Atom Modelleri · Web viewHer kuantum enerjisi, ışımanın frekansı ile doğru orantılıdır....

Atom Modelleri

2009-2010

Mehmet TURK | KİMYA ÖĞRETMENİ

1

KONU-2 Atom Modelleri

+ -

Atom Modelleri

TEST-1

1. Thomson atom modeliyle ilgili olarak;

I. Thomson atomu üzümlü keke benzetmiştir.

II. Pastanın hamur kısmı yüksüz nötronları

temsil eder.

III. Üzümler eksi yüklü elektronları temsil eder.

verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız III B) I ve II C)II ve III

D) I, III E) I, II ve III

2. Thomson atom modeliyle ilgili olarak;

I. Atomun gövdesini pozitif yüklü elektrik

oluşturur.

II. Elektronlar atomun çekirdeğinin etrafında

rastgele hareket ederler.

III. Protonlar atomun çekirdeğinde

yoğunlaşmıştır.


A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III

D)I, III E) I, II ve III

3. Rutherford, alfa taneciklerinin (pozitif yüklü taneciklerin) ince altın levhada saçılmalarını gözlemledi. Pozitif yüklü taneciklerin büyük bir kısmının levhayı hiç sapmadan veya küçük açılarla saparak geçmesidir.Rutherford bu gözlemden;

I. + yüklü tanecikler atomun merkezinde çok

küçük hacimde bulunur.

II. Nötronlar atomun çekirdeğinde bulunur.

III. Atomun yapısı büyük oranda boşluklardan

oluşur.

İfadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C)II ve III


4. Rutherford, atom modeliyle ilgili olarak;

I. Atomun yapısı; Thomson'un ileri

sürdüğü gibi üzümlü kek şeklinde

değildir.

II. Alfa taneciklerinin saçılma

deneyi, sadece çekirdeğin bulunuşunu gösteren

nitel bir deney olmayıp aynı zamanda çekirdeğin

yükünün ve büyüklüğünün nicel ölçümünü de

verir.

III. Pozitif yükün kütlesi atomun kütlesinin

yaklaşık tamamına eşittir.


A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II


5. Rutherford yaptığı deney sonucunda 1911'de yeni bir atom modeli geliştirdi.

Bu atom modeline göre;

I. Bir atomda pozitif yükün tümü, çekirdek denilen küçük bölgede toplanmıştır.

II. Pozitif yüklerin toplam kütlesi atomun kütlesinin yaklaşık yarısı kadardır.

2

Atom Modelleri

III. Alfa parçacıklarının çoğu hiçbir sapmaya uğramadığına göre atom çoğunlukla boşluktan ibarettir.

İfadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C)II ve III



I. Elektronlar, çekirdek etrafında bulunur.

II. Pozitif yüklerle (proton) eşit sayıdadır.

III. Nötronlarla eşit sayıdadır.


A) Yalnız I B) I ve II C) I ve II



I. Elektronlar pozitif yüklü küre etrafında

merkezkaç kuvveti ve Coulomb kuvvetlerinin

dengesi altında dönerler.

II. Atomlar ışıma yaptığına göre zamanla

elektronların kinetik enerjileri azalır.

III. Zamanla elektronlar çekirdeğe yapışırlar.




8.I. Gama Işınları

II. X- Işınları

III. Ultraviyole Işık

Yukarıdakilerden hangisi elektromanyetik ışındır?



9.

I. Görünür (Visible) Işık

II. Kızıl Ötesi (Infrared) Işık

III. Radyo Dalgaları’ gelmektedir

Yukarıdakilerden hangisi elektromanyetik ışındır?



10. Elektromanyetik ışınlarla ilgili olarak?I. Radyo dalgaları çok uzun dalga boylarına,

II. Kızıl ötesi ışınlar orta uzunlukta dalga

boylarına sahiptir.

III. Mor ötesi ışınlar ise çok kısa dalga

boylarına sahiptir.




11. Elektromanyetik ışınlarla ilgili olarak?

3

Atom Modelleri

I. Elektromanyetik ışın uzayda dalga hareketi

ile ilerler.

II. Ardı ardına gelen iki dalga üzerinde benzer

noktalar arasındaki uzaklığa dalga boyu denir.

III. Bir dalgada maksimum yüksekliğe veya

minimum derinliğe genlik denir.




TEST-2

1. Elektromanyetik ışınlarla ilgili olarak?I. Belli bir noktadan bir saniyede geçendalga sayısına frekans denir. II. Frekansın birimi Hz (herts)'dir. III. Dalganın şiddeti, frekansın karesi ile orantılı




2. Elektromanyetik ışınlarla ilgili olarak?I. Frekansı kırmızı renginkinden düşük ışınlara

kızıl ötesiII. Frekansı morunkinden yüksek olanlara mor

ötesi III.Frekansı kırmızı ve mor ışınların arasında

bulunanlara görünür bölge denir.




3. Elektromanyetik ışınlarla ilgili olarak?I. İnsan gözü elektro manyetik ışımanın

hepsine duyarlıdır.

II. İnsan gözü elektro manyetik ışımanın yarısına duyarlıdır.

III. İnsan gözü elektro manyetik ışımanın çok küçük bir kısmına duyarlıdır.


A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III


4. Elektromanyetik ışınlarla ilgili olarak;

I. Tek bir dalga boyuna sahip olan ışığa monokromatik ışık,

II. Dalga boyları farklı ışınlardan oluşan ışığa çok renkli anlamına gelen polikromatik ışık,

III. Güneş ışığı monokromatik ışığa örnek verilebilir.




5. Görünür bölgede bütün dalga boylarındaki ışınlardan oluşan beyaz ışık prizmadan geçirilirse renklere ayrılır.

Buna göre;I. Bu ayrılma, dalga boyu farklı olan ışınların

kırılma açılarının farklı olmasından ileri gelir.II. Renk dizisi kırmızıdan başlar, mora kadar

devam eder.III. Göz, ancak bu iki renk (kırmızı-mavi)

arasındaki ışınlara karşı duyarlıdır.


4

Atom Modelleri



6. Görünür bölge ışınlarıyla ilgili olarak;

I. Kırmızı renk uzun dalga boya,

II. Mor renk uzun dalga boya,

III. Kırmızı renk yüksek frekansa sahiptir.




7. Bütün frekansları kapsayan elektromanyetik ışın dizisine elektromanyetik dalga spektrumu denir. Buna göre;I. Spektrum, elektromanyetik ışının frekansına

göre gruplandırılır.II. Spektrum, elektromanyetik ışının dalga

boyuna göre gruplandırılır.III.Görünür bölge, elektromanyetik

spektrumun çok dar bölgesidir. (380-760 nm).


A) Yalnız I B) Yalnız IIC) Yalnız III


8.

I. Spektrumun değişik bölgelerindeki elektroman-yetik ışınlar, madde ile farklı şekillerde etkileşir.

II. Maddenin tanınmasında bu etkileşimlerden faydalanılır.

III. Siyah cisimler ışığı tamamen yansıtırlar.




9.I. Elektromanyetik ışımanın maddeyle

(atomlar ve moleküller) etkileşmesini konu alan bilim dalına spektroskopi denir.

II. Elektromanyetik ışımanın incelendiği aletlere spektroskop denir.

III. Spektrumların kaydedildiği aletlere de spektrometre denir.




10. Isıtılan maddeler kendilerine has ışıma yaparlar. Platin teli değişik tuz çözeltilerine batırıp benzen bekinin mavi alevinin üstüne tutuğumuzda alevin renginin her defasında değiştiğini görürüz.Alev renklerinin farklı olmasının sebebi;

I. Isıtıldığında farklı frekanslarda ışın yayıldığının göstergesidir.

II. Isıtıldığında farklı dalga boylarında ışın yayıldığının göstergesidir.

III. Isıtıldığında farklı şiddette ışın yayıldığının göstergesidir.


5

Atom Modelleri

A) Yalnız I B) Yalnız IIC) I, II

D) I, III E) II ve III

11.I. Frekansla dalga boyu ters orantılıdır. II. Bir dalga boyundan diğerine geçişin sürekli

olduğu spektrumlara sürekli spektrum denir.

III. Bir dalga boyundan diğerine geçişin kesikli olduğu spektrumlara sürekli spektrum denir.

A) Yalnız I B) Yalnız IIC) I, II


12. Beyaz ışık, bir prizmadan geçirilirse sürekli spektrum elde edilir.Bunun sebebi için;

I. Dalga boyları arasında kesintisiz bir geçiş

vardır.

II. Frekansları arasında kesintisiz bir geçiş

vardır.

III. Hızları arasında kesintisiz bir geçiş vardır.




TEST-3

1. Sürekli spektrum verebilecek beyaz ışık bir gazdan (He'dan) geçirildikten sonra prizmadan geçirilirse, edilen spektrumda belirli frekanslarda siyah çizgiler görülür.

I. Bu çizginin yeri ve sayısı, ışığın içinden geçtiği maddenin türüne bağlıdır.

II. Bu deneyle maddelerin tanınmaları sağlanmıştır.

III. Her maddenin spektrumları tıpkı o maddenin parmak izleri gibidir.

Verilen ifadelerden hangileri doğrudur?



2. Işığın yapısı ve özellikleriyle ilgili iki farklı model ortaya sürüldü.

I. Işığın dalga modeliII. Işığın tanecik modeli

III. Işığın elektrik modeli

Verilenlerden hangisi bu modellerden biri değildir?


D) I, II E) II ve III

3.

I. Işığın tanecikler hâlinde yayıldığını ilk olarak ortaya atan Newton'dur.

II. Işığın saydam ortamda dalgalar hâlinde yayıldığını ilk olarak ortaya atan kişi Christian Huygens’tir.

III. Huygens'in ışığın dalga hareketi şeklinde olduğu prensibini ispatlayabilmek Thomas Young meşhur girişim deneyini yaptı.

Yukarıda verilen bilgilerde hangileri doğrudur?

6

Atom Modelleri



4. Thomas Young deneyinde; “Tek delikten gelen ışının önü, çift aralıktan geçecek şekilde kesildiğinde, ışık dalgaları iki eşzamanlı kaynaktan yayılıyormuşçasına ilerlemeye devam eder. Karşıya koyulmuş bir ekrana bakıldığında sırasıyla aydınlık ve karanlık desenler gözükür.”Bunun sebebi ile ilgili olarak;

I. Bu dalgaların birbiri içine girmesi (girişim),II. Dalgaların iki tepe noktasının üst üste

gelmesi (yapıcı girişim) aydınlık desen,III. Dalgaların çukur noktalarının üst üste

gelmesi (yıkıcı girişim) karanlık desendir.




5. Işığın dalga modelinin kabul edilmesinde;I. Işığın kırınım olaylarının incelenmesi.

II. Işığın girişim olaylarının incelenmesi.

III. Işığın hızının havada daha fazla olmasının

hesaplanması.

Yukarıda verilen olaylardan hangileri etkili olmuştur?



6. Max Planck’ın Kuantum Kuramıyla ilgili olarak;

I. Enerjinin ancak belli bir büyüklük hâlinde alınıp verilebileceğini savundu.

II. Belli bir büyüklük hâlinde alınıp verilebilen bu enerjiye kuantum enerjisi denir.

III. Işıma enerjisine ise kuantlanmış enerji denir.




7. Fotonla ilgili olarak;I. Elektromanyetik radyasyon demetinden

sadece bir tanesine foton denir.

II. Fotonların enerjisi ışığın frekansına bağlıdır.

III. Işığın frekans arttıkça fotonun enerjisi azalır.


A) Yalnız I B) Yalnız I, II C) II, III


8.I. Işıma enerjisi hem ışıma dalgaları hem de

foton akımlarıdır. II. Işıma enerjisi sürekli değil kesikli bir

biçimde, kuantumlar hâlinde alınıp verilir. III. Işıma bir dalga olayıdır.




9.I. Üzerine gelen bütün ışınları soğuran

cisimlere siyah cisim denir.

II. Siyah cisim absorbe ettiği ışımayı dışarıya

vermez.

7

Yayılan FotonEmilen Foton

Atom Modelleri

III. Siyah cisim ısıtılıp çıkan ışımalar

gözlendiğinde her çeşit dalga boyunda ışığın

olduğu görülür.


A) Yalnız I B) Yalnız I, III C) II, III


10.I. Soğurma: Bir ortamın ışık enerjisini, belli

nicelikte emmesi olayıdır.II. Siyah cisim: Üzerine gelen bütün ışınları

soğuran cisimlere siyah cisim denir.III. Foton:Elektromanyetik radyasyon

demetinden sadece bir tanesine foton denir.

Yukarıda verilen tanımlardan hangileri doğrudur?



11. Siyah cisimle ilgili olarak;

I. Siyah cismin yaydığı ışıma çeşitli dalga boylarının bir karşımı şeklinde kesiksizdir.

II. Düşük sıcaklıklarda maksimum ışımanın yapıldığı dalga boyu, uzun dalga boylarına karşı gelir.

III. Yüksek sıcaklıklarda maksimum ışımanın yapıldığı dalga boyu, kısa dalga boylarına karşı gelir.

Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?



12. Siyah cisim görünür bölgede ışıma yaptığında;

I. Düşük sıcaklıkta kırmızı ışıma yapar.

II. Sıcaklığı arttıkça turuncu, sarı ışıma yapar.

III. Sıcaklık daha da artırılırsa kırmızıya doğru

değişen




TEST-3

1. Işımanın şiddeti;

I. Işımanın dalga boyuna bağlıdır.

II. Işımanın genliğine bağlıdır.

III. Genliğin karesi ile orantılıdır.




2. Max Planck, ışıma enerjisinin belli büyüklüklerde soğurulup, yayımlanabileceğini yani kuantumlar hâlinde alınıp verilebileceğini ileri sürmüştür.

Buna göre;

I. Cismin iki enerji seviyesi arasındaki fark enerji kuantumu olarak isimlendirilir.

II. Her kuantum enerjisi, ışımanın frekansı ile doğru orantılıdır.

8

Atom Modelleri

III. Planck bir kuantumun taşıdığı enerji için ; E= h.V bağıntısını kullandı.




3. Max Planck kuramına göre;I. Elektronun uygun frekansta bir foton

emmesi durumunda, emdiği fotonun enerjisine bağlı olarak üstteki bir katmana sıçramaktadır.

II. Buna karşılık bu elektronun yerini doldurmak için üst katmandan bir elektron boşalan bu katmana iner ve arada oluşan enerjiyi kuantlar halinde yayınlar.

III. Işımanın frekansı arttıkça, kuantumun enerjisi artar.




4. Fotoelektrik olayla ilgili olarak;I. Işık bir metal yüzeye çarpar ve yüzeyden elektron uzaklaşırsa fotoelektrik etki (olay) meydana gelir.II. Fırlatılan elektronların enerjisi, ışımanın şiddeti (genliği) ile orantılı olmalıdır. III. Fırlatılan elektronların enerjisi, ışımanın frekansı ile orantılıdır.




5.

I. Herhangi bir metal katot için, fotoelektronların salıverilmesi, katot üzerine düşürülen ışığın belli bir frekansı geçmesinden sonra meydana gelir.

II. Bu frekansa eşik frekansı denir.

III. Eşik frekansı, her metal için farklıdır.




6. Fotoelektrik olayla ilgili olarak;I. Katodun birim zamanda serbest bıraktığı

fotoelektronların sayısı, katot üzerine düşürülen ışığın şiddetiyle doğru orantılıdır.

II. Katot üzerine düşürülen ışığın şiddeti değiştirildiğinde, fotoelektronların kinetik enerjisi değişmez.

III. Katot üzerine düşürülen ışığın frekansı artırıldığında, fotoelektronların kinetik enerjisi artar.




7. Fotoelektrik olayla ilgili olarak;I. Fotoelektronların kinetik enerjisi, düşen

ışığın frekansı değiştiğinde değişir.

Katot üzerine düşürülen ışıkla, kopan fotoelektronlar arasında bir zaman farkı ölçülmez.

Fotoelektrik akım, katodun kimyasal bileşimiyle ilgilidir.




8.I. Bir elektromanyetik ışın demeti, prizmadan

geçirilirse ışın demetinin kırıldığı görülür. II. Prizmadaki kırılma, ışının dalga boyuna

bağlı değildir.III. Uzun dalga boylu ışınlar daha çok kırılır.

9

Atom Modelleri




9. Beyaz ışık prizmadan geçirilirse;I. Görünür bölgede, mordan kırmızıya kadar

değişen spektrum görülür.II. Görünür bölgede, bütün renkleri içeren

kesiksiz (sürekli) spektrum elde edilir.III. Elementler, gaz veya buhar hâlinde gerekli

yüksek sıcaklığa kadar ısıtılırsa bir ışıma yayımlarlar.




10. Elementler, gaz veya buhar hâlinde gerekli yüksek sıcaklığa kadar ısıtılırsa;I. Kendilerine özgü bir ışıma yayımlarlar.II. Işımanın prizmadan geçirilmesi bir kesikli

(çizgi) spektrum verir.III. Çizgi spektrumunda elementler dolayısıyla

atomlar görünür bölgenin değişik kesimlerinde parlak çizgiler oluşturur




11. Elementler, ısıtıldıklarında Oluşan çizgi spektrumlarının nedeni;

I. Maddelerin enerjisi (ısı, elektrik) aldıklarında kendine özgü dalga boylarında ışık yayımlamasıdır.

II. Her elementin kendine özgü belirgin (yayınma) çizgi spektrumu vardır.

III. Yayınma spektrumu o madenin ayrılmasında önemlidir.




12.I. Beyaz ışık, gaz boşalma tüpünde hidrojenin

içinden geçirildikten sonra analiz edilirse, kesiksiz spektrumun üzerinde, siyah çizgilerin oluştuğu görülür.

II. Elementler hangi dalga boyunda ışıma yayıyorsa o dalga boyundaki ışımaları (absorpsiyon) soğurabilir.

III. Her element atomunun kendine özgü soğurma spektrumu vardır.




TEST-4

1.I. Hidrojenin yayınladığı görünür bölge ışıması,

beyaz ışıkta gözlenen tüm dalga boylarını değil, sadece hidrojene özgü bir bölümünü içerir.

II. Spektrumdaki çizgilerin dalga boyları, gazın yayılma spektrumundaki dalga boylarına karşılık gelir.

III. Spektrumdaki çizgilerin dalga boyları, beyaz ışığın tüm dalga boyuna karşılık gelir.




10

Atom Modelleri

2.

Şekilde Hidrojenin görünür bölge çizgi spektrumu görülmektedir.I. Hidrojen ancak beyaz ışığın, belirli dalga

boylarını soğurabilir.II. Hidrojenin yayınladığı görünür bölge ışıması,

beyaz ışıkta gözlenen tüm dalga boylarını değil, sadece hidrojene özgü bir bölümünü içerir

III. Spektrumdaki çizgilerin dalga boyları, gazın yayılma spektrumundaki dalga boylarına karşılık gelir.




3.I. Güneş ışığının kesiksiz spektrumunda,

soğurma dalga boyları, siyah çizgiler şeklinde görülür.

II. Bunlara Fraunhofer (Fraunhofer) çizgileri denir.

III. Bu çizgiler, Güneş yüzeyindeki gaz elementlerin ışığın bazı dalga boylarını soğurmaları nedeniyle oluşur.




4. Değişik atomların spektrumları incelendiğinde bir çok farklılıklar gözlenir.

I. Bu farklılıklar insandaki parmak izleri gibi her madde de kendine özgüdür.

II. Bu farklılıklardan yararlanılarak maddelerin tanınması sağlanır.

III. Bu farklılıklar, atomun yapısı hakkında ipuçları elde edilir.




5. Yayınma ve soğurma spektrumları için;I. Hidrojenin yayınma ve soğurma

spektrumları oldukça basittir.II. Atomların elektron sayısı arttıkça

spektrumlar daha karmaşık hâle gelir. III. Atomların elektron sayısı arttıkça

spektrumun açıklanması güçleşir.




6.

Hidrojenin çizgi spektrumu için;

I. Hidrojenin görünür bölgedeki spektrumu dört çizgiden oluşur.

II. En parlak çizgi (656,3 nm) kırmızırenktir.III. 486,1 nm de yeşilimsi mavi, 434,0 nm de

menekşe ve 410,1 nm de mor renk görülür.




7.I. Fotoelektrik olayının anlaşılmasıII. Katot ışınlarının özelliklerinin anlaşılması

III. Elektronun dalga özelliği gösterdiğinin anlaşılması

Yukarıdaki olaylardan hangileri, ışığın parçacık gibi davrandığına kanıt olarak verile bilir?

A)Yalnız I B)Yalnız II C) I ve II

D)I ve III C)II ve III

11

Atom Modelleri

8. Foto elektrik olayıyla ilgili olarak;I. Belli frekanstaki ışığın metallerden elektrik

koparması olayıdır.II. Işığın enerjisi arttıkça kopan elektronunda

enerjisi artar.III. Işığın dalga boyu arttıkça kopan elektronun

enerjisi artar.


