AYT - Denge Wordpress Temasıyayindenizi.com.tr/demo/ayt-cografya.pdf · 2018-09-12 · II....

UYGULAMAYI İNDİR VİDEO ÇÖZÜMLERE ULAŞ.

Rehberlik Bölümü

Deneme Sınavları

Perforajlı

ONLİNE“eğitimde yayındenizi online”

ÖĞRETMEN ÜYELİĞİ SEÇİMİ İLE SİSTEME ÜYELİK FORMUNU DOLDURUNUZ.

SİSTEME GİRİŞ YAPARAK DİJİ-TAL İÇERİKLERİNİZİ İSTE-DİĞİNİZ YERE İNDİREBİLİRSİNİZ.

İNTERNETE BAĞLI OLSUN VEYA OLMASIN DİLEDİĞİNİZ PLAT-FORMLARDA İÇERİKLERİMİZİ KULLANABİLİRSİNİZ.

İSTEDİĞİNİZ SORULARLA KENDİ TESTİNİZİ OLUŞTURA-BİLİRSİNİZ.

YAYIN DENİZİ TEK

VİDEO ÇÖZÜM

UYGULAMASI

İNDİR

ÖZELLİKLER

www.ydakillitahta.com

ÜCRETSİZ ÖĞRETMEN ÜYELİĞİ

KOLAY ERİŞİLEBİLİR DİJİTAL İÇERİK

ÖRNEK KİTAP TALEBİMÜFREDATA UYGUN SORU HAVUZU

AYTCOĞRAFYA

SAYFA SAYISI

SORU SAYISI

TEST SAYISI

DENEME SAYISI

• Her tip soru çeşidini görmenizi sağlayacaktır.• Akıl ve mantık yürütmenizi kolaylaştıracaktır.• Düşünme becerinizi geliştirecektir.• Her seviyedeki öğrenciye hitap eden bu soru bankası eksiklerinizi görmede size kaynak olacaktır.• Seviyenizi belirlerken size yol gösterecektir.• Bazı soruların farklı formatlarının üst üste sorulması konuları daha iyi öğrenmenizi, kavramanızı ve pekiştirmenizi sağlayacaktır.

BU KİTAP BANA NE KAZANDIRIR?

• Testler konu başlıkları ve kazanımlar dikkate alınarak oluşturulmuştur. • Her test kendi içerisinde öğrenme sırası dikkate alınarak hazırlanmıştır.• Her zorlukta soru mevcuttur. Zorluk açısından orta düzeydedir. Zor soru oranı %20’dir. • Her konu öncelikle öğrenmeye yönelik sorularla başlamış daha sonra şekil ve algı gerektiren sorulara geçilmiştir. • Öğrencinin kitaptan tam verim sağlayabilmesi için rehberlik bölümüne yer verilmiştir.• Konuya ait her tip soru çeşidi mevcuttur.• Algı ve yorum gücünü ölçen sorular vardır.• Genel tekrar testleri ile üniteler bütünsel olarak değerlendirilmiştir.• Deneme sınavı eklenmiştir.• Tamamı video çözümlüdür.• Video çözümleri yanlış şıkların sebeplerine dikkat ederek izlersek, konularda kaçırdığınız noktaları yakalama- nızı sağlayacak ve eksiklerinizi kapatacaktır.• Bölüm kapaklarında konuya ait dikkat edilecek noktalar mevcuttur.

KİTAP İÇERİĞİ

SAYFA SAYISI

SORU SAYISI

TEST SAYISI

DENEME SAYISI

208 93 1183 6

ÇALIŞMA PLANI YAPALIM!Çalı

şma Planı Yaparken Bu Soruları Dikkate Alınız!

Hangi ders, hangi gün?

Konu öğrenme ve tekrar ne zaman?

Soru çözümü ve ödevler ne zaman?

Deneme Sınavları ne zaman?

Aksayan çalışmalar hangi gün ve ne zaman çalışılmalı?Ders dışı hangi etkinlikler ne zaman yapılmalı?

Tatil günü hangi gün?

EVDE ETKİN ÇALIŞMA Evde olduğunuz zamanı çok iyi değerlendirmelisiniz.

Çoğu zaman yoğun ve yorgun bir gün geçirerek eve gel-diğiniz için iyi ve uygulanabilir bir programa ihtiyacınız var.Evde yapılması gereken işler:

• Uyuma • dinlenme • beslenme • konuları tekrar etme, •soru çözme • çözemediğin sorular için araştırma yapma • ödev yapma • fazladan sınav uygulama • önceden ön-görülemeyen durumlar

gibi pek çok başlık altında toplanabilir.Dersler gün boyu peşinizi bırakmadı. Okul bitti ama

evde derse devam çünkü hedefleriniz ve hayalleriniz var. Bunu asla unutmamalısınız.

Eve gelince önce dinlenmelisiniz.

Kendinize bir ders çalışma saati belirlemeli ve sürekli bunu düşünmelisiniz. Çünkü zihin neyi tekrar ederse kendini o yönde yönlendirir.

Konu öğrenme, tekrar etme, soru çözme saatlerini bir-biri arkasına yerleştirmelisiniz.

Ders çalışırken mutlaka ara vermelisiniz. Ara vermek odaklanma gücünüzü artıracaktır.

Her gün konu tekrarlarına zaman ayırmalısınız. Yeni bilgiyi günlük tekrar etmelisiniz. Tekrar etmek başa-rının anahtarıdır. Bilginin pekiştirilmesini ve uzun su-reli hazfızaya atılmasını sağlar. Tekrarlarınızı zihinden yapmayı öğrenmelisiniz. Bu size zaman kazandırma-nın yanında kalıcı olarak öğrenmenize de katkı sağla-yacaktır.

Bilginin kalıcı olmasını sağlamak için ilişkilendirerek öğrenmeye çalışmalısınız. Ezberden kaçınmalısınız. Öğrenilen bilginin tam olarak kullanılması için beyin tarafından analizinin yapılması gerekir. Ezberci sistem bunu engeller.

Not alma hızınızı kendinize göre belirlemelisiniz. Yavaş not alma beynin konsantre olmasını zorlaştırır, yazma hızı ile beynin çalışma hızı arasında boşluk meydana gelir. Zihin başka alanlara kayar ve konsantrasyon so-runu yaşarsınız.

Herşeyden arındırılmış ortam çalışma için iyi bir ortam değildir.

Dikkatinizi belli alanlara değil, genele yaymalısınız. Dikkatinizi uyanık tutmayı unutmamalısınız.

Sosyal hayattaki olumsuz etkenlere dikkat etmeli mümkün olduğunca ortadan kaldırmalısınız.

Yaptığınız programa beyninizi ikna etmelisiniz.

NASILNEREDENE ZAMAN

Herşey ne kadar karışık görünse de;

☛ Gerçekleştirilebilecek bir hedefin varsa,

☛ Hedefe ulaşmayı amaç edindiysen,

☛ Soru çözerek deneyim kazanıyorsan,

☛ Konuları birbiri ile ilişkilendirebiliyorsan,

☛ Sınav uygulayarak bilgilerini sık sık kontrol

ediyorsan.

☛ Kendine güveniyorsan

işler iyi gidecek demektir.

İYİ NOT ALMAK, HER ŞEYİ YAZMAK DEMEK DEĞİLDİR!İyi not almak; kendi cümlelerini kurmak, şekille

veya yazıyla şifrelemek, baktığında kolayca anlayıp hatırlamak için materyal hazırlamak demektir.

Tutulan notlar; onlara geri dönmek, onları okumak, onları gözden geçirmek, oradaki fikirlerin üzerine düşünmekle bir anlam kazanırlar.

+ + = Bilgi Deneyim Duygu ve Davranış ÖĞRENME

Merak; öğrenme isteğini harekete geçirir, odaklanmayı sağlar, çabuk yorulmayı engeller.

8 COĞRAFYA SORU BANKASI

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

İçindekiler

KÜNYEÖN SÖZREHBERLİKA. DOĞAL SİSTEMLER1. ÜNİTE: Matematik CoğrafyaBiyoçeşitliliği Etkileyen Faktörler ..................................... 11

Ekosistemi Oluşturan Unsurlar ........................................ 15

Enerji Akışı ve Madde Döngüsü ...................................... 19

Su Ekosistemleri .............................................................. 23

Doğanın Ekstremleri ........................................................ 27

Doğal Sistemlerde Olası Değişimler ................................ 29

B. BEŞERÎ SİSTEMLER2. ÜNİTE: Beşerî CoğrafyaNüfus Politikaları ............................................................... 33

Türkiye’nin Nüfus Politikaları ve Nüfus Projeksiyonları .... 35

Tarihsel Süreçte Şehirler ve Etki Alanları ......................... 37

Türkiye’nin Şehirlerinin Fonksiyonel Özellikleri ................ 41

Türkiye’de Kırsal Yerleşmeler ........................................... 43

Ekonomik Faaliyetlerin Sosyal ve Kültürel Etkileri ............ 47

Şehirleşme, Göç ve Sanayi İlişkisi .................................... 49

Geleceğin Dünyasında Nüfus, Yerleşme ve Ekonomi ...... 53

3. ÜNİTE: Ekonomik CoğrafyaDoğal ve Beşerî Unsurların Ekonomiye Etkisi .................. 57Üretim, Dağıtım ve Tüketim Sektörlerinin Etkileşimi ......... 59Doğal Kaynaklar ve Ekonomi ........................................... 61Türkiye’de Doğal Kaynakların Ekonomiye Etkisi .............. 63Türkiye’de Uygulanan Ekonomi Politikaları ...................... 65Türkiye Ekonomisinin Sektörel Dağılımı ........................... 67Türkiye’de Tarım ve Hayvancılığı Etkileyen Faktörler ....... 69Türkiye’de Tarım ve Hayvancılık ....................................... 71Madencilik ve Enerji Kaynaklarının Başlıca Özellikleri ..... 77Türkiye’de Madenler ......................................................... 79Türkiye’de Enerji Kaynakları ............................................. 83Türkiye’de Madenler ve Enerji Kaynaklarının EtkinKullanımı............................................................................ 87Türkiye’de Sanayi Sektörü ................................................ 89Türkiye’de Bölge Sınıflandırılması .................................... 93Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Projeleri ............................ 97Hizmet Sektörünün Türkiye Ekonomisindeki Yeri ............. 101Ulaşım Sistemlerinin Gelişimi ........................................... 103Ulaşım Sistemleri ve Kalkınma ......................................... 105Türkiye’de Ulaşım Sistemleri ............................................ 107Küresel Ticaret Sistemleri ................................................. 109Türkiye’de Ticaret ve Tarihi Ticaret Yolları ........................ 111Türkiye’nin Dış Ticareti ..................................................... 113Türkiye’yi Sembolize Eden Mekanlar ............................... 115Türkiye’nin Turizm Potansiyeli .......................................... 117Türkiye’nin Turizm Politikaları ........................................... 119Türkiye’nin Dünya Turizmindeki Yeri ................................. 121

C. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER4. ÜNİTE: Bölgeler ve Ülkelerİlk Kültür Merkezlerinin Ortaya Çıkışı ............................... 125

Farklı Kültür Bölgelerinin Yayılışı ...................................... 127

Türk Kültürünün Özellikleri ............................................... 129

Anadolu’nun Kültürel Özellikleri ........................................ 131

Ham Madde, Üretim ve Pazar .......................................... 133

Dünyada Turizm ............................................................... 137

Sanayileşmiş Ülkeler ........................................................ 141

Tarım Ülkeleri ................................................................... 145

Küresel ve Bölgesel Örgütler ............................................ 149

Tarihsel Süreçte Kıtaların ve Okyanusların

Konumları ......................................................................... 151

Ülkelerin Konumlarının Bölgesel ve Küresel

Etkileri ................................................................................ 153

Türkiye’nin Jeopolitiği ....................................................... 155

Türk Kültür Bölgeleri ve Teknolojik Gelişmelerin

Etkileri ............................................................................... 159

Ülkelerin Gelişmişlik Seviyeleri ......................................... 161

Doğal Kaynakların Küresel ve Bölgesel Etkileri ................ 163

Enerji Taşımacılığı ............................................................ 165

Sıcak Çatışma Alanları ..................................................... 167

D. ÇEVRE VE TOPLUM5. ÜNİTE: İnsan ve ÇevreOluşumlarına Göre Çevre Sorunları ................................. 171

Madenler ve Enerji Kaynaklarının Çevre Üzerindeki

Etkileri ............................................................................... 173

Yenilenemeyen Kaynakların Kullanımı ............................. 175

Farklı Gelişmişliğe Sahip Ülkelerin Doğal Kaynak

Kullanımının Çevresel Etkileri ........................................... 177

Arazi Kullanımına İlişkin Farklı Uygulamaların Çevre

Üzerindeki Etkileri ............................................................. 179

Çevre Sorunlarının Oluşum ve Yayılma Süreçlerinin

Küresel Etkileri .................................................................. 181

Doğal Kaynakların Sürdürülebilir Kullanımı

(Geri dönüşüm) ................................................................. 183

Doğal Çevrenin Sınırlılığı .................................................. 185

Farklı Ülkelerin Çevre Politikaları ..................................... 187

Çevresel Örgütler ve Anlaşmalar ...................................... 189

Doğal ve Kültürel Mirasın Korunması ............................... 191

DENEME TESTLERİDeneme – 1 ...................................................................... 194

Deneme – 2 ...................................................................... 195

Deneme – 3 ...................................................................... 196

Deneme – 4 ...................................................................... 197

Deneme – 5 ...................................................................... 199

Deneme – 6 ...................................................................... 201

CEVAP ANAHTARI ................................................. 203

13COĞRAFYA SORU BANKASI

1. Ü

NİT

E •

Doğ

al S

iste

mle

r “M

atem

atik

Coğ

rafy

a”

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

Biyoçeşitliliği Etkileyen Faktörler - II TEST2

1. Aşağıdakilerden hangisi biyolojik çeşitliliği tehdit eden unsurlardan biri değildir?

A) İklimdeğişiklikleri

B) Çevreninkirlenmesi

C) Kaynaklarınaşırıkullanılması

D) Yapılaşma

E) Depremler

2. Aşağıdaki bit bölgenin eşyükselti eğrileriyle çizilmiş to-pografyaharitasıverilmiştir.

40° K

K

L

M

1000

800

33° D

Birekosistemdebitkilerindağılışınabakıveyükseltigibiyerşekillerietkietmektedir.

Buna göre yukarıda verilen K, L ve M noktalarında;

I. Kbölgesindekibitkitürlerininbolyağışvesisliortamistemesi

II. M’denL’yedoğruçıkıldıkçagenişyapraklıağaçtürle-rininyeriniiğneyapraklılarabırakması

III. M’dekibitkitürlerininK’dekileregöredahafazlaışıkvesıcaklığaihtiyaçduyması

özelliklerinden hangilerinde bakı ve yükselti faktörü-nün etkisi vardır?

Bakı Yükselti

A) I II

B) I III

C) II III

D) II I

E) III II

3. Kutuplarda yaşayan hayvanlar düşük sıcaklık şartla-rına nasıl uyum sağlamışlardır?

A) Kışuykusunayatarak

B) Sukütlelerininiçindeavlanarak

C) Derilerininaltındakalınbiryağtabakasıoluşturarak

D) Fazlamiktardabalıktüketerek

E) Sürülerhalindeyaşayarak

4. Ekosistemioluşturancanlı ve cansızunsurlar arasındabirilişkibirdengebulunmaktadır.

I. Ulusalparkalanlarınıoluşturmak

II. Sulakalanlarıkurutaraktarımalanıaçmak

III. Bataklıkalanlarıkurutmak

IV. Yenilenebilirenerjikaynaklarınınpayınıartırmak

Yukarıda verilenlerden hangileri bu dengede bozul-maya yol açabilecek beşerî faaliyetler arasında yer almaktadır?

A)IveII B)IveIII C)IIveIII

D)IIIveIV E)IIIveIV

5. Doğal faktörlerden yer şekilleri biyoçeşitliliği etkileyenfaktörlerdenbiridir.

Yer şekillerinin biyoçeşitliliği etkilemesine neden olan en önemli faktör aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yerşekillerininfarklılıkgöstermesininiklimietkilemesi

B) Yerşekillerinioluşturankayaçlarüzerindefarklıtop-raktürleriningelişmesi

C) Yerşekillerinineğimkoşullarınınfarklıolmasınıntop-rakkalınlığınıetkilemesi

D) Yerşekillerininakarsularınakışhızınıetkilemesi

E) Dağlarınrüzgârhızınıetkileyerekbazıbitkilerinyetiş-mesinizorlaştırması

6. • OrtaAmerika’daPanamaKanalı’nınaçılmasısonu-cuBüyükOkyanusileAtlasOkyanusuarasındacanlıtürlerigeçişiyaşanmıştır.

• SüveyşKanalı’nınaçılmasısonucuKızıldenizileAk-denizarasındacanlıtürlerigeçişiyaşanmıştır.

• Mısır’daNilNehriüzerindeinşaaedilenAsvanBarajınedeniyleakarsuyunaşağıkesimlerinecanlıtürüvebesinmiktarıazalmıştır.

Yukarıdaki verilen örnekler, canlıların yeryüzüne dağılışına etki eden aşağıdaki faktörlerin hangisi ile ilgilidir?

A)Toprak B)İklim

C)Yerşekilleri D)İnsan

E)Kıtalarınkayması

Biyoçeşitliliği Etkileyen Faktörler - II

14

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

COĞRAFYA SORU BANKASI

1. Ü

NİT

E •

Doğ

al S

iste

mle

r “M

atem

atik

Coğ

rafy

a”

7. Birçok sıcak çöl hayvanının rengi başka bölgelerdekihayvanlaraoranladahaaçıktır.

Bu durum, aşağıdakilerden hangisi ile en iyi açıkla-nır?

A) Vücutlarındarahatçaısıdepolamak

B) Fazlaısıyıbedenlerindenuzaklaştırmak

C) Doğalortamdarahatçakamufleolmak

D) Terlemeyiartırmak

E) Güneşışınlarındandahafazlafaydalanmak

8. Bitki ve hayvanların yeryüzündeki dağılışında değişikfaktörleretkilidir.

Bu faktörlerden,

I. Yerşekilleri

II. Kıtalarınkayması

III. Toprak

IV. İklimdeğişiklikleri

gibi etkenlerden hangileri paleocoğrafyanın kapsa-mında yer alır?

A)IveII B)IveIII C)IveIV

D)IIveIV E)IIIveIV

9. Aşağıdakilerden hangisi biyoçeşitliliğin önemi ile il-gili doğru bir bilgi değildir?

A) Doğadaki oksijen ve karbon döngüsünün sağlan-ması

B) Suvemineraldöngüsününsağlanması

C) Bitki ve çiçeklerin tozlaşması vemeyvevermesininsağlanması

D) Tropikalbölgelerdeyılgenelindenemveyağışınfaz-laolması

E) Besin zincirinin devamlılığının vehayvanlar arasın-dakienerjialışverişininsağlanması

10. Aşağıdakilerden hangisi canlıların yeryüzüne dağılışı üzerinde etkili olan faktörlerden biri değildir?

A) Kıtalarınyerdeğiştirmesi

B) Dağlarınkıyıyagöreuzanışı

C) Dünya’nınyörüngedekihızı

D) İklimdeğişimleri

E) Karavedenizlerindağılışı

11. HaritadaXilegösterilenalanda15memelitürüyaşarken,Yilegösterilenalanda100’denfazlamemeli türüyaşa-maktadır.

X

Y

Y.D

O.D

Ekvator

Bu durum aşağıdakilerden hangisini doğrular?

A) Benzeriklimbölgelerindebenzerbitkivehayvantür-leriyaşar.

B) Sıcakvenemlialanlardakicanlıtürüçeşitliliğisoğukbölgelerdendahafazladır.

C) Kıyıdanuzaklaştıkçamemelihayvantürüsayısındaazalmagörülür.

D) Ekvatorveçevresimemelicanlılarınyaşamalanıdır.

E) Soğukbölgelerdememeliolmayandiğeromurgalılaryaşar.

12. Dağlarınuzanışdoğrultusuvebakı faktörübiyoçeşitliliküzerindeetkiliolur.

Kuzey Anadolu Dağları’nın kuzeye bakan yamaçla-rında biyoçeşitliliğin daha fazla olmasına neden olan faktör aşağıdakilerden hangisidir?

A) Güneş’tengelenenerjimiktarınınfazlaolması

B) Rüzgârhızınındahadüşükolması

C) Yamaçeğiminindahaazolması

D) Yağışmiktarınındahafazlaolması

E) Toprakkalınlığınındahafazlaolması

13. Aşağıdabarklıekosistemalanıtaranarakgösterilmiştir.

I

III

II

Y.D

O.D

Ekvator

V

IV

Bu alanların hangisinde yağış ve sıcaklık koşullarının elverişli olmasına bağlı olarak yıl boyunca canlılar besin bulma sıkıntısı yaşamaz?

A) I B) II C) III D) IV E) V


1. Ü

NİT

E •

Doğ

al S

iste

mle

r “M

atem

atik

Coğ

rafy

a”

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

TEST8

1. Mercanlar,dünyaekosistemininenkarmaşıkveenzen-ginbeslenmealanlarıdır.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi mercanlarla ilgili yanlış bir bilgidir?

A) Ekvatoralbölge,denizveokyanuslarındabulunurlar.

B) Suderinliğinin60m’yi geçmediği alanlardagörü-lürler.

C) Canlıçeşitliliğininyüksekolduğualanlardır.

D) Susıcaklığı20°C’ninaltındadır.

E) Kirlilikburalardakiyaşamabüyükzararverir.

2. Denizlerüzerindeesenrüzgârınsavurduğudalgalardanhavayakarışantuzlar,havadayoğunlaşmaçekirdeklerioluşturarakbulutlarınoluşumunanedenolur.Yağışlarlayeryüzüneinenbutuzkristalleritoprağınveriminiarttı-rırlar.

Aşağıdakilerden hangisi yukarıda özellikleri açıkla-nan maddeye verilen isimdir?

A)Plankton B)Aerosol C)Glikoz

D)Azot E)Karbon

3. Aşağıdakilerden hangisi bir karasal su ekosistemi değildir?

A) MarmaraDenizi

B) VanGölü

C) SultanSazlığı

D) Kızılırmak

E) BaykalGölü

4. Aşağıdakilerden hangisi su ekosistemlerinin işleyişi-ni etkileyen faktörlerden biri değildir?

A) Aerosolleriatmosferetaşıyarakyağışoluşumunuko-laylaştırır.

B) Akıntısistemleriilesıcaklıkdağılışınıetkiler.

C) Karbonoksijenalışverişiyaparakmaddedöngüsünüetkiler.

D) Atmosferdekifazlaazotundepolanmasınısağlar.

E) Sudöngüsününyaşanabilmesiiçinkaynakoluşturur.

5. Aşağıdasudöngüsününşematikkesitiverilmiştir.

Yatay hareket

Yatay hareketYağmur

Buharlaşma

Kar

Erime

Bitkiler

Göl Nehir

Toprak NemiSel Okyanus

Buharlaşma

Buharlaşma

Toprak Nemi

Kar vebuzullar

Şemadaki kesite göre aşağıdakilerden hangisi söy-lenemez?

A) Bitkilerinterlemesinebağlıolaraksuatmosferekarı-şır.

B) Yağmurunoluşmasıiçinsubuharınınyükselip,soğu-yupyoğunlaşmasıgereklidir.

C) Yağışlarlayeryüzüneulaşansularınbirkısmıyüzey-selakışageçereknehirleribesler.

D) Yeraltınasızansulartekrarsudöngüsünekatılamaz.

E) Denizlervegöllerönemlibuharlaşmaalanlarıdır.

6. Denizler ve okyanuslar içerisinde ilk 200 m içerisinde canlı çeşitliliğinin yüksek olmasının en önemli nede-ni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Susıcaklığınınyüksekolması

B) Suyundahahareketliolması

C) Tuzlulukoranınındahayüksekolması

D) Rüzgârındalgaoluşumunanedenolması

E) Işığınbuderinliğekadarsızabilmesi

7. Bir akarsuyun yukarı çığırında canlı çeşitliliğinin az olmasında;

I. Akışhızınınyüksekolması

II. Susıcaklığınındüşükolması

III. Sumiktarınındahaazolması

IV. Yatakeğimininazolması

gibi faktörlerden hangileri daha etkilidir?


D)IIveIV E)IIIveIV

Su Ekosistemleri - II

Su Ekosistemleri - II

26

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K


1. Ü

NİT

E •

Doğ

al S

iste

mle

r “M

atem

atik

Coğ

rafy

a”

8. • Buharlaşma

• Yoğuşma

• Yağış

• Yüzeyselakış

Yukarıda verilenler aşağıdaki olaylardan hangisinin aşamalarını oluşturur?

A) Azotdöngüsü

B) Besinzinciri

C) Karbondöngüsü

D) Oksijendöngüsü

E) Sudöngüsü

9. Canlılaryaşadıklarıortamlarınözellikleriniyansıtırlar.

Bir göl içerisinde balık yaşayabilmesi aşağıdakiler-den hangisini gösterir?

A) Gölünderinliğininfazlaolması

B) Gölüntektonikoluşumluolduğu

C) Göldeeriyikmaddemiktarınınazolduğu

D) Gölseviyesindemevsimlikdeğişimlerinazolduğu

E) Gölsularınınsıcaklığınınyüksekolduğu

10. Deniz ve okyanusların üst kısmından başlayıp 200 mderinliğekadarinenalancanlıçeşitliliğivemiktarınınenyüksekolduğualandır.

Bu durumun nedenleri arasında;

I. Güneşışığınınbutabakayasızabilmesi

II. Oksijenmiktarınınfazlaolması

III. Tuzlulukoranınınyüksekolması

IV. Akıntılarıngörülmesi

gibi faktörlerden hangileri daha çok etkili olmuştur?


D)IIveIV E)IIIveIV

11. Karasal su ekosistemlerinden biri olan göllerdeki canlı çeşitliliğini etkileyen en önemli faktör aşağıda-kilerden hangisidir?

A) Gölünoluşumşekli

B) Gölünderinliği

C) Gölsularınınkimyasalbileşimi

D) Gölündenizseviyesinegöreyüksekliği

E) Gölünbirgidegenesahipolması

12. Aşağıdakilerden hangisi su döngüsünün aşamaların-dan biri değildir?

A) Bitkilerinterlemeyapması

B) Akarsularvedenizlerdensuyunbuharlaşması

C) Bitkilerinfotosentezsırasındasuyukullanması

D) Atmosferekarışansuyunyoğunlaşması

E) Bulutlarıoluşturanyoğunlaşmışsuyunyağışolarakyeryüzünedüşmesi

13. I. Akışhızınınyüksekolması

II. Yataktakiyükmiktarınınazolması

III. Yataktaeğimkırıklıklarıveşelalelerinbulunmaması

IV. Susıcaklığınındüşükolması

Yukarıda verilenlerden hangileri bir akarsuyun ya-tağındaki canlı çeşitliliğinin yüksek olmasına neden olur?


D)IIveIV E)IIIveIV

14. Karasal su ekosistemlerinden biri olan göllerde aşa-ğıdakilerden hangisi canlı çeşitliliğinin artmasına ne-den olmaz?

A) Sudakituzvesodamiktarınınartması

B) Gölünbirgidegenesahipolması

C) Gölünalanınıngenişolması

D) Sanayitesislerivetarımalanlarınauzakolması

E) Güneşışığınıngirebildiğitabakanınkalınolması

15. Mercanatolleriokyanuslardacanlıçeşitliliğininenyüksekolduğualanlardır.

Y.D

O.D

Ekvator

I

II

III

IV

V

Haritada gösterilen alanların hangisinde bu ekosis-teme rastlanır?



2. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Beş

eri C

oğra

fya”

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

Türkiye’nin Nüfus Politikaları ve Nüfus Projeksiyonları TEST2

1. Aşağıda verilenlerden hangisi nüfus artış hızını artır-maya yönelik bir uygulama değildir?

A) Evlenme yaşının düşürülmesi

B) Göçmenlerin ülkeye girişinin kolaylaştırılması

C) Belli bir yaşa kadar eğitim giderlerinin devlet tarafın-dan karşılanması

D) Doğum kontrol uygulamasının azaltılması için çalış-malar yapılması

E) Tek çocuk politikasının uygulanmaya konması

2. Türkiye’deki nüfus projeksiyonlarının hazırlanma neden-lerinden biri nüfusun yapısal özellikleri üzerine tahminler-de bulunabilmektir.

Buna göre 2000-2018 yılları arasındaki veriler ince-lendiğinde, aşağıdaki alanlardan hangisiyle ilgili tah-minler nüfusun yapısal durumuyla ilgili olamaz?

A) Doğum oranı

B) Yaş gruplarına göre dağılım

C) Ölüm oranı

D) Eğitim durumları

E) Nüfus miktarı

3. Aşağıdaki nüfus piramitlerinden ilki Türkiye’nin 2000 yı-lındaki durumunu ikincisi ise 2020 yılı için öngörülen du-rumu göstermektedir.

Türkiye – 2000Erkek Erkek

4 43 32 21 10 0

Kadın

milyon kişi

0-45-9

10-1415-1920-2425-2930-3435-3940-4445-4950-5455-5960-6465-6970-7475-7980-8485-8990-9495-99100+

0-45-9

10-1415-1920-2425-2930-3435-3940-4445-4950-5455-5960-6465-6970-7475-7980-8485-8990-9495-99100+

4 43 32 21 10 0milyon kişi

Kadın

Türkiye – 2020

Buna göre son 20 yılda Türkiye nüfusuyla ilgili ola-rak;

I. Yaşlı nüfus oranının artacağı

II. Nüfusun dinamizminin artacağı

III. Sosyal hizmetlere ayrılacak bütçenin azalacağı

durumlarından hangilerinin gerçekleşeceği söylene-mez?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

4. Tanım : Ortanca yaş bir nüfus grubunun yaşları, kü-çükten büyüğe doğru sıralandığında tam ortada kalan bireyin yaşıdır. Bu durumda toplam nüfusun yarısı bu yaştan büyük, öbür yarısı ise küçüktür.

Durum : Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre nü-fusun ortanca yaşı;

• 2012’de 30.1

• 2023’de 34

• 2050’de 42.9

• 2075’de 47,4

şeklinde olacaktır.

Buna göre Türkiye’de 2075’e kadar ortaya konmuş nüfus projeksiyonlarında yukarıdaki durum incelen-diğinde, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

A) Nüfusun dinamizmi atmaktadır.

B) Doğum oranının azaltılması gerekmektedir.

C) Yaşlı nüfus oranı hızla artacaktır.

D) İç göçler artacaktır.

E) Ortalama yaşam süresi azalacaktır.

5. Nüfus projeksiyonları geleceğe yönelik politika üretme noktasında büyük önem arz etmektedir. Mevcut nüfus eğilimlerinin tespit edilesi ve bu eğilimlerin devamı halin-de gelecekteki nüfus yapısı hakkında çıkarımlarda bulu-nulması daha sağlıklı politikalar üretilmesini sağlar.

2050 2075

Buna göre 2050 - 2075 yılları arasındaki yukarıda verilen projeksiyonlar dikkate alınırsa, Türkiye’nin aşağıdaki politikalardan hangisini uygulaması daha doğru olur?

A) İstihdam alanlarının hızla arttırılmasını sağlamak

B) Orta öğretim kurumlarının sayısını arttırmak

C) Doğum oranının artması için teşvikler hazırlamak

D) Dışarıdan yapılacak göçleri kolaylaştırmak

E) Emekliler için ayrılan bütçeyi kısmak

Tarihsel Süreçte Şehirler ve Etki Alanları - I

38

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K


2. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Beş

eri C

oğra

fya”

8. Aşağıdaki haritada dünyadaki ilk şehirsel yerleşmelerin ortaya çıktığı alanlar gösterilmiştir.

Y.D

MezopotamyaÇin

Nil Vadisi

İndus Vadisi

O.D

Ekvator

İlk şehirlerin bu bölgelerde ortaya çıkmasında;

I. Verimli tarım alanlarının bulunması

II. Zengin yeraltı kaynaklarının varlığı

III. Yoğun nüfuslu bölgeler olması

IV. İnsan yaşamına uygun iklim şartlarının görülmesi

özelliklerden hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

A) Yalnız I B) I ve IV C) II ve IV

D) I, II ve IV E) I, III ve IV

9. Aşağıdakilerden hangisi küresel etkiye sahip şehirle-rin özelliklerinden biri değildir?

A) New York, ABD’nin en kalabalık kenti olması ve dün-yanın en büyük şirketlerine sahip olan Wall Street Caddesiyle küresel etkiye sahip olmuştur.

B) Japonya’nın başkenti olan Tokyo 36 milyonluk nüfu-su ve büyük Japon firmalarına ev sahipliği yapmasıy-la küresel etkiye sahip olmuştur.

C) Uruguay’ın başkenti olan Montevido Güney Amerika’da sanayi ve ticarete etkisiyle küresel etkiye sahip bir kenttir.

D) Batı Avrupa’da başkent fonksiyonlarının yanında ekonomik, demografik tarihi ve turistik özellikleriyle küresel etkiye sahip kentlerdir.

E) Ekonomik açıdan hızla gelişen Çin’in Pekin ve Şan-gay gibi kentleri büyük sanayi üretimleriyle küresel etkiye sahip kentlerdir.

10. Birçok borsa ve bankanın merkezinin yer aldığı Wall Street, New York kentinde yer alır.

Bu durum New York’un aşağıdakilerin hangisinde dünyadaki küresel etkisinin daha fazla olmasına ne-den olmuştur?

A) Siyasi alanda

B) Turizm alanında

C) Ekonomik alanda

D) Eğitim ve kültür alanında

E) Ulaştırma ve iletişim alanında

11. Roma şehri için aşağıda verilenlerden hangisi doğru değildir?

A) Roma İmparatorluğu döneminden kalma tarihi ve kültürel eserler bakımından zengin olması çekiciliğini artırmıştır.

B) İtalya’nın günümüzdeki idari şehridir.

C) Vatikan’ın bu şehrin sınırları içinde bulunması nede-niyle çift başkent unvanına sahiptir.

D) Turizm alanında dünyanın en önemli şehirlerinden biridir.

E) Avrupa’nın en büyük yükleme ve boşaltma kapasite-ne sahip limanına sahiptir.

12. Mekke ve Kudüs’ün küresel etkiye sahip şehirler ara-sında yer almasında aşağıdakilerden hangisinin etki-si daha fazladır?

A) Zengin petrol ve doğal gaz yataklarına sahip olmaları

B) Kurak iklim bölgesinde kurulmaları

C) Dini açıdan kutsal mekanlara sahip olmaları

D) Hizmet sektörünün gelişmiş olması

E) Önemli ulaşım yollarının üzerinde bulunmaları

13. Bir havuza atılacak taşın büyüklüğü arttıkça oluşturacağı halkalarda büyümektedir. Aynı durum kentler içinde ge-çerlidir. Kentlerin fonksiyonları artıp nüfusları büyüdükçe dünyada etkiledikleri alan artmaktadır.

Aşağıda verilen kentler ve etki alanı eşleştirmelerin-den hangisi yanlış verilmiştir?

A) ABD – Washington ➜ Küresel

B) Etiyopya – Addis Ababa ➜ Bölgesel

C) İtalya – Roma ➜ Küresel

D) Türkiye – Aksaray ➜ Yerel

E) Mısır – Kahire ➜ Yerel

14. Tarihsel süreçte çeşitli fonksiyonlara sahip şehirler kurul-muştur. Şehirlerin kurulup gelişmesinde tarım, madenci-lik, ulaşım, liman, sanayi, ticaret ve turizm gibi fonksiyon-lar etkili olmuştur.

I. Tarım fonksiyonu

II. Sanayi fonksiyonu

III. Ticaret fonksiyonu

IV. Turizm fonksiyonu

V. İdari fonksiyon

Yukarıda verilen fonksiyonlardan hangileri günümü-ze daha yakın dönemlerde şehirlerin gelişmesinde etkili olmuşlardır?

A) I ve III B) I ve V C) II ve III

D) II ve IV E) III ve V

TEST BAŞLIKLARI

• Şehirlerinetkialanlarıylafonksiyonlarıarasındakiilişkileredikkatedilir.• Doğalkaynaklarınekonomiyeetkisindekidoğalkaynakmiktarıveçeşitliliğineyetiş-

mişinsangücüveteknolojikseviyearasındakiilişkiyedikkatedilir.• Türkiyetarımınıetkileyenfaktörlerletarımileulaşımvesanayiarasındakiilişkiye

dikkatedilir.

• Doğal ve Beşeri Unsurların Ekonomiye Etkisi • Üretim, Dağıtım ve Tüketim Sektörlerinin Etkileşimi • Doğal Kaynaklar ve Ekonomi • Türkiye’de Doğal Kaynakların Ekonomiye Etkisi • Türkiye’de Uygulanan Ekonomi Politikaları • Türkiye Ekonomisinin Sektörel Dağılımı • Türkiye’de Tarım ve Hayvancılığı Etkileyen Faktörler • Türkiye’de Tarım ve Hayvancılık • Madencilik ve Enerji Kaynaklarının Başlıca Özellikleri • Türkiye’de Madenler • Türkiye’de Enerji Kaynakları • Türkiye’de Madenler ve Enerji Kaynaklarının Etkin Kullanımı• Türkiye’de Sanayi Sektörü • Türkiye’de Bölge Sınıflandırılması • Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Projeleri • Hizmet Sektörünün Türkiye Ekonomisindeki Yeri • Ulaşım Sistemlerinin Gelişimi • Ulaşım Sistemleri ve Kalkınma • Türkiye’de Ulaşım Sistemleri • Küresel Ticaret Sistemleri • Türkiye’de Ticaret ve Tarihi Ticaret Yolları • Türkiye’nin Dış Ticareti • Türkiye’yi Sembolize Eden Mekanlar • Türkiye’nin Turizm Potansiyeli • Türkiye’nin Turizm Politikaları • Türkiye’nin Dünya Turizmindeki Yeri

Doğal ve Beşerî Unsurların Ekonomiye Etkisi

58

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K


3. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Eko

nom

ik C

oğra

fya”

7. Domates,patatesvemısırgibiürünlerAmerika’nınkeş-fiyletümdünyayayayılmıştır.BukeşiföncesindeAvrupaveAsyakıtalarındabuürününyetişmediğibilinmektedir.

Yapılan açıklamaya göre aşağıdaki bilgilerden hangi-sine ulaşılabilir?

A) Ulaşımıngelişmesibazıürünlerinüretimalanınınge-nişlemesinenedenolmuştur.

B) AvrupaKıtası’nınbelirtilentarımürünlerineolanihti-yacıartmıştır.

C) BelirtilenürünlerbakımındanAsyaveAvrupakıtalarıönemlibirpazarhalinegelmiştir.

D) Avrupaülkelerinintamamındabuürünyaygınolarakyetiştirilmeyebaşlanmıştır.

E) Amerika’dangetirinürünler,hızlatüketimalanlarınaulaştırılmaktadır.

8. Ekonomik faaliyetlerin canlanması üzerinde etkili olanfaktörlerdenbirideulaşımdır.

III

II

I

IV

V

Haritada gösterilen alanların hangisinde ürün dağıtı-mı üzerinde çeşitli zorluklarla karşılaşılır?

A)IveII B)IIveIII C)IIIveIV

D)IIIveV E)IVveV

9. Aşağıdakilerden hangisi ekonomik faaliyetleri etkile-yen doğal faktörlerden biri değildir?

A) Yerşekillerininengebeliolduğualanlardaulaşımfa-aliyetlerinin gelişememesi ticaretin yavaşlamasınanedenolur.

B) Yazkuraklıklarınınşiddetliolduğualanlardatarımsalüretimdeazalmalargörülür.

C) Soğutmalı ulaşım araçlarının gelişmesi tarımsalürünlerin daha uzaklara taşınmasını kolaylaştırmış-tır.

D) Taşkömürhavzalarındademirçelikendüstrisigeliş-megöstermiştir.

E) Sukaynaklarıbakımındanzenginolanalanlardata-rımvesanayifaaliyetlerigelişmegöstermektedir.

10. Aşağıdakilerden hangisi beşeri unsurların üretim, dağıtım ve tüketim sürecine olan etkileri içerisinde değerlendirilemez?

A) Temelihtiyaçlar

B) Sermayebirikimi

C) Sanayiningelişmişliği

D) Gelirdüzeyi

E) Yerşekillerininengebeliliği

11. ....................bazısanayikollarınınyerseçimindedolaylıetkiyesahiptir.Hammaddeolaraktarımsalürünlerinkul-lanıldığıtesisler,.......................koşullarınınbuürünlerinyetişmesinietkilemesinedeniyledolaylıyoldansanayininyerseçiminietkiler.

Paragrafta boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han-gisi getirilmelidir?

A)Hammadde B)Yerşekilleri C)Ulaşım

D)Pazar E)İklim

12. Ekonomikfaaliyetlerbirçokdoğalvebeşerifaktörtarafın-dankontroledilir.

Aşağıda verilen ekonomik faaliyetlerden;

I. Kanada’nın doğusu soğuk ve sıcak su akıntılarınınkarşılaşma alanı olduğu için plankton bakımındanzengindir.Budabalıkçılıkpotansiyeliniartırmıştır.

II. GüneydoğuAsya’daHintOkyanusu’naparaleluza-nandağlaryağışoluşumunukolaylaştırmıştır.İkliminaynızamandasıcakolmasıpirinçtarımınauygunko-şullaroluşturmuştur.Bölgepirinçtarımındadünyanınöndegelenalanlarındanbirihalinegelmiştir.

III. SonyıllardaÇinucuzişgücüpotansiyelinebağlıola-rakdünyaüretimininbüyükbirkısmınıkendineçeke-rekfasonüretimdesözsahibiolmuştur.

IV. KuzeybatıAvrupademiryolu,denizyolu,karayoluvehavayolubakımındanoldukçageliştiğiiçinsanayiüretimininfazlaolduğualanlardanbiriolmuştur.

hangilerinin gelişmesi üzerinde doğal koşullar daha etkili olmuştur?


D)IIveIV E)IIIveIV


3. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Eko

nom

ik C

oğra

fya”

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

Türkiye’de Doğal Kaynakların Ekonomiye Etkisi TEST4

1. Antalya’da seracılığın, Kars’ta hayvancılığın, Muğ-la’da orman ürünleri ve endüstrisinin gelişmesinde;

I. Ulaşımsistemlerininekonomikfaaliyetlerüzerindekietkisi

II. Doğalçevrekoşullarınınekonomikfaaliyetleridoğru-danetkilediğine

III. Ekonomik faaliyetleringelişmesindenüfus yoğunlu-ğununolumluetkisine

verilenlerden hangileriyle ilgili olduğu söylenebilir?

A)YalnızI B)YalnızII C)YalnızIII

D)IveII E)IIveIII

2. Karkalınlığıvetopografikkoşullarınelverişliolduğudağ-lıkalanlardakışsporlarıyapılabilmektedir.

III

III

V

IV

Haritada taralı alanların hangisinde kış sporlarının yapılması beklenmez?

A)I B)II C)III D)IV E)V

3. • Düzvehafifeğimliaraziler;ovalar,dolgualanlarıveeskigöltabanlarındanoluşur.

• Ortaeğimlivedalgalıaraziler,platolarveiçkesimler-dekiyüksekovalardanoluşur.

• Dağlarınbulunduğualanlaroldukçadikvesarpara-zilerdenoluşur.

• Çokeğimliarazilergenelliklederinceyarılmışvadilervetepelikalanlardır.

• Türkiye’ninyüzölçümününbüyükbirbölümüortaveçokeğimliarazileroluşturmaktadır.

Türkiye’de eğim durumu ve buna bağlı arazinin dağı-lımı ile ilgili verilenlerden kaç tanesi yanlıştır?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

4. (I)Türkiye’deortalamayükseltininveengebeliarazilerinfazla olması tarım, sanayi ve ulaşımı olumsuz etkile-mekte,bunakarşınkışturizmineuygunsahalarıvehid-roelektrikpotansiyeliniartırmaktadır. (II)Dağlıkarazininçokluğutarımalanlarınındarvedağınıkolmasınanedenolmuştur.(III)Jeolojikyapınınfarklılıkgöstermesinede-niyletoprağadayalısanayiningelişmesineolanaksağla-mıştır.(IV)Ayrıcaormanlarlakaplıarazilerkağıt,kerestevemobilyaendüstrisinehammaddesağlamaktadır.

Yukarıdaki verilen parçada Türkiye ekonomisini etki-leyen faktörlerden yer şekillerine bağlı olarak ortaya çıktığı söylenemez?

A)YalnızIII B)YalnızIV C)IveII

D)IIveIII E)IIIveIV

5. I. Dağlıksahalardakibazıarazilermadençıkarmaveişletmeamacıylakullanılır.

II. DoğuKaradenizveAkdenizBölgesi’nde,doğalgü-zelliğesahipdağlıkarazilerdeyaylacılıkyapılır.

III. Karkalınlığıvetopografikkoşullarınelverişliolduğudağlıkalanlardakışsporlarıyapılır.

Yukarıda verilen durumlara aşağıdakilerden hangisi örnek verilebilir?

I II III

A) Küre Ayder Palandöken

B) Divriği Harran KazDağı

C) Uludağ Sarıkamış Saklıkent

D) Fethiye Çeşme Amanoslar

E) Soma Divriği Erciyes

6. Bozkır ve çayırlarla kaplı arazilerin yaygın olması hay-vancılığıngelişmesineolanaksağlar.

I II

IIIIV

V

Haritada numaralandırılmış yerlerden hangisinde ha-kim ekonomik faaliyetin hayvancılık olduğu söylene-bilir?


Türkiye’de Doğal Kaynakların Ekonomiye Etkisi

64

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K


3. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Eko

nom

ik C

oğra

fya”

7. Türkiye’dezeytinliklerinçıkabildiğiyükseltisınırıkuzeyebakanyamaçlardagenellikle200-300metreikengüneyebakanyamaçlarda500-600metredir.

Bu duruma neden olan etmen Türkiye’nin hangi özel-liğinden kaynaklanmaktadır?

A) Üçtarafıdenizlerleçevriliolanbiryarımadaolması

B) KuzeyYarımKüre’ninOrtaKuşak’ınabulunması

C) Doğu-Batıuzantılıdağsıralarınasahipolması

D) Ortalama yükseltisinin çevre kıtaların yükseltisinegöreoldukçafazlaolması

E) Gezicibasınçmerkezlerininetkisindeolması

8. AşağıdaTürkiye’nincoğrafikonumuilebukonumunülkeekonomisinekatkısıverilmiştir.

CoğrafiKonumÖzelliğiEkonomiÜzerindeki

EtkisiI Dörtmevsimözellikleri

belirginolarakyaşan-ması

Çeşitlitarımürünlerininyetiştirilmesi

II Üçkıtanınbirbirineyak-laştığıyerdebulunması

Uluslararasıulaşımsis-temlerininkavşaknoktasıüzerindeyeralması

III Farklıkültürvedinlerinbiraradabulunması

Kültürlerarasındakuru-lanekonomikilişkileringelişmesi

Verilen eşleştirmelerden hangisi doğrudur?

A)YalnızI B)YalnızIII C)IveII

D)IIveIII E)I,IIveIII

9. Kışlarınkısaolduğu,yazmevsimininsıcakvekurakgeç-tiği tarım alanlarından, yılda birden çok ürün alınır. Bualanlaraynızamandaseracılıkfaaliyetlerinindeyapıldığıyerlerdir.

I

II

III

V

IV

Yukarıdaki verilen durum haritada verilen numara-landırılmış yerlerden hangisiyle daha çok ilişkilidir?


10. Çukurova,Gediz,BüyükMenderesovalarındatarım,sa-nayiveyerleşmeöneçıkarkenMalatya,IğdırveHarranovalarındatarım,hayvancılıkveyerleşmeöneçıkar.

Bu durum ovaların öncelikle aşağıdakilerden hangi-sinin farklı olmasıyla açıklanabilir?

A) Yükseltininfarklıolması

B) Coğrafikonumlarınınfarklıolması

C) Topraklarınverimlilikdereceleri

D) Eğimveengebeninfarklıolması

E) Oluşumlarınınfarklıolması

11. • Nemveyağışmiktarının fazlaolduğukıyı kesimle-rindeekonomikdeğeri yüksek, çeşitli tarımürünleriyetiştirilir.

