BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ YAZIM

ÇALIŞTAYI 29 Eylül 2012

MARMARA ÜNİVERSİTESİ

Bilimsel Araştırma Projesi: Tamamlandığında sonuçları ile alanında bilime evrensel veya ulusal ölçülerde katkı yapması, ülkenin teknolojik, ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkı sağlaması beklenen bilimsel içerikli, yükseköğretim kurumu içi ve/veya dışı, ulusal ve/veya uluslararası kurum ya da kuruluşların katılımlarıyla da yapılabilecek projelerdir.

Proje yöneticisi: Projeyi teklif eden, hazırlanmasından, yürütülmesinden sorumlu olan öğretim üyeleri ile doktora, tıpta uzmanlık, ya da sanatta yeterlik eğitimini tamamlamış araştırmacılardır. Araştırmacı: Bilimsel araştırma projesinin yürütülebilinesi için proje yöneticisi tarafından proje ekibinde gösterilen öğretim elemanıdır.

Araştırma projelerinin seçimi ve desteklenmesinde; temel bilimler içerikli; sonuçları uygulamaya dönük; kaynakları ve faaliyetleri bakımından çok katılımlı, çok merkezli, kurumlar arası, uluslararası ve disiplinler arası nitelikteki projelere öncelik verilebilir. Lisans üstü tez araştırmaları da araştırma projeleri kapsamında desteklenebilir.

Araştırma Projeleri için başvuru ve değerlendirme takvimi her yıl Komisyon tarafından belirlenerek ilan edilir. Proje başvuruları, projenin gerekçesinin, önceliğinin, bütçe ve personel dökümünün ayrıntılı olarak yer aldığı "Proje Başvuru Formu" ile yapılır.

Araştırma Projeleri; Komisyon tarafından ayrıntıları da belirtilen bir raporla kabulüne karar verilmesi ve bu raporun Rektör tarafından onaylanması ile kabul edilir ve raporda yer alan esaslara göre yürütülür ve sonuçlandırılır.

Kabul edilen bir projenin yöneticisi,Komisyona altı ayda bir geçmiş dönemdeki çalışmalarla ilgili bilgilerin yer aldığı ara raporlar sunar. Ara raporlar Komisyon tarafından incelenir. Bir yılı aşan projelerin sonraki dilimleri ile ilgili maddi desteğin devamı Komisyonun olumlu görüşüne tabidir.

Rektörlük her yılın sonunda desteklenen, kapsama alınan, devam eden ve tamamlanan projeler hakkında Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına özet bilgi verir. Bu bilgiler internet aracılığıyla kamuoyuna duyurulur.

2011 YILI PROJE ÖNERİLERİ GÖNDERİLİRKEN UYULMASI GEREKEN HUSUSLAR•PROJE ÖNERİLERİ ÜNİVERSİTELERDE REKTÖRLÜKLER, DİĞER KURUMLARDA İSE BAĞLI/İLGİLİ OLUNAN BAŞKANLIK/BAKANLIK TARAFINDAN GÖNDERİLMELİDİR. ŞAHSİ BAŞVURU YAPILMAMALIDIR.•PROJE ÖNERİLERİNİN TEK NÜSHA HALİNDE İLETİLMESİ GEREKMEKTEDİR. PROJE ÖNERİSİNİN YANINDA PROJEDE SUNULAN TÜM BİLGİLERİ (ÖZGEÇMİŞLER VE PROFORMA FATURALAR DAHİL) İÇEREN 1 ADET CD GÖNDERİLMELİDİR.•BİR KURUMA AİT TÜM PROJE ÖNERİLERİ KURUM YÖNETİMİ TARAFINDAN TOPLANMALI VE TEK YAZI EKİNDE TOPLUCA DPT MÜSTEŞARLIĞINA GÖNDERİLİR.•PROJELER CİLTLENMEDEN ve ZIMBALANMADAN AZ SAYIDA POŞET DOSYA İÇİNE KONULMALI VE KURUM BAZINDA TOPLU OLARAK KLASÖR İÇİNDE GÖNDERİLMELİDİR.

•SAYFALARIN HER BİRİ KESİNLİKLE TEK TEK ŞEFFAF DOSYALARA KONULMAMALIDIR. BU İŞLEM HEM PROJEYİ BÜTÜN KURUMLAR PROJE ÖNERİLERİNİ YETKİLENDİRİLEN BİR BİRİM TARAFINDAN “AR-GE PROJELERİ WEB PORTALI”NA YÜKLEMELİ VE YÜKLEME SIRASINDA İSTENEN BİLGİLERİ EKSİKSİZ OLARAK GİRMELİDİR. YETKİLİ BİRİM DIŞINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN VERİ GİRİŞLERİ KABUL EDİLMEMEKTEDİR.•PROJELERİN WEB PORTALA YÜKLENMESİ İÇİN “http://www.dpt.gov.tr/Portal.aspx?PortalRef=46” ADRESİNDE YAYINLANACAK OLAN YÖNERGELERİN TAKİP EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR.•TEMEL VE UYGULAMALI ARAŞTIRMA NİTELİĞİ TAŞIYAN PROJELER İLE TOPLAM MALİYETİ 1.000.000 TL’DEN AZ OLAN ALTYAPI PROJELERİ MÜSTEŞARLIĞIMIZA GÖNDERİLMEMELİDİR.•PROJELER HAZIRLANIRKEN BAŞVURU FORMLARININ 3. SAYFASINDA BELİRTİLEN SAYFA SINIRI KESİNLİKLE AŞILMAMALIDIR.•ÇAĞRI YAZISINDA BELİRTİLEN TARİHTEN SONRA GELEN VEYA YUKARIDAKİ HUSUSLARI DİKKATE ALMAYAN PROJELER DEĞERLENDİRMEYE ALINMAMAKTADIR.

Merkezi Araştırma Laboratuvarları

Devlet Planlama TeşkilatıBilim ve Teknoloji Sektörü

12

• 8. Kalkınma Planı ile birlikte stratejik önem taşıyan alanlarda üniversitelerde ve kamu araştırma kurumlarında mükemmeliyet merkezleri ve büyük ölçekli araştırma alt yapısı destekleri verilmeye başlanmıştır.

Ülkesel ve bölgesel önceliklerle uyumlu, Kamu ve özel sektörün ihtiyaçlarını göze alan, Çok disiplinli araştırma faaliyetlerinin yürütülebildiği,Nitelikli araştırmacılara birlikte çalışma ortamı

oluşturarak kritik kütlenin bir araya getirildiği, Araştırma sonuçlarının etkin bir şekilde yayılımının

sağlanabildiği,

merkezlerin kurulması amaçlanmaktadır.

Araştırma Altyapı Projeleri

13

Üniversite rektörlüklerinin sahipliği ve yönetiminde (kurumsal sahiplik),

Üniversitelerin insan gücü kapasitesi ile uyumlu,

İşletme modeli ve sürdürülebilirliği hazırlanan yapılabilirlik çalışması ile gösterilmiş,

Diğer araştırma kurumları ile üniversitelerin kullanımına açık olduğu taahhüt altına alınmış,

Tüm Araştırma Merkezlerinde Aranan Şartlar

14

Neden Merkezi Araştırma Laboratuvarları

Gelişmekte olan üniversitelerimizde kişilerin veya bölümlerin kontrolü altında olmayan, yönetim modeli şeffaf, bütün araştırmacıların kullanımına açık, nitelikli araştırma altyapısı sağlamak,

Bu üniversitelere daha fazla sayıda nitelikli eleman çekebilmek, yurt dışına beyin göçünü engellemek,

Üniversitelerde araştırma kültürünü yaygınlaştırmak,TÜBİTAK, Sanayi Bakanlığı gibi diğer kamu kurumlarının

verdiği proje desteklerinden ve uluslar arası fonlardan bu üniversitelerin daha fazla yararlanabilmesini sağlamak,

Ülkemizdeki araştırmacı insan kaynağını nicelik ve nitelik yönünden geliştirmek,

Üniversite sanayi işbirliğine katkı sağlamak.

15

Merkezi Laboratuvar Projelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Temel Prensipler

Merkezi laboratuvarlarda sorumluluk kurumsal olmalıdır.

Merkezi laboratuvarlar araştırma altyapısı açısından üniversitenin genel ihtiyacını karşılamalıdır.

Ayrıca, üniversitenin araştırmacı altyapısının iyi olduğu ve bulunduğu bölgenin ekonomik faaliyet alanlarının yoğunlaştığı konularda merkezi laboratuvar altında uydu (alt) araştırma merkezlerinin yer alması yararlı olacaktır.

Merkezi laboratuvarlar başta üniversitedeki bütün araştırmacılar olmak üzere özel sektöre ve diğer kurumlara açık olmalıdır.

Özellikle dışarıdan gelen kullanıcıların merkezden rahat yararlanabilmeleri için imkanlar (konaklama, proje odası, v.b.) düşünülmelidir.

16

Makine Teçhizat

1. Alınacak makinenin teknik özellikleri, bakımı, gereklilikleri konusunda mutlaka detaylı bir ön çalışma yapılmalıdır.

2. Önemli olan her makine-techizat için bu ekipmanı kullanan farklı alanlardaki hocalardan 3 ila 5’er kişilik teknik kurulların oluşturulması faydalı olacaktır.

3. Makine –teçhizat ve donanımla ilgili kişiler deneyimli üniversitelerden bu konuda eğitim ve danışmanlık almalıdır.

4. Makine-teçhizatın maliyetinin yaklaşık yüzde 10’una denk gelen yıllık işletim gideri olduğu göz ardı edilmemelidir. Bu masraf üniversiteler tarafından karşılanacaktır.

17

Bina İnşaatı

1. Merkezi laboratuvar projelerinde binalar mutlak surette modüler olmalıdır. Başlangıç için gerekenden büyük bina tekliflerinden kaçınılmalıdır.

2. Binaların, satın alınacak makine teçhizatın teknik özellikleriyle uyumlu olmasının inşaat başlangıç aşamasında tasarlanmış olması önemlidir. Bu hususta deneyimli kurumlardan eğitim ve danışmanlık alınması yerinde olacaktır.

3. Bina inşaatı ile ilgili olarak üniversitede ilgili kişilerin (idari mali işler, proje yürütücüsü, sorumlu araştırmacılar) bilgilendirilmesi önem taşımaktadır.

4. Makine teçhizatın arızalanmaması ve ölçümlerin sekteye uğramaması açısından alternatif güç kaynaklarının gerekli olup olmadığı mutlaka belirlenmelidir.

18

Personel

1. 2009 yılında çıkarılan Esas ve Usuller projelerde proje süresince eleman çalıştırılmasını kolaylaştırmıştır. Ancak sınırlı sayıda personel için destek sağlanmaktadır.

2. Merkezlerin etkin çalışması ve sürekliliği açısından teknik personelin eğitimi ve sürekli kadro tahsis edilmesi önem taşımaktadır.

3. Proje destek süresi sona ermeden Merkezde çalışacak teknik elemanlar için üniversiteler mutlaka uzman veya mühendis kadrosu tahsis etmelidir.

19

İdari Yapılanma

Merkezlerin sürekliliğinin ve bilimsel özerkliğinin sağlanması önem taşımaktadır. Bu amaçla merkezlerin farklı disiplinlerdeki araştırmacılardan oluşan bir Yönetim kurulu olmalıdır.

Teknoloji alanları ile ilgili olarak proje grupları ve yapacakları çalışmalar belirlenmelidir.

Bunun yanısıra merkezlerin yönetim ve işleyişi ile ilgili olarak yönetmelikler çıkarılmalıdır.

Merkezlerde araştırmacılara hizmet verecek Genel Destek Birimi ve belli bir alana odaklanmış İleri Araştırmalar Birimi olmak üzere iki farklı yapılanma olması faydalı olacaktır.

20

1) Ön Değerlendirme Aşaması

Proje Yönlendirme Komitesi ve DPT Uzmanları tarafından; Proje başvuru formatına uygunluk (uygun form mu?), Proje türü (altyapı projesi mi?), Bütçe büyüklüğü ve bütçe içindeki sabit sermaye (makine-

teçhizat ve inşaat) oranı, Genel kullanıma açıklık

yönünden öndeğerlendirme yapılmakta, şartları sağlamayan projeler elenmektedir.

Proje Önerilerinin Değerlendirilmesi

21

1- Önceliklerle Uyum ve Kurumsal Uygunluk- Plan, program ve kurumsal stratejilerle uyumu- Sektörel ve bölgesel önceliklerle örtüşmesi- Üniversite-sanayi-kamu işbirliğine katkı sağlama potansiyeli- İnsan gücü yetiştirme potansiyeli

2- Teknik Yeterlilik- Proje Ekibinin yeterli bilgi ve tecrübeye sahip olması- Talep edilen makine-techizatın amaçlara uygun ve kullanılabilir olması- Toplam bütçe ve dağılımı

3- Altyapının Sürdürülebilirliği - Sürdürülebilir ve ilgili bütün araştırmacıların kullanımına açık olması- Gelir-gider analizinin gerçekçi oluması- Nitelikli insan gücü çekme potansiyeli- Ulusal ve uluslararası diğer destek mekanizmalarından yararlanma

potansiyeli

Proje Değerlendirme Kriterleri

Proje Yönetimi

Proje Yönetimi Nedir?Bir projeyi gerçekleştirirken, o işten çıkarı olanların beklentilerini aşacak şekilde karşılamak üzere tüm bilgi, beceri araç-gereç ve teknikleri uygulamak.

Proje Yönetimi demek “Tanımlanan işiOptimum süredeOptimum maliyetleHedeflenen kalitede Yapmak” demektir.

KAPSAM

Hedefler -Sonuçlar

ZamanTakvim

MaliyetKaynaklar

KalitePerformans - Özellikler

Projelerin Dört Ana Elemanı

Başarılı Proje

Başarılı Proje;Kapsamını belirlenen niteliklerde, zamanında ve hesaplanan maliyet sınırları içende

tamamlanan projedir.

Proje Yönetiminde Başarı

Proje yönetim süreçlerinin uygulanmasınaBu süreçleri uygulayacak beceriye sahip proje yöneticisineProje yönetim felsefesine yatkın organizasyonel kültüre ve organizasyonel yapıya

Doğrudan bağlıdır.