A)Yalnız II B)Yalnız III C) I ve II


9. 19.yüzyılda bilim insanlarının amaçlarından biri de gaz atomlarının neden belirli bir frekansta ışık yayımladığını açıklamaktı.

I. J.BalmerII. J. RydbergIII. J.J.Thomson

Gözlemlenen frekanslar için matematiksel bağıntıyı yukarıdaki bilim insanlarından hangileri ifade etmeye çalıştılar?



10. Rydberg eşitliğiile ilgili olarak;

I. Balmer ve Rydberg hidrojenin görünür bölge yayınma spektrumundaki en uzun dalga

boylu üç çizginin (kırmızı, yeşil, mavi) dalga boylarını hesaplamak için bu eşitliği geliştirdiler.

II. Bu eşitlikte "n" spektrumdaki çizgilere karşılık gelen bir tam sayıdır.

III. "R" Rydberg sabitidir.




11. Rydberg eşitliğiile ilgili olarak;

I. n=3 alındığında dalga boyu 6,56 x 10-7 m

(656,1 nm) bulunur.

II. Bu sayı hidrojen spektrumundaki kırmızı

çizgiye karşılık gelir.

III. n=4 alındığında yeşil çizginin dalga

boyu,n=5 alındığında mavi çizginin dalga

boyu elde edilir.



D)I ve III C)I, II ve III

TEST-4

12

1λ=R y( 1

22−1n2

2 )

1λ=R y( 1

22−1n2

2 )

+

FM = 1/2

mv

2FC= kZe2/r2

Atom Modelleri

1. Rutherford’ un öngördüğü modelde elektronlar pozitif yüklü küre etrafında merkezkaç kuvveti (FM) ve Coulomb kuvvetlerinin (FC) dengesi altında dönerler. Rutherford atom modeli ilk bakışta dengeli ve kararlı gibi görünmektedir.

I. Elektromagnetizma kanunlarına göre atom

ışıma yapmalıydı.

II. Yörüngelerde ivmeli bir hareket yapan

elektronlar çekirdeğe düşmeliydi.

III. Enerjisi azalan elektronlar çekirdeğe

düşerek kayboluyordu.

Bohr atom modelini yukarıda verilenlerden hangileri yüzünden açıklamak zorunda kaldı.



2. Bohr atom modeline göre;

I. Atom, pozitif yüklü bir çekirdek ile bunun

etrafında dairesel yörüngeler üzerinde

dolanan negatif yüklü elektronlardan

oluşmuştur .

II. Atomun toplam yükü 0 dır.

III. Elektronun dairsel yörüngesi üzerindeki

dolanımı elektron üzerine etki eden

merkezkaç kuvveti ile Coulomb kuvvetinin

dengesi sayesinde olmaktadır.

verilen ifadelerden hangileri Ruterford atom teorisine göre de doğrudur?



3. Bohr

atom

modeline göre;

I. Elektronlar Klasik Elektromagnetizma

Kanunlarının öngördüğü gibi dairesel

donanımları sırasında yörünge

değiştirmedikçe hiçbir ışıma yapmazlar .

II. Elektronlar aldıkları enerji ile daha üst

yörüngelere geçebilir veya enerji vererek alt

yörüngelere inebilirler.

III. Bu sırada elektronun ayrıldığı ve geldiği

yörüngelerdeki enerjilerin farkına eşit

enerjili bir foton yayınlanır.




4. Bohr atom modelinin, Ruterford atom modeline kattığı yenilikler;

I. Bohr Atom Modeli ile ilk defa elektronların farklı yörüngelerde dolandığı fikri ortaya atıldı.

II. Yörüngeler arasında elektron geçişleri dışarıya elektromanyetik radyasyon salınmasına neden olur.

III. Atomun toplam yükü 0 dır.

Verilenlerde hangileridir?

13

+

E2E1

Atom Modelleri



5. Bohr atom modeliyle ilgili olarak;

I. Bohr atom modeli Z(atom no)=1 için tamamen doğru sonuçlar verir.

II. Z >1 olması durumunda yetersiz kalmaktadır.

III. Bohr atom modeli sınırlı olsa da, hala geçerliliğini korumaktadır.




6. Bohr atom modelinin yetersizliği ortaya çıktıkça değişik bilim insanları (1916 –1925) yeni atom modelleri ileri sürdüler.

I. Sommerfeld II. Uhlenbeck III. HeisembergIV. Gouldmith

Bu bilim insanları yukarıdakilerden hangileri değildir?

A)Yalnız II B)Yalnız III C) Yalnız IV


7. Modern atom teorisi oluşturulurken;

I. Kuantum Mekaniği çerçevesinde,

II. Bohr atom modelini temel alan,

III. Ruterford atom modelini kopyalayan,

Verilenlerden hangileri ne başvurulmuştur?



8. Bohr atom modeliyle ilgili olarak;

I. Yüksek enerji düzeyinde (Ey )

bulunan elektron, düşük

enerji düzeyine(Ed) inerse

aradaki enerji farkına eşit

enerjide ışın yayılır.

II. Çekirdeğe yakın elektron, bir üst enerji

düzeyine çıkarsa aradaki enerji farkına eşit

enerjide ışın yayılır.

III. Çekirdeğe yakın elektronun enerjisi, sonsuz

uzaklıktaki elektronun enerjisinden daha

düşüktür.

Verilenlerden hangileri doğrudur?



9. Görünür bölge (Balmer Serisi) ışımalarının frekansı

formülüyle hesaplanır.

Buna göre;

14

v=3 ,289 x 1015( 122−

1nd

2 )

Atom Modelleri

Hidrojen spektrumunda n=3 ten n=2 ye olan elektron geçişini temsil eden çizginin frekansı aşağıdakilerden hangisidir?

A) 4 ,568 x 1015 s−1B)

4 ,568 x 1014 s−1

B) 4 ,568 x 1013 s−1C)

4 ,568 x 1012 s−1

E) 4 ,568x 1011s−1

D/Y Aşağıda verilen ifadelerin doğru ya da yanlış olduğunu işaretleyiniz?

Y J.J.Thomson atomların, pozitif yüklü elektronların içinde yüzdüğünü ileri sürdü.D J.J.Thomson atomları, pozitif yüklü elektrikten meydana gelmiş küreye benzetti.