• Jeolojikyapınınfarklılıkgöstermesiyeraltıkaynakla-rınınçeşitliliğiniartırır.

• Ormanlarla kaplı araziler kağıt, kereste vemobilyaendüstrisinehammaddesağlar.

• Seracılıkiklime,hayvancılıkyerşekillerineveormanürünleriendüstrisiisebitkiörtüsünebağlıolarakgeli-şenekonomikfaaliyetlerdir.

• Kışların soğuk, yazların kurak geçtiği ve az yağışalaniçbölgelerdetarımsalverimlilikveürünçeşitliliğiazdır.

Yukarıda verilenlerden kaç tanesi Türkiye ekonomisi-ni etkileyen doğal faktörlere örnek oluşturur?


12. Aşağıdaki dairesel grafikte Türkiye’nin arazisinin eğimdurumugösterilmiştir.

% 8,5

% 12,8 % 16,2

% 62,5

Çok eğimli

Sarp

Orta eğimli

Düz ve hafifdalgalı

Yukarıda verilen dairesel grafik aşağıdaki sorunlar-dan hangisini yanıtlamakta kullanılabilir?

A) Yerşekilleriarazikullanımınınasıletkiler?

B) Türkiye’ninortalamayükseltisifazlamıdır?

C) Türkiye’ninanayerşekillerinelerdir?

D) Türkiye’nineğimdurumuileekonomikfaaliyetlerara-sındadoğrudanilişkikurulabilirmi?

E) Denizdenuzaklaştıkçaeğimdeğerleriartarmı?


3. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Eko

nom

ik C

oğra

fya”

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

TEST6Türkiye Ekonomisinin Sektörel Dağılımı

1. Ekonomik faaliyetler tarım, hizmet ve sanayi sektörleriolaraküçeayrılır.Ekonomikfaaliyetisektörlereayırarakincelemenin nedeni ekonomik gelişmeleri değerlendire-bilmekveyönlendirebilmektir.

I. %9.1

II. %32.7

III. %59.6

Yukarıda 2015 yılında Türkiye ekonomisinin sektörel dağılımı aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

I II III

A) Tarım Hizmet Sanayi

B) Sanayi Tarım Hizmet

C) Hizmet Sanayi Tarım

D) Hizmet Tarım Sanayi

E) Tarım Sanayi Hizmet

2. Türkiyeekonomisini etkileyen faktörlerdenbiri denüfu-sunyapısıdır.

Aşağıda verilen nüfus durumu ile ekonomik faaliyet üzerindeki etkisine verilen eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

A) Gençnüfusoranınınyüksekolması-İşgücüpotan-siyelininartması

B) Nüfusartışhızınınyüksekolması-Kalkınmahızınındüşmesi

C) Gençnüfusuniyieğitimalmaması-Nitelikliişgücü-nünazolması

D) Aktifnüfusoranınınyüksekolması-İstihdamsorunu-nunyaşanması

E) Kadınnüfusoranınınfazlaolması-Sanayideişgü-cünüaçığınınoluşması

3. Aşağıda Türkiye’nin bazı yörelerinde gelişen ekonomiketkinliklerbelirtilmiştir.

I. İstanbul-Kocaeliarasındaulaşımsistemlerininge-lişmişolması

II. Antalya’daseracılığıngelişmesi

III. Çukurova’dapamuktarımınınyapılması

IV. Ardahanyöresindebüyükbaşhayvancılığıngelişmesi

V. Menteşeyöresindedenizturizminingelişmişolması

Bu yörelerden hangilerindeki ekonomik etkinliğin ge-lişmesinde özel konum etkisi daha fazladır?

A)IveIV B)IIveIII C)IIIveIV

D)I,IIveIII E)III,IVveV

4. AşağıdakigrafiklerdeTürkiyeekonomisindeçalışannü-fusun2000ve2015yıllarınaaitsektöreldağılımverilmiştir.

Birincil

%60

%12

%28

%27

%21%52

2000 2015

İkincil Üçüncül

Bu grafikler incelendiğinde;

I. Türkiyeekonomisiningelişmekteolduğu

II. Geçensüreiçindetekartışınhizmetsektöründeolduğu

III. Tarımsalüretimdegerilemeninyaşandığı

sonuçlarından hangisine ulaşılamaz?


D)IveIII E)IIveIII

5. Aşağıda verilen yöre çiftlerinden hangisinin Türkiye ekonomisine katkısında en büyük pay tarım sektörü-ne aittir?

A) Karabük–Batman

B) Muğla–İzmir

C) Ankara–İzmit

D) Adapazarı–İstanbul

E) Rize–Şanlıurfa

6. Bir ülke yada bölgede hizmet sektörünün ekonomidekipayınekadarfazlaisebudurumoalanınokadargelişti-ğinigösterir.

III

IV

V

II

I

Buna göre Türkiye haritasında gösterilen illerde hiz-met sektörünün ekonomiye katkısı en az ve en faz-ladır?

Enaz Enfazla

A) I III

B) II IV

C) IV II

D) II V

E) V I

Türkiye’de Tarım ve Hayvancılık - I

72

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K


3. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Eko

nom

ik C

oğra

fya”

8. Erzurum - Kars Platosu’nda büyükbaş hayvancığının yaygın olmasının temel nedeni aşağıdakilerden han-gisidir?

A) Düzlükalanlarıngenişyerkaplaması

B) Üreticininbüyükbaşhayvanyetiştiriciliğindeuzman-laşması

C) Yetiştirilenürünlerinkomşuülkelerekolaypazarlan-ması

D) Yazyağışıilegürvegenişotlaklarınoluşması

E) Ortalamayüksekliğinfazlaolması

9.

I

II

III

Yukarıdaki haritada numaralandırılmış taralı alanların yer şekilleri, doğal bitki örtüleri göz önüne alındığın-da doğal koşullarda yaygın olarak yetiştirilen hay-vanların doğru sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde doğru gösterilmiştir?

I II III

A) Koyun Sığır KümesHay.

B) Keçi Koyun Sığır

C) İpekböceği Keçi Koyun

D) KümesHay. İpekBöceği Keçi

E) Sığır KümesHay. İpekböceği

10. Türkiye’de iklim koşulları ve yer şekillerinin farklılığınabağlıolarakhayvancılıkfaaliyetlerideçeşitlilikgösterir.

Buna göre aşağıda verilen yerlerden hangisinin bü-yükbaş mera hayvancılığına uygun olduğu söylene-mez?

A) DoğuKaradenizkıyıları

B) Erzurum–KarsBölümü

C) HakkâriBölümü

D) BatıKaradenizkıyıları

E) TekeveTaşeliplatoları

11. Türkiye’dedoğalbitkiörtüsüçeşitliliğininfazlaolmasıarı-cılığıolumluyöndeetkilemiştir.Özellikleçiçeklibitkilerinveçamormanlarınınbulunduğuyerlerarıcılığadahael-verişlidir.

Buna göre;

I. Menteşeyöresi

II. KapadokyaYöresi

III. Rize–ArtvinYaylaları

IV. Hakkâri–Vançevresi

verilen yöre yada coğrafi bölümlerden hangileri arıcı-lığa uygun doğal koşullar daha azdır?

A)YalnızI B)YalnızII C)IveIV

D)IIveIII E)IIIveIV

12. AşağıdakidaireselgrafikteTürkiye tarımarazisininkul-lanmadurumugösterilmiştir.

18.2 milyonhektar

4.8 milyonhektar

1.4 milyon hektar

881 bin hektar

535 bin hektar

Buna göre Türkiye’nin tarım arazisinin kullanma du-rumu incelendiğinde aşağıda verilen arazi kullanma şekillerinden hangisinin payı en azdır?

A)Tarlaalanı B)Nadasalanı

C)Üzümbağları D)Zeytinlikler

E)Meyvelikler

13. Türkiye’deki su ürünleri üretim miktarlarının %80 ka-darı denizlerden %10’u ise iç veya kara sularındanelde edilmektedir. Deniz ürünlerinin yaklaşık %73’üKaradeniz’dengeriyekalanlarıiseMarmara,AkdenizveEgeDenizi’ndensağlanır.

I. Akdeniz

II. MarmaraDenizi

III. EgeDenizi

Buna göre Türkiye’de deniz ürünlerinin üretiminin denizlere oranı sıralandığında fazladan aza aşağıda-kilerden hangisi gibi olur?

A)I,IIveIII B)I,IIIveII C)II,IveIII

D)II,IIIveI E)III,IIveI


3. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Eko

nom

ik C

oğra

fya”

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

1. • Çoğunlukla termik santrallerde kullanılırken, az birbölümüdekonutlarınısıtılmasındavesanayidekul-lanılır.

• Birçokyerdemadenocağıbulunanverezervienfaz-laolanfosilenerjikaynağıdır.

Yukarıda özellikleri verilen madenin aşağıda verilen kentlerden hangisinde çıkarım alanı en azdır?

A) Kütahya

B) Manisa

C) Ankara

D) Zonguldak

E) Kahramanmaraş

2. Aşağıdakitablodaverilentermiksantrallerde,enerjiüre-timindekullanılanüçfosilkaynakverilmiştir.

FosilKaynak

I

FosilKaynak

II

FosilKaynak

IIIOvaakça 4

Soma 4

Çatalağzı 4

Ambarlı 4

Çayırhan 4

Buna göre, numaralanmış fosil kaynaklar aşağıdaki-lerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

I II III

A) Taşkömürü Linyit Doğalgaz

B) Doğalgaz Linyit Taşkömürü

C) Linyit Doğalgaz Taşkömürü

D) Doğalgaz Taşkömürü Linyit

E) Taşkömürü Doğalgaz Linyit

3. Türkiye’derüzgârenerjisindenyararlanmakamacıylaya-pılanyatırımlardasonyıllardaönemligelişmeleryaşan-maktadır.

I. KaraburunYarımadası

II. ÇatalcaYarımadası

III. BodrumYarımadası

IV. Geliboluyarımadası

Yukarıda verilen yarımadaların fiziki koşulları dikkate alındığında hangilerinde rüzgâr gücünden yararlan-mak amacıyla oluşturulmuş rüzgâr türbinleri bulun-mamaktadır?

A)YalnızI B)YalnızII C)IveII

D)IIveIII E)IIIveIV

4. Aşağıdakiharitadaaynızamandaenerjikaynağıolarakdakullanılanbiryeraltıkaynağınınçıkartılıpişletildiğisa-halarıncoğrafidağılışıgösterilmiştir.

Coğrafi dağılışı gösterilen enerji kaynağı aşağıdaki-lerden hangisidir?

A)Doğalgaz B)Jeotermal

C)Linyit D)Taşkömürü

E)Petrol

5. Türkiye’de aşağıda verilen enerji kaynaklarından hangisi daha çok alandan çıkarılmaktadır?

A)Linyit B)Doğalgaz C)Taşkömürü

D)Petrol E)Uranyum

6. AşağıdakigrafikTürkiye’debelliyıllardakihidroelektrikvetermikenerjiüretiminivermektedir.

2005 2006 2007 2008 2009

Toplam

Termik

Hidrolik

80

g Wh

60

40

20

Yalnızca grafiğe bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Verilen yıllar içinde hidroelektrik enerji üretimindekidalgalanmalardahafazladır.

B) Verilenyıllarınçoğundatermikenerjiüretimihidroe-lektriküretimindenfazlaolmuştur.

C) Bazıyıllardahidrolikvetermikenerjiüretimieşitlen-miştir.

D) Türkiye’determikenerjikaynaklarınfazlaolmasıüre-timdeetkiliolmuştur.

E) Herikienerjiüretimindekidalgalanmalarsonyıllardadahafazlaolmuştur.

Türkiye’de Enerji Kaynakları - I TEST14

Türkiye’de Enerji Kaynakları - II

86

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K


3. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Eko

nom

ik C

oğra

fya”

7. Aşağıdaverilenbir enerji kaynağınındağılışı veüretimpayıileilgilibilgiverilmiştir.

………………………..enerjisipotansiyelifazlaolanyer-ler; Çeşme ve Karaburun, Çanakkale Boğazı, BodrumYarımadası, Samandağ, Manisa ve Balıkesir de olupçoğundaelektrikenerjisiniüretiminebaşlanmıştır.Türki-yedetoplamelektriküretimindekiüretimindekipayıçokazdır.

Parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi yazılırsa parçanın anlatım bütünlüğü korunmuş olur?

A)Jeotermal B)Hidroelektrik C)Rüzgâr

D)Biokütle E)Güneş

8. Organik kökenli yanıcı bir madde olan………….....….,diğerfosilenerjikaynaklarınagöreçevreyidahaazkirlet-mesibakımındanönemlibirenerjikaynağıdır.

Yukarıda verilen parçada aşağıdaki fosil enerji kay-naklarından hangisinden söz edilmiştir?

A)Linyit B)Antrasit

C)Petrol D)Doğalgaz

E)Taşkömürü

9. AşağıdakigrafikteTürkiye’de1991-1998yıllarıarasındatermik, hidroelektrik ve toplam elektrik üretimi gösteril-miştir.

1991

milyon kw/saat120

100

80

60

40

20

01992 1993 1994 1995 19961997 1998

Toplam elektriküretimi

Termik elektriküretimi

Hidroelektriküretimi

Bu grafikteki bilgilere dayanarak aşağıdaki yargılar-dan hangisine ulaşılamaz?

A) Toplamelektriküretimininenazveenfazlaolduğuyıllararasındakifark60milyonkw/saat’tenfazladır.

B) 1992 yılında termik ve hidroelektrik enerji üretimieşitlenmiştir.

C) Termikelektriküretimininhidroelektriküretimineora-nınınenfazlaolduğuyıl1997’dir.

D) Toplam elektrik üretimindeki en büyük artış oranı1997-1998yıllarıarasındaolmuştur.

E) Toplamelektriküretiminindurağanolduğuikidönem-dedehidroelektriküretimidüşüşyaşamıştır.

10. • Türkiye’deüretilenelektrikenerjisininyaklaşıkyarısıdoğalgazdaneldeedilmektedir.

• TaşkömürüBirinciJeolojikZaman’dalinyitvepetroliseÜçüncüJeolojikZaman’daoluşmuştur.

• Taşkömürününkalorisilinyitegörefazladır.

• Organik kökenli yanıcı bir madde olan doğal gazdiğer fosilenerjikaynaklarınagöreçevreyidahaazkirletmektedir.

• Linyit kömürüyle çalışan termik santrallerin çoğuMarmarakıyılarındayeralır.

Yukarıda Türkiye’nin enerji kaynaklarıyla ilgili verilen bilgilerden kaç tanesi doğrudur?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

11. • İzmir–Çeşme

• Çanakkale–Eceabat

• Balıkesir–Erdek

• Hatay–Belen

Yukarıda verilen alanlar aşağıdaki enerji kaynakların-dan hangisi bakımından önemli bir paya sahiptir?

A)Güneşenerjisi B)Linyit

C)Hidroelektrik D)Rüzgârenerjisi

E)Jeotermalenerjisi

12. Aşağıdaki tablodabazıbarajlarınyıllıkenerjiüretimi ilebarajlarınbulunduğubölgelergösterilmiştir.

Baraj BulunduğuBölgeÜretim

(milyonkWh)Demirköprü Ege 190

Atatürk GüneydoğuAnadolu 8900

Oymapınar Akdeniz 1620

Keban DoğuAnadolu 6000

Gökçekaya İçAnadolu 565

Tablodan yararlanarak aşağıdaki bilgilerden hangisi-ne ulaşılabilir?

A) Türkiye’nin yalnızca beş bölgesinde hidroelektriksantralleribulunur.

B) Bölgeninyüzölçümüileenerjiüretimibirbirinepara-lellikgösterir.

C) AtatürkBarajı’ndaneldeedilenyıllıkenerjiüretimive-rilendiğerbarajlarıntoplamındanfazladır.

D) Atatürk veKebanbarajlarının su tutmakapasiteleribirbirineyakındır.

E) DemirköprüBarajıdebisienyüksekakarsulardanbi-risiüzerindeyeralmaktadır.


3. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Eko

nom

ik C

oğra

fya”

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

1. Aşağıdatablodadörtildegelişensanayikollarıişaretlen-miştir.

Kent

Endüstri kolları

Petrol rafinerisi

Otomotiv Kağıt Boya İlaç

I X

II X

III X X X

IV X X X

Aşağıda verilen kentleri tabloda verilen numaralan-mış kentlerle birebir eşleme yaparsak hangi kent dı-şarıda kalır?

