BO V CC PHN T CHNH

Chng 7 : BO V TN S CAO V V TUYNI. Cc phng php thc hin bo v dc:Mun ct nhanh ng dy b h hng c th s dng bo v dc da trn nguyn tc so snh cc i lng in hai u ca ng dy. Vic lin lc gia hai u ng dy c th thc hin bng dy dn ph, knh tn s cao, knh v tuyn...Bo v dc thc hin SO SNH TRC TIP cc i lng hai u ng dy nu cc i lng cn so snh c truyn qua knh lin lc, v SO SNH GIN TIP nu truyn qua knh lin lc l cc tn hiu kha hoc cho php tc ng.Bo v dng so lch dng dy dn ph (chng 5) l mt loi bo v dc trong so snh trc tip dng in hai u phn t c bo v.Trong mng in p cao, bo v khong cch v bo v dng c hng thng khng m bo yu cu tc ng nhanh. Cc bo v so lch dc dng dy dn ph khi xt v mt kinh t - k thut ch c dng i vi ng dy c chiu di ngn. mng 110KV tr ln, ngi ta s dng BO V TN S CAO, l loi bo v dc m vic lin lc gia hai u ng dy c thc hin bng tn hiu tn s cao (khong 50 ^ 300 KHz) truyn theo dy dn ca chnh ng dy .C nhiu phng php thc hin bo v tn s cao. Nhng phng php ch yu l :1) BO V TN S CAO C HNG :da vo vic so snh gin tip du cng sut hai u ng dy.2) BO V SO LCH PHA : da vo vic so snh trc tip gc pha ca dng in hai u ng dy c bo v.BO V V TUYN l loi bo v dc m lin lc gia cc u ng dy c thc hin bng tn hiu v tuyn sng cc ngn. Cc loi bo v c hng v so lch pha ni trn nu khng dng knh lin lc tn s cao, m l knh v tuyn th chng s khng phi l bo v tn s cao, m l bo v v tuyn. Do tnh cht khc nhau ca knh tn s cao v knh v tuyn nn s thc hin ca cc bo v tng ng cng khc nhau.Trng hptngqut knhtnscao v v tuyncthcdng truyntnhiu KHA hoc CHO PHP. Khi c tn hiu kha t u kia ca ng dy truyn n, th bo v u ny s b ngn cm tc ng v ngc li, nhn c tn hiu cho php s lm cho bo v c th tc ng v ct ngn mch. Tn hiu c th truyn qua knh lin lc mt cch lin tc hoc ch vo lc pht sinh ngn mch.SB

Trn hnh 7.1 l s mng in c bo v bng cc bo v dc. Cc na b bo v c t hai u mi on ng dy. Gi s xt ngn mch im N trn on BC. Khi s dng bo v tn s cao c tn hiu cho php th trn on h hng tn hiu phi truyn qua ch ngn mch. Lc y tin cy tc ng ca bo v c th b gim thp. Nu s dng tn hiu kha, th trn an khng h hng AB v CD tn hiu c truyn i mt cch chc chn. Cn on h hng BC lc ny khng yu cu phi truyn tn hiu kha v bo v ca on ny s m bo khi ng c. Nh vy, i vi bo v tn s cao th s dng tn hiu kha s hp l hn.a n B ^^c^dHnh 1.1: Mng c ngun cung cp t hai pha c bo v bng bo v dcKnh v tuyn khng c nhng nhc im nu trn, do vy c th c s dng truyn tn hiu kha cng nh tn hiu cho php.Knh v tuynv knhtn s cao cngcth sdng ngthichobo vrle,iu khin xa, o lng xa v thng tin lin lc.II. Bo v c hng c kha tn s cao:II.I. Nguyn tc lm vic:Bo v c hng v c kha lm vic da trn nguyn tc so snh gin tip hng (du) ca cng sut ngn mch hai u on ng dy c bo v. Bo v ch tcng khi cng sut ngn mch hai u ng dy c hng t thanh gp vo ng dy (i vi cng sut th t nghch v th t khng - t ng dy vo thanh gp)Xt s mng in hnh 7.4, gi s ngn mch ti im N trn on ng dy BC. c hai pha ca on ny cng sut ngn mch c hng t thanh gp v pha ng dy (n ch ngn mch). Cc bo v 3,4 s khng gi tn hiu kha i v s tc ng ct khng thi gian my ct hai u on BC. cc on AB, CD khng h hng, cng sut mt pha c hng t ng dy vo thanh gp. Cc bo v 2 v 5 s xc nh cng sut ngc hng nn chng khng tc ng, ng thi s gi tn hiu kha n cc bo v 1 v 6 u kia ca ng dy lm cho cc bo v 1 v 6 cng khng tc ng c.

Hnh 1.4: Mng c ngun cung cp t hai pha c bo v bng bo v c hng c khaTheo nguyn tc lm vic, bo v m bo tc ng chn lc m khng yu cu phi phi hp v thi gian vi cc bo v khc. Do vy bo v c thc hin lm vic khng thi gian. y l loi bo v c tnh chn lc tuyt i, nn khng th s dng lm d tr khi ngn mch phn t k.II.2. S thc hin bo v:Xt s bo v nh hnh 7.5, trong s ny cc b phn chnh ca bo v c th ni vo dng v p pha ton phn hoc cc thnh phn i xng ca chng.i vi mi na b bo v, b phn khi ng gm hai rle dng: 1RI v 2RI c nhy khc nhau. Rle 1RI c dng khi ng b hn, lm nhim v khi ng my pht tn hiu kha tn s cao. Rle 2RI tc ng ct my ct thng qua rle nh hng cng sut 3RW, v cc rle trung gian 4RG, 6RG.Rle 4RG c hai cun dy: lm vic v hm. Cun lm vic nhn ngun thao tc khi rle 2RI v 3RW khi ng. Cun hm c cp dng chnh lu t my thu tn s cao khi c tn hiu kha tn s cao u vo ca n. Rle 4RG tc ng khi ch c dng trong cun lm vic. Khi c dng trong cun hm hoc trong c hai cun dy th rle 4RG s khng khi ng. Do vy, nh c rle 4RG m bo v ch tc ng khi h hng trn on c bo v v lc y khng c tn hiu kha. m bo my pht tn s cao khng lm vic khi ngn mch trn on ng dy c bo v, trong s s dng rle trung gian 5RG c tip im thng kn. Bo v tc ng i ct my ct thng qua rle trung gian 6RG v rle tn hiu 7Th.II. 3. Hot ng ca s khi ngn mch:11.3.1. Ngn mch ngoi: (v pha trm B)Rle 1RI thc hin khi ng my pht tn s cao c hai pha ca ng dy. My pht gi tn hiu kha n rle 4RG u kia ca ng dy (theo knh tn s cao), cng nh n 4RG u ny (trc tip qua my thu). ng thi rle 2RI khi ng a p vo cun dy v a cc dng (+) ngun thao tc n tip im ca rle nh hng cng sut 3RW. Rle 3RW pha A khp tip im a ngun n rle trung gian 5RG v cun lm vic ca rle 4RG. Rle 5RG m tip im lm h mch khi ng my pht, my pht tn s cao pha A ngng lm vic. Tuy nhin rle 3RW pha B khng khi ng do hng cng sut ngn mch i vo thanh gp. My pht pha B vn tip tc lm vic, gi tn hiu kha qua knh tn s cao n rle 4RG pha A.Nh vy pha A, rle 4RG c dng trong c 2 cun lm vic v hm nn n khng khi ng, bo v khng tc ng. pha B cng tng t, bo v khng tc ng do 4RG ch c dng trong cun hm.11.3.2. Ngn mch trong vng bo v khi c ngun cung cp t hai pha:Cc rle dng 1RI, 2RI, rle nh hng cng sut 3RW v rle trung gian 5RG khi ng c hai phi ca ng dy c bo v. My pht tn s cao c hai pha u khng lm vic do vy khng c tn hiu kha gi n cun hm ca cc rle trung gian 4RG. Lc ny rle 4RG ch c dng vo cun lm vic, nn chng tc ng v ng dy b h hng c ct ra c hai pha.11.3.3. Ngn mch trong vng bo v khi ch c ngun cung cp t 1 pha:(Gi s ch c ngun cung cp pha trm A)Khi xy ra ngn mch trong vng bo v, pha B b phn khi ng khng lm vic, pha A sau khi rle 5RG tc ng, tn hiu kha s khng cn, rle 4RG ch c dng trong cun lm vic v bo v tc ng ct ng dy b h hng v pha A.Khi c ngun cung cp t hai pha, c th xy ra hin tng khi ng khng ng thi nu lc u s phn b dng nh th no khin cho bo v ch khi ng v mt pha. Lc y bo v tc ng ct ng dy ging nh trng hp c mt ngun cung cp.11.3.4. Ngn mch khi knh tn s cao b hng:60

Khi ngn mch trn on c bo v v knh thng tin b hng, th bo v khng lm vic sai bi v ch yu cu knh lm vic tt khi ngn mch ngoi. Trong trng hp ngn mch ngoi nu hng knh thng tin th bo v c th tc ng nhm. Tuy nhin trong thc t xc sut l rt b.

-F^I-PRMy tiu My pht My pht My thu

62

Hih 7.5'. S bo v c hng c kha n s cao11.4. L do t 2 rle dng b phn khi ng:Khi xy ra ngn mch ngoi, bo v s m bo tc ng ng nu b phn khi ng c hai pha ca ng dy ng thi lm vic.Gi thit mi na b bo v mi u ng dy ch dng 1 rle dng lm nhim v khi ng. Khi dng ngn mch ngoi xp x vi dng khi ng ca rle ny, do sai s khc nhau ca cc my bin dng v rle hai pha ng dy nn c th ch c b phn khi ng mt u ng dy lm vic. iu khin cho bo v tc ng khng ng v ct ng dy khng b h hng. Trng hp tng t cng c th xy ra nu cc rle mt pha lm vic nhanh hn pha kia. ngn nga tc ng nhm nh vy trong s hnh 7.5 s dng b phn khi ng gm 2 rle dng : 1RI v 2RI c nhy khc nhau. (1RI nhy hn khong 1,5 ln so vi 2RI). Khi thc hin s nh vy, rle 2RI ch c th tc ng n mch ct nu rle 1RInhy hnchcchn khing,m bokha bo v trongtrng hpngnmch ngoi.Cng c th thchins chc 1rledng trong b phnkhing numypht tn s cao c khi ng t xa (s xt n mc III.9). Lc y b phn khi ng mt pha lm vic s ng thi khi ng c hai my pht tn s cao hai u ng dy.11.5. c im lm vic ca bo v khi ngn mch trn ng dy ch c ngun cung cp 1 pha:W i vi bo v ni vo dng v p pha ton phn: B phn khi ng quyt nh s lm vic ca bo v. Nu b phn khi ng l loi dng in chnh nh khi dng ti cc i th na b bo v pha ngun s tc ng. Nu dng b phn khi ng tng tr th bo v c th khng tc ng c do rle tng tr v pha nhn in khi ng khi in p gim thp v dng ph ti vn cn tn ti.W i vi bo v ni vo thnh phn th t khng: Khi trung tnh v pha nhn in cch t th na b bo v pha ngun s lm vic. Nu ni t trung tnh pha nhn in th cc na b bo v hai pha ng dy u lm vic ng.III. Bo v so lch pha tn s cao :III.1. Nguyn tc lm vic:BO V DNG LNH PHA ^ TN S CAO l loi bo v da trn nguyn tc so snh trc tip vect dng hai u ng dy c bo v, cc vect dng c bin i thnh tn hiu tn s cao, truyn t 1 pha ca ng dy n pha kia theo knh tn s cao v c so snh vi nhau. Trong trng hp s dng knh v tuyn th l BO V DNG SO LCH V TUYN.Cc vect dng c c trng bi ln v gc pha. Do vy so snh chng cn c 2 knh tn s cao (mt - truyn gi tr ln ca vect, mt - gc pha). Trong a s trng hp bo v ch thc hin so snh gc pha ca dng in. Bo v da vo vic so snh gc pha ca dng in c gi l BO V SO LNH PHA..Khi ngn mch trn ng dy c bo v (hnh 7.10a) dng Il v Ill hai pha c gc lch rt nh (khi hng quy c l t thanh gp vo ng dy). Tr s ca c xc nh t gc lch pha ca cc vect sc in ng ng tr EI v EII ca hai phn h thng in vskhc nhauca gctngtr nimngnmch(hnh 7.10b). Trongtrng hp ny bo v tc ng ct h hng c hai pha ca ng dy. Khi ngn mch ngoi th Il v Ill c gi tr bng nhau, nhng lch pha nhau mt gc 180o (hnh 7.10c), lc ny bo v khng tc ng. Bo v thng c thc hin m bo tc ng c khi ngn mch trn ng dy lm vic ch c ngun cung cp 1 pha.^ . 11N111 . ^01/10a)II