J.J.Thomson atomun kütlesinin, büyük kısmının pozitif yüklü elektriklerden oluştuğunu ileri sürdü.Rutherford, alfa taneciklerinin ince altın levhada saçılma deneyini gözlemledi. Rutherford, sapmaya uğrayan taneciklerin açısal dağılımını, ZnS sürülmüş levha üzerinde beliren parıldatmalar sayesinde belirledi.Rutherfordun yaptığı deneyin önemli nitel sonucu, pozitif yüklü taneciklerin büyük bir kısmının levhayı hiç sapmadan veya küçük açılarla saparak geçmesidir.Rutherfordun yaptığı deneyin önemli nitel sonucundan biride, çok az sayıda tanecik 180° ye kadar büyük açılarla sapar.Rutherford’un atom modelinde, pozitif yük atomun, gövdesini oluşturmaktadır.Alfa taneciklerinin saçılma deneyi, sadece çekirdeğin bulunuşunu gösteren nitel bir deney olmayıp aynı zamanda çekirdeğin yükünün ve büyüklüğünün nicel ölçümünü de verir.Elektronlar, atom içinde yaklaşık olarak 10-8 cm çapında bir hacmi kapladığı hâlde, pozitif elektrik çok küçük (10-13 cm) olmakla birlikte ağır bir çekirdek içinde toplanmıştır. Rutherford yaptığı saçılma deneyi sonucunda 1911'de yeni bir atom modeli geliştirdi.Rutherford’un atom modelinde ,atomda pozitif yükün tümü, çekirdek denilen küçük bölgede toplanmıştır.Rutherford’un atom modelinde , pozitif yüklerin toplam kütlesi, atomun kütlesinin yaklaşık yarısı kadardır. Rutherford’un atom modelinde ,atomda negatif yükün tümü, çekirdeğin çevresinde belli yörüngelerde hareket etmektedirler.Rutherford’un atom modelinde , atomun yapısında nötronların da olabileceğinden bahsetti.Rutherford’un atom modelinde , Elektronlar, çekirdek etrafında bulunur ve pozitif yüklere (proton) eşit sayıdadır. Rutherford , çekirdekte pozitif taneciklere eş kütlede yüksüz taneciklerden söz etmiştir.Nötronların varlığı 1932 de James Chadvvick (Ceymis Çedvik) tarafından kanıtlanmıştır.Rutherford atom modelinin, atomların yaydığı spektrumları açıklamada yetersiz kalmıştır.Rutherford’ un öngördüğü modelde elektronlar pozitif yüklü küre etrafında merkezkaç kuvveti (FM) ve Coulomb kuvvetlerinin (FC) dengesi altında dönerler. Klasik Elektromagnetizma kanunlarına göre elektronlar ışıma yapmalıydı ve bir süre sonra enerjisi tükenen elektron çekirdek üzerine düşecekti !.. Ruterford bu durumu açıklayamadı.Elektromanyetik Işınlar denildiğinde aklımıza; Gama Işınları , X- Işınları , Ultraviyole Işık , Görünür (Visible) Işık , Kızıl Ötesi (Infrared) Işık , Radyo Dalgaları’ gelmektedir

15

Atom Modelleri

Radyo dalgaları çok uzun dalga boylarına, kızıl ötesi ışınlar orta uzunlukta dalga boylarına sahiptir. Radyoaktif bozunmadan oluşan gama ışınları ise çok kısa dalga boylarına sahiptir. Görünür ışık ise dalga boyları yaklaşık (380 nm - 760 nm) arasındaki ışınları içerir. Frekansı kırmızı renginkinden düşük ışınlara kızıl ötesi (İR); frekansı morunkinden yüksek olanlara ise mor ötesi (UV) ışınlar denir. Görünür bölge dışında kalan ve gözün duyarlı olmadığı ışınlar, dolaylı olarak gözlenebilir.Tek bir dalga boyuna sahip olan ışığa monokromatik ışık denir.Dalga boyları farklı ışınlardan oluşan ışığa çok renkli anlamına gelen polikromatik ışık denir. Yeşil boyalı ampulden gelen ışık monokromatik ışığa, güneş ışığı ise polikromatiğe örnek verilebilir. Görünür bölgede bütün dalga boylarındaki ışınlardan oluşan beyaz ışık, prizmadan geçirilirse değişik renklere ayrılır. Beyaz ışık, prizmadan geçirilirse, renklerdeki ayrılma, dalga boyu farklı olan ışınların kırılma açılarının farklı olmasından ileri gelir.Beyaz ışık prizmadan geçirilirse, renk dizisi kırmızıdan başlar, mora kadar devam eder. Görünür bölgedeki renkler arasında, kırmızı en uzun dalga boyu ve en düşük frekansa; mor ise en kısa dalga boyu ve en yüksek frekansa sahiptir.Göz, ancak bu iki renk(kırmızı-m0r) arasındaki ışınlara karşı duyarlıdırBütün frekansları kapsayan elektromanyetik ışın dizisine elektromanyetik dalga spektrumu denir. Spektrum, elektromanyetik ışının frekansı veya dalga boyuna göre gruplandırılır.Görünür bölge, elektromanyetik spektrumun çok dar bölgesidir.Spektrumun değişik bölgelerindeki elektromanyetik ışınlar, madde ile farklı şekillerde etkileşir. Maddenin tanınmasında bu etkileşimlerden faydalanılır. Elektromanyetik ışımanın maddeyle (atomlar ve moleküller) etkileşmesini konu alan bilim dalına spektroskopi, bu etkileşmenin incelendiği aletlere spektroskop ve spektrumların kaydedildiği aletlere de spektrometre denir.Elektromanyetik ışın uzayda dalga hareketi ile ilerler. Dalga boyu ; Ardı ardına gelen iki dalga üzerinde benzer noktalar arasındaki uzaklıktır (İki maksimum veya iki minimum nokta arasındaki uzaklık). Genlik (A): Bir dalgada maksimum yüksekliğe veya minimum derinliğe denir. Dalganın şiddeti, genliğin karesi (A2) ile orantılıdır. Vakumda (boşlukta) elektromanyetik dalgalar dalga boyuna bağlı olmaksızın aynı hızla hareket eder. " “c" sembolü ile gösterilen ve 2,99 x 108 ms-1 değerinde olan bu hıza, ışık hızı denir.Işımanın frekansı (v, nü): Belli bir noktadan bir saniyede geçen dalga sayısıdır. Birimi Hz (herts)'dir. Belli bir ışıma için dalga boyu ile frekansın çarpımı, elektromanyetik dalgalar için ışık hızına eşittir. Alev renklerinin farklı olması, maddenin ısıtıldığında farklı frekanslarda ışın yayıldığının göstergesidir. Frekansla, dalga boyu ters orantılıdır. Bir dalga boyundan diğerine geçişin sürekli olduğu spektrumlara sürekli spektrum denir. Beyaz ışık, bir prizmadan geçirilirse sürekli spektrum elde edilir.Beyaz ışık bir gazdan (He'dan) geçirildikten sonra prizmada kırılırsa elde edilen spektrumda belirli frekanslarda siyah çizgiler görülür.Bu çizginin yeri ve sayısı, ışığın içinden geçtiği maddenin türüne bağlıdır.Işığın tanecikler hâlinde yayıldığını ilk olarak ortaya atan Newton'dur. Christian Huygens, ışık kaynaklarının çok yüksek frekanslı titreşimler meydana getirdiğini ve bu titreşimlerin, saydam ortamlarda dalgalar halinde yayıldığını ileri sürdü.Işığın cisimlerin kenarları çevresinde bükülmesi olayına kırınım denir.

16

Atom Modelleri

Işık dalgalarının, birbiri içine girmesi olayına girişim denir.İki tepe noktasının üst üste gelmesiyle oluşan girişimyapıcı girişim=aydınlık desen dir. Kimi noktalarda ise tepe ve çukur noktalarının üst üste gelmesiyle yıkıcı girişim=karanlık desen dir.Tanecik modeline göre ışığın hızı, camlarda ve sıvılarda, havadakinden daha yüksek olmalıdırSoğurma: Bir ortamın ışık enerjisini belli nicelikte emmesi olayıdır.Elektromanyetik ışımanın hem dalga hem de parçacık yapısında olma özelliği vardır.Beyaz ışık, elektromanyetik ışımanın gözle görülen bölümüdür.CD üzerinde görülen gökkuşağı renkleri, elektromanyetik ışımanın dalga girişimine örnektir. Elektromanyetik radyasyon demetinden sadece bir tanesine foton denir. Max Planck (Maks Plank) kuantum kuramı önerilmiş, enerjinin ancak belli bir büyüklük hâlinde alınıp verilebileceği belirtilmiştir.Belli bir büyüklük hâlinde alınıp verilebilen bu enerjiye kuantum, ışıma enerjisine ise kuantlanmış enerji denir. Tanım olarak siyah cisim, üzerine düşen bütün ışınları soğuran bir cisimdir. Siyah cismin yaydığı ışıma çeşitli dalga boylarının bir karşımı şeklinde kesiksizdir.Her sıcaklıkta ı ş ımanın ş iddetinin belli bir dalga boyu için maksimum bir değere ulaşır.Düşük sıcaklıklarda maksimum ışımanın yapıldığı dalga boyu, uzun dalga boylarına karşı gelirken cismin sıcaklığının arttırılması ile birlikte cisim tarafından yapılan maksimum ışımanın yapıldığı dalga boyu da daha kısa dalga boylarına doğru kayar. Siyah cisim görünür bölgede ışıma yaptığında, kırmızı ışıma yaparken, sıcaklığı arttıkça turuncu, sarı ve maviye doğru değişen ışıma yapar. Dalga kuramına göre ışımanın şiddeti genliğinin karesi ile orantılıdırCisimler ısıtıldıkça değişik renkte ışık yayar. Demir parçasını ısıttığımızda ilk önce kırmızı, sonra sarı, en sonunda da beyaz renk oluşur. Her kuantum enerjisi, ışımanın frekansı ile doğru orantılıdır.Planck, bir kuantumun taşıdığı enerji için ; E= h.V bağıntısını kullandı.Işımanın frekansı arttıkça, kuantumun enerjisi ve kuantumlardan oluşmuş enerji akımı olarak tanımlayabileceğimiz, ışımanın enerjisi de artar.Siyah cismin ışımasında, sıcaklık yükseldikçe enerji artar, dalga boyu kısalır.Işık bir metal yüzeye çarpar ve yüzeyden elektron uzaklaşırsa fotoelektrik etki (olay) meydana gelir.Fırlatılan elektronların enerjisi, dalga kuramına göre ışımanın şiddeti (genliği) ile orantılı olmalıdır. Gerçekte ise ışımanın frekansı ile orantılı olduğu gözlenmiştir. Bir metalden elektron koparabilmek için ışımanın belirli bir frekansa eşit veya daha yüksek frekansta olması gerekmektedir. Işımanın şiddetinin arttırılması, fırlatılan elektronların sayısını arttırır fakat, enerjilerini değiştirmez. Bir foton bir metal atomuna çarptığı zaman tüm enerjisini elektronlara verir. Fakat bir elektron koparması için minimum enerjiye sahip olması gerekir. Bu frekansa eşik frekansı denir ve her metal için bu değer farklıdır.Fotoelektronların kinetik enerjisi, düşen ışığın frekansı değiştiğinde değişir.Fotoelektrik akım, katodun kimyasal bile ş imiyle ilgilidir.Elementler, gaz veya buhar hâlinde gerekli yüksek sıcaklığa kadar ısıtılırsa bir ışıma yayımlar. Isıtılan maddenin ışımasının prizmadan geçirilmesi bir kesikli (çizgi) spektrum verir, Çizgi spektrumunda elementler dolayısıyla atomlar görünür bölgenin değişik kesimlerinde parlak çizgiler oluşturur.Hidrojenin yayınladığı görünür bölge ışıması, beyaz ışıkta gözlenen tüm dalga boylarını değil sadece hidrojene özgü bir bölümünü içerir.Güneş ışığının kesiksiz spektrumunda soğurma dalga boyları siyah çizgiler şeklinde görülür. Bu çizgiler, Güneş yüzeyindeki gaz elementlerin ışığın bazı dalga boylarını soğurmaları nedeniyle oluşur. Spektrumlardaki farklılıklar, insandaki parmak izleri gibi her madde de kendine özgüdür.Gözlemlenen frekans miktarını matematiksel bağıntı ile ilk ifade etme girişimi J.Balmer (1825-1898) ve J. Rydberg yapmıştır.

17

Atom Modelleri

Elektron yüksek enerjili bir katmandan n=1 katmanına inerse mor ötesi ışık (ultraviyole) şeklinde enerji yayınlanır. Lyman serisi adı verilen spektral seri meydana gelir.Yüksek enerjili bir katmandan n=2 katmanına olan elektron geçişleri görünür bölgede gerçekleşmiş olur ve Balmer serisi adını alır.Lyman serisinde, Balmer serisine göre daha çok enerji açığa çıkar. Lyman serisindeki çizgilerin dalga boyları da Balmer serisindekilerden daha kısadır.Yüksek enerjili bir katmandan n=3 katmanına olan elektron geçişleri ise kızılötesi (Infrared) bölgede spektrum çizgileri oluşturarak Paschen serisi adını alır.Paschen serisindeki çizgiler Balmer serisindeki çizgilere göre daha uzun dalga boylarında oluşur.Yüksek enerjili katmanlardan n=4 katmanına olan elektron geçişlerine Brackett serisidir.Yüksek enerjili katmanlardan n=5 katmanına olan elektron geçişlerine ise Pfund serisi adı verilir.Bohr’a göre Atom, pozitif yüklü bir çekirdek ile bunun etrafında dairesel yörüngeler üzerinde dolanan negatif yüklü elektronlardan oluşmuştur ve atomun toplam yükü 0 dır. Bohr’a göre, elektronlarla çekirdek arasındaki etkileşme Coulomb çekim kuvveti olup, elektronun dairsel yörüngesi üzerindeki dolanımı elektron üzerine etki eden merkezkaç kuvveti ile Coulomb kuvvetinin dengesi sayesinde olmaktadır.Bohr’a göre, elektronlar Klasik Elektromagnetizma Kanunlarının öngördüğü gibi dairesel donanımları sırasında yörünge değiştirmedikçe hiçbir ışıma yapmazlar.Bohr’a göre, elektronlar aldıkları enerji ile daha üst yörüngelere geçebilir veya enerji vererek alt yörüngelere inebilirler. Bu sırada elektronun ayrıldığı ve geldiği yörüngelerdeki enerjilerin farkına eşit enerjili bir foton yayınlanır. Bohr Atom Modeli ile ilk defa elektronların farklı yörüngelerde dolandığı fikri ortaya atıldı.Bugün de kabul edilen Bohr atom modeline göre, atomun çekirdeği proton ve nötronlardan oluşurken, elektronlar çekirdek etrafındaki yörüngelerde dolanmaktadır. Yüksek enerji düzeyinde (Ey) bulunan elektron düşük enerji düzeyine(Ed) inerse aradaki enerji farkına eşit enerjide ışın yayılır.

