(1)  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญา วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการสงแวดลอม

มหาวทยาลยสงขลานครนทร A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree

of Master of Science in Environmental Management Prince of Songkla University

2556 ลขสทธของมหาวทยาลยสงขลานครนทร

มทนาวด หทยานนท Mattanawadee Hattayanone

การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอศกษาการกระจายตวของสารโพลไซคลก อะโรมาตกไฮโดรคารบอนในชนบรรยากาศเขตเมองกรงเทพมหานคร

Application of Geographic Information System (GIS) to Study the Distribution of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons in Urban Atmosphere of Bangkok

(2)  

ชอวทยานพนธ การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอศกษาการกระจายตวของสารโพล ไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอนในชนบรรยากาศเขตเมองกรงเทพมหานคร

ผเขยน นางสาวมทนาวด หทยานนท

สาขาวชา การจดการสงแวดลอม

 

 

 

อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก

………………………………………………............... (ดร.อรมาศ สทธนน)

คณะกรรมการสอบ

……………………………………...........ประธานกรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ธนวด สขสาโรจน)

…………………………...................................กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.สญญา สราภรมย)

…………………………...................................กรรมการ (ดร.ฐตวร ชสง)

…………………………...................................กรรมการ (ดร.อรมาศ สทธนน)

…………………………...................................กรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.ศวช พงษเพยจนทร)

อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม

………………………………………………............... (รองศาสตราจารย ดร.ศวช พงษเพยจนทร)

…………………………………………………..…..………………….

(รองศาสตราจารย ดร.ธระพล ศรชนะ) คณบดบณฑตวทยาลย

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสงขลานครนทร อนมตใหนบวทยานพนธฉบบน เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการสงแวดลอม

ชอวทยานพนธ การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอศกษาการกระจายตวของสารโพลไซ คลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอนในชนบรรยากาศเขตเมองกรงเทพมหานคร

ผเขยน นางสาวมทนาวด หทยานนท สาขาวชา การจดการสงแวดลอม

(3)  

ขอรบรองวา ผลงานวจยนเปนผลมาจากการศกษาวจยของนกศกษาเอง และขอขอบคณผทมสวนเกยวของทกทานไว ณ ทน

ลงชอ___________________________________

(ดร.อรมาศ สทธนน) อาจารยทปรกษาวทยานพนธ

ลงชอ___________________________________

(นางสาวมทนาวด หทยานนท) นกศกษา

ขอรบรองวา ผลงานวจยนเปนผลมาจากการศกษาวจยของนกศกษาเอง และขอขอบคณผทมสวนเกยวของทกทานไว ณ ทน

(4)  

ขาพเจาขอรบรองวา ผลงานวจยนไมเคยเปนสวนหนงในการอนมตปรญญาในระดบใดมากอน และไมไดถกใชในการยนขออนมตปรญญาในขณะน

ลงชอ___________________________________

(นางสาวมทนาวด หทยานนท) นกศกษา

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(5)

 

ชอวทยานพนธ การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอศกษาการกระจายตวของ สารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอนในชนบรรยากาศเขตเมอง กรงเทพมหานคร

ผเขยน นางสาวมทนาวด หทยานนท สาขาวชา การจดการสงแวดลอม ปการศกษา 2555

บทคดยอ

สารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอน (PAHs) เปนสารกอมะเรง ทมโครงสรางทางเคมในรปของวงแหวนเบนซนเปนหลก โดยทพบในสงแวดลอมมากกวา 100 ชนด แตละชนดมระดบความเปนพษแตกตางกนไป และอากาศเปนตวกลางทพาให PAHs กระจายตวจากแหลงกาเนดแตละประเภทตกคางอยในสงแวดลอม งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาการกระจายตวของ PAHs ในเขตกรงเทพมหานครของทง 7 สถานตรวจวดคณภาพอากาศ ไดแก คอ การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนนนทรวทยา โรงเรยนสงหราชพทยาคม การไฟฟายอยธนบร สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 การเคหะชมชนดนแดง และโรงเรยนบดนทรเดชา(สงห สงหเสน) โดยใชตวอยางฝน PM10 24 ชวโมง ดวย high volume air sampler ของกรมควบคมมลพษ นามาสกดฝน PM10 ดวย Soxhlet extraction โดยใช dichloromethane (DCM) เปนตวทาละลาย ใช deuterate เปน internal standard วเคราะหปรมาณ PAHs แตละชนดดวย Gas Chromatography–Mass Spectrophotometer–Ion–Trap (Varian Saturn 2200) และการศกษาความสมพนธระหวางระดบความเขมขนของ PAHs กบปจจยทางอตนยมวทยาทมผลตอระดบความเขมขนของ PAHs ผลการศกษาพบวาระดบความเขมขนของ PAH ใน PM10 มกอยในระดบสงในบรเวณทมการจราจรหนาแนนและใกลจดศนยกลางของเมอง ไดแก ชมชนดนแดงและโชคชย 4 สวนความสมพนธของระดบความเขมขน PAHs กบปจจยทางอตนยมวทยานนพบวา ความเขมแสงมผลตอการลดลงของ PAHs ในชนบรรยากาศกรงเทพมหานครเพอนาฐานขอมลจดการควบคมคณภาพอากาศในแตละพนทไดอยางมประสทธภาพ  

 

 

(6)

 

Thesis Title Application of Geographic Information System (GIS) to study the distribution of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons in urban atmosphere of Bangkok.

Author Miss Mattanawadee Hattayanone Major Program Environmental Management Academic Year 2012

ABSTRACT

Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAHs) are known as a carcinogen. Their main chemical structure consists of different number of benzene ring. There are more than 100 species of PAHs found in the environment with various toxicity level. Air is a mediator distributed PAHs form their sources to the environment. This research aims to study the distribution of PAHs in Bangkok of the 7 air quality monitoring stations, including the Community Housing Klongchan , Nonsi Witthaya School , Singharat Pittayakhom School , Thon Buri Electricity Sub , Chok Chai 4 Police Station , Dindang Community Housing and Bodindecha (Sing Singhaseni) using the PM10 sample 24-hour high volume air sampler provided by the Pollution Control Department. The dust PM10 samples were extracted by Soxhlet extraction using dichloromethane (DCM) as a solvent and deuterate as an internal standard. The amount of PAHs was analyzed by Gas Chromatography-Mass Spectrophotometer-Ion-Trap (Varian Saturn 2200) The results showed that concentrations of PAH in the PM10 level is usually higher in heavy traffic areas and near the center of the city, including Chok Chai 4 Police Station and Dindang Community Housing. The study of the relationship of the concentrations of PAHs and meteorological factors indicated that Solar radiation affected the reduction of PAHs in atmospheric of Bangkok, which will lead to air quality control in each area effectively.  

 

 

(7)

 

กตตกรรมประกาศ

การทาวทยานพนธฉบบนสาเรจไดดวยความกรณาจากคณาจารย ขาพเจาจงขอกราบขอบพระคณ ดร.อรมาศ สทธนน และรองศาสตราจารย ดร.ศวช พงษเพยจนทร อาจารยทปรกษาวทยานพนธเปนอยางสงทใหคาปรกษา แนวทางในการทาวจย ตรวจสอบขอมล ตลอดจนแกไขรปเลมวทยานพนธ จนกระทงเปนวทยานพนธฉบบสมบรณ ขอขอบคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.ธนวด สขสาโรจน ดร.ฐตวร ชสง และ ผชวยศาสตราจารย ดร.สญญา สภาภรมย คณะกรรมการสอบวทยานพนธทใหคาแนะนาและขอควรปรบปรงในวทยานพนธใหสมบรณยงขน ขอขอบคณผ ชวยศาสตราจารย ดร .ชาญวทย โฆษตานนท สหสาขาวชาวทยาศาสตรสงแวดลอม คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ทใหความอนเคราะหในการใชเครองแกสโครมาโตรกราฟฟแมสสเปกโทรมเตอร และเออเฟออนญาตใหใชหองปฏบตการในงานวจยครงนแลวเสรจสมบรณ ขอขอบคณกรมควบคมมลพษ ทใหความอนเคราะหตวอยางฝนละอองและขอมลทางอตนยมวทยาของสถานตรวจวดคณภาพอากาศ ขอขอบคณ คณโฉมศร ชชวย คณลดดาวรรณ ทวรตน คณจตรลดา มประสทธ และคณวรนช ดละมน ทใหความชวยเหลอระหวางการวเคราะหตวอยางในหองปฏบตการ และขอบคณเพอนคณะการจดการสงแวดลอมทกคนทใหความชวยเหลอในทก ๆ ดานมาโดยตลอดและขอขอบคณครอบครว หทยานนท ทคอยใหกาลงใจและใหการสนบสนนมาตลอดการศกษา

มทนาวด หทยานนท

 

 

 

 

 

(8)  

สารบญ

หนา บทคดยอ (5) Abstract (6) กตตกรรมประกาศ (7) สารบญ (8) สารบญตาราง (10) สารบญรป (11) สญลกษณและคายอ (13) บทท 1 บทนา 1 1.1 บทนาตนเรอง 1 1.2 ฝนละออง (Particulate matter) 2 1.3 สารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอน (PAHs) 8 1.4 ระบบสารสนเทศภมศาสตร (Geographic Information Systems : GIS) 17 1.5 การประเมนความเสยงดานสขภาพ 22 1.6 วตถประสงคของงานวจย 24 บทท 2 วธการดาเนนงาน 25 2.1 พนททาการเกบตวอยาง 25 2.2 วธการเกบตวอยางฝนตามกรมควบคมมลพษ 28 2.3 เครองมอ วสดอปกรณ และสารเคมทใชในการศกษา 30 2.4 การวเคราะหปรมาณสาร PAHs ในตวอยาง PM10 32 2.5 การวเคราะหสาร PAHs ดวยเครอง GC-MS (Ion - Trap) 37 2.6 การประกนคณภาพในการวเคราะห 37 2.7 วธการคานวณระดบความเขมขนของสาร PAHs 37 2.8 การวเคราะหขอมลทางสถต 39 2.9 การวเคราะหขอมลดวยระบบสารสนเทศภมศาสตร 39 2.10 การวเคราะหการประเมนความเสยงทางดานสขภาพ 39 บทท 3 ผลการศกษาและวจารณผล 43 3.1 ระดบความเขมขนของฝนละอองขนาดไมเกน 10 ไมโครเมตร (PM10) ใน 43

(9)  

สารบญ (ตอ)

หนา สถานตรวจวดคณภาพเขตเมองกรงเทพมหานคร 3.2 ระดบความเขมขนของสาร PAHs 48 3.3 การประเมนความเสยง 66 บทท 4 สรปผลและขอเสนอแนะ 71 4.1 สรปผลงานวจย 71 4.2 ขอเสนอแนะ 72 บรรณานกรม 73 ภาคผนวก 78 ภาคผนวก ก 79 ภาคผนวก ข 91 ภาคผนวก ค 98 ประวตผเขยน 105

 

 

 

 

 

 

(10)  

สารบญตาราง

หนา ตารางท 1-1 คามาตรฐานฝนละอองในบรรยากาศ 6 ตารางท 1-2 คณภาพอากาศในบรเวณรมถนนในกรงเทพมหานคร 7 ตารางท 1-3 คณภาพอากาศในบรเวณพนททวไปในกรงเทพมหานคร 8 ตารางท 1-4 แหลงทมาของสาร PAHs ทสาคญ 10 ตารางท 1-5 สมบต physicochemical property บางประการของสาร PAHs 12 ตารางท 1-6 อตราสวนของ PAHs (Binary Ratio) ใน PM10 14 ตารางท 2-1 สภาวะการทางานของเครอง GC/MS ในการวเคราะห PAHs 37 ตารางท 2-2 คาตวแปรทนามาพจารณาในการคานวณสมการ 41 ตารางท 2-3 คาตวแปรทนามาพจารณาในการคานวณการไดรบสมผส 41 ตารางท 2-4 คา Potency Equivalency Factor (PEF) ของ PAHs แตละชนดเมอ

เทยบกบ B[a]P 42

ตารางท 3-1 สมประสทธสหสมพนธ (r) ของPM10 กบขอมลอตนยมวทยา 48 ตารางท 3-2 ระดบความเขมขนของ PAHs ในแตละชนด (Phe, An, Fluo และ Pyr)

ในพนทอน ๆ (หนวยเปน นาโนกรม/ลกบาศกเมตร) 54

ตารางท 3-3 อตราสวนบงชแหลงกาเนดสถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณพนททวไปเขตเมองกรงเทพมหานคร

63

ตารางท 3-4 อตราสวนบงชแหลงกาเนดสถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณรมถนนเขตเมองกรงเทพมหานคร

64

ตารางท 3-5 ดชนคกคามของการสมผสสาร PAHs ของเดกในเขตเมองกรงเทพมหานคร

66

ตารางท 3-6 ดชนคกคามของการสมผสสาร PAHs ของผหญงในเขตเมองกรงเทพมหานคร

67

ตารางท 3-7 ดชนคกคามของการสมผสสาร PAHs ของผชายในเขตเมองกรงเทพมหานคร

67

(11)  

สารบญรป

หนา รปท 1-1 ประเภทและชวงขนาดของฝนละออง 3 รปท 1-2 โครงสรางของ PAHs 4 ชนดหลกทใชในงานวจย โดย US – EPA 12 รปท 1-3 องคประกอบของระบบสารสนเทศภมศาสตร (GIS) 18 รปท 2-1 สถานตรวจวดคณภาพอากาศทง 7 สถานเขตเมองกรงเทพมหานคร 26 รปท 2-2 แผนทแสดงทตงสถานตรวจวดคณภาพอากาศในกรงเทพมหานคร 27 รปท 2-3 แสดงเครองมอ Gas Chromatography – Mass Spectrophotometer

– Ion trap 28

รปท 2-4 ขนตอนการดาเนนงานวจย 29 รปท 2-5 แสดงเครองมอ Gas Chromatography – Mass Spectrophotometer

– Ion trap

30

รปท 2-6 แผนผงสรปขนตอนการสกดและวเคราะหตวอยางฝนละออง 36

รปท 3-1 ฝนPM10 ในเขตเมองกรงเทพมหานคร ป 2548 -2549 43

รปท 3-2 ระดบความเขมขนของ PM10 สถานตรวจวดคณภาพอากาศในเขตเมองกรงเทพมหานครทง 7 สถาน

44

รปท 3-3 ระดบความเขมขนของ PM10 สถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณรมถนน

เขตเมองกรงเทพมหานคร ป 2549

46

รปท 3-4 ระดบความเขมขนของ PM10 สถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณพนททวไปเขตเมองกรงเทพมหานคร ป 2549

47

รปท 3-5 ระดบความเขมขนของ PAHs สถานตรวจวดคณภาพอากาศในเขตเมองกรงเทพทง 7 สถาน

48

รปท 3-6 ระดบความเขมขนของ PAHs สถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณรมถนนเขตเมองกรงเทพมหานคร

50

รปท 3-7 ระดบความเขมขนของ PAHs สถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณพนททวไปเขตเมองกรงเทพมหานคร

50

รปท 3-8 ระดบความเขมขนของสาร PAHs แยกชนดของสถานตรวจวดคณภาพอากาศในเขตเมองกรงเทพมหานคร ป 2549

52

(12)  

สารบญรป (ตอ)

หนา รปท 3-9 แผนทแสดงระดบความเขมขนของ TotalPAHs (An, Phe, Flou และ Pyr)

ในเขตเมองกรงเทพมหานคร

55

รปท 3-10 แผนทแสดงระดบความเขมขนของ Anthracene (An) ในเขตเมองกรงเทพมหานคร

56

รปท 3-11 แผนทแสดงระดบความเขมขนของ Phenanthrene ( Phe) ในเขตเมอง

กรงเทพมหานคร

57

รปท 3-12 แผนทแสดงระดบความเขมขนของ Fluoranthene (Fluo) ในเขตเมอง

กรงเทพมหานคร

58

รปท 3-13 แผนทแสดงระดบความเขมขนของ Pyrene ( Pyr) ในเขตเมอง

กรงเทพมหานคร

59

รปท 3-14 ความสมพนธระหวางระดบความเขมขนของ PAHs กบระดบความเขมขนของ PM10 ของสถานตรวจวดคณภาพอากาศทง 7 สถาน

60

รปท 3-15 ความสมพนธระหวางระดบความเขมขนของ PAHs กบระดบความเขมขน

ของ PM10 ของสถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณรมถนน

61

รปท 3-16 ความสมพนธระหวางระดบความเขมขนของ PAHs กบระดบความเขมขน

ของ PM10 ของสถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณพนททวไป

61

รปท 3-17 อตราสวนบงชแหลงกาเนดของสถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณสถาน

รมถนน (รปบน)และสถานพนททวไป (รปลาง)

65

รปท 3-18 คาความเสยงทกอใหเกดมะเรงของ PAHs (An, Phe, Fluo และ Pyr) ในแต

ละสถานตรวจวดคณภาพอากาศเขตเมองกรงเทพมหานคร

68

รปท 3-19 จานวนประชากรในเขตเมองกรงเทพมหานครกบระดบความเขมขนของ

PAHs

70

 

 

(13)  

สญลกษณและคายอ

สญลกษณ ความหมาย

CC4 สถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย 4

DD สถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานเคหะชมชนดนแดง

TPS สถานตรวจวดคณภาพอากาศการไฟฟายอยธนบร

KJ สถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานการเคหะชมชนคลองจน

NWS สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนนนทรวทยา

SPS สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคม

BDC สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน)

PAHs สารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอน (Polycyclic Aromatic Hydrocabon)

Phe ฟแนนทรน (Phenanthrene)

An แอนทราซน (Anthracene)

Fluo ฟลออแรนทน (Fluoranthene)

Pyr ไพรน (Pyrene)

B[a]P เบนโซ[เอ]ไพรน

RfD ปรมาณสารอางอง

HQ ดชนคกคามของการสมผสมลสาร  

 

 

 

 

 

 

 

 

  

1  

บทท 1 บทนา

1.1 บทนาตนเรอง

ปจจบนมลภาวะทางอากาศเปนปญหาทสาคญของในหลายประเทศทวโลก โดยเฉพาะเมองใหญ ๆ ของประเทศตาง ๆ มกจะเปนแหลงรวมของธรกจการคา สานกงานและองคกรตาง ๆ ทหนาแนนไปดวยผคนและการจราจร ซงกรงเทพมหานครกเปนเมองหนงทประสบปญหามลพษทางอากาศเนองจากมการขยายตวของเมองอยางรวดเรวจากการเพมขนของจานวนประชากรในประเทศและความหนาแนนของประชากรในกรงเทพมหานครทมสาเหตมาจากการเปลยนแปลงโครงสรางของสงคมไทยจากภาคเกษตรเขาสภาคอตสาหกรรมไดสงผลใหเกดการเคลอนยายประชาชนจากชนบทเขาสเมองหลวงซงเปนศนยกลางของแหลงธรกจมากยงขน สงทตามมาคอ ปญหาการจราจรทตดขดอยางรนแรง

มลพษทางอากาศในกรงเทพมหานครมสาเหตทสาคญมาจากจานวนยานพาหนะทเพมขนอยางรวดเรว เมอเปรยบเทยบกบจานวนยานพาหนะทจดทะเบยนทวประเทศไทยจนถงสนสดป พ.ศ.2549 ซงมจานวนประมาณ 25 ลานคน พบวา ในจานวนนเปนยานพาหนะทจดทะเบยนในกรงเทพมหานครถงประมาณ 1 ใน 4 เปนเหตใหมลพษทางอากาศของกรงเทพมหานครมแหลงกาเนดสาคญมาจากยานพาหนะ และปญหาหลกทสาคญคอ ปญหาฝนละอองและกาซคารบอนไดออกไซด โดยเฉพาะรมเสนทางจราจรและยานชมชนตาง ๆ นอกจากนปญหาฝนละอองในเขตชมชนยงมสาเหตมาจากฝนทฟงกระจายจากรถทบรรทกดน วสดกอสราง หรอสนคาอน และในเขตเมองยงมฝนจากกจกรรมการกอสรางอาคารหรอถนนตาง ๆ อกดวย นอกจากนตกสงสองขางถนนยงเปนตวกนการเคลอนทของอนภาคไอเสยและฝนจากการกอสรางไมใหกระจายออก จงมการสะสมของอนภาคในอากาศและสภาพแวดลอม ทาใหฝนเหลานรวมกบฝนจากยานพาหนะเปนผลใหเพมปญหาฝนละอองในกรงเทพมหานคร ปจจบนคนทอาศยอยในกรงเทพมหานครประสบกบปญหาโรคภมแพและโรคเกยวกบระบบทางเดนหายใจ จากการศกษาวจยในประเทศตาง ๆ ทวโลก แสดงใหเหนวาระดบของฝนในอากาศมความสมพนธกบการตายและการเจบปวยดวยโรคระบบทางเดนหายใจ โรคระบบหวใจและหลอดเลอดทงแบบเฉยบพลนและเรอรง โดยเฉพาะผทมภมตานทานตา เชน ผสงอาย เดกเลก และผปวยโรคระบบทางเดนหายใจ

กรมควบคมมลพษ ไดทาการศกษามลภาวะทางอากาศในกรงเทพมหานครพบวาบรเวณทมการแพรกระจายของสารมลพษทางอากาศในบรเวณทมการจราจรคบคง เชน ถนนเพชรบร ถนน เปนฝนละอองทมอนภาคขนาดเลก และสารมลพษชนดอน ๆ เชน คารบอนมอนอกไซด

2  

  

ออกไซดของไนโตรเจน และสารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอน โดยเฉพาะสารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอนทพบอยในบรรยากาศมทงพวกทออกมาจากไอเสยรถยนตและเกดจากการเผาไหมทไมสมบรณของนามนเชอเพลง PAHs เปนสารทมความเปนพษสงเปนสารมะเรงและกอใหเกดการกลายพนธ

ในกรงเทพมหานครมงานวจยทศกษาเกยวกบ PAHs อยหลายงานวจย แตยงไมมการศกษาการกระจายตวของสาร PAHs ซงปจจบนไดมการนาเอาระบบสารสนเทศทางภมศาสตร ซงเปนเทคโนโลยทเกดจากการประยกตใชคอมพวเตอรเพอนามาบรหารการจดการคณภาพสงแวดลอม ระบบประกอบดวยการรวบรวมขอมลตาง ๆ (Data input) การจดเกบขอมลไวในฐานขอมล (Database) การแปลงขอมล (Transformation) ตามเงอนไขตาง ๆ และสามารถแสดงผลขอมล (Display) และจดทารายงาน รวมทงสรางแบบจาลองไดจากขอมลทจดเกบในระบบ GIS ทงสองประเภท คอ ขอมลทไมอยในเชงพนท (Non – Spatial Data) และขอมลเชงพนท (Spatial Data)

การศกษาวจยครงนเปนรปแบบการเสนอขอมลเชงพนทในรปแผนทแสดงการกระจายตวของระดบความเขมขนของสารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอน ซงเปนสวนหนงของระบบขอมลสารสนเทศภมศาสตร และเปนประโยชนในการทานายลกษณะการกระจายตวของสารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอนและการไดรบสมผสสาร PAHs ของประชากร เพอใชเปนขอมลพนฐาน และวเคราะหสดสวนปรมาณของ PAHs เพอเปนแนวทางบงชแหลงกาเนดหลกของ PAHs ในเขตเมองกรงเทพมหานคร นอกจากนสามารถใชเปนแหลงขอมลในการบรหารและจดการสงแวดลอมอกทางหนง

1.2 ฝนละออง (Particulate matter) ฝนละออง (Particulate Matter) หมายถง อนภาคของแขงหรอหยดละออง

ของเหลวทแขวนลอยอยในอากาศ ฝนละอองชนดตาง ๆ อาจมความแตกตางกนอยางมากทงในดานรปราง คณสมบตทางเคมและฟสกส จงมชอเรยกทเฉพาะเจาจงตามลกษณะอกหลายชอ อาท ฝน (dust) ละอองไอ(aerosol) ควน(smoke) เถาลอย (fly ash) ไอเสย (fume) อยางไรกตาม ลกษณะทสาคญของฝนทเกยวของกบพฤตกรรมการแขวนลอยในบรรยากาศหรอการตกตะกอนคอขนาดของฝน รปท1-1 แสดงขนาดของฝนประเภทตาง ๆ ซงโดยทวไปมเสนผาศนยกลางไดตงแต 0.001 ถง 1,000 ไมครอน

3  

  

รปท 1-1 ประเภทและชวงขนาดของฝนละออง (Heinsohn and Kabel, 1999)

ฝนละอองเปนปญหามลพษทางอากาศสาคญอนดบหนงของกรงเทพมหานครในป

พ.ศ.2541 ธนาคารโลก (World Bank) ไดใหทนสนบสนนการศกษาเรองผลกระทบของฝนละอองทมตอสขภาพอนามยของคนในกรงเทพมหานคร พบวาฝนละอองในกรงเทพมหานครมผลตอสขภาพอนามย โดยมระดบความรนแรงใกลเคยงกบผลการศกษาจากเมองตาง ๆ ทวโลก โดยระดบของฝนละอองขนาดเลกอาจทาใหคนกรงเทพตายกอนเวลาอนควรถง 4,000 – 5,000 รายในแตละป นอกจากนยงพบวาการเขารบการรกษาตวในโรงพยาบาลมความสมพนธกบปรมาณฝนละอองขนาดเลก และจากการประเมนทางดานเศรษฐศาสตรแสดงใหเหนวาสามารถลดปรมาณฝนละอองขนาดไมเกน 10 ไมครอน (PM10) ในบรรยากาศลงได 10 ลกบาศกเมตร ซงจะชวยลดผลกระทบตอสขภาพคดเปนจานวนเงน 35,000 – 88,000 ลานบาทตอป

1.2.1 แหลงกาเนดของฝนละอองในบรรยากาศ ฝนละอองสามารถแบงแหลงกาเนดเปน 2 ประเภท คอ ฝนทเกดขนตาม

ธรรมชาต (Natural source) และฝนละอองทเกดจากกจกรรมของมนษยสรางขน (Anthropogenic source)

1.2.1.1 ฝนละอองทเกดขนตามธรรมชาต (Natural source) เกดจากกระแสลมทพดผานตามธรรมชาตทาใหเกดฝนละอองโดยไมมการกระทาของมนษยเขาไปเกยวของแตอยางใด เชน ดน ทราย ละอองนา เขมาควนจากไฟปา ภเขาไฟระเบด ฝนเกลอจากทะเล มหาสมทร

4  

  

เปนตน ซงมกลไกในการเกดแตกตางกนสงผลทาใหเกดอนภาคทมขนาดและองคประกอบทางเคมตางกน

1.2.1.2 ฝนละอองทเกดจากกจกรรมของมนษย (Anthropogenic source)โดยทวไปเปนฝนขนาดเลก ไดแก ฝนจากการคมนาคม (รถบรรทกดน หน ทราย ซเมนต และเขมาจากการเผาไหมของเครองยนตดเซล) การกอสราง (อาคาร สงกอสราง การปรบปรงสาธารณปโภค การกอสรางอาคารสง การรอถอนและการทาลายอาคารหรอสงกอสราง) และอตสาหกรรม (การทาปนซเมนต การโมบดหรอยอยหน ฝนทเกดจากโรงงานอตสาหกรรม กระบวนการเผาไหม และกระบวนการผลต) ซงจะมลกษณะของฝนทแตกตางกนในดานขนาดของฝน ปรมาณหรอความเขมขน รปราง ความหนาแนน และคณสมบตในดานอน ๆ เชน การนาไฟฟา ความไวตอปฏกรยา และความเปนพษ เชน ตะกว ไฮโดรคารบอนทเกดพรอมกบกระบวนการสนดาปหรอการใหความรอน

1.2.2 ขนาดของฝนละออง (Particle size) ขนาดของฝนละออง หมายถง เสนผานศนยกลางของอนภาคฝนในกรณท