A)Kırıkkale B)Muğla C)Samsun

D)İstanbul E)Mersin

2. Türkiye’de sanayileşmenin yol açtığı olumsuz etkilerinüstesinden gelinmesi, çevreye duyarlı düzenli kentleş-menin sağlanması, benzer faaliyetlerde bulunan firma-ların aynı coğrafi alanda bulunmalarının sağlanması,işlem maliyetinin düşürülmesi ve verimliliğin artırılmasıgibinedenlerdendolayıorganizesanayibölgeleri(OSB)oluşturulmayaçalışılmaktadır.

Aşağıda verilen kentlerden hangisinde organize sa-nayi bölgesi bulunmamaktadır?

A)Muğla B)Antalya C)Siirt

D)Artvin E)Sinop

3. Bir kilogramdemirin ergimesinde enerji kaynağı olaraküçkatımadenkömürükullanılır.Bunedenledemir-çelikfabrikalarımaden kömürünün çıkarıldığı alanlara kurul-muştur.

Eğer Türkiye’nin her yöresinde maden kömürü çıkar-tılmış olsaydı;

I

II

III

IV

V

haritadaki taralı alanların hangisinde demir-çelik en-düstrisinin daha çok gelişmesi beklenirdi?


4. Aşağıda verilen alanların hangisinde petrokimya te-sislerine rastlanmaz?

A) Çatalca-KocaeliPlatosu

B) OrtaKaradeniz’deSamsun

C) DoğuAkdeniz’deMersin

D) İçAnadolu’daKırıkkale

E) KıyıEge’deİzmir

5. Aksu, Çaycuma ve Taşucu gibi endüstri kuruluşların-da aşağıdakilerden hangisi üretilmektedir?

A)Cam B)Konserve C)Sigara

D)Seramik E)Kağıt

6. I. Petrolrafinerisi

II. Lastiksanayi

III. Alüminyumişletmesi

Yukarıdaki endüstri kuruluşlarının yer aldığı kentler, aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

I II III

A) İzmit Antalya Kırşehir

B) Kırşehir İstanbul Mersin

C) Mersin Kırşehir Seydişehir

D) Seydişehir Mersin Kırşehir

E) İstanbul Antalya Seydişehir

7. • Türkiye’ninfarklıbölgelerindefarklısanayikollarıge-lişmiştir.

• Türkiye’niniçticaretindebölgelerarasıihtiyaçlarne-deniyle,üretilenürünlerbiryerdenbaşkabiryereta-şınır.

I. Zeytinyağı ticaretiII. Tekstil ürünleri ticaretiIII. Çay ticareti

IV. Et ürünleri ticaretiV. Demir ürünleri ticareti

Mersin

Ankara

İstanbul Samsun Rize

Erzurum

Van

Zonguldak

Sivas

İzmir I

II III

IV

V

Yapılan açıklamalar ve yukarıdaki haritada verilen kentlerde gelişen sanayi kolları düşünüldüğünde, numaralarla gösterilen oklar yönündeki hangi ticari faaliyetin yanlış olduğu söylenebilir?


Türkiye’de Sanayi Sektörü - I TEST17


3. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Eko

nom

ik C

oğra

fya”

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

1.

Kilis

GaziantepŞanlıurfa

Adıyaman

GAPDiyarbakır

MardinBatman

Siirt

Şırnak

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) ile ilgili olarak, aşağıda verilenlerden hangisi doğru değildir?

A) Şanlıurfa’daTürkiye’ninenbüyükuluslararasıkargohavalimanıinşaedilmiştir.

B) BölgesanayisininTürkiyesanayisiiçindekipayıGAPöncesinegöre%100artmıştır.

C) 2005 yılı sonu itibariyle 7 hidroelektrik santrali ta-mamlanmıştır.

D) Hayvansoylarııslahedilerekbölgeyeuygunbüyük-baştürleryetiştirilmiştir.

E) 2005yılısonuitibariyle236.019hektaralansulama-yaaçılmıştır.

2. Aşağıdaki tabloda GAP ile hayata geçen hidroelektriksantralprojelerindeneldeedilenenerjiileTürkiyetoplamıgösterilmiştir.

Barajadı Milyarkwh

Karakaya 7.5

Atatürk 7.8

Kralkızı 0.1

Karkamış 0.4

Dicle 0.1

Birecik 2.4

Batman 0.4

Türkiyetoplam 39.6

Tablo incelendiğinde aşağıdakilerden hangisine ula-şılamaz?

A) HidroelektrikenerjiüretimindeGAP,ülkeüretiminindörtteüçünükarşılamaktadır.

B) Güneydoğu Anadolu Projesi içinde üretilen toplamenerjininyaklaşıkyarısıAtatürkBarajı’ndansağlan-maktadır.

C) KarkamışveBatmanbarajlarındaneldeedilenenerjimiktarıaynıdır.

D) Karakaya,KralkızıveDiclebarajlarındaneldeedilentoplamenerji Atatürk barajından elde edilen enerji-denazdır.

E) KarakayaBarajı’ndaneldeedilenenerjiTürkiye’deneldeedilentoplamenerjininyaklaşıkbeştebirisika-dardır.

3. GAP kapsamında, 2005 sonu itibariyle 7 hidroelektriksantralitamamlanmıştır.Santrallerinkurulugüçleriitiba-riyle, faaliyete geçirilmesi planlanan hidroelektrik enerjiprojelerinin%74’ügerçekleşmiştir.

Baraj Üretim(milyarkwh)

Batman 0.4

Karkamış 0.4

Kralkızı 0.9

……… 7.8

Dicle 0.9

Karakaya 7.5

Birecik 2.4

2005sonuitibariyleGAPkapsamıiçindeyeralan7hidro-elektriksantralinyıllıkelektriküretimleriile6’sınınisimleritablodaverilmiştir.

Buna göre, tabloda boş bırakılan ve en fazla elektrik üreten baraj aşağıdakilerden hangisidir?

A)Devegeçidi B)Atatürk

C)Oymapınar D)Demirköprü

E)Sarıyar

4. AtatürkBarajı,KebanveKarakayabarajındansonraFı-ratüzerindekurulanüçüncübüyükbarajıdır.Barajsuyu-nuakıtacakolanŞanlıurfatünelsistemiuzunluğu25kmdenuzunolan iki tüneldenoluşmaktadır.Butüneller ileyaklaşık500binhektaralanınsulanmasıplanlanmaktadır.

Yukarıda verilen parçadan aşağıdakilerden hangisi-ne ulaşılabilir?

A) AtatürkBarajıTürkiye’ninenbüyüküçüncübarajıdır.

B) BuprojeileGüneydoğuAnadoluBölgesi’ndesulan-mayantarımalanıkalmayacaktır.

C) Başta Harran Ovası olmak üzere GüneydoğuAnadolu’datarımsalürünçeşitliliğiartacaktır.

D) Keban,KarakayaveAtatürkbarajlarıyalnızcaböl-geninsugereksinimlerinikarşılamayayönelikpro-jelerdir.

E) FıratNehriGüneydoğuAnadolu’dasu ihtiyacını tekbaşınakarşılayabilmektedir.

5. Türkiye’debölgeselkalkınmaprojelerindenbiriolanDO-KAP,sosyoekonomikaçıdanazgelişmişolanKaradenizortavedoğusundakiillerinikapsamaktadır.

Buna göre, aşağıdaki illerden hangisi DOKAP içinde yer almaz?

A)Sinop B)Samsun C)Rize

D)Artvin E)Bayburt

Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Projeleri - II TEST22


3. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Eko

nom

ik C

oğra

fya”

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

1. Türkiye’de ulaşım ağının Batı Avrupa ülkelerine göre daha az gelişmiş olmasında;

I. Karasal iklimkoşularınınyaşandığıbölgeleringenişyertutması

II. Kısa mesafelerde yer şekillerinin değişiklik göster-mesivebölgelerarasındayükselti farklılıklarınınol-ması

III. Sermayebirikimininyetersizolması

IV. İşgücüpotansiyelinindüşükolması

verilenlerden hangileri bu durumun nedenleri arasın-da yer alır?


D)I,IIveIII E)II,IIIveIV

2. 1925yılındayapılanilkdemiryoluylakongresindealınankararlar gereği demir yolu yapımında; doğal kaynaklar,üretimmerkezleri vepazaralanlarınbulunduğuyerlereöncülükverilmişböyleceekonomiyicanlandıranbirula-şımsisteminegeçilmiştir.Demiryollarındakihızlıilerleme1940yılınakadarsürmüşve1940-1950yıllarıarasındaisetambirdurgunlukdöneminegirilmiştir

Türkiye’de 1940-1950 yılları arasında demir yolu ula-şımındaki durgunluğun nedenleri arasında;

I. İkinciDünyaSavaşı’nınolumsuzetkileri

II. Dünya otomotiv sanayisinde pazar payının büyükkısmınıABD’ninelinegeçmesi

III. Demiryollarınınülkededoğalsınırlarınaulaşması

verilenlerden hangileri etkili olmuştur?


D)IveII E)IIveIII

3. Türkiye’ningöreceli (özel) konumu, bulunduğubölgedekomşuülkeleregöreulaşımanlamındabüyüküstünlüklersağlamıştır.

Bu durumun sağladığı üstünlüklerin;

I. Boruhatları

II. Karayolu

III. Havayolu

IV. Denizyolu

V. Demiryolu

ulaşım ağlarından hangilerinde daha düşük seviyede ilerlediği söylenebilir?

A)IveII B)IveIII C)IIveIV

D)IIIveIV E)IVveV

4. Karayoluuzunluğudoğal,beşeriveekonomikfaktörlerebağlıolarakdeğişmektedir.

X bölgesi : Dağlık,engebelibiraraziyesahipolmasınarağmen, dünyanın en gelişmiş kara yoluağlarındanbirinesahiptir.

Y bölgesi : Sadeyerşekillerinesahipolanbölgedeçöliklimi şartları yoğun bir kara yolu ağınıngelişmesiniengellemiştir.

Z bölgesi : Sarp dağlardan oluşan arazi yapısı karayoluulaşımağınınyoğunluğunuvekalitesiniolumsuzetkilemiştir.

Y.D

III

IV

III

O.D

Ekvator

Buna göre X, Y ve Z bölgelerinin kara yolu özellikleri göz önüne alınırsa, haritadaki işaretli yerlerle bu böl-gelerin doğru eşleştirilmesi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

X Y Z

A) I II III

B) I IV II

C) IV V I

D) IV II I

E) III V IV

5. Kara yolu ile demir yolu ulaşımı karşılaştırılırsa;

I. Yüktaşımakapasitesi

II. Yolyapımmaliyeti

III. Bakımmaliyeti

IV. Dahaçokyereulaşabilmekolaylığı

özelliklerinin kara ve demir yollarından hangisinde avantaj oluşturduğu, aşağıdaki seçeneklerden han-gisinde doğru olarak verilmiştir?

KaraYolu DemirYolu

A) IveII IIIveIV

B) I II,IIIveIV

C) I,IIveIV II

D) IV I,IIveIII

E) I,IIveIII IV

Ulaşım Sistemlerinin Gelişimi TEST24


3. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Eko

nom

ik C

oğra

fya”

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

1. Bir limanın düzgün yollarla bağlandığı, o limanın etkisialtındabulunanalanahinterlanddenir.Hinterlandıgenişlimanlardahaçokgelişmiştir.

Sinopbirdoğallimana,Samsuniseyapaylimanasahipşehirlerimizdir. Buna rağmen Samsun Limanı, SinopLimanı’ndandahaçokgelişmiştir.

Bunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Limançevresindeetkiliolanhâkimrüzgâryönü

B) Yetiştirilentarımürünlerininzenginolması

C) Çıkartılanmadenlerinçokolması

D) Dağlarınuzanışıveyükseltisi

E) Bölgeninaraziyapısı

2. AşağıdakikavramharitasındaTürkiye’deulaşımüzerin-deetkiliolanfaktörlergösterilmiştir.

UlaşımÜzerindeEtkiliOlanFaktörler

DoğalFaktörler BeşeriFaktörler

Topografikkoşullar

Coğrafikonum

Sıcaklıkveyağışkoşulları

Ekonomikfaaliyettürleri

İnsanetkisiTeknolojikgelişmeler

12

4

6

3

5

Kavram haritasının bütünlüğünün sağlanabilmesi için numaralanmış faktörlerden hangilerinin yer de-ğiştirmesi gerekir?

A)1ve4 B)2ve3 C)3ve4

D)4ve5 E)5ve6

3. Türkiyede ilkdemiryoluyapımına19.yüzyılınsondö-nemlerindebaşlanmıştır.BirçokAvrupaülkesifarklıne-denlerle Türkiye’de demir yollarının gelişimine öncülüketmişlerdir.Budönemdedemiryollarınınuzunluğu4.000km’yiaşmıştır.BuuzunlukgünümüzdeTürkiye’debulu-nandemiryollarınınyaklaşıkyarısınaeşittir.

Yukarıda verilen parçada cumhuriyet öncesi dönem-de Türkiye’de demir yollarının gelişimine öncülük eden Avrupa ülkelerinden biri değildir?

A)Hollanda B)İngiltere C)Fransa

D)Rusya E)İtalya

4. Yerşekillerinindağlık,engebeli veortalamayükseltininfazlaolduğuyörelerdeyapılacakkarayolununbirimma-liyetifazladır.

I

IIIII

IVV

Yukarıda verilen harita numaralandırılmış doğrultula-rın hangisinde yapılacak olan aynı standart ve uzun-luktaki kara yolunun birim maliyeti daha fazladır?


5. Türkiye’deaktifolanhavaalanları;

I. İçvedıştrafiğineaçıkhavalimanı

II. İçhattrafiğineaçıkhavalimanı

III. İçvetarifesizdışhattrafiğineaçıkhavalimanı

olmaküzeregruplandırabiliriz.

Buna göre, yukarıda numaralandırılmış özelliklere göre bulunan havalimanları aşağıdakilerden hangi-sinde doğru olarak verilmiştir?

I II III

A) Milas-Bodrum Çanakkale Kayseri

B) AdnanMenderes Erzurum Gaziantep

C) SabihaGökçen Trabzon Van

D) Van Diyarbakır Samsun

E) Antalya Kars Konya

6. Türkiye’ninkuzeyvegüneykıyılarıileiçbölgeleriarasın-daulaşımyolları,bellidoğrultularüzerindetoplanmıştır.Bununenönemlinedeni,yükseksıradağlarınyolyapımı-nı veulaşımıolumsuzetkilemesidir.Bunedenleyollar,dağgeçitlerindengeçirilmeyeçalışılmaktadır.

Kalkanlı

ÇubukSertavul

Gülek

Belen

Yukarıda verilen haritada ulaşımı etkileyen doğal ge-çitlerden hangisinin yeri yanlış gösterilmiştir?

A)Kalkanlı B)Çubuk C)Gülek

D)Belen E)Sertavul

Türkiye’de Ulaşım Sistemleri TEST26

Küresel Ticaret Sistemleri

110

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K


3. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Eko

nom

ik C

oğra

fya”

6. Aşağıda ticaretle ilgili bir bulmacada bazı soruların ce-vaplarıgösterilmiştir.

JAPONYA

E T RE

ÜK A H V E

O L

H İ D İ T NSEL

A

AU I MŞ

Bu bulmacada aşağıdaki sorulardan hangisinin çö-zümüne yer verilmemiştir?

A) DünyanınönemlisanayiüretimalanlarıarasındayeralanAsyaülkesihangisidir?

B) Ülkelervekıtalararasındayürütülenticarifaaliyetleriçinhangikavramkullanılır?

C) GüneyYarımKüre’debulunanveküçükbaşhayvan-cılıktaönemlibiryeriolanülkehangisidir?

D) Tropikalbölgekökenliolup,küreselticaretteönemlibiryeresahiphangisidir?

E) OrtaDoğu’nunküreselticaretteöneminiartırandoğalkaynakhangisidir?

7. Aşağıdakilerden hangisi günümüzde Doğu Asya’da sanayileri hızla geliştiği için “Asya’nınkaplanları”ola-rak bilinen ülkelerden biri değildir?

