8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... ·...

56
คํานํา ภารกิจสําคัญประการหนึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์จําเป็นต้องเร่งดําเนินการให้เกิดผลสัมฤทธิ์ใน ปัจจุบัน คือ การต่อสู้เพื่อเอาชนะความยากจนของคนในภาคเกษตรและเร่งฟื้นฟูสภาพทรัพยากรดิน ที่นับวันจะ เสื่อมโทรมลงให้กลับมาอยู่ในสภาพที่พร้อมสนับสนุนการผลิตได้อย่างเหมาะสม กรมพัฒนาที่ดินในฐานะที่เป็น หน่วยงานหลักที่รับผิดชอบด้านทรัพยากรดิน จึงได้พยายามดําเนินการปรับปรุงข้อมูลสนับสนุนต่างๆ ที่จะเป็น ประโยชน์ในการผลักดันให้ภารกิจดังกล่าวประสบผลสําเร็จโดยเร็ว การพัฒนาฐานข้อมูลดินที่มีอยู่ให้ทันสมัย สอดคล้องกับสภาพความเป็นจริงและสะดวกในการใช้ จึงเป็นหนทางหนึ่งที่จะนําไปสู่การวางแผนการใช้ทรัพยากร ดินอย่างเหมาะสมและสามารถกําหนดแนวทางการจัดการดินได้อย่างถูกต้องตามสมควร แผนที่กลุ่มชุดดินรายจังหวัดทั่วประเทศขนาดมาตราส่วน 1:50,000 ซึ่งแรกเริ่มผลิตเป็นรูปเล่มที่แสดง ขอบเขตดินบนแผนที่สภาพภูมิประเทศของกรมแผนที่ทหารนั้น เป็นแผนที่ดินที่มีการนําไปใช้อย่างแพร่หลายใน ปัจจุบันทั้งในหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชน แต่ในสภาวะที่การใช้ประโยชน์ที่ดินมีการพัฒนาเปลี่ยนแปลงไป อย่างรวดเร็ว กอปรกับเทคโนโลยีสารสนเทศที่ก้าวหน้าและพัฒนาการด้านการสํารวจจําแนกดินที่มีความทันสมัย มากยิ่งขึ้น กองสํารวจดินและวิจัยทรัพยากรดินในฐานะผู้ดําเนินการสํารวจจัดทําแผนที่ดินโดยตรง จึงได้ริเริ่ม โครงการจัดทําแผนที่ดินและรายงานการสํารวจดินเพื่อการเกษตรระดับจังหวัด มาตราส่วน 1:25,000 ขึ้น โดยมี วัตถุประสงค์เพื่อสํารวจและปรับปรุงข้อมูลขอบเขตดินให้มีความถูกต้องสอดคล้องกับพื้นที่ที่เปลี่ยนแปลงไป ซึ่ง การแสดงผลข้อมูลดินในครั้งนี้ได้ใช้แผนที่ภาพถ่ายออร์โธสีเชิงเลข (Orthophoto) ซึ่งสามารถแสดงรายละเอียด ของสภาพพื้นที่และสภาพแวดล้อมที่เป็นจริงได้อย่างชัดเจนและทันสมัยที่สุดที่มีอยูปัจจุบันเป็นแผนที่พื้นฐาน พร้อมทั้งมีรายงานชั้นความเหมาะสมของดินเพื่อการปลูกพืช เพื่ออํานวยประโยชน์ให้กับผู้ใช้งาน โดยหวังเป็นอย่าง ยิ่งว่าแผนที่ดินฉบับนีจะเป็นแหล่งข้อมูลที่เกษตรกรและผู้ที่เกี่ยวข้องสามารถใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานในการตัดสินใจ เลือกชนิดพืชที่ปลูก หรือกําหนดแนวทางการจัดการดินได้อย่างเหมาะสม และสามารถสนับสนุนการพัฒนาที่ดิน อย่างยั่งยืนสืบไป

Transcript of 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... ·...

Page 1: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

คานา ภารกจสาคญประการหนง ทกระทรวงเกษตรและสหกรณจาเปนตองเรงดาเนนการใหเกดผลสมฤทธใน

ปจจบน คอ การตอสเพอเอาชนะความยากจนของคนในภาคเกษตรและเรงฟนฟสภาพทรพยากรดน ทนบวนจะเสอมโทรมลงใหกลบมาอยในสภาพทพรอมสนบสนนการผลตไดอยางเหมาะสม กรมพฒนาทดนในฐานะทเปนหนวยงานหลกทรบผดชอบดานทรพยากรดน จงไดพยายามดาเนนการปรบปรงขอมลสนบสนนตางๆ ทจะเปนประโยชนในการผลกดนใหภารกจดงกลาวประสบผลสาเรจโดยเรว การพฒนาฐานขอมลดนทมอยใหทนสมย สอดคลองกบสภาพความเปนจรงและสะดวกในการใช จงเปนหนทางหนงทจะนาไปสการวางแผนการใชทรพยากรดนอยางเหมาะสมและสามารถกาหนดแนวทางการจดการดนไดอยางถกตองตามสมควร

แผนทกลมชดดนรายจงหวดทวประเทศขนาดมาตราสวน 1:50,000 ซงแรกเรมผลตเปนรปเลมทแสดงขอบเขตดนบนแผนทสภาพภมประเทศของกรมแผนททหารนน เปนแผนทดนทมการนาไปใชอยางแพรหลายในปจจบนทงในหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน แตในสภาวะทการใชประโยชนทดนมการพฒนาเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว กอปรกบเทคโนโลยสารสนเทศทกาวหนาและพฒนาการดานการสารวจจาแนกดนทมความทนสมยมากยงขน กองสารวจดนและวจยทรพยากรดนในฐานะผดาเนนการสารวจจดทาแผนทดนโดยตรง จงไดรเรมโครงการจดทาแผนทดนและรายงานการสารวจดนเพอการเกษตรระดบจงหวด มาตราสวน 1:25,000 ขน โดยมวตถประสงคเพอสารวจและปรบปรงขอมลขอบเขตดนใหมความถกตองสอดคลองกบพนททเปลยนแปลงไป ซงการแสดงผลขอมลดนในครงนไดใชแผนทภาพถายออรโธสเชงเลข (Orthophoto) ซงสามารถแสดงรายละเอยดของสภาพพนทและสภาพแวดลอมทเปนจรงไดอยางชดเจนและทนสมยทสดทมอย ณ ปจจบนเปนแผนทพนฐาน พรอมทงมรายงานชนความเหมาะสมของดนเพอการปลกพช เพออานวยประโยชนใหกบผใชงาน โดยหวงเปนอยางยงวาแผนทดนฉบบน จะเปนแหลงขอมลทเกษตรกรและผทเกยวของสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการตดสนใจเลอกชนดพชทปลก หรอกาหนดแนวทางการจดการดนไดอยางเหมาะสม และสามารถสนบสนนการพฒนาทดนอยางยงยนสบไป

Page 2: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

สารบญ เรอง หนา 1. บทนา 1 2. วตถประสงค 1 3. การตรวจเอกสารนามศพท 2 4. ขอมลทรพยากรดนเบองตน 4 5. อปกรณและวธการดาเนนงาน 5

5.1 อปกรณการดาเนนงาน 5 5.2 วธการดาเนนงาน 5

6. ขอมลทวไป 6 6.1 ทตงและอาณาเขต 6 6.2 สภาพภมประเทศ 6 6.3 ธรณวทยา 8 6.4 ธรณสณฐาน 9 6.5 สภาพภมอากาศ 11 6.6 ความสมดลนา 12 6.7 การวเคราะหชวงฤดเพาะปลกพช 12

7. ผลการศกษา 13 7.1 ความสมพนธระหวางธรณวทยา ธรณสณฐานและชดดนจงหวดพจตร 13 7.2 ทรพยากรดน 14 7.3 ความเหมาะสมของทรพยากรดน 44 7.4 ปญหา ขอเสนอแนะ แนวทางการจดการ 48 7.5 ปญหาการจดการ 49

8. สรป 49 9. เอกสารอางอง 51 ภาคผนวก

Page 3: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

สารบญภาพ หนา 1. แผนทแสดงขอบเขตการปกครองของจงหวดพจตร 7 2. แผนทธรณวทยา จงหวดพจตร 10 3. ชวงฤดทเหมาะสมกบการปลกพช และชวงทเสยงตอการขาดนา จงหวดพจตร 12 4. ความสมพนธระหวางธรณวทยา ธรณสณฐาน และชดดนในจงหวดพจตร 13

Page 4: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

สารบญตาราง หนา 1. คาอธบายสญลกษณหนวยแผนทธรณวทยา จงหวดพจตร 9 2. ปรมาณนาฝน คาศกยการคายระเหยนา ความชนสมพทธ และอณหภมของจงหวดพจตร 11

ในคาบ 30 ป (พ.ศ. 2526-2556) 3. สรปชดดนและพนทเบดเตลดทพบในจงหวดพจตร 14 4. หนวยแผนทดนและคาอธบายทสารวจพบในจงหวดพจตร 15 5. การจาแนกชนความเหมาะสมของทดน สาหรบพชเศรษฐกจของจงหวดพจตร 45

Page 5: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

รายงานการสารวจทรพยากรดน จงหวดพจตร ขอมลระดบชดดน มาตราสวน 1:25,000

โครงการปรบปรงฐานขอมลทรพยากรดนเบองตนลงบนภาพถายออรโธส ระยะท 2

1. บทนา การศกษาและสารวจทรพยากรดน จงหวดพจตร ดาเนนการภายใตโครงการการปรบฐานขอมลทรพยากร

ดนเบองตนลงบนภาพถายออรโธส ซงมแผนปฏบตงานในพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคเหนอ ภาคกลาง และภาคใตตามลาดบมาตงแตปงบประมาณ 2554 และสนสดในปงบประมาณ 2559 เปนการสารวจ จาแนกดน และจดทาแผนททรพยากรดน โดยมหนวยแผนทอยในระดบชดดน (soil series) ซงเปนการจาแนกดนขนตาสดในการจาแนกดนระบบอนกรมวธานดน (soil taxonomy) แผนทดนมขนาดมาตราสวน 1:25,000 ประกอบกบความลาดชนของสภาพพนท (slope phase) รวมทงไดจดทาขอมลฐานทรพยากรดนเพอการเรยกใชงานดวย

ทผานมา กรมพฒนาทดนไดดาเนนการสารวจ จาแนก และทาแผนทดนในขนาดมาตราสวน 1:25,000 แลวเสรจทงประเทศในป 2553 โดยมหนวยแผนทในระดบกลมชดดน (62 กลมชดดน) แตเนองจากขอมลดนทมอยเปนฐานขอมลในระดบกวางๆสามารถนาไปใชวางแผนการใชทดนเพอความเหมาะสมสาหรบการปลกพชเศรษฐกจ และกจกรรมอนๆไดในระดบหนง แตเมอนาแผนทดนนไปขยายเพอใหลงในระดบไรนาหรอแผนตาบล ซงเปนระดบทตองการความถกตองสงเปนปจจบนและมลกษณะจาเพาะของแตละพนท (specific area) กยงคงขาดขอมลทสาคญและจาเปนอกหลายประการ เชน ทางดานภมสณฐาน (ลกษณะสณฐาน) (landform) ชนดวตถตนกาเนดดน (parent material) การกาเนดดน การจาแนกดนตามระบบสากล รวมถงลกษณะและสมบตเฉพาะของดนบางประการทจะมผลตอการจดการทรพยากรดนอยางเขมขน จาเพาะเจาะจง อนจะนาไปสการแกไขปญหา ใหคาแนะนา เสนอแนะแนวทางการจดการ เกยวกบทรพยากรดนไดอยางถกตอง เหมาะสมและยงยนตลอดไป นอกจากนเสนขอบเขตหนวยแผนทยงมคลาดเคลอนไปจากลกษณะพนทจรงอยบาง ทาใหเกดปญหาการใชแผนทในระดบกลมชดดนจงเปนสาเหตใหมการปรบปรงฐานขอมลดนดงกลาว

รายงานการสารวจทรพยากรดน จงหวดพจตรประกอบดวยการแพรกระจายของทรพยากรดน ลกษณะ สมบตของดน ขอจากดและแนวทางในการจดการดนและการใชประโยชนทดนเบองตน ซงสามารถนามาใชเปนฐานขอมลสาหรบการดาเนนกจกรรมตางๆ ทงในการวางแผนการใชประโยชนทดน การเกษตรกรรม การประเมนคณภาพทดน การผงเมอง การชลประทานการนาเสนอนวตกรรมการพฒนาทดน การเสนอแนะแนวทางการบรหารจดการทรพยากรดน และใชสนบสนนพระราชบญญตพฒนาทดน พ.ศ. 2551

2. วตถประสงค

1. เพอสารวจ จาแนก และจดทาแผนทการแพรกระจายของทรพยากรดนบรเวณจงหวดพจตร 2. เพอจดทาฐานขอมลทรพยากรดนในระดบชดดน ขนาดมาตราสวน 1:25,000 ใหถกตอง มรายละเอยด

และเปนปจจบน 3. เพอศกษาลกษณะ สมบตของดน สาหรบใชเปนฐานขอมลสาหรบกจกรรมตางๆ 4. เพอศกษาและวเคราะหสถานการณทรพยากรดนและทดนในจงหวดพจตร

Page 6: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

2

3. การตรวจเอกสารนามศพท ปจจยในการกาเนดดนเปนการศกษาถงขอมลสภาพแวดลอมทเปนปจจยทใหกาเนดดน (Soil forming

factors) ตามสมการ S (soil) = f (cl, o, r, p, t ) โดย cl = climate (ลกษณะภมอากาศ) , o = organism (พชพรรณธรรมชาต), r = relief (สภาพพนท), p = parent material (วตถตนกาเนดดน) และ t = time (พฒนาการของดน) (Jenny, 1941)

ภมภาพ (Landscape) หมายถง ลกษณะภาพภมประเทศโดยทวไปของบรเวณใดบรเวณหนงรวมทงภมประเทศทเกดขนตามธรรมชาตและทเกดขนโดยการกระทาของมนษย

ธรณสณฐาน (Landform) หรอภมลกษณ หมายถง แบบรปหรอลกษณะของพนผวโลกทเกดตามธรรมชาต มรปรางสณฐานตางๆกนเชนภเขาทราบสงทราบนาทวมและอนๆการศกษาเกยวกบลกษณะภมประเทศ เรยกวา ธรณสณฐานวทยา

ดนหนง (Soil individual) คอ ดนทกาหนดเปนแนวความคดวา เปนเทหวตถทมลกษณะเปนสามมต เปนองคประกอบของภมทศนดนจะปรากฏอย ณ ทหนง ซงในทางดงจะเรมตงแตสวนทสมผสอากาศลกลงไปจนถงชนวสดธรณทอยดานลาง ในทางราบจะขยายขอบเขตดานขางออกไป จนถงลกษณะทเปลยนแปลงไปจากเดมโดยสนเชง ดนหนงๆ จะมขอบเขตตดกบดนอนๆ หรอวสดทไมใชดน ความแตกตางระหวางดนหนงกบดนอนๆ จะเปนอะไรกได เชน ความลกตางกน ลกษณะของชนดนทประกอบอยตางกน โดยทขนาดทเลกทสดของดนหนง เรยกวา พดอน (pedon)

พดอน (pedon) คอ ปรมาตรทเลกทสดทสามารถบอกไดวาเปนดนหนง หนวยหลายพดอน (polypedon) คอ กลมของพดอนทเหมอนและตอเนองกน ขอบเขตของโพลพดอน

ไปจรดพนททไมมดนหรอถงพนทดนอนทมลกษณะแตกตางกนอยางมนยสาคญ ในระบบอนกรมวธานดนถอวาเปนหนวยการจาแนกในระดบชดดน มความหมายเหมอนsoil individual

ชดดน (Soil series) เปนหนวยแผนทดนทใชแพรหลายทสด โดยเฉพาะในการสารวจทละเอยดและมความเขมขนในการสารวจสง และแผนทดนมาตราสวนใหญ ชดดนเปนหนวยแผนทดนทเปนนามธรรม (abstract) ของดนหนง (soil individual) หรอหนวยหลายพดอน (polypedon) และเปนหนวยดนในขนอนกรมวธานดนระดบตาทสด มสมบตภายในของหนวยสมาเสมอทสด ประกอบไปดวยดนทมลกษณะคลายคลงกนทสด ทงในดานการกาเนดและการจดเรยงตวของชนกาเนดดน

ชดดน เปนชอชนของการจาแนก (Taxonomic classes) ตามระบบอนกรมวธานดนถอวาเปนขนการจาแนกขนตาสด ตอจาก วงศดน (family) กลมดนยอย (subgroup) กลมดนใหญ (great group) อนดบยอย (suborder) และอนดบ (order) การใหชอชดดนใชชอสถานทพบครงแรกเปนหลก เชน ชอตาบล อาเภอ จงหวด หรอชอของบรเวณทมลกษณะเดนเปนทรจกกนอยางแพรหลายและบางครงอาจใชชอของแมนา ลาคลอง กไดมพนทเปนบรเวณกวาง (กอนหนาน ประเทศไทยกาหนดใหใชพนท 20 ตารางกโลเมตรขนไป ปจจบน กาหนดใหใชพนท 8 ตารางกโลเมตร และยงยอมใหตงเปนชดดนได แมจะมพนททพบนอยกวา 8 ตารางกโลเมตร ถาดนนนมลกษณะแตกตางไปจากชดดนอนๆ เดนชดจรงๆ)

ชดดนเปนการรวบรวมเอาดนทเหมอนๆ กน เขาอยดวยกน การจาแนกชดดนจะใชชนดและการเรยงตวของชนดน สดน เนอดน โครงสราง การยดตว ปฏกรยาดนในแตละชน สมบตทางเคม และสมบตเชงแรของชนดนปกต รวมทงวตถตนกาเนดดน ซงควรจะมดนทมลกษณะเหมอนกบอยในดนหนงเดยวกนอยางนอยรอยละ 85 และในชดดนเดยวกน อาจจะแตกตางกนในเรองความลาดชน การทบถม การกรอน ความลก หรออาจจะใชลกษณะทางธรณสณฐานวทยา เขามาประกอบในการจาแนกดวยกได ดงนน ดนหนง คอ ลกษณะดนนนจรงๆ แตชดดน คอ ชอนามธรรมของดนหนง

