hnh nh tr li trc mt qu v v bt u ln

na, quan st tht cn thn hnh nh hin ra trong tm tr nh th no. Hy thc tp nh vy

nhiu ln cho n khi tm tr bt u lo luyn vi n. Mt khi s tinh thng c thnh tu ri,

hnh nh s chng sm tan tc mi khi tm tr tp trung trn n v ng nhp vi tnh thy bit

bn trong. Khi t n giai on ni m ta thu hiu r rng mi nguyn l c bn di sc li

cun ca i dc, bc k tip l trau gii tm tr ch thun ty vi php rn luyn tinh thn. Sc

hp dn ca i dc khng cn l vn na N on tn. Khng cn cch no n hin l

nh trc . Nhng mc d a s c loi tr, tuy vy n vn cha hon ton b hy dit.

Mt phn nh vn cn li, nh nhng ht nh ca x st bm cht vo tm tr.

giai on m nhn thc bn ngoi ng nhp hon ton vi hnh nh bn trong ca tm, chng

ta c th ni rng t nht l nm mi phn trm ca s luyn i (Kmarga) hon ton thnh

tu.

Cui cng, giai on cao tt nht ca con ng tu tp t n. Phn vi t ca ham mun gic

quan cn li nht nh phi dn dn loi tr, ng dng php rn luyn c nhc bn trn.

Thng xuyn mi da tnh qun xt v thm thu mi hnh nh bt tnh s pht trin trnh

thin xo ca tu. Khi s tinh thng lo luyn ca tu cng thm cng c th t l phn trm cao

hn v cao hn ca sc hp dn ca i dc s hon ton b hy dit. Khi s thnh to ca tu gia

tng tc th tc ca cc hnh nh cng s co rt li cng mt tc . T nhin rng, chng

bao lu na, mi khi thin nhn chuyn ch trn n, hnh nh s hi h vo tm, ng nhp n

v n thun bin mt. Vi s tu tp lin tc, tc s din ra vi tc nhanh hn. trnh

cao nht ca tnh lo luyn, hnh nh s tan bin ngay giy pht n thm nhp vo tm tr.

Phng php kho st l nn tng trong qu trnh vo giai on cui cng ca l trnh, giai on

m lng tham duyn theo dc gii i dc (Kmarga) b cht t s hon ton rt lui. Chng

sm th mi mt vt tch ca n s b hy dit.

28

Mt khi thin nhn t n giai on cui cng, mt khi gc r tht s ca xu p c thy vi

s trong sut r rng, Kmarga s khng bao gi dm l u ra na. S nm bt ca n trn

tm tr b gy v tnh trng ny khng bao gi c th o ngc li. Bt k iu , hnh

trnh tu tp xa hn vn cn c tiu tr tt c mi du vt thm mun ca cm quan. Cng vic

ny i hi rt nhiu thi gian. Phn kho st ca s kho st ny phc tp v hi hn lon vi

hnh nh sanh khi v dit i tc thn tc. N lc mnh lit nht i hi phi nh bt tt c

mi du vt ca i dc, Kmarga, nhng thin nhn theo bn nng bit phi lm g giai on

ny. Cho nn, s kho st nhanh chng pht trin theo xung lng t nhin ca n m khng

cn mt ai thc y.

Chnh nim v tu gic l thi quen Chng ng hp ln nhau vi tc linh ng phi

thng. Khi n lc m cc kho st t n mc tinh xo ca n, chng sm th hnh nh

ca thn sanh khi t hn l b dit i. Khng thnh vn l cc hnh nh c ni ln trong

tm hay khng, n hin ra v mt i tt c u c bit n. Hnh nh sinh v dit qu nhanh

chng n mc nhn thc ngoi v trong khng cn lin h. Cui cng, hnh nh chp ln ri tt

bin. Hin ra v bin mt t s tnh thc qu nhanh n mc hnh tng ca chng khng cn

chng c na. Sau mi ln bin mt, tm tr kinh nghim s trng rng thm su s rng

khng ca mi hnh nh, rng khng hnh tng. S tnh thc cc k thanh nh hin l trong

tm. Mi mt hnh nh mi chp qua v bin mt, tm tr cm nhn s rng rang thanh tnh cng

thm thy hn. Do sc mnh vi t bin hin giai on ny, tnh thy bit ca tm hon ton

khng ch. Cui cng, hnh nh to ra trong tm khng cn hin ra na ch s thanh tnh cn

li. C thy khng? l ct li t tnh thy bit ca tm ang ta khp, c nht v bt kh so

snh. Vi s dt bt ca tt c mi hnh nh ca thn to ra bi tm tr l s on dit hon ton

ca i dc, Kmarga. Qun xt thn n lc chm dt.

