Medyczna Marihuana

(Cannabis L.)

Prawny standard

równości metod terapeutycznych

dla pacjenta i lekarza

Oława 28.02.2015

Im gorsze społeczeństwo, tym więcej prawa.

W piekle będzie już tylko prawo.

Grant Gilmore1

1 G.Gilmore, The Ages of American Law, News Haven 1977, s 110-111; cyt. za W.

Chańska, Trudne związki prawa i bioetyki [w] W.Chańska, J.Hartman (red.),

Bioetyka w zawodzie lekarza, wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2010.

Wiedza medyczna

Podstawowym prawem pacjenta jest prawo uzyskania

świadczeń zgodnych z aktualną wiedzą medyczną.

Przy wyborze metody leczenia lub diagnostyki

lekarz (podmiot leczniczy) powinien kierować

się w pierwszej kolejności dobrem pacjenta

i wskazaniami wiedzy medycznej, a nie

przepisami określającymi te metody.

Przepisy mają znaczenie wtórne.

Często nie istnieje jedna wiedza dotycząca

określonego przypadku chorobowego, nie ma stałych

i niezmiennych reguł postępowania medycznego.

W środowisku medycznym istnieją często odmienne

stanowiska dotyczące sposobu postępowania w takich

samych przypadkach, a nawet kardynalnych zasad.

Przyjmuje się zasadę równości pomiędzy różnymi

poglądami występującymi w naukach medycznych

reprezentowanymi przez miarodajne towarzystwa

naukowe oraz standard równości metod

terapeutycznych.

Sposób udokumentowania decyzji

w dokumentacji medycznej - s. 7

Jeśli istnieją uznane, oparte na dowodach

z praktyki klinicznej (ang. evidence based)

publikacje naukowe dowodzące skuteczności

określonej metody zgodnej ze standardami

wiedzy medycznej, zasadne jest pozostawienie

pacjentowi wyboru, po dokładnym omówieniu

z lekarzem dostępnych alternatywnych metod

i ich konsekwencji.

To chory decyduje,

czy i jak będzie leczony.

Wielokrotnie wskazywał na to Sąd Najwyższy:

W wyroku z 2003 r. (III CK 34/02): "Nawet kryteria

celowości medycznej nie przesądzają o wyborze

metody diagnostyki lub leczenia. O wyborze tym

przesądzają przekonania pacjenta, jego indywidualna

wrażliwość (…) inne cechy osobnicze, którym daje

wyraz, wypowiadając swoje zdanie.”

W wyroku z dnia 23 listopada 2007 r. (IV CSK

240/07,) SN stwierdził, że „(...) w procesie leczenia

wola pacjenta wyznacza zakres i warunki ingerencji

medycznej, zgoda pacjenta na leczenie staje się

zatem zasadniczym elementem umocowującym

aksjologicznie i prawnie działania lekarzy.”

Alternatywne metody lecznicze

(szanse i ryzyka leczenia medyczną marihuaną)

Jeśli chodzi o Sativex

– ryzyko (objawy

niepożądane, prze-

ciwwskazania), opi-

sane jest w karcie

Charakterystyki

Produktu

Leczniczego

dostępnej na stronie

Prezesa Urzędu Reje-

stracji Produktów

Leczniczych.

http://www.urpl.gov.pl/

Sativex zawiera te

same substancje

czynne (THC i CBD)

w postaci aerozolu co

marihuana w postaci

surowca roślinnego,

jest jednak uboższy

o szereg naturalnych

fitokanabinoidów

i terpenoidów, które

wraz z THC i CBD

tworzą całe lecznicze

spektrum.

Pacjenci zwykle preferują postać roślinną.

Ryzyko dla lekarza

Zawierając umowę z pacjentem, lekarz

zobowiązuje się, że będzie dążył do wyleczenia

lub złagodzenia skutków choroby, działając

zgodnie z aktualną wiedzą medyczną

i dochowując należytej staranności.

Lekarz powinien efektywnie wspomóc pacjenta

w dokonaniu wyboru, ale nie odpowiada za

rezultat leczenia, jeśli podjęte działania były

dokonane z należytą starannością i rzetelnością

oraz zgodnie z aktualną wiedzą medyczną.

Ryzyko konsekwencji decyzji

bierze na siebie pacjent.