Page 7: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

3

ดงนน ชอชดดนจงมความสาคญเปนอยางยง เนองจากสามารถถายทอดความรและเทคโนโลยทางปฐพวทยาไดเปนอยางดและมความเหมาะสม

ประเภทดน (soil phase) เปนหนวยแผนทดนซงแบงยอยออกจากหนวยจาแนกดนระดบใดระดบหนง เนองจากสมบตของหนวยจาแนกนนกวางเกนไปจนไมสามารถนาไปแปลความหมายเพอการใชประโยชนและการจดการได ลกษณะทนามาใชในการแบงประเภทดนจะเปนลกษณะทมผลตอการใชประโยชนและการจดการดน ไดแกเนอดนตอนบน (phases of surface texture) ความลกของดน (phases of soil depth) ความลาดชนของพนท (phases of slope) และการกรอนของดน (phases of soil erosion) .ในรายงานฉบบนกาหนดใหใช ความลาดชนของพนทเปนประเภทดน แบงออกเปน

ชน % สภาพพนท คาอธบายA 0-2 พนทราบเรยบหรอคอนขางราบเรยบ ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบB 2-5 พนทลกคลนลอนลาดเลกนอย ลาดชนเลกนอยมากC 5-12 พนทลกคลนลอนลาด ลาดชนเลกนอยD 12-20 พนทลกคลนลอนชน ลาดชนสงE 20-35 พนทเนนเขา สงชนปานกลางF >35-50 พนทภเขา สงชน

ระบอบความชนดน (soil temperature regime)สภาพความชนดนโดยพจารณาจากการมหรอไมมนา

ใตดน หรอนาในชนหนงชนใดในดนทถกยดไวดวยแรงนอยกวา 1,500 กโลพาสคล ในชวงควบคมความชน ซงสามารถใหพชเตบโตไดตามธรรมชาต ระบบอนกรมวธานดนไดแบงระบอบความชนดนไวดงนคอ แอควก (aquic) แอรดกหรอทอรรก (aridic หรอ torric) ยดก (udic) อสตก (ustic) และเซอรก (xeric)ในประเทศไทยจาแนกระบอบความชนในดนไดเปน 3 ประเภท ไดแก

ความชนในดนระดบ aquic หมายถง ระดบความชนของดนทดนอมตวดวยนา สภาพอมตวดวยนานจะตองปรากฏเปนประจาและเดนชดในชวงเวลาใดเวลาหนงในรอบป ลกษณะหนาตดของดนจะแสดงวามรองรอยของนาขงแฉะ และมสจดประ สพนของดนจงมกมสเทาหรอเทาออน ระดบนาใตดนจะอยใกลผวดน

ความชนในดนระดบ udic หมายถง ในรอบปหนงๆ ระดบความชนของดนจะอยในสภาพแหงในสวนใดสวนหนงนานนอยกวา 90 วน เมอนบรวมกนตลอดทงป ถาอณหภมดนเฉลยทความลก 50 เซนตเมตร จากผวดน นอยกวา 22 องศาเซลเซยส และอณหภมดนเฉลยระหวางฤดรอนและฤดหนาวตางกน 5 องศาเซลเซยส หรอมากกวา สาหรบประเทศไทย พบบรเวณแถบอากาศชมชน (humid) ซงมการกระจายของฝนด ตกสมาเสมอและตกในฤดรอนบาง มปรมาณเพยงพอทดนสามารถเกบความชนไวไดนานมากกวาปรมาณทสญเสย โดยการระเหยจากดนและจากทางใบของพช ดงนนดนจะมความชนตลอดทงป

ความชนในดนระดบ ustic หมายถง ในรอบปหนงๆ ระดบความชนของดนจะถกจากดสาหรบการเจรญเตบโตของพชในบางชวงเวลา ดนจะแหงถงจดเหยวเฉาตดตอกนเกนกวา 45 วน ในรอบป หรอวนแหงสะสมกนเกนกวา 90 วน ในรอบป

ระบอบอณหภมดน (soil temperature regime) คาอณหภมดนเฉลยตลอดปซงวดทระดบความลก 50 เซนตเมตรจากผวดน หรอทแนวสมผสดนแนน แนวสมผสหนแขง และแนวสมผสหนเนอออน แลวแตกรณไหนจะตนกวา ในระบบอนกรมวธานดนไดแบงระบอบอณหภมดนออกเปนดงน ไครอก (cryic) ฟรจด (frigid) เมสก (mesic) เทอรมก (thermic) และไฮเปอรเทอรมก (hyperthermic)จากขอมลการกาหนดชนอณหภมดนในบรเวณพนทภเขาภาคเหนอของประเทศไทย ของ สนนท (2532) สามารถกาหนดชนอณหภมดน ไดดงน

Page 8: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

4

บรเวณพนททมความสงจากระดบนาทะเลนอยกวา 360 เมตร ซงพบในพนทสวนใหญของประเทศไทย จะมชนอณหภมดน isohyperthermic ซงหมายถง อณหภมเฉลยในรอบปสงกวา 22 และความแตกตางของอณหภมดนระหวางฤดรอนและฤดหนาวไมมากกวา 5 องศาเซลเซยส

บรเวณพนททมความสงจากระดบนาทะเลปานกลางระหวาง 360-1045 เมตร จะมชนอณหภมดน hyperthermic ซงหมายถง อณหภมเฉลยในรอบปสงกวา 22 และความแตกตางของอณหภมดนระหวางฤดรอนและฤดหนาวมากกวา 5 องศาเซลเซยส

บรเวณพนททมความสงจากระดบนาทะเลปานกลางระหวาง 1045-2420 เมตร จะมชนอณหภมดน thermic ซงหมายถง อณหภมเฉลยในรอบปอยระหวาง 15-22 องศาเซลเซยส และความแตกตางของอณหภมดนระหวางฤดรอน (เมษายน-พฤษภาคม) และฤดหนาว (พฤศจกายน-มกราคม) มากกวา 5 องศาเซลเซยส

4. ขอมลทรพยากรดนเบองตน

การสารวจทรพยากรดนบรเวณจงหวดพจตรไดเรมดาเนนการครงแรกในป พ.ศ. 2509 เปนการสารวจ

ตามความตองการของกรมสหกรณทดน เพอจะทราบถงความอดมสมบรณของดน และการใชประโยชนทดน สาหรบนาไปพจารณาประกอบการจดตงสหกรณนคมการเกษตรแกกสกรในทองถนนนเขาประกอบอาชพทางเกษตรกรรม โดยเปนการสารวจดนแบบคอนขางหยาบ (reconnaissance) มการเจาะสารวจดนประมาณ 5-6 จดตอพนทหนงตารางกโลเมตร ลกประมาณ 1 เมตร มหนวยแผนทเปนชดดน (สงห และคณะ, 2516)

นอกจากนยงมการสารวจดนในบางพนทอกภายใตโครงการ หรอตามความตองการของหนวยงานอนๆ แตกเปนเฉพาะบรเวณ มเนอทไมมากนก เปนการสารวจดนระดบคอนขางละเอยด ใชหนวยแผนทในระดบชดดน (ศภวทย. 2519; เขตสารวจดนท 5, 2524) และมการสารวจดนในระดบอาเภอ ภายใตโครงการสารวจดนระดบคอนขางละเอยดระดบอาเภอ มาตราสวน 1:25,000 จานวน 4 อาเภอ ไดแก อาเภอสามงาม และอาเภอโพทะเล ใชหนวยแผนทในระดบชดดนและประเภทดน (วจตร,2540; วจตร, 2541)

สาหรบการสารวจ จาแนก และทาแผนทดนในระดบจงหวด ไดเรมดาเนนการระหวางป พ.ศ. 2519-2522เปนการสารวจดนแบบคอนขางหยาบ (detailed reconnaissance survey) เพอใชในการวางแผนพฒนาระดบจงหวด ขอมลดนทเผยแพรใชหนวยแผนทในระดบชดดน ขนาดมาตราสวน 1:100,000 (วจตร ทนดวน และคณะ, 2530) หลงจากนนในป พ.ศ. 2533 ภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 6 ไดจดทารายงานการใชประโยชนทดนเพอการปลกพชเศรษฐกจประกอบกบแผนทกลมชดดนมาตราสวน 1:50,000 โดยใชหนวยแผนทในระดบกลมชดดน (นพนธและคณะ, 2534) และครงสดทาย ในป พ.ศ. 2552 ไดปรบปรงแผนทกลมชดดนทงประเทศโดยนาขอมลภาพถายทางอากาศสเชงเลขขอมลเสนชนความสงและแบบจาลองระดบสงเชงเลขของกระทรวงเกษตรและสหกรณมาใชในการวเคราะหสภาพพนทและจดทาขอบเขตดนเบองตนมหนวยแผนทเปนกลมชดดนและหนวยพนทเบดเตลด (สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน, 2552)

Page 9: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

5

5. อปกรณและวธการดาเนนงาน

5.1. อปกรณการดาเนนงาน 1. อปกรณสารวจดนภาคสนาม: อปกรณสารวจดน ทาแผนทดนและเกบตวอยางดน เชน เครองมอ

วดพกด เครองมอวดความลาดชนของพนท สวานเจาะดน พลว สมดเทยบสดน เครองมอตรวจสอบความเปนกรดเปนดางของดน กรดออนสาหรบตรวจการมปนปนในดน อปกรณการเขยนภาพสมดบนทกลกษณะดนและสภาพแวดลอม ชดเกบตวอยางดนสาหรบวเคราะหในหองปฏบตการเปนตน

2. อปกรณทใชในสานกงานและหองปฏบตการ เชน เครองคอมพวเตอร สแกนเนอร เครองทาสาเนา เครองพมพ อปกรณการเขยนและทาแผนทดน เครองมอและนายาเคมสาหรบวเคราะหดนในหองปฏบตการ

5.2. วธการดาเนนงาน 5.2.1 การศกษาและวเคราะหขอมลเบองตน 1. จดเตรยมขอมลทเกยวของ เชน แผนทดนกอนหนาภายใตโครงการตางๆ ขนาดมาตราสวนตางๆ

ทง 1:4,000 1:10,000 1:25,000 1:50,000 1:100,000 แผนทสภาพภมประเทศ แผนทธรณวทยา แผนทสภาพการใชทดน แผนทเสนชนความสง ภาพถายออรโธส ภาพถายดาวเทยม ขอมลขอบเขตการจาแนกพนทปาถาวรและพนทภเขา เปนตน

2. วเคราะหความสมพนธของปจจยการกาเนดดน โดยใชฐานจากขอมลแผนทเชงเลข (DEM; Digital Elevation Model) รวมกบขอมลแผนทอนๆ

3. จดทาเสนขอบเขตดนตนราง (delineated tentative soil map) และกาหนดหนวยแผนทเบองตน (tentative mapping unit)

4. กาหนดแนวตรวจสอบ (cross section) พรอมทงจดเจาะศกษาดน สาหรบการตรวจสอบลกษณะและสมบตของดนในการศกษาภาคสนามของแตละหนวยแผนททกาหนดขนใหม

5.2.2 การปฏบตงานในภาคสนาม 1. สารวจสภาพพนทและลกษณะดนเบองตน (initial survey) ทงจากสวานเจาะดน (Augering)

หลมดนขนาดเลก (Mini-pit) หรอหนาตดตามถนน (Road cut) ตามคมอการสารวจดน (Soil Survey Manual) (Soil Survey Division Staff, 1993) ใหครอบคลมทกหนวยแผนททสรางขนใหม มการจาแนกดนถงระดบชดดน ตามระบบอนกรมวธานดน (Soil Taxonomy) (Soil Survey Staff, 2014) พรอมทงปรบปรงเสนขอบเขตดนใหถกตองและเปนปจจบนบนทกสภาพแวดลอมและขอมลจดศกษาดนตามรปแบบทกาหนดและอาจมการเกบตวอยางดนเพอวเคราะหสมบตทางกายภาพเคม แรวทยา และจลสณฐานวทยาเพมเตม

2. ขยายผลในการตรวจสอบในพนทอนๆ (progressive review) ใหครบทงพนทโครงการ 3. ตรวจสอบขนสดทาย (final review) เพอสรปผลในภาพรวม พรอมทงปรบแกไขเสนขอบเขตดน

และสมบตดนใหเรยบรอยและสมบรณ 5.2.3 การจดทาแผนทดนและรายงาน ขอมลทงจากภาคสนามและจากในสานกงานจะถกนามาวเคราะห ตรวจสอบ พรอมทงจดทารายงาน

และแผนทดน ในระดบชดดนขนาดมาตราสวน 1:25,000 และจะถกนาเขาระบบฐานขอมลทรพยากรดนตอไป

Page 10: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

6

6. ขอมลทวไป

6.1. ทตงและอาณาเขต จงหวดพจตร เปนจงหวดซงตงอยเกอบกงกลางประเทศไทย อยหางจากกรงเทพมหานครไปทางทศ

เหนอประมาณ 347 กโลเมตร ตงอยระหวางละตจด 15 องศา 55 ลปดาเหนอ ถงละตจดท 16 องศา 36 ลปดาเหนอ และระหวางลองจจดท 99 องศา 59 ลปดาตะวนออก ถงลองจจดท 111 องศา 47 ลปดาตะวนออก มพนทรวม 4,531.013 ตารางกโลเมตร หรอ 2,831,883ไร มอาณาเขตตดตอกบจงหวดใกลเคยง (ภาพท 1) ดงน

ทศเหนอ ตดตอกบ จงหวดพษณโลก ทศใต ตดตอกบ จงหวดนครสวรรค ทศตะวนออก ตดตอกบ จงหวดเพชรบรณ และจงหวดพษณโลก ทศตะวนตก ตดตอกบ จงหวดกาแพงเพชร และจงหวดนครสวรรค

6.2. สภาพภมประเทศ สภาพภมประเทศของจงหวดพจตร มลกษณะเปนทราบลมกวางขวาง พนทสวนใหญอยสงจาก

ระดบนาทะเลปานกลางระหวาง 30-35 เมตร พนทคอยๆ ลาดเทจากทศตะวนออกลงไปทางทศตะวนตก มแมนายมและแมนานานไหลผานกลางพนทจากทศเหนอลงสทศใต พนทปาไมมเพยงเลกนอยและสวนใหญจะอยบรเวณดานทศตะวนออกทตดตอกบเขตจงหวดเพชรบรณและดานทศตะวนตกทตดกบเขตจงหวดกาแพงเพชร กลาวโดยสรปไดวา ภมประเทศโดยทวไปของจงหวดพจตรมลกษณะราบเรยบสมาเสมอ และถกนามาใชทาการเกษตรเกอบทงหมดแลว

Page 11: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ภาพท 1 แผนทแสดงขอบเขตการปปกครองของจ

7

จงหวดพจตร

Page 12: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

8

6.3. ธรณวทยา พนทจงหวดพจตรเกอบทงหมดรองรบดวยตะกอนในยคควอเทอรนาร และบางสวนเปนหนอคนทเกดขน

ในยคเพอรเมยน-ไทรแอสซก (ภาพท 2) โดยตะกอนทพบในพนทจงหวดพจตร สามารถสรปไดดงน 6.3.1. ตะกอนยคควอเทอรนาร (Q) ตะกอนควอเทอรนาร หมายถง กรวด ทราย ดน และดนเหนยว

ทยงไมแขงตวกลายเปนหน อายประมาณ 1.8 ลานปจนถงปจจบน หนวยตะกอนแผกระจายตวครอบคลมพนทจงหวดเกอบทงหมด บรเวณตอนกลางของจงหวดทมแมนาสายใหญๆ ไหลผานจะมการแผกระจายของตะกอนทราบนาทวมถงดานตะวนตกเปนตะกอนเนนรปพด และดานตะวนออกเปนตะกอนนาพาสามารถจาแนกโดยอาศยชนดของตะกอนและสภาวะแวดลอมของการตกตะกอนออกเปน 2 หนวย ตะกอนยอย คอ

1.) ตะกอนนาพา (Qa) ประกอบดวย ตะกอนกรวด ทราย ทรายแปง และดนเหนยว ทสะสมตามรองนาและทราบนาทวมถง ตะกอนเหลานไปสะสมตวอยางไมเปนระบบ มอทธพลของความลาดชนและนาผวดนปะปนบางจงไดตะกอนหลากหลายชนดปนกน ลกษณะเปนภมประเทศทราบรมแมนา พนทราบนมกเปนแหลงสะสมตวของชนทรายแมนา จะพบอยตาม 2 ฝงของลมแมนายม และลมแมนานาน เลยออกไปจนเกอบสดจงหวดพจตรดานตะวนออก ทราบใหมนถอวาเปนสมยปจจบน (Recent) มอายอยในระหวาง 0 – 10,000 ป

2.) ตะกอนตะพก (Qt) ประกอบดวย กรวด ทราย ทรายแปง ดนเหนยวและศลาแลง พบอยบรเวณพนทระหวางลมแมนายมและแมนานาน และพนทฝงตะวนตกของจงหวดพจตรทตดกบจงหวดกาแพงเพชร และพบกระจดกระจายอยตามสวนตางๆ ของจงหวดทตดกบจงหวดเพชรบรณและจงหวดนครสวรรค ลานตะพกลานานคาดวามอายประมาณ 0.01 – 1.18 ลานป ซงอยในยคควอเทอรนารตอนตน (Pleistocene)

สวนหนอคนทพบในจงหวดพจตรสามารถจาแนกโดยอาศยชนดหนและชวงอายของการเกดไดเปน 2 หนวยหน ดงน

3.) ตะกอนนาพารปพด (Qaf) ประกอบดวย กรวด ทราย ทรายแปง และดนเหนยวสะสมตวตามพนทองนาและการไหลของมวลในการสรางเนนรปพดบรเวณขอบแอง พบอยบรเวณพนทฝงตะวนตกของจงหวดพจตรทตดกบจงหวดกาแพงเพชร

สวนหนอคนทพบในจงหวดพจตรสามารถจาแนกโดยอาศยชนดหนและชวงอายของการเกดได ดงน 6.3.2. หนภเขาไฟแยกประเภทไมได ยคเพอรเมยน - ไทรแอสซก (PTRv) ประกอบดวย หนไร

โอไลต หนแอนดไซต หนเดไซต หนทฟฟ และหนแอนดไซตเนอบะซอลต หนยคนอายประมาณ 260-220 ลานป พบกระจายตวเปนเขาลกโดดทางดานตะวนออกของจงหวด ไดแก เขาพนมพา เขาเจดลก เขาหมอ เขาตะพานนาค เขานกยง เขารวก และเขาทราย ซงเปนเขาทมความสงไมเกน 250 เมตรจากระดบนาทะเล มความสมพนธกบการเกดแรทองคา เชน ทเขาพนมพา อาเภอวงทรายพน และเขาหมอ-เขาโปง และหนแอนดไซตเนอบะซอลตทพบบรเวณแนวตดตอระหวางพจตรกบเพชรบรณน มการเปดทาเหมองเพอผลตเปนหนกอสรางดวย

Page 13: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

9

ตารางท 1 คาอธบายสญลกษณหนวยแผนทธรณวทยา จงหวดพจตร สญลกษณ คาอธบาย ยค

Qa ตะกอนนาพา: ตะกอนกรวด ทราย ทรายแปง และดนเหนยวทสะสมตามรองนาและทราบนาทวมถง

Quaternary

Qt ตะกอนตะพก: ตะกอนกรวด ทราย ทรายแปง ดนเหนยวและลกรง Quaternary

Qaf ตะกอนนาพารปพด กรวด ทราย ทรายแปง และดนเหนยวสะสมตวตามพนทองนาและการไหลของมวลในการสรางเนนรปพดบรเวณขอบแอง

Quaternary

PTRv หนภเขาไฟแยกประเภทไมได: หนไรโอไรต หนแอนดไซต หนเดไซต หนทฟฟ และหนแอนดไซตเนอบะซอลต

Permian-Triassic

6.4. ธรณสณฐาน ลกษณะทางธรณสณฐานของจงหวดพจตรเกอบทงจงหวด เกดเนองมากจากการทบถมของตะกอนลานา

ลกษณะพนทสวนใหญยงคงราบเรยบ แสดงวาการกดกรอน (dissection) ยงมนอย ลกษณะธรณสณฐานของจงหวดพจตรแบงออกเปน 5 ชนด คอ

1. ทราบนาทวม (Flooded plains) เกดจากการทบถมของตะกอนลานาใหม ในฤดนาหลากแตละป นาจากแมนาลาคลองจะไหลทวมบรเวณน และพดพาเอาตะกอนมาทบถมทกป สภาพพนทราบเรยบมความลาดชนนอยกวา 1 เปอรเซนต ทราบนาทวมนพบอยบรเวณสองฝงของแมนานานและแมนายม อยตากวาพนทแบบอนๆ

2. ลานตะพกลานากลางเกากลางใหม รวมทงเนนตะกอนรปพดทตอเนองกน (Semi-recent terraces including coalescing alluvial fans) เกดจากการทบถมของตะกอนลานาทมอายมากกวาในบรเวณทราบนาทวม พนทคอนขางสงกวาทราบนาทวม นาจากแมนาทวมไมถงบรเวณน บรเวณลานตะพกลานาพนทจะราบเรยบ มความลาดชนนอยกวา 1 เปอรเซนต สวนบรเวณเนนตะกอนรปพดมลกษณะเปนลกคลนเลกนอย แตสวนใหญแลวมความลาดชน ไมเกน 3 เปอรเซนต ลกษณะพนทแบบนพบเปนบรเวณกวางขวาง

3. ลานตะพกลานาเกา (Old terraces of old alluvium) เกดจากการทบถมของตะกอนลานาเกา พนทมอายมากกวาสองพวกแรก และคอนขางอยในระดบทสงกวา พนทสวนใหญมลกษณะราบเรยบหรอคอนขางราบเรยบ มความลาดชน 0-3 เปอรเซนต

4. พนผวทเหลอคางจากการกดกรอน (Dissected erosion surfaces) พนทแบบนไมไดเกดจากการทบถมของตะกอนลานา แตเปนพนทเหลอคางหลกจากทถกกดกรอน ซงสวนใหญแลวเนองจากอทธพลของนา พนทมลกษณะเปนลกคลน และอยสงกวาพนทแบบอนๆ

5. ภเขา ( Mountain) เปนพนทภเขาทมความลาดชนมากกวา 35 เปอรเซนต

Page 14: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ภาพท 2

แผนทธรณววทยา จงหวดพพจตร

10

Page 15: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

11

6.5. ภมอากาศ จงหวดพจตรจดอยในเขตภมอากาศทเรยกวา Tropical Savannah คอ ภมอากาศแบบฝนเมองรอน

เฉพาะฤด มลกษณะฤดแลงนานอยางเหนไดชดคอ ฝนครงหนงกบแลงครงหนง ตามปกตแลวจะมลกษณะทมภมอากาศสภาพปานกลาง ไมรอนหรอหนาวจนเกนไป อณหภมเฉลยตลอดปประมาณ 27.5 องศาเซลเซยส แบงออกเปน 3 ฤด คอ ฤดรอน ฤดหนาว และฤดฝน ฤดฝนเรมตงแตเดอนพฤษภาคม จนถงเดอนตลาคม ฤดหนาวเรมตงแตเดอนพฤศจกายนไปจนถงเดอนกมภาพนธ และฤดรอนเรมตงแตเดอนมนาคมไปจนถงเดอนเมษายน

จากสถตปรมาณนาฝนเฉลย 30 ป ของจงหวดพจตร ตงแต พ.ศ. 2526 ถง พ.ศ. 2556 เฉลยแลวจะมปรมาณนาฝนตลอดป เทากบ 1,314.6 มลลเมตร เดอนทมฝนตกมากทสดคอเดอนกนยายน ซงวดได 321.3มลลเมตร และเดอนทมปรมาณนาฝนนอยทสดคอเดอนธนวาคม ซงวดได 7.6 มลลเมตร

ความชนสมพทธมคาอยระหวางรอยละ 71 ถงรอยละ 85 โดยมคาตาสดในเดอนเมษายน และสงสดในเดอนกนยายน และความชนสมพทธเฉลยตลอดทงป คอรอยละ 78.9

อณหภมโดยเฉลยตลอดป 27.5 องศาเซลเซยส เดอนทมอากาศรอนทสดคอเดอนเมษายน มคาเฉลย 36.1 องศาเซลเซยส และเดอนทมอากาศเยนทสด ไดแก เดอนมกราคม มคาเฉลย 18.8 องศาเซลเซยส

จากขอมลภมอากาศ นามาหาคาปรมาณฝนทใชไดจรง (Effective rainfall) ศกยภาพการคายระเหยนา (ETo) และครงของศกยภาพการคายระเหยนา (1/2ETo) ตามตารางท 2 ดวยโปรแกรม CROPWAT ตารางท 2 ปรมาณนาฝน คาศกยการคายระเหยนา ความชนสมพทธ และอณหภมของจงหวดพจตร ในคาบ 30 ป (พ.ศ. 2526-2556)

เดอน

ปรมาณนาฝน ความชนสมพทธ

(%)

อณหภม (°C) คาศกยการคายระเหยนา

ทงหมด(ม.ม.)

ใชไดจรง\1 (ม.ม.)

สงสด ตาสด เฉลย Eto (ม.ม./เดอน)

1/2 ETo \1 (ม.ม./เดอน)

มกราคม 8.5 8.4 77.0 30.9 18.8 24.3 123.5 61.75 กมภาพนธ 12.5 12.3 76.0 33.0 21.5 26.7 121.3 60.65 มนาคม 22.0 21.2 73.0 34.5 23.5 28.3 142.1 71.05 เมษายน 60.1 54.3 71.0 36.1 25.1 30.1 150.8 75.40 พฤษภาคม 168.2 122.9 78.0 34.2 25.1 29.1 140.0 70.00 มถนายน 166.6 122.2 80.0 33.7 24.9 28.8 135.4 67.70 กรกฎาคม 166.2 122.0 83.0 32.8 24.6 28.1 119.7 59.85 สงหาคม 233.7 146.3 84.0 32.4 24.5 27.9 117.4 58.70 กนยายน 321.3 157.1 85.0 32.2 24.6 27.9 106.0 53.00 ตลาคม 124.2 99.5 84.0 32.2 24.3 27.7 120.1 60.05 พฤศจกายน 23.7 22.8 79.0 32.1 21.7 26.4 123.1 61.55 ธนวาคม 7.6 7.5 78.0 30.9 19.3 24.7 126.0 63.00 รวม 1314.6 896.5 78.9 32.9 23.2 27.5 1525.4 762.70 ทมา: ศนยภมอากาศ สานกพฒนาอตนยมวทยา (\1เกดจากการคานวณ)

Page 16: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

6.6

ภาพท 3

6.7ผ

เดอนเฉลชวงเวลาท

2

เจรญเตบ

ถงเดอนตด

ตลาคม ร

6. ความสม

ชวงฤดทเหม

7. การวเครผลการวเคราลย และคาศทเหมาะสมใน1) ชวงระยะเ2) ชวงเวลาท

- ชวบโตของพช อย

- ชวตลาคม ดงนน ชวงฤดรวมเวลา 192

เสยงตอ

มดลนา

มาะสมกบการ

ราะหชวงฤดเพะหขอมลเพอศกยภาพการคนการปลกพชทวลาทเหมาะสไมเหมาะสมตวงเสยงตอกายในชวงเดอนวงนามากพอ

ดปลกพชทเห2 วน

อการขาดนา

รปลกพช และ

พาะปลกพชอหาชวงเวลาทคายระเหยนาทงจงหวดพจตสมตอการเพาตอการเพาะปารขาดนา จพฤศจกายนถเปนชวงทปร

หมาะสมในพ

เสยงตอนาทว

12

ะชวงทเสยงตอ

ทเหมาะสมในาของพชรายเดตร (ภาพท 3)ะปลก คอ ปรลก แบงเปนจะมปรมาณนถงกลางเดอนเรมาณนาฝนต

นทเขตจงหว

วมขง เห

อการขาดนา จ

นการปลกพช ดอนเฉลย (Ev คอ ระมาณกลางเ

นาฝนและกามษายน

ตกมาก อาจท

วดพจตร คอร

หมาะสมตอการเพา

จงหวดพจตร

โดยใชขอมลvapotranspi

ดอนเมษายนถ

รกระจายนอ

าใหเกดนาทว

ระหวาง วนท

าะปลก

เกยวกบปรมาiration :

ถงเดอนพฤศจ

อยหรอไมเพย

วม ในชวงเดอ

ท 6 เมษายน

าณนาฝนรายETo) เพอหา

จกายน

ยงพอตอการ

อนกรกฎาคม

ถง วนท 15

ยา

5

Page 17: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

7. ผ

ภาพท

ผลการศกษา

7.1 ความสมพสามารถสรปคว

ท 4 ความสมพนธ

พนธระหวางธรณววามสมพนธระหวาง

ธระหวางธรณวทยา

วทยา ธรณสณฐานงธรณวทยา ธรณสณ

ธรณสณฐาน และ

น และชดดนในจงหณฐาน และชดดน ไ

ชดดนในจงหวดพจ

13

หวดพจตร ได ดงภาพท 4

จตร

Page 18: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

14

7.2 ทรพยากรดน จากการสารวจดนพบวาจงหวดพจตร มดนอย 26 กลมชดดน มเนอทประมาณ 2,809,266.55 ไรหรอ

99.20 เปอรเซนตของเนอททงหมด และเปนพนทเบดเตลด 2 ประเภท มเนอทประมาณ 22,616.45 ไรหรอ 0.80เปอรเซนตของเนอททงหมด ตารางท 3 สรปชดดนและพนทเบดเตลดทพบในจงหวดพจตร ลาดบท

หนวยแผนท คาอธบาย พนท

ไร รอยละ1 AC ดนตะกอนนาพาเชงซอน 7,549.14 0.272 Bag ชดดนบานกลาง 4,660.18 0.163 Ban ชดดนบางมลนาก 155,936.26 5.514 Brk ชดดนบางระกา 131,618.43 4.655 Cd ชดดนชยบาดาล 2,923.14 0.106 Cdn ชดดนชยบาดาล 80,605.27 2.857 Cl ชดดนเฉลยงลบ 169,216.20 5.988 Cs ชดดนชมแสง 144,599.41 5.119 Dr ชดดนดอนไร 22,759.03 0.8010 Kak ชดดนแกงคอย 1,195.33 0.0411 Kp ชดดนกาแพงเพชร 358,920.60 12.6712 Ksr ชดดนโคกสาโรง 94,398.27 3.3313 Na ชดดนนาน 167,683.99 5.9214 Nd ชดดนนาดก 6,409.16 0.2315 Phi ชดดนไพศาล 8,726.81 0.3116 Pic ชดดนพจตร 146,400.35 5.1717 Plo ชดดนโพทะเล 196,377.16 6.9318 Psl ชดดนพษณโลก 16.82 0.0019 Sat ชดดนสมอทอด 4,040.40 0.1420 Sg ชดดนไทรงาม 111,554.53 3.9421 Skt ชดดนสโขทย 502,018.76 17.7322 Tl ชดดนทาล 5,123.97 0.1823 Tph ชดดนตะพานหน 352,514.21 12.4524 Utt ชดดนอตรดตถ 88,096.33 3.11

25 Sg หนวยเชงซอนของชดดนไทรงามและชดดนกาแพงเพชร

36,273.30 1.28

Page 19: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

15

ตารางท 3(ตอ) สรปชดดนและพนทเบดเตลดทพบในจงหวดพจตร ลาดบท

หนวยแผนท คาอธบาย พนท

ไร รอยละ

26 SC พนทลาดชนเชงซอน ทมความลาดชนมากกวา 35 เปอรเซนต

9,649.52 0.34

รวมเนอทชดดน 2,809,266.55 99.2027 ML ทดนดดแปลง 3,027.56 0.1128 W พนทนา 19,588.89 0.69

รวมพนทเบดเตลด 22,616.45 0.80รวมพนทหนวยพนททงหมด 2,831,883.00 100.00

ตารางท 4 หนวยแผนทดนและคาอธบายทสารวจพบในจงหวดพจตร ลาดบท

หนวยแผนท คาอธบาย พนท

ไร รอยละ

1 AC-pd,f-A ดนตะกอนนาพาเชงซอนทมการระบายนาเลวและเปนดนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

5,155.13 0.182

2 AC-pd-A ดนตะกอนนาพาเชงซอนทมการระบายนาเลว ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

2,394.01 0.085

3 Bag-A ชดดนบานกลาง ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 4,660.18 0.165

4 Ban-A ชดดนบางมลนาก ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 155,936.26 5.506

5 Brk-A ชดดนบางระกา ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 88,014.72 3.108

6 Brk-spd-A ชดดนบางระกาทมการระบายนาคอนขางเลว ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

43,603.71 1.540

7 Cd-B ชดดนชยบาดาล ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 2,923.14 0.103

8 Cdn-B ชดดนชนแดน ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 21,637.21 0.764

9 Cdn-ant-A ดนชนแดนทมดดแปลงพนทในการทานา ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

154.94 0.005

10 Cdn-gm-A ดนชนแดนทมจดประสเทา ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

33,278.26 1.175

11 Cdn-A ชดดนชนแดน ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 23,903.43 0.844

12 Cdn-C ชดดนชนแดน ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 1,631.43 0.058

13 Cl-A ชดดนเฉลยงลบ ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 92,624.27 3.271

14 Cl-fl-A ดนเฉลยงลบทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

2,207.18 0.078

Page 20: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

16

ตารางท 4(ตอ) หนวยแผนทดนและคาอธบายทสารวจพบในจงหวดพจตร ลาดบท

หนวยแผนท คาอธบาย พนท

ไร รอยละ

15 Cl-pd-A ดนเฉลยงลบทมการระบายนาเลว ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

74,384.76 2.627

16 Cs-hb-A ดนชมแสงทเบสสง ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 3,636.35 0.128

17 Cs-na-A ดนชมแสงทไมเปนกรด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 47,734.81 1.686

18 Cs-A ชดดนชมแสง ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 93,228.25 3.292

19 Dr-gm,pic-A ดนดอนไรทมจดประสเทาพบศลาแลงออน ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

4,510.95 0.159

20 Dr-gm-A ดนดอนไรทมจดประสเทา ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

3,113.27 0.110

21 Dr-gm-B ดนดอนไรทมจดประสเทา ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 4,063.02 0.143

22 Dr-B ชดดนดอนไร ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 11,071.80 0.391

23 Kak-C ชดดนแกงคอย ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 1,195.33 0.042

24 Kp-ant,fl-A ดนกาแพงเพชร มดดแปลงพนทในการทานาทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

4,616.76 0.163

25 Kp-ant,pic,fl-A ดนกาแพงเพชร มดดแปลงพนทในการทานาและพบศลาแลงออนทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

2,607.68 0.092

26 Kp-ant-A ดนกาแพงเพชร มดดแปลงพนทในการทานา ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

2,441.14 0.086

27 Kp-fl-A ดนกาแพงเพชรทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

5,807.56 0.205

28 Kp-gm,f-A ดนกาแพงเพชรทมจดประสเทาและมเนอดนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

53,820.92 1.901

29 Kp-gm,fl-A ดนกาแพงเพชรทมจดประสเทาและมเนอดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

49,079.33 1.733

30 Kp-gm,pic,f-A ดนกาแพงเพชรทมจดประสเทา พบศลาแลงออนและมเนอดนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

5,435.63 0.192

31 Kp-gm,pic,fl-A ดนกาแพงเพชรทมจดประสเทา พบศลาแลงออนและมเนอดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

1,243.28 0.044

Page 21: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

17

ตารางท 4(ตอ) หนวยแผนทดนและคาอธบายทสารวจพบในจงหวดพจตร ลาดบท

หนวยแผนท คาอธบาย พนท

ไร รอยละ

32 Kp-gm-A ดนกาแพงเพชรทมจดประสเทา ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

90,418.66 3.193

33 Kp-A ชดดนกาแพงเพชร ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 36,708.84 1.296

34 Kp-B ชดดนกาแพงเพชร ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 74,722.89 2.639

35 Ksr-col-A ดนโคกสาโรงทเปนดนรวนหยาบ ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

10,046.49 0.355

36 Ksr-lb,pic-A ดนโคกสาโรงทเปนกรดและพบศลาแลงออน ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

33,738.78 1.191

37 Ksr-mw,col-A ดนโคกสาโรงทมการระบายนาดปานกลางและเปนดนรวนหยาบ ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

808.16 0.029

38 Ksr-pic,col-A ดนโคกสาโรงทพบศลาแลงออนและเปนดนรวนหยาบ ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

3,633.66 0.128

39 Ksr-pic-A ดนโคกสาโรงทพบศลาแลงออน ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

15,049.62 0.531

40 Ksr-A ชดดนโคกสาโรง ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 31,121.56 1.099

41 Na-fsi-A ดนนานทเปนดนทรายแปงละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

56,676.87 2.001

42 Na-pd-A ดนนานทมการระบายนาเลว ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

22,310.40 0.788

43 Na-A ชดดนนาน ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 88,696.71 3.132

44 Nd-A ชดดนนาดก ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 6,409.16 0.226

45 Phi-fl-B ดนไพศาลทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

3,223.85 0.114

46 Phi-B ชดดนไพศาลท มเนอดนบนเปนดนรวนปนทรายปนกรวด ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

3,364.86 0.119

47 Phi-C ชดดนไพศาล ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 1,817.50 0.064

48 Phi-D ชดดนไพศาล ความลาดชน 12-20 เปอรเซนต 320.60 0.011

49 Pic-fl-A ดนพจตรทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

4,301.63 0.152

50 Pic-A ชดดนพจตร ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 142,098.72 5.018

Page 22: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

18

ตารางท 4(ตอ) หนวยแผนทดนและคาอธบายทสารวจพบในจงหวดพจตร ลาดบท

หนวยแผนท คาอธบาย พนท

ไร รอยละ

51 Plo-A ชดดนโพทะเล ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 155,646.23 5.496

52 Plo-fl-A ดนโพทะเลทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

12,340.92 0.436

53 Plo-fsi-A ดนโพทะเลทเปนดนทรายแปงละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

4,967.11 0.175

54 Plo-pd-A ดนโพทะเลทมการระบายนาเลว ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

23,422.90 0.827

55 Psl-A ชดดนพษณโลก ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 16.82 0.001

56 Sat-B ชดดนสมอทอด ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 4,040.40 0.143

57 Sg-gm,fl-A ดนไทรงามทมจดประสเทาและเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

147.55 0.005

58 Sg-fl-A ดนไทรงามทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

23,153.56 0.818

59 Sg-fl-B ดนไทรงามทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

1,350.20 0.048

60 Sg-gm-A ดนไทรงามทมจดประสเทา ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

6,534.80 0.231

61 Sg-A ชดดนไทรงาม ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 11,508.43 0.406

62 Sg-B ชดดนไทรงาม ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 53,857.09 1.902

63 Sg-tks-B ดนไทรงามทเปนดนทรายหนา ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

5,962.80 0.211

64 Sg-vtks-B ดนไทรงามทเปนดนทรายหนามาก ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

2,996.13 0.106

65 Sg-wd-B ดนไทรงามทมการระบายนาด ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

6,043.96 0.213

66 Skt-A ชดดนสโขทย ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 172,213.09 6.081

67 Skt-fl-A ดนสโขทยทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

30,342.27 1.071

68 Skt-lb-A ดนสโขทยทเปนกรด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 144,219.79 5.093

69 Skt-pd,nopic-A ดนสโขทยทมการระบายนาเลวและไมพบ ศลาแลงออน ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

22,449.02 0.793

Page 23: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

19

ตารางท 4(ตอ) หนวยแผนทดนและคาอธบายทสารวจพบในจงหวดพจตร ลาดบท

หนวยแผนท คาอธบาย พนท

ไร รอยละ

70 Skt-pd-A ดนสโขทยทมการระบายนาเลว ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

132,794.59 4.689

71 Tl-B ชดดนทาล ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 4,806.08 0.170

72 Tl-C ชดดนทาล ความลาดชน 5-12 เปอรเซนต 246.73 0.009

73 Tl-D ชดดนทาล ความลาดชน 12-20 เปอรเซนต 71.16 0.003

74 Tph-gm,f-A ดนตะพานหนทมจดประสเทาและเปนดนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

2,519.07 0.089

75 Tph-gm-A ดนตะพานหนทมจดประสเทา ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

118,406.61 4.181

76 Tph-gm-B ดนตะพานหนทมจดประสเทา ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

4,967.13 0.175

77 Tph-A ชดดนตะพานหน ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 73,192.75 2.585

78 Tph-B ชดดนตะพานหน ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต 153,428.64 5.418

79 Utt-A ชดดนอตรดตถ ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 88,096.33 3.111

80 Kp-Kp-fl-A หนวยเชงซอนของชดดนกาแพงเพชรและดนกาแพงเพชรทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

26,260.24 0.927

81 Kp-Kp-fl-B หนวยเชงซอนของชดดนกาแพงเพชรและดนกาแพงเพชรทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

5,757.68 0.203

82 Sg-Kp-fl-B หนวยเชงซอนของชดดนไทรงามและดนกาแพงเพชรทเปนดนรวนละเอยด ความลาดชน 2-5 เปอรเซนต

36,273.30 1.281

83 SC พนทลาดชนเชงซอน ทมความลาดชนมากกวา 35 เปอรเซนต

9,649.52 0.341

รวมเนอทชดดน 2,809,266.55 99.201

84 ML ทดนดดแปลง 3,027.56 0.107

85 W พนทนา 19,588.89 0.692

รวมพนทเบดเตลด 22,616.45 0.799

รวมพนทหนวยพนททงหมด 2,831,883.00 100.000

Page 24: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนEndoaqสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสดนทรายปดนลางเปปนเทา พขอจากดขอเสนอสงขน ปลสมบตท

นกดน (USDAuepts (Haplนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนปนดนรวน สนปนดนรวนปนพบจดประสแด แนะ ลกพชอายสน างเคม คว

(

0

25

50

ตะกอนนA) Coarse-llustepts)

คอนขางรพบบรเวณเกดจากต ดปานกล

ปานกลางน เปนดนลกนาตาลเขมหร

นทรายถงดนรดง สแดงปนเห

ความอดมใชอนทรย

ามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ต

0-100 ต

าพาเชงซอนloamy, s

ราบเรยบถงลกณทราบระหวาตะกอนนาพาใางถงคอนขางงถงชา กถงลกมาก มรอสนาตาลปนวนเหนยวปนหลอง ปฏกรยมสมบรณตาแยวตถรวมกบ

รยวตถ คแลแค

นกลาง

ตา

ตา

20

iliceous,

กคลนลอนลาางหบเขาใหม งเลว

มลกษณะการนเทาเขม ปฏกนทรายอาจพบยาดนเปนกรดและเปนดนเนอปยเคมในการ

ความจกเปลยนตไอออน

ตา

ตา

ตา

semiactive

ดเลกนอย คว

การไหลบาขรสลบชนของเกรยาดนเปนกบกรวดทองนาดเลกนอยถงเปอหยาบ รวมทรปรบสภาพด

ความอมตวเบส

ปตา

ตา

ตา

, isohype

วามลาดชน 1-

ของนาบนผวเนอดน ดนบนกรดปานกลางาปะปนในชนปนกลาง (pH ทงอาจมความดน ปรบปรงบ

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปตา

ตา

ตา

Sererthermic

-5 %

ดน ปานกลนเปนดนรวนปถงเปนกลาง ดนลาง สนาต6.5-7.0)

มเสยงเรองนาทบารงดนเพอเพ

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน ตา

ตา

ตา

ies Ac Fluventic

ลางถงชา ปนทรายหรอ(pH 6.0-7.0)ตาล สนาตาล

ทวมฉบพลนพมผลผลตให

ความอดมสมบรณของ

ดน ตา

ตา

ตา

c

อ) ล

Page 25: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสสนาตาลปปนแดง ปสนาตาลปเหลอง หขอจากดขอเสนอปญหานาขน โดยกสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนปนแดง ปฏก ปฏกรยาดนเปปนเทาออน ป

หรอสแดงตลอ แนะ าทวมบาหรอแการเพมอนทรางเคม คว

(

0

25

50

บางมลนาA) Very-fine

ราบเรยบพบมากในเกดจากตคอนขางเ

ชา น เปนดนลกรยาดนเปนกรปนกรดจดถงเปปฏกรยาดนเปดชนดน

อาจมนาทหลกเลยง

แชขง อาจปลยวตถ ามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ต

0-100 ต

าก e, mixed, seถงคอนขางรานพนทภาคเหนตะกอนนาพาบเลว

กมาก ดนบนรดจดมากถงเปนกลาง (pHปนกรดจดมา

ทวมบาและแชงการปลกในชกพชไรหรอพช

รยวตถ คแลแค

นกลาง ปา

ตา

ตา

21

emiactive, nาบเรยบ ความนอ บรเวณลาบรเวณทราบน

เปนดนเหนยเปนกรดจด (p

H 5.5-7.0) ดนากถงเปนกรด

ชขงระดบสงใชวงกลางฤดฝชผก ซงจะตอ

ความจกเปลยนตไอออน

านกลาง ป

สง ป

สง ป

nonacid, isoมลาดชน 0-1 านานาน นาทวม

การไหลบาขวหรอดนเหนpH4.5-5.5) นลางตอนลาง ดจด (pH 4

นฤดฝน ทาใหฝนทมฝนตกหองยกรองและ

ความอมตวเบส

ปปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

hypertherm%

ของนาบนผวยวปนทรายแดนลางตอนบเปนสนาตาล.5-5.5) มจดป

หขาวเสยหายไหนกมาก ในพปรบสภาพดน

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปสง

ตา ป

ตา

Sermic Aeric End

ดน ชา แปง สนาตาลบนเปนดนเหนลปนเทา สเทาประสนาตาล

ได พนทชลประทนใหรวนซยแล

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน สง

ปานกลาง

ตา

ies Ban doaquepts

เขม สนาตาลนยว สนาตาลาปนแดง หรอแก สแดงปน

ทานและไมมละระบายนาด

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ล ลอน

มด

Page 26: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสปฏกรยาดสเทา ปฏหนเลกๆเซนตเมตขอจากดนาคอนขขอเสนอดนดขน สมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนดนเปนกรดปฏกรยาดนเปน ทกาลงสลา

ตร างเลว แนะ

างเคม คว

(

0

25

50

บานกลางA) Fine, sm

ราบเรยบพบสวนใหเกดจากตคอนขางเ

ชา น ดนบนเปนานกลางถงเป

นกรดแกถงเปนยปนอยเลกน

ในการปล

ควรมการ

ามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ต

0-100 ต

ง mectitic, isohถงคอนขางราหญทางดานเหตะกอนนาพาบเลว

นดนเหนยวหนกลาง (pH6นกรดจด (pHนอย ชนของห

ลกพชไรจะมป

รไถพรวนของ

รยวตถ คแลแค

นกลาง

ตา

ตา

22

hyperthermาบเรยบ ความหนอของทราบบรเวณทราบน

หรอดนเหนยว6.0-7.0) ดนลH 4.5-5.5) มหนตนกาเนด

ปญหาเกยวกบ

ดนในขณะทค

ความจกเปลยนตไอออน

สง

สง

สง

ic Aquic Haมลาดชน 0-2 บลมภาคกลางนาทวม

การไหลบาขปนทรายแปงลางมเนอดนเปจดประสนาตทกาลงสลาย

บการระบายน

ความชนกาลง

ความอมตวเบส

ปสง

สง

สง

plusterts % งหรอทสงตอน

ของนาบนผว สเทาเขมมาปนดนเหนยวาลเขมจนถงส

ยตว ปรกตจะ

นาในดน เนอง

งเหมาะสมเพร

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปตา

ตา

ตา

Ser

นกลาง

ดน ชา ก สนาตาลปน มสพนเปนสสแดง ในเนอดะพบอยลกระ

งจากเปนดนท

ราะจะทาใหโ

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน สง

สง

สง

ies Bag

นเทาเขมมากเทาเขมจนถงดนมกพบเศษหวาง 50-80

ทมการระบาย

โครงสรางของ

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ก งษ0

Page 27: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสแกและสเหนยวสเขอจากดขอเสนอพชผกสวคณสมบตสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนสแดงปนเหลอเทาเขมและสเ แนะ นครวได ควรตทางกายภาพางเคม คว

(

0

25

50

บางระกาA) fine, mix

ราบเรยบ ทราบลมตะกอนนเลว

ชา น เปนดนลกอง ปฏกรยาดเทา มจดประ

เปนทลมตควรทาคน

รมการปรบปรพและทางเคมามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ปาน

0-100 ต

xed, semiac มความลาดนาทวมถง าพาบรเวณทต

ก ดนบน เนอน เปนกรดปาสนาตาล สนตา มกมนาทวนดนกนนา เงบารงดน โดของดนใหดขนรยวตถ ค

แลแค

นกลาง

นกลาง

ตา

23

ctive, nonacดชน 0-1 %

ตาในแองทรา

ดนเปนดนเหนานกลางถงดา

นาตาลปน วมลก 80 ซม.พอควบคมระยการใสปยอนน ความจกเปลยนตไอออน

สง

สง

สง

cid, isohyper

าบนาทวม

การไหลบาขนยว สเทาเขมางปานกลาง(

. นาน 2-3 เดะดบนาและในทรย เชน ป

ความอมตวเบส

ปสง

สง

สง

rthermic Ty

ของนาบนผวมหรอสนาตาลpH 6.0-7.

อนในชวงฤดฝในฤดแลงยงใยคอก ปยหม

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปตา

ตา

ตา

Serypic Endoaq

ดน ชา ลปนเทา มจด.0) ดนบนตอ

ฝน ใชปลกพชไรบก ปยพชสด

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน สง

สง

สง

ies Brk quepts

ดประสนาตาลนลางเปนดน

บางชนดหรอเพอปรบปรง

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ลน

อง

Page 28: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกจากวสดดบรเวณเนการระบาการซมผลกษณะสดนเหนยกลาง (pนาตาล ปเปยกและลก ขอจากดปานกลาอาจขาดสขอเสนอความชนพของพช ถสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ดนหรอหนทเนนตะกอนรปพายนา านไดของนาสมบตของดนวปนทรายแปH 6.5-8.0)ปฏกรยาดนเปะแหงสลบกน

งและมชนปนสมดลของธาตแนะ พอเหมาะ จดถามพนทพอ ใางเคม คว

(

0

25

50

ชยบาดาลA) Fine, sm

ลกคลนลมากบรเวเกดจากก

เคลอนยายมาพด

ดปานกล ชาถงปานน เปนดนลกปง สเทาเขมม) ดนลางเปนดปนกรดเลกนอดนลางบางบ

เนอดนเหนทตยภมในดตอาหารโดยเฉ

ปรบปรงสดหาแหลงนาสใชปยฟอสฟอามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ต

0-100 ต

ล mectitic, isohอนลาดเลกนอณทสงตอนกล

การผพงสลายาเปนระยะทา

าง นกลาง กปานกลาง พมากหรอสนาตดนเหนยวหรออยถงเปนดางปบรเวณอาจพบ

หนยวจด ยากดนลาง ซงจะมฉพาะการขาดสมบตทางกาสารองไวใชเมรสในรปละลารยวตถ ค

แลแค

นกลาง

ตา

ตา

24

hyperthermอยถงลกคลนลลางของประเทตวของหนบะ

างใกลๆ โดยแ

พบชนหนผทรตาลปนเทาเขอดนเหนยวปปานกลาง (pHบเมดปนสะสม

ตอการไถพรวมผลกระทบทฟอสฟอรสแลายภาพของดนอฝนทงชวง เายชา และเพมความจกเปลยนตไอออน

สง

สง

สง

ic Leptic Haลอนชน ความทศ ะซอลท หนแอแรงโนมถวงบร

การไหลบาขะดบความลกขมมาก ปฏกรนทรายแปง สH 6.5-8.0) ดม โดยปกตเมอ

วน และแตกรทางกายภาพและจลธาตบางนโดยการเพมเพอปองกนไมมจลธาต เมอพความ

อมตวเบสฟ

ปสง

สง

สง

aplusterts มลาดชน 3-16

อนดไซท บรเรเวณเชงเขา

ของนาบนผว50-100 ซม.

รยาดนเปนกรสนาตาลปนเทดนชนลางจะพอดนแหง หนา

ระแหง ทาใหรและเคมสาหรชนด มอนทรยวตถมใหดนแตกระพชแสดงอากาอสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปตา

ตา

ตา

Ser

6 %

เวณพนทภเขาหรอเกดจากต

ดน ชาถงป. ดนบนเปนดรดเลกนอยถงทาเขม สนาตพบรอยไถลเปาดนจะแตกระ

รากพชเสยหารบพชทมระบ

ถ และไถพรวนะแหงและทาลารขาด พแทสเซยม

ทเปนประโยชน

สง

สง

สง

ies Cd

ารวมถงทเกดตะกอนนาพา

ปานกลาง ดนเหนยวหรองเปนดางปานตาลเขมหรอสปนมน เมอดนะแหงเปนรอง

าย เปนดนลกบบรากลก ดน

นขณะทดนมลายระบบราก

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ดา

อนสนง

กน

มก

Page 29: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสจากผวดนกรดจด (หรอสนาตขอจากดลาดชนสงขอเสนอและเพมผสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนน ดนบนเปนpH 4.5-5.5ตาลปนเหลอง ง ดนจะถกชะแนะ ผลผลตพชโดยางเคม คว

(

0

25

50

ชนแดน A) Loamy-s

ลกคลนลตะพกลานตะกอนนด

เรว น เปนดนตนดนรวนปนทร

5) ดนลางเปนง ปฏกรยาดน

เปนดนตะลางพงทลาย

จดทาระบยใชปยอนทรยามลก อนท

ซม.)

0-25 ต

5-50 ต

0-100 ต

skeletal , kaอนลาดเลกนอนาระดบสง าพาพดมาทบ

นถงลกปานกลราย สนาตาล

นดนรวนเหนยนเปนกรดจดถนถงลกปานกไดงาย บบอนรกษดนยรวมกบปยเครยวตถ ค

แลแค

ตา ปา

ตา

ตา

25

aolinitic, isoอย ความลาด

บถมบนตะพก

ลางถงชนลกรล บางบรเวณอยวปนทราย หถงเปนกรดเลกกลางถงชนลก

นและนา ทเคม พนทลาดชความจกเปลยนตไอออน

านกลาง ป

ตา ป

ตา

hyperthermดชน 2-5 %

ลานาระดบสง

การไหลบาขรงหนาแนนตงอาจพบลกรง

หรอดนรวนปนกนอย (pH 5.5กรงหนาแนน

เหมาะสมโดยชนสงไมควรนความ

อมตวเบสฟ

ปปานกลาง

ปานกลาง

ตา

mic Typic Ha

ของนาบนผวงแตประมาณ ปน ปฏกรยานดนเหนยวแล5-6.5) ความอดมส

ใชวธพช เพมามาใชเพาะปอสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปตา

ตา

ตา

Seraplustalfs

ดน ปานกล30-60 ซม.

าดนเปนกรดจละมลกรง สน

สมบรณตา พ

มความอดมสปลก พแทสเซยม

ทเปนประโยชน

ตา

ตา

ตา

ies Cdn

ลาง

จดมากถงเปนนาตาลปนแดง

พนททมความ

มบรณแกดน

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ตา

ตา

นง

Page 30: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสสเทาเขมดนลางเปเปนกรดเขอจากดขอเสนอนอกฤดทเพมอนท สมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนม มจดประสนปนดนเหนยวหเลกนอยถงเปน แนะ ทานาอาจปลกรยวตถ างเคม คว

(

0

25

50

เฉลยงลบA) Fine, mi

ราบเรยบพบบรเวณเกดจากตเลว

ชา น เปนดนลกนาตาลปนเหลหรอดนเหนยวนดางปานกลา

ไมม ปรบปรงบ

กพชไรหรอพช

ามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ต

0-100 ต

บ xed, semiacถงคอนขางราณทราบระหวาตะกอนนาพา

กมาก ดนบนองหรอสนาตวปนทรายแปาง (pH 6.5-8

บารงดนและชผก ซงจะตอ

รยวตถ คแลแค

นกลาง ปา

ตา ปา

ตา ปา

26

ctive, isohypาบเรยบ ความางหบเขาและ

นเปนดนรวนปาลแก ปฏกรยง สเทา มจดป

8.0)

เพมผลผลตโองยกรองและ

ความจกเปลยนตไอออน

านกลาง ป

านกลาง ป

านกลาง

perthermic มลาดชน 0-2 ตะพกลานาร

การไหลบาขปนดนเหนยวหยาดนเปนกรดประสนาตาลป

ดยใชปยอนทปรบสภาพดน

ความอมตวเบส

ปปานกลาง ป

ปานกลาง

สง

Typic Endo% ะดบตา

ของนาบนผวหรอดนรวนเหดจดถงเปนกรปนเหลองหรอ

ทรยรวมกบปยนใหรวนซยแล

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปานกลาง ป

ตา ป

ตา ป

Seroaqualfs

ดน ชา หนยวปนทรายรดเลกนอย (pอสนาตาลแก

ยเคม ในพนทละระบายนาด

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ies Cl

ยแปง สเทาถงpH 5.5-6.5) ปฏกรยาดน

ทชลประทานดขน โดยการ

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ง) น

น ร

Page 31: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสเหนยว สหรอดนเหหรอสเทา5.5) ดนล(pH 5.0-ขอจากดขอเสนอสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนสนาตาลปนเทหนยวปนทราาปนนาตาล มลางตอนลางเป-6.0) แนะ างเคม คว

(

0

25

50

ชมแสง A) Fine, mi

ราบเรยบพบบรเวณเกดจากตเลว

ชา น เปนดนลกทา ปฏกรยาดยแปง สนาตามจดประสนาตปนดนเหนยวส

พนทมนาควรใสปย

ามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ต

0-100 ต

xed, semiac มความลาดณตอนเหนอขตะกอนนาพาม

กมาก ดนบนนเปนกรดจดาลเขม สเทาปตาลหรอสนาตสนาตาลปนเท

าทวมไดในบางยอนทรยเพอเพรยวตถ ค

แลแค

นกลาง ปา

ตา ปา

ตา ปา

27

ctive, acid, iดชนนอยกวา 2องทราบลมภมาทบถมอยบน

เปนดนรวนเหมากถงเปนกร

ปนชมพ ตาลปนเหลอง ทามจดประสแ

งป ทาใหพชไพมความอดมความจกเปลยนตไอออน

านกลาง ป

านกลาง ป

านกลาง ป

isohyperthe2 % าคกลางและทนตะพกลานาใ

การไหลบาขหนยวปนทรารดจด (pH 5

ปฏกรยาดนเแดงปฏกรยาด

ไดรบความเสสมบรณของดความ

อมตวเบสฟ

ปปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ermic Aeric (

ทสงตอนกลางใหม

ของนาบนผวยแปงหรอดน5.0-5.5) ดน

เปนกรดจดมาดนเปนกรดจด

ยหายได ดนและทาใหโอสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปตา ป

ตา ป

ตา

Ser(Plinthic) En

งของประเทศ

ดน ชา นรวนปนดนเหนบนตอนลางเป

ากถงเปนกรดดมากถงเปนก

โครงสรางของพแทสเซยม

ทเปนประโยชน ปานกลาง

ปานกลาง

ตา

ies Cs ndoaquepts

หนยวหรอดนปนดนเหนยว

ดจด (pH 5.0-กรดปานกลาง

งดนดขน ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ตา

นว

-ง

Page 32: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสถงสนาตาถงกรดเลนาตาลปทราย สของเหลกขอจากดขอเสนอปรบปรงคสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนาลปนเทาเขมลกนอย (pH นเหลองปฏก

สเหลองปนแดกและแมงกาน แนะ คณสมบตและางเคม คว

(

0

25

ดอนไร A) Fine-loa

คอนขางรภาคตะวนเกดจากตดปานกลา

ปานกลางน เปนดนลกมากเปนดนล5.5-6.5) ดน

กรยาดนกรดจดงดถงสนาตานสสะสมในดน

ดนมความปลกพชไ

ะโครงสรางขอามลก อนท

ซม.)

0-25 ต

5-50 ต

amy, kaolinitราบเรยบถงลกนออกเฉยงใตตะกอนนาพามาง ง กมาก ดนบนก ดนบนเปนนบนตอนลางจดมากถงกรดลปนเหลอง

นลาง มอดมสมบรณร ควรปรบปองดนและเพมรยวตถ ค

แลแค

ตา

ตา

28

tic, isohypeกคลนลอนลา

มาทบถมอยบน

เปนดนรวนปนดนรวนปนทงเปนดนรวนปดปานกลาง (pมจดประสนา

ณตามาก ในบปรงบารงดน มธาตอาหารพความจกเปลยนตไอออน

ตา ป

ตา

rthermic Tyดเลกนอย มค

นเนนตะกอน

การไหลบาขปนทรายหรอดรายหรอดนรวปนทรายและเpH 5.0-6.0าตาลแกและ

บางแหงดนจะโดยการใสปชใหแกดน ความ

อมตวเบสฟ

ปปานกลาง

ตา

ypic Kandiusความลาดชน

รปพดหรอตะ

ของนาบนผวดนรวนเหนยววน สนาตาลปเปนดนเหนยว0) ในดนลางตสแดงปนเหล

มระดบนาใตดยอนทรยและ

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปตา

ตา

Serstults 1-5 %

ะกอน

ดน ปานกลวปนทราย สนปนเทา ปฏกรวปนทรายหรตอนลาง เปนอง อาจพบม

ดนตน ะปยเคมควบ

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน ตา

ตา

ies Dr

ลาง นาตาลปนเทารยาดนกรดจดอดนเหนยวส

นดนหนยวปนมวลกอนกลม

บคกนไป เพอ

ความอดมสมบรณของ

ดน ตา

ตา

าดสนม

Page 33: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกรวมถงทเการระบาการซมผลกษณะสกาลงสลาสนาตาลปดนเหนยกลาง (pHขอจากดงาย ขอเสนอดนนอยทผลผลตพสภาพปาสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด เกดจากวสดดายนา านไดของนาสมบตของดนายตวทความลปนแดงเขม ปวมเศษหนปะH 5.0-6.0)

แนะ ทสด พรอมทงพชโดยใชปยอเพาะปลก างเคม คว

(

0

25

50

แกงคอย A) Clayey-s

ลกคลนล พบบรเวณเกดจากก

ดนหรอหนทเคด

ปานกลางน เปนดนตลกประมาณ 8ปฏกรยาดนเปะปนมากสนา

เปนดนตน

บรเวณทมจดทาระบบอนทรยรวมกบ

ามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ต

0-100 ต

skeletal, mixอนลาดเลกนอณเนนเขา ไหลการผพงสลายคลอนยายมาเป

ง นถงชนเศษห80 ซม. ลงไป นกรดปานกลตาลปนแดงห

นถงชนเศษห

มความลาดชนอนรกษดนและบปยเคม พนท

รยวตถ คแลแค

นกลาง ปา

ตา ปา

ตา ปา

29

xed, semiacอยถงเปนลกคลเขาและเชงเยตวของหนอคปนระยะทางใ

หนหนาแนนตดนบนเปนดน

ลางถงเปนกลาหรอสแดงปน

หนหนาแนน พ

นไมมากนก แะนาทเหมาะสทลาดชนสงไม

ความจกเปลยนตไอออน

านกลาง ป

านกลาง ป

านกลาง ป

ctive, isohypคลนลอนชน คเขา คนพวกแอนดใกลๆ โดยแรง

การไหลบาขตงแตภายใน นรวนหรอดนราง (pH 6.0-7เหลอง ปฏกร

พนททมความ

และดนไมตนมสมโดยใชวธพชมควรนามาใช

ความอมตวเบส

ปปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

perthermic Uความลาดชน

ดไซทและหนงโนมถวงของโ

ของนาบนผว50 ซม.จากผรวนปนดนเหน7.0) ดนลางเปรยาดนเปนกร

มลาดชนสง ด

มาก อาจใชปลช เพมความอเพาะปลก คว

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปสง

ตา

ตา

SerUltic Haplu2-20 %

นอคนในกลมเโลก

ดน ปานกลผวดน และพบนยว สนาตาลปนดนรวนปนรดจดมากถง

ดนจะถกชะลา

ลกพชไรได แอดมสมบรณแวรใหคงสภาพ

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน สง

สง

สง

ies Kak ustalfs

เดยวกน และ

ลางถงเรว บชนหนพนทลเขมมากหรอนดนเหนยวถงเปนกรดปาน

างพงทลายได

แตตองรบกวนแกดนและเพมพปาหรอฟนฟ

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ทองน

นมฟ

Page 34: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสปฏกรยาทรายแปงขอจากดขอเสนอดนใหรวนสงขน สมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนดนเปนกรดปง สนาตาลหร แนะ นซย ปรบปร

างเคม คว

(

0

25

50

กาแพงเพA) Fine-silty

คอนขางร พบมากในเกดจากตดปานกลา

ปานกลางน เปนดนลปานกลางถงเปรอสนาตาลปน

ดนทใชปลทาลายชน

งบารงดนอย

ามลก อนท

ซม.)

0-25 ต

5-50 ต

0-100 ต

พชร y, mixed, acราบเรยบถงเปนภาคเหนอ ตะกอนนาพาบาง ง กมาก ดนบนปนกลาง (pHนเหลอง ปฏกรลกพชไรมานานดานใตชนไถเสมอโดยเพม

รยวตถ คแลแค

ตา

ตา

ตา

30

ctive, isohypปนลกคลนลอน

บรเวณสนดนร

นเปนดนรวนห 6.0-7.0) ดรยาดนเปนกราน ใตชนไถพถพรวนโดยไถมอนทรยวตถ

ความจกเปลยนตไอออน

ตา ป

ตา ป

ตา ป

perthermic นลาดเลกนอย

รมนา

การไหลบาขหรอดนรวนปดนลางเปนดนรดจดถงเปนกรวนมกแนนทถใหลกกวาปกและใชปยอน

ความอมตวเบส

ปปานกลาง ป

ปานกลาง

ปานกลาง

Oxyaquic (Uย ความลาดช

ของนาบนผวปนทรายแปง นรวนปนทรารดเลกนอย (p

ทบ รากชอนไชกต และใชอนทนทรยรวมกบ

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปานกลาง

ตา

ตา ป

SerUltic) Hapluชน 1-3 %

ดน ชา สนาตาลถงยแปงถงดนรpH 5.5-6.5) ชไดยาก ทรยวตถในก

บปยเคมเพอเพ

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน สง

สง

ปานกลาง

ies Kp ustalfs

งสนาตาลเขมวนเหนยวปน

ารปรบสภาพพมผลผลตให

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ตา

ม น

พห

Page 35: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสกลาง (pHมจดประสเลกนอย ดางปานกขอจากดขอเสนอปรบปรงบสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนH 6.0) ดนลาสนาตาลเขม พบปนภายในกลาง (pH 8.0 แนะ บารงดน โดยางเคม คว

(

0

25

50

โคกสาโรงA) Fine-loa

ราบเรยบ พบบรเวณเกดจากตคอนขางเ

ชา น เปนดนลางตอนบนเปนปฏกรยาดนเปน 150 เซนต0)

พนทมนาทานา ค

ยใชปยอนทรยามลก อนท

ซม.)

0-25 ต

5-50 ต

0-100 ต

ง amy, isohype มความลาดณสวนตาของตะกอนนาพาเลว

กมาก ดนบนนดนรวนเหนยปนกรดเลกนอเมตร และสน

าทวมไดในบางวรมระบบกาย และปยเคมรยวตถ ค

แลแค

ตา ปา

ตา ปา

ตา ปา

31

erthermic Aดชนนอยกวา 2ตะพกลานาข

นเปนดนรวนปยวปนทราย สอย (pH 6.5) นาตาลมจดปร

งป ทาใหพชไรชลประทานมในอตราทเหความจกเปลยนตไอออน

านกลาง ป

านกลาง ป

านกลาง ป

Aeric Endoaq2 % นกลาง

การไหลบาขปนทราย สนาสนาตาลปนเทดนลางตอนล

ระสเหลองปน

ไดรบความเสนเขาชวย และหมาะสม ความ

อมตวเบสฟ

ปปานกลาง ป

ปานกลาง ป

ปานกลาง ป

qualfs

ของนาบนผวาตาลปนเทา า ลางเปนดนรวนนแดงปฏกรยา

ยหายได ะเพมความอด

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปานกลาง

านกลาง

านกลาง

Ser

ดน ชา ปฏกรยาดน

นเหนยวปนทาดนเปนกรดจ

ดมสมบรณขอ

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน สง

สง

สง

ies Ksr

เปนกรดปาน

ทรายปนกรวดจดมากถงเปน

องดนดวยการ

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ดน

Page 36: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสแดงหรอป7.0) ดนลปฏกรยาดขอจากดขอเสนอและใชปยจะตองยกสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนปนสชมพ มจลางเปนดนเหดนเปนกรดป แนะ ยอนทรยรวมกรองและปรบางเคม คว

(

0

25

50

นาน A) Fine, mi

ราบเรยบ เกดจากตคอนขางเ

ชา น เปนดนลกดประสนาตาลหนยวปนทราานกลางถงเป

ดนแนนเนควรไถพร

มกบปยเคมเพบสภาพดนใหรามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ต

0-100 ต

xed, semiacถงคอนขางรา

ตะกอนนาพา บเลว

กมาก ดนบนเลเขมหรอสนายแปงถงดนเหนดางปานกลนองจากมทรารวนใหลกและพอเพมผลผลตรวนซยและระรยวตถ ค

แลแค

นกลาง ปา

ตา ปา

ตา ปา

32

ctive, isohypาบเรยบ ความ

บรเวณสวนต

เปนดนรวนปนาตาลปนเหลอหนยว สเทาปาง (pH 6.0-8ายแปงมาก ขะปรบปรงดนโต ในพนทชลปะบายนาดขนความจกเปลยนตไอออน

านกลาง ป

านกลาง ป

านกลาง ป

perthermic มลาดชน 0-2

าของสนดนรม

การไหลบาขนทรายแปงหรอง ปฏกรยาดนปนแดง มจดป8.0) าวอาจแตกกอโดยใชอนทรยประทาน นอกโดยการเพมอความ

อมตวเบสฟ

ปปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

Aeric Endoa%

มนา

ของนาบนผวรอดนรวนเหนนเปนกรดจดมประสนาตาลแ

อไดนอย วตถ ปรบปรกฤดทานาอาจอนทรยวตถ อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปตา ป

ตา ป

ตา ป

Seraqualfs

ดน ชา นยวปนทรายแมากถงเปนกลแกหรอสนาต

รงบารงดนโดจปลกพชไรห

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ies Na

แปง สเทาปนลาง (pH 5.0-ตาลปนเหลอง

ยอนทรยวตถหรอพชผก ซง

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

น-ง

ถง

Page 37: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสหรอสนาตดนเหนยหรอสแดขอจากดขอเสนอและเพมผสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนตาลปนเทาเขว สนาตาลปนงปนเหลอง ป แนะ ผลผลตพชโดยางเคม คว

(

0

25

50

นาดก A) Fine-silty

ลกคลนลตะพกลานตะกอนนดปานกลา

ปานกลางน เปนดนลกขม ปฏกรยาดนนแดงถงสแดปฏกรยาดนเป

พนททมคจดทาระบ

ยใชปยอนทรยามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ต

0-100 ต

y, mixed, isoอนลาดเลกนอนาขนสง าพาเกา าง ง กมาก ดนบนเนเปนกรดจดถงปนเหลองแลนกรดเลกนอยความลาดชน ดบบอนรกษดนยรวมกบปยเครยวตถ ค

แลแค

นกลาง ปา

ตา ปา

ตา ปา

33

ohypertherอยถงลกคลนล

เปนดนรวนหรถงเปนกรดเลละพบสนาตายถงเปนดางปดนจะถกชะลนและนา ทเคม พนทลาดชความจกเปลยนตไอออน

านกลาง ป

านกลาง ป

านกลาง ป

mic Ultic Paลอนชนเลกน

การไหลบาขรอดนรวนเหนกนอย (pH 5าลถงสนาตาลปานกลาง (pHางพงทลายไดเหมาะสมโดยชนสงไมควรนความ

อมตวเบสฟ

ปปานกลาง ป

ปานกลาง ป

ปานกลาง ป

aleustalfs อย ความลาด

ของนาบนผวนยวปนทรายแ.5-6.5) ดนลาลเขมในตอนลH 6.5-8.0) ดงาย ใชวธพช เพมามาใชเพาะปอสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปานกลาง

านกลาง ป

านกลาง

Ser

ดชน 2-8 %

ดน ปานกลแปง สนาตาลางเปนดนรวนลาง พบจดปะ

มความอดมสปลก พแทสเซยม

ทเปนประโยชน

สง

ปานกลาง

ตา

ies Nd

ลาง สนาตาลเขม

นปนเหนยวถงะสนาตาลเขม

มบรณแกดน

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

มงม

Page 38: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกแรงโนมถการระบาการซมผลกษณะสผวดน ดนปฏกรยาดหน มกรวสนาตาลอขอจากดจะถกชะลขอเสนอแตตองรบแกดนแลปาหรอฟสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ถวงของโลกขอายนา านไดของนาสมบตของดนนบนเปนดนรดนเปนกรดจดวดและหนมนออน ปฏกรยา ลางพงทลายไแนะ บกวนดนนอยะเพมผลผลตนฟสภาพปา างเคม คว

(

0

25

50

ไพศาล A) Loamy-s

ลกคลนลพบบรเวณเกดจากก

องหนอคนพวด

ปานกลางน เปนดนลกรวนปนทรายหดถงเปนกรด

นเลกของหนไราดนเปนกรดจ

เปนดนตนไดงาย

บรเวณทมยทสด พรอมทพชโดยใชปยอ

ามลก อนท

ซม.)

0-25 ต

5-50 ต

0-100 ต

skeletal, mixอนลาดเลกนอณเนนเขา ไหลการสลายตวผกหนไรโอไลท

ง กปานกลางถงหรอดนรวนปเลกนอย (pHรโอไลท หนทจดมากถงเปนนถงชนกรวดแ

มความลาดชนทงจดทาระบบอนทรยรวมกบ

รยวตถ คแลแค

ตา

ตา

ตา

34

xed, isohypอยถงลกคลนลลเขาและเชงเขผพงอยกบทแท หนทฟฟ

งชนกอนกรวปนทรายปนเศH 5.5-6.5) ดนฟฟปะปนอยห

นกรดจด (pH และหนมนเล

นไมมากนก (บอนรกษดนแลบปยเคม พนท

ความจกเปลยนตไอออน

ตา ป

ตา

ตา

perthermic Tลอนชน ความขา ละวสดทเคล

การไหลบาขดและหนมนเศษหน สนาตนลางเปนดนรวหนาแนนมาก4.5-5.5) ก ความอดมส

(ไมเกน 12%)ละนาทเหมาะทลาดชนสงไม

ความอมตวเบส

ปปานกลาง

ตา

ตา

Typic (Kandiมลาดชน 2-20

อนยายมาเปน

ของนาบนผวเลกหนาแนนตาลถงสนาตาวนปนเศษหนก มากกวา 35

สมบรณตา พน

) และดนไมตะสมโดยใชวธพมควรนามาใช

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปสง ป

ตา ป

ตา ป

Seric) Haplustu0 %

นระยะทางไม

ดน ชาถงเรตงแตภายใน ลเขมหรอสน

นถงดนรวนปน5 % โดยปรมา

นททมความล

นมาก อาจใชพช เพมความเพาะปลก คว

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ies Phi ults

มไกลนก โดย

รว 50 ซม. จาก

นาตาลปนเทานทรายปนเศษาตร สนาตาล

ลาดชนสง ดน

ชปลกพชไรไดมอดมสมบรณวรใหคงสภาพ

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ตา

ตา

กา ษล

ด ณพ

Page 39: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสกรดจดถ5.5) ขอจากดขอเสนอปรบปรงบสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนงเปนกรดปาน

แนะ บารงดน โดยางเคม คว

(

0

25

50

พจตร A) fine, Aer

ราบเรยบตะพกลานตะกอนนคอนขางเ

ชา น เปนดนลกนกลาง (pH

พนทมนาทานา ค

ยใชปยอนทรยามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ต

0-100 ต

ric Paleaqul มความลาดนาขนกลาง าพา เลว

กมาก ดนบน6.0) ดนลาง

าทวมไดในบางวรมระบบกาย และปยเคมรยวตถ ค

แลแค

นกลาง ปา

ตา ปา

ตา ปา

35

lts ดชนนอยกวา 2

เปนดนเหนยงเปนดนเหนย

งป ทาใหพชไรชลประทานมในอตราทเหความจกเปลยนตไอออน

านกลาง ป

านกลาง

านกลาง ป

2 %

การไหลบาขวปนทรายแป

ยว สเทาปนนา

ไดรบความเสนเขาชวย และหมาะสม ความ

อมตวเบสฟ

ปปานกลาง

สง

ปานกลาง

ของนาบนผวปง สนาตาลปนาตาลออน ปฏ

ยหายได ะเพมความอด

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปตา ป

ตา ป

ตา

Ser

ดน ชา นเทาเขม ปฏฏกรยาดนเปน

ดมสมบรณขอ

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน ปานกลาง

ปานกลาง

ตา

ies Pic

ฏกรยาดนเปนนกรดจด (pH

องดนดวยการ

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ตา

นH

Page 40: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสสนาตาลปทรายแปเลกนอยถขอจากดขอเสนอปรบปรงบสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนปนเทาหรอสนงหรอดนเหนถงดางปานกล แนะ บารงดน โดยางเคม คว

(

0

25

50

โพทะเล A) Fine, mi

ราบเรยบสวนตาขอเกดจากตคอนขางเ

ชา น เปนดนลกนาตาลเขม ป

นยว สนาตาลลาง (pH 6.5-8

มนาทวมขทานา ค

ยใชปยอนทรยามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ปาน

0-100 ปาน

xed, active,ถงคอนขางราองเนนตะกอนตะกอนนาพามเลว

กมาก ดนบนปฏกรยาดนเปปนเทาเขม ม8.0) ขงในฤดฝนลกวรมระบบกาย และปยเคมรยวตถ ค

แลแค

นกลาง ปา

นกลาง ปา

นกลาง ปา

36

, isohyperthาบเรยบ มควนรปพด มาทบถมอยบน

นเปนดนรวน ดนกรดจดถงก

มจดประสนาต

ก 50 ซม. นรชลประทานมในอตราทเหความจกเปลยนตไอออน

านกลาง

านกลาง

านกลาง

hermic Aericวามลาดชน 0-

นสวนตาของเ

การไหลบาขดนรวนเหนยวรดเลกนอย (ตาลแกหรอส

นาน 1-2 เดอนเขาชวย และหมาะสม ความ

อมตวเบสฟ

ปสง

สง

สง

c Endoaqual-2 %

เนนตะกอนรป

ของนาบนผววปนทรายแปงpH 5.0-6.5นาตาลปนเห

น ะเพมความอด

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปสง

สง

สง

Serlfs

ปพด

ดน ชา งหรอดนรวน) ดนลางเปน

หลอง ปฏกรย

ดมสมบรณขอ

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน สง

สง

สง

ies Plo

ปนดนเหนยวดนเหนยวปนาดนเปนกรด

องดนดวยการ

ความอดมสมบรณของ

ดน สง

สง

สง

ว นด

Page 41: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสปนเทาห กลาง (pHสนาตาลปแลงออนสขอจากดขอเสนอชลประทขน โดยกสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนรอสนาตาลปH 6.5-7.0) ดปนเหลองหรอสแดงบางเลก แนะ

ทาน นอกฤดทการเพมอนทรางเคม คว

(

0

25

50

พษณโลกA) Fine, iso

ราบเรยบพบบรเวณเกดจากตคอนขางเ

ชา น เปนดนลกนเทาเขม มจนลางเปนดนเอสนาตาลแก นอย

ความอดมปรบปรงบ

ทานาอาจปลกยวตถ ามลก อนท

ซม.)

0-25 ต

5-50 ต

0-100 ต

ก ohyperthermถงคอนขางราณทราบและตตะกอนนาพาเลว

กมาก ดนบนจดประสนาตาเหนยวถงดนเหปฏกรยาดนเ

มสมบรณตา แบารงดนและกพชไรหรอพช

รยวตถ คแลแค

ตา

ตา

ตา

37

mic, Aeric Enาบเรยบ ความะพกลานาระด

เปนดนรวนปาลปนเหลองหหนยวปนทราเปนกรดปานก

และอาจพบนเพมผลผลตพชผกซงจะตอง

ความจกเปลยนตไอออน

ตา ป

ตา ป

ตา ป

ndoaqualfsมลาดชน 0-2 ดบตา

การไหลบาขปนดนเหนยวถหรอสนาตาลแายแปง สเทา กลางถงเปนด

าแชขงไดในชพชใหสงขนโดงยกรองและป

ความอมตวเบส

ปปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

%

ของนาบนผวถงดนรวนเหนแก ปฏกรยาดสเทาออนหรอางปานกลาง

ชวงฤดฝน ดยใชปยอนทรปรบสภาพดน

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปตา

ตา

ตา

Ser

ดน ชา นยวปนทรายแดนเปนกรดเลอสเทาปนนาต(pH 6.0-8.0)

รยรวมกบปยนใหรวนซยแล

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน ตา

ตา

ตา

ies Psl

แปง สนาตาลลกนอยถงเปนตาล มจดประ) อาจพบศลา

ยเคม ในพนทละระบายนาด

ความอดมสมบรณของ

ดน ตา

ตา

ตา

ลนะา

ทด

Page 42: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกวสดดนหการระบาการซมผลกษณะสสนาตาลเดนเหนยจด (pH และสเทาในชนลกๆขอจากดรากพชเสขอเสนอสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด หรอหนทเคลอายนา านไดของนาสมบตของดนเขมหรอสนาตว สนาตาลเข5.0-5.5) ดนา พบรอยถไถๆ สยหายได แนะ างเคม คว

(

0

25

50

สมอทอดA) Very-fine

ลกคลนล เกดจากก

นยายมาเปนรดปานกลา

ปานกลางน เปนดนลกตาลปนแดงเขมหรอสนาตา

นลางตอนลางถเปนมน ปฏก

ดนเหนยว

ปรบปรงดามลก อนท

ซม.)

0-25 ต

5-50 ต

0-100 ต

e, smectiticอนลาดเลกนอ

การผพงสลายตระยะทางใกลาง ง กมาก ดนบนม ปฏกรยาดนาล มจดประสเปนดนเหนยวกรยาดนเปนด

วจดและแนน

ดนใหรวนซยโรยวตถ ค

แลแค

ตา

ตา

ตา

38

, isohyperthอยถงลกคลนล

ตวของหนบะๆ โดยแรงโนม

เปนดนรวนปนเปนกลางถงสนาตาลปนแดว สนาตาลปนดางปานกลาง

ทบ ไถพรวน

โดยใชอนทรยความจกเปลยนตไอออน

สง ป

สง ป

สง ป

hermic Chroลอนลาด ควา

ซอลท หนแอมถวง บรเวณ

การไหลบาขปนดนเหนยว งเปนดางปานกดงหรอสแดง นเหลองหรอส(pH 8.0) ม

นลาบาก และ

วตถ และใชปความ

อมตวเบสฟ

ปปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

omic Haplusามลาดชน 3-1

นดไซท และหลาวาหลากแล

ของนาบนผวดนเหนยวปนกลาง (pH 7.0ปฏกรยาดนเ

สนาตาลปนเทกพบกอนปนท

เมอดนแหง ด

ปยอนทรยรวมอสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปตา

ตา ป

ตา ป

Sersterts 10 %

หนปน และ/หละเชงเขา

ดน ชาถงปนทรายแปง ห0-8.0) ดนลาเปนกรดจดมาทา มจดประสนทตยภมปะปน

ดนจะแตกระแ

มกบปยเคมเพพแทสเซยม

ทเปนประโยชน

สง

ปานกลาง

ปานกลาง

ies Sat

หรอทเกดจาก

ปานกลาง หรอดนเหนยวงตอนบนเปนากถงเปนกรดนาตาล สแดงนกบเศษหนผ

แหงอาจทาให

พอเพมผลผลตความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ว นดง ผ

Page 43: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนHaplustสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสเขม ปฏกแปง สนาพบชนทรขอจากดขอเสนอเพมผลผลสมบตท

นกดน (USDAalfs นท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนกรยาดนเปนกาตาลหรอสนาราย และดนน แนะ ลตใหสงขน างเคม คว

(

0

25

50

ไทรงาม A) Coarse-l

คอนขางร เกดจากตด

เรว น เปนดนลกรดปานกลางาตาลปนเหลอนมเกลดไมกาต

ดนคอนขปรบปรงบ

ามลก อนท

ซม.)

0-25 ต

5-50 ต

0-100 ต

loamy, mi

ราบเรยบถงเป

ตะกอนนาพา บ

กมาก ดนบนงถงเปนกลาง อง ปฏกรยาดตลอดชนดน างเปนทราย มบารงดนอยเส

รยวตถ คแลแค

ตา ปา

ตา ปา

ตา ปา

39

ixed, semi

ปนลกคลนลอน

บรเวณสนดน

นเปนดนรวนห(pH 6.0-6นเปนกรดแก

มอนทรยวตถสมอโดยเพมอ

ความจกเปลยนตไอออน

านกลาง ป

านกลาง ป

านกลาง ป

iactive, iso

นลาดเลกนอย

นรมนา

การไหลบาขหรอดนรวนป.5) ดนลางเปถงเปนกรดเล

ถตา อนทรยวตถ แ

ความอมตวเบส

ปปานกลาง

ปานกลาง ป

ปานกลาง ป

ohypertherm

ย ความลาดช

ของนาบนผวนทรายสนาตนดนรวนปนท

ลกนอย (pH 5

และควรใชปยอ

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปสง

านกลาง

านกลาง

Sermic Oxyaq

ชน 1-3 %

ดน ชา ตาลปนเทาเขทรายหรอดน5.5-6.5) ดนล

อนทรยรวมก

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน สง

สง

สง

ies Sg quic (Ultic)

มถงสนาตาลรวนปนทรายลางลกๆ อาจ

กบปยเคมเพอ

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

)

ลยจ

Page 44: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสปนเทาถงเลกนอย สแดงปนกรดปานขอจากดขอเสนอรวมกบปรวนซยแลสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนงสเทาปนนา(pH 5.5-6.5)เหลอง และมกลางถงเปนด แนะ ยเคม ในพนทละระบายนาดางเคม คว

(

0

25

50

สโขทย A) Fine, kao

ราบเรยบตะพกลานเกดจากตคอนขางเ

ชา น เปนดนลกตาลออน มจ) ดนลางเปนดมศลาแลงออนดางปานกลาง

ดนมความไถพรวนใ

ทชลประทานดขน โดยการเามลก อนท

ซม.)

0-25 ต

5-50 ต

0-100 ต

olinitic, isohถงคอนขางรานาระดบกลางตะกอนนาพา บเลว

กมาก ดนบนเดประสนาตาดนเหนยว สเทนสแดง 5-50 (pH 6.0-8.0มอดมสมบรณใหลกและปรบ นอกฤดทานเพมอนทรยวตรยวตถ ค

แลแค

ตา

ตา

ตา

40

hyperthermาบเรยบ ความง บรเวณตะพก

เปนดนรวนปนาลแกหรอสนทาหรอสเทาอ% โดยปรมา)

ณตา มอนทรยบปรงดนโดยในาอาจปลกพชตถ ความจกเปลยนตไอออน

ตา ป

ตา ป

ตา ป

ic Aeric (Plinมลาดชน 0-2

ลานาระดบก

การไหลบาขนดนเหนยวหราตาลปนเหลออน มจดประาตร อาจพบก

ยวตถตา และแใชอนทรยวตถชไรหรอพชผก

ความอมตวเบส

ปปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

nthic) Endoa%

ลาง

ของนาบนผวรอดนรวนเหนอง ปฏกรยาดสนาตาลแกห

กอนลกรงปะป

แนนทบ ถ เพมผลผลตก ซงจะตองยก

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปตา

ตา

ตา

Seraqualfs

ดน ชา นยวปนทรายแดนเปนกรดจหรอสนาตาลปปนอยบาง ปฏ

ตใหสงขนโดยใกรองและปรบ

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน ตา

ตา

ตา

ies Skt

แปง สนาตาลจดถงเปนกรดปนเหลองหรอฏกรยาดนเปน

ใชปยอนทรยบสภาพดนให

ความอดมสมบรณของ

ดน ตา

ตา

ตา

ลดอน

ยห

Page 45: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกภเขาและการระบาการซมผลกษณะสหนพนทกมากหรอสเหนยวถงกรดปานขอจากดงาย ขอเสนอดนนอยทผลผลตพสภาพปาสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ะรวมถงทเกดจายนา านไดของนาสมบตของดนกาลงสลายตวสนาตาลปนแงดนเหนยวมกลาง (pH 5.

แนะ ทสด พรอมทงพชโดยใชปยอ างเคม คว

(

0

25

50

ทาล A) Clayey-s

ลกคลนล เกดจากก

จากวสดดนห ด

ปานกลางน เปนดนตนวทความลกปรแดงเขม ปฏกรเศษหนปะปน0-6.0)

เปนดนตน

บรเวณทมจดทาระบบอนทรยรวมกบ

ามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ต

0-100 ต

skeletal, mixอนลาดเลกนอ

การผพงสลายรอหนทเคลอน

ง นหรอตนมากระมาณ 80 ซมรยาดนเปนกรนมากสนาตาล

นถงชนเศษห

มความลาดชนอนรกษดนและบปยเคม พนท

รยวตถ คแลแค

นกลาง ปา

ตา ปา

ตา ปา

41

xed, semiacอยถงเปนลกค

ยตวของหนแนยายมาเปนร

ถงชนเศษหนม. ลงไป ดนบรดปานกลางถลปนแดงหรอ

หนหนาแนน พ

นไมมากนก แะนาทเหมาะสทลาดชนสงไม

ความจกเปลยนตไอออน

านกลาง ป

านกลาง ป

านกลาง ป

ctive, isohypคลนลอนชน ค

แอนดไซทและระยะทางใกล

การไหลบาขนหนาแนนตงแบนเปนดนรวนถงเปนกลาง (pอสแดงปนเหล

พนททมความ

และดนไมตนมสมโดยใชวธพชมควรนามาใช

ความอมตวเบส

ปปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

perthermic Uความลาดชน

ะหนอคนในกๆ โดยแรงโนม

ของนาบนผวแตภายใน 50 นหรอดนรวนปpH 6.0-7.0) ลอง ปฏกรยา

มลาดชนสง ด

มาก อาจใชปลช เพมความอเพาะปลก คว

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปสง

ตา

ตา

SerUltic Haplu3-20 %

กลมเดยวกน มถวงบรเวณเช

ดน ปานกลซม.จากผวดปนดนเหนยว ดนลางเปนดดนเปนกรดจ

ดนจะถกชะลา

ลกพชไรได แอดมสมบรณแวรใหคงสภาพ

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน สง

สง

สง

ies Tl ustalfs

บรเวณพนทชงเขา

ลางถงเรว น และพบชนสนาตาลเขม

ดนรวนปนดนจดมากถงเปน

างพงทลายได

แตตองรบกวนแกดนและเพมพปาหรอฟนฟ

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

นมนน

นมฟ

Page 46: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสนาตาลปนแปงถงดนปานกลางขอจากดขอเสนออนทรยวสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนนแดงเขม ปฏนรวนเหนยวปงถงเปนกลาง แนะ ตถ และใชปยางเคม คว

(

0

25

50

ตะพานหA) Fine-silty

คอนขางร เกดจากตด

ปานกลางน เปนดนลกฏกรยาดนเปนปนทรายแปง

(pH 6.0-7.0ดนทใชปลทาลายชน

ยอนทรยรวมกามลก อนท

ซม.)

0-25 ต

5-50 ต

0-100 ต

น y, mixed, acราบเรยบถงเป

ตะกอนนาพาบ

ง กมาก ดนบนเนกรดปานกลาดนลางตอนล

0) ลกพชไรมานานดานใตชนไกบปยเคมเพอรยวตถ ค

แลแค

ตา ปา

ตา ปา

ตา ปา

42

ctive, isohypปนลกคลนลอน

บรเวณสนดนร

เปนดนรวนหรางถงเปนกลางางเปนดนรวน

าน ใตชนไถพถพรวนโดยไ

อเพมผลผลตใหความจกเปลยนตไอออน

านกลาง ป

านกลาง ป

านกลาง ป

perthermic นลาดเลกนอย

รมนา

การไหลบาขรอดนรวนปนทง (pH 6.0-7นปนทรายแป

รวนมกแนนทถใหลกกวาปหสงขน ความ

อมตวเบสฟ

ปปานกลาง

ปานกลาง ป

ปานกลาง ป

Ultic Hapluย ความลาดช

ของนาบนผวทรายแปงสนา.0) ดนลางตอง สนาตาลปน

ทบ รากชอนไชกต ปรบปรง

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปสง ป

านกลาง

านกลาง

Serustalfs ชน 1-3 %

ดน ชา าตาลถงสนาตอนบนเปนดนนแดง ปฏกรย

ชไดยาก งบารงดนอยเ

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน ปานกลาง

ตา

ตา

ies Tph

ตาลเขมหรอสรวนปนทราย

ยาดนเปนกรด

เสมอโดยเพม

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

สยด

Page 47: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ชดดน การจาแนสภาพพนภมสณฐาวตถตนกการระบาการซมผลกษณะสนาตาลถงถงเปนเลนาตาลแกขอจากดทานา จะนาคอนขขอเสนออนทรยวและระบาสมบตท

นกดน (USDAนท าน กาเนด ายนา านไดของนาสมบตของดนงสนาตาลเขมลกนอย (pH กและสแดงปน ะมนาแชขงในางเลว ทาใหแนะ ตถ และใชปยายนาออกใหอางเคม คว

(

0

25

50

อตรดตถ A) Fine, mi

ราบเรยบ เกดจากตดปานกลา

ปานกลางน เปนดนลม หรอสนาตา

5.5-6.5) ดนเหลอง ปฏก

ดนทใชเพนฤดฝน ไมเหมหรากพชอาจแ

ทาลายชนยอนทรยรวมกอยในระดบท ามลก อนท

ซม.)

0-25 ปาน

5-50 ต

0-100 ต

xed, semiacถงคอนขางรา

ตะกอนนาพาบางถงคอนขางง กมาก ดนบลปนเทาเขม ดนลางเปนดนกรยาดนเปนกพาะปลกมานามาะทจะใชปลชขงนาเปนเวนดานใตชนไกบปยเคมเพอไมกระทบตอรยวตถ ค

แลแค

นกลาง ปา

ตา ปา

ตา ปา

43

ctive, isohypาบเรยบ ความ

บรเวณสวนตางเลว

บนเปนดนรวน มจดประสนนเหนยวปนทรดเลกนอยถงาน ใตชนไถพลกพชไรหรอไลานานในชวงถพรวนโดยไ

อเพมผลผลตใหการเจรญเตบความจกเปลยนตไอออน

านกลาง

านกลาง ป

านกลาง

perthermic มลาดชน 1-3

าของสนดนรม

การไหลบาขนปนดนเหนย

นาตาลแกหรอรายแปงหรองเปนดางปานพรวนมกแนนมผล พนททไงฤดฝน ถใหลกกวาปหสงขน หากบโตของราก ความ

อมตวเบสฟ

ปตา

ปานกลาง

สง

Aquic Haplu%

มนา

ของนาบนผวยวหรอดนรวสแดงปนเหลดนเหนยว สน

นกลาง (pH 6.ทบ รากชอนไมไดดดแปลงท

กต ปรบปรงปลกไมผลหร

อสฟอรสทเปนระโยชน

โพ

ปสง

ตา

ตา

Serustalfs

ดน ชา วนเหนยวปนองปฏกรยาดนาตาลปนแด.5-8.0)

นไชไดยาก พนทานา ดนลาง

งบารงดนอยเรอพชไรตองยก

พแทสเซยมทเปน

ประโยชน ตา

ตา

ตา

ies Utt

ทรายแปง สนเปนกรดจด

ดง มจดประส

นททดดแปลงงมการระบาย

เสมอโดยเพมกรองใหสงขน

ความอดมสมบรณของ

ดน ปานกลาง

ตา

ปานกลาง

สดส

งย

มน

Page 48: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

44

7.3 ความเหมาะสมของทรพยากรดน จากการสารวจทรพยากรดนจงหวดพจตร สามารถจาแนกชนความเหมาะสมและขอจากดของดนสาหรบ

การปลกพชทางการเกษตร โดยจาแนกตามหลกเกณฑของกรมพฒนาทดน จากเอกสารวชาการฉบบท 28 (กองสารวจและจาแนกดน, 2523 ) แสดงไวในตารางท 5 สรปไดดงน

1. ดนทมความเหมาะสมดมากสาหรบปลกขาว โดยไมมขอจากด มเนอท 952,800 ไร หรอรอยละ 33.65 ของเนอททงหมด ดนทมความเหมาะสมดสาหรบปลกขาว โดยมขอจากดเลกนอย ไดแก ดนมเนอดนสวนใหญในระดบความลก 0-30 เซนตเมตร เปนดนรวนเหนยวปนทราย ดนความอดมสมบรณตา มเนอท 670,882 ไร หรอรอยละ 23.69 ของเนอททงหมด ดนทมความเหมาะสมปานกลางสาหรบปลกขาว โดยมขอจากด ไดแก ดนมเนอดนสวนใหญในระดบความลก 0-30 เซนตเมตร เปนดนรวนปนทราย เสยงตอการขาดแคลนนาปานกลาง มชนดานแขงอยในระดบความลก 25-50 เซนตเมตร จากผวดน มความสามารถในการใหนาซมผานไดปานกลาง สภาพพนทมลกษณะตะปมตะปา มการระบายนาในดนดปานกลาง มเนอท 874,890 ไร หรอรอยละ 30.89 ของเนอททงหมด

2. ดนทมความเหมาะสมดมากสาหรบพชไร โดยไมมขอจากด มเนอท 149,257 ไร หรอรอยละ 5.27 ของเนอททงหมด ดนทมความเหมาะสมดสาหรบปลกพชไร โดยมขอจากดเลกนอย ไดแก ดนความอดมสมบรณตา มสภาพพนทเปนลกคลนลอนลาด พชไดรบความเสยหายเลกนอยจากการขาดแคลนนา มเนอท 18,178 ไร หรอรอยละ 0.64 ของเนอททงหมด ดนทมความเหมาะสมปานกลางสาหรบปลกพชไร โดยมขอจากด ไดแก เนอดนสวนใหญในระดบความลก 0-30 เซนตเมตรเปนดนรวนปนทราย มปรมาณกอนกรวด กอนลกรง หรอกอนหนปะปนอยในดนในระดบความลก 0-30 เซนตเมตร เฉลยเปนปรมาณ 15-40 เปอรเซนตโดยปรมาตร ดนมการระบายนาคอนขางเลว มสภาพภมประเทศเปนแบบลกคลนลอนชน หรอมความลาดชนอยระหวาง 8-16 เปอรเซนต มชนดานแขงอยในระดบความลก 25-50 เซนตเมตรจากผวดน อาจไดรบความเสยหายจากนาทวม 2 ครง ในรอบ 5 ป มเนอท 1,678,906 ไร หรอรอยละ 59.59 ของเนอททงหมด

3. ดนทมความเหมาะสมดมากสาหรบปลกไมผล โดยไมมขอจากด มเนอท 180,724 ไร หรอรอยละ 6.4 ของเนอททงหมด ดนทมความเหมาะสมดสาหรบปลกไมผล โดยมขอจากดเลกนอย ไดแก ดนความอดมสมบรณตา มเนอท 29,168 ไร หรอรอยละ 1.03 ของเนอททงหมด ดนทมความเหมาะสมปานกลางสาหรบปลกไมผล โดยมขอจากด ไดแก มเนอดนเปนดนประเภทดนรวนหยาบ พชไดรบความเสยหายปานกลางตอการขาดแคลนนา พบชนทมลกรง กอนกรวด หรอเศษหน เฉลยประมาณ 15-40 เปอรเซนตโดยปรมาตรภายใน 75 เซนตเมตรจากผวดน สภาพพนทเปนเนนเขา หรอมความลาดชนระหวาง 16-35 เปอรเซนต ดนมการระบายนาคอนขางเลว มเนอท 769,081 ไร หรอรอยละ 27.16 ของเนอททงหมด

4. ดนทมความเหมาะสมสาหรบทงหญาเลยงสตว โดยไมมขอจากด มเนอท 616,580 ไร หรอรอยละ 21.8 ของเนอททงหมด

5. ดนทไมเหมาะสมกบการทาการเกษตร เนองจากสภาพพนทเปนภเขามความลาดชนมากกวา 35 เปอรเซนต จงควรรกษาสภาพตามธรรมชาตไว เพอเปนแหลงตนนา ลาธาร ซงมเนอท 9,649 ไร หรอรอยละ 0.3 ของเนอททงหมด

Page 49: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

45

ตารางท 5 การจาแนกชนความเหมาะสมของทดน สาหรบพชเศรษฐกจของจงหวดพจตร ลาดบท

หนวยแผนท ขาว พชไร ไมผล/ไมยน

ตน ทงหญาเลยง

สตว พนท

ไร รอยละ

1 AC-pd,f-A P-IIn N-IVdf F-Vdf L-IIf 5155.1 0.18

2 AC-pd-A P-IIIs N-IVdf F-IIId L-IIf 2394.0 0.08

3 Bag-A P-I N-Vf F-Vf L-IIf 4660.2 0.16

4 Ban-A P-I N-IVd F-Vf L-IIf 155936.3 5.51

5 Brk-A P-I N-IVd F-Vdf L-IIf 88014.7 3.11

6 Brk-spd-A P-I N-IIId F-Vf L-IIf 43603.7 1.54

7 Cd-B P-IIIpt N-IIt F-I L-I 2923.1 0.10

8 Cdn-B P-Ivpt N-IIIs F-IIIg L-I 21637.2 0.76

9 Cdn-ant-A P-IVp N-IIIsgd F-IIIg L-I 154.9 0.01

10 Cdn-gm-A P-IVp N-IIIsg F-IIIg L-I 33278.3 1.18

11 Cdn-A P-IVp N-IIIsg F-IIIg L-I 23903.4 0.84

12 Cdn-C P-Vt N-IIIsgt F-IIIg L-I 1631.4 0.06

13 Cl-A P-I N-IVd F-Vd L-IIf 92624.3 3.27

14 Cl-fl-A P-I N-IVd F-Vd L-IIf 2207.2 0.08

15 Cl-pd-A P-I N-IVd F-Vd L-IIf 74384.8 2.63

16 Cs-hb-A P-I N-IVd F-Vd L-IIf 3636.3 0.13

17 Cs-na-A P-I N-IVd F-Vd L-IIf 47734.8 1.69

18 Cs-A P-I N-IVd F-Vd L-IIf 93228.2 3.29

19 Dr-gm,pic-A P-IIIsp N-IIIs F-IIn L-IIn 4510.9 0.16

20 Dr-gm-A P-IIIsp N-IIIs F-IIn L-IIn 3113.3 0.11

21 Dr-gm-B P-IIIspt N-IIIs F-Iin L-IIn 4063.0 0.14

22 Dr-B P-IIIstp N-IIIs F-IIn L-IIn 11071.8 0.39

23 Kak-C P-Vt N-IIIgt F-IIIg L-I 1195.3 0.04

24 Kp-ant,fl-A P-Vt N-IIId F-IIId L-I 4616.8 0.16

25 Kp-ant,pic,fl-A P-Vt N-IIId F-IIId L-I 2607.7 0.09

26 Kp-ant-A P-Vt N-IIId F-IIId L-I 2441.1 0.09

27 Kp-fl-A P-Vt N-I F-I L-I 5807.6 0.21

28 Kp-gm,f-A P-IIIpd N-IIId F-IIId L-I 53820.9 1.90

29 Kp-gm,fl-A P-IIIpd N-IIId F-IIId L-I 49079.3 1.73

30 Kp-gm,pic,f-A P-IIIpd N-IIId F-IIId L-I 5435.6 0.19

31 Kp-gm,pic,fl-A P-IIIpd N-IIId F-IIId L-I 1243.3 0.04

32 Kp-gm-A P-IIIpd N-IIId F-IIId L-I 90418.7 3.19

Page 50: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

46

ตารางท 5(ตอ) การจาแนกชนความเหมาะสมของทดน สาหรบพชเศรษฐกจของจงหวดพจตร ลาดบท

หนวยแผนท ขาว พชไร ไมผล/ไมยน

ตน ทงหญาเลยง

สตว พนท

ไร รอยละ

33 Kp-A P-Vt N-I F-I L-I 36708.8 1.30

34 Kp-B P-Vt N-I F-I L-I 74722.9 2.64

35 Ksr-col-A P-IIIsp N-IIIsd F-Vf L-IIf 10046.5 0.35

36 Ksr-lb,pic-A P-IIIsp N-IIIsd F-Vf L-IIf 33738.8 1.19

37 Ksr-mw,col-A P-IIIsp N-IIIs F-Vf L-I 808.2 0.03

38 Ksr-pic,col-A P-IIIsp N-IIIsd F-Vf L-IIf 3633.7 0.13

39 Ksr-pic-A P-IIIsp N-IIIsd F-Vf L-IIf 15049.6 0.53

40 Ksr-A P-IIIsp N-IIIsd F-Vf L-IIf 31121.6 1.10

41 Na-fsi-A P-I N-IIId F-Vf L-IIf 56676.9 2.00

42 Na-pd-A P-I N-IVd F-Vf L-IIf 22310.4 0.79

43 Na-A P-I N-IIId F-Vf L-IIf 88696.7 3.13

44 Nd-A P-IIIsp N-IIm F-IIm L-I 6409.2 0.23

45 Phi-fl-B P-Vt N-IIIs F-IVg L-I 3223.8 0.11

46 Phi-B P-Vt N-IIIsg F-IVg L-I 3364.9 0.12

47 Phi-C P-Vt N-IIIsgt F-IVg L-I 1817.5 0.06

48 Phi-D P-Vt N-IVt F-IVg L-I 320.6 0.01

49 Pic-fl-A P-IIn N-IIIdf F-Vf L-IIf 4301.6 0.15

50 Pic-A P-IIn N-IIIdf F-Vf L-IIf 142098.7 5.02

51 Plo-A P-I N-Vf F-Vf L-IIf 155646.2 5.50

52 Plo-fl-A P-Ils N-Vf F-Vf L-IIf 12340.9 0.44

53 Plo-fsi-A P-IIs N-Vf F-Vf L-IIf 4967.1 0.18

54 Plo-pd-A P-I N-Vf F-Vf L-IIf 23422.9 0.83

55 Psl-A P-I N-Ivf F-Vdf L-IIf 16.8 0.001

56 Sat-B P-IIIpt N-IIt F-I L-I 4040.4 0.14

57 Sg-gm,fl-A P-IIIsp N-IIIsd F-IIIsd L-I 147.5 0.01

58 Sg-fl-A P-IIIsp N-IIIs F-I L-I 23153.6 0.82

59 Sg-fl-B P-IIIspt N-IIIs F-I L-I 1350.2 0.05

60 Sg-gm-A P-IIIsp N-IIIsd F-IIIsd L-I 6534.8 0.23

61 Sg-A P-IIIsp N-IIIs F-IIIs L-I 11508.4 0.41

62 Sg-B P-IIIspt N-IIIs F-IIIs L-I 53857.1 1.90

63 Sg-tks-B P-Ivst N-IVs F-IIIs L-I 5962.8 0.21

64 Sg-vtks-B P-IVst N-IVs F-IIIs L-I 2996.1 0.11

Page 51: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

47

ตารางท 5(ตอ) การจาแนกชนความเหมาะสมของทดน สาหรบพชเศรษฐกจของจงหวดพจตร ลาดบท

หนวยแผนท ขาว พชไร ไมผล/ไมยน

ตน ทงหญาเลยง

สตว พนท

ไร รอยละ

65 Sg-wd-B P-IVspt N-IIIs F-IIIs L-I 6044.0 0.21

66 Skt-A P-IIn N-IIId F-IIId L-IIf 172213.1 6.08

67 Skt-fl-A P-IIn N-IIId F-IIId L-IIf 30342.3 1.07

68 Skt-lb-A P-IIn N-IIId F-IIId L-IIf 144219.8 5.09

69 Skt-pd,nopic-A P-IIn N-IVd F-Vd L-IIf 22449.0 0.79

70 Skt-pd-A P-IIn N-IVd F-Vd L-IIf 132794.6 4.69

71 Tl-B P-IIIpt N-IIt F-IIIg L-I 4806.1 0.17

72 Tl-C P-Vt N-IIIgt F-IIIg L-I 246.7 0.01

73 Tl-D P-Vt N-IVt F-IIIgt L-I 71.2 0.003

74 Tph-gm,f-A P-IIIcp N-IIIcd F-IVc L-IIc 2519.1 0.09

75 Tph-gm-A P-IIIcp N-IIIcd F-IVc L-IIc 118406.6 4.18

76 Tph-gm-B P-IIIcp N-IIIcd F-IVc L-IIc 4967.1 0.18

77 Tph-A P-IIIcpt N-IIIc F-IVc L-IIc 73192.8 2.58

78 Tph-B P-IIIcpt N-IIIcs F-IVc L-IIc 153428.6 5.42

79 Utt-A P-IIIcpw N-IIIcd F-IVc L-IIc 88096.3 3.11

80 Kp-Kp-fl-A P-Vt N-I F-I L-I 26260.2 0.93

81 Kp-Kp-fl-B P-Vt N-I F-I L-I 5757.7 0.20

82 Sg-Kp-fl-B P-Vt N-IIIs F-IIIs L-I 36273.3 1.28

83 SC P-Vt N-Vt F-Ivt L-IIIt 9649.5 0.34

รวมเนอทชดดน 2,809,266.55 99.20

84 ML 3027.6 0.1

85 W 19588.9 0.7

รวมพนทเบดเตลด 22,616.45 0.8

รวมพนทหนวยพนททงหมด 2,831,883.00 100.0

Page 52: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

48

7.4 ปญหา ขอเสนอแนะ แนวทางการจดการ 1) ความอดมสมบรณของดนตา จงหวดพจตร มพนททงหมด 2,831,883 ไร เปนพนทมความอดมสมบรณตา ซงไดแก ดนตะกอน

เชงซอน (AC) ชดดนดอนไร (Dr) ชดดนพษณโลก (Psl) ชดดนสโขทย (Skt) มเนอทประมาณ 532,344 ไร หรอรอยละ 18.79 ของเนอททงหมด

การเพมผลผลตพชทปลกในดนเหลานจาเปนตองมการปรบปรงบารงดน รวมทงการจดการอนๆ ทเหมาะสม โดยประการแรกจะตองมการเพมปรมาณอนทรยวตถใหแกดน รวมทงการเพมเตมธาตอาหารพชใหแกดนในรปของปยดวย แตการใสปยใหมประสทธภาพสงสดนน จาเปนตองพจารณาถงความเหมาะสมทงในดานชนดของพช ประเภทของดน ชนดของปย ปรมาณทใช วธทใช และระยะเวลาการใสปย การใชปยเคมเปนทางเลอกหนงทสามารถเพมการเจรญเตบโตใหแกพชไดอยางชดเจน แตเนองจากในปจจบนปยเคมมราคาคอนขางแพง ดงนนการใชปยแบบผสมผสาน คอ การใชปยเคมรวมกบการใชปยอนทรย เชน ปยคอก ปยหมก นาหมกชวภาพ และปยพชสด เปนตน กเปนอกทางหนงทสามารถชวยเพมธาตอาหารพชใหแกดน อกทงปยอนทรยจะชวยปรบปรงโครงสรางของดนทาใหดนรวนซยดขน และเกษตรกรยงสามารถผลตเองได เชน การทาปยหมกจากเศษพชในไรนา จากมลสตว หรอการไถกลบพชตระกลถว เปนตน

2) ดนตน ดนตนถงชนลกรง เศษหน กอนหนปะปนอยในเนอดนตงแต 35 เปอรเซนตหรอมากกวาโดย

ปรมาตรภายในความลก 50 เซนตเมตรจากผวดน หรอมชนหนพนตนกวา 50 เซนตเมตรจากผวดน ดนตนจะเปนอปสรรคตอการชอนไชของรากพชลงไปหาอาหาร นอกจากนยงมสวนทเปนดนนอย ทาใหมความสามารถในการดดซบธาตอาหารและอมนาตามาก พชจะขาดนาและทาใหเหยวเฉาไวกวาพนทอน ไดแก ชดดนชนแดน (Cdn) ชดดนแกงคอย (Kak) และชดดนทาล (Tl) มพนท 86,925 ไร หรอรอยละ 3.07 ของเนอททงหมด

แนวทางการแกไข เลอกพนททมหนาดนหนาและไมมเศษหนหรอกอนหนอยบรเวณหนาดนมาก เพราะจะเปนอปสรรคตอการเกษตรกรรมและการดแลรกษา โดยทาการเกษตรแบบวนเกษตรหรอแบบผสมผสาน ไมทาลายไมพนลาง ขดหลมปลก พรอมปรบปรงดนดวยปยหมกอตรา 25-50 กก.ตอหลมหรอปยคอกอตรา 10-20 กก.ตอหลมรวมกบปยเคมตามชนดพชทปลก มระบบอนรกษดนและนา เชน ใชวสดคลมดนหรอปลกหญาแฝก เพอรกษาความชนและลดการกรอนของดน พฒนาแหลงนาไวใชในชวงทฝนทงชวงนานหรอพชขาดนา สาหรบในพนททมหนกระจดกระจายอยบนดนมาก ไมเหมาะสมตอการเกษตร ควรปลอยไวใหเปนปาตามธรรมชาต เปนทอยอาศยเพาะพนธของสตวปา เปนแหลงตนนาลาธาร สาหรบในพนทเสอมโทรม ควรฟนฟใหกลบมาเปนปาหรอปลกไมใชสอยโตเรว

3) การกรอนของดน บางบรเวณ มสภาพพนทเปนลกคลนถงเปนเนนเขาและมเนอดนคอนขางเปนทราย ทาใหงายตอ

การถกกรอนจากแรงกระแทกของเมดฝนและถกพดพาโดยนาทไหลบาผานผวดน ทาใหเกดเปนรองกวาง ทาความเสยหายกบพชทปลกและเปนอปสรรคตอการจดการทดนและการไถพรวน

แนวทางการแกไข การใชประโยชนพนทบรเวณน ควรมการไถพรวนใหนอยทสดและไถขวางความลาดชน ปรบปรงดนโดยการใชปยอนทรย เชน ปยหมก ปยคอกหรอปยพชสดรวมกบปยเคม มมาตรการอนรกษดนและนา เชน ใชวสดคลมดน ทาคนดน ปลกหญาแฝกหรอปลกพชเปนแถบสลบ ในพนททเปนรองทเกดจากการกรอน ควรไถกลบและปรบปรงดน พรอมเปลยนทางเดนของนาไหลบา เพอไมใหเกดการกรอนซาในพนทเดม

Page 53: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

49

4) พนทมความลาดชนสงหรอพนทภเขา พนททมความลาดชน มากกวา 35 เปอรเซนตหรอเปนพนทภเขา ไมเหมาะสมตอการ

เกษตรกรรม เนองจากยากตอการจดการดแลรกษา ใชมาตรการพเศษในการอนรกษดนและนา ทาใหเสยคาใชจายสงมาก และยงเปนการทาลายระบบนเวศนของปาอกดวย ไดแก พนทลาดชนเชงซอน (SC) มพนท 9,649 ไร หรอรอยละ 0.3 ของเนอททงหมด

แนวทางการแกไข ควรรกษาไวไหเปนปาตามธรรมชาต เปนทอยอาศยและเพาะพนธของสตวปา เปนแหลงตนนาลาธาร ถามความจาเปนตองนามาใชประโยชนทางการเกษตร ควรมการสารวจดนและเลอกใชพชทมศกยภาพในการเกษตร เปนดนลกและมความลาดชนไมสงมากนก โดยทาการเกษตรแบบวนเกษตรและมระบบอนรกษดนและนา

7.5 ปญหาการจดการ 1) ปญหาการชะลางพงทลายของดน ปญหาการชะลางพงทลายของดนเปนปญหาทสาคญในการททาใหดนเสอมโทรมโดยเฉพาะ

บรเวณพนททมความลาดเทตงแต 5 เปอรเซนตขนไป ทใชในการเพาะปลกโดยไมมการอนรกษดนและนาทเหมาะสม และจะมความรนแรงมากขนในบรเวณพนทภเขาทเปดปาทาการเกษตร หรอบรเวณททาไรเลอนลอย โดยทนาฝนจะเปนตวการในการกรอนและชะเอาดน และแรธาตอาหารพชออกไปสทตา ดงนนจงจาเปนตองมมาตรการในการอนรกษดนและนาเพอปองกนแกไข และรกษาคณภาพของดนใหคงสภาพและใชประโยชนในระยะเวลายาวนาน โดยการไถพรวนตามแนวระดบ การใชพชและวสดคลมดน การปลกพชสลบสาหรบบรเวณทลาดชนมากกควรมการทาคนดน หรอคนพช (โดยการปลกตนแฝก) เพอชะลอความเรวของนา หรออาจมการทาขนบนได

2) ปญหาการรกษาสภาพความอดมสมบรณของดน ในกรณของดนทมความอดมสมบรณตานนจาเปนตองใสปยเพอเพมผลผลต แตในดนทมความ

อดมสมบรณปานกลาง หรอสงแลวกจาเปนตองใสปยอยเสมอ เพอรกษาสภาพความอดมสมบรณของดนใหคงอย เพราะทกครงทมการเกบเกยวผลผลตนนหมายถง ไดเอาแรธาตอาหารออกไปจากดน ถาไมมการเพมธาตอาหารลงไปในดน การใชประโยชนเปนระยะเวลาตดตอกนนานดนกจะเสอมโทรม และมความอดมสมบรณตา การใสปยควรจะใสทงปยอนนทรยหรอปยอนทรย อาท ปยคอก ปยหมก ปยพชสด หรอปยชวภาพ เปนตน ควบคกนไป ทงนจะตองอยในปรมาณและระยะเวลาทเหมาะสม หลงเกบเกยวควรมการไถกลบตอซงใหคลกเคลากบดน เปนการเพมอนทรยวตถในดน ไมควรเผาทาลายซากพช

8. สรป

จากการสารวจดนพบวา จงหวดพจตร สามารถจาแนกดนไดทงหมด 83 ประเภท มเนอท 2,809,266 ไร

หรอรอยละ 99.2 ของเนอททงหมด และเปนพนทเบดเตลด 2 ประเภท ไดแก ทดนดดแปลง และพนทนา มเนอท 22,616 ไร หรอรอยละ 0.8 ของเนอททงหมด สาหรบหนวยแผนททแสดงในแผนทนน มทงหมด 85 หนวย แยกเปนประเภทของชดดนเดยว 80 หนวย หนวยรวม 3 หนวย และหนวยพนทเบดเตลด 2 หนวย โดยชดดนในพนทลมมเนอท 1,720,475 ไร หรอรอยละ 60.75 ของเนอททงหมด ชดดนในพนทดอนมเนอท 1,088,792 ไร หรอรอยละ 38.45 ของเนอททงหมด พบปญหาดนมความอดมสมบรณตา 532,343.76 ไร หรอรอยละ 18.79 ของเนอททงหมด ดนตน มพนท 86,924.56 ไร หรอรอยละ 3.07 ของเนอททงหมด และดนทเปนพนทลาดชนเชงซอน มพนท 9,649.5 ไร หรอรอยละ 0.3 ของเนอททงหมด

Page 54: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

50

ปญหาของทรพยากรดนของจงหวดอทยธาน ไดแก ดนมความอดมสมบรณตา ดนเนอปน ดนทรายจด ดนตน ดนปนกรวดหน และดนทมการชะลางพงทลาย ซงแนวทางในการแกปญหาดนดงกลาว ควรปรบปรงคณภาพของดนทงทางกายภาพและเคม โดยการใชปยอนทรยควบคกบปยเคมในอตราทเหมาะสมสาหรบพชแตละชนด และมมาตรการอนรกษดนและนาทเหมาะสมกบสภาพพนทและดนโดยเนนใหมการใชหญาแฝก สาหรบพนทดอนทใหผลผลตตาเนองจากปญหาขาดแคลนนา ควรจดหาแหลงนาในไรนาเพมเตม พฒนาแหลงนาและระบบการใหนา สาหรบพนทลาดชนเชงซอนหรอพนททมการชะลางพงทลายของดน ควรสงวนรกษาไวใหเปนปาตนนาลาธาร

Page 55: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

51

9. เอกสารอางอง

กรมทรพยากรธรณ. 2544. ธรณวทยาประเทศไทย เฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองในโอกาสพระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 6 รอบ. กระทรวงอตสาหกรรม. กรงเทพฯ. 556 หนา.

กองสารวจดน. 2523. คมอการจาแนกความเหมาะสมของทดนสาหรบพชเศรษฐกจ. เอกสารวชาการฉบบท 28. กรมพฒนาทดน. กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 73 หนา.

กองสารวจและจาแนกดน. 2543. คมอการจาแนกความเหมาะสมของดนสาหรบพชเศรษฐกจของประเทศไทย. เอกสารวชาการฉบบท 453. กรมพฒนาทดน. กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 73 หนา.

_______. 2545. คมอการใชแผนทกลมชดดน เพอการปลกพชเศรษฐกจ. กรมพฒนาทดน. กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 34 หนา.

เขตสารวจดนท 5. 2524. รายงานการสารวจดน ในเขตโครงการปฏรปทดน ปาบงนาราง อาเภอสามงาม อาเภอโพทะเล และอาเภอโพธประทบชาง จงหวดพจตร. รายงานการสารวจดนฉบบท 301. กองสารวจดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

คณะกรรมการจดทาปทานกรมปฐพวทยา. 2541. ปทานกรมปฐพวทยา. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. 169 หนา. นพนธ ชอผกา และคณะ 2534. การใชประโยชนทดนเพอการปลกพชเศรษฐกจจงหวดพจตรเอกสารวชาการฉบบท

142. กองสารวจและจาแนกดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ. วจตร ทนดวน และคณะ. 2530. รายงานการสารวจดน จงหวดพจตร. รายงานการสารวจดนฉบบท 431. กอง

สารวจและจาแนกดน.กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ. วจตร ทนดวน. 2540. รายงานการสารวจดน อาเภอสามงาม จงหวดพจตร. รายงานการสารวจดนฉบบท 623.

กองสารวจและจาแนกดน.กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ. วจตร ทนดวน. 2541. รายงานการสารวจดน อาเภอสามงาม อาเภอโพทะเล จงหวด พจตร. รายงานการสารวจ

ดนฉบบท 663. กองสารวจและจาแนกดน.กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ. ศภวทย ชะนะ. 2519. รายงานการสารวจและการจาแนกชนความเหมาะสมของทดน โครงการชลประทานดง

เศรษฐ อาเภอเมอง จงหวดพจตร. รายงานการสารวจดนฉบบท 209. กองสารวจดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

สถระ อดมศร และคณะ. 2547. การกาหนดลกษณะของชดดนทจดตงในภาคกลางของประเทศไทย จาแนกใหมตามระบบอนกรมวธานดน 2546. เอกสารวชาการฉบบท 520. สวนมาตรฐานการสารวจจาแนกดนและทดน สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน. กรมพฒนาทดน. กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 148 หนา.

สงห แสงจนทร และคณะ. 2516. รายงานการสารวจดนบรเวณทจดตงนคมสรางตนเอง ในทองทอาเภอบางระกา จงหวดพษณโลกและอาเภอสามงาม จงหวดพจตร. รายงานการสารวจดนฉบบท 150. กองสารวจทดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน. 2552. รายงานสารวจดนเพอการเกษตร จงหวดพจตรเอกสารวชาการฉบบท 167/02/52. กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

สวนมาตรฐานการสารวจจาแนกดนและทดน. 2547. คมอการเขยนหนวยแผนทดน. เอกสารวชาการฉบบท 519 สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน กรมพฒนาทดน. กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 33 หนา.

_______. 2549. ดนปญหาของประเทศไทย. สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน. กรมพฒนาทดน. กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 14 หนา.

Page 56: 8. Pichit Report tarn060258oss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/north/Pichit/pj... · คํานํา ภารกิจสําคัญประการหน ึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ

52

Soil Survey Staff. 2014. Key to Soil Taxonomy 12th edition. Natural Resources Conservation Service United States Department of Agriculture. 332 p.