ผู้เรียบเรียง พัฒพงษ์ อมรวงศ์ ·...

หนงสอเรยนรายวชาเพมเตมกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

ผตรวจ๑. วเชยร วสงเร๒. ววฒน สวนนทวงศ ๓. ภชงค จนทรเปลง

บรรณาธการรงทวา ศรนารารตน

ผเรยบเรยง

พฒพงษ อมรวงศ

Chap0 VB2015.indd 1 11/4/2559 BE 12:28 PM

หนงสอเรยน พนฐานการเขยนโปรแกรมคอมพวเตอร Visual Basic 2015 นจดท�าขน

เพอใชประกอบการเรยนการสอนวชาการเขยนโปรแกรมคอมพวเตอร วชาเทคโนโลยสารสนเทศ

หรอวชาทเกยวของ ส�าหรบโรงเรยน หรอสถานศกษาทกระดบซงจดการเรยนการสอนทใหความ

ส�าคญกบวชาการเขยนโปรแกรมคอมพวเตอรเปนวชาหลก

ในการเขยนหนงสอเลมน ผเขยนไดเนนเนอหาในเชงการฝกปฏบตเปนหลก โดยออกแบบ

ขนตอนการใหเนอหาจากงายไปยากใหผเรยนปฏบตตาม และมภาพประกอบเพอเสรมการเรยนร

ผเรยนจงสามารถใชหนงสอเลมนเปนคมอการเรยนไดทงการเรยนรดวยตนเอง และฝกปฏบตใน

ชนเรยน แตละบทมกจกรรมและการประเมนผลการเรยนรใหผเรยนไดฝกทกษะและทบทวนความร

อนจะท�าใหผเรยนมความร ความเขาใจและมทกษะการเขยนโปรแกรมมากยงขน

หนงสอเรยน พนฐานการเขยนโปรแกรมคอมพวเตอร Visual Basic 2015 นมเนอหา

ครอบคลมตงแต หลกการเขยนโปรแกรม องคประกอบของโปรแกรม Visual Basic 2015

กระบวนการเขยนโปรแกรม การเขยนโปรแกรม (Code) ใหตวควบคม การเขยนโปรแกรมค�านวณ

การเขยนโปรแกรมตามเงอนไขกรณ การเขยนโปรแกรมท�าซ�า การใชตวแปรชด (Array) และการ

ออกแบบและเขยนโปรแกรมอยางงายในงานธรกจ ซงทงหมดนเปนพนฐานทส�าคญในการเขยน

โปรแกรม Microsoft Visual Basic 2015 เหมาะส�าหรบนกเรยน นกศกษา และผทสนใจศกษา

เกยวกบการเขยนโปรแกรม Microsoft Visual Basic 2015 โดยไมจ�าเปนตองมพนฐานมากอน

ผเขยนหวงเปนอยางยงวา หนงสอเรยนเลมนจะเปนจะเปนประโยชนกบทงนกเรยน

นกศกษา ครผสอน และผสนใจทวไป จะไดรบความรในเชงปฏบตการททนสมย และเปนแนวทาง

ใหผเรยนไดพฒนาศกยภาพในการเขยนโปรแกรม Microsoft Visual Basic 2015 ใหกาวหนา

มากขนตอไป ทงนหากมขอผดพลาด หรอขอเสนอแนะเพมเตมประการใด กรณาตดตอไปยง

ผเขยนไดโดยตรง จกเปนพระคณอยางยง

พฒพงษ อมรวงศ

[email protected]

หนงสอเรยนรายวชาเพมเตมกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

พนฐานการเขยนโปรแกรมคอมพวเตอร Visual Basic 2015ผเรยบเรยง

พฒพงษ อมรวงศ ผตรวจ

๑. วเชยร วสงเร

๒. ววฒน สวนนทวงศ

๓. ภชงค จนทรเปลง

บรรณาธการ

รงทวา ศรนารารตน

ราคา ๙๙ บาท

สงวนลขสทธตามพระราชบญญต

ขอมลทางบรรณานกรมของหอสมดแหงชาต

พฒพงษ อมรวงศ.