A)Japonya B)Tayvan C)Singapur

D)GüneyKore E)HongKong

8. Aşağıdakiharitadabazıbölgelerarasındakiticaretinihra-catçıülkedenithalatçıülkeyedoğrugüzergahıokişaret-leriylegösterilmiştir.

Y.DIII

II

I

V

IV

O.D

Ekvator

Haritadaki numaralı güzergahlar arasında yaşanan ticari faaliyetlerin özelliğiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Güzergah TicaretYapılanÜrün

A) I Otomobil

B) II Enerjikaynağı/Petrol

C) III Tarımsalürün

D) IV Elektronikaraçgereç

E) V Taşkömürü

9. Aşağıdabazıhammaddelerilebunlarınüretimindesözsahibiolanülkelereşleştirilmiştir.

Petrol Pirinç Orman ürünleri

I

Suudi ArabistanVenezüella

İran

HindistanBangladeş

ABD

ArjantinAvustralya

İtalya

II

Balık Taş Kömürü

IV

NorveçİzlandaPeru

IrakJapnoya

İsveç

V

III

Bu eşleştirmelerden hangileri yanlıştır?

A)YalnızIII B)IveV C)IIveIII

D)IIIveIV E)IIIveV

10. Dünyada ticaretin ve sanayinin yoğun olarak yapıldığıbeşbölgevardır.

Aşağıdakilerden hangisi bu beş bölgeden biri değil-dir?

A) KuzeyAmerikaticaretbölgesi

B) UzakDoğuticaretbölgesi

C) GüneyAmerikaticaretbölgesi

D) BatıveOrtaAvrupaticaretbölgesi

E) OrtaDoğuticaretbölgesi

11. Ekonomik anlamıyla küreselleşme; ülkeler arasındakigümrükuygulamalarıvekotalargibikısıtlayıcıunsurlarınortadankaldırılarakparanınvehertürlüürününuluslara-rasındadolaşımıdır.

Aşağıdakilerden hangisi ekonomik küreselleşmenin en önemli sonucudur?

A) Kitleselüretimmodelininuygulanması

B) Yüksekteknolojiürünlerininüretilmesineağırlıkveril-mesi

C) Yüktehafif,pahadaağırürünlerinüretilmesi

D) Ürünlerinsadeceiçpazarlaradeğil,dünyapazarları-nayönelikyapılması

E) İntansifmetotlarlatarımsalüretimyapılmasınaağırlıkverilmesi

Türkiye’nin Dış Ticareti

114

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K


3. Ü

NİT

E •

Beşe

ri Si

stem

ler:

“Eko

nom

ik C

oğra

fya”

7. Türkiye’nindış ticarethacminigiderekbüyümesinekar-şın,dışsatımındışalımıkarşılamaoranıistenendüzey-dedeğildir.

I. Ürünlerinçoğununiçpazarlardatüketilmesi

II. Dışpazarlardarekabetgüçlüğüyaşanması

III. İmalatsanayisindedışabağımlılığınyüksekolması

Bu durumun oluşmasında verilenlerden hangisinin etkili olduğu söylenebilir?


D)IIveIII E)I,IIveIII

8. • Dışsatımdatarımürünleriarasındailksıradapamuk,tütün,üzümveinciralır.

• Endüstriürünleri,dışalımdaönemlibirpayasahiptir.

• Dışsatımdaenbüyükpayıtekstilürünlerioluşturur.

• Bazı ürünlerindışpazarlarda rekabetgücügiderekartmaktadır.

• Dışsatımgelirleri,dışalımgelirlerinikarşılamaktadır.

Yukarıda verilenlerden kaç tanesi, Türkiye’nin dış ti-caretiyle ilgili yanlış bilgi içermektedir?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

9. Aşağıdaki tabloda 1990 ve 2007 yılları arasında,Türkiye’de ihracatın ekonomik sektörlere göre dağılımıverilmiştir.

Bu tabloda, sanayi ürünlerinin genele oranı çok fazlaartış gösterdiği haldemadencilik alanında bu artış çokfazla olmamış, tarım ve hayvancılık ürünlerinde ise buoranazalmıştır.

YIL 1990 % 2007 %

TarımveHayvanÜrünleri

2.347 18.1 11.357 10.7

Madenler 331 2.5 2.715 2.6

SanayiMamulleri 10.280 79.4 91.852 86.7

TOPLAM 12.958 100 10.924 100

Bunun temel nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?

A) Madenürünlerineolantalebinfazlaolmaması

B) Yetiştirilenürünçeşitliliğininazalması

C) Madenrezervlerininazalması

D) Ülkeninsanayidegelişmegöstermesi

E) Tarımvehayvancılığıngerilemesi

10. AşağıdakişemadaTürkiye’ninihracatınakonuolananasektörleregöredağılımıgösterilmiştir.

İhracatınAnaSektörlereGöreDağılımı

Madenürünleri

• Bakır,kromveçinkocevheri

• Mermer,felspatborvedemir

Tarımsalürünler

• Yağlıtohumlar,

kesmeçiçekve

canlıhayvan

Sanayiürünleri

• Taşıtaraçları

• Çimento,camveseramikürünleri

Yukarıdaki şemada sektörlere göre verilen ürünler-den kaç tanesinin Türkiye ihracatındaki payı fazladır?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

11. AşağıdakigrafiktebirenerjikaynağınınTürkiye’dekiüre-timvetüketimiileyıllıkdışalımmiktarıgösterilmiştir.

milyon ton

Tüketim

Üretim

Dış alım

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

Bu enerji kaynağı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Üretimtüketimikarşılamamaktadır

B) Enfazlaithalettiğimizenerjikaynağıdır.

C) Sözüedilenenerjikaynağıtaşkömürüdür.

D) Üretimtüketiminancaküçtebirinikarşılamaktadır.

E) Yıllıkithalatımızotuzmilyontonunaltındadır.

12. Türkiye’deihracatınanasektörleregöredağılımıincelen-diğindemadenürünleri,tarımormanvehayvansalürün-lerilesanayiürünlerioluşturmaktadır.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin ihraç ettiği ürünler arasında önemli bir yere sahip değildir?

A) Feldspat,bakır,kromgibimadenselürünler

B) Akdeniziklimineuyumsağlamışzeytin,pamuk,tütüngibitarımsalürünler

C) Taşkömürü,linyit,doğalgazgibifosilyakıtlar

D) Dayanıklıtüketimmalları

E) Dokumavetekstilürünleri


4. Ü

NİT

E •

Küre

sel O

rtam

: Böl

gele

r ve

Ülk

eler

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

1. Tuğçe: Teknoloji günümüzde toplumları temelinden sarsmakta, değiştirmekte ve yeniden inşa etmektedir. Teknolojideki değişimler sosyal hayatı ve buna bağlı ola-rak işletmeleri de değişime zorlamaktadır.

Cengiz: Teknoloji eskiden de vardı, şimdi neden bu denli önem kazandı?

Tuğçe: Çünkü teknoloji …………………………

Yukarıda teknoloji üzerine yapılan konuşmada Tuğçe’nin cümlesini;

I. Mal hizmetlerin üretimini artırdı.

II. Doğal kaynakların tüketimini hızlandırdı.

III. Mal ve hizmetleri üretmek için gerekli iş gücü miktarı-nı azalttı

IV. Çevre sorunlarını ortaya çıkarttı.

ifadelerinden hangileri ile bitirmesi, teknolojinin öne-mini ortaya koyacaktır?

A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

2. Ekonomik faaliyetler genel olarak üç grup altında topla-nabilir.

Bunlar;

• Üretim: Mal ve hizmetlerin sağlanması

• Dağıtım: Mal ve hizmetlerin tüketiciye veya pazara

ulaştırılması

• Tüketim: Mal ve hizmetlerin kullanılması

olarak özetlenebilir.

Buna göre;

I. Bir çiftçinin tarlasında mısır yetiştirmesi

II. Bir esnafın müşterilerine beyaz eşya satması

III. Bir gemi kaptanının, limandan aldığı malları pazar yerlerine taşıması

durumlarının hangi faaliyet grubuna ait olduğu, aşa-ğıdakilerin hangisinde doğru olarak eşleştirilmiştir?

Üretim Dağıtım Tüketim

A) I II III

B) I III II

C) II I III

D) III II I

E) II III I

3. Küresel ticarette aşağıdaki boğazlardan hangisinin payı en azdır?

A) Bering Boğazı B) Macellan Boğazı

C) Hürmüz Boğazı D) İstanbul Boğazı

E) Malakka Boğazı

4. Dünya’daki önemli tarımsal ham madde alanlarının bir bölümü aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Tarımsal Ham Madde Alanları

Toprak Ürünleri Üretim Alanları

I. RusyaII. Suudi ArabistanIII. HindistanIV. ÇinV. ABD

Orman Ürünleri Üretim Alanları

Amazon HavzasıOrta AsyaKuzey AvrupaKongo HavzasıGüneydoğu Asya

Hayvancılık Üretim Alanları

AvustralyaİskandinavyaGüney AfrikaBatı AvrupaOrta Afrika

Tabloda numaralandırılmış hangi bölüm, önemli ta-rımsal ham madde alanları arasında yer almaz?


5. Dünya genelinde ham madde kaynakları bakımından zengin olan yerler ile üretim bölgeleri ve pazar alanlarının bulunduğu yerler farklılık gösterebilmektedir. Bu durum ham madde, üretim ve pazar arasındaki etkileşimi arttıra-rak küresel ticareti ortaya çıkarır.

Buna göre ülkeler arasındaki ticaretin gelişmesinde;

I. Mal ve hizmetlerin her ülkede üretilememesi

II. Ham madde ve işlenmiş maddelerin diğer ülkelerden daha ucuza satın alınabilecek durumda olması

III. Her ülkenin ham madde bakımından zengin olma-ması

verilenlerden hangileri etkili olmaktadır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

6. I. Doğal kaynak kullanımının artması

II. Nüfusun artması

III. Üretimde yeni teknolojilerin kullanılması

IV. Yeni pazar alanlarının bulunması

Yukarıda verilenlerden hangileri küresel ticaret hac-minin artmasında etkilidir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III


TEST5Ham Madde, Üretim ve Pazar - I

Ham Madde, Üretim ve Pazar - I

134

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K


4. Ü

NİT

E •

Küre

sel O

rtam

: Böl

gele

r ve

Ülk

eler

7. Aşağıdaki tabloda dünya ham petrol üretim alanlarının payı verilmiştir.

Üretim bölgesi Üretim(%)

Avrupa 6.80

Latin Amerika 12.40

Ortadoğu 26.50

Uzakdoğu 9.70

Bağımsız Dev. Top 16.40

Kuzey Amerika 16.20

Buna göre, aşağıdakilerden hangisine kesinlikle ula-şılabilir?

A) Latin Amerika ve Uzakdoğu’nun dünya ham petrol üretiminde önemli bir yeri yoktur.

B) Orta Doğu’da petrol tüketimi üretimden azdır.

C) Avrupa petrol gereksinimini daha çok Ortadoğu’dan karşılamaktadır.

D) Kuzey Amerika ve Orta Doğu petrol ham maddesi için önemli üretim alanlarıdır.

E) Bağımsız Devletler Topluluğu ile Kuzey Amerika birbirine yakın petrol üretmesine karşılık tüketimleri birbirinden farklıdır.

8. I. Sebze ve meyve

II. İpekli dokuma

III. Doğal gaz

IV. Demir çelik ürünleri

Yukarıdakilerden hangilerinin uluslararası pazarlara ulaştırılmasında, özel donanıma sahip araçların ge-liştirilmesinin etkisi daha fazladır?



9. Bölge Adı X AlanıEnerji Kaynağı

Üretim AlanıPazar Alanı

Güneydoğu

Asya

4 4

Y 4 4

Avrupa 4

Yukarıdaki tabloda “X” ve “Y” yerine yazılması gere-kenler aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

X Y

A) Hizmet üretimi Avustralya

B) Sanayi üretimi Japonya

C) Tarımsal üretim Orta Doğu

D) Tarımsal üretim Güney Afrika

E) Hizmet üretimi Japonya

10. Küresel ticaretle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Sanayileşmiş bölgeler önemli üretim alanlarıdır.

B) Ham madde üretim bölgeleri arasında ticaret çok gelişmiştir.

C) Her üretim bölgesi aynı zamanda ham madde üretim bölgesi olmayabilir.

D) Pazar alanları önemli tüketim alanlarıdır.

E) Günümüzde küresel ticarette en büyük pay Avrupa ve Kuzey Amerika’ya aittir.

11. Ticarete konu olan ürünler ülkeden ülkeye değişmekte-dir.

I. grup ülkeler: Bu ülkeler daha çok sanayi ürünleri ihraç etmektedir. Bu ülkelerin ithal ettiği ürünlerin başında ham madde ve besin maddeleri gelmektedir.

II. grup ülkeler: Bunlar daha çok gıda maddesi ihraç ederler. Bu ülkelerin ithal ettikleri ürünlerin başından sa-nayi ürünleri gelir.

Yapılan açıklama ve oluşturulan ülke grupları göz önüne alınırsa, aşağıdaki örneklerden hangisinin doğru olduğu söylenemez?

I II

A) ABD Libya

B) Finlandiya Gürcistan

C) Kanada İran

D) Sri Lanka HongKong

E) İtalya Nijerya

12. Aşağıdaki tabloda üretim alanlarının türleri ve bu türlere örnek bazı bölgeler eşleştirilerek verilmiştir.

BölgeSanayi üretim alanı

Tarımsal üretim alanı

Maden ve enerji kayn. üretim alanı

Hizmet üretim alanı

Pazar alanı

Japonya 4 4 4

Avustralya 4 4

İzlanda 4 4

Orta Doğu 4 4

Batı Avrupa 4 4 4

Tabloda bulunan bölgelerden hangisinin üretim alanı yanlış olarak eşleştirilmiştir?

A) Japonya B) Avustralya C) İzlanda

D) Orta Doğu E) Batı Avrupa

13. Yeryüzündeki bazı bölgeler bazı ham maddeler bakımın-dan zengindir.

Amazon ve Kongo havzaları, Kanada, İskandinavya ve Rusya’nın kuzeyi hangi doğal kaynak bakımından zengindir?

A) Petrol B) Orman C) Taş kömürü

D) Boksit E) Doğal gaz


4. Ü

NİT

E •

Küre

sel O

rtam

: Böl

gele

r ve

Ülk

eler

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

TEST7Dünyada Turizm - I

1. Aşağıdaki grafikte, Kuzey Yarım Küre’de bulunan bir ül-keye yıl içinde gelen ve ülkeden giden turist sayısı göste-rilmiştir.

Oc.

bin kişi Gelen turist Giden turist1000

800

600

400

200

0Şu. Ma. Ni. Ma. Ha. Te. Ağ. Ey. Ek. Ka. Ar.

Bu grafiğe bakılarak, bu ülkeyle ilgili aşağıdaki bilgi-lerden hangisine ulaşılamaz?

A) Yaz turizminin daha canlı olduğuna

B) Yaz aylarında gelen turist sayısının giden turist sayı-sından fazla olduğuna

C) Gelen turist sayısının en az kış mevsiminde oldu-ğuna

D) Ağustos ayında gelen turist sayısının giden turist sa-yısından az olduğundan

E) Nisan ve kasım aylarında gelen turist sayıları toplamı 8 milyon kişidir.

2. Estetik, kültürel, bilimsel ekonomik unsurlarla zenginle-şen doğal güzelliklerin ve biyolojik çeşitliliğin oluşturduğu değerlerdir. Bilimsel veya görsel açıdan az rastlanan kü-resel değeri olan jeolojik yada morfolojik oluşumlar, tü-kenme tehdidi altındaki hayvan ve bitki türlerinin yetiştiği yerler doğal miras alanları olarak kabul edilir.

I. Galapagos Adaları

II. Avustralya Mercan Resifleri

III. St. Helen Yanardağı

IV. Klimanjaro Dağı

Yukarıda verilen alanlardan hangileri doğal miras alanları içinde yer alır?



3. UNESCO tarafından “Dünya Miras Listesi”nde yer alan Iguaçu Çağlayanı aşağıda verilen kıtalardan hangi-sinde yer almaktadır?

A) Kuzey Amerika B) Avrupa

C) Afrika D) Güney Amerika

E) Asya

4. 25 Mayıs’tan itibaren havaların kararmadığı, Ağustos ayının sonlarına kadar yarı aydınlık geçtiği, Haziran ayın-da beyaz geceler denilen 19 saat Güneş’in gökyüzünde kaldığı şehirlerde şölenler ve festivallerin düzenlendiği bu özellikleriyle birçok insanın geldiği bölgedir.