Aşağıda verilen boşlukları doldurunuz?J.J.Thomson atomları, pozitif yüklü ……………… meydana gelmiş küreye benzetti.Rutherford, sapmaya uğrayan taneciklerin açısal dağılımını, ……………………levha üzerinde beliren parıldatmalar sayesinde belirledi.Rutherfordun yaptığı deneyin önemli nitel sonucu, pozitif yüklü taneciklerin büyük bir kısmının levhayı ……………………. veya küçük açılarla saparak geçmesidir.Rutherfordun yaptığı deneyin önemli nitel sonucundan biride, çok az sayıda tanecik …………….. dereceye kadar büyük açılarla sapar.Rutherford’un atom modelinde, pozitif yük atomun……………… oluşturmaktadır. Alfa taneciklerinin saçılma deneyi, sadece çekirdeğin bulunuşunu gösteren nitel bir deney olmayıp aynı zamanda çekirdeğin yükünün ve ……………………nicel ölçümünü de verir. Elektronlar, atom içinde yaklaşık olarak ……… cm çapında bir hacmi kapladığı hâlde, pozitif elektrik çok küçük (10-13 cm) olmakla birlikte ağır bir çekirdek içinde toplanmıştır. Rutherford yaptığı saçılma deneyi sonucunda 1911'de yeni bir ……… ………… geliştirdi.Rutherford’un atom modelinde, atomda pozitif yükün tümü, …………… denilen küçük bölgede toplanmıştır.Rutherford’un atom modelinde , pozitif yüklerin toplam kütlesi, ………… ……………… yaklaşık yarısı kadardır. Rutherford’un atom modelinde , atomda negatif …………… tümü, çekirdeğin çevresinde belli yörüngelerde hareket etmektedirler.Rutherford’ atom modelinde , atomun yapısında ………… ………… olabileceğinden bahsetti.Rutherford’un atom modelinde , Elektronlar, çekirdek etrafında bulunur ve pozitif

18

Atom Modelleri

……………………(proton) eşit sayıdadır. …………………varlığı 1932 de James Chadvvick (Ceymis Çedvik) tarafından kanıtlanmıştır.Rutherford atom modelinin, atomların yaydığı ……………… açıklamada yetersiz kalmıştır.Rutherford’ un öngördüğü modelde elektronlar pozitif yüklü küre etrafında ……………… kuvveti (FM) ve ……………………kuvvetlerinin (FC) dengesi altında dönerler. Klasik Elektromagnetizma kanunlarına göre elektronlar ışıma yapmalıydı ve bir süre sonra enerjisi tükenen elektron …………………… üzerine düşecekti !. Elektromanyetik Işınlar denildiğinde aklımıza; ……. Işınları , X- Işınları , …………viyole Işık , Görünür (Visible) Işık , ……………Ötesi (Infrared) Işık , Radyo Dalgaları’ gelmektedirRadyo dalgaları çok ……………… dalga boylarına, kızıl ötesi ışınlar orta uzunlukta dalga boylarına sahiptir. Radyoaktif bozunmadan oluşan gama ışınları ise çok …………… dalga boylarına sahiptir. Görünür ışık ise dalga boyları yaklaşık (………nm - ……… nm) arasındaki ışınları içerir. Frekansı kırmızı renginkinden düşük ışınlara ……………ötesi (İR); frekansı morunkinden yüksek olanlara ise ……………… (UV) ışınlar denir. Tek bir dalga boyuna sahip olan ışığa ……………………ışık denir.Dalga boyları farklı ışınlardan oluşan ışığa çok renkli anlamına gelen ………… ışık denir. Güneş ışığı ise ………………………… örnek verilebilir. Beyaz ışık, prizmadan geçirilirse, renklerdeki ayrılma, …………… boyu farklı olan ışınların kırılma açılarının …………… olmasından ileri gelir.Görünür bölgedeki renkler arasında, ……………en uzun dalga boyu ve en düşük frekansa; mor ise en ……………… boyu ve en yüksek frekansa sahiptir.Bütün frekansları kapsayan elektromanyetik ışın dizisine …… ……dalga spektrumu denir. Spektrum, elektromanyetik ışının ………… veya dalga boyuna göre gruplandırılır.Görünür bölge, elektromanyetik spektrumun çok…………… bölgesidir.Elektromanyetik ışımanın maddeyle (atomlar ve moleküller) etkileşmesini konu alan bilim dalına …………………, bu etkileşmenin incelendiği aletlere ………………… ve spektrumların kaydedildiği aletlere de ………………… denir.Vakumda (boşlukta) elektromanyetik dalgalar, dalga boyuna bağlı olmaksızın ………………… hareket eder. " “c" sembolü ile gösterilen ve 2,99 x 108 ms-1 değerinde olan bu hıza, ………………… denir.Işımanın frekansı (v, nü); Belli bir noktadan ……………geçen dalga sayısıdır. Birimi Hz (herts)'dir. Alev renklerinin farklı olması, maddenin ısıtıldığında farklı ……………… ışın yayıldığının göstergesidir. Frekansla……………… ters orantılıdır. Bir dalga boyundan diğerine geçişin sürekli olduğu spektrumlara …………………… denir. Beyaz ışık, bir prizmadan geçirilirse ………………… spektrum elde edilir.Beyaz ışık bir gazdan (He'dan) geçirildikten sonra prizmada kırılırsa elde edilen spektrumda belirli frekanslarda …………… çizgiler görülür. Bu çizginin yeri ve sayısı, ışığın içinden geçtiği maddenin ………………bağlıdır.Işığın tanecikler hâlinde yayıldığını ilk olarak ortaya atan …………………'dur. Christian Huygens, ışık kaynaklarının çok yüksek frekanslı titreşimler meydana getirdiğini ve bu titreşimlerin, saydam ortamlarda ………………… yayıldığını ileri sürdü.Işığın cisimlerin kenarları çevresinde bükülmesi olayına ………………… denir.Işık dalgalarının, birbiri içine girmesi olayına ………………… denir.İki tepe noktasının üst üste gelmesiyle oluşan girişim, yapıcı girişim=……………………dir. Kimi noktalarda ise tepe ve çukur noktalarının üst üste gelmesiyle yıkıcı girişim=…………………dir.Tanecik modeline göre ışığın hızı, camlarda ve sıvılarda, …………………… daha yüksek olmalıdır.Soğurma: Bir ortamın ışık enerjisini belli nicelikte …………………………olayıdır.