หนงสอเรยน พนฐานการเขยนโปรแกรมคอมพวเตอร Visual Basic 2015.

- ปทมธาน : มเดย อนเทลลเจนซ เทคโนโลย, ๒๕๕๙.

๒๒๔ หนา.

๑. การเขยนโปรแกรมคอมพวเตอร I. ชอเรอง

ISBN 978-616-7319-58-2

จดพมพและจดจ�าหนายโดย

บรษท มเดย อนเทลลเจนซ เทคโนโลย จ�ากด

Media Intelligence Technology Co.,Ltd.

๔๙/๘๓ หม ๗ ต.คลองสอง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน ๑๒๑๒๐

โทรศพท ๐-๒๕๑๖-๕๖๙๐-๑ โทรสาร ๐-๒๕๑๖-๕๖๙๒

www.mitmedia.com E-mail : [email protected]

ออกแบบ : KanomDesign Studio

พมพท : บรษท เยลโลการพมพ (1988) จ�ากด

ค�าน�า

Chap0 VB2015.indd 2-3 11/4/2559 BE 12:28 PM

สารบญ

บทท 1 หลกการเขยนโปรแกรม 9 1.1 คอมพวเตอรและสวนประกอบ 10

1.2 โปรแกรมคอมพวเตอร (Computer Program) 11

1.3 ภาษาคอมพวเตอร (Computer Languages) 12

1.4 ตวแปลภาษา (Translator) 14

1.5 ขนตอนการพฒนาโปรแกรม 15

1.6 การวเคราะหงาน (Job Analysis) 17

1.7 ขนตอนการแกปญหา (Algorithm) 20

1.8 การเขยนผงงาน (Flowchart) 24

1.9 การเขยนรหสเทยม (Pseudo Code) 28

การวดและประเมนผลการเรยนร บทท 1 31

บทท 2 องคประกอบของโปรแกรม Visual Basic 2015 32 2.1 ความเปนมาของ Visual Basic 2015 33