เปนอนภาคทรงกลมแตโดยทวไปอนภาคฝนมรปรางหลายแบบนอกจากทรงกลม ดงนนอนภาคทมใชทรงกลมมกบอกขนาดทเปนเสนผานศนยกลางเทยบเทา โดยเทยบกบพนทผวปรมาตรและมวล ซง US.EPA. แบงฝนละอองตามขนาดออกเปน 4 ประเภท คอ

1.2.2.1 ฝนละอองรวม (Supercoarse particles) เปนอนภาคฝนทมเสนผานศนยกลางมากกวา 100 ไมครอน

1.2.2.2 ฝนหยาบ (Coarse particles) เปนอนภาคทมเสนผานศนยกลางระหวาง 2.5 – 10 ไมครอน มแหลงกาเนดจากการระเบดของภเขาไฟ การจราจร การขนสงวสดฝนจากกจกรรมการบด ยอยหน การทาเหมองแร เปนตน

1.2.2.3 ฝนละเอยด (Fine particles) เปนอนภาคทมเสนผานศนยกลางระหวาง 0.1 – 2.5 ไมครอน มแหลงกาเนดจากควนเสยของรถยนต โรงไฟฟา โรงงานอตสาหกรรม การเผาชวมวลในทโลง การเกดไฟปา การหงตมอาหารโดยใชฟน นอกจากนยงเกดการรวมตวกบกาซในสภาวะทมความดนไอตา

1.2.2.4 ฝนละเอยดมาก (Ultrafine particles) เปนอนภาคทมเสนผานศนยกลางนอยกวา 0.1 ไมครอน มแหลงกาเนดจากการรวมตวของไอนาในชวงระหวางทเกดการเผาไหมในชวงทมอณหภมสง ๆ

สมบตของฝนละอองขนกบขนาด มกอยในรปรางทซบซอนและมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลาขนอยกบสภาพแวดลอมโดยรอบ ในการแจกแจงฝนละออง คอ การแบง

5  

  

ขนาดอนภาคออกเปนชวงดงทกลาวในขางตน ซงพบวาฝนละอองทมสดสวนมากเปนฝนละอองทมขนาดเลกวา 10 ไมครอน ประมาณ 60 – 80 %

1.2.3 ผลกระทบของฝนละอองในบรรยากาศ 1.2.3.1 ผลกระทบตอสขภาพอนามย

ปกตฝนละอองจะเขาสรางกายไดโดยการหายใจ ระบบทางเดนหายใจแบงเปนสวนบน คอ ชองจมกและหลอดลม และระบบทางเดนหายใจสวนลาง คอ ทอปอด (Bronchial tubes) และปอด ฝนละอองทมขนาดใหญกวา 10 ไมครอนจะถกกรองออกโดยระบบทางเดนหายใจสวนบน สวนฝนละอองทมขนาดเลกกวา 10 ไมครอนหรอทเรยกวาฝนทหายใจเขาไป (Respiration Particulate Matter ; RPM) ลอดจากการกรองเขาไปถงปอดได ฝนละอองทมขนาดเลกกวา 2.5 ไมครอน เขาถงถงลมปอดได ฝนละอองขนาดเลกเหลานทาใหเกดการระคายเคองและมผลตออาการและโรคทางเดนหายใจ ถาองคประกอบในฝนละอองเปนโลหะหนก ซลกา แอสเบสตอส หรอโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอนบางชนด ทาใหเปนโรคปอดชนดตาง ๆ รวมทงมะเรงปอดได

1.2.3.2 ผลกระทบตอทศนวสย ฝนละอองลดความสามารถในการมองเหน ทาใหทศนวสยไมดเนองจากฝน

ละอองในบรรยากาศเปนอนภาคของแขงทดดซบและหกเหแสงได ทงนขนอยกบขนาด ความหนาแนน และองคประกอบของฝนละอองนน ๆ ดงเหนไดจากการททองฟาของกรงเทพมหานครมหมอกควนปกคลมหนาแนนมากขนในชวง 4 – 5 ปทผานมา โดยเฉพาะในชวงฤดหนาวของแตละป ซงอากาศคอนขางเยนในตอนเชา เนองจากฝนละอองขนาดเลกทแขวนลอยอยในอากาศจะเปนแกนกลางใหความชนหรอไอนาในอากาศมาเกาะและกลนตวไดงายขน ทาใหเกดเปนหมอกควน (Smog)

1.2.3.3 ผลกระทบตอวตถและสงกอสราง ฝนละอองในบรรยากาศมคณสมบตทางกายภาพและทางเคมแตกตางกน

สามารถสงผลกระทบตอวตถและสงกอสรางได เชน การกดกรอนผวหนาของโลหะ การทาลายผวหนาของสงกอสราง การเสอคณภาพของผลงานทางศลปะ เปนตน

1.2.3.4 ผลกระทบตอพช ฝนละอองจะไปจบสวนตาง ๆ ของพชโดยเฉพาะใบซงเปนสวนทมพนผว

มาก รวมทงปดปากใบอยภายนอก ทาใหประสทธภาพการสงเคราะหแสงของพชลดลงอนภาคฝนละอองทปดปากใบยงทาใหเกดการสะสมความรอนไวภายในมากจงมสวนขดขวางการหายใจและการเจรญเตบโตของพชทเปลยนแปลงไปทาใหใบเฉาและตายเรว

6  

  

1.2.4 มาตรฐานฝนละออง ประเทศสหรฐอเมรกา US.EPA. (United State Environmental

Protection Agency) ไดมการกาหนดคามาตรฐานของฝนรวม(TSP) และฝน PM10 แตเนองจากมการศกษาวจยฝนขนาดเลกนนเปนอนตรายตอสขภาพมากกวาฝนรวม เนองจากสามารถผานเขาไประบบทางเดนหายใจสวนลางและมผลตอสขภาพอนามยของมนษยและสงมชวตมากกวาฝนรวม ดงนน US.EPA. จงไดมการยกเลกคามาตรฐานฝนละอองรวมและกาหนดคามาตรฐานฝนละอองขนาดเลก 2 ชนด คอ PM10 และ PM2.5 สาหรบประเทศไทย กรมควบคมมลพษไดมการกาหนดคามาตรฐานฝนรวม (TSP) และฝนละออง (PM10) ดงแสดงในตารางท 1-1

ตารางท 1-1 คามาตรฐานฝนละอองในบรรยากาศ

ฝนละออง ประเทศไทย องคการอนามยโลก

คาเฉลย 24 ชม. ( มคก. / ลบ.ม.)

คาเฉลย 1 ป ( มคก. / ลบ.ม.)

คาเฉลย 24 ชม. ( มคก. / ลบ.ม.)

คาเฉลย 1 ป ( มคก. / ลบ.ม.)

TSP 330 100 - - PM10 120 50 50 20 PM2.5 50 25 25 10

หมายเหต 1. มาตรฐานคาเฉลยระยะสน (24 ชม.) กาหนดขนเพอปองกนผลกระทบตอสขภาพอนามยอยางเฉยบพลน (acute effect) 2. มาตรฐานคาเฉลยระยะยาว ( 1 ป ) กาหนดขนเพอปองกนผลกระทบระยะยาวหรอผลกระทบเรอรงทอาจเกดขนตอสขภาพอนามย (Chronic effect) 3. มคก. / ลบ.ม. คอ ไมโครกรมตอลกบาศกเมตร

1.2.5 สถานการณฝนละอองในกรงเทพมหานคร

ในปจจบนปญหาฝนละอองเปนปญหามลพษอากาศทเปนปญหาหลกของประเทศไทย เนองจากพบวามระดบความเขมขนของฝนสงในระดบทอาจเกดปญหาสขภาพอนามยกบประชาชนในเมองใหญหลายเมอง ทงน รายงานสถานการณคณภาพอากาศของประเทศไทยโดยกรมควบคมมลพษ (2549) พบวาตงแตป พ.ศ. 2544 – 2548 สารมลพษอากาศทเปนปญหามากทสดโดยเฉพาะในเขตเมองใหญ คอ PM10 โดยผลการตรวจวดพบจานวนครงเกนคามาตรฐานมากทสด โดยระดบ PM10 ในเขตเมองตาง ๆ ในประเทศไทย มแนวโนมเพมสงในชวงเดอนพฤศจกายนถงเดอนกมภาพนธ (ฤดหนาว) และลดระดบลงในชวงเดอนมนาคมถงเดอนพฤษภาคม (ฤดรอน) และมระดบตาสดในชวงเดอนมถนายนถงเดอนตลาคม (ฤดฝน)

7  

  

จากการตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศบรเวณถนนสายหลกของกรมควบคมมลพษ พบวา ฝนละอองขนาดเลก (PM10) ยงคงเปนปญหาหลกในบรเวณรมถนนซงคาเฉลย 24 ชวโมงทตรวจวดไดอยในชวง 25.7 – 343.5 มคก. / ลบ.ม. เกนมาตรฐานรอยละ 1.8 (มาตรฐานไมเกน 120 มคก./ลบ.ม. ) ซงมปรมาณลดลงเมอเปรยบเทยบกบปทผานมา โดยแหลงกาเนดหลกมาจากยานพาหนะพนททมฝนขนาดเลก (PM10) สงเกนมาตรฐาน

แนวโนมของปรมาณฝนละอองขนาดไมเกน 10 ไมครอน (PM10) เฉลยรายปตงแตป 2538 – 2549 ในกรงเทพมหานคร การตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศในกรงเทพมหานคร แบงพนทตรวจวดออกเปน 2 พนท คอ พนทถนนและพนททวไป ผลการตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศ พบวา ปญหามลพษหลกยงคงมาจากฝนละอองขนาดเลก (PM10)

พนทรมถนน คณภาพอากาศบรเวณรมถนนในกรงเทพมหานคร มฝนละอองขนาดเลกทเปนปญหาหลก แตมปรมาณลดลงเลกนอยเมอเทยบกบป 2548 ซงบรเวณทมปญหามากทสด คอ ถนนดนแดง มสาเหตมาจากการกอสรางปรบปรงถนนและการจราจรทตดขดเพมขน รองลงมา คอ ถนนพระราม 6 ถนนพระราม 4 และถนนพหลโยธน สาหรบบรเวณถนนลาดพราวและถนนอนทรพทกษ ปรมาณฝนขนาดเลกยงอยในเกณฑมาตรฐาน

จากการตรวจวดคณภาพอากาศของกรมควบคมมลพษฝนขนาดเลกเฉลย 24 ชวโมง ตรวจวดไดอยในชวง 25.7 – 343.5 มคก./ลบ.ม. ถนนทมปญหาฝนขนาดเลกมากทสดและพบเกนมาตรฐานทกวนทตรวจวด คอ ถนนราชปรารภ ยานประตนา รองลงมา คอ ถนนสขมวท สามแยกปากซอยออนนช ถนนรชดาภเษก แยกเทยนรวมมตร ถนนสาธประดษฐ บรเวณไปรษณยโทรเลขสาธประดษฐ และถนนพหลโยธน บรเวณกรมพฒนาทดน ตามลาดบ ตารางท 1-2 คณภาพอากาศในบรเวณรมถนนในกรงเทพมหานคร

สารมลพษ ชวงคาทวดได คาเฉลย คามาตรฐาน จานวนครงทเกนมาตรฐาน /

จานวนครงทตรวจวด PM10 (มคก./ลบ.ม.) 10.4 – 206.2 126.9 120 146/2,052 (7.1) ทมา : กรมควบคมมลพษ, 2549

พนททวไป คณภาพอากาศบรเวณพนททวไปในกรงเทพมหานคร ตรวจพบสารมลพษทมปรมาณเกนมาตรฐาน คอ กาซโอโซน และฝนละออง โดยมปรมาณสงขนเมอเทยบกบปทผานมา จากการตรวจวดคณภาพอากาศฝนขนาดเลกเฉลย 24 ชวโมง ตรวจวดไดอยในชวง 15.7 – 124.9 มคก./ลบ.ม. สงเกนมาตรฐานเลกนอยจานวน 2 ครง จากการตรวจวดทงหมด 2,147 ครง คดเปนรอยละ 0.09 บรเวณทเกนมาตรฐาน ไดแก กรมประชาสมพนธ และโรงเรยนสงหราชพทยาคม

8  

  

ตารางท 1-3 คณภาพอากาศในบรเวณพนททวไปในกรงเทพมหานคร

สารมลพษ ชวงคาทวดได คาเฉลย คามาตรฐาน จานวนครงทเกนมาตรฐาน /

จานวนครงทตรวจวด PM10 (มคก./ลบ.ม.) 15.7 – 124.9 84.2 120 2/2,147 (0.1) ทมา : กรมควบคมมลพษ, 2549

สาเหตสาคญของปญหามลพษทางอากาศในกรงเทพมหานครจากภาคคมนาคมขนสงรอยละ 75 ของการใชทงหมด เปนการใชในการคมนาคมขนสงทางบกเกอบทงหมดเปนการขนสงทางถนน สวนทเหลออกเลกนอยเปนการขนสงทางรถไฟ สาเหตหลายประการทการคมนาคมขนสงมสวนกอใหเกดปญหามลพษทางอากาศในเขตกรงเทพมหานคร เชน ประเภทรถยนต ชนดของนามนเชอเพลงทใชในแตละประเภทของรถยนต จานวนยานพาหนะบนทองถนน คณภาพของนามนเชอเพลง สภาพของรถประเภทตาง ๆ การมหรอไมมเครองกรองมลพษ สารพษตาง ๆ ทปลอยออกมาจากทอไอเสยของยานพาหนะ จะแตกตางกนขนอยกบประเภทของเชอเพลงทใชระดบการควบคมปรมาณไอเสย ความเรวบนเสนทางการจราจร (วรญา แพงแสง, 2547)

1.3 สารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอน (PAHs) สารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอน (Polycyclic Aromatic Hydrocarbon ;

PAHs) เปนสารประกอบอนทรยทเกดจากการตอกนของวงแหวนเบนซนตงแต 2 วงขนไป ประกอบดวยอะตอมของคารบอน (C) และไฮโดรเจน (H) ในลกษณะทเปนเสนตรง มม หรอรวมกนเปนกลม (Blumer ,1976 ; Netto et al ,2000 ; WHO ,2000) สาร PAHs ทถกปลอยสบรรยากาศ สามารถแบงออกเปน 2 ประเภทคอ 1) PAHs อยในรปกาซ (gas phase)และ 2) PAHs ทเกาะอยกบฝนละออง (particulate phase) สาร PAHs สวนใหญมจดเดอดและจดหลอมเหลวสง จงถกปลดปลอยออกมาสบรรยากาศในสถานะกาซในสภาวะทมความดนไอตา จากนน สาร PAHs มกจะรวมตวกบอนภาคในบรรยากาศกลายเปน particulate PAHs ซง PAHs ทอยในรปอนภาคของฝนทมคาครงชวตทนานกวา PAHs ทอยในรปของกาซ เนองจาก PAHs ทยดเกาะอยในรปอนภาคของฝน สามารถคงตวอยในบรรยากาศไดนาน ทงนขนอยกบสภาพภมอากาศ รวมถงอตราการตกสะสมแบบเปยกและแบบแหง เมอเทยบกบ PAHs ทอยในรปของกาซทสามารถสลายตวโดยปฏกรยาของแสงกบไนโตรเจนออกไซด (NOX) ไดไนโตรเจนเพนตะออกไซด (N2O5) ไฮดรอกซลแรดคอล (-OH) ซลเฟอรไดออกไซด (SO2) และเพอรอกซแอซทลไนเทรต (peroxyacetyl nitrate , PAN) (ATSDR , 1995) การแพรกระจายของ PAHs ในบรรยากาศขนอยกบคณสมบตทางเคมฟสกส ไดแก คาการละลายนา (Water solubility) คาความดนไอ (Vapour pressure) คาคงทเฮนร (Henry’s law constant) สมประสทธการพารทชนของออกทานอลกบนา (Octanal-water partition coefficient, KOW) และ

9  

  

สมประสทธการพารทชนของสารอนทรยคารบอน (Organic carbon partition coefficient, KOC) จากคณสมบตดงกลาวสามารถแบงกลมของ PAHs โดยพจารณาจากนาหนกโมเลกลออกเปน 3 กลมคอ 1) PAHs ทมนาหนกโมเลกลตา (Low molecular weight) 152 – 178 กรมตอโมล พบอยในรปของกาซ 2) PAHs ทมนาหนกโมเลกลปานกลาง (Medium molecular weight) 202 กรมตอโมล พบอยในรปของกาซและอนภาค และ 3) PAHs ทมนาหนกโมเลกลสง (High molecular weight) 228 – 278 กรมตอโมล พบอยในรปอนภาคฝน (Beak et al, 1991 ; ATSDR ,1995)

1.3.1 แหลงกาเนดของสาร PAHs สาร PAHs ในบรรยากาศเกดจากแหลงกาเนดหลก 2 ประเภท คอ

แหลงกาเนดทเปนกระบวนการตามธรรมชาตและแหลงกาเนดทเกดจากกจกรรมของมนษย 1.3.1.1 แหลงกาเนดจากกระบวนการตามธรรมชาต (Natural

sources) เปนแหลงกาเนดทกอใหเกดสาร PAHs ตามกระบวนการตามธรรมชาต โดยไมมกจกรรมของมนษยเขาไปเกยวของ เชน การเกดไฟปา และภเขาไฟระเบด เปนตน ซงในประเทศแคนาดาพบวามสาร PAHs ในบรรยากาศทเกดจากไฟปาประมาณ 2,000 ตน/ป และพบ Benzo[a]Pyrene จากภเขาไฟระเบดประมาณ 1.2 – 1.4 ตน/ป (Environment Canada, 1994 อางถงใน IPCS, 1998)

1.3.1.2 แหลงกาเนดจากกจกรรมของมนษย (Anthropogenic source) เปนแหลงกาเนดทกอใหเกดสาร PAHs ทเกดจากกจกรรมของมนษย ไดแก

1) แหลงกาเนดจากอาคารบานเรอนและทอยอาศยสวนใหญมาจากการใหความรอนภายในบานเรอนและการสบบหร โดยเกดจากการใหความรอนภายในบานเรอนมกเกดในฤดหนาวเนองจากมอณหภมตา จงมการใหความรอนเพอเพมความอบอนภายในทอยอาศย โดยเชอเพลงทใชอาจเปนไม ถานหน และถานโคก ซงทาใหเกดสาร PAHs ขนจากการเผาไหมไมสมบรณของเชอเพลงดงกลาว เชน ทเมองเอสเซน ประเทศเยอรมน พบวา สาร PAHs มระดบความเขมขนสงในเขตทอยอาศยจากการใหความรอนโดยใชถานหนเปนเชอเพลงพบ B[a]A B[b]F และ Chry มระดบความเขมขนสงกวา 260 นนก./ลบ.ม. (Grimmer, 1980) นอกจากนสาร PAHs ยงเกดจากการสบบหรทงจากควนบหรทเกดจากบหรโดยตรงและควนรอบมวนบหร พบ Pyr และ Fluo (กรมควบมลพษ, 2543)

2) แหลงกาเนดจากกระบวนการผลตทางอตสาหกรรม เกดจากการเผาไหมไมสมบรณของสารอนทรย การเผาถานหนหรอโรงไฟฟาเชอเพลงชวมวล การเผาขยะ จากการศกษาของ Khesina (1994) ไดทาการตรวจวดสาร PAHs บรเวณโรงงานนามนในกรงมอสโคว ประเทศรสเซย พบ B[a]P มความเขมขนในบรรยากาศสงกวา 13 นนก./ลบ.ม. สวนสาร PAHs โดยสวนใหญเกดจากกระบวนการผลตพลาสตก ซงจากการศกษาของ Davies et al. (1976)ไดทาการ

10  

  

เกบตวอยางอากาศจากปลายปลองเตาเผาขยะชมชน พบ Pyr, B[a]A, Chry, Flu, B[ghi]P, B[bjk]F, Per และ Ind มระดบความเขมขน 1.6, 0.72, 0.72, 0.58, 0.42, 0.32, 0.18 และ0.18 มคก./ลบ.ม.ตามลาดบ

3) แหลงกาเนดจากการคมนาคมเกดจากการไอเสยจากรถยนต ซงใชนามนดเซลและนามนเบนซนเปนเชอเพลง จากการศกษา Lee et al (1995) ซงไดวเคราะหหาความเขมขนของสาร PAHsในนามนเชอเพลง ประเทศไตหวน พบวา นามนเชอเพลงม Nap, Acy และ Ace เปนสวนประกอบหลก (ประมาณรอยละ40) และพบวา Total PAHs ทมาจากนามนดเซลมระดบความเขมขนสงถง 7,341±1,491 มก./ล. โดยชนดของสาร PAHs ทพบมากทสดคอ Acy, Ace, Flu, Phe, An, Fluo, Pyr, Chry, B[a]A, Cor และ B[k]F สวนผลการศกษาสาร PAHs มปลอยมาจากไอเสยรถยนตดเซลและเบนซนพบ Ace, Flu, Phe, Fluo, Pyr, Chry และ B[e]P เปนชนดหลกของสาร PAHs ทมาจากรถยนตดเซล และ Flu, Chry, Ind , B[ghi]P, Cyc และ Cor เปนชนดหลกของสาร PAHs ทมาจากรถยนตเบนซน (Yang et al., 1998 ; Kulkarni and Venkataraman, 2000 ; Ho et al., 2002 ; Caricchia et al., 1999 ; Omar et al.,2002)

4) แหลงกาเนดจากเกษตรกรรมเกดจากการเผาไหมวสดเหลอทงทางการเกษตร เพอเตรยมพนทการเพาะปลก ไดแก การเผาฟางขาว ชานออย เปนตน การเผาในลกษณะนนอกจากจะทาใหคณภาพอากาศลดลงและลดทศนวสยในการมองเหนของผขบขยานพาหนะ จากการศกษาของ Chen et al (2008) ไดทาการตรวจหาสาร PAHs จากการเผาตอซงขาวในเมอง Jhu-Shan และเมอง Sin Gang โดยตรวจวดทงสถานะกาซและทเกาะอยบนอนภาค พบวา มระระดบความเขมขนรวมของสาร PAHs ทง 21 ชนด ซงชนดทพบสวนใหญ ไดแก Nap Acy Ace Flu Phe และ An คดเปนรอยละ 93.4 และ 77.3 ของ Total PAHs ทเมองJhu-Shan และเมอง Sin Gang ตามลาดบ ตวอยาง PAHs ทเกดจากกจกรรมของมนษย ดงแสดงในตารางท 1-4

ตารางท 1-4 แหลงทมาของสาร PAHs ทสาคญ (ATSDR, 1995 และ Keshtkar and Ashbaugh, 2007)

แหลงทมา (Source) PAHs predominant การเผาไหมจากยานทพกอาศย Acenapththylene ไอเสยเครองยนตดเซล ในรปฝน Fluoranthene, Phenanthrene, Pyrene ไอเสยเครองยนตดเซล ในรปกาซ Phenanthrene, Anthracene ไอเสยเครองยนตดเซล ในรปฝนและกาซ Acenaphthene, Fluorene, Phenanthrene เถาลอยและเถาหลก Phenanthrene เตาเผาขยะเทศบาล Benzo[g,h,i]Perylene

11  

  

ตารางท 1-4 แหลงทมาของสาร PAHs ทสาคญ (ATSDR, 1995 และ Keshtkar and Ashbaugh, 2007) (ตอ)

แหลงทมา (Source) PAHs predominant เตาเผาขยะชมชน Fluoranthene, Benzo[a]Fluoranthene,

Benzo[g,h,i]Perylene, Phenanthrene, Indeno[1,2,3-c,d]Pyrene, Chrysene

เตาเผาขยะทางการแพทย Benz[a]Anthracene, Benzo[g,h,i]Perylene เตาเผาขยะแบบหมน Benz[a]Anthracene, Phenanthrene การใชแกสจากบานเรอน Chrysene, Pyrene, Fluoranthene ควนบหร Benzo[a] Pyrene นามนดน (Coal tar pitch) Phenanthrene, Pyrene การเผาไหมฟางขาง Indeno[1,2,3-c,d]Pyrene, Benzo[a] Pyrene,

Dibenzo[a,h]Anthracene

1.3.2 โครงสรางทางเคมและคณสมบตทวไปของสาร PAHs สารประกอบ PAHs สวนใหญไมละลายนา จดเดอดระหวาง 150 – 325oC และจด

หลอมเหลวระหวาง 101 – 438oC PAHs ในสงแวดลอม มกเกาะกบอนภาคฮวมค (humic) ในดน หรอสะสมในสงมชวต PAHs เกดจากการเผาไหมทไมสมบรณของสารอนทรย เชน การเผาถานหนและไม PAHs เปนสารทมความคงทนอยในสงแวดลอมเปนเวลายาวนาน หรอทเรยกวา persistent organic pollutants (POPs)รวมถงมการสะสมอยในหวงโซอาหาร สามารถสงผลใหเกดอนตรายตอสขภาพ และสงแวดลอมได ซงอยในกลมเดยวกบ Polychlorinated Biphenyls (PCBs), Pyrrolobenzodiazepines (PBDs), Dioxin และยาฆาแมลง (Pesticides) และเปนสารกอมะเรงและเปลยนแปลงพนธกรรม ความสามารถในการละลายนา การระเหยเปนไอ ของ PAHs แตละชนด ขนกบนาหนกโมเลกลและโครงสรางทางเคม โดยความดนไอและความสามารถในการละลายนาจะลดลงเมอนาหนกโมเลกลเพมขน สวนใหญ PAHs มความดนไอตาเมออยในอากาศ และ PAHs ทมวงแหวนเบนซน 3 วง (acenaphthene, fluorene, phenanthrene และ anthracene) จะอยในวฏภาคกาซ (Trang T.T. Dong and Byeong-Kyu Lee, 2009) และ PAHs ทมวงแหวนเบนซน 4 วง หรอมากกวานน (indeno[1,2-c,d]pyrene, benzo[g,h,i]perylene) จะอยในวฏภาคอนภาค และ PAHs ทอยในวฏภาคอนภาคเปนสารกอมะเรงไดสงกวา PAHs ทอยในวฏภาคกาซ

12  

  

รปท 1-2 โครงสรางของ PAHs 4 ชนดหลกทใชในงานวจย โดย US – EPA

ตารางท 1-5 สมบต physicochemical property บางประการของสาร PAHs

PAHs

นาหนกโมเลกล

(g)

จดหลอมเหลว

(oC)

จดเดอด (oC)

ความสามารถในการละลาย

(mg/l)

log kow

ความดนไอ (torr at 20

oC) Phenanthrene 178 100 340 1.29 4.45 6.9×10-4 Anthracene 178 216 342 0.07 4.45 1.9×10-7 Fluoranthene 202 11 375 0.26 5.33 6.0×10-6 Pyrene 202 156 393 0.14 5.32 6.9×10-7 ทมา: US.EPA.,1989

1.3.3 ความเปนพษของสาร PAHs 1.3.3.1 สารกอมะเรง (Carcinogenicity)

สาร PAHs จดเปนสารทเปนมลพษทางอากาศทสาคญกาหนดใน Clean Air Act ใน ค.ศ.1990 ของสหรฐอเมรกาและ International Agency for Research on Cancer (IARC) เนองจากคณสมบตความเปนสารทอาจจะกอหรอรวมกอใหเกดมะเรงได ซงแบงไดเปน 3 กลมตามความสามารถในการกอมะเรง คอ สารทนาจะกอมะเรงในคน สารทอาจกอมะเรงในคน และสารทไมนากอมะเรงในคน โดยการจดกลมดงกลาวใชขอมลทแสดงศกยภาพของการกอมะเรงในมนษยและสตวทดลอง และเปนสวนประกอบอยในสารผสมทไดรบการยนยนทางระบาดวทยาแลววาเปนสาเหตหรอมสวนทาใหเกดมะเรงในคน เชน ควนบหร นามนดบ เขมาจากเตาเผาถานหน หรอจากทอไอเสยรถยนต และเปนการยากทจะตรวจยนยนปรมาณความเขมขนของสาร PAHs แตละชนดทมนษยไดรบในสารผสมเหลาน นอกจากนยงมสารกอมะเรงอน ๆ ปะปนอยในสารผสมดงกลาวดวย (กรมควบคมมลพษ, 2543)