Cui cng, nhn thc l tt c mi hnh tng thc cht l trng rng khng c th, khng c

tnh khc bit nh xu p Thin nhn thy bit s nguy hi to ln gy ra bi i dc

(Kmarga). Sc tn hi ca lu hoc tri hi c ca n khp mi phng hng. N khin bao

mi quan h ca con ngi phi hao mn v em n bit bao phin no cho ton th gian, bp

mo t duy v cm xc ca con ngi, gy cng thng lo u, bn chn v lun lun bt tha

nguyn. Khng c g khc mang n tc ng bt an nh vy trong s sng ca con ngi. N l

nng lc hy dit mnh lit nht trn tri t. Khi Kmarga hon ton b tn dit, ton th gii

xem ra rng khng. Nng lc mi la t chy bao tri tim chng sinh, v ngn la bng

chy tn ph x hi con ngi b dp tt v chn vi. Ngn la i dc b dp tt vnh vin

khng c g cn li dy v tm na. Khi Kmarga c on tr, Nit Bn sp c hin l v

cn k trong tay. Kmarga che y tt c mi th, che m chng ta vi tt c mi kha cnh

Chn l. Do , khi Kmarga cui cng b hy dit, chng ta khng cn b chng ngi cn tr

quan kin ca o (Magga), Thnh Qu (Phala), v Nit Bn Chng by gi ang nm

trong bn tay vi.

TM TT, GIAI ON THNH QU A NA HM c thnh tu khi vng vy ca

Kmarga trn tm tr b gy . Thnh Qu A Na Hm nht nh phi c p dng cng mt

lc vi php kho st tu tp dn n kt qu . Hy o su hn. Hy ni rng thm ra v

29

hy hon ho n cho n khi hnh tng ca thn khng cn hin l trong tm. Tm tr cu to

hnh nh v sau sp theo mi to tc ca n. Bc Thnh tu Qu A Na Hm thy bit hin

tng ny khng cht ln ln ci bng ca s hoi nghi. Thn xc con ngi, v tt c mi hin

tng m n tin v biu hin, l vn ca tm tr ang t lng gt chnh n. Thn l khi vt

cht, mt tp hp ca cc nguyn t cn bn t nhin.N khng phi l mt con ngi, khng

hi lng hoc gm ghic. N n thun nh n ang l, tn ti trong trng thi t nhin ca n.

Tm tr phm sai lm m chng ta nhn thc, v sau b nng bi bao di tr ca n.

Tt c mi b phn trong con ngi ch l cng c m tnh thy bit ca tm s dng cho mc

tiu ca n. Tnh thy bit ca tm khuch tn c ton thn. S khuch tn ny v s thm nhun

ca thc hay bit hon ton xuyn sut thn l s bin hin ct li ca tm. Cc nguyn t vt

cht bao gm thn v thc. Chng khng c phm cht thy bit bn trong, thc khng c mt.

Thc thy bit v gic quan lin kt vi thn hon ton l vn ca tm v mi s bin hin

ca n. Mt, tai, mi, c th nhn thc thng qua s hay bit ca tm. Nhng b phn ny n

gin ch l phng tin cho tri gic xy ra. T chng vn khng c thc hay bit.

Thng thng, chng ta tin l mt ca chng ta c kh nng thy. Nhng mt khi chng ta hon

ton thu hiu bn cht chn thc ca thn, chng ta bit rng trng mt ch l mt khi m.

Thc vn hnh thng qua i mt l ci tht s thy bit i tng hu hnh. Thc dng mt nh

l mt phng tin i vo phm vi hu hnh. B phn mt ca ta khng khc vi trng mt

ca mt con vt nm cht bn l ng. Mt tht khng c gi tr g. T n, cn bn l vt cht.

iu ny c hiu bit vi s sng sut r rng. Lm sao thn c th l ta? Lm sao n c th

thuc v ta? N hon ton thiu t nhin.