2.2 ลกษณะการสรางโปรแกรมใชงานบนวนโดวสดวย

Visual Basic 2015 33

2.3 ความตองการของระบบ (System Requirements) 34

2.4 การดาวนโหลดและการตดตงโปรแกรม 35

2.5 การเขาสโปรแกรม Visual Studio 2015 37

2.6 สวนประกอบของหนาเรมตนของโปรแกรม Visual Studio 2015 38

2.7 การออกจากโปรแกรม Visual Studio 2015 39


บทท 3 กระบวนการเขยนโปรแกรม 41 3.1 การสรางโปรแกรมใชงานบนวนโดวส 42

3.2 การก�าหนดความตองการของโปรแกรม 42

3.3 การสรางโครงงานใหม (New Project) 42

3.4 สวนประกอบตางๆ บน IDE ของ Visual Studio 2015 44

3.5 การออกแบบสวนตดตอกบผใชงาน (User Interface Design) 48

3.6 การก�าหนดคณสมบตประจ�าตว (Properties) ของฟอรม 49

3.7 การน�าตวควบคมตางๆ มาจดวางบนฟอรม 51

3.8 การก�าหนดคณสมบตประจ�าตว (Properties) ของตวควบคม 54


บทท 4 การเขยนโปรแกรม (Code) ใหตวควบคม 63 4.1 วธการเขยนโปรแกรมใหตวควบคม 64

4.2 การบนทกโครงงาน 70

4.3 การทดสอบโปรแกรมและแกไขทผด 71

4.4 การสรางโปรแกรมแบบเรยกใชงานไดโดยตรง 74

4.5 การเรมตนสรางโครงงานใหม 75

4.6 การเรยกโครงงานทเกบไวในดสกมาปรบปรงแกไข 77

4.7 การตกแตงฟอรมและตวควบคมตางๆ 78


Chap0 VB2015.indd 4-5 11/4/2559 BE 12:28 PM

บทท 5 การเขยนโปรแกรมค�านวณ 84 5.1 ขอมล (Data) 85

5.2 ตวแปร (Variables) 88

5.3 คาคงท (Constant) 98

5.4 การแปลงคาขอมล 100

5.5 การสรางโปรแกรมใชงานค�านวณ 102


บทท 6 การเขยนโปรแกรมตามเงอนไขกรณ 110 6.1 การใชประโยคค�าสง If 111

6.2 การใชประโยคค�าสง Select … Case 121

6.3 การใชประโยคค�าสง Try … Catch … Finally 125

6.4 การใชกลองขาวสาร (MessageBox) อยางมเงอนไข 128

6.5 การใชกลองปอนขอมล (InputBox) 133

6.6 การใชกลองรวมกลม (GroupBox) 134

6.7 การใชปมเลอก (RadioButton) 135

6.8 การใชกลองเลอก (CheckBox) 139

6.9 การเพมฟอรม 143


บทท 7 การเขยนโปรแกรมท�าซ�า 146 7.1 การใชประโยคค�าสง While … End While 147

7.2 การใชประโยคค�าสง Do … Loop 150

7.3 การใชประโยคค�าสง For … Next 158

7.4 การวนรอบท�างานแบบใชเงอนไขทไมก�าหนดรอบ 163

7.5 การออกจากการวนรอบท�างานโดยไมขนอยกบเงอนไขการวนรอบ 169

7.6 การเขยนโปรแกรมวนรอบแบบซอนกน 172


บทท 8 การใชตวแปรชด (Array) 178

8.1 ตวแปรชด (Array) 179

8.2 การประกาศตวแปรชดแบบ 1 มต 180

8.3 การก�าหนดคาใหตวแปรชดแบบ 1 มต 181

8.4 การใชตวแปรชดแบบ 1 มต 186

8.5 การประกาศตวแปรเพอใชรวมกนหลายฟอรม 196

8.6 การประมวลผลขอมลดวยตวแปรชดแบบ 1 มต 199


บทท 9 การออกแบบและเขยนโปรแกรมอยางงาย ในงานธรกจ 205

9.1 การวเคราะหความตองการของผใช 206

9.2 การออกแบบโปรแกรมเงนเดอนอยางงาย 207

9.3 การเขยนโปรแกรมเงนเดอนอยางงาย 213

9.4 การพฒนาโปรแกรมใชงานอยางงาย 218


บรรณานกรม 220

ภาคผนวก 221ค�าสงวน (Reserved Keyword) ของ Visual Basic 2015 222

Chap0 VB2015.indd 6-7 11/4/2559 BE 12:28 PM

บทท 1 หลกการเขยนโปรแกรม 9

ผลการเรยนรทคาดหวง1.1 บอกความหมายของคอมพวเตอรและหนาทของสวนประกอบตางๆ ได

1.2 บอกความหมายและประเภทของโปรแกรมคอมพวเตอรได

1.3 ยกตวอยางภาษาคอมพวเตอรได

1.4 อธบายลกษณะของตวแปลภาษาแตละแบบได

1.5 บอกขนตอนการพฒนาโปรแกรมได

1.6 อธบายการวเคราะหงานได

1.7 อธบายขนตอนการแกปญหาได

1.8 เขยนผงงานได

1.9 เขยนรหสเทยมได

สาระสำ คญ1.1 คอมพวเตอรและสวนประกอบ

1.2 โปรแกรมคอมพวเตอร (Computer Program)

1.3 ภาษาคอมพวเตอร (Computer Languages)

1.4 ตวแปลภาษา (Translator)

1.5 ขนตอนการพฒนาโปรแกรม

1.6 การวเคราะหงาน (Job Analysis)

1.7 ขนตอนการแกปญหา (Algorithm)

1.8 การเขยนผงงาน (Flowchart)

1.9 การเขยนรหสเทยม (Pseudo Code)

1 หลกการเขยนโปรแกรมบทท

Chap0 VB2015.indd 8-9 11/4/2559 BE 12:28 PM

พนฐานการเขยนโปรแกรมคอมพวเตอร Visual Basic 2015 บทท 1 หลกการเขยนโปรแกรม10 11

การเขยนโปรแกรมคอมพวเตอรเปนงานทสรางสรรคและทาทายความสามารถ การทจะ

เขยนโปรแกรมคอมพวเตอรไดดควรมความรพนฐานเกยวกบคอมพวเตอรและหลกการเขยน

โปรแกรมเบองตนกอน

1.1 คอมพวเตอรและสวนประกอบคอมพวเตอร (Computer) คอเครองมออเลกทรอนกสชนดหนงทใชในการประมวลผล

ขอมลและท�างานตางๆ ตามค�าสงทก�าหนดไว

เครองคอมพวเตอรหรอฮารดแวร (Computer Hardware) ไมวาจะเปนขนาดเลกหรอใหญ

ประกอบดวยสวนท�างานหลก 4 สวน ดงภาพ 1-1

ภาพ 1-1 สวนประกอบของเครองคอมพวเตอร

สวนประกอบของเครองคอมพวเตอรแตละสวนท�าหนาทดงตอไปน

1. หนวยรบขอมล (Input Unit) ท�าหนาทรบขอมลเขาไปเกบไวในหนวยความจ�าหลก

อปกรณน�าเขาขอมล ไดแก แปนพมพ (Keyboard) เมาส (Mouse) หรออปกรณ

อยางอน เชน จอภาพแบบสมผส (Touch Screen Monitor)

2. หนวยประมวลผลกลาง (CPU: Central Processing Unit) ประกอบดวย หนวย

ควบคม (Control Unit) ส�าหรบควบคมการท�างานของสวนตางๆ ทงหมด และ

หนวยค�านวณและตรรกะ (ALU: Arithmetic and Logical Unit) ส�าหรบการ

ประมวลผลทางตวเลขและตรรกะ

หนวยประมวลผลกลาง ท�าหนาทค�านวณหรอประมวลผลขอมลตามโปรแกรมทเกบไว

ในหนวยความจ�าหลกแลวอาจเกบขอมลหรอผลการประมวลไวในหนวยความจ�าหลกหรอบนทก

ขอมลไวในหนวยความจ�าส�ารองหรอสงผลออกทางหนวยแสดงผล

3. หนวยเกบขอมล (Storage Unit) ท�าหนาทเกบขอมลและโปรแกรมทใชในการ

ประมวลผล ประกอบดวย หนวยความจ�าหลก (Main Storage) หรอเมมโมร

(Memory) และหนวยความจ�าส�ารอง (Auxiliary Storage) เชน จานแมเหลก

(Hard Disk) ยเอสบแฟลชไดรฟ (USB flash drive)

4. หนวยแสดงผล (Output Unit) ท�าหนาทแสดงขอมลหรอสารสนเทศ (ขอมลท

ประมวลผลแลว) ออกทางอปกรณแสดงผลตางๆ เชน จอภาพ (Monitor) เครองพมพ

(Printer) หรออปกรณแสดงผลอยางอน

คอมพวเตอรสามารถท�างานตามค�าสงไดรวดเรวมากแตไมสามารถเรมท�างานเองได ตอง

อาศยผใชงาน (Users) เปด ปด ควบคม หรอสงใหท�างานตามตองการโดยใชชดค�าสงซงเรยกวา

โปรแกรมหรอซอฟตแวร (Program or Software)

1.2 โปรแกรมคอมพวเตอร (Computer Program)โปรแกรมคอมพวเตอร คอชดค�าสงทมขนตอนตามล�าดบหรอตามเงอนไขทก�าหนดไว

เพอใหคอมพวเตอรท�างานตามวตถประสงค แบงออกเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ

1. โปรแกรมระบบ (System Software) ประกอบดวยการท�างานของ 2 ระบบคอ

ระบบปฏบตการ (Operating System) และโปรแกรมอรรถประโยชน (Utility Program)

ระบบปฏบตการ (OS) ใชส�าหรบควบคมการท�างานหลกทเกยวกบเครองคอมพวเตอร

ทงฮารดแวรและซอฟตแวร เชน โปรแกรมวนโดวส (Windows) ลนกซ (Linux) แมคโอเอส

(Mac OS) หรอระบบปฏบตการของสมารทโฟน เชน แอนดรอยด (Android) ไอโอเอส (iOS)

และวนโดวสโฟน (Windows Phone)

โปรแกรมอรรถประโยชนใชส�าหรบชวยในการจดการคอมพวเตอร เชน โปรแกรม

บบอดแฟมขอมล โปรแกรมปองกนไวรส

2. โปรแกรมใชงานหรอโปรแกรมประยกต (Application Software) ทนยมเรยกกน

สนๆ วา “แอพ” ใชส�าหรบประมวลผลขอมลตางๆ เชน โปรแกรมประมวลผลค�า (Word

Processor) หรอโปรแกรมใชงานดานตางๆ โดยอาจเปนโปรแกรมส�าเรจรป เชน ไมโครซอฟต

เวรด หรอโปรแกรมทเขยนเพอใชงานเฉพาะอยาง เชน โปรแกรมควบคมระบบงานผลตสนคา

Chap0 VB2015.indd 10-11 11/4/2559 BE 12:28 PM


2. ภาษาระดบสง (High-level Language) เปนภาษาทสามารถศกษาและท�าความ

เขาใจไดงายขนเหมาะส�าหรบการใชงานในลกษณะตางกน มหลายภาษาตามวตถประสงคของ

การพฒนาภาษาเพอใชงาน ดงตวอยางตอไปน

ภาษา ใชส�าหรบ

BASIC โปรแกรมใชงานทวไปส�าหรบผเรมตน

C โปรแกรมระบบ (System Programming)

และการเขยนโปรแกรมแบบโครงสราง (Structured Programming)

C++ โปรแกรมแบบโครงสราง และแบบเชงวตถ (Object-Oriented

Programming) เพอใชงานทวไป

COBOL โปรแกรมใชงานดานธรกจ

FORTRAN โปรแกรมใชงานดานวทยาศาสตรและวศวกรรม

Java โปรแกรมใชงานบนเวบ (Web Application)

Pascal ศกษาการเขยนโปรแกรมแบบโครงสราง

PHP เขยนโปรแกรมบนเวบ (Web Programming)

Python โปรแกรมแบบเชงวตถ

SQL โปรแกรมใชงานดานฐานขอมล

Visual Basic โปรแกรมแบบเชงวตถทใชสวนประสานกบผใชแบบกราฟก

(GUI: Graphical User Interface) เพอใชงานทวไป

หมายเหต บางภาษาเปนคำายอมาจากชอเตมดงน

ภาษา ชอเตม

BASICCOBOLFORTRANSQL

Beginner’s All-purpose Symbolic Instruction CodeCOmmon Business Oriented LanguageFORmula TRANslatorStructured Query Language

ในการใชงานคอมพวเตอรปกตทวไปเปนการท�างานอยางมระบบ เรยกวา ระบบคอมพวเตอร

(Computer System) ซงประกอบดวยเครองคอมพวเตอร (Hardware) โปรแกรม (Software)

และผใชงาน (User)

เครองคอมพวเตอรจะตองมทงระบบปฏบตการและโปรแกรมใชงานตดตงอยภายใน

เครอง ผใชงานจงจะสามารถใชโปรแกรมส�าเรจรปหรอโปรแกรมใชงานนนได ดงภาพ 1-2

ภาพ 1-2 ระบบคอมพวเตอร

ผใชงานทวไปไมจ�าเปนตองเขยนโปรแกรมขนเอง การเขยนโปรแกรมคอมพวเตอร

(Computer Programming) ท�าไดโดยนกเขยนโปรแกรม (Programmer) ซงตองเขยนอยาง

มขนตอนถกตองตามหลกการเขยนโปรแกรมทด ตรงตามวตถประสงคของการใชงาน และเลอก

ภาษาทใชเขยนโปรแกรม (Programming Languages) ภาษาใดภาษาหนงหรอหลายภาษากได

ตามความเหมาะสม

1.3 ภาษาคอมพวเตอร (Computer Languages)โดยพนฐานแลวคอมพวเตอรท�างานดวยภาษาเครอง (Machine Language) ซง

ท�าความเขาใจยาก เนองจากเปนรหสตวเลขแบบตางๆ ไมสะดวกตอการเขยนโปรแกรม จงไดมการ

พฒนาภาษาทใชกบคอมพวเตอรขนมาหลายภาษา แบงไดเปน 2 ระดบ คอ

1. ภาษาระดบต�า (Low-level Language) เปนภาษาทเขาถงการท�างานในระดบ

เครอง เชน ภาษาแอสเซมบล (Assembly Language) ซงใชรหสตวอกษรส�าหรบใชแทนภาษา

เครอง แตกยงไมสะดวกส�าหรบผใชงานทวไป

Chap0 VB2015.indd 12-13 11/4/2559 BE 12:28 PM


เมอท�างานตามค�าสงเสรจแลวกจะท�าการแปลประโยคค�าสงตอไปทละประโยคจนจบ

โปรแกรมตวแปลค�าสงเหมาะส�าหรบโปรแกรมทไมยาวมากและตองการผลลพธทนท แตการ

ท�างานทงโปรแกรมจะชากวาแบบตวแปลโปรแกรม ตวแปลแบบนจะมชอเรยกตามภาษานน

เชน ตวแปลค�าสงภาษาจาวาสครปต (JavaScript Interpreter)

1.5 ขนตอนการพฒนาโปรแกรมภาษาคอมพวเตอรก�าลงเปนทนยมในปจจบนแมวาจะเปนแบบดงาย พฒนางาย หรอท

เรยกวาแบบวชวล เชน Visual Basic, Visual C# ซงเปนลกษณะการเขยนโปรแกรมเชงวตถท

ท�าใหใชงานงายขน อยางไรกตาม ถาไมมพนฐานการเขยนโปรแกรมทดพอกไมสามารถพฒนา

โปรแกรมใชงานทดได ดงนน ไมวาจะเขยนโปรแกรมโดยใชภาษาใดกตามจ�าเปนทจะตองศกษา

ขนตอนการเขยนและพฒนาโปรแกรมใหดกอน

นกเขยนโปรแกรมทดเมอตองการพฒนาโปรแกรมใชงานจะไมเขยนหรอพมพโปรแกรม

เขาเครองคอมพวเตอรทนทเลยแตจะท�าตามขนตอนทเรยกวา “วฏจกรการพฒนาโปรแกรม”

วฏจกรการพฒนาโปรแกรม (Program Development Life Cycle: PDLC) หรอ

Software Development Life Cycle: SDLC) เปนขนตอนทใชในการพฒนาโปรแกรมใชงาน

คลายกนกบขนตอนการพฒนาระบบงาน (System Development Life Cycle: SDLC) ท

นกวเคราะหระบบ (Systems Analyst) ใชในการพฒนาระบบสารสนเทศ

วฏจกรการพฒนาโปรแกรม ประกอบดวย 6 ขนตอน ดงภาพ 1-5

ภาพ 1-5 วฏจกรการพฒนาโปรแกรม (Software Development Life Cycle: SDLC)

1.4 ตวแปลภาษา (Translator)การเขยนโปรแกรมดวยภาษาใดกตามจะตองใชตวแปลภาษาเพอแปลโปรแกรมท

เขยนขนดวยภาษานนใหเปนภาษาเครองกอนจงจะใชงานโปรแกรมนนไดเพราะเครองคอมพวเตอร

รบรภาษาเครองไดเพยงอยางเดยวเทานน

ตวแปลภาษาม 2 แบบ คอ

1. ตวแปลโปรแกรม หรอคอมไพเลอร (Compiler) จะท�าการแปลโปรแกรมใหเปน

ภาษาเครอง

โปรแกรมทเขยนดวยภาษาใดๆ เรยกวา โปรแกรมตนฉบบ (Source Program) หรอ

รหสตนฉบบ (Source Code) เมอท�าการแปลโดยตวแปลโปรแกรมแลวจะไดผลเปนโปรแกรม

ภาษาเครอง ทเรยกวา โปรแกรมจดหมาย (Object Program) หรอรหสจดหมาย (Object Code)

ดงภาพ 1-3

ภาพ 1-3 การแปลโปรแกรม

ตวแปลโปรแกรมภาษาตางๆ มชอเรยกตามภาษานน เชน

Assembler ตวแปลโปรแกรมภาษาแอสเซมบล

C Compiler ตวแปลโปรแกรมภาษาซ

COBOL Compiler ตวแปลโปรแกรมภาษาโคบอล

2. ตวแปลค�าสง หรออนเทอรพรเตอร (Interpreter) จะท�าการแปลโปรแกรมตนฉบบ

ทละประโยคค�าสง (Statement) ใหเปนค�าสงภาษาเครองแลวท�างานตามค�าสงนน ดงภาพ 1-4

ภาพ 1-4 ตวแปลคำาสง

Chap0 VB2015.indd 14-15 11/4/2559 BE 12:28 PM


รายละเอยดของแตละขนตอน มดงตอไปน

1. วเคราะหความตองการของผใช (Requirement analysis)

การวเคราะหความตองการของผใชหรอการวเคราะหปญหา (Problem Analysis)

หรอการวเคราะหงาน (Job Analysis) เปนหวใจส�าคญของการเขยนโปรแกรม เมอนกเขยน

โปรแกรมไดรบมอบหมายงานจากนกวเคราะหระบบ หรอตองการเขยนโปรแกรมตามความ

ตองการของผใชกตองท�าความเขาใจปญหา ศกษาและสอบถามความตองการของผใชอยาง

ละเอยดและใหผใชยนยนวานกเขยนโปรแกรมเขาใจปญหาและความตองการถกตองดแลว

2. ออกแบบโปรแกรม (Design the program)

ในการออกแบบโปรแกรมทดควรท�าดงตอไปน

2.1 ก�าหนดรายละเอยดของโปรแกรม (Program Specification)

เปนการก�าหนดความสามารถและขดจ�ากดของโปรแกรมใหชดเจน เชน

ก�าหนดรายละเอยดเกยวกบขอมลเขา ขนตอนการประมวลผล และรายละเอยดเกยวกบ

การแสดงผลตามทตองการ

2.2 ก�าหนดขนตอนการท�างานของโปรแกรม

เปนการก�าหนดล�าดบขนตอนการท�างานของโปรแกรม หรอวธการทจะใชใน

การแกปญหาตางๆ ซงเรยกวา “อลกอรทม” (Algorithm) โดยอาจเขยนเปนผงงานหรอรหส

เทยม

3. เขยนโปรแกรม (Code the program)

เปนการเขยนโปรแกรมจากผงงานหรอรหสเทยมทไดออกแบบมาแลว โดยใชภาษาท

เหมาะสมกบงานนนๆ เชน ภาษาโคบอล โดยอาจเขยนบนกระดาษลงรหส (Coding Sheet)

กอน หรอพมพเขาเครองคอมพวเตอรเลยโดยใชโปรแกรมจดพมพขอความ (Text editor)

ใดกได เชน Notepad, EditPlus หรอโปรแกรมพมพขอความทมอยในชดพฒนาโปรแกรมของ

ตวแปลภาษาทเรยกวา IDE (Integrated Development Environment) ซงจะสะดวกกวา

แลวท�าการบนทกเกบไวเปนแฟมโปรแกรม (Program File) หรอ Source File โดยใชนามสกล

ตามขอก�าหนดของภาษาทใช เชน .VB หมายถง โปรแกรมภาษา Visual BASIC

4. ทดสอบโปรแกรม (Testing) และแกไขขอผดพลาด (Debugging)

เปนการตรวจสอบโปรแกรมดวยสายตากอน เพอดวาโปรแกรมทพมพตรงกบทเขยนไว

หรอไม โดยตรวจสอบบนเอดเตอรหรอพมพโปรแกรมออกมาตรวจสอบบนโตะ (Desk-checking)

แลวใหตวแปลภาษาในคอมพวเตอรท�าการแปลโปรแกรมหรอทเรยกวา คอมไพล (Compile)

เพอหาวามขอผดพลาดอะไรบาง เชน ผดรปแบบค�าสง (Syntax Error) หรออนๆ ถามทผด

กตองท�าการแกไข แลวแปลโปรแกรมใหมจนกวาจะคอมไพลผานไดเปน Object File ซง

มนามสกล .OBJ

เมอไมมขอผดพลาดจากการแปลโปรแกรมแลว จงท�าการสรางแฟมโปรแกรมใชงาน

(Application Program) ทเรยกกนตดปากวา “แอพ” ซงเปนแฟมทท�างานได (Executable

File) และมนามสกล .EXE โดยใชฟงกชน Build (ตวแปลภาษาบางตวใช Make) ซงจะมการ

เชอมโยงแฟมอนทเกยวของกบโปรแกรมทเขยน ถามความผดพลาดกตองท�าการแกไขกอน

เมอไดแฟม .EXE แลวกสามารถท�าการทดสอบการท�างานของโปรแกรม (Execute)

เพอหาขอผดพลาดขณะท�างาน (Run-time Error) โดยใชขอมลทดสอบ (Test Data) เพอ

ตรวจสอบผลการท�างานของโปรแกรม และทดสอบตรรกะของโปรแกรมวาผดหรอไม (Program

Logic Error) โดยตรวจสอบและแกไขจนแนใจวาโปรแกรมท�างานไดถกตองตามทผใชงาน

ตองการ

5. น�าโปรแกรมไปใชงานจรง (Deployment)

การน�าโปรแกรมไปใชงานจรง โดยใหผใชงานท�างานตางๆ ตามโปรแกรมทจดท�าไว เชน

การปอนขอมล การค�านวณ และการแสดงผลตางๆ หากพบขอผดพลาด กตองท�าการปรบปรง

แกไขโปรแกรมใหถกตอง

การจดท�าเอกสารประกอบโปรแกรม (Documentation)

เพอใหผใชงานสามารถใชโปรแกรมไดสะดวก ควรจดท�าคมอการใชโปรแกรมและ

เอกสารประกอบโปรแกรมดวย โดยคมอการใชโปรแกรมควรจะอธบายขนตอนตางๆ ทจ�าเปน

ในการใชงาน ความสามารถและขดจ�ากดของโปรแกรม ตวอยางการใชงานตางๆ เชน การน�าขอมล

เขา การแสดงผลหรอรายงานทไดจากการท�างานของโปรแกรม เปนตน

สวนเอกสารประกอบโปรแกรมจะเปนรายละเอยดทงหมดของโปรแกรมตงแตเรม

พฒนา วธการตางๆ ทใชในการพฒนาโปรแกรม ผงโครงสราง รหสเทยม ผงงาน และโปรแกรม

ทงหมด ซงจะเปนประโยชนในการแกไขหรอพฒนาโปรแกรมใหดขนตอไป

6. การปรบปรงและพฒนาโปรแกรม (Program Maintenance)

การปรบปรงและพฒนาโปรแกรม ท�าใหโปรแกรมใชงานมความถกตอง ทนสมย และ

ตรงกบความตองการของผใช (ทอาจมเพมเตมอยเสมอ) โดยทวไปโปรแกรมใชงานรนแรก เรยกวา

รนทดสอบ (Beta Version) เมอปรบปรงและพฒนาใหดขนกจะเปนรนทใชงานจรง (Release

Version) และถามการปรบเปลยนโปรแกรมใหดขนอกอาจตงชอรนเปนตวเลขตอไป เชน

โปรแกรมรนแรก (Version 1.0) เมอมการเพมเตม ปรบปรง แกไขโปรแกรมเปนรน 1.1 เปนตน

1.6 การวเคราะหงาน (Job Analysis)หลกเกณฑในการวเคราะหงานเพอใหไดผลด ควรพจารณาดงตอไปน

1. สงทตองการ เชน ตองการใหเขยนโปรแกรมเกยวกบอะไร มการค�านวณหรอประมวล

ผลเพอหาคาอะไรบาง หรอตองการใหใชภาษาใดเขยน

Chap0 VB2015.indd 16-17 11/4/2559 BE 12:28 PM

ผู้เรียบเรียง พัฒพงษ์ อมรวงศ์ ·...

Documents

Transcript of ผู้เรียบเรียง พัฒพงษ์ อมรวงศ์ ·...