Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development...
-
Upload
leopold-coppens -
Category
Documents
-
view
215 -
download
0
Transcript of Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development...
![Page 1: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/1.jpg)
best10-1
Les 10: Systeembeheer
“In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.”
– Grady Booch
![Page 2: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/2.jpg)
best10-2
Systeembeheer
systeembeheer
ICT-beheer
het geheel van processen en procedures om ICT zo optimaal mogelijk te laten bijdragen tot de doelstellingen van een bedrijf of instelling
![Page 3: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/3.jpg)
best10-3
Waarom management van ICT?• Toenemende afhankelijkheid van ICT• Toenemende risico’s (aanvallen)• Hoge kosten van ICT• Zeer veel mogelijkheden
ICT moet professioneel beheerd worden ICT bestuur (governance) Bv. COBIT: Control Objectives for Information and
related Technology
![Page 4: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/4.jpg)
best10-4
Overzicht
• Kwaliteitsmodellen
• ICT-beheer
• Productieprocessen
![Page 5: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/5.jpg)
best10-5
KwaliteitsborgingVijf verschillende niveaus
(CMM: capability maturity model)– Basis: ad hoc, iedereen doet zijn best, maar geen garanties.
– Herhaalbaar: het huis op orde, prestaties zijn herhaalbaar, dupliceer successen.
– Gedefinieerd: processen zijn gedefinieerd, gestandaardiseerd, geïntegreerd, alles is doorzichtig.
– Beheerd: continue meting ter verbetering van de kwaliteit. Feedback naar management.
– Geoptimaliseerd: optimalisatie van de processen. Evaluatie van nieuwe technologie, continue verandering.
![Page 6: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/6.jpg)
best10-6
Proces
activiteiten
meten & sturen
normen beleid
Input Output
verantwoordelijke
uitvoerenden
Prestatie-indicatoren
![Page 7: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/7.jpg)
best10-7
Overzicht
• Kwaliteitsmodellen
• ICT-beheer
• Productieprocessen
![Page 8: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/8.jpg)
best10-8
ICT-beheer
bedrijfs-doelstellingen
ICThulpmiddelen
informatie
planning &organisatie
aanschaf &implementatie
productie &ondersteuning
monitoring
activiteiten
![Page 9: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/9.jpg)
best10-9
Informatie
Moet voldoen aan de volgende criteria:– Effectiviteit “doeltreffendheid”– Efficiëntie “doelmatigheid”– Confidentialiteit– Integriteit– Beschikbaarheid– Conformiteit– Betrouwbaarheid
![Page 10: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/10.jpg)
best10-10
ICT-hulpmiddelen
• Gegevens• Applicaties: programma’s + manuele
procedures• Technologie: hardware, OS, DBMS,
netwerk• Faciliteiten: gebouwen, energie• Mensen: werknemers, know-how
![Page 11: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/11.jpg)
best10-11
Vier domeinen
• Planning en organisatie
• Aanschaf en implementatie
• Productie en ondersteuning
• Monitoring
![Page 12: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/12.jpg)
best10-12
Planning en organisatie• PO1: definieer een strategisch ICT-plan• PO2: definieer de informatiearchitectuur• PO3: bepaal het technologisch beleid• PO4: definieer de ICT-organisatie en de relaties• PO5: beheer de ICT-investeringen• PO6: communiceer de beleidskeuzes• PO7: beheer het menselijk potentieel• PO8: garandeer conformiteit met de buitenwereld• PO9: onderzoek de risico’s• PO10: beheer de projecten• PO11: beheer de kwaliteit
![Page 13: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/13.jpg)
best10-13
Aanschaf en implementatie
• AI1: identificeer de mogelijke oplossingen• AI2: aanschaf en onderhoud software• AI3: aanschaf en onderhoud hardware• AI4: ontwerp en onderhoud ICT-procedures• AI5: installatie en aanvaarding van oplossing• AI6: beheer de veranderingen
![Page 14: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/14.jpg)
best10-14
Productie en ondersteuning• DS1: definitie dienstverleningsniveaus• DS2: beheer diensten van derden• DS3: beheer prestatie en capaciteit• DS4: garandeer beschikbaarheid• DS5: garandeer beveiliging• DS6: identificeer kostenstructuur• DS7: training gebruikers• DS8: advies en bijstand van de gebruikers• DS9: beheer de configuratie• DS10: beheer incidenten en problemen• DS11: beheer data• DS12: beheer faciliteiten• DS13: beheer de operaties
![Page 15: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/15.jpg)
best10-15
Monitoring
• M1: Monitor de processen• M2: Onderzoek de doeltreffendheid van de