19

Atom Modelleri

Elektromanyetik ışımanın hem ………… hem de …………… yapısında olma özelliği vardır.Beyaz ışık, elektromanyetik ışımanın gözle görülen bölümüdür.CD üzerinde görülen gökkuşağı renkleri, elektromanyetik ışımanın ……………… girişimine örnektir. Elektromanyetik radyasyon demetinden sadece bir tanesine ……………… denir. Max Planck (Maks Plank) ………………… kuramı önerilmiş, enerjinin ancak belli bir büyüklük hâlinde alınıp verilebileceği belirtilmiştir.Tanım olarak ………… cisim, üzerine düşen bütün ışınları soğuran bir cisimdir. ……………… yaydığı ışıma, çeşitli dalga boylarının bir karşımı şeklinde kesiksizdir.Siyah cisim ………………bölgede ışıma yaptığında, kırmızı ışıma yaparken, sıcaklığı arttıkça turuncu, sarı ve maviye doğru değişen ışıma yapar. Dalga kuramına göre ışımanın şiddeti ……………………… karesi ile orantılıdırCisimler …………………… değişik renkte ışık yayar. Her kuantum enerjisi, ışımanın …………………… ile doğru orantılıdır.Planck, bir kuantumun taşıdığı enerji için ; E= ……………… bağıntısını kullandı.Siyah cismin ışımasında, sıcaklık yükseldikçe enerji artar, ………………… kısalır.Işık bir metal yüzeye çarpar ve yüzeyden elektron uzaklaşırsa ……………………… (olay) meydana gelir.Fırlatılan elektronların enerjisi, ışımanın ……………… ile orantılı olduğu gözlenmiştir. Bir metalden elektron koparabilmek için ışımanın belirli bir frekansa eşit veya daha yüksek frekansta olması gerekmektedir. Işımanın …………………… arttırılması, fırlatılan elektronların sayısını arttırır fakat, enerjilerini değiştirmez. Bir foton bir metal atomuna çarptığı zaman, bir elektron koparması için minimum enerjiye sahip olması gerekir. Bu frekansa …………… frekansı denir ve her metal için bu değer farklıdır.Fotoelektrik akım, ……………………kimyasal bile ş imiyle ilgilidir.Isıtılan maddenin ışımasının prizmadan geçirilmesi bir ………………. spektrum verir, …………………spektrumunda elementler dolayısıyla atomlar görünür bölgenin değişik kesimlerinde parlak çizgiler oluşturur.Hidrojenin yayınladığı görünür bölge ışıması, beyaz ışıkta gözlenen tüm dalga boylarını değil sadece ………………özgü bir bölümünü içerir.Güneş ışığının kesiksiz spektrumunda soğurma dalga boyları siyah çizgiler şeklinde görülür. Bu çizgiler, Güneş yüzeyindeki …………………… ışığın bazı dalga boylarını soğurmaları nedeniyle oluşur. Spektrumlardaki farklılıklar, insandaki ……………… gibi her madde de kendine özgüdür.Gözlemlenen frekans miktarını matematiksel bağıntı ile ilk ifade etme girişimi J………… ve J. Rydberg yapmıştır. Elektron yüksek enerjili bir katmandan n=1 katmanına inerse mor ötesi ışık (ultraviyole) şeklinde enerji yayınlanır. ……………serisi adı verilen spektral seri meydana gelir.Yüksek enerjili bir katmandan n=2 katmanına olan elektron geçişleri görünür bölgede gerçekleşmiş olur ve …………………serisi adını alır.Lyman serisindeki çizgilerin dalga boyları da Balmer serisindekilerden daha ……………Yüksek enerjili bir katmandan n=3 katmanına olan elektron geçişleri ise kızılötesi (Infrared) bölgede spektrum çizgileri oluşturarak ……………… serisi adını alır.Paschen serisindeki çizgiler Balmer serisindeki çizgilere göre daha ……………… dalga boylarında oluşur.Yüksek enerjili katmanlardan n=4 katmanına olan elektron geçişlerine …………… serisidir.Yüksek enerjili katmanlardan n=5 katmanına olan elektron geçişlerine ise …………… serisi adı verilir.……………’a göre Atom, pozitif yüklü bir çekirdek ile bunun etrafında dairesel yörüngeler üzerinde dolanan negatif yüklü elektronlardan oluşmuştur ve atomun toplam yükü 0 dır. Bohr’a göre, elektronlarla çekirdek arasındaki etkileşme ……………….. çekim kuvveti dir. Elektronun dairsel yörüngesi üzerindeki dolanımı, elektron üzerine etki eden .....................kuvveti ile Coulomb kuvvetinin dengesi sayesinde olmaktadır.Bohr’a göre, elektronlar dairesel donanımları sırasında yörünge değiştirmedikçe hiçbir

20

Atom Modelleri

……………… yapmazlar.Bohr’a göre, elektronlar aldıkları enerji ile daha ………… yörüngelere geçebilir veya enerji vererek …………… yörüngelere inebilirler. Bu sırada elektronun ayrıldığı ve geldiği yörüngelerdeki ……………… eşit enerjili bir …………… yayınlanır. Bohr Atom Modeli ile ilk defa elektronların …………yörüngelerde dolandığı fikri ortaya atıldı.

Klasik Sorular:

1. Thomson atom modelinin imkansız olabileceğini anlatınız?

2. Ruterfordun Yayılma deneyini yorumlayınız?

3. Ruterford Atom Modelini kısaca anlatınız?

4. Ruterford arom modeli hangi sorulara cevap veremediği için geçerliliğini yitirmiştir?

21

+ -

Atom Modelleri

5. Elektromanyetik Işınlar denildiğinde aklımıza hangi ışımalar gelmektedir?

6. Görünür bölge ışınları hakkında bilgi veriniz?

7. Dalga boyu, Genlik, Frekans,Işık hızı kavramlarını tanımlayınız?

8. C (ışık hızı), V (frekans) kavramlarının formüllerini (bağıntı) yazınız? Birimlerini gösteriniz?

9. Işığın yayılımıyla ilgili hangi modeller ortaya atıldı, hangi modeller hala geçerliliğini korumaktadır?

10. Kırınım, girişim kavramlarını tanımlayınız?

22

Atom Modelleri

11. Yang’ın girişim deneyi anlatınız?

12. Foton, Kuantum, Kuantlaşmış enerji,

13. Siyah cisim ve siyah cisim ışıması hakkında neler biliyorsunuz?

14. Foto elektrik olay hakkında neler biliyorsunuz?

23

A

KAAK

K

AKA

Atom Modelleri

15. Absorbsiyon, emisyon kavramlarını şekle bağımlı kalarak anlatınız?

16. Hidrojenin görünür bölge spekrumu hakkında bilgi veriniz?

17. Balmer Serisi Hakkında bilgi veriniz?

18. Bohr atom modelinin varsayımlarını, şekle bakarak yazınız?

24

Yayılan FotonEmilen Foton

+FC=

kZe2/r2

E2

E1

hν= E1- E2

FM= 1/2 mv2

Atom Modelleri

19. Hidrojen spektrumunda n=3 ten n=2 ye olan elektron geçişini temsil eden çizginin frekans ve dalga boyunu bulunuz?

λ= cν

25

v=3 ,289x 1015( 122−

132 )

Atom Modelleri · Web viewHer kuantum enerjisi, ışımanın frekansı ile doğru orantılıdır....

Documents

Transcript of Atom Modelleri · Web viewHer kuantum enerjisi, ışımanın frekansı ile doğru orantılıdır....