Akut yara bakimi dr.bahri
Transcript of Akut yara bakimi dr.bahri
![Page 1: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/1.jpg)
Akut Yara Bakımı
DR.BAHRİ YILDIZDİCLE TIP FAKÜLTESİ AİLE
HEKİMLİĞİ.A.B.D ARŞ .GÖRV.
![Page 2: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/2.jpg)
2
DERS #1
![Page 3: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/3.jpg)
![Page 4: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/4.jpg)
4
…ilk on dakika
• BAŞLANGIÇ AŞAMALARI– Hasta Rahatlığı / Güvenlik– İlk Hemostaz– Mücevheratın Çıkarılması– Tedavide Olası Gecikme
• GENEL FİZİKSEL MUAYENE• MEVCUT HASTALIĞIN ÖYKÜSÜ• ÖZEL BAKIM HAZIRLIKLARI
![Page 5: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/5.jpg)
5
Mevcut Hastalığın Öyküsü
●Yaralanma zamanı●Mekanizma (künt/kesici-delici)●Uygulanan ön tedavi●Yaranın büyüklüğü
●Santimetre cinsinden uzunluğu●Doku katlarına göre derinliği
●Kontaminasyon derecesi (düzenli/düzensiz)●Yabancı cisim?
●Eğer hasta orada olduğunu söylüyorsa genellikle oradadır !
●Bariz motor ve duyu fonksiyonu kaybı
![Page 6: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/6.jpg)
6
Özel Bakıma Hazırlama Baştan Sona ve Spesifik Nöro/Motor/Vasküler muayene
– Unutmayın bir pt önemli tendon ya da kas yaralanmasına rağmen kuvvetli olabilir
Lokal anestezi: Yara kenarlarından doğru mu yoksa bölgesel sinir bloğu mu?
Yara alanı uygun bir solüsyonla hazırlanır
Alkol ya da Hidrojen Peroksit kullanılmaz
Sadece onarımı engelleyen kılları traşlayın
SF ile bolca sulama
Splash guard’lı 30-60 cc’lik şırınga
Yaranın her cm’si başına 50-100 cc solüsyon
Devitalize dokunun keskşn bir şekilde eksizyonu
![Page 7: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/7.jpg)
7
Yara Debridmanı
Bir kusuru düzeltirken bir tane daha yaratmayın
Yara kenarlarını mümkün olduğunca düzgün hale getirin
![Page 8: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/8.jpg)
8
Kötü SonuçlarYetersiz hazırlık yapıldığında, yara enfekte
olur
Her bir yaraya çok büyük ya da çok küçük sütür malzemesi kullanma
Sütürleri çok sıkı atma ya da içerde çok uzun bırakma
Yara kenarlarını ters çevirme ya da içini dışına fazlasıyla çevirme
![Page 9: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/9.jpg)
9
Kötü Sonuçlar
A
B
C
![Page 10: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/10.jpg)
10
Yara Tipleri
• Yırtılmalar• Kesik yaraları
• *Saplanan cisimler
• Sıyrıklar• Yanıklar• Kopmalar• Amputasyonlar• Isırıklar
![Page 11: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/11.jpg)
11
Yırtılmalar
• Düzgün– Yaralanmadan sonra
geçen süre kısa– Genelde kesici travma
sonrası– Temiz, pürüzsüz yara
kenarları– Etrafında çürük yok– Kontaminasyon çok az
![Page 12: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/12.jpg)
12
Yırtılmalar
• Düzensiz – Yaralanmadan sonra
geçen süre uzun – Genelde künt travma
sonrası– Pürüzlü ve çürüklü yara
kenarları– Çıkıntılı, devitalize
kenarlar– Büyük oranda
kontaminasyon
![Page 13: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/13.jpg)
13
Alında sarkan parça
![Page 14: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Kesik Yaraları
Derinliği genişliğinden daha fazla
Normalde kapatılmamalıdır
Alttaki yapı ve organlarda da hasar olabileceğini göz önünde bulundurun
İyice yıkayın Devitalize epidermal deri
örtüsü
![Page 15: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/15.jpg)
15
Bıçak Yarası
![Page 16: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/16.jpg)
16
Saplanan Cisimler
![Page 17: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/17.jpg)
17
Sıyrıklar
• Dermis ve/veya epidermiste yüzeysel kalkma
• İçinde yabancı cisim bulunabilir
• İz bırakabilir
![Page 18: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/18.jpg)
18
Yanıklar Dört kategori:
– Termal• Alev, buhar
– Kimyasal• Asit ya da baz
– Elektrik• Elektrik akımına
maruz kalma, şimşek– Radyasyon
• Güneş yanığı, radyasyon tedavi
Üç sınıflandırma:– Yüzeysel Kısmi Kalınlık
(Birinci derece)• Epidermis, minimal
dermis– Derin Kısmi Kalınlık
(İkinci derece)• Dermal penetrasyon,
kesecikler– Tam kalınlık (Üçüncü
derece)• Dermisden deri altı
doku, kas ve/veya kemiğe kadar
![Page 19: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/19.jpg)
19
Kopmalar
Tam ya da yarı kalınlıkta olabilir
Fiili doku kaybı içerirTedavi kopmanın
büyüklüğüne bağlıdır>1.0 cm² greft
gerektirebilir
![Page 20: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/20.jpg)
20
Amputasyonlar
• Kemiği içeren amputasyon
• Kemik ya da dokuda tamamen kayıp söz konusu olabilir
• Çapraz ya da eğik olabilir
• Tam ya da yarım olabilir
![Page 21: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/21.jpg)
21
Başparmakta distal uçta tamamlanmamış amputasyon
![Page 22: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/22.jpg)
22
Kopmuş Parçaya Tedavi Nasıl Uygulanır
• Kontaminasyonun hepsini alın• Salinli, steril sargı beziyle sarın• Buzlu su içeren ikinci bir torbaya yerleştirin
– parçanın donmamasına dikkat edin• Mümkünse hastayla birlikte nakledin
![Page 23: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/23.jpg)
23
Memeli Isırıkları En yaygın olanları köpek, kedi ve insandır Genelde bildirilmeyen ısırık sayısı bildirilenden çok
daha fazladır Köpek ısırıkları tüm hayvan ısırıklarının %80’ini, kedi
ısırıkları %5-15’ini, geri kalanını da diğer tüm hayvanlar oluşturmaktadır
Isırıkların 5 ila 14 yaş arası çocuklarda olma olasılığı daha fazladır
Isırıkların çoğu bilinen hayvanlardandır, %3-15’i ise vahşi ya da izi bulunamayan hayvanlardan
Tüm ısırıkların %75’i kol ve bacaklardadır
![Page 24: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/24.jpg)
24
Köpek Isırıkları Tüm ısırıkların yaklaşık %80’i köpeklerin neden olduğu
ısırıklardır
Isırıkların %4 -%10’u enfekte olur
Kurbanlar daha çok erkeklerdir
Yaralar bazen dikilebilir ve primer olarak kapatılabilir – ayrıca gecikmiş onarımı göz önünde bulundurun
Geneldey Staphylococcus Aureus ve Staphylococcus Epidermidis
Köpek ve Kedilerde: Pasteurella Multocida, enfeksiyon <24
Tüm suçlu organizmaları kapsayacak profilaksi
Rabies profilaksisini düşünün
Radyografik çalışma yapın
Kol ya da bacağa 12-24 saat atel takın
![Page 25: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/25.jpg)
25
Kedi Isırıkları Tüm ısırıkların %5 ila %15’i
%17 -%50’si enfekte olur
Isırık ve tırmalama kurbanları en çok kadınlardır
Estetik açıdan önemli OLMADIĞI SÜRECE dikiş atmayın
En yaygın organizmalar Pasteurella Multocida, Staphylococcus Aureus ,Streptococci ve diğerleridir
Yarasının yapısı ve yüksek pasteurella multocida konsantrasyonu nedeniyle kedi ısırıkları köpeklerinkinden daha sorunludur
Tüm suçlu organizmaları kapsayacak profilaksi
Rabies profilaksisini düşünün
Radyografik çalışma yapın
Kol ya da bacağa 12-24 saat atel takın
![Page 26: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/26.jpg)
26
İnsan Isırıkları
Enfeksiyon oranı yüksek, ancak tam sayısı belli değildir
Estetik açıdan önemli OLMADIĞI SÜRECE dikiş atılmamalıdır
Çoğunlukla dorsal MCPJ’ler üzerinde (mafsallar) bulunurlar
Hemen suçlu organizmaları kapsayan antibiyotik verin
Genelde radyografik çalışma gerekir
Kol ya da bacağa 12-24 saat atel takın
![Page 27: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/27.jpg)
27
Ne Zaman Bir Yara “Sadece” Bir Yara Değildir
• Kafa - açık kafatası kırıkları• Göz - küresinde yırtılma• Boyun – boyun deri kasına penetrasyon• Göğüs - pnömotoraks• Karın - Peritoneal ihlal (Derin Kesikler)• Kol ve Bacak – Açık kırıklar• Kasık - üretral ya da testiküler yırtılma• Tendonlar - Fleksor ve ekstensorlar
![Page 28: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/28.jpg)
28
Yara Kapama Tekniği
• Kapama Tekniğini Seçme• Doğru Sütürü Seçme• Zımba Endikasyonları (Stappler)• Dermabond (Yara Yapışkanı)
Endikasyonları• Basit Tek Dikişler• Sütür Alternatifi – bant ve yapışkan
![Page 29: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/29.jpg)
29
Ne Zaman Primer Yara Kapama Yapılmalı?
• Kol ve bacaklar 6-12 saat• Yüz 12-24 saat• Tedaviye karar verirken kontaminasyon
ve diğer faktörleri göz önünde bulundurun
![Page 30: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/30.jpg)
30
Basit Sütürler
• Basit tek dikiş– Tek tek düğümlenmiş
tekli dikişler (tüm düğümleri yaranın aynı tarafına atın)
– Komplikasyonsuz yırtılma ve yara kapamada kullanılır
![Page 31: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/31.jpg)
31
Matris Sütürler
• Yatay matris dikiş– Fasiyal kapamada daha
fazla sağlamlık sağlar; ayrıca nasırlı deride kullanılır (örn. avuçiçleri ve ayaktabanları)
– İki aşamalı dikiş:• Basit dikiş atılır• İğne ters çevrilip, 2.basit
dikiş birincinin hemen yanına atılır (birinci dikişle aynı boyda)
![Page 32: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/32.jpg)
32
Matris Sütürler
• Dikey matris dikiş– Deri kenarlarının ters
çevirme yoluyla tam toplanmasını sağlar
– İki aşamalı dikiş:• Basit dikiş atılır – yara
kenarına göre “uzak, uzak” (büyük ısırık)
• İğne ters çevrilir ve 2.dikiş birincinin içine atılır – “yakın, yakın” (küçük ısırık)
![Page 33: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/33.jpg)
33
Subkütiküler Sütürler
• Genelde devam eden bir dikiştir, ama tek olarak da atılabilir
• Intradermal yatay ısırıklar
• Sütürün çapraz yara oluşmasına meydan vermeden uzun süre kalmasına olanak sağlayın
![Page 34: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/34.jpg)
34
Steri-stripler
• Steril yapışkan bantlar• Farklı en ve boylarda
mevcuttur• Genellikle subkütiküler
sütürlerle kullanılır• Zımba ya da sütür
alındıktan sonra kullanılır• Gecikmiş kapamalarda
kullanılabilir
![Page 35: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/35.jpg)
YARA KAPATMA TEKNİKLERİYARA ŞERİTLERİ
![Page 36: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/36.jpg)
© 3M 2007. All Rights Reserved.
YARA KAPATMA TEKNİKLERİYARA ŞERİTLERİ
Çekme Askıları
Yapışkanlı Pedler
Polyester şeritler Askı Delikleri
Astarlar
3M sağlık ürünleri Steri strip-S ürün katoloğundan alınmıştır
![Page 37: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/37.jpg)
YARA KAPATMA TEKNİKLERİYARA ŞERİTLERİ
Doku travmasını önleyen ve hastaya konfor sağlayan noninvaziv cilt kapama yöntemidir.İnvaziv sütür uygulaması ve cilt staplerine kıyasla daha az enfeksiyon riski vardır.Atravmatik bir iyileşme sağladığından sütüre ve staplere kıyasla yara irritasyonu minimaldır.Cilde iyi yapışma sağlar.Uygulaması kolaydır.Yara uçlarını en uygun şekilde yaklaştırır.Kozmetik sonuçları daha iyidir.
![Page 38: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/38.jpg)
YARA KAPATMA TEKNİKLERİYARA ŞERİTLERİ
Endikasyonlar: Primer cilt kapama
Cilt sütürlerinin, staplerin ve doku yapıştırıcılarının yerini alır
Cilt altı ve cilt sütürü uygulamalarına ek olarakYüksek gerilimli yaralarda ekstra rahatlama
Erken sütür ya da stapler alınmasından sonra destek olarak
![Page 39: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/39.jpg)
YARA KAPATMA TEKNİKLERİYARA ŞERİTLERİ
Kontrendikasyonlar: Enfekte yaralarYüksek gerilimli yaralarda primer uygulamaEklem yerlerinden geçen insizyonlarAşırı tüylü alanlar Islak ya da yağlı deriDeri yapıştırıcılarına alerjisi olduğu bilinen hastalar
![Page 40: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/40.jpg)
Femoropopliteal Artery Bypass Ameliyatı
3M sağlık ürünleri Steri strip-S ürün katoloğundan alınmıştır
![Page 41: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/41.jpg)
Sezaryen ameliyatı
Postop 6.hafta3M sağlık ürünleri Steri strip-S ürün katoloğundan alınmıştır
![Page 42: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/42.jpg)
YARA KAPATMA TEKNİKLERİYARA ŞERİTLERİ
sütür Yara şeridi
stapler
3M sağlık ürünleri Steri strip-S ürün katoloğundan alınmıştır
![Page 43: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/43.jpg)
YARA KAPATMA TEKNİKLERİYARA ŞERİTLERİ
Sütür ile kapatılmış Yara şeridi ile kapatılmış
3M sağlık ürünleri Steri strip-S ürün katoloğundan alınmıştır
![Page 44: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/44.jpg)
44
Zımbalar
• Hızlı yara kapama• Uygulaması kolay• Düzgün bir şekilde
yerleştiğinde dokuyu ters çevirin
• Kafa derisi, gövde, kol ve bacaklarda kullanılır, ama…
• Asla yüz, ayak ya da ellerde kullanmayın!
![Page 45: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/45.jpg)
45
Yapışkan Malzemeler
• Çekme dayanıklıkları düşük olan yerlerde küçük yüzeysel yırtılmalarda kullanın
• Kıllı alanlarda kullanılmaz
![Page 46: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/46.jpg)
46
Artık Yarayı Kapattık
• Yara sargıları ve atele alma• Sütürlerin alınması• Antibiyotik endikasyonları ve seçimi• Tetanoz aşısı endikasyonları
![Page 47: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/47.jpg)
47
Sargılama ve Atele Alma
• Eklemler üzerindeki yaralarda iyileşme sağlamak
açısından yarayı atele almak faydalı olabilir – tüm tendon
yaralarının atele alınması gerektiğine dikkat edin
• Açık yaraların çoğunda sargı sarılmalı, orijinal sargı 48
saat süreyle çözülmemeli, daha sonra sabun ve su ile
yıkadıktan ve antimikrobiyel krem kullandıktan sonra
günde iki kez değiştirilmelidir
…yaraların “çok ıslak” tutulmaması gerekir.
![Page 48: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/48.jpg)
48
Sütürün Alınması
• Yüz: 3-5 gün• Kafa derisi: 7 gün• Dayanıklılığı yüksek alanlar: 10-12 gün• Dayanıklılığı düşük alanlar: 7-10 gün
![Page 49: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/49.jpg)
49
Komplikasyonlar
Enfeksiyon belirtileri şunlardır:– ağrı– ateş– kırmızılık– purulan akıntı– ılıklık– şişme– kırmızı damarlar
![Page 50: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/50.jpg)
50
Antibiyotik Kullanımı
• Tüm Açık Kırıklar• Tüm Açık Eklem ve Tendon Yaraları• Tüm Memeli Isırıkları• Çoğu Ağır Kontamine Yaralar• Tüm Boydan Boya Yırtıklar• Ayaktaki Çoğu Kesici/Delici Yaraları
…ancak her zaman hastayı bütün olarak düşünün – sadece yarasını değil
![Page 51: Akut yara bakimi dr.bahri](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022012403/55a305871a28ab1f1c8b4663/html5/thumbnails/51.jpg)
51
…ve son olarak
Kozmetik mi Fonksiyon mu?
İkisi arasında hassas bir denge vardır.Eğer bir tanesine çok fazla önem verilirse, diğeri
bundan zarar görür.