Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

40
Spis treści: 3 Monitoring suszy 3 Niedziela z Programem Poznaj Dobrą Żywność 5 38. Światowy Kongres Rolników 6 Spotkanie z ambasadorem USA w Warszawie 7 Wizyta w Indiach 7 Polska delegacja na targach SIAL CHINA 2008 8 Spotkanie ministrów rolnictwa w Rumunii 9 Spotkanie z delegacją Zgromadzenia Narodowego Francji 9 Przyszłość Wspólnej Polityki Rolnej po roku 2013 10 Prace scaleniowe nadal finansowane ze środków wspólnotowych 11 Porejestrowe doświadczalnictwo odmianowe i rekomendacja odmian w Polsce 14 Reforma wspólnej organizacji rynku wina 15 Informacja w sprawie wzrostu cen produktów rolnych i żywności 16 Szkolenia dla rolników SPO “Restrukturyzacja...” oraz PROW 2007−2013 18 Szklanka mleka 18 Przyznanie pomocy do plantacji trwałych 20 Zasady dzierżawy państwowych gruntów 23 Wspieranie grup producentów rolnych w ramach PROW 2007−2013 26 PROW 2007−2013 Działanie “Odnowa i rozwój wsi” 28 Działania inwestycyjne PROW 2007−2013 Dotychczasowe zainteresowanie beneficjentów 30 Zasady udzielania pomocy finansowej na utylizację padłych zwierząt gospodarskich w 2008 r. 31 Firmy utylizacyjne, z którymi ARiMR podpisała umowy na 2008 r. 32 Zatwierdzanie skupujących owoce miękkie oraz przetwórców owoców miękkich 34 Pomoc dla rybaków Wymiana doświadczeń z ekspertami UE w ramach TAIEX 37 Liczby i fakty 39 Aktualne oprocentowanie kredytów inwestycyjnych i klęskowych udzielanych przez Banki po 30 kwietnia 2007 r. (wysokość stopy redyskonta weksli − 6,00% od 27.03.2008 r.) 40 Adresy i numery telefonów Oddziałów Regionalnych ARiMR 1 Nr 6/2008 (122) Biuletyn informacyjny wydawany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Redagowany pod kierunkiem Małgorzaty Książyk przy współpracy z kolegium redakcyjnym w składzie: Przewodnicząca Maria Zwolińska Radca Generalny Członkowie Zofia Szalczyk (Wiceprzewodnicząca) Monika Cios, Joanna Czapla, Nina Dobrzyńska, Waldemar Guba, Grażyna Kapelko, Maria Sondij−Korulczyk, Barbara Pachucka, Mieczysław Paradowski, Ryszard Pazura, Małgorzata Piotrowska, Antoni Radzewicz, Małgorzata Surawska, Aleksandra Szelągowska, Wojciech Wojtyra Opracowywany przez zespół w składzie: Ewa Woicka−Bekas, Ewa Jaroszewicz, Mariola Marczak ul. Wspólna 30, 00−930 Warszawa, tel. (022) 623−20−68, (022) 623−11−75, fax (022) 623−15−00 Podpisano do druku: 12.06.2008 r. Łączność z czytelnikami: Biuro Prasowe MRiRW ul. Wspólna 30 00−930 Warszawa, Biuro Prasowe ARiMR ul. Żelazna 59 00−848 Warszawa Wersja internetowa (http://www.minrol.gov.pl) ISSN 1233−9784 Druk: Europrint Polska Sp. z o.o. ul. Łopuszańska 5/7, 02−220 Warszawa Biuletyn Informacyjny otrzymują: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, posłowie i senatorowie, Kancelaria Prezydenta, wojewodowie, marszałkowie, starostwa, urzędy gmin, Ośrodki Doradztwa Rolniczego, Izby Rolnicze, banki współpracujące z ARiMR, Duszpasterstwo Rolników, szkoły i uczelnie rolnicze, instytuty i biblioteki rolnicze, Rada Gospodarki Żywnościowej. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja Nieruchomości Rolnych Agencja Nieruchomości Rolnych Gospodarka ziemią Gospodarka ziemią Hodowla i ochrona roślin Hodowla i ochrona roślin Agencja Rynku Rolnego Agencja Rynku Rolnego Rynki rolne Rynki rolne Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa Prosto z gabinetu Prosto z gabinetu

Transcript of Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

Page 1: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

Spis treści:

3 Monitoring suszy3 Niedziela z Programem Poznaj Dobrą Żywność5 38. Światowy Kongres Rolników6 Spotkanie z ambasadorem USA w Warszawie7 Wizyta w Indiach7 Polska delegacja na targach SIAL CHINA 20088 Spotkanie ministrów rolnictwa w Rumunii9 Spotkanie z delegacją Zgromadzenia Narodowego Francji9 Przyszłość Wspólnej Polityki Rolnej po roku 2013

10 Prace scaleniowe nadal finansowane ze środków wspólnotowych

11 Porejestrowe doświadczalnictwo odmianowe i rekomendacja odmian w Polsce

14 Reforma wspólnej organizacji rynku wina15 Informacja w sprawie wzrostu cen produktów rolnych i żywności

16 Szkolenia dla rolnikówSPO “Restrukturyzacja...” oraz PROW 2007−2013

18 Szklanka mleka18 Przyznanie pomocy do plantacji trwałych

20 Zasady dzierżawy państwowych gruntów

23 Wspieranie grup producentów rolnych w ramach PROW 2007−201326 PROW 2007−2013

Działanie “Odnowa i rozwój wsi”28 Działania inwestycyjne PROW 2007−2013

Dotychczasowe zainteresowanie beneficjentów30 Zasady udzielania pomocy finansowej na utylizację padłych zwierząt

gospodarskich w 2008 r.31 Firmy utylizacyjne, z którymi ARiMR podpisała umowy na 2008 r.32 Zatwierdzanie skupujących owoce miękkie oraz przetwórców owoców miękkich34 Pomoc dla rybaków

Wymiana doświadczeń z ekspertami UE w ramach TAIEX37 Liczby i fakty39 Aktualne oprocentowanie kredytów inwestycyjnych i klęskowych

udzielanych przez Banki po 30 kwietnia 2007 r. (wysokość stopy redyskonta weksli − 6,00% od 27.03.2008 r.)

40 Adresy i numery telefonów Oddziałów Regionalnych ARiMR

1

Nr 6/2008 (122)

Biuletyn informacyjnywydawany przez

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz

Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

Redagowany pod kierunkiemMałgorzaty Książyk

przy współpracy z kolegium redakcyjnym

w składzie:

PrzewodniczącaMaria ZwolińskaRadca Generalny

CzłonkowieZofia Szalczyk

(Wiceprzewodnicząca)Monika Cios, Joanna Czapla,

Nina Dobrzyńska, Waldemar Guba, Grażyna Kapelko,

Maria Sondij−Korulczyk, Barbara Pachucka,

Mieczysław Paradowski, Ryszard Pazura,

Małgorzata Piotrowska, Antoni Radzewicz,

Małgorzata Surawska, Aleksandra Szelągowska,

Wojciech Wojtyra

Opracowywany przezzespół w składzie:

Ewa Woicka−Bekas, Ewa Jaroszewicz, Mariola Marczak

ul. Wspólna 30, 00−930 Warszawa, tel. (022) 623−20−68, (022) 623−11−75,

fax (022) 623−15−00

Podpisano do druku: 12.06.2008 r.

Łączność z czytelnikami:Biuro Prasowe MRiRW

ul. Wspólna 3000−930 Warszawa,

Biuro Prasowe ARiMRul. Żelazna 59

00−848 Warszawa

Wersja internetowa(http://www.minrol.gov.pl)

ISSN 1233−9784

Druk: Europrint Polska Sp. z o.o.ul. Łopuszańska 5/7, 02−220 Warszawa

Biuletyn Informacyjny otrzymują: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów,posłowie i senatorowie, Kancelaria Prezydenta, wojewodowie, marszałkowie,

starostwa, urzędy gmin, Ośrodki Doradztwa Rolniczego, Izby Rolnicze, banki współpracujące z ARiMR, Duszpasterstwo Rolników, szkoły i uczelnie

rolnicze, instytuty i biblioteki rolnicze, Rada Gospodarki Żywnościowej.

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji RolnictwaAgencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

Agencja Nieruchomości RolnychAgencja Nieruchomości Rolnych

Gospodarka ziemiąGospodarka ziemią

Hodowla i ochrona roślinHodowla i ochrona roślin

Agencja Rynku RolnegoAgencja Rynku Rolnego

Rynki rolneRynki rolne

Fundacja Programów Pomocy dla RolnictwaFundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa

Prosto z gabinetuProsto z gabinetu

Page 2: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

2

Szanowni Państwo!Na początku czerwca br. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie usta−

wy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. Zaproponowane przezresort zmiany są korzystne dla rolników.

W projekcie ustawy proponuje się m.in.: obniżenie z 30% do 10% wysokościstrat w przypadku huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, gradu, pioruna, obsu−nięcia się ziemi, lawiny, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosen−nych oraz do 25% wysokości strat w przypadku suszy, warunkujących ubieganiesię o odszkodowanie oraz obniżenie z 20% do 10% udziału własnego producen−ta rolnego w kwocie odszkodowania wypłacanego producentom rolnym. Noweli−zacja zakłada również zwiększenie do 2 przedstawicieli Krajowej Rady Izb Rolni−czych w składzie Komisji do Spraw Oceny Ofert złożonych przez zakłady ubez−pieczeń oraz zmianę zasad udzielania dotacji z budżetu państwa na częściowesfinansowanie odszkodowań wypłaconych producentom rolnym w związku z su−szą. Przyjęte rozwiązania mają służyć zwiększeniu zainteresowania zawieraniemumów ubezpieczeniowych.

Już na początku czerwca pojawiły się głosy o suszy w Polsce. Chciałbym przypo−mnieć, że o wystąpieniu suszy decyduje cały kompleks warunków meteorologicznych i glebowych, a nie kilkudniowy brak opa−dów i wyższe temperatury. Zgodnie z definicją, określoną w ustawie o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodar−skich, suszę oznaczają szkody spowodowane wystąpieniem w dowolnym sześciodekadowym okresie od dnia 1 kwietnia dodnia 30 września danego roku − klimatycznego bilansu wodnego poniżej określonej wartości dla poszczególnych gatunków lubgrup roślin uprawnych oraz gleb. W celu rzetelnej i czytelnej dla każdego oceny występowania zjawiska suszy utworzony zo−stał system monitoringu skutków suszy rolniczej, uwzględniający klimatyczny bilans wodny i zmienność przestrzenną warun−ków glebowych we wszystkich województwach.

Jestem przekonany, że coraz więcej rolników będzie zawierało umowy ubezpieczeniowe i to nie tylko ze względu na usta−wowy obowiązek, ale przede wszystkim w trosce o własne dochody. Zmian klimatycznych doświadczamy na co dzień. Pro−dukcja rolna nie jest oddzielona od warunków pogody, wręcz przeciwnie, pomimo znacznego postępu naukowego i wielu no−woczesnych rozwiązań nie da się całkowicie wyeliminować wpływu pogody na uprawy rolne.

Chciałbym przy tej okazji zwrócić uwagę, że możliwość ubiegania się o kredyty klęskowe nie zrekompensuje poniesionychstrat. Przypomnę, że warunkiem uruchomienia linii kredytów klęskowych jest dokonanie oszacowania strat przez komisję po−wołaną przez wojewodę w ciągu 2 miesięcy od stwierdzenia skutków klęski oraz wystąpienie wojewody do Ministra Rolnictwai Rozwoju Wsi z wnioskiem o uruchomienie linii kredytów klęskowych w ciągu 3 miesięcy od stwierdzenia skutków klęski. Kwo−ta kredytu nie może jednak przekroczyć wysokości szkód w uprawach rolnych, oszacowanych przez komisję powołaną przezwojewodę, lub wartości odtworzeniowej środków trwałych. Ponadto kredyty te, choć nisko oprocentowane, należy przecież itak spłacić.

W dalszym ciągu obserwujemy wzrost cen żywności na świecie. W sprawie kryzysu żywnościowego dyskutowali zarównouczestnicy niedawno zakończonego szczytu FAO w Rzymie, jak i Delegaci na 38. Światowy Kongres Rolników, który odbywałsię w Polsce.

Tematyka jest bardzo trudna i złożona. Moim zdaniem najważniejszą sprawą jest dostarczenie zdrowej i taniej żywności dlagłodujących krajów, a także pomoc tym krajom w rozwijaniu ich własnej produkcji rolniczej. Ważnym problemem jest też wła−ściwa dystrybucja żywności.

Uważam, że zwiększony napływ kukurydzy, drobiu, wołowiny, pochodzącej z krajów trzecich do Europy, nie spowoduje ob−niżki cen produktów rolnych w tym rejonie. Doprowadzi jedynie do ograniczenia produkcji europejskiego rolnictwa.

Wspominam o tym, ponieważ przed nami najgorętszy okres dyskusji na temat przyszłych zmian Wspólnej Polityki Rolnej poroku 2013.

Jesteśmy dobrze przygotowani, mamy argumenty i staramy się o poparcie wśród innych państw członkowskich, gdyż chce−my, aby europejskie rolnictwo było silne i zapewniało konsumentom żywność na najwyższym poziomie.

MAREK SAWICKIMinister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Page 3: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

Prosto z gabinetuProsto z gabinetu

3

Na dziedzińcu ministerstwa pra−wie 40 firm branży rolno−spo−

żywczej prezentowało 8 czerwcaswoje produkty oznaczone znakiemnajwyższej jakości Poznaj DobrąŻywność. Otwierając piknik ministerMarek Sawicki podkreślił, że prowa−dzony przez resort program o nazwiePDŻ − Poznaj Dobrą Żywność służyprzekazywaniu konsumentom infor−macji o produktach żywnościowychosiągających wyróżniające się cechyw zakresie jakości. Gośćmi piknikubyli dyplomaci, artyści, parlamenta−rzyści, eurodeputowani, politycy idziennikarze.

Minister poprosił − uczestniczące−go w pikniku gościa honorowego −ordynariusza drohiczyńskiego Księ−dza Biskupa Antoniego Pacyfika Dy−dycza o dokonanie błogosławieństwa

polskich stołów, aby produkty ozna−czone znakiem Programu PDŻ zyska−ły uznanie wszystkich konsumentówkrajowych i zagranicznych.

Program PDŻ − Poznaj Dobrą Żyw−ność prowadzony jest od 2004 roku i za−stąpił, prowadzony wcześniej przed na−szą akcesją do Unii Europejskiej, Pro−

Monitoring suszy

Niedziela z Programem Poznaj Dobrą Żywność

Departament Finansów uprzejmie in−formuje, że w roku 2007 Instytut

Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa –Państwowy Instytut Badawczy w Puła−wach, na wniosek Ministerstwa Rolnictwai Rozwoju Wsi, opracował i uruchomił sy−stem monitoringu suszy rolniczej w Pol−sce. Koncepcja systemu oraz opracowa−ne w ciągu sezonu wegetacyjnego 2007r.raporty dekadowe zostały dobrze oce−nione przez Ministerstwo oraz zaintere−sowane strony – rolników oraz firmy ubez−pieczeniowe. Opracowano również war−tości krytyczne Klimatycznego BilansuWodnego (KBW) dla poszczególnych ga−tunków oraz grup upraw i opublikowanow rozporządzeniu Ministra Rolnictwa iRozwoju Wsi z dnia 9 maja 2007r. (Dz.U. Nr 90, poz. 601). Wystąpienie kry−tycznej wartości KBW oznacza przecięt−ny spadek plonów o 15% w danym rokuw stosunku do wartości średnich wielo−letnich w Polsce. Wyniki analiz, dla okre−sów sześciodekadowych, opracowane zrozdzielczością do gminy w postaci rapor−tów, przekazywane są do MinisterstwaRolnictwa i Rozwoju Wsi oraz udostęp−niane do publicznej informacji na stronieinternetowej (http://www.minrol.gov.ploraz (http://www.susza.iung.pulawy.pl/).

Na podstawie obliczonych wartościKlimatycznego Bilansu Wodnego (KBW)dla obszaru Polski w drugim okresie ra−portowania, tj. w okresie od 11 kwietnia

do 10 czerwca 2008 roku, stwierdzamywystąpienie zagrożenia suszą rolnicządla zbóż: ozimych i jarych oraz truska−wek, uprawianych na glebach I katego−rii – bardzo lekkich (piaski luźne, piaskiluźne pylaste, piaski słabo gliniaste, pia−ski słabo gliniaste pylaste), II kategorii –lekkich (piasek gliniasty lekki, piasek gli−niasty lekki pylasty, piasek gliniasty moc−ny, piasek słabo gliniasty, mocny pyla−sty), III kategorii – średnich (glina lekka,glina lekka pylasta, pył gliniasty, pył zwy−kły, pył piaszczysty). Poza tym dla zbóżjarych oraz dla truskawek stwierdzamyrównież zagrożenie suszą na glebach IVkategorii – ciężkich (glina średnia, glinaśrednia pylasta, glina ciężka, glina cięż−ka pylasta, pył ilasty, ił, ił pylasty). Suszawystąpiła w województwach: zachodnio−pomorskim, pomorskim, lubuskim, wiel−kopolskim, kujawsko−pomorskim, war−mińsko−mazurskim, podlaskim (część pół−nocna i zachodnia), mazowieckim(oprócz krańców południowo−wscho−dnich) oraz w łódzkim (oprócz częścipołudniowej). Na ww. terytorium wystę−puje susza, powodująca przynajmniej15% straty w plonach względem krajo−wej wartości średniej wieloletniej.

Drugi okres raportowania nie obejmu−je I dekady kwietnia, w której notowa−no wysokie opady atmosferyczne, coznacznie zmieniło obraz zagrożenia wstosunku do raportu I. Wartości KBW w

niektórych rejonach kraju zmniejszyłysię nawet ponad 100 mm. Natomiast wI dekadzie czerwca szczególnie nie−sprzyjające warunki dla upraw wystąpi−ły z powodu braku opadów atmosfe−rycznych a jednocześnie wysokiej tem−peratury powietrza, bardzo wysokichwartości usłonecznienia, niskiej warto−ści wilgotności względnej powietrza.

Znacznie lepsza sytuacja dla uprawwystąpiła w Polsce południowej i połu−dnio−wschodniej, z powodu stosunkowowysokich opadów atmosferycznych, wy−stępujących w maju. W I dekadzie czerw−ca również i na tym obszarze wystąpiłyniskie opady atmosferyczne przy wyso−kiej temperaturze powietrza oraz dużymusłonecznieniu, które pogorszyły warun−ki agrometeorologiczne dla upraw.

Według prognoz plonów na dzień 10czerwca 2008, wykonanych w ZakładzieAgrometeorologii i Zastosowań Informa−tyki IUNG−PIB w Puławach, w skali kra−ju należy spodziewać się niższych plo−nów: pszenicy ozimej o 3%, rzepaku o9%. Znacznie gorsza sytuacja występu−je dla zbóż jarych, według prognoz IUNG−PIB należy spodziewać się w skali krajuspadku plonu pszenicy jarej o 14%, jęcz−mienia jarego o 15% i owsa aż o 17%.Na obszarach dotkniętych suszą możnaspodziewać się spadku plonów pszenicyjarej i jęczmienia jarego o 30%, a owsanawet o 35%.

Page 4: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

Prosto z gabinetuProsto z gabinetu

gram − Polska Dobra Żywność. W ce−lu zachowania niezależności ocen, przynadawaniu oznakowania produktu zna−

kiem PDŻ, minister powołał grono nie−zależnych ekspertów stanowiące Kole−gium Naukowe Programu ds. jakościproduktów żywnościowych i przeka−zał mu kompetencje do ustalenia kry−teriów i zasad oceny. W skład wchodząpracownicy naukowi zajmujący się wcodziennej pracy żywnością.

Program jest dobrowolny i otwarty dlakażdego przedsiębiorcy Państwa Człon−kowskiego Unii Europejskiej. Zgłoszenieproducenta do programu jest nieodpłat−ne. Producent nie ponosi żadnych opłatzwiązanych z nadaniem i używaniemznaku PDŻ. Jedynym kosztem, jest przy−gotowanie dokumentacji niezbędnej doprzeprowadzenia oceny.

Programem objęte są następującegrupy produktów: mięso i przetworymięsne, jaja i przetwory jajczarskie,mleko i przetwory mleczne, owoce,warzywa (w tym ziemniaki), grzyby,

zboża, ryby, owoce morza, napoje bez−alkoholowe, wody mineralne, miód,wyroby cukiernicze i ciastkarskie, zio−

ła i przyprawy, tłuszcze, gatunkowepiwa i napoje spirytusowe.

Minister Marek Sawicki podkreślił, żeprogram jest stosunkowo młody, bo pro−wadzony dopiero 4 lata, ale znak PDŻ

otrzymało już ponad 800 wyrobów z 75przedsiębiorstw sektora rolno−spożyw−czego.

"Już niedługo ten znak będzie najle−piej znanym, prestiżowym wyróżnikiemproduktów o wysokiej i stabilnej jako−ści nie tylko w Polsce, ale i w całej UniiEuropejskiej" − podkreślił minister. Mi−nistra cieszy również coraz większe za−interesowanie uzyskaniem znaków co−raz większej liczby firm. " Zdziwiony by−łem ilością firm, które chciały wziąćudział w dzisiejszym pikniku, ale niemogły bo ich produkty nie zdobyły je−szcze znaków. Jeżeli impreza będzierozwijała się w takim tempie to mini−sterialny dziedziniec stanie się za ma−ły. Jeśli szybko zostaną zrealizowanewszystkie ustalenia poczynione w ma−ju przy okazji podpisania umowy za−

wartej z Totalizatorem Sportowym otrzydziestoletniej dzierżawie Torów Wy−ścigów Konnych na Służewcu, przy−szłoroczny piknik odbędzie się właśnietam. Wszystkie stolice państw Unii Eu−ropejskiej mają swoje tereny wystawien−nicze, gdzie organizowane są tego ty−pu imprezy promocyjne. Warszawa teżpowinna mieć takie miejsce.

Podczas pikniku koncertował zespół"Promni" i kapela "Rzepczyno". Atrak−cją był też konkurs kulinarny i tanecz−ny. Było dużo zabawy i wyśmienitychsmaków.

Następne spotkanie promocyjne zProgramem Poznaj Dobrą Żywnośćodbędzie się jesienią w Poznaniu, pod−czas targów Polagra Food, gdzie kolej−ne produkty otrzymają znaki PDŻ.

W Pikniku Niedziela z Programem“PDŻ − Poznaj Dobrą Żywność" ucze−stniczyły następujące firmy:

4

Page 5: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

Prosto z gabinetuProsto z gabinetu

38. Światowy Kongres Rolników zrze−szonych w Światowej Federacji Produ−centów Rolnych IFAP odbywał się wdniach 30 maja − 7 czerwca br. Tematobrad to; "Wspólne działania na rzeczopłacalnego trwałego rozwoju". Obra−dy, po raz pierwszy odbywały się w Pol−sce, w Warszawie, ale Grupy Produ−cenckie pracowały także w Poznaniu,Łomży i Krakowie

W Kongresie uczestniczyli Prezyden−ci i Przewodniczący ponad 115 organi−zacji z ponad 88 krajów z całego świa−ta oraz 20 krajów zaproszonych w roliobserwatorów. Delegatów z całegoświata było około 400. Prawie 2000osób reprezentowało różne środowiskarolnicze, gospodarcze i polityczne zPolski.

Honorowy Patronat nad Kongresemobjęli: Premier Rzeczypospolitej Pol−skiej Donald Tusk, oraz Minister Rolnic−twa i Rozwoju Wsi Marek Sawicki.

Organizację Kongresu IFAP powie−rzyła Krajowemu Związkowi Rolników,Kółek i Organizacji Rolniczych.

Podczas Kongresu omawiane były naj−bardziej istotne problemy współczesne−go rolnictwa na świecie. Uczestniczący

w uroczystości otwarcia 38. Światowe−go Kongresu Rolników minister Marek Sa−wicki powiedział, że fakt, iż 600 mlnrolniczych rodzin wybrało na miejscespotkania po raz pierwszy kraj leżący wEuropie Środkowo−Wschodniej, tym sa−

5

38. Światowy Kongres Rolników

Płockie Zakłady Drobiarskie SA−DROB S.A. w Płocku,

Przedsiębiorstwo WielobranżoweSMAK' Sp. z o.o.,

Przedsiębiorstwo Wyrobów Cukier−niczych ODRA S.A. w Brzegu,

Polski Koncern Mięsny DUDA S.A.w Grąbkowie,

Okręgowa Spółdzielnia Mleczarskaw Czarnkowie,

Firma MOKATE Sp. z o.o. w Żorach,Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska

w Krasnymstawie,Firma JAWO sp. z o.o. w Częstocho−

wie, Raciborska Spółdzielnia Mleczar−

ska, EUROHANSA Sp. z o.o., Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska

w Kaliszu,Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska

TOP−TOMYŚL w Nowym Tomyślu,Przedsiębiorstwo Wielobranżowe

MAXTOP,Browar AMBER,Ciechanowskie Zakłady Drobiarskie

CEDROB S.A. w Ciechanowie,Średzka Spółdzielnia Mleczarska

JANA w Środzie Wielkopolskiej,Spółdzielnia Mleczarska SUDOWIA

w Suwałkach,Zakład Piekarski W.W.K. VINI w Ro−

goźniku,

Obrzańska Spółdzielnia Mleczarskaw Kościanie,

SUEMPOL Sp. z o.o. w Bielsku Pod−laskim,

STARCO − Spółdzielnia Mleczarskaw Stargardzie Szczecińskim,

Makarony Polskie S.A.,Zakład Przetwórstwa Owocowo−wa−

rzywnego DAWTONA w Błoniu,Przetwórstwo Owoców i Warzyw

Gomar J. i M. Górniak,Gospodarstwo Pasieczne "Sądecki

Bartnik" A. & J. Kasztelewicz,Spółdzielnia Mleczarska LAZUR

w Nowych Skalmierzycach,Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska

w Łowiczu,

KESEM Kujawska Spółdzielnia Mle−czarska,

Przedsiębiorstwo Przemysłu Mię−snego TAURUS Sp. z o.o.,

AGRO−DANMIS,Masarnia Władysławowo Sp.j. Ro−

man Zawistowski, Krzysztof Zawistow−ski, Andrzej Zawistowski,

Zakłady Mięsne ŁMEAT−ŁUKÓW S.Aw ŁUKOWIE,

Okręgowa Spółdzielnia Mleczarskaw Kole,

SOKOŁÓW S.A.,VIRTU Sp.j. B.Vetulani D. Mikulska, Piekarnia "Złoty Kłos",Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska

w Starogardzie Gdańskim.

Page 6: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

Prosto z gabinetuProsto z gabinetu

mym i po raz pierwszy Polskę, to dla na−szego kraju ogromne wyróżnienie.

Biorąc pod uwagę, że Delegaci re−prezentują rolników z całego świata mi−nister Marek Sawicki przypomniał, żePolska to kraj o dużym potencjale pro−dukcji rolnej. Podkreślił, że jesteśmyznaczącym producentem bardzo do−brej jakości produktów rolnych, gdyż za−chowaliśmy bogate dziedzictwo kultu−rowo−przyrodnicze terenów wiejskich.

Minister Marek Sawicki zwrócił uwa−gę Delegatów na tak trudne wyzwaniai najważniejsze problemy światowegorolnictwa, jak postępująca globaliza−cja, zagrożenia związane ze zmianamiklimatycznymi, handel produktami rol−nymi i obserwowane w ostatnim czasiepodwyżki cen żywności. "Czekają nasteż wyzwania związane z energią od−nawialną, zwłaszcza energią drugiej ge−neracji. Nowoczesne technologie po−

zwalają coraz lepiej wykorzystywaćmożliwości produkcji czystej energii zbiomasy i biogazu. Nie ma zatem kon−kurencji pomiędzy produkcją żywności,a produkcja energii odnawialnej" − do−dał minister Marek Sawicki.

Nowo wybrany prezydent IFAP AjayVashee z Zambii powiedział, że Kongresudał się znakomicie, a przyczyniła się dotego zarówno świetna organizacja, jak ipolska gościnność. Stwierdził, że IFAPkontynuować będzie dotychczasowy pro−gram, kładąc większy nacisk na współpra−cę z rolniczymi organizacjami krajowymii regionalnymi. IFAP będzie także współ−pracować z międzynarodowymi organi−zacjami po to, by pomagać rolnikom wsprawiedliwym dostępie do rynku.

Mówiąc o programie działania IFAPna kolejne lata, Ajay Vashee powie−dział, że organizacja ta będzie dbać obezpieczeństwo żywności, pilnować,

by właściwie wyceniano surowce rolne,będzie także podejmować konkretnedziałania w celu zwrócenia uwagipaństw na problemy rolnictwa. Podkre−ślił, że muszą być one rozwiązywane wtaki sposób, aby zapobiec deficytowiżywności i wzrostowi cen.

Uczestnicy Kongresu, w specjalniezorganizowanych stoiskach informacyj−nych ministerstwa, otrzymywali pełną in−formację o kierunkach polskiej polity−ki rolnej, zmianach jakie zaszły na na−szej wsi po akcesji do Unii Europejskiej,o jakości polskich przetworów rolno−spożywczych, o naszych produktachregionalnych i tradycyjnych. PodczasKongresu mieliśmy okazję zaprezento−wać nie tylko bogactwo polskiego rol−nictwa, jego różnorodność i doświadcze−nia w produkcji, ale także kulturę, kuch−nię, zwyczaje, tradycyjną gościnnośćoraz piękno polskiej ziemi.

6

Spotkanie z ambasadorem USA w Warszawie

Minister rolnictwa i rozwoju wsi 5czerwca przyjął Victora Ashe, Am−

basadora USA w Warszawie. Wizyta odbyła się na prośbę strony

amerykańskiej. Ambasador przekazałstanowisko Prezydenta USA na tematświatowego kryzysu żywnościowego i

niewystarczających inwestycji w naukirolnicze. Prezydent USAzainteresowa−ny jest zwiększeniem pomocy żywno−ściowej dla krajów rozwijających się,rozwojem programów zwiększającychwydajność w rolnictwie oraz poszuki−waniem rozwiązań systemowych przy−czyn kryzysu żywnościowego. Prezy−dent George Bush zwrócił się do Kon−

gresu o przyznanie kwoty 770 mln do−larów na te cele.

Jednocześnie Prezydent USA zwracauwagę na konieczność jak najszybszegozakończenia negocjacji w ramach run−dy Doha WTO, deklarując, że USA go−towe są zmniejszyć wsparcie rolnictwa

pod warunkiem rzeczywistego większe−go otwarcia rynku przez pozostałe krajeoraz wskazuje na korzyści z wykorzysta−nia biotechnologii w rolnictwie w kon−tekście ochrony środowiska i walki zeświatowym kryzysem żywnościowym.

Minister Marek Sawicki stwierdził, żezakończenie rundy Doha jest ważne,ale kompromis powinien uwzględniać

interesy wszystkich zainteresowanych,w tym rolników europejskich. Europa ra−czej nie dojdzie do porozumienia z re−sztą świata. Ostanie propozycje rozwią−zań, proponowane przez AmbasadoraFalconera, są niedopracowane i nie−spójne. Za duże są rozpiętości w propo−nowanych obniżkach ceł na produktyrolne i przemysłowe.

Szef resortu rolnictwa wskazał jedno−cześnie, że wbrew oczekiwaniom i de−klaracjom Prezydenta USA i Minister−stwa Rolnictwa USAw maju br. KongresUSAprzyjął nową ustawę rolną, określa−jącą politykę rolną USA do 2012 r., wkształcie oznaczającym utrzymanie (lubzwiększenie) wysokiego poziomu wspar−cia producentów zbóż, bawełny, cukru,mleka, zwiększenie środków na ekspor−towe programy promocyjne oraz prze−znaczenie dużych środków na pomocżywnościową dla rodzin amerykańskich.Przewidziane w ustawie wsparcie dlakrajowej produkcji rolnej USApogarszakonkurencyjność produktów spoza USAoraz może utrudnić dalsze negocjacjew ramach rundy Doha.

Minister Sawicki przedstawił równieżocenę przyczyn światowego kryzysużywnościowego, w tym gwałtownegowzrostu cen produktów rolnych. Zwróciłuwagę, że niezależnie od niekorzyst−nych zmian klimatycznych oraz wzro−stu zapotrzebowania na żywność w Chi−

Page 7: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

Prosto z gabinetuProsto z gabinetu

7

nach i Indiach, co najmniej dwa czyn−niki przyczyniły się do wzrostu cen żyw−ności: wzrost cen paliw i przepływyznacznych kapitałów z rynku nierucho−mości na rynek produktów żywnościo−wych.

Trudno bowiem inaczej wytłumaczyćnp. zmiany cen produktów mleczar−skich, które po wzroście jesienią ubie−głego roku, uległy zmniejszeniu na po−czątku obecnego roku, mimo niemale−

jącej produkcji i zapotrzebowaniu naprodukty mleczarskie.

Jest błędnym założeniem, że Europamoże stać się "tortem do podziału" dlakrajów rozwijających się. Najważniej−szą sprawą jest dostarczenie zdrowej itaniej żywności dla głodujących kra−jów, a także pomoc tym krajom w roz−wijaniu ich własnej produkcji rolniczej.Ważnym problemem jest też właściwadystrybucja żywności.

Zwiększony napływ kukurydzy, dro−biu, wołowiny pochodzącej z krajówtrzecich do Europy, nie spowoduje ob−niżki cen produktów rolnych w tym re−jonie. Doprowadzi jedynie do ogranicze−nia produkcji europejskiego rolnictwa.

Na zakończenie wizyty ambasadorVictor Ashe przekazał zaproszenie dozłożenia wizyty w USA w celu dalszegoprzedyskutowania omawianych dzisiajkwestii z Sekretarzem ds. Rolnictwa USA.

Wizyta w Indiach

Podsekretarz stanu Marian Zalewskiprzebywał w dniach 26−29 maja w

Indiach, jako członek polskiej delega−cji, której przewodniczył sekretarz sta−

nu w Ministerstwie Gospodarki AdamSzejnfel. Delegacja wzięła udział w I Se−

sji Polsko−Indyjskiej Wspólnej Komisjids. Współpracy Gospodarczej.

W ramach Komisji podsekretarz sta−nu M. Zalewski wygłosił referat, pre−

zentujący potencjał polskiego rolnic−twa i możliwości rozwoju współpracy

polsko−indyjskiej oraz omawiał kwestiezwiązane z istniejącymi barierami we−terynaryjnymi w dostępie mięsa z UE narynek indyjski, możliwości eksportu pol−skich technologii dla przetwórstwa rol−no−spożywczego, perspektywy rozwo−ju współpracy naukowo−technicznej wdziedzinie rolnictwa i rozwoju wsi. Stro−na indyjska była zainteresowana współ−pracą, związaną z tworzeniem instytu−cji w obszarze bezpieczeństwa żywno−ści oraz budową zakładów pro−dukcyjnych przez polskie firmy w In−diach.

Program wizyty obejmował równieżrozmowy w Indyjskim Instytucie BadańRolniczych w New Delhi, gdzie oma−wiano możliwości rozwoju współpracynaukowej.

Polska delegacja zapoznała się takżez funkcjonowaniem systemu dystrybu−cji produktów rolno−spożywczych w In−diach. Omawiano możliwości ekspor−tu polskich produktów rolno−spożyw−czych do Indii.

Polska delegacja na targach SIAL CHINA 2008

Wiele informacji o polskim rolnictwiei polskich produktach żywnościo−

wych można było uzyskać na polskimstoisku, zorganizowanym na Między−narodowych Targach Żywności i Na−pojów SIAL CHINA 2008. Kolejna edy−cja tych targów odbywała się w połowiemaja w Szanghaju, w Chinach. Tego−roczna wystawa przyciągnęła ogromnąliczbę wystawców z ok. 60 krajów.

Delegacji polskiego resortu rolnictwaprzewodniczył podsekretarz stanu ArturŁawniczak, który uczestniczył w cere−monii otwarcia targów. Swoim wystąpie−niu minister przedstawił działania, podej−

mowane przez Ministerstwo Rolnictwai Rozwoju Wsi w celu zapewnienia ja−kości i bezpieczeństwa polskiej żywno−ści. Polska delegacja uczestniczyła wpromocji polskiej żywności, organizowa−nej przez Stowarzyszenie Rzeźników iWędliniarzy RP. Dzięki tym wydarze−niom najlepsze jakościowo polskie wy−roby o niepowtarzalnych walorach sma−kowych zostały zaprezentowane szero−kiemu gronu odbiorców.

Poza działalnością promocyjną, celemwizyty było także zbadanie możliwościintensyfikacji współpracy, identyfikacjanowych obszarów współpracy oraz znie−

sienie istniejących barier w eksporcieniektórych artykułów na rynek chiński.W tych sprawach szef polskiej delega−cji przeprowadził szereg rozmów bila−teralnych. Podczas spotkania z przedsta−wicielami Wydziału Rolnictwa UrzęduMunicypalnego Szanghaju omówionomożliwości współpracy pomiędzy pol−skimi a chińskimi instytutami naukowo−badawczymi. Obie strony wyraziły za−interesowanie współpracą w dziedzi−nie rolnictwa, oświaty rolniczej idoradztwa rolniczego oraz wzmocnie−niem wymiany handlowej artykułamirolno−spożywczymi pomiędzy naszymi

Page 8: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

Prosto z gabinetuProsto z gabinetu

8

krajami. W urzędzie Administracji ds.Kwarantanny (AQSIQ) oraz w Minister−stwie Rolnictwa ChRL omawiano moż−liwości jak najszybszego zniesieniemistniejących barier w eksporcie drobiu

i wieprzowiny na rynek Chin. Kolejnymtematem rozmów były procedury doty−czące umożliwienia eksportu polskiejwołowiny. Minister Artur Ławniczak za−znaczył, że strona polska, podobnie jakcała UE przykłada ogromną wagę dokwestii bezpieczeństwa i jakości żywno−ści. Polska żywność spełnia w tym za−kresie wszelkie unijne standardy, a jed−nocześnie dzięki tradycyjnej recepturzeprodukcji, polska żywność posiada wy−sokie walory smakowe. Strony porozu−miały się co do sposobu przeprowadze−nia inspekcji w polskich zakładach przezchińskich ekspertów, celem przejścia

do następnego etapu procedury, za−twierdzającej nasz kraj do eksportu doChińskiej Republiki Ludowej. Ponadtostrona polska zaproponowała zorgani−zowanie stażu w Polsce dla 1−2 eksper−

tów z AQSIQ celem bliższego zaznajo−mienia się z funkcjonowaniem polskichsłużb weterynaryjnych. Propozycja tazostał przyjęta z ogromnym zaintereso−waniem. Podczas rozmowy z wicemini−strem rolnictwa Niu Dun’em, minister Ar−tur Ławniczak zaproponował podjęciewspólnych badań naukowo−badawczychw zakresie hodowli roślin i zwierząt, atakże produkcji energii odnawialnej dru−giej generacji. Szef polskiej delegacjizwrócił także uwagę na to, że w nie−których regionach Chin, zachowania ży−wieniowe społeczeństwa są takie samejak w Polsce, w związku z tym zwrócił

się do swojego rozmówcy z prośbą owsparcie Polski w działaniach, skierowa−nych na umożliwienie eksportu polskichproduktów pochodzenia zwierzęcegodo Chin.

Minister Niu Dun podkreślił, że abyskutecznie wejść, a następnie zaistniećna rynku chińskim należy przede wszy−stkim zakończyć procedury umożliwia−jące eksport do Chin a następnie podjąćdziałania promocyjne. Zaproponowałudział w targach rolno−spożywczych,które będą organizowane w Chinach wpaździerniku br. Ponadto, wiceministerNiu Dun zaproponował, aby w ramachwspółpracy w zakresie Polsko−Chińskie−go Centrum Nauki i Technologii oba Mi−nisterstwa Rolnictwa prowadziły wymia−nę informacji nt. produkcji rolniczej, go−spodarstw rolnych oraz prowadzonychbadań badawczo−rozwojowych.

Szef polskiej delegacji podkreślił, żezapewnienie niektórym produktom na−wet niewielkiego udziału w ogromnymrynku chińskim mogłoby stanowić zna−czący bodziec do wzrostu polskiegoeksportu do Chin. Stwierdził, że po−trzebne są jeszcze intensywne działaniapromocyjne dla poszczególnych grupproduktów, jak również działania zmie−rzające do wykreowania wizerunku Pol−ski, jako kraju oferującego produkty naj−wyższej jakości

MONIKA TYSKA

DEP. UNII EUROPEJSKIEJ I WSPÓŁPRACY MIĘDZYNARODOWEJ

TE. (022) 623 24 71

Spotkanie ministrów rolnictwa w Rumunii

Minister rolnictwa i rozwoju wsiMarek Sawicki uczestniczył w spo−

tkaniu Ministrów Rolnictwa Grupy Wy−szehradzkiej (Polska, Czechy, Słowacja,Węgry), Bułgarii i Rumunii, które odby−wało się w dniach 9−11 maja 2008 r.w miejscowości Tulcea w Rumunii.Przedmiotem obrad były tematy zwią−zane z przeglądem Wspólnej PolitykiRolnej „Health Check”: interwencjana rynku zbóż, zarządzanie ryzykiem.Dodatkowo omawiano dotychczasowyprzebieg negocjacji w ramach Świato−wej Organizacji Handlu i przyszłośćWPR po 2013 r.

W większości spraw Kraje Grupy Wy−szehradzkiej prezentowały zbliżone sta−nowiska. Zwracano szczególną uwagęna konieczność stworzenia wspólno−towego funduszu antykryzysowego, fi−nansowanego ze środków unijnych.

Środki te byłyby uruchamiane w przy−padku występowania klęsk klimatycz−nych: susze, powodzie, jak i epidemiichorób zwierzęcych. W ramach Wspól−

nej Polityki Rolnej podkreślano potrze−bę utrzymania tej polityki po 2013 r. ja−ko polityki wspólnotowej realizowanejna zasadach solidarności finansowej.

Page 9: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

Prosto z gabinetuProsto z gabinetu

9

Minister Marek Sawicki i podsekre−tarz stanu Andrzej Dycha spotkali

się 6 maja z delegacją ZgromadzeniaNarodowego Francji.

Wizyta Hervé Gaymard i André Cha−saigne była częścią misji studyjnej natemat Wspólnej Polityki Rolnej przedobjęciem przez Francję Prezydencji wUnii Europejskiej.

Strona francuska zainteresowana jestwpływem WPR na polskie rolnictwooraz naszym stanowiskiem na tematnajważniejszych aktualnych zagadnieńbędących przedmiotem dyskusji na fo−rum Unii Europejskiej.

W trakcie rozmów podnoszone byłykwestie związane z koniecznościąuwzględniania globalnego kontekstufunkcjonowania polityki rolnej, w tym ro−snącego zapotrzebowania na żywność.

Zwrócono uwagę na koniecznośćutrzymania Wspólnej Polityki Rolnej,uwzględniając jednocześnie potrzebę

lepszego jej ukierunkowania na instru−menty służące osiąganiu celów takich,jak zapewnienie zdrowej i wysokiej ja−

kości żywności, ochrony środowiskaoraz utrzymania konkurencyjności

sektora rolnego, przy maksymalnymuproszczeniu tych instrumentów tak,aby ułatwić sytuację rolników, a nie ją

utrudniać poprzez nakładanie coraz tonowych, administracyjnych barier.

Spotkanie z delegacją Zgromadzenia Narodowego Francji

Przyszłość Wspólnej Polityki Rolnej po roku 2013

Podsekretarz Stanu Andrzej Dychauczestniczył 24 kwietnia w konfe−

rencji poświęconej przyszłości Wspól−nej Polityki Rolnej UE po roku 2013.

Konferencja zorganizowana zostałaprzez Ministerstwo Żywności, Rolnictwa

i Rybołówstwa Danii i miała służyć wy−mianie poglądów na temat przyszłychmożliwych scenariuszy rozwoju polity−ki rolnej Unii Europejskiej. Zamiaremorganizatorów konferencji było spojrze−nie poza trwający przegląd funkcjonowa−nia WPR i próba określenia kształtu po−lityki rolnej w roku 2027.

Wśród uczestników panelu dyskusyj−nego znaleźli się: Minister Rolnictwa Da−nii Eva Kjer Hansen, Komisarz UE ds.Rolnictwa Mariann Fischer Boel, MinisterRolnictwa Francji Michel Barnier, Prze−wodniczący Komisji Rolnictwa Parla−

mentu Europejskiego Neil Parish, Czło−nek Bundestagu Republiki FederalnejNiemiec Ulrike Höfken, Członek Parla−mentu Danii Lone Dybkjaer.

Wśród uczestników panowała zbież−ności poglądów co do utrzymania wspól−notowego charakteru WPR i braku zgodyna jej renacjonalizację. W trakcie wystą−

pień i dyskusji podnoszone były kwestie,związane z koniecznością uwzględnia−nia globalnego kontekstu funkcjonowaniapolityki rolnej, w tym rosnącego zapo−trzebowania na żywność, wzrostu liczbyludności, zmian klimatycznych, wpływuna kraje rozwijające się, rozwoju biotech−nologii, bezpieczeństwa energetycznegooraz liberalizacji handlu rolnego.

Podsekretarz stanu Andrzej Dycha pod−kreślił trudności w dokonywaniu analizprzyszłego kształtu WPR, ze względu nadynamiczny i niełatwy do przewidzeniacharakter zmian w skali globalnej. Opo−wiedział się za utrzymaniem Wspólnej Po−lityki Rolnej, uznając jednocześnie ko−nieczność dokonywania korekt w zarzą−dzaniu tą polityką, uwzględniającychduże zróżnicowanie rolnictwa i obszarówwiejskich w Europie. Podkreślił bardzoważną funkcję stabilizującą WPR odno−śnie sytuacji ekonomicznej sektora rolne−go. Wyraził pogląd, że w przyszłości po−lityka rolna będzie istotnym mechani−zmem wpływania na jakość życia naobszarach wiejskich. Podkreślił, że zpunktu widzenia Polski, sprawą zasadni−czą jest zapewnienie równych warun−ków konkurencji we wszystkich pań−stwach członkowskich UE.

Page 10: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

Scalenie gruntów ma na celu stwo−rzenie korzystniejszych warunkówgospodarowania w rolnictwie i le−

śnictwie poprzez poprawę struktury ob−szarowej poszczególnych gospodarstwrolnych oraz gruntów leśnych. W wy−niku zmniejszania liczby działek ewi−dencyjnych uzyskuje się poprawę efek−tywności gospodarowania poprzezzmniejszenie kosztów transportu orazułatwienie mechanizacji upraw polo−wych, jednocześnie zapewniając każ−dej z poscaleniowych działek ewiden−cyjnych dostęp do urządzeń infrastruk−tury technicznej.

Prace te, zgodnie z ustawą z dnia 26marca 1982r. o scalaniu i wymianiegruntów (tekst jednolity Dz. U. z 2003r.nr 178 poz. 1749 z późn. zm.), przepro−wadza starosta, jako zadanie z zakresuadministracji rządowej ze środków bu−dżetu państwa. Od momentu akcesjiPolski do Unii Europejskiej pojawiła sięmożliwość finansowania tych pracwłącznie z zagospodarowaniem posca−leniowym, w tym między innymi urzą−dzanie dróg dojazdowych do gruntówrolnych i leśnych, z udziałem środkówwspólnotowych.

W latach 2004−2006 prace te wyko−nywane były w ramach działania 2.2„Scalanie gruntów”, realizowanego w ra−mach Sektorowego Programu Opera−cyjnego „Restrukturyzacja i moderni−zacja sektora żywnościowego oraz roz−wój obszarów wiejskich 2004−2006”.

Także w nowym okresie programowa−nia, obejmującym lata 2007−2013, prze−

widziano finansowanie prac scalenio−wych, wraz z zagospodarowaniem posca−leniowym, ze środków wspólnotowych.

O dofinansowanie, jako beneficjen−ci, będą mogli ubiegać się starostowiew ramach działania „Poprawianie i roz−wijanie infrastruktury związanej z roz−wojem i dostosowanie rolnictwa i leśnic−twa” Schemat I „Scalanie gruntów” Pro−gramu Rozwoju Obszarów Wiejskichna lata 2007−2013.

W dniu 26 maja bieżącego roku we−szły w życie przepisy rozporządzeniaMinistra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zdnia 24 kwietnia 2008r. w sprawie

szczegółowych warunków i trybu przy−znawania pomocy finansowej w ramachdziałania „Poprawianie i rozwijanie in−frastruktury związanej z rozwojem i do−stosowywaniem rolnictwa i leśnictwaprzez scalanie gruntów” objętego Pro−gramem Rozwoju Obszarów Wiejskichna lata 2007−2013 (Dz. U. Nr 80 poz.480) określającego zasady przyznawa−nia pomocy.

Pomoc będzie przyznawana w for−mie refundacji części poniesionych ko−sztów. Refundacji podlegać będą ko−szty kwalifikowane, tj. opracowania pro−jektu scalenia oraz zagospodarowaniaposcaleniowego, związanego z organi−zacją rolniczej przestrzeni produkcyjnejw wysokości nie przekraczającej 100%,z czego 25% refundowana będzie ześrodków budżetu państwa a 75% ześrodków wspólnotowych.

Należy jednak pamiętać, że kosztyponiesione na opracowanie projektu

scalenia na 1 ha gruntów, objętych po−stępowaniem scaleniowym, nie mogąprzekroczyć 500 euro w wojewódz−twach lubelskim, podkarpackim, mało−polskim, śląskim i świętokrzyskim, a wpozostałych województwach 350 euro.Natomiast koszty, poniesione na wyko−nanie prac poscaleniowych na 1 ha sca−lanych gruntów, nie mogą przekroczyćrównowartości 900 euro.

Podobnie jak w latach ubiegłych, be−neficjenci działania czyli starostowiebędą mogli składać wnioski we właści−wym miejscowo urzędzie marszałkow−skim, gdzie będą podlegały one wery−fikacji jak również ocenie, po uprze−dnim ogłoszeniu przez marszałkawojewództwa terminu naboru wnio−sków. Termin ten winien być podany dopublicznej wiadomości na stronie inter−netowej urzędu marszałkowskiego orazw co najmniej w jednym dzienniku ozasięgu wojewódzkim.

Przyznanie pomocy będzie następo−wało w formie decyzji administracyjnejwydawanej przez marszałka wojewódz−twa.

Zgodnie z rozporządzeniem, w pierw−szej kolejności na wsparcie mogą liczyćprojekty zrealizowane już w ramachSektorowego Programu Operacyjnego„Restrukturyzacja i modernizacja sek−tora żywnościowego oraz rozwój obsza−rów wiejskich 2004−2006”, lecz w przy−padku których zaistniała konieczność sfi−nansowania niektórych prac z zakresuzagospodarowania poscaleniowego ześrodków przeznaczonych na to działa−nie. W dalszej kolejności pomoc będzieprzyznawana na projekty, które uzyska−ły największą liczbę punktów przyzna−wanych w trakcie oceny wniosku, a wprzypadku takiej samej liczby punktówdecydować będzie data jego złożenia.Kryteria oceny punktowej zostały okre−ślone w załączniku do rozporządzenia.

W okresie programowania, obejmu−jącym lata 2004−2006, na scalanie grun−tów przeznaczone zostały środki w wy−sokości 21,25 mln euro, natomiast wobecnym okresie programowania kwo−ta ta jest znacznie większa i wynosi 160mln euro.

DEPARTAMENT GOSPODARKI ZIEMIĄ

TEL. (022) 623 18 41

10

Gospodarka ziemiąGospodarka ziemią

Prace scaleniowe nadal finansowaneze środków wspólnotowych

Page 11: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

Wpierwszych latach transforma−cji ustrojowej nastąpiła dezorga−nizacja istniejącego w naszym

kraju doświadczalnictwa rolniczego, wtym odmianowego, a mianowicie:

załamanie się doświadczalnictwaterenowego (DT) w IUNG,

likwidacja bazy doświadczalnej wwiększości ośrodków doradztwa rolni−czego (ODR),

likwidacja (w 1993 roku) ponad trzy−dziestu stacji doświadczalnych ocenyodmian (SDOO), należących do CO−BORU,

realna groźba likwidacji dalszychkilkudziesięciu SDOO (pod koniec latdziewięćdziesiątych ub. stulecia).

Wówczas, ważnym wyzwaniem i ce−lem nadrzędnym, w działaniach restruk−turyzacyjnych urzędów i jednostek kon−trolnych w obszarze nasiennictwa (wtym COBORU), było m.in.:

dostosowanie działalności do po−trzeb gospodarki rynkowej,

wydzielenie obszarów do komer−cjalizacji,

przygotowanie się do członkostwakraju w UE.

Możliwości finansowe COBORU orazwprowadzanie prorynkowego modelufunkcjonowania, polegającego na zawę−żaniu dotychczasowej działalności,głównie do badań urzędowych do po−trzeb rejestracji i ochrony prawnej odmi−an, przyczyniły się do znacznego spad−ku liczby doświadczeń z odmianamizarejestrowanymi. Zaistniała groźba bra−ku informacji o odmianach z przezna−czeniem dla praktyki rolniczej.

Tworzenie i struktura organizacyjna PDO

W 1998 roku, w ramach koncepcji do−stosowania działalności COBORU dogospodarki rynkowej i członkostwa kra−ju w strukturach UE, rozpoczęto pilota−żowe programy wdrażania prorynko−wego systemu badań odmianowych,zwanego porejestrowym doświadczal−nictwem odmianowym (PDO).

Do obecnego kształtu porejestrowegodoświadczalnictwa odmianowego i re−

komendacji odmian przyczyniły się pra−ce legislacyjne oraz działania organiza−cyjne i integracyjne w oparciu o istnie−jący w kraju potencjał doświadczalny.

Założenia prawno−organizacyjneprzewidują, że krajowy program PDOjest koordynowany przez COBORU, wewspółpracy z Urzędami Marszałkow−skimi i Izbami Rolniczymi.

Realizacja programu PDO odbywa sięgłównie na poziomie województw, gdzieróżne jednostki prowadzą wspólny pro−gram doświadczeń odmianowych. Takawspółpraca przyczynia się do efektyw−nego wykorzystania bazy doświadczal−nej istniejącej na szczeblu województw.

Funkcję organizacyjno−wykonawczą,w zakresie prowadzenia wojewódzkichprogramów doświadczalnych, pełnią tzw.stacje koordynujące PDO, które współ−pracują z wojewódzkimi zespołami PDO.Zespoły te spełniają rolę organu opinio−dawczo−doradczego szczebla wojewódz−kiego. Ich członkowie są powoływaniprzez Dyrektora COBORU, MarszałkaWojewództwa i Prezesa WojewódzkiejIzby Rolniczej na 4. kadencję.

Na szczeblu krajowym rolę organuopiniodawczo−doradczego spełnia Kra−jowy Zespół Koordynacyjny PDO, zktórym współpracuje krajowy koordy−nator PDO, tj. dyrektor COBORU.

Do realizacji programu PDO udało sięzaangażować potencjał ludzki i doświad−czalny z następujących podmiotów:

samorządy wojewódzkie i teryto−rialne,

samorządy rolnicze,placówki hodowli roślin i firmy na−

sienne,Polska Izba Nasienna (PIN),nauka rolnicza (uczelnie, JBR i in.),służby doradcze,instytucje i urzędy pracujące na

rzecz rolnictwa,związki i organizacje rolników,przemysł przetwórczy,firmy chemiczne i inne z obszaru in−

frastruktury rolnictwa,sieć doświadczalna COBORU.

W całym kraju w pracy organów opi−niodawczo−doradczych (KZ PDO i WZPDO) zaangażowanych jest ok. 400osób.

Zakres badań i finansowanie PDOBadania PDO prowadzone są dla

ważniejszych gospodarczo gatunkówroślin rolniczych. Łącznie w sezonie2007/2008 w ramach PDO badana jestwartość gospodarcza ponad 550 odmi−an, 23 gatunków roślin uprawnych. Do−datkowo na etapie badań rozpoznaw−czych, poprzedzających badania PDO,testowane są 152 odmiany ze Wspólno−towego Katalogu Odmian Roślin Rolni−czych (CCA).

Liczba doświadczeń z roku na rokwzrasta (rys. 1). W obecnym sezoniedoświadczalnym 2007/2008, prowa−

11

Hodowla i ochrona roślinHodowla i ochrona roślin

Porejestrowe doświadczalnictwoodmianowe i rekomendacja odmian w Polsce

Rys. 1

Page 12: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

dzonych jest łącznie 855 doświadczeńodmianowych, z tego ponad połowastanowią doświadczenia finansowaneze środków pozabudżetowych.

Zakres badań (liczba i lokalizacja do−świadczeń PDO) oraz sposób ich finan−sowania jest zróżnicowana w zależno−ści od gatunku rośliny uprawnej i regio−nu kraju. Wynika to głównie ze znaczeniagospodarczego gatunku oraz zaintere−sowania problematyką odmianową i za−angażowania w realizację PDO lokal−nych środowisk. Najwięcej doświadczeńjest zlokalizowanych w województwie

wielkopolskim (88 doświadczeń) i dol−nośląskim (77), a najmniej w świętokrzy−skim (30) i małopolskim (25). Biorąc poduwagę wielkość województw najlepsza

sytuacja jest w województwach opol−skim i śląskim, gdzie jedno doświadcze−nie PDO przypada na 7−8 tys. ha grun−tów ornych (rys. 2).

W latach 1999−2008 doświadczeniaPDO prowadzone były na obszarzecałego kraju w 130 punktach doświad−czalnych, należących do różnych in−stytucji i organizacji. W sezonie2007/2008 doświadczenia są prowa−

dzone przez 103 podmioty. Prawie po−łowę ogólnej liczby punktów stanowiąstacje doświadczalne oceny odmian(SDOO) należące do COBORU, oko−

ło jedną trzecią placówki hodowli ro−ślin, ok. 10% ośrodki doradztwa rolni−czego, zaś pozostała część to punktydoświadczalne wyższych uczelni, jed−nostek badawczo−rozwojowych orazjednostek prywatnych (rys. 3).

Porejestrowe doświadczalnictwoodmianowe i rekomendacja odmian fi−nansowane są ze środków pochodzą−cych z różnych źródeł. Są to środki bu−

12

Hodowla i ochrona roślinHodowla i ochrona roślin

Rys. 3 Rozmieszczenie podmiotów prowadzących doświadczenia PDO w sezonie 2007/2008

Rys. 2 Areał gruntów ornych przypadający na jedno doświadczenie PDO w województwach

w sezonie 2007/2008 (tys. ha)

Tabela 1. Listy zalecanych do uprawy odmian (LZO) na obszarze województw na rok 2008

Województwo

Psze

nica

oz

ima

Gro

ch

siew

ny

Ziem

niak

Rzep

ak

jary

Rzep

ak

ozim

y

Psze

nżyt

o ja

re

Ow

ies

Jęcz

mie

ń ja

ry

Psze

nica

ja

ra

Żyto

oz

ime

Psze

nżyt

o oz

ime

Jęcz

mie

ń oz

imy

Raze

m g

at.

i for

m

dolnośląskie 8 6 5 6 7 3 5 5 13 9kujawsko−pomorskie 10 4 5 5 8 6 6 3 8 4 11 11 12lubelskie 10 3 8 5 8 8 11 7lubuskie 7 7 6 7 5 7 6łódzkie 9 6 6 3 4 12 6małopolskie 6 6 7 8 10 5mazowieckie 8 4 6 7 5 4 11 7opolskie 8 4 5 4 9 6 7 8 12 9podkarpackie 8 4 6 7 6 5 7 2 8podlaskie 5 5 6 8 4 4 2 11 8pomorskie 5 4 5 5 5 5 4 2 7 12 10śląskie 8 4 7 4 7 8 7 9 13 9świętokrzyskie 7 6 6 7 4warmińsko−mazurskie 8 4 7 4 5 6 4 5 8wielkopolskie 9 4 5 7 5 6 5 5 8zachodniopomorskie 8 3 3 4 5 6 5 2 8 12 10

Łączna liczba odmian 26 7 12 18 19 16 15 5 23 4 24 11

Razem województw 16 9 15 13 16 15 14 4 10 2 11 1

Page 13: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

dżetowe via COBORU, które stanowiąokoło połowy kosztów PDO.

Ważnym źródłem finansowania sąśrodki pochodzące z Urzędów Marszał−kowskich, Izb Rolniczych, ZwiązkówProducentów i innych podmiotów.

Nie mniej ważnym wsparciem reali−zacji PDO jest prowadzenie doświad−czeń na własny koszt w placówkachhodowlano−nasiennych, niektórychWODR i innych placówkach, a także po−

moc uzyskiwana ze strony firm che−micznych i nawozowych.

Rekomendacja odmianNa podstawie wyników doświadczeń

PDO tworzone są listy, zalecanych douprawy odmian na obszarze poszcze−gólnych województw, zawierające naj−ważniejsze dla rolników i użytkownikówodmian informacje o odmianach. Dzię−ki nim rolnicy i inny użytkownicy odmi−an mają ułatwiony wybór odmian o naj−wyższej wartości gospodarczej i naj−

bardziej dostosowanych do lokalnychwarunków gospodarowania.

Należy podkreślić, że liczba odmi−an, potencjalnie dostępnych dla rolni−ka, to kilkadziesiąt zarejestrowanych wkraju i/lub kilkaset, znajdujących się wewspólnotowych katalogach odmian.Dzięki listom odmian, zalecanych rol−nikom do uprawy, proponuje się od kil−ku do kilkunastu najlepszych odmian napoziomie województwa.

Status PDO w kraju i w UE

PDO jest swoistym, na−rodowym systemem do−świadczalnym, unikato−wym na szczeblu UE,który zapewnia warunkido uczciwej konkuren−cji podmiotom krajowymi zagranicznym na pol−skim rynku nasiennym,a rolnikom przynosi nie−ocenione korzyści gospo−darcze. Dobór właściwejodmiany pozwala na 10−

12% zwiększenie plonowania.Pośrednio PDO, przyczynia się do

wzmocnienia kondycji i zachowaniakonkurencyjności krajowej hodowliroślin.

Perspektywy rozwoju PDOObecnie system PDO jest rozwijany,

szczególny nacisk kładzie się na peł−niejsze wykorzystanie efektu synergi−zmu, wynikającego ze współpracy jed−nostek i instytucji uczestniczących wrealizacji tego programu.

Szczególnie ważne jest utrzymanie do−tychczasowej liczby podmiotów uczest−niczących w programie. Dotyczy to wszczególności stacji doświadczalnychoceny odmian i utrzymania ich dotych−czasowego statusu „gospodarstwa po−mocniczego”, jako formy organizacyjno−prawnej. Na przyszłość tych jednosteki przyszłość PDO może mieć negatyw−ny wpływ planowana reforma finansówpublicznych, w której przewiduje się li−kwidację gospodarstw pomocniczych iewentualne przekształcenie ich w inneformy organizacyjno−prawne.

Koncepcja utworzenia systemu doświadczalnictwa rolniczego

W dniu 23 kwietnia, 2008 na posie−dzeniu Rady Konsultacyjnej COBO−RU, w której m.in. wzięli udział dyrek−torzy jednostek badawczo−rozwojo−wych (IUNG−PIB, IHAR, IOR−PIB i ISiK)przyjęto stanowisko wyrażające po−parcie dla idei utworzenia jednolitegosystemu doświadczalnictwa rolnicze−go w Polsce. Założeniem przyszłego sy−stemu doświadczalnictwa rolniczegomiałaby być współpraca COBORU zjednostkami badawczo−rozwojowymi,działającymi w sektorze produkcji ro−ślinnej w naszym kraju. Podstawę no−wego systemu doświadczalnego (PDO−iR), powinien stanowić funkcjonującyjuż system porejestrowego doświad−czalnictwa odmianowego i rekomen−dacji odmian.

EDWARD S. GACEK, MARCIN BEHNKE

CENTRALNY OŚRODEK BADANIA ODMIAN ROŚLIN

UPRAWNYCH W SŁUPI WIELKIEJ

TEL (061) 285 23 41

13

Hodowla i ochrona roślinHodowla i ochrona roślin

Notatki:

Page 14: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

WUnii Europejskiej widoczny jeststały spadek spożycia wina. Ilośćwina gronowego, wywożone−

go ze Wspólnoty, wzrasta od 1996 rokuznacznie wolniej niż jego przywóz. Ta−ka tendencja doprowadziła do zakłóce−nia równowagi pomiędzy podażą a po−pytem, co z kolei wypływa na dochodyunijnych producentów wina gronowego.Aby ograniczyć te tendencje Unia Euro−pejska przygotowała reformę wspólnejorganizacji rynku wina, a rozporządze−nie, ją wdrażające, zostało przyjęte przezRadę Ministrów ds. Rolnictwa i Rybo−łówstwa w dniu 29 kwietnia br. Zasadni−czymi celami reformy wspólnej organi−zacji rynku wina są:

zwiększenie konkurencyjnościwspólnotowych win,

odbudowa i ugruntowanie reputa−cji wina gronowego, wytwarzanego weWspólnocie,

odbudowanie dawnych rynków ipozyskanie nowych we Wspólnocie i naświecie,

stworzenie systemu funkcjonowa−nia rynku wina, w którym obowiązująjasne, proste i skuteczne zasady, za−pewniające równowagę między poda−żą a popytem,

stworzenie systemu funkcjonowa−nia rynku wina, który pozwala zacho−wać najlepsze wspólnotowe tradycjeprodukcji wina.

Zmiany przepisów, w zakresie wspól−nej organizacji rynku wina, będą mia−ły wpływ na wyrób wina przez planta−torów winorośli, uprawianych na tery−torium Polski. Do najważniejszychzmian można tu zaliczyć uzyskane znie−sienie ograniczenia sadzenia winoroślii produkcji wina na terytorium Polski.Dotychczas w Polsce nie można byłowyprodukować z upraw krajowych wię−cej niż 25 tys. hl wina rocznie w pięciukolejnych latach gospodarczych. Pol−skich plantatorów nie będzie już obo−wiązywać lista odmian winorośli dopu−szczonych do uprawy w celu pozyski−wania winogron do wyrobu wina.Umożliwi to wykorzystanie do uprawyw Polsce odmian winorośli, sklasyfiko−wanych do wyrobu wina w innych pań−stwach członkowskich Unii Europej−

skiej. Obowiązek utworzenia takiej li−sty obejmie Polskę dopiero wówczas,gdy w pięciu kolejnych latach gospodar−czych wielkość wyrobu wina gronowe−go osiągnie lub przekroczy 50 000 hek−tolitrów w roku gospodarczym. W unij−nych przepisach została utrzymana takżemożliwość stosowania zabiegu wzbo−gacania przy zastosowaniu sacharozy.Stwarza to znaczne ułatwienie w pro−dukcji wina, szczególnie w Polsce wlatach gdy wstąpią niekorzystne warun−ki pogodowe, wpływające negatywniena jakość zebranych winogron.

Prace nad reformą wspólnej organi−zacji rynku wina były także istotne dlaproducentów win owocowych. W prze−pisach o wspólnej organizacji rynku wi−na utrzymano zezwolenie na stosowa−nie nazwy, składającej się z wyrazu wi−no, uzupełnionej nazwą surowca.Doprowadzenie do utrzymania powyż−szego zezwolenia ma duże znaczeniedla producentów wina owocowego,którego produkcja w ostatnim okresieznacznie zmalała. W latach 90. ubiegłe−go stulecia produkcja wina owocowe−go wynosiła około 500 mln litrów. Po2000 roku zmniejszyła się o ok. 50%,a w roku 2007 wyniosła około 150 mlnlitrów. Produkcja wina owocowego maw Polsce długoletnią tradycję. Polskiewina owocowe były nawet eksporto−wane do Stanów Zjednoczonych, Japo−nii, Anglii i innych krajów europejskich.

W latach sześćdziesiątych działał Pań−stwowy Rejestr Win Markowych, czu−wający nad odpowiednią jakością win

owocowych i miodów pitnych krajo−wych. Stopniowa utrata pozycji rynkowejwina owocowego została zapoczątko−wana wprowadzeniem w latach siedem−dziesiątych ubiegłego wieku ogranicze−nia limitu cukru, przyznawanego dlabranży winiarskiej i wprowadzeniem na−kazu dodawania alkoholu do wina. Skra−cało to proces ich fermentacji oraz wpły−wało negatywnie na jakość. Wówczaswprowadzono także obowiązek deklaro−wania obecności dwutlenku siarki naetykietach win owocowych, podczas gdyobowiązek ten nie obejmował win gro−

nowych, aczkol−wiek dopuszcza−ne normy zawar−tości dwutlenkusiarki w winachgronowych byłynawet wyższe.

Rozwój pro−dukcji wina owo−cowego oraz ci−drów ma dużeznaczenie nie tyl−ko dla przedsię−biorstw produku−jących takie wi−no, ale także dla

producentów owoców. Przemysł winiar−ski jest znaczącym odbiorcą owoców −głównie jabłek. Według danych KrajowejRady Winiarstwa i Miodosytnictwa − orga−nizacji skupiającej 28 przedsiębiorstwwiniarskich, których produkcja zabez−piecza około 80% potrzeb rynku − prze−mysł winiarski przerabia około 300 tys.ton jabłek i 50 tys. ton innych owoców.

Zmiany prawa wprowadzone na ryn−ku wina będą implementowane do pra−wa polskiego w projekcie nowelizacjiustawy o wyrobie i rozlewie wyrobówwiniarskich, obrocie tymi wyrobami iorganizacji rynku wina. Przewiduje sięw nim także wprowadzenie zmian wprzepisach ustawy określających wa−runki, jakie powinni spełniać prowa−dzący działalność gospodarczą w zakre−sie wyrobu wina gronowego z uprawwłasnych.

KRZYSZTOF POTOCKI

DEPARTAMENT RYNKÓW ROLNYCH

TEL. (022) 623 16 32

14

Rynki rolneRynki rolne

Reforma wspólnej organizacji rynku wina

Page 15: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwo−ju Wsi prowadzi stały monito−ring cen na krajowych rynkach

rolnych. Analizowana jest również sy−tuacja na rynkach europejskich i świa−towych.

Dane potwierdzają, że od 2006 rokunastępuje stopniowy wzrost cen pro−duktów rolnych.

W ostatnich miesiącach, w odniesie−niu do wybranych produktów wzrost tenjest znaczący. Dotyczy to przede wszy−stkim rynku zbóż. Obecnie światowe ce−ny są około 2,5 krotnie wyższe od cenyinterwencyjnej w Unii Europejskiej. Zanalogiczną sytuacją mieliśmy do czynie−nia w drugiej połowie 2007 roku w od−niesieniu do cen na rynku mleka.

W dobie globalizacji wzrost cen narynkach światowych odbił się także nacenach na rynku europejskim oraz wPolsce.

Czynniki determinujące taką sytua−cję to:

wzrost cen paliw, energii i metali,wzrost cen wielu środków do pro−

dukcji rolnej,

rosnący popyt ze strony krajów azja−tyckich i eksportujących ropę naftową,

coraz częstsze anomalie pogodowe,rekordowo niski stan zapasów,spowolnienie tempa rozwoju gospo−

darczego w części regionów świata,działania spekulacyjne na rynku rol−

no−żywnościowym,rosnący popyt sektora biopaliw.

Analizy sytuacji światowej wskazująna względną stałość czynników popy−towych i ewentualne możliwości zmia−ny czynników podażowych. Dlategoteż krótko− i średniookresowe progno−zy przewidują możliwość korekty cenrolnych. Korekta ta nie doprowadzi jed−nak do zniżki cen poniżej ich poziomusprzed obecnego wzrostu. Od końca2007 roku taka sytuacja obserwowanajest na rynku produktów mleczarskich.

Wzrost cen produktów rolnych prze−kłada się także na ceny detaliczne żyw−ności. W Polsce obserwujemy stopnio−we zmniejszanie udziału kosztów su−rowców rolnych w cenach detalicznychżywności. W przypadku podstawo−wych artykułów żywnościowych udziałten kształtuje się na poziomie 10−25procent. W dużo większym stopniu ocenach żywności decydują koszty pra−cy, energii, transportu czy też opro−centowanie kredytów. Dlatego też niewydają się być uzasadnione prognozy,dotyczące dalszego wzrostu cen żyw−ności w Polsce, które wiązane byłybyjedynie ze wzrostem cen surowcówrolnych.

Dzięki wysokiej efektywności nasze−go sektora rolno−spożywczego wzrostcen żywności w Polsce w ostatnim ro−ku nie odbiegał od średniej unijnej iwynosił 6,9% (w UE−27 także 6,9%).Zwraca natomiast uwagę wysoki wzrosttych cen w większości nowych państwczłonkowskich – np. na Łotwie – 20,8%,Litwie – 17,9%, w Estonii – 16,6%, a naWęgrzech – 13,1%.

15

Rynki rolneRynki rolne

Informacja w sprawie wzrostu cenproduktów rolnych i żywności

Notatki:

Page 16: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

FUNDACJA PROGRAMÓW POMOCY DLA ROLNICTWAFUNDACJA PROGRAMÓW POMOCY DLA ROLNICTWA

Jednym z istotnych czynników, wpły−wających na podniesienie konkuren−cyjności polskiego rolnictwa, leśnic−

twa i sektorów z nimi powiązanych, sąkwalifikacje i poziom wiedzy rolników,osób zaangażowanych w produkcję rol−ną i leśną. Ludność rolnicza bezpośre−dnio uczestniczy w procesie produkcji,wpływa na dostosowywanie tych sekto−rów do stale rosnących wymagań z za−kresu ochrony środowiska, dobrostanuzwierząt, jakości i bezpieczeństwa pro−dukcji.

Fundacja Programów Pomocy dla Rol−nictwa (FAPA) wspiera działania, mają−ce na celu rozwój obszarów wiejskich,rolnictwa, rynków rolnych oraz sekto−rów związanych z rolnictwem. Prowa−dzi działalność analityczno−informacyj−ną oraz pełni funkcje wdrożeniowe wramach programów, finansowanych zfunduszy Unii Europejskiej. W związkuze swoimi statutowymi działaniamiuczestniczy jako instytucja, wdrażają−ca w Sektorowym Programie Operacyj−nym „Restrukturyzacja i modernizacjasektora żywnościowego oraz rozwójobszarów wiejskich, 2004−2006”, m.in.dla działania 1.3 „Szkolenia”.

W ramach I edycji konkursów, admi−nistrowanych przez FAPA, przeszkolo−no bezpłatnie 195 541 rolników orazosoby pracujące w rolnictwie. Należypodkreślić, że wynik ten był o 9490 wy−ższy od pierwotnie zaplanowanej licz−by. Szkolenia obejmowały pięć grup te−matycznych: Kodeks Dobrej PraktykiRolniczej, Dobrostan zwierząt, ZasadyIntegrowanej Produkcji, Finanse gospo−darstwa rolnego, w tym VAT oraz Zakła−danie i pielęgnacja lasów na gruntachrolnych.

W ślad za sukcesem pierwszej częściogłoszono konkursy na prowadzenieszkoleń dla rolników i osób pracują−cych w rolnictwie w ramach II edycjiszkoleń. Wyodrębniono trzynaście gruptematycznych. Sześć o zasięgu krajo−wym, siedem zrealizowano na terenieposzczególnych województw. Funda−cja podpisała 118 umów z beneficjen−tami, realizującymi szkolenia, którzyzgodnie z założeniami w ogłoszeniacho konkursach zrealizowali projekty dokońca marca bieżącego roku. Zakres

tematyczny rozdziału środków finanso−wych przedstawiał się następująco:

Ubezpieczenia majątkowe w rol−nictwie, 799 tys. zł;

Alternatywne kierunki produkcji zwie−rzęcej (np. zwierzęta futerkowe, króliki,jedwabniki morwowe), 195 tys. zł;

Alternatywne kierunki produkcji ro−ślinnej (rośliny na cele energetyczne,rzepak na biopaliwa, zioła, winorośl,len i konopie włókniste), 2,03 mln zł;

Nowoczesny chów bydła mięsne−go oraz trzody chlewnej, bydła mlecz−nego, owiec, drobiu, 3,90 mln zł;

Spełnienie standardów w dziedzinieochrony środowiska, zwierząt i konsu−menta a uzyskanie dopłat bezpośrednichczyli konieczność przestrzegania wymo−gów wzajemnej zgodności, 23,36 mln zł;

Zasady finansowe dotyczące gospo−darstw rolnych, 780 tys. zł;

Organizacja rynków rolnych, 1,95mln zł;

Przetwórstwo produktów rolnychoraz zasady sprzedaży bezpośredniej,975 tys. zł;

Integrowana produkcja roślin, 1,95mln zł;

Zasady ekologicznego prowadzeniaupraw i chowu zwierząt, 3,90 mln zł;

Wykorzystanie komputera w zarzą−dzaniu gospodarstwem rolnym, w tympodstawy obsługi komputera, 3,90 mln zł;

Wykorzystanie technik komputero−wych do prowadzenia produkcji zwie−rzęcej w gospodarstwach rolnych o róż−nej skali produkcji, 1,95 mln zł;

Aktualne wymagania w zakresie pro−dukcji i użytkowania pasz na poziomiegospodarstwa rolnego, 975 tys. zł.

Szacunkowo w II edycji przeprowa−dzono 5553 szkolenia dla 131 964 osób.

Na podstawie kontroli, przeprowa−dzonych przez Fundację, z całą odpo−wiedzialnością należy stwierdzić, żeszkolenia przebiegały bez zastrzeżeń,zgodnie z wymogami, określonymi wwarunkach konkursowych. Bardzo bu−dujący jest fakt, że kursy cieszyły siędużym zainteresowaniem rolników i wewszystkich obszarach tematycznychliczba uczestników była równa lub prze−wyższała wstępne szacunki.

Szkolenia realizowane w ramach SPORolnictwo przyczyniły się do zmiany

świadomości rolników, a przede wszy−stkim wpłynęły pozytywnie na akcepto−wanie i poszukiwanie nowoczesnychrozwiązań, wzmocniły otwartość rolni−ków na zmiany zachodzące w sektorzerolnym, wpłynęły na polepszenie sytu−acji ekonomicznej beneficjentów koń−cowych, na podejmowanie nowychdziałalności oraz modyfikację istnieją−cych. Beneficjenci uzyskali także wie−dzę o funkcjonowaniu rynków rolnych.

Realizacja działań SPO „Restruktury−zacja i modernizacja sektora żywno−ściowego oraz rozwój obszarów wiej−skich, 2004−2006” powoli dobiega koń−ca i wysiłki instytucji zarządzającej orazwdrażającej koncentrują się już na no−wych wyzwaniach, związanych z nowąperspektywą finansową. Z uwagi na po−trzeby doskonalenia zawodowego rol−ników i posiadaczy lasów w ProgramieRozwoju Obszarów Wiejskich na lata2007−2013 uwzględniono działanie„Szkolenia zawodowe dla osób zatru−dnionych w rolnictwie i leśnictwie”.Doskonaleniem zawodowym, w ramachdziałania, objęci będą rolnicy i posia−dacze lasów na zasadzie dobrowolno−ści. W ramach działania prowadzone bę−dą szkolenia przede wszystkim z nastę−pujących dziedzin:

minimalne wymagania wzajemnejzgodności dla gospodarstw rolnych tzw.cross−compliance;

upowszechnianie nowoczesnychtechnologii w rolnictwie i leśnictwie;

upowszechnianie zasad proekolo−gicznych metod produkcji rolniczej, aw szczególności integrowanej produk−cji rolniczej i rolnictwa ekologicznego;

upowszechnianie standardów jako−ściowych w produkcji rolniczej i leśnej;

ekonomika i zarządzanie gospodar−stwem rolnym lub produkcją leśną;

podejmowanie nowych, zoriento−wanych na rynek, kierunków produkcjirolnej;

popularyzacja nowych kierunkówdziałalności rolniczej w celu uzyskiwa−nia dodatkowych dochodów;

poprawa jakości i higieny produkcji;prawidłowe warunki utrzymania

zwierząt;ochrona środowiska w gospodar−

stwie rolnym, ze szczególnym uwzglę−

16

Szkolenia dla rolnikówSPO „Restrukturyzacja…” oraz PROW 2007−2013

Page 17: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

FUNDACJA PROGRAMÓW POMOCY DLA ROLNICTWAFUNDACJA PROGRAMÓW POMOCY DLA ROLNICTWA

dnieniem gospodarstw na ObszarachSzczególnie Narażonych;

zastosowanie mikrokomputerów iprogramów komputerowych w uspraw−nieniu zarządzania gospodarstwem rol−nym i leśnym;

warunki bezpiecznego wytwarza−nia i przechowywania pasz w gospodar−stwie w kontekście bezpieczeństwa żyw−nościowego.

Jak dotychczas miało to miejsce winnych programach, finansowanych ześrodków unijnych i budżetu krajowego.Wsparcie finansowe nie będzie mogłoobejmować szkoleń, których zakres sta−nowiłby część programów kształcenia,obowiązujących w szkołach rolniczychi leśnych na poziomie szkoły średniej lubwyższej.

Uczestnikami bezpłatnych szkoleńbędą rolnicy oraz właściciele lasów.Szkolenia będą miały formę kursów,warsztatów i wyjazdów studyjnych orga−nizowanych przez beneficjentów – in−

stytucje lub prywatne i publicznepodmioty, prowadzące działalność szko−leniową na terytorium Rzeczypospoli−tej Polskiej. Wykonawcy zostaną wy−brani przez zespół ekspertów w drodzekonkursów. Warunki konkursów szko−leniowych, w tym szczegółowa tematy−ka szkoleń, ramowy termin realizacji iliczba uczestników, zostaną ustaloneprzez instytucję zarządzającą, czyli Mi−nisterstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

W procesie realizacji działania„Szkolenia zawodowe dla osób zatru−dnionych w rolnictwie i leśnictwie”FAPA będzie pełnić funkcję instytucjiwdrażającej i wykonywać następującezadania:

rozpowszechniać informacje doty−czące szczegółowych warunków i try−bu przyznawania pomocy finansowejoraz o obowiązkach beneficjentów, wy−nikających z przyznania tej pomocy;

ogłaszać konkursy na udzielanie do−finansowania;

przyjmować i rejestrować wnioski oprzyznanie pomocy;

przeprowadzać kontrolę administra−cyjną wniosków o przyznanie pomocy;

zawierać umowy z wnioskodawcami.Ponadto Zespół Funduszy Struktural−

nych FAPA będzie udzielać informacjizgodnie z Rocznym Planem Komunika−cyjny PROW 2007−2008. Celem tegodziałania jest zapewnienie wyczerpują−cej informacji dwóm grupom zaintere−sowanych. Z jednej strony, potencjalnymbeneficjentom, realizującym szkolenia– informacji na temat możliwości sko−rzystania z pomocy finansowej na rea−lizację projektów szkoleniowych. Z dru−giej strony, Zespół będzie informowałrolników i posiadaczy lasów o możliwo−ści bezpłatnego udziału w kursach, re−alizowanych w ramach działania „Szko−lenia zawodowe dla osób zatrudnio−nych w rolnictwie i leśnictwie”.

FUNDACJA PROGRAMÓW POMOCY DLA ROLNICTWA

WWW.FAPA.ORG.PL TEL. (022) 623 19 01

17

Notatki:

Page 18: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RYNKU ROLNEGOAGENCJA RYNKU ROLNEGO

Program „Szklanka mleka” to jedenz mechanizmów Wspólnej Polity−ki Rolnej Unii Europejskiej, który

obejmuje dopłaty do spożycia mleka iprzetworów mlecznych w palcówkachoświatowych.

„Mleko to naturalny pokarm spoży−wanym przez człowieka od pierwszychdni życia. Dostarcza organizmowi wszy−stkich najważniejszych składnikówodżywczych, dlatego tak ważne jest, abynasze dzieci piły je codziennie. W tymroku szkolnym nastąpił wzrost udziału wprogramie wszystkich rodzajów placówekoświatowych. Najbardziej wzrosła licz−ba szkół podstawowych − o ok. 137% wstosunku do ubiegłego roku szkolnego,szkół średnich − o ok. 82%, gimnazjów− o ok. 22%, a przedszkoli o ok. 15%. Ta−ka sytuacja bardzo cieszy. To ważne,prozdrowotne działanie skierowane donaszych dzieci i młodzieży” – powie−dział, na konferencji prasowej, zorgani−zowanej przez Agencję Rynku Rolnego,podsekretarz stanu Artur Ławniczak.

W roku szkolnym 2007/2008 w pro−gramie „Szklanka mleka” uczestniczy:

ok. 55% dzieci uczęszczających doszkół podstawowych,

ok. 33% dzieci uczęszczających doprzedszkoli,

ok. 6% dzieci uczęszczających dogimnazjów,

ok. 15% dzieci uczęszczających dopozostałych placówek oświatowych.

Agencja Rynku Rolnego prognozuje,że w roku szkolnym 2007/2008 wzrost

spożycia mleka i przetworów mlecz−nych przez uczniów wyniesie ok. 50tys. ton, czyli o ok. 255% więcej niż wroku szkolnym 2006/2007.

Dopłatami do spożycia mleka i przetwo−rów mlecznych w placówkach oświato−

wych objęte są; mleko, jogurty z mleka,sery dojrzewające, sery topione, twarogii twarożki. Każdy uczeń zainteresowane−go przedszkola, szkoły podstawowej, gim−nazjum oraz szkoły średniej ma prawo dospożycia 0,25 litra dofinansowanego mle−ka lub jego ekwiwalentu dziennie.

W tym roku uczniowie najchętniejpiją mleko białe (ok. 69,7% uczniów),ale sięgają też po mleka smakowe, jo−gurty i sery.

W Komisji Europejskiej trwają już pra−ce nad zmianami w prawodawstwie UE

w zakresie dopłat, które dotyczą m.in.rozszerzenia listy produktów mlecz−nych, do których można stosować do−płaty, o fermentowane produkty mlecz−ne z owocami oraz sery z dodatkamismakowymi.

W Polsce program „Szklanka mleka”finansowany jest z trzech źródeł:

dopłaty unijnej (prognozuje się, że w2008 r. wyniesie ona ok. 30 mln zł);

przychodów Agencji Rynku Rolnego,tzw. dopłata krajowa, umożliwiającauczniom w szkołach podstawowychotrzymywanie bezpłatnie mleka bez do−datków smakowych;

Funduszu Promocji Mleczarstwa, czy−li opłat polskiego sektora mleczarskiegow wysokości 0,1 grosza za każdy litr sku−pionego mleka.

18

Szklanka mleka

Przyznanie pomocy do plantacji trwałych

Oprzyznanie pomocy, do planta−cji trwałych, mogą ubiegać sięrolnicy, którzy prowadzą działal−

ność rolniczą w gospodarstwie, położo−nym na terytorium Polski.

Za Rolnika uważa się osoby fizycznelub prawne, bądź grupy osób fizycz−nych lub prawnych, bez względu nastatus prawny takiej grupy i jej członków.

Zgodnie z rozporządzeniami Mini−stra Rolnictwa i Rozwoju Wsi wymie−

nione poniżej rodzaje roślin zostanąobjęte następującą pomocą (tabela):

Rolnik otrzyma pomoc, jeżeli plan−tacja spełnia następujące warunki:

Rodzaj rośliny

Zryczałto−wany kosztzałożenia

1 ha% zryczałto−

wanych kosztów

Wysokość pomocy do 1 hazałożonej plantacji

Wierzba (Salix sp.) 8 600 zł 50% 4 300 złTopola (Populus sp.) 8 400 zł 30% 2 520 złMiskant (Miscanthus sp.) 18 000 zł 40% 7 200 złŚlazowiec pensylwański (Sida hermaphrodita) 10 200 zł 40% 4 080 zł

Page 19: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RYNKU ROLNEGOAGENCJA RYNKU ROLNEGO

obejmuje obszar co najmniej 1 ha,jest objęta wnioskiem o przyznanie

płatności do upraw roślin energetycz−nych za rok, w którym plantacja zosta−ła założona lub za rok następujący poroku jej założenia,

została założona zgodnie z wymo−gami agrotechniki,

jest położona:1,5 m od granicy sąsiedniej działki

gruntu, na której została założona takaplantacja lub użytkowanej jako grunt leśny,

3 m od granicy sąsiedniej działkigruntu użytkowanej w inny niż wymie−niony wyżej sposób.

nie została założona na:gruntach objętych obszarową ochro−

ną przyrody, jeżeli plany ochrony tych ob−szarów jednoznacznie nie dopuszczająw danym miejscu zakładania plantacji,

gruntach zmeliorowanych – w przy−padku plantacji topoli lub wierzby.

W danym roku rolnik może ubiegaćo przyznanie pomocy do założenia plan−tacji trwałych o powierzchni nie więk−szej niż 100 hektarów.

Pomoc do danej plantacji może byćprzyznana tylko raz.

W 2008 roku o przyznanie pomocymogą ubiegać się także rolnicy, którzyzałożyli plantację po 1 września 2007 r.

Rolnik, zainteresowany uzyskaniem po−mocy do plantacji trwałych, jest zobo−wiązany do złożenia w Oddziale Tereno−wym ARR – właściwym ze względu namiejsce położenia plantacji – wniosku oprzyznanie pomocy do plantacji trwałychPpt_P1_f1. Formularz wniosku Ppt_P1_f1można wydrukować ze strony interneto−wej www.arr.gov.pl lub pobrać w OT ARR.

Wraz z wnioskiem o przyznanie po−mocy do plantacji trwałych należy zło−żyć kopię:

wniosku o przyznanie płatności doupraw roślin energetycznych, zawiera−jącą datę jego złożenia w biurze po−wiatowym ARiMR,

umowy dzierżawy działek – w przy−padku, gdy plantacja została założonana działkach dzierżawionych przez Rol−nika. Umowa powinna być zawarta naokres co najmniej 5 lat licząc od dniazłożenia wniosku o przyznanie pomo−cy do plantacji trwałych,

zaświadczenia:Wojewódzkiego Konserwatora Przy−

rody, w przedmiocie dopuszczalnościprowadzenia plantacji trwałej zgodniez przepisami o ochronie przyrody nazadeklarowanych działkach we wnio−sku o przyznanie pomocy,

Wojewódzkiego Zarządu Melioracjii Urządzeń Wodnych, potwierdzające−go, że plantacja trwała położona jestna działkach niezmeliorowanych,wydanego przez ww. instytucje właści−we ze względu na miejsce położeniaplantacji trwałych.

Wniosek o przyznanie pomocy wrazz kompletem wymaganych dokumentównależy złożyć w terminie 3 miesięcy oddnia złożenia w biurze powiatowymARiMR wniosku o przyznanie płatnoścido upraw roślin energetycznych.

Przed przyznaniem rolnikowi pomo−cy do plantacji trwałych, służby kontrol−ne OT ARR przeprowadzą kontrolę, ma−jącą na celu stwierdzenie, czy dane, za−warte w złożonym przez rolnika wnioskuo przyznanie pomocy, są zgodne ze sta−nem faktycznym.

Jeżeli kontrola nie wykaże niezgod−ności, Dyrektor OT ARR przyzna po−moc w drodze decyzji administracyj−nej, a płatność zostanie przekazana, nawskazany we wniosku rachunek banko−

wy rolnika, w terminie 30 dni od dnia,w którym decyzja stała się ostateczna.

Rolnik zachowa prawo do przyzna−nej pomocy, gdy:

plantacja będzie utrzymywana przezco najmniej 5 kolejnych lat, licząc od dniazłożenia wniosku o przyznanie pomocy,

wszystkie rośliny, zebrane z planta−cji, będą w wymienionym wyżej okre−sie przeznaczane na cele energetyczne,

zostanie przyznana mu płatność doupraw roślin energetycznych w rokuskładania wniosku o przyznanie pomo−cy do plantacji trwałych.

Agencja Rynku Rolnego przeprowa−dzi kontrolę, dotyczącą spełnienia wy−żej wymienionych warunków.

W przypadku niespełnienia ww. warun−ków, Rolnik jest zobowiązany do zwrotuprzyznanej pomocy do plantacji trwałych:

w wysokości 25% przyznanej po−mocy – w przypadku, gdy rolnik nieotrzymał płatności do upraw roślin ener−getycznych w roku złożenia wniosku opomoc do plantacji trwałych;

proporcjonalnie do różnicy, stwier−dzonej pomiędzy ilością roślin, zebranychw danym roku z powierzchni plantacjiupraw trwałych, objętej pomocą do plan−tacji trwałych, a ilością roślin przeznaczo−nych na cele energetyczne, przy czym,podstawą do obliczenia wysokości zwro−tu jest 25% kwoty przyznanej pomocy –w przypadku, gdy nie wszystkie zebra−ne w danym roku rośliny energetycznezostały przeznaczone na cele energe−tyczne;

w wysokości 100% przyznanej po−mocy – plantacja nie była utrzymywanaprzez co najmniej kolejnych 5 lat, liczącod dnia złożenia wniosku o przyznaniepomocy do plantacji trwałych.

Całkowity zwrot pomocy do plantacjitrwałych nie może przekroczyć kwoty po−mocy przyznanej rolnikowi.

Wniosek wraz z załącznikami należyzłożyć we właściwym – ze względu namiejsce położenia plantacji – OddzialeTerenowym ARR osobiście lub przesłaćlistem poleconym za potwierdzeniemodbioru.

Formularz wniosku Ppt_P1_f1 orazszczegółowe warunki uzyskania pomo−cy do plantacji trwałych znajdują się nastronie internetowej Agencji pod adresem:www.arr.gov.pl

Telefoniczny Punkt Informacyjny ARR,pod numerem (022) 661 72 72, udzielainformacji beneficjentom zainteresowa−nym otrzymaniem pomocy do plantacjitrwałych. Konsultanci TPI są do Państwadyspozycji od poniedziałku do piątku wgodzinach 8−16. Pytania można równieżzadawać drogą elektroniczną na adres e−mail: [email protected]

19

Page 20: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA NIERUCHOMOŚCI ROLNYCHAGENCJA NIERUCHOMOŚCI ROLNYCH

Dzierżawa nieruchomości rolnychZasobu jest dominującą formąudostępniania gruntów (patrz

ramka). Informacje o aktualnej ofer−cie oraz o adresach i numerach tele−fonów oddziałów terenowych Agencjidostępne są na stronie internetowejwww.anr.gov.pl.

Podstawowym aktem prawnym normu−jącym wydzierżawianie nieruchomościZasobu jest ustawa z dnia 19.10.1991 r.o gospodarowaniu nieruchomościamirolnymi Skarbu Państwa (tekst jednolityDz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1700) orazrozporządzenie Ministra Skarbu Państwaz 01.08.2003 r. w sprawie szczegółowe−go trybu przeprowadzania przetargówna dzierżawę nieruchomości ZasobuWłasności Rolnej Skarbu Państwa (Dz. U.Nr 140, poz. 1351).

Warunki dzierżawy ustalane są na pod−stawie przetargu. Zawierane umowy ma−ją charakter standardowy i określają wsposób szczegółowy prawa i obowiązkistron, w zależności od charakteru dzier−żawionej nieruchomości. Jednocześniezawierają postanowienia zabezpieczają−ce możliwość realizacji przez Agencję za−dań wynikających z polityki państwa, wszczególności takich jak:

poprawa struktury obszarowej go−spodarstw rodzinnych (możliwość wy−łączenia z przedmiotu dzierżawy czę−ści nieruchomości i przeznaczenia jej dosprzedaży lub dzierżawy dla rolnikówzamierzających powiększyć swoje go−spodarstwa),

zabezpieczenie majątku Skarbu Pań−stwa (zobowiązanie dzierżawcy doutrzymania przedmiotu dzierżawy wstanie niepogorszonym),

reprywatyzacja (nie oferowanie dosprzedaży na rzecz dzierżawcy nieru−chomości, do których zgłoszone zosta−ły roszczenia byłych właścicieli lub ichspadkobierców),

zabezpieczenie wpływów finanso−wych (utrzymanie czynszu na pozio−mie rynkowym, również w umowach za−

wartych w początkowym okresie dzia−łania Agencji).

Zawieranie umów dzierżawy na dłuższe okresy i zasady

ich przedłużaniaZgodnie z zasadami obowiązujący−

mi w Agencji, w celu zapewnieniadzierżawcom pewności i stabilności

funkcjonowania, umowy dzierżawyzawierane są na okresy 10. letnie. Wprzypadkach uzasadnionych względa−mi gospodarczymi, np. cyklem pro−dukcyjnym lub inwestycyjnym, umowydzierżawy mogą być zawierane naokresy dłuższe, jednak nie dłużej niż30 lat. Maksymalny okres dzierżawy za−wartej na czas oznaczony, w myśl Ko−deksu cywilnego wynosi bowiem 30 lat.Jest to zbyt krótki okres w świetle moż−liwości przekazywania umów dzierża−wy następcom rolnika. Ponadto wzwiązku z wstąpieniem Polski do UniiEuropejskiej dzierżawcy ponosząznaczne nakłady inwestycyjne w celudostosowania dzierżawionych nieru−chomości do wymogów prawa wspól−notowego. Okres zwrotu takich nakła−dów nierzadko jest dłuższy niż 30 lat.Rozwiązanie tego problemu wymagazmiany przepisów prawa.

Jeżeli umowa zawarta jest na okreskrótszy niż 30 lat, dzierżawcy przysłu−guje prawo ubiegania się o jej przedłu−żenie w trybie bezprzetargowym. Pod−stawowymi warunkami przedłużeniaumowy są:

wywiązywanie się dzierżawcy ze zo−bowiązań wynikających z umowy dzier−

20

Zasady dzierżawy państwowych gruntów

Obniżenie czynszu – art. 700 KcNa podstawie Artykułu 700 Kodeksu cywilnego, „Jeżeli wskutek okoliczności, za które

dzierżawca odpowiedzialności nie ponosi i które nie dotyczą jego osoby, zwykły przy−chód z przedmiotu dzierżawy uległ znacznemu zmniejszeniu, dzierżawca może żą−dać obniżenia czynszu przypadającego za dany okres gospodarczy”. Zgodnie z posta−nowieniami Traktatu Akcesyjnego (Aneks IV, Rozdział 4 „Rolnictwo”), Polska mogła sto−sować do dnia 30 kwietnia 2007 r. systemy pomocy publicznej zgłoszonej jako „pomocistniejąca” w rozumieniu artykułu 88 ust.1 Traktatu WE, w tym obniżanie czynszu dzier−żawnego na podstawie art. 700 K.c. Możliwość dalszego udzielania pomocy publicz−nej po tym terminie, zależy od dokonania notyfikacji projektów programów pomoco−wych regulujących jej udzielanie przez Komisję Europejską. Wyjątkiem od konieczno−ści notyfikacji jest pomoc udzielana w ramach zasady de minimis, o której mowa wRozporządzeniu Komisji (WE) Nr 1860/2004. Dlatego też, do czasu dokonania stosow−nej notyfikacji, Agencja może stosować obniżanie czynszu dzierżawnego na podsta−wie art. 700 K.c. w ramach pomocy de minimis.

Zgodnie z zasadą de minimis, pomoc państwa udzielona jednemu producentowi rol−nemu, nie może obecnie przekroczyć w okresie ostatnich trzech lat (licząc od dnia przy−znania pomocy) kwoty 7,5 tys. euro. Dlatego też, obecnie przed udzieleniem pomocy,Agencja zobowiązuje dzierżawcę do dostarczenia informacji o pomocy de minimis,którą otrzymał w ciągu ostatnich trzech lat i na tej podstawie ocenia, czy przyznanienowej pomocy nie spowoduje przekroczenia pułapu de minimis.

Czynsz dzierżawnyObecnie w Zasobie WRSP znajduje się około 2,48 mln ha, z czego ok.1,8 mln ha w

dzierżawie (ok. 74%).Dla umów dzierżawy zawieranych w 2007 r. przez ANR przeciętny czynsz dzier−

żawny wyniósł w równowartości pszenicy 6,7 dt pszenicy za 1ha. Czynsz uzyskiwa−ny z umów dzierżawy w 2007 r. w stosunku do czynszu uzyskiwanego z takich umóww roku poprzednim wzrósł o 67,5%. W 2007 r. przeciętny czynsz dzierżawny za grun−ty rolne kształtował się od 5,5 dt pszenicy za 1 ha w I kwartale do 6,9 dt pszenicy wIV kwartale. Zmiany tego czynszu są analogiczne jak na prywatnym rynku dzierżaw.

Page 21: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA NIERUCHOMOŚCI ROLNYCHAGENCJA NIERUCHOMOŚCI ROLNYCH

żawy (w tym prowadzenia przez dzier−żawcę racjonalnej gospodarki rolnej nawydzierżawionej nieruchomości),

wywiązywanie się dzierżawcy zezobowiązań finansowych zarówno wo−bec Agencji, jak i innych zobowiązańpubliczno−prawnych. W szczególności,w momencie przedłużania umowydzierżawy, dzierżawca winien mieć ure−gulowane wymagalne zobowiązaniawobec Agencji z tytułu wszystkich za−wartych umów,

wiarygodność finansowa dzierżawcy.Dzierżawca, najpóźniej na trzy mie−

siące przed zakończeniem umowy dzier−żawy powinien złożyć Agencji oświad−czenie o zamiarze dalszego jej konty−nuowania, na nowych warunkachuzgodnionych z Agencją. Jednak czyn−sz nie może być niższy niż dotychcza−sowy (art. 39 ust. 2 pkt 1 ustawy). Jeśliwięc dzierżawca zamierza podejmo−wać działania inwestycyjne, którychokres amortyzacji przekracza okres, najaki została zawarta umowa, albo chcekorzystać z dopłat i funduszy unijnychpowinien wystąpić ze stosownym wnio−skiem o jej przedłużenie, nawet kilka latprzed upływem terminu, do którego zo−stała zawarta umowa.

Wyłączenia gruntów z przedmiotu umowy

Obowiązek realizacji polityki pań−stwa w zakresie poprawy struktury ob−szarowej gospodarstw rodzinnych po−woduje, że Agencja, co do zasady, za−strzega możliwość wyłączania zdzierżawionych większych obszaro−wo nieruchomości (przekraczającychobszar gospodarstwa rodzinnego), do20% powierzchni gruntów rolnych pier−wotnej umowy. Jedynie w szczegól−nych przypadkach, przy wydłużaniuumów dzierżawy, Agencja dąży do wy−łączenia większej ilości gruntów. Doty−czy to sytuacji, w których przedmiotemprzetargu była w przeszłości zorgani−zowana duża obszarowo nierucho−mość z bazą budynkową dostosowanądo wielkotowarowej produkcji zwierzę−cej, stanowiąca wówczas zakład pra−cy dla określonej liczby pracowników.W trakcie zaś trwania umowy, dzier−żawca zaprzestał prowadzenia pro−dukcji zwierzęcej i zwolnił wszystkichlub znaczną część pracowników, za−trudnionych na podstawie umowy opracę.

Rozwój obszarów wiejskich i wzrostaktywności gospodarczej tych terenów

spowodowały, że część gruntów utra−ciła charakter rolny. Pojawia się wów−czas możliwość wykorzystania ich narozwój działalności pozarolniczej, np.poprzez utworzenie bądź poszerzenieistniejących specjalnych stref ekono−micznych, budowę elektrowni wiatro−wych, centrów usługowo−handlowychzlokalizowanych przy zjazdach z au−tostrad itp. Przeprowadzenie przez sa−morządy procedury planistycznej zwią−zanej z umieszczeniem w miejscowymplanie zagospodarowania przestrzen−nego funkcji nierolniczej określonegoterenu powoduje, że grunty te – napodstawie zapisów w umowach – mo−gą być wyłączone z umowy dzierża−wy i przeznaczone do odrębnego za−gospodarowania na cele określone wplanie zagospodarowania przestrzen−nego.

Ustalanie czynszu dzierżawnegoprzy wydłużaniu umów dzierżawy

oraz po upływie każdych 10 lat trwania umowy

Czynsz dzierżawny na określoną nie−ruchomość, co do zasady, ustalany jestw drodze przetargu. Wyjątek stanowiart. 39 ust. 2 pkt 1 ustawy. Zgodnie ztym przepisem, „przetargu nie stosujesię, jeżeli dotychczasowy dzierżawcazłożył Agencji oświadczenie o zamia−rze dalszego dzierżawienia nierucho−mości na nowych warunkach uzgo−dnionych z Agencją, z tym, że czynsznie może być niższy niż dotychczaso−wy.” Stąd też, przy ustalaniu nowychwarunków dalszej dzierżawy, porów−nywana jest wysokość dotychczaso−wego czynszu z takim, jaki najprawdo−podobniej Agencja uzyskałaby wy−dzierżawiając tę nieruchomość wwyniku przetargu, gdyby umowa niebyła przedłużona.

W celu ujednolicenia zasad ustalaniawysokości czynszu dla wydzierżawio−nych nieruchomości, w lipcu 2006 r.opracowane zostały wytyczne, zgodniez którymi, na podstawie bazy zawiera−jącej wysokość czynszów uzyskiwa−nych na przetargach w poprzednim ro−ku, odrębnie dla każdego powiatu znaj−dującego się w obszarze działaniaOddziału, obliczany jest współczynnikprzewyższenia (po odrzuceniu wartościskrajnych i niereprezentatywnych).Współczynnik ten określa o ile procentczynsz dzierżawny uzyskiwany na prze−targach (w poprzednim roku) był wyższyod czynszu wywoławczego.

Wprowadzenie do umów dzierżawyzapisu w zakresie możliwości podwyż−szenia przez Agencję wysokości czynszudzierżawnego, nie więcej jednak niż o25%, po upływie 10 lat trwania dzierża−wy, wynika z faktu, że przy zawieraniudługoterminowych umów dzierżawy naokres do 30 lat, nie jest możliwe określe−nie, na jakim poziomie kształtować siębędą w przyszłości, proponowane przezoferentów czynsze dzierżawne dlapodobnych nieruchomości.

Należy też podkreślić, że przypodwyższaniu czynszu dzierżawnegopo upływie każdych 10. lat analizowa−ne są aktualne czynsze tak, jak przy wy−dłużaniu umowy, z tym, że podwyżkaczynszu nie może przekroczyć 25% do−tychczasowego czynszu dzierżawnego.Jeżeli czynsz ten ustalony był w prze−szłości w wysokości równej lub wyższejod aktualnie uzyskiwanego – pozosta−je on na dotychczasowym poziomieprzez kolejnych 10 lat.

Czynsz za budynki i budowle,podobnie jak czynsz za grunty, nie mo−że być niższy od dotychczasowego.Ze względu na to, że znalezienie do po−równań podobnych, wydzierżawio−nych obiektów jest mało prawdopo−dobne, albo liczba ich byłaby zbyt ma−ła – czynsz do porównań określanyjest tak, jak czynsz wywoławczy doprzetargu, tj. 1,8% wartości księgowejnetto, przy czym wartość księgową net−to ustala się na ostatni dzień miesiąca,poprzedzającego podpisanie protoko−łu z ustaleń nowych warunków dzier−żawy, nie mniej jednak niż 0,6% war−tości początkowej. W zdecydowanejwiększości przypadków czynsz od bu−dynków i budowli pozostaje na tymsamym poziomie.

Miernik naliczania czynszuCzynsz dzierżawny może być ustalo−

ny jako suma pieniężna albo jako rów−nowartość pieniężna odpowiedniej ilo−ści pszenicy (art. 39a ust. 2 ustawy).Czynsz ustalony w sumie pieniężnejpodlega waloryzacji przy zastosowaniuwskaźników zmian cen skupu podsta−wowych produktów rolnych. Natomiastczynsz wyrażony jako równowartośćdecyton pszenicy ustala się na podsta−wie średniej krajowej ceny skupu psze−nicy. W większości umów dzierżawyczynsz wyrażony jest w pszenicy. Narzeczywistą wysokość należności z ty−tułu czynszu ma wpływ cena pszenicyogłaszana przez GUS. Cena ta w okre−

21

Page 22: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA NIERUCHOMOŚCI ROLNYCHAGENCJA NIERUCHOMOŚCI ROLNYCH

sie 1993−2007 podlegała znacznym wa−haniom, co widać na wykresie.

Zmiana podstawy ustalania czynszuna instrument bardziej stabilny wyma−ga dokonania zmian ustawowych.

Wykup dzierżawionych nieruchomości, a uprawnienia

byłych właścicieliZgłoszone zastrzeżenia reprywatyza−

cyjne do nieruchomości wchodzącychw skład Zasobu, przy jednoczesnym bra−ku ustawowego rozstrzygnięcia kwestiireprywatyzacyjnej, są poważną prze−szkodą w sprzedaży tej części gruntówZasobu, również na rzecz dzierżawców.Agencję obowiązuje bowiem, ustano−wiony przez Premiera w 1997 roku, za−kaz zbywania nieruchomości objętychroszczeniami, do czasu wejścia w życiestosownych przepisów dotyczących re−prywatyzacji. Dyspozycja ta, mimo kil−kakrotnych wystąpień Agencji o jej zmia−nę, obowiązuje do chwili obecnej. Agen−cja nie przeznacza więc do sprzedażynieruchomości, do których byli właści−ciele (lub ich spadkobiercy) zgłosili za−strzeżenia reprywatyzacyjne, chyba że:

złożą oni notarialne oświadczenia,iż nie będą ubiegać się o zwrot nieru−chomości w naturze – sytuacje takiewystępują jednak niezmiernie rzadko,lub

sprzedaż nastąpić ma na ich rzecz– zgodnie z art. 29, ust. 1, pkt 1 ustawy

byłym właścicielom (lub ich spadko−biercom) przysługuje pierwszeństwo wnabyciu zbywanej nieruchomości Zaso−bu. Zdecydowana większość osóbuprawnionych nie zamierza (lub nie jestw stanie) skorzystać z tego uprawnieniai oczekuje na rozstrzygnięcia w posta−ci ustawy reprywatyzacyjnej.

W sytuacji więc, gdy zwrot majątkuw naturze jest mało prawdopodobny,zdaniem Agencji brak jest uzasadnieniado dalszego utrzymywania tak dalekoidącego ograniczenia trwałego rozdy−sponowania około 500 tys. ha gruntówZasobu, jakim jest zakaz sprzedaży grun−tów objętych roszczeniami. Warto za−znaczyć, że aktualnie projekt ustawyreprywatyzacyjnej jest przedmiotemprac w Sejmie RP.

Problemy z przejmowaniem nieruchomości od byłych

dzierżawców, po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy

Zdarzają się sytuacje, kiedy po wy−gaśnięciu lub rozwiązaniu umowydzierżawy, dzierżawcy odmawiają wy−dania nieruchomości Skarbu Państwa.Przywrócenie posiadania Agencji grun−tów Zasobu możliwe jest w wielu przy−padkach jedynie w drodze długotrwa−

łego postępowania sądowego, a częstodopiero w wyniku egzekucji komorni−czej. Jednym z czynników skłaniają−cych byłych dzierżawców do nie wy−dawania Agencji nieruchomości pozakończeniu umowy dzierżawy jestprzepis mówiący, że dopłaty bezpośre−dnie przysługują także osobom, któreużytkują grunty rolne bez tytułu pra−wnego. Należałoby zatem dokonaćzmiany przepisów dotyczących doku−mentowania – przez osoby uprawnio−ne do pobierania dopłat bezpośrednich– tytułu prawnego do gruntów rolnych,wchodzących w skład gospodarstwarolnego, kwalifikujących się do obję−cia płatnościami bezpośrednimi. Po−wyższa regulacja spowodowałby za−przestanie wspierania finansowego(poprzez dopłaty) bezprawnych użyt−kowników państwowych nieruchomo−ści i szybsze przejmowanie nierucho−mości.

Ustawa o dzierżawieAgencja Nieruchomości Rolnych uwa−

ża, iż powinny być kontynuowane pra−ce nad wprowadzeniem ustawy regulu−jącej całokształt spraw związanych zdzierżawą nieruchomości rolnych. Obe−cnie obowiązujące prawo, w sposóbnie w pełni dostateczny, reguluje spra−wy dotyczące m. in.:

umów dzierżawy zawieranych naczas oznaczony,

dzierżawy zorganizowanych nieru−chomości, stanowiących zakład pracy,

korzystania z obiektów budowla−nych i zakresu obowiązków stron zwią−zanych z ich utrzymaniem,

prowadzenia inwestycji na przedmio−cie dzierżawy i ich rozliczenia w trakcietrwania umowy,

powodów rozwiązywania umów(trwałość umów),

przejmowania nieruchomości odbyłych dzierżawców,

rozliczenia wzajemnych zobowią−zań po wygaśnięciu umowy dzierżawy.

ZESPÓŁ GOSPODAROWANIA ZASOBEM ANR

(022) 635 53 93

22

Notatki:

Page 23: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

Wsparcie dla grup producentówrolnych w ramach ProgramuRozwoju Obszarów Wiejskich

na lata 2007−2013 łączy z działaniem„Grupy producentów” objętym PlanemRozwoju Obszarów Wiejskich na lata2004−2006 o tej samej nazwie i jedna−kowych zasadach udzielania pomocy.Różnicę i to zasadniczą, stanowi skalaśrodków przeznaczonych w obu progra−mach na ten cel. W obecnym okresieprogramowania jest to kwota ponad 20.krotnie większa, przy czym pewna jejczęść będzie przeznaczona na realiza−cję płatności dla grup zarejestrowanychw latach 2004−2006.

Wsparcia udziela się w celu ułatwie−nia tworzenia i działalności administra−cyjnej grup producentów rolnych, któreprzyczyniają się do dostosowywaniaprodukcji do wymogów rynkowych,wspólnie wprowadzają grupy towarówwytwarzanych przez ich członków doobrotu, zajmują się przygotowaniemproduktów do sprzedaży, są silniejszy−mi partnerami dla odbiorców hurto−wych oraz ustalają wspólne zasady in−formowania o produkcji, ze szczegól−nym uwzględnieniem zbiorów idostępności produktów.

Grupy funkcjonują na rynku wśródinnych podmiotów gospodarczych, pod−legając tym samym co one regułom eko−nomicznym i rynkowym, konkurując znimi w kraju i za granicą. Nie są jednakukierunkowane na generowanie zyskówdla samej grupy, lecz na osiąganie ko−rzyści przez jej członków.

W Polsce proces podejmowania przezrolników wspólnych działań, m.in. w za−kresie sprzedaży produktów rolnych,jest szczególnie istotny ze względu naduże rozdrobnienie rolnictwa. Średniepolskie gospodarstwo rolne zajmuje po−wierzchnię ok. 9,9 ha, więc nie jest wstanie wyprodukować dużej partii jed−nolitego towaru, którą mogłoby samo−dzielnie zaoferować eksporterom,odbiorcom hurtowym bądź sieciom han−dlowym uzyskując satysfakcjonująceceny. Silny indywidualizm rolników,którzy nie są przekonani do podejmo−wania wspólnych działań na rynku, sta−nowi barierę dla rozwoju tej formy dzia−

łalności i wpływa na obecny poziomzainteresowania pomocą dla organizu−jących się grup producentów. Jest toskutek zaszłości historycznych, któryjednak ustępuje i będzie coraz mniejodczuwalny w wyniku zmian pokolenio−wych wśród właścicieli gospodarstwrolnych.

Informacje podstawoweGrupy producentów rolnych działa−

ją na podstawie przepisów ustawy zdnia 15 września 2000 r. o grupach pro−ducentów rolnych i ich związkach orazo zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 88,poz. 983 z późn. zm.). Ustawa określa,że członkami grupy mogą być osoby fi−zyczne, jednostki organizacyjne niepo−siadające osobowości prawnej oraz oso−by prawne prowadzące gospodarstworolne w rozumieniu przepisów o po−datku rolnym lub prowadzące działal−ność rolniczą w zakresie działów spe−cjalnych produkcji rolnej.

Ponadto grupy producentów rolnychprowadzą działalność gospodarczą ja−ko przedsiębiorcy posiadający osobo−wość prawną, pod warunkiem, że:

zostały utworzone przez producen−tów jednego produktu rolnego lub gru−py produktów;

działają na podstawie statutu lubumowy (aktu założycielskiego);

składają się z członków, udziałow−ców lub akcjonariuszy (żaden z nichnie może posiadać więcej niż 20% gło−sów na walnym zgromadzeniu lub zgro−madzeniu wspólników);

przychody ze sprzedaży produktówlub grup produktów wytworzonych wgospodarstwach członków grupy sta−nowią więcej niż połowę przychodówgrupy ze sprzedaży produktów lub grupproduktów, dla których grupa zostałautworzona;

określą obowiązujące członków gru−py zasady, dotyczące jakości i ilości do−starczanych grupie produktów lub grupproduktów oraz sposoby przygotowaniaproduktów do sprzedaży ujęte w for−mie aktu założycielskiego.

Grupy producentów rolnych mogąprowadzić działalność w oparciu o for−mę prawną spółki z ograniczoną odpo−

wiedzialnością, spółdzielni, zrzeszenialub stowarzyszenia. W procesie two−rzenia takiej grupy bardzo ważny jestwybór właściwej formy prawnej, którapozwoli na najpełniejsze zrealizowa−nie jej celów, a co za tym idzie opraco−wanie statutu lub umowy spółki. Aktzałożycielski grupy oprócz wymagańokreślonych w odrębnych przepisachpowinien zawierać w szczególności:

zasady przyjmowania do grupy no−wych członków oraz występowaniaczłonków z grupy, przy czym minimal−ny okres członkostwa, który liczy sięod dnia wydania decyzji przez marszał−ka województwa, nie może być krótszyniż trzy lata działalności grupy, a infor−macja o zamiarze wystąpienia z grupypowinna być złożona na piśmie, co naj−mniej 12 miesięcy przed końcem dane−go roku działalności grupy (obowiązekten nie dotyczy członków grupy, którzyotrzymali postanowienie o spełnieniuwarunków w ramach programu rentstrukturalnych);

zasady zbywania akcji lub udzia−łów w spółce akcyjnej lub spółce z ogra−niczoną odpowiedzialnością;

wymóg przynależności tylko do jed−nej grupy w zakresie danego produktulub grupy produktów;

wymóg sprzedaży przez członkówgrupy całości produktów lub grupy pro−duktów za pośrednictwem grupy orazodstępstwa od tej zasady;

zasady dostarczania przez człon−ków grupy informacji dotyczącej wiel−kości sprzedaży i cen uzyskiwanych zaprodukty, z uwagi na które grupa zosta−ła utworzona, a są sprzedawane pozagrupą;

zasady tworzenia i wykorzystywaniafunduszu specjalnego, jeżeli będzie onutworzony;

sankcje wobec członka grupy, którynie wypełnia nałożonych na niego obo−wiązków;

oraz postanowienia dotyczące wszczególności:

zaopatrzenia członków grupy wśrodki do produkcji;

zasad wspólnego użytkowania sprzę−tu rolniczego;

promocji produktów lub grupy pro−

23

Wspieranie grup producentówrolnych w ramach PROW 2007−2013

Page 24: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

duktów wprowadzonych do obrotu;przechowywania, konfekcjonowania

i standaryzacji produktów lub grupyproduktów.

Istniejące spółdzielnie prowadzą wie−lokierunkową działalność zrzeszającwielu członków, wśród których są tak−że osoby niebędące producentami rol−nymi, co sprawia, że przekształceniespółdzielni w grupę jest procesem dłu−gotrwałym i kosztownym. Zmiany wustawie z dnia 15 września 2000 r. o gru−pach producentów rolnych i ich związ−kach oraz o zmianie innych ustaw (Dz.U. Nr 88, poz. 983 z późn. zm.) umoż−liwiają prowadzenie przez spółdzielniędziałalności jako grupa producentówrolnych, jeśli:

w jej skład wchodzi co najmniej 5producentów jednego produktu lub gru−py produktów, którzy spełniają wyma−gania określone dla członków tworzą−cych grupę producentów rolnych (art. 2ww. ustawy);

jej przedmiot działalności jest zgod−ny z celami, dla których mogą być two−rzone grupy producentów rolnych (okre−ślonymi w art. 2 ww. ustawy);

działa na podstawie aktu założy−cielskiego, który w stosunku do człon−ków grupy wskazanych w pkt 1 spełniawymagania podane poniżej (określonew art. 4 ww. ustawy);

jej przychody ze sprzedaży produk−tów lub grup produktów wytworzonychw gospodarstwach członków grupywskazanych w pkt 1 stanowią więcej niżpołowę przychodów spółdzielni zesprzedaży tych produktów lub grup tychproduktów;

określi, obowiązujące członków gru−py wskazanych w pkt 1, zasady pro−dukcji produktów lub grup produktów,w tym dotyczące ich jakości i ilości,oraz sposoby przygotowania ich dosprzedaży.

Przyjęte rozwiązania umożliwiajączłonkom spółdzielni doskonalenie dzia−łalności przy wykorzystaniu posiadane−go już potencjału ludzkiego jak i inwe−stycyjnego w ramach grupy producen−tów wyodrębnionej ze względu na danyprodukt lub grupę produktów.

W procesie tworzenia grupy produ−centów rolnych należy także uwzględnićprzepisy rozporządzeniem Ministra Rol−nictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 kwiet−nia 2008 r. w sprawie wykazu produk−tów i grup produktów, dla których mo−gą być tworzone grupy producentówrolnych, minimalnej rocznej wielkości

produkcji towarowej oraz minimalnejliczby członków grupy producentówrolnych (Dz. U. Nr 72, poz.424).

Dla przykładu, minimalna rocznawielkość sprzedaży za pośrednictwemgrupy produktów zakupionych od człon−ków, nie może być niższa niż wartościokreślone w Tabeli 1.

Biorąc pod uwagę, że istotą grupyproducentów rolnych jest pełnienieprzez nią pomocniczej roli wobec jejczłonków, również zakres obowiązkówpodatkowych grup powinien być ana−logiczny jak zakres obowiązków podat−kowych rolników. Tym samym wpro−wadzono we wspomnianej ustawiezmiany w zakresie stałego zwolnieniaz podatku od nieruchomości od budyn−ków i budowli zajętych przez grupęproducentów rolnych wpisaną do reje−stru grup, wykorzystywanych wyłączniena prowadzenie działalności w zakre−sie sprzedaży produktów lub grup pro−duktów wytworzonych w gospodar−stwach członków grupy, a także zaopa−trzenia członków grupy w środki doprodukcji, przechowywania, konfekcjo−nowania i standaryzacji produktów lubgrupy produktów, zgodnie z jej aktemzałożycielskim. Poprzednio okres zwol−nienia obejmował tylko pierwsze 5 ko−lejnych lat po uzyskaniu wpisu grupy dorejestru.

Ponadto grupy producentów rolnychuzyskały zwolnienie z podatku docho−

dów pochodzących ze sprzedaży pro−duktów lub grup produktów, dla którychgrupa została utworzona, wyproduko−wanych w gospodarstwach jej człon−ków – w części wydatkowanej na rzeczczłonków tej grupy w roku podatko−wym lub roku po nim następującym, wzakresie zakupu środków produkcji prze−

kazanych członkom grupy producen−tów rolnych oraz szkolenia członkówgrupy producentów rolnych.

Proces tworzenia grup producentów rolnych

Uwzględniając stopniowo rosnącezainteresowanie tworzeniem grup pro−ducentów rolnych, uznano potrzebękontynuacji działania wspierającego,które realizowano w PROW 2004−2006.W programie na lata 2007−2013 prze−widuje się, iż rocznie będzie powstawa−ło ok. 100 nowych grup, podczas gdyw okresie wdrażania Planu na lata 2004−2006 wpisano ich do rejestrów łącznie98 (Rys. 1). Prowadzone w całym kra−ju akcje informacyjne o zasadach two−rzenia grup i warunkach udzielania po−mocy oraz realizacja pierwszych płat−ności na rzecz utworzonych już grup,przyczyniają się do zwiększenia tempapowstawania nowych podmiotów. Łącz−nie grupy producentów rolnych, sku−piają już ponad 5 000 producentów, aliczba członków poszczególnych grupwaha się od 5 do 490.

24

Tabela 1 Przykładowe kategorie produktów i grup produktów wraz z minimalnymi wymaganiami

Wybrane produkty i grupy produktów

Ziarno zbóż

Nasiona roślinoleistych

Świnie żywe, prosięta,warchlaki, mięso

wieprzowe: świeże,chłodzone, mrożone

Jaja ptasie

Mleko:krowie

owcze lub kozie

dolnośląskie,kujawsko−pomorskie,podlaskie, pomorskie,warmińsko−mazurskie,

wielkopolskie,zachodniopomorskie

600 ton

900 ton

4 000 sztuk

100 000 litrów90 000 litrów

Minimalnaliczba członków

grupy producentów

5

5

5

5

55

lubelskie,lubuskie,łódzkie,

mazowieckie,opolskie

400 ton

600 ton

4 000 sztuk

500 000 sztuk

100 000 litrów60 000 litrów

małopolskie,podkarpackie,

śląskie,świętokrzyskie

200 ton

300 ton

2 000 sztuk

100 000 litrów30 000 litrów

Minimalna roczna wielkość produkcji towarowej (w tonach, sztukach, hektarach, złotych)

Page 25: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

Najwięcej grup producentów rol−nych zostało zarejestrowanych w woje−wództwie wielkopolskim i kujawsko−pomorskim, natomiast najmniej w wo−jewództwie świętokrzyskim i łódzkim(Rys. 2).

Najwięcej grup powstało w sektorzezbóż i roślin oleistych (100) oraz trzo−dy chlewnej (58). Poniżej przedstawio−no podział grup producentów rolnychze względu na rodzaj produktu lub gru−py produktów, dla których utworzonezostały grupy na terenie całego kraju wlatach 2004−2008 (Rys. 3).

Wśród zareje−strowanych od 1maja 2004 r. grupproducentów rol−nych, prowadzą−cych działalnośćjako przedsiębior−cy mający osobo−wość prawną do−minują spółki zograniczoną od−powiedzialnością– 135 oraz spół−

dzielnie – 68. Ponadto zarejestrowa−nych jest 26 zrzeszeń i 8 stowarzyszeń.

Warunki otrzymania pomocyO wsparcie w ramach Programu Roz−

woju Obszarów Wiejskich na lata 2007−2013 mogą sięubiegać grupyproducentów rol−nych, wpisane dorejestru grup pro−wadzonego przezmarszałka woje−wództwa właści−wego dla miejscasiedziby grupy, wokresie między 1stycznia 2007 r. a31 grudnia 2013 r.Ponadto grupamusi uzyskać nu−mer identyfikacyj−ny nadawany w

biurze powiatowym ARiMR właściwymze względu na siedzibę grupy.

Wysokość pomocyW ramach Działania 142 Programu

Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata2007−2013 przewidziano wsparcie mają−ce na celu ułatwienie tworzenia i działal−

ności administra−cyjnej grup produ−centów rolnych wciągu pierwszychpięciu lat ich ist−nienia. Pomoc,podobnie jak w ra−mach PROW2004−2006, przy−znawana jest wformie procento−wego ryczałtuobliczanego napodstawie rocznejwartości nettoprzychodów zesprzedaży produk−

tów lub grup produktów wytworzonychw gospodarstwach członków grupy iwynosi:

5%, 5%, 4%, 3% i 2% wartości pro−dukcji sprzedanej, stanowiącej równo−wartość w złotych do sumy 1 000 000euro, odpowiednio w pierwszym, dru−gim, trzecim, czwartym i piątym roku,albo

2,5%, 2,5%, 2%, 1,5% i 1,5% war−tości produkcji sprzedanej, stanowią−cej równowartość w złotych powyżej su−my 1 000 000 euro, odpowiednio wpierwszym, drugim, trzecim, czwartymi piątym roku.

Wysokość wsparcia za dany rok dzia−łalności grupy nie może przekroczyć:

w pierwszym i drugim roku – 100 000euro;

w trzecim roku – 80 000 euro;w czwartym roku – 60 000 euro;w piątym roku – 50 000 euro.

Przykład: wartość produktów sprze−danych (po przeliczeniu zł na euro) sta−nowi 1 200 000 euro – należna pomocwynosi 5% z 1 000 000 euro i 2,5% z200 000 euro w 1. roku przyznania po−mocy, co daje kwotę wsparcia 55 000euro

Grupa producentów rolnych możeotrzymać wsparcie tylko jeden raz wciągu swojej działalności, niezależnie odtego czy źródłem tej pomocy był budżetkrajowy czy budżet UE.

Budżet przeznaczony na wsparciegrup producentów rolnych w ramachPROW 2007−2013 wynosi 140,0 mlneuro, z czego 105,0 mln euro (75%) bę−dzie pochodziło z budżetu UE a 35,0mln euro (25%) to wkład budżetu kra−jowego Polski.

Obsługa wsparciaObsługa pomocy odbywa się w od−

działach regionalnych ARiMR właści−wych ze względu na siedzibę grupy pro−ducentów rolnych w dwóch etapach:

Etap I – złożenie wniosku o przyzna−nie pomocy w ciągu pół roku, od dniadokonania wpisu grupy do rejestru przezmarszałka województwa. Wniosek tenskładany jest tylko raz. Decyzja w spra−wie przyznania pomocy wydawana jestw terminie 60 dni od dnia złożeniawniosku o przyznanie pomocy.

Etap II – złożenie przez pięć kolejnychlat udzielania wsparcia, wniosków opłatność. Wnioski składane będą w cią−gu 30 dni po zakończeniu danego ro−ku działalności (tj. 12 miesięcy od dniawydania decyzji o wpisaniu grupy do re−

25

Rys. 1

Rys. 2

Rys. 3

Page 26: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

jestru prowadzonego przez marszałkawojewództwa). W okresie objętymwsparciem grupa będzie mogła złożyć5 wniosków o płatność. Na podstawiezłożonych wniosków o płatność za da−ny rok działalności, Dyrektor oddziałuregionalnego ARiMR wydaje w ciągu90 dni decyzję administracyjną przy−znającą grupie środki finansowe. Wypła−ta środków za dany rok działalnościgrupy dokonywana jest w terminie 60dni od momentu uprawomocnienia sięww. decyzji administracyjnej.

Wymagane zaświadczenia i doku−menty

Etap I – wymaganym załącznikiemdo wniosku o przyznanie pomocy jestzaświadczenie marszałka wojewódz−twa o wpisie grupy do rejestru grup pro−ducentów rolnych.

Etap II –wymaganymi załącznikamido wniosku o płatność będą:

zaświadczenie marszałka woje−wództwa o wpisie grupy do rejestrugrup producentów rolnych;

wykazy faktur VAT i rachunków wujęciu chronologicznym, potwierdza−jących:

przychody netto grupy ze sprzedażyproduktów lub grup produktów, ze wzglę−du na które grupa została utworzona,

wartość i ilość dostarczonych grupieproduktów przez poszczególnych jejczłonków,

przychody netto grupy ze sprzeda−ży produktów lub grup produktów, zewzględu na które grupa została utwo−rzona, wytworzonych w gospodarstwachjej członków i sprzedanych odbiorcomniebędącym członkami grupy.

Realizacja wsparcia dla grup w ramach PROW 2007−2013

Oddziały regionalne ARiMR rozpo−częły przyjmowanie wniosków o przy−

znanie pomocy finansowej w ramachDziałania 142 „Grupy producentówrolnych” objętej Programem RozwojuObszarów Wiejskich na lata 2007−2013od dnia 16 lipca 2007 r. Do 31 maja2008 r. do Agencji wpłynęło 111 wnio−sków o przyznanie pomocy finanso−wej na podstawie, których wydanychzostało 99 decyzji o przyznaniu po−mocy finansowej.

W następstwie wydanych decyzjiprzyznających pomoc, grupy pro−ducentów rolnych po zakończeniupełnego roku działalności złożyły20 wniosków o płatność. Na podsta−wie złożonych wniosków o płatnośćnie wydano jeszcze decyzji przy−znających środki, jednak w 2008 r.planuje się realizację płatności narzecz grup w wysokości ponad 14,7mln zł.

DEP. DZIAŁAŃ SPOŁECZNYCH I ŚRODOWISKOWYCH

TEL. (022) 318 49 00

26

PROW 2007−2013 Działanie „Odnowa i rozwój wsi”Wramach Programu Rozwoju

Obszarów Wiejskich na lata2007−2013, Oś 3 Jakość życia

na obszarach wiejskich i różnicowaniegospodarki wiejskiej dostępne będziewsparcie finansowe z Działania „Od−nowa i rozwój wsi”. Założeniem dzia−łania jest tworzenie warunków do roz−woju społeczno−ekonomicznego ob−szarów wiejskich i aktywizacji ludnościwiejskiej poprzez wsparcie inwesty−cyjne, przyznawane na realizację ope−racj,i związanych z zagospodarowa−niem przestrzeni publicznej, w tym zutrzymaniem, odbudową i poprawąstanu dziedzictwa kulturowego i przy−rodniczego wsi oraz podniesieniematrakcyjności turystycznej obszarówwiejskich.

Szczegółowe warunki uzyskania po−mocy w tym zakresie zostały określonew Rozporządzeniu Ministra Rolnictwai Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2008 r.w sprawie szczegółowych warunków itrybu przyznawania pomocy finanso−wej w ramach działania „Odnowa i roz−wój wsi” objętego Programem Rozwo−ju Obszarów Wiejskich na lata 2007−2013 (Dz.U. nr. 38, poz. 220).

Pod wieloma względami „Odnowa irozwój wsi” PROW 2007−2013 stano−wić będzie kontynuację pomocy udzie−lanej w Działaniu 2.3 „Odnowa wsioraz zachowanie i ochrona dziedzictwakulturowego”, wdrażanym w ramachSektorowego Programu Operacyjnego„Restrukturyzacja i modernizacja sekto−ra żywnościowego oraz rozwój obsza−rów wiejskich 2004 −2006”.

Podstawową różnicą między Działa−niem 2.3 SPO a „Odnową” PROW2007−2013, jest poziom wsparcia w ska−li Programu. Zaplanowany, w ramachbudżetu PROW 2007−2013, limit finan−sowy dla Działania „Odnowa i rozwójwsi” wynosi prawie 589,6 mln euro,zaś w przypadku Działania 2.3 SPOwyniósł 112,5 mln euro. Poziom po−mocy finansowej w PROW sięga maksy−malnie 75% kosztów kwalifikowalnychoperacji. Wymagany krajowy wkładśrodków publicznych, w wysokości conajmniej 25% kosztów kwalifikowal−nych operacji, pochodzić będzie ześrodków własnych beneficjenta. W SPObyło to odpowiednio 80% i 20%.

Bardzo podobne są cele obydwu dzia−łań, dotyczące poprawy jakości życia na

obszarach wiejskich przez zaspokojeniepotrzeb społecznych i kulturalnych mie−szkańców wsi oraz promowanie obsza−rów wiejskich, umożliwienia rozwojutożsamości społeczności wiejskiej, za−chowania dziedzictwa kulturowego i spe−cyfiki obszarów wiejskich, a także wpły−wu na wzrost atrakcyjności turystyczneji inwestycyjnej obszarów wiejskich.

W porównaniu do SPO, w PROW2007−2013 rozszerzono grupę poten−cjalnych beneficjentów działania. WDziałaniu 2.3 SPO były to tylko gminyoraz instytucje kultury, dla których orga−nizatorem są jednostki samorządu tery−torialnego. W PROW 2007−2013 owsparcie finansowe, w omawianym za−kresie, może poza wymienionymi, ubie−gać się też kościół lub inny związekwyznaniowy oraz organizacja pożytkupublicznego (w rozumieniu ustawy zdnia 24 kwietnia 2003 r. o działalnościpożytku publicznego i wolontariacie),której cele statutowe są zbieżne z cela−mi działania.

W Działaniu „Odnowa i rozwój wsi”PROW 2007−2013 zwiększona zostaławysokość pomocy. Wynosi ona 500 000zł na realizację operacji w jednej miej−

Page 27: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

scowości w okresie trwania Programu.Wielkość pomocy, przyznanej na reali−zację jednej operacji, nie może być niż−sza niż 25 000 zł.

Z uwagi na większą grupę potencjal−nych beneficjentów Działania „Odno−wa i rozwój wsi”, w ramach PROW2007−2013, rozszerzeniu uległ równieżzakres refundacji części kosztów kwa−lifikowalnych, związanych z realizacjąoperacji. Możliwe jest uzyskanie refun−dacji części kosztów kwalifikowalnychoperacji, poniesionych w zakresie:

budowy, przebudowy, remontu lubwyposażania budynków pełniącychfunkcje rekreacyjne, sportowe i spo−łeczno−kulturalne, w tym świetlic i do−mów kultury, z wyłączeniem szkół,przedszkoli i żłobków;

budowy, przebudowy, remontu lubwyposażania obiektów małej architektury;

budowy, przebudowy lub remontuobiektów sportowych, ścieżek rowero−wych, szlaków pieszych, placów za−baw, miejsc rekreacji, przeznaczonychdo użytku publicznego;

zakupu towarów, służących przed−sięwzięciom związanym z kultywowa−niem tradycji społeczności lokalnychlub tradycyjnych zawodów;

związanych z kształtowaniem obsza−rów o szczególnym znaczeniu dla za−spokojenia potrzeb mieszkańców, sprzy−jających nawiązywaniu kontaktów spo−łecznych ze względu na ich położenieoraz cechy funkcjonalno−przestrzenne,w szczególności poprzez odnawianielub budowę placów parkingowych, cho−dników lub oświetlenia ulicznego;

urządzania i porządkowania tere−nów zielonych, parków lub innychmiejsc wypoczynku;

budowy, przebudowy lub remontuinfrastruktury turystycznej;

zagospodarowania zbiorników i cie−ków wodnych w celu wykorzystaniaich do rekreacji lub w celu poprawyestetyki miejscowości;

rewitalizacji budynków wpisanychdo rejestru zabytków lub objętych wo−jewódzką ewidencją zabytków, użyt−kowanych na cele publiczne, oraz obiek−tów małej architektury, odnawiania lubkonserwacji lokalnych pomników hi−storycznych i miejsc pamięci;

zakupu i odnawiania obiektów cha−rakterystycznych dla danego regionulub tradycji budownictwa wiejskiego iich adaptacji na cele publiczne;

budowy, przebudowy, remontu lubwyposażania obiektów budowlanych,

przeznaczonych na cele promocji lokal−nych produktów i usług, w tym pawilo−nów, punktów wystawowych, sal ekspo−zycyjnych lub witryn;

odnawiania elewacji zewnętrznychi dachów w budynkach architektury sa−kralnej, wpisanych do rejestru zabyt−ków lub objętych wojewódzką ewiden−cją zabytków i cmentarzy wpisanychdo rejestru zabytków;

wyburzenia i rozbiórki zdewasto−wanych obiektów budowlanych w ce−lu uporządkowania terenu w miejsco−wości, jeżeli niemożliwe jest ich odno−wienie i dalsze użytkowanie – w zakresiekoniecznym do realizacji operacji wy−mienionych w punktach od pierwszegodo obecnego;

zakupu materiału siewnego lub na−sadzeniowego roślin wieloletnich;

zakupu sprzętu, materiałów i usług,służących do realizacji operacji;

kosztów ogólnych, które są bezpo−średnio związane z przygotowaniem irealizacją operacji, w wysokości nieprzekraczającej 10% pozostałych ko−sztów kwalifikowalnych.

Kryteria dostępu są dość zbliżone wobydwu działaniach. Pomoc finanso−wa może być przyznana na operację, re−alizowaną w gminie wiejskiej, miejsko−wiejskiej, z wyłączeniem miast liczącychpowyżej 5 tys. mieszkańców lub gmi−ny miejskiej, z wyłączeniem miejscowo−ści liczących powyżej 5 tys. mieszkań−ców (co jest rozszerzeniem w stosunkudo działania 2.3 SPO). Operacja musiwpisywać się w Plan Odnowy Miejsco−wości. Niezmienny pozostaje warunekwyłączenia ze współfinansowania ope−racji o charakterze komercyjnym.

W zakresie systemu wdrażania dzia−łania „Odnowa i rozwój wsi” PROW i

2.3 SPO nie ma kluczowych różnic.Należy zwrócić uwagę na możliwość re−alizacji operacji nie w trzech, a w dwóchetapach.

Wnioski o przyznanie pomocy, takjak w przypadku SPO, przyjmować iobsługiwać będą urzędy marszałkow−skie. Wypłaty środków finansowych do−konywać będzie Agencja Restrukturyza−cji i Modernizacji Rolnictwa.

O przyznaniu pomocy, w ramachPROW 2007−2013, decyduje, tak jak iw Działaniu 2.3 SPO, ocena punktowaplanowanej operacji, według kryteriów,zbliżonych w obydwu działaniach, tj.podstawowego dochodu podatkowegogminy, wielkości bezrobocia w powie−cie, w którym położona jest gmina, w

której zaplanowano realizację operacjioraz kryterium regionalne. Nowym kry−terium, za które operacja może otrzymaćdodatkowy punkt, jest zadeklarowanie,iż wnioskowana kwota dofinansowa−nia na każdym etapie realizacji opera−cji wyniesie nie więcej niż 50% ko−sztów kwalifikowalnych operacji. Z ko−lei nie będzie już obowiązywaćkryterium atrakcyjności turystycznejgminy.

Biorąc pod uwagę założenia, przy−jęte w PROW 2007−2013 w zakresie„Odnowy i rozwoju wsi” pod kątemwskaźników monitorowania, w ramachdostępnego limitu, zaplanowano sfi−nansowanie, w trakcie realizacji pro−gramu, 20 080 operacji, w wynikuktórych w 4840 miejscowościach zre−witalizowana zostanie przestrzeń pu−bliczna, a liczba beneficjentów wynie−sie 9670.

MARCIN BRYŚKIEWICZ

BIURO ZADAŃ DELEGOWANYCH

TEL.: (022) 318 41 16

27

Page 28: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

Część z działań objętych Progra−mem Rozwoju Obszarów Wiej−skich na lata 2007−2013 (PROW

2007−2013) przeznaczona jest na wspar−cie operacji o charakterze inwestycyj−nym. Do działań „inwestycyjnych”, dlaktórych ARiMR pełni funkcję podmio−tu wdrażającego należą:

Modernizacja gospodarstw rolnych(Dz. 121) – przeznaczone na wsparciegospodarstw rolnych w zakresie opera−cji obejmujących wyłącznie inwestycjezwiązane z działalnością rolniczą,

Zwiększanie wartości dodanej pod−stawowej produkcji rolnej i leśnej (Dz.123) – przeznaczone na wsparcie ope−racji podejmowanych przez przedsię−biorców działających w sferze prze−twórstwa lub wprowadzania do obrotuproduktów rolnych w zakresie określo−nym w Programie, jako mikro, małe lubśrednie przedsiębiorstwo, lub przedsię−biorstwo zatrudniające mniej niż 750pracowników, lub przedsiębiorstwo,którego obrót nie przekracza równo−wartości 200 mln euro,

Odtwarzanie potencjału produkcjileśnej zniszczonego przez katastrofyoraz wprowadzanie instrumentów zapo−biegawczych (Dz. 226) – przeznaczo−ne dla wsparcie operacji realizowanychprzez Nadleśnictwa PGL Lasy Państwo−we na obszarach leśnych, niezależnieod formy własności,

Różnicowanie w kierunku działalno−ści nierolniczej (Dz. 311) – przezna−czone na wsparcie operacji związanychwyłącznie z podejmowaniem lub roz−wijaniem przez rolników, domownikówi małżonków rolników działalności nie−rolniczej lub związanej z rolnictwem wzakresie produkcji lub usług,

Tworzenie i rozwój mikroprzedsię−biorstw (Dz. 312) – przeznaczone dlaprzedsiębiorców podejmujących lubprowadzących jako mikroprzedsiębior−stwo działalność nierolniczą w zakresieokreślonym w Programie.

Do działań „inwestycyjnych” możnarównież zaliczyć Działanie 112 Uła−twianie startu młodym rolnikom z uwa−gi na fakt, iż min.70% pomocy udzie−lanej w formie jednorazowej premii mu−

si być wykorzystane na inwestycje zwią−zane z modernizacją i rozwojem go−spodarstwa rolnego.

Trzy spośród ww. działań, tj.: 112 −Ułatwianie startu młodym rolnikom,121 − Modernizacja gospodarstw rol−nych oraz 123 − Zwiększanie wartościdodanej podstawowej produkcji rolneji leśnej zostały uruchomione.

W przypadku dwóch działań, tj. 121− Modernizacja gospodarstw rolnych oraz123 −Zwiększanie wartości dodanej pod−stawowej produkcji rolnej i leśnej, pierw−szy nabór wniosków o przyznanie pomo−cy został już zakończony. Z uwagi na bar−dzo duże zainteresowanie potencjalnychbeneficjentów uzyskaniem wsparcia wprzypadku obu działań wyznaczone li−mity finansowe zostały szybko wykorzy−stane. Zainteresowanie to, jak się wyda−je, jest nie tylko konsekwencją dużego za−potrzebowania na środki finansowe wsferze rolnictwa i przetwórstwa rolno−spożywczego. Istotny wpływ w tym za−kresie mają także dotychczasowe pozy−tywne doświadczenia związane z reali−zacją podobnych działań w ramachProgramu SAPARD oraz SPO Restruktu−ryzacja i modernizacja sektora żywno−ściowego oraz rozwój obszarów wiej−skich 2004−2006.

Działanie 121 − Modernizacja gospodarstw rolnych

Zgodnie z ogłoszeniem PrezesaARiMR, podanym do publicznej wiado−mości 26 października ub.r. nabór roz−począł się 9 listopada 2007 r. O skali za−interesowania rolników uzyskaniemwsparcia może świadczyć fakt, iż w po−łowie województw, tj. dolnośląskim,kujawsko−pomorskim, lubuskim, opol−skim, pomorskim, warmińsko−mazur−skim, wielkopolskim oraz zachodnio−pomorskim nabór zakończył się już po2 dniach. Najdłużej, tj. do 13 grudnia2007 r. wnioski przyjmowano w woje−wództwie lubelskim.

Ogółem złożono 18 397 wniosków oprzyznanie pomocy na łączną kwotę 2367,7 mln zł, co stanowiło 174% wy−korzystania pierwotnie wyznaczonegolimitu finansowego na 2007 r. Rozpo−

rządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwo−ju Wsi z dnia 27 lutego 2008 r. limit tenzostał powiększony z 360,2 do 624,5mln euro, tj. do poziomu pozwalające−go na przyznanie pomocy i podpisanieumów z beneficjentami w odniesieniudo wszystkich pozytywnie ocenionychwniosków, złożonych w ramach nabo−ru przeprowadzonego w 2007 r.

Najwięcej wniosków zostało złożo−nych w województwach: wielkopol−skim (2 792 na kwotę 423,9 mln zł),mazowieckim (2 750 – 322,6 mln zł)oraz lubelskim (1 967 – 186,6 mln zł),najmniej natomiast w województwieśląskim (319 – 42,8 mln zł), opolskim(440 – 65,2 mln zł) oraz lubuskim (486– 90,8 mln zł). (Wykresy 1 i 2).

W pierwszej kolejności, tj do końcakwietnia br. przeprowadzono pełną we−ryfikację wniosków o przyznanie po−mocy dotyczących operacji związanychz tzw. dyrektywą azotanową, dostoso−wujących gospodarstwa leżące na ob−szarach szczególnie narażonych (OSN)do standardów w zakresie ochrony wódprzed zanieczyszczeniami powodowa−nymi przez azotany pochodzenia rolni−czego. W przypadku tych operacji pro−ces podpisywania umów musiał się za−kończyć do 30 kwietnia br.

Liczba złożonych wniosków dotyczą−cych operacji związanych z ww. dy−rektywą azotanową wyniosła 208 nałączną kwotę dofinansowania w wyso−kości 15,5 mln zł, z których 133 (10,5mln zł) zostało ocenionych pozytyw−nie, co pozwoliło na podpisanie z be−neficjentami umów przyznania pomo−cy na maksymalnym poziomie, wyno−szącym w odniesieniu do ww. grupyoperacji 75% kosztów kwalifikowal−nych. W przypadku 52 wniosków umo−wy będą mogły być zawarte w terminiepóźniejszym po uzupełnienia brakówformalnych, jednak poziom dofinanso−wania będzie musiał być niższy niż75%. W pozostałych przypadkach wnio−ski zostały odrzucone (18) lub wnio−skodawcy zrezygnowali z ubiegania sięo pomoc (5).

Do końca maja br. dokonano takżewstępnej weryfikacji (tzw. preselekcji)

28

Działania inwestycyjne PROW 2007−2013Dotychczasowe zainteresowanie beneficjentów

Page 29: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

ponad 17,5 tys. wniosków o przyznaniepomocy, tj. ponad 95% ogólnej liczbyzłożonych wniosków.

Średnia kwota wnioskowanej pomo−cy przypadająca na jedną operację wy−nosi 128,7 tys. zł. Kwota ta jest zróżni−cowana w zależności od wojewódz−twa. Najwyższy jej poziom występuje

w województwach: zachodniopomor−skim (201,6 tys. zł), lubuskim (186,9tys. zł) i dolnośląskim (171,5 tys. zł),najniższy natomiast – w świętokrzyskim(74,9 tys. zł) i małopolskim (84,2 tys. zł).

Działanie 123 − Zwiększanie wartości dodanej podstawowej

produkcji rolnej i leśnejNabór wniosków o przyznanie pomo−

cy w ramach działania Zwiększanie war−tości dodanej podstawowej produkcji ileśnej objętego PROW 2007−2013 roz−począł się 23 kwietnia i trwał do 9 ma−ja 2008 r. W okresie tym w OddziałachRegionalnych ARiMR złożono ogółem817 wniosków o przyznanie pomocy nałączną kwotę 1 630,4 mln zł, co stano−

wi 142,2% wykorzystania wyznaczone−go limitu finansowego na 2008 r, wyno−szącego 1 146,2 mln zł (318,3 mln eu−ro). Należy podkreślić, iż limit ten obej−muje również środki niewykorzystane w2007 r., tj. ok. 611, 7 mln zł.

Najwięcej wniosków złożono w wo−jewództwach: wielkopolskim (157 na

kwotę 302,2 mln zł), mazowieckim (92− 200,6 mln zł) oraz lubelskim (91 –182,6 mln zł), najmniej natomiast – wopolskim (22 – 34,7 mln zł), lubuskim(23 – 51,8 mln zł) oraz dolnośląskim (24– 110,1 mln zł). (Wykresy 3 i 4).

Średnia kwota wnioskowanej pomo−cy przypadająca na jedną operacjęwynosi 1 995,6 tys. zł. Najwyższy jejpoziom tj. 4 589,1 tys. zł. występujew województwie dolnośląskim. Wprzypadku pozostałych województwkwota ta wynosi od 1 477,1 tys. zł (woj.śląskie) do 2 617,5 tys. zł (woj. zacho−dniopomorskie). Oznacza to występo−wanie podobnej prawidłowości, jakamiała miejsce w przypadku Działania 1Programu SAPARD oraz Działania 1.5

SPO Restrukturyzacja…2004−2006, wy−rażającej się w dominacji projektów orelatywnie niskiej skali w ujęciu warto−ściowym.

Dla Działania 112 − Ułatwianie star−tu młodym rolnikom nabór wnioskówrozpoczęty w dniu 3 marca br. jeszczetrwa. Działanie to będzie tematem ar−

tykułu w jednym z kolejnych numerówBiuletynu Informacyjnego.

Jednocześnie w dniu 5 czerwca br.rozpoczął się nabór w ramach kolejne−go działania inwestycyjnego PROW2007−2013. Jest to Działanie 311 − Róż−nicowanie w kierunku działalności nie−rolniczej, które stanowi formę kontynu−acji wsparcia realizowanego w ramachDziałania 2.4 Różnicowanie działalno−ści nierolniczej i zbliżonej do rolnictwaw celu zapewnienia różnorodności dzia−łań lub alternatywnych źródeł docho−dów SPO Restrukturyzacja …2004−2006.Wyznaczony dla działania 311 limit fi−nansowy na 2008 r. wynosi 229,0 mln zł.

DEPARTAMENT WSPARCIA INWESTYCYJNEGO

TEL. (022) 318 47 00

29

Wykres 1 Wykres 3

Wykres 4 Wykres 2

Page 30: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

W2008r. zmieniły się zasadyudzielania pomocy na utyli−zację padłych zwierząt gospo−

darskich, w związku z obowiązkiemdostosowania ich do przepisów UniiEuropejskiej. Pomoc ta udzielana jestna podstawie rozporządzenia Rady Mi−nistrów z dnia 26 kwietnia 2007 r. wsprawie szczegółowego zakresu i kie−runków działań Agencji Restruktury−zacji i Modernizacji Rolnictwa orazsposobów ich realizacji (Dz. U. Nr 77,poz. 514), które zostało zmienione roz−porządzeniem Rady Ministrów z dnia27 grudnia 2007 r. (Dz. U. Nr 250,poz. 1868) oraz rozporządzeniem Ra−dy Ministrów z dnia 18 stycznia2008r.(Dz.U. Nr 8, poz. 42).

Zgodnie z ww. rozporządzeniem, po−moc polega na finansowaniu lub dofi−nansowaniu kosztów zbioru, transpor−tu i unieszkodliwiania padłych zwierzątgospodarskich z gatunku: bydło, owce,kozy, świnie lub konie, ponoszonychprzez producenta rolnego, prowadzą−cego gospodarstwo rolne, będące ma−łym lub średnim przedsiębiorstwem wrozumieniu przepisów załącznika nr 1do rozporządzenia (WE) nr 70/2001 zdnia 12 stycznia 2001r. w sprawie sto−sowania art. 87 i 88 traktatu WspólnotEuropejskich w odniesieniu do pomo−cy państwa dla małych i średnich przed−siębiorstw (Dz. Urz. WE L 10 z13.01.2001 R. str. 33 z późn. zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne,rozdz. 8, t.2, str. 141).

Z pomocy na utylizację padłych zwie−rząt gospodarskich mogą, zatem korzy−stać producenci rolni prowadzący go−spodarstwa rolne, w których zatrudnia−ją mniej niż 250 pracowników, a ichroczny obrót nie przekracza 50 mln eu−ro a/lub całkowity bilans roczny nieprzekracza 43 mln euro i które spełnia−ją pozostałe warunki określone ww. roz−porządzeniu (WE) nr 70/2001.

Agencja może finansować do 100%kosztów zbioru i transportu oraz unie−szkodliwiania bydła, które ukończyło24. miesiąc życia, a w przypadku owiec

i kóz − które ukończyły 12. miesiąc ży−cia. W przypadku bydła poniżej 24.miesiąca życia, owiec i kóz poniżej 12miesiąca życia oraz świń i koni nieza−leżnie od ich wieku, Agencja może do−finansować do 100% kosztów zbioru itransportu oraz do 75% kosztów unie−szkodliwienia.

Agencja udziela pomocy finansowejproducentom rolnym za pośrednictwemzakładów utylizacyjnych, z którymi wroku 2008 podpisała stosowne umowy.

W celu uzyskania dofinansowania,producent rolny powinien zlecić odbiórpadłej sztuki zakładowi utylizacyjne−mu, który na podstawie umowy z Agen−cją prowadzi działalność na obszarzedanego województwa.

Agencja może dofinansować tylko teusługi, których ceny jednostkowe net−to, nie przekraczają cen określonych wumowach, tj. w przypadku:

zbioru i transportu:106,29 zł za sztukę bydła, koni,

owiec i kóz,95,03 zł za sztukę małą świń (prze−

liczeniową), za wyjątkiem województw:lubelskiego, mazowieckiego i święto−krzyskiego gdzie obowiązuje maksy−malna cena – 95,00 zł;

unieszkodliwiania:162,93 zł za sztukę bydła lub koni

w wieku 12 i więcej miesięcy życia(sztuka duża), za wyjątkiem woje−wództw: lubelskiego, mazowieckiego iświętokrzyskiego, gdzie obowiązuje ma−ksymalna cena – 162,00 zł;

48,88 zł za sztukę bydła lub koni po−niżej 12. miesięcy życia, owiec, kózoraz sztukę małą świń, za wyjątkiemwojewództw: lubelskiego, mazowieckie−go i świętokrzyskiego, gdzie obowią−zuje maksymalna cena – 48,00 zł.

Producent rolny płaci zakładowi uty−lizacyjnemu różnicę pomiędzy kwotąfaktury, a kwotą dofinansowania Agen−cji. Dofinansowanie Agencji przekazy−wane jest bezpośrednio na rachunekzakładu utylizacyjnego.

W przypadku producentów rolnychbędących płatnikami podatku VAT,

Agencja dofinansowuje koszt usługiwedług cen jednostkowych netto, a ca−ła kwota podatku VAT jest płaconaprzez producenta rolnego. W przypad−ku „rolników ryczałtowych” kwota po−mocy jest określana w oparciu o cenybrutto.

Zakład, odbierając padłe zwierzę jestzobowiązany do odebrania od produ−centa rolnego oświadczenia na wzorzeokreślonym przez Agencję (jest onoudostępniane przez firmy utylizacyjne).W dokumencie tym producent rolnyoświadcza, że prowadzi gospodarstworolne, spełniające kryterium małego lubśredniego przedsiębiorstwa, wskazujesposób rozliczania się z podatku VAToraz wyraża zgodę na przeprowadzeniekontroli na miejscu przez Agencję wzwiązku z korzystaniem z tej formy po−mocy.

Szczególną staranność przy określa−niu czy gospodarstwo rolne spełniakryterium małego lub średniego przed−siębiorstwa powinny zachowaćpodmioty, które posiadają udziały w in−nych spółkach lub ich udziałowcamisą inne osoby prawne. Równieżpodmioty, których kapitał lub głosy nazebraniu wspólników są kontrolowa−ne przez jeden lub więcej podmiotówpublicznych, powinny zwrócić szcze−gólną uwagę na te związki podczasokreślania danych do spełniania kry−terium małego lub średniego przed−siębiorstwa.

Więcej informacji znajduje się na stro−nie internetowej ARiMR www.arimr.gov.pl.Został tam udostępniony między inny−mi „Kwalifikator małych i średnichprzedsiębiorstw” oraz poradnik dlaprzedsiębiorców „Nowa definicja ma−łych i średnich przedsiębiorstw”. Mate−riały te ułatwią producentowi rolnemuokreślenie, czy spełnia kryterium małe−go lub średniego przedsiębiorstwa i tymsamym może korzystać z pomocy Agen−cji na utylizację padłych zwierząt gospo−darskich.

DEP. POMOCY KRAJOWEJ

TEL. (022) 318 48 50

30

Zasady udzielania pomocyfinansowej na utylizację padłychzwierząt gospodarskich w 2008 r.

Page 31: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

31

stacjonarny

(067) 281 42 61(065) 549 32 97(012) 387 30 65(065) 571 17 29(061) 282 72 17

(067) 281 42 61(056) 683 25 62(023) 679 80 09(052) 351 25 24

(029) 717 50 31(067) 281 42 61(056) 683 25 62(081) 882 47 27(016) 622 70 52

(067) 281 42 61(065) 549 32 97(012) 387 30 65(052) 351 25 24

(029) 717 50 31(067) 281 42 61(056) 683 25 62(023) 679 80 09(012) 387 30 65(052) 351 25 24

(067) 281 42 61(012) 387 30 65(016) 622 70 52

(029) 717 50 31(067) 281 42 61(056) 683 25 62(081) 882 47 27(023) 679 80 09(012) 387 30 65(052) 351 25 24

(067) 281 42 61(023) 679 80 09(012) 387 30 65

(067) 281 42 61(012) 387 30 65(016) 622 70 52

(029) 717 50 31(067) 281 42 61(056) 683 25 62(023) 679 80 09(012) 387 30 65(052) 351 25 24

fax

(067) 281 42 73(065) 549 33 33(012) 387 30 64(065)571 17 29(061) 282 75 10

(067) 281 42 73(056) 683 25 62(023) 679 80 05(052) 351 25 24

(029) 717 59 97(067) 281 42 73(056) 683 25 62(081) 882 47 27(016) 622 79 46

(067) 281 42 73(065) 549 33 33(012) 387 30 64(052) 351 25 24

(029) 717 59 97(067) 281 42 73(056) 683 25 62(023) 679 80 05(012) 387 30 64(052) 351 25 24

(067) 281 42 73(012) 387 30 64(016) 622 79 46

(029) 717 59 97(067) 281 42 73(056) 683 25 62(081) 882 47 27(023) 679 80 05(012) 387 30 64(052) 351 25 24

(067) 281 42 73(023) 679 80 05(012) 387 30 64

(067) 281 42 73(012) 387 30 64(016) 622 79 46

(029) 717 59 97(067) 281 42 73(056) 683 25 62(023) 679 80 05(012) 387 30 64(052) 351 25 24

Firmy utylizacyjne, z którymi ARiMR podpisała umowy na 2008 r.

Województwo

Dolnośląskie

Kujawsko−Pomorskie

Lubelskie

Lubuskie

Łódzkie

Małopolskie

Mazowieckie

Opolskie

Podkarpackie

Podlaskie

Podmiot

Farmutil HS S.A.Promarol−Plus Sp. z o.o.Saria Małopolska Sp. z o.o. Z P−H Barbara RakowskaZ. U. Lucyna Pierzchlewicz

Farmutil HS S.A.P P−H Hetman Sp. z o.o.P.W. Amba Sp. z o.o.Struga S.A.

Elkur Sp. J.Farmutil HS S.A.P P−H Hetman Sp. z o.o.P. P. P. Bacutil Sp. J.Utires Sp. z o.o.

Farmutil HS S.A.Promarol−Plus Sp. z o.o.Saria Małopolska Sp. z o.o. Struga S.A.

Elkur Sp. J.Farmutil HS S.A.P P−H Hetman Sp. z o.o.P.W. Amba Sp. z o.o.Saria Małopolska Sp. z o.o. Struga S.A.

Farmutil HS S.A.Saria Małopolska Sp. z o.o. Utires Sp. z o.o.

Elkur Sp. J.Farmutil HS S.A.P P−H Hetman Sp. z o.o.P. P. P. Bacutil Sp. J.P.W. Amba Sp. z o.o.Saria Małopolska Sp. z o.o. Struga S.A.

Farmutil HS S.A.P.W. Amba Sp. z o.o.Saria Małopolska Sp. z o.o.

Farmutil HS S.A.Saria Małopolska Sp. z o.o. Utires Sp. z o.o.

Elkur Sp. J.Farmutil HS S.A.P P−H Hetman Sp. z o.o.P.W. Amba Sp. z o.o.Saria Małopolska Sp. z o.o. Struga S.A.

Telefon całodobowy:

faxstacjonarnyPodmiotWojewództwo

Page 32: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

32

Pomorskie

Śląskie

Świętokrzyskie

Warmińsko−Mazurskie

Wielkopolskie

Zachodniopomorskie

Farmutil HS S.A.P P−H Hetman Sp. z o.o.Struga S.A.

Elkur Sp. J.Farmutil HS S.A.P.W. Amba Sp. z o.o.Saria Małopolska Sp. z o.o. Struga S.A.

Elkur Sp. J.P. P. P. Bacutil Sp. J.P.W. Amba Sp. z o.o.Saria Małopolska Sp. z o.o. Struga S.A.

Elkur Sp. J.Farmutil HS S.A.P P−H Hetman Sp. z o.o.P.W. Amba Sp. z o.o.Saria Małopolska Sp. z o.o. Struga S.A.

Farmutil HS S.A.P P−H Hetman Sp. z o.o.Promarol−Plus Sp. z o.o.P.W. Amba Sp. z o.o.Saria Małopolska Sp. z o.o. Struga S.A.Z P−H Barbara RakowskaZ. U. Lucyna Pierzchlewicz

Farmutil HS S.A.Struga S.A.

(067) 281 42 73(056) 683 25 62(052) 351 25 24

(029) 717 59 97(067) 281 42 73(023) 679 80 05(012) 387 30 64(052) 351 25 24

(029) 717 59 97(081) 882 47 27(023) 679 80 05(012) 387 30 64(052) 351 25 24

(029) 717 59 97(067) 281 42 73(056) 683 25 62(023) 679 80 05(012) 387 30 64(052) 351 25 24

(067) 281 42 73(056) 683 25 62(065) 549 33 33(023) 679 80 05(012) 387 30 64(052) 351 25 24(065) 571 17 29(061) 282 75 10

(067) 281 42 73(052) 351 25 24

(067) 281 42 61(056) 683 25 62(052) 351 25 24

(029) 717 50 31(067) 281 42 61(023) 679 80 09(012) 387 30 65(052) 351 25 24

(029) 717 50 31(081) 882 47 27(023) 679 80 09(012) 387 30 65(052) 351 25 24

(029) 717 50 31(067) 281 42 61(056) 683 25 62(023) 679 80 09(012) 387 30 65(052) 351 25 24

(067) 281 42 61(056) 683 25 62(065) 549 32 97(023) 679 80 09(012) 387 30 65(052) 351 25 24(065) 571 17 29(061) 282 72 17

(067) 281 42 61(052) 351 25 24

Zatwierdzanie skupujących owoce miękkie oraz przetwórców owoców miękkichOd 2008 r. wprowadzone zostały

przejściowe płatności z tytułuowoców miękkich, przyznawa−

ne do powierzchni uprawy truskawek(kod CN 08 10 10 00) i malin (kod CN08 10 20 10), objętej umową przetwa−rzania na jeden z produktów wymie−nionych w art. 1 ust. 2 rozporządzeniaRady (WE) Nr 2201/96 z 28 paździer−nika 1996 r. w sprawie wspólnej orga−nizacji rynku przetworów owocowychi warzywnych.

Rolnik ubiegający się o przyznaniepłatności z tytułu owoców miękkich

musi posiadać umowę przetwarzaniazawartą z:

zatwierdzonym przetwórcą lub reprezentującą rolnika uznaną orga−

nizacją producentów owoców i wa−rzyw/wstępnie uznaną grupę producen−tów owoców i warzyw z zatwierdzonymprzetwórcą lub

reprezentującym rolnika zatwier−dzonym skupującym owoce miękkie zzatwierdzonym przetwórcą.

W przypadku, gdy uznana organiza−cja producentów owoców i warzyw lubwstępnie uznana grupa producentów

owoców i warzyw przetwarza maliny itruskawki, zamiast przedmiotowej umo−wy, rolnik dołącza do wniosku zobowią−zanie do realizacji dostawy owocówmiękkich.

Umowa o przetwórstwo zawarta mię−dzy zatwierdzonym przetwórcą a rolni−kiem musi zawierać, co najmniej nastę−pujące informacje:

nazwiska i adresy stron umowy,odpowiednie gatunki (maliny lub

truskawki) oraz powierzchnie zajęte poduprawę każdego gatunku,

numer identyfikacyjny rolnika ubie−

Page 33: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

gającego się o przyznanie płatności z ty−tułu owoców miękkich nadany w trybieprzepisów o krajowym systemie ewi−dencji producentów, ewidencji gospo−darstw rolnych oraz ewidencji wnio−sków o przyznanie płatności,

zobowiązanie rolnika do dostarcze−nia przetwórcy całkowitej zebranej ilo−ści owoców.

W przypadku, gdy umowa została za−warta między reprezentującym rolnikazatwierdzonym skupującym owocemiękkie lub uznaną organizacją produ−centów owoców i warzyw, bądź wstęp−nie uznaną grupą producentów owo−ców i warzyw, a zatwierdzonym prze−twórcą owoców miękkich, umowapowinna zawierać:

nazwiska i adresy stron umowy,dane rolników, odpowiednie gatun−

ki (maliny lub truskawki), powierzchnięzajętą pod uprawę, dla każdego dane−go gatunku dla poszczególnych rolni−ków,

numer identyfikacyjny każdego rol−nika ubiegającego się o przyznanie płat−ności z tytułu owoców miękkich, nada−ny w trybie przepisów o krajowym syste−mie ewidencji producentów, ewidencjigospodarstw rolnych oraz ewidencjiwniosków o przyznanie płatności.

W przypadku, gdy uznana organiza−cja producentów owoców i warzyw lubwstępnie uznana grupa producentówowoców i warzyw przetwarza maliny itruskawki, rolnik, zamiast przedmioto−wej umowy, dołącza do wniosku zobo−wiązanie do realizacji dostawy owocówmiękkich. W takim przypadku zobowią−zanie powinno zawierać, co najmniejnastępujące informacje:

nazwiska i adresy stron zobowiąza−nia do dostaw,

odpowiednie gatunki (maliny lubtruskawki) oraz powierzchnie zajęte poduprawę każdego gatunku,

numer identyfikacyjny rolnika ubie−gającego się o przyznanie płatności z ty−tułu owoców miękkich nadany w trybieprzepisów o krajowym systemie ewi−dencji producentów, ewidencji gospo−darstw rolnych oraz ewidencji wnio−sków o przyznanie płatności.

Zatwierdzenia skupujących owocemiękkie oraz przetwórców owocówmiękkich dokonuje dyrektor oddziału re−gionalnego Agencji Restrukturyzacji iModernizacji Rolnictwa, właściwy zewzględu na miejsce zamieszkania lubsiedzibę skupującego owoce miękkiealbo przetwórcy owoców miękkich.

Decyzję w sprawie zatwierdzenia,dyrektor oddziału regionalnego ARiMR,wydaje w terminie 2 miesięcy od dniazłożenia wniosku o dokonanie zatwier−dzenia. Przy podejmowaniu decyzjiuwzględnia wyniki kontroli u podmio−tów, które złożyły wnioski, w zakresiezgodności prowadzonej przez nie dzia−łalności z warunkami zatwierdzenia.

Warunki, jakie musi spełniać prze−twórca, ubiegający się o uzyskanie za−twierdzenia:

posiadać możliwości administracyj−ne pozwalające na zarządzanie umowa−mi o przetwórstwo;

posiadać odpowiednie możliwościprodukcyjne, m.in. obiekty, w którychbędą przetwarzane owoce miękkie orazurządzenia służące do przetwarzaniaowoców miękkich, pozwalające na pro−wadzenie pierwszego procesu przetwór−stwa tych owoców, z zamiarem pozy−skania jednego lub większej liczby pro−duktów, określonych w art. 1 ust. 2 ww.rozporządzenia Rady (WE) nr 2201/96.

Przetwórca owoców miękkich ubie−gający się o dokonanie zatwierdzeniapowinien:

zapewnić, w zakresie, pozwalają−cym na zarządzanie umowami o prze−twórstwo, prowadzenie:

dokumentacji magazynowej, pro−dukcyjnej oraz księgowej, związanej zprzