ARAŞTIRMA KONUSUNU BELİRLEME & LİTERATÜR TARAMA VE … · deneyimleri araştırma problemlerini...

ARAŞTIRMA KONUSUNU BELİRLEME & LİTERATÜR TARAMA VE İNCELEME

Öğr. Gör. Dr. Zehra Kan ÖntürkAcıbadem Mehmet Ali Aydınlar ÜniversitesiSağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü

Araştırma problemini tanımlamak ve çalışılacak

araştırma konusunu belirlemek araştırma sürecinin ilk

aşamasıdır.

Araştırma süreci içinde en uzunsüre bu bölüme ayrılmalıdır.

https://st2.depositphotos.com/1526952/5844/i/450/depositphotos_58442541-stock-photo-twisted-clock-face.jpg

Araştırma problemleri

genellikle, çözümlenmesi, düzeltilmesi ya da

değiştirilmesi gereken durumları kapsar.

Araştırma problemi ifadesi,

«problemin önemi», problem hakkında bilinenlerve hemşirelik uygulaması için gerekli olan bilgi

açığını mutlaka kapsamalıdır.

Araştırma problemi ifade edilirken problemin önemi, problem hakkında bilinenler, hemşire uygulaması için gerekli olan bilgi açığı/yetersizliği/boşluğu hakkında bilgiyi mutlaka kapsamalıdır.

http://elbibliote.com/resources/Temas/html/imageneshtml/1738/1738j.jpg

Araştırma konusu öncelikle genel olarak belirlenmeli, daha sonra literatür

incelemesi sırasında konu daraltılmalı ve sınırlandırılmalıdır.

Çok geniş problemlerin araştırma konusu olarak seçilmesi, araştırmanın yapılması, sonuçlandırılması ve bulguların yorumlanmasında zorluk yaratır.

Hemşirelik araştırmaları, hemşirelik bakım problemlerini tanımlayan, çözüm sağlayan ve bakımın niteliğini

geliştiren konulardan seçilebilir.

http://tribuna.md/img.php?mini=1&maxw=887&img=wp-content/uploads/2016/10/semnul-intrebarii.png&stamp=watermark.png

ARAŞTIRMA KONUSU,

Hemşirelik için önemli olmalı;

İlgili bilim alanına ve topluma yarar sağlamalı;

Konunun araştırılabilmesi, verilerin toplanabilmesi

ve analizi olanaklı olmalı;

Araştırmanın belli zaman, maliyet, olanak ve

ekipmanla tamamlanabilmesine uygun olmalı;

Araştırmaya alınacak kişilerin işbirliğine uygun olmalı ve etik sorunlara yol açmamalıdır.

ARAŞTIRMA KONUSUNUN UYGUNLUĞUNU DEĞERLENDİRME

Araştırma konusu bilimsel yönden değerli olsa da önerilen

çalışmanın yapılması çeşitli nedenlerle uygun olmayabilir.

Araştırma konusunun uygunluğunu değerlendirme kriterleri

Problemin önemi ve araştırılabilirliği

Araştırmanın bilgi ve deneyimleri

Araştırma süresi ve maliyeti

Araştırma olanakları

Araştırmaya alınacak kişilerin/deneklerin uygunluğu

Etik konular

ARAŞTIRMA KONUSU BELİRLEMEDE KULLANILAN KAYNAKLAR

Gözlem ve deneyimler

Literatür incelemeleri

Kuramlar

Araştırma öncelikleri

Toplumsal/sosyal konular

Araştırmacı-meslektaş etkileşimleri




Kuramlar




Hemşirenin uygulamadaki gözlem ve deneyimleri araştırma problemlerini tanımlama ve konu belirlemede en

önemli kaynaklardandır. Araştırma problemleri, uygulama yönünden önemli olan ve hemen

çözümlenmesi gerekenlerdir.




Kuramlar




Araştırmacılar bilimsel ve mesleki yayınları/literatürleri inceleyerek araştırılması gereken,

eksik ve yetersiz kalmış, tekrarlanması gereken konular ya da sağlık alanında geliştirilmiş yenilikler hakkında bilgiler

kazanarak araştırma konusunu rahatlıkla belirleyebilirler.

http://www.anwaltsprofile.com/itrecht/graphics/internetrecht/literatur-internet.jpg




Kuramlar




Kuramlar, araştırma problemlerinin belirlenmesindekullanılabilecek diğer kaynaklardandır. Kuramlabaşlayan araştırmacı ya kuramın doğruluğunu/yanlışlığınıtest eder ya da kuramdan yararlanarak kuramsalçerçevesini oluşturur.

İyi bir kuram;

Araştırma probleminin seçimine yardım eder.

Araştırmanın hipotez geliştirmesini sağlar.

Araştırmacının çalışmalarını bilineler üzerine

yapılandırılmasını ve gereksinimi görmesini sağlar.

Eski bulguların yeni çalışmalarla desteklenmesini sağlar.

Bilgi gereksiniminin nerede olduğunu gösterir, yeni

araştırmalara veri hazırlar.

Araştırmaların sistemli olarak sürmesine yön verir.

Sonuçların kısa ve anlaşılır olmasına yardım eder.




Kuramlar



Araştırmacı-meslektaş etkileşimleriİlgili bilim disiplini ile ilgili ulusal/uluslararası otoriteler, meslek

örgütleri, bilim kuruluşları vb. tarafından belirlenen öncelikli araştırma alanları/konuları araştırmacıların çalışacakları konuları

belirlemelerinde önemli kaynaklardandır.




Kuramlar







Kuramlar



Araştırmacı-meslektaş

etkileşimleri

Araştırmacı-meslektaş etkileşimleri sonucunda ortaya çıkan fikirler araştırma konularını belirlemeye yardım edebilir.

LİTERATÜR TARAMA VE İNCELEMELiteratür tarama ve inceleme, belli bir konu hakkında önemli bilgi içeriği olan yayınların/belgelerin sistematik olarakgözden geçirilmesi ve kritik edilmesi olarak tanımlanır(kitap, tez, dergi, gazete, haber bülteni, broşür, mektup, slayt, resim, fotoğraf v.b.).

http://www.ev-akademie-tutzing.de/static/media/attachments/V201702/Titelseite_Resonanzraeume_web.png

Literatür İnceleme Amaçları-1

Araştırma problemini tanımlamak ve konuyu belirlemek,

Araştırma konusu, kavramı ya da problemi hakkında bilinen ve bilinmeyenleri, tutarsızlıkları, farklılıkları tanımlamak,

Problemin önemini açıklamak ve kuramsal çerçevesini oluşturmak,

Araştırmanın amacı ve hedeflerini belirlemek, Araştırma soruları ve hipotezlerini geliştirmek.

Literatür İnceleme Amaçları-2

Araştırmayı planlamak (uygun tasarıma karar vermek, ana değişkenleri belirlemek, çalışma sınırlılıklarını tanımlamak, ölçme yöntemlerini belirlemek)

Bulguların yorumlanması için çalışma bulgularını diğer çalışma verileriyle karşılaştırmak

Nitel araştırmalarda literatür incelemesinin

amacı, yapılan nitel araştırmanın tipine göre

değişiklik gösterir

https://cdn.pixabay.com/photo/2012/04/15/17/58/chalkboard-34694_960_720.png

Literatür incelemesi araştırma sürecinin tüm aşamaları boyunca devam eder.

Başlangıçta yapılan literatür tarama ve incelemesi ile

araştırma problemi yazılabilir. kurumsal çerçeve oluşturulabilir. araştırma proje önerisi geliştirilebilir.

LİTERATÜR TARAMA VE İNCELEME

Literatür incelemesi araştırma sürecinin

tüm aşamaları boyunca devam eder.


Araştırma konusu ve alt konulara ilişkin bilgi ve çalışma konularının kapsamlı taranması

Araştırma problemi alanına ilişkin tarama

Araştırma problemi ile ilgili tarama

Araştırma sonuçlarının yorumlanması ve tartışılması için tarama

Özdemir E. https://www.slideshare.net/ercan58/literatr-tarama Erişim Tarihi: 18.08.2017

https://www.slideshare.net/ercan58/literatr-tarama

Araştırma problemiyle ilgili doğrudan ve dolaylı kaynaklar okunup, incelenip gerekli notlar alındıktan sonra sentezlenen

bilgi araştırmacının kendi ifadeleriyle yazılmalıdır. Bu şekilde literatür incelemesinden elde edilen bilgiler

amaçlanan çalışmayla ilişkilendirilir.


Başlangıçta yapılan literatür tarama ve incelemesi ile araştırma problemi yazılabilir, kurumsal çerçeve

oluşturulabilir ve araştırma proje önerisi geliştirilebilir.

Araştırma problemi tanımlanmadan önce yapılan

taramalar, çözümlenmemiş problemleri görmemize

yardımcı olur. Konu seçiminden sonra yapılan taramalarise problemi kesinleştirir.

Kaynak taramasının ana

işlevi, söz konusu problemle,

bilinen değişkenler arasındaki ilişkiyi ortaya çıkartmaktır.

http://media.istockphoto.com/vectors/idea-analysis-execution-success-vector-id165809842?k=6&m=165809842&s=612x612&w=0&h=je1dD-G2pLZDU4abH0R8G5njmFzv5frBspnMH5AExuo=

Nahcivan N. (2014). Araştırma Konusunu Belirleme & Literatür Tarama ve İnceleme. Semra Erdoğan, Nursen Nahcivan, Nihal Esin (Ed.).

Hemşirelikte Araştırma içinde (s.46) İstanbul: Nobel Tıp

LİTERATÜR TARAMA VE İNCELEME AŞAMALARI

Literatür Tarama ve İnceleme Sürecinde İş Akış Şeması


Nitel araştırmalarda odak sorular daha az yapılandırılmıştır ve daha kapalıdır. Nicel araştırmalarda ise araştırma sorularına benzer şekilde çalışmanın ana kavramlarını, değişkenlerini kapsar.

Odak Soruyu Belirleme


İster elle isterse bilgisayar kullanarak tarama yapılsın, etkili tarama yapmanın ön koşulu, araştırma konusunauygun anahtar kelimeleri belirlemek ve listelemektir.

Kaynakları belirleme ve bulma

Anahtar kelime belirleme ve bulmada araştırıcılara yol gösteren, pratik bazı kaynaklar da bulunmaktadır.

Index Medicus, International Nursing Index (INI).

Medical Subject Headings (MeSH)


Araştırmacı tarafından taranan ve incelenen kaynaklar birincil ve ikincil kaynaklardan oluşur.


Birincil kaynak, ilk elden/asıl kaynaktan elde edilen fikir yada bilgidir.

İkincil kaynak ise orijinal kaynaktaki bilginin başkasının yorumuyla elde edilen, ikinci el bilgidir. İkincil kaynak kullanımında alıntı yapma kurallarına dikkat edilmelidir.


Araştırmacıların literatür incelemesinde kullandığı başlıca kaynaklar; Kataloglar, kitaplar, indexler, dergiler, bilimsel ve mesleki toplantı raporları, bibliyografiler, CD-

Rom’ lar, internet, arama motorları ve elektronik veri tabanlarıdır.


CINAHL-www.cinahl.com/

MEDLINE- -www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/

EMBASE-www.embase.com

PsycINFO-www.apa.org/psycinfo

Cochrane Database of Systematic Reviews- www.cochrane.org

SIGLE- www.opengrey.eu/

HEALTLINE- www.healthline.com/

National Guidelines Clearinghouse-www.guideline.gov

National Research Register- www.nihr.ac.uk/

http://www.cochrane.org/

http://www.opengrey.eu/

http://www.healthline.com/

Science Direct http://www.sciencedirect.com

Wiley Interscience http://www.interscience.wiley.com

Taylor & Francis http://www.tandf.co.uk/journals

Wolters Kluwer Health-Ovid Technologies http://www.ovid.c

om

Springer http://www.springerlink.com

Blackwell-Synergy http://www.blackwell-synergy.com

EBSCOHost http://www.ebscohost.com

LİTERATÜR TARARKEN GÜVENİLİR VE SAĞLIKLI BİLGİYİ NASIL ANLARIZ?

Ön hazırlık yapıldı mı?

Kaynağın amacı bilgi verici midir?

Kaynağın içeriği tarafsız mı?

Yazının yazarı veya editörü konusunda yetkin mi?

Verilen bilgi güncel mi?

Verilen bilgilerde yapılan alıntılar için kaynak gösteriliyor mu?

Yazım kurallarına dikkat edilmiş mi?

Kaynak belirtilirken etik kurallara dikkat ediliyor mu?

Oluşturulan kaynak bilgiye kolay ulaşımı sağlanabiliyor mu?

Kaynak güncel mi?

Kaynakları okuma, kritik etme ve yorumlamaYayınlardan elde edilen içeriği gözden geçirmeyi,anlamayı, özetlemeyi, analiz ve sentez etmeyi kapsar.


Bu aşamada okunan yazılardannotlar alınır ve sentezlenenbilginin nerede kullanılacağınakarar verilir ve yazılır.

http://www.oranarastirma.com/wp-content/uploads/2015/03/arastirma.jpg

İncelemeyi yazma

Etkili bir tarama ve literatürdeki bilgilerin incelenmesi ile

gelinen son aşamadır. Yapılan analiz ve sentez sonucunda,

literatürün incelenen konularda ne söylediği yazılır.


https://www.hukumdar.com.tr/uploads/seo-uyumlu-makale-yazmanin-7-puf-noktasi-18a8e.jpg

KURUMSAL/KAVRAMSAL ÇERÇEVE

Hem nicel hem de nitel araştırmalarda kullanılan,

araştırmanın planlanmasına rehberlik eden,

araştırmadan elde edilen bulgular ile var olan bilgi

birikimi arasında bağlantı kurmayı sağlayan , somut ve mantıklı bir yapıdır.

Bu yapı ile var olan bilgiler kapsamında araştırmanın planlanması ve bulguların tartışılması sağlanır.

Kuramsal çerçeve, araştırmanın metodolojisi ile

uyumlu olmalı ve dikkatli şekilde yapılandırılmalıdır.

Bir çalışma kavramsal bir modele dayanıyorsa, çalışmada

daha çok kavramsal çerçeve, belli bir kurama ya da

kuramlara dayalı ise kuramsal çerçeve ifadesi kullanılır.

Kuramsal çerçeve geliştirilirken araştırmacıların

izlemeler gereken başlıca adımlar:

1. Kavramları seçme ve tanımlama,

2. Kavramlar arasında ilişkisel ifadeleri geliştirme,

3. Çalışma için önermeleri geliştirme,

4. Kavramsal çerçeveyi anlatan bir kavram haritası

geliştirme.

Sonuç olarak;

«İlk olarak, açık bir şekilde bilmediğim bir şeyi asla doğru olarak

kabul etmem. İkinci olarak, doğru çözüme ulaşmak için

incelediğim konuyu mümkün olduğu ölçüde küçük parçalara ayırır, ondan sonra analiz ederim. Üçüncü olarak, küçükten başlayarak

büyüğe doğru adım adım ilerleyerek düşüncelerimi netleştirmeye

çalışırım. Nihayet, son olarak, her durumun sonucunu ortaya

koyar ve genel olarak gözden geçiririm.»René Descartes

KAYNAKLAR

1. Bostancı, K., & Yüksel, M. (2005). Araştırma nasıl yapılır, makale nasıl yazılır. Türk Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Derg, 13(3), 298-302.

2. Deliktaş, A., Kabukcuoğlu, K., Kış, A. (2016). Hemşirelikte meta-analiz uygulama süreci: Metodolojiye yönelik bir rehber. International Journal of Human Sciences,

13(1), 1906-1925.3. Köroğlu, S.A. (2015) Literatür Taraması Üzerine Notlar ve Bir Tarama Tekniği. GIDB,

1, 61-69. 4. Nahcivan, N. (2014). Araştırma Konusunu Belirleme&Literatür Tarama Ve İnceleme

. Erdoğan, S., Nahcivan, N., Esin, M.N. (Eds.) Hemşirelikte Araştırma Süreç, Uygulama ve Kritik. 1. Baskı, 29-63.

5. Seviğ, Ü. (2002). Araştırma Süreci. Hemşirelikte Araştırma İlke Süreç ve Yöntemleri. Erefe, İ. (Ed.). Hemşirelikte Araştırma ve Geliştirme Derneği-Hemar-Ge, 1. Baskı, 49-64.

6. Tiryaki, O. (2014). Bilimsel Yayın Hazırlama Teknikleri. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi (COMU Journal of Agriculture Faculty), 2(1), 143-155.

7. Tok, M., Gönülal, N. (2016). Akademik Yazma Sürecine İlişkin Bir İhtiyaç Analizi. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Dergisi: Kuram ve Uygulama, 1(1), 142-161.

ARAŞTIRMA KONUSUNU BELİRLEME & LİTERATÜR TARAMA VE … · deneyimleri araştırma problemlerini...

Documents

Transcript of ARAŞTIRMA KONUSUNU BELİRLEME & LİTERATÜR TARAMA VE … · deneyimleri araştırma problemlerini...