Pacjent powinien wiedzieć, że według współczesnej

wiedzy medycznej – Medyczna Marihuana:

>>nie jest produktem o dostatecznie udowodnionych

(ang. evidence based) właściwościach leczniczych,

>>powinna być traktowana jako środek alternatywny

dla medycyny, pozostały do przepisania pacjentowi

gdy zawodzi leczenie konwencjonalne, lub gdy jest

ono zbyt obciążające, przy tych samych efektach

terapeutycznych w przypadkach chorób uznanych za

nieuleczalne (np. stwardnienie rozsiane, AIDS),

>> nadużywana lub używana w niewłaściwy sposób

może pogorszyć stan i kondycję pacjenta,

>> pacjent rezygnując z konwencjonalnego leczenia,

ponosi ryzyko postępu choroby, którą można byłoby

wyleczyć stosując konwencjonalne metody

(ang. therapeutic misconception).

Obowiązek informacyjny

Prawo pacjenta do informacji

Lekarz ma obowiązek informować pacjenta,

że zgodnie z wiedzą medyczną istnieją metody mniej

obciążające, które nie powodują tak ciężkich skutków

ubocznych, i gdzie pacjent może poszukiwać

informacji na temat podmiotów leczniczych

oferujących takie świadczenia.

Ostatecznie to pacjent decyduje, którą metodę wybie-

rze, a lekarz ma obowiązek poinformować

o tych alternatywnych możliwościach,

nawet gdy są one dla lekarza niedostępne.

Na żądanie pacjenta lekarz powinien udzielić infor-

macji poza własną oceną – „Zakres obowiązku

informacji nie zależy od tego co lekarz sądzi ile

pacjent powinien wiedzieć, lecz od tego co rozsądna

osoba będąca w sytuacji pacjenta obiektywnie

potrzebuje usłyszeć od lekarza aby podjąć

poinformowaną i inteligentną decyzję (SA Poznań

z 2005 29 września 2005, I ACa 236/05).

Obowiązek udzielenia informacji nie może zostać

ograniczony użytkiem jaki pacjent mógłby zrobić z tej

informacji. Ograniczenie nie może mieć miejsca

z przyczyn światopoglądowych, np. dlatego, że lekarz

jest PRZECIWNIKIEM określonej szkoły, metody itp.

W razie pozostawania

w konflikcie moralnym

lub konflikcie interesów:

lekarz po podzieleniu się z pacjentem posiadanymi

informacjami zgodnie z najlepszą wiedzą może

odstąpić od dalszego leczenia w myśl art. 29 ustawy,

z tym że ma obowiązek UZASADNIĆ i odnotować

fakt w dokumentacji medycznej, oraz wskazać

realne możliwości uzyskania pomocy u innego

lekarza lub w podmiocie leczniczym (orzeczenie SN

z dnia 12 czerwca 2008 SN III CSK 16/08).

Ponadto każdy świadczeniodawca ponosi

odpowiedzialność za ordynowanie leków

leczonym przez niego świadczeniobiorcom, zgodnie

z obowiązującymi przepisami oraz aktualnym stanem

wiedzy medycznej.

Pomoc w wyborze

Pacjent ma prawo do samodzielnego decydowania

o sprawach osobistych o najistotniejszym znaczeniu,

ale obowiązkiem lekarza jest dostarczenie mu

rzetelnych obiektywnych i zrozumiałych informacji

pozwalających na podjęcie takiej decyzji.

Lekarz winien uczynić to z własnej inicjatywy.

Nie może preferować określonego rozwiązanie

prawnego, jeśli zgodnie z wiedzą medyczną istnieją

alternatywne możliwości.

Jeśli pacjenci preferują naturalne przetwory roślinne,

a wskazania wiedzy sugerują równoważność – lekarz

nie powinien preferować leku gotowego.

Forma

Dostępność informacji – lekarz ma obowiązek

dostosowania formy i treści przekazu do stanu

pacjenta i jego cech indywidualnych. Informacja na

temat postępowania leczniczego powinna być

udzielona w sposób zrozumiały dla pacjenta,

możliwie wolna od fachowej terminologii medycznej,

z uwzględnieniem możliwości intelektualnych,

wiedzy i stanu pacjenta (np. mieć na uwadze

utrudnienia przyjmowania wiadomości

spowodowane stresem, chorobą, przekonaniami,

niewiedzą).

Rozmawiając z pacjentami i ich opiekunami, zawsze

należy mieć na uwadze, że to oni odpowiadają za

siebie, a zgoda na diagnostykę i leczenie jest

realizacją ich prawa do samostanowienia i wolności.

Pacjent może pozostać nieprzekonany do

proponowanej przez lekarza bardziej efektywnej

metody i wolę pacjenta należy uszanować.

Prawo konsultacji i konsylium/odwołania się

W interesie pacjenta należy zwrócić mu uwagę, że ma

prawo żądać, m.in. aby udzielający świadczeń

zdrowotnych lekarz zasięgnął opinii innego lekarza

lub zwołał konsylium lekarskie. W interesie pacjenta

jest wskazanie innego lekarza/podmiotu, w którym

pacjent sam może odnaleźć informacje, świadczenia.

Następstwa

Czy lekarz ma obowiązek powiedzieć pacjentowi

o wszelkich możliwych następstwach?

Nie.

Możliwe następstwa mają być typowe i dające się przewidzieć, a nie wszelkie.

Nie można wręczyć pacjentowi 30 stron

z wypisaniem wszelkich możliwych powikłań i działań niepożądanych.

Objawy/działania typowe dla marihuany: >> możliwość przyzwyczajenia, doświadczenia subtelnych objawów odstawienia;

>> zawroty głowy, niepokój, możliwe napady lęku albo pobudzenie, splątanie;

>> brak wystarczających dowodów na lecznicze działanie w wielu potencjalnych zastosowaniach;

>> wyłącznie Sativex przeszedł badania kliniczne;

>> ograniczona zdolność prowadzenia pojazdów,

>> wymagana jest szczególna ostrożność ustalania dawki początkowej (możliwe zmiany częstości tętna i ciśnienia krwi na początku dawkowania);

>> Objawy ustępują po ustaleniu/obniżeniu dawki.

Źródło: CHPL/ulotka Sativex

Sposób udokumentowania decyzji w dokumentacji medycznej – s. 7

Obawy lekarzy

>> Brak podmiotu odpowiedzialnego/wytwórcy

i dokumentacji gotowego produktu leczniczego;

Charakterystyka produktu/ulotka – to informacje,

które dla lekarza są częścią wiedzy medycznej,

ale i wskazówką praktycznego jej wykorzystania.

CHPL jest oparta na wynikach badań klinicznych,

jest oparta na dowodach naukowych, na przykładzie

prób klinicznych zgodnych ze standardem

naukowym.

>>Wiedza na temat marihuany (substancji czynnych)

jest fragmentaryczna i rozproszona. Brak jest

usystematyzowanych i sprawdzonych informacji na

temat dawkowania, postaci, przeciwwskazań.

>>Brak pewności co do aktywności psychicznej

u danego pacjenta i skutkach odurzenia krótko-

i długotrwałych (historia zaburzeń psychicznych,

przebytych wcześniej chorób).

Lekarz oczekuje, że wytwórca leku będzie

odpowiadał za jego ujawniony skład

i działanie w określonych wskazaniach.

Błąd medyczny

>> nieumyślne działanie, zaniedbanie lub

zaniechanie (lekkomyślność lub niedbalstwo),

>> niezgodne z powszechnie uznanym

stanem wiedzy medycznej,

>> ujemny skutek postępowania (szkoda i krzywda),

>>związek przyczynowy między postępowaniem

a skutkiem (przyczynowy, a nie tylko związek

czasowy).

Błąd = ryzyko lekarza

Niepowodzenie = ryzyko pacjenta

Błąd – nieprawidłowe postępowanie,

którego skutków można było uniknąć

przy zachowaniu z w y k ł e j staranności,

bez konieczności podejmowania

działań nadzwyczajnych.

Niepowodzenie dotyczy postępów choroby

w prawidłowo prowadzonym leczeniu.

SN w orzeczeniu z 1 kwietnia 1955 r. (IV CR 39/54,)

stwierdził, iż "błędem w sztuce lekarskiej jest

czynność (zaniechanie) lekarza w zakresie diagnozy

i terapii, niezgodna z nauką medycyny

w zakresie dla lekarza dostępnym".

Dowody dla lekarza

Środki bezpieczeństwa, które powinien

powziąć lekarz we własnym interesie –

obowiązek dowiedzenia dochowania należytej

staranności obciąża lekarza jako profesjonalistę.

Lekarz musi udokumentować swoją pewność

co do zastosowanej metody i zgody pacjenta oraz

udzielenia mu informacji.

Szczegółowa dokumentacja medyczna

Obowiązek udzielenia informacji zgodnej

z aktualnym stanem wiedzy i wolą pacjenta

lub stworzenia pacjentowi możliwości

uzyskania takiego świadczenia.

Decydując się na zastosowaniem medycznej

marihuany lekarz powinien udokumentować

udzielenie informacji i przebieg leczenia:

>> dostępne metody konwencjonalne,

>> wskazane dodatkowe badania,

>> jeśli wykonywano zabiegi operacyjne –

dodatkowo protokół operacyjny,

>> metody alternatywne oraz źródła wskazujące na

ich zgodność z wiedzą medyczną,

>> w przypadku pacjenta używającego

marihuany – historia używania;

>> wskazana konsultacja z lekarzem

psychiatrą

- czy używanie jest medyczne

czy niemedyczne?

- czy nie ma wyraźnych

przeciwwskazań np. występowania w

wywiadzie u pacjenta lub najbliższej

rodziny schizofrenii, innych psychoz,

ciężkich zaburzeń osobowości?

>> uzyskanie zgody, najlepiej na piśmie, dla

wszystkich ważniejszych czynności, chociażby

poprzez uczynienie adnotacji potwierdzonej

podpisem pacjenta.

Przykładowa treść zgody:

Wyrażam dobrowolną i świadomą zgodę na

przyjmowanie konopi medycznych.

Wyrażając świadomą zgodę, podejmuję ryzyko

wystąpienia objawów niepożądanych, mam

świadomość możliwości postępu choroby z powodu

rezygnacji z konwencjonalnej terapii.

>> przestrzeganie wymogów prawnych

dokumentacji (szczególnie recepty, leki

recepturowe, odurzające).

>> dawka leku – w przypadku marihuany

uzgodnienia/wskazania co do ustalenia optymalnej

dawki przez pacjenta,

>> Okres ustalania dawki – planowany termin wizyty

kontrolnej;

>> Zapisy w dokumentacji medycznej (historii

choroby) powinny być szczegółowe, odpowiednio

zredagowane;

>> Historia choroby powinna być zapisana

precyzyjnie, czytelnym pismem;

>> wręczone pacjentowi pisemne informacje,

dokumenty uzgodnione procedury etc.

>> wyjaśnienie skutków zaniechania leczenia

za pomocą nieaprobowanego przez pacjenta sposobu.

>> ocenę ryzyka – zawsze wskazane jest pisemne

udokumentowanie przesłanek podania leku z

zastrzeżeniem, że ryzyko bierze na siebie sam

pacjent.

Zarówno żądanie pacjenta, jak i odmowa zostaje

odnotowana w dokumentacji medycznej.

Zalecamy dołączyć również:

+ wydruki z baz informacji medycznych,

+ przedruki z czasopism naukowych,

+ wyniki konsultacji z innymi lekarzami,

- na udokumentowanie oparcia decyzji na

przesłankach aktualnej wiedzy medycznej.

Na granicy eksperymentu…

Wobec wspomnianej zasady równości metod

trudno uchwytna może być granica między

aktualną praktyką a eksperymentowaniem.

Zawsze warto rozważyć skierowanie wniosku do Komisji Bioetycznej przy OIL o zgodę na eksperyment leczniczy. Gdy celem eksperymentu jest korzyść dla pacjenta – poprzez zastosowanie nowej częściowo wypróbowanej metody, zasadnej w świetle wiedzy medycznej – zgoda taka jest formalnością. Art. 27. § 1. Nie popełnia przestępstwa, kto działa

w celu przeprowadzenia eksperymentu poznawczego,

medycznego, technicznego lub ekonomicznego, jeżeli

spodziewana korzyść ma istotne znaczenie

poznawcze, medyczne lub gospodarcze, a

oczekiwanie jej osiągnięcia, celowość oraz sposób

przeprowadzenia eksperymentu są zasadne w świetle

aktualnego stanu wiedzy. (…) Zasady i warunki

dopuszczalności eksperymentu medycznego określa

ustawa.

Działanie w oparciu o uchwałę komisji

bioetycznej daje lekarzowi najsilniejszą

ochronę przed zarzutami o działanie

wbrew aktualnej wiedzy medycznej.

Lekarz w procesie karnym

Nielegalność marihuany

Przestępstwami

są działania „wbrew ustawie”

– z punktu widzenia lekarza/pacjenta

problem jest rozwiązany przez względną

dostępność produktów Bedrocan.

Marihuana na receptę

(lub import docelowy)

jest zgodna z ustawą

i nie ma podstaw do zarzutu

udzielenia/posiadania/użycia

„wbrew ustawie”.

Posiadanie, użycie, podanie produktu nabytego

w aptece (lub w innej procedurze określonej prawem

farmaceutycznym) jest zawsze uprawnione.

Odpowiedzialność za skutki

w razie błędu medycznego

-Kodeks karny -

160 § 3 k.k. - narażenie na bezpośrednie

niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego

uszczerbku na zdrowiu,

156 k.k. za spowodowanie ciężkiego uszczerbku

na zdrowiu,

157 k.k. za naruszenie czynności narządu lub

rozstrój zdrowia,

155 k.k. za nieumyślne spowodowanie śmierci.

Zachowanie lekarza jest bezprawne jeśli świadczenie

lecznicze jest wykonywane niezgodnie ze sztuką

lekarską i najwyższą starannością wymaganą od

profesjonalisty.

W wyroku SN z 1 grudnia 1998 r. (III CKN 741/98)

stwierdzono, iż wyklucza się (...) stosowanie

metod i środków starych, nie rokujących (czy

gorzej rokujących) skuteczności - jeżeli są one

powszechnie zastępowane innymi metodami

leczenia".

Art. 6 KEL stanowi: "Lekarz ma swobodę wyboru w

zakresie metod postępowania, które uzna za

najskuteczniejsze. Powinien jednak ograniczyć

czynności medyczne do rzeczywiście potrzebnych

choremu zgodnie z aktualnym stanem wiedzy".

Nie można, z powołaniem się na wolność wyboru

kierunku leczenia, stosować metod czy leków, które

przez naukę zostały już powszechnie zarzucone lub

zaniechać zabiegów, które nauka uznaje za absolutnie

konieczne

Zasadniczą obronę lekarza stanowi fakt, iż nie ma

leków „bezpiecznych” – każde użycie leku wiąże

się z ryzykiem działań ubocznych, komplikacji.

Marihuanę cechuje niskie ryzyko

wyrządzenia co najwyżej niewielkiej szkody:

>>może wchodzić w interakcje z lekami obniżającymi

ciśnienie krwi - standardem jest dążenie do

zmniejszania dawek leków obniżających ciśnienie;

>> z uwagi na różne działanie różnych postaci

/odmian rośliny, drogi podania, przyswajalność,

biodostępność – może wywołać przykre doznania

przy przedawkowaniu, które jednak trwale ustępują

po pewnym czasie.

W działaniu marihuany nie stwierdzono:

>> toksycznego wpływu na struktury odpowiedzialne

za funkcje życiowe, zgonu (pień mózgu nie posiada

receptorów kanabinoidowych);

>> nieodwracalnych zmian w ośrodkowym układzie

nerwowym, zatrucia ogólnoustrojowego.

Wyłączenie odpowiedzialności karnej

Art. 26. § 1. Nie popełnia przestępstwa,

kto działa w celu uchylenia bezpośredniego

niebezpieczeństwa grożącego jakiemukolwiek dobru

chronionemu prawem, jeżeli niebezpieczeństwa nie

można inaczej uniknąć, a dobro poświęcone

przedstawia wartość niższą od dobra ratowanego.

§ 2. Nie popełnia przestępstwa także ten, kto,

ratując dobro chronione prawem w warunkach

określonych w § 1, poświęca dobro, które nie

przedstawia wartości oczywiście wyższej od dobra

ratowanego.

Interes państwa nie może stać ponad

zdrowiem i życiem jednostki

(Trybunał Konstytucyjny SK 2/98).

Np. walka z bólem jest etycznym

obowiązkiem lekarza (art. 29 KEL)

Standardy międzynarodowe i europejskie zapewniają

pacjentowi prawo domagania się skutecznego

leczenia przeciwbólowego, a lekarzy zobowiązują do

dostarczania leków w dawkach skutecznie

zwalczających ból, bez obawy, że mogą przyspieszyć

śmierć pacjenta.

Zeznania lekarza w postępowaniu karnym

– postępowanie z informacją medyczną

Lekarz może odmówić zeznań co do okoliczności

objętych tajemnicą lekarską (związanych

z udzielanymi świadczeniami), chyba że:

- sąd lub prokurator go zwolni z obowiązku

dochowania tajemnicy,

- jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwo-

ści a okoliczność nie może być ustalona na podstawie

innego dowodu;

Lekarz ma wówczas obowiązek udzielenia wyjaśnień

ale tylko w zakresie w jakim w jego ocenie jest

to niezbędne do wyjaśnienia sprawy.

O przesłuchaniu decyduje sąd w formie

postanowienia, na które służy zażalenie.

Przesłuchanie odbywa się z wyłączeniem jawności.

Zakaz dowodowy

Oświadczenia pacjenta złożone wobec lekarza

udzielającego pomocy medycznej

nie mogą stanowić dowodu.

Zakaz dowodowy dotyczy:

>> wszelkich oświadczeń składanych wobec lekarza,

niezależnie od ich treści i znaczenia;

>> zarówno przed formalnym oskarżeniem

jak i po przedstawieniu zarzutów,

>> zakazanie jest przesłuchiwanie lekarza co do

okoliczności, o których dowiedział się udzielając

pomocy,

>> zakazane jest traktowanie takich informacji jako

dowodów w postępowaniu.

Art. 27 KEL gwarantuje lekarzowi swobodę w ocenie

tego co powinien ujawnić organom państwa –

przyjmuje się, że wątpliwości rozstrzyga się

na rzecz tajemnicy lekarskiej.

Oświadczenie na temat używania marihuany przez

pacjenta/opiekuna nie powoduje obowiązku

doniesienia o przestępstwie.

Kodeksowy społeczny obowiązek powiadomienia

o przestępstwie nie stosuje się do lekarza. Prawny

obowiązek dochowania tajemnicy wyprzedza

i jest silniejszy od społecznego obowiązku

doniesienia o przestępstwie. Dotyczy to również

lekarzy zatrudnionych w publicznych podmiotach

leczniczych.

Ustawa o zawodzie lekarza jako szczególna

w stosunku do przepisów kodeksu karnego uzyskała

pierwszeństwo, uchylając obowiązek lekarza

dotyczący doniesienia o przestępstwie, o którym

dowiedział się w związku z udzieleniem pomocy

lekarskiej, za wyjątkiem ciężkich przestępstw

zabójstwa, ludobójstwa, przygotowania zamachu

terrorystycznego.

*

W procesie cywilnym lekarz ma bezwzględny

obowiązek zachować w tajemnicy okoliczności objęte

tajemnicą lekarską. Ujawnienie informacji bez zgody

pacjenta może skutkować odpowiedzialnością

cywilną za naruszenie dóbr osobistych pacjenta.

*

Materiał ma charakter poglądowy.

Opracowane na użytek Seminarium.

Przed podjęciem decyzji zalecana konsultacja

ze specjalistami w dziedzinie prawa medycznego.

*

Opracowane na podstawie:

R. Kubiak, Prawo medyczne, Wyd. C.H.Beck,

Warszawa 2014.

D. Kurkowska, Ustawa prawach pacjenta…

Komentarz, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012.

E. Zielińska (red), Ustawa o zawodach lekarza i

dentysty. Komentarz, Wolters Kluwer Polska,

Warszawa 2014.

W.Chańska, J.Hartman (red.), Bioetyka w zawodzie

lekarza, wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa

2010.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego:

III CK 34/02, IV CSK 240/07, III CSK 16/08,

IV CR 39/54, III CKN 741/98.

Charakterystyka Produktu Leczniczego Sativex

http://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl/ProduktSz

czegoly.aspx?id=29034 (na dzień 26.02.2015r.)

Jędrzej Sadowski, Instytut Bioinfobank

Autor oświadcza, że pozostaje w potencjalnym

konflikcie interesów z powodu zatrudnienia

w podmiocie zainteresowanym prowadzeniem

programów leczenia kanabinoidami oraz prac

badawczych ukierunkowanych na zastosowanie

w praktyce.

Przekazano uczestnikom Seminarium „Cannabis

(Marihuana) Leczy”, 28 lutego 2015 w Oławie

za zgodą Organizatora – Fundacja Krok Po Kroku