Nguyn l ny c thy r rng khi dng chy ca thc khuch tn v lan khp c th, co rt

vo chnh n v th nhp vo trng thi nh thm su. Sau th s c mt ca thn khng hn

g mt khi vt cht mt khc g hoc mt mu cy. Khi tm xut nh, thc hay bit tr v

thn, ta ra cng khp mi b phn, mi chn tay. Thc v kh nng thy bit l nn tng hot

ng ca tm khng phi ca thn. Trong trng thi tnh to bnh thng ca thin nhn

trnh tu tp ny, tnh thy bit hon ton thc chnh n, thc rng tm v tnh bit l mt,

cng mt ct li phi thi gian v nguyn t vt l th khng bit g c. Trong nh, thn c l

bin mt qua tnh bit nhng chnh tnh bit th khng bao gi bin mt.

Trn thc t, y l nguyn l bt bin ca to ha. Khi nghip thm nhim tm, chng nm bt

tt c nh l ci ta, ta hoc ca ta V vy gy bi ri cho chn tnh ca n vi cc thc m n

khin cho sinh ng. Bn cht ca nghip l nh th. Tu th ch ngc li. N thy bit thn r

rng nh n ang l v sa i s nhn thc sai lm . Nghip lun lun nm bt thn, hng

dn n tin thn l mt b phn c bit ca chnh n. Tu thy thn ch l mt th tp hp ca

vt cht bnh thng, v kt qu loi tr tt c mi nm bt c th vi n.

Tr c l mt khi vt cht. B no ch l cng c m thc ang s dng. Khi tm th nhp vo

trng thi vng lng v tp trung, thc hay bit thng tun chy xuyn sut thn v ng

thi ng quy t khp phm vi ca thn vo mt im tp trung ngay gia ngc. Phm cht thy

bit t n bin hin ni bt ngay im . N khng sinh ng t b no. Mc d chc nng ca

30

tng v hc hi sanh khi qua s lin kt vi tr c, kin thc trc tip ca s thc th khng

phi. Tng bc v tng bc mt, bt u vi cc giai on u tin ca hnh nh, tin trin

trong thin c kinh nghim v c hiu qua tm v ch qua tm. y l ch Chn l n

tng, v thin nhn thc hnh ng cch bit r mi bc ca l trnh. Khi n t n hiu bit

bn cht thc ca tt c mi hin tng, tr c khng l mt yu t N khng h hu dng.

Cc phm cht chiu ri v thanh tnh ca tm c kinh nghim tm. Chng sinh ng r rt

ngay im .

Tt c mi s huyn gi ca tm, t th t cho n ch vi t nht, c kinh nghim r rng t

im trung tm . V khi tt c mi nh hng ca lu hoc cui cng c loi tr khi tm,

ni tt c chng u dt bt.

Trong tm, Tng un (sa sankhra) l i l chnh ca o tng. Bt u vi nhng giai

on sau ny ca s qun xt thn cp A Na Hm, nhng tp hp tm l c nhn lm trung

tm. Khi tp hp c th vt lthn khng cn l mt yu t, th s tp trung ton trit ca

bc Thnh A Na Hm chuyn sang tp hp ca thc: th, tng, hnh, thc. Gia cc thc ny,

chc nng ca tng v thc c bit quan trng. Chng sanh khi v tng tc lin tc hnh

thnh hnh nh ca tng m chng sn pht vi nhiu dng ngha khc nhau. Trong tin trnh

qun xt chng, vn cc nguyn l kho st c c ng dng nhng thay v hnh nh ca thn,

tin trnh t duy t n tr thnh ch th quan st.

S dng ni qun, tu quan st tng v thc sinh ri dit, sinh ri dit, hin ra v bin mt trong

chui hot ng trin min bt tn ca hot ng ca hnh thc.

Mt khi mt nim sinh ra ri dit i t thc, d bn cht n l g, kt qu u lun nh nhau:

nim ch thong qua pht chc ri dit i. S kho st quyt lit c bit trn tin trnh t duy,

xuyn thu n ngay trng tm ca ct li tnh thy bit ca tm tr. N theo ui mi mt

nim, mi thong chp ca t tng, khi n sinh ri dit i, v sau chuyn ch trn nim

tip theo ni ln trn b mt. N mt nhiu thi gian v l mt cng vic gian nan i hi s ch

ton trit mi mt khonh khc ca ngy v m. Nhng ti giai on ny, thi gian v ni

chn khng cn quan trng na. Ni qun c l lin tc tip din hng tun l hoc hng thng

cho n khi chnh nim v tu vt ln vi dng chy khng ngng ngh ca hin tng ca tm

l.

