BAB V. DASAR PERENCANAAN TAPAK · Dari analisa pada halaman di atas dipilih alternatif III. 2.2....
Transcript of BAB V. DASAR PERENCANAAN TAPAK · Dari analisa pada halaman di atas dipilih alternatif III. 2.2....
77
BAB V. DASAR PERENCANAAN TAPAK
1. T I N J A U A N T E R H A D A P LOKASI
Lokasi b a n g u n a n di k o t a S u r a b a y a t e r l e t a k p a d a 7°
L S , d e n g a n c u r a h h u j a n r a t a - r a t a per t a h u n ± 140 mm
[St a s i u n M e t e o r o l o g i P e r a k II Surabaya], L i n g k u n g a n p a d a
lokasi tapak :
Utara -----> j a lan M e r g o y o s o
S e l a t a n --> p e r t o k o a n T u n j u n g a n P l a z a
B a r a t ---- > K a n t o r T E L K O M
T i m u r ---- > j a lan B a s u k i Rahmat
(gambar p a d a h a l a m a n berikut)
7 7
7 9
1.2. P e r a t u r a n D a e r a h
P e r a t u r a n b a n g u n a n pa d a lokasi :
- G a r i s s e m p a d a n b a n g u n a n = 10 m.
- G a r i s s a m p i n g dan b e l a k a n g bangunan,
untuk ket ingg ian b a n g u n a n 4 lantai = 5 , 5 m
untuk ket ingg ian b a n g u n a n b lantai = 6 m .
untuk ket ingg ian b a n g u n a n 6 lantai = 6 , 5 m
u ntuk k e t i n g g i a n b a n g u n a n 7- 9 lantai = 7 m .
u n tuk k e t i n g g i a n b a n g u n a n 10 -16 lantai = 9 m .
untuk k e t i n g g i a n b a n g u n a n 17 -24 lantai = 12 m .
- FAR u n t u k p e r k a n t o r a n dan p e r d a g a n g a n = 200% - 700%.
- J arak a n t a r bangunan,
Untuk b a n g u n a n d e n g a n k e t i n g g i a n sama :
Y = 0,5 H - 1 m
U ntuk b a n g u n a n d e n g a n k e t i n g g i a n b e r b e d a :
0,5 HI + 0,5 H2Y - ----------------------
2
Y = jarak a n t a r bangunan, m i n i m a l 3 m.
H = k e t i n g g i a n bangunan.
1.3. P e r s v a r a t a n M e n d i r i k a n B a n g u n a n P e r k a n t o r a n
K r i t e r i a k l a s i f i k a s i p e r k a n t o r a n sewa di S u r a b a y a
b e l u m ada, ma k a d a l a m p e n e n t u a n k l a s i f i k a s i k a n t o r sewa
m e n g i k u t i SK G u b e n u r DKI J a k a r t a no. 208 t a h u n 1977.
K l a s i f i k a s i p e r k a n t o r a n se w a b e r d a s a r k a n m u t u dan
k e l e n g k a p a n f a s i l i t a s y a n g t e r s e d i a :
- Klas I, b o b o t = 90 - 100
Bab 7
80
- Klas II, botaot = 6 0 - 8 9
- Klas III, b o b o t = d i b a w a h 60.
F a s i l i t a s ya n g m u t l a k t e r s e d i a a d a l a h : listrik, air
minum, t o i l e t dan fire p r o t e c t i o n .