I

II

IIIIV

V

Yukarıdaki özellikleriyle turizm etkinliğinin geliştiği bölge taralı alanlardan hangisinde yer alır?


5. Turistler, turizm etkinlikleri ile birlikte gittikleri ülkelerde karşılaştırkalır insanlarla, toplamlarla ilişkiler kurarlar ve o ülkelerin kültürleri, etnik yapıları, dinleri, yaşam tarzları, dillleri hakkında bilgi sahibi olurlar. Sonuçta gittikleri yer-lerden etkilenerek hoşgörü ortamı oluştururlar.

Yukarıda turizm etkinliğinin çevrede meydana getir-diği hangi etkiden bahsedilmiştir?

A) Çevresel ve ekolojik etkileri

B) Siyasi etkisi

C) Ekonomik etkisi

D) Sosyo kültürel etkisi

E) Politik etkisi

6. Aşağıdaki turizm etkinliklerinden hangisinin “kongre ve toplantılara katılma” amacıyla yapıldığı söylenebi-lir?

A) Bir ülkenin enerji bakanının doğal gaz anlaşması yapmak amacıyla başka bir ülkede bir hafta boyunca diplomatik temaslarda bulunması

B) Ağır bir sakatlık geçiren sporcunun kendi ülkesi dı-şında tedavi olmak için belirli bir zaman geçirmesi

C) İsviçre’nin Davos şehrinde her yıl yapılan Dünya Ekonomik Forumu’na devlet başkanlarının katılması

D) Yaz tatilinde bir üniversite öğrencisinin dil öğrenimi için İngiltere’ye gitmesi

E) Bir futbolseverin 2015 UEFA Avrupa Ligi final maçını izlemek için Polonya’nın Varşova şehrine gitmesi

Dünyada Turizm - I

138

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K


4. Ü

NİT

E •

Küre

sel O

rtam

: Böl

gele

r ve

Ülk

eler

7. İnsanları turizme yönelten nedenler çok çeşitlidir. Dini yerlerin gezilmesi, doğal güzellikleri görme, spor ve sağ-lık bunlardan sadece bazılarıdır.

I II

Adıyaman'da Nemrut

Dağı üzerindeki Kom-

magene Krallığı'na ait

kalıntıların gezilmesi

Avrupa Futbol Şampi-

yonası eleme maçları

için Türk Milli Takımı'nın

Avrupa'ya gitmesi

III IV

Müslümanların hac

ibadeti nedeniyle Mekke

şehrine gitmesi

Her yıl milyonlarca

kişinin ABD'deki Büyük

Kanyon'u ziyaret etmesi

Buna göre, verilen örneklerden hangileri yapılan açıklamadaki nedenlerden herhangi biriyle ilgili de-ğildir?

A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II

D) I ve IV E) II ve IV

8. Turizm gelir ve giderleri, görünmeyen gelir ve giderleri arasında olduğu için dış turizm hareketlerinin bir ülkeye kazandırdığı gelire “görünmeyen ihracat” denir.

Buna göre, aşağıdaki ülkelerden hangisinin görün-meyen ihracat gelirleri daha fazladır?

A) Fransa B) Türkiye C) İsveç

D) Belçika E) Fas

9. Aşağıda turizmi etkileyen koşullar şema halinde verilmiştir.

Turizmi Etkileyen Koşullar

Doğal Koşullar

• İklim

• X

Beşeri Koşullar

• Ekonomik durum

• Y

• Turizm kuruluşları

Buna göre, şemada X ve Y ile gösterilen yerlere yazıl-ması gerekenler hangi seçenekte doğru verilmiştir?

X Y

A) Yer altı kaynakları Sermaye

B) Yer şekilleri Tarihi kalıntılar

C) Bitki örtüsü Nüfus yoğunluğu

D) Yer şekilleri Nüfus miktarı

E) Sıcaklık Şartları Sermaye

10. 11. sınıf öğrencisi Tuğçe, Coğrafya sınavında yer alan ‘doğru-yanlış’ işaretleme bölümünü bu şekilde doldur-muştur:

• Dünya’nın Yedi Harikası içinde günümüze kadar ula-şabileni Keops piramididir. D

• Dünya’daki millî park sayısının en fazla olduğu iki kıta Avrupa ve Avustralya’dır. Y

• Hristiyan Katoliklerin Vatikan’ı ziyaret etmeleri, in-sanları turizme yönelten faktörlerden inanç (din) ile ilgilidir. D

• Büyük Kanyon, Pamukkale Travertenleri, İgauçu Şe-laleleri insanları turizme yönelten ‘doğal güzellikleri görme isteği’ faktörü ile ilgilidir. D

• Dünya’da turizm sektöründen elde edilen gelirin en fazla olduğu ülke ABD’dir. Y

Öğretmen, bu bölümdeki her bir soruya “5 puan” ver-diğine göre, Tuğçe’nin aldığı puan aşağıdakilerden hangisidir?

A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25

11. M.Ö. 350 yılında Bodrum Halikarnas yakınında ölen kral için eşi tarafından yaptırılmıştır. Daha sonra Rodoslu şö-valyeler tarafından taşları sökülerek Bodrum Kalesi’nin yapımında kullanılmıştır. Günümüzde kale duvarları ara-sında mezara ait mermer taşları bulunur.

Dünyanın yedi harikasından biri olarak kabul edilen bu eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zeus Heykeli

B) Keops Piramidi

C) İskenderiye Feneri

D) Artemis Tapınağı

E) Kral Mozolesin Mezarı

12. Aşağıdakilerden hangisi, günümüzde hâlâ varlığını koruyan ve turizm açısından çekiciliğe sahip Antik Çağ’ın Yedi Harikası’ndan biridir?

A) Keops Piramidi

B) Tac Mahal

C) Artemis Tapınağı

D) Rodos Heykeli

E) Babil’in Asma Bahçeleri


4. Ü

NİT

E •

Küre

sel O

rtam

: Böl

gele

r ve

Ülk

eler

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

1. Balkanlarda ortaya çıkan gelişmelerle birlikte, zaman za-man Türkiye ile Yunanistan arasında sorunlar olmuştur. Bu sorunların başında Ege Denizi ve Adalar sorunu gel-mektedir.

Aşağıdaki olaylardan hangisi, Türkiye ile Yunanistan arasında ortaya çıkan diğer sorundur?

A) Kıbrıs Sorunu

B) Bosna – Hersek Sorunu

C) Makedonya Sorunu

D) Batı Trakya Sorunu

E) Kosova Sorunu

2. Cumhuriyet Döneminde Türkiye’nin jeopolitik önemi eskisine nazaran daha da artmıştır. Özellikle 2. Dün-ya Savaşı sırasında ve sonrasındaki gelişmelere bağ-lı olarak Türkiye’nin daha da artan jeopolitik önemi, 1980 lerden itibaren özellikle Orta Doğu’da, Kafkasya ve Balkanlar’da meydana gelen siyasi ve ekonomik ge-lişmelerle had safhaya ulaşmıştır. Ekonomide, kültürel alanda ve politikadaki hızlı küreselleşme, Soğuk Savaşı sona erdiren Sovyetler Birliği’nin ve Varşova Paktı’nın dağılması, Avrasya’da Türkiye’nin bulunduğu jeopolitik alanda ve koşullarda önemli değişikliklere neden olmuş-tur.

Aşağıdakilerden hangisi, bu dönemde ortaya çıkan değişikliklerden biri değildir?

A) NATO kurulmuş, bölgesel güvenlik ve istikrar sağlan-mıştır.

B) Orta Doğu ve Balkanlarda yeni değişimler olmuştur.

C) Orta Asya’da Türkiye ile etnik ve kültürel bağları bu-lunan bağımsız ülkeler ortaya çıkmıştır.

D) Küresel boyutta yeni kuvvet dengeleri ortaya çık-mıştır.

E) Avrupa’da yeni siyasi oluşumlar meydana gelmiştir.

3. Bir yerin jeopolitik durumu üzerinde “değişen” ve “değiş-meyen” unsurlar etkili olur.

Buna göre, aşağıda Türkiye’nin jeopolitiği üzerinde etkili olan unsurlardan hangisi diğerlerinden farklı bir grupta yer alır?

A) Sosyal ve kültürel değerler

B) Ekonomik değerler

C) Yarımada devleti olması

D) Bilimsel ve teknolojik potansiyel

E) Politik değerler

4. Türkiye’de;

• Doğu ve batı uygarlıklarına ait çok sayıda kültürel mi-rasın olması

• Uluslararası enerji nakil projelerinin çoğunun Türki-ye’den geçmesi

• Akdeniz iklimine ait bitki türlerinin bulunması

durumlarının ortaya çıkması aşağıdakilerden hangi-sinin sonucu olarak gösterilebilir?

A) İklim özelliğinin

B) Ulaşım yollarındaki çeşitliliğin

C) Arazi yapısının

D) Nüfus özelliklerinin

E) Coğrafi konum özelliklerinin

5. Aşağıdaki tabloda Türkiye’nin jeopolitiğini oluşturan un-surlara göre oluşan bazı durumlar verilmiştir.

JeopolitikUnsur

Ortaya Çıkan Durum

IKıtalara göre

konumu

Dünya tarihinde önemli yeri olan

üç kıtanın merkezinde olması

II

Önemli su yolları-

na göre konumu

Tatlı su kaynaklarının sınırlı oldu-

ğu Orta Doğu’da önemli bir yeri

olması

IIIKültürel özellik-

lere göre konumu

Doğu ve batı kültürlerine ait önemli

tarihi ve kültürel değerlerin olması

IVSu kaynaklarına

göre konumu

Akdeniz ve Karadeniz ticaretinde

önemli konumunun olması

Vİklim özelliklerine

göre konumu

İnsan yaşamına en uygun olan ılı-

man iklim kuşağında olması

Yukarıdaki tablo oluşturulurken ‘jeopolitik unsur’ yerleşi-minde bir hata yapıldığı fark edilmiştir.

Buna göre, numaralı “jeopolitik unsur” özelliklerinden hangileri yer değiştirilirse hata giderilmiş olur?

A) I ve II B) I ve V C) II ve III

D) II ve IV E) IV ve V

6. Türkiye’nin stratejik su kaynaklarını elinde bulundurması, çevresindeki bazı ülkeler zaman zaman sorunlar yaşan-masına yol açmıştır.

Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin bu nedenle so-run yaşadığı ülkelerden biridir?

A) İran B) Bulgaristan C) Suriye

D) Gürcistan E) Ermenistan

Türkiye’nin Jeopolitiği – I TEST16

Türkiye’nin Jeopolitiği – I

156

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K


4. Ü

NİT

E •

Küre

sel O

rtam

: Böl

gele

r ve

Ülk

eler

7. Petrol ve doğal gaz gibi enerji kaynaklarının rezervi ba-kımından zengin olan ülkeler Dünya enerji piyasalarında söz sahibi olmaktadır. Türkiye ise bu kaynaklara yete-rince sahip olmamasına rağmen enerji piyasasında söz sahibi ülkedir.

Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’ye bu konuda avan-taj sağlamıştır?

A) Coğrafi konumu

B) Yer şekillerinin durumu

C) Askeri gücü

D) Gelişmişlik düzeyi

E) Sanayileşme gücü

8. Anadolu’nun Asya ile Avrupa arasındaki Köprü durumu, Avrupa’ya çok yaklaşan bir yarım ada oluşu ve boğazla-rın bulunması, Anadolu’yu Orta Doğu’nun hatta dünyanın ticari ve stratejik bakımdan çok önemli bir coğrafyası hali-ne getirmiştir.

Yukarıdaki paragrafta Türkiye’nin jeopolitik duru-munda etkili olan;

• Coğrafi şekil

• Coğrafi konum

• Ekonomik değerler

• Sosyo kültürel değerler

• Askeri değerler

unsurlarından kaç tanesi ile ilgili bilgi bulunmakta-dır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

9. Türkiye’nin sahip olduğu İstanbul ve Çanakkale boğaz-ları, Karadeniz-Akdeniz hattındaki ülkelerin deniz ticareti açısından önemli bir yere sahiptir.

Türkiye’nin sahip olduğu boğazlar aşağıdakilerden hangisi için büyük önem taşımaz?

A) Ukrayna B) Bulgaristan C) Rusya

D) Romanya E) Avusturya

10. Aşağıdakilerden hangisi günümüzde Türkiye’nin önemini artırdığı söylenemez?

A) Yer şekillerinin engebe ve yükseltisinin fazla olması

B) Petrol ve doğal gaz yönünden zengin Orta Doğu ül-kelerine yakın olması

C) İstanbul ve Çanakkale boğazlarına sahip olması

D) Stratejik bir öneme sahip bor madenin %70’lik bir bö-lümüne sahip olması

E) Asya, Orta Doğu ve Avrupa arasındaki enerji hatları projelerinin merkezinde yer alması

11. Dünya enerji kaynaklarının %70’i Türkiye çevresinde kü-melenmiş durumdadır.

Yukarıdaki bilgiden yola çıkılarak Türkiye ile ilgili ola-rak;

I. Sanayileşmiş ve enerji ihtiyacı fazla olan ülkeler Türkiye’ye bağımlı hale gelmiştir.

II. Enerji nakil hatlarının Türkiye ve çevresinde projelen-dirilmesi Türkiye’nin jeopolitik önemini artıracaktır.

III. Türkiye enerji ihtiyacı fazla olan ülkelere petrol ve doğal gaz ihracatı yaparak dış ticaret açığını büyük oranda kapatacaktır.

yargılarından hangilerine kesin olarak ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III

12. Aşağıda Türkiye’yi doğrudan ilgilendiren bölgesel bir so-runla ilgili şema verilmiştir.

Enerji KaynaklarınınPaylaşımı

Mezhep OdaklıÇatışma

Etnik KökenliÇatışma

ABD’ninİşgali

?Sorunu

Buna göre, şemada ‘?’ ile gösterilen yere aşağıdaki-lerden hangisi getirilmelidir?

A) Suriye B) Irak C) Filistin

D) Kıbrıs E) Kosova

13. “Türkiye, bulunduğu coğrafi konum nedeniyle siyasi, kültürel ve ekonomik açıdan dünyanın en önemli ülkele-rinden biridir.” diyen bir kişinin bu düşüncesine kanıt olarak;

I. Dünya bor rezervlerinin %72’sinin Türkiye’de bulun-ması

II. Yer şekillerinin engebeliliği nedeniyle tarım alanları-nın parçalı olması

III. Petrol ve doğal gaz boru hatlarının bir çoğu için Türkiye’nin geçiş noktası olması

IV. Yer altı su potansiyelinin Akdeniz’de yüksek olması

durumlarından hangilerini göstermesi beklenir?

A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve III

D) II ve III E) III ve IV


5. Ü

NİT

E •

Çev

re v

e To

plum

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

TEST1Oluşumlarına Göre Çevre Sorunları

1. Küresel ısınma, 21. yüzyıla damgasını vuran klimatik bir problemdir. İnsanlık gerekli önlemleri almadığı taktirde geleceğine dair pek çok şeyi kaybetme tehlikesi ile karşı karşıyadır.

Buna göre, küresel ısınma;

I. Volkanik faaliyetlerin artması

II. Kıyı şeritlerinin yerlerinde değişimin yaşanması

III. Buzulların kütle kaybı yaşaması

IV. Tatlı su kaynaklarında azalma olması

V. Aşırı yağışların artması

problemlerinden hangilerine neden olarak insanlığı zor durumda bırakabilir?

A) Yalnız III B) I ve II C) II ve IV

D) III ve IV E) II, III ve IV

2. Asit yağmurları

Doğal park oluşturma

Çarpık kentleşme

Ozon seyrelmesi

Anız yangınları ve

erozyon

Çevre Sorunları

I.

III.

II.

IV.

V.

Çevre sorunlarını gösteren yukarıdaki tabloda nu-maralandırılmış hangi bölüm bir çevre sorunu olarak gösterilemez?


3. İklim değişiklikleri ve insan faaliyetleri de dahil olmak üzere, doğal ve beşeri faktörlerin etkisi altında kurak ve yarı kurak bölgelerdeki toprağın doğal özelliklerini yitir-mesi ya da toprağın aşınıp yok olma durumuna gelmesi-ne “Çölleşme” adı verilir.

