ผลการด าเนนงานทส าคญของส านกงานพฒนาทดนเขต ๗

ในรอบปงบประมาณ ๒๕๕๙

ตลอดระยะเวลาทผานมาส านกงานพฒนาทดนเขต 7 ไดใหการสนบสนนงานและปฏบตงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร การฟนฟทรพยากรดน การปรบปรงบ ารงดน งานขยายผลโครงการหลวง การส ารวจและออกแบบเพอจดท าระบบอนรกษดนและน า ในพ นทลม พ นทดอน และพ นทสงงานวจยและพฒนาดานการอนรกษดนและน า ทครอบคลมมตดานเศรษฐกจและสงคม และพฒนาทดนใหมความอดมสมบรณ ตลอดจนการน าองคความรไปปรบใชอยางเหมาะสม รวมถงการสงเสรม เผยแพรประชาสมพนธงานดานการพฒนาทดน การจดการดนทมปญหาทางการเกษตร การใชประโยชนทดนใหเก ดประโยชนสงสด มพ นทด าเนนการ ครอบคลม 4 จงหวด ในภาคเหนอตอนบน คอ จงหวด นาน แพร พะเยา และเชยงราย โดยด าเนนงานส าคญตามนโยบายรฐบาลและเปนประโยชนตอการพฒนาภาคการเกษตร และปฏบตงานตามภารกจหลกไดอยางมประสทธภาพ ดงน

1. โครงการสานพลงท านาประชารฐ 2. การด าเนนงานธนาคารปยอนทรย ๓. ผลงานหมอดนอาสาดเดน ๔. เขตพฒนาทดนลมน าหวยน าแหง ลมน าสาขาน าแหง ลมน าหลกแมน านาน ๕. โครงการรกษน าเพอพระแมของแผนดน ๖. ศนยวจยชาน ามนและพชน ามน ๗. ศนยถายทอดเทคโนโลยการพฒนาทดน ๘. แหลงน าในไรนานอกเขตชลประทาน 9. สรางแหลงน าชมชน 10. แหลงน าขนาดเลก

โครงการสานพลงท านาประชารฐ

ต าบลทงรวงทอง อ าเภอจน จงหวดพะเยา ความรวมมอระหวางกระทรวงเกษตรและสหกรณ รวมกบ จงหวดพะเยา, หอการคาไทย, สวทช. เทศบาลทงรวงทอง และบรษท ศรกาญจนาไรซมลล จ ากด

ประชมเพอขบเคลอนโครงการสานพลงท านาประชารฐ

ต าบลทงรวงทอง อ าเภอจน จงหวดพะเยา ณ ทวาการอ าเภอจน

การด าเนนงานธนาคารปยอนทรย ปงบประมาณ 2559 โรงปยอนทรย อ.เชยงมวน จ.พะเยา

ธนาคารปยหมก จ านวน 100 ตน

ธนาคารน าหมกชวภาพ จ านวน 10,000 ลตร

ธนาคารเมลดพนธ จ านวน 10 ตน

วนท 17 กมภาพนธ 2559 นายสรเดช เตยวตระกล อธบดกรมพฒนาทดน ตรวจเยยมโครงการธนาคารปยอนทรย และรวมผลตปยหมกสตรพระราชทานฯ

ณ โรงปยอนทรย อ.เชยงมวน จ.พะเยา

การด าเนนงานธนาคารปยอนทรย ปงบประมาณ 2559 เกษตรแปลงใหญ ต.จน อ.จน จ.พะเยา

ธนาคารปยหมก จ านวน 100 ตน

ธนาคารน าหมกชวภาพ จ านวน 10,000 ลตร

ธนาคารเมลดพนธ จ านวน 10 ตน

ผลงานหมอดนอาสาดเดน

ขอมลเบองตนของหมอดนอาสา - ชอ นางแสงจนทร นามสกล ปนแกว ต าแหนง หมอดนอาสาประจ าหมบาน ทอย 157 หมท 2 ต. ดงสวรรณ อ.ดอกค าใต จ.พะเยา เบอรโทรศพท 086-117-5532 - แผนทบานและแปลง พกด E 609371 N 2127101 ประวตโดยสงเขป

นางแสงจนทร ปนแกว อาย 51 ป การศกษา มธยมศกษาตอนปลาย สามชอ นายสมบต เครอบญมา อาย 52 ป การศกษา มธยมศกษาตอนตน มบตร 1 คน ดงน 1. น.ส.เบญจมาส เครอบญมา อาย 25 ป ปจจบนท างานบรษทเอกชน จ.สมทรสาคร

นางแสงจนทร ปนแกว

หมอดนอาสาประจ าหมบานสนปาจเหนอ

การใชพนทท าการเกษตรและขอมลแผนท

แปลงเกษตรกร หมอดนแสงจนทร ปนแกว มเน อท 8 ไร สภาพพ นทเปนทลม แบงพ นทท าการเกษตร พชทปลกคอ ปลกขาว หลงจากการเกบเกยวผลผลตขาวเรยบรอยแลว ไดมการปลกฟกทองและแตงไทยเปนพชหลงนา จ านวน 5 ไร และพ นทอก 3 ไร ใชในการปลกผกปลอดสารพษ ไดแก พรก มะเขอ ผกกาดกวางตง ผกกาดขาวปล แตงกวา ผกช บลอกโคล ฯลฯ ซงไดจดท าเปนศนยถายทอดเทคโนโลยการพฒนาทดนประจ าต าบลดงสวรรณ

ลกษณะดนในแปลงเกษตร จดอยในกลมชดดนท 7 เน อดนเปนพวกดนเหนยว มสน าตาล หรอสน าตาลปนเทา พบจดประสน าตาล สแดงปนเหลอง สน าตาลปนแดง หรอสแดงปะปนตลอดช นดน กลมดนน เกดจากพวกตะกอนล าน า เปนดนลก มการระบายน าคอนขางเลว พบตามพ นทราบเรยบถงคอนขางราบเรยบ ฤดฝนขงน าลก 30-50 ซม. นาน 3 - 4 เดอน ดนมความอดมสมบรณตามธรรมชาตปานกลาง pH 6.0-7.0

ผลงานและความส าเรจของผลงาน ทงเชงปรมาณและคณภาพ กบระยะเวลาทใชปฏบตและฐานะทางเศรษฐกจและสงคม

หลงจากไดน าเทคโนโลยการพฒนาทดนเขามาปรบใชในพ นทแปลงเกษตรของตนเอง ต งแตป 2554 จนถงปจจบน ท าใหสามารถผลตผลผลตทางการเกษตรทมคณภาพและมตลาดรองรบผลผลต เชน การปลกผกปลอดสารพษ ฯลฯ เกดจากการทหมอดนแสงจนทร ปนแกว ไดใชปยหมก น าหมกชวภาพ และพชปยสดมาปรบปรงบ ารงดนในพ นทเพาะปลกจงท าใหลดการใชสารเคมลงอยางมาก พชทปลกจงปลอดภยตอผบรโภคทมาจบจายซ อผกไปบรโภค รวมท งยงดตอสขภาพอกดวย ในดานเศรษฐกจและสงคม หมอดนแสงจนทรเปนผทมฐานะทางดานเศรษฐกจพอสมควร โดยมรายไดจากการปลกผกเฉลยวนละ 200 บาทคดเปนรายไดจากการปลกผก 73,000 ตอป รายไดจากการปลกขาว ซงเปนการท านาหวาน จ านวน 5 ไร 35,000 บาทตอไป พชหลงนาปลกแตงกวาและฟกทอง มรายได 100,000 บาทรวมรายไดจากการท าการเกษตรเฉพาะในพ นทศนยถายทอดฯ จ านวน 8 ไรเปนเงนประมาณ 200,000 บาท และไดมการจดบนทกเปนบญชรายรบรายจายในครวเรอน ท าใหหมอดนแสงจนทรมเงนออมจากการท าการเกษตรพอควร นอกจากน ยงมฐานะทางสงคมทดในดานตางๆ อยางเชน เปนตวแทนในสวนการด าเนนงานตาง ๆ ในหมบานในหลายต าแหนง เปนทยอมรบและชนชมของชาวบาน โดยเฉพาะการเปนประธานกลมผลตผกปลอดสารพษต าบลดงสวรรณ มการใชปยเคมในปรมาณนอยมาก หมอดนแสงจนทร จะเนนในเรองของการปรบปรงบ ารงดนดวยปยหมกและน าหมกชวภาพ ใชสารปองกนจ ากดแมลงศตรพช พด.7 หมกดวยพชสมนไพร พรก บอระเพด ขา สะเดา และใชกบดกกาวเหนยวทาบนวสดทมสเหลอง เปนการควบคมแมลงศตรพชผก โดยไมใชสารเคมในการก าจดแมลงศตรพช หมอดนแสงจนทรใชวธก าจดวชพชโดยวธการถอนแทน ซงเปนการใชแรงงานในครอบครว ท าใหเกดความสามคคกน