13  

  

1.3.3.2 การเปนสารกอกลายพนธ (Mutagenicity) สาร PAHs ทเปนสารกอมะเรงจะมฤทธเปนสารกอเกดการกลาย

พนธดวยโดยสาร PAHs บางชนดเมอเขาสรางกายจะถกเมตาโบไลทโดยเอมไซม cytochrome P-450 ทาใหเกดการเตมหมไฮดรอกซ (-OH) ทเปนวงเบนซนไดเปนสารอนพนธ expoxide ซงเปนสารทวองไวมาก สามารถสรางพนธะโควาเลนทไดดกบสารพวกโปรตนและกรดนวคลอกจากการศกษาตาแหนงบนโครงสราง DNA พบวาเบสและหมฟอสเฟต เปนตาแหนงทเกดการสรางพนธะโควาเลนทกบสารกอมะเรง (ไพลน ทววงษ, 2546)

นอกจากน PAHs ยงมฤทธในการยบยงหรอกระตนการทางานของเอมไซม การเสรมพษ/การตอตานพษ ความเปนพษตอระบบประสาท การระคายเคองเบองตน ความเปนพษตอภมคมกน ความผดปกตตอการสบพนธ (Reproductive toxicology) ความผดปกตทเกดในทารกความเปนพษตอสตวเลยงลกดวยนม

1.3.4 อตราสวนสาหรบบงชแหลงกาเนดของสาร PAHs โดยทวไปสาร PAHs มกถกเชอมโยงอยางหลกเลยงไมไดในกระบวนการเผา

ไหมและการผลตพลงงานทงหลายเหลานนทนาไปสกระบวนการเผาไหมในระดบภมภาค โดยรปแบบตาง ๆ ของการเผาไหมทาใหเกดชนดของสาร PAHs ทแตกตางกน เชน กระบวนการเผาไหมทเกดจากถานหนหรอจากเชอเพลงยานยนต จะเกดชนดของสาร PAHs แตกตางจากกระบวนการเผาไหมจากไฟปา เปนตน สาร PAHs บางชนดเกดขนภายในนามนดบทเกดจากการเปลยนแปลงทางเคมของโมเลกลในผลตภณฑทางธรรมชาต โดยสามารถสรปไดเปน 2 กลมหลก ดงน

- Petrogenic สารประกอบไฮโดรคารบอนทเกยวของกบปโตรเลยมและผลตภณฑปโตรเลยม มลกษณะสาคญคอ เปนสารทมกลมโมเลกลหลก(parent) ของ PAHs ซงประกอบดวยวงแหวนเบนซน 2 ถง 4 วง ไดแก Naphthalene Fluorene Phenanthrene Dibenzothiophene และ Chrysene กบกลมทมหมอลคลมาแทนทในโมเลกล โดยพบวาปรมาณของสารกลมทมหมอลคลมาแทนทมกจะมปรมาณรวมมากกวากลมหลก

- Pyrogenic สารประกอบไฮโดรคารบอนทเกยวของกบการเผาไหมของเชอเพลง เชน ถานหน นามน และจากไฟไหมปา โดยมกพบโมเลกลประเภท unsubstituted PAHs ซงมวงแหวนเบนซน ตงแต 3 ถง 5 วงทพบมาก ไดแก Fluoranthene และ Pyrene สาร PAHs ทเกดจากกจกรรมมนษย

ในการหาแหลงกาเนดของสาร PAHs ในฝน PM10 ทวเคราะหจากอตราสวน Phe/(Phe+An) และ Fluo/(Fluo+Pyr) จะสามารถบงชแหลงกาเนดไดวามาจากแหลงกาเนดของสาร PAHs ประเภท Petrogenic หรอ Pyrogenic ตามคาดชนทกาหนดในตาราง

14  

  

อตราสวนสาหรบบงชแหลงกาเนดในสาร PAHs แตละชนด เชน แอนทราซน ไพรน เปนตน สามารถใชระบและวนจฉยแหลงทมาของ PAHs ในอากาศ (Kavouras et al., 1999) แตในการระบกควรจะใชดวยความระมดระวง เพราะมกจะแยกแยะยากระหวางแหลงทมาแตกตางกน นอกจากนยงมการเปลยนแปลงเนองจากการเกดปฏกรยาบางชนดของ PAHs กบสารชนดอน ๆ ในชนบรรยากาศ เชน โอโซน ไนโตรเจนไดออกไซด เปนตน (J.Mantis et al., 2005) การคานวณอตราสวนแหลงกาเนดของ PAHs แตละชนดนน สามารถวเคราะหแหลงกาเนด PAHs ในสงแวดลอม ทเรยกวา Diagnostic Ratio ซงในการศกษาครงนศกษาสาร PAHs ทงหมด 4 ชนด ไดแก An, Phe, Py และ Fluo โดยพบวาสามารถใชสดสวน Flou/(Flou+Pyr) และ Phe/(Phe+An) ตามตารางท 1-6 ในการแยกแหลงกาเนดทแตกตางกนของสาร PAHs ได (Nedim Vardar et al., 2008)

สาร PAHs ในแตละชนดนนสามารถบงชแหลงกาเนดไดหลายแหลง ในการใชอตราสวนเดยวกนอาจไมสามารถบงชถงแหลงกาเนดของ PAHs ได เนองจาก PAHs ในชนบรรยากาศมแหลงกาเนดหลายรปแบบจงมความแตกตางกนและซบซอนขนอยกบการสลายตวในชนบรรยากาศของสารPAHs ทเพมขนในชวงฤดรอนและความหนาแนนของการจราจร(J.Mantis et al., 2005) ตารางท 1-6 อตราสวนของ PAHs (Binary Ratio) ใน PM10

อตราสวนของ PAHs แหลงกาเนด เอกสารอางอง

Fluo/(Fluo+Pyr) < 0.4 Petrogenic 0.4 - 0.5 Fossil fuel combustion > 0.5 Grass, wood, coal combustion

Yunger et al ,2002

An /(An + Phe) < 0.1 Petrogenic > 0.1 Pyrogenic

Pies et al ,2008

1.3.5 การสลายตวของ PAHs ในบรรยากาศ ปรมาณและการกระจายตวของสาร PAHs ขนอยกบความคงตวของสาร PAHs โดยทวไปสาร PAHs ในบรรยากาศม 2 ลกษณะ คอ กาซและอนภาครวมตวกบฝน ซงขนอยกบความดนไอของ PAHs เมอสาร PAHs ถกปลอยสบรรยากาศ อนภาคเหลานจะเขาสกระบวนการหลายกระบวนการ ความเขมขนของ PAHs จะขนอยกบชนดของ PAHs แตละตวในการจบกบอนภาคสารอนทรยและปฏกรยาเคม รวมถงความคงตวของสารนน (Pankow, 1991 ; Yamasaki et al., 1982) การเปลยนแปลงระหวางกาซและอนภาคของ PAHs จะขนอยกบอตราสวนการพารทชน (partitioning ratio) ซงสามารถแสดงในรปของอตราสวนระหวางระดบความเขมขน PAHs ในรป

15  

  

อนภาคกบระดบความเขมขน PAHs ในรปกาซ โดยทวไปแลว PAHs ทอณหภมปกตทวไป มจดเดอดและจดหลอมเหลวสง คาความดนไอตา คาละลายนาไดนอยมากและการสลายตวในสงแวดลอมไดตางกน PAHs สามารถสลายตวในบรรยากาศไดหลายวธ ไดแก 1.3.5.1 การสลายตวโดยแสง (Photodegradation) กระบวนการสลายตวเนองมาจากแสง (Photodegradation) เปนกระบวนการสาคญของการสลายตวของสาร PAHs ในบรรยากาศเปนผลมาจากการกระตนของแสง จากงานวจยของ Kamens et al. (1988) สาร PAHs สามารถดดกลนแสงในชวงรงสอลตราไวโอเลตทความยาวคลน 300 – 420 nm ซงเปนการเกด photo – oxidized ทรวดเรว การสลายตวของ PAHs จะขนอยกบความชนในบรรยากาศ ปรมาณแสงอาทตย และอณหภม ในชวงเวลาของวน การสลายตวในบรรยากาศของ PAHs ในอนภาคของเขมา (soot particle) แสดงถงคาครงชวตของ B[a]A, B[e]P, B[g]P, Ind และ B[b]F จะมคาเพมขน เมออณหภมในบรรยากาศมคาตา ปรมาณแสงตาและปรมาณความชนตา จากการศกษาของ Panther et al. (1999) พบวา PAHs จะสลายตวไดดในเดอนทมสภาพอากาศรอน เนองจากมชวโมงทมแสงสวางมากกวาและมความเขมของแสงมากในบรรยากาศ สาร PAHs ในบรรยากาศโดยทวไปสวนใหญถกดดซบอยบนเถาลอย (fly ash) เขมา (soot) และผงถาน (carbon black) มความแตกตางกนอยางมาก ถงแมวาเปน PAHs สารกลมเดยวกนกตาม คอมคาครงชวตนอยกวา 1 ชวโมงถง 1,000 ชวโมง Behymer and Hites (1988) ศกษาปจจยทมผลตอการสลายตวโดยแสงของ PAHs ในเถาลอยในฤดรอนและหนาว จากการศกษาพบวาคาครงชวตของการสลายตวของ PAHs จากปฏกรยาของแสง ไมวาโครงสรางโมเลกลประกอบดวยวงอะโรมาตกกวงกตาม ขนอยกบคณสมบตเถาลอย เชน องคประกอบทเปนคารบอน พนทผว และส

Butler and Crossly (1981) ศกษาคาครงชวตของ PAHs ในอนภาคของเขมา ภายใตสภาวะทมแสงและมระดบความเขมขนของกาซNO2 10 ppm พบวา Benzo[a]Pyrene มคาครงชวต 168 ชวโมง, Benzo[g,h,i]perylene 195 ชวโมง, Benzo[a]Anthracene 264 ชวโมง, Pyrene 336 ชวโมง, Chrysene 624 ชวโมง, Fluoranthene 648 ชวโมง และ Phenanthrene 720 ชวโมง 1.3.5.2 การเกดปฏกรยาออกซเดชนโดยเคมแสง (Photochemical oxidation) การเปลยนรปจากปฏกรยา Photochemical oxidation มความสาคญตอการสลายตวของ PAHs ทงในรปของกาซและในรปของอนภาค จากงานวจยของ Beak et al. (1991) ศกษาการเกดปฏกรยาระหวางสาร PAHs กบ NOX, N2O5, OH, O3, SO2 และ peroxyacelyl nitrate ในบรรยากาศ

16  

  

1.3.5.3 การทาปฏกรยาของสาร PAHs กบ Reactive gases นอกปฏกรยา Photochemical oxidation สาร PAHs สามารถลดลงไดจากการ Evaporative หรอ oxidative reactions กบ reactive gases ซงกาซเหลานอาจจะถกปลอยมาจากแหลงเดยวกน ไดแก กาซไนโตรเจนออกไซด (NOX) ซลเฟอรออกไซด (SOX) โอโซน (O3) และสารประกอบอน ๆ ของ Photochemical smog และ ไดมงานวจยของ Lindskog et al. (1983) ศกษาปฏกรยาของสารประกอบ PAHs ทเกดจากการเผาไหมในอนภาคเขมา โดยใหสารประกอบ PAHs ทาปฏกรยากบ NO2 และ O3 ในสภาวะทไมมแสง จากการศกษาพบวา ความเขมขนของ PAHs ลดลง ซงมปจจยจากความเขมขนของกาซ เวลาในการทาปฏกรยา และความชนในบรรยากาศ เมอมการเพมกรดไฮโดรคลอรก (HCI) และกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) ในอนภาคเขมาพบวาปฏกรยาของ PAHs เพมขนมากกวามแตกาซ NO2 และ O3 เพยงอยางเดยว 1.3.5.4 การระเหยกลายเปนไอ สาร PAHs มแนวโนมในการระเหยกลายเปนไอเขาสบรรยากาศได ทงนขนอยกบคาความดนไอ (Vapor pressure) และอณหภมในบรรยากาศ ซงสาร PAHs ทกชนดระเหยกลายเปนไอไดนอยมากทอณหภมหอง 1.3.5.5 การรวมตวของอนภาคในบรรยากาศ การกระจายตวของ PAHs ในบรรยากาศโดยทวไปจะแตกตางกนตามกระบวนการทเกดไมวาจะเปนกระบวนการควบแนนหรอการดดซบ ทาใหพบ PAHs ใน 2 สถานะ ค อ สถานะ กาซและสถานะท จ บ กบอ นภาคแขวนลอย จากการศ กษาของ Chetwittayachan et al. (2002) พบวาสาร PAHs จะอยในสถานะกาซทอณหภมสงกวา 150 องศาเซลเซยส และอยในรปทยดเกาะกบอนภาคของขเถาลอยทอณหภมตากวา จากการศกษาโครงสรางแบบชน (Shell structure) สาร PAHs จะเกาะอยบนอนภาคทมธาตคารบอนเปนองคประกอบหลก จากนนสาร PAHs จะถกปกคลมดวยสารกลมระเหยงายชนดอนอกชนหนง นอกจากน Venkataraman et al. (1999) ศกษาความสมพนธของสาร PAHs ทพบในเขตเมองโดยไดจาแนกลกษณะของอนภาคเปน 3 ลกษณะ คอ

1) สาร PAHs ทเกาะอยบนอนภาคทมแกนเปนธาตคารบอน ซงมขนาดเลกมาก คอ เลกกวา 0.1 ไมครอน 2) สาร PAHs ทเกาะอยบนอนภาคขนาดเลกหรออาจดดซบบนอนภาคทมขนาดระหวาง 0.1 – 2.0 ไมครอน ทถกหมดวยสารประกอบในกลมระเหยไดงาย 3) สาร PAHs ทเขาไปเกาะตดกบอนภาคทมขนาดใหญขนาดระหวาง 2 – 10 ไมครอน

17  

  

ในงานวจยครงนไดทาการวเคราะหสาร PAHs เพยง 4 ชนด คอ Anthracene (An), Phenanthrene (Phe), Pyrene (Py) และ Fluoranthene (Fluo) โดยสวนใหญแลวสาร PAHs ทง 4 ชนดนมแหลงกาเนดมาจากการเผาไหมไมสมบรณของนามนจากยานพาหนะ(Duval and Friedlander , 1981) และการเผาไหมไมภายในชมชนเมอง (Bruno, 2002) รวมทงระดบความเขมขนของสาร PAHs ทง 4 ชนดนไมวาจะอยในวฏภาคอนภาคหรอวฏภาคแกสนนสามารถตรวจพบระดบความเขมขนทสง เมอเทยบกบสาร PAHs ชนดอน (Boström et al., 2002) ซงจะมผลตอการวเคราะหขอมลในระบบสารสนเทศภมศาสตรอาจเกดความผดพลาดได

1.4 ระบบสารสนเทศภมศาสตร (Geographic Information Systems : GIS) ระบบสารสนเทศภมศาสตร (Geographic Information Systems :GIS) เปนกระบวนการทางานเกยวกบขอมลในเชงพนทดวยระบบคอมพวเตอรและเปนเครองมอทใชในการวเคราะหขอมลเชงพนท โดยขอมลลกษณะตาง ๆ ในพนทททาการศกษาจะถกนามาใหจดอยในรปแบบทมความสมพนธเชอมโยงกนและกน ซงจะขนอยกบชนดและรายละเอยดของขอมลนน ๆ เพอใหไดผลลพธทดทสดตามตองการสามารถแปลความหมายเชอมโยงกบสภาพภมศาสตรอน ๆ สภาพทองท สภาพการทางานของระบบสมพนธกบสดสวนระยะทางและพนทจรงบนแผนท ในปจจบนนเทคโนโลยและองคความรทางดานคอมพวเตอรไดพฒนาไปอยางรวดเรว มประสทธภาพสง สามารถทางานไดรวดเรวมากขน ตลอดจนการแสดงผลหรอการสงออกขอมล GIS สามารถนาความรทางดานการจดการฐานขอมล (Database Management) ทเกยวของกบการออกแบบฐานขอมลใหเปนระบบมากขน

1.4.1 องคประกอบหลกของระบบสารสนเทศภมศาสตร องคประกอบหลกของระบบสารสนเทศภมศาสตร สามารถจดแบงออกเปน 5 สวนใหญ ๆ คอ

1.4.1.1 ฮารดแวร (Hardware) คอ เครองมอหรออปกรณ ทเปนองคประกอบทสนบสนนกระบวนการจดการระบบสารสนเทศภมศาสตรของหนวยงาน ไดแก ตวเครองคอมพวเตอรและอปกรณทเกยวของตาง ๆ ซงเปนอปกรณทเกยวของกบการสรางฐานขอมลไปจนถงการจดเกบขอมล เชน เครองคอมพวเตอร จอภาพ จพเอส ดจไทเซอร เครองพมพ ฯลฯ

1.4.1.2 ซอฟตแวร (Software) คอโปรแกรมหรอชดคาสง ทสงใหคอมพวเตอรทางานตามรปแบบระบบสารสนเทศภมศาสตร เพอจดการขอมลสารสนเทศภมศาสตรใหไดตามทวตถประสงคทตองการ เชน ArcGIS , ArcView , MapInfo , Quantum GIS เปนตน

1.4.1.3 ขอมล (Data) คอ ขอเทจจรงทเกดขนจากแหลงขอมลปฐมภม หรอทตยภมทเกยวของหรอเชอมโยงกบระบบสารสนเทศภมศาสตร ทงในรปแบบแผนท และขอมล

18  

  

สถตทเกยวของ แลวนามาจดเปนระบบ เพอปอนเขาสระบบคอมพวเตอรใหทาการประมวลผลออกมา

1.4.1.4 บคลากร (People) คอ ผมหนาทจดการใหองคประกอบทง 5 สวน สามารถทางานประสานกนจนไดผลลพธระบบสารสนเทศภมศาสตร ในรปแบบขอมล และผลลพธจากการวเคราะหขอมลเพอสนบสนนงานทจาเปนในหนวยงาน

1.4.1.5 กระบวนการ (Procedure) เปนกระบวนการเพอสนบสนนการวเคราะหดาเนนงาน ใหไดตามเปาหมาย ซงตองอาศยองคประกอบและองคความรตาง ๆ ตามศาสตรทจะดาเนนการ

รปท 1-3 องคประกอบของระบบสารสนเทศภมศาสตร (GIS)

1.4.2 ประเภทขอมลในระบบสารสนเทศภมศาสตร ขอมล (Data) หมายถง คาสงเกต คาจากการจดการบนทกคณสมบตของวตถตาง ๆ ขอมลทไดแปลความหมายแลวเรยกวา สารสนเทศ (Information) ผนาไปใชงาน (User) อาจจะนาขอมลทบนทกไวมากลนกรองเปนสารสนเทศกอน เชน โดยการหาคาเฉลย เปรยบเทยบขอมลปจจบนกบอดตหาความเบยงเบน และความแปรปรวน เปนตน ในทางภมศาสตรแบงประเภทขอมลออกเปน 2 ประเภท คอ ขอมลเชงพนท (Spatial data) และ ขอมลทไมอยในเชงพนท (Non-spatial data) 1.4.2.1 ขอมลเชงพนท (Spatial data) เปนขอมลทสามารถอางองกบตาแหนงทาง ภมศาสต ร (Geo-referenced) ทางภาค พน ดน ซ งแตกตาง กบระบบ MIS (Management Information System) หรอระบบสารสนเทศเพอการจดการ เปนระบบงานคอมพวเตอรซงผสมผสานกบการทางานดวยมอ เพอจดทาขาวสารขอมลหรอสารสนเทศสาหรบผ

19  

  

บรการในการตดสนใจ จะเหนวาระบบ MIS นนไมจาเปนตองอางองกบตาแหนงทางภมศาสตร แบงการจดเกบดงน 1) ขอมลราสเตอร (Raster) คอ จดของเซล ทอยในแตละชวงสเหลยม (grid) โครงสรางของ Raster ประกอบดวยชดของ Grid cell หรอ pixel ขอมลแบบ Raster เปนขอมลทอยบนพกดรปตารางแถวนอนและแถวตง แตละ cell อางองโดยแถวและสดมภภายใน grid cell จะมตวเลขหรอภาพขอมล Raster ความสามารถแสดงรายละเอยดของขอมลราสเตอรขนอยกบขนาดของเซลล ณ จดพกดทประกอบขนเปนฐานขอมลแสดงตาแหนงชดนน ซงขอมลประเภท Raster มขอไดเปรยบในการใชทรพยากรระบบคอมพวเตอรทมประสทธภาพดกวา ชวยใหสามารถทาการวเคราะหไดรวดเรว

2) ขอมลเวกเตอร (Vector) ตวแทนของเวกเตอรนอาจแสดงดวย จด เสน หรอพนทซงถกกาหนดโดยจดพกด ซงขอมลประกอบดวยจดพกดทางแนวราบ (X,Y) และ/หรอ แนวดง (Z) ถาเปนคาพกดตาแหนงเดยวกจะเปนคาของจด ถาจดพกดสองจดหอมากกวากเปนเสน สวนพนทนนจะตองมจดมากกวา 3 จดขนไป และจดพกดเรมตนและจดพกดสดทายจะตองอยตาแหนงเดยวกน ขอมลเวกเตอร ไดแก ถนน แมนา ลาคลอง ขอบเขตการปกครอง เปนตน ซงลกษณะขอมลเชงพนทในรปแบบเวกเตอรจะมลกษณะและรปแบบ (Spatial Feature) ตาง ๆ กนคอ รปแบบของจด (Point Feature) รปแบบเสน (Linear Feature) และรปแบบของพนท (Area Feature) 1.4.2.2 ขอมลทไมอยในเชงพนท (Non-spatial data) เปนขอมลทเกยวของกบคณลกษณะตาง ๆ ในพนทนน ๆ (Attributes) ไดแก ขอมลการถอครองทดน ขอมลระดบความเขมขนของฝนละอองในอากาศ และขอมลจานวนประชากร เปนตน ลกษณะขอมลเชงคณลกษณะ หมายถง ลกษณะประจาตวหรอลกษณะทมความแปรผนในการชวดปรากฏการณตาง ๆ ตามธรรมชาต โดยจะระบถงสถานทททาการศกษาในชวงระยะเวลาหนง ๆ ลกษณะขอมลเชงคณลกษณะ (Attribute) อาจมลกษณะทตอเนองกน เชน เสนชนระดบความสง (Terrain Elevation) หรอเปนลกษณะทไมตอเนอง เชน จานวนพลเมอง (Number of Inhabitants) และชนดของสงปกคลมดน (Land Cover Type) เปนตน คาความแปรผนของลกษณะขอมลเชงคณลกษณะน จะทาการชวดออกมาในรปของตวเลข (Numeric) โดยกาหนดเกณฑการวดเปน 3 ระดบคอ 1) Nominal Level เปนระดบทมการวดขอมลอยางหยาบ ๆ โดยจะกาหนดตวเลขหรอสญลกษณเพอจาแนกลกษณะของสงตาง ๆ เทานน 2) Ordinal Level หรอ Ranking Level เปนการเปรยบเทยบลกษณะในแตละปจจยวามขนาดเลกกวา เทากนหรอใหญกวา

20  

  

3) Interval – Ratio Level เปนการพจารณาถงความสมพนธระหวางแตละปจจยของ Ordinal Level วามความแตกตางกนมากนอยเพยงใด ลกษณะขอมล Attribute และ Spatial นจะมความสมพนธซงกนและกน โดยความสมพนธดงกลาวเปนไปไดทงในแบบตอเนอง(Continuous) และไมตอเนอง (Discrete) ยกตวอยางเชน แผนทภมประเทศ (Topographic Map) จะแสดงถงเสนระดบความสงทมความสมพนธกนอยางตอเนอง ในขณะทจานวนประชากรทอาศยอยในแตละชนระดบความสงนนจะมความสมพนธในลกษณะทไมตอเนอง โดยจะแปรผนไปตามปจจยและสภาพแวดลอมทเอออานวยตอการดารงชวตเทานนเปนตน รปแบบของความสมพนธระหวางลกษณะขอมลทปรากฏบนโลกมนษยและการแสดงสญลกษณในแผนท ในการแสดงสญลกษณบนแผนทจากลกษณะภมประเทศหรอวตถบนพนผวโลกนนสามารถแทนดวยรปแบบจด เสนหรอพนท ทงนตองพจารณาจากมาตรสวนของแผนททจะแสดงหากแผนทมาตราสวนใหญ เชน 1 : 4,000 อาจจะแสดงขอมลทตงสถานตรวจวดคณในรปแบบโพลกอนกได แตหากทมาตราสวนเลก เชน 1 : 50,000 สถานวดปรมาณนาฝนอาจถกแทนดวยจด หรอเสน หรอพนทขนาดเลกได

1.4.3 การวเคราะหขอมลของระบบสารสนเทศภมศาสตร ระบบสารสนเทศภมศาสตรมกระบวนการวธในการวเคราะหขอมลหลายรปแบบ สาหรบการศกษาน วธทนาไปใชในการวเคราะห ไดแก 1.4.3.1 การซอนทบขอมลเชงพนท การซอนทบขอมลเชงพนทเปนการวเคราะหขอมลหลายชนรวมกน โดยขอมลเหลานนตองอยในบรเวณเดยวกนและมคณลกษณะตางกน ผลจากการวเคราะหจะทาใหไดชนขอมลใหม ในการซอนทบขอมลมกระบวนการในการคานวณโดยใชหลกพชคณตดาเนนการ เชน NOT, AND, OR และ XOR 1.4.3.2 การวเคราะหพนผว (Surface analysis) การวเคราะหพนผวเปนการวเคราะหการกระจายของคาตวแปรหนงซงเปรยบเสมอนเปนมตท 3 ของขอมลเชงพนทโดยขอมลเชงพนทจะเปนแนวระนาบ (ตามแกน X และแกน Y) สวนตวแปรทนามาวเคราะหเปนขอมลแนวความสง (แกน Z) ซงมการกระจายตวครอบคลมทงพนท ตวอยางเชน ขอมลความสงของพนท ระดบความเขมขนสาร PAHs เปนตน การแสดงขอมลพนผวสามารถใชโครงสรางขอมลแบบเวคเตอรและแบบราสเตอรดงตอไปน 1) โครงสรางแบบเวคเตอรโดยการใช Triangulated Irregular Network (TIN) แสดงลกษณะของพนผวโดยการใชรปสามเหลยมหลายรปซงมดานประชดกนและใชจดยอดรวมกนเรยงตอเนองกนไป โดยคา Z จดเกบอยทจดยอดของสามเหลยม จดเหลานจะ

21  

  

