chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n...

22
Chương 4: Hệ thống AMFM Giảng viên: Trương Thu Hương Email: [email protected]

Transcript of chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n...

Page 1: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

Chương  4:  Hệ  thống  AM-­‐FM  

Giảng  viên:  Trương  Thu  Hương  Email:  [email protected]    

Page 2: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

Đầu  ra  của  chương  

•  Truyền  sóng  •  Điều  biên  –  AM  •  Điều  tần  -­‐  FM  

2

Page 3: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

Tài liệu tham khảo

•  Telecommunication Circuit Design, Patrick D. van der Puije, 2002

•  Fundamentals of communication systems, John Proakis, Prentice Hall 2005

•  Wikipedia •  Google

3

Page 4: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

Giới  thiệu  

•  Rất  nhiều  nguồn  thông  Rn  tạo  ra  Tn  hiệu  tương  tự  – Ví  dụ:  Rếng  nói,  âm  nhạc,  ảnh  và  video  

•  Tuy  xu  hướng  chung  là  truyền  dẫn  số,  truyền  dẫn  Tn  hiệu  tương  tự  vẫn  là  đáng  kể  – Ví  dụ:  phát  thanh  truyền  hình  quảng  bá.  

Page 5: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

Hệ thống AM ( Amplitude Modulation)

•  Khái niệm – Công thức, chi tiết điều chế, dạng sóng, dải tần số

•  Phân loại •  Ứng dụng:

– Truyền dữ liệu AM, phát quảng bá AM

5

Page 6: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

AM – Dải tần số •  Việc cấp phát thanh AM được chi phối bởi các điểu lệ về sóng

vô tuyến của ITU, và tại cấp quốc gia thì bởi đơn vị quản lý viễn thông của quốc gia đó.

•  Sóng dài là sóng tại 153–279 kHz; trong lịch sử các tần số cao 413 kHz được sử dụng, nhưng hiện tại, không có nhà phát thanh LW nào phát trên 279 kHz.

•  Sóng trung : 520–1,610 kHz. Ở châu Mỹ, (ITU region 2) sử dụng độ phân kênh 10 kHz; nơi khác 9 kHz.

•  Sóng ngắn: 2,300–26,100 kHz, chia thành 15 dải phát quảng bá. Phát quảng bá bằng sóng ngắn nhìn chung sử dụng độ phân kênh ( channel spacing) 5 kHz.

•  Các tần số khác

6

Page 7: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

AM – Phân loại

•  double-sideband suppressed carrier (DSB-SC) •  double side band amplitude modulation (DSB-

AM). •  double-sideband reduced carrier (DSBRC) •  single side band with compressed carrier •  single side band

Page 8: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

Điều chế •  Tín hiệu bản tin tương tự: m(t)

–  Tín hiệu thông thấp có băng thông W:  M(f)  =  0  với  |f|  >W  •  m(t)  được  truyền  đi  trên  kênh  thông  Rn  bằng  cách  ấn  vào  Tn  

hiệu  sóng  mang  c(t)        c(t)  =  Accos(2πfct  +  Φc)  Trong  đó:  

Ac:  Biên  độ  sóng  mang  fc:  Tần  số  sóng  mang  Φc:  pha  của  sóng  mang  

•  Điều  chế  chuyển  Tn  hiệu  gốc  m(t)  từ  thông  thấp  sang  thông  dải,  xung  quanh  tần  số  sóng  mang  fc  

8

Page 9: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

Điều biên truyền thống •  Dòng sóng mang : c(t)  =  Accos(2πfct)    

•  Tín hiệu bản tin: m(t) = M× cos(2πfmt)    

•  Sóng mang được điều biên: u(t)= Ac  [1+  m(t)]cos(2πfct)    

Tín hiệu điều biên có thể được biểu diễn: u(t)= Ac  [1+  M  × cos(2πfmt)]  cos(2πfct)    

Ta có:

9

u(t) = Ac cos2! fct +M ! Ac2

cos2! fc " fm( ) t + cos2! fc + fm( ) t#$ %&

Thành  phần  sóng  mang   Thành  phần  băng  cạnh  trên  (Tn  hiệu  DSB-­‐AM)  

Page 10: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

AM – Dạng sóng

•  Sóng  được  điều  biên:  tần  số  sóng  mang  vẫn  hình  sin  với  fc  trong  khi  đường  bao  thay  đổi  theo  tần  số  fm.    

10

Tần  số  đường  bao  fm  

Tín  hiệu  sóng  mang  Tần  số    fc  

Sóng  mang    được  điều  chế  

Sóng  mang    chưa  điều  chế  

M  

Page 11: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

Phổ của tín hiệu điều biên

11 fc  +  fm  fc  -­‐  fm   fc  -­‐fc  +  fm  -­‐fc  -­‐  fm   -­‐fc  

M !Ac4

M !Ac2

Sóng  mang  

Tần  số  cạnh  trên  

Tần  số  cạnh  dưới  

U f( ) = F Ac cos 2! fct( )!" #$+FMAc2cos 2! fc % fm( ) t( )

!

"&#

$'+F MAc

2cos 2! fc + fm( ) t( )

!

"&#

$'

=Ac2

! f % fc( )+! f + fc( )!" #$

+M ( Ac4

! f % fc + fm( )+! f + fc % fm( )!" #$

+M ( Ac4

! f % fc % fm( )+! f + fc + fm( )!" #$

|U(f)|  

M !Ac4

Page 12: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

Công  suất  của  Tn  hiệu  AM  •  a:  hệ  số  điều  chế    -­‐  đo  sự  thay  đổi  của  biên  độ  xung  quanh  1  

sóng  mang  chưa  điều  chế  •  Có  thể  biểu  diễn  m(t)  như  sau:  

   m(t)  =  a  .  mn(t)    Trong  đó  mn(t)  là  hàm  chuẩn  hóa  sao  cho          max|mn(t)|=1  

•  Công  thức  trên  được  thực  hiện  bằng  cách  dùng:  

•  Tín  hiệu  điều  chế  có  thể  được  biểu  diễn:  

mn t( ) =m t( )

max m t( )

u t( ) = Ac 1+ a•mn t( )!" #$cos 2! fct( )

Page 13: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

Quá  điều  biên  (a>1)  

m(t)  

S AM(t)  

S AM(t)  

Page 14: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

Công  suất  Tn  hiệu  •  Công  suất  Tn  hiệu  bản  Rn  

Pm = limT!"

1T

1+ amnt( )!" #$

%T /2

T /2

&2

dt

= limT'(

1T

1+ a2mn2 t( )!" #$

%T /2

T /2

& dt

=1+ a2Pmn

Pu =Ac2

2+Ac2

2a2Pmn

mn(t)  không  chứa  thành  phần  1  chiều  

n  Công  suất  Tn  hiệu  điều  chế  

Công  suất  sóng  mang   Công  suất  bản  Rn  

Page 15: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

Phổ  Tn  hiệu  điều  biên    

Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để điểu chế dạng một tần số bị thay thế bằng một dải tần số âm thanh

15

Page 16: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

FM

•  Khái niệm – Công thức, chi tiết về điều chế, dạng sóng, dải tần

số •  Phân loại •  Sơ đồ khối •  Ứng dụng:

– Truyền tin FM, phát quảng bá FM

16

Page 17: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

FM  –  Dải  tần  •  Có thể truyền FM trên bất cứ tần số nào •  Dải sóng FM thường được hiểu là dải sóng phát thanh

quảng bá FM II •  Dải phát quảng bá trên thế giới

– Quanh thế giới, dải quảng bá từ 87.5 tới 108.0 MHz. – Ở Mỹ: 87.9 to 107.9 MHz. – Nhật là trường hợp ngoại lệ duy nhất, dải 76 tới 90

MHz – Tại Liên Xô cũ, và tại một số quốc gia khối phía đông

có sử dụng một dải phụ là từ 65.9 tới 74 MHz.

17

Page 18: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

Ứng  dụng  •  Thườn được dùng tại các tần số vô tuyến VHF cho dịch vụ

phát thanh quảng bá âm nhạc và tiếng nói có chất lượng cao HIFI Analog TV sound is broadcast using FM.

•  Dạng băng hẹp được dùng cho liên lạc thoại trên các sóng phát thanh thương mại và nghiệp dư (radio settings

•  Tại vô tuyến hai chiều, FM băng hẹp (N-FM) được dùng để lưu giữ băng thông.

•  FM cũng được dùng tại các tần số trung gian bởi các hệ thống VCR tương tự, bao hồm VHS

•  FM cũng được dùng tại tần số âm thanh để tổng hợp âm tiếng động/âm thanh. Kỹ thuật này gọi là tổng hợp FM là đặc tính chuẩn cho một vài card âm thanh của một số thế hệ máy tính cá nhân

18

Page 19: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

FM - Điều tần •  FM: dạng điều chế biểu diễn thông tin như biến thiên về

tần số tức thời của sóng mang •  Giả sử tín hiệu cần truyền là:

biên độ bị giới hạn

•  Sóng mang hình sin: trong đó: fc là tần số cơ bản của sóng mang tính bằng hertz Ac là biên độ bất kì.

19

c t( ) = Ac cos 2! fct( )

m t( ) = acos 2! fmt( )m t( ) !1

Page 20: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

FM - Điều tần •  Sóng mang được điều chế bởi tín hiệu như sau:

•  Tần số tức thời của tín hiệu điều tần:

•  Độ lệch tần số tức thời tỉ lệ thuận với tín hiệu bản tin

•  Trong đó: kf_là hằng số độ lệch tần số 20

u t( ) = Ac cos 2! fct +! t( )( )

fi t( ) = fc +12!

ddt! t( )

!f = fi t( )! fc =12!

ddt! t( ) = k fm t( )

Page 21: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

FM - Điều tần •  Suy ra:

•  Tín hiệu điều tần biểu diễn như sau:

21

u t( ) = Ac cos 2! fi t( )dt0

t

!"

#$

%

&'= Ac cos 2! fc + k fm t( )() *+dt

0

t

!"

#$

%

&'

! t( ) = 2!k f m t( )dt"#

t

$

!fmax = k f max m t( )

Page 22: chapter 4 - AM and FMdulieu.tailieuhoctap.vn/books/khoa-hoc-ky-thuat/vien...Phổ’n ’hiệu’điều’biên’’ Phổ tần số của sóng AM khi tín hiệu dùng để

FM – dạng sóng

Sóng được điều tần: tần số sóng mang thay đổi khi tín hiệu thay đổi.

22