IIJ ,III63

66

It I4t* 1;III

Hnh 7.1G : Bo v tc ng da vo vic so snh gc pha ca dng ina) S mng b) Ngn mch trn ng dy c bo v c) Ngn mch ngoiIII.2. S thc hin bo v:Ta kho st bo v so lch pha tn s cao c s thc hin nh hnh 7.ll. i vi mi na b bo v mi u ng dy, b phn khi ng gm 4 rle dng: lRI, 2RI, 3RI, 4RI. Rle lRI v 2RI ni vo dng pha ton phn dng khi ng bo v khi ngn mch 3 pha i xng. Rle 3RI v 4RI ni vo thnh phn th t nghch qua b lc 5LI2 dng khi ng bo v khi ngn mch khng i xng. Rle lRI v 3RI c nhy cao hn (so vi rle 2RI v 4RI) khi ng my pht tn s cao thng qua rle 6RGT, cn cc rle 2RI v 4RI cng vi rle 7RGT chun b cho mch ct.Vic truyn thng tin v gc pha ca dng in t l u n u kia ca ng dy c thc hin theo knh tn s cao. My pht tn s cao sau khi lm vic s c iu khin trc tip bi cc dng cn so snh thng qua b phn iu khin 8K. B phn ny thc hin ng, m my pht theo chu k tn s cng nghip. Nh vy dng tn s cao b khng ch bi dng ngn mch. Khi ngn mch, dng tn s cao c truyn i khng lin tc nh bo v c hng tn s cao. di ca mi xung tn hiu bng na chu k tn s cng nghip.Pha ca tn hiutnscao c iuchstng ng viphacadng ngn mch u ng dy. thc hin bo v vi mt knh tn s cao, h thng dng ba pha hai u ng dy c bin i thnh dng mt pha nh b lc thnh phn i xng phc hp 9LF (v d, Il+ kI2), dng u ra b lc 9LF c a vo b phn iu khin 8K.Vic so snh gc pha ca cc dng in c thc hin trong my thu tn s cao. My thu s cung cp ngun cho b phn thc hin (rle lORG) qua thit b san bng llSB. Khi ngn mch trong vng bo v, rle lORG tc ng i ct my ct qua rle trung gian u ra l2RG v rle tn hiu l3Th.

Hnh 7.11 : S nguyn l ca bo v so lch pha tn s cao

My thu tn s cao nhn tn hiu t my pht ca mnh v t my pht u kia ca ng dy, u ra my thu ch c dng vo nhng thi im m u vo ca n khng c tn hiu tn s cao. S c thc hin nh th no khi ngn mch ngoi th cc my pht hai u ng dy lm vic trong nhng na chu k tn s cng nghip khc nhau; lc y u vo my thu tng hp li s c tn hiu lin tc v u ra ca n khng c dng. Khi ngn mch trong vng bo v dng u ra my thu s c tnh cht gin on. Thit b llSB san bng dng in u ra my thu trc khi a vo b phn thc hin.III.3. Hot ng ca bo v khi ngn mch:III.3.1. Ngn mch ngoi : (hnh 7.12 a' - g')Cc rle lRI, 2RI (khi ngn mch ba pha i xng), 3RI, 4RI (khi ngn mch ba pha khng i xng), 6RGT v 7RGT khi ng. Dng hai u ng dy c bo v lch pha nhau mt gc 18Oo. Do vy, cc my pht s lm vic khng ng thi v pht ra cc tn hiu tn s cao lch pha nhau mt na chu k tn s cng nghip. Tng hp li u vo my thu s c tn hiu lin tc. Khng c dng vo rle lORG v bo v s khng tc ng. chc chn bo v khng tc ng khi ngn mch ngoi, cn m bo hai yu cusau :W My pht tn s cao phi khi ng trc khi b phn so snh pha lm vic. Yu cu ny c thc hin nh cun dy rle lORG ch kn mch sau khi tip im ca rle 7RGT ng li c thi gian.W Ch ngng my pht tn s cao sau khi ct ngn mch ngoi. Yu cu ny c thc hin nh rle 6RGT c tip im m chm. Khi tip im ny m ra th cc my pht s ngng lm vic, lc y mch cun dylORG h.

III.3.2. Ngn mch trn ng dy c bo v khi c ngun cung cp t hai pha: (hnh 7.12 a" - g")Ban u, cc rle cng lm vic ging nh trng hp (a) ngn mch ngoi. Dng hai u ng dy trng pha nhau (khi b qua gc lch pha ca cc sc in ng ngun v cc yu t khc). Cc my pht lm vic ng b vi nhau v pht tn hiu tn s cao trng pha nhau. Do vy tn hiu tng hp nhn c my thu s khng lin tc v gy nn nhng xung dng vung gc u ra my thu. Qua thit b san bng 11SB dng ny c bin i thnh dng mt chiu a vo cun dy rle 10RG. Khi tr s dng ln th rle 10RG tc ng ct ng dy qua rle trung gian 12RG v rle tn hiu 13Th.NM ngoi Bd'NM trang cp u ra b lc LF mt u ng dyp u ra b lc LF c? kia ng dyTn hiu tn s cao mt u ng dyTn hiu tn s cao u kia ca i3"ig dyTn hiu tn s cao u vo my thuTtH

p I II II II I Dng u ra my thuDng qua Ride 10RGHnh 7.12 : Tc ng ca bo v theo s hnh 7.11 khi ngn mch trong v ngoi vng bo v.Thc t khi ngn mch trong vng bo v dng hai pha ca ng dy h hng thng lch pha nhau mt gc ng k do sc in ng ca cc phn h thng in lch pha nhau, do gc tng tr ca cc phn h thng in khng bng nhau, do sai s ca BI v tnh cht ca b lc phc hp 9LF. V vy gc lch pha gia cc dng u ra b lc 9LF c th tng ln khin cho bo v khng tc ng c khi ngn mch trong vng bo v. Tr s gc lch gii hn c xc nh theo iu kin bo v khng c tc ng khi ngn mch ngoi do nhng khc bit trong sai s ca BI, b lc 9LF, tc truyn sng hu hn v gc lch pha ca dng 2 u ng dy do dung dn.Kh nng tc ng ca bo v ng vi nhng gc lch pha khc nhau ca cc dng in u ra cc b lc 9LF c c trng bi c tnh pha (hnh 7.13), l quan h gia dng iR10 trong cun dy rle 10RG vi gc lch pha . Vng tc ng v khng tc ng ca bo v c xc nh bi giao im ca ng cong iR10 = f() vi ng thng

dng khi ng iKR10 ca rle 10RG. Vng khng tc ng ca bo v tnh theo gc chim khong 40 - 50.

Hnh 7.13 : c tnh pha ca bo v theo hnh 7.11111.3.3. Ngn mch trn ng dy c bo v khi ngun cung cp t 1pha:Khi b phn khi ng pha nhn in khng lm vic (v d, dng b phn khi ng theo dng) th my pht tn s cao pha ny khng khi ng c. Do vy pha ngun, my thu ch nhn c tn hiu t my pht ti ch. Dng trong my thu c dng ging nh khi c ngun cung cp 2 pha (hnh 7.12e" ), rle 10RG pha ngun tc ng ct ng dy qua 12RG.Bo v cng c th ct ng ng dy b h hng c ngun cung cp 2 pha khi s phn b dng lc u khng thun li.111.3.4. Ngn mch khi c h hng knh tn s cao :Bo v ch tc ng khng ng khi ngn mch ngoi ng thi knh tn s cao ca bo v b h hng.III.4. L do t 2 rle b phn khi ng ca bo v:Cng ging nh bo v c hng c kha tn s cao, vic t 2 rle khi ng (v d, 1RI v 2RI) c nhy khc nhau nhm kha chc chn bo v khi ngn mch ngoi. Nu s dng b phn khi ng ch c mt rle th bo v c th tc ng khng ng trong trng hp ngn mch ngoi m ch c mt b phn khi ng mt pha lm vic, lc y hot ng ca bo v ging nh khi h hng trn ng dy c bo v c ngun cung cp t mt pha.111.5. B phn iu khin:Phn t chnh ca b phn iu khin l b lc cc thnh phn i xng dng bin i mt h thng dng ba pha thnh dng 1 pha. Khi ngn mch ngoi dng u ra ca b lc v hai pha ng dy l nh nhau. Do vy vic tnh chn b lc c thc hin theo iu kin m bo tc ng chc chn ca bo v khi ngn mch trong vng bo v. Nu ch thc hin so snh gc pha ca dng th t thun, th bo v c th khng tc ng khi ngn mch khng i xng trn ng dy c ngun cung cp 1 pha do pha nhn in c thnh phn th t thun ca dng ph ti (trong trng hp b phn khi ng v my pht pha nhn in lm vic). Nu ch so snh gc pha ca dng th t nghch v th t khng (cc thnh phn ny lun lun hng t ch ngn mch v pha cc im trung tnh), th bo v khng m bo tc ng vi tt c cc dng ngn mch (v d, ngn mch ba pha i xng). V vy thng s dng cc loi b lc phc hp nh (I1 + kI2) v (I1 + kIo). H s k cn phi tnh chn th no khi ngn mch khng i xng trong vng bo v s c quan h (kI2 > I1) v (kI0 I1).111.6. Tnh chn tr s t v nhy ca bo v:111.6.1. Dng khi ng ca rle dng 1RI :Ik1RI ~~1 v maxk tv . n IKhi tnh chn IK1RI khng cn k n h s m my kmm, v sau khi ct ngn mch ngoi cc ng c t m my c th lm tr hon s tr v ca b phn khi ng nhng khng lm cho bo v dc tc ng nhm.111.6.2. Dng khi ng ca rle dng 2RI : ngn nga kh nng tc ng nhm ca bo v khi ngn mch ngoi, dngkhingca rle 2RI c chn ln hn so vi rle 1RI :K2RI = kat2. K1RItrong :kat2 1,4 -T- 1,5111.6.3. Dng khi ng ca b lc - rle dng th t nghch LI2-3RI:c chnh nh khi dng khng cn bng s cp ca b lc (I'KCB) trong ch vn hnh bnh thng vi ph ti cc i v (I"KCB) khi ngn mch ngoi ba pha vi I N.ng.max nI.IK1RI (v khi c dng I(3)Nng ln hn th s c tn hiu kha do tc ng ca cc rle 1RI hai u ng dy):I>kat3I'IKLI2 - 3RI >. I KCBktvv :IKLI2 - 3RI > k"at3. I"KCB

61

m bo so snh ng gc pha dng in hai u ng dy, dng ng bao tn hiu tn s cao phi vung gc. Mun vy in p u ra ca b phn iu khin khng c nh hn tr s Uk.min- Khi in p nh hn Uk.min ng bao s c dng hnh thang v bo v s khng mt tnh chn lc khi ngn mch ngoi, v vy vn m bo xung kha lin tc. Tuy nhin khi h hng trong vng bo v vi in p nh vy bo v c th khng tc ng. Do , dng khi ng ca cc rle 1RI v 3RI nn phi hp vi in p ny nh th no bo v ch tc ng khi tn hiu tn s cao c dng nh yu cu. i vi rle 3RI dng khi ng tnh theo iu kin ny c th l quyt nh.i vi b lc ni vo dng I1 + kI2, iu kin tnh ton phi hp l ngn mch 2 pha chm t c in p k1. I I1tt + kI2tt I = Uk min ; p ny c th nh hn n ln so vi p k1.k.I2tt. Trong trng hp ny cn thc hin iu kin :IKLI2 - 3RI > I2ttin p Uk.min vi gi thit l I1 = 0 s tng ng vi dng th t nghch s cp ca b lc l : I2k.min. Do vy cn chn :IKLI2- 3RI > n. I2k.min111.6.4. Dng khi ng ca b lc - rle LI2-4RI :Phn tch ging nh i vi rle 2RI, dng khi ng ca b lc - rle LI2-4RI c chn ln hn IKLI2- 3RI v ly bng :IkLI2- 4RI = kat4. IkLI2- 3RITrong : kat4 2.111.6.5. H s k ca b lc trong b phn iu khin :H s k xc nh theo iu kin:kI2> kat I1Trng hp tnh ton l ngn mch 2 pha chm t mt u ng dy, khi y t s I1 / I2 l ln nht. Do vy :I(1,1)a I (1,1) l2Thng k 6 ^ 8 ; kat 1,8 ^ 2 m bo cho bo v lm vic ng (khngtc ng) khi ngnmch ngoi, cnchn h s k nh nhau cc na b hai pha ng dy.111.6.6. Kim tra nhy ca bo v : nhy ca bo v c xc nh ch yu theo nhy ca cc rle khi ng 2RI v 4RI dng iu khin mch ct ca my ct.Trong trng hp ni rle 4RI vo b lc dng th t nghch th h s nhy c tnh ton vi ngn mch mt pha hoc hai pha chm t mt u ng dy ty thuc dng h hng no c dng nh hn.H s nhy khi ngn mch 3 pha cng c tnh ton vi h hng mt u ca ng dy c bo v.Yu cu :Kn > 1,5 ^ 2IV. nh gi v lnh vc ng dng ca bo v tn s cao v v tuyn:u imca bovtns cao l:vnguyn tcbo v c thtc ng chnlctrong mng c hnh dng bt k vi mt s ngun cung cp bt k, tc ng nhanh, nhy cn thit v kh tin cy mc d thc hin tng i phc tp.Nhc im ch yu ca bo v tn s cao l phc tp v gi thnh cao. Do vy bo v tn s cao c s dng khi cc bo v khc n gin hn khng tha mn cc yu cu ca bo v rle, nht l khi yu cu phi tc ng nhanh.Tt c cc loi bo v dc u m bo ct nhanh, k c bo v dng so lch c dy dn ph. Chi ph ban u i vi bo v c dy dn ph ch yu l gi thnh ca cp v cng lp t n, do vy tng t l thun vi chiu di dy dn. Chi ph i vi bo v tn s cao c th coi l c lp vi chiu di ng dy c bo v (khng tnh n vic phis dngcc b phnkhingphctphnv my pht c cng sutln hnchong dy di)Bo v tnscao c nhiu loi:bov chng,bov so lchpha vbo v chng c kha tn s cao kt hp vi bo v khong cch. Tt c cc phng n bo v ny u c th s dng trong thc t, tuy nhin mi phng n u c c im s dng ring.Bo v so lch pha thc t khng chu nh hng ca dao ng trong h thng in, c bit l khi thc hin t ng ng li khng ng b; n cng c th lm vic tt trong ch lm vic khng ton pha. Do vy loi bo v ny c s dng ph bin. Tuy nhin cn phi t thm bo v d tr cho ng dy. Cc bo v d tr thng dng loi n gin hn, v d nh bo v ch phn ng vi ngn mch khng i xng.Bo v c hng c kha tn s cao t c s dng, ngoi tr 1 s trng hp c bit, v d bo v ng dy c nhnh r v lc ny s dng bo v so lch pha s gp nhiu kh khn.69

Hin nay knh v tuyn c s dng rng ri. Knh v tuyn dng cho bo v, iu khin xa v thng tin lin lc s khc phc c kh khn trong vic la chn tn s truyn trn ng dy ti in, loi tr c nhng yu cu v x l tn s cao trn ng dy ti in, m bo chng nhiu tt hn... Khi s dng knh v tuyn th cc bo v dc c th thc hin vi tn hiu cho php m trong mt s trng hp tr nn hp l hn so vi tn hiu kha.Chng 8 :T NG NG NGUN DTR (TD)I. NGHA CA TD:S ni in ca h thng in cn m bo tin cy cung cp cho cc h tiu th in. S cung cp t hai hay nhiu ngun in m bo tin cy cao, v ct s c mt ngun khng lm cho h tiu th b mt in.D vic cung cp cho h tiu th t nhiu pha c u im r rng nh vy nhng phn ln cc trm c hai ngun cung cp tr ln u lm vic theo s mt ngun cung cp. T dng ca nh my in l mt v d.Cch thc hin s nh trn s t tin cy nhng n gin hn v trong nhiu trng hp lm gim dng ngn mch, gim tn tht in nng trong MBA, n gin bo v rle... Khi pht trin mng in, vic cung cp t mt pha thng l gii php c la chn v nhng thit b in v bo v t trc khng cho php thc hin s lm vic song song ca cc ngun cung cp.Nhc im ca vic cung cp t mt pha l ct s c ngun lm vic s lm ngng cung cp cho h tiu th. Khc phc bng cch ng nhanh ngun d tr hay ng my ct m thc hin vic phn chia mng in. thc hin thao tc ny ngi ta s dng thit b T NG NG NGUN D TR (TD).Hnh 8.1 : Cc nguyn tc thc hin TD

II. Yu cu c bn i vi thit bi TD:Tt c cc thit b TD cn phi tha mn nhng yu cu c bn sau y:1. S TD khng c tc ng trc khi my ct ca ngun lm vic b ct ra trnh ng ngun d tr vo khi ngun lm vic cha b ct ra. V d trong s hnh 8.1a, khi ngn mch trn ng dy AC th bo v ng dy ch ct 1MC cn 2MC vn

ng, nu TD tc ng ng ng dy d tr BC th c th ngn mch s li xut hin.2. S TD phi tc ng khi mt in p trn thanh gp h tiu th v bt c l do g, chng hn nh khi ct s c, ct nhm hay ct t pht my ct ca ngun lm vic, cng nh khi mt in p trn thanh gp ca ngun lm vic. Cng cho php ng ngun d tr khi ngn mch trn thanh gp ca h tiu th.3. Thit b TD ch c tc ng mt ln trnh ng ngun d tr nhiu ln vo ngn mch tn ti.V d, nu ngn mch trn thanh gp C (hnh 8.1a) th khi TD ng 4MC, thit b bo v rle li tc ng ct 4MC, iu chng t ngn mch vn cn tn ti, do vy khng nn cho TD tc ng ln th 2.4. gim thi gian ngng cung cp in, vic ng ngun d tr cn phi nhanh nht c th c ngay sau khi ct ngun lm vic.Thi gian mt in tm ph thuc vo cc yu t sau:a) tm < ttkttk : khong thi gian ln nht t lc mt in n khi ng ngun d tr m cc ng c ni vo thanh gp h tiu th cn c th t khi ng.b) tm > tkh iontkh ion : thi gian cn thit kh mi trng b ion ha do h quang ti ch ngn mch (trng hp ngn mch trn thanh gp C - hnh 8.1a)5. tng tc ct ngun d tr khi ngn mch tn ti, cn tng tc tc ng ca bo v ngun d tr sau khi thit b TD tc ng. iu ny c bit quan trng khi h tiu th b mt ngun cung cp c thit b TD ni vi ngun d tr ang mang ti. Ct nhanh ngn mch lc ny l cn thit ngn nga vic ph hy s lm vic bnh thng ca ngun d tr ang lm vic vi cc h tiu th khc.III. TD ng dy:111.1. S :Trong ch vn hnh bnh thng, ng dy AC lm vic (1MC, 2MC ng), ng dy BC d tr (3MC ng, 4MC m). Rle RGT c in (hnh 8.7), tip im ca n ng. Nu v mt l do no thanh gp C mt in (v d do ngn mch trn ng dy AC, do thao tc nhm....), tip im ca cc rle RU s ng mch rle thi gian RT (ng dy d tr BC ang c in). Sau mt thi gian chm tr do yu cu chn lc ca bo v rle, tip im RT ng li. Cun ct CC ca my ct c in, my ct 2MC m ra. Tip im ph 2MC3 ng, cho dng in chy qua cun ng C ca my ct 4MC v ng dy d tr BC c ng vo cung cp cho cc h tiu th.111.2. Tnh ton tham s ca cc phn t trong s :III.2.1. Thi gian ca rle RT:Khi ngn mch ti im N1 hoc N2 (hnh 8.8), in p d trn thanh gp C c th gim xung rt thp lm cho cc rle in p RU< khi ng. Mun TD trnh tc ng trong trng hp ny cn phi chn thi gian ca rle RT ln hn thi gian lm vic ca cc bo v t ti my ct 7MC v 9MC:tRT - tBVA + A t(8.1)tRT = tBVC + A t(82)trong :tBVA, tBVC : thi gian lm vic ln nht ca cc bo v phn t ni vo thanh gp A v thanh gp C.A t : bc chn lc v thi gian, bng (0,3 ^ 0,5 sec).Thi gian ca rle RT c chn bng tr s ln hn khi tnh theo cc biu thc (8.1) v (8.2). Tuy nhin, thi gian ny cng nh th thi gian ngng cung cp in cho cc h tiu th cng b, v vy khi tnh chn cn phi t iu kin th no thi gian ca rle RT l nh nht c th c.