นอกจากน ยงเปนวทยากรในการถายทอดความรใหแกเยาวชนทมาเยยมชมศกษาดงานในพ นทศนยเรยนรฯ และท าการจดต งกลมปลกผกปลอดสารพษ และหาตลาดรองรบ โดยสงขายในสถานทราชการตาง ๆ

ซงจะมจดรบผลตภณฑผกปลอดสารพษ และผกอนทรย ไดแก ศาลากลางจงหวดพะเยา โรงพยาบาลพะเยา จดขายดานหนาส านกงาน ปศสตวจงหวดพะเยา และจดขายดานหนาส านกงาน ธกส. จงหวดพะเยา รวมท งตลาดสดในอ าเภอดอกค าใต

เขตพฒนาทดนลมน าหวยน าแหง ลมน าสาขาน าแหง ลมน าหลกแมน านาน

รางวลชนะเลศ เขตพฒนาทดนลมน าหวยน าแหง จงหวดนาน ระดบกรมพฒนาทดน”

โครงการรกษน าเพอพระแมของแผนดน ในพนทเกษตรกรรมบนพนทสงตามพระราชด าร อ าเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดนาน

โครงการรกษน าเพอพระแมของแผนดน พนทลมน าค า บานหวยหยวกปาโซ อ าเภอแมฟาหลวง จงหวดเชยงราย

ศนยวจยชาน ามนและพชน ามน

เนองจากสภาพพ นทเปนลกคลนลอนลาด โดยมทศดานลาดจากทางทศตะวนตก-ตะวนออก ความลาดชนระหวาง 2-12 เปอรเซนต จงท าการวางแผนการใชทดนโดยวางมาตรการจดท าระบบอนรกษดนและน าตามสภาพพ นทท งน ข นอยกบจ านวนปรมาณน าฝน ลกษณะดน ความลาดเท และชนดพชทปลก

รปสภาพพ นทกอนด าเนนการ การเตรยมพ นทด าเนนงาน

ระหวางด าเนนการ

รปการใสปนโดโลไมทเพอปรบสภาพดนกรดในแปลงปยพชสด

รปการท าแปลงปลกพชตามแนวข นบนไดดน

ผลด าเนนการ

การปลกพชปยสด เพอปรบปรงบ ารงดน

การท าปยหมก และการปลกหญาแฝกและน าใบหญาแฝกมาคลมโคนตนพชสมนไพร

แผนงานในอนาคต 1. พฒนาสนบสนนงานวจย การอนรกษดนและน า การปรบปรงดน ใหสอดคลองกบปญหาของ

ทรพยากรดนในพ นทปลกชาน ามนเพอการพฒนาแบบยงยน 2. ตดตามสถานการณการใชทดนในการปลกชาน ามนและพชสมนไพรและผลกระทบของ

ปญหาการชะลางพงทลายของดน ท งทางดานสมบตทางกายภาพและสมบตทางเคมของดน 3. พฒนาศนยสาธตและการถายทอดเทคโนโลยการพฒนาทดน ดานการปลกชาน ามนและพช

สมนไพรใหครอบคลมในพ นทและสรางเครอขายการด าเนนงานอนรกษดนและน า กบหนวยงานทเกยวของ 4. ใหหมอดนอาสาฝกอบรม แลกเปลยน ศกษาดงานในพ นทการปลกชาน ามนและพชสมนไพร 5. เผยแพรขอมลขาวสารงานอนรกษดนและน าในการปลกชาน ามนและพชสมนไพร อยางตอเนอง

และทวถง

ศนยถายทอดเทคโนโลยการพฒนาทดน ศนยถายทอดเทคโนโลยการพฒนาทดนต าบลนาซาว นายหวน ซาวจ าปา

49 ม.4 ต.นาซาว อ.เมองนาน จ.นาน

แปลงสาธตการปรบปรงบ ารงดนโดยใชพชปยสด ศนยถายทอดฯ นายหวน ซาวจ าปา

จดเรยนรการท าน าหมกชวภาพจากสารเรง พด.2 จดเรยนรการท าปยหมก จากสารเรง พด.1

จดใหค าแนะน าการปรบปรงบ ารงดนโดยใชผลตภณฑสารเรง พด. จากกรมพฒนาทดน

ศนยถายทอดเทคโนโลยการพฒนาทดน

ศนยถายทอดเทคโนโลยประจ าต าบลปาแลวหลวง นายยศ ปนละ

152 ม.3 ต.ปาแลวหลวง อ.สนตสข

แปลงสาธตการเกษตรแบบผสมผสานภายในศนยถายทอดฯ

จดท าน าหมกชวภาพจากสารเรง พด.2 เจาหนาทสถานพฒนาทดนนาน และนายยศ ปนละ

ศนยถายทอดเทคโนโลยการพฒนาทดน (ตอยอด) ศนยถายทอดเทคโนโลยประจ าต าบลบวใหญ นางผองนภา ศรนะ

