12. Uthai Report 05022558 edit2 -...

คานา ภารกจสาคญประการหนง ทกระทรวงเกษตรและสหกรณจาเปนตองเรงดาเนนการใหเกดผลสมฤทธใน

ปจจบน คอ การตอสเพอเอาชนะความยากจนของคนในภาคเกษตรและเรงฟนฟสภาพทรพยากรดน ทนบวนจะเสอมโทรมลงใหกลบมาอยในสภาพทพรอมสนบสนนการผลตไดอยางเหมาะสม กรมพฒนาทดนในฐานะทเปนหนวยงานหลกทรบผดชอบดานทรพยากรดน จงไดพยายามดาเนนการปรบปรงขอมลสนบสนนตางๆ ทจะเปนประโยชนในการผลกดนใหภารกจดงกลาวประสบผลสาเรจโดยเรว การพฒนาฐานขอมลดนทมอยใหทนสมย สอดคลองกบสภาพความเปนจรงและสะดวกในการใช จงเปนหนทางหนงทจะนาไปสการวางแผนการใชทรพยากรดนอยางเหมาะสมและสามารถกาหนดแนวทางการจดการดนไดอยางถกตองตามสมควร

แผนทกลมชดดนรายจงหวดทวประเทศขนาดมาตราสวน 1:50,000 ซงแรกเรมผลตเปนรปเลมทแสดงขอบเขตดนบนแผนทสภาพภมประเทศของกรมแผนททหารนน เปนแผนทดนทมการนาไปใชอยางแพรหลายในปจจบนทงในหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน แตในสภาวะทการใชประโยชนทดนมการพฒนาเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว กอปรกบเทคโนโลยสารสนเทศทกาวหนาและพฒนาการดานการสารวจจาแนกดนทมความทนสมยมากยงขน กองสารวจดนและวจยทรพยากรดนในฐานะผดาเนนการสารวจจดทาแผนทดนโดยตรง จงไดรเรมโครงการจดทาแผนทดนและรายงานการสารวจดนเพอการเกษตรระดบจงหวด มาตราสวน 1:25,000 ขน โดยมวตถประสงคเพอสารวจและปรบปรงขอมลขอบเขตดนใหมความถกตองสอดคลองกบพนททเปลยนแปลงไป ซงการแสดงผลขอมลดนในครงนไดใชแผนทภาพถายออรโธสเชงเลข (orthophoto) ซงสามารถแสดงรายละเอยดของสภาพพนทและสภาพแวดลอมทเปนจรงไดอยางชดเจนและทนสมยทสดทมอย ณ ปจจบนเปนแผนทพนฐาน พรอมทงมรายงานชนความเหมาะสมของดนเพอการปลกพช เพออานวยประโยชนใหกบผใชงาน โดยหวงเปนอยางยงวาแผนทดนฉบบน จะเปนแหลงขอมลทเกษตรกรและผทเกยวของสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการตดสนใจเลอกชนดพชทปลก หรอกาหนดแนวทางการจดการดนไดอยางเหมาะสม และสามารถสนบสนนการพฒนาทดนอยางยงยนสบไป

สารบญ เรอง หนา 1. บทนา 1 2. วตถประสงค 1 3. การตรวจเอกสารนามศพท 2 4. ขอมลทรพยากรดนเบองตน 4 5. อปกรณและวธการดาเนนงาน 5

5.1 อปกรณการดาเนนงาน 5 5.2 วธการดาเนนงาน 5

6. ขอมลทวไป 6 6.1 ทตงและอาณาเขต 6 6.2 สภาพภมประเทศ 6 6.3 ธรณวทยา 8 6.4 ธรณสณฐาน 10 6.5 สภาพภมอากาศ 11 6.6 ความสมดลนา 12

7. ผลการศกษา 13 7.1 ความสมพนธระหวางธรณวทยา ธรณสณฐานและชดดนจงหวดอทยธาน 13 7.2 ทรพยากรดน 14 7.3 ความเหมาะสมของทรพยากรดน 52 7.4 ปญหา ขอเสนอแนะ แนวทางการจดการ 57 7.5 ปญหาการจดการ 59

8. สรป 59 9. เอกสารอางอง 60 ภาคผนวก

สารบญภาพ หนา 1. ทตงและขอบเขตการปกครอง จงหวดอทยธาน 7 2. แผนททางธรณวทยาจงหวดอทยธาน 9 3. แสดงสภาพสมดลนาจงหวดอทยธาน คาบ 30 ป (พ.ศ.2521-2550) 12 4. ความสมพนธระหวางธรณวทยา ธรณสณฐาน และชดดนจงหวดอทยธาน 13

สารบญตาราง หนา 1. ปรมาณนาฝน คาศกยการคายระเหยนา ความชนสมพทธ และอณหภมของจงหวด 11 อทยธานในคาบ 30 ป (พ.ศ.2521-2550) 2. หนวยแผนทและคาอธบายทสารวจพบในจงหวดอทยธาน 14 3. สรปชดดนทสารวจพบในจงหวดอทยธาน 19 4. การจาแนกชนความเหมาะสมของดนในระดบชดดนสาหรบพชเศรษฐกจของจงหวดอทยธาน 52

รายงานการสารวจทรพยากรดน จงหวดอทยธาน ขอมลระดบชดดน มาตราสวน 1:25,000

โครงการปรบปรงฐานขอมลทรพยากรดนเบองตนลงบนภาพถายออรโธส ระยะท 2

1. บทนา การศกษาและสารวจทรพยากรดน จงหวดอทยธาน ดาเนนการภายใตโครงการการปรบฐานขอมล

ทรพยากรดนเบองตนลงบนภาพถายออรโธส ซงมแผนปฏบตงานในพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคเหนอ ภาคกลาง และภาคใตตามลาดบมาตงแตปงบประมาณ 2554 และสนสดในปงบประมาณ 2559 เปนการสารวจ จาแนกดน และจดทาแผนททรพยากรดน โดยมหนวยแผนทอยในระดบชดดน (soil series) ซงเปนการจาแนกดนขนตาสดในการจาแนกดนระบบอนกรมวธานดน (soil taxonomy) แผนทดนมขนาดมาตราสวน 1:25,000 ประกอบกบความลาดชนของสภาพพนท (slope phase) รวมทงไดจดทาขอมลฐานทรพยากรดนเพอการเรยกใชงานดวย

ทผานมา กรมพฒนาทดนไดดาเนนการสารวจ จาแนก และทาแผนทดนในขนาดมาตราสวน 1:25,000 แลวเสรจทงประเทศในป 2553 โดยมหนวยแผนทในระดบกลมชดดน (62 กลมชดดน) แตเนองจากขอมลดนทมอยเปนฐานขอมลในระดบกวางๆสามารถนาไปใชวางแผนการใชทดนเพอความเหมาะสมสาหรบการปลกพชเศรษฐกจ และกจกรรมอนๆไดในระดบหนง แตเมอนาแผนทดนนไปขยายเพอใหลงในระดบไรนาหรอแผนตาบล ซงเปนระดบทตองการความถกตองสงเปนปจจบนและมลกษณะจาเพาะของแตละพนท (specific area) กยงคงขาดขอมลทสาคญและจาเปนอกหลายประการ เชน ทางดานภมสณฐาน (ลกษณะสณฐาน) (landform) ชนดวตถตนกาเนดดน (parent material) การกาเนดดน การจาแนกดนตามระบบสากล รวมถงลกษณะและสมบตเฉพาะของดนบางประการทจะมผลตอการจดการทรพยากรดนอยางเขมขน จาเพาะเจาะจง อนจะนาไปสการแกไขปญหา ใหคาแนะนา เสนอแนะแนวทางการจดการ เกยวกบทรพยากรดนไดอยางถกตอง เหมาะสมและยงยนตลอดไป นอกจากนเสนขอบเขตหนวยแผนทยงมคลาดเคลอนไปจากลกษณะพนทจรงอยบาง ทาใหเกดปญหาการใชแผนทในระดบกลมชดดนจงเปนสาเหตใหมการปรบปรงฐานขอมลดนดงกลาว

รายงานการสารวจทรพยากรดน จงหวดอทยธานประกอบดวยการแพรกระจายของทรพยากรดน ลกษณะ สมบตของดน ขอจากดและแนวทางในการจดการดนและการใชประโยชนทดนเบองตน ซงสามารถนามาใชเปนฐานขอมลสาหรบการดาเนนกจกรรมตางๆ ทงในการวางแผนการใชประโยชนทดน การเกษตรกรรม การประเมนคณภาพทดน การผงเมอง การชลประทานการนาเสนอนวตกรรมการพฒนาทดน การเสนอแนะแนวทางการบรหารจดการทรพยากรดน และใชสนบสนนพระราชบญญตพฒนาทดน พ.ศ. 2551

2. วตถประสงค

1. เพอสารวจ จาแนก และจดทาแผนทการแพรกระจายของทรพยากรดนบรเวณจงหวดอทยธาน 2. เพอจดทาฐานขอมลทรพยากรดนในระดบชดดน ขนาดมาตราสวน 1:25,000 ใหถกตอง มรายละเอยด

และเปนปจจบน 3. เพอศกษาลกษณะ สมบตของดน สาหรบใชเปนฐานขอมลสาหรบกจกรรมตางๆ 4. เพอศกษาและวเคราะหสถานการณสารวจทรพยากรดนและทดนในจงหวดอทยธาน

2

3. การตรวจเอกสารนามศพท ปจจยในการกาเนดดน เปนการศกษาถงขอมลสภาพแวดลอมทเปนปจจยทใหกาเนดดน (Soil forming

factors) ตามสมการ S (soil) = f (cl, o, r, p, t ) โดย cl = climate (ลกษณะภมอากาศ) , o = organism (พชพรรณธรรมชาต), r = relief (สภาพพนท), p = parent material (วตถตนกาเนดดน) และ t = time (พฒนาการของดน) (Jenny, 1941)

ภมภาพ (Landscape) หมายถง ลกษณะภาพภมประเทศโดยทวไปของบรเวณใดบรเวณหนงรวมทงภมประเทศทเกดขนตามธรรมชาตและทเกดขนโดยการกระทาของมนษย

ธรณสณฐาน (Landform) หรอภมลกษณ หมายถง แบบรปหรอลกษณะของพนผวโลกทเกดตามธรรมชาต มรปรางสณฐานตางๆกนเชนภเขาทราบสงทราบนาทวมและอนๆการศกษาเกยวกบลกษณะภมประเทศ เรยกวา ธรณสณฐานวทยา

ดนหนง (Soil individual) คอ ดนทกาหนดเปนแนวความคดวา เปนเทหวตถทมลกษณะเปนสามมต เปนองคประกอบของภมทศนดนจะปรากฏอย ณ ทหนง ซงในทางดงจะเรมตงแตสวนทสมผสอากาศลกลงไปจนถงชนวสดธรณทอยดานลาง ในทางราบจะขยายขอบเขตดานขางออกไป จนถงลกษณะทเปลยนแปลงไปจากเดมโดยสนเชง ดนหนงๆ จะมขอบเขตตดกบดนอนๆ หรอวสดทไมใชดน ความแตกตางระหวางดนหนงกบดนอนๆ จะเปนอะไรกได เชน ความลกตางกน ลกษณะของชนดนทประกอบอยตางกน โดยทขนาดทเลกทสดของดนหนง เรยกวา พดอน (pedon)

พดอน (pedon) คอ ปรมาตรทเลกทสดทสามารถบอกไดวาเปนดนหนง หนวยหลายพดอน (polypedon) คอกลมของพดอนทเหมอนและตอเนองกน ขอบเขตของโพลพดอน

ไปจรดพนททไมมดนหรอถงพนทดนอนทมลกษณะแตกตางกนอยางมนยสาคญ ในระบบอนกรมวธานดนถอวาเปนหนวยการจาแนกในระดบชดดน มความหมายเหมอนsoil individual

ชดดน (Soil series) เปนหนวยแผนทดนทใชแพรหลายทสด โดยเฉพาะในการสารวจทละเอยดและมความเขมขนในการสารวจสง และแผนทดนมาตราสวนใหญ ชดดนเปนหนวยแผนทดนทเปนนามธรรม (abstract) ของดนหนง (soil individual) หรอหนวยหลายพดอน (polypedon) และเปนหนวยดนในขนอนกรมวธานดนระดบตาทสด มสมบตภายในของหนวยสมาเสมอทสด ประกอบไปดวยดนทมลกษณะคลายคลงกนทสด ทงในดานการกาเนดและการจดเรยงตวของชนกาเนดดน

ชดดน เปนชอชนของการจาแนก (Taxonomic classes) ตามระบบอนกรมวธานดนถอวาเปนขนการจาแนกขนตาสด ตอจาก วงศดน (family) กลมดนยอย (subgroup) กลมดนใหญ (great group) อนดบยอย (suborder) และอนดบ (order) การใหชอชดดนใชชอสถานทพบครงแรกเปนหลก เชน ชอตาบล อาเภอ จงหวด หรอชอของบรเวณทมลกษณะเดนเปนทรจกกนอยางแพรหลายและบางครงอาจใชชอของแมนา ลาคลอง กไดมพนทเปนบรเวณกวาง (กอนหนาน ประเทศไทยกาหนดใหใชพนท 20 ตารางกโลเมตรขนไป ปจจบน กาหนดใหใชพนท 8 ตารางกโลเมตร และยงยอมใหตงเปนชดดนได แมจะมพนททพบนอยกวา 8 ตารางกโลเมตร ถาดนนนมลกษณะแตกตางไปจากชดดนอนๆ เดนชดจรงๆ)

ชดดนเปนการรวบรวมเอาดนทเหมอนๆ กน เขาอยดวยกน การจาแนกชดดนจะใชชนดและการเรยงตวของชนดน สดน เนอดน โครงสราง การยดตว ปฏกรยาดนในแตละชน สมบตทางเคม และสมบตเชงแรของชนดนปกต รวมทงวตถตนกาเนดดน ซงควรจะมดนทมลกษณะเหมอนกบอยในดนหนงเดยวกนอยางนอยรอยละ 85 และในชดดนเดยวกน อาจจะแตกตางกนในเรองความลาดชน การทบถม การกรอน ความลก หรออาจจะใชลกษณะทางธรณสณฐานวทยา เขามาประกอบในการจาแนกดวยกได ดงนน ดนหนง คอ ลกษณะดนนนจรงๆ แตชดดน คอ ชอนามธรรมของดนหนง

3

ดงนน ชอชดดนจงมความสาคญเปนอยางยง เนองจากสามารถถายทอดความรและเทคโนโลยทางปฐพวทยาไดเปนอยางดและมความเหมาะสม

ประเภทดน (soil phase) เปนหนวยแผนทดนซงแบงยอยออกจากหนวยจาแนกดนระดบใดระดบหนง เนองจากสมบตของหนวยจาแนกนนกวางเกนไปจนไมสามารถนาไปแปลความหมายเพอการใชประโยชนและการจดการได ลกษณะทนามาใชในการแบงประเภทดนจะเปนลกษณะทมผลตอการใชประโยชนและการจดการดน ไดแกเนอดนตอนบน (phases of surface texture) ความลกของดน (phases of soil depth) ความลาดชนของพนท (phases of slope) และการกรอนของดน (phases of soil erosion) ในรายงานฉบบนกาหนดใหใช ความลาดชนของพนทเปนประเภทดน แบงออกเปน

ชน % สภาพพนท คาอธบายA 0-2 พนทราบเรยบหรอคอนขางราบเรยบ ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบB 2-5 พนทลกคลนลอนลาดเลกนอย ลาดชนเลกนอยมากC 5-12 พนทลกคลนลอนลาด ลาดชนเลกนอยD 12-20 พนทลกคลนลอนชน ลาดชนสงE 20-35 พนทเนนเขา สงชนปานกลางF >35-50 พนทภเขา สงชน

ระบอบความชนดน (soil moisture regime) สภาพความชนดนโดยพจารณาจากการมหรอไมมนาใต

ดน หรอนาในชนหนงชนใดในดนทถกยดไวดวยแรงนอยกวา 1,500 กโลพาสคล ในชวงควบคมความชน ซงสามารถใหพชเตบโตไดตามธรรมชาต ระบบอนกรมวธานดนไดแบงระบอบความชนดนไวดงนคอ แอควก (aquic) แอรดกหรอทอรรก (aridic หรอ torric) ยดก (udic) อสตก (ustic) และเซอรก (xeric) ในประเทศไทยจาแนกระบอบความชนในดนไดเปน 3 ประเภท ไดแก

ความชนในดนระดบ aquic หมายถง ระดบความชนของดนทดนอมตวดวยนา สภาพอมตวดวยนานจะตองปรากฏเปนประจาและเดนชดในชวงเวลาใดเวลาหนงในรอบป ลกษณะหนาตดของดนจะแสดงวามรองรอยของนาขงแฉะ และมสจดประ สพนของดนจงมกมสเทาหรอเทาออน ระดบนาใตดนจะอยใกลผวดน

ความชนในดนระดบ udic หมายถง ในรอบปหนงๆ ระดบความชนของดนจะอยในสภาพแหงในสวนใดสวนหนงนานนอยกวา 90 วน เมอนบรวมกนตลอดทงป ถาอณหภมดนเฉลยทความลก 50 เซนตเมตร จากผวดน นอยกวา 22 องศาเซลเซยส และอณหภมดนเฉลยระหวางฤดรอนและฤดหนาวตางกน 5 องศาเซลเซยส หรอมากกวา สาหรบประเทศไทย พบบรเวณแถบอากาศชมชน (humid) ซงมการกระจายของฝนด ตกสมาเสมอและตกในฤดรอนบาง มปรมาณเพยงพอทดนสามารถเกบความชนไวไดนานมากกวาปรมาณทสญเสย โดยการระเหยจากดนและจากทางใบของพช ดงนนดนจะมความชนตลอดทงป

ความชนในดนระดบ ustic หมายถง ในรอบปหนงๆ ระดบความชนของดนจะถกจากดสาหรบการเจรญเตบโตของพชในบางชวงเวลา ดนจะแหงถงจดเหยวเฉาตดตอกนเกนกวา 45 วน ในรอบป หรอวนแหงสะสมกนเกนกวา 90 วน ในรอบป

ระบอบอณหภมดน (soil temperature regime) คาอณหภมดนเฉลยตลอดปซงวดทระดบความลก 50 เซนตเมตรจากผวดน หรอทแนวสมผสดนแนน แนวสมผสหนแขง และแนวสมผสหนเนอออน แลวแตกรณไหนจะตนกวา ในระบบอนกรมวธานดนไดแบงระบอบอณหภมดนออกเปนดงน ไครอก (cryic) ฟรจด (frigid) เมสก (mesic) เทอรมก (thermic) และไฮเปอรเทอรมก (hyperthermic) จากขอมลการกาหนดชนอณหภมดนในบรเวณพนทภเขาภาคเหนอของประเทศไทย ของ สนนท (2532) สามารถกาหนดชนอณหภมดน ไดดงน

4

บรเวณพนททมความสงจากระดบนาทะเลนอยกวา 360 เมตร ซงพบในพนทสวนใหญของประเทศไทย จะมชนอณหภมดน isohyperthermic ซงหมายถง อณหภมเฉลยในรอบปสงกวา 22 และความแตกตางของอณหภมดนระหวางฤดรอนและฤดหนาวไมมากกวา 5 องศาเซลเซยส

บรเวณพนททมความสงจากระดบนาทะเลปานกลางระหวาง 360-1045 เมตร จะมชนอณหภมดน hyperthermic ซงหมายถง อณหภมเฉลยในรอบปสงกวา 22 และความแตกตางของอณหภมดนระหวางฤดรอนและฤดหนาวมากกวา 5 องศาเซลเซยส

บรเวณพนททมความสงจากระดบนาทะเลปานกลางระหวาง 1045-2420 เมตร จะมชนอณหภมดน thermic ซงหมายถง อณหภมเฉลยในรอบปอยระหวาง 15-22 องศาเซลเซยส และความแตกตางของอณหภมดนระหวางฤดรอน (เมษายน-พฤษภาคม) และฤดหนาว (พฤศจกายน-มกราคม) มากกวา 5 องศาเซลเซยส

4. ขอมลทรพยากรดนเบองตน

การสารวจทรพยากรดนบรเวณจงหวดอทยธานไดเรมดาเนนการครงแรกในป พ.ศ. 2514 บรเวณสองขาง

ทางหลวง สายอาเภอหนองฉาง-อาเภอบานไร ตามความตองการของคณะรฐมนตรทเหนชอบในหลกการใชประโยชนพนทสองขางทางหลวง เพอจดสรรใหราษฎรเขาอยอาศย ปองกนการบกรกเขาถอครองทดน หรอบรเวณใดทยงคงเปนปาตนนาลาธาร ไมไดใชประโยชนกควรใหยงสภาพปาหรอปลกสรางเปนสวนปาตอไป โดยเปนการสารวจดนแบบคอนขางหยาบ (detailed survey) มการเจาะสารวจดนประมาณ 30 จดตอพนทหนงตารางกโลเมตร มหนวยแผนทเปนระดบชดดน (สนน, 2515) ภายหลงจากนนมการสารวจดนในบางพนทอกภายใตโครงการ หรอตามความตองการของหนวยงานอนๆ แตกเปนเฉพาะบรเวณ มเนอทไมมากนก เปนการสารวจดนระดบคอนขางละเอยด มหนวยแผนทเปนชดดน (สนน และวจตร, 2518; กองสารวจและจาแนกดน, 2222; ภราดร, 2526; สนน, 2526; ฤทธขจร และคณะ, 2527; ธรรมนญ และคณะ, 2536) นอกจากน ยงมการสารวจดนในระดบอาเภอ ภายใตโครงการสารวจดนระดบคอนขางละเอยดระดบอาเภอ มาตราสวน 1:25,000บรเวณอาเภอลานสก ใชหนวยแผนทในระดบชดดนและประเภทดน (วจตร, 2542)

สาหรบการสารวจ จาแนก และทาแผนทดนในระดบจงหวด ไดเรมดาเนนการระหวางป พ.ศ. 2520-2522เปนการสารวจดนแบบคอนขางหยาบ (detailed reconnaissance survey) เพอใชในการวางแผนพฒนาระดบจงหวด ขอมลดนทเผยแพรใชหนวยแผนทในระดบชดดน ขนาดมาตราสวน 1:100,000 (กองสารวจและจาแนกดน, 2533) หลงจากนนในป พ.ศ. 2533ภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 6 ไดจดทารายงานการใชประโยชนทดนเพอการปลกพชเศรษฐกจประกอบกบแผนทกลมชดดนมาตราสวน 1:50,000 โดยใชหนวยแผนทในระดบกลมชดดน (นพนธและคณะ, 2533) และครงสดทาย ในป พ.ศ. 2551 ไดปรบปรงแผนทกลมชดดนทงประเทศโดยนาขอมลภาพถายทางอากาศสเชงเลขขอมลเสนชนความสงและแบบจาลองระดบสงเชงเลขของกระทรวงเกษตรและสหกรณมาใชในการวเคราะหสภาพพนทและจดทาขอบเขตดนเบองตนมหนวยแผนทเปนกลมชดดนและหนวยพนทเบดเตลด(สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน, 2552)

5

5. อปกรณและวธการดาเนนงาน

5.1. อปกรณการดาเนนงาน 1. อปกรณสารวจดนภาคสนาม: อปกรณสารวจดน ทาแผนทดนและเกบตวอยางดน เชน

เครองมอวดพกด เครองมอวดความลาดชนของพนท สวานเจาะดน พลว สมดเทยบสดน เครองมอตรวจสอบความเปนกรดเปนดางของดน กรดออนสาหรบตรวจการมปนปนในดน อปกรณการเขยนภาพสมดบนทกลกษณะดนและสภาพแวดลอม ชดเกบตวอยางดนสาหรบวเคราะหในหองปฏบตการเปนตน

2. อปกรณทใชในสานกงานและหองปฏบตการ เชน เครองคอมพวเตอร สแกนเนอร เครองทาสาเนา เครองพมพ อปกรณการเขยนและทาแผนท ดน เครองมอและนายาเคมสาหรบวเคราะหดนในหองปฏบตการ

5.2. วธการดาเนนงาน 5.2.1 การศกษาและวเคราะหขอมลเบองตน

1. จดเตรยมขอมลทเกยวของ เชน แผนทดนกอนหนาภายใตโครงการตางๆ ขนาดมาตราสวนตางๆ ทง 1:4,000 1:10,000 1:25,000 1:50,000 1:100,000 แผนทสภาพภมประเทศ แผนทธรณวทยา แผนทสภาพการใชทดน แผนทเสนชนความสง ภาพถายออรโธส ภาพถายดาวเทยม ขอมลขอบเขตการจาแนกพนทปาถาวรและพนทภเขา เปนตน

2. วเคราะหความสมพนธของปจจยการกาเนดดน โดยใชฐานจากขอมลแผนทเชงเลข (DEM; Digital Elevation Model) รวมกบขอมลแผนทอนๆ

3. จดทาเสนขอบเขตดนตนราง (delineated tentative soil map) และกาหนดหนวยแผนทเบองตน (tentative mapping unit)

4. กาหนดแนวตรวจสอบ (cross section) พรอมทงจดเจาะศกษาดน สาหรบการตรวจสอบลกษณะและสมบตของดนในการศกษาภาคสนามของแตละหนวยแผนททกาหนดขนใหม

5.2.2 การปฏบตงานในภาคสนาม 1. สารวจสภาพพนทและลกษณะดนเบองตน (initial survey) ทงจากสวานเจาะดน (Augering)

หลมดนขนาดเลก (Mini-pit) หรอหนาตดตามถนน (Road cut) ตามคมอการสารวจดน (Soil Survey Manual) (Soil Survey Division Staff, 1993) ใหครอบคลมทกหนวยแผนททสรางขนใหม มการจาแนกดนถงระดบชดดน ตามระบบอนกรมวธานดน (Soil Taxonomy) (Soil Survey Staff, 2014) พรอมทงปรบปรงเสนขอบเขตดนใหถกตองและเปนปจจบนบนทกสภาพแวดลอมและขอมลจดศกษาดนตามรปแบบทกาหนดและอาจมการเกบตวอยางดนเพอวเคราะหสมบตทางกายภาพเคม แรวทยา และจลสณฐานวทยาเพมเตม

2. ขยายผลในการตรวจสอบในพนทอนๆ (progressive review) ใหครบทงพนทโครงการ 3. ตรวจสอบขนสดทาย (final review) เพอสรปผลในภาพรวม พรอมทงปรบแกไขเสนขอบเขต

ดนและสมบตดนใหเรยบรอยและสมบรณ 5.2.3 การจดทาแผนทดนและรายงาน

ขอมลทงจากภาคสนามและจากในสานกงานจะถกนามาวเคราะห ตรวจสอบ พรอมทงจดทารายงานและแผนทดน ในระดบชดดนขนาดมาตราสวน 1:25,000 และจะถกนาเขาระบบฐานขอมลทรพยากรดนตอไป

6

6. ขอมลทวไป

6.1. ทตงและอาณาเขต จงหวดอทยธาน เปนจงหวดทตงอยทางภาคกลางตอนเหนอของประเทศไทย หางจากกรงเทพฯประมาณ

220 กโลเมตร อยระหวางเสนรงท 14o56'06" ถง 15o50'00" เหนอ และเสนแวงท 98o58'48" ตะวนออก มเนอททงหมดประมาณ 6,730 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 4,206,404 ไร มอาณาเขตตดตอกบจงหวดใกลเคยง คอ

ทศเหนอ ตดตอกบ จงหวดนครสวรรค ทศใต ตดตอกบ จงหวดกาญจนบร และจงหวดสพรรณบร ทศตะวนออก ตดตอกบ จงหวดชยนาท และจงหวดนครสวรรค ทศตะวนตก ตดตอกบ จงหวดตาก และจงหวดกาญจนบร

6.2. สภาพภมประเทศ พนทบรเวณตะวนออกของจงหวดอทยธาน เปนทลมตา และจะสงขนไปทางทศตะวนตก บรเวณพนททาง

ทศตะวนตกนสวนใหญจะเปนปาเขา มภเขสลบซบซอน ลกษณะภมประเทศของจงหวดอทยธาน อาจกลาวแยกเปนพวกๆ ไดดงน

6.2.1 บรเวณทราบนาทวมถง (flood plains) เปนบรเวณพนทซงมภมประเทศเปนทตา ราบเรยบ หรอคอนขางราบเรยบเปนสวนใหญ มความลาดชนนอยกวา 2 เปอรเซนต อยในอาเภอเมองอทยธาน โดยทวๆ ไปแลวใชทานา ยกเวนบรเวณสนดนรมฝงนาสวนใหญใชเปนทอยอาศย หรอปลกไมผล พนทบรเวณนอยสงจากระดบนาทะเลประมาณ 18-20 เมตร

6.2.2 บรเวณตะพกลานาระดบตา (low terrace) เปนบรเวณพนทมสภาพภมประเทศเปนทราบ หรอคอนขางราบเรยบ มความลาดชนนอยกวา 2 เปอรเซนต อยบรเวณอาเภอหนองขาหยาง อาเภอหนองฉาง อาเภอทพทน และทางทศตะวนออกและทศใตของ อาเภอสวางอารมณ อยสงจากระดบนาทะเลประมาณ 20-70 เมตร พนทบรเวณนมแหลงนาไหลผาน โดยทวๆ ไปแลวใชทานา

6.2.3 บรเวณตะพกลานาระดบกลางถงระดบสงและเนนตะกอนรปพด (middle to high terrace and alluvial fans เปนบรเวณทมสภาพพนทเปนลกคลนลอนลาด จนถงลกคลนลอนชนแตสวนใหญมสภาพพนทเปนลกคลนลอนลาด มความลาดชนประมาณ 2-16 เปอรเซนต อยบรเวณแถบทศตะวนตกของอาเภอทพทน อาเภอสวางอารมณ อาเภอหนองฉาง และแถบตะวนออกของอาเภอบานไร และกงอาเภอลานสก อยสงกวาระดบนาทะเลประมาณ 70-130 เมตร พนทบรเวณนเปนทสง สวนใหญใชปลกพชไร

6.2.4 บรเวณพนผวทเหลอคางจากการกรอน (erosion surface) เปนบรเวณทมสภาพพนทเปนลกคลนลอนชนเปนสวนใหญ มความลาดชนประมาณ 8-16 เปอรเซนต อยแถบตอนกลางคอนไปทางทศตะวนตกของอาเภอบานไร และกงอาเภอลานสก อยหางจากระดบนาทะเลประมาณ 130-200 เมตร พนทบรเวณนสวนใหญยงคงเปนปา แตบางแหงถกหกลางถางพงเพอปลกพชไร

6.2.5 บรเวณทลาดเชงเขา (foothill slope) เปนภมประเทศทลาดเทตอเนองจากภเขาหรอเทอกเขามความลาดชนนอยกวา 35 เปอรเซนตพนทบรเวณเหลานมกจะมลาหวยเลกๆ ซงมตนนามาจากภเขาตดผาน ทาใหมสภาพภมประเทศเปนแบบลกคลนลอนลาด ถงลกคลนลอนชน พบอยแถบตะวนตกของอาเภอบานไร และกงอาเภอลานสก

6.2.6 บรเวณภเขาและเทอกเขา (hills and mountains) เปนลกษณะภมประเทศทมความลาดชนมากกวา 35 เปอรเซนต ซงประกอบไปดวยเขาและภเขาจานวนมากมายสลบซบซอนคลมเนอท ทางทศตะวนตกของจงหวดอยแถบตะวนตกของอาเภอบานไร และกงอาเภอลานสก เทอกเขานเปนสวนหนงของเทอกเขาตะนาวศร ซงเปนทวเขาทแบงเขตแดนประเทศไทย กบประเทศสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร

7

ภาพท 1 ทตงและขอบเขตการปกครอง จงหวดอทยธาน

8

6.3. ธรณวทยา จากขอมลแผนทธรณวทยา ของกรมทรพยากรธรณ (ภาพท 2) พบวา ลกษณะทางธรณวทยาในจงหวด

อทยธาน แบงออกได ดงน (1) หนยคกอนแคมเบรยน (Precambrian) มอายระหวางมากกวา 570 ลานป พบสวนใหญอยทางทศ

ตะวนตกเฉยงเหนอของพนทจงหวดอทยธาน เปนหนทจดอยในหนชด UthaiThani ซงตามหลกฐานของธรณวทยาหนสวนใหญทพบหนแปร (Metamorphic rocks) ทพบหนอนปะปนกนอยดวยยากทจะชชดลงไป อาจเปนกลมของหนอคนปะปนอยดวยเปนลกษณะของพวกหนทไมมความสมพนธระหวางชน (unconformity)

(2) หนยคแคมเบรยน (Cambrian) มอายระหวาง 570-505 ลานป ไดแก หนควอรตไซต หนซสต พบบรเวณทสง ลกษณะภมประเทศจะเปนพนทลาดชนเชงซอน ทางทศตะวนตกของ อาเภอลานสก

(3) หนยคออรโดวเชยน (Ordovician) มอายระหวาง 505-438 ลานป หนแปรอกชนดหนง ทพบลกษณะสวนใหญไดถกแรงถมทบกนเปนชน โดยทวๆไปแลวเปนพวกทไมมความสมพนธระหวางชน ไดแก หนชดทงสง หนพวกนสวนใหญพบบรเวณทศตะวนตกเฉยงใตของพนท และกระจดกระจายอยบางทางตอนกลางเปนแนวไปทางทศใตของจงหวดอทยธาน

(4) หนยคคารบอนเฟอรส-ดโวเนยน-ไซลเรยน (Carboniferous-Devonian-Silurian) มอายระหวาง 410-286 ลานป ประกอบดวย หนตะกอนพวก หนดนดาน ดนโคลนเนอซลกา หนทรายและหนดนดานเนอปนถาน มซากดกดาบรรพพวกตะคไลต ไทรโลไปต อาเภอบานไร จงหวดอทยธาน เรยกวา หนแหลงบานไร (Ban Rai Formation) หนทพบอยแตกตางกนออกไปหลายชนด ไมเปนไปตามขนตอน (undifferentiated sequences) หนพวกนสวนใหญจะพบบรเวณแนวทศตะวนตกของพนททมระดบสงมากๆ และมแนวแพรกระจายครอบคลม สวนดานทศใต และบรเวณตอนกลางบางสวนมอายอยในยค Devonian และ Silurian

(5) หนยคคารบอนเฟอรส (Carboniferous) มอายระหวาง 360-286 ลานป ชนหนชวงลางประกอบดวย หนทรายสเทาและสนาตาลแดง หนทรายแปง หนดนดานและหนกรวดภเขาไฟสเขยว สาหรบบรเวณเขาหลวงประกอบดวยหนกรวดภเขาไฟสแดง หนทฟฟและหนทรายเนอทฟฟ ไมพบรองรอยความสมพนธกบหนอนๆ สาหรบหนยคคารบอนเฟอรสชวงกลาง ประกอบดวยหนกรวดมน หนฟลไลด หนทรายเนอภเขาไฟกงแปรสภาพ หนชนวน และหนยคคารบอนเฟอรสชวงลาง ประกอบดวย หนควอรตไซตหนควอรตชส หนฟลไลด หนฟลไลตเนอปนถาน พบบรเวณทสงมาก ลกษณะภมประเทศจะเปนพนทลาดชนเชงซอน เชน บรเวณทางทศตะวนออกของแนวขอบเขตของจงหวดอทยธาน

(6) หนยคเพอรเมยน (Permain) มอายระหวาง 286-245 ลานป เปนหนยคเพอรเมยนชวงกลาง ประกอบดวย หนปน หนดนดาน หนเชรตบางแหงมหนบะซอลลรปหมอนและเซอรเพนทไนตปะปนรวมดวย หนปนยคน เรยกกนทวไปวา กลมหนราชบร (Ratburi group) พบเพยงเลกนอยเปนภเขาโดดทดนตวขนมาแทรกบรเวณหนโคลน ในยคไทรแอสซกตอนบน พบสวนตอนกลางของพนท เยองมาทางทศตะวนออก ลกษณะเปนแนวเรยงตวจากดานเหนอเปนกลมๆสดานทศใต เชน บรเวณผาแรด ฆองชย เขาปลารา และเขาชองลม เปนตน

(7) หนยคไทรแอสซก (Triassic) มอายระหวาง 210-245 ลานป สวนใหญจะเปนหนยคไทรแอสซกตอนบน ประกอบดวย หนโคลนเนอซลกา หนทราย หนดนดานสเทาดา-เทาอมเขยว พบซากดกดาบรรพมาก นอกจากนนจะเปนหนภเขาไฟ ชนดแอนดไซต เนอแนนแขง สเทาเขยว หนยคน เรยกกนทวไปวา กลมหนลาปาง (Lampang group)

(8) ตะกอนยคควอเทอรนาร (Quaternary) มอายระหวาง 1.6 ลานป จนถงปจจบน ประกอบดวย ตะกอนทยงไมแขงตว ขนาดตงแตกรวด ทราย ทรายแปง จนถงดนเหนยว โดยเกดจากการสะสมตวของตะกอนตะพก ตะกอนนาพารปพด และตะกอนทราบสะสมตวโดยทางนา ตามรองนาและทราบนาทวมถง พบเปนบรเวณกวางในบรเวณตอนกลางของจงหวดไปจนถงดานทศตะวนออกของจงหวดอทยธาน

9

ภาพท 2 แผนทธรณวทยา จงหวดอทยธาน

10

6.4. ธรณสณฐาน ธรณสณฐานและวตถตนกาเนดดนทพบในจงหวดอทยธาน พอจะแบงออกไดเปนหมวดหม ดงน 1. ทราบตะกอนนาพา (Alluvial plain) เปนทราบหรอคอนขางราบขนาดใหญสองฝงแมนา ใน

ฤดนาหลากนาจะไหลลนสองฝงแมนาทวมบรเวณดงกลาว และนาตะกอนมาสะสม วตถตนกาเนดของดนบรเวณนจะเปนตะกอนนาพา

2. เนนตะกอนนาพารปพด (Alluvial fan) เปนเนนตะกอนทเกดจากการสะสมตวของตะกอนในบรเวณทมการเปลยนระดบของทางนาจากหบเขาชน ลงสทราบ ซงจะทาใหความเรวของกระแสนาลดลงจนไมสามารถนาพาตะกอนบางสวนตอไปได ตะกอนดงกลาวจงตกสะสมในลกษณะทแยกกระจายออกไปรอบขางเปนรปพด วตถตนกาเนดของดนบรเวณนจะเปนตะกอนนาพา

3. พนผวเหลอจากการกดกรอนซอยแบง (Dissected erosion surface) เปนสภาพพนททเหลอตกคางจากกระบวนการนากดเซาะ พนทภเขากลายเปนทคอนขางราบ เมอมองแตไกลทาใหมความรสกวาเปนระนาบของพนทเดยวกน แตในปจจบนไดขาดตอนเปนหวงๆ มลกษณะพนทเปนลกคลน วตถตนกาเนดของดนทเกดอยในบรเวณนมหลายชนด ซงพอจะจาแนกออกไดดงน

- วตถตนกาเนดดนทเกดจากวตถตกคางและเศษหนเชงเขาของหนดนดาน หนฟลไลต และหนอนๆทมสมบตคลายคลง (Residuum and colluvium from shale, phyllite and other equivalent rocks)

- วตถตนกาเนดดนทเกดการวตถตกคางและเศษหนเชงเขาของหนทราย และหนควอรตไซต ซงถกแทรกดวยชนของหนดนดาน และหนฟลไลตหรอหนทคลายคลง (Residuum and colluvium from sandstone and quartzite interbeded with shale and phyllite or equivarent rocks)

- วตถตนกาเนดดนทเกดจากวตถตกคางและเศษหนเชงเขาของหนดนดานทมทรายปน และ/หรอ หนทรายเนอละเอยด (residuum and colluvium from sandy shale and/or fine grain sandstone)

4. ภมประเทศคาสต (Karst topography) เปนพนทหนปนทนาฝน นาทา ชะละลายหนออกไปจนเปนตะปมตะปาเตมไปดวยหลมบอและทางนาใตดน ทนาละลายเอาเนอหนปนแทรกซมหายลงไป พนทแบบนจงมกเปนทแหงแลง แตตอนปลายธารนามดดนหายไปหมด วตถตนกาเนดของดนทพบในบรเวณนเกดมาจากวตถตกคางและเศษหนเชงเขาของหนดนดานทสมพนธกบหนปน (Residuum and colluvium from shale in associated with limestone)

5. พนทภเขา (Mountainous area) ไดแก บรเวณพนททมลกษณะเปนภเขา และมความลาดชนมากกวา 35 เปอรเซนต ซงพนทนจะประกอบไปดวย บรเวณพนททเรยกวา ทลาดชนเชงซอน (Slope Complex)

11

6.5. สภาพภมอากาศ จากการจาแนกประเภทภมอากาศตามระบบของคอปเปน (Koppen Classification,1931) ปรากฏวา

จงหวดอทยธาน ตงอยในเขตรอน มลมมรสมตะวนตกเฉยงใตและลมมรสมตะวนตกเฉยงเหนอพดผานเปนประจา ลมมรสมตะวนตกเฉยงใตจะนาเอาไอนาจากทะเลพดผานขนไปทางทศเหนอระหวางเดอนพฤษภาคมถงเดอนตลาคม ระยะนมฝนตกชกเรยกวา ฤดฝน ระหวางเดอนพฤศจกายนถงเดอนกมภาพนธ จะมลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอพดจากทศเหนอลงมาทางทศใตนาเอาความแหงแลงและความหนาวเยนลงมา ระยะนเรยกวา ฤดหนาว ตอจากนนอากาศกแหงแลง และรอนชนคอ ระหวางเดอนมนาคมถงเดอนเมษายน เรยกวา ฤดรอน

เมอพจารณาจากตารางท 1 คาบ 30 ป (พ.ศ.2521-2550) จะเหนวาจงหวดอทยธาน มปรมาณนาฝนเฉลยตลอดป 1,283.5 มลลเมตร และมจานวนวนฝนตกเฉลย 112 วน เดอนทฝนตกมากทสด คอเดอนกนยายน ซงมปรมาณนาฝน 275.1 มลลเมตร เดอนทแลงทสด คอเดอนมกราคม ซงมปรมาณนาฝนเพยง 1.9 มลลเมตร คาศกยการคายระเหยนารวมทงป 1,355.3 มลลเมตร อณหภมเฉลยตลอดป 28 องศาเซลเซยส ความแตกตางของอณหภมระหวางเดอนทรอนทสดและเดอนทหนาวทสดมเพยงเลกนอย คอ แตกตางกนเพยง 18.9 องศาเซลเซยส โดยทรอนทสด คอ เดอนเมษายน ซงมอณหภมเฉลย 37.2 องศาเซลเซยส เดอนธนวาคมและมกราคม มอากาศหนาวเยนทสด โดยมอณหภมเฉลย 18.3 องศาเซลเซยส ลกษณะอณหภมแบบนเปนลกษณะของประเทศทอยในเขตรอน ความชนสมพทธเฉลยตลอดป 75 เปอรเซนต โดยเดอนกนยายนมความชนสมพทธสงสด คอ 84 เปอรเซนต สวนเดอนทมความชนสมพทธตาสด คอ เดอนกมภาพนธ มนาคม และเมษายน โดยมคาเทากนคอ 64 เปอรเซนต (ตารางท 1) ตารางท 1 ปรมาณนาฝน คาศกยการคายระเหยนา ความชนสมพทธ และอณหภมของจงหวดอทยธานในคาบ 30

ป (พ.ศ.2521-2550)

เดอน นาฝน (มม.)

คาศกยการคายระเหยนา (มม.)

ความชนสมพทธ (%)

อณหภม (°ซ)

เฉลยตาสด เฉลยสงสด เฉลย มกราคม 1.9 99.20 69 18.3 32.1 25.2 กมภาพนธ 12.4 112.00 64 20.0 34.4 27.2 มนาคม 36.0 142.60 64 22.5 35.9 29.2 เมษายน 50.8 159.00 64 24.7 37.2 31.0 พฤษภาคม 199.7 145.70 75 25.0 35.1 30.1 มถนายน 158.9 114.00 80 25.0 33.4 29.2 กรกฎาคม 150.0 108.50 81 24.7 32.9 28.8 สงหาคม 167.6 99.20 83 24.6 32.5 28.6 กนยายน 275.1 99.00 84 24.3 32.6 28.5 ตลาคม 181.3 96.10 83 23.6 32.1 27.9 พฤศจกายน 44.5 87.00 78 21.4 31.5 26.5 ธนวาคม 5.3 93.00 72 18.3 30.7 24.5 ตลอดป 1,283.50 1,355.30 75 22.7 33.4 28.0 ทมา : สถตภมอากาศของประเทศไทย กรมอตนยมวทยา, 2551

12

6.6. ความสมดลนา จากการวเคราะหความสมพนธระหวางปรมาณนาฝนกบคาศกยภาพการคายระเหยนา เพอหาชวงฤดปลก

พชทเหมาะสม (Length of Growing Season : LGS) และชวงฤดแลง (dry period) โดยชวงฤดปลกพชทเหมาะสมเรมตนเมอปรมาณนาฝนมากกวา 0.5 คาการคายระเหยนา และสนสดเมอปรมาณนาฝนตากวา 0.5 คาการคายระเหยนา ผลการวเคราะหพบวาชวงฤดปลกพชทเหมาะสมอยในชวงเดอนเมษายนถงเดอนพฤศจกายนและชวงฤดแลงความเสยงตอการขาดนาอยในชวงเดอนพฤศจกายนถงเดอนเมษายน (ภาพท 3)

ภาพท 3 แสดงสภาพสมดลนาจงหวดอทยธาน คาบ 30 ป (พ.ศ.2521-2550)

13

7. ผลการศกษา 7.1 ความสมพนธระหวางธรณวทยา ธรณสณฐาน และชดดนในจงหวดอทยธาน สามารถสรปความสมพนธระหวางธรณวทยา ธรณสณฐาน และชดดน ไดดงภาพท 4

ภาพท 4 ความสมพนธระหวางธรณวทยา ธรณสณฐาน และชดดนจงหวดอทยธาน

14

7.2 ทรพยากรดน จากการสารวจดนพบวาจงหวดอทยธาน สามารถจาแนกดนไดทงหมด 106 ประเภท มเนอท 4,178,898

ไร หรอรอยละ 99.346 ของเนอททงหมด และเปนพนทเบดเตลด 4 ประเภท ไดแก บอ (Pits) ทดนเตมไปดวยกอนหน (Rubber land) ทดนดดแปลง (Made land) และพนทนา (Water) มเนอท 27,506 ไร หรอรอยละ 0.654 ของเนอททงหมด สาหรบหนวยแผนททแสดงในแผนทนน มทงหมด 110 หนวย แยกเปนประเภทของชดดนเดยว 105 หนวย หนวยรวม 5 หนวย และหนวยพนทเบดเตลด 4 หนวย ดงแสดงในตารางท 2

ตารางท 2 หนวยแผนทและคาอธบายทสารวจพบในจงหวดอทยธาน

ลาดบท หนวยแผนท คาอธบาย พนท

ไร รอยละ

1 AC-mw,col-A ดนตะกอนนาพาเชงซอนทมการระบายนาดปานกลางและเปนดนรวนหยาบ ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

4,877 0.116

2 AC-wd,col-A ดนตะกอนนาพาเชงซอนทมการระบายนาดและเปนดนรวนหยาบ ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

5,302 0.126

3 Bar-B ชดดนบานไร ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 16,766 0.399

4 Bar-C ชดดนบานไร ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 73,401 1.745

5 Bar-D ชดดนบานไร ความลาดชน 12-20 เปอรเซนต 4,806 0.114

6 Bar-E ชดดนบานไร ความลาดชน 20-35 เปอรเซนต 842 0.020

7 Cm-A ชดดนเชยงใหม ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 3,906 0.093

8 Cm-fsi-A ดนเชยงใหมทเปนดนทรายแปงละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

7,723 0.184

9 Cn-A ชดดนชยนาท ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 11,850 0.282

10 Cn-pic-A ดนชยนาททพบศลาแลงออน ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 6,245 0.148

11 Cu-B ชดดนจนทก ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 412 0.010

12 Don-fl-A ดนดงยางเอนทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 300 0.007

13 Khk-A ชดดนคลองขลง ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 62,354 1.482

14 Kld-B ชดดนกลางดง ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 1,380 0.033

15 Kpg-A ชดดนเขาพลอง ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 30,863 0.734

16 Kpg-B ชดดนเขาพลอง ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 108,984 2.591

17 Kpg-mw-A ดนเขาพลองทมการระบายนาดปานกลาง ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

30,624 0.728

18 Kpg-mw-B ดนเขาพลองทมการระบายนาดปานกลาง ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

16,093 0.383

19 Kpg-mw,fl-A ดนเขาพลองทมการระบายนาดปานกลางและเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

17,059 0.406

20 Kpg-gm-A ดนเขาพลองทมจดประสเทา ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 7,649 0.182

21 Kpg-gm,fl-A ดนเขาพลองทมจดประสเทาและเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

40,617 0.966

15

ตารางท 2 หนวยแผนทและคาอธบายทสารวจพบในจงหวดอทยธาน (ตอ)


ไร รอยละ 22 Kpg-fl-A ดนเขาพลองทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 4,076 0.097

23 Kpg-fl-B ดนเขาพลองทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 9,870 0.235

24 Kpg-tks-A ดนเขาพลองทเปนดนทรายหนา ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 1,303 0.031

25 Kpg-tks-B ดนเขาพลองทเปนดนทรายหนา ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 18,511 0.440

26 Kr-A ชดดนโกรกพระ ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 5,797 0.138

27 Ksp-B ชดดนโกสมพ ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 819 0.019

28 Lsk-A ชดดนลานสก ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 981 0.023

29 Lsk-B ชดดนลานสก ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 28,018 0.666

30 Lsk-C ชดดนลานสก ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 39,243 0.933

31 Lsk-D ชดดนลานสก ความลาดชน 12-20 เปอรเซนต 671 0.016

32 Lsk-fl-B ดนลานสกทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 570 0.014

33 Lsk-fl-C ดนลานสกทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 1,294 0.031

34 Lsk-fl-D ดนลานสกทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 12-20 เปอรเซนต

66 0.002

35 Ly-B ชดดนลาดหญา ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 23,511 0.559

36 Ly-C ชดดนลาดหญา ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 562 0.013

37 Ly-d-B ดนลาดหญาทเปนดนลก ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 215 0.005

38 Ml-C ชดดนมวกเหลก ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 10,214 0.243

39 Mr-B ชดดนแมรม ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 1,218 0.029

40 Mr-C ชดดนแมรม ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 253 0.006

41 Nch-A ชดดนหนองฉาง ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 255,121 6.065

42 Nm-C ชดดนหนองมด ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 2,044 0.049

43 Pc-B ชดดนปากชอง ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 16,050 0.382

44 Pc-C ชดดนปากชอง ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 680 0.016

45 Pc-br-B ดนปากชองทเปนสนาตาล ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 1,676 0.014

46 Pc-br-C ดนปากชองทเปนสนาตาล ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 46 0.001

47 Phi-A ชดดนไพศาล ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 543 0.013

48 Phi-B ชดดนไพศาล ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 20,867 0.496

49 Phi-C ชดดนไพศาล ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 13,029 0.310

50 Phi-D ชดดนไพศาล ความลาดชน 12-20 เปอรเซนต 195 0.005

16



ไร รอยละ 51 Phi-d-A ดนไพศาลทเปนดนลก ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 9,651 0.229

52 Phi-d-B ดนไพศาลทเปนดนลก ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 3,717 0.088

53 Psl-A ชดดนพษณโลก ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 7,553 0.180

54 Po-D ชดดนโปงตอง ความลาดชน 12-20 เปอรเซนต 623 0.015

55 Ps-B ชดดนภสะนา ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 727 0.017

56 Ps-C ชดดนภสะนา ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 4,479 0.106

57 Sa-A ชดดนสรรพยา ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 12,187 0.290

58 Sg-A ชดดนไทรงาม ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 6,702 0.159

59 Sin-A ชดดนสงหบร ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 13,807 0.328

60 Tas-B ชดดนทบเสลา ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 2,004 0.048

61 Tas-C ชดดนทบเสลา ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 70,858 1.685

62 Tas-D ชดดนทบเสลา ความลาดชน 12-20 เปอรเซนต 65,004 1.545

63 Tas-E ชดดนทบเสลา ความลาดชน 20-35 เปอรเซนต 2,152 0.051

64 Tht-A ชดดนทพทน ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 223,761 5.320

65 Tk-A ชดดนตาคล ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 4,625 0.110

66 Tk-B ชดดนตาคล ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 3,546 0.084

67 Tk-md,f-A ดนตาคลทเปนดนลกปานกลางและเปนดนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

11,537 0.274

68 Tk-md,f-B ดนตาคลทเปนดนลกปานกลางและเปนดนละเอยด ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

13,491 0.320

69 Tk-md,f,br-B ดนตาคลทเปนดนลกปานกลาง เปนดนละเอยดและเปนสนาตาล ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

4,143 0.098

70 Tk-md,f,br-C ดนตาคลทเปนดนลกปานกลาง เปนดนละเอยดและเปนสนาตาล ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต

80 0.002

71 Tk-d,f,br-A ดนตาคลทเปนดนลก เปนดนละเอยดและเปนสนาตาล ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

6,632 0.158

72 Tk-d,f,br-B ดนตาคลทเปนดนลก เปนดนละเอยดและเปนสนาตาล ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

2,938 0.070

73 Ty-B ชดดนทายาง ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 641 0.015

74 Ty-C ชดดนทายาง ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 15,499 0.368

75 Ty-D ชดดนทายาง ความลาดชน 12-20 เปอรเซนต 22,962 0.546

76 Ty-E ชดดนทายาง ความลาดชน 20-35 เปอรเซนต 1,599 0.038

77 Uti-A ชดดนอทย ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 94,710 2.252

17



ไร รอยละ 78 Uti-B ชดดนอทย ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 250,157 5.947

79 Uti-C ชดดนอทย ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 1,925 0.046

80 Uti-hb-A ดนอทยทมคาความอมตวเบสสง ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 5,321 0.126

81 Uti-hb,gm-A ดนอทยทมคาความอมตวเบสสงและมจดประสเทา ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

6,580 0.156

82 Uti-hb,gm,fl-A ดนอทยทมคาความอมตวเบสสง มจดประสเทาและเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

15,852 0.377

83 Uti-hb,mw-A ดนอทยทมคาความอมตวเบสสงและมการระบายนาดปานกลาง ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

9,812 0.233

84 Uti-hb,mw,fl-A ดนอทยทมคาความอมตวเบสสง มการระบายนาดปานกลาง และเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

1,300 0.031

85 Uti-mw-A ดนอทยทมการระบายนาดปานกลาง ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

26,318 0.626

86 Uti-mw-B ดนอทยทมการระบายนาดปานกลาง ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

5,116 0.122

87 Uti-mw,fl-A ดนอทยทมการระบายนาดปานกลางและเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

40,215 0.956

88 Uti-mw,fl-B ดนอทยทมการระบายนาดปานกลางและเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

4,215 0.100

89 Uti-gm-A ดนอทยทมจดประสเทา ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 63,642 1.513

90 Uti-gm,fl-A ดนอทยทมจดประสเทาและเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

18,843 0.448

91 Uti-fl-A ดนอทยทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 1,265 0.030

92 Uti-fl-B ดนอทยทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 3,000 0.071

93 Uti-tks-A ดนอทยทเปนดนทรายหนา ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 3,098 0.074

94 Ws-B ชดดนวงสะพง ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 3,124 0.074

95 Ws-C ชดดนวงสะพง ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 10,420 0.248

96 Ws-D ชดดนวงสะพง ความลาดชน 12-20 เปอรเซนต 3,855 0.092

97 Ws-br-B ดนวงสะพงทเปนสนาตาล ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 6,346 0.151

98 Ws-vd-B ดนวงสะพงทเปนดนลกมาก ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 12,735 0.303

99 Ws-vd-C ดนวงสะพงทเปนดนลกมาก ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 11,132 0.265

100 Ws-vd,br-B ดนวงสะพงทเปนดนลกมากและเปนสนาตาล ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

11,005 0.261

101 Bar-Tas-C หนวยเชงซอนของชดดนบานไรและชดดนทบเสลา ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต มสดสวนระหวางชดดนรอยละ 60 ตอ 40 ของหนวยแผนท

32,255 0.767

18



ไร รอยละ

102 Kpg-gm-Kpg-gm,fl-A

หนวยเชงซอนของดนเขาพลองทมจดประสเทาและดนเขาพลองทมจดประสเทาและเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต มสดสวนระหวางชดดนรอยละ 60 ตอ 40 ของหนวยแผนท

38,702 0.920

103 Ly-Ty-C หนวยเชงซอนของชดดนลาดหญาและชดดนทายาง ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต มสดสวนระหวางชดดนรอยละ 60 ตอ 40 ของหนวยแผนท

55,443 1.318

104 Nch-Tht-A หนวยเชงซอนของชดดนหนองฉางและชดดนทพทน ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต มสดสวนระหวางชดดนรอยละ 60 ตอ 40 ของหนวยแผนท

15,391 0.366

105 Tht-Nch-A หนวยเชงซอนของชดดนทพทนและชดดนหนองฉาง ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต มสดสวนระหวางชดดนรอยละ 60 ตอ 40 ของหนวยแผนท

28,316 0.673

106 SC พนทลาดชนเชงซอน ทมความลาดชนมากกวา 35 เปอรเซนต 1,978,391 47.056

รวมเนอทชดดน 4,178,898 99.346 107 P บอ 473 0.011

108 RL ทดนเตมไปดวยกอนหน 745 0.018

109 ML ทดนดดแปลง 577 0.014

110 W พนทนา 25,711 0.611

รวมพนทเบดเตลด 27,506 0.654 รวมพนทหนวยพนททงหมด 4,206,404 100.000

19

จากหนวยแผนทของจงหวดอทยธาน สามารถสรปออกเปนชดดนและหนวยเชงซอนตางๆ ไดทงหมด 36 ชดดน ดงน ตารางท 3 สรปชดดนทสารวจพบในจงหวดอทยธาน

ลาดบท สญลกษณ ชอชดดน พนท

ไร รอยละ 1 AC ดนตะกอนนาพาเชงซอน 10,179 0.242 2 Bar ชดดนบานไร 95,815 2.278 3 Cm ชดดนเชยงใหม 11,629 0.277 4 Cn ชดดนชยนาท 18,095 0.430 5 Cu ชดดนจนทก 412 0.010 6 Don ชดดนดงยางเอน 300 0.007 7 Khk ชดดนคลองขลง 62,354 1.482 8 Kld ชดดนกลางดง 1,380 0.033 9 Kpg ชดดนเขาพลอง 324,351 7.713 10 Kr ชดดนโกรกพระ 5,797 0.138 11 Ksp ชดดนโกสมพ 819 0.019 12 Lsk ชดดนลานสก 70,843 1.685 13 Ly ชดดนลาดหญา 24,288 0.577 14 Ml ชดดนมวกเหลก 10,214 0.243 15 Mr ชดดนแมรม 1,471 0.035 16 Nch ชดดนหนองฉาง 255,121 6.065 17 Nm ชดดนหนองมด 2,044 0.049 18 Pc ชดดนปากชอง 18,452 0.413 19 Phi ชดดนไพศาล 48,002 1.141 20 Psl ชดดนพษณโลก 7,553 0.180 21 Po ชดดนโปงตอง 623 0.015 22 Ps ชดดนภสะนา 5,206 0.123 23 Sa ชดดนสรรพยา 12,187 0.290 24 Sg ชดดนไทรงาม 6,702 0.159 25 Sin ชดดนสงหบร 13,807 0.328 26 Tas ชดดนทบเสลา 140,018 3.329 27 Tht ชดดนทพทน 223,761 5.320

20

ตารางท 3 สรปชดดนทสารวจพบในจงหวดอทยธาน (ตอ)

ลาดบท สญลกษณ ชอชดดน พนท

ไร รอยละ 28 Tk ชดดนตาคล 46,992 1.116 29 Ty ชดดนทายาง 40,701 0.967 30 Uti ชดดนอทย 551,369 13.108 31 Ws ชดดนวงสะพง 58,617 1.394 32 Bar-Tas หนวยเชงซอนของชดดนบานไรและชดดนทบเสลา 32,255 0.767 33 Ly-Ty หนวยเชงซอนของชดดนลาดหญาและชดดนทายาง 55,443 1.318 34 Nch-Tht หนวยเชงซอนของชดดนหนองฉางและชดดนทพทน 15,391 0.366 35 Tht-Nch หนวยเชงซอนของชดดนทพทนและชดดนหนองฉาง 28,316 0.673 36 SC พนทลาดชนเชงซอน 1,978,391 47.056

รวมเนอทชดดน 4,178,898 99.346 พนทเบดเตลด 27,506 0.654

รวมพนทหนวยพนททงหมด 4,206,404 100.000

21

ชดดน ตะกอนนาพาเชงซอน Series AC การจาแนกดน (USDA) Coarse-loamy, siliceous, semiactive, isohyperthermic Fluventic Endoaquepts (Haplustepts) สภาพพนท คอนขางราบเรยบถงลกคลนลอนลาดเลกนอย ความลาดชน 1-5 % ภมสณฐาน พบบรเวณทราบระหวางหบเขา วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนาพาใหม การระบายนา ดปานกลางถงด การซมผานไดของนา ปานกลางถงชา การไหลบาของนาบนผวดน ปานกลางถงชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกถงลกมาก มลกษณะการสลบชนของเนอดน ดนบนเปนดนรวนปนทรายหรอดนทรายปนดนรวน สนาตาลเขมหรอสนาตาลปนเทาเขม ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0) ดนลางเปนดนรวนปนทรายถงดนรวนเหนยวปนทรายอาจพบกรวดทองนาปะปนในชนดนลาง สนาตาล สนาตาลปนเทา พบจดประสแดง สแดงปนเหลอง ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอยถงเปนกลาง (pH 6.5-7.0) ขอจากด ความอดมสมบรณตาและเปนดนเนอหยาบ รวมทงอาจมความเสยงเรองนาทวมฉบพลน ขอเสนอแนะ ใชอนทรยวตถรวมกบปยเคมในการปรบสภาพดน ปรบปรงบารงดนเพอเพมผลผลตใหสงขน ปลกพชอายสน สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ

แลกเปลยนแคตไอออน

ความอมตวเบส

ฟอสฟอรสทเปน

ประโยชน

โพแทสเซยมทเปน


ความอดมสมบรณของ

ดน (ซม.)

0-25 ปานกลาง ตา ตา ตา ตา ตา 25-50 ตา ตา ตา ตา ตา ตา 50-100 ตา ตา ตา ตา ตา ตา

22

ชดดน บานไร Series Bar การจาแนกดน (USDA) Coarse-loamy, mixed, subactive, isohyperthermic Typic Haplustult สภาพพนท ลกคลนลอนลาดเลกนอยถงลกคลนลอนชนหรอเปนเขา มความลาดชน 2-35 ภมสณฐาน บรเวณภเขาหรอเชงเขาหนแกรนต วตถตนกาเนด เกดจากการสลายตวผพงของหนแกรนต บรเวณทมการเกลยผวแผนดน (Denudation surface) การระบายนา ด การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ปานกลางถงเรว ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกปานกลาง ดนบนหนาประมาณ 10-20 เซนตเมตร มเนอดนเปนดนรวนปนทรายปนกรวดเลกนอย สเขมของนาตาลปนเทา ปฏกรยาดนเปนกรดจดถงกรดปานกลาง (pH 5.5-6.0) ดนลางตอนบนมเนอดนเปนดนรวนปนทรายปนกรวดเลกนอย ดนลางชนถดไปในชวงความลก 50-100 เซนตเมตรจากผวดนเปนดนรวนปนทรายปนกอนกรวดมากกวารอยละ 35 โดยปรมาตร สนาตาล สนาตาลปนเหลองหรอสนาตาลปนเหลองเขม และมกพบชนหนพนภายในชนความลก 100 เซนตเมตรจากผวดน ปฏกรยาดนเปนกรดจดถงกรดปานกลาง (pH 5.5-6.0) ขอจากด ความอดมสมบรณตา เสยงตอการขาดแคลนนา และการกดกรอนของดน ถาไมมการจดการทเหมาะสมในพนททมความลาดชนสง ขอเสนอแนะ ในการปลกพช ควรมวธการทเหมาะสมเพออนรกษดนและนา เชน ปลกพชคลมดน ปลกพชตามแนวระดบและใชปยอนทรย พวกปยคอก ปยหมก หรอปยพชสด เพอชวยใหดนอมนา และยดธาตอาหารพชไดดขน พชสามารถดดไปใชได สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ตา ตา ตา ตา ตา ตา 25-50 ตา ตา ตา ตา ตา ตา 50-100 ตา ตา ตา ตา ตา ตา

23

ชดดน เชยงใหม Series Cm การจาแนกดน (USDA) Coarse-loamy, mixed, superactive, nonacid, isohyperthermic Oxyaquic Ustifluvents สภาพพนท ราบเรยบถงเปนลกคลนลอนลาดเลกนอย ความลาดชน 0-3 % ภมสณฐาน วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนาพาบรเวณสนดนรมนา การระบายนา ดปานกลาง การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกมาก ทมการสลบชนของเนอดนตางๆ เนองจากการทบถมเปนประจา ของตะกอนนาพา เมอมนาทวมลนฝง ดนบนเปนดนรวนหรอดนรวนปนทรายแปงหรอดนรวนปนทราย สนาตาลหรอสนาตาลปนเทา ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0) ดนลางเปนดนรวน ปนทราย หรอดนรวนปนทรายแปง สนาตาลหรอสนาตาลปนเหลองหรอสนาตาลปนเทา มจดประสนาตาลแก ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกรดเลกนอย (pH 6.0-6.5) ปกตจะพบเกลดไมกาตลอดชน ขอจากด อาจมนาทวมบาและแชขงระดบสงในฤดฝน ขอเสนอแนะ หลกเลยงการปลกในชวงกลางฤดฝนทมฝนตกหนกมาก ในพนทชลประทานและไมมปญหานาทวมบาหรอแชขง อาจปลกพชไรหรอพชผก ปรบปรงบารงดนโดยใชอนทรยวตถ และใชปยอนทรยรวมกบปยเคมเพอเพมผลผลต สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ตา ตา ปานกลาง ตา สง ปานกลาง 25-50 ตา ปานกลาง ปานกลาง สง สง ปานกลาง 50-100 ตา ตา ปานกลาง ตา ตา ตา

24

ชดดน ชยนาท Series Cn การจาแนกดน (USDA) Fine, mixed, active, nonacid, isohyperthermic Aeric (Vertic) Endoaquepts สภาพพนท ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบ มความลาดชน 0-1 % ภมสณฐาน ทราบลมนาทวมถงในภาคกลาง วตถตนกาเนด ตะกอนนาพาบรเวณทตาในแองทราบนาทวม การระบายนา คอนขางเลวถงเลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลก ดนบน เนอดนเปนดนเหนยวปนทรายแปงหรอดนเหนยว สผสมของสนาตาลปนเทาเขมกบสเทาเขม มจดประสนาตาลปนเหลองเขม ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอยถงดางปานกลาง (pH 6.5-8.0) พบรอยไถลและหนาอดมนในดนลาง ในฤดแลงหนาดนจะแตกระแหง ดนลาง เนอดนเปนดนเหนยว สผสมของสเทากบสนาตาลปนเหลองเขมถงสเทา ปฏกรยาดนเปนดางปานกลาง (pH 8.0) ขอจากด มนาทวมขงในฤดฝนลก 50 ซม. นาน 2-3 เดอน ขอเสนอแนะ ทานา ควรมระบบการชลประทานเขาชวย และเพมความอดมสมบรณของดนดวยการปรบปรงบารงดน โดยใชปยอนทรย และปยเคมในอตราทเหมาะสม สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ปานกลาง สง สง ตา สง ปานกลาง 25-50 ปานกลาง สง สง ตา สง ปานกลาง 50-100 ตา สง สง ตา สง ปานกลาง

25

ชดดน จนทก Series Cu การจาแนกดน (USDA) Sandy, siliceous, isohyperthermic, coated Typic Ustipsamments สภาพพนท ลกคลนลอนลาดเลกนอย มความลาดชน 2-5 % ภมสณฐาน วตถตนกาเนด เกดจากการสลายตวผพงอยกบทของหนแกรนต บนบรเวณพนผวเหลอจากการกรอนซอยแบง การระบายนา คอนขางมาก การซมผานไดของนา เรว การไหลบาของนาบนผวดน ปานกลาง ลกษณะสมบตของดน เปนดนลก เนอดนเปนดนทรายปนดนรวนตลอด อาจพบกอนกรวดปะปนในดนลาง ดนบนเปนสนาตาลปนเทา ดนลางเปนสเทาปนชมพหรอสนาตาลออน กรวดทพบเปนแรควอตซและเฟลดสปาร อาจพบจดประสในชนหนตนกาเนดทกาลงสลายตว ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0) ในดนบนและเปนกรดจดถงเปนกรดเลกนอย (pH 5.5-6.5) ในดนลาง ขอจากด ความอดมสมบรณตา เนอดนเปนทราย โครงสรางของดนเลว ขอเสนอแนะ ควรจะสงวนไวเปนปาธรรมชาต ถาหากมความจาเปนทจะตองนามาใชในดานการเกษตร ควรจดหาแหลงนาใหเพยงพอในชวงฤดเพาะปลกและควรมการปรบปรงบารงดนโดยใช ปยคอก ปยหมก และปยเคม เพอเพมแรธาตแกพชและทาใหสมบตของดนดขน สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ตา ตา ปานกลาง ตา ตา ตา 25-50 ตา ตา ปานกลาง ตา ตา ตา 50-100 ตา ตา ปานกลาง ตา ตา ตา

26

ชดดน ดงยางเอน Series Don การจาแนกดน (USDA) Fine-silty, mixed, active, isohyperthermic Oxyaquic (Ultic) Haplustalfs สภาพพนท ราบเรยบถงเปนลกคลนลอนลาดเลกนอย ความลาดชน 0-2 % ภมสณฐาน พบบรเวณเนนตะกอนนาพารปพดและตะพกลานา วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนาพา การระบายนา ดปานกลาง การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกมาก ดนบนเปนดนรวนปนทรายแปงหรอดนรวนเหนยวปนทรายแปง สนาตาลเขมหรอสนาตาลปนเทาเขม ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0) ดนลางเปนดนรวนเหนยวปนทรายแปง สนาตาลหรอสนาตาลปนแดง มจดประสนาตาลเขมหรอสนาตาลปนเหลอง ปฏกรยาดนเปนกรดจดถงเปนกลาง (pH 5.5-7.0) ขอจากด ดนทใชปลกพชไรมานาน ใตชนไถพรวนมกแนนทบ รากชอนไชไดยาก ขอเสนอแนะ ทาลายชนดานใตชนไถพรวนโดยไถใหลกกวาปกต และใชอนทรยวตถในการปรบสภาพดนใหรวนซย ปรบปรงบารงดนอยเสมอโดยเพมอนทรยวตถ และใชปยอนทรยรวมกบปยเคมเพอเพมผลผลตใหสงขน สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง สง ปานกลาง 25-50 ตา ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง 50-100 ตา ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ตา ปานกลาง

27

ชดดน คลองขลง Series Khk การจาแนกดน (USDA) Fine-loamy, kaolinitic, isohyperthermic Aeric(Plintic) Endoaqualfs สภาพพนท ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบ ความลาดชน 0-2 % ภมสณฐาน สวนตาของเนนตะกอนรปพด หรอบนตะพกลานาระดบกลาง วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนาพาบรเวณทราบของเนนตะกอนรปพดหรอตะพกลานาระดบตา การระบายนา คอนขางชา การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกมาก ดนบนเปนดนรวนปนทรายหรอดนรวนเหนยวปนทราย สนาตาลปนเทาถงสนาตาลปนเทาเขมมาก มจดประสนาตาลแกหรอสแดงปนเหลอง ปฏกรยาดนเปนกรดจดถงเปนกรดเลกนอย (pH 5.5-6.5) ดนลางเปนรวนเหนยวปนทราย สเทาออน มจดประ สแดงหรอสแดงปนเหลอง และมศลาแลงออนสแดง 5-50 % โดยปรมาตร อาจพบกอนลกรงปะปนอยบาง ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอยถงเปนกลาง (pH 6.5-7) ขอจากด ดนมความอดมสมบรณปานกลาง มอนทรยวตถตา ขอเสนอแนะ ปรบปรงบารงดนโดยใชอนทรยวตถ และใชปยอนทรยรวมกบปยเคมเพอเพมผลผลต ในพนทชลประทาน นอกฤดทานาอาจปลกพชไรหรอพชผกซงจะตองยกรองและปรบสภาพดนใหรวนซยและระบายนาดขนโดยการเพมอนทรยวตถ สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ตา ปานกลาง ปานกลาง ตา ปานกลาง ปานกลาง 25-50 ตา ปานกลาง ปานกลาง ตา ปานกลาง ปานกลาง 50-100 ตา ปานกลาง ปานกลาง ตา ปานกลาง ปานกลาง

28

ชดดน กลางดง Series Kld การจาแนกดน (USDA) Fine, mixed, active, isohyperthermic Typic Haplustalfs สภาพพนท ลกคลนลอนลาดเลกนอยถงเปนลกคลนลอนลาด ความลาดชน 2-5 % ภมสณฐาน วตถตนกาเนด เกดจากการผพงสลายตวของหนตะกอนเนอละเอยดและหนทแปรสภาพ เชน หนดนดาน หนทรายแปง หนโคลน หนชนวน หนฟลไลท เปนตน และรวมถงทเกดจากวสดดนหรอหนทเคลอนยายมาเปนระยะทางใกลๆ โดยแรงโนมถวงบรเวณเชงเขา การระบายนา ด การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ชาถงเรว ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกมาก ดนบนเปนดนรวน ดนรวนปนดนเหนยวหรอ ดนรวนเหนยวปนทรายแปง สนาตาลเขมถงสนาตาลปนเทาเขม ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0) ดนลางเปนดนเหนยว สแดงปนเหลองถงสแดง ปฏกรยาดนเปนกรดจดมากถงกรดปานกลาง (pH 5.0-6.0) ขอจากด เปนดนลกปานกลาง รากของพชทมระบบรากลกอาจถกจากดการเจรญเตบโต สภาพพนทมความลาดชนสง ดนเกดการชะลางพงทลายไดงาย ขอเสนอแนะ ปรบปรงบารงดนและใชปยอนทรยหรอปยชวภาพ รวมกบปยเคมเพอเพมผลผลตใหสงขน จดระบบการปลกพชและระบบอนรกษดนและนาใหเหมาะสมกบสภาพความ ลาดชนของพนท สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ปานกลาง ปานกลาง ตา ตา สง ปานกลาง 25-50 ตา ปานกลาง ตา ตา สง ปานกลาง 50-100 ตา สง ปานกลาง ตา สง ปานกลาง

29

ชดดน เขาพลอง Series Kpg การจาแนกดน (USDA) Coarse-loamy, siliceous, semiactive, isohyperthermic Typic (Kandic) Paleustults สภาพพนท คอนขางราบเรยบถงลกคลนลอนลาดเลกนอย ความลาดชน 1-5 % ภมสณฐาน พบบรเวณตะพกลานา วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนาพา การระบายนา ด การซมผานไดของนา ปานกลางถงเรว การไหลบาของนาบนผวดน ชาถงปานกลาง ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกมาก ดนบนเปนดนรวนปนทรายหรอดนทรายปนดนรวน สนาตาลเขมหรอสนาตาล ปฏกรยาดนเปนกรดจดถงเปนกรดเลกนอย (pH 5.5-6.5) ดนลางเปนดนรวนปนทรายถงดนรวนเหนยวปนทรายในสวนลกๆ สนาตาลหรอสนาตาลปนแดง ปฏกรยาดนเปนกรดจดถงเปนกรดเลกนอย (pH 5.5-6.5) ขอจากด ความอดมสมบรณตา ดนทใชปลกพชไรมานานใตชนไถพรวนมกแนนทบ รากชอนไชไดยาก ขอเสนอแนะ ทาลายชนดานใตชนไถพรวนโดยไถใหลกกวาปกต และใชอนทรยวตถในการปรบสภาพดนใหรวนซย ปรบปรงบารงดนอยเสมอ โดยเพมอนทรยวตถและใชปยอนทรยรวมกบปยเคมเพอเพมผลผลตใหสงขน สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ปานกลาง ตา ตา ตา ตา ตา 25-50 ตา ตา ตา ตา ตา ตา 50-100 ตา ตา ตา ตา ตา ตา

30

ชดดน โกรกพระ Series Kr การจาแนกดน (USDA) Fine-loamy, mixed, semiactive, isohyperthermic Aeric (Plinthic) Endoaqualfs สภาพพนท ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบ ความลาดชน 0-2 % ภมสณฐาน ตะพกลานาระดบกลาง ทถกพดพาตะกอนมาจากขอบเขาของหนตะกอน วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนาพาจากกลมหนตะกอน การระบายนา คอนขางเลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกมาก ดนบนเปนดนรวนปนทราย หรอดนรวนเหนยวปนทราย สเทาเขม มจดประสเขมของนาตาลปนเหลอง ปฏกรยาดนเปนเปนกลาง (pH 7.0) ดนลางเปนดนรวนเหนยวปนทราย หรอดนเหนยวปนทราย สเทา สเทาออนหรอสเทาปนชมพ มจดประสนาตาลปนเหลองหรอสนาตาล หรอสแดงแก ปฏกรยาดนเปนดางปานกลาง (pH 8.0) ขอจากด ดนมความอดมสมบรณปานกลาง มอนทรยวตถตา ขอเสนอแนะ ปรบปรงบารงดนอยเสมอโดยเพมอนทรยวตถ และควรใชปยอนทรยรวมกบปยเคมเพอเพมผลผลตใหสงขน สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ตา ปานกลาง ปานกลาง สง สง ปานกลาง 25-50 ตา ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง สง ปานกลาง 50-100 ตา ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง สง ปานกลาง

31

ชดดน โกสมพ Series Ksp การจาแนกดน (USDA) Loamy-skeletal , kaolinitic, isohyperthermic Typic (Plinthic) Haplustults สภาพพนท ลกคลนลอนลาดเลกนอย ความลาดชน 2-5 % ภมสณฐาน ตะพกลานาระดบสง วตถตนกาเนด ตะกอนนาพาพดมาทบถมบนตะพกลานาระดบสง รองรบดวยตะกอนกรวดกลมมน การระบายนา ด การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ปานกลาง ลกษณะสมบตของดน เปนดนตนถงลกปานกลางถงชนลกรงหนาแนนตงแตประมาณ 30-60 ซม. จากผวดน ดนบนเปนดนรวนปนทราย สนาตาล ปฏกรยาดนเปนกรดจดมากถงเปนกรดจด (pH 4.5-5.5) ดนลางเปนดนรวนเหนยวปนทราย หรอดนรวนปนดนเหนยวและมลกรง หรอเศษหนกลมมนทถกเคลอบดวยสารประกอบออกไซดของเหลกสแดงปนเหลอง ปฏกรยาดนเปนกรดจดมากถงเปนกรดจด (pH 4.5-5.5) ขอจากด เปนดนตนถงลกปานกลางถงชนลกรงหนาแนน ความอดมสมบรณตา พนททมความลาดชนสง ดนจะถกชะลางพงทลายไดงาย ขอเสนอแนะ จดทาระบบอนรกษดนและนา ทเหมาะสมโดยใชวธพช เพมความอดมสมบรณแกดนและเพมผลผลตพชโดยใชปยอนทรยรวมกบปยเคม พนทลาดชนสงไมควรนามาใชเพาะปลก สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ตา ตา ตา ตา ตา ตา



32

ชดดน ลานสก Series Lsk การจาแนกดน (USDA) Coarse-loamy, mixed, subactive, isohyperthermic Typic Paleustults สภาพพนท ลกคลนลอนลาดเลกนอยถงลกคลนลอนชน มความลาดชน 2-20 % ภมสณฐาน บรเวณภเขาหรอเชงเขาหนแกรนต วตถตนกาเนด เกดจากการผพงสลายตวของหนแกรนต หนไนท และหนซสท บรเวณพนทภเขา และรวมถงทเกดจากวสดดนหรอหนทเคลอนยายมาเปนระยะทางใกลๆ โดยแรงโนมถวงบรเวณเชงเขา การระบายนา ด การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ปานกลางถงเรว ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกมาก ดนบนเปนดนรวนปนทราย สนาตาล ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอย (pH 6.0) ดนลางเปนดนรวนปนทรายหรอดนรวนปนทรายปนกรวดเลกนอย มสนาตาลเขม ปฏกรยาดนเปนกรดจดถงเปนกรดเลกนอย (pH 5.5-6.0) ขอจากด ความอดมสมบรณตา เสยงตอการขาดนาเลกนอยถงปานกลางหากฝนทงชวง พนททมความลาดชนสง ดนจะถกชะลางพงทลายไดงาย ขอเสนอแนะ เพมความอดมสมบรณแกดนและเพมผลผลตพชโดยใชปยอนทรยรวมกบปยเคม หาแหลงนาสารอง โดยเฉพาะพนทปลกไมผล จดทาระบบอนรกษดนและนาทเหมาะสมโดยใชวธพชหรอวธกล หรอทงสองวธรวมกน สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)


33

ชดดน ลาดหญา Series Ly การจาแนกดน (USDA) Fine-loamy, siliceous, isohyperthermic Kanhaplic Haplustults สภาพพนท ลกคลนลอนลาดถงลกคลนลอนชนหรอเปนเขา มความลาดชน 2-20 % ภมสณฐาน พบอยทกภาคของประเทศไทย นอกจากบรเวณคาบสมทรหรอชายฝงตะวนออก เฉยงใตของประเทศ วตถตนกาเนด เกดจากการสลายตวผพงอยกบท และ/หรอ เคลอนยายมาเปนระยะทางใกลๆ โดยแรงโนมถวงของโลกของหนทรายและหนควอรตไซต โดยมหนดนดานและหนฟลไลทเปนหนพน การระบายนา ด การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ปานกลางถงเรว ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกปานกลาง ดนบนเปนดนรวนหรอดนรวนปนทราย สนาตาล สนาตาลปนเทาหรอสนาตาลปนเหลอง ปฏกรยาดนเปนกรดจดมากถงกรดปานกลาง (pH 5.0-6.0) ดนบนตอนลาง เปนดนรวนปนทรายหรอดนรวนเหนยวปนทราย สนาตาลหรอสนาตาลปนแดงและเปนดนรวนเหนยวปนทรายปนกรวด ปฏกรยาดนเปนกรดจดมาก (pH 5.0) ดนลางตอนลางเปนดนรวนปนดนเหนยว สแดงปนเหลองในชวงความลก 50-125 ซม. จากผวดน กอนกรวดเปนพวกเศษหนควอรตไซต หนทราย หนฟลไลท และหนดนดาน และมวลสารกลมของหนลกรงกระจายอยทวไปในชนดนปฏกรยาดนเปนกรดจดมากถงกรดจด (pH 4.5-5.0) ขอจากด ความอดมสมบรณตา เสยงตอการขาดแคลนนา และการกดกรอนของดน ถาไมมการจดการทเหมาะสมในพนททมความลาดชนสง ขอเสนอแนะ ในการปลกพช ควรมวธการทเหมาะสมเพออนรกษดนและนา เชน ปลกพชคลมดน ปลกพชตามแนวระดบและใชปยอนทรย พวกปยคอก ปยหมก หรอปยพชสด เพอชวยใหดนอมนา และยดธาตอาหารพชไดดขน พชสามารถดดไปใชได สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ปานกลาง ตา ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง 25-50 ปานกลาง ตา ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง 50-100 ตา ตา ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง

ชดดน การจาแน Ultic Haสภาพพนภมสณฐาวตถตนก โดยแรงโการระบาการซมผลกษณะสแปง สนารวนปนดดน เปนกจะพบหนขอจากดเจรญเตบขอเสนอธรรมชาตสมบตท

นกดน (USDAaplustalfs นท าน กาเนด โนมถวงของโลายนา านไดของนาสมบตของดนาตาลปนเทาหนเหนยวปนกกรดจดถงกรดนทกาลงสลาย

บโตของรากพชแนะ ต เพอเปนแหลางเคม คว

(

0

25

50

มวกเหลกA) Clayey-s

ลกคลนล ภาคกลางเกดจากก

ลกของหนดน ด

ปานกลางน เปนดนตนหรอสนาตาลเขกรวดมาก หรอดเลกนอย (pHยตวทความลก

เปนดนตช

ไมควรนาลงตนนาลาธาามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ปาน

0-100 ต

ก skeletal, mix

ลอนลาดถงเนนงทสงตอนกลาการสลายตวผพดานทมสจาง

ง นถงหนตนกาขม ปฏกรยาดอดนรวนเหนยH 5.5-6.5) กไมเกน 50 ซมน พบชนหน

ามาใชประโยาร รยวตถ ค

แลแค

นกลาง ปา


ตา ปา

34

xed, semiac

นเขาหรอเขา างของประเทพงอยกบท แล หนสเลท หร

เนด ดนบนเปดนเปนกรดจดยวปนทรายแปดนลางตอนลม. จากผวดนนพนทความล

ยชนในการเพ

ความจกเปลยนตไอออน

อ

านกลาง ป



ctive, shallo

มความลาดชศ ภาคตะวนตละ/หรอ เคลรอหนทคลายค

การไหลบาขปนดนรวนหรอดถงกรดกลางปงปนกรวดมาลาง สนาตาลป

ลกไมเกน 50

พาะปลก คว


ฟ

ปปานกลาง ป

ปานกลาง ป

ปานกลาง

ow, isohyper

ชน 4-35 % ตกและภาคเหลอนยายมาเปนคลงกน

ของนาบนผวอดนรวนปนทง (pH 5.5-7.าก หรอดนเหนปนเหลองหรอ

0 ซม. จากผว

รปลอยและร

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ



ตา

Serrthermic,

หนอ นระยะทางใก

ดน เรว ราย 0) ดนบนตอนนยวปนกรวดอสนาตาลหรอ

วดน เปนอป

รกษาใหคงไว

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน สง


ตา

ies Ml

กลๆ

นลาง เปนดนมากปฏกรยาอสนาตาลเขม

สรรคในการ

วเปนปาตาม


ดน ปานกลาง


ตา

นาม

ร

ม

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกตะพกลาการระบาการซมผลกษณะสผวดน ดนเขมหรอสเลกนอย อยหนาแเหลอง ปขอจากดจะถกชะลขอเสนอแตตองรบแกดนแลปาหรอฟสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด นา ายนา านไดของนาสมบตของดนนบนเปนดนรวสนาตาลปนเท(pH 5.5-6.5

แนนมาก มากฏกรยาดนเปน ลางพงทลายไแนะ บกวนดนนอยะเพมผลผลตนฟสภาพปา างเคม คว

(

0

25

50

แมรม A) Loamy-s

ลกคลนล ตะกอนน

ด ปานกลางน เปนดนตนวนปนทรายหทา ปฏกรยาดน5) ดนลางเปนกกวา 35 % โนกรดจดมากถ

เปนดนตนไดงาย

บรเวณทมยทสด พรอมทพชโดยใชปยอ

ามลก อนท

ซม.)

0-25 ต

5-50 ต

0-100 ต

skeletal, mixลอนลาดเลกน

นาพา สวนให

ง นหรอตนมากหรอดนทรายปนเปนกรดจดถนดนรวนปนดโดยปรมาตร ถงเปนกรดจดนถงชนกรวดแ

มความลาดชนทงจดทาระบบอนทรยรวมกบ

รยวตถ คแลแค

ตา

ตา

ตา

35

xed, isohypอยถงเปนเนน

หญเปนพวกก

ถงชนกอนกรปนดนรวน อาถงเปนกรด นเหนยวหรอ ดนลางลกๆด (pH 4.5-5.5และหนมนเล

นไมมากนก (ไบอนรกษดนแลบปยเคม พนท


อ

ตา ป

ตา

ตา

perthermic Tนเขา ความลา

กรวดและหนม

การไหลบาขวดและหนมนจมกรวดและ

ดนรวนเหนยว อาจเปนดน5) ก ความอดมส

ไมเกน 12%)ละนาทเหมาะทลาดชนสงไม


ฟ

ปปานกลาง

ตา

ตา

Typic (Kandiดชน 3-35 %

มนเลกบรเวณ

ของนาบนผวนเลกหนาแนน หนมนเลกป

วปนทราย มกเหนยว สนาต

สมบรณตา พน

และดนไมตะสมโดยใชวธพมควรนามาใช


โพ

ปสง ป

ตา ป

ตา ป

Seric) Paleustu

%

ณเนนตะกอน

ดน ชาถงเรนตงแตภายในปะปน สนาตา

กรวดและหนตาลปนเหลอ

นททมความล

ตนมาก อาจใชพช เพมความเพาะปลก คว


ประโยชน ปานกลาง



ies Mr ults

นรปพด หรอ

รว 50 ซม. จากาลถงสนาตาล

มนเลกปะปนงถงสแดงปน

ลาดชนสง ดน

ชปลกพชไรไดมอดมสมบรณวรใหคงสภาพ



ตา

ตา

อ

กล

นน

น

ด ณพ

36

ชดดน หนองฉาง Series Nch การจาแนกดน (USDA) Fine-loamy, mixed, semiactive, isohyperthermic Aeric Paleaquults สภาพพนท ราบเรยบถงลกคลนลอนลาดเลกนอย ความลาดชน 0-2 % ภมสณฐาน พบบรเวณเนนตะกอนรปพด และตะกอนตะพกลานาเการะดบตา วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนาพาจากหนแกรนตมาทบถมอยบนเนนตะกอนนาพารปพดหรอตะพกลานาระดบตา การระบายนา คอนขางเลว การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกมาก ดนบนเปนดนรวนปนทราย สนาตาลปนเทาหรอสนาตาลปนเทาเขม มจดประสนาตาลปนเหลองหรอสนาตาลเขม ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0) ดนลางเปนดนรวนเหนยวปนทราย สเทา มจดประสนาตาลปนเหลองหรอสนาตาลเขม ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0) ขอจากด เนอดนคอนขางเปนทราย มความอดมสมบรณตา เสยงตอการขาดแคลนนาสาหรบพชในฤดเพาะปลก ขอเสนอแนะ ใชทานา ตองปรบปรงบารงดนโดยใชปยเคม ปยคอกและปยหมก เพอเพมแรธาตทจาเปนแกพชใหกบดนและทาใหสมบตทางกายภาพของดนดขน สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)


ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกหนทเคลอการระบาการซมผลกษณะสเทาเขมมปนทราย ขอจากดขอเสนอระบบอนสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด อนยายมาเปนายนา านไดของนาสมบตของดนมาก ปฏกรยา สแดงปนเหล แนะ

นรกษดนและนางเคม คว

(

0

25

50

หนองมด A) Fine, kao

ลกคลนล เกดจากก

นระยะทางใกล ด

ปานกลางน เปนดนลกาดนเปนกรดจลองถงสแดง ป

ความอดมเพมความ

นาทเหมาะสมามลก อนท

ซม.)

0-25 ต

5-50 ต

0-100 ต

olinitic, isohลอนลาดเลกน

การผพงสลายลๆ โดยแรงโน

ง กมาก ดนบนจดมากถงเปนปฏกรยาดนเปมสมบรณตา มอดมสมบรณโดยใชวธพชหรยวตถ ค

แลแค

ตา ปา

ตา

ตา

37

hyperthermอยถงเปนเนน

ยตวของหนแกนมถวงบรเวณ

เปนดนรวนหกรดปานกลา

ปนกรดจดมากพนททมความ

ณแกดนและเพหรอวธกล หรความจกเปลยนตไอออน

อ

านกลาง

ตา

ตา

ic Typic Kanนเขา ความลา

กรนตบรเวณพณเชงเขา

การไหลบาขหรอดนรวนปนง (pH 5.0-6กถงเปนกรดจมลาดชนสง ดพมผลผลตพชอทงสองวธรวความ

อมตวเบสฟ

ปตา

ตา

ตา

ndiustults ดชน 4-35 %

พนทภเขา รว

ของนาบนผวนดนเหนยว ส.0) ดนลางเปด (pH 4.5-5.ดนจะถกชะลาชโดยใชปยอนวมกน อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปตา ป

ตา

ตา

Ser

%

วมถงทเกดจาก

ดน ชาถงเรสนาตาลเขมถนดนเหนยวห.5) างพงทลายไดงนทรยรวมกบป


ประโยชน ปานกลาง

ตา

ตา

ies Nm

กวสดดนหรอ

รว งสนาตาลปน

หรอดนเหนยว

งาย ปยเคม จดทา


ดน ตา

ตา

ตา

อ

นว

า

38

ชดดน ปากชอง Series Pc การจาแนกดน (USDA) Very fine, kaolinitic, isohyperthermic Rhodic Kandiustox สภาพพนท ลกคลนลอนลาดเลกนอยถงลกคลนลอนลาด มความลาดชน 2-8 % ภมสณฐาน วตถตนกาเนด เกดจากการผพงสลายตวอยกบท และ/หรอ เศษหนเชงเขาของหนดนดานทแทรกกบหนปนในสภาพภมประเทศแบบคาสต การระบายนา ด การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ปานกลาง ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกมาก ดนบนเปนดนเหนยวหรอดนเหนยวปนทรายแปง สนาตาลปนแดงเขม ดนลางเปนดนเหนยว สนาตาลปนแดงเขม สแดง อาจพบกอนเหลกและแมงกานสสะสมใน ดนลาง ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0) ในดนบนและเปนกรดจดมากถงเปน กรดจด (pH 4.5-5.5) ในดนลาง ขอจากด ความอดมสมบรณคอนขางตา เสยงตอการขาดแคลนนาในฤดเพาะปลก ขอเสนอแนะ ควรใสปยคอกและปยหมก เพอทาใหดนมสมบตทางกายภาพทดขนและเพมแรธาตทมประโยชนใหแกพช สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ตา ตา ปานกลาง 25-50 ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ตา ตา ปานกลาง 50-100 ตา ตา ตา ตา ตา ตา

39

ชดดน ไพศาล Series Phi การจาแนกดน (USDA) Loamy-skeletal, mixed, isohyperthermic Typic (Kandic) Haplustults สภาพพนท ลกคลนลอนลาดเลกนอยถงลกคลนลอนชน ความลาดชน 2-20 % ภมสณฐาน พบบรเวณเนนเขา ไหลเขาและเชงเขา วตถตนกาเนด เกดจากการสลายตวผพงอยกบทและวสดทเคลอนยายมาเปนระยะทางไมไกลนก โดยแรงโนมถวงของโลกของหนอคนพวกหนไรโอไลท หนทฟฟ การระบายนา ด การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ชาถงเรว ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกปานกลางถงชนกอนกรวดและหนมนเลกหนาแนนตงแตภายใน 50 ซม. จากผวดน ดนบนเปนดนรวนปนทรายหรอดนรวนปนทรายปนเศษหน สนาตาลถงสนาตาลเขมหรอสนาตาลปนเทา ปฏกรยาดนเปนกรดจดถงเปนกรด เลกนอย (pH 5.5-6.5) ดนลางเปนดนรวนปนเศษหนถงดนรวนปนทรายปนเศษหน มกรวดและหนมนเลกของหนไรโอไลท หนทฟฟปะปนอยหนาแนนมาก มากกวา 35 % โดยปรมาตร สนาตาล สนาตาลออน ปฏกรยาดนเปนกรดจดมากถงเปนกรดจด (pH 4.5-5.5) ขอจากด เปนดนตนถงชนกรวดและหนมนเลก ความอดมสมบรณตา พนททมความลาดชนสง ดนจะถกชะลางพงทลายไดงาย ขอเสนอแนะ บรเวณทมความลาดชนไมมากนก (ไมเกน 12%) และดนไมตนมาก อาจใชปลกพชไรได แตตองรบกวนดนนอยทสด พรอมทงจดทาระบบอนรกษดนและนาทเหมาะสมโดยใชวธพช เพมความอดมสมบรณแกดนและเพมผลผลตพชโดยใชปยอนทรยรวมกบปยเคม พนทลาดชนสงไมควรนามาใชเพาะปลก ควรใหคงสภาพปาหรอฟนฟสภาพปา สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ตา ตา ปานกลาง สง ปานกลาง ปานกลาง 25-50 ตา ตา ตา ตา ปานกลาง ตา 50-100 ตา ตา ตา ตา ปานกลาง ตา

40

ชดดน โปงตอง Series Po การจาแนกดน (USDA) Clayey-skeletal, kaolinitic, isohyperthermic Typic (Kandic) Paleustults สภาพพนท ลกคลนลอนลาดเลกนอยถงเปนเนนเขา ความลาดชน 3-35 % ภมสณฐาน วตถตนกาเนด เกดจากการผพงสลายตวของหนแกรนตและหนแกรโนไดโอไลทเนอหยาบ บรเวณภเขา และรวมถงทเกดจากวสดดนหรอหนทเคลอนยายมาเปนระยะทางใกลๆ โดยแรงโนมถวงบรเวณเชงเขา การระบายนา ด การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ชาถงเรว ลกษณะสมบตของดน เปนดนตนหรอตนมากถงชนกรวดเหลยมของแรควอตซทหนาแนนมาก ภายในความลก 50 ซม.จากผวดน ปรมาณและขนาดของควอตซเหลยมจะเพมมากขนตามความลก ดนบนเปนดนรวนหรอดนรวนปนดนเหนยว สนาตาลปนเทาเขมมากหรอสนาตาลปนแดงเขม ปฏกรยาดนเปนกรดจดถงเปนกรดเลกนอย (pH 5.5-6.5) ดนลางเปนดนเหนยวหรอดนเหนยวปนทรายปนกรวดเหลยมมาก สแดงปนเหลองถงสแดง ปฏกรยาดนเปนกรดจดมากถงเปนกรดจด (pH 4.5-5.5) ขอจากด ดนมกรวดเหลยมปะปนอยหนาแนนมาก รากพชชอนไชไดยาก ความอดมสมบรณตา พนททมความลาดชนสง ดนจะถกชะลางพงทลายไดงาย ขอเสนอแนะ เพมความอดมสมบรณแกดนและเพมผลผลตพช โดยใชปยอนทรยรวมกบปยเคม ควรไถพรวนใหลกและปรบปรงดนดวยอนทรยวตถ การปลกไมผลควรเตรยมหลมดนใหลกและกวาง เพอใหรากพชไชชอนไดงายขน จดทาระบบอนรกษดนและนาทเหมาะสมโดยใชวธพชหรอวธกล หรอทงสองวธรวมกน สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ปานกลาง ปานกลาง สง ปานกลาง สง ปานกลาง 25-50 ตา ตา ตา ตา ตา ตา 50-100 ตา ตา ตา ปานกลาง ตา ตา

41

ชดดน ภสะนา Series Ps การจาแนกดน (USDA) Loamy-skeletal, mixed, isohyperthermic Kanhaplic Haplustults สภาพพนท ลกคลนลอนลาดเลกนอยถงลกคลนลอนลาด ความลาดชน 3-8 % ภมสณฐาน วตถตนกาเนด เกดจากการผพงสลายตวของหนแกรนตและหนแกรโนไดโอไลทเนอหยาบบรเวณภเขา และรวมถงทเกดจากวสดดนหรอหนทเคลอนยายมาเปนระยะทางใกลๆ โดยแรงโนมถวงบรเวณเชงเขา การระบายนา ด การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ชาถงปานกลาง ลกษณะสมบตของดน เปนดนตนหรอตนมากถงชนกรวดเหลยมของแรควอตซหนาแนนมากภายในความลก 50 ซม. จากผวดน ปรมาณและขนาดของควอตซเหลยมจะเพมมากขนตามความลก ดนบนเปนดนรวนปนทรายหรอดนทรายปนดนรวน สนาตาลเขมหรอสนาตาลปนเทาเขมมาก ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอยถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0) ดนลางเปนดนรวนเหนยวปนทรายปนกรวดเหลยมมาก สนาตาลแกหรอสแดงปนเหลอง ปฏกรยาดนเปนกรดจดมากถงเปนกรดจด (pH 5.0-5.5) ชนหนทกาลงผพงสลายตวมสแดง สขาว และสเหลองปะปนกน ขอจากด ดนมกรวดเหลยมปะปนอยหนาแนนมาก รากพชชอนไชไดยาก ความอดมสมบรณตา พนททมความลาดชนสง ดนจะถกชะลางพงทลายไดงาย ขอเสนอแนะ เพมความอดมสมบรณแกดนและเพมผลผลตพชโดยใชปยอนทรยรวมกบปยเคม ควรไถพรวนใหลกและปรบปรงดนดวยอนทรยวตถ การปลกไมผลควรเตรยมหลมดนใหลกและกวาง เพอใหรากพชไชชอนไดงายขน จดทาระบบอนรกษดนและนาทเหมาะสมโดยใชวธพชหรอวธกล หรอทงสองวธรวมกน สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ตา ตา ปานกลาง ตา ตา ตา 25-50 ตา ตา ตา ตา ตา ตา 50-100 ตา ตา ตา ตา ตา ตา

42

ชดดน พษณโลก Series Psl การจาแนกดน (USDA) Fine, mixed, active, isohyperthermic Aeric Endoaqualfs สภาพพนท ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบ มความลาดชน 0-2 % ภมสณฐาน พบบรเวณทราบลมนาทวมถง บรเวณตอนลางของภาคเหนอแถบแมนายมและแมนานาน วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนาพามาทบถมอยบนทราบตะกอนนาพาหรอตะพกลานา การระบายนา คอนขางเลวถงเลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลก ดนบนเปนดนรวน ดนรวนเหนยวปนทรายแปงหรอดนรวนปนดนเหนยว สนาตาลปนเทาหรอสนาตาลเขม ปฏกรยาดนเปนกรดจดถงกรดเลกนอย(pH 5.0-6.5) ดนบนตอนลางเปนดนเหนยวหรอดนรวนปนดนเหนยว สนาตาลปนเทาเขม มจดประสนาตาลแกหรอสนาตาลปนเหลองในดนบนและดนลาง ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอยถงดางปานกลาง (pH 6.5-8.0) ดนลางตอนลาง และจะพบมวลกอนกลมของเหลกและแมงกานสปะปนอย พบมวลกอนกลมของปนในดนลางในระดบความลก 80 ซม.จากผวดนลงไป ปฏกรยาดนเปนดางปานกลาง (pH 8.0) ขอจากด มนาทวมขงในฤดฝนลก 50 ซม. นาน 2-3 เดอน ขอเสนอแนะ ทานา ควรมระบบการชลประทานเขาชวย และเพมความอดมสมบรณของดนดวยการปรบปรงบารงดน โดยใชปยอนทรย และปยเคมในอตราทเหมาะสม สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ปานกลาง ปานกลาง สง สง สง สง 25-50 ปานกลาง ปานกลาง สง สง สง สง 50-100 ปานกลาง ปานกลาง สง สง สง สง

43

ชดดน สรรพยา Series Sa การจาแนกดน (USDA) Fine-loamy, mixed, active, nonacid, isohyperthermic Aquic (Fluventic) Haplustepts สภาพพนท ราบเรยบ มความลาดชน 0-1 % ภมสณฐาน รมฝงแมนา และสนดนรมนา วตถตนกาเนด ตะกอนนาพา การระบายนา ดปานกลางถงคอนขางเลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลก ดนบนเปนดนรวนหรอดนรวนเหนยวปนทรายแปง สนาตาลปนเทา มจดประสเทา ปฏกรยาดนเปนดางปานกลาง (pH 8.0) ดนบนตอนลางมลกษณะเนอดนและสไมแนนอน ขนอยกบตะกอนทนาพามาทบถมในแตละป ซงอาจจะมลกษณะแตกตางกนเหนไดชดเจน เชนเปนดนรวนปนทรายหรอดนรวนเหนยว สนาตาลปนเหลองเขม มจดประสนาตาลปนเหลองหรอสนาตาลแก และพบเกลดแรไมกาปะปนอยตลอดหนาตดดน ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0) ดนลางตอนลาง เปนดนรวนปนทราย สนาตาลปนเหลอง ปฏกรยาดนเปนดางปานกลาง (pH 8.0) ขอจากด อาจมนาทวมขงในฤดฝนลก 50 ซม. นาน 4-5 เดอน ขอเสนอแนะ ทานา ควรปรบปรงบารงดนโดยใชปยเคม ปยหมก และปยคอก เพอเพมความอดมสมบรณและแรธาตทจาเปนแกพชใหกบดน และทาใหคณสมบตทางกายภาพของดนดขน ปรบปรงการระบายนาของดนและปองกนนาขง โดยทาการระบายนาผวดน สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ปานกลาง ปานกลาง สง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง 25-50 ปานกลาง ปานกลาง สง ตา ตา ปานกลาง 50-100 ตา ปานกลาง สง ตา ปานกลาง ปานกลาง

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสเขม ปฏกแปง สนาพบชนทรขอจากดขอเสนอเพมผลผลสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนกรยาดนเปนกาตาลหรอสนาราย และดนน แนะ ลตใหสงขน างเคม คว

(

0

25

50

ไทรงาม A) Coarse-lo

คอนขางร เกดจากต ด

เรว น เปนดนลกรดปานกลางาตาลปนเหลอนมเกลดไมกาต

ดนคอนขปรบปรงบ

ามลก อนท

ซม.)

0-25 ต

5-50 ต

0-100 ต

oamy, mixedราบเรยบถงเป

ตะกอนนาพา บ

กมาก ดนบนงถงเปนกลาง อง ปฏกรยาดตลอดชนดน างเปนทราย มบารงดนอยเส

รยวตถ คแลแค

ตา ปา

ตา ปา

ตา ปา

44

d, semiactiveปนลกคลนลอ

บรเวณสนดน

นเปนดนรวนห(pH 6.0-6นเปนกรดแก

มอนทรยวตถสมอโดยเพมอ


อ




e, isohyperthอนลาดเลกนอ

นรมนา

การไหลบาขหรอดนรวนป.5) ดนลางเปถงเปนกรดเล

ถตา อนทรยวตถ แ


ฟ

ปปานกลาง



hermic Oxyaย ความลาดช

ของนาบนผวนทรายสนาตนดนรวนปนท

ลกนอย (pH 5

และควรใชปยอ


โพ

ปสง

านกลาง

านกลาง

Seraquic (Ultic) Hชน 1-3 %

ดน ชา ตาลปนเทาเขทรายหรอดน5.5-6.5) ดนล

อนทรยรวมก


ประโยชน สง

สง

สง

ies Sg Haplustalfs

มถงสนาตาลรวนปนทรายลางลกๆ อาจ

กบปยเคมเพอ





ลยจ

อ

45

ชดดน สงหบร Series Sin การจาแนกดน (USDA) Very-fine, mixed, semiactive, nonacid,isohyperthermic Vertic Endoaquepts สภาพพนท ราบเรยบ มความลาดชน 0-1 % ภมสณฐาน ทราบลมนาทวมถงในภาคกลาง วตถตนกาเนด ตะกอนนาพาบรเวณทตาในแองทราบนาทวม การระบายนา เลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลก ดนบน เนอดนเปนดนเหนยว สเทาเขมหรอสนาตาลปนเทา มจดประสนาตาลแกและสแดงปนเหลอง ปฏกรยาดน เปนกรดปานกลางถงดางปานกลาง(pH 6.0-8.0) ดนบนตอนลางเปนดนเหนยวสเทาเขมและสเทา มจดประสนาตาล สนาตาลปนเหลองหรอสนาตาลเขม พบรอยไถลและหนาอดมนในดนลาง ในฤดแลงหนาดนจะแตกระแหง ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลาง (pH 6.0) ในดนบน ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงดางปานกลาง (pH 6.0-8.0) ดนลางตอนลางเปนดนเลนเหนยวสเขยวมะกอก สเทาถงสเทาปนเขยวเขม ปฏกรยาดนเปนดางปานกลาง (pH 8.0) ขอจากด เปนทลมตา มกมนาทวมลก 80 ซม. นาน 7-8 เดอนในชวงฤดฝน ขอเสนอแนะ ควรทาคนดนกนนา เพอควบคมระดบนาและในฤดแลงยงใชปลกพชไรบางชนดหรอพชผกสวนครวได ควรมการปรบปรงบารงดน โดยการใสปยอนทรย เชน ปยคอก ปยหมก ปยพชสด เพอปรบปรงคณสมบตทางกายภาพและทางเคมของดนใหดขน สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ปานกลาง สง สง ตา สง ปานกลาง 25-50 ปานกลาง สง สง ตา สง ปานกลาง 50-100 ตา สง สง ตา สง ปานกลาง

46

ชดดน ทบเสลา Series Tas การจาแนกดน (USDA) Loamy-skeletal, mixed, subactive, isohyperthermic Ultic (Typic) Haplustalfs สภาพพนท ลกคลนลอนลาดเลกนอยถงเปนเนนเขา มความลาดชน 2-35 % ภมสณฐาน บรเวณภเขาหรอเชงเขาหนแกรนต วตถตนกาเนด เกดจากการผพงสลายตวของหนแกรนต หนไนท และหนซสท บรเวณพนทภเขา และรวมถงทเกดจากวสดดนหรอหนทเคลอนยายมาเปนระยะทางใกลๆ โดยแรงโนมถวงบรเวณเชงเขา การระบายนา ด การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ปานกลาง ลกษณะสมบตของดน เปนดนตนถงชนเศษหน ดนบนเปนดนรวนปนทรายปนกรวด สนาตาลปนเทาถงสนาตาลเขม ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอย (pH 6.5) ดนลางมเนอดนเปนดนรวนปนทรายปนกรวดหนปรมาณมากกวารอยละ 35 จะพบชนดนปนกรวดปนเศษหนนตนกวา 50 ซม. จากผวดน สนาตาลปนเหลอง ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอย (pH 6.5) ขอจากด เปนดนตนมเศษหนมาก มความลาดชนสง ขาดแคลนนา ขอเสนอแนะ ไมเหมาะทจะนามาใชในการเกษตร ควรปลอยไวเปนปาธรรมชาตเพอเปนแหลงตนนาลาธาร สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)


47

ชดดน ทพทน Series Tht การจาแนกดน (USDA) Coarse-loamy, mixed, semiactive, isohyperthermic Aeric Paleaquults สภาพพนท ราบเรยบถงลกคลนลอนลาดเลกนอย ความลาดชน 0-2 % ภมสณฐาน พบบรเวณเนนตะกอนรปพด และตะกอนตะพกลานาเการะดบตา วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนาพาจากหนแกรนตมาทบถมอยบนเนนตะกอนนาพารปพดหรอตะพกลานาระดบตา การระบายนา ดปานกลางถงคอนขางเลว การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกมาก ดนบนเปนดนรวนปนทราย สนาตาลปนเทาหรอสนาตาลปนเทาเขม มจดประสนาตาลปนเหลองหรอสนาตาลเขม ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0) ดนลางเปนดนรวนปนทราย สเทา มจดประสนาตาลปนเหลองหรอสนาตาลเขม ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0) ขอจากด เนอดนคอนขางเปนทราย มความอดมสมบรณตา เสยงตอการขาดแคลนนาสาหรบพชในฤดเพาะปลก ขอเสนอแนะ ไถพรวนใหลกและปรบปรงดนดวยอนทรยวตถ ปรบปรงบารงดนและเพมผลผลตพชใหสงขนโดยใชปยอนทรยรวมกบปยเคม ในพนทชลประทาน นอกฤดทานาอาจปลกพชไรหรอพชผกซงจะตองยกรองและปรบสภาพดนใหรวนซยและระบายนาดขน โดยการเพมอนทรยวตถ สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)


48

ชดดน ตาคล Series Tk การจาแนกดน (USDA) Loamy-skeletal, carbonatic, isohyperthermic Entic Haplustolls สภาพพนท ลกคลนลอนลาดเลกนอยถงลกคลนลอนลาด ความลาดชน 3-12 % ภมสณฐาน วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนาพาทบถมอยบนชนปนมารล บรเวณเนนตะกอนรปพด การระบายนา ด การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ชาถงปานกลาง ลกษณะสมบตของดน เปนดนตนถงชนปนมารลทพบภายใน 50 ซม.จากผวดน ดนบนเปนดนรวนปนดนเหนยวหรอดนเหนยวปนทรายแปง สดา สเทาเขมมาก สนาตาลปนเทาเขมมาก หรอสนาตาลเขมมาก ปฏกรยาดนเปนกลางถงเปนดางปานกลาง (pH 7.0-8.0) ดนลางเปนดนรวนปนดนเหนยวหรอดนรวนเหนยวปนทรายแปง และมเมดปนปน สนาตาลหรอสนาตาลเขม และมสขาวของผงปนทตยภมหรอปนมารล ปฏกรยาดนเปนดางปานกลาง (pH 8.0) ใตชนดนลงไปเปนชนปนมารลสขาวทงทเปนเมดและทเชอมตอกนหนาแนน ขอจากด ดนตนถงชนปนมารลซงจะมผลกระทบทางกายภาพและทางเคมตอพช ดนอาจขาดสมดลธาตอาหารโยเฉพาะการขาดฟอสฟอรสและจลธาตบางชนด ขอเสนอแนะ เพาะปลกพชทมระบบรากสน ไดแก พชไร และพชผก ปรบปรงสมบตทางกายภาพและเคมของดนในเบองตนโดยการคลกเคลาดวยอนทรยวตถ ใชปยเคมโดยเฉพาะฟอสฟอรสในรปทละลายชา และให จลธาตเพมเตมสาหรบพชบางชนดเมอพชเรมแสดงอาการขาด สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 ปานกลาง สง สง ปานกลาง สง สง 25-50 ตา สง สง ตา ปานกลาง ปานกลาง 50-100 ตา ปานกลาง สง ตา ปานกลาง ปานกลาง

49

ชดดน ทายาง Series Ty การจาแนกดน (USDA) Loamy-skeletal, siliceous, isohyperthermic Kanhaplic Haplustults สภาพพนท ลกคลนลอนลาดถงเปนเนนเขา มความลาดชน 2-35 % ภมสณฐาน พบอยทวไป ยกเวนในภาคใต วตถตนกาเนด เกดจาการผพงสลายตวอยกบท และ/หรอ เคลอนยายมาเปนระยะทางใกลๆ โดยแรงโนมถวงของโลกของหนทรายและหนควอรตไซท โดยมหนดนดานและหนฟลไลทแทรกอย การระบายนา ด การซมผานไดของนา ปานกลางถงเรว การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนตนถงชนกรวด ดนบนเปนดนรวนปนทรายหรอดนรวน มกรวดและเศษหนกอนหนปนอยตอนบนประมาณ 15-34 %โดยปรมาตร สนาตาลปนเทาถงสนาตาลเขม ปฏกรยาดนเปนกรดจดถงกรดเลกนอย (pH 5.5-6.5) ดนบนตอนลางเปนดนรวนเหนยวปนทราย ดนรวนปนดนเหนยวหรอดนเหนยวปนทรายปนกรวดและเศษหนมปรมาณมากกวา 35 %โดยปรมาตร เพมขนตามความลก จะพบชนดนปนกรวดปนเศษหนนตนกวา 50 ซม. จากผวดน ปฏกรยาดนเปนกรดจดถงกรดเลกนอยถงกรดปานกลาง (pH 5.5-6.0 ) ดนลางตอนลางเปนชนเศษหนกรวดของหนทราย ขอจากด เปนดนตนมเศษหนมาก มความลาดชนสง ขาดแคลนนา ขอเสนอแนะ ไมเหมาะทจะนามาใชในการเกษตร ควรปลอยไวเปนปาธรรมชาตเพอเปนแหลงตนนาลาธาร สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)

0-25 สง ตา ตา ตา สง ปานกลาง 25-50 สง ตา ตา ตา สง ปานกลาง 50-100 ปานกลาง ตา ตา ตา สง ปานกลาง

50

ชดดน อทย Series Uti การจาแนกดน (USDA) Coarse-loamy, mixed, subactive, isohyperthermic Typic (Oxyaquic) Paleustults สภาพพนท ลกคลนลอนลาดเลกนอยถงลกคลนลอนชน ความลาดชน 2-20 % ภมสณฐาน พบบรเวณเนนตะกอนรปพด และตะกอนตะพกลานาเการะดบสง วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนาพาจากหนแกรนตมาทบถมอยบนเนนตะกอนรปพด การระบายนา ดปานกลางถงด การซมผานไดของนา ปานกลางถงเรว การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกมาก ดนบนเปนดนรวนปนทราย สนาตาล ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอย (pH 6.0) ดนลางเปนดนรวนปนทราย สนาตาล อาจพบจดประสนาตาลเขมภายในความลก 100 เซนตเมตรจากผวดน ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอย (pH 6.0) ขอจากด เนอดนคอนขางเปนทราย มความอดมสมบรณตา เสยงตอการขาดแคลนนาสาหรบพชในฤดเพาะปลกและเสยงตอการชะลางพงทลาย ขอเสนอแนะ เพมความอดมสมบรณแกดนและเพมผลผลตพชโดยใชปยอนทรยรวมกบปยเคม หาแหลงนาสารอง โดยเฉพาะพนทปลกไมผล จดทาระบบอนรกษดนและนาทเหมาะสมโดยใชวธพชหรอวธกล หรอทงสองวธรวมกน สมบตทางเคม ความลก อนทรยวตถ ความจ








ดน (ซม.)


ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกหนดนดาหรอหนทการระบาการซมผลกษณะสทรายแปตอนบนเลางตอนลนาตาลปมากถงเปขอจากดพนทมควขอเสนอสงขน จดสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด าน หนทรายแทเคลอนยายมายนา านไดของนาสมบตของดนง สนาตาลเขมปนดนเหนยวลางเปนดนเหนแดงหรอสน

ปนกรดเลกนอ วามลาดชนสงแนะ ดระบบการปลางเคม คว

(

0

25

50

วงสะพง A) Fine, mi

ลกคลนล เกดจาก

แปง หนโคลนาเปนระยะทา

ด ปานกลางน เปนดนลมถงสนาตาลปว สแดงปนเหลหนยวมเศษหนนาตาลปนเหลอย (pH 4.5-6

เปนดนลง ดนเกดการช

ปรบปรงลกพชและระบามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ต

0-100 ต

xed, active,ลอนลาดเลกน

การผพงสลน หนชนวน หางใกลๆ โดยแ

ง กปานกลาง ดปนเทาเขม ปลองถงสแดง นปะปนหนาแลอง มจดประ.5) กปานกลาง รชะลางพงทลาบารงดนและบบอนรกษดนรยวตถ ค

แลแค


ตา ปา

ตา

51

, isohyperthอยถงเปนลกค

ายตวของหนฟลไลท เปนแรงโนมถวงบร

ดนบนเปนดนปฏกรยาดนเปปฏกรยาดนเแนน และสวะสนาตาลปนเ

รากของพชทายไดงาย ะใชปยอนทรนและนาใหเหมความจกเปลยนตไอออน

อ

านกลาง

านกลาง

สง ป

hermic Typicคลนลอนลาด

นตะกอนเนนตน บรเวณพรเวณเชงเขา

การไหลบาขนรวน ดนรวนนกรดปานกลเปนกรดจดมาวนใหญพบชนเหลอง สแดง

มระบบรากล

ยหรอปยชวภมาะสมกบสภความ

อมตวเบสฟ

ปตา

ตา


c Haplustalfความลาดชน

อละเอยดแพนทภเขา แล

ของนาบนผวนปนดนเหนยวลางถงเปนกลาากถงกรดปานนหนพนภายใและสนาตาล

ลกอาจถกจาก

ภาพ รวมกบปาพความ ลาดอสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปตา

ตา

ตา

Serfs น 2-12 %

ละหนทแปรละรวมถงทเก

ดน ชาถงเรวหรอ ดนรวาง (pH 6.0-นกลาง (pH ใน 100 ซม. จล ปฏกรยาด

กดการเจรญเ

ปยเคมเพอเพดชนของพนท พแทสเซยม

ทเปนประโยชน

สง

สง

สง

ies Ws

รสภาพ เชนดจากวสดดน

รว วนเหนยวปน-7.0) ดนลาง5.0-6.0) ดนจากผวดน สนเปนกรดจด

เตบโต สภาพ

พมผลผลตให





น น

นงนสด

พ

ห

52

พนทลาดชนเชงซอน (SC : Slope Complex) พนทลาดชนเชงซอนประกอบดวยพนทภเขาและเทอกเขาซงมความลาดชนมากกวา 35 เปอรเซนต ดนท

พบบรเวณดงกลาวมลกษณะของเนอดนและความอดมสมบรณตามธรรมชาตแตกตางกนไปแลวแตชนดของหนตนกาเนดในบรเวณนน มกมเศษหน กอนหนหรอพนโผลกระจดกระจายทวไป สวนใหญยงปกคลมดวยปาไมประเภทตางๆ เชน ปาเบญจพรรณ ปาเตงรงหรอปาดงดบชน หลายแหงมการทาไรเลอนลอยโดยปราศจากมาตรการในการอนรกษดนและนาซงเปนผลทาใหเกดการชะลางพงทลายของหนาดน จนบางแหงเหลอแตหนโผล

7.3 ความเหมาะสมของทรพยากรดน ความเหมาะสมของดนสาหรบพชเศรษฐกจของจงหวดอทยธาน จาแนกโดยใชหลกเกณฑของกรมพฒนา

ทดน จากเอกสารวชาการฉบบท 28 (กองสารวจดน, 2523) แสดงในตารางท 4 สรปไดดงน

ตารางท 4 การจาแนกชนความเหมาะสมของดนในระดบชดดนสาหรบพชเศรษฐกจของจงหวดอทยธาน

ลาดบท หนวยแผนท ขาว พชไร ไมผล ทงหญาเลยงสตว

พนท ไร รอยละ

1 AC-mw,col-A P-IIIs N-IIIs F-IIIs L-I 4,877 0.116

2 AC-wd,col-A P-IIIsw N-IIIs F-IIIs L-I 5,302 0.126

3 Bar-B P-Vt N-IIIs F-IVg L-I 16,766 0.399

4 Bar-C P-Vt N-IIIst F-IVg L-I 73,401 1.745

5 Bar-D P-Vt N-IVt F-IVg L-I 4,806 0.114

6 Bar-E P-Vt N-Vt F-IVg L-IIt 842 0.020

7 Cm-A P-Vf N-Vf F-Vf L-IIIf 3,906 0.093

8 Cm-fsi-A P-Vf N-Vf F-Vf L-IIIf 7,723 0.184

9 Cn-A P-I N-IVd F-Vdf L-IIIf 11,850 0.282

10 Cn-pic-A P-I N-IVd F-Vdf L-IIIf 6,245 0.148

11 Cu-B P-Vt N-Vd F-IVsd L-I 412 0.010

12 Don-fl-A P-IVd N-IIn F-IIn L-I 300 0.007

13 Khk-A P-IIIs N-IIIsd F-Vf L-IIIf 62,354 1.482

14 Kld-B P-Vt N-I F-I L-I 1,380 0.033

15 Kpg-A P-IVd N-IIIs F-IIIs L-I 30,863 0.734

16 Kpg-B P-Vt N-IIIs F-IIIs L-I 108,984 2.591

17 Kpg-mw-A P-IVd N-IIIs F-IIIs L-I 30,624 0.728

18 Kpg-mw-B P-Vt N-IIIs F-IIIs L-I 16,093 0.383

19 Kpg-mw,fl-A P-IVd N-IIIs F-IIIs L-I 17,059 0.406

20 Kpg-gm-A P-IIIsw N-IIIsd F-Vf L-IIIf 7,649 0.182

53

ตารางท 4 การจาแนกชนความเหมาะสมของดนในระดบชดดนสาหรบพชเศรษฐกจของจงหวดอทยธาน (ตอ)



21 Kpg-gm,fl-A P-IIIsw N-IIIsd F-Vf L-IIIf 40,617 0.966

22 Kpg-fl-A P-IVd N-IIn F-IIn L-I 4,076 0.097

23 Kpg-fl-B P-Vt N-IIIs F-IIn L-I 9,870 0.235

24 Kpg-tks-A P-Vw N-Vd F-IVd L-I 1,303 0.031

25 Kpg-tks-B P-Vt N-Vd F-IVd L-I 18,511 0.440

26 Kr-A P-IIIs N-IIIsd F-Vf L-IIIf 5,797 0.138

27 Ksp-B P-Vt N-IIIsg F-IIIg L-I 819 0.019

28 Lsk-A P-IVdt N-IIIs F-IIIsm L-I 981 0.023

29 Lsk-B P-Vt N-IIIs F-IIIsm L-I 28,018 0.666

30 Lsk-C P-Vt N-IIIst F-IIIsm L-I 39,243 0.933

31 Lsk-D P-Vt N-IVt F-IIIsmt L-I 671 0.016

32 Lsk-fl-B P-Vt N-IIIs F-IIn L-I 570 0.014

33 Lsk-fl-C P-Vt N-IIIst F-IIn L-I 1,294 0.031

34 Lsk-fl-D P-Vt N-IVt F-IIIt L-I 66 0.002

35 Ly-B P-Vt N-IIIs F-IIIg L-I 23,511 0.559

36 Ly-C P-Vt N-IIIst F-IIIg L-I 562 0.013

37 Ly-d-B P-Vt N-IIIs F-IIn L-I 215 0.005

38 Ml-C P-Vt N-IIIt F-IVc L-IIg 10,214 0.243

39 Mr-B P-Vt N-IIIsg F-IIIg L-I 1,218 0.029

40 Mr-C P-Vt N-IIIsgt F-IIIg L-I 253 0.006

41 Nch-A P-IIIs N-IIIsd F-Vf L-IIIf 255,121 6.065

42 Nm-C P-Vt N-IIIt F-IIn L-I 2,044 0.049

43 Pc-B P-Vt N-IIt F-IIn L-I 16,050 0.382

44 Pc-C P-Vt N-IIIt F-IIn L-I 680 0.016

45 Pc-br-B P-Vt N-IIt F-IIn L-I 1,676 0.014

46 Pc-br-C P-Vt N-IIIt F-IIn L-I 46 0.001

47 Phi-A P-IVdt N-IIIs F-IVg L-I 543 0.013

48 Phi-B P-Vt N-IIIs F-IVg L-I 20,867 0.496

49 Phi-C P-Vt N-IIIsgt F-IVg L-I 13,029 0.310

50 Phi-D P-Vt N-IVt F-IVg L-I 195 0.005

54




51 Phi-d-A P-IVdt N-IIIs F-IIIs L-I 9,651 0.229

52 Phi-d-B P-Vt N-IIIs F-IIIs L-I 3,717 0.088

53 Psl-A P-I N-IVd F-Vdf L-IIIf 7,553 0.180

54 Po-D P-Vt N-IVt F-IIIgm L-I 623 0.015

55 Ps-B P-Vt N-IIIs F-IVg L-I 727 0.017

56 Ps-C P-Vt N-IIIst F-IVg L-I 4,479 0.106

57 Sa-A P-IIf N-IIId F-Vf L-IIIf 12,187 0.290

58 Sg-A P-IIIsf N-IIIs F-IIIs L-I 6,702 0.159

59 Sin-A P-I N-IVd F-Vdf L-IIIf 13,807 0.328

60 Tas-B P-Vt N-IIIsg F-IVg L-I 2,004 0.048

61 Tas-C P-Vt N-IIIsgt F-IVg L-I 70,858 1.685

62 Tas-D P-Vt N-IVgt F-IVg L-I 65,004 1.545

63 Tas-E P-Vt N-Vt F-IVg L-IIgt 2,152 0.051

64 Tht-A P-IIIs N-IIIsd F-Vf L-IIIf 223,761 5.320

65 Tk-A P-IVd N-IIIg F-IVg L-I 4,625 0.110

66 Tk-B P-Vt N-IIIg F-IVg L-I 3,546 0.084

67 Tk-md,f-A P-IVd N-I F-I L-I 11,537 0.274

68 Tk-md,f-B P-Vt N-I F-I L-I 13,491 0.320

69 Tk-md,f,br-B P-Vt N-I F-I L-I 4,143 0.098

70 Tk-md,f,br-C P-Vt N-IIIt F-I L-I 80 0.002

71 Tk-d,f,br-A P-IVd N-I F-I L-I 6,632 0.158

72 Tk-d,f,br-B P-Vt N-I F-I L-I 2,938 0.070

73 Ty-B P-Vt N-IIIsg F-IVg L-I 641 0.015

74 Ty-C P-Vt N-IIIsgt F-IVg L-I 15,499 0.368

75 Ty-D P-Vt N-IVgt F-IVg L-I 22,962 0.546

76 Ty-E P-Vt N-Vt F-IVg L-IIgt 1,599 0.038

77 Uti-A P-IVd N-IIIs F-IIIsm L-I 94,710 2.252

78 Uti-B P-Vt N-IIIs F-IIIsm L-I 250,157 5.947

79 Uti-C P-Vt N-IIIt F-IIIsm L-I 1,925 0.046

80 Uti-hb-A P-IVd N-IIIs F-IIIsm L-I 5,321 0.126

55




81 Uti-hb,gm-A P-IIIs N-IIIsd F-Vf L-IIIf 6,580 0.156

82 Uti-hb,gm,fl-A P-IIIs N-IIIsd F-Vf L-IIIf 15,852 0.377

83 Uti-hb,mw-A P-IVd N-IIIs F-IIIsm L-I 9,812 0.233

84 Uti-hb,mw,fl-A P-IVd N-IIIs F-Iin L-I 1,300 0.031

85 Uti-mw-A P-IVd N-IIIs F-IIIsm L-I 26,318 0.626

86 Uti-mw-B P-Vt N-IIIs F-IIIsm L-I 5,116 0.122

87 Uti-mw,fl-A P-IVd N-IIIs F-IIn L-I 40,215 0.956

88 Uti-mw,fl-B P-Vt N-IIIs F-IIn L-I 4,215 0.100

89 Uti-gm-A P-IIIs N-IIIsd F-Vf L-IIIf 63,642 1.513

90 Uti-gm,fl-A P-IIIs N-IIIsd F-Vf L-IIIf 18,843 0.448

91 Uti-fl-A P-IVd N-IIIsd F-IIn L-I 1,265 0.030

92 Uti-fl-B P-Vt N-IIIsd F-IIn L-I 3,000 0.071

93 Uti-tks-A P-Vw N-IVs F-IVsd L-I 3,098 0.074

94 Ws-B P-Vt N-I F-I L-I 3,124 0.074

95 Ws-C P-Vt N-IIIt F-I L-I 10,420 0.248

96 Ws-D P-Vt N-IVt F-IIIt L-I 3,855 0.092

97 Ws-br-B P-Vt N-I F-I L-I 6,346 0.151

98 Ws-vd-B P-Vt N-I F-I L-I 12,735 0.303

99 Ws-vd-C P-Vt N-IIIt F-I L-I 11,132 0.265

100 Ws-vd,br-B P-Vt N-I F-I L-I 11,005 0.261

101 Bar-Tas-C P-Vt N-IIIst/ N-IIIsgt

F-IIIsmg L-I 32,255 0.767

102 Kpg-gm-Kpg-gm,fl-A P-IIIs N-IIIsd F-Vf L-IIIf 38,702 0.920

103 Ly-Ty-C P-Vt N-IIIst/ N-IIIsgt

F-IVg L-I 55,443 1.318

104 Nch-Tht-A P-IIIs N-IIIsd F-Vf L-IIIf 15,391 0.366

105 Tht-Nch-A P-IIIs N-IIIsd F-Vf L-IIIf 28,316 0.673

106 SC P-Vt P-Vt F-IVte L-IIIt 1,978,391 47.056

รวมเนอทชดดน 4,178,898 99.346

56


ลาดบท หนวยแผนท คาอธบาย


107 P บอ 473 0.011

108 RL ทดนเตมไปดวยกอนหน 745 0.018

109 ML ทดนดดแปลง 577 0.014

110 W พนทนา 25,711 0.611

รวมพนทเบดเตลด 27,506 0.654 รวมพนทหนวยพนททงหมด 4,206,404 100.000

7.3.1 ดนทมความเหมาะสมดมากสาหรบปลกขาว โดยไมมขอจากด มเนอท 39,455 ไร หรอรอย

ละ 0.938 ของเนอททงหมด ดนทมความเหมาะสมดสาหรบปลกขาว โดยมขอจากดเลกนอย ไดแก ดนมเนอดนสวนใหญในระดบความลก 0-30 เซนตเมตร เปนดนรวนเหนยวปนทราย ดนความอดมสมบรณตา เกดความเสยหายจากนาทวมประมาณ 1 ถง 3 ครงในรอบ 10 ป มเนอท 39,725 ไร หรอรอยละ 0.945 ของเนอททงหมด ดนทมความเหมาะสมปานกลางสาหรบปลกขาว โดยมขอจากด ไดแก ดนมเนอดนสวนใหญในระดบความลก 0-30 เซนตเมตร เปนดนรวนปนทราย เสยงตอการขาดแคลนนาปานกลาง และเกดความเสยหายจากนาทวมประมาณ 4 ถง 6 ครงในรอบ 10 ป มเนอท 771,968 ไร หรอรอยละ 18.352 ของเนอททงหมด

7.3.2 ดนทมความเหมาะสมดมากสาหรบพชไร โดยไมมขอจากด มเนอท 73,331 ไร หรอรอยละ 1.742 ของเนอททงหมด ดนทมความเหมาะสมดสาหรบปลกพชไร โดยมขอจากดเลกนอย ไดแก ดนความอดมสมบรณตา มสภาพพนทเปนลกคลนลอนลาด มเนอท 29,382 ไร หรอรอยละ 0.673 ของเนอททงหมด ดนทมความเหมาะสมปานกลางสาหรบปลกพชไร โดยมขอจากด ไดแก เนอดนสวนใหญในระดบความลก 0-30 เซนตเมตรเปนดนรวนปนทราย มปรมาณกอนกรวด กอนลกรง หรอกอนหนปะปนอยในดนในระดบความลก 0-30 เซนตมเตร เฉลยเปนปรมาณ 15-40 เปอรเซนตโดยปรมาตร ดนมการระบายนาคอนขางเลว มสภาพภมประเทศเปนแบบลกคลนลอนชน หรอมความลาดชนอยระหวาง 8-16 เปอรเซนต มเนอท 1,875,236 ไร หรอรอยละ 44.582 ของเนอททงหมด

7.3.3 ดนทมความเหมาะสมดมากสาหรบปลกไมผล โดยไมมขอจากด มเนอท 94,963 ไร หรอรอยละ 2.257 ของเนอททงหมด ดนทมความเหมาะสมดสาหรบปลกไมผล โดยมขอจากดเลกนอย ไดแก ดนความอดมสมบรณตา มเนอท 86,816 ไร หรอรอยละ 2.039 ของเนอททงหมด ดนทมความเหมาะสมปานกลางสาหรบปลกไมผล โดยมขอจากด ไดแก มเนอดนเปนดนประเภทดนรวนหยาบ พชไดรบความเสยหายปานกลางตอการขาดแคลนนา พบชนทมลกรง กอนกรวด หรอเศษหน เฉลยประมาณ 15-40 เปอรเซนตโดยปรมาตรภายใน 75 เซนตเมตรจากผวดน สภาพพนทเปนเนนเขา หรอมความลาดชนระหวาง 16-35 เปอรเซนต มเนอท 759,306 ไร หรอรอยละ 18.049 ของเนอททงหมด

7.3.4 ดนทมความเหมาะสมสาหรบทงหญาเลยงสตว โดยไมมขอจากด มเนอท 1,339,804 ไร หรอรอยละ 31.824 ของเนอททงหมด

7.3.5 ดนทไมเหมาะสมกบการทาการเกษตร เนองจากสภาพพนทเปนภเขามความลาดชนมากกวา 35 เปอรเซนต จงควรรกษาสภาพตามธรรมชาตไว เพอเปนแหลงตนนา ลาธาร ซงมเนอท 1,978,391 ไร หรอรอยละ 47.059 ของเนอททงหมด

57

7.4 ปญหา ขอเสนอแนะ แนวทางการจดการ 1) ความอดมสมบรณของดนตา จงหวดอทยธาน มพนททงหมด 4,206,404 ไร เปนพนททมศกยภาพทางดานการเกษตร

