CHỈ SỐ NĂNG LỰC CẠNH

TRANH CẤP TỈNH TRONG

TẦM NHÌN TOÀN CẦU PGS.TS. Nguyễn Thƣờng Lạng

Trƣờng Đại học Kinh tế quốc dân

SĐT: 0983478486

Email: langnguyen3300@gmail.com

Bài trình bày tại Hội thảo tỉnh Bắc Ninh do Viện Nghiên

cứu- Phát triển kinh tế- xã hội tỉnh Bắc Ninh và VIỆN

FRIEDRICH NAUMANN (Đức) tổ chức ngày

25/10/2018- DDCI- Công cụ và động lực thúc đẩy cải

thiện môi trƣờng kinh doanh

XUẤT PHÁT

• Chỉ số cạnh tranh (đánh giá năng lực cạnh tranh) là một hệ thống nhận thức theo các khía cạnh về cạnh tranh

• Là công cụ phân tích, đánh giá, bình luận, bình chọn, phân hạng cạnh tranh

• Công cụ quản lý điều hành của doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, địa phương, quốc gia, khu vực và toàn cầu

• Phù hợp với bối cảnh phát triển của nền kinh tế thị trường toàn cầu hiện nay

XUẤT PHÁT

• Tư duy hay tầm nhìn toàn cầu và hành

động địa phương

• Think globally and act locally (P. Koller)

• Nhìn cho rộng và suy cho kỹ (Hồ Chí

Minh)

NỘI DUNG TRÌNH BÀY

• Đối chiếu chỉ số cạnh tranh toàn cầu được Diễn

đàn kinh tế thế giới công bố hàng năm và chỉ số

năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của Việt Nam do

Dự án chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của

VCCI công bố

• Chỉ ra những điểm thống nhất và khác biệt

• Đúc rút bài học về phương pháp luận và

phương pháp đánh giá độ tin cậy, khai thác chỉ

số trong điều hành

NHỮNG ĐIỂM TƢƠNG TỰ - GCI/PCI

• Cùng dựa trên học thuyết về năng lực cạnh tranh

quốc gia của M.Porter (1986)

• The competitiveness of the nations tương tự như

tên của Tác phẩm Sự giàu có của các quốc gia

(The Wealth of the nations) của A. Smith 1776)

• Từ A. Smith (1776) đến M. Porter (1986) thể hiện

sự vận động liên tục của tư duy nhân loại để

hướng tới sự hoàn thiện

• A. Smith là một trong 3 nhà kinh tế nổi tiếng của

nhân loại (C. Mác, A. Smith và J. M. Keyens)

SỰ VẬN ĐỘNG CỦA TƢ DUY VÀ

NHẬN THỨC VỀ CẠNH TRANH

A. SMITH (1776)

THE WEALTH OF NATIONS

M. PORTER (1986)

THE COMPETITIVENESS OF NATIONS

Thị trƣờng tự do, bàn tay vô hình

210 năm

MÔ HÌNH LỢI THẾ CẠNH TRANH

CHIẾN LƢỢC CẠNH TRANH: TỪ ĐẠI

DƢƠNG ĐỎ SANG ĐẠI DƢƠNG XANH

Competition for Future (Prahalaph): Apple, China…

CHIẾN LƢỢC ĐẠI DƢƠNG

XANH

NHẬN DẠNG

• Cạnh tranh là một thuộc tính của nền kinh tế toàn cầu

• Cạnh tranh và việc ủng hộ cạnh tranh

• Cạnh tranh và việc tạo môi trường cạnh tranh: địa phương, quốc gia, doanh nghiệp, ngành, sản phẩm, dịch vụ

• Cạnh tranh là một quá trình đổi mới, sáng tạo liên tục và lực lượng cạnh tranh ngày nay là nguồn nhân lực chất lượng cao, hạ tầng hiện đại và công nghệ hàng đầu….

• Nhà nước các cấp đóng vai trò tạo môi trường, khuôn khổ, không gian và hệ sinh thái để cạnh tranh hiệu quả.

CÁC CHỈ SỐ CẠNH TRANH

QUỐC GIA VÀ ĐỊA PHƢƠNG

• Chỉ số cạnh tranh quốc gia và địa phương đều dựa trên các trụ cột

• Chỉ số cạnh tranh quốc gia (Global Competitiveness Index-

GCI)do Diễn đàn kinh tế thế giới tiến hành hàng năm và công bố

vào trung tuần tháng 10 cho giai đoan nửa năm trước và nửa năm

sau. Chẳng hạn, ngày 18/10/2018, WEF công bố chỉ số 2018-2019

• Chỉ số cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) do Phòng thương mại và công

nghiệp Việt Nam tiến hành hàng năm, công bố vào đầu năm sau

của chỉ số năm trước. Chẳng hạn, cuối tháng 3/2018, VCCI và Dự

án năng lực cạnh tranh cấp tỉnh do Hoa Kỳ hỗ trợ công bố PCI

năm 2017

• Có sự khác nhau về thời gian công bố.