กระจายตวไมสมาเสมอ โดยพนททมความแตกตางของคา Z มาก ๆ จดยอดสามเหลยมจะอยใกล ๆ กน แตพนททมคา Z ไมแตกตางกนนก จดจะอยหางกน 2) โครงสรางแบบราสเตอรโดยการใช Digital Elevation Model (DEM) มลกษณะเปนกรดเซลลขนาดเทากนเรยงตอเนองกนครอบคลมทงพนท คาประจากรดเซลลคอคา Z ดงนนคา Z ในพนทจงมการกระจายตวอยางสมาเสมอ โดยทวไปขอมลคา Z ทนามาวเคราะหจะมเพยงบางจดจากพนททงหมด เชน ขอมลระดบความเขมขนสาร PAHsมอยทตาแหนงของสถานตรวจวดคณภาพอากาศซงกระจายอยในพนทศกษาเทานน การจะวเคราะหคา Z จงจาเปนตองใชการประมาณคาเชงพนท (Spatial Interpolation) ภายใตขอสมมตฐาน 2 ขอ คอ คา Z ตองมการเปลยนแปลงแบบตอเนองคอยเปนคอยไป และคา Z ตองมความสมพนธเชงพนทโดยคา Z ของจดทไมทราบคาจะมคาใกลเคยงกบจดททราบคาทอยไกลออกไปเปนระยะทางนอยทสด 3) การประมาณคาเชงพนท (Spatial Interpolation) เปนการหาคาในบรเวณท ไมทราบคาดวยการประมาณคาจากตาแหนงทมคาของขอมล โดยอาศยองคประกอบทสาคญคอ ตาแหนงของขอมลในพนท คาของขอมล ณ ตาแหนงในพนทและวธการประมาณคาเชงพนท และสามารถแบงประเภทการประมาณคาเชงพนทเปนสองประเภทคอ Global interpolation สาหรบการประมาณคาจากขอมลททราบตาแหนงและคาของขอมลทกตาแหนง และ Local interpolation ดวยวธ Inverse Distance Weighted Interpolation เปนวธการประมาณคาจากคาทไดจากตาแหนงของขอมลระหวางกน สามารถคานวณไดดงสมการท 1-1

เมอ Z0 = คาทตองการทราบจากการประมาณการ ณ ตาแหนงท 0 Zi = คาของขอมลททราบ ณ ตาแหนงท i di = ระยะทางของตาแหนงท 0 ถงตาแหนงท i s = จานวนของตาแหนงทมคาขอมล k = specified power

นอกจากนการวเคราะหพนผวสามารถแสดงการวเคราะหแบบ 2 มตไดเหมอนกน เชน ผลจากการประมาณคาระดบความเขมขนของสาร PAHs สามารถแสดงในรปของพนทระดบความเขมขนของสาร PAHs การแสดงขอมลในลกษณะนจะตองมการแบงชนขอมลออกเปนชวง ๆ

สมการท 1-1

22  

  

1.5 การประเมนความเสยงดานสขภาพ 1.5.1 ความหมายและประเภทของการประเมนความเสยง

การประเมนความเสยง (Health risk Assessment) เปนกระบวนการทางวทยาศาสตรทใชในการอธบายความสมพนธระหวางการรบสมผสสารเคมหรอปจจยอน ๆ จากสงคกคามจากสงแวดลอมทวไปหรอสงแวดลอมจากการทางานดานตาง ๆ เชน สงคกคามทางเคม (สารเคมตาง ๆ ทางกายภาพ เชน รงส เสยงดง) และทางชวภาพ (เชอโรคตาง ๆ ) เปนตน กบผลกระทบทมตอสขภาพของมนษย

การประเมนความเสยงโดยทวไปแบงออกเปน 2 สาขาวชา คอ การประเมนความเสยงดานสงแวดลอมหรอระบบนเวศ (Environmental or Ecological Risk Assessment) และการประเมนความเสยงดานสขภาพ (Health Risk Assessment) การประเมนความเสยงดานสงแวดลอมเปนการประเมนผลกระทบจากมลพษทางสงแวดลอมตอระบบนเวศวทยา ซงเปนเรองทมความซบซอนและตองอาศยขอมลจานวนมากจงทาไดคอนขางยาก สวนการประเมนความเสยงดานสขภาพเปนการศกษาถงผลกระทบจากสงแวดลอมตอสขภาพมนษยซงทาไดงายกวา การประเมนความเสยงดานสขภาพ หมายถง การประเมนความเสยงทศกษาถงผลกระทบทมาจากสงแวดลอมแลวกอใหเกดผลตอสขภาพของมนษย แบงลกษณะการศกษาออกไดเปน 2 กลม (Kofi, 2002) คอ 1) การประเมนความเสยงเชงปรมาณ (Quantitative Risk Assessment) มงเนนการศกษาทอาศยหลกทางวทยาศาสตรเปนพนฐาน ไดแก การศกษาทเนนกระบวนการทางวทยาศาสตรทสามารถตรวจวดคาตวแปรตาง ๆ เปนตวเลขโดยอาศยเครองมอทางวทยาศาสตรหรอการทดสอบตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ สามารถอธบายไดโดยใชหลกเหตและผล และสามารถทดลองซาได โดยเปาหมายสดทายของการประเมนความเสยงเชงปรมาณนจะไดขอมลสาหรบนาไปใชประโยชนในการประเมนความเสยงเชงคณภาพ 2) การประเมนความเสยงเชงคณภาพ (Qualitative Risk Assessment) เปนการศกษาเพอมงเนนทจะอธบายปรากฏการณเชงสงคมศาสตรและมานษยวทยา โดยอาศยขอมลทใชวธการสมภาษณแบบเจาลก (in-depth interview) การสมภาษณเฉพาะกลม (focus group interview) รวมกบเทคนคการศกษาอน ๆ เชน การศกษาแบบมสวนรวม (Participatory action research) เปนตน วธการเชงคณภาพจะเนนความหลากหลายและความครอบคลมของขอมล เพอเสนอผลใหเหนในหลายแงมม การศกษาทง 2 วธ สวนใหญควรจะตองทาควบคกนไป เพราะการศกษาทงสองแบบตางเปนขอมลนาเขาและปอนกลบซงกนและกน ผลทไดจากการศกษาทงสองแบบ

23  

  

รวมกนจะชวยเสรมผลการศกษาทาใหมความนาเชอถอและสามารถนาไปสการแกปญหาไดตรงจดกวาการใชการศกษาเพยงแบบใดแบบหนงเทานน

1.5.2 ขนตอนการประเมนความเสยง การประเมนถงความเปนไปไดของสารเคมวามผลกระทบตอสขภาพหรอไม

ซงจะเปนการประเมนความเสยงในเชงปรมาณและเชงคณภาพ (Klaassen, 2001 ; Kofi, 2002 อางถงใน อนามย, 2552) ใชประโยชนเพอการจดการความเสยงปญหาจากการรบสมผสสารเคมตอไป สภาวจยแหงชาตสหรฐอเมรกาไดกาหนดขนตอนการประเมนความเสยงไว 4 ขนตอน คอ

1.5.2.1 การบงชความเปนอนตราย (Hazard identification) เปนขนตอนแรกจากสขนตอนของการประเมนความเสยง ขนตอนนเปนการประเมนเชงคณภาพ มวตถประสงคเพอบงชวาสารเคมชนดนน ๆ มความเปนพษมากนอยเพยงใดและมผลกระทบตอสขภาพมนษยหรอไม ขอมลทไดมาจากขอมลการเจบปวยทมการรบเอาสารเคมเขาสรางกายจนเกดผลกระทบตอสขภาพขน ซงเปนการศกษาทางระบาดวทยาในมนษย นอกจากนนยงไดขอมลจากการศกษาในสตวทดลอง (Kofi, 2002 ; Reed et al., 2005 อางถงใน อนามย, 2552) 1.5.2.2 การประเมนการตอบสนองของสารเคม (Dose Response Assessment) เปนกระบวนการประเมนความเปนพษเชงปรมาณ เพอหาความสมพนธระหวางขนาดของสารเคมทรบเขาไปหรอรางกายไดรบ และอบตการณในการเกดผลกระทบในกลมทสมผสสารเคม เชน การศกษาพจารณาคาตาสดทไมสามารถสงเกตผลอนไมพงประสงคตอสตวทดลองหรอเปนระดบทไมมผลเสยตอสขภาพ (No observed adverse effect level : NOAEL) อยางไรกตามการหาความสมพนธระหวางการรบสมผสสารเคมกบผลกระทบตอรางกาย สามารถทาการอนมานผลจากการศกษาจากสตวทดลองไปยงมนษยได 1.5.2.3 การประเมนการรบสมผส (Exposure Assessment) เปนขนตอนวดปรมาณสารเคมทมนษยมโอกาสไดรบเขาสรางกาย หรอประเมนการสมผสสารเคมบนผวนอกของรางกายจากแหลงกาเนดตาง ๆ หรอจากตวกลางตาง ๆ เชน ดน นา อากาศ อาหาร เขาสรางกาย ทางผวหนง ปาก ทางเดนหายใจ เปนตน เพอคนหาชนดของสารเคมทรบสมผสคานวณหาปรมาณสารเคมทรางกายไดรบ วธการไดรบสมผสสารเคม และเวลาในการรบสมผส ภายใตสภาพการณใด ๆ 1.5.2.4 การอธบายลกษณะความเสยง (Risk Characterization) เปนขนตอนทเชอมระหวางการประเมนความเสยงกบการจดการความเสยงจากสารเคม เพอเปนกญแจทสาคญในการตดสนใจในการแกปญหาผลกระทบทเกดจากการรบสมผสสารเคม ในบทนจะอธบายลกษณะความเสยง 2 ลกษณะ โดยจาแนกตามประเภทสารเคม คอ สารเคมไมใชสารกอใหเกดมะเรงและสารทกอใหเกดมะเรง มวตถเพอจะสรปวาประชากรกลมเสยงจะไดรบผลกระทบไมพง

24  

  

ประสงคจากสารเคมหรอไม การอธบายลกษณะความเสยงนนจะใชขอมลทไดจากการรวบรวมใน 3 ขนตอนแรก เพอพจารณาในการอธบายลกษณะความเสยง

1.5.3 วธการวเคราะหความเสยงสขภาพ การประเมนความเสยงสขภาพจากจดตรวจวดคณภาพอากาศในแตละสถาน หากคาความเสยงมคาอยในชวง 10-6 – 10-4 แสดงวา เปนคาทอาจจะมความเสยงกอใหเกดมะเรง หากไดรบเขาสรางกายเปนเวลานาน และหากมคามากกวา 10-4 แสดงวา มความเสยงกอใหเกดมะเรงสงหากไดรบเขาสรางกายเปนเวลานาน (US.EPA., 2005)

1.6 วตถประสงคของงานวจย 1.6.1 วเคราะหระดบความเขมขนของสารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอน (PAHs) ทง 4 ชนด คอ ANTHRACENE , PHENANTHRENE , FLUORANTHENE และ PYRENE ในฝน PM10 เขตเมองกรงเทพมหานครททาการตรวจวดจากสถานตรวจวดคณภาพอากาศของกรมควบคมมลพษ 7 สถานในบรเวณสถานรมถนนและพนททวไป 1.6.2 วเคราะหหาแหลงกาเนดของสาร PAHs จากสดสวนของแตละองคประกอบ 4 ชนดทมอยใน PM10 1.6.3 วเคราะหรปแบบการกระจายตวของระดบความเขมขนของสาร PAHs ในเขตเมองกรงเทพมหานคร

ผลจากการศกษาในครงนสามารถใชเปนฐานขอมลในเชงพนท เพอสามารถประเมนคณภาพอากาศได นอกจากนยงสามารถใชเปนแหลงขอมลในการบรหารและจดการสงแวดลอมเพอนาไปสการกาหนดกลไกและมาตรการทเหมาะสมในการควบคมแหลงกาเนดไดอยางมประสทธภาพ

 

25  

บทท 2 วธการดาเนนงาน

งานวจยครงนศกษาการกระจายตวของสารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอน(Polycyclic Aromatic Hydrocarbon)ในเขตเมองกรงเทพมหานครโดยใชระบบสารสนเทศภมศาสตร พรอมทงวเคราะหอตราสวนสาหรบบงชแหลงกาเนดของสาร PAHs โ ด ย น า ฝ น ล ะ อ อ งขนาดเลก (PM10) ททาการเกบโดยกรมควบคมมลพษจากสถานตรวจวดคณภาพอากาศ จานวน 7 สถาน ทก ๆ เดอน เดอนละ 1 วน เปนเวลา 1 ป โดยทาการเกบ 24 ชวโมงตอ หนงตวอยาง เพอนามาวเคราะหหาปรมาณสารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอน (Polycyclic Aromatic Hydrocarbon ; PAHs) จากกระดาษกรองทบรรจในเครองเกบอากาศแบบ High volume air sampler และนาคาระดบความเขมขนของสาร PAHs หาความสมพนธกบ PM10 และขอมลทางอตนยมวทยา ( อณหภม ความชนสมพทธ ความเรวลม ทศทางลม ความกดอากาศ การเขมของแสง และปรมาณนาฝน) พรอมทง ประเมนความเสยงทางดานสขภาพ อตราสวนบงชแหลงกาเนด และแสดงผลในรปแผนทดวยโปรแกรมทางระบบสารสนเทศภมศาสตร 2.1 พนททาการเกบตวอยาง ในการศกษาวจยครงน ไดนาตวอยางฝนละอองททาการเกบโดยกรมควบคมมลพษจากสถานตรวจวดคณภาพอากาศทงหมด 7 สถาน คอ การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนนนทรวทยา โรงเรยนสงหราชพทยาคม การไฟฟายอยธนบร สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 การเคหะชมชนดนแดง และโรงเรยนบดนทรเดชา(สงห สงหเสน) ดงรปท 2-1 ซงแบงออกเปน 2 กลม คอ กลมทตงสถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณพนททวไปและกลมทตงสถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณรมถนน ในตารางท 2-1 แสดงรายละเอยดของสถานตรวจวดคณภาพอากาศ

26  

 

สถานเคหะชมชนดนแดง (DD : 54T)

สถานการเคหะชมชนคลองจน (KJ : 10T)

โรงเรยนนนทรวทยา (NWS : 12T)

โรงเรยนสงหราชพทยาคม (SPS : 15T)

การไฟฟายอยธนบร (TPS : 52T

สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 (CC4 : 53T)

โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) (BDC : 61T)

 

รปท 2-1 สถานตรวจวดคณภาพอากาศทง 7 สถานเขตเมองกรงเทพมหานคร

27  

 

 รปท 2-2 แผนทแสดงทตงสถานตรวจวดคณภาพอากาศในกรงเทพมหานคร 27

28  

 

2.2 วธการเกบตวอยางฝนตามกรมควบคมมลพษ การเกบตวอยางฝน PM10 ของกรมควบคมมลพษ ทาการเกบดวยเบตาเรย (Beta Ray Attenuation) ดงรปท 2-3 เปนเวลา 24 ชวโมง โดยใชแผนกรองใยหน (Quartz fiber filter)

ขนาด 810 นว ทผานการอบกระดาษกรองและชงนาหนกกระดาษกรองดวยเครองชงความละเอยด 4 ตาแหนง กอนและหลงเกบตวอยาง

รปท 2-3 แสดงเครองมอเกบตวอยาง Beta Ray Attenuation (β) - Air Particulate Concentration

(ทมา:http://www.analysersindia.com/products.html)

29  

 

รปท 2-4 ขนตอนการดาเนนงานวจย

ระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอศกษาการกระจายตวของ สารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอนในชนบรรยากาศเขตเมองกรงเทพมหานคร

ศกษาทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

เกบรวบรวบขอมล

ตวอยางฝนPM10 ของสถานตรวจวดคณภาพอากาศของกรมควบคมมลพษทง 7 สถาน (ดนแดง โชคชย 4 การไฟฟาธนบร คลองจน

บดนทรเดชา นนทรวทยา และสงหราชพทยา)

สกดกระดาษกรองตวอยางฝนPM10 ดวยวธ Soxhlet แลวนามาหาคาระดบความเขมขนของ PAHs ดวย

เครอง GC-MS

นาคาระดบความเขมขนของ PAHs มาวเคราะหขอมล

ศกษาการกระจายตวของสาร PAHs

ศกษาอตราสวนบงชแหลงกาเนด

ประเมนความเสยงทางดานสขภาพ

An / (Phe+An)

Fluo/ (Fluo+Pyr)

ทาการวเคราะหโดยใชเทคนคการประมาณคาชวง

พนท (Spatial interpolation)

Non – carcinogen

Carcinogenic

30  

 

2.3 เครองมอ วสดอปกรณ และสารเคมทใชในการศกษา 2.3.1 เครองมอวเคราะหปรมาณสาร PAHs เครองมอวเคราะหปรมาณสาร PAHs ในฝน สาหรบการศกษาครงน คอ เครอง Gas Chromatography รน CP-3800 ตอกบ Mass Spectrometer รน Saturn 2200 ผลตโดยบรษท Varian แสดงดงภาพท 2-3 และตดตง Capillary column ชนด DB – 5ms ทมความยาว 30 เมตร ขนาดเสนผานศนยกลางภายใน (I.D) 0.25 มม. และความหนาของฟลมเหลว (filmthickness) 0.25 มคม. โดยคอลมนมขดจากดของอณหภมใชงาน 350˚ซ ผลตโดยบรษท Agilent Technologies เครอง GC/MS ไดรบความอนเคราะหจากสหสาขาวชาวทยาศาสตรสงแวดลอม บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

รปท 2-5 แสดงเครองมอ Gas Chromatography – Mass Spectrophotometer – Ion trap

2.3.2 วสดและอปกรณ

2.3.2.1 ตอบ (Oven) 2.3.2.2 เครองชง 2 ตาแหนง 2.3.2.3 ตดดความชน (Desiccators) 2.3.2.4 ตดดควน (Hood) 2.3.2.5 ชดสกดซอกเลต (Soxhlet) - ซอกเลต (Soxhlet body) - คอนเดนเซอร (Condenser) 2.3.2.6 ขวดกลมขนาด 250 มลลลตร

31  

 

2.3.2.7 เตาหลม (Heating Mantle) 2.3.2.8 ชดระเหย (Evaporator) 2.3.2.9 ชด Fractionation Chromatography 2.3.2.10 คมคบปากแบน (Forceps) พนดวยพาราฟลม 2.3.2.11 หลอดแกวกานยาว (Disposable Glass Pipette) พรอมลกยาง

2.3.2.12 ขวดแกวขนาด 15 มลลลตร 2.3.2.13 กระดาษฟอยดอะลมเนยม (Aluminum Foil)

2.3.2.14 แทงแกวนากาซไนโตรเจน 2.3.2.15 ใยแกว (Glass wool) 2.3.2.16 ลกแกว (Anti Bumper) 2.3.2.17 ขวดปรมาตร (Flask) ขนาด 250 มลลลตร 2.3.2.18 กระบอกตวง (Volumetric flask) ขนาด 15 และ 50 มลลลตร 2.3.2.19 ขวดทงสารเคม ตดฉลากแยกชนดของสารเคม 2.3.2.20 ขวด vial ขนาด 2 มลลลตร พรอม insert vial ขนาด 200 ไมโครลตร 2.3.2.21 ตเยน อณหภมตากวา 5 องศาเซลเซยส 2.3.2.22 เขมฉด ขนาด 10 และ 50 ไมโครลตร 2.3.2.23 กระดาษสตกเกอรสาหรบทาฉลากขวดตวอยาง

2.3.3 สารเคม 2.3.3.1 กาซไนโตรเจน (Nitrogen gas) 2.3.3.2 กาซฮเลยม 99.999% (Helium gas) 2.3.3.3 สารตวทาละลายไดคลอโรมเทน (Dichloromethane , DCM) HPLC grade 2.3.3.4 สารตวทาละลายเฮกเซน (n-Hexane) HPLC grade 2.3.3.5 สารตวทาละลายโทลอน (Toluene) HPLC grade 2.3.3.6 สารตวทาละลายไซโคลเฮกเซน (Cyclohexane) HPLC grade 2.3.3.7 สารตวทาละลายอะซโตน (Acetone) 2.3.3.8 สารตวทาละลายเมทานอล (Methanol) 2.3.3.9 ซลกาเจล (Silica gel)

32  

 

2.3.4 สารละลายมาตรฐาน 2.3.4.1 สารละลายมาตรฐานของสาร PAHs 15 ชนด (Norwegian Standard : NS 9815) ผลตโดยบรษท Chiron ประเทศนอรเวย ซงประกอบดวย ฟแนนทรน Phenanthrene แอนทราซน Anthracene ฟลออแรนทน Fluoranthene ไพรน Pyrene

2.3.4.2 สาร Recovery ISTD-PAH ผลตโดยบรษท Chiron ประเทศนอรเวย ซงประกอบดวย ฟลออรน- ด12 Fluorene – d12 2.4 การวเคราะหปรมาณสาร PAHs ในตวอยาง PM10 2.4.1 การเตรยมอปกรณ

ในหองปฏบตการเคมอปกรณและเครองแกวทกชนกอนใชตองทาความสะอาดดวยการลางดวยนาสะอาด จากนนชะดวยนากลน 3 ครง และชะดวยอะซโตน จากนนจงผงอปกรณใหแหง จากนนชะดวยเมธานอลและไดคลอโรมเทน ตามลาดบ

2.4.1.1 ตวทาละลายอนทรยทใช ไดแก ไดคลอโรมเทน เฮกเซน เมธานอล ทโลอน เปนสารเคมชนด HPLC grade 2.4.1.2 ซลกาเจลและใยแกว นาไปทาความสะอาดกอน โดยใสลงในเซลลโลสทมเบล แลวนาไปสกดดวยชดสกดแบบซอกเลตดวยไดคลอโรมเทน นาน 6 ชวโมง จากนนเกบไวในเดซเคเตอร ทมแผนอลมเนยมฟอยดคลมปดไวเพอปองกนการปนเปอนทมากบฝนละออง เมอแหงสนทกนาไปเกบไวในขวดแกวทปดฝาสนท 2.4.2 การเตรยมตวอยางฝน PM10

นากระดาษกรองชนด Glass filter ขนาด 8 10 นว ทผานการเกบตวอยางฝน และชงนาหนกแลวตดเพยง 1 ใน 4 สวน โดยใชมดผาตดและสวมถงมอยางชนดไมมแปง เพอปองกนมอไปสมผสกบกระดาษกรอง เมอตดเสรจแลวทาการพบกระดาษกรองแลวหอดวยอลมเนยมฟอยด เกบใสถงซป แชเยนเพอควบคมอณหภม กอนทจะนาไปวเคราะหตอไป 2.4.3 การสกดสาร PAHs จากตวอยางฝนPM10 เปนการสกดสาร PAHs ซงมขนตอนดงตอไปน 2.4.3.1 ขนตอนการสกด PAHs โดยใชเครองซอกเลต

33  

 

1) หยอดลกแกวประมาณ 3 – 4 เมดลงในขวดกลมขนาด 250 มลลลตร ทอยบนเตาหลม (Heating Mantle)

2) ใชคมคบปากแบนคบกระดาษกรองทเตรยมไวขางตน ใสในซอกเลต แลวตอกบขวดกลมทอยบนเตาหลม

3) เตม Internal Standard ลงบนกระดาษกรองตวอยางละ 50 ไมโครลตร

4) เทไดคลอโรมเทนลงไปในซอกเลตประมาณ 1รอบครง (150 มลลลตร) เปนตวทาละลาย

5) หลงจากนนทาการตดตงซอกเลต และคอนเดนเซอรบนเตาหลมทเตรยมไวพรอมกบปดสวตซเตาหลม

6) เปดนาประปาตรวจสอบใหแนใจวาคอนเดนเซอรทางาน 7) เปดเตาหลมเปนเวลา 6 ชวโมง เมอครบกาหนดเวลา ปดเตา

หลมทงไวประมาณ 30 นาทจนกวาเครองจะเยน แลวนาคมคบกระดาษกรองออกแลวนาไดคลอโรมเทนทตกคางอยในขวดกลม ปรมาตร 250 มลลลตร ไปเขาเครองระเหยสารเพอนาไปลดปรมาตร

2.4.3.2 ขนตอนการลดปรมาตรไดคลอโรมเทนโดยใชเครองระเหยสาร 1) นาขวดปรมาตร 250 มลลลตรทบรรจไดคลอโรมเทนทไดจาก

การสกดดวยเครองซอกเลตไปเขาเครองระเหยสารหมนอยางชา ๆ หากมฟองอากาศเกดขนใหลดความเรวลงทนท ระเหยสารไปจนกวาปรมาตรของสารตวทาละลายไดคลอโรมเทน เหลออยประมาณ 2 – 3 มลลลตร

2) ทาการลางขวดแกวขนาด 15 มลลลตรโดยใชไดคลอโรมเทนทาซา 3 ครง หลงจากนนแปะฉลากตวอยางบนขวดแกว

3) ปดเครองระเหยสารแลวทาการถายเทสารตวทาละลายไดคลอโรมเทน โดยใชปเปต (Disposable Glass Pipette) ลงในขวดแกวขนาด 15 มลลลตรหลงจากนนรนดวย ไดคลอโรมเทน แลวดดออกมาใสในขวดแกวขนาด 15 มลลลตร ทาซาแบบน 3 ครง

4) ปดฝาขวดแกวแลวนากลบไปแชในตเยนทมอณหภมตากวา 5 องศาเซลเซยสเพอนาไปเปลยนตวทาละลายตอไป

2.4.3.3 การ Clean up และ Blow-down 1) ตวงเฮกเซน 10 มลลลตรดวยกระบอกตวงขนาด 50 มลลลตร 2) เปดฝาขวดแกวทบรรจสารตวอยางแลวนาปเปตทตอกบทอกาซไนโตรเจนไวในขวดแกวทบรรจสารตวอยาง แลวคอย ๆ เปดกาซเบา ๆ พอใหเหนวาสารตวอยางกระเพอมเลกนอย

34  

 

3) เมอไดคลอโรมเทนออกไปเกอบหมด ใชปเปตดดเฮกเซนในกระบอกตวง แลวรนลงในขวดแกวทบรรจสารตวอยางเพอไลใหไดคลอโรมเทนระเหยออกไปพรอม ๆ กบพนกาซไนโตรเจน ลงไปจนเหลอปรมาตรประมาณ 10 มลลลตรหลงจากนนภายในขวดแกวจะไมมไดคลอโรมเทนหลงเหลออย แตจะมเฮกเซนมาแทนท 4) นากลบไปแชตเยนทมอณหภมตากวา 5 องศาเซลเซยส เพอนาไปทาการแยกสวน PAHs

2.4.3.4 วธการแยกสวน PAHs (Fractionation Chromatography ) การ Fractionation Chromatography แบงเปน 2 ขน ดงน 1) ใสใยแกวปรมาณเลกนอยลงในคอลมน(Column) โดยใชคมคบปากแบน 2) เทเฮกเซนลงในบกเกอรประมาณครงคอลมน ทาการแอคทเวทซลกาเจล อยางชา ๆ ซลกาเจล จะละลายในสารตวทาละลายเฮกเซน 3) เทซลกาเจลทละลายแลวใสลงในคอลมนแลวใชปเปตดดเฮกเซนฉดลางซลกาเจลทตดอยดานขางของบกเกอรเทลงในคอลมนใหหมด โดยใยแกว และซลกาเจลจะทาหนาทกรองฝนหรอสงสกปรกเอาไว 4) เปดวาลวใหสารตวทาละลายเฮกเซน ในคอลมนคอย ๆ ไหลลงบกเกอรเปลา จนสารตวทาละลายเฮกเซนเหลออยทระดบคอคอด Fraction 1 5) เทสารตวอยางทผานการ Blow – down แลวลงในคอลมนแลวใชปเปตดดสารเฮกเซนจากกระบอกตวง ลางสารตวอยางทตดอยดานขางขวดแกวใหหมดแลวเทลงในคอลมน 6) เทสารตวทาละลายเฮกเซนลงในกระบอกตวงปรมาณ 15 มลลลตร 7) ปดจกคอลมนแลวปดกาซไนโตรเจนใหมความดนเทากบ 1.0 มม.ปรอท 8) ปรบใหมอตราการไหล 1 หยด ตอ 1 วนาท ใหสารตวอยางไหลลงมาจนอยในระดบประมาณ 0.5 – 1 เซนตเมตรจากคอคอด ระวงอยาใหซลกาเจลแหงเดดขาด Fraction 2 9) ตวงเฮกเซน + โทลอน (เฮกเซน 96 มลลลตร : โทลอน 54 มลลลตร) 15 มลลลตร ใสลงในกระบอกตวง 50 มลลลตรของตวอยางเดม 10) เทเฮกเซน + โทลอน ลงในคอลมนใหหมด

35  

 