processen• M3: Laat onafhankelijk nagaan of de
doelstellingen en kwaliteit gehaald worden• M4: Onafhankelijke audit om na te gaan of er
volgens ‘best practice’ gewerkt wordt
![Page 16: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/16.jpg)
best10-16
Overzicht
• Kwaliteitsmodellen
• ICT-beheer
• Productieprocessen
![Page 17: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/17.jpg)
best10-17
Processen van productie en ondersteuning
• dienstverleningsniveaubeheer (service level mgmt)• beheer diensten van derden (vendor relationship mgmt)• capaciteitsbeheer (capacity mgmt)• beschikbaarheidsbeheer (availability mgmt)• continuïteitsbeheer (continuity mgmt)• beveiligingsbeheer (security mgmt)• financieel beheer (financial mgmt)• gebruikersbeheer (customer relationship mgmt)• advies en bijstand van de gebruikers (helpdesk)• configuratiebeheer (configuration mgmt)• incidentenbeheer (incident mgmt)• problemenbeheer (problem mgmt)• veranderingsbeheer (change mgmt)• vrijgavebeheer (release mgmt)• databeheer (data mgmt)• logistiek beheer (facilities mgmt)• organisatiebeheer (operations mgmt)
![Page 18: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/18.jpg)
best10-18
Dienstverleningsniveaubeheer
• Beheer van service levels– Welke kwaliteit men kan men verwachten
(objectief en meetbaar)– Tegen welke afgesproken prijs
• Link tussen leverancier en klant• In de taal van de klant (bedrijfsdoelstelingen)• Vastgelegd in SLA: Service Level
Agreement
![Page 19: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/19.jpg)
best10-19
Beheer diensten van derden
• Soms via een SLA (indien het diensten betreft)• Soms confidentialiteitsovereenkomst vereist
(NDA: Non Disclosure Agreement)• Waarborg na aankoop• Onderhoudscontracten• Speciaal geval: outsourcing
![Page 20: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/20.jpg)
best10-20
Outsourcing• Overdracht van complete processen naar een
derde partij– vaak met overname van eigen personeel– met een duidelijke SLA
• Outsourcing soms noodzakelijk als gevolg van de steeds sneller veranderende technologie– medewerkers worden aangeworven voor een
periode van 30 jaar– een computergeneratie duurt een stuk minder lang– een drastische omschakeling is voor oudere
medewerkers niet steeds evident
![Page 21: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/21.jpg)
best10-21
Processen van productie en ondersteuning
• dienstverleningsniveaubeheer (service level mgmt)• beheer diensten van derden (vendor relationship mgmt)• capaciteitsbeheer (capacity mgmt)• beschikbaarheidsbeheer (availability mgmt)• continuïteitsbeheer (continuity mgmt)• beveiligingsbeheer (security mgmt)• financieel beheer (financial mgmt)• gebruikersbeheer (customer relationship mgmt)• advies en bijstand van de gebruikers (helpdesk)• configuratiebeheer (configuration mgmt)• incidentenbeheer (incident mgmt)• problemenbeheer (problem mgmt)• veranderingsbeheer (change mgmt)• vrijgavebeheer (release mgmt)• databeheer (data mgmt)• logistiek beheer (facilities mgmt)• organisatiebeheer (operations mgmt)
![Page 22: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/22.jpg)
best10-22
Capaciteitsbeheer
• De juiste capaciteit aan middelen voor de huidige en toekomstige behoeften
• Hangt af van voorspelbaarheid van de toekomstige vraag
• Gebaseerd op trends in de belastings-monitoring
![Page 23: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/23.jpg)
best10-23
Beschikbaarheidsbeheer
• Beschikbaarheid– 99%: 3,65 dagen per jaar onbeschikbaar– 99,9%: 9 uur per jaar onbeschikbaar (1
werkdag)– 99,99%: <1 uur per jaar onbeschikbaar – 99,999%: 5 min per jaar onbeschikbaar
• Betrouwbaarheid: beschikbaarheid zonder de aangekondigde onbeschikbaarheid
![Page 24: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/24.jpg)
best10-24
Beschikbaarheidsbeheer
tijdincident
dete
ctie
tijd
reac
tietij
d
repa
ratie
tijd
hers
tart
tijd
prod
uctie
tijd
diagnose
![Page 25: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/25.jpg)
best10-25
Reservekopie• Om de M dagen een volledige
reservekopie (volledige reservekopie) die langere tijd bewaard wordt
• Tussendoor dagelijks een incrementele reservekopie (bevat alle bestanden die veranderd werden sinds de laatste volledige reservekopie)
• Reservekopieën worden niet meteen overschreven, maar geroteerd
![Page 26: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/26.jpg)
best10-26
Reservekopietapes• Moeten geëtiketteerd zijn
• Mogen niet meer dan N keer gebruikt worden
• Moeten centraal, maar op een andere plaats bijgehouden worden (kluis?)