Hnh 8.7 : S thit b TD ng dyIII.2.2. Thi gian ca rle RGT: m bo thit b TD tc ng ng my ct 4MC ch mt ln, cn chn:tRGT = t(4MC) + td tr(8.3)trong :t(4MC) : thi gian ng ca my ct 4MC.

td tr : thi gian d tr.Nu thit b TD tc ng ng ngun d tr vo ngn mch tn ti v thit b bo v rle ct n ra, th rle RGT s ngn nga vic ng tr li vo ngn mch mt ln na trong trng hp thi gian ca rle RGT chn theo (8.3) tha mn iu kin:tRGT = t(4MC) + tBV + tC(4MC)(8.4)tBV : thi gian lm vic ca bo v t ti my ct 4MC ca mch d tr. tC(4MC) : thi gian ct ca my ct 4MC.III.2.3. in p khi ng ca rle in p gim RU:Rle RU> khng c tr v khi trn mch d tr c in p cao hn in p lm vic cc tiu Ulv min (Ulv min l in p nh nht m cc ng c cn c th t khi ng c):Ukru> = - U|v min(8.7)kat ktv nUTrong :nU : h s bin i ca my bin in p 2BU (hnh 8.7)

IV. TD trm bin p: cc trm bin p ngi ta s dng cc loi TD khc nhau nh TD my bin p,TD my ct phn on, TD my ct ni...Trn hnh 8.9 l s TD my ct phn on. Bnh thng c hai my bin p lm vic, my ct 5MC m. Gi thit my bin p B2 b h hng, thit b bo v rle tc ng ct my ct 3MC v 4 MC, sau thit b TD s khi ng v ng my ct 5MC. Lc ny my bin p B1 s lm nhim v cung cp cho ph ti 1 v ph ti 2 c hai phnon.

5MC

Hnh 8.9: S TD my ct phn onLu l nu my bin p B1 c thit k ch cung cp cho ph ti phn on I th trong thit b TD cn phi c thm mch a tn hiu i ct bt nhng ph ti km quan trng c hai phn on trc khi ng my ct 5MC.Trong s , mch in m my ct 4MC c ni qua tip im ph ca 3MC nhm to s lin ng khi m my ct 3MC s ng thi m lun c my ct 4MC. ct nhanh my ct phn on khi ngn mch tn ti trn thanh gp h p ca trm, trong s TD cn c thm b phn tng tc tc ng ca bo v my ct phn on sau TD (khng v b phn ny trn hnh 8.9).125

Khc vi s TD ng dy xt trc y (hnh 8.7), trong s TD my ct phn on khng c b phn khi ng in p gim v khng cn thit trong trng hp ny. C 2 my bin p u c cung cp t mt thanh gp cao p chung ca trm, khi mt in trn thanh gp ny tc ng ca thit b TD l v ch.Chng 9 : T NG NG TR LI NGUN IN (TL)I. ngha ca TL:Kinh nghim vn hnh cho thy, a s ngn mch xy ra trn ng dy truyn ti in nng u c th t tiu tan nu ct nhanh ng dy bng cc thit b bo v rle. Ct nhanh ng dy lm cho h quang sinh ra ch ngn mch b tt v khng c kh nng gy nn nhng h hng nghim trng cn tr vic ng tr li ng dy. H hng t tiu tan nh vy c gi l thong qua. ng tr li mt ng dy c h hng thong qua thng l thnh cng.Nhng h hng trn ng dy nh t dy dn, v s, ng tr .... khng th t tiu tan, v vy chng c gi l h hng tn ti. Khi ng tr li ng dy c xy ra ngn mch tn ti th ng dy li b ct ra mt ln na, vic ng tr li nh vy l khng thnh cng. gim thigianngngcungcpincho cch tiuth, thao tcngtrling dy cn c thc hin mt cch t ng nh cc thit b T NG NG TR Li (TL). Thit b TL cng c th tc ng c khi my ct b ct ra do thao tc nhm ca nhn vin vn hnh hoc do thit b bo v rle lm vic khng ng.Ap dng TL c hiu qu nht l nhng ng dy c ngun cung cp mt pha, v trong trng hp ny TL thnh cng s khi phc ngun cung cp cho cc h tiu th. mng vng, ct mt ng dy khng lm ngng cung cp in, tuy nhin p dng TL l hp l v lm tng nhanh vic loi tr ch khng bnh thng v khi phc s mng m bo vn hnh kinh t v tin cy. Kh nng TL thnh cng nhng ng dy trn khng vo khong 70^90%.II. Phn loi thit b TL:Trong thc t ngi ta c th p dng nhng loi TL sau: TL 3 pha, thc hin ng c 3 pha ca my ct sau khi n b ct ra bi bo v rle. TL 1 pha, thc hin ng my ct 1 pha sau khi n b ct ra bi bo v chng ngn mch mt pha. TL hn hp, ng 3 pha (khi ngn mch nhiu pha) hay ng 1 pha (khi ngn mch mt pha).Ring TL 3 pha c phn ra thnh mt s dng: TL n gin, TL tc ng nhanh, TL c kim tra in p, TL c kim tra ng b....Theo loi thit b m TL tc ng n c: TL ng dy, TL thanh gp, TL my bin p, TL ng c in.Theo s ln tc ng c: TL mt ln v TL nhiu ln.Theo cch thc tc ng n c cu truyn ng ca my ct c: TL in v TL c kh.III. cc yu cu c bn i vi thit b TL:Ty iu kin c th, s TL dng cho ng dy hoc nhng thit b in khc c th khc nhau nhiu. Nhng tt c cc thit b TL phi tha mn nhng yu cu c bn sau:1) Tc ng nhanh: Thi gian tc ng ca TL cn phi cng nh cng tt m bo thi gian ngng cung cp in l nh nht. cc ng dy c ngun cung cp t 2 pha tc ng nhanh ca TL cn thit rt ngn thi gian khi phc tnh trng lm vic bnh thng ca mng in. Tuy nhin thi gian TL b hn ch bi iu kin kh ion hon ton mi trng ti ch ngn mch nhm m bo TL thnh cng:tkh ion < tTL < ttkKhi TL my ct du khng cn quan tm n tkh ion , nhng i vi my ct khng kh do thi gian ng ca n rt b nn phi xt n iu kin kh ion.Ngoi ra thi gian tc ng ca TL cn b gii hn bi thi gian cn thit phc hi kh nng truyn ng ca my ct khi ng n tr li v kh nng ct nu ngn mch tn ti.2) TL phi t ng tr v v tr ban u sau khi tc ng chun b cho cc ln lm vic sau.3) S TL cn phi m bo s ln tc ng nh trc cho n v khng c tc ng lp i lp li. Ph bin nht l loi TL mt ln, trong mt s trng hp ngi ta cng s dng TL hai ln v TL ba ln.4) Khi ng hay m my ct bng tay th TL khng c tc ng. Khi ng my ct bng tay, nu n b ct ra ngay lp tc bi bo v rle, chng t l ng my ct vo ngn mch tn ti, lc y chc chn vic ng tr li s khng thnh cng. S TL cng cn d tnh n kh nng cm TL trong trng hp my ct b ct ra bi mt s bo v no . V d, thng khng cho php TL my bin p tc ng khi bo v so lch my bin p lm vic (h hng bn trong n).IV. TL ng dy c ngun cung cp 1 pha:IV. 1. Hot ng ca s :Trn hnh 9.2 l s ca thit b TL mt ln khi ng bng phng php khng tng ng ca ng dy c ngun cung cp 1 pha. Hot ng ca s trong mt s ch lm vic ca mng in nh sau: ch vn hnh bnh thng, kha iu khin KK v tr ng 2, tip im KKIV m, rle 3RG c in phn nh v tr ng ca MC; tip im KKI ng, t C c np y in qua in tr np R. Trong khi , do my ct ang ng nn tip im ph ca n MC2 m ra v rle 2RG khng c in. S ang trong tnh trng sn sng tc ng. Khi xy ra ngn mch, thit b bo v rle BV tc ng ct my ct, tip im ph MC2 ng li, rle 2RG c in v ng tip im trong mch khi ng TL (in tr Ri hn ch dng trong mch va 2RG lm vic nhng khng my ct ng li). Rle RT c in, sau mt thi gian tRT t trc tip im RTi khp li. T C phng in qua cun dy in p ca rle 1RG, tip im lRGi ca n khp li v cun ng C ca my ct c in theo mch: (+)^KKI^1RGi^cun dng 1RGI^Th^N^4RG2^MC2^C^(-). Lc ny my ct s c ng tr li. Nu ngn mch t tiu tan: my ct sau khi c TL ng li s gi nguyn v tr ng, t C li c np y a s tr li trng thi ban u chun b cho cc ln lm vic sau. Nu ngn mch tn ti: bo v rle li tc ng ct my ct v TL li khi ng nh trnh t nu trn. Nhng v t C phng ht in trong ln tc ng trc, n lc ny cha c np nn khng th lm cho rle iRG tc ng c v my ct s khng th ng li. iu m bo cho TL ch tc ng mt ln nh nh trc cho n. Khi m my ct bng tay (chuyn KK sang v tr Cl): tip im KKI m ra ct ngun vo RT v ngun np t, tip im KKII ni t C vo in tr phng R4, nng lng tch ly t C s phng qua R4 bin thnh nhit nng v tiu tn R4. Nh vy m bo TL khng th tc ng khi m my ct bng tay. Trong mt s trng hp, tip im cm TL ng li, t C phng in v TL cng khng th lm vic.136

Khi ng my ct bng tay (KK v tr i): t C bt u c np in, nu my ct li m ra th TL cng khng tc ng c v cho n lc ny t C vn cha np y.

Hnh 9.2: S thit b TL mt ln ng dy c ngun cung cp 1 phaIV. 2. c im ca s : S khi ng theo phng php khng tng ng gia v tr ca kha iu khin (tip im KKI) v v tr ca my ct (tip im 2RG ca rle phn nh v tr ct ca my ct). Tip im RT2 v in tr R3 ni song song tng lc khi ng ban u ca RT v khi duy tr th RT khng b pht nng nh R3 cn bt dng. Rle 1RG c hai cun dy, khi RT1 khp, t C phng qua cun dy in p 1RGU3 cundy dngin1RGIlm nhimvtgivtCchcungcpmt xungngn hn khi ng 1RG ch khng duy tr c. Rle 4RG c hai cun dy, chng my ct ng lp i lp li khi ngn mch tn ti v hng hc TL. V d khi hng tip im 1RG1 (dnh) v xy ra ngn mch, cun ct ca my ct c in, ng thi cun dng 4RGI cng c in. My ct m ra v cc tip im 4RGi ng li, 4RG2 m ra. Nu tip im lRGi b dnh th ngay lp tc cun p 4RGU c in duy tr trng thi ca cc tip im 4RGi , 4RG2. Do vy mch cun ng ca my ct b h v my ct khng th ng lp i lp li.

V. Phi hp tc ng gia bo v rle v tl:V.1. Tng tc tc ng ca bo v sau TL:Sau khi ct chn lc ng dy b h hng, thit b TL s tc ng ng my ct tr li ng thi ni tt b phn to thi gian ca bo v chnh (hoc a bo v tc ng nhanh vo lm vic) trong mt khong thi gian gii hn no , nh vy m bo ct nhanh my ct trong trng hp ng tr li ng dy vo ngn mch tn ti.

Hnh 9.4 : Tng tc tc ng ca bo v sau TL a) S mng inb)Mch tng tcXt s mng in hnh 9.4a v s thc hin tng tc hnh 9.4b. Khi xy ra ngn mch ti im N th cc tip im ca rle 1RI, 2RI ca bo v 1BV ng mch cun dy RT, tip im RT1 ng tc thi nhng tip im RGT1 ang m nn cun dy RG khng c in. Sau thi gian tRT th tip im RT2 ng mch cun dy RG i ct my ct1MC. Lc nythitbTLsa xunging li1MCng thi khi ngRGT, tip im RGT1 ng. Nu ngn mch tn ti 1RI, 2RI v RT li c in nn RT1 ng mch cun dy RG v ct nhanh my ct 1MC. Nu ngn mch t tiu tan (TL thnh cng), th sau mt thi gian ng chc chn 1MC tip im RGT1 m ra v bo v 1BV li lm vic vi thi gian t trc cho n.Nh vy tng tc tc ng ca bo v sau TL cho php rt ngn thi gian ct tr li mt h hng tn ti. Tuy nhin cn lu l b phn khi ng dng ca bo v c tng tc phi chnh nh khi dng t khi ng ca cc ng c (cc ng c b hm li do mt in trong qu trnh ngn mch v trong chu trnh TL).V. 2. Tng tc tc ng ca bo v trc TL:Ct my ct ln th 1 bng bo v tc ng nhanh khng chn lc (v d, bo v dng ct nhanh), sau bo v ny b kha li trong trong mt khong thi gian nht nh vic ct my ct ln th 2 (nu TL khng thnh cng) c thc hin bi cc bo v tc ng chn lc.Trong phng php tng tc tc ng ca bo v trc TL, ct ln th 1 c th xy ra khi h hng phn t k, tc l tc ng khng chn lc. Nu h hng t tiu tan v TL thnh cng, th tc ng khng chn lc trc ca bo v c sa cha bng tc ng ca thit b TL. Nh ct nhanh ngn mch s to kh nng TL thnh cng ln hn.

Hnh 9.5 : Tng tc tc ng ca bo v trc TLa) S mng inb) Mchtng tc

S b phn tng tc bo v trc TL nh trn hnh 9.5b, tip im 1RI l ca bo v ct nhanh 3I>>, tip im 2RI l ca bo v dong cc ai 3I>. Thit b TL t on ng dy u tin AB (hnh 9.5a). Khi ngn mch trn mt on bt k ca ng dy ABCD (v d, ti im N), lc u bo v ct nhanh 3I>> tc ng khng thi gian i ct 3MC. Sau TL s khi ng v ng 3MC li, ng thi a tn hiu i kha bo v3I>>.Nungn mchtnti th ccbo v s lm vicmtcchchnlctheo c tnh thi gian ca chng, trong trng hp ny bo v dong cc ai 1I> c thi gian lm vic nh nht s tc ng ct my ct 1MC. Cn lu l vic kha bo v ct nhanh 3I>> trn s hnh 9.5b c thc hin nh tn hiu t thit b TL a n RGT lm h mch tc ng ca rle 1RI.Nhc im ca phng php tng tc tc ng ca bo v trc TL l nu TL hoc my ct 3MC b hng th tt c cc h tiu th trn ng dy u b mt in mc d ngn mch c th ch on cui.Mun bo v ct nhanh 3I>> khng tc ng mt chn lc khi ngn mch sau cc my bin p 1B, 2B cn phi chn dng khi ng ca n ln hn dng ngn mch ln nht khi ngn mch sau cc my bin p ny. iu ny lm hn ch phm vi s dng ca phng php, nht l khi cc on ng dy kh di v cng sut cc my bin p 1B, 2B kh ln.V. 3. TL theo th t:Trong cc mng in bao gm nhiu on ng dy ni tip nhau c th thc hin ct nhanh ngn mch tn ti cng nh thong qua nh phi hp tc ng ca bo v ct nhanh v tc ng theo th t ca thit b TL t ti my ct ca nhng on k nhau.

Xt s mng in hnh 9.6, ti cc my ct 1MC, 2MC, 3MC tng ng c trangb: cc thit b t ng ng tr li 1TL, 2TL, 3TL; cc bo v ct nhanh khngchn lc 1I>>, 2I>>, 3I>> v cc bo v dng cc i tc ng chn lc 1I>, 2I>, 3I>.Dng khi ng ca bo v ct nhanh c chn ln hn dng khi ngn mch sau ccmy bin p 1B, 2B; v vy vng bo v s bao gm ton b on ng dy c bov v mt phn on k.1Kha31Mdkha31Tai tram A.tv tetjTBL

tfi tgv teNu NM [fin ti un don AB

T i trm B

te tv tetTBLtv te

Nu NM [n ai d du on BC

Hnh 9.?: Biu thi gian trong chu trnh TL theo th tXt s mng in hnh 9.6, ti cc my ct 1MC, 2MC, 3MC tng ng c trang b: cc thit b t ng ng tr li 1TL, 2TL, 3TL; cc bo v ct nhanh khng chn lc 1I>>, 2I>>, 3I>> v cc bo v dng cc i tc ng chn lc 1I>, 2I>, 3I>. Dng khi ng ca bo v ct nhanh c chn ln hn dng khi ngn mch sau cc my bin p 1B, 2B; v vy vng bo v s bao gm ton b on ng dy c bo v v mt phn on k.Thi gian lm vic ca cc thit b TL c chn tng dn theo hng t nguntr i:t3TL < t2TL < t1TLKhi xy ra ngn mch ti in N trn on BC, cc bo v ct nhanh 2I>> v 3I>> tc ng ct 2MC v 3MC. Thit b 3TL c thi gian nh hn nn tc ng trc ng tr li 3MC. V on AB khng h hng nn TL thnh cng. Sau 2TL s tc ng ng 2MC li. Nu ngn mch l thong qua th TL thnh cng. Nu ngn mch tn ti, bo v ct nhanh 2I>> s tc ng ct 2MC ca on ng dy h hng BC v cho n thi imnybo v ct nhanh 3I>> caonAB bkha li(xem biu thigiantrn hnh 9.7).Chng 10:T NG HA NG BOI. Cc phng php ha ng b:Vic ng cc my pht in vo lm vic trong mng c th to nn dng cn bng ln v dao ng ko di. Tnh trng khng mong mun xy ra l do: Tc gc quay ca my pht c ng vo khc vi tc gc quay ng b ca cc my pht ang lm vic trong h thng in. in p u cc ca my pht c ng vo khc vi in p trn thanh gp ca nh my in.iu kin cc my pht in ng b c th lm vic song song vi nhau trong h thng in l: rto ca cc my pht phi quay vi mt tc gn nh nhau. in p u cc cc my pht phi gn bng nhau. gc lch pha tng i gia cc rto khng c vt qu gii hn cho php.V vy ng my pht in ng b vo lm vic song song vi cc my pht khc ca nh my in hay h thng, cn phi s b lm cho chng ng b vi nhau. HA NG B l qu trnh lm cn bng tc gc quay v in p ca my pht c ng vo vi tc gc quay ca cc my pht ang lm vic v in p trn thanh gp nh my in, cng nh chn thi im thch hp a xung i ng my ct ca my pht.C 2 phng php ha ng b : ha ng b chnh xc v ha t ng b. Ha ng b chnh xc :Khi ng my pht bng phng php ha chnh xc cn phi thc hin nhng cng vic sau : San bng v tr s ca in p my pht c ng vo UF v in p mng UHT(iUfi iUhtI) , San bng tc gc quay ca my pht c ng vo raF v tc gc quay ca cc my pht trong h thng raHT (raF raHT). Lm cho gc pha ca cc vct in p my pht v in p mng trng nhau vo lc ng my ct (Gc lch pha gia cc vct in p my pht v in p mng 0)Nh vy trnh t thc hin ha ng b chnh xc nh sau: Trc khi ng mt my pht vo lm vic song song vi cc my pht khc th my pht phi c kch t trc, khi tc quay v in p ca my pht xp x vi tc quay v in p ca cc my pht khc cn chn thi im thun li ng my pht sao cho lc lch in p gia cc my pht gn bng khng, nh vy dng cn bng lc ng my s nh nht. Ha t ng b:Khi ng my pht bng phng php t ng b phi tun theo nhng iu kinsau : My pht khng c kch t (kch t ca my pht c ct ra bi aptomat dit t ). Tc gc quay ca my pht ng vo phi gn bng tc gc quay ca cc my pht ang lm vic trong h thng.Trnh t thc hin: Trc khi ng mt my pht vo lm vic song song vi cc my pht khc th my pht cha c kch t, khi tc quay ca my pht xp x vi tc quay ca cc my pht khc th my pht c ng vo, ngay sau dng kch t s c a vo rto v my pht s c ko vo lm vic ng b.II. phng php ha ng b chnh xc:II.l. in p phch v dng cn bng:II.1.1. in p phch:Gi thit in p u cc ca my pht v thanh gp ca h thng l: uF = U sin raFt vuHT = U sin raHTtin p phch US = AU l hiu hnh hc ca in p my pht cn ha v in p h thng, in p phch xut hin khi tc gc quay ca cc vect in p ny khc nhau (hnh 10.1a).Ol I ra F ra ht 1 ra F + ra HT i Ol I -ra Si 1us _ uF uHT _ 2Usin:t.cos - Hl t _ 2UsinSt.cosra tb.t trong :raS = raF - raHT : tc gc trt