11) เปดจกคอลมนแลวเปดกาซไนโตรเจนใหมความดนเทากบ 1.0 มลลเมตรปรอท 12) ปรบอตราการไหล 1 หยด ตอ 1 วนาท จนสารตวอยางแหงสนท 13) นาขวดปรมาตรทบรรจสารตวอยางไปทาขนตอนระเหยสารตอไป 2.4.3.5 ขนตอนการลดปรมาตรเฮกเซน:โทลอน โดยเครองEvaporator 1) เตมเมทานอล ประมาณ 5 – 6 มลลลตรลงไปในขวดปรมาตรทบรรจสารตวอยาง

2) ปรบอณหภมของนาประมาณ 50 – 55 องศาเซลเซยส 3) ระเหยสารจนเหลอปรมาตรเพยง 1 – 2 มลลลตร 4) เทลงขวดแกวขนาด 15 มลลลตร ขวดใหมทเตรยมไว เพอนาไปทาขนตอนการ Blow down ตอไป

2.4.3.6 การ Blow – down 1) นาขวดตวอยางมาทาการลดปรมาตร (Blow down) อกครงหนง โดยใชกาซไนโตรเจน พนใสตวอยางใหเกอบแหง จากนนดดไซโคลเฮกเซนลางใหรอบ ๆ ขวดตวอยาง 3 รอบ และพนกาซไนโตรเจนตอจนเหลอตวอยางเพยงเลกนอย เกอบถงกนขวด 2) ดดตวอยางใสใน insert vial ปรบปรมาตรตวอยางท 100 ไมโครลตร ปดฝาขวด vial พนพาราฟลม นาไปแชเยน รอการวเคราะหดวยเครอง GC/MS

36  

 

รปท 2-6 แผนผงสรปขนตอนการสกดและวเคราะหตวอยางฝนละออง

ตวอยาง PM10

สกดโดย Soxhlet Extraction ใช DCM เปนตวทาละลาย

เตม Internal Standard

ผาน Flash Chromatography โดย SiO2

ลดปรมาตรตวทาละลายดวยเครอง Rotary Evaporator, 40ºC

ทาใหงวดโดยการ Blow Down ดวย N2 gas

Elute ดวย Hexane/Toluene ไดHigh Elute ดวย Hexaneได Aliphatics+ Low

ลดปรมาตรตวทาลายดวยเครอง Rotary Evaporator

ทาใหงวดโดยการ Blow Down

ตรวจวดปรมาณหา PAHs ดวยเครองGC/MS

37  

 

2.5 การวเคราะหสาร PAHs ดวยเครอง GC-MS (Ion - Trap) ตารางท 2-1 สภาวะการทางานของเครอง GC/MS ในการวเคราะห PAHs

C

ชนดของคอลมน (Column type) เฟสเคลอนท (Mobile phase) อณหภมของ Injector อณหภมของ Transferline โหมดการฉดตวอยาง

คอลมนแคปลลาร รน CP-8751 ยาว 30 m เสนผานศนยกลางภายใน 0.25 มลลเมตร ความหนาของฟลมเหลว 0.25 ไมโครเมตร ใชกาซฮเลยม (He) มความบรสทธ 99.999% อตราการไหลของกาซ 1.0 มลลลตร / นาท 250 องศาเซลเซยส 300 องศาเซลเซยส ตวอยางทฉดเขาเครอง 1 ไมโครลตร (splitless liner)

MS ชนดของตววเคราะหมวลสาร โหมดการแตกตวเปนไอออน พลงงานของอเลกตรอนเพอทาใหมวลสารแตกตว โหมดการบนทกโครมาโตแกรมแบบไอออน

Ion trap อเลคตรอนอมแพค (El+) 70 eV SIS (Selected Ion Spectrum)

2.6 การประกนคณภาพในการวเคราะห การควบคมคณภาพในการวเคราะหโดยการวเคราะหสารอางอง Standard Reference Material 1941b Organics in marine sediment สาหรบเปนตวประกนคณภาพในการทดลองและการคานวณหาเปอรเซนตคนกลบ (%accuracy) ของ Internal Standard ในการทดลอง โดยใช SRM ประมาณ 1 กรม ทาการสกดและวเคราะห 5 ซา ดวยวธเดยวกบตวอยาง 2.7 วธการคานวณระดบความเขมขนของสาร PAHs

2.7.1 Relative Response Factor (RRF) GC/MS จะตอบสนองปรมาณของ PAHs ในรปแบบพนทของ Peak กลาวคอ หากสารละลาย PAHs ทฉดเขาไปในตวเครองมความเขมขนสงเครองจะตอบสนองโดยการ

38  

 

แสดงพคทมปรมาณพนทมาก ในทางกลบกนหากสารละลาย PAHs ทฉดเขาไปในตวเครองมความเขมขนตาพนทของพคทออกมาจะนอยลง ซงในการวเคราะหเพอใหไดผล ตวเครองทวเคราะหตองแสดงพนทพคคงทตลอด

เมอ ANat : พนทพคของ Native- PAHs ADeut : พนทพคของ Deuterated- PAHs CNat : ความเขมขนของ Native- PAHs

CDeut : ความเขมขนของ Deuterated- PAHs

หากคาของ RRF = 1 แสดงวา Sensitivity ของ Native- PAHs และ Deuterated- PAHs มคาเทากน

หากคาของ RRF 1 แสดงวา Sensitivity ของ Native- PAHs มคาสงกวาของ Deuterated- PAHs

หากคาของ RRF 1 แสดงวา Sensitivity ของ Native- PAHs มคาตากวาของ Deuterated- PAHs

2.7.2 วธการคานวณระดบความเขมขนของ PAHs โดยใช Internal Standard โดยท ANat : พนทพคของ Native- PAHs ในตวอยาง ADeut : พนทพคของ Deuterated- PAHs ในตวอยาง WNat : นาหนกของ Native- PAHs ในตวอยาง

WDeut : นาหนกของ Deuterated- PAHs ในตวอยาง

สมการท 1-1

RRF = =

(ANat / CNat) (ADeut / CDeut)

(ANat CDeut) (ADeut CNat)

สมการท 1-2 = WNat

WDeu

ANat

ADeu

39  

 

อตราสวนระหวางพนทพค (peak) ของ Native- PAHs ในตวอยางกบพนทพคของDeuterated- PAHs ในตวอยางมคาเทากบอตราสวนระหวางนาหนกของ Native- PAHs ในตวอยางกบนาหนกของ Deuterated- PAHs ในตวอยาง (สมการ) เมอ CNat : ความเขมขนของ Native- PAHs ในตวอยาง (ng m-3) ANat : พนทพคของ Native- PAHs ในตวอยาง ADeut : พนทพคของ Deuterated- PAHs ในตวอยาง WDeut : นาหนกของ Deuterated- PAHs ในตวอยาง (ng) V : ปรมาตรอากาศททาการเกบ (m3) RRF : ปจจยการตอบสนองเชงสมพนธของเครองมอวเคราะห 2.8 การวเคราะหขอมลทางสถต วเคราะหขอมลทางสถต โดยใชสถตเชงพรรณนา (descriptive statistic) วเคราะหแนวโนมและการกระจายของขอมล โดยหาคาผลรวม คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน วเคราะหขอมลทางสถต ใชสถตเชงพรรณนาหาความสมพนธระหวาง PM10 กบ PAHs และ PAHs กบขอมลอตนยมวทยา โดยใช Pearson Bivariate Correlation วเคราะหองคประกอบและสดสวนของ PAHs ในแตละแหลงกาเนดโดยวธทางสถตแบบ Binary Ratio แสดงผลความสมพนธระหวางสดสวนดวยโปรแกรม Sigma Plot 2.9 การวเคราะหขอมลดวยระบบสารสนเทศภมศาสตร วเคราะหขอมลเชงพนทดวยระบบสารสนเทศภมศาสตร โดยใชโปรแกรม ArcGIS วเคราะหแนวโนมและการกระจายตวของสาร PAHs ดวยวธ Interpolation 2.10 การวเคราะหการประเมนความเสยงทางดานสขภาพ

กรณท 1 การประเมนผลกระทบตอสขภาพจากการสมผสสารไมกอมะเรง (Non-Carcinogen) การประเมนผลกระทบตอสขภาพจากการสมผสสารไมกอมะเรง (Non-Carcinogen) คานวณจากผลรวมของดชนคกคามของการสมผสมลสาร (Hazard Quotient, HQ) สาหรบดชนคกคามของการสมผสมลสาร(HQ) สามารถคานวณได ดงน

สมการท 1- 3

ANat ADeut

WDeut CNat = 1 RRF

1 V

40  

 

ดชนคกคามของการสมผสมลสาร = ปรมาณสารพษเขาสรางกาย (CDI)

(Hazard Quotient; HQ) ปรมาณอางอง (RfD)

เมอ ADI = Chronic Daily Intake จากการหายใจ (Inhalation) RfD = Reference Concentration

โดยท ตวแปร หนวย ความหมาย คาทใชในการคานวณ

CDI มคก./ลบ.ม. ความเขมขนเฉลยของสงคกคามในอากาศ

คาความเขมขนสงสด

RfD มคก/กก./วน ปรมาณสารอางอง An = 0.3 Fluo = 0.04 Pyr = 0.03

กรณท 2 การประเมนผลกระทบตอสขภาพจากการสมผสสารกอมะเรง

(Carcinogen) การประเมนผลกระทบตอสขภาพจากการสมผสสารทอาจจะกอใหเกดมะเรง (Carcinogen) ในเชงปรมาณสามารถประเมนไดโดยการคานวณจากสมการทดดแปลงจาก US.EPA เพอคานวณหาปรมาณสงคกคามทไดรบจากมลสารแตละชนด จากนนนามาหาปรมาณสงคกคามรวมในพนท เพอประเมนความเสยงตอสขภาพตอประชาชน การประเมนผลกระทบตอสขภาพจากการสมผสสารกอมะเรง (Carcinogen) คานวณจากความเสยงจากการสมผสมลสาร (Risk) ของสารแตละชนดในพนทศกษา เพอนามาหาคาความเสยงรวม (Total Risk, RiskT) สาหรบการคานวณความเสยงจากการสมผสมลสาร (Risk) เปนดงน

Risk (RT) = ADI x PEF

เมอ ADI = Average Daily Intake จากการหายใจ (Inhalation) = CA x IR x ET x EF x ED

BW x AT PEF = Potency Equivalency Factor คาศกยภาพกอใหเกดมะเรง

41  

 

ตารางท 2-2 คาตวแปรทนามาพจารณาในการคานวณสมการ ตวแปร หนวย ความหมาย

CA มก./ลบ.ม. ความเขมขนเฉลยของสงคกคามในอากาศ IR ลบ.ม./วน อตราการหายใจ ET ชวโมง/วน เวลาในการสมผส EF วน/ป ความถของการสมผส EP ป ระยะเวลาทสมผส BW กโลกรม นาหนกของรางกาย AT วน ระยะเวลาทใชในการเฉลย PEF (กก.-วน)/มก. ตวแปรในการคานวณความเสยง

ผลการประเมนความเสยงของการสมผสสารกอมะเรง (Carcinogen) จากโครงการฯ

จะนามาคานวณหาคาความเสยงรวม (Total Risk, RiskT) ไดดงน ความเสยงรวม (Total Risk) = ผลรวมของความเสยงจากการสมผสมลสาร (Ri)

= RiskAn+ RiskPhe+ RiskFluo+ RiskPyr ตารางท 2-3 คาตวแปรทนามาพจารณาในการคานวณการไดรบสมผส

ตวแปร หนวย เดก

(1-6 ป) ผใหญ

เพศชาย เพศหญง อตราการหายใจ (IR) ลกบาศกเมตร/ชวโมง 10 22 21 เวลาทไดรบสมผส (ET) ชวโมง/วน 8 8 8 ความถของการรบสมผส (EF) วน/ป 350 350 350 ระยะเวลาทสมผส (ED) ป 6 30 30 อายขยเฉลยของประชากร(AT) วน 25550 25550 25550

นาหนก (BW) กโลกรม 16 70 60 ทมา : USEPA, 1989

42  

 

ตารางท 2-4 คา Potency Equivalency Factor(PEF) ของ PAHs แตละชนดเมอเทยบกบ B[a]P PAHs PEF

Ref. Benzo[a]Pyrene Anthracene Pyrene Phenanthrene Fluoranthene

1 0.01 0.001 0.001 0.001

ทมา : Nisbet and Lagoy, 1992

 

43  

บทท 3 ผลการศกษาและวจารณผล

3.1 ระดบความเขมขนของฝนละอองขนาดไมเกน 10 ไมโครเมตร (PM10) ในสถานตรวจวดคณภาพเขตเมองกรงเทพมหานคร คณภาพอากาศในกรงเทพมหานครป 2549 เปลยนแปลงไมมากนก เมอเปรยบเทยบกบป 2548 ปรมาณฝนPM10ลดลงเพยงเลกนอยแตยงคงเปนปญหาหลกบรเวณรมถนน จากผลการตรวจวด คาเฉลยระดบความเขมขนของฝน PM10 ในเขตกรงเทพมหานครมระดบความเขมขนลดลง โดยในป 2549 มคาอยในชวง 10.4 – 206.2 ไมโครกรมตอลกบาศกเมตร เกนมาตรฐานรอยละ 7.1 โดยลดลงจากป 2548 (รอยละ 7.3) เพยงรอยละ0.2 เนองมาจากความเขมงวดในเรองมาตรฐานการปลอยมลพษของยานพาหนะและเทคโนโลยการผลตยานพาหนะไดมการพฒนามากขน จงทาใหปรมาณฝนลดนอยลงถงแมวาปรมาณยานพาหนะเพมมากขนกวาปทผานมา

รปท 3-1 ฝนPM10 ในเขตเมองกรงเทพมหานคร ป 2548 -2549

44  

 

รปท 3-2 ระดบความเขมขนของ PM10 สถานตรวจวดคณภาพอากาศในเขตเมองกรงเทพมหานครทง 7 สถาน

จากผลการตรวจวดระดบความเขมขนฝนละอองขนาดไมเกน 10 ไมโครเมตร (PM10) พบวาในเดอนมกราคม 2549 – ธนวาคม 2549 แสดงเปนคาเฉลย 24 ชวโมงของฝน PM10 แสดงในรปท 3-2 สถานตรวจวดคณภาพอากาศประเภทรมถนน ระดบความเขมขนของฝน PM10 ในชนบรรยากาศมคาสงสดทสถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนดนแดง (DD) รองลงมาคอ สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 (CC4) และการไฟฟายอยธนบร (TPS) โดยมคาระดบความเขมขนของฝน PM10 เฉลย 24 ชวโมงอยในชวง 57.60 – 145.90 38.60 – 101.30 และ 33.00 – 90.10 มคก. /ลบ.ม. ตามลาดบ ซงระดบความเขมขนของฝน PM10 สงสดมากกวาคามาตรฐานฝน PM10 ทกาหนดในชนบรรยากาศ (120 มคก./ลบ.ม.) และเมอพจารณาเปนคาเฉลยรายปของระดบความเขมขนของ PM10 พบวามคาเทากบ 97.84 59.54 และ 54.54 มคก. /ลบ.ม. ตามลาดบ ทงนเนองจากสถานการเคหะชมชนดนแดงตงอยบรเวณรมถนนทเปนแหลงชมชน มสถานทราชการ โรงเรยน และสานกงานมากมายตงอยในบรเวณนนสงผลใหมการจราจรหนาแนนทสดในกรงเทพมหานครตงแตเวลา 7.00 – 9.00 น.และ เวลา 17.00 – 19.00 มการจราจรมากกวา 5,000 คน

45  

 

สาหรบสถานตรวจวดคณภาพอากาศประเภทพนททวไป พบวา คาเฉลย 24 ชวโมงของฝน PM10 ในชนบรรยากาศมคาสงสดคอคาทตรวจวดไดทสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) (BDC) รองลงมาคอ โรงเรยนสงหราชพทยาคม (SPS) โรงเรยนนนทรวทยา(NWS) และการเคหะชมชนคลองจน (KJ) โดยมคาระดบความเขมขนของฝน PM10 เฉลย 24 ชวโมงอยในชวง 23.20 – 129.20 26.30 – 89.30 30.50 – 93.50 และ 25.60 – 100.20 มคก./ลบ.ม. ตามลาดบ ซงในสถาน BDC มคาระดบความเขมขนของฝน PM10 สงสดมากกวาคามาตรฐานฝน PM10 ทกาหนดในชนบรรยากาศ (120 มคก./ลบ.ม.) และเมอพจารณาเปนคาเฉลยรายปของระดบความเขมขนของ PM10 มคาเทากบ 58.98 56.93 55.05 และ 47.34 มคก. /ลบ.ม. ตามลาดบ ทงนเนองจากสถานตรวจวดคณภาพโรงเรยนโรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) ตงอยบรเวณถนนทเปนแหลงชมชนทหนาแนน มโรงเรยนขนาดใหญ ตงอยไมหางจากถนนลาดพราวมากนกและเปนเสนทางลดผานถนนหลายสายทาใหมการจราจรหนาแนนตงแตเวลา 07.00 – 09.00 และ เวลา 16.00 – 18.00 มการจราจรมากกวา 3,000 คน การวเคราะหความสมพนธของความเขมขนฝน PM10 ในแตละสถานตรวจวดคณภาพอากาศในประเภทสถานรมถนนและสถานพนททวไป โดยใชการทดสอบแบบ Independent – Sample T-Test พบวา ความเขมขนของฝน PM10 มความแตกตางกนในประเภทสถานอยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) ทงนเมอเปรยบเทยบคาระดบเขมขนของฝน PM10 เฉลยจากสถานตรวจวดคณภาพอากาศทง 7 สถาน ทางสถตโดยใช One – way ANOVA พบวา มระดบความเขมขนของฝนละอองขนาดไมเกน 10 ไมโครเมตร (PM10) แตกตางอยางมนยสาคญ (p < 0.05) และเมอทดสอบโดยใช Multiple Comparison ดวยวธ Scheffe พบวาความเขมขนของฝน PM10 ในทง 7 สถานตรวจวดคณภาพอากาศแตกตางกนอยางมนยสาคญ (p < 0.05) โดยคาเฉลยของความเขมขน PM10 ของสถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนดนแดงมความแตกตางกบสถานตรวจวดคณภาพอากาศอกทง 6 สถาน จากรปท 3-2 จะเหนวาคามธยฐานของระดบความเขมขน PM10 ถาเสนมธยฐานมลกษณะชดขอบกลองดานบนขอมลจะมแนวโนมระดบความเขมขนคอนสงในสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 และการไฟฟายอยธนบร ถาลกษณะเสนมธยฐานชดขอบลางขอมลจะมแนวโนมระดบความเขมขนตาในสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนนนทรวทยา และถาลกษณะเสนมธยฐานอยกงกลางของกลองขอมลจะมแนวโนมระดบความเขมขนสง-ตาในสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน และการเคหะชมชนดนแดง สวนการกระจายตวของขอมลจาก box plot รปท 3-2 เหนไดวาสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคมมการกระจายตวของขอมลไดดทสด เนองมาจากแหลงกาเนดของมลพษอาจมาจากทหลากหลายและปจจยทางอตนยมวทยา จากการตรวจสอบวนเกบตวอยางพบวาในวนทเกบตวอยางในแตละเดอนนนปจจยท

46  

 

กลาวมาจากปจจยขางตนนนเปนเหตผลสาคญในการกระจายตวขอมลในสถานน รองลงมาคอ สถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนดนแดงและโรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) สวนสถานทมการกระจายของขอมลนอยนนคอ สถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย 4 และการเคหะชมชนคลองจน เนองมาจากบรเวณใกลเคยงกบสถานตรวจวดคณภาพอากาศนน พบวา ลกษณะแหลงกาเนดของมลพษนนไมหลากหลาย เชน สถานโชคชย 4 ตงอยบนถนนลาดพราว ซงฝนมแหลงกาเนดมาจากยานพาหนะเพยงอยางเดยว เชนเดยวกบสถานคลองจนทมแหลงกาเนดมลพษไมหลากหลาย

รปท 3-3 ระดบความเขมขนของ PM10 สถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณรมถนนเขตเมองกรงเทพมหานคร ป 2549

จากการตรวจวดคาระดบความเขมขน PM10 จากรปท 3-3 และ 3-4 พบวา ระดบความเขมขน PM10มคานอยทสดในฤดฝนและจะคอย ๆ เพมขนในชวงฤดหนาวจนมคาสงสดในฤดแลงและจะคอย ๆ ลดลงอกครงในชวงเปลยนจากฤดแลงเปนฤดฝน เนองจากฝนทาหนาทชะลางฝนทกระจายในอากาศลงสพนทาใหระดบความเขมขนฝน PM10 ในฤดฝนมคาตาสด เมอยางเขาฤดหนาวและฤดแลงระดบความเขมขนฝน PM10 จะเพมขนเรอย ๆ เนองจากไมมการชะลางโดยฝนและ

47  

 

มคาสงสดในชวงฤดแลง รปท 3-3 สงเกตไดวาการเคหะชมชนดนแดงขอมลจะสงอยในเดอนกนยายนเปนชวงฤดฝนควรจะมคาของ PM10 ลดลง แตในระหวางททาการเกบตวอยางพบวาไมมฝนตกในระหวางนนและในบรเวณนนมการจราจรทหนาหนาแนนสะสมอยเปนประจาจงทาใหขอมลผดจากแนวโนมเดม รปท 3-4 มสถานโรงเรยนบดนทรเดชาทขอมลมระดบความเขมขนของ PM10 สงกวาสถานอนเนองจากมการจราจรทหนาแนนและความชนสมพทธทนอยกวาสถานพนททวไปซงเปนปจจยทสงผลตอระดบความเขมขนของ PM10

รปท 3-4 ระดบความเขมขนของ PM10 สถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณพนททวไปเขตเมองกรงเทพมหานคร ป 2549

เมอนาผลจากการวเคราะหทางสถตระหวางความสมพนธ ฝนPM10 กบขอมลอตนยมวทยาในตารางท 3-1 กลาวไดวาระดบความเขมขนของ PM10 ในแตละสถาน นนมความสมพนธแปรผนกบความกดอากาศอยางมนยสาคญอยในระดบตา(r = 0.32, p < 0.01) และระดบความเขมขนของฝน PM10 มความสมพนธแปรผกผนกบความชนสมพทธ (r = -0.38, p < 0.01) และปรมาณฝน (r = -0.22 , p < 0.05) อยางมนยสาคญอยในระดบตา (r > 0.5) เชนเดยวกน

48  

 

ตารางท 3-1 สมประสทธสหสมพนธ (r) ของPM10 กบขอมลอตนยมวทยา

* มนยสาคญทระดบ p < 0.05 ** มนยสาคญทระดบ p < 0.01

3.2 ระดบความเขมขนของสาร PAHs 3.2.1 ระดบความเขมขนของสาร PAHs ผลการศกษาระดบความเขมขนรวมของ PAHs 4 ชนด ประกอบดวย ฟแนนทรน (Phe) แอนทราซน(An) ฟลออแรนทน(Fluo) และไพรน (Pyr) ในฝน PM10 จากสถานตรวจวดคณภาพอากาศ 7 สถาน ในเขตเมองกรงเทพมหานคร ซงแบงออกเปน 2 ประเภท คอ ประเภทสถานบรเวณรมถนน (สถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย 4 การไฟฟายอยธนบร และการเคหะชมชนดนแดง) และประเภทสถานบรเวณพนททวไป (สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนนนทรวทยา โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) โรงเรยนสงหราชพทยาคม และการเคหะชมชนคลองจน)

รปท 3-5 ระดบความเขมขนของ PAHs สถานตรวจวดคณภาพอากาศในเขตเมองกรงเทพทง 7 สถาน

ผลการศกษาคาระดบความเขมขนเฉลยรวมของ PAHs สถานบรเวณรมถนน พบวามระดบความเขมขนเฉลยรวมของสถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนดนแดง >

PM10 (n = 83)

ความกดอากาศ ความเขมแสง ปรมาณฝน ความชนสมพทธ อณหภม

ความเรวลม

.32(**) - -.22(*) -.38(**) - -.24(*)

49  

 

สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 > การไฟฟายอยธนบร โดยมระดบความเขมขนอยในชวง 0.2754 – 1.75 , 0.3044 – 1.3536 และ 0.3249 – 1.1241 นนก./ลบ.ม. และสถานบรเวณทอยอาศย พบวามระดบความเขมขนเฉลยรวมของสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) > โรงเรยนสงหราชพทยาคม > การเคหะชมชนคลองจน > โรงเรยนนนทรวทยา โดยมระดบความเขมขนอยในชวง 0.1978 – 1.0964 , 0.2285 – 1.0313 , 0.1714 – 0.9920 และ 0.1476 – 0.9254 นนก./ลบ.ม. เหนไดวาสวนใหญสถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณรมถนนจะมคา PAHs สงกวาสถานบรเวณพนททวไป เนองมาจากสถานบรเวณนนตงใกลกบบรเวณทมปรมาณการจราจรหนาแนนซงเปนแหลงกาเนดหลกของ PAHs รวมถงการท PAHs สามารถสลายตวดวยแสง เมอระยะหางจากตนกาเนดถงจดตรวจวดมคามากกวาและสารใชเวลาในการเดนทางจากแหลงกาเนดถงจดตรวจวดไดนานกวามโอกาสไดรบแสงมากกวาจงทาให PAHs ยอยสลายดวยแสงจงเปนอกสาเหตหนงททาใหระดบความเขมขนของสาร PAHsในบรเวณพนทรมถนนมคาสงกวาบรเวณพนททวไป (จากรปท 3-6 และ 3-7) และแนวโนมของระดบความเขมขนของ PAHs มคาสงสดในฤดหนาวและจะมคาเรมลดลงเมอเรมเขาสฤดแลงเนองมาจากอทธพลของปจจยทางอตนยมวทยา คอ ความเขมของแสง ซงจะเหนไดจากขอมลขางตนของความเขมแสงในชวงฤดแลงนนจะมคาเฉลยมากกวาฤ ดฝน และต าส ด ในฤ ดหนาว เ นองมาจากก ร ง เทพมหานครได รบ อท ธพลลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอทพดพาความหนาวเยนจงทาใหฤดหนาวมอณหภมและความเขมแสงนอยกวาในฤดฝน สอดคลองกบงานของ Beak (1992) ไดศกษาระดบความเขมขนของสาร PAHs ในประเทศองกฤษ พบวามชวงคาสงทสดในฤดหนาวและชวงคาทนอยสดในฤดรอน งานวจยอน พบวา ปจจยทางอตนยมวทยา เชน ความเขมของแสง ความชนสมพทธ อณหภม และความเรวลม (Celia, 2001 ; Sueng, 2002 ) มผลตอระดบความเขมขนของสาร PAHs โดยในงานวจยนมเพยงความเขมแสงทมความสมพนธแปรผกผนในระดบตากบระดบความเขมขนของสาร PAHs ทมระดบนยสาคญท 0.01 โดยทคา r = -0.338 นอกจากปจจยทางอตนยมวทยาแลว ยงมปจจยสาคญตอการเปลยนแปลงระดบความเขมขนของสาร PAHs คอ การแยกตวทเพมขนของสารในชวงฤดรอน การเคลอนทของสารมลพษจากแหลงอน การแยกตวของสาร PAHs ในชวงชกฝน และการระเหยของสาร PAHs โมเลกลตาจากฝน (Panther, 1999)

50  

 

รปท 3-6 ระดบความเขมขนของ PAHs สถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณรมถนนเขตเมองกรงเทพมหานคร

รปท 3-7 ระดบความเขมขนของ PAHs สถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณพนททวไปเขตเมองกรงเทพมหานคร

ในการกาหนดคามาตรฐานของสาร PAHs ในบรรยากาศทวไปนน องคการอนามยโลก(World Health Organization; WHO) ไดกาหนดใหใชสารPAHs ชนด BaP เปนตวบงชถงการปนเปอนของสาร PAHs ในบรรยากาศ เนองจากสาร PAHs ชนดนจดเปนสารกอมะเรงชนด 2A คอ

51  

 

เปนสารทนากมะเรงในคน และสารชนดนยงสามารถพบไดโดยทวไปจากการเผาไหมทไมสมบรณ จงนามาใชเปนตวบงชการปนเปอนสาร PAHs ได ซงองคการอนามยโลกไดกาหนดใหในชนบรรยากาศทวไปนนมสารประกอบ PAHs ชนด BaP ไมควรเกน 1.0 นนก./ลบ.ม. (กรมควบคมมลพษ, 2543) แตจากการศกษาครงน ศกษา PAHs 4 ชนด คอ ฟแนนทรน (Phe) แอนทราซน(An) ฟลออแรนทน(Fluo) และไพรน (Pyr) ซงจดเปนสารกอมะเรงกลม 3 คอไมกอมะเรงในมนษย แตเมอรบสมผสในปรมาณมากกสามารถกอใหเกดพษและสะสมในรางกาย อาจกอใหเกดอาการระคายเคองของผวหนงและเยอบตาง ๆ ได รวมทงสาร PAHs ทง 4 ชนดน ทาใหฤทธกอมะเรงของ Benzo[a]Pyrene เพมมากขน (กรมควบคมมลพษ, 2547) ผลการศกษาผลรวมของสาร PAHs ทง 4 ชนดน พบวาคาเฉลยรายปของสาร PAHs มคาสงในชวงฤดหนาวและชวงเปลยนฤดหนาวเปนฤดแลง เชนเดยวกบ การศกษาของ รงนภา (2551) ทระดบความเขมขนของสาร PAHs เกนคามาตรฐาน ขององคการอนามยโลกในชวงฤดแลงและไมเกนมาตรฐานในชวงฤดฝน จากรปท 3-6 และ 3-7 พบวา จากการตรวจสอบตวอยางในแตละขอมลสอดคลองกบขอมลของ PM10 ทคาสงกวาปกตในชวงเดอนกนยายนของสถานการเคหะชมชนดนแดงและสถานโรงเรยนสงหราชพทยาคม และในเดอนมถนายนของสถานดนแดงซงอยในชวงฤดฝนแตฝนตกนอยกวาในสถานอน รวมทงความเขมแสงและอณหภมตากวาสถานอนอกดวย 3.2.2 ชนดของสาร PAHs

การศกษาครงน ศกษา PAHs 4 ชนด ประกอบดวย ประกอบดวย ฟแรนทรน (Phe) แอนทราซน(An) ฟลออแรนทน(Fluo) และไพรน (Pyr) คาเฉลยของ PAHs สถานบรเวณรมถนน พบวา Phe มคามากทสดอยในชวง 0.4011 – 0.4914 นนก./ลบ.ม. และนอยทสดคอ An มคาอยในชวง 0.0438 – 0.0855 นนก./ลบ.ม. สวนสถานบรเวณพนททวไป พบวา Phe มคามากทสดอยในชวง 0.1202 – 0.3370 นนก./ลบ.ม. และนอยทสดคอ An มคาอยในชวง 0.0138 – 0.0969 นนก./ลบ.ม.

