LMLERVEZALMLER

EkremDUMANLI

LMLERVEZALMLER

CopyrightKaynakYaynlar,2014BueserintmyaynhaklarIkYaynclkTic.A..yeaittir.

EserdeyeralanmetinveresimlerinIkYaynclkTic.A.ninncedenyazlizniolmakszn,elektronik,mekanik,fotokopiyadaherhangibirkayt

sistemiileoaltlmas,yaymlanmasvedepolanmasyasaktr.

EditrHasanHayriDEMREL

GrselYnetmenEnginFT

KapakhsanDEMRHAN

EpubAhmetKAHRAMANOLU

DijitalISBN978-605-158-061-6

YaynNumaras389

BasmYlKasm2014

KaynakYaynlarBulgurluMahallesiBaclarCaddesiNo:1

34696skdar/STANBULTel:(0216)5221144Faks:(0216)5221178

www.kaynakyayinlari.com.trfacebook.com/kitapkaynagi

TTakdim

DevirlerDeiti,CevirlerDeimediarih olaylar bir hikye bir roman okur gibi bakp-gemek yerine onlar ukde-ihaytiyelerinden, bel kemiklerinden yakalarcasna ele alarak takdim etme baarsn

gsteren Ekrem Dumanl Bey, din mazlumlarnn maduriyetlerini bugnlere, bugnleri de ognlere tayarak tekerrrden ibaret olan tarih olaylardan alnmas gereken ders ve ibretleriLMLERVEZALMLERisimlikitabndagzlernneseriyor.Zatenbirksmgazetemizdeyaymlananbuyazlarimdikitaphalinegetirilmivekalcolarak

herkesinistifadesinesunulmu.Evet, hikmet dolu Kurn- Kerm, niin Firavundan ismen 74 defa bahsediyor? Londrada

mzede ben onun mumyalanmadan gnmze kadar gelen secde eder gibi yere kapaklanmvaziyettekikkcesedinigrdm.EvetCirmineki,crmneolsundenilmemivebukadarokbahsedilmiAtaszhalinegelenHerMusannbirfiravunuvardrgereinindeifadeettiizeretarihboyuncahepzalimlervemazlumlarmcadelesisregelmitir.Aslndatinsanlktarihinin ilk banda Habile kar hasetle kar kan Kabilden bu yana bu mesele devametmektedir.Amadevletzrhnabrnenzulmdeyincenemrutlar,firavunlaraklagelir.mam-zam,mamf,AhmedbinHanbelvemamMlik,hemdehalifelikmhrnelinde

bulunduranlarndevletarknkeyfkararlarlaileterekyaptklarzulmlerleikencegrm,zindanlaragirmilerdir.Ama o byk rehberler hep esas ilerine bakmlardr.Mesela, mam Ahmed bin Hanbeli

saatlercekrbalaypbaylttlarsonradaklladrtpaylttlarsonradahcresindenalpHalifeMutasmn huzuruna getirdiler. Korku ve dehet salmak iin oraya getirdikleri iki idammahkmunun orada hemen kafalarn uurduktan sonra mamdan kendi anlaylarna onayvermesiniistediler.Neyazkki,omeclistelimlerdevard.Oradamamfnintalebelerindenbirini fark eden mam Ahmed bin Hanbel, ona fkh bir mesele olarak Mest zerine meshhakkndamamfininkavlinedir?diyebirsorusordu.HalifenindinmaviriEbuDavud,fkeyleylededi:uadamabakn!Boynuvurulmakzereamahlfkhmeselelerimnakaaediyor!..Evet,oartlardabilemamAhmedbinHanbel,kendiasliinebakyordu.Devirlerdeitiamacevirlerdeimedi.mamRabbandeEkberahnzulmmengenesinindilileriarasndangetiamayelinkayadan

hibireykoparamamasgibi,ondanaslabireykoparamad.Bilakis,Kocamam,onuntorunuAlemgirahyetitirdiveoyanlgidiatdeitirdi.Yaniohepiinebakt.BuzulmlerdenMevlnaCelleddinRmveMevlnaHalidBadadHazretleridenasiplerini

aldlaramahepaslilerinebakphizmetlerinekotular.CevrinarkgelipBedizzamanHazretlerinidebulduamaodimdikbirdurusergiledi.Adam

gibiadamlaryetitirmeyedevametti.Hepiinebakt.imdi sra yeni mazlumlarda Onlar da hz kesmeden geri vitese almadan hep ilerine

bakacaklarinallah.Meselenintafsilatveteferruat,bukitaptaAbdullahAymaz

BLM1TARHZDMLERYLELMLEREYAPILANZULM

HZulm!

addi amak demektir zulm; insann kendi haddini amasBu nedenleKurn-Kermyle seslenir demoluna: Her kimAllahn hudutlarn aarsa ite onlar zalimlerin ta

kendileridir.(Bakara-229)Ohududuaanncekendinezulmeder;sonrabakalarna.Otaknlkbirgnhududullahakadaruzanrvezalim,baaayklpgider.nsankendihaddiniancabakabirvarlnhakknatecavzeder.Kulhakk,birinsannbaka

bir insannhududunagirerek zulmetmesidir. nsan, yabir bakavarln (insan, hayvan, tabiat)hakknatecavzederekzalimleiryadaVarlYaratannhakknailierek...LokmanAleyhisselamn oluna SaknAllaha e, ortak uydurma.nk irk pek byk bir

zulmdr. (Lokman, 13) demesi bouna deildir. nsanAllaha irk kounca eya ve kinatnmanasn inkr etmi olur, kstahlar, firavunlar, kendini Tanr sanmaya balar. Oysa btnfiravunlar,Nemrutlar,Tiranlarkkbirvesileyleyokolupgitmitir.nsannkendinefsinezulmetmesindenYaratcyairkkoarakenbykzulm(zulm-azm)

irtikapetmesinekadarpekokkatmannarastladmzzulmdensaknmak,kanmak,korunmakgerekiyor.Veinsanolu,benliksrrnzmedenzulmilletindenkurtaramyoryakasn.slambirdeirk-ihafdenbahsediyor;yanigizliirkten.Akaifadeedilmesebilebirinsan

kendiegosunuvarlnmerkezinekoyuyorvekendinihaddindenfazlabeeniyorsa;hattaherkesinkendisineperesti etmesi iinkendini toplumabaka trl tantyorve riyayapyorsaodaenbyk zulm yolunda ilerliyor demektir. Nefis muhasebesi, murakabe gibi din disiplinlerinsanninsanolarakkalmasiindir.Kendinibeenen,kendinehayranolan;hattakendinetapnantiplerinennemlivasf,benliine

ar manalar ve roller yklemesidir. Srekli ben, ben, ben! diyen bir egonun zaman iindefiravunlamas kanlmaz hale gelir. Bu yanl yolun en dip kmaz firavunun Sizin en ycerabbinizbenim!(Nziat,24)diyehykrmesiveinsanolunukendinekul/klegrmesidir.Kurn-Kermfiravundanismen74kezbahsediyor.Ceberrutbiradamncirminekicrmne

olsun. deyip Kurnda bu kadar yer almasn yadrgamamak lazm; zira firavun bir tiptir;kendinibeenen,kendinehayran,kendinetapnanbirtip.Vehernefsindibindebirfiravunyatar.Omenhusfiravuntip;beerbirzaafnmtekebbirsembololmasaydbukadartasviredilmeyihaketmezdi.stelikMusaaleyhisselamilekavgassadecebiriman-kfrmcadelesindenibaretdeildi. O kavga ayn zamanda kibir ve tevazuun; bir baka deyile Allaha itaat edip kendihududuna riayet edenmtevazdemolu ilehaddinibilmeyip Bendeyaatr veldrrm.

(Bakara,258)diyentautunkarkaryagelmesidirZulmdevletzrhnabrnncezaliminyolattahribatmuzaafbirekildeortayakar.Biraz

da bu yzden olsa gerek hemKurnda hem snnette devlet gcn kullanarak yaplan zulmehassatendikkatekilmi.Ferdtaknlk(bakasnazararvermiyorsa)snrlbirtahribatasebepolurvetevbekaplaroferdinbirgnnedametiindednmesinibeklemektedir.Nevarkidevletimkanlar suiistimal edilerek yaplan zulm, sadece bir kiinin ya da kitlenin hakkna tecavzetmekle snrlkalmaz;ozulmebizzatdestekverenden skut etmeyi tercihedenekadarherkesimesuliyetdairesinedhileder.Devletzrhnabrnenzulmfiravunlarla,Nemrutlarla,Tautlarlatemsiledilir;ancakozulm,

dindenimandankmkiilerlesnrldeildir.OyzdenmminlerKurnvesnnettehemdilolmayatevikediliyor;hemdezalimolmaktansaknmalaristeniyor.Meseladahailkbasamaktadeniyor ki idareye talip olunmaz; belki o grev istemeyene verilir. Bylece hrsn, hasedin,lmclrekabetinnnegeiliyor.Bukonudaokadarokhadis-ierifvarki!Deryadanbirkatredeyipibretmizbirhadiseyihatrlatalm:EbuMusaanlatyor:Yanmdaamcamnevlatlarndanikikii ileResulullahnhuzurunagirdim.Yanmdakilerdenbiri: EyAllahnResul!Allahnsanatevdiettiiilerdenbazlarzerinebiziemirtayinet.dedi.Resulullahncevabuoldu:Biz, Allaha kasem olsun, bu ie onu talep eden veya ona hrs gsteren hi kimseyi tayinetmeyiz.Hangi apta olursa olsun bencillik ve kibirle yneticilik iddiasna kaplacak Ben laym,

benden daha layk kimse olamaz. gibi laflar slam deildir. slam ahlak benlik davasnamsaade etmedii gibi Ben ya da Biz gibi kibir girdabna da izin vermiyor. Tabii kibirilerinin de yneticilik grevini stlenmesi gerekiyor. Kim olmal sorusuna cevap aranrkenKimkendinilaykgrmyor,bakasniaretediyorsaonunlaykolduudnlyor.dareci kendini halkn stnde grmek bir yana, Bir kavmin efendisi ona hizmet edendir.

hadis-i erifidorultusundakendinihizmetigibigrecek;buyaklamnefsinebenimsetiphakiddia etmeyecek. Beylik laflarla halka hizmet ediyoruz diye bangr bangr barmak yetmez,insannkendinefsinibuhkmeiknaetmesidegerekir.Muvakkaten devraldn devlet mekanizmasn idare ederken zulm etmemeyi, adaletten

amamay art kouyor slam. Asla benliini her meselenin merkezine yerletirerek bakainsanlarn (hangi dinden, hangi rktan olursa olsun) hukukuna tecavz etmeyeceksin. Devletarknkeyfkararlarlaileterekbirkiiye/kitleyehakaretedersenzalimolursun.Birkiiyadabir kitleyi, uluorta ekitirmek, onlara iftira atmak, hakaret etmek, haklarnda yalan sylemek,haksz yere soruturmak, zulm olsun diye tutuklatmak, korku salmak iin cezalandrmakzulmdr. nsanlarn en temel haklarn gaspetmek, yaptklar hizmetlere mani olmak devletzrhna brnen zulmn en temel alametleridir. Bu suu ileyen, kim olursa olsun en kkmemurundanenbykmirinekadarherkeszalimhalinegelir.Pekokhalife, zulmyapmakla

sulanmlardr.nkzulmetmilerdir.Onlarnlem-i slamnhalifesiolmas,ululemirsfattamas,ulemayazulmetmelerinimeruhalegetiremez.Tarihbunaahittir

KDrtBykMezhepmamnaNiinZulmedildi?

aderincilvesinebaknkidrtbykmezhepimamnntamam,devletzulmnemaruzkald.Onlara o zulm reva grenler, yaban ellerden gelip slam lkelerini istila eden kffar

deildi. Pek ou slam devletinin amiri, hatta bazen halifesiydi. Hilafet mhrn elindebulunduranozevatnderdineydikiAhmedbinHanbele,mam-zamEbuHanifeye,mam-Malikye ve mam- afiiye bask yapm, haklarnda dava am, hapis ve ikence ile cezavermeyecretetmiti?Drtimamlabalayacamzrnekleriokudukameseleayanbeyanortayakacak.Oyzdeneniyisitarihinsararmyapraklarnadnmek.

AhmedBinHanbel(mam-Hanbel:780-855)

AhmetbinHanbelinilesinegemedennce slamtarihininoknemlibirkesitinegzatmakgerekiyor: Mihnet Dnemi... Bu dnemde HalifeMemunun eliyle limlere bask yaplm,herkesinKurnmahluktur.demesiemredilmiti.Bubaskyaboyunemeyenulemazindanlaraatld,krbaland,ikenceyemaruzbrakld.Hertrlezavecefannmbahsayldoilednemininsembolisimlerininbirihiphesiz

Ahmet Bin Hanbeldi; ancak eziyet ve ikenceyi o byk imama mnhasr grmemek lazm.Meseleninsebeplerizerinebirtakmtartmalaryaand,yaanyor.KimilerinegreHalifeninedit tavrdinhassasiyettendeil,politik tavrlarndankaynaklanyordu.Kiminegremutezileimamlarnn kkrtmasyla hrn bir noktaya gelen halife o basky baz din limlerine revagrmt.Bazaratrmalarmeselenindahadakarmakentrikalaradayandn,iaimamlarnnda iin iinde olduunu iddia eder. Bazlarna gre Ahmet Bin Hanbelin ok iddetli zulmemaruz kalmasnn zel bir nedeni de vard.Kitabnda yer alan ZalimHkmdarlar ile ilgilihadis-ieriflerinkarlmasistenmi,obykimambylebirsansrerazolmamt.Sebepneolursaolsunkesinbirtablovarkarmzda:Halifesfattayankimseler,kendisiyasi

amalar uruna kelam ilminin ince bir meselesini kullanm ve ok deerli limlere eziyetetmitir.Buzulmdnemininsuortadabakabirksmlimlerdir.Onlarnfarklmeslekvemerepsahibiolmalar,o farkllktandolayBraknezilsinlerbirazgibibiryaklamiindesuskunkalmaytercihetmeleridevleteliylezulmnbirbakaboyutudur.MihnetDneminin felsef ve siyasi tartmalar, kitaptaderinletirmeye altmzkonunun

biraz dndadr.Akl-nakil zerine yaplanmnazara vemzakerenin kelam sonucu ne olursaolsun limlerin zalimlerle elbirlii yapp devletin adalet vasfn ayaklar altna almasn tecvizedemez. Meselenin Kfe-am ekimesi eklinde cereyan etmesi; ya da tamamen bu sebebedayanyormugibiyanstlmaskonuyuanaeksenindenuzaklatrmamanastamakta.Herkaosatmosferindeolduugibi,MihnetDnemindedeilginsiyasiittifaklararastlyoruz.