I. Yer kabuğu hareketlerinin geçmiş dönemlere göre daha fazla artması

II. Atmosferde sera etkisi yapan CO2 gazının artması

III. Buzulların geçmiş dönemlere göre daha fazla eri-mesi

Buna göre, kuraklığa bağlı olarak yeryüzünde çölleş-menin giderek artması yukarıda verilenlerden hangi-siyle ilgilidir?


D) I ve II E) II ve III

4. Asit yağmurları, endüstriyel faaliyetlerin yoğun olduğu kalabalık nüfuslu bölgelerde meydana gelmektedir. Asit yağmurları etkili oldukları bölgede doğal ve beşeri ortama büyük zararlar vermektedir.

I II

IV

V

III

Yapılan açıklamaya göre, harita üzerindeki numa-ralanmış alanların özellikleri de dikkate alındığında, hangisinde asit yağmurlarının doğal ve beşerî orta-ma zarar verme ihtimali daha yüksektir?


5. Hava kirliliği; canlıların sağlığını olumsuz yönde etkile-yen ve maddi zararlar meydana getiren havadaki yaban-cı maddelerin, normalin üzerindeki miktar ve yoğunluğa ulaşmasıdır. Bu durum insanların çeşitli üretim ve tüketim aktiviteleri sırasında meydana gelmektedir.

Buna göre, aşağıdaki üretim ya da tüketim faaliyet-lerinden hangilerinin hava kirliliğine yol açması bek-lenmez?

A) Gökova Termik Santrali’nin bacalarından yayılan kükürt dioksitler

B) İstanbul trafiğindeki yüz binlerce aracın egzozundan çıkan gazlar

C) Kuzey Kore’nin yaptığı nükleer silah denemeleri

D) Bir jet uçağının hareketi sırasında çıkardığı dumanlar

E) Hidrojen enerjisinin yoğun şekilde taşıtlarda kullanıl-maya başlanması

6. Orman tahribi, günümüzdeki önemli küresel çevre sorun-larından biridir. 21. yüzyıla girildiğinde bu sorun hızını art-tırarak büyümektedir. Ormanların bilinçsiz tahribi önemli sorunları da beraberinde getirmektedir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi ormanların tahri-bi ile ortaya çıkan sorunlardan değildir?

A) Sel ve su taşkınlarının artması

B) Toprak erozyonunun artması

C) Canlı türlerinin yok olması

D) Yer altı suları ile deniz sularının birbirine karışması

E) Temiz hava üretiminin azalması


5. Ü

NİT

E •

Çev

re v

e To

plum

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

TEST6

Çevre Sorunlarının Oluşum ve Yayılma Süreçlerinin Küresel Etkileri

1. Aşağıda çevre sorunlarıyla ilgili bir şema verilmiştir.

Küresel ısınma Ozon

seyrelmesiAsit

yağmurları

Anız yangınları

Erozyon

Çarpık kentleşme

Ormanların tahribi

Çevre kirliliği

X

IIIV

III

IV

Şemada numaralandırılmış çevre sorunlarından han-gisinin küresel boyuttaki etkisi diğerlerine göre daha azdır?


2. I. 1980 yılından bu yana Kuzey Denizi’nde, deniz suyu-nun ortalama sıcaklık değerinin bir derece artmasıyla burada yaşayan marina ve mezgit gibi soğuk su ba-lıkları kuzeye doğru göç etmişlerdir.

II. Venezüella’nın güneyinde Amazon Bölgesi’nde ya-şayan ve yağışlı dönemin başlamasıyla yavrulayan anakondaların yavrulama dönemi, 1990 yılından sonra kurak dönemin uzamasıyla birlikte daha geç gerçekleşmeye başlamıştır.

III. Nüfusun artmasıyla birlikte Avustralya’daki Blue Dağları’nda yaygın olarak görülen ördek gagalı orni-torentler 1850 yılında tamamen yok olmuştur.

Yukarıdaki verilenlerden hangileri küresel ısınmanın hayvanlar üzerindeki etkisine doğrudan örnek veri-lemez?


D) I ve II E) II ve III

3. Günümüzde orman tahribi çeşitli nedenlerden dolayı hızlı şekilde artmaktadır. Ormanların tahrip edildiği bölgelerde çeşitli çevre sorunları ortaya çıkmaktadır.

Aşağıdakilerden hangisi orman tahribi ile ortaya çı-kan bu sorunlardan biri olamaz?

A) Hava kirliliği artar.

B) Erozyon hızı artar.

C) Canlı tür çeşitliliği azalır.

D) Su dolaşımı zayıflar

E) Asit yağmurları oluşur.

4. Küresel ısınma, atmosfere salınan gazların neden oldu-ğu düşünülen “sera etkisinin” sonucunda, Dünya üzerin-de yıl boyunca kara, deniz ve havada ölçülen ortalama sıcaklıklarda görülen artışa verilen isimdir. Son 50 yılda saptanabilir duruma gelmiş ve önem kazanmıştır. Bi-lim insanları küresel ısınmanın meydana getirebileceği olumsuz sonuçları araştırarak önlem alınması gerektiği üzerinde durmaktadırlar.

Aşağıdakilerden hangisi bilim insanlarının küresel ısınmanın önlenmesi için üzerinde durdukları fikirler-den biri değildir?A) Bireysel araç kullanımı yerine toplu taşıma araçların-

dan faydalanmak

B) Geri dönüşüm ünitelerinin yaygınlaştırılması ve in-sanların bilinçlendirilmesi

C) Güneş, rüzgâr vb. alternatif enerji kaynaklarından daha fazla oranda yararlanılması

D) Kömür türlerinin kullanımını sınırlandırmak

E) Yeni konut alanları açılmasının önüne geçmek

5. Atmosferde klorofloro karbon gazlarının hızlı şekilde art-ması, sera etkisini güçlendirerek küresel iklim değişimle-rine yol açmaktadır. Bilim insanları, küresel iklim değişim-leri ile bazı şeylerin bugünkünden daha farklı olacağını öngörmektedir.

Aşağıdakilerden hangisi, bilim insanlarının öngördü-ğü bu değişimlerden biri değildir?

A) Sıcak kuşağın alanını genişletmesi

B) Buzulların yüz ölçümünde büyümenin olması

C) Deniz seviyelerinde yükselmenin yaşanması

D) Göllerin alanlarında daralma meydana gelmesi

E) Yaz mevsimi şartlarının süresinde artış olması

6. Alçak bir kıyı şeridinde deniz seviyesinin 30-50 metre yükselmesi aşağıdaki problemlerden hangisinin or-taya çıkmasına neden olmaz?

A) Kıyıdaki tarım alanlarının sular altında kalması

B) Tsunamilerin meydana gelmesi

C) Yer altındaki tatlı sular ile tuzlu deniz sularının birbiri-ne karışması

D) Limanların ve yakın çevresindeki yerleşim alanlarının kullanılamaz hale gelmesi

E) Ülkelerin yüz ölçümlerinde küçülme meydana gelmesi

Deneme Testi (Sosyal – I)

196 COĞRAFYA SORU BANKASI

Den

emel

er

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

TEST3

1. Yağışvesıcaklığınyılboyuncayüksekolduğuyerlerdebitkilerinbüyüme,çiçekaçmavemeyvevermesüreciyılboyunca devameder. Böyle yerlerde hayvanlar yıl bo-yuncabesinbulduklarıiçingöçetmezler.

Y.D

O.D

Ekvator

I

II

III

IV

V

Buna göre, haritada gösterilen bölgelerin hangisinde hayvanların göç etmesi beklenemez?


2. Gerikalmışülkelerdenüfushızlaartar.Nüfusunhızlıar-tışıbirçoksorununortayaçıkmasınanedenolur.Başlı-calarıeğitim,sağlık, işveulaşımdır.Gelişmişülkelerdeisenüfusartışhızıyavaştır.Nüfusartışhızıyavaşolanülkelerdekienönemlisorunisenüfusunhızlayaşlanma-sıdır.Budurumdünyanınfarklıülkevebölgelerindefarklınüfuspolitikalarınınuygulanmasınanedenolmuştur.

Buna göre;

I. Avrupa

II. GüneyAmerika

III. Okyanusya

IV. Afrika

verilen kıtalardan hangilerinde yer alan ülkeler, nü-fusu artırmaya yönelik politikalara daha fazla ihtiyaç duyar?


D)IIveIV E)IIIveIV

3. Doğu Karadeniz Bölümü’nde büyükbaş hayvancılı-ğın önemli bir ekonomik etkinlik olmasının temel ne-deni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kısalyerleşmelerindağınıkolması

B) Tarımdaçalışannüfusunazolması

C) Ormanörtüsününzenginolması

D) Tarlatarımınaelverişlialanlarınsınırlıolması

E) Yıllıkyağışmiktarınınfazlaolması

4. Hindistan ve Pakistan birbirine yakın coğrafi konum-da olmalarına karşın okullaşma oranlarının farklı olmasında aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu söylenemez?

A) Nüfusmiktarlarınınfarklıolması

B) Kişibaşınadüşengelirinfarklıolması

C) Farklıiklimkoşullarınınyaşanması

D) Yıllıknüfusartışınınfarklıolması

E) İmalatvetarımsalüretimlerinülkenüfusunukarşıla-maoranlarınındeğişiklikgöstermesi

5. Türkiye’ninenönemli ticaretmerkezleri,ülkeninbatıvekuzeybatıbölgelerindeyoğunlaşmıştır.

Bu durum;

I. Doğalkaynaklarınfazlaolması

II. Pazaralanlarınayakınlık

III. Enerjiüretimininfazlaolması

IV. Ulaşımıngelişmişolması

verilenlerden hangileriyle ilgilidir?


D)IIveIV E)IIIveIV

6. Sulakalanlar,tropikalormanlargibiyeryüzününenyük-sekorandaoksijenüretenekosistemleridir.Sulakalanlarve göller, ekosistemlerde görülen farklılıklar nedeniyleçoksayıdacanlınınyaşamaimkanıbulduğubioçeşitlilikalanlarıdır.TürkiyesulakalanlarbakımındanAvrupaveOrtaDoğu’nunenzenginülkesiolmasınakarşılıkyenita-rımsalaçmakamacıylabirçoksulakalanlarkurutulmuş-tur.

I

II

III

IV

V

Haritada numaralandırılmış yerlerden hangisi Tür-kiye’nin kaybolan sulak alanlarından biri değildir?


Deneme Testi (Sosyal – II)


Den

emel

er

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K

1. Aşağıda tropikal siklonların görülme olasılığı daha fazla olan yer, nedeni ile birlikte verilmiştir?

A) Kanada,çünküyüzölçümünfazlaolması

B) ABD,çünkütropikalkökenlibasınçmerkezlerininet-kisialtındakalması

C) İtalya,Akdenizkıyısındabulunması

D) Japonya,birdenfazlaadaüzerindeyeralması

E) Rusya,birdenfazlafarklıiklimtipleriningörülmesi

2. Şehirleşme, göç ve sanayi ilişkisi ile ilgili aşağıdaki-lerden hangisi doğru değildir?

A) Sanayiningeliştiğikentlerdegöçhızıdayüksektir.

B) Hızlıgöçalankentler,hızlıbirşekildebüyür.

C) Hızlıbüyüyenkentlerde,çarpıkkentleşmeyaygındır.

D) Kentleşme hızının yüksek olduğu kentlerde doğumoranıdayüksektir.

E) Sanayibakımındangelişmişkentlerdeçevresorunla-rıartışgösterir.

3. • Antalya’daseracılığın

• Kars’tahayvancılığın

• Muğla’daormanürünleriveendüstrisinin

gelişmesinde;

I. Ulaşımsistemlerininekonomikfaaliyetlerüzerindekietkisi

II. Doğalçevrekoşullarınınekonomikfaaliyetleridoğru-danetkilediğine

III. Ekonomik faaliyetleringelişmesindenüfus yoğunlu-ğununolumluetkisine

verilenlerden hangileriyle ilgili olduğu söylenebilir?


D)IveII E)IIveIII

4. Türkiye’de, artan nüfusun tükettiği hayvansal ürün-ler ve et gereksiniminin karşılanması ve dış satımda hayvansal ürün payının artırılması için öncelikle alın-ması gereken önlemlerden biri olarak aşağıdakiler-den hangisi gösterilebilir?

A) Hayvanyetiştirenüreticisayısınınartırılması

B) Hayvancılıkyapılanalanlarıngenişletilmesi

C) Üretilenürünlerinpazarınıngenişletilmesi

D) Besihayvancılığınayapılanyatırımınartırılması

E) Tarımalanlarındayembitkileriüretimininartırılması

5. I. İskenderun’dademirçelikfabrikası

II. Aliağa’dapetrolrafinerisi

III. Samsun’dabakırişlemetesisleri

Yukarıdaki sanayi tesislerinin yer seçiminde etkili olan temel faktör aşağıdakilerden hangisidir?

A)Enerji B)Pazar C)İşgücü

D)Hammadde E)Ulaşım

6. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de kara yolu ulaşı-mının gelişmesindeki en önemli nedendir?

A) Yolyapımmaliyetinindüşükolması

B) Yerşekillerininuygunolması

C) EskiDünyakaralarınınmerkezindeyeralması

D) Karayoluağınınyoğunolması

E) OrtaKuşak’tabulunması

TEST6

Deneme Testi (Sosyal – II)

202

Den

emel

er

YA

YIN

DA

TE

K B

AŞ

AR

IDA

TE

K


7. Anadolutarihinilkdönemlerindenbugünebirçokmede-niyeteevsahipliğiyapmıştır.

Anadolu’nun iç kısımlarında Eskişehir, Ankara, Ço-rum ve Yozgat çevrelerinde;

I. Urartular

II. İyonlar

III. Frigler

IV. Hititliler

gibi medeniyetlerden hangileri yerleşmiştir?


D)IIveIV E)IIIveIV

8. Fransa, Almanya, İngiltere ve Japonya gibi ülkelerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) AtlasOkyanusu’nakıyılarınınolması

B) Taşkömürüyataklarıbakımındanzenginolmaları

C) Dışsatımlarındasanayiürünlerininfazlaolması

D) Nüfusartışhızlarınınyüksekolması

E) Yerşekillerinindağlıkveengebeliolması

9. • Üyeülkelerekendikendineyetecekekonomikgeliş-meveistihdamsağlamak

• Gelişmekte olan ülkelerin ekonomik kalkınmalarınakatkısağlamak

• Uluslararasıticaretinyapılantaahhütlerebağlıkalkı-narakgelişmesinidesteklemek

Yukarıdaki hedefler doğrultusunda kurulan küresel örgüt aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gelişen8Ülke(D8)

B) PetrolİhraçEdenÜlkelerÖrgütü(OPEC)

C) KuzeyAtlantikAntlaşmasıÖrgütü(NATO)

D) EkonomikİşbirliğiveKalkınmaÖrgütü(OECD)

E) İslamİşbirliğiTeşkilatı(İTT)

10. YeniZelanda’nın,“temizveyeşil”birülkeolmayayönelikönceliğivehedefleriÇevre2010Stratejisiilebelirlenmiş-tir.

Aşağıdakilerden hangisi bu çalışmada üzerinde du-rulan konulardan biri değildir?

A) Doğalyaşamalanlarınınvebiyoçeşitliliginkorunması

B) Volkanik patlamalara vedepremlere karşı önlemleralınması

C) Suvehavakalitesininyükseltilmesi

D) Yenilenebilirenerjikaynaklarınınkullanımı

E) Sürdürülebilirbalıkçılıkyapılmasınınsağlanması

11. Termiksantrallerdefosilyakıtlarınkullanımıbirçoksoru-nanedenolur.

Bu santrallerden kaynaklanan atıklar;

I. Havakirliliği

II. Asityağışı

III. Toprakkirliliği

IV. Bitkitahribi

verilenlerden hangisi ikinci dereceden bir kirlenme türüdür?

A)YalnızII B)YalnızIII C)IveIII

D)IIveIV E)IIIveIV

AYT - Denge Wordpress Temasıyayindenizi.com.tr/demo/ayt-cografya.pdf · 2018-09-12 · II....

Documents

Transcript of AYT - Denge Wordpress Temasıyayindenizi.com.tr/demo/ayt-cografya.pdf · 2018-09-12 · II....