No. J e n i s B o b o t K e t e r a n g a nf a s i l i t a s
1 L i s t r i k 8 No . 1-8 a d a l a h mutlak, k a r e n a
2 Air m i n u m 8 b a n g u n a n t i n g k a t t i n g g i
3 T e l e p h o n e 8 s a n g a t d i b u t u h k a n u n t u k
4 G e n s e t 8 k e l a n c a r a n kerja.
5 Ma i n E n t r a n c e 8
6 P u b l i c T o i l e t 8
7 Lift 8
8 Fire p r o t e c t i o n 8
9 AC 6 No . 9-11 a d a l a h f a k t o r k e n y a
10 K e a m a n a n 6 manan, s a n g a t d i b u t u h k a n
11 P a r k i r k e n d a r a a n 6 u n t u k b a n g u n a n kom e r s i i l .
12 K e b e r s ihan 4
13 T e l e x 4
14 P. U t i l i t a s 4
15 K a n t i n 2 No . 15-17 f a s i l i t a s p e l e n g k a p
16 R e s t o r a n / toko 2 ya n g d i g u n a k a n o l e h p e
17 L obby OL, n y e w a & m a s y a r a k a t umum.
T a b e l 10. P e r s y a r a t a n f a s i l i t a s k a n t o r sewa.
M e n u r u t p e r a t u r a n " P e d o m a n M e n d i r i k a n B a n g u n a n
G e d u n g " , DPU :
a. B a n g u n a n bank dan p e r k a n t o r a n dari segi p e n g g u n a a n
gedung, t e r m a s u k d a l a m k l a s i f i k a s i k e l a s IV ( b a n g u n a n
Bab ?
k a n t o r ).
b. T i n g g i b a n g u n a n d i p e r k e n a n k a n m e l e b i h i 2/3 t i n g g i
maksi m u m , tidak t e r m a s u k ruang b a w a h t a n a h (basement).
c. T i n g g i l a n g i t - l a n g i t d a l a m ruang, a p a b i l a m i r i n g rata-
rata m i n i m u m 270 cm. Untuk l a n g i t - l a n g i t m i r i n g
t e r e n d a h m i n i m u m 240 cm.
2. P E R L E T A K A N M A S S A B A N G U N A N
81
( ha l a m a n b e rikut)
Bab V
00CO
ArjrjO
'
L/
\ (
/
/ ■'
\
x'-
“a
V/r
\
}? 'i
co
.-v
<
I-- ■\.
T
& t1'-cO
'-U
*
I I-XI
5
cQ
mm
m1
11-S*
ozzzoN03Ci_QJ
85
Dari a n a l i s a p a d a h a l a m a n di atas d i p i l i h a l t e r n a t i f III.
2.2. A n a l i s a P e n a t a a n M a s s a
K r i t e r i a a n a l i s a b e n t u k b a n g u n a n :
- K e s e s u a i a n t e r h a d a p b e n t u k site.
- P r e s e p s i y a n g ingin d i t i m b u l k a n , ba i k t e r h a d a p
l i n g k u n g a n m a u p u n t e r h a d a p fu n g s i di d a l a m bangunan.
- K e s t a b i l a n t e r h a d a p g a y a lateral, t e r u t a m a u n t u k
b a n g u n a n tower.
P e r t i m b a n g a n - p e r t i m b a n g a n b e n t u k t o w e r dan p o d i u m :
T o w e r :
- B e r d a s a r k a n k e s e r a s i a n lingkungan.
- K o m p o s i s i bentuk.
P o d i u m :
- B e r d a s a r k a n k a p a s i t a s bangunan.
- Segi e s t e t i k a (estetis) bangunan.
(h a l a m a n berikut)
Bab 7
86
r~<=0\O
i
ociO cO
\
cC
/
'I'F
t>00
I £%
s
ii
TfMd
<C/lW
5<H
iDH2U
JCOrjSi—<u
S & / ?>&3o99 / C . r / 8 7
•
fMb
i3
'F
/'
■4.1
00
<C/5cn<£DHZU
JCQPSC<U
89
Dari a n a l i s a p a d a h a l a m a n di atas d i p i l i h a l t e r n a t i f III.