• Moeten tijdens de daluren aangemaakt worden
• Moeten gecontroleerd worden
![Page 27: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/27.jpg)
best10-27
Reservekopie• Streef steeds naar unattended back-up,
hetzij door – te kopiëren op 1 tape– een kopieerrobot te gebruiken
• Probeer het maken van reservekopieën te doen vanaf 1 machine
• Hou de inhoud van de tapes bij door de lijst met gekopieerde bestanden in een bestand op te slaan
![Page 28: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/28.jpg)
best10-28
Maatregelen tegen defecten
• Reservekopie (niet continu, b.v. 1x per dag)• RAID/Mirroring (continu)
Back-up Back-up Back-up Back-up
RAID
![Page 29: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/29.jpg)
best10-29
Archivering
• Dit is te beschouwen als de laatste reservekopie vooraleer de gegevens van de schijven gewist worden
• Medium– tape– CD-ROM
• Tijdig archiveren is belangrijk om de schijfcapaciteit beter te benutten
![Page 30: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/30.jpg)
best10-30
Processen van productie en ondersteuning
• dienstverleningsniveaubeheer (service level mgmt)• beheer diensten van derden (vendor relationship mgmt)• capaciteitsbeheer (capacity mgmt)• beschikbaarheidsbeheer (availability mgmt)• continuïteitsbeheer (continuity mgmt)• beveiligingsbeheer (security mgmt)• financieel beheer (financial mgmt)• gebruikersbeheer (customer relationship mgmt)• advies en bijstand van de gebruikers (helpdesk)• configuratiebeheer (configuration mgmt)• incidentenbeheer (incident mgmt)• problemenbeheer (problem mgmt)• veranderingsbeheer (change mgmt)• vrijgavebeheer (release mgmt)• databeheer (data mgmt)• logistiek beheer (facilities mgmt)• organisatiebeheer (operations mgmt)
![Page 31: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/31.jpg)
best10-31
Continuïteitsbeheer
• Herstarten na een calamiteit (brand, bomaanslag, aardbeving, stroomuitval, waterschade, enz.)
• Opties– Niets doen, we zien wel– Terug naar pre-computer tijdperk– Uitwijken: andere bedrijven, uitwijkcentrum
• Continuïteitsbeheer vereist een continue aandacht voor deze aspecten
![Page 32: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/32.jpg)
best10-32
Beveiligingsbeheer• Beveiliging = CIA
– Confidentiality– Integrity– Availability
• Door– Authenticatie en afscherming– Beveiligde communicatie, cryptografie– Incidentbehandeling en rapportering– Virusdetectie– Firewalls– …
![Page 33: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/33.jpg)
best10-33
Beveiligingsbeheer
• Niet enkel de verantwoordelijkheid van de systeembeheerder, maar van de volledige organisatie.– Een beveiligingspolitiek moet afdwingbaar
zijn ( ook het management moet erachter staan)
– Beveiliging is ook de verantwoordelijkheid van de eindgebruikers
![Page 34: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/34.jpg)
best10-34
Processen van productie en ondersteuning
• dienstverleningsniveaubeheer (service level mgmt)• beheer diensten van derden (vendor relationship mgmt)• capaciteitsbeheer (capacity mgmt)• beschikbaarheidsbeheer (availability mgmt)• continuïteitsbeheer (continuity mgmt)• beveiligingsbeheer (security mgmt)• financieel beheer (financial mgmt)• gebruikersbeheer (customer relationship mgmt)• advies en bijstand van de gebruikers (helpdesk)• configuratiebeheer (configuration mgmt)• incidentenbeheer (incident mgmt)• problemenbeheer (problem mgmt)• veranderingsbeheer (change mgmt)• vrijgavebeheer (release mgmt)• databeheer (data mgmt)• logistiek beheer (facilities mgmt)• organisatiebeheer (operations mgmt)
![Page 35: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/35.jpg)
best10-35
Financieel beheer
• ICT is duur• Opstellen kostenstructuur is belangrijk om te
weten waar de kosten vandaan komen• Het laat toe om de kosten door te rekenen aan
de gebruikers
![Page 36: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/36.jpg)
best10-36
Total Cost of Ownership (TCO)
• De totale kost van computerinfrastructuur: aankoop, installatie, onderhoud, enz. (Gartner 1988)
• PC’s blijken zeer duur te zijn (tot 5 x aankoopprijs PER JAAR). Dus aankoopkost is slechts 20% van de totale kost per jaar.
• Gemiddelde levensduur = 3-4 jaar, nadien stijgt de kost
![Page 37: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/37.jpg)
best10-37
Directe kosten TCO
• Hardware/software: aankoop, huur, onderhoud, reserveonderdelen, onderhoudscontracten, netwerkhardware, reservekopie,…
• Operations: systeembeheer, helpdesk, ingenomen vloeroppervlakte, meubilair, netwerkbeheer, …
• Administratie: aankoop, marktonderzoek, planning, training,
![Page 38: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/38.jpg)
best10-38
Indirecte kosten TCO
• Eindgebruikers spenderen een deel van hun tijd met het zelf zoeken naar oplossingen…
• Downtime: b.v. bij preventief onderhoud, of bij defecten…
![Page 39: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/39.jpg)
best10-39
Gebruikersbeheer
• Gebruikers hebben een persoonlijke account• Gebruikers hebben een peter (hiërarchische
overste)• Gebruikers (en de peters) krijgen feedback
over het gebruik van systeemmiddelen• Gebruikers moeten getraind worden
![Page 40: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/40.jpg)
best10-40
Training
• Opleiding is zeer belangrijk– voor een optimaal gebruik van de
beschikbare infrastructuur– om het aantal triviale interventies te
beperken– om gevaren te leren herkennen– psychologisch: opleiding wordt vaak als
‘beloning’ beschouwd en werkt zeer motiverend (‘er wordt in mij geïnvesteerd’)
![Page 41: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/41.jpg)
best10-41
Accountbeheer• Accounts hebben een eindige levensduur
• Dode account = gevaarlijke account
• Accounts worden toegevoegd aan één of meerdere groepen
• Rechten en privileges worden toegekend aan groepen, niet aan gebruikers
• Elk account: minste privilege (cpu, opslag, uren van activiteit): quota-systeem
![Page 42: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/42.jpg)
best10-42
Accountbeheer• Een gebruiker kan verschillende accounts
hebben
• Paswoordbeheer centraal: single-sign-on
• Gebruikers moeten een verklaring van ‘correct gebruik’ ondertekenen bij de aanvaarding van hun account– geen paswoorden communiceren– account is strikt persoonlijk– geen inbreuk op de rechten van derden
![Page 43: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/43.jpg)
best10-43
Processen van productie en ondersteuning
• dienstverleningsniveaubeheer (service level mgmt)• beheer diensten van derden (vendor relationship mgmt)• capaciteitsbeheer (capacity mgmt)• beschikbaarheidsbeheer (availability mgmt)• continuïteitsbeheer (continuity mgmt)• beveiligingsbeheer (security mgmt)• financieel beheer (financial mgmt)• gebruikersbeheer (customer relationship mgmt)• advies en bijstand van de gebruikers (helpdesk)• configuratiebeheer (configuration mgmt)• incidentenbeheer (incident mgmt)• problemenbeheer (problem mgmt)• veranderingsbeheer (change mgmt)• vrijgavebeheer (release mgmt)• databeheer (data mgmt)• logistiek beheer (facilities mgmt)• organisatiebeheer (operations mgmt)
![Page 44: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/44.jpg)
best10-44
Helpdesk
• Afhandelen van vragen, klachten, en storingsmeldingen
• Afhandelen van dienstverzoek (b.v. restore van reservekopie, paswoord vergeten)
• Afhandelen van eenvoudige aanvragen tot wijzigingen (RFC’s)
• Verspreiden van informatie onder de gebruikers
![Page 45: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/45.jpg)
best10-45
Configuratiebeheer
• Bijhouden van de CMDB (Configuration Management Data Base)
• Identificatie en registratie van alle componenten in de ICT-infrastructuurNaam, installatiedatum, prijs, plaats, eigenaar, leverancier, type, serienummer, problemen, opmerkingen, onderhoudscontract, …
• Etiketteren van alle apparaten (ook netwerkpoorten)
• Ook documentatie en licenties bijhouden
![Page 46: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/46.jpg)
best10-46
Aanschaf Software
• Commerciële software– op maat gemaakt– standaardpakket (COTS, Commercial Of
The Shelf)• Shareware
– gratis, maar met beperkte functionaliteit tot betaling
• Public Domain/Freeware/Postware
![Page 47: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/47.jpg)
best10-47
Ontwikkeling van Software
• Voor een niet-softwarebedrijf is de beste oplossing voor het realiseren van een niet-triviaal softwarepakket de uitbesteding met resultaatverbintenis aan een gespecialiseerde firma
• Het project moet opgevolgd worden door iemand van binnen het bedrijf, tenzij men hiervoor een consultant wil aanwerven
![Page 48: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/48.jpg)
best10-48
Bescherming van software• De gebruikte methode moet zowel de
rechten van de maker (betaald worden voor zijn product), als de rechten van de rechtmatige gebruiker (het gebruiken van het programma) vrijwaren.
• In de praktijk betreft het steeds een compromis: het programma kan gekraakt worden en de gebruiker heeft last van de bescherming.
![Page 49: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/49.jpg)
best10-49
Licenties• Individuele licenties
• Netwerklicenties (floating licenties)
• Site-licenties (departementale licenties)
• Campuslicenties
![Page 50: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/50.jpg)
best10-50
Problemen met licenties
• Reservekopieën
• Weghalen code na verstrijken van de licentie
• Defecte machines bij eenmalig installeerbare licenties
• Carry-in herstelling
![Page 51: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/51.jpg)
best10-51
Processen van productie en ondersteuning
• dienstverleningsniveaubeheer (service level mgmt)• beheer diensten van derden (vendor relationship mgmt)• capaciteitsbeheer (capacity mgmt)• beschikbaarheidsbeheer (availability mgmt)• continuïteitsbeheer (continuity mgmt)• beveiligingsbeheer (security mgmt)• financieel beheer (financial mgmt)• gebruikersbeheer (customer relationship mgmt)• advies en bijstand van de gebruikers (helpdesk)• configuratiebeheer (configuration mgmt)• incidentenbeheer (incident mgmt)• problemenbeheer (problem mgmt)• veranderingsbeheer (change mgmt)• vrijgavebeheer (release mgmt)• databeheer (data mgmt)• logistiek beheer (facilities mgmt)• organisatiebeheer (operations mgmt)
![Page 52: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/52.jpg)
best10-52
Incidentenbeheer
• Incident: elke gebeurtenis die niet tot de standaardoperatie van een dienst behoort en een onderbreking of vermindering van de kwaliteit ervan veroorzaakt
• Dienstverzoek: verzoek van een gebruiker om informatie, advies of documentatie
![Page 53: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/53.jpg)
best10-53
Incidentenbeheer
• Een incident heeft een– Urgentie, afhankelijk van de hinder die de
storing veroorzaakt bij de gebruiker– Impact, afhankelijk van de hinder die de
storing veroorzaakt in het systeem• Urgentie x impact = prioriteit die maat is voor
de hoeveelheid middelen die men zal inzetten om het incident op te lossen.
![Page 54: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/54.jpg)
best10-54
Incidentenbeheer
• Registreert de storingen• Kent een prioriteit toe• Probeert de dienstverlening zo snel
mogelijk te herstellen, in functie van de prioriteit– Bij een storing wordt er eerst naar een
oplossing gezocht in de databank– Zoniet wordt er naar een oplossing
gezocht, eventueel met de hulp van specialisten (oplosteam voor deze storing)
![Page 55: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/55.jpg)
best10-55
Problemenbeheer
• Moet oplossing zoeken voor structurele fouten (aangebracht door incidenten-beheer)
• Een probleem waarvan de oorzaak bekend is wordt een ‘gekende fout’
• Dient ‘aanvraag voor verandering’ in bij het veranderingsbeheer om de gekende fout te verwijderen
![Page 56: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/56.jpg)
best10-56
Veranderingsbeheer
• “Niet elke verandering is een verbetering, maar elke verbetering is een verandering”
• Aanvragen voor veranderingen worden geaccepteerd en geklasseerd
• Veranderingen met de hoogste prioriteit worden uitgevoerd
• Niet alle aangevraagde veranderingen moeten uitgevoerd worden
![Page 57: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/57.jpg)
best10-57
Vrijgavebeheer
• Distributie en ingebruikname van hardware en software
• Procedures voor de distributie• Communicatie omtrent updates• Bijhouden van moederkopieën van alle
software en configuratieparameters
![Page 58: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/58.jpg)
best10-58
Vrijgavetypes
• Full release (volledige pakket)
• Delta release (enkel gewijzigde delen)– Service packs (windows)– Service releases (office)
• (Emergency) fixes. Dringende aanpassing voor een gekende fout.
![Page 59: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/59.jpg)
best10-59
Installatie• Installatie van software is veel eenvoudiger
in een homogeen computerpark– Installatie vanaf een netwerkschijf– Klonen van schijven
• Het homogeen houden van een installatie is een belangrijke taak van de systeem-beheerder (zowel applicaties als OS)
• Massale installatie: roll-out (ontplooien)
![Page 60: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/60.jpg)
best10-60
De-installatie• De installatie van niet-triviale pakketten
verandert zoveel systeemparameters en bestanden dat het manueel volledig ongedaan maken van een installatie quasi onmogelijk is
• Er dient de voorkeur gegeven te worden aan een O.S. met de-installatiefaciliteiten
![Page 61: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/61.jpg)
best10-61
Upgrade + reservekopie• Voor de installatie van software: volledige
reservekopie– Indien installatie mislukt, kan men snel terug
• Na een installatie van software: volledige reservekopie– Sommige installatiebestanden kunnen zeer oud
zijn, volledige reservekopie is de enige manier om ze met zekerheid te kopiëren.
![Page 62: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/62.jpg)
best10-62
Relatie tussen processen
veranderings-beheer
vrijgave-beheer
incidenten-beheer
problemen-beheer
configuratie-beheer
veranderingen
![Page 63: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/63.jpg)
best10-63
Processen van productie en ondersteuning
• dienstverleningsniveaubeheer (service level mgmt)• beheer diensten van derden (vendor relationship mgmt)• capaciteitsbeheer (capacity mgmt)• beschikbaarheidsbeheer (availability mgmt)• continuïteitsbeheer (continuity mgmt)• beveiligingsbeheer (security mgmt)• financieel beheer (financial mgmt)• gebruikersbeheer (customer relationship mgmt)• advies en bijstand van de gebruikers (helpdesk)• configuratiebeheer (configuration mgmt)• incidentenbeheer (incident mgmt)• problemenbeheer (problem mgmt)• veranderingsbeheer (change mgmt)• vrijgavebeheer (release mgmt)• databeheer (data mgmt)• logistiek beheer (facilities mgmt)• organisatiebeheer (operations mgmt)
![Page 64: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/64.jpg)
best10-64
Databeheer
• De applicatiegegevens moeten ook beheerd worden
• Inhoudelijk: databankbeheerder• Systeemniveau: reservekopie, RAID, enz.
![Page 65: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/65.jpg)
best10-65
Logistiek beheer
• Beheer van de lokalen, gebouwen• Betrouwbare energievoorziening• Gestructureerde bekabeling• Koeling• Fysieke toegangscontrole• Branddetectie
![Page 66: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/66.jpg)
best10-66
Organisatiebeheer
• Toewijzing van verantwoordelijken voor processen
• Opzetten van ploegen voor 24/7 werking• Opzetten van overlegstructuren voor het
overleg tussen de verantwoordelijken van de verschillende processen
![Page 67: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/67.jpg)
best10-67
![Page 68: Best10-1 Les 10: Systeembeheer “In 2031, lawyers will be commonly a part of most development teams.” – Grady Booch.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062513/5551a0ef4979591f3c8b9a8a/html5/thumbnails/68.jpg)
best10-68