52  

 

รปท 3-8 ระดบความเขมขนของสาร PAHs แยกชนดของสถานตรวจวดคณภาพอากาศในเขตเมองกรงเทพมหานคร ป 2549

ลกษณะของ PAHs ทง 4 ชนด ในแตละสถานตรวจวดคณภาพอากาศ 7 สถาน พบวา สถานบรเวณรมถนนมสดสวนของ PAHs ไดแก Phe > Pyr > Fluo > An ซงสวนใหญ Phe มมากทสดคดเปนรอยละ 50 โดยประมาณของ TotalPAHs (Phe An Fluo และ Pyr) และ An มนอยสดคดเปนรอยละ 5 โดยประมาณของ TotalPAHs สวนสถานบรเวณพนททวไป มสดสวนของ PAHs ไดแก Phe > Pyr > Fluo > An โดยสวนใหญ Phe มมากทสดคดเปนรอยละ 40 โดยประมาณของ TotalPAHs และ An มนอยสดคดเปนรอยละ 5 โดยประมาณของ TotalPAHs พนทบรเวณทตงสถานตรวจวดคณภาพอากาศในการศกษานสวนใหญมแหลงกาเนดมาจากการจราจรและพนททอยอาศยของชมชน ในงานวจยครงนทาการตรวจวดระดบความเขมขนของสาร PAHs 4 ชนด คอ An Phe Fluo และ Pyr สวนใหญมาจากแหลงกาเนดของการจราจรหนาแนนซงสอดคลองกบงานวจยของ ธตา (2551) พบวาระดบความเขมขนของ PAHs ในกรงเทพมหานครชนลางจาก 3 ระดบชนนน พบวาองคประกอบหลก คอ An BghiP Pyr BbF และ Phe มแหลงกาเนดทสาคญของ PAHs ในชนนมาจากการจราจรเปนสาเหตหลกและสวนใหญมาจากเครองยนตดเซลสถานทททาการเกบตวอยางงานวจยนตงใกลกบสถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนดนแดงทมแหลงกาเนดเดยวกน และจากการศกษาของ Lee et al.(1995) พบวา ระดบความเขมขนของสารPAHsในนามนเชอเพลง พบวา สวนใหญมองคประกอบหลก คอ Nap Acy และ Ace (ประมาณรอยละ 40) และพบวา Total PAHs ทมาจากนามนดเซล โดยชนดของสาร PAHs ทพบมาก คอ Acy Ace Flu Phe An Fluo Pyr Chry BaA Cor และ BkF ซงสอดคลองกบผลการศกษาสาร PAHs ทปลอยมาจากไอเสยรถยนตดเซลและเบนซนพบ Ace Fluo Flu Phe Pyr Chry และ BeP เปนชนดหลกของสารประกอบ PAHs ทมาจากรถดเซล สวน Flu

53  

 

Chry Ind BghiP Cyc และ Cor เปนชนดหลกของสาร PAHs ทมาจากรถยนตเบนซน (Caricchia et al., 1999; Ho et al., 2002; Kulkami and Venkataraman, 2000; Omar et al., 2002; Yang et al., 1998) ชใหเหนวาองคประกอบหลกของสาร PAHs ทมาจากเชอเพลงยานพาหนะนนมสาร PAHs 4 ชนด คอ Phe An Fluo และ Pyr ซงสวนใหญแหลงกาเนดมลพษของ PAHs 3.2.3 ลกษณะการกระจายตวของสาร PAHs ผลการศกษาสาร PAHs บรเวณเขตเมองกรงเทพมหานครพบสาร PAHs รวมมคาความเขมขนกระจายตวสงในสถานตรวจวดคณภาพอากาศ แสดงในรปท 3-9 ถง 3-13 ลกษณะการกระจายตวของสาร PAHs ในแตละชนดททาการศกษา คอ แอนทราซน ฟแนนทรน ฟลแรนทรน และไพรน พบวา สวนใหญสถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนดนแดงทระดบความเขมขน PAHs รวมสงสด และการกระจายตวมแนวโนมไปทางสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย 4 ซงบรเวณนนมถนนหลายสายตดกน เชน ถนนพระราม 9 ลาดพราว รชดา พหลโยธน เปนตนจากรายงานของกรมควบคมมลพษ ป 2549 พบวาพนทดงกลาวเปนพนททมปญหามลพษทางอากาศเกนคามาตรฐาน (กรมควมคมมลพษ, 2549) ซงสวนใหญมแหลงกาเนดมาจากยานพาหนะ

ลกษณะการกระจายตวของ PAHs แตละชนดพบวามระดบความเขมขนสงสดในพนทรมถนน อาจเปนผลมาจากบรเวณใกลเคยงกบสถานตรวจวดคณภาพอากาศดงกลาวอยใกลกบบรเวณทมปรมาณรถหนาแนน ซงประกอบกบในชวงปททาการเกบตวอยางมการซอมบารงถนนบรเวณนจงทาใหปรมาณการจราจรตดขดนานกวาเดม (กรมควมคมมลพษ, 2549) รวมทงบรเวณนนเปนเสนทางสายหลกในการเชอตอไปยงการเดนทางสายอน ๆ ทงนมทงยานทอยอาศยหนานแนน อาคารสาหนกงาน โรงเรยน และสถานทราชการอน ๆ แตอยางไรกตามระดบความเขมขนสาร PAHs ของสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนบดนทรเดชา ซงมระดบความเขมขนมากสดเปนลาดบท 3 ทง ๆ ทเปนสถานตรวจวดคณภาพอากาศในบรเวณพนททวไป เพราะสถานนใกลกบถนนหลกหลายสาย เชน ลาดพราว รามคาแหง และเปนยานชมชนทอยอาศยมการสญจรไปมาอยไมนอยเชนกน

54  

 

ตารางท 3-2 ระดบความเขมขนของ PAHs ในแตละชนด (Phe, An, Fluo และ Pyr) ในพนทอน ๆ (หนวยเปน นาโนกรม/ลกบาศกเมตร) Sampling site Type Phe An Fluo Pyr Ref. Seoul, Korea Traffic 1.46 0.18 0.63 1.75 Kim et al., 2002

Taichung, Taiwan Urban 3.20 4.10 5.20 1.20 G.-C.Fang et al, 2004 Athen, Greece Traffic 0.22 0.24 0.22 0.34 Mantis et al., 2005

Guangzhou, China Urban 1.6 0.2 1.5 1.6 J.Li et al., 2006 Xiamen, China Traffic 8.24 0.22 0.63 1.75 Wang et al., 2007

Songkhla, Thailand Traffic 0.157 0.013 0.151 0.168 0.147 0.014 0.108 0.117 Muprasit J., 2010 0.115 0.015 0.080 0.113

Oporto, Portugal Traffic 0.801 0.504 1.26 1.56 K.slezakova et al., 2011 CC4 Traffic 0.4914 0.0438 0.0669 0.1014

การศกษาน

DD Traffic 0.5402 0.0854 0.1308 0.2336 TPS Traffic 0.4011 0.0602 0.0773 0.0910 SPS Urban 0.3370 0.0306 0.0651 0.0842 KJ Urban 0.2874 0.0249 0.0426 0.0398

NWS Urban 0.1202 0.0138 0.0852 0.0731 BDC Urban 0.2575 0.0724 0.1189 0.1402

  

54

55  

 

รปท 3-9 แผนทแสดงระดบความเขมขนของ TotalPAHs (An, Phe, Flou และ Pyr) ในเขตเมองกรงเทพมหานคร

55

56  

 

รปท 3-10 แผนทแสดงระดบความเขมขนของ Anthracene (An) ในเขตเมองกรงเทพมหานคร

56

57  

 

รปท 3-11 แผนทแสดงระดบความเขมขนของ Phenanthrene ( Phe) ในเขตเมองกรงเทพมหานคร

57 

58  

 

รปท 3-12 แผนทแสดงระดบความเขมขนของ Fluoranthene (Fluo) ในเขตเมองกรงเทพมหานคร

58 

59  

 

 รปท 3-13 แผนทแสดงระดบความเขมขนของ Pyrene ( Pyr) ในเขตเมองกรงเทพมหานคร

59 

60  

 

3.2.4 การวเคราะหความสมพนธระหวาง PAHs กบ PM10 ผลการศกษาหาความสมพนธระหวางระดบความเขมขนของ PM10 กบ

PAHs สถานบรเวณรมถนน พบวา โดยภาพรวมทง 3 สถานทระดบนยสาคญ 0.01 โดยทคา r เทากบ 0.620 กลาวไดวาระดบความเขมขน PM10 กบระดบความเขมขน PAHs มคาแปรผนกนอยางมนยสาคญในระดบปานกลาง แตเมอแยกเปนสถานกลบพบวา สถานตรวจคณภาพอากาศการเคหะชมชนดนแดงมระดบความเขมขน PM10 และ PAHs มความสมพนธกนอยางมนยสาคญท 0.05 โดยทคา r เทากบ 0.666 ซงคาระดบความเขมขน PM10 กบระดบความเขมขน PAHs ของสถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนดนแดงมคาแปรผนกนอยางมนยสาคญในระดบปานกลาง สถานบรเวณพนททวไป พบวา โดยภาพรวมทง 4 สถานทระดบนยสาคญ 0.01 โดยทคา r เทากบ 0.628 กลาวไดวาระดบความเขมขน PM10 กบระดบความเขมขน PAHs มคาแปรผนกนอยางมนยสาคญในระดบปานกลาง แตเมอแยกเปนสถานกลบพบวา สถานตรวจคณภาพอากาศการเคหะชมชนคลองจนและโรงเรยนนนทรวทยามระดบความเขมขน PM10 และ PAHs มความสมพนธกนอยางมนยสาคญท 0.05 โดยทคา r เทากบ 0.860 และ 0.625 ตามลาดบ ซงคาระดบความเขมขน PM10 กบระดบความเขมขน PAHs ของสถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนคลองจนและโรงเรยนนนทรวทยามคาแปรผนกนอยางมนยสาคญในระดบสงและปานกลาง ตามลาดบ

รปท 3-14 ความสมพนธระหวางระดบความเขมขนของ PAHs กบระดบความเขมขนของ PM10 ของสถานตรวจวดคณภาพอากาศทง 7 สถาน

61  

 

รปท 3-15 ความสมพนธระหวางระดบความเขมขนของ PAHs กบระดบความเขมขนของ PM10 ของสถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณรมถนน

รปท 3-16 ความสมพนธระหวางระดบความเขมขนของ PAHs กบระดบความเขมขนของ PM10 ของสถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณพนททวไป

62  

 

3.2.5 อตราบงชแหลงกาเนด (Diagnostic ratio) การศกษาอตราบงชแหลงกาเนดมกกลาวถงแหลงทมาของ PAHs ในชน

บรรยากาศ เชน กระบวนการการเผาไหมของถานหน นามน กาซธรรมชาต ชวมวลและไอเสยจากยานพาหนะ (บางครงแยกระหวางนามนเบนซนหรอนามนดเซล) นามาเปรยบเทยบคาสดสวนทคานวณในแตละสถานตรวจวดคณภาพอากาศทง 7 สถาน ผลการศกษาพบวาคาสดสวน An / (An+Phe) มแหลงกาเนดมาจากการเผาไหมของเชอเพลงยานพาหนะ ไดแก สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 (0.03 - 0.11) การไฟฟายอยธนบร (0.10 – 0.16) การเคหะชมชนดนแดง (0.09 – 0.19) โรงเรยนสงหราชพทยาคม (0.02 – 0.13) การเคหะชมชนคลองจน (0.01 – 0.12) โรงเรยนนนทรวทยา(0.06 – 0.15) และโรงเรยนบดนทรเดชา (0.10 – 0.58)

คาสดสวน Flou/(Flou+pyr) ไดแก สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 (0.28 - 0.50) การไฟฟายอยธนบร (0.39 – 0.56) การเคหะชมชนดนแดง (0.23 – 0.62) โรงเรยนสงหราชพทยาคม (0.34 – 0.65) การเคหะชมชนคลองจน (0.30 – 0.65) โรงเรยนนนทรวทยา (0.40 – 0.61) และโรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) (0.27 – 0.57)

เนองจากรปแบบของ PAHs ทถกปลอยออกมาสบรรยากาศมลกษณะเฉพาะทแตกตางกนในแตละสถานตรวจวดคณภาพอากาศ ซงบางสถานมาจากแหลงกาเนดอาจมาจากหลายแหลงกาเนด ประกอบกบปจจยทางอตนยมวทยาหรอมลพษอน ๆ เกดปฏกรยาทางเคมในแตละพนทศกษาตางกน ทาใหคาทไดแตกตางกน (Fang et al., 2006 ; Pyysalo et al., 1987) ในการศกษาครงนไดนาสดสวนสรางกราฟเพอหาความสมพนธของแหลงกาเนดของกลมจราจรและกลมพนททวไป ( จากรปท 3- 17) จากสดสวน An/(An+Phe) พบวา สวนใหญสถานการไฟฟาธนบรและการเคหะชมชนดนแดง มแหลงกาเนดมาจากการเผาไหมของเชอเพลงจากยานพาหนะทเกดจากกจกรรมของมนษย สวนในสถานตารวจนครบาลโชคชย 4 มแหลงกาเนดมาจากเชอเพลงปโตรเลยมและผลตภณฑทเกยวกบปโตรเลยม สาหรบพนททวไปนนสดสวน An/(An+Phe) พบวา สถานโรงเรยนนนทรวทยาและสถานโรงเรยนบดนทรเดชามาจากการเผาไหมของเชอเพลงขากยานพาหนะ จากสดสวน Flou/(Flou+pyr) พบวา สถานบรเวณรมถนนสดสวนจะนอยกวา 0.5 ซงมแหลงกาเนดมาจากกระบวนการเผาไหมของเชอเพลงซงสวนใหญมแหลงกาเนดมาจากยานพาหนะ สาหรบสถานพนททวไปจะกระจายอยทวไป สวนใหญจะมคามากกวา 0.4 มแหลงกาเนดมาจากการเผาไหมของเชอเพลงและการเผาไหมของชวมวล

63  

 

ตารางท 3-3 อตราสวนบงชแหลงกาเนดสถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณพนททวไปเขตเมองกรงเทพมหานคร

เดอน SPS KJ NWS BDC An /(An +Phe) Fluo/(Fluo+pyr) An /(An +Phe) Fluo/(Fluo+pyr) An /(An +Phe) Fluo/(Fluo+pyr) An /(An +Phe) Fluo/(Fluo+pyr)

มกราคม 0.10 0.45 0.09 0.47 0.15 0.52 0.15 0.48 กมภาพนธ 0.05 0.34 0.05 0.51 0.12 0.53 0.19 0.57 มนาคม 0.10 0.45 0.01 0.54 0.12 0.50 0.12 0.52 เมษายน 0.08 0.52 0.04 0.30 0.06 0.52 0.16 0.40

พฤษภาคม 0.06 0.41 0.09 0.32 0.12 0.57 0.14 0.46 มถนายน 0.02 0.38 0.08 0.31 0.13 0.50 0.16 0.53 กรกฎาคม 0.08 0.65 0.09 0.57 0.09 0.59 0.12 0.27 สงหาคม 0.09 0.37 0.10 0.56 0.10 0.52 0.13 0.47 กนยายน 0.12 0.42 0.09 0.65 0.13 0.40 0.23 0.48 ตลาคม 0.07 0.34 0.10 0.46 0.13 0.56 0.58 0.54

พฤศจกายน 0.10 0.49 0.12 0.51 0.09 0.61 0.10 0.44 ธนวาคม 0.13 0.53 0.06 0.61 0.10 0.45 0.55 0.50

63 

64  

 

ตารางท 3- 4 อตราสวนบงชแหลงกาเนดสถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณรมถนนเขตเมองกรงเทพมหานคร

เดอน CC4 TPS DD An /(An +Phe) Fluo/(Fluo+pyr) An /(An +Phe) Fluo/(Fluo+pyr) An /(An +Phe) Fluo/(Fluo+pyr)

มกราคม 0.04 0.28 0.16 0.44 0.15 0.30 กมภาพนธ 0.03 0.32 0.13 0.47 0.13 0.31 มนาคม 0.09 0.41 0.11 0.53 0.15 0.48 เมษายน 0.09 0.43 0.10 0.49 0.18 0.49

พฤษภาคม 0.09 0.37 0.15 0.52 0.15 0.45 มถนายน 0.08 0.32 0.12 0.56 0.19 0.36 กรกฎาคม 0.08 0.39 0.16 0.47 0.14 0.44 สงหาคม 0.08 0.43 0.13 0.43 0.12 0.62 กนยายน 0.05 0.31 0.15 0.40 0.10 0.23 ตลาคม 0.12 0.37 0.13 0.39 0.09 0.35

พฤศจกายน 0.11 0.44 0.10 0.47 - - ธนวาคม 0.11 0.50 0.10 0.50 0.13 0.54

64 

65  

 

รปท 3-17 อตราสวนบงชแหลงกาเนดของสถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณสถานรมถนน (รปบน)และสถานพนททวไป (รปลาง)

66  

 

3.3 การประเมนความเสยง

การวเคราะหหาระดบความเขมขนของสาร PAHs ในชนบรรยากาศจากสถานตรวจวดคณภาพอากาศและนามาประเมนความเสยงดานสขภาพดวยวธของ US-EPA (1989) จากการไดรบสมผสของรางกายทไดรบผานการหายใจในแตละวน หากความเสยงในการกอใหเกดมะเรงมคาอยในชวง 10-6 – 10-4 แสดงวาอาจมความเสยงในการกอใหเกดมะเรงเมอไดรบเขาสรางกายเปนเวลานาน และถามคาความเสยงมคามากกวา 10-4 แสดงวา มความเสยงในการกอใหเกดมะเรงสงเมอไดรบเปนระยะเวลานาน (US-EPA, 2005) 3.2.1 การประเมนความเสยงทางดานสขภาพ จากการวเคราะหสาร PAHs ทง 4 ชนด คอ Phe An Fluo และ Pyr ซงวเคราะหคาความเสยงจากการไดรบสมผสสารทกอใหเกดมะเรงและไมกอใหเกดมะเรง ซงคานวณทงสองแบบ เนองจากคา RfD ของ Phe ไมมขอมลในการคานวณจงจาเปนทจะตองคานวณคาความเสยงทสมผสสารกอใหเกดมะเรงดวย จากสตรและวธการคานวณนนอยในบทท 2 ทงนจากขอมลตารางท 3-4 3-5 และ 3-6 เปนการคานวณการประเมนความเสยง พบวา คา HQ อยในชวง 2.17×10-10 – 2.89×10-7 ซงอยในระดบตากวา 1 เปนคาทสามารถยอมรบไดแสดงใหเหนวา สาร PAHs ไมมโอกาสไปเพมความเสยงในการเกดผลกระทบตอสขภาพประชากรในกรงเทพมหานคร ตารางท 3-5 ดชนคกคามของการสมผสสาร PAHs ของเดกในเขตเมองกรงเทพมหานคร

สถานตรวจวดคณภาพอากาศ Phe An Fluo Pyr 1.เคหะชมชนดนแดง (DD) ND X X X 2.การเคหะชมชนคลองจน (KJ) ND X X X 3.โรงเรยนนนทรวทยา (NWS) ND X X X 4.โรงเรยนสงหราชพทยาคม (SPS) ND X X X 5.การไฟฟายอยธนบร (TPS) ND X X X 6.สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 (CC4) ND X X X 7.โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) (BDC) ND X X X

หมายเหต : X ไมมผลกระทบตอสขภาพ O มผลกระทบตอสขภาพ ND ไมมขอมล (Phe ไมมคา RfD)

67  

 

ตารางท 3-6 ดชนคกคามของการสมผสสาร PAHs ของผหญงในเขตเมองกรงเทพมหานคร

สถานตรวจวดคณภาพอากาศ Phe An Fluo Pyr 1.เคหะชมชนดนแดง (DD) ND X X X 2.การเคหะชมชนคลองจน (KJ) ND X X X 3.โรงเรยนนนทรวทยา (NWS) ND X X X 4.โรงเรยนสงหราชพทยาคม (SPS) ND X X X 5.การไฟฟายอยธนบร (TPS) ND X X X 6.สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 (CC4) ND X X X 7.โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) (BDC) ND X X X

หมายเหต : X ไมมผลกระทบตอสขภาพ O มผลกระทบตอสขภาพ ND ไมมขอมล (Phe ไมมคา RfD) ตารางท 3-7 ดชนคกคามของการสมผสสาร PAHs ของผชายในเขตเมองกรงเทพมหานคร

สถานตรวจวดคณภาพอากาศ Phe An Fluo Pyr 1.เคหะชมชนดนแดง (DD) ND X X X 2.การเคหะชมชนคลองจน (KJ) ND X X X 3.โรงเรยนนนทรวทยา (NWS) ND X X X 4.โรงเรยนสงหราชพทยาคม (SPS) ND X X X 5.การไฟฟายอยธนบร (TPS) ND X X X 6.สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 (CC4) ND X X X 7.โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) (BDC) ND X X X

หมายเหต : X ไมมผลกระทบตอสขภาพ O มผลกระทบตอสขภาพ ND ไมมขอมล (Phe ไมมคา RfD)

68  

 

รปท 3-18 คาความเสยงทกอใหเกดมะเรงของ PAHs (An, Phe, Fluo และ Pyr) ในแตละสถานตรวจวดคณภาพอากาศเขตเมองกรงเทพมหานคร

68

69  

 

เมอเปรยบเทยบคาความเสยงทกอใหเกดมะเรงกบคาทยอมรบได คอ 1×10-6 ซงหมายถงประชากรหนงคนจากลานคนมโอกาสเสยงตอการเกดโรคมะเรง ดงนนงานวจยนประเมนการรบสมผสสาร PAHs (TotalPAHs) มคาตากวามาตรฐานทกาหนดไว ซงอยในชวงระหวาง 2.3×10-11 – 3.93 ×10-10 อยในระดบทยอมรบได แสดงใหเหนวายงอยในระดบทไมมโอกาสเสยงตอสขภาพจากการไดรบสมผสสาร PAHs (Phe An Fluo และ Pyr)

3.2.2 การไดรบสมผสสาร PAHs ของประชากรเขตเมองกรงเทพมหานคร จากการประเมนความเสยงของสถานตรวจวดคณภาพอากาศทง 7 สถาน

ในขางตนนน พบวาสถานททไดรบสาร PAHs สถานรมถนนสวนใหญไดรบผลกระทบจากการจราจรทหนาแนนซงแสดงวาคนททางานหรออาศยอยใกลกบสถานรมถนนมโอกาสไดรบสาร PAHs จากการจราจรเปนหลกมากกวาสถานพนททวไป ซงเงอนไขของสมการทงานวจยกาหนดนนมคาความเสยงกอใหเกดมะเรงตากวา WHO กาหนดทตงไวของเวลาการไดรบสมผสสารตอวนคอ 8 ชวโมง แตความจรงนนมบางอาชพทไดรบสารมากกวา 8 ชวโมงตอวน เชน ตารวจจราจร พอคาแมคาทคาขายอยบรเวณรมถนนทมการจราจร เปนตน

ในสถานรมถนนคนทงานใกลกบแหลงทอยอาศยมความเสยงกอใหเกดโรคมะเรงคอนขางตาแตในอนาคตเมอจานวนประชากรเพมขนทาใหปรมาณวตถทเปนแหลงกาเนดเพมขน เชน ปรมาณรถยนต โรงงานอตสาหกรรม เปนตน และกอใหเกดความเสยงโรคมะเรงมากขนเชนกน นอกจากนโอกาสทไดรบสาร PAHs มโอกาสไดรบสารทงทางปาก ทางผวหนง จงอาจกอใหเกดความเสยงในกอกอมะเรงเพมขน (Liao et al., 2006) โดยทคาความเสยงนนอาจประเมนคาไดอยางไมแมนยานกและไมแนนอนเนองจากอาจมตวแปรอนมาใชวเคราะหนอกเหนอจากนอกดวย       

70  

 

 รปท 3-19 จานวนประชากรในเขตเมองกรงเทพมหานครกบระดบความเขมขนของ PAHs

 

70 

71  

71  

บทท 4 สรปผลและขอเสนอแนะ

4.1 สรปผลงานวจย

ระดบความเขมขนฝนละอองขนาดไมเกน 10 ไมโครเมตร (PM10) เขตเมองกรงเทพมหานคร ตงแตเดอนมกราคม 2549 – ธนวาคม 2549 คาเฉลย 24 ชวโมงของฝน PM10 พบวา ประเภทสถานรมถนน ฝน PM10จากการเคหะชมชนดนแดง > สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 > การไฟฟายอยธนบร สวนประเภทสถานบรเวณพนททวไป ฝน PM10 จาก โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) > โรงเรยนสงหราชพทยาคม > โรงเรยนนนทรวทยา > การเคหะชมชนคลองจน คาเฉลยระดบความเขมขนของฝน PM10 ในเขตกรงเทพมหานครทเกนมาตรฐานของ WHO มระดบความเขมขนลดลงจากปทผานมาเพยงรอยละ 0.2 อาจเปนผลเนองมาจากความเขมงวดในเรองมาตรฐานการปลอยมลพษของยานพาหนะและเทคโนโลยการผลตยานพาหนะไดมการพฒนามากขน จงทาใหปรมาณฝนลดนอยลง ระดบความเขมขนเฉลยรวมของ PAHs สถานบรเวณรมถนน พบวามระดบความเขมขนเฉลยรวมของสถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนดนแดง > สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 > การไฟฟายอยธนบร สวนสถานบรเวณทอยอาศย พบวามระดบความเขมขนเฉลยรวมของสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) > โรงเรยนสงหราชพทยาคม > การเคหะชมชนคลองจน > โรงเรยนนนทรวทยา เหนไดวาสวนใหญสถานตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณรมถนนจะมคา PAHs สงกวาสถานบรเวณพนททวไป เนองมาจากสถานบรเวณนนตงใกลกบบรเวณทมปรมาณการจราจรหนาแนนซงเปนตนกาเนดหลกของ PAHs ชนดของ PAHs ทง 4 ชนด ในแตละสถานตรวจวดคณภาพอากาศ 7 สถาน Phe > Pyr > Fluo > An สวนสถานบรเวณพนททวไป มสดสวนสวนของ PAHs ไดแก Phe > Pyr > Fluo > An พนทบรเวณทตงสถานตรวจวดคณภาพอากาศสวนใหญมแหลงกาเนดมาจากการจราจรและพนททอยอาศยของชมชน ในงานวจยครงนทาการตรวจวดระดบความเขมขนของสาร PAHs 4 ชนด คอ An Phe Fluo และ Pyr สวนใหญมแหลงกาเนดมาจากยานพาหนะ การศกษาอตราบงชแหลงกาเนดสวนใหญแหลงกาเนดมลพษมาจากการเผาไหมจากยานพาหนะและการเผาไหมทางชวมวล ในสถานพนททวไป คอสถานโรงเรยนนนทรวทยา โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) และการเคหะชมชนคลองจนมแหลงกาเนดมาจากการเผาไหมของชวมวล โรงเรยนสงหราชพทยาคมและโรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน)มแหลงกาเนดมา

72  

  

จากไอเสยของยานพาหนะ ในสถานพนททวไป คอสถานตารวจนครบาลโชคชย 4 การไฟฟายอยธนบรและการเคหะชมชนดนแดงมแหลงกาเนดมาจากไอเสยของยานพาหนะ

การประเมนความเสยงของสาร PAHs ทง 4 ชนด คอ Phe An Fluo และ Pyr ซงวเคราะหคาความเสยงทงสองแบบ คอ การไดรบสมผสสารไมกอใหเกดมะเรง พบวา คา HQ อยในระดบตากวา 1 เปนคาทสามารถยอมรบไดแสดงใหเหนวา สาร PAHs ไมมโอกาสไปเพมความเสยงในการเกดผลกระทบตอสขภาพประชากรในกรงเทพมหานคร การไดรบสมผสสารทกอใหเกดมะเรง พบวา ประเมนการรบสมผสสาร PAHs (TotalPAHs) มคาตากวามาตรฐานทกาหนดไว อยในระดบทยอมรบได แสดงใหเหนวายงอยในระดบทไมมโอกาสเสยงตอสขภาพจากการไดรบสมผสสารPAHs (Phe An Fluo และ Pyr) ทงนถงแมวาคาความเสยงไมเกนเกณฑกาหนดของ WHO แตเมอไดรบสาร PAHs เปนระยะเวลานาน ๆ กเสยงทกอใหเกดพษกบสวนตาง ๆ ของรางกายได 4.2 ขอเสนอแนะ 4.2.1 ในการศกษาครงนไดทาการศกษาความเขมขนของ PAHs 4 ชนด ควรทาการศกษาเพมชนดใหครอบคลมตามท US.EPA กาหนด 4.2.2 สถานตรวจวดคณภาพอากาศควรเพมสถานใหครอบคลมพนทกรงเทพมหานคร และควรเพมตวอยางใหครอบคลมทกชวงเวลาในรายป 4.2.3 ควรศกษาแบบจาลองทางดานคณภาพอากาศเพม เพอจะไดทราบถงแหลงกาเนดของสาร PAHs ทละเอยดมากกวาน  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

73  

บรรณานกรม กมลนาร ลายคราม. 2546. การพฒนาแบบจาลองความสมพนธระหวาง สารประกอบพอลไซคลกอะ

โรมาตกไฮโดรคารบอนและฝนขนาดเลกกวา 10 ไมโครเมตร บรเวณรมถนนในเขต

กรงเทพมหานคร.ภาควชาวทยาศาสตรสงแวดลอม. คณะบณฑตวทยาลย. จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย,กรงเทพมหานคร.

กรมควบคมมลพษ. 2549. รายงานสถานการณและการจดการปญหามลพษทางอากาศและเสยงป พทธศกราช 2549, สานกจดการคณภาพอากาศและเสยง กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม.

สเทพ เรองวเศษ. 2551. Risk Assessment เพอการจดการสารเคมของประเทศ. บทความนาเสนอ ในเวทสาธารณะครงท 3. ณ วนท 24 พฤศจกายน 2551

สวรรค ภธวฒ. 2552. การกระจายตวของสารประกอบพอลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอนใน ฝนละอองขนาดตาง ๆ ทเกดจากการเผาชวมวลในทโลง. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต ภาควชาเคมสงแวดลอม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง

Ames, BN., McCann, J. and Yamasaki , E. 1975. Methods for detecting carcinogens and

mutagens with the salmonella/mammalian-microsome mutagenicity test.

Mutation Research/Environmental Mutagenesis and Related Subjects. 31: 347-

363.

ATSDR, Agency for Toxic Substances and Disease Registry, 1995. Toxicological profile for polycyclic aromatic hydrocarbons. Atlanta, GA, USA.

Beak, S. O., Field, R. A., Goldstone, M. E., Kirk, P. W., Lester, J. N and Perry, R (1991) A

review of atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbons: sources, fate and

behaviour, Water Soil Pollute 60, pp. 279–300.

Behymer, T.D. and Hites, R.A. 1988. Photolysis of polycyclic aromatic hydrocarbons adsorbed on fly ash. Environmental Science and Technology. 22: 1311-1319.

Blumer, M., 1976. Polycyclic aromatic compounds in nature. Scientific American 234, 34–45.

Bostrom, C. E.; Gerde, P.; Hanberg, A.; Jernstrom, B.; Johansson, C.; Kyrklund, T.;

74  

Rannug, A.; Tornqvist, M.; Victorin, K.; Westernholm, R., (2002). Cancer risk assessment, indicators, and guidelines for polycyclic aromatic hydrocarbons in the ambient air. Environmental Health Perspective, 110 (Suppl. 3), 451-488

Bruno, P., Caselli, M., de Gennaro, G., de Rienzo, M., Ielpo, P., Manigrassi, D., 2002. Collection and analytical characterisation of atmospheric particulate in the city of Bari. Annali di Chimica 92 . 9 : 815–824.

Bumb, R.R., Crmmett, W.B., Cutie, S.S., iedhill, J.R., Hummell, R.H.,Kagel,R.O.,Lamprski, L.L., Luoma, E.V., Miller, D.L., Nestrick, T.J., Shadoff, L.A., Stehl, R.H. and Woods J.S (1980) Trace chemistries of fire: asource of chlorinated dioxins. Science. 210, pp. 385-390.

Caricchia, A.M., Chiavarini, S., Pezza, M., 1999. Polycyclic aromatic hydrocarbons in the urban atmospheric particulate matter in the city of Naples (Italy). Atmospheric Environment 33 (23), 3731–3738.

Chen, Y.G., Sheng, G.Y. and Bi, X.H. (2005). Emission Factors for Carbonaceous Particles and Polycyclic Aromatic Hydrocarbons from Residential Coal Combustion in China. Environmental Science and Technology. 39: 1861–1867.

Chetwittayachan T, Shimazaki D, Yamamoto K, 2002. A comparison of temporal variation of particle-bound polycyclic aromatic hydrocarbons (pPAHs) concentration in different urban environments: Tokyo, Japan, and Bangkok, Thailand [J]. Atmospheric Environment, 36:2027-37.

Davis, D.D., Heaps, W. and McGee, T. (1976). Direct measurements of natural tropospheric levels of OH via an aircraft borne tunable dye laser. Geophysical Research Letters 3(6)

Dong, Trang T.T.; Lee, Byeong-Kyu .2009.Analysis of potential RDF resources from solid waste and their energy values in the largest industrial city of Korea. . Waste Management 29 (5). 1725-1731

EPA, U.S., 1999. Determination of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAHs) in Ambient Air Using Gas Chromatography/Mass Spectrometry (GC/MS), Cincinnati, OH, USA.

Fang, G.C., Wu, Y.S., Chen, M.H., Ho, T.T., Huang, S.H., Rau, J.Y., 2004. Polycyclic aromatic hydrocarbons study in Taichung, Taiwan, during 2002–2003.

75  

Atmospheric Environment 38, 3385–3391. Grimmer, G., Jacob, J., Dettbarn, G., Naujack, K.W., 1985. Determination of polycyclic

aromatic compounds, azaarenes, and thiaarenes emitted from coal-fired residential furnaces by gas chromatography/mass spectrometry. Fresenius Journal of Analytical Chemistry 322 (6), 595–602.

Heinsohn, R. J., and R. L. Kabel. 1999. Sources and Control of Air Pollution. Upper Saddle River,  N.J.: Prentice-Hall, Inc.

Ho, K. F.; Lee, S. C.; Chiu, G. M. Y., (2002). Characterization of selected volatile organic compounds, polycyclic aromatic hydrocarbons and carbonyl compounds at a roadside monitoring station. Atmospheric Environment., 36 (1), 57-65

Hu, Y., Bai, Z., Zhang, L., Wang, X., Zhang, L., Yu, Q., Zhu, T., 2007. Health risk assessment for traffic policemen exposed to polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in Tianjin, China. The Science of the Total Environment 382, 240-250.

Jerrett, M., Arain, A., Kanaroglou, P., Beckerman, B., Potoglou, D., Sahsuvaroglu, T.,Morrison, J., Giovis, C., 2005. A review and evaluation of intraurban air pollution exposure models. Journal of Exposure Analysis and Environmental Epidemiology 15, 185-204.

Kavouras, I., Lawrence, J., Koutrakis, P., Stephanou, E., Oyola, P., 1999. Measurements of particulate aliphatic and polynuclear aromatic hydrocarbons in Santiago de Chile: source reconciliation and evaluation of sampling artifacts. Atmospheric Environment 33, 4977–4986.

Khalili, N.R., Scheff, P.A., Holsen, T.M., 1995. PAH source fingerprints for coke ovens, diesel and gasoline engines, highway tunnels, and wood combustion emissions. Atmospheric Environment. 29, 533–542.

Khesina AYa.1994. Urban air pollution by carcinogenic and genotoxic polyaromatic hydrocarbons in the former USSR. Environ Health Perspect. 1994 October; 102 (Suppl 4): 49–53.

Kulkarni, P.; Venkataraman, C., (2000). Atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbons in Mumbai, India. Atmospheric Environment., 34 (17), 2785-2790

Li, J., Zhang, G., Qi, S.H., 2004. Characteristics and seasonal variations and

76  

influence factors on polycyclic aromatic hydrocarbons in Ghuangzhou City. Environmental Science. 25, 7–13.

Liao, C.-M., Chiang, K.-C., 2006. Probabilistic risk assessment for personal exposure to carcinogenic polycyclic aromatic hydrocarbons in Taiwanese temples. Chemosphere 63, 1610-1619.

Mantis J., Chaloulakou A. and Samara C., (2005). PM10-bound polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in the Greater Area of Athens, Greece, Chemosphere, 59, 593-604.

Nisbet, I.C.T., LaGoy, P.K., 1992. Toxic equivalency factors (TEFs) for polycyclic

aromatic hydrocarbons (PAHs). Regulatory Toxicology and Pharmacology 16,

290–300.

Omar, R., Hailstone, J.C., Warren, J.E., Crutch, S.J., Warren, J.D., 2010. The cognitive organisation of music knowledge: a clinical analysis. Brain 133 (Pt 4), 1200–1213.

Pankow, J.F., 1991. Common y-intercept and single compound regressions of gas- particle partitioning data vs 1/T. Atmospheric Environment. Part A: General Topics 25 A, 2229–2239.

Panther, B., Hooper, M., Limpaseni, W., and Hooper, B. 1996. Polycyclic aromatic hydrocabons as environmental contaminants: some results from Bangkok, The Third International Symposium of ETERNET-APR : Conservation of The Hydrospheric, Environment Research Institute, Chulalongkorn University. 178-181.

Pies et al ,2008. Identification of carbonaceous geosorbents for PAHs by organic petrography in river floodplain soils. Chemosphere.71(11). 2158–2167

Rogge, W.F., Hildemann, L.M., Mazurek, M.A., Cass, G.R., Simoneit, B.R.T., 1993. Sources of fine organic aerosol. 3. Road dust, tire debris, and organometallic brake lining dust: roads as sources and sinks. Environmental Science and Technology 27, 1892–1904.

Simoneit, B.R.T. (1999) A review of biomarker compounds as source indicators

77  

and tracers for air pollution, Environmental Science and Pollution Research 6. 159–169.

Tsai, P.-J., Shieh, H.-Y., Lee, W.-J., Lai, S.-O., 2001. Health-risk assessment for workers exposed to polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in a carbon black manufacturing industry. The Science of the Total Environment 278, 137-150.

Thongsanit, P.,Jinsart W., Hooper, B., Limpaseni W., and Hooper M. 2002. Particulate matter and associated polycyclic aromatic hydrocarbons in Bangkok. roceeding

of Air & Waste ManagementAssociation ‘s 95th

Annual Conference, 23-27 June 2002, Baltimore, USA.

USEPA, 1991. Risk Assessment Guidance for Superfund, Volume 1, Human Health Evaluation Manual (Part B, Development of Risk-based Preliminary Remediation Goals). EPA/540/R-92/003 Publication 9285.7-01B.

WHO.1987. Air Quality guideline for Europe, Copenhagen, World Health OrganiZation

Regional office for Europe. 105-117.

Yang, H.H., Lee, W.J., Mi, H.H., Wong, C.H. and Chen,C.B. (1998). PAH Emissions Influenced by Mn-based Additive and Turbocharging from a Heavy-duty Diesel Engine. Environment International. 24: 389–403.

Yunker, M.B., Macdonald, R.W., Vingarzan, R., Mitchell, R.H., Goyette, D., Sylvestre, S., 2002. PAHs in the Fraser River basin: A critical appraisal of PAH ratios as indicators of PAH source and composition. Organic Geochemistry 33, 489–515

 

78  

ภาคผนวก

79  

ภาคผนวก ก.

ลกษณะทวไปทางอตนยมวทยาบรเวณสถานตรวจวดคณภาพอากาศ

1.ทศทางลมและความเรวลม

ขอมลทศทางและความเรวลมทพดผานสถานตรวจวดคณภาพอากาศทง 7 สถานทกลาว

มาแลวในขางตนนามาพลอต Wind rose รายเดอน โดยใช Origin Software

Wind rose แสดงใหเหนวาในชวงฤดฝน อยระหวางเดอนมถนายน – กนยายน ประเภท

สถานบรเวณรมถนน พบวา ทสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจโชคชย 4 และสถานการ

ไฟฟายอยธนบร ลมสวนใหญพดมาจากทศตะวนตกและทศตะวนตกเฉยงใตผาน โดยมความเรวลม

ในชวง 0.7 – 3.8 และ 0 – 4.1 เมตรตอวนาท ตามลาดบ ในขณะทสถานการเคหะชมชนดนแดง

นน ลมสวนใหญพดมาจากทศใตและทศตะวนตกเฉยงใต โดยมความเรวลมอยในชวง 0 – 1.2 เมตร

ตอวนาท สวนประเภทสถานบรเวณทอยอาศย พบวา สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยน

สงหราชพทยาคมและโรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) ลมสวนใหญพดมาจากทศใตและทศ

ตะวนตกเฉยงใตผาน โดยมความเรวลมอยในชวง 0 – 1.1 และ 0.3 - 4.4 เมตรตอวนาท ตามลาดบ

ในขณะทสถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนคลองจนและโรงเรยนนนทรวทยาลมสวนใหญ

พดมาจากทศตะวนตกและทศตะวนตกเฉยงใตผาน โดยมความเรวลมอยในชวง 0.6 – 4.0 และ 0.6

– 4.4 เมตรตอวนาท ตามลาดบ เหนไดวาทศทางลมทพดนนมความแตกตางกนในทง 7 สถาน ผล

นอาจมสาเหตมาจากความหนาแนนของอาคารโดยรอบ ซงอาจทาใหทศทางลมเปลยนแปลงจากเดม

โดยปกตในชวงฤดฝนนนลมสวนใหญจะพดมาจากทศตะวนตกเฉยงใต

สาหรบในชวงเปลยนจากฤดฝนเปนฤดแลง (เดอนตลาคม – พฤศจกายน) สถานบรเวณรม

ถนน พบวา ลมทพดเขาหาสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจโชคชย 4 และการไฟฟายอย

ธนบร มลมคลายคลงกบทพบในฤดฝน กลาวคอ ลมสวนใหญมาจากทศตะวนตกและทศตะวนตก

เฉยงใต โดยมความเรวลมอยในชวง 0.1 – 4.2 และ 0.09 - 2.2 เมตรตอวนาท ตามลาดบ

ในขณะทสถานการเคหะชมชนดนแดงนนลมสวนใหญมาจากทศตะวนตกเฉยงใตแตกตางจากฤดฝน

โดยมความเรวลมอยในชวง 0 - 0.8 เมตรตอวนาท สวนสถานบรเวณทอยอาศย พบวา สถาน

โรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนนนทรวทยา และโรงเรยนบดนทรเด

ชา (สงห สงหเสน) ลมมการเปลยนแปลงทศทางตลอดฤดโดยพดมาจากทศตะวนออกเฉยงใตและทศ

80  

ตะวนตกเฉยงเหนอ ซงมความเรวลมอยในชวง 0.1 – 1.5 , 0.6 – 3.8 , 0.7 – 3.8 และ 0.4 – 1.7

เมตรตอวนาท ตามลาดบ

ในชวงฤดแลง สถานบรเวณรมถนน พบวา สถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจโชค

ชย 4และการไฟฟายอยธนบร สวนใหญลมพดมาจาก ทศตะวนตกและตะวนตกเฉยงใต มความเรว

ลมอยในชวง 0.3 – 4.1 และ 0.09 – 3.1 เมตรตอวนาท ตามลาดบ ในขณะทสถานการเคหะชมชน

ดนแดงนนลมสวนใหญมาจากทศตะวนออกและทศตะวนออกเฉยงใต โดยมความเรวลมอยในชวง

0.1 - 1.7 เมตรตอวนาท สวนสถานบรเวณทอยอาศย พบวา สถานโรงเรยนสงหราชพทยาคม การ

เคหะชมชนคลองจน โรงเรยนนนทรวทยา และโรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) ทงสสถานนน

มลมพดมาจากทศตะวนออกเฉยงเหนอเปนหลกในตนฤดแลวจงมการเปลยนทศของการพดในชวง

ปลายฤดทพดมาจากทศตะวนตกเฉยงเหนอ โดยมความเรวลมในชวง 0.1 – 1.5 , 1.1 – 4.1 , 0.2

– 3.9 และ 0.2 – 4.1 เมตรตอวนาท ตามลาดบ

ในชวงการเปลยนฤดแลงเปนฤดฝน สถานบรเวณรมถนน พบวา สถานตรวจวดคณภาพ

อากาศสถานตารวจโชคชย 4 สถานการไฟฟายอยธนบรและสถานการเคหะชมชนดนแดง ทงสาม

สถานพดมาจากทศตะวนตกและทศตะวนตกเฉยงใตเปนหลก โดยมความเรวอยในชวง 0.5 – 4.3 ,

0.2 – 2.2 และ 0.1 – 0.7 เมตรตอวนาท ตามลาดบ สวนสถานบรเวณทอยอาศย พบวา สถาน

โรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนนนทรวทยา และโรงเรยนบดนทรเด

ชา (สงห สงหเสน) ทงสสถาน ลมสวนใหญพดมาจากทศใตเปนหลกในตนฤดแลวจงเรมมการเปลยน

ทศของการพดมาจากทศตะวนตกเฉยงใต โดยมความเรวลมในชวง 0.1 – 1.1 , 0.8 – 4.1 , 0.2

– 1.7 และ 0.2 – 3.0 เมตรตอวนาท ตามลาดบ

81  

82  

2. อณหภมและความกดอากาศ

รปท แสดงคาอณหภมและความกดอากาศรายวนทวดไดจากสถานตรวจวดคณภาพอากาศ

ทง 7 สถาน

83  

ในฤดฝน (มถนายน – กนยายน) สถานบรเวณรมถนน พบวา อณหภมทง 3 สถานตรวจวด

คณภาพอากาศ มคาอยในชวง 28.51 - 30.96 องศาเซลเซยส โดยคาอณหภมเฉลย ± คาเบยงเบน

มาตรฐานของทงสามสถานใกลเคยงกน กลาวคอ บรเวณสถานตรวจวดคณภาพอากาศทสถาน

ตารวจนครบาลโชคชย 4เทากบ 30.96 ± 1.53 องศาเซลเซยส สถานตรวจวดคณภาพอากาศทการ

ไฟฟายอยธนบรเทากบ 28.51 ± 0.73 องศาเซลเซยส สถานตรวจวดคณภาพอากาศทการเคหะ

ชมชนดนแดงเทากบ 30.43 ± 1.54 องศาเซลเซยส และคาความกดอากาศนนพบวาทงสามสถาน

คอสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย 4 การไฟฟายอยธนบรและการเคหะ

ชมชนดนแดง มคาใกลเคยงกนโดยอยระหวาง 756.04 ถง 758.04 มลลเมตรปรอท โดยความ

กดอากาศเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐาน มคาเทากบ 758.04 ± 0.78 , 756.44 ± 1.03 และ

757.26 ± 1.42 มลลเมตรปรอท ตามลาดบ สวนสถานบรเวณทอยอาศยทง 4 สถาน คอ สถาน

ตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนบดนทรเดชา

(สงห สงหเสน) และโรงเรยนนนทรวทยา มอณหภมเฉลย± คาเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 28.55 ±

0.71 , 29.71 ±1.71 , 30.94 ± 1.78 และ 27.55 ± 1.54 องศาเซลเซยส ตามลาดบ และคาความ

กดอากาศนนพบวาทงสสถานคอสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยน

สงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) และโรงเรยน

นนทรวทยา มคาใกลเคยงกนโดยอยระหวาง 755.22 ถง 757.05 มลลเมตรปรอท โดยความกด

อากาศเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐาน มคาเทากบ 755.89 ± 0.62 , 755.90 ± 1.10 , 757.05 ±

0.26 และ 755.22 ± 0.95 มลลเมตรปรอท ตามลาดบ

ในชวงเปลยนจากฤดฝนเปนฤดแลงสถานบรเวณรมถนน พบวา อณหภมทง 3 สถาน

ตรวจวดคณภาพอากาศ มคาอยในชวง 22.65 – 29.63 องศาเซลเซยส โดยคาอณหภมเฉลย ± คา

84  

เบยงเบนมาตรฐานของทงสองสถานใกลเคยงกน กลาวคอ บรเวณสถานตรวจวดคณภาพอากาศท

สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 และการไฟฟายอยธนบร เทากบ 29.63 ± 2.01และ 29.51 ± 1.64

องศาเซลเซยส ตามลาดบ ในขณะทสถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนดนแดงมคาเฉลย

อณหภมตากวาสองสถานขางตนมาก ซงมคาเทากบ 22.65 ± 0.25 องศาเซลเซยส และคาความกด

อากาศนนพบวาทงสองสถานคอสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย 4 และ

การไฟฟายอยธนบร มคาใกลเคยงกนโดยอยระหวาง 749.21 ถง 758.75 มลลเมตรปรอท โดย

ความกดอากาศเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐาน มคาเทากบ 758.75 ±0.88 และ 757.71 ± 1.83

มลลเมตรปรอท ตามลาดบ ในขณะทการเคหะชมชนดนแดงมความกดอากาศตากวาสองสถาน

ขางตนมาก ซงมคาเทากบ 749.21 ±0.56 มลลเมตรปรอท สวนสถานบรเวณทอยอาศยทง 4 สถาน

คอ สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนบ

ดนทรเดชา (สงห สงหเสน) และโรงเรยนนนทรวทยา มอณหภมเฉลย± คาเบยงเบนมาตรฐาน

เทากบ 28.39±0.53 , 28.55 ±1.84 , 30.23±1.73 และ 32.37 ± 2.87 องศาเซลเซยส ตามลาดบ

และคาความกดอากาศนนพบวาทงสสถานคอสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตรวจวดคณภาพ

อากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน)

และโรงเรยนนนทรวทยา มคาใกลเคยงกนโดยอยระหวาง 755.33 ถง 758.74 มลลเมตรปรอท

โดยความกดอากาศเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐาน มคาเทากบ 755.33 ± 0.53 , 758.74 ± 0.72 ,

757.92 ±1.06 และ 756.90 ± 0.38 มลลเมตรปรอท ตามลาดบ

ในฤดแลง สถานบรเวณรมถนน พบวา อณหภมทง 3 สถานตรวจวดคณภาพอากาศ มคา

ใกลเคยงกนโดยคาอณหภมเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐานของทงสามสถาน กลาวคอ บรเวณสถาน

ตรวจวดคณภาพอากาศทสถานตารวจนครบาลโชคชย 4 การไฟฟายอยธนบร และการเคหะชมชน

ดนแดง มคาเทากบ 28.33 ±1.36 , 28.76 ±1.47 และ 28.71 ± 2.82 องศาเซลเซยส และคา

ความกดอากาศนนพบวาทงสามสถานคอสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย 4

การไฟฟายอยธนบรและการเคหะชมชนดนแดง มคาใกลเคยงกนโดยอยระหวาง 758.18 ถง

760.24 มลลเมตรปรอท โดยความกดอากาศเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐาน มคาเทากบ 758.18

±1.03 , 760.24 ±0.94 และ 759.43 ± 4.43 มลลเมตรปรอท ตามลาดบ สวนสถานบรเวณทอย

อาศยทง 4 สถาน กลาวคอ สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชน

คลองจน โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) และโรงเรยนนนทรวทยา มอณหภมเฉลย± คา

85  

เบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 29.81 ± 0.81 , 29.72 ± 0.56 , 30.19 ± 1.98 และ 29.12 ±1.56

องศาเซลเซยส ตามลาดบ และคาความกดอากาศนนพบวาทงสสถานคอสถานตรวจวดคณภาพ

อากาศสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนบ

ดนทรเดชา (สงห สงหเสน) และโรงเรยนนนทรวทยา มคาใกลเคยงกนโดยอยระหวาง 758.57 ถง

759.33 มลลเมตรปรอท โดยความกดอากาศเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐาน มคาเทากบ 758.57

±0.79 , 759.06 ±0.92 , 760.38 ±0.51 และ 759.33 ±0.80 มลลเมตรปรอท ตามลาดบ

ในชวงเปลยนจากฤดแลงเปนฤดฝนสถานบรเวณรมถนน พบวา อณหภมทง 3 สถาน

ตรวจวดคณภาพอากาศ มคาอยในชวง 29.25 – 32.92 องศาเซลเซยส โดยคาอณหภมเฉลย ± คา

เบยงเบนมาตรฐานของทงสองสถานใกลเคยงกน กลาวคอ บรเวณสถานตรวจวดคณภาพอากาศท

สถานตารวจนครบาลโชคชย 4 และการไฟฟายอยธนบร เทากบ 29.25 ± 1.12 และ 29.73

±7.66 องศาเซลเซยส ตามลาดบ ในขณะทสถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนดนแดงม

คาเฉลยอณหภมสงกวาสองสถานขางตน ซงมคาเทากบ 32.92 ±1.15 องศาเซลเซยส และคาความ

กดอากาศนนพบวาทงสองสถานคอสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย 4

และการไฟฟายอยธนบร มคาใกลเคยงกนโดยอยระหวาง 756.48 ถง 759.21 มลลเมตรปรอท

โดยความกดอากาศเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐาน มคาเทากบ 756.48 ±0.38 และ 757.52 ±0.38

มลลเมตรปรอท ตามลาดบ ในขณะทการเคหะชมชนดนแดงมความกดอากาศสงกวาสองสถาน

ขางตนมาก ซงมคาเทากบ 759.21 ±0.41 มลลเมตรปรอท สวนสถานบรเวณทอยอาศยทง 3 สถาน

คอ สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน และ

โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) มอณหภมเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 31.20

±1.01 , 31.31 ±1.24 และ 33.01 ±1.16 องศาเซลเซยส ตามลาดบ ในขณะทสถานตรวจวด

คณภาพอากาศโรงเรยนนนทรวทยามคาเฉลยอณหภมตากวาสองสถานขางตน ซงมคาเทากบ 26.77

±1.05 องศาเซลเซยส และคาความกดอากาศนนพบวาทงสามสถานคอสถานตรวจวดคณภาพอากาศ

สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนบดนทร

เดชา (สงห สงหเสน) และโรงเรยนนนทรวทยามคาใกลเคยงกนโดยอยระหวาง 756.54 ถง

757.63 มลลเมตรปรอท โดยความกดอากาศเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐาน มคาเทากบ 756.85

±0.38 , 756.75 ±0.24 , 757.63 ±0.35 และ 756.54 ±2.06 มลลเมตรปรอท ตามลาดบ

86  

เหนไดวาสถานรมถนนในชวงฤดฝนมอณหภมสงกวาฤดแลง ขณะทในชวงเปลยนฤดมความ

แปรปรวนสง สวนสถานบรเวณทอย คาเฉลยอณหภมในฤดแลงและฤดฝนไมแตกตางกนมากแต

ในชวงเปลยนฤดมความแปรปรวนเชนเดยวกบสถานบรเวณรมถนน แตอยางไรกตามคาเฉลยของ

อณหภม ± คาเบยงเบนมาตรฐาน ณ สถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย 4

การไฟฟายอยธนบร การเคหะชมชนดนแดง โรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน

โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) และโรงเรยนนนทรวทยา มคาเทากบ 29.58 ±1.7 , 28.96

±2.56 , 29.55 ±3.29, 29.38 ±1.24, 29.79 ±1.43 , 30.91 ±1.84 และ 28.74 ±2.41 องศา

เซลเซยส สวนคาความกดอากาศนนพบวามคาเฉลยใกลเคยงกนทงเจดสถาน

3. ปรมาณฝนและความชนสมพทธ

ปรมาณฝนและความชนสมพทธบรเวณสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจ

นครบาลโชคชย 4 การไฟฟายอยธนบร การเคหะชมชนดนแดง โรงเรยนสงหราชพทยาคม การ

เคหะชมชนคลองจน โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) และโรงเรยนนนทรวทยา

87  

ในชวงฤดฝน สถานบรเวณรมถนน พบวา สถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนคร

บาลโชคชย 4 การไฟฟายอยธนบร และการเคหะชมชนดนแดงมคาเฉลยของปรมาณฝนเทากบ

0.30 ±0.6 , 0.21 ±0.34 และ 0.31 ±0.49 มลลเมตร ตามลาดบ เหนไดวาบรเวณสถานตรวจวด

คณภาพอากาศการไฟฟายอยธนบรมปรมาณฝนเฉลยสงสดทงน อาจเนองมาจากพนททตงและความ

ใกลไกลทะเล ในขณะทปรมาณฝนเฉลยทสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย

4 และการเคหะชมชนดนแดงมปรมาณฝนเฉลยใกลเคยงกน ในดานความชนสมพทธนนพบวา

คาเฉลยของสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย 4 การไฟฟายอยธนบร

และการเคหะชมชนดนแดงมคาเทากบ 65.59 ±8.9 , 72.33 ±7.23 และ 68.38 ±11.06 เปอรเซนต

ตามลาดบ การทคาเฉลยความชนสมพทธทสถานตรวจวดคณภาพอากาศการไฟฟายอยธนบรม

คาสงสดคาดวาไดรบอทธพลจากปรมาณนาฝนซงมคาแตกตางจากสถานตรวจวดคณภาพอากาศอน

สวนสถานบรเวณทอยอาศย พบวา สถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตรวจวดคณภาพอากาศ

โรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) และ

โรงเรยนนนทรวทยา มคาเฉลยของปรมาณฝนเทากบ 0.42 ±0.55 , 0.28 ±0.48 , 0.24 ±0.43 และ

0.16 ±2.4 มลลเมตร ตามลาดบ เหนไดวาบรเวณสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราช

88  

พทยาคม มปรมาณฝนเฉลยสงสด ทงนอาจเนองมาจากพนททตงและความใกลไกลทะเล ในขณะท

ปรมาณฝนเฉลยทสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนนนทรวทยามปรมาณฝนเฉลยตาสด ในดาน

ความชนสมพทธนนพบวาคาเฉลยของสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตรวจวดคณภาพอากาศ

โรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) และ

โรงเรยนนนทรวทยามคาเทากบ 78.05 ±8.65 , 71.20 ±11.50 , 65.36 ±13.09 และ 73.63 ±

8.85 เปอรเซนต ตามลาดบ การทคาเฉลยความชนสมพทธทสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยน

สงหราชพทยาคมมคาสงสดคาดวาไดรบอทธพลจากปรมาณนาฝนซงมคาสงกวาสถานตรวจวด

คณภาพอากาศอน

ในชวงเปลยนจากฤดฝนเปนฤดแลง สถานรมถนน พบวา คาเฉลยของปรมาณฝนและ

ความชนสมพทธทสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย 4 การไฟฟายอย

ธนบร และการเคหะชมชนดนแดง มคาเทากบ 0.44 ±0.62 , 0.59 ±0.84 และ 0.39 ±0.55

มลลเมตร สวนคาความชนสมพทธมคา 80.94 ±15.53 , 79.27 ± 15.29 และ 64.23 ±11.87

เปอรเซนต ตามลาดบ สวนสถานบรเวณทอยอาศย พบวา สถานตรวจวดคณภาพอากาศสถาน

ตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนบดนทรเดชา

(สงห สงหเสน) และโรงเรยนนนทรวทยา มคาเทากบ 0.19 ±0.27 , 0.01 ± 0.01 , 0.57 ±0.81

และ 0.15 ±0.21มลลเมตร สวนคาความชนสมพทธมคา 74.04 ±11.55 , 72.24 ±14.68 , 70.54

±12.49 และ 75.42 ±20.92 เปอรเซนต ตามลาดบ เหนไดวาชวงนยงมปรมาณฝนประปราย

ในฤดแลง สถานบรเวณรมถนน พบวา ความชนสมพทธเฉลยของสถานตรวจวดคณภาพ

อากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย 4 การไฟฟายอยธนบร และการเคหะชมชนดนแดง มคา

ความชนสมพทธตาลง กลาวคอเทากบ 60.49 ±4.09 , 65.30 ±5.22 และ 55.59 ±5.85

เปอรเซนต ตามลาดบ สวนสถานบรเวณทอยอาศย พบวา ความชนสมพทธเฉลยสถานตรวจวด

คณภาพอากาศสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน

โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) และโรงเรยนนนทรวทยา มคาเทากบ 66.11 ±3.39 , 63.50

±3.21 , 60.96 ±1.83 และ 65.44 ±5.57 เปอรเซนต ตามลาดบ

ในชวงเปลยนจากฤดแลงเปนฤดฝนนน พบวา ความชนสมพทธเฉลยของสถานตรวจวด

คณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย 4 การไฟฟายอยธนบร และการเคหะชมชนดนแดง ม

คาความชนสมพทธตาลง กลาวคอเทากบ 59.00 ±5.48 , 60.13 ±7.13 และ 59.75 ±5..54

89  

เปอรเซนต ตามลาดบ สวนสถานบรเวณทอยอาศย พบวา ความชนสมพทธเฉลยสถานตรวจวด

คณภาพอากาศสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน

โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) และโรงเรยนนนทรวทยา มคาเทากบ 65.29 ±5.19 , 65.79

±6.89 , 61.00 ± 7.54 และ 67.79 ± 2.59 เปอรเซนต ตามลาดบ

ทงนเมอพจารณาความสมพนธระหวางปรมาณฝนกบความชนสมพทธภายในบรเวณสถาน

ตรวจวดคณภาพอากาศทง 7 แหง โดยใชวธ Pearson correlation ทระดบนยสาคญ 0.01 แลว

พบวาปรมาณฝนมความสมพนธกบความชนสมพทธทางบวกอยางมนยสาคญเลยดงเหนไดจากคา

สมประสทธสหสมพนธ (r) มคา 0.636

4. ความเขมของแสง

การเปลยนแปลงของคาความเขมของแสงในแตละวน พบวาในชวงเปลยนจากฤด

แลงเปนฤดฝนมคาเฉลยความเขมของแสงสงสด เมอเทยบกบฤดอน ๆ สถานบรเวณรมถนน พบวา

คาความเขมของแสงเฉลยของสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย 4 การ

ไฟฟายอยธนบร และการเคหะชมชนดนแดง มคาเทากบ 187.04 ±5.66 , 173.29 ±7.84 และ

211.52 ±12.11 วตตตอตารางเมตร ตามลาดบ สวนสถานบรเวณทอยอาศย พบวา คาความเขม

ของแสงเฉลยของสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยา

คม การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) และโรงเรยนนนทรวทยา มคา

เทากบ เทากบ 219.21 ±1.06 , 236.15 ±10.22 , 182.38 ±2.47 และ 191.33 ±0.65 วตต

ตอตารางเมตร ตามลาดบ

ในขณะทในชวงเปลยนจากฤดฝนเปนฤดแลงมคาเฉลยความเขมของแสงตาสด สถาน

บรเวณรมถนน พบวา คาความเขมของแสงเฉลยของสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนคร

บาลโชคชย 4 การไฟฟายอยธนบร และการเคหะชมชนดนแดง มคาเทากบ 102.50 ±66.82 ,

79.38 ±50.26 และ 62.41 ±10.48 วตตตอตารางเมตร ตามลาดบ สวนสถานบรเวณทอยอาศย

พบวา คาความเขมของแสงเฉลยของสถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตรวจวดคณภาพอากาศ

โรงเรยนสงหราชพทยาคม การเคหะชมชนคลองจน โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) และ

โรงเรยนนนทรวทยา มคาเทากบ เทากบ 66.04 ±12.14 , 124.32 ±5.52 , 93.13 ±65.53 และ

84.25 ±41.19 วตตตอตารางเมตร ตามลาดบ

90  

จากการหาความสมพนธทางสถ ตของความเขมของแสงกบขอมลลกษณะ

อตนยมวทยาอน ๆ โดยวธ Pearson correlation ทระดบนยสาคญ 0.01 พบวา ความเขมของแสง

มความสมพนธในระดบปานกลางทางบวกกบอณหภม ( r = 0.556 ) ผลนชใหเหนความเปนไปไดวา

ความเขมของแสงสงขนเมอมอณหภมสงขนดวยเชนกน

91  

ภาคผนวก ข.

ระดบความเขมขนของสารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอน

1. สถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย4

เดอน\ชนด Phe An Fluo Pyr TotalPAHs มกราคม 0.744 0.031 0.027 0.070 0.872 กมภาพนธ 0.238 0.006 0.020 0.043 0.307 มนาคม 0.241 0.024 0.016 0.024 0.304 เมษายน 0.333 0.033 0.048 0.063 0.478

พฤษภาคม 0.376 0.035 0.039 0.066 0.517 มถนายน 0.462 0.039 0.029 0.062 0.591 กรกฎาคม 0.553 0.046 0.072 0.112 0.783 สงหาคม 0.362 0.033 0.056 0.073 0.525 กนยายน 0.660 0.035 0.041 0.089 0.825 ตลาคม 0.567 0.080 0.147 0.252 1.046

พฤศจกายน 0.763 0.092 0.222 0.277 1.354 ธนวาคม 0.598 0.072 0.085 0.085 0.840 คาเฉลย 0.491 0.044 0.067 0.101 0.704

92  

2. สถานตรวจวดคณภาพอากาศการไฟฟายอยธนบร

เดอน\ชนด Phe An Fluo Pyr TotalPAHs มกราคม 0.368 0.070 0.051 0.065 0.554 กมภาพนธ 0.442 0.069 0.056 0.062 0.629 มนาคม 0.181 0.023 0.064 0.056 0.325 เมษายน 0.303 0.033 0.068 0.071 0.475

พฤษภาคม 0.319 0.056 0.077 0.072 0.523 มถนายน 0.395 0.055 0.097 0.076 0.622 กรกฎาคม 0.394 0.076 0.059 0.066 0.595 สงหาคม 0.502 0.072 0.109 0.144 0.827 กนยายน 0.543 0.094 0.088 0.133 0.857 ตลาคม 0.663 0.098 0.142 0.221 1.124

พฤศจกายน 0.403 0.043 0.069 0.078 0.593 ธนวาคม 0.300 0.035 0.049 0.049 0.432 คาเฉลย 0.401 0.060 0.077 0.091 0.630

93  

3. สถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนดนแดง

เดอน\ชนด Phe An Fluo Pyr TotalPAHs มกราคม 0.857 0.146 0.222 0.525 1.750 กมภาพนธ 0.576 0.085 0.163 0.366 1.191 มนาคม 0.421 0.072 0.081 0.090 0.664 เมษายน 0.278 0.061 0.049 0.052 0.440

พฤษภาคม 0.327 0.058 0.078 0.097 0.560 มถนายน 0.671 0.153 0.140 0.245 1.209 กรกฎาคม 0.338 0.055 0.100 0.126 0.619 สงหาคม 0.083 0.012 0.111 0.070 0.275 กนยายน 0.608 0.070 0.170 0.574 1.423 ตลาคม 0.836 0.081 0.149 0.279 1.344

พฤศจกายน - - - - - ธนวาคม 0.948 0.148 0.174 0.147 1.417 คาเฉลย 0.540 0.085 0.131 0.234 0.990

94  

4. สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคม

เดอน\ชนด Phe An Fluo Pyr TotalPAHs มกราคม 0.449 0.047 0.063 0.080 0.640 กมภาพนธ 0.277 0.014 0.010 0.020 0.322 มนาคม 0.222 0.024 0.018 0.022 0.286 เมษายน 0.112 0.010 0.056 0.053 0.231

พฤษภาคม 0.149 0.009 0.046 0.067 0.272 มถนายน 0.649 0.014 0.131 0.215 1.009 กรกฎาคม 0.168 0.014 0.030 0.016 0.229 สงหาคม 0.252 0.026 0.027 0.047 0.352 กนยายน 0.491 0.065 0.138 0.190 0.883 ตลาคม 0.209 0.016 0.046 0.091 0.362

พฤศจกายน 0.687 0.074 0.133 0.138 1.031 ธนวาคม 0.378 0.054 0.082 0.072 0.587 คาเฉลย 0.337 0.031 0.065 0.084 0.517

95  

5. สถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนคลองจน

เดอน\ชนด Phe An Fluo Pyr TotalPAHs มกราคม 0.577 0.059 0.049 0.056 0.741 กมภาพนธ 0.301 0.017 0.011 0.010 0.339 มนาคม 0.389 0.005 0.026 0.023 0.443 เมษายน 0.142 0.006 0.009 0.022 0.179

พฤษภาคม 0.264 0.026 0.011 0.022 0.323 มถนายน 0.185 0.017 0.008 0.017 0.227 กรกฎาคม 0.204 0.020 0.014 0.011 0.249 สงหาคม 0.139 0.016 0.025 0.020 0.200 กนยายน 0.190 0.019 0.039 0.021 0.269 ตลาคม 0.060 0.006 0.049 0.057 0.171

พฤศจกายน 0.636 0.084 0.139 0.133 0.992 ธนวาคม 0.362 0.025 0.132 0.086 0.605 คาเฉลย 0.287 0.025 0.043 0.040 0.395

96  

6. สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนนนทรวทยา

เดอน\ชนด Phe An Fluo Pyr TotalPAHs มกราคม 0.079 0.013 0.079 0.074 0.246 กมภาพนธ 0.087 0.012 0.081 0.072 0.253 มนาคม 0.060 0.008 0.063 0.062 0.193 เมษายน 0.055 0.004 0.073 0.067 0.198

พฤษภาคม 0.068 0.010 0.090 0.068 0.236 มถนายน 0.050 0.007 0.066 0.066 0.190 กรกฎาคม 0.053 0.005 0.090 0.062 0.211 สงหาคม 0.037 0.004 0.055 0.051 0.148 กนยายน 0.042 0.006 0.041 0.061 0.150 ตลาคม 0.074 0.011 0.104 0.081 0.270

พฤศจกายน 0.504 0.047 0.227 0.148 0.925 ธนวาคม 0.334 0.038 0.053 0.064 0.489 คาเฉลย 0.120 0.014 0.085 0.073 0.292

97  

7. สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน)

เดอน\ชนด Phe An Fluo Pyr TotalPAHs มกราคม 0.636 0.114 0.156 0.168 1.074 กมภาพนธ 0.456 0.109 0.184 0.138 0.888 มนาคม 0.202 0.027 0.051 0.047 0.327 เมษายน 0.304 0.058 0.081 0.122 0.565

พฤษภาคม 0.174 0.030 0.060 0.071 0.335 มถนายน 0.192 0.036 0.051 0.044 0.323 กรกฎาคม 0.202 0.027 0.023 0.062 0.314 สงหาคม 0.131 0.020 0.022 0.025 0.198 กนยายน 0.284 0.083 0.041 0.044 0.452 ตลาคม 0.270 0.373 0.345 0.289 1.278

พฤศจกายน 0.245 0.026 0.364 0.461 1.096 ธนวาคม 0.212 0.259 0.347 0.345 1.162 คาเฉลย 0.276 0.097 0.144 0.151 0.668

98  

ภาคผนวก ค.

คาความเสยงกอใหเกดมะเรงของ TotalPAHs (Phe+An+Fluo+Pyr)

1. สถานตรวจวดคณภาพอากาศสถานตารวจนครบาลโชคชย4

เดอน\ชนด เดก ผชาย ผหญง มกราคม 8.15E-11 1.43E-10 1.54E-10 กมภาพนธ 2.58E-11 4.52E-11 4.89E-11 มนาคม 3.68E-11 6.45E-11 6.97E-11 เมษายน 5.47E-11 9.57E-11 1.03E-10

พฤษภาคม 5.91E-11 1.04E-10 1.12E-10 มถนายน 6.68E-11 1.17E-10 1.26E-10 กรกฎาคม 8.49E-11 1.49E-10 1.61E-10 สงหาคม 5.87E-11 1.03E-10 1.11E-10 กนยายน 8.1E-11 1.42E-10 1.53E-10 ตลาคม 1.25E-10 2.19E-10 2.37E-10

พฤศจกายน 1.55E-10 2.71E-10 2.93E-10 ธนวาคม 1.06E-10 1.85E-10 2E-10 คาเฉลย 7.79E-11 1.36E-10 1.47E-10

99  

2. สถานตรวจวดคณภาพอากาศการไฟฟายอยธนบร

เดอน\ชนด เดก ผชาย ผหญง มกราคม 8.38E-11 1.47E-10 1.59E-10 กมภาพนธ 8.85E-11 1.55E-10 1.67E-10 มนาคม 3.79E-11 6.63E-11 7.17E-11 เมษายน 5.48E-11 9.6E-11 1.04E-10

พฤษภาคม 7.26E-11 1.27E-10 1.37E-10 มถนายน 7.91E-11 1.39E-10 1.5E-10 กรกฎาคม 9.08E-11 1.59E-10 1.72E-10 สงหาคม 1.05E-10 1.84E-10 1.99E-10 กนยายน 1.21E-10 2.11E-10 2.28E-10 ตลาคม 1.42E-10 2.49E-10 2.69E-10

พฤศจกายน 6.93E-11 1.21E-10 1.31E-10 ธนวาคม 5.29E-11 9.26E-11 1E-10 คาเฉลย 8.32E-11 1.46E-10 1.57E-10

100  

3. สถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนดนแดง

เดอน\ชนด เดก ผชาย ผหญง มกราคม 2.18E-10 3.81E-10 4.12E-10 กมภาพนธ 1.39E-10 2.44E-10 2.63E-10 มนาคม 9.28E-11 1.63E-10 1.76E-10 เมษายน 6.99E-11 1.22E-10 1.32E-10

พฤษภาคม 7.67E-11 1.34E-10 1.45E-10 มถนายน 1.83E-10 3.21E-10 3.47E-10 กรกฎาคม 7.92E-11 1.39E-10 1.5E-10 สงหาคม 2.71E-11 4.74E-11 5.12E-11 กนยายน 1.46E-10 2.56E-10 2.76E-10 ตลาคม 1.47E-10 2.58E-10 2.78E-10

พฤศจกายน - - - ธนวาคม 1.95E-10 3.42E-10 3.69E-10 คาเฉลย 1.14E-10 2.00E-10 2.17E-10

101  

4. สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนสงหราชพทยาคม

เดอน\ชนด เดก ผชาย ผหญง มกราคม 7.57E-11 1.33E-10 1.43E-10 กมภาพนธ 3.16E-11 5.53E-11 5.97E-11 มนาคม 3.57E-11 6.25E-11 6.75E-11 เมษายน 2.28E-11 3.99E-11 4.32E-11

พฤษภาคม 2.14E-11 3.75E-11 4.05E-11 มถนายน 8.29E-11 1.45E-10 1.57E-10 กรกฎาคม 2.55E-11 4.46E-11 4.82E-11 สงหาคม 4.14E-11 7.25E-11 7.83E-11 กนยายน 1.04E-10 1.82E-10 1.97E-10 ตลาคม 3.58E-11 6.27E-11 6.78E-11

พฤศจกายน 1.2E-10 2.11E-10 2.28E-10 ธนวาคม 7.64E-11 1.34E-10 1.45E-10 คาเฉลย 5.61E-11 9.83E-11 1.06E-10

102  

5. สถานตรวจวดคณภาพอากาศการเคหะชมชนคลองจน

เดอน\ชนด เดก ผชาย ผหญง มกราคม 9.04E-11 1.58E-10 1.71E-10 กมภาพนธ 3.48E-11 6.1E-11 6.59E-11 มนาคม 3.45E-11 6.03E-11 6.52E-11 เมษายน 1.65E-11 2.89E-11 3.12E-11

พฤษภาคม 3.95E-11 6.93E-11 7.48E-11 มถนายน 2.69E-11 4.71E-11 5.09E-11 กรกฎาคม 3.02E-11 5.29E-11 5.71E-11 สงหาคม 2.43E-11 4.25E-11 4.6E-11 กนยายน 3.1E-11 5.43E-11 5.87E-11 ตลาคม 1.62E-11 2.83E-11 3.06E-11

พฤศจกายน 1.24E-10 2.17E-10 2.35E-10 ธนวาคม 5.86E-11 1.03E-10 1.11E-10 คาเฉลย 4.39E-11 7.69E-11 8.31E-11

103  

6. สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนนนทรวทยา

เดอน\ชนด เดก ผชาย ผหญง มกราคม 2.61E-11 4.57E-11 4.94E-11 กมภาพนธ 2.58E-11 4.51E-11 4.88E-11 มนาคม 1.87E-11 3.28E-11 3.55E-11 เมษายน 1.64E-11 2.87E-11 3.1E-11

พฤษภาคม 2.29E-11 4.01E-11 4.34E-11 มถนายน 1.82E-11 3.18E-11 3.44E-11 กรกฎาคม 1.83E-11 3.2E-11 3.46E-11 สงหาคม 1.32E-11 2.31E-11 2.5E-11 กนยายน 1.47E-11 2.58E-11 2.79E-11 ตลาคม 2.62E-11 4.58E-11 4.95E-11

พฤศจกายน 9.57E-11 1.68E-10 1.81E-10 ธนวาคม 5.87E-11 1.03E-10 1.11E-10 คาเฉลย 2.96E-11 5.18E-11 5.6E-11

104  

7. สถานตรวจวดคณภาพอากาศโรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน)

เดอน\ชนด เดก ผชาย ผหญง มกราคม 1.49E-10 2.61E-10 2.82E-10 กมภาพนธ 1.33E-10 2.33E-10 2.52E-10 มนาคม 4.08E-11 7.15E-11 7.72E-11 เมษายน 7.7E-11 1.35E-10 1.46E-10

พฤษภาคม 4.27E-11 7.47E-11 8.07E-11 มถนายน 4.57E-11 8E-11 8.65E-11 กรกฎาคม 3.98E-11 6.97E-11 7.53E-11 สงหาคม 2.71E-11 4.74E-11 5.12E-11 กนยายน 8.51E-11 1.49E-10 1.61E-10 ตลาคม 1.78E-10 3.11E-10 3.36E-10

พฤศจกายน 9.45E-11 1.66E-10 1.79E-10 ธนวาคม 1.43E-10 2.5E-10 2.71E-10 คาเฉลย 8.79E-11 1.54E-10 1.66E-10

105  

ประวตผเขยน

ชอ สกล นางสาวมทนาวด หทยานนท รหสประจาตวนกศกษา 5210920016 วฒการศกษา วฒ ชอสถาบน ปทสาเรจการศกษา ศลปศาสตรบณฑต มหาวทยาลยสงขลานครนทร 2550 (ภมศาสตร) การตพมพเผยแพรผลงาน มทนาวด หทยานนท, ศวช พงษเพยจนทร, ชาญวทย โฆษตานนท และ อภรด สรวสตร. 2553. การ

ประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรในการศกษาผลกระทบของจานวนประชากรโลกตอปรมาณการเพมของสารมลพษอนทรยทตกคางยาวนานในชนบรรยากาศ. ในเอกสารประกอบ งานประชมวชาการสงแวดลอมแหงชาตครงท 9 จดโดยสมาคมวศวกรรมสงแวดลอมแหงประเทศไทยระหวางวนท 24-27 มนาคม พ.ศ.2553 ณ โรงแรมสนยแกรนด แอนด คอนเวนชน เซนเตอร จงหวดอบลราชธาน.

มทนาวด หทยานนท, ศวช พงษเพยจนทร, อรมาศ สทธนน, ชาญวทย โฆษตานนท และ อภรด สรวสตร. 2554. การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอศกษาการกระจายตวของสารโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอนใน PM10 ของชนบรรยากาศเขตเมองกรงเทพมหานคร. ในเอกสารประกอบ งานประชมวชาการสงแวดลอมแหงชาตครงท 10 จดโดยสมาคมวศวกรรมสงแวดลอมแหงประเทศไทยระหวางวนท 24-26 มนาคม พ.ศ.2554 ณ โรงแรมบพสมหลาบช แอนด รสอรท จงหวดสงขลา.

มทนาวด หทยานนท, ศวช พงษเพยจนทร และอรมาศ สทธนน. 2554. องคประกอบและสดสวนของโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอนใน PM10 ของชนบรรยากาศเขตเมองกรงเทพมหานคร. ในเอกสารประกอบ งานประชมวชาการประจาป 2554 ของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร วนท 17 ธนวาคม พ.ศ.2554 ณ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร จงหวดกรงเทพมหานคร.