ต าบลบวใหญ อ าเภอนานอย จงหวดนาน

แปลงสาธตการเกษตรแบบผสมผสานภายในศนยถายทอดฯ

จดเรยนรการท าปยหมก

ศนยถายทอดฯ นางผองนภา ศรนะ

แปลงสาธตการปลกพชคลมดน จดเรยนรอาคารชะลอความเรวน า

ศนยถายทอดเทคโนโลยการพฒนาทดน สถานพฒนาทดนพะเยา เกษตรกร สวนใหญของจงหวดแพร นยมปลกพชชนดเดยว ซ าซากทกป ใชสารเคมตดตอกน โดยไม

ค านงถงทรพยากรดนทเสอมโทรมลง ผลผลตลดลง ในขณะทตนทนการผลตเพมข น โอกาสเสยงสงการปรบเปลยนรปแบบการเกษตรแบบผสมผสาน มการบรการจดการดน พช น า โดยใชแนวทางของกรมพฒนาทดน จะชวยใหทรพยากรดนไดรบการฟนฟ ผลผลตมคณภาพ เกษตรกรสามารถพงตนเองไดการจดท าศนยเรยนรการพฒนาทดนตามแนวเศรษฐกจพอเพยง จะเปนตวอยางใหกบเกษตรกรทวไปเพอน าไปท าในพ นทของตนเอง

ศนยเรยนรการพฒนาทดนในสถานพฒนาทดนพะเยา ภาพกจกรรม

ผลตปยหมกและน าหมกชวภาพเพอใชในการปรบปรงบ ารงดนภายในศนยเรยนร การพฒนาทดนในสถานพฒนาทดนพะเยา

ปรบปรงดนดวยปยหมกและน าหมกชวภาพ

ปรบปรงบ ารงดนดวยปยพชสด (ปอเทองและถวเขยว)

แปลงขยายพนธหญาแฝก

ปลกหญาแฝกเพออนรกษดนและน า

ศนยถายทอดเทคโนโลยการพฒนาทดน สถานพฒนาทดนเขยงราย ด าเนนการจดต งศนยถายทอดเทคโนโลยการพฒนาทดนเพอเปนแหลงถายทอด/สาธต/ศกษา/ดงาน และเรยนรเทคโนโลยและนวตกรรมดานการพฒนาทดนของเกษตรกรในพ นท และเปนเครอขาย(Node) ใหแกโครงการศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยงชมชนของ สป.กษ. สนบสนนการพฒนาพ นทของหมอดนอาสา ทมศกยภาพในการจดท าแปลงสาธตโดยหมอดนอาสาตองสามารถเปนวทยากรได นอกจากน ยงมการปรบปรงโครงสรางพ นฐานทจ าเปน ใหแกหมอดนและเปนพ นท ทมความพรอมในการทจะเขาไปเรยนร/ศกษา/ดงาน โดยจะตองเดนทางเขาไปไดโดยสะดวกอย ใกลถนนและเสนทางคมนาคมสามารถเขาถงไดงายและสะดวกสบาย ใหก าหนดวาในศนยถายทอดเทคโนโลยการพฒนาทดน มจดเรยนรเรองใดบาง เชน จดเรยนรการไถกลบตอซง การผลตปยน าหมก การผลตน าหมกสมนไพร การผลตปยหมก การปรบปรงบ ารงดนดวยพชปยสด การปรบปรงบ ารงดนดวยปยหมก การอนรกษดนและน าดวยหญาแฝก การใชพชคลมดน การปรบรปแปลงนา การผลตปยอนทรยคณภาพสง และการใชระบบน าหยด เปนตน และใหมการจดท าปายชอจดเรยนรดานตางๆ ภายในศนยถายทอดเทคโนโลยการพฒนาทดน ใหครบทกจด

แหลงน าในไรนานอกเขตชลประทาน

สรางแหลงน าชมชน

แหลงน าขนาดเลก