2.3.1. E n t r a n c e t a p a k .
S u a t u b a n g u n a n k o m p l e k s , bank dan p e r k a n t o r a n sewa,
m e m b u t u h k a n s i r k u l a s i di d a l a m t a p a k ya n g t e r a t u r , k a r e n a
harnpir s e t i a p p e m a k a i b a n g u n a n m e m b u t u h k a n k e l a n c a r a n
sirkula6i. P e r l e t a k a n e n t r a n c e ya n g t idak tepat, ak a n
sangat b e r p e n g a r u h p a d a s i r k u l a s i d a l a m tapak, akan
m e n i m b u l k a n kem a c e t a n , k a r e n a p o s i s i t a pak b e r a d a di
p u sat k o t a . M a s a l a h ini akan m e n g g a n g g u k e l a n c a r a n
a k t i v i t a s p e m a k a i bangunan.
2.3.2. E n t r a n c e bangunan.
E n t r a n c e b a n g u n a n m e r u p a k a n titik t a n g k a p p e n g a m a t
u ntuk m e m a s u k i s uatu bangunan. S kala lebar dan ti n g g i
e n t r a n c e s u atu b a n g u n a n san g a t b e r p e n g a r u h u n t u k d a p a t
m e n i m b u l k a n k e s a n m e n g u n d a n g a t a u menolak. Ba n k dan
p e r k a n t o r a n sewa s e b a g a i b a n g u n a n ya n g m e l a y a n i
m a s y a r a k a t u m u m , m e m b u t u h k a n k e s a n e n t r a n c e b a n g u n a n ya n g
m e n g u n d a n g .
(ha l a m a n b e rikut)
Bab V
N!V
90
2.4. Sirkulasi di dalam_Bangunan
P > r V
9 1
2.5. Penaaruh Ruanfi L u ar.
B e b e r a p a u n s u r y a n g b e r p e n g a r u h p a d a r u ang luar :
a. Skala.
S k a l a b a n g u n a n m e m p u n y a i p e r a n a n c u k u p penting. S k a l a
d a p a t m e n i m b u l k a n p r e s e p s i y a n g b e r b e d a - b e d a k e p a d a
pengh u n i , p e m a k a i at a u p e n g a m a t bangu n a n . S k a l a b a n g u n a n
b i s a m e n i m b u l k a n k e s a n distorsi, r amah (akrab), a g u n g
atau m e g a h . Skala intim (kecil), m e n i m b u l k a n k e s a n ramah,
s e b a g a i t e m p a t b e r l i n d u n g . S e d a n g k a n s k a l a m o n u m e n t a l ,
m e n i n g g a l k a n k e s a n agung, megah.
b. Tekstur.
P e n g a r u h t e k s t u r pada b a n g u n a n a d a l a h dari segi
p e n g l i h a t a n visual. K o m p o s i s i b e b e r a p a t e k s t u r ya n g
berbeda, s e h i n g g a m e n j a d i k o n t r a s , d i n a m i s dan seimbang,
a k a n m e m p e r i n d a h p e m a n p a k a n bangunan.
c. Warna.
W a r n a a d a l a h u n s u r u t a m a u n t u k m e m p e r j e l a s k a r a k t e r s u atu
b angunan. W a r n a d a p a t m e m b e r i k a n k e s a n lebih m e n o n j o l
k e h a d i r a n s u atu bangu n a n . D e n g a n w a r n a - w a r n a kontras,
t e k s t u r b a n g u n a n a k a n t e r l i h a t lebih jelas.
d . Bentuk.
B e n t u k - b e n t u k a r s i t e k t u r t e r c i p t a dari k u m p u l a n titik,
y a n g m e m b e n t u k garis. G a r i s lurus, g a r i s l e n g k u n g
m e r u p a k a n u n s u r p e m b e n t u k b i d a n g . B i d a n g - b i d a n g g e o m e t r i s
y a n g m e m p u n y a i k o m p o s i s i k o n t r a s dan seimbang, a k a n
t e r a s a n y a m a n d i p andang.
S e b a g a i b a n g u n a n bank dan p e r k a n t o r a n sewa, k e s a n
ya n g i n gin d i t i m b u l k a n a d a l a h k e s a n ramah, m e n g u n d a n g
Bab ?
92
(sebagai bangunan umum), megah (untuk
kebonafitditasan pemakai bangunan).
menimbulkan