ChươNg 1 Va Ba Po

Chương 1Tổng quan Kinh tế học

Nguyễn Việt Hưng

2

Mục tiêu của chương

Định nghĩa Kinh tế học

Một số nguyên lý nền tảng làm định hướng khi

nghiên cứu kinh tế học

Phân nhánh kinh tế học

Phương pháp phân tích kinh tế

Một số khái niệm kinh tế cơ bản

3








4


Nhu cầu xã hội luôn vượt xa so với khả năng

đáp ứng của xã hội từ số nguồn lực hiện có.

KHAN HIẾM là vấn đề mà cả người giàu và

nghèo đều phải đối mặt.

5


KINH TẾ HỌC là môn khoa học về sự lựa

chọn – nó giải thích tại sao các cá nhân,

doanh nghiệp, hoặc chính phủ lại đưa ra lựa

chọn như vậy khi họ phải đối mặt với sự

KHAN HIẾM.

6


Kinh tế học sẽ trả lời ba câu hỏi;

1. Sản xuất hàng hóa gì và số lượng bao nhiêu?

2. Sản xuất hàng hóa đó bằng cách gì (K hay L)?

3. Sản xuất hàng hóa đó cho ai (giàu/nghèo)?

7








8

Nguyên lý nền tảng

NGUYÊN LÝ NỀN TẢNG định hướng chúng

ta cách đưa ra câu hỏi và tìm lời giải cho

những vấn đề kinh tế

9


Nguyên lý 1

– Chúng ta phải đối mặt với sự đánh đổi: do khan hiếm và

phải lựa chọn nên chúng ta phải chấp nhận từ bỏ một thứ

để nhận được một thứ khác.

– Giá trị của thứ mà ta từ bỏ được gọi là chi phí cơ hội

– Ví dụ: đến trường học và ở nhà ngủ, công bằng và tăng

trưởng, thất nghiệp và lạm phát…

10


Nguyên lý 2

– Chúng ta đưa ra lựa chọn dựa trên các giá trị cận biên

Lợi ích cận biên (quy luật lợi ích cận biên giảm dần)

Chi phí cận biên (quy luật chi phí cận biên tăng dần)

– VD: Bát phở 10.000VND; chúng ta sẵn sàng trả tiền để ăn

bát 1 nhưng không chấp nhận trả tiếp để ăn bát 2 do lợi ích

của bát 2 đã giảm và thấp hơn 10.000.

11


Nguyên lý 3

– Trao đổi hàng hóa tự nguyện sẽ làm cả hai bên

mua và bán được lợi

– Thị trường là một cách tổ chức trao đổi hiệu quả

do nó đảm bảo nguồn lực được chuyển tới nơi

được định giá trị cao nhất.

12


Nguyên lý 4

– Trong một số trường hợp, thị trường gặp phải những

khuyết tật hoặc do xã hội không chỉ theo đuổi duy nhất mục

tiêu hiệu quả (mà còn có mục tiêu công bằng) nên đôi khi

chính phủ có thể tham gia nhằm cải thiện tính hiệu quả

hoặc tính công bằng.

13








14


Các nhà kinh tế nhìn nhận và phân tích nền kinh tế để lý giải

cơ chế hoạt động của nó từ hai góc độ vi mô và vĩ mô.

Kinh tế Vi mô vs. Kinh tế Vĩ mô

Microeconomics vs. Macroeconomics

15

Kinh tế Vi mô

Kinh tế Vi mô là môn học nghiên cứu hành vi của các cá nhân và các

doanh nghiệp và cách thức tương tác giữa các tác nhân này trên thị

trường

VD:

– hộ gia đình mua bao nhiêu hàng hóa, cung cấp bao nhiêu giờ lao động

– DN thuê bao nhiêu lao động và bán bao nhiêu hàng hóa

– Giá cả được hình thành như thế nào

16

Kinh tế Vĩ mô

Kinh tế Vĩ mô là môn học nghiên cứu chung toàn bộ

nền kinh tế quốc dân hoặc nền kinh tế toàn cầu.

VD:

– Nghiên cứu tăng trưởng kinh tế, thất nghiệp, lạm phát.

– Nghiên cứu cán cân thương mại, cán cân vốn, tỷ giá.

– Nghiên cứu chính sách tài khóa, tiền tệ

17

Phân nhánh Kinh tế học

Các nhà kinh tế có thể nhìn nhận và phân tích nền

kinh tế từ hai góc độ thực chứng và chuẩn tắc.

Phân tích thực chứng vs. Phân tích chuẩn tắc

Positive Statements vs. Normative Statements

18

Phân tích thực chứng

Phân tích thực chứng cho biết những gì

đang thực sự diễn ra.

– Nó có thể được chứng minh là đúng hoặc sai

– Nó có thể được kiểm chứng từ thực tế

19

Phân tích chuẩn tắc

Phân tích chuẩn tắc cho biết chúng ta nên

làm gì.

– Nó phụ thuộc vào giá trị và cảm nhận của mỗi cá

nhân.

– Nó rất khó có thể kiểm định được là đúng hay sai.

20








21


Mục tiêu của nhà kinh tế là đưa ra các nhận

định thực chứng phù hợp với thực tế và giúp

chúng ta hiểu nền kinh tế vận hành ra sao,

từ đó có thể làm định hướng cho các nhận

định chuẩn tắc của chúng ta.

22

Các bước phân tích

2. Xây dựng mô hình

3. Kiểm chứng mô hình

1. Quan sátĐo lường

23

Vai trò của giả thiết

Giả thiết là hết sức cần thiết và quan trọng.

– Thế giới quá phức tạp và không thể thâu tóm hết

các nhân tố => cần giả thiết để đơn giản hóa

– Nếu giả thiết lại làm méo mó quá nhiều thực tế thì

mô hình có thể đưa ra những nhận định sai lầm

nghiêm trọng.

24

Công cụ phân tích

Phân tích bằng lời thông thường

– Khi giá cả tăng lên thì lường hàng hóa mà người

tiêu dùng muốn mua sẽ có xu hướng giảm xuống.

– Khi thất nghiệp tăng cao thì mức sản lượng trong

nền kinh tế sẽ giảm xuống

25


Phân tích bằng toán: biểu diễn và biến đổi thông qua

các phương trình toán học để đi đến kết luận; biểu

diễn bằng đồ thị,…

– Qd = a – bP; a và b > 0

– (1 – Y/Y*) = α(u – u*): trong đó Y là sản lượng thực tế, Y* là

sản lượng tự nhiên; u là thất nghiệp thực tế và u* là thất

nghiệp tự nhiên.

26


Phân tích bằng thống kê và kinh tế lượng:

thống kê giá trị của các chỉ tiêu kinh tế, hồi

quy để định lượng quan hệ giữa các biến.

– Qd = 1000 – 50P

– (1 – Y/Y*) = 2(u – u*): quy luật Okun

27








28


Thị trường:

– Thị trường cạnh tranh: không có người bán hay người mua nào có khả năng áp đặt

giá

– Thị trường phi cạnh tranh: người bán hoặc người mua có khả năng áp đặt giá trong

một chừng mực nào đó.

Giá cả:

– Giá cả danh nghĩa: biểu diễn bằng tiền tệ

– Giá cả thực tế: phản ánh giá tương đối; cho biết chênh lệch giữa giá hàng hóa A với

mặt bằng giá chung

29


Cung hàng hóa (S):

phản ánh lượng hàng

hóa (dịch vụ) Qs mà

doanh nghiệp bán tại

mỗi mức giá P.

Qs = -20 + 3P10

15

P

10 25 Q

S

30


Cầu hàng hóa (D): phản

ánh lượng hàng hóa

(dịch vụ) Qd mà người

tiêu dùng mua tại mỗi

mức giá P.

Qd = 70 - 4P10

15

P

10 30 Q

D

31


Hệ số co giãn: phản ánh mức độ nhạy cảm của một biến A khi một biến B khác thay đổi.

Nó được tính bằng % thay đổi của biến A chia cho % thay đổi của biến B.

Ví dụ: % thay đổi của lượng cầu (cung) khi giá thay đổi 1%.

P

Q

Q

P

P%

Q%EP

Co giãn giá:

ChươNg 1 Va Ba Po

Education

Transcript of ChươNg 1 Va Ba Po