Mesela baz mutezile imamlarnn iaya ynelmesi ve ortak hareket edilmesi o gnn artlariinde deerlendirilebilir; ancak devlet eliyle yaplan zulm, bask, dayatma gibi konularnsebeplerdenayrdadnlmesi,hernesuretteolursaolsun,itihadndandolaylimlereyaplankt muamelelerin topyekun sorgulanmas gerekiyor. iann Ehl-i Snnet imamlarna yaplanzulmeortakolmas,onlaradazulmyaplmasnengellemimidir?Hayr.AslndaAbbasiHalifesiMemn, ilmemeraklbir insand.Badatnbir ilimmerkezihaline

gelmesindeemeigeti.Nevarkihalifebirnoktayageliptkand.DevrindekilimleriKurnmahlkturdemeyezorlad.Etraftakitelkinvetazyikdeartncaherkese,zellikledednemininen byk limlerinden Ahmed bin Hanbele bask yapmaya balad. Kurn yaratlmtr.demedii iin mam- Hanbelyi, Ramazann son on gnnde kesintisiz krbalatt. HalifeMemn lnce Ahmed bin Hanbel gibi muazzam bir kutbun ilesi biter sanlmt. Heyhat!Hilafet makamna oturan Mutasm bu kt miras devrald. Ayn inat zerine mam hapistetutuldu,krbaland,baylncayakadardvld;klladrtlpayltlaraktekrarikenceyetabitutuldu.Etrafa korku salmak isteyen iktidar sahipleri, bir gn mam hcresinden alp Halifenin

huzuruna getirdi. damamahkm iki kiinin boynunu orackta vurdurarak devletin resm griinonayvermesinibeklediler.Neyazkkicinayetilenenomeclistelimlerdevardvezulmseyrediyordu. O meum manzaray gzn krpmadan izleyen mam-Hanbel, bir ara mam-afiinintilmizlerindenbirinifarketmiveonafkhbirmeseleyisormutu.Mestzerinemeshhakknda mam- afiinin kavli nedir? diye soru sorunca (Hilyetl-Evliyann naklettiinegre) Halifenin din maviri Ebu Duad, fkeyle yle demiti: u adama bakn! BoynuvurulmakzereamahlfkhmeselelerimnakaaediyorAslndatarihbusahneileikikonuyaiaretediyor:1.Zulmemaruzkalankimseler asla yesekaplmamal vehizmetleri iingayretten asla tavizvermemeli.

2. Pek ok rneini ileride greceimiz gibi, bir lime zulmeden zalim, genellikle bir limiyanna alarak vicdann serin tutmak ister. Ve maalesef zalimler pek ok defa da aradlimleri (Bedizzaman buna ulema-i s diyor) bulur, onlarn fetvas, hatta kimi zamankkrtmasileilelidnemleryaanr.

te yrek dalayan bir baka rivayet: Ahmet Bin Hanbele yaplan ikence dayanlmaz

boyutlaraularkimizaman.Vemam,bazen,feryateder.Birgnyannabirhrszyaklarvederki Ya mam! Sen hak bir davadan dolay ikence gryorsun ve bu tepkiyi veriyorsun; benhrszlktan ierdeyim, senden daha iddetli bir ikenceye maruz kaldm ama hi bu kadarbarmadm. mambir anda irkilir. Doru sylyorsunder.Veognden sonrahibir ileyealdrmaz. Rivayet o ki Beni bir hrsz irat etti. dermi mam- Hanbel. Dayanm, hiszlanmambirdahavebirgnbirziyaretigelmihapishaneye.mamafidenselamgetirmive eklemi GeceKainatn Efendisini grdm, seni taltif ediyordu. Sen ne yaptn kiHazret-iMuhammedi bu kadar sevindirdin? mam afiiden gelen bu mesaj Ahmet Bin HanbeligzyalarnabomuOnca zulm o gzel insana reva grld de ne oldu? Zalimlerin alnlarna yapp kald o

ktlkler.AmaAhmedbinHanbelhayatveeserleriylehlbirnumune-iimtisal.Yayetitirdiitalebeler...Buhari,Mslim,Begav...Onlardabirernumune-iimtisaldeilmi!

NumanBinSabit(mam-zamEbHanife:699-767)

RivayetokiHalifeCaferElMansur(emrineramolmadtakdirdeldrmekmaksadyla),EbHanifeyihuzuradavetetti.Zehirlibirstikrametti.EbHanifeyannaoturduuhalifeyestnmidesine dokunduunu ifade ederek imek istemedi. Halife srar ediyordu. Hanef mezhebininkurucusu o byk lim st iti ve ayaa kalkt. Halife hayret iinde sordu: Nereye? mam,mtevekkil bir eda ile dnd ve ta gediine koydu: Senin gnderdiin yere! Kitabl-Mihendenakledilenbuhadiseyepekdearmamaklazm;ziraEbHanife,hayatnnokbykbirksmndevletzulmaltndayaad.EmevdnemindedeAbbasdevrindedeekmediicefa,grmediiezakalmad.Neden?Emev ynetimiEbHanifeyekadlk grevi teklif edereko byk limi icraatna (biraz da

zulmne) ortak etmek istedi. Irak valisi (mer bin Hbeyre) tarafndan yaplan teklifin aslmaksadnanlayanEbHanife,grevikabuletmeyincegzaltnaalndvekrbalatld.yleki,krbalamaiiniyapanzindancbilebirgnbuzulmeYeter!deyipisyanedecekti.DevirdeiipAbbasleriktidaragelinceEbuHanifehazretlerioksevindi.Onagrehakyerini

bulmu, Emev zulm sona ermiti.Maalesef bu umut ok srmedi, g zehirlenmesi ilemalulAbbas yneticileri de benzer bir siyasete devam etti. Pek ok lim ve bide zulmetmeyebaladlar. Abbas halifesi, Eb Hanifeyi yanna almak istemi, ona hediyeler gndermiti.Byk imam, kamu imknlar ile alnan hediyelerin hibirini kabul etmedi ve meru grmedi.BunadaokierlediHalifeEbCaferel-Mansur.MusulisyannbahaneederekhalkkatletmekiinfetvaisteyenhalifeyemenficevapverenEbHanifeiintekrarzindanagirmektenbakaarekalmad.HanefimezhebininveslamtarihininmuhteemmtefekkiriEbHanife,neEmevzulmneortak

oldu,neAbbasbasksnaboyunediamabumehipduruunuzgrlyle,canyladedi.Onazulmedenler kendilerini halife-i ruy-i zemin olarak tantyor ama siyas kayglar nedeniyle okoca mama cevr u cefa etmekte bir saknca grmyordu. EbHanife, arkasnda onlarca eserbrakt,milyonlarcainsanailhamkaynaolduvehephayrlaydedildi.Yaonabuzulmrevagrenler?

MalikBinEnes(mam-Malik:712-795)

mam-Malik,EmevdneminidegrdAbbasdneminideSiyasettenolabildiinceuzakdurdu. Onun siyasete mesafe koymasnda kendinden nceki siyas isyanlar, fitneler vekatliamlarn pay vardr kukusuz. Kendi dneminde de dini kullanarak siyas cinayetlerileyenleri grmt zaten. Devlet idarecileriyle iyi ilikiler kurmasna, onlara hayrhahlkyapmasnaramensiyasetmerkezindekigodaklaronunbumspethareketiniyeterligrmedive birileri pusuya yatp hep frsat arad. Nitekim buldu da. mam, bask altnda yaplanboanmanngeersizolduunadairhadisrivayetedincegoygoyculardevreyegirdi.OnlaragrebuhadisinnakledilmesindekiaslmaksatEbCaferel-Mansurayaplanbiatngeersizliiniimaetmekti. Gya mam, bu rivayetle Nefsz-Zekiyeye biat edilmesini tevik ediyordu. Medinevalisi derhal tutuklanmasn ve krbalanmasn emretti. Vahet o kadar kabaca yaplyordu kimam-Malikninikencesrasndaomzusakatland.Gerek,zamaniindeortayaktamaolanolmu,zalimzehrinikusmutu.Okusmukmamabirlekebulatrdm?Haa!mam-Malikyeyaplanlarhalkarasndainfialeyolat.HalifeMansur,haciingeldiinde

bykmamdanzrdiledi,gnlnald.Hattaderlediihadislerioaltpdatmakveherkesinbu hadislere gre amel etmesini salamay teklif etti. Tabii ki kabul etmedi mam- Malik.Mstaniydi,adildi,limdi,ariftink.Ona, devlet zrhna brnerek zulmedenlerin ne ad biliniyor ne san.Ama omuazzam lim,

bykbid,harikazahidhleserleriylekalbvekafalarailhamveriyor.

MuhammedBindris(mam-afi:767-820)

Fakirlii sebebiyle annesinin evini rehin gstererek Yemene giden mam- afii, neredenbilecektikikendinioradasiyasibirentrikabekliyor.Birdnembizzatderslerinidinlediimam- Maliknin vefatndan sonra Mekkeye dnm o srada Hicazda bulunan Yemen valisinindaveti zerine yolculua karar vermiti.Bir yandan kamu grevi yapm, dier yandan be ylboyuncailimmeclislerinitakipetmiti.Takisiyasbirkumpaslakarkaryakalanadekmam- afii hazretlerini emrine amade haline getiremeyen vali, tezvirata balad. O gnk

ynetimiinAlevilietaraftarolmakbyksutelakkiediliyordu.Valince(bugnktabirle

sylemekgerekirse)filemeyaptve9kiiyi,ayaklanmakzerehazrlkyapanAlevilereklindekayda geirdi. Sonra da Halife Harun Reide bir mektup yazarak durumu rapor etti. Valininihbarnagremam-afii,kalkmaplanyapanodokuzkiidendahatehlikeliydinksohbetediyor,insanlaretkiliyordu.Vekaraplaniletildi,onkiihuzurakarld.Odokuzadamidamedilirkenmamnkatlinden

sonandavazgeildi. mam-afiihazretleriRakkaveBadattahapisyatt.Mekkeyegideceiana kadar mecburi ikamete mahkm edildi. Bu zor dnemde o dnemin nemli limlerindeneybanninderslerinedevametti. mam-afii, bir dnem talebelikyapt mam-Malik ileilgiliilmtenkitleryapncafanatikbazkiilerinzulmnedemaruzkaldmaalesef.Ulemasadeceumeradan deil, cheladan da ok ekmitir. En kabas da umera ve chelann el ele vererekulemayhedefalmasdr.Nitekimvali,mam-afiidenamterketmesiniistervegnsreverir.Amakaderozulmemsaadeetmez.lerleyendnemlerdeHalifeMemun,mam-afiiyekadlkgreviteklifeder.Omstanimam,elleriniapyalvarr:Allahm!Dinim,dnyamveahiretim iin hayrl olacaksa nasip eyle, deilse canm al. gn iinde br leme yrr,dnyannmakamvemevkilerikarsndaikibklmolmaz.

TlimAdamnadaGnlSultannadaZulm

arih boyunca zalimler, ne ilim adam dinlemitir ne gnl adam. Kh kukunun esiriolmuturdevletyneticileri,khkskanln.Nevarkiovehimvezaaflarhepmaskelendi.

Devleti ele geirmekten halk kkrtmaya kadar pek ok propaganda yapld. Sis bulutlardalpgereklerortayakncalinpsikolojisinekendinikaptraraksavrulupdalanlarmahcupbirdurumadt.tezirveinsanveonlarnetinsnav.

Muhammedes-Serahs(mam-Serahs:1009-1090)

mam-Serahsyibirkuyunundibinehapsedenler,karanlnbarndannurefaneserlerinzuhuredeceini bilemezlerdi. Bilemezlerdi nk Serahsye defter, kt, kitap yasaklanmt.Sanlmtkiobykfkh,kuyunundibindekaranlagarkolur.Oysailimerbabnnnezdindeonun ad: emsl-Eimme; yani mamlarn Gnei idi. Kitap yazmak iin artlar msaitdeildi hapishanede ama kalbi ve kafas aydn bir insan iin esbabn ok da nemi yoktu.Talebeleri,zkendKalesindekizindandahocalarnyalnzbrakmad.Kuyununbandatoplananovefal talebelerleobyklimarasndamzkereliderslerbalad.OtuzciltlikEl-MebsutuyazarkenSerahs(yasakedildiiiin)hibirkitabamracaatedemedi.Ondrtyl!Evet,tamondrtyl boyuncahafzasndayer alanbilgileri kullanarakeser telif ettiemsl-Eimme.Vebirgn, 1087de karld. 3 sene sonra vefat ettiinde 81 yandayd. Demek ki, zalimler onututukladnda mam Serahs 63 yandayd. Buna ramen hapsedilmi ve on be senesini birhcredegeirmekzorundakalmt.Neden?Zor bir dnemden geiliyor, insanlar imtihan stne imtihan yayordu. Bir yandan Hal

Seferleridalgadalgalem-islamnzerinegeliyor;dieryandanKarahanllardakiikargaabir trl durulmuyordu. Bu arada lkeyi ynetenler, limler ve fakihler zerine ar bir baskkurmu; hatta birounu hapis ve idamamahkm etmiti. Dier yandan insanlarn adeta belinikracakhalegetirilmivergiykhergnartyor;halk,devletbasksiindeiniminiminliyordu.mam- Serahs bu zulme kar kt, devlet politikalarndaki ar uygulamalar tenkit etti. Senmisin devleti eletiren! Araya, her zamanki gibi, iktidar goygoycular girdi ve Hakan EmirHasan doldurdu.Subulunmutu:Halk isyana tevik etmek.Devleti elinde tutanlar ilerleyen

yana,ilimyolundakigayretlerinebakmaksznzulmebalad.Vefatettiindearkasndabraktkitaplar,nerdeyse,insanboyunuaacakgibiydi.Hayatnhep

asaletiyle yaad; szlanmad, ikyet etmedi; talebeleriyle birlikte hizmetinden en zordnemlerde bile taviz vermedi. Ondan geriye yle sitemkr bir cmle nakledilir: Btnbeyinsiz zndklarn kkrtmas, kt arzularn peinden korkun kimselerin ve fena tertiplerdebulunanlarn kkrtmalar sonucu vatanndan ayrlm ve sultan tarafndan hapsedilmi, fakirkul Allah onlarn hepsini kahretsin. Byk kk herkese ibret yapsn. Ne diyelim? bretyapsninallah!

AhmedSirhind(mam-Rabban:1564-1624)

mam-Rabbanhazretleri, sadecelimbirkiideil;aynzamanda tasavvufaayrbirderinlikkatan zirve bir veli idi. Ona, Mceddid-i Elf-i Sani (ikinci bin yln mceddidi) denmesi,bounadeildi.Hurafeleremeydanokumu,insankendiruhunaynelmeyedavetetmiti.Maalesefogzelmceddiddekendinizindandabuluverdi.Onunhapseatlmasndakullanlan

bahanefevkaldedndrcdr.VaktiyleeyhiBkiBillhayazdmektuptayeralanseyr-uslk ile ilgili bir blm sebep gsterilerek Hindistan Sultan Cihangir tarafndan tutuklatlphapseatld.Tarihbakmndansabittirkibahsedilenmektup1012deyazlm;ancak tutuklamailemi 1028de yaplmtr. Yani 16 sene sonra. stelik Sultan Cihangir vaktiyle mam-Rabbanye talebelik yapm, ondan feyz alacak derecede mama sayg beslemiti. HattaCihangiri,mam-RabbantalebelerineslamPadiaholaraktantmvetahtageiineolansevinciniifadeetmiti.imdineolmutudabirMceddidihapsegnderiyordu?Cihangirin sorgulayc tavrna mam makul cevap verince cezadan vazgeilmiti. Tam bu

aamada araya goygoycularn girdiini, padiaha telkinde bulunduunu gryoruz. Bu seferkibahane bakayd: Selamlama secdesi yapmad, ordu iinde de ok mritleri var. Yakndakalabalkmritleriylebirfitnekarabilirvemlknzezararverebilir.(mam-RabbanAhmedSirhind,Prof.Dr.NecdetTosun,nsanYaynlar,2005)Bakukaderincilvesine!Bugnpolisiniinde,yargnniindeadamlarvarlafetekemie

brnm bin sene nceki iktidarn gzne grnm. Oysa mam- Rabban bir yandanCihangirinbabasEkberahn,dinlerinbirletirilerekyenibirdinoluturma fikrine iddetlekarkm;dieryandandaCihangirleilgilenerekonuntahtakmasnumutlabeklemiti.Halbyleyken kimin haddineydi ki Cihangir ile mam arasna girsin ve bir fitne kararak zulmezeminhazrlasn?Kaldkiordu iindedebrokrasidede mam-Rabbanyi sevenok saydainsan vard. Bu su deildi ki!Gel de bu durumu o gnk paralel devlet kbusu yazarlarnaanlat! Nitekim devletin kritik noktalarnda grev yapan insanlarn mama yaplan zulmeierledii;ancakbykmamnonlarteskinettiirivayetedilir.