Cng vic tinh thn ny rt l mt mi. Tu lm vic lin tc thng qua mi kha cnh tng tc

ca thc. N lm vic lin tc c ngy ln m. Cng lc , n qun xt tin trnh t duy. N

cng dng nim v t duy t cu hi v o su vo tin trnh lm vic ca tm tr gt

hi tu kin vo tht tnh ca n. y l t duy v Thnh o (Magga) con ng tu tp. N

l cng c m tu s dng vi mc tiu biu l s tht. N khng chm m trong t duy n

thun v n, vn l Samudaya, Kh nguyn nhn ca kh. Cng nh vy, do tnh mnh

lit ca s kho st, tm tr tr nn mt mi v lc no cng vy, bin thnh n n v u oi l

sau nhiu ting ng h n lc tinh tn. Khi hin tng ny xy ra, phi cn ngh ngi. Hn

bt c thi gian no khc, tm tr cn c ngh ngi trong nh nhng khong cch u n

trong giai on ny. Nhng kt qu ca an lc v thanh tnh, kinh nghim trong nh bt kh so

31

snh vi hoa qu k diu gt hi c qua s tu tp tu, thin nhn thng do d khi phi nhp

nh. Tm tr trong trng thi tnh thc sinh ng ton trit, v t quan cnh nh xem ra c v l

mt trng thi chm chp v qu lng ph. Trn thc t, nh l s b sung chnh yu v khng

th thiu c trong qu trnh tu tp tu.

Nh vy, tm tr b cng p phi nhp nh nu cn thit. N b cng p phi gt qua mt bn

s kho st hin ti v ch chuyn ch t bit trn trng thi tinh thn th nhp vo s tnh lng,

an lc. , n c th ngh ngi cho n khi n cm thy hon ton ti mt v hi sinh trc

khi bt u cng vic gii thot ca tu. Khng bao lu, sau khi tm tr xut ra trng thi bt

ng ca nh, n s nhy vo lm vic lp tc. Nh con nga b xch, tm tr nn nng tr v

cng vic chnh ca n loi tr v hy dit tt c mi lu hoc ca thc. Nhng hy chm sc

tm tr, khng nn tm tr hi h mt cch in cung trn l trnh ca tu. Kho st qu mc

l hnh thc ca Kh (Samudaya) c th khin tm b nhim, khin tm b ri vo ba m

ca lu hoc. Chnh chc nng ca hnh nghip v phn tch m tu s dng kho st tm tr

s hu xung lc ca ring n m khng bit tit ch. Chng thng nm dy cng duy tr s

qun bnh gia cng vic ni qun v s ngh ngi ca tm tr. giai on tu tp ny, tu s t

ng lm vic vi tim nng mnh lit nht. Khi cn phi ngh ngi, n vn chuyn ch trn nh

cng cng mnh lit nh vy. y l con ng Trung o ca o (Magga), Thnh

Qu, (Phala) v Nit Bn.

Tm v mi lin h vi danh un (nma khandhas) danh un l trng tm qun xt trnh

ny. Tm l ct li ca tnh thy bit qua ct li bn th ca ta. N bao hm s tnh thc thun

khit v n gin: Tm n gin thy bit. thc xu v tt, v thnh kin phn bit ch l c

nh ca tm. C i lc, hot ng ca chng c th bin hin nh chnh nim. Vo lc khc

th li nh tu gic. Nhng chn tm khng hin l bt k hot ng no hoc bin hin c

nh. N n thun l trng thi thy bit. Tm hnh sanh khi qua tm nh thy bit xu v tt,

v l iu kin ca thc tun chy t tm. Chng biu hin mi hot ng v iu kin ca tm

qua chnh bn cht, lin tc sinh ln v dit i. S hay bit ca thc lun lun bt nh v lun

lun khng xc thc. Hy nn hiu l danh, un v thc (via) tt c u l iu kin ca tm.

Cc iu kin ny to ra dng chy hin tng tinh thn m chng ta gi l danh un (nma

khandhas) Thng qua tng tc ca th, tng, thc, hnh v hnh nh sanh khi qua tm.

thc bit chng l tm. Lu hoc nh hng nh i dc (kmarga) thao tng v sn pht phm

cht ca s thy bit . Min l tm cn nm di quyn nng ca i dc (kmarga) th n tin

hnh nh bn trong l tht v trng yu, ham mun v c cm. Hnh tng tip nhn sau c

yu mn hoc ght b ty theo bn cht nhn thc ca chng tt hoc xu, hp dn hoc kinh

tm. Kha cnh ca tm l phn bit gia hai cc oan ny. N nh la qua s ng ha vi th

gii nh nguyn v bt n. Thy bit ca tm khng sinh hoc dit, nhng ch m phng c tnh

ca mi s vt nh phin no v un ri. Khi tu thy bit s di tr, tm khng

cn nui dng cc hin tng ny mc d chng vn tip tc sinh dit trong phm vi ca

nghip. Tm do vy m trt b cc hin tng.

Khonh khc ny n khonh khc khc t lc chng ta ra i cho n hin ti, lu hoc khng

ngng sanh khi v dit i. T bn thn chng v thc cht v khng th no tm thy c. Gi

32

nh ca tm v cc hin tng ny vay mn chng nh mt thc ti c th. Tm bm vo

chng nh ct li t thn hoc l ti sn ca ring n. nim sai lm ny to ra mt thc th t

ng tr thnh mt gnh nng hn c ni non, mt gnh nng m tm chuyn ti trong n m

khng gt hi bt k li lc no. au kh (Dukkha) l phn thng duy nht cho nhn thc dnh

mc sai lm bi dng bi o tng ca ng. Khi tm thm xt cc hin tng ny v c th thy

bit chng r rng v sng sut, sc bn v quyt lit ca tu, thn c hiu nh l mt hin

tng t nhin vn tht trong gii hn ca bn cht vt l ni bt ca ring n. N khng thc

vi chnh n v do vy khng cn l i tng b dnh mc. Th ca thn kh th, lc th v

v k th chia r trong thn r rng l tht, nhng chng ch l thc ti trong phm tr c bit

ca chng. Ri chng cng dit i. Nhng tu tuy vy vn cha kh nng thy bit thnh thi

quen cc cm th sanh khi vi t ring bit trong thn l nhng iu kin lin tc kch thch

tm. Mc d tm khng th thu hiu s tht v chng ngay by gi, nhng cm th vi t ny s

lm vic nh ngi nhc nh v lun khuyn khch tm cn kho st xa hn.

TNG HP LI, DNG CHY ca tng v thc c gi l hnh un (sankhra khandha).

Mi mt nim, mi mt tia chp khi nim gn ln thng qua tm tr v ri mt i. Trong v

ca chng, nhng gn sng tinh thn ny khng dung cha ngha c bit g. Chng ch l tia

chp ngn ngi qua thc v bin mt khng cn du vt. Ch khi no hnh tip nhn chng th

chng mi tr thnh t duy v khi nim vi ni dung v ngha c bit. Tng un (Sa

khandha) l tng hp ca k c, nhn thc v l gii. Tng tip nhn tng mnh ri rc ca

nim, l gii chng v khai trin chng, gi nh ngha ca chng, v sau bin chng thnh

cc vn . Lu hoc sau ghi nh mi mi nhng vn ny qua hnh thc t duy bt tn v

lan man, thiu mch lc. Tng tuy vy l k ch mu chnh. Mt khi lu hoc chp ln ngn

ngi th tng tc th nm bt n v nh ngha s c mt ca n nh ci ny hay ci kia tt c

mi phin no. Hai un ny l chc nng tinh thn gy ra nguyn nhn kh khn. Cng nhau

chng thu dt chuyn au kh v may mn v sau dch gii chng l thc ti ca

chnh n. Da trn tng ng ha tt c sanh khi qua nhn thc. Tng nh ngha chng

v ban cho chng ngha. Lu hoc sinh ln v dit i t u n cui nh tia chp nh sng

hoc om m chp ln ri tt i. Khi quan st k cng, tng un vi t hn l hnh un. V

tung trong s nhn bit, lu hoc l nn tng xy dng ca t duy. Tng (Sa), ngc li,

khng kinh nghim nh tia chp ca nim. Khi tm tr hon ton bt ng v cc un u cc

k yn lng, chng ta c th cm gic r rt tnh cht ca mi un pht sanh. Tng s tri ra

tht chm, lan khp tm nh mc trn giy, khai trin chm chp cho n khi n hnh thnh hnh

nh tinh thn. Theo hng dn ca tng, nghip khng ngng sanh khi, bt u to ra hnh

nh v cu chuyn quanh n v s c s sng ca ring n. Suy ngh v iu ny hoc iu kia

bt u vi tng nhn thc v l gii nhng gn sng ca lu hoc, c khun chng thnh

hnh nh c th nhn thc c v lu hoc sau khng ngng trau chut. C hai yu t tinh

thn ny l hin tng t nhin. Chng t sinh t pht v c bit vi thc thy bit chng.

Khi tm kho st cc cn lp i lp li khng dt v lin tu bt tn, n tr nn chuyn mn. Kho

st qua phng tin ca tu, trc tin chng ta c th on tr thn nghip. giai on ban u

ca kho st, tu s thy bit qua thn trc khi n c th thy bit xuyn sut v c th bung

33

x cc un khc. T , tm c th dn dn loi b s dnh mc ca n vi th, tng, hnh v

thc cng phng cch .

Ni mt cch n gin, tm bung x khi tu thy bit xuyn sut mi tp hp c th tinh thn.

Trc n nm gi. Mt khi tu xuyn sut chng hon ton, tm c th bung x tt c,

nhn thc chng ch n thun l nhng gn sng ln tn trong tm v v thc cht. D tt hoc

xu, cng mt lc nim pht khi v dit i. D chng xut hin trong tm nh th no i na,

chng ch l nhng hnh ng to ra bi tng v nghip v s n thun bin mt. Khng

ngc li. Khng mt nim no ko di hn mt st na. Thiu s bn b, chng mt i thc

cht v ngha v do , chng khng th tin cy c.

Nu vy th ci g vn mi cung ng nhng vng tng ? Ci g vn mi sn sinh ra chng?

Trong mt st na, chng tung ln mt ngha, st na k tip, tung ln mt ngha khc, khng

ngng di gt chnh n. Chng n t sc, thanh, hng, v, xc, php v th. Chng ta xem

thng v gi nh nhn thc ca chng ta, mi mi di tr cho n khi n tr thnh ngn la

thiu t tri tim ca chng ta. Tm b nhim bi cc yu t quy c ca tm tr.

Mc tiu ca s kho st ny l loi tr cc yu t . S vng mt ca chng hin l chn tnh

ca tm. Chng ta s thy rng khi tm khng cn lang thang lin h vi i tng, n duy tr

bn cht thanh tnh t nhin v chiu ri, nh trong li dy, Ny t kheo, bn cht nguyn thy

ca tm l sng sut v chiu ri, nhng n tr nn b nhim bi dng chy ca nghip.

Bn lai ca tm l chiu sng. Li dy ny m ch n bn cht nguyn thy ca tm mi lang

thang trong dng v nh ht kip ny cho n kip khc qua s ti sinh. C l n c so snh

vi tm ca mt hi nhi mi cho i khi m chc nng tinh thn cha pht trin trn vn

thu hiu i tng ca cc cn. N khng m ch n bn cht nguyn s ca tm chuyn ho

chu k ti sinh v tuyt i thanh tnh.

Khi chng ta kho st tm xuyn sut, tng giai on v tng giai on, cc yu t lu hoc

trc hay i lang thang s ng quy vo mt im chi li , th nhp vi s chiu ri t

nhin trong tm. S chiu ri ny cc k k diu v m hoc n ngay c nhng chc nng tinh

thn nh i Chnh nim v i Tr tu cng s chm m trong ba m ca n. Hon ton l

mt kinh nghim l thng cha bao gi thy qua. N thm thm vi diu v xem ra qu phi

phm, qu lng ly v oai nghim phi thng. Xem ra khng c g c th so snh vi n ngay

khonh khc . V ti sao n cn nn so snh? N tuyt i nh mt Thin Vng ng tr trn

tam gii qua hng v lng kip. im chiu ri ny nm gi tm di quyn nng v s

iu khin ca n t thi thng c. V n s vn mi tip tc m hoc min l tm thiu chnh

nim v tu siu vit cn c khai phng chnh n t quyn nng m n s dng, cng ch

tm kinh nghim vng quay sinh t trn v s phm tr ca s sng qua kt qu, v ting gi

ca lu hoc vi t ny.

Cui cng, nh sng chiu ri thanh nh t nhin ny ca tm tr khin hng bao nhiu chng

sinh phi lang thang v nh trong ci lun hi, kinh nghim lun hi sinh t.

34

Mt khi tm thu hiu r rng, danh (nama), sc (rupa), th (vedana) tng (sanna), nghip, hnh

(sankhra) and thc (via) hon ton tuyt i, tt c nhng g cn li nhng gn sng ln

tn khc nhau vi t ang xy ra c nht trong tm. y l hnh tng vi t nht ca nghip to

ra s chuyn ng trong tm, mt hnh thc vi t ca kh (dukkha), nh sng chi li vi t huy

hong trong tm. Tt c chng l nh vy. i Tr tu v i Chnh nim s tip nhn nhng

gn sng ln tn l trng tm kho st, khng ngng quan st v phn tch chng.

S chiu ri sn sinh ra bi s ng quy ca v s lu hoc s l im nhn thc r rng ca s

chiu ri , mt s chiu ri rt l thanh nh tp trung mt im c bit trong tm. Tnh cht

n n tng ng v thnh thong khi ln s lm lu m trung tm chi li , gy ra tng vi

t ca kh cng vi t cn bng nh vy c khi ln. Trn thc t, s chiu ri v s ngu si ny

l hai mt cng mt ng tin: C hai u l thc ti quy c. cp ny, s chiu ri, s ngu

si, v kh l qu v ng hnh cng nhau ng biu th.

V l do ny, khi tm kinh nghim nh sng chiu ri vi diu ny, n lun cnh gic l kinh

nghim ny c th b tn hi bi s bin i bt k khonh khc no. Chnh nim v tu gic

lm cng tc bo v v duy tr nh sng chi li ny khng b che m. Bt chp tnh vi t ca

n, mt vt nh cng vn l triu chng lu hoc nn thin nhn chc chn c hi lng. Nhng

thay i vi t ny qua s chiu ri ca tm cn phi xem xt bi tu v vi s cn mn chuyn

nht cao tt nht.

loi tr gnh nng cng thng ny v t n quyt tm ti hu qua kinh nghim ny, hy t

hi chnh mnh, Chnh xc tnh chiu ri l g? Hy t s ch ca qu v trn n cho n

khi qu v bit. Ti sao n khng ngng bin hin? Khonh khc ny n chiu sng, khonh khc

ti n b m mt. Khonh khc ny n l (lc) sukka, khonh khc sau n l kh (dukka).

Khonh khc ny n hon ton tha nguyn, khonh khc ti n bt mn. Hy n lc

(sukka) vi t tc ng mt cch khc thng. Sau , vi s biu th nh nhng ca kh, cng

ng hnh vi tnh thanh nh ca tm trnh ny khin chng ta phi ng vc. Ti sao

trng thi vi t v thanh nh ny ca tm li biu l v s quy c khc nhau? N khng thng

hng v khng tht. Khng ngng chy ui s truy cu ny. Hy v y. S hi l s hy dit

tnh chiu ri v cng s l s hy dit bn tnh ct li ca qu v. Hy chuyn ch trn im

trung tm thy bit r rng l s chiu ri c cng nhng c tnh kh, v thng v

ng cng nh tt c mi hin tng khc m qu v kho st. Ch khc nhau l s chiu ri

ny vi t v thanh nh hn. giai on kho st ny, khng nn xem thng bt k hin tng

g; Khng c g trong cnh gii thc ti quy c c tin cy. Hy t s ch ca qu v tht

su trong tm v hy cho php tu tip nhn th thch. Tt c mi hin tng huyn gi u bt

ngun qua tm. S chiu ri ny l d thy nht gia chng.

N l s di tr ti hu nht. Bi v qu v yu qu v bo v n hn bt k th g khc, qu v s

kh can thip n. Trong ton b thn vt l ny, khng c g rc r ni bt hn s chiu sng

ny. N khch ng s m hoc kinh ngc ca ni tm v kt qu l cm gic mun bo v s

dnh mc ny nn qu v khng mun quy nhiu n.

35

N y. Hy ngm nhn n. Khng c g hn l bc thng tr ti thng ca v tr V minh.

Nhng qu v khng nhn thc n. Cha bao gi thy qua n, t nhin l qu v s b lng gt

qua s chiu ri m qu v s trc din giai on ny. Sau ny, khi chnh nim v tu gic

hon ton chun b ri, qu v s thy bit Chn l m khng cn thc y. y l v minh. Chn

v minh