• Điểm tối đa của PCIlà 10 còn của GCI là 7

• Liệu có sự khác nhau về mức độ nhận thức hay độ tin cậy?

GIAI ĐOẠN 2007-2017

• PCI trung bình cả nước có xu hướng tăng cao

do hệ số góc cao 0,0371 > 0,0151 của GCI

• Chỉ có một năm là trùng nhau (2014) các năm

còn lại luôn có sự sai lệch

• Độ biến động của chỉ số do Việt Nam đánh giá

rất lớn so với WEF.

• Chỉ số tỷ lệ GCI/PCI có chiều hướng đi xuống

thể hiện hệ số góc âm – 0,0059

PHƢƠNG PHÁP • Điểm trung bình của tất cả các địa phương phản

ánh tổng hợp năng lực cạnh tranh của Việt Nam

• Đối chiếu giữa đánh giá của Việt Nam so với

đánh giá của thế giới GCI và PCI. Xác định điểm

trùng nhau, trồi lên, trụt xuống một cách trực

quan

• Tìm ra những điểm tương tự và khác nhau để

nhận thức đúng hơn và đầy đủ hơn thực trạng

• Rút ra kết luận về nhận thức để cải thiện cả PCI

và DDCI hoặc các chỉ số khác

CHỈ SỐ NĂNG LỰC CẠNH TRANH

TOÀN CẦU VÀ CẤP TỈNH VIỆT

NAM 2007-2017

* Nguồn: Nguyễn Thường Lạng (NEU) tổng hợp từ Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF)và Phòng

Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) 2007-2017

CHỈ SỐ CẠNH TRANH TOÀN CẦU (GCI)

VIỆT NAM (WEF) VÀ CẤP TỈNH (PCI) (QUY VỀ 1)

NGUYÊN NHÂN VÀ KỊCH BẢN

• 1. PCI tăng điểm cao hơn so với GCI

• 2. GCI giảm điểm nhiều hơn so với PCI

• 3. PCI tăng còn GCI giảm

• Thực tế cho thấy PCI cả nước năm 2017 đạt cao nhất 62,39857 so với 58,89 điểm năm 2016

• Việc đánh giá thông qua cảm nhận với quy luật số lớn cho thấy xu hướng diễn biến nhất định hơn là sự chính xác tối đa như mong đợi

BÀI HỌC ĐỐI VỚI DDCI • Cần chọn thời điểm công bố phù hợp để chuẩn bị cho sự

điều chỉnh chính sách và điều hành trong giai đoạn tiếp theo kỳ tài khóa hoặc theo thông lên quốc tế là tháng 10 hàng năm, hoặc giữa công bố GCI và PCI.

• Xác định thang đo phù hợp và nên kiểm nghiệm thực tế các địa phương

• Nên đối chiếu giữa kết quả của DDCI với PCI hoặc các chỉ số khác để xác định mức độ tin cậy và phù hợp

• Tham khảo ý kiến phản hồi từ việc sử dụng DDCI để điều chỉnh phù hợp.

• Chất lượng nhân lực và đội ngũ chuyên gia đóng vai trò quan trọng để bảo đảm độ tin cậy của kết quả

• Công cụ xử lý dữ liệu và lưu trữ dữ liệu, phương thức công bố đóng vai trò đặc biệt quan trọng.

ĐẶC ĐIỂM NHẤN MẠNH

• Thời đại cách mạng công nghiệp 4.0: không chỉ “cá to nuốt cá

nhỏ” mà “cá nhanh nuốt cá chậm” và đang tiến đến hệ sinh thái

bình đẳng, minh bạch tiêu diệt kẻ độc hành. Các doanh nghiệp sẽ

hoạt động trong “bồn cá trong vắt”.

• Đổi mói sáng tạo dựa trên cạnh tranh và công nghệ tạo ra sự phát

triển đột phá. Cạnh tranh bình đẳng là điều kiện cần, đổi mới

sáng tạo, hiệu quả cao, chất lượng tốt, bền vững là điều kiện đủ.

• DDCI với Chƣơng trình quốc gia (OCOP- One

community one product), Chƣơng trình xây

dựng nông thôn mới, Chiến lƣợc phát triển

kinh tế- xã hội địa phƣơng….phá vỡ “phép

vua thua lệ làng”.

• Cần có công cụ hiệu quả để công việc đạt mục tiêu kỳ vọng

TÀI LIỆU THAM KHẢO

• Diễn đàn kinh tế thế giới (www.wef.org)

• Dự án Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh

(www.pci.org)

• https://www.youtube.com/watch?v=8ExRnpy4

rPE

TRÂN TRỌNG CẢM ƠN SỰ

THEO DÕI CỦA QUÝ VỊ!