Baz kaynaklara gre padiahn veziri ve mabeyni ounluk itibaryla iilerden oluuyordu.mam- Rabban hazretlerinin iay eletiren risaleleri bulunuyordu. Bu durumu hazmedemeyenmabeyn,bahaneleruydurarakmam-RabbanileCihangirinarasnatvezulmadalettacngiyerekokocagnlsultannzindanaatt.Hapistenktktansonrakidurumunbirserbestliktenziyademecbur ikametolduuanlalyor.Hayatnnsondneminikyndemnzevibirekildegeirenbykmceddid, cumanamaz hari evinden kmyordu.Vefat ettiinde arkasndapekokmektupverisalebrakmt.Kimininarkadabraktilim,kimininkizulm;dnyannkaderibuolsagerek.

Ebul-Hasane-zil(mam-zil:1196-1258)

zilye tarikatnn kurucusu byk mam Ebul-Hasan e-zil, mnzevi bir hayat sryordu.eyhiyle istemiodabihakknoddinlemiti. nzivasbitinceTunusageldi.Dahagelirgelmez enaniyet-i ilmiye devreye girdi ve baz limler onu ekemedi; hatta o gzel gnlsultanna iftira etti. limin limle imtihan ok ama ok etindir; hele bir de devreye zalimgirerse.Nitekimyleolduvesultan, mam-zilyihuzurunaard,gzhapsineald. mamiinhicretyolugrnmtartk.zil hazretlerinin fni dnyada gz yoktu ama br leme gz kapal olanlarn bunu

anlamasmmkndeildi.Onunmtevazbirevdekalmasbilebirilerinipheyesevkediyordunk o gnl sultan limlerin, ariflerin tevecchne mazhard. Sohbet halkas geniledikekskanlkemberidaralyordu.KadlarKadsdiyeanlanveBakadolanEbul-Kasmbn-iBerrann kskanlar arasnda yer aldn sylyor tarih. Makamnn elinden uup gitmesiihtimalinekartedbirald,kskanlngizleyebilmekiinsenaryolarretmektenekinmediirivayetediliyor.Soluu Hafsi Devletinin sultan Ebu Zekeriyann yannda alan Bakadnn Bu mam-

zilnin saltanatta gz var. Halk size kar kkrtmak iin baz hazrlklar yapmaktadr.dediinaklediliyor.Hattakaralamayapabilmekiinognkdevletyneticilerininhassasolduubir konuyu kamay tercih eder. mam- zilnin soy ktn gndeme getirir bn-i Berra.DedelerinindrisSultanolduu,soyaacnnHazret-iAliyedayand;dolaysylaFatimlerlebir irtibatnnbulunabilecei telkin edilir.Hasedindendolaybyk mam-zilnin selamnbilealmayanKadlarKadsbakanlndayaplankarapropagandatesirinigsterirvemam-zilye ev hapsi cezas verilir. Artk halkla irtibat kuramayacak, ders halkalaroluturamayacak,insanlarlasohbetedemeyecektir.Bir zaman sonra mam-zil,Halifedenhaccagitmek iin izin istedi vemspetbir cevap

alncahemenhazrlklarabalad.Heyhat! bn-iBerrakbusgibi takip ediyordu mam.Dahamam- zil Msra ulaamamt ki bn-i Berrann jurnali Msr Sultanna yetitirildi.

Mektupta mam-zilninTunustakarklkkard,Fatimlerlegizli ittifaknnbulunduu,heranMsrdadakaosbalatabileceiiddiaediliyordu.Jurnalarbirmakamdangelirdetesiricra etmez mi? Sultann emri zerine skenderiye valisi, mam- zilyi gz hapsine ald.Mecburiikametsrasndayineinsanlaryavayavamam-zilninetrafndatopland;limler,arifler,zahidlermamyalnzbrakmad.mam-zilbirvesilebulupKahireyegidincesultangerei yakndan grd, mamn kymetini anlad, zr diledi. Bu ihsan ve ltuf, hac iinkaplarn yeniden aralanmas anlamna geliyordu; ancak geride ileli, meakkatli, strapl birdnemkalmt;stelikbuzulmlerinhepsibirgurur,kibirvehasedineseriydi.

kiMevlnnnHikyesi

kiMevln... Biri,Mevln Celleddin-i Rm. 13. yzyldaki fetret dneminde zuhur etti;insanlar sevgiye, umuda, diyaloa davet etti. Casuslukla, dini tahrif etmekle vs. suland.

Dieri,MevlnHlid-iBadd.Osmanlnnykldnemine (19. asr)denkgeldi,bozgunakarslahhareketinenclketti.Onadadevletielegeirme,isyankarmagibiyakkszsulamalar yapld. imdi her ikiMevln da rahmetle, saygyla, sevgiyle yd ediliyor.Onlarhakkndahertrlyalan,iftiravekaralamayapanlarnhayrlaydedildiinigrmyoruz.Aksine,yaadklardnemlerdekipoplerlikleriyledeil,yaptklarhatalarlaanlyorlar.

MevlnCelleddin-iRm(1207-1273)

Hogrs, sevgisivekucaklayc tavrylaalaraanMevlnyanelerdenmedineler?Ajandediler,casuslukyapmaklaithamettiler,olmadkiftiralaryaydlardrtbiryana.stilettiiheryeri ekirge srs gibi talan eden Moollara kar neden sessiz kaldn sorguladlar. VeMool casusu yaftasn yaptrdlar Mevlnnn alnna. Oysa bilemiyorlard ki Mevlnhazretleri iinde yaad zamana taklmyor, a aan bir nazarla yarnlarn barndakioluumlar hesaplyordu. Burnunun ucunu gremeyenler, ufuklarn sonsuzluunu nasl idrakedebilirdiki!yle dnmt Mevln: Nasl olsa bir gn bu kargaa dnemi sona erer ve Mool

istilaclar Anadolu topraklarnn mfik barnda kendi z dnmlerini yaar. Zaten fetretdneminin en ar artlar yaanyordu o gnlerde veMool ordusunu durdurabilecek bir gyoktu ortada. Mevln, gnllerin fethine odaklanmt; topraklarn istilasna deil. NitekimbykstdnufuktesiduaskabulgrdveAnadolupekokkavmikendipotasndayourupekillendirdiigibiMoollardabambakabirkvamagetirdi.BusebepletarihkitaplarMoolistilasnnayrntlarnnaklederamaMoollarnAnadoludandefrefediliinedairbirsavatanbahsetmez.ylebircenkyaanmamtrnk.Gel,kimolursanolyinegelAratrmaclarbucmleninlfzenMevlnyaaitolmadn;

ancakmanannMevlnyatastamamuyduunusylyor.Elhakdorudur.O,Hristiyan,Yahudi,Mecsidemeksizinherkesleirtibatkurdu,onlarlakonumaytercihetti.Budavet,balbanabirbedeligzealmakt;hamyobazlarn,kabasoftalarnareletirilerinemaruzkalmamasmmkndeildi.Dierdinlerinndegelenleriyle,kimizamanbirarayageldi.Naslgelmesinki!

Hazreti Muhammed Aleyhisselam onlarla defalarca bir araya gelmi, konumu, komulukyapm,ticaretyaplmasndabeisgrmemiti.HazretiMevlnklesiyimdediiKitaptanveayann tozuyumdediiRehberdencddebilirmiydi?Bakadinmensuplar ilekurduudiyalog nedeniyle ok ar ithamlarla kar karya geldi ama o, karanlk bir dnemin kncsydveherkesleiletiimkurmakzorundayd.Rivayet oki, bir gnbir papazlakar karyagelince ikisi debirbirine tazimetmek istedi.

Mevlndahaatikdavranarakpapazakarsaygsnifadeetti.Homurdananlaroldu;bugnbileohomurtudevamediyor.HazretiMevln,Tevazumakamnrahipefendiyebrakmakistemedim;o yzden ondan daha hzl davranarak saygm ifade ettim. deme lzumunuhissetti.Ne var kidini, ana kaynaklarndan btn erknyla bilemeyenler Mevln hakknda en ar ithamlardabulundu. O kadar ki casusluk iddiasnn yanna baka din mensuplar ile ibirlii gibi laflareklendi.Hattahznalamayanlar,evlatkatlindenNasrettinHocannldrlmesinekadarbirsryalan yanl laf boca ederek kara propagandaya devam etti. i yz kzartc iftiralara kadarvardranlarn unuttuu bir nokta var:Mfterilerin oluturduu dalga ksa bir sreliine etkisinigstersebilegneibalklasvamakimknszdr.Nitekimgybetiveiftiraclardangeriyekinvehusumettenbakabireykalmam,hogrvediyalogkahramanlarisearkalarndayaanabilirbirmedeniyetbrakmtr.

MevlnHlid-iBadd(1779-1827)

Haset,fitneveiftiranndevleteliylenaslbirzulmednebileceinedairenarpcrneklerdenbiri hi kukusuz Mevln Haliddir. 19. asrn mceddidi saylan byk insan, payitahttaderghn aarken mritlerine ok sk tembihatta bulunmu, devletten maa almamalar, hikimsedenyardmtalepetmemeleri,dnyamalndanuzakdurmalarkonusundahassasiyetinidilegetirmiti.Vazifesiiradvetebliolaninsanlarnmenfaatilikilerindenuzakdurmasnistiyordu.Nevarkiokonudakiteyakkuzbilebazfettankiileridurduramad.stanbulda talebelerinin hzla artmas zerine baz evrelerde rahatszlk emareleri grld.

Bunlarn banda gelen kii Padiah II. Mahmudun yakn ahbab ve danman Sait HaletEfendiydi.KendisiMevlevolduuvepadiahndaomerebeyaknbulunduusylenir.Arayakskanlk girince, bir de devlet imknlar sz konusu olunca Halidler iin zor bir dneminyaanmaskanlmazhalegeldi.Mevln Halid ve talebeleri, devlete kar deildi ama kskanlk duygusuna malup olmu

kimi brokratlar Halidleri hedef tahtasna koymaya karar verdi. Halidlerin husus mahiyetteokuduklarzelvirdlerine(hatm-ihacegan)dairkeskineletirilerbalatld.Buaradasaraydadakarapropagandabalatlm,padiahagizliraporlarsunuluyordu.II.Mahmudabuakmnbirgndevletin bana bela olaca telkin ediliyordu.Okadar ki resm evrakayansyacak ekilde bir

belgedzenlendivefesattohumuolduusylenerekfilemeilemiyerinegetirildi.Oraporagre Mevln Halid ksa bir sre iinde mehdilik ilan edecekti. Tabii ki asl fasl yoktu buiddialarnamakiminumurunda!Danman nclnde yaplan mbeyn kuatmas meyvelerini verdi ve 1822de padiah,

BadatValiliineemirvererekMevlnHalidhakkndasoruturmayaplmasnemretti.Oandanitibaren youn bask dnemi resmen balam oldu. Basknlar, srgnler, hapisler... Neyse kiBadatValisiDavutPaa,insaflbirinsandveolumlubirraporgndererekMevlnHalidvetalebelerinihimayeetti.Mabeyningoygoycularbodurmad,tahrikedevamettiler.Operasyonlardurmad;ancakherinsafszmdahaleMevlnHalidhazretlerininhizmetlerinidahadabytt.O gnk slam corafyasnn byk bir ksmna yaylan Halidler iin yeni bir imtihan ba

gsterdi.AbdlvehhabEs-Susistanbulagnderilmi,Trakyannbykbirksmndatannrvesevilirhalegelmiti.BupikinmridinMevlnHalidinhalifesiolmakgibibirniyetivearzusuvard. Bu emeline nail olamaynca tarikat iindeki itibarn sermaye yaparak kendisi yeni biroluumortayakoymakistedi.HernekadarMevlnhazretlerihretperestlikvehodgamlkifadeeden bu teebbse kar Es-Susiyi tarikattan uzaklatrsa da mesele hzla yayld ve cemaatiindebirayrmayadnt. htilafabakalardamdahiloldu.Cemaatiblmek iinhareketegeen Es-Susi, yanna birka adam da alarak Mevln Halid-i Badad hazretlerini ikyetetmeyekararverdi.ElindebazbelgelerolduunusyleyenEs-Susi,devletebavurdu.MevlnHalidhazretlerini

vetalebelerinibirsurgtimigibitakdimediyordu.Zatensarayabazmektuplargnderilmi,cemaatinsultanakarolduunadairtalaryeterincedenmiti.imdideMevlnHalidinenyaknadamlarndanbiriihbardabulunuyordu.II.Mahmudartkiledenkm,okserttedbirleralmaya karar vermiti. Allahtan ki ar Frenk yanls olarak bilinen padiah, eyhlislamasormagereihissetti.Budabirasaletolsagerek!eyhlislam,aklselimitavsiyeederekhukukbiryoluntakipedilmesigerektiini,ikyetedeninbeyanilecezaverilemeyeceinisyledi.Buda ilmin izzetini korumak olsa gerek!Bunun zerineama ikimfetti gnderildi. amValisiSalih Paa, mfettilerin yapt gizli soruturmann sonucunu padiaha yazd bir mektupla(1827) bildirdi. Abdlvehhab ve arkadann Mevln Halid hazretlerine iftira ettii ortayakmt.Neacdrkibugnbilebazkalbibozuklar(stelikkendilerinetarikatssvererek)ouydurukbelgelerzerinden19. asrnmceddidinengilizajandiyor.Haa!Bubykzevataajandiyeninajanlndanpheduyulur.Ortaya kangerek, basklar bir zamanhafifletsebilePadiah II.Mahmudukanaatlerinden

vazgeirmek mmkn grnmyordu. Halidlere kar sert hmayunlar nereden padiah, bukonuyuahsbirtaknthalinemigetirmiti,yoksahlgoygoycularveitiraflarntelkinimiszkonusuydu; bilemiyorum; ancak 1828 Ramazan ayna denk getirilen srgnn yrekleridaladndapheyoktur.Odnemdeokileekildi.Halidlerinmesseselerineelkonuldu,

derghlaryasakland,ndegelenkiilersrgneyolland.OncaezavecefayaplddaHalidleryokmuoldu?Hayr.Halkarasndakisevgiveballk

devamedipgitti.Zatenarkadangelenpadiahlar,yaplanhataykabulediphemHazretiMevlnHalidehemtalebelerinesahipkt.Okadarki II.Mahmuddansonra tahtakanAbdlmecidHan, her cuma gn kabrinin banda bir Halid eyhinin ve on derviin hatm-i haceganokumasn ve bunun kyamete kadar srmesini vasiyet etti. Tekke ve zaviyelerin kanunlakapatlacaanakadar(1925)ovasiyetyerinegetirildi.

BBedizzamannilesi

anyakntalebelerindenbirinindizineyaslamUrfayadoruyolalanBedizzamanSaidNursi,yrekdalayanucmleyitekrarlyordu:Benianlayamadlar...

niltilerhalindesylenenbuyanksz,82seneyeskanbirhayatnzetiydi.1952destadziyaret eden Eref Edipe de benzer cmleler kurmutu Said Nursi: Anlamyorlar... Yahutanlamak istemiyorlar. Beni skolastik batakl iinde saplanm bir medrese hocaszannediyorlar.Demekkihayatnnpekoksafhasndadilegetirilenderinbirsitemdibu.Naslanlalabilirdiki!Okendinignnsiyas/idartkankliinehapsetmemi,kuatcbir

nazarla yarnlara seslenmiti. O yzden daha ok erken yllarda yle feryat etmiti: umuasrlarmz, varsn beni dinlemesinler. Tarih denilen mazi derelerinden sizin yksekistikbalinizeuzanantelsiztelgraflasizinilekonuuyorum.Neyapaym,aceleettimktageldim;sizlercennetsabirbahardageleceksinizadalaronuanlayamad;anlamasdaokzordu.nurvezulmetinikifarkldnyannufkundatecelliedeceiniokncedengrmveta

stnde tan kalmad o ykl dneminden yle seslenmiti insanlara: mitvr olunuz, uistikbal inkilbat iinde en yksek, gr sad slamn sads olacaktr. Gnlk telae iinderpnpduraninsanlaroenginufkatekabledenvizyonunaslanlayabilirdiki?

anAanUfukDaha meruiyetin mahiyeti hakknda enine boyuna dnlmemiken merutiyet-i meruadanbahseden ve ona dair prensipler vaz eden bir tefekkr insannn herkes tarafndan tastamamanlalmas beklenemez. Cumhuriyet kelimesinin belli evrelerde telaffuz bile edilmedii birdnemdecumhuriyetileilgilitemeldeerlendirmeleryapmastesadfdeil,basiretvefirasetinyansmasyd.Nitekimbuanlalamayantefekkrinsan,herdnemeteayrbirimtihanlakarkaryakald,

zulme maruz brakld. Selanikte yapt tarih konumaya, aair arasnda dolaarak yaptyorumlara,amdaverdii hutbeyevs. vkf olamayanlar, onunozgrlkyaklamndandahaberdar deildi. Mesela 31 Mart Vakasnda fitnenin nne geebilmek iin rpnanBedizzaman gzaltna alnd. Gya ttihad-Muhammediye adl rgte yeydi ve isyanclarlahareket etmiti. Bahede kurulan daraac ve daraalarnda asl insanlara aldr etmeksizinyaptcesurmdafaa,eibenzeriazbulunurbirhukukmcadelesidir.Mahkemebutendimaserbest brakr. O, Beyazttan Sultanahmet Meydanna kadar kalabalk bir kitlenin nnde

yrrken bugn bile kulaklarmz nlatan birmehur cmleyi haykrr: Zalimler iin yaasncehennem!

Srgnler,Mahkemeler,Hapisler...SultanII.Abdlhamidakll,zeki,dindarbirinsandamaBedizzamangibibirdehaileyzyzegelemedi. Grebilselerdi birbirlerini anlayacaklard kukusuz. Ancak sultann etrafn ettenduvarlarlarmtmabeyn-ihmayun.BirgnBedizzaman,anaanbirniversiteprojesiylepadiahn kapsna dayand. stiyordu ki fen bilimleri ve din ilimler izdiva etsin ve aylahesaplaabilmenin kaplar aralansn. Heyhat! Abdlhamid gibi eitim konusunda fevkaladehassasbirsultannetrafnkuatanartniyetlidanmanlarkendilerineadetabirmisyonbimiti:Padiah aydnlardan yalnzlatrmak, herkesten uzak tutmak, yazar izer insanlar sultanajurnallemek, gazete ve dergiler zerine bask kurmak, sansr sistemini iletmek. O dnemaydnlarnn neredeyse tamam (Bedizzaman veMehmetAkif bata olmak zere) istibdattanikyet etti. Bedizzaman etten duvarlar aabilseydi sadece an aan bir niversitemodeliortaya konulmu olmayacak;Krteye ilimmahfilinde serbestiyet tannm,Krt sorununa ta oyllardan zm kaps aralayan bir proje ortaya karlm olacakt. O gammaz ve sansrcdanmanlar, kendi ve aile fertlerinin menfaatini dnd kadar limlerin tekliflerine kafayorsalard,tarihfrsatlarhebaedilmemiolacakt.Bedizzaman hazretlerinin heyecan veren omcadele hayatn safha safha bu stuna tamak

mmkndeil.Kestirmedenyolalpylediyebiliriz:HemenherdnemdedevletzulmneuradBedizzaman. Srgn edildi, mecbur ikamete zorland, hapse atld, defalarca zehirlendiSiyasetinerrindenAllahasnrm.deyipErekDanaekilmi,inzivadayayordu.Nevarki bir bahane icat edildi ve srgn yllar balad. nsanlarla irtibattanmen edildi ama o hepdimdikayaktayd.Hakkndadavalarald,iddianamelerhazrland,hkimkarsnakarld.Afyonsavcs600

bintalebesivardiyerekasayiezarargeliriddiasndabulunmutumesela.Oysadnyannenbarl ve sivil akmlarndan biriyle kar karyayd. Afyon savcs, Bedizzaman vetalebeleriniHasanSabbaha;yaniHahailerebenzetti.Hibirinsaflsyoktusulamalarda.Mesnetsizbirsriddiavekarapropaganda.Dinisiyasetealetetmekgibibirsuisnatettiler,gizlirgtdediler,davalaratlar;hattahapiscezalarverdiler.KhTesettrRisalesibahaneedildi, khGenlik Rehberi adl eseri. Beraat etmesine ramen tekrar tekrar dava ald daoldu.

DemokratPartiDnemindeBasklarstadBedizzamanayaplanzulmnbelkideenacvereni1950densonrakidnemeaittirnktekpartidiktassonaermi,milletderinbirohekerekMenderesvepartisindendahazgrlk

bir atmosfer beklemiti. Vaka, iktidar bir trl muktedir olamyor ve siyas iradesini ortayakoyamyordu ama her seimde halkn verdii kredi artyor, zulmn bir an nce bitmesibekleniyordu.Maalesef beklentiler bir zaman sonra bolua dt. Menderes dneminin istihbarat servisi

MAH (bugnk adylaMT), Bedizzaman adm adm takip ediyor, rapor tutuyordu. stelikstadntalebeleriniilil,ileilefiliyordu.Herilinbandabirkiininolduudnlyor,herders yaplan evin bir rgt yuvas olduu kaytlara geiriliyordu. Bugn ortaya kan resmvesikalaragrestadyadatalebelerinetemasedenmilletvekillerivebrokratlardafilenmi,Ankarayabildirilmiti.BedizzamanvetalebelerininavukatlnstlenenmerhumBekirBerkegre750davaberaatlesonulanmt.Amadavalarnardarkaskesilmemiveyllarboyuncasrdrlendavalarnedeniyletoplumnezdindekriminalbiralgoluturulmayaallmt.HereyeramenDemokratPartiveMenderesedestekvererekdahazgrlkbiratmosferin

olumasn arzu etti Bedizzaman hazretleri. Hak ettii vefay bulamad bir trl. 1957deDPnc kez seimleri kazanmt ama Nur talebelerinin zerindeki devlet tehdidi bitmemiti.1958dealanbirdavanedeniyleAnkara,stanbulveIspartadatutuklamalaryaplm,Risale-iNurtalebeleriAnkaraCezaevinekonulmutu.VefatnadorustadBedizzaman,talebelerinevedaedercesineAnadoluyaalmt.Pekok

vilayete uradktan sonra tekrar (3 Ocak) Ankaraya eviriyor rotay. Aslnda Mendereslegrmeyiarzuediyor.htimalkitoplumkatmanlarndahissedilenfrtnayhabervermeyi,belkitedbir nevinden baz dncelerini aktarmay arzu ediyor. CHPnin ve smet Paann hainyaklam ve o gnk basnn anlaysz tavr yznden Demokrat Parti yetkilileri korkuyor,trsyor.Okadarki11Ocak1960taAnkarayagelenSaidNursihazretlerinehitabenradyodanhkmetbildirisiokundu.stada,Emirdadaoturmassalkveriliyordu.Seimlerde verilen destei unutmu gibi grnenDP,stad ve talebelerinde byk bir hayal

krklna yol at. 1959da Eskiehire girerken arabas durdurulmu ve ehre giremeyeceipolislerce tebli edilmiti. Bedizzamann tek cmlecik sorusu vardr: Emir buradan m,Ankaradanm?Komiserskuteder.Cevapbellidir.

BeniAnlayamadlar...Artk Hakka yrme zaman gelmitir. stad hazretleri, Urfaya doru yola kar ama devletterrsoukyznDPniniileribakanvastasylabirdahagsterir.Bakan,emirstneemiryadrarak lm deinde son nefeslerini veren Bedizzamann Urfadan zorla karlmasnister. 23 Mart gecesi vefat ederken (ve halen) kulaklarda ayn cmle yanklanr: Benianlayamadlar. Skolastik batakla gml bir medrese hocas sandlar... Evet ey BykMtefekkir! Seni en uzak daireden en yakn halkaya kadar tastamam anlayamadk; kekeanlayabilseydik!

BFethullahGlenHocaefendiyeZulm

ir caminin giriinde yalca bir adamkarma dikiliverdi. Tanmt ve bir ey sylemekistiyordu. Dedi ki: Nerdeyse yirmi yldr bu insanlara oy veriyorum ama hayallerim

ykld...Teskin etmek istedim, frsat vermedi, limbir insanabukadar arhakaret etmeyekiminhakkvarkardeim!dedi.Cmleler boazna dmleniverdi. Teselli etmek istedim; lakin beni dinleyecek durumda

deildi. Cami kapsnda rastladm bu kii ile birka gn nce misafir ettiim bir yaknmnhissiyat aynyd. 85yandakibym,Hernamazdan sonraBabakanaduaederdim; imdiyapthakaretlervicdanmszlatyor...demiti.Benzerbirhadiseyigeenlerdekatldmbirtrende yaadm. Hi ummadm bir kalabaln iinde gzleri l l bir iadam yanmayaklatveBunaslbiraymazlktrki,milyonlarcainsanailhamkaynaolmubirlimesreklihakaretediliyor?dedi.Dorusylyordu.Birinsanakzabilirsinamalimmsveddesi,sahtepeygambergibidzeysizlaflarsarfedemezsin.Hakarette snr tanmayanlar, seviyeyi her geen gn biraz daha drerek Fethullah Glen

Hocaefendiiinrgtnlideribilediyebildi.Hocaefendihakkndadavaaabilmekiinheryoldenendi.tiraflariftiraclarlaibirliiyapt.

28 ubat dneminde 8 yl sren ve kesinkes beraatle sonulanan btn sulamalar 17 AralkYolsuzlukveRvetSoruturmasnnintikamolaraktekrarsahneyesrld.Azaalnmayacakhakaretleryapld, iftiralar art arda sraland.Hattahakkndabirmahkemekarar varmasnaAmerikadan iade yahut snrd edilmesi istendi. Ad yolsuzluk ve rvete bulam apakdelillerle sulanm kiiler bahis mevzu olduunda masumiyet karinesine snanlar mevzuFethullahGlenHocaefendioluncahukukupervaszcaayaklaraltnaalmaktabeisgrmedi.Yazklar olsun!Hani dahadnekadar ellerindenptn, duave emirlerini beklediini

sylyordun?HaniHocaefendininyapt evrenselhizmetealk tutuyor,halknhuzurunakpslahasretibitsindiyordunAkln ve inancn partizanla bsbtn kurban etmemi her bir fert, bugn ftursuzca edilen

laflar, bir ucundan emaresi gsterilerek yaplan tehdit ve antajlar nedeniyle kan alyor. Kanalyornkbiriyanlkonusabile,ehl-iinsafbirininkpBukadardadeilartk!demesigerekiyor?Anlalan o ki hakaretin tesinde sinsi birmaksat gzetiliyor:Daha nce karanlkmerkezler

tarafndandefalarcadenenenterrrgtyadaetesulamasiinzeminoluturuluyor.Bir

lkenin Babakan her gn birka kez bir kitleyi hedef gsterirse, o kiiler hakknda suuydurulmamas dnlebilir mi? Yargya resmen bask yaplyor. Devletin btn imknlarseferberedilerekvednyatarihininenkaramedyayapsinaedilereksubulunmayaallyor.Ortada somut bir su olmad aikr ama belli ki Milli stihbarattan Emniyete, medyadanyargyakadarherkesebuyruklaryadrlyorvesubulun!talimatveriliyor.Halbyleoluncaherkesbilmeliki,busaattensonraalacakhibirdavahukukbiranlamifadeetmez;olsaolsazulmtarihinegeecekbirsreolurvevicdanlaraarppzalimleredner.Geldekahrolma!Bulkeninbirblgesindeblcparalelrgtkimlikkontrolyapyor,vergi

topluyor, ceza kesiyor; bu lkenin Babakan bu konuda tek bir kelam etmiyor. Onun tek birgndemi var: Camia. Hizmet Hareketine gnde on kez tehdit savuran Babakan, fiil paralelrgtn silahlarn ve militanlarn grmyor, tek bir cmleyle bile KCKy azna almyor.Hangi vicdan bu arpk durumu kabul edebilir? PKK lideri Abdullah calann posterleribillboardlara aslyor. Ne Babakanda bir tk var, ne AK Parti yetkililerinde. 30 bin insannlmndensorumlu tutularakmahkemeedilmi,hakknda (idamcezaskalkt iin)mrboyuhapis cezas verilmi bir adamn posterlerinden rahatsz olmuyorsun ama 8 yl yarglanm,hakkndaberaatkararverilmi,beraatkararenstyargorganlarncaonanmFethullahGlenHocaefendiyeenarithamlardabulunuyorsun.Allahaknahangivicdanbuzulmerazolur?

1971dekiaskerimuhtrasonrasBekirBerk,FethullahGlenHocaefendiveMustafaBirlik

askerimahkemede

PKK, elli eit meseleyi vesile ederek ortal atee veriyor, Babakan bu konuda susmaytercih ediyor. Ama her Allahn gn be on kez camiaya hakaret etmeyi ihmal etmiyor.Seimlerdensonrazerkliktenbahsediliyor;bulkeninBabakanmlayemetinikoruyoramahidurmaksznhergncamiayahakaretleredevamediyor.Neden?Yolsuzluk soruturmasndaki savc ve polisleri paralel yap olarak tanmlyor ve onun

zerinden srekli hakaretamiz konumalar yapyor. Yolsuzluk soruturmasn yrten polisleresahurvaktioperasyonlaryapld.Geceninikisindeinsanlarnellerinekelepetakld,kameralarkarsnda itibar suikast yaplmak istendi. ler tersine dnd; zira gzaltna alnan kiilerHaram lokma yemedim deyip cesaret rnei sergiledi. Ortada su bulunamaynca zelmahkemelerihdasedildi.TpkstiklalMahkemelerigibiKurulanSulhCezaHakimliiiyibirhukuksnavveremezdi;nitekimveremedi.Enfazladrtgnlkgzalt sresinibilesekizgnekardlar. lk drt gnden sonra gzaltnda tutamayacaklar iin phelilere eya muamelesi

yapp yle zabt tutmak bir hukuk skandalyd. Hukuk tarihine geen bcek davas, taltifdavas, dinleme davas gibi konular somut hibir delile dayandrlamad; hatta oununmanipulatif olduu yarg kararlaryla sabitlendi. Zulm yine de durmad, yeni davalar, yenisulamalar,yenihukuksuzuygulamalaruyduruldu.Neden?Srfsustyakalandklarkonuyurtbasetmekveintikamalmakiin!yi de bir evde bulunan yedi elik kasay o polislermi koydu; onlarm kasalarda, ayakkab

kutularnda milyonlarca liray saklad? Medyann tamamn esir alma giriiminizle paralelyapnnneilgisiolabilir?Villalar,rvetler,komisyonlar,havuzlar...Bukonulardakonumaktankapalakaszinsanlarzanaltndabrakmakaypdeilmi?Biraniinbtntezlerinindoruolduunu,ortadayolsuzlukvervetinolmadn,bazpolis

vesavclarnkendilerinetuzakkurduunukabulbileetsek,budurumHizmetileirtibatlokullara,dersanelerevs.; hattayurtdndaki eitimkurumlarna zulmetmek iinhaklbirgerekemidir?Madem suun ahsilii hukuk bir prensiptir; bir olaydan yola karak bir limi, bir kitleyisrekligybetetmek,yalanveiftiralarlaonlargndemdetutmakzulmdeildirdenedir!...FethullahGlenHocaefendininbukadaraktehditvehakaretaltndatutulmasutanvericidir.

Ne var kiHocaefendi hayat boyunca hep tehdit altnda yaam ama inayet-i lahi vemaerivicdann isyan ile hep dimdik durmutur; duracaktr. Hayal ithamlarla ne Hocaefendiyikorkutmakmmknnedeonusevenleri...Hizmettarihibununenakdelilidir.DahaEdirnedegenbircami imamykenbirksmzalimlermusallatolmutuHocaefendiye.

Karakolunstkatndanmerdivenboluunaitmekiinplanyapanlarnpusularsuyadt.Bugnboyundanbyklafkonuuphakaretyapanlarnbirksmogndahadomamt...Hocaefendinin dava ilesi hi bitmedi. 1971deki asker muhtrann bedelini deyenler

arasndayd.Aylarcahapishanedekald,birkerecikolsunfbiledemedi.imdilerdekfrbazazylasanallemdemcahitliktaslayanlarostrapdneminitahayylbileedemez.1980darbesindensonraikencecigeneralleronuenokarananlarlistesinedhiletti.Altsene!

Dilekolay.Srekliyerdeitirerekokudu,yazd,ilhamverdisevenlerine.VebirgnBurdurda(1986)yolukesildi.Suikastyapmayplanlamtdarbeciler;lakintuzakkuranlarnenhayrls,oenaateizinvermedi.Veogn(makamcennetolsun)BabakanTurgutzaldevreyegirerek,hukuksreciiletti.Ortadabirsuolmadtebeyynedincealtyllkeziyetdnemisonaerdi.Amailehibirzamansonaermedi.28ubatzulmnnedebiyatnyapanlar,Hocaefendinino

uykusuz gecelerini, sanc ile arad k yollarn bilemez. Hicreti firar sananlar, zaten neMekkeyianlamtrtarihboyuncaneMedineyi.Ognkgazetelerianbakn.Bugnkpespayeevrakn tiyneti o gn de benzer bir zehri kusuyor, Hocaefendi hakknda idam kararndanbahsediyordu.28ubat savcsnnhukukd ithamlarnabugnkurtarc simitgibi sarlanlarn

slamclkilealakasolabilirmi?Birkaayhapisyatp;yadabirkagecekarakoldakalponuonlarcasenelikdestanadntrenler,Hocaefendininilesinianlayabilirmi?Baksenukaderincilvesine!Darbecilerinyapamadnkardeleryapacakvecamia,rgt

sulamalaryla yz yze gelecek; yle mi? Ehl-i kfrn kuramad tezgh ehl-i imantarafndan kurulacak ve Hocaefendiye rgt lideri denecek yle mi? Sanlyor ki maerivicdanuyuyor.Vesanlyorkizulmsonsuzakadarsrecek,kirliplanlarnhesabsorulmayacak.Azndan kan kula duymayanlar! Yazd mfteri yazdan yz kzarmayanlar! Peinen

syleyeyimkiuzunbirzamandanberifettanbirsluplasrdrlenmesnetsizete/rgtsulamasile 70 ksur yana gelmi Fethullah Glen Hocaefendiye zarar vermeye kalkrsanz tarih,adnz Yezidlerin, Haccac- Zalimlerin yanna kaydedecek. Belki tarihi oktanunutmusunuzdur; hadi daha yakndan anlayabileceiniz bir rnekleme yapaym.Hani ikide birMsrdakiGeneralSisiyedarbecidiyor,veryansnediyorvehvan terrrgt ilanetmekiin kumpas kuruyor diye suluyorsunuz ya... te esameniz, planladnz eyleri zulmedntrr ve icra ederseniz, Sisinin yanna yazlacak! nk bir kerecik bile karncayabastklar grlmemi beyefendiler/hanmefendiler topluluuna terr rgt, paralel devlet,virs,ete,maa...gibipespayelaflarsyleyipsaldrmak,darbecilikindiklsdr,zulmnendipnoktasdr.FethullahGlenHocaefendiyekar sergilenenvefaszvesaygsz tutumne ilktir,nedeson.

Tarihboyuncalimler,zalimlertarafndanhedefalnm,haklarndayalanyanllaflarretilmi;hattaikencevesrgnemaruzbraklmtr.Tarih boyunca, din mazlumlar, ehli kfrden ektikleri ilenin belki yz katn, maalesef,

ehl-i imandan ekmilerdir. Her dnemde limlere, bidlere, zhidlere olmadk sulamalaryaplm,aklahayalegelmedikktlklerogzelinsanlararevagrlmtr.Ac gerek budur: Siyaset merkezindeki ynetme igds ve hkmetme ehveti, belli bir

noktaya geldiinde, sosyalmerkezdeki her trl oluumu kendisi iin potansiyel tehlike olarakalglamveonlaraher trlcefayyapmaktabeisgrmemitir.Onlarcamisalivarzulmn.Birhi uruna gnl sultanlar rencide edilmi, tefekkr ahikalar hakknda akla hayale gelmedikdmanlklaryaplmtr.

BLM2ARI

BEyZalim!

uyazysanayardmetmekiinyazyorum.Zalimeyardm?Evet!nkbirgnbuyurdukiHazreti Muhammed (s.a.s.): Zalim de olsa, mazlum da olsa kardeine yardm et!

Arkadalar sordu: EyAllahnResl, kardeimmazlumsa ona yardm ederim.Ama zalimsenaslyardmedebilirimki?Vemuhteemcevap:Onuzulmdenalkoyar,onamniolursunkibudaonayardmetmektir.teeyzalimkardeim!Hassaten zalim kardee sesleniyorum; zira dtaki zalim nasl olsa bir gn hak ile yeksan

olacak;ancakierdekizulmndahakalcvederinyaraamasndankorkulur.Senin zulmn sylemek, seni o zulmden alkoymak ve zulmne engel olmak iin sana bu

mtevaz nameyi yazyorum. Ltfen darlma; sylenen szlerin keskinliine bakma; Koynundaakrepvar.diyenbirkardeininseniatetensakndrmakiinrpnpdurduunufarzet.Veinankizulmenokzalimiyerbitirir.HemsanmakiEyzalimhitabnnmuhatabtekbirkiidir.Asla!Zulmbirzihniyetbozulmas,

ruhkaymasdrkihernefisonunlaetinbirsnavatbitutulur.tebunedenleEyzalim!sznnmuhatab bir ahsa indirgenemez; zira zalim nefis, renkten renge girer, tebdil-i kyafet eder,makamdanmakamageer.Zalimoukezzalimolduunubilefarkedemez.Zulmn boyutlar da farkldr; kimi bir kiinin hakkn yiyerek zalim olur; kimi binlerce,

milyonlarcainsannhakknatecavzederek.DahadatesikulhakknnbtnsnrlaryerlebiredilirvebazenAllahnhakknariayetedilmediiolur.Bazzulmlerinaff(mazlumlarnerdemive affedicilii nedeniyle) bu fni dnyadammknolsa ve helallemekaplar kyamete kadaraktutulsabile,omukaddesemanetekaryaplanzulmaffetmeyehibirfnimezundeildir.Eyzalim!Tarihahittirkiherzalimkendiuydurduuveherkesiinanmayamecburhalegetirdiiyalanlar

zerindeneziyeteder insanlara.Masumkitlelerinher trlzulmemstahakolduunuvehmeder.Zalimincinnetibulacdroyzden.Kendisigibidnmeyenherkesebaskkurduuiinzulmumumibircinnetednr.Kimikorkusundan,kimibirmenfaaturunapenesinedtzulmeortakolur.Nevarkizulmkalcdeildir;mazlumunahbirgnyeriginletir.Zalimolmaktansaknmannilkbasamapeygamberlerinatmuhasebevemurakabeyoluna

bavurmak ve gzyalar iinde Rabbe kar, Ben nefsime zulmettim! diyerek yakarmaktangeer.demPeygamberyleyalvardAllaha;takievlatlardayleyakarsn.YunusPeygamberdeylededi,MusaPeygamberde...Neden?nk,Bennefsimezulmettim...diyen,bakasna

zulmedemez.Kendinikusursuzgrenveheryaptfiilindoruolduunainananhernefis,firavunolma yoluna girmi demektir. Sahte tevazu kibri rtemez, alak gnlllk gsterileri zulmgizleyemez;zirakiminzalimolduunugcelindetutanbilemez;onumazlumuniniltisindearamaklazmdr.Zulmbirsretir;kendizndenkopma,bakalama,haddiamasreci.nsanoluncekendi

nefsiniunutur;sonraYaradan.Nefsiniunutan,zndekiacziyeti,kulolmaerdeminibirkenaraiter.Kendiaslsnrnveiradeemberinitevehhmlebakabiralanatayanvebylecehaddiniaan insan, zulmn karanlklarnda yrmeye balamtr artk. Zulmn varaca son noktayLokman Aleyhisselam oluna nasihat ederken yle iaretliyor:Yavrucuum! Allaha ortakkoma,nkAllahaortakkomak(irk),elbettebykbirzulmdr.Zulm adm adm ilerler ve insan ruhunu esir alr. Ene srr zlemedii ve nefis terbiye

edilemedii zaman, insan nce kendini beenir, sonra kendine hayran olur; daha sonra kendinetapnmayabalar.Kendisnrlarnyerlebirettiiiinkulhakkndatanmaz,Allahhakkndankartkhereyinmerkezineegooturmutur.yilervektlerfiravunlamegoyagredizaynedilince btnmkfat ve mcazat sistemi de o enaniyet zerine ina edilir. Kendini beenenbakasn beenemez, kendini seven bakasn sevemez. Seviyor gibi grnse de zalimin tekkriterivardr:kendisineduyulanmuhabbet.Melekgibibirikarsnakpitirazetseonaeytanderveeytanlatrmakiinaklahayalegelmedikiftiralardabulunur.Birgneytan,kapsnalponavglerdizse,oiblisidemelekgibitasvireder,barnabasar,ibirliiyapar.Eyzalim!Bilmelisin ki ferde zulm eden, sadece bir kiinin hakkna tecavz etmi olur ve onunla

helallemedikeiflaholmaz,kurtuluaeremez.Yakoskocabirkitleninhukukunatecavzedenler?YamilyonlarcainsanhakkndaherAllahngnyalansyleyen,gybeteden,iftiradabulunanlar?ayetsendezulmeuradn,sanayanlyapldndnyorsan,bilmelisinkizulmezulmlemukabele edilmez. Hem stelik sana zulmettiini dndn kiilere duyduun fke ile suugnah olmayan kitlelere saldramazsn. Kurn, Bir kimsenin gnahndan dolay bakasknanamaz. diyor.Mer hukuk da, er hukuk da suun ahslii prensibini grl grl ifadeediyor.Suahsiiseveonunlahukukiindehesaplamakesassa,bakalarnagadretmekkorkunbirvebaldeilmi?Eyzalim!Zulmlerinenkabas, enacmaszdevlet imknlarnnhoyratakullanlmas ileortayakar.

Oysa devlet, milletin himmeti ile ayakta durur ve asla millete kar iddet unsuru olarakkullanlamaz.Nevarkibtnceberutzalimlerdevletikendibabalarnnmalsanarakveinsandandahastngrerekbireyiezipgemeyidener.Gvenlikglerinikendiahsiintikamduygusuiinkullanan, yargy adaletsiz karar vermesi iin zorlayan, maliyeyi keyfi denetimine ara haline

getiren -kimolursa olsun ve nemaksatla yaparsa yapsn- zulmetmi olur. nsanlar haksz yerederdestedebilir,onlaradaletsizbirbiimdezindanlaraatabilir,kamuoyundakarapropagandayaneden olacak ekilde kitleleri karalayabilirsin.Ama unutma ki zalimler asla kazanamaz.Zalimzafernaralaratarkenvemazlumunahgklereykselirkenkaderalarnrmektedirnk.Kitlepsikolojisinemuvakkatenesirdenmaerivicdan,mutlakabirgnuyanrvezalimlerinmaskesidverir.Eyzalim!Yolyaknkendn.Hangimakamigalediyorvehangikinilemebubulunuyorsan;gelozulm

yolundan gerisin geriye dn. Her bir insan Allahn halifesi ve imanl her bir kalb Kabehrmetinde olduuna gre adalet ve doruluktan ayrlma. nat edip zulme devam edersen,kelamnvekaleminizulmyolundahebaedersen-kiyleolmazinallah-kendinede,sanamitbalayana da yazk etmi olursun. Zira o mevud gnde ne gazeteciliin nemi kalr nesiyasetiliin;nebrokratlkieyararnetccarlk.Vehibirzulmzaliminyannakrkalmaz.

AEyMazlum!

dn,sann,unvannbilmiyorumsenin.Bildiimbireyvar;odatarihboyuncasanakaryaplanhakszlk.

Sen de bilirsin ki her dnem birileri dman ilan edilir, onlarn alnlarna hain damgasvurulurveceberutbirdillekklerikaznacakdiyefermanbuyrulur.Vesenhergnyalanlarlabouur, iftiralarlakarkaryagetirilirsin.Yreinburkuluroukez.zlrsn.Gzlerindenyalar boanr, yaplan zulm nedeniyle. Sonra dner tarihtekimazlum kardelerini hatrlarsn;yreinebirserinlikker,dimanabirzindelikgelirvebirkezdahahatrlarsnkiherdnemdehemYezidvardrhemHseyin.EyMazlum!Seningcn,gszlndegizlidir.KendindegvehmedenlerKuvvetveKudretSahibinden

uzaklamtr hep. Kendi aczini ve fakrn unutan demolu nce kendini unutur, haddini aar;dahasonrabakasnnhakknatecavzetmeyebalar.Tam da bu noktadaHz.Mevlnya atfedilen u gzel hkme snmak gerekir: Mazlum ol,

zalim olma. zl de zen olma. Ezil de ezen olma. Zalim olmaktansa mazlum olmak! YezitolmaktansaHseyinolmak!Amazulmerazdaolmamak!EyMazlum!Gelilkadmdoruat;zalimdenikyetetmeyerinenefsindenbzarol.Hiphesizseninbu

asiltavrnzalimiaklayppaklamaz.O,yapthatanncezasnergeekecektir;ancaksennefismuhasebesi ve murakabesinin sana aaca engin ufuklarda yrrsen hem buray hem tedekilemiimaredersin.Gadreuradnagre,kaderplannda,sanayenibirkapalmdemektir;arnmakaps,kanatlanmakaps,kendiznbulmakapsAllah, insanlar korkuyla, alkla, mallarn eksiltmekle, nefisleriyle etin bir snava tbi

tutmaktadr.Senokorkularnesirimiolacaksn?Busorununcevab,seniyasefilklacakyasefir.Ve bu zorlu imtihan senin karna eit eit zalimler karacak. Deiik urbalara brnm,deiik unvan ve makamlarla karna kacak olan zalimler zmresi, seni korkutmak, hak vehakikattenuzaklatrmak,hizmetduyguvedncesindenkarmakisteyecek.Tarihboyuncahepbyle olmu ve kyamete kadar da hep byle olacak. Seni yldrmak iin plan stne planlaryaplacak, tuzak stne tuzak kurulacak ve beklenecek ki susacaksn, duracaksn,konumayacaksn.

EyMazlum!Kisveden kisveye brnen, maskeden maskeye koan zalimlerin en byk silah yalan ve

iftiradr. Senin kalbini dalayan da budur!Bile bile sylenen yalanlar, gstere gstere yaplaniftiralar!VetabiikiAraftakalanmtehayyirinsanlarnvicdanlarndaalanyaralar.Okapkarapropagandannzararverdiimasuminsanlar!zlrsnhemzalime,hemozaliminbulandrdzihinlere.Hznekaplmamakmmknm?Ancakunutmakihibirzulmkalcdeildir;birgnmutlakakaranlnbarnagnelerdouverirvegereklergnyznekverir.Omevudgngelinceyekadareilipbklmemek,zalimkarsnda temennadurmamakboynumuzunborcudur.Fnidnyaiinbkihayattanvazgeilmezki!EyMazlum!Devletzrhnabrnerekyaplanmezalim,senitcanevindenvurur.Naslvurmasnkidevlet,

senindedevletin;milletdeodevletinaslsahibidir.Nevarkigeicibirzamandiliminemahsusynetmeyetkisinielindetutanlar,bazenherkesikendilerineklegibigrr.Hattabuanlamszvedayanakszdespotizmepekokakllinsanndarmolduunumahedeedebilirsin.zlme!Sennezulmemaruzkalaninsanlariindeilksinnedeson.Nicegzelinsanvardrkivefayerinecefagrd. Nice mert adam vardr ki namertlerin insafna terk edildi. Nice lim kiiler vardr kicahillerinidrakinehapsedildi.EyMazlum!Sevgiyi sevecek, nefretten nefret edecek, korkudan korkacaksn ki zalimler kibirlenip caka

satmasn u misafirhane-i dnyada. Ve kurmasn korku imparatorluunu. Etrafn kuatanharamilerden, gecenin karanlna snan gulyabanilerden ekinme! Onlarn kard grltsenin kalbine korku salmak iindir.Oysa bilmiyorlar kiAllahtan korkan, baka hibir eydenkorkmaz. Ola ki bir gn kalbinde bir nebze rperti duyar, karamsarla dersen, ite o gngerekten zlecein gndr. Zira sen hak ve hakikati brakp iten zlmedike zalimleramacnaulaamaz.etinbirimtihandanalnnnakylakmakisteyenlerdaimanefismuhasebesiyapmaya,tvbeistifarnyansrairadeveazimledimdikdurmayamecburdur.EyMazlum!Senicizgrenlersendekiareyigrmektencizdirler.Seninenbyksilahn,masumiyetinve

ztrar haliyle Ona yneliindir. Sendeki o samimi yakar ve mcadele azmi bir arayagelindiindednyannenmusallahordularbileseninlebaedemez.Sendekitelereodaklanmhayat felsefesi seni kalabalklara esir olmaktan kurtarr. hls felsefesinin ete kemie brnpsatrlaradklducmlenekadardanemlidir:Amelinizderza-ylholmal.EerOrazolsa,btndnyaksseehemmiyetiyok.EerOkabuletse,btnhalkreddetsetesiriyok...EyMazlum!Biliyorsun ki zalim ne hak tanr ne hukuk; ne adalete deer verir ne vefaya. Oysa devletler

hakkaniyetzerindeykselir.TamdabuyzdenHazretiPeygamber(s.a.s.),Yemenevaliolarakgnderdiisahabisinenasihatederkenhassatenylebuyurur:Mazlumlarnbedduasnalmaktankork.ZiraAllahlabubedduaarasndaperdemevcutdeildir.Mazlumlarn bedduasn almaktan saknabilmek iin akln, fikrin ve vicdann devreden

kmamasgerekir.Nevarkizulm,bircinnethalinedntndehakinaslkdaunutulur,ahiretinanc da. Keke dersin kendi kendine. Keke kazanma kuanda kaybetme yaanmasa veinsanlarkibrinbukadaresiriolmasayd!Vebilirsinkimazlumunhtitretirar!EyMazlum!Bananegelirsegelsinsenhepdikdur,ylma,yklmaveunutmakizulmkalcdeildir.

SEyAraftaki!

on noktaya gelene kadar zulme ortak olmad Pilatus. Ruhen mazlumun yanndayd nk.Susaraksavuturmakistediofrtnalgnleri.

Nevarkiuzaktanseyretmekleyetindiiosrebirgnkeskinbirkararvermeyemecburettionu.saAleyhisselamavearkadalarnakaryrtlenokorkunkaralama/sindirmehareketininsahiplerionudasularnaortaketmekistedi.Romadakisistemdeonugerektiriyorduzaten.damkararlarnRomaValisisfatylaonunonaylamasbekleniyordu.saAleyhisselamhakkndalmferman karan zalimler, Pontius Pilatusun karara imza atmasn istiyordu.Hlbuki o, sann(a.s.)suluolduunainanmyordu.stelikkarsProcula,birryagrm,oryanntabiriolarakkocasna,Aslabuzulmeortakolma!manasnagelenbiryorumyapmt.Vebal almak istemiyordu vali. Mahkeme bakanl yapp say (a.s.) kurtarmaya ynelik

sorularsorduilkin.Hakikatnedir?sualinealdvecizcevaptamdaistediigibiydi.Benbukiiyi sulubulmadm.dedi.Neyazkkiegemenglerhukukuoktanaskyaalm,mahkemekarar olmakszn sulu ilan etmiti Hz. say. Pilatus ya makamndan olacak ya da cinayeteitirakedecekti.Birbahanebulduve infazgeciktirmeyealt. stiyordukiaradanbirkagngesin,PaskalyageleneineuygunbirekildehalkoylamasnagidilerekoMasumNebizulmdenkurtarlsn.Baardda.Neyazkkikalabalkhalktopluluubirkiilikafhakknsadandeil,Barabbas adl bir ekyadan yana kulland. Bir ekya kadar deeri yok muydu o an yceinsann?Kara propaganda sayesinde halk saAleyhisselama kar doldurmulard ve o azgnkitle nasl bir hakszlk yaptnn farknda bile deildi. nsanlar lgnlar gibi baryor,MeryeminOlunuarmhtagrmekistiyordu.Pilatusunatladtarihbirrealitevard:sadan(a.s.) nceki btn peygamberler de ounlua kar mcadele vermi, takn kalabalklarnzulmnemaruzkalmt.Budurum,onlarnhakszolmasanlamnagelmiyorduki!Pilatuslinkampanyasnaabilmekiinbirhamledahayaparaksay(a.s.)serbestbrakmay

teklifetti.Odiyardanuzaklatrlacakt.Saygndinadamlarvekhinler,halkiradesininokakolduunu, bir an nce infazn gerekletirilmesi gerektiini syledi. Makamndan olmakistemeyenPilatusartkbasklaradayanamayarakgzdnm,adalettenuzaklamittifakaboyunedi. tesi malum; O Yce Peygamber krbalatld, dvld, yzne tkrld, alay edildi,armhamahkmedildi.Pilatusunelinebirpeygamberinkanbulamtrvebuhazindurumvicdann szlatmaktadr.

Adamlarndanbir ibrik su ister.Bir de leen.Sonrazenebezene ellerini ykarve etraftaonu

aknlkla izleyenkalabalayleder:Benimellerim temiz!BuszneskiYunandayadaeskiYahudigeleneindedevarolduunu, Gnahbendengittimanasnageldiini syleyenlervarsa da gnmze kadar gelen temiz eller tabiri Pilatus ile sembolik bir mana kazand. Oyzdenpekokressamailhamolmu,elleriniykayanvalipekoktabloyayansmtr.AslndaPilatus,Araftakiadamnsemboldr;zulmgrdhaldesessizkalmann,haklnn

yannda yer almaktansa glnn yannda mevzilenmenin, kendi makam ve birikimini korumaurunazalimlerleibirliiyapmannsimgesidir.KendinegrehaklgerekelerivardPilatusunama netice itibaryla zulme ortak olmu, zalimce bir karara imza atmt. Ad tarihe katillerarasndageti.AhPilatus,korkmayacaktn.Korkupdabahaneleruydurmayacaktn.Zalimler,herdaimsuortaararkendine.sterkiyaplankorkunyanlsadecekendizerine

yklp kalmasn. Hicret gecesi HazretiMuhammedi (s.a.s.) ldrmek isteyen ins eytanlarntelkin ettii fikre bakar msnz: Her airetten birini seelim ve herkes hanerini ayn andasaplasn;takikanoymaklararasndadalsn!Zaliminpsikolojisitamdabudur:Suortakl.Zalimiiledenkaran,zulmeortakolmayankiilerdir.Onlardahainolarakgrr,dnekolarakyaftalar, ilk frsatta onlar da cezalandrmak ister nk o, herkes zulmne ortak olduundakendinidaharahathisseder...EyAraftakiPilatus!Unvanlarn,kazanmlarnaltndakalpezilme!Benkidiyebalayancmlelerinnoktasn,

eminolki,eytankoyuyor.Benkieimenendiolmayanbirhocaym,Benkipahabiilmezbiraydnm...,Benkisaygnbiriadamymdiyebalayancmlelerisenobjektifliksanyor,kendinioetinsnavdankurtardntahayylediyorsun.Yanlyorsun!Tumturaklszler,zulmnolduu yerde vicdan bir arnma vesilesi olamaz. Zulm dnemlerinde vicdan, yaptklarylaarnr; yapamadklaryla deil. Byk slam limlerine zulmeden Emev sultanlar, Abbashalifeleri vs. oktan lp gitti ama o mazlum imamlar, ile dnemlerinde verdikleri etinsnavdanalnlarnnakylaktklargibikyametekadargnlleretahtkurdu.AhPilatus!Elleriniykadndavicdanndakikanlekesinidetemizlediinisandn.Yanldn!Eminim,tpk

Lady Macbeth gibi, gece yarlarnda ellerini defalarca ykadn; ancak o grnmez kandankurtulamadn.Mazlumunhyreinideldihersabahveyleferyatettinkendikendine:Uykuyukatlettim; aclar dindiren, insana huzur veren uykuyu! sa (a.s.) uup gitti aramzdan; seninellerin hi ama hi temizlenmedi nk hakkn, hukukun, fikrin namusunu koruyamadn, kkhesaplarnaltndaezilipgittin...Not:Buyazdayeralanbazkelimeleribazartniyetli,apszkiilerarptmayakalkaraksa

Aleyhisselamnarmhagerildiiniveldrldnyazdm iddiaettiler. Mahkumedildi

demekarmhagerildiveldrlddemekdeildir.Kaldkiyaznnilerleyenksmndasauupgitti aramzdandeniyordu.Yani, saAleyhisselamgekaldrlmt.Her nedense her konuyuarptmavekarartmavesilesiyapanbazkiilerbucmleyigrmezdengelerekkarapropagandayapt. Aslnda bu yaznnmaksad sa Aleyhisselamn hayat ya da ge kaldrl deil; sapeygambere yaplan zulmler karsnda sessiz kalan ve ellerini ykayarak temizlendiinisananlardr.NeyazkkizalimlerinalklarAraftakininhikyesinibiledinlemekistemiyor.

BLM3NSAF

Lnsaf!

tfenderinbirnefesalnveokksabirzamandiliminedoruseyahatedin.AKParti-cemaatkavgasadnanehatrlyorsunuz?Durumunnetanlalabilmesiiinksa

bir not: FethullahGlenHocaefendi aniden rahatszlanm, ambulansla hastaneye kaldrlmt.Tam o gn Hocaefendiyi ziyaret ettiim iin aynen yle yazmm: lk arayanlardan biriBabakan Tayyip Erdoand. Zarif bir ses tonuyla gemi olsun dileklerinde bulundu.HocaefendideaynzarafetleSaynBabakannhatrnsordu,Zahmetbuyurdunuz...dedi.Szsras dualamaya gelmiti. kisi de hem dua istedi birbirinden, hem dua ettiler birbirlerine.Grlmeye,duyulmaya,dnmeyedeerbir tabloydu.Uzaktanbumanzaray izleyebilseydiniz,eminim,Yahuigzarlar!Artkaradanekilinkifitneateisnsn!diyecektiniz.ylesamimi,ylehalisanebiriletiimvardortada...ButablodanhemensonraHocaefendi, ikisayfalkbir ilanyaynlam,kendisinegemiolsun

dileklerinde bulunan devlet adamlarna, siyasetilere, i dnyasna ve medya mensuplarnateekkretmiti.Oteekkrbelgesindeengzearpankii,hikukusuzSaynBabakand.Ognkhavaokadarberrak,okadarduruydu.Pekineoldudahereybirandaaltstoldu?Dershanelerin kapatlmasna matuf bir taslak ortaya kt. Allah ahittir ki bu taslan tadil

edilmesiniokarzuettik. lkgnbirilerikt haberyalandedi.Kekeyalanolsaydda fitneatei bymeseydi!Taslaa yalan diyen yetkili azlar konutukamesele daha net anlald kikarmzdavahimbirdurumvar.Hkmet iindekiyetkiliorganlarndahibilmedii,sektrdekipaydalarnfikrininalnmadbuhazrlndemokrasivehukukdevletiilkeleriyletelifedilmesimmkndeildi.Kanun zoruyla dershanelerin kapatlmasna kar ktk; hl da karyz. Sebebi gayet ak:

Hkmet szcsnn de alenen beyan ettii gibi, Dershane kapatmak anayasaya aykr. Hrteebbsilkesibakmndandakabuledilemez.Aynenyle.Hattabiradmtesinidesylemekzorundayz: Demokratik hukuk devletinde kanun zoruyla zel iletmeleri kapatmak mmknolmad gibi dntrmek de mmkn deildir. Kelime deiince hakikat deimez. Seneitimin standartlarn artrrsn, snav iin takviye dersleri almaya gerek kalmaz ve sonundavatanda,artkdershaneye ihtiyaduyulmad iinmessesesininkapsnakilitasar.Amaaslazorlakapatamazsn,dntremezsin.Neacdrkidershane tartmasnda iknaedicihibirdelilgetiremeyenbirileri, srarlabaka

konularadalarakhakaramamcadelesini sulandrmak istiyor.Oysabiz ilkgndenberikonuya

demokratik bir hak talebi olarak baktk.Hl da o noktadayz. Bu tavrmz anlamayan; ya dameseleyi bakamecralara srkleyerek ikbal davas gden insanlara birka hususu belirtmektefaydavar.Bouna uramayn beyler! Ortada siyas bir mcadele yok; zira cemaat diye her gn

ktlemek istediiniz yap siyas bir hareket deil. Bilek bkmeyar, iktidar kavgas gibilaflarmeseleyisadecemecrasndankarr,insanlarderinbirhayalkrklnnortasnaatar.Ta ilk gndenberi en stmakamlara iletilen duru udur: Bulkeyi siz ynetiyorsunuz.Biz

sizlere (btn hkmetlere olduu gibi) duacyz.Her kim sizden bizim admz kullanarak birmevki talep ederse, bizimle alakas yoktur; varsa da artk kalmamtr. Ancak, camiaya nispetedilerekbirilerinehakszlkyaplrsa,bilinki,kalbimizburkuluramaduayadevamederiz.Budurutan bir milim geri adm atlmam, idar tasarrufa sayg duyulmu, herhangi bir makam-mevkiderdinedlmemitir.Ne var ki ilikilerin en iyi olduu dnemlerde bile birileri srekli arabozuculuk yapm,

insanlarhakkndadedikoduretmi,asl faslolmayanhikyelerleetrafavehimsalmtr.Dahayaknzamanakadardevletihertrlktlnanasgibigrenveideolojiksylemigereionuiblisletiren,onaTautdiyehitapeden,haneresiyrtlrcasnaYklacakelbet!diyehaykranokiiler,bugndevletikutsadkakutsuyorveonuadetailahlatryor.Halbyleoluncaosinsitelkin hkmn icra ediyor, devlet dndaki sosyal btn paydalar potansiyel tehlike gibigrlyor. Oysa sivil toplum kurulular, i dnyas, medya gibi sivil unsurlar katlmcdemokrasininvazgeilmezbirerparasdr;kuruludzenintehdidideil.YnetmeehvetikkrtldkaTrkiyeynetiimkltrndenuzaklayorveherkitleparalel

yap gibi alglanyor. Oysa modern dnyada ynetenler ve ynetilenler diye isimlendirilenbirbirineztikikutupyerineberaberynetmedeerioluturuluyor.Bunaynetiimdeniliyor.Birucundadevletdierucundasiviltoplumvebireyduruyor.Bubakasnagrehareketedenbazkiiler, bugn cemaati halletse yarn baka bir cemaati dman hale getirecek. Hlihazrdakidurum bile vahimdir. Cemaatleri birbirine dman hale getirmek iin kollarn svayan, bircemaati ktlemek ve yalnzlatrmak iin zel ekipler kuran, ihtilaf krklemek iin hususistratejiler oluturan ve devlet eliyle yeni cemaat kurma teebbsnde bulunan bir yapnnsrdrlebilir bir faaliyet iinde olduunu sylemek ok zor.Cenab-Mevla da raz olmaz buplanlardankullardankinsandedeildir,slamde...Oncasisindumannarasndanehliinsaf,gerekleribirkezdahagrmeyedavetediyoruz.Bir

gn,belkideokyaknda,bufitnehavasdalr,yineyzyzebakmayamecburoluruz.Birilerimemnunvemutluolsundiyehikimsebuharlaacakdeilbulkede.VeyabirileritelkinediyordiyeyenibirKerbelayaanacakvemminlerin kkkaznacakdeilya! nsaflolmak lazm.Haddini aan, hangi cenahtan olursa olsun, maeri vicdana arpp tarih huzurunda hesapverecektir. Daha tesini zorlamak, gerekten, fitne ateini krklemektir ki vebali ok byk

olacaktr.

Raporlar,Filemeler,EndielerDershanetartmalarsrerken28Kasm2013teTarafta2004MGKbelgesineredildi.ZamanGazetesi olarak bu tabloya zldmz ekranlarda syledik; zira ok doru bir eklidesrdrlen hak arama mcadelesine glge drebilirdi bu gelime. stelik u yorumu dakamuoyuylapaylatk,Kekebyleimzalaratlmasaydnkszuar,yazkalr.Bunaramenoyllardakiartlarnnekadararolduunudabiliyoruz.Dolaysylabubelgeyeokbykmanayklemekveinsanlarbirbirinedrmekyanlolur.Tamoradadurduk;yani kekeolmasayd ile ognkzor artlarndayatmas arasnda.Ne

varkidershanekapatmakonusundakiarsrar,2004MGKsndakikararlarnuygulamadaolupolmadna dair phe oluturmaya balad. Nitekim Fethullah Glen Hocaefendi de,Hsnzandazorlanyorum...diyerek,butereddtleridilegetirdi.Ne yazk ki 2013 ylna dair de baz fileme dokmanlar ortaya kt. Bu, gerekten de

aklanmasgerekenyenibirdurumdu.ahsenyleduaettimkiyetkilibirilerikar,yrekleresuserpecekmahiyettebiraklamayaparvegnldolusubirohekeriz.Hattakonuileilgilibiryetkili telefonda, Aklama yapacaz. deyince ok sevindim ve arkadalara, Bir aklamayaplacakm, gzel grelim, bu fitne fesat iler yatsn. dedim.yle bir aklamamaalesef,oncazamangemesineramen,gelmedi.BuaradaHseyinelikBeyinilkeselyaklamiindekiaklamas gzel, ho oldu; ancak baz teknik detaylar izah edemiyor. Buna ramen elikinaklamalarn yanmanet yaptk ki, ilke babndabile olsa filemelerin kabul edilemezolduugereihkmetimizaraclyladabeyanedilmiolsun.Sonra hava bir daha deiti ve belgeleri yaymlayan Taraf Gazetesi ve gazeteci Mehmet

Baransu hakknda ar ithamlar yaplmaya baland. Devletin kurumu birden mahkemeyebavurdu, Babakan Erdoan mahkemeleri harekete gemeye davet etti ve vatan hainliisulamasnda bulundu. Oysa bahsi geen gazete ve gazeteci, ilk defa belge yaymlamyordu.Benzeryaynlaraskervesayetkonusundaonlarcakezyapldnda tekbir satrlaTarafhedeftahtasnakoymayanhattabunuokbykbirgazetecilikbaarsolarakgrenmeslektalarmznbir ksmnn da ihanet sylemine sahip kmas, dndrc ve zc bir gerei ortayakaryor.Vesayetin her trlsne lanet! Asker vesayet de siyaset d vesayet de, hkmetler eliyle

oluturulanvesayetdedemokrasininbelinikrar,aklnbandanalr.Peki,neyinvesayetolduunasl belirlenecek?Gayet ak aslnda:Hi kimse hukuk dna kmayacak, hi kimse hukukukeyfyorumlarlaistediigibikullanmayacak.Katlmcveeffafdemokrasilerdesiyaspartilerinyerinaslbelliyse,siviltoplumun,medyannveynetiimindierunsurlarnnyeridebellidir.Demokrasimiz yine zor bir snavdan geiyor. Sabrla,metanetle, hukukla aabiliriz ancak bu

badireleri. Kirli merkezler birtakm iler yapp birilerinin zerine ykmak iin olaanst birgayretsarfediyor.Bellikibirtuzakvaryine.Birileriolaanphelilermeydanagetirerekyenibir operasyon yapma gayretinde. Her meseleye ilkeler erevesinde yaklamaya mecburuz:nsanlarn zel hayatlarn serrite eden ve onu herkese ilan eden eref yoksunu her kimsebulunmal ve mutlaka cezaya arptrlmal. Deniz Baykal ve baz MHPlilerle ilgili kurulantuzanortayakarlamamasbykbirhata.Bukirliilerhukukyoluylaortayakarlmadkakonuylailgisiolmayankitlelerhepzanaltndatutulacak.Grnen o ki, atmosfer daha da zehirli hale gelecek. Trkiyenin effaf, katlmc, hesap

verebilen bir demokrasiye ihtiyac daha da artmtr. zm, bu ihtiyac grmezden gelmek,milletlekavgaetmekdeil;katlmcdemokrasiyetopyeknsahipkmaktangeiyor...

BFeEyneTezhebn

ylesesleniyorKurn:Feeynetezhebn.YaniNereyegidiyorsunuzbyle!HermminlahKelamnsoran-sorgulayanbucmlesizerinebinkezdnmekzorundadr.Gne

drlp sndzaman...ayetiylebalayanTekvirSuresi,ncekyamet tablolarnsahnesahne tasvir eder. O rpertici manzaradan yldzlarn dp daldn, dalarnyrtldn reniriz. Ve sanki yayormuasna o tasvirat arasnda denizlerin atelenipkaynatldn, nefislerin eletirildii, ruhlarn bedene girdiini, diri diri gmlen kzocuuna hangi sutan tr ldrldnn sorulduunu idrak ederiz. Art arda gelen ayetleradeta elimizden tutar, bizi kyametmeydannagetirir.SonradikkatlerimiziHazret-iMuhammed(s.a.s.)tevciheder.Onunnbvvetini,Onayaplaniftiralaranlatr.CebrailAleyhisselamdanbahsedilerekvahiygereiileirtibatkurulur,Kurnnhakkelamolduugzlernneserilirveeytannhilesihatrlatlr.Nihayetyukardabalkyaptmcmleyeyerverir:Feeynetezhebn!Aslnda her insan, vicdannda Nereye gidiyorsunuz? sorusu duymak zorundadr.O sorunun

ruha akseden yanklar sayesinde insan kendine bir rota izer. Kimi zaman hadiselerin telahepimizi bulunmamzgerekenyerlerden alp bambakameknlara savurabilir.Hele szkonusuhararetlibirtartmaise!Ne yazk ki hakperestlikten ayrlmamas gerekenler bugn hiddet u iddet iindedir. Ya

konutuklarnnfarkndaolamayacakkadarfkelerinemalupolmuyadakinvenefretlerineesirdecekkadarnefislerinetutsakhalegelmilerdir.Nefsaniyetbukadarpervaszhalegelmese,dilbukadarkirlenmez,slupbukadarzehirlenmez.Yalan syleniyor apak. zerinden bir saat bile gemeden yalanlar ortaya kyor; ancak

yalancnnyzhimihikzarmyor.Okadarkikasetmadurubirmilletvekilininszslamcbirgazetedemanetyaplm,cemaatsulanmt.OvekilMeclisbahesindeonlarcakamerannkarsnageipBencemaatdedemedimparalelyapda!dedi.Yalancnnutanmasgerekmezmiydi? Utanmad. Tpk yandalar gibi ayn yalana devam ettiler. Arszlk m, yzszlk m,ilkesizlikmi?Belkidehepsi!ftirannbinibirpara!Kendinemuhafazakrdemokratdiyenkiilerkrsdeniftirastneiftira

ediyor.Medyadakigoygoyculardaaynnakarattekrarederekgereklerirtbasetmeyideniyor.Nafile!Hergnonkeziftiraediyorlaramaoiftiralardaakamvaktinigremedensnpgidiyor.Gerekler ortaya ktnda bari zr dileseler! Konu Mslmanlktan alnca hl slamkimliki tepe tepe kullanmay biliyorlar; fakat slam d bir metotla her yol mubahtrn

glgesinesnyorlar.Siyaset, siyaset olal bu kadar hakaretamiz yaklam grmedi.Medya,medya olal bu kadar

yerlerde srnmedi. Yalan sylyorlar, karalama yapyorlar, hakaret ediyorlar. nsan sormayautanyoreskidostlarna:Yahuhimikutsalnzkalmad?Gznhrsbryenadamkutsalmtanr Allah akna! dediinizi duyar gibiyim; ancak unutmamak gerekiyor her ey bu fnidnyadanibaretdeilkihayatnbtnanlamseimsandnaskversin...Hukuk rehin alnd iin hrszlk, yolsuzluk ve rvetin varl hakknda kesin bir hkm

veremiyoruz.Zatenuandahafecibirdurumlakarkaryayz:Yanlfetvalar,uydurmatevillerveaslszyaktrmalarlabirksmharamvegnahlarmeru(hattasevapgibi)grlyor.Gnahinkretmek,onuirtikapetmektendahabykgnahtr.Tehlikedeolan,KurnveSnnetedayalslam akaiddir nk merulatrc baz sylemler slam hkmlerine ve ahlak prensiplerineaykrdr...Eskizamanlardaellisenedesylenebilecekyalan,bugnellidakikadaifadeediliyor.Birmre

smayacaksaydaiftirakocakocaadamlartarafndanbirgnde(stelikalenen)sylenebiliyor.Her ktln ba yalandr; adam Mmin olmaktan karp baka bir eye dntrr. Obakalamyaandnda,Allahkorusun,okiilerdenhertrlktlkbeklenir?Elinizi vicdannza koyun, bir kerecik olsun nefis muhasebesi yapn. Dnyann br ucunda

hizmet eden insanlar yabanc lkelere gammazlamaktan ayn camide namaza durduunuzinsanlarahakaretetmeyekadarbirdiziyanltanvazgein.KurnNereyegidiyorsunuz!diyor.Gerektendeeymmin!NereyegidiyorsunAllahakna!

PartiDevleti,TrkiyeyiUurumaSrklerUzunszenehacet.karlanyasalarabakncamanzaraapakgrnyor.Trkiyemaalesefenkatvebaskcrejimlerinvarolduulkelerebenzemeyebalad.Gidiatkt.Bugzelimlkebuyanlmecradamesafealmayadevamedersednyadankopar,ncsnfbirrejimintutsahalinegelir.craatlardurumunnekadarvahimolduunuyeterinceispatediyor.MT Kanunu! Tam bir felaket. stihbarat, dinleme merkezleri kurabiliyor, her trl kiisel

bilgiye ulaabiliyor, banka hesaplarna eriilebiliyor, istedii an yabanclarn snr dedilmesinitalepedebiliyor.VeMTileilgilibelgeyaynlayangazetecilereokarhapiscezasgeliyor. Daha da kts, istihbarat rgt yapt hibir ilemden dolay hukuken hesabaekilemiyor. TBde olduu gibi baz brokratlara, milletvekillerinde bile olmayan birdokunulmazlktannyor.Geldebulkeninrejiminedemokraside!BuresmenBaasrejimlerindegrlen bir muhaberat sistemidir. Byle feci bir durumu Trkiye demokrasisi kaldrabilir miAllahakna!HSYK dzenlemesi MT Kanunu kadar antidemokratik ve hukuk d bir zemine oturuyor.

Resmenyargbamszlnkaybediyor, siyasi iktidarlar adalet sistemini tastamamesir alyor.Ortadakuvvetlerayrldiyebireykalmyor;yargnnbtnfonksiyonlarAdaletBakanlnnelineteslimedilerekyargzerineeibenzerigrlmemibirbaskkuruluyor.nternete sansr ve takip yasas hakeza! Bu yasann ada bir demokraside bir anlam ifade

etmedii ikar. nternet zerinde bilgi eriimini bu kadar kstlarsanz, yarg kararn bilebeklemedeninternethesaplarnkapatrsanzKuzeyKoreden,randanvedahapekokbaskcrejimdennefarknzkalabilir?Partidevletidediimizdebu!Partibirbrokratatayacakveohereyidilediigibikontroledecek.Basna mdahale edildii, zorla haber yazld, altyazlarn bile deitirildii ortada. nce

havuzmedyasoluturdular; ardndanyalandolanlakamuoyuoluturmayayeltendiler.Pravdabilebugazetelerdendahakaliteliydi.Hiolmazsabirideolojisiveoideolojiyeuygunkutsallarvard.BizdekiyerliPravdalarnneideolojisivarnekutsal.Dnalkladnbugnlinediyor.Tekbirlvar;onlarnbuyurduuyereoyvermek.Yazk!Dahadnekadardnyannmodellkediyernekgsterdii,slam-demokrasierevesinde

numune-i imtisal sayd Trkiye maalesef hzla geriye doru gidiyor. Demokratik reformlaroktanrafakaldrld;onunyerinebaskcbirnizamkuruluyor.Partidevletizulmnebulkeaslarazolmaz.Bugereiunutanlartarihboyuncabenzerteebbslerinnaslbirhsranadntnhatrlamal.

ANeKaybedildiiniAhBirBilseniz

damnbiriikikolunudabelinehilalgibidayamyryor.Dalgn,hayalleriinde...Bu durum gen bir delikanlnn dikkatini ekiyor, adam takip ediyor. Nereye gitse ayn

hlde.Adamotobsebiniyoramapozisyonunudeitirmiyor.Gen,nihayetmerakiindeyaklapsoruyor: Abi kollarn neden byle tutuyorsun? Adam derin bir uykudan uyanmasna sakoluna bakyor ve hayretini u kelimelere dkveriyor: Yahu bu karpuz ne zaman dtkoltuumun altndan? Bir de sol koluna bakyor ve yle diyor: Eee? Kol kola yrdmdostlar nerede? Trkiyenin son birka yllk serencamesi aynen yukardaki fkra gibidir.Koltuumuzunaltndandennimetlervekaybedilendostlar...beylgeriyegidinltfen.Trkiye,sadecekendiblgesindedeil,yeryzndeparlayanbir

yldz grnts veriyordu. O ltnn sebepleri vard kukusuz: Temel insan haklarnngeniletilmesi, demokratik standartlarn ykseltilmesi, evrensel hukuk tasnn lke ufkunayaylmas, hr teebbsn ierden ve dardan garanti altna alnmas... Trkiyeyi byk birdevletolmayanamzetklanbutrsrelerdi.Sosyal hayatn her kesiminde demokratik bir ittifak vard. Hatta teden beri Milli Gr

gmleinden ekinen ve tereddt geiren en u noktadaki kitleler bile demokrasi yrynekatlmt. Ne var ki 2010dan bu yana ok belirgin bir ekilde toplumun neredeyse btnkesimleri ile bir kavgaya tutuuldu.Azarlamalar, kmsemeler, dlamalar, tekiletirmelerMilli Gr gmleini karmaya gerek yoktu. nemli olan, gmlein zerine yeni giysilergiymekti. Her yeni kostm bedene oturduka dardan katlmalar oldu ve Trkiye her alandamesafekatetti.Heyhat!Tarih tekerrrlerin ibretdolulevhalarbirkezdahakarmzaktvesrtnmillete

dayamak ya da kutsanm devletin bir paras olmak arasnda pek hazin bir snav yaand.Vemaalesef devlet gcnngetirdii hkmranlk enuzaktan enyaknakadar herkesi tedirgin etti.Zorzamandavargcyledestekkanlarbilegelinennoktadaendieduymayabalad.Liberaller,demokratlar, solcular, saclar, Aleviler, etnik gruplar, tarikatlar, cemaatler, sivil toplumkurulularHepsidelkemiziniekapananvegcetapnanbirizgiyesavrulmasndankorktu.Herkesikucaklayan,herkesintemelhakvezgrlklerinigarantialtnaalmayaalanilkdnemzlenmeye balad. Anayasa bata olmak zere hibir temel reform yaplamad, Trkiye iinekapand,hattapartiiindebileelikekirdeklerolutu.

Skntlar sadece lke iinde yaansayd Trkiye kendi i dinamizmiyle, sabr ve tahammlgcylebuzorluklarnstesindengelirdi.MaalesefAvrupaBirliinden(AB)kopuTrkiyeyiradikalbirnoktayasavurdu.AByesibazlkelerindesuubykbusavrulmada.Suriye iinyaplandiplomatikhesaplarhembykbirhayalkrklnadnt,hemdeTrkiyeninbanabykgailelerat.gn,bilemedin,begniindedevrilir...diyebaklanBearEsedsenedir yz bini akn insan katletti, iki milyondan fazla insan yurdundan yuvasndan ederekmuhacirhalegetirdi.stelikRusya,ranveinilediplomatikilikilerinibirbarajadntrdve Trkiyenin karizmasn defalarca izdi. Esed gitmedike atlan her adm kar admlarlabertaraf edildi ve acziyetgizlenemezhalegeldi.Msrdadayanlyapld.Elimizdeolmayanimknlar varmasna, uluslararas etkinliimiz snrszmasna st perdeden seslendirilentavrTrkiyeyiyalnzlatrd,iinekapanmayamecburetti.Trkiye bu badireleri aabilir mi? Elbette aar. Yeter ki ortak akla, ortak vicdana yeniden

bavursun.Herkesikucaklayan,herfarklfikredeerveren,hereletiridenhikmetdevirenoilkzamanlardakidinamizmednsn.Demokratik oulculuk,hukukunstnl, insanhaklar gibi deerlerbugnk iktidar byk

kitlelere sevdirmi, dnyaya da rnek hale getirmiti. imdi herkes o gnleri de zlyor, ognlerdeki zgrlk ve kucaklayc Babakan Erdoan da. Demokratik standartlarykseltmek,hukukueityurttalarngvencesihalindeyaatmak,burnununucunubilegrmeyenierdekigoygoycularndarerevesiyledeil,alaraanufuktesibirperspektiflemeselelereyeniden yaklamak gerekiyor. Aksine tercih edilen yol srdrlemez, dnyaca kabul edilemez,toplumcabenimsenemez.Sonrabirgnkolunuzdakikarpuzlarntektekdpkrldn,kolkolayrdmz dostlarmzn tek tek ayrldn grr hzne boulursunuz. Ve maalesef o hznsadece bir partiye, bir camiaya, bir ideolojiye, bir kitleye mnhasr kalmaz, gzelim Trkiyezarargrr.

ParalelDevletedeHayr,PartiDevletinedeBirileri sabahtan akama tezvirat yaparak paralel devletten bahsediyor. Devlet hizmetindealan insanlarn kltrel kimliinden hareketle ya da ideolojilerini bahane ederek byleyaftalamalarkabuledilebilirdeil.nsanlarAlevidir,Snnidir,cemaatesempatiduyar,tarikatakatlr, sac olur, solcu olur... nemli olan iyerine girdiinde amirlerinin verdii ii doruyapmasdr.Greviniihmaledersekanunisrebellidir;incelemeyaplr,soruturmaalr.Senu gre sempati duyuyormusun diye insanlar filerseniz anayasal su ilemi, insanlarazulmetmiolursunuz.28ubatlarnyaptzulmdetastamambuidi.Bugnbenzerbirmetodunkullanlmas asla kabul edilemez. Bir kii devlet hiyerarisini ayor, baka yerlerden talimatalyorsabunuispatedercezaverirsiniz.Somutbirdelilolmaksznatlanheradmcadavdrvetarihbununhesabnmutlakasorar.

ok ilgin; paralel devlet diye sulamalar yapanlar dinlediinizde yeni bir paralel devletprojesi ile kar karya kaldnz anlyorsunuz. Bu resmen parti devletidir. Aynen tek partiynetiminde olduu gibi her eyi partiye havale etmek, il ve ile tekilatlar, kadn ve genlikkollarnnkararmekanizmasndaetkinroloynamasnsalamak,bireitpartidevletizleminiartryor.Konumalardankansonubu!EminimAKPartitabandasmetPaazamanndankalma1940larnpartidevletmodelinerazolmaz,olmayacaktr.Trkiyenin ne paralel devlete, ne de parti devletine ihtiyac var. Alelacele uydurulmu

kavramlarn istikbale yansyan mahzurlarn anlamak iin Ayntayn olmaya gerek yok.Trkiyenindahaokdemokrasiye,dahaokzgrleihtiyacvar;gerisipalavra

DevletTautmuMabudmu?AdaletBakanBekirBozda,9Ocak2014tetarihegeecekskandalbircmlekulland.Allahirk, devlet erik kabul etmez. deyiverdi. Hem ayp hem yanl. Aylardr bu endie dilegetiriliyor, devletin tanrlatrlmas ile girilen yolun korkun hatalara sebep olacasyleniyordu. Ne var ki tevhid akidesine yrekten inanan insanlar bu bakalamaya ihtimalvermiyordu.Buyrun,manzaraortada.Entelektel birikimi ile hep takdir toplam Ahmet Davutolu bile devlet geleneimiz

olduunudevlet iinevlatlarnbilefedaedildiiniballandraballandraanlatyor.Hikimsekp da sorgulamyor: Deerli hocam ne diyorsunuz Allah akna! Gnlerdir evlatlarn fedaedilmesini,kardekatlini,rperticidevletrefleksinikonuuyoruz.Budevletgeleneikutsamasiledemokrasininnetrbirilikisivar,derinvekirlidevlettentevarsalnankriterlermidevreyegirdi,diyesormakgerekiyor.Moderndnyadadevlet,geirdiideiimvetecrbesrecinintabiisonucuolarakpaydalarla

ynetilenbirmekanizmadr.Halkvergiverir,devlettengvenlik,adaletvehizmet ister.Sadecetalep etmez, denetler, eletirir, alternatifler sunar, ynetime katkda bulunur. Devleti Tanr,insanlardaonunkullargibigrrsenizslamndevletanlaynadamoderndevlettecrbesinede ters dersiniz. Devletin sahibi millettir; milletin her bir ferdi, sadece oy vererek deil,ynetiminheraamasna(kanunlarerevesinde)dhilolarakdevlettenhesapsorar.Siviltoplumdabununiindir,medyada,yargdaHattadevletinkendiimekanizmalarda(ombudsmanlkgibi, Saytay gibi) devleti denetler ki tekebbr ve orantsz g olmasn. Daha tesi devleteuluslararas kurum ve kurulular da (AB gibi, AHM gibi) ekidzen verir. Ve siz o kontrolsisteminikabuletmeksuretiyleeffafvedemokratikbirlkeunvannkazanrsnz.HalbyleykenAllaha irk, devlete erik koulmaz denmez. Daha da tesi, devlet soyut bir kavram, biraygttr.Dolaysylabuaygtnkutsanmas,aslndaonukullananlarndokunulmazklnmasdr.Son sz bin yl nce Mslman Trk devlet geleneinin teorisyeni olan Nizaml Mlke

verelimeniyisi:Kfrilebelkiamma,zulmileabadolmazdevlet.

BLM4HAKPERESTLK

HSennceOGmleinHesabnVer!

z.merHalife.Hutbeokuyor,halkasesleniyor:Dinleyinveitaatedin!Oradanadsanbilinmeyen biri, devlet bakanna haykryor: Ne dinleriz ne de itaat ederiz. Camide

derinbirsessizlik!KimbilirbelkideHalifedenazarbekliyorlar.Ama yle olmuyor; Hz. mer Neden? diye soruyor vatandana. Ya Emirelmminn!

Herkesekumadatldamahibirimizokumatanbirgmlekdiktiremedi.imdigryorumkisenokumatanbirgmlekyaptrmsn.Birdekalkpbizenasihatediyorsun.KocaHalifedenehiddet ne iddet. Belki de gizliden gizliye bir memnuniyet yayor. nk t batan sormutuinsanlara: Ben yanl yaparsam beni nasl dzeltirsiniz? Sradan insanlarn hakperestesylediiucevabalncasevinmi,Allahakretmiti:Senikllarmzladzeltiriz.Demekki halk soruyordu, sorguluyordu. Demiyordu ki; Bu insan halifedir, dolaysyla hesap vermekzorundadeildir.Sulamay rtbas etme yerine meselenin i yzn rahatlkla izah ediyor Halife. Olum

Abdullah,kalkvegereisyle.diyor.HazretiAbdullahizahediyor:Dorudur,okumatanbirgmlek yapmak imknszd; ancak ben kendi hissemi babama verdim. O kumalar bir arayagetirdik,babamagmlekdiktirdik.Camiyehuzurgeldiyoryeniden.VevatandalarngrsedasMescitteyanklanyor:imdikonuyaHalife!Hemdinlerizhemdeitaatederiz!Halk soruyordu, sorguluyordu; ynetici de terleye terleye hesap veriyordu. nk aldklar

KurnahlakveMuhammed(s.a.s.)terbiyeyledavranmaygerektiriyordu.HazretiPeygamber,birgecesabahakadaruyuyamam,ei sebebini soruncaoMuazzamPeygamber yledemiti:Dngeceyerdebirhurmagrdm,yedim.Sonraaklmageldiki;yaohurmabeytlmaleaitse?Nebevahlakbuydu!topyadeil;gerek...Hikimselyseldeildi;helemilletinhukukuszkonusuoluncahi

kimseye imtiyaz tannmazd.Mevki sahibi bir hrszn aff iinkendisinemracaat edildiinde,gemi mmetlerin helaketinden bahsetti anYceNebi.O anlatma gre nfuzlu birileri suilediindeaffedilir,sradanvatandaaenarcezatatbikedilirdi:bretolsundiyeylesyledi:Vallahisuileyen,kzmFatmabileolsacezasntatbikederim.Birzamanlarsalonlaradolutuumuzdaslamnsosyaladaletibylemisallerleanlatlrve

herkesin ruhunda rpertiler hsl olurdu. Onlarca rnek sralanrken adalete duyulan zlemruhlardadepreirdi.Yaimdi!Yolsuzlukdeniyor;muhafazakrkitledenbirksminsanlarOlsa

bile diye balayan arsz cmleler kurabiliyor.Rvet deniyor,Kurn ve snnet ile asla teviledilemeyeceksahtefetvalardanbahsediliyor.Almayanmvar,almayanmvar?diyebalayancmleleri, Rvet verenede alana da lanet olsun! diyenHazret-i Peygamber duyuncane deracaba!YahuAllah akna bu ne dnya sevgisidir byle...Dn Sabr-sava-zafer, admMslman!

diyesokaklardabaranlarnbirksm, imdiPara,kasa,masa,adm iktidar!diyehaykryoradeta ve ruhlarn devletin ahtapot kollarna teslim ediyor. Nerde kald o slam genlikheyecan,nerdekaldHazretimerdenbilebirgmleinhesabnsorankyamkltr?Siyasal slamsistemdndakalmann salad avantaj sayesindeetkileyicive sorgulayc

bir dinamizm yakalamt. imdi grnen o ki her hataya boyun eecek kadar uysallam,uyutulmuvesistemeentegreedilmi.Neuruna?Sontartmalarnsiyasvehukukboyutubiryana,dindar-muhafazakrinsanlarnzerindednmesigerekenhayatbirkonuvar:Yolsuzluk,rvet,yalanclk,hakszmaledinme,kirlivekaynabelliolmayanparalarlaservetsahibiolmagibignahlardinreferanslarlabertarafetmeyealmatalihsizlii.NehazinbirimtihandrbuAllahm!Korkunbirakidetahrifiilekarkaryayzmaalesef.Hz.

Muhammed,Haramdabellidir,helaldebellid