2,200,507 ไร หรอรอยละ 52.287 ของเนอททงหมด เปนพนทมความอดมสมบรณตา ซงไดแก ดนตะกอนเชงซอน (AC) ชดดนบานไร (Bar) ชดดนจนทก (Cu) ชดดนคลองขลง (Khk) ชดดนเขาพลอง (Kpg) ชดดนลานสก (Lsk) ชดดนลาดหญา (Ly) ชดดนหนองฉาง (Nch) ชดดนภสะนา (Ps) ชดดนทบเสลา (Tas) ชดดนทพทน (Tht) ชดดนทายาง (Ty) และชดดนอทย (Uti) มเนอทประมาณ 1,936,446 ไร หรอรอยละ 46.02 ของเนอททงหมด

การเพมผลผลตพชทปลกในดนเหลานจาเปนตองมการปรบปรงบารงดน รวมทงการจดการอนๆ ทเหมาะสม โดยประการแรกจะตองมการเพมปรมาณอนทรยวตถใหแกดน รวมทงการเพมเตมธาตอาหารพชใหแกดนในรปของปยดวย แตการใสปยใหมประสทธภาพสงสดนน จาเปนตองพจารณาถงความเหมาะสมทงในดานชนดของพช ประเภทของดน ชนดของปย ปรมาณทใช วธทใช และระยะเวลาการใสปย การใชปยเคมเปนทางเลอกหนงทสามารถเพมการเจรญเตบโตใหแกพชไดอยางชดเจน แตเนองจากในปจจบนปยเคมมราคาคอนขางแพง ดงนนการใชปยแบบผสมผสาน คอ การใชปยเคมรวมกบการใชปยอนทรย เชน ปยคอก ปยหมก นาหมกชวภาพ และปยพชสด เปนตน กเปนอกทางหนงทสามารถชวยเพมธาตอาหารพชใหแกดน อกทงปยอนทรยจะชวยปรบปรงโครงสรางของดนทาใหดนรวนซยดขน และเกษตรกรยงสามารถผลตเองได เชน การทาปยหมกจากเศษพชในไรนา จากมลสตว หรอการไถกลบพชตระกลถว เปนตน

2) ปญหาดนเนอปน ดนเนอปนในจงหวดอทยธาน ไดแก ชดดนตาคล (Tk) มพนท 46,992 ไร หรอรอยละ 1.116

ของเนอททงหมด ดนเนอปนทพบนอกจากจะมผงปนทตยภมและเมดปนในเนอดนยงพบชนของผงปนทตยภมและเมดปนภายในความลก 50 เซนตเมตร จากผวดนซงมผลทาให คาความเปนกรดเปนดางของดนอยทประมาณ 8.0-8.5 ในชวงความเปนกรดเปนดางระดบนจะทาใหธาตอาหารพชบางอยางไมสามารถปลดปลอยออกมาใหเปนประโยชนตอพชได เชน ธาตฟอสฟอรส เหลก สงกะส ทองแดง แมงกานส และโคบอลท เปนตน

แนวทางแกไขดนเนอปน การทาการเกษตรในพนทนจะตองใชความระมดระวง โดยอาจเลอกชนดของพชททนดาง หรอใหธาตอาหารพชบางชนดทางใบ นอกจากนควรใสอนทรยวตถหรอปยอนทรยลงในดน เพอลดความเปนดางของดนลง และปรบปรงสมบตทางกายภาพใหดขนบรเวณทเปนดนเนอปน

3) เปนดนทรายจด ดนทรายจดจะมความสามารถในการอมนาและดดซบธาตอาหารของดนตาถงตามาก ธาตอาหาร

ทเปนประโยชนตอพชสญเสยไปในดนชนลางหรอออกไปนอกพนทไดงาย เมอมการใหนาหรอมฝนตก ดนงายตอการกรอน ทาใหเกดเปนรองลกและกวาง ขาดแคลนนา ไดแกชดดนจนทก (Cu) มเนอท 412 ไร หรอรอยละ 0.01 ของเนอททงหมด

แนวทางแกไข การใชประโยชนของพนทบรเวณน ควรเลอกชนดพชทศกยภาพเหมาะสมมาใชปลก เพอลดตนทนในการผลต มการปรบปรงบารงดนรวมกบมระบบการอนรกษดนและนา เชน ปยหมก อตรา 1-4 ตนตอไร ปยคอก อตรา 1-2 ตนตอไรหรอปยพชสด อตราเมลดพนธ 5-10 กก.ตอไรรวมกบปยเคม และใชวสดคลมดน ทาคนดน ปลกหญาแฝกหรอปลกพชเปนแถบสลบ พฒนาแหลงนาไวใชในชวงทพชขาดแคลนนา การใชปยเคมควรใชทละนอยแตบอยครง เพอลดการสญเสยธาตอาหารลงไปในชนดนลางกอนทพชจะนาไปใชไดหรอสญเสยออกไปจากพนท เมอมการใหนาหรอมฝนตก

4) ดนตน ดนตนถงชนลกรง เศษหน กอนหนปะปนอยในเนอดนตงแต 35 เปอรเซนตหรอมากกวาโดย

ปรมาตรภายในความลก 50 เซนตเมตรจากผวดน หรอมชนหนพนตนกวา 50 เซนตเมตรจากผวดน ดนตนจะเปน

58

อปสรรคตอการชอนไชของรากพชลงไปหาอาหาร นอกจากนยงมสวนทเปนดนนอย ทาใหมความสามารถในการดดซบธาตอาหารและอมนาตามาก พชจะขาดนาและทาใหเหยวเฉาไวกวาพนทอน ไดแก ชดดนทบเสลา (Tas) ชดดนทายาง (Ty) ชดดนมวกเหลก (Ml) และชดดนตาคล (Tk) มพนท 199,104 ไร หรอรอยละ 4.733 ของเนอททงหมด

แนวทางการแกไข เลอกพนททมหนาดนหนาและไมมเศษหนหรอกอนหนอยบรเวณหนาดนมาก เพราะจะเปนอปสรรคตอการเกษตรกรรมและการดแลรกษา โดยทาการเกษตรแบบวนเกษตรหรอแบบผสมผสาน ไมทาลายไมพนลาง ขดหลมปลก พรอมปรบปรงดนดวยปยหมกอตรา 25-50 กก.ตอหลมหรอปยคอกอตรา 10-20 กก.ตอหลมรวมกบปยเคมตามชนดพชทปลก มระบบอนรกษดนและนา เชน ใชวสดคลมดนหรอปลกหญาแฝก เพอรกษาความชนและลดการกรอนของดน พฒนาแหลงนาไวใชในชวงทฝนทงชวงนานหรอพชขาดนา สาหรบในพนททมหนกระจดกระจายอยบนดนมาก ไมเหมาะสมตอการเกษตร ควรปลอยไวใหเปนปาตามธรรมชาต เปนทอยอาศยเพาะพนธของสตวปา เปนแหลงตนนาลาธาร สาหรบในพนทเสอมโทรม ควรฟนฟใหกลบมาเปนปาหรอปลกไมใชสอยโตเรว

5) การกรอนของดน บางบรเวณ มสภาพพนทเปนลกคลนถงเปนเนนเขาและมเนอดนคอนขางเปนทราย ทาใหงายตอ

การถกกรอนจากแรงกระแทกของเมดฝนและถกพดพาโดยนาทไหลบาผานผวดน ทาใหเกดเปนรองกวาง ทาความเสยหายกบพชทปลกและเปนอปสรรคตอการจดการทดนและการไถพรวน

แนวทางการแกไข การใชประโยชนพนทบรเวณน ควรมการไถพรวนใหนอยทสดและไถขวางความลาดชน ปรบปรงดนโดยการใชปยอนทรย เชน ปยหมก ปยคอกหรอปยพชสดรวมกบปยเคม มมาตรการอนรกษดนและนา เชน ใชวสดคลมดน ทาคนดน ปลกหญาแฝกหรอปลกพชเปนแถบสลบ ในพนททเปนรองทเกดจากการกรอน ควรไถกลบและปรบปรงดน พรอมเปลยนทางเดนของนาไหลบา เพอไมใหเกดการกรอนซาในพนทเดม

6) พนทมความลาดชนสงหรอพนทภเขา พนททมความลาดชน มากกวา 35 เปอรเซนตหรอเปนพนทภเขา ไมเหมาะสมตอการ

เกษตรกรรม เนองจากยากตอการจดการดแลรกษา ใชมาตรการพเศษในการอนรกษดนและนา ทาใหเสยคาใชจายสงมาก และยงเปนการทาลายระบบนเวศนของปาอกดวย ไดแก พนทลาดชนเชงซอน (SC) มพนท 1,978,391 ไร หรอรอยละ 47.059 ของเนอททงหมด

แนวทางการแกไข ควรรกษาไวไหเปนปาตามธรรมชาต เปนทอยอาศยและเพาะพนธของสตวปา เปนแหลงตนนาลาธาร ถามความจาเปนตองนามาใชประโยชนทางการเกษตร ควรมการสารวจดนและเลอกใชพชทมศกยภาพในการเกษตร เปนดนลกและมความลาดชนไมสงมากนก โดยทาการเกษตรแบบวนเกษตรและมระบบอนรกษดนและนา

7) หนพนโผล พนทหนพนโผลเปนพนททมหนพนโผลกระจดกระจายอยทวไปบนผวดนมากกวา 90 เปอรเซนต

ของพนผว พนทบรเวณนไมเหมาะสมทางดานการเกษตรกรรม ควรปลอยไวไหเปนปาตามธรรมชาตหรอปลกสวนปา มเนอทประมาณ 745 ไร หรอรอยละ 0.018 ของเนอททงหมด

59

7.5 ปญหาการจดการ 1) ปญหาการชะลางพงทลายของดน ปญหาการชะลางพงทลายของดนเปนปญหาทสาคญในการททาใหดนเสอมโทรมโดยเฉพาะ

บรเวณพนททมความลาดเทตงแต 5 เปอรเซนตขนไป ทใชในการเพาะปลกโดยไมมการอนรกษดนและนาทเหมาะสม และจะมความรนแรงมากขนในบรเวณพนทภเขาทเปดปาทาการเกษตร หรอบรเวณททาไรเลอนลอย โดยทนาฝนจะเปนตวการในการกรอนและชะเอาดน และแรธาตอาหารพชออกไปสทตา ดงนนจงจาเปนตองมมาตรการในการอนรกษดนและนาเพอปองกนแกไข และรกษาคณภาพของดนใหคงสภาพและใชประโยชนในระยะเวลายาวนาน โดยการไถพรวนตามแนวระดบ การใชพชและวสดคลมดน การปลกพชสลบสาหรบบรเวณทลาดชนมากกควรมการทาคนดน หรอคนพช (โดยการปลกตนแฝก) เพอชะลอความเรวของนา หรออาจมการทาขนบนได

2) ปญหาการรกษาสภาพความอดมสมบรณของดน ในกรณของดนทมความอดมสมบรณตานนจาเปนตองใสปยเพอเพมผลผลต แตในดนทมความ

อดมสมบรณปานกลาง หรอสงแลวกจาเปนตองใสปยอยเสมอ เพอรกษาสภาพความอดมสมบรณของดนใหคงอย เพราะทกครงทมการเกบเกยวผลผลตนนหมายถง ไดเอาแรธาตอาหารออกไปจากดน ถาไมมการเพมธาตอาหารลงไปในดน การใชประโยชนเปนระยะเวลาตดตอกนนานดนกจะเสอมโทรม และมความอดมสมบรณตา การใสปยควรจะใสทงปยอนนทรยหรอปยอนทรย อาท ปยคอก ปยหมก ปยพชสด หรอปยชวภาพ เปนตน ควบคกนไป ทงนจะตองอยในปรมาณและระยะเวลาทเหมาะสม หลงเกบเกยวควรมการไถกลบตอซงใหคลกเคลากบดน เปนการเพมอนทรยวตถในดน ไมควรเผาทาลายซากพช

8. สรป จากการสารวจดนพบวา จงหวดอทยธาน สามารถจาแนกดนไดทงหมด 106 ประเภท มเนอท 4,178,898

ไร หรอรอยละ 99.346 ของเนอททงหมด และเปนพนทเบดเตลด 4 ประเภท ไดแก บอ ทดนเตมไปดวยกอนหน ทดนดดแปลง และพนทนา มเนอท 27,506 ไร หรอรอยละ 0.654 ของเนอททงหมด สาหรบหนวยแผนททแสดงในแผนทนน มทงหมด 110 หนวย แยกเปนประเภทของชดดนเดยว 105 หนวย หนวยรวม 5 หนวย และหนวยพนทเบดเตลด 4 หนวย โดยชดดนในพนทลมมเนอท 580,028 ไร หรอรอยละ 13.79 ของเนอททงหมด ชดดนในพนทดอนมเนอท 3,598,870 ไร หรอรอยละ 85.556 ของเนอททงหมด พบปญหาดนมความอดมสมบรณตา 1,936,446 ไร หรอรอยละ 46.02 ของเนอททงหมด ดนทรายจด มเนอท 412 ไร หรอรอยละ 0.01 ของเนอททงหมด ดนตน มพนท 199,104 ไร หรอรอยละ 4.733 ของเนอททงหมด และดนทเปนพนทลาดชนเชงซอน มพนท 1,978,391 ไร หรอรอยละ 47.059 ของเนอททงหมด

ปญหาของทรพยากรดนของจงหวดอทยธาน ไดแก ดนมความอดมสมบรณตา ดนเนอปน ดนทรายจด ดนตน ดนปนกรวดหน และดนทมการชะลางพงทลาย ซงแนวทางในการแกปญหาดนดงกลาว ควรปรบปรงคณภาพของดนทงทางกายภาพและเคม โดยการใชปยอนทรยควบคกบปยเคมในอตราทเหมาะสมสาหรบพชแตละชนด และมมาตรการอนรกษดนและนาทเหมาะสมกบสภาพพนทและดนโดยเนนใหมการใชหญาแฝก สาหรบพนทดอนทใหผลผลตตาเนองจากปญหาขาดแคลนนา ควรจดหาแหลงนาในไรนาเพมเตม พฒนาแหลงนาและระบบการใหนา สาหรบพนทลาดชนเชงซอนหรอพนททมการชะลางพงทลายของดน เขตอทยานแหงชาต และเขตรกษาพนธสตวปา ควรสงวนรกษาไวใหเปนปาตนนาลาธาร

60

9. เอกสารอางอง

กรมทรพยากรธรณ. 2538. “ทรพยในดนชยนาท” กระทรวงอตสาหกรรม. กรงเทพฯ. 71 หนา. _______. 2544. “ธรณวทยาประเทศไทย เฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเนองในโอกาสพระราช

พธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 6 รอบ”. กระทรวงอตสาหกรรม. กรงเทพฯ. 556 หนา. กรมอตนยมวทยา 2551. “สถตภมอากาศของประเทศไทยในคาบ 30 ป (พ.ศ. 2521-2550)” ฝายกรรมวธ

ขอมล กองภมอากาศ กรมอตนยมวทยา กระทรวงคมนาคม กรงเทพฯ. กองธรณวทยา 2517. “แผนทธรณวทยาประเทศไทย 1:250,000”. กองธรณวทยา กรมทรพยากรธรณ

กรงเทพฯ. กองสารวจดน. 2523. คมอการจาแนกความเหมาะสมของทดนสาหรบพชเศรษฐกจ. เอกสารวชาการฉบบท 28. กรม

พฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 73 หนา. กองสารวจและจาแนกดน. 2533. รายงานการสารวจดน จงหวดอทยธาน. รายงานการสารวจดนฉบบท 504.

กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ. _______. 2543. คมอการจาแนกความเหมาะสมของดนสาหรบพชเศรษฐกจของประเทศไทยเอกสารวชาการฉบบท

453 กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 73 หนา. _______. 2545. คมอการใชแผนทกลมชดดนเพอการปลกพชเศรษฐกจ. กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและ

สหกรณ. 34 หนา. กองสารวจและจาแนกดน 2522. รายงานการสารวจดน ในเขตปฏรปทดน เพอเกษตรกรรมหวยทบเฉลา แปลงท

1 กงอาเภอลานสก จงหวดอทยธาน. รายงานการสารวจดนฉบบท 272. กองสารวจดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

คณะกรรมการจดทาปทานกรมปฐพวทยา. 2541. “ปทานกรมปฐพวทยา”. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. 169 หนา. เฉลยว แจงไพร. 2534. “ความสมพนธระหวางดนกบปจจยทใหกาเนดดนในประเทศไทย”. กองสารวจและ

จาแนกดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. ธรรมนญ สถต และคณะ. 2536. การศกษาวจยทรพยากรดนและศกยภาพของทดนสาหรบการเกษตร โครงการ

สหกรณนคมทบเสลา อาเภอลานสก อาเภอบานไร กงอาเภอหวยคต จงหวดอทยธาน. รายงานการสารวจดนฉบบท 536. กองสารวจและจาแนกดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

นพนธ ชอผกา และคณะ. 2533. การใชประโยชนทดนเพอการปลกพชเศรษฐกจจงหวดอทยธาน. เอกสารวชาการฉบบท 148. กองสารวจและจาแนกดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

ภราดร หอพรศร. 2526. รายงานการสารวจดน ในเขตโครงการปฏรปทดนเพอการเกษตรกรรมทงโพ ตาบลทงโพ อาเภอหนองฉาง จงหวดอทยธาน. กองสารวจดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

ฤทธขจร นรตตศยกล และคณะ. 2527. รายงานการสารวจดน โครงการปฏรปทดนทบเสลา ปาชยปาพล (ชมนมท 3) อาเภอลานสก จงหวดอทยธาน. รายงานการสารวจดนฉบบท 371. กองสารวจและจาแนกดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

วจตร ทนดวน. 2542. รายงานการสารวจดน อาเภอลานสก จงหวดอทยธาน. รายงานการสารวจดนฉบบท 621. กองสารวจและจาแนกดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

61

สนน แกวสนน. 2515. รายงานการสารวจความเหมาะสมของดนสองขางทางหลวง สายอาเภอหนองฉาง อาเภอบานไร จงหวดอทยธาน. รายงานการสารวจดนฉบบท 131. กองสารวจทดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

_______. 2526. รายงานการสารวจดนหวยดนอย ตาบลแกนมะกรด อาเภอบานไร จงหวดอทยธาน. รายงานการสารวจดนฉบบท 332. กองสารวจดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

สนน แกวสนน และวจตร จงวฒนา. 2518. รายงานการสารวจดนบรเวณทดนจดสรรเมองการง ตาบลวงหน ตาบลทบหลวง อาเภอบานไร จงหวดอทยธาน. รายงานการสารวจดนฉบบท 185. กองสารวจทดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

สถระ อดมศร ขนษฐศร ฮนตระกล และสมตรา วฒนา. 2547. “การกาหนดลกษณะของชดดนทจดตงในภาคกลางของประเทศไทย จาแนกใหมตามระบบอนกรมวธานดน 2546”. เอกสารวชาการฉบบท 520 สวนมาตรฐานการสารวจจาแนกดนและทดน สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน กรมพฒนาทดน. กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 148 หนา.

สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน. 2546. “ลกษณะและสมบตของชดดนในภาคกลางของประเทศไทย” เอกสารวชาการ ฉบบท 54/03/48. กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ.

_______. 2552. รายงานสารวจดนเพอการเกษตร จงหวดอทยธาน.เอกสารวชาการฉบบท 166/02/52. กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

สวนมาตรฐานการสารวจจาแนกดนและทดน. 2547. “คมอการเขยนหนวยแผนทดน” เอกสารวชาการฉบบท 519. สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 33 หนา.

_______. 2547. “คมอการใชแผนทกลมชดดน เพอการปลกพชเศรษฐกจ” สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ.

_______. 2549. “ดนปญหาของประเทศไทย” สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน. กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 14 หนา.

Soil Survey Staff. 2014. Key to Soil Taxonomy 12th edition. Natural Resources Conservation Service United States Department of Agriculture. 332 p.

12. Uthai Report 05022558 edit2 -...

Documents

Transcript of 12. Uthai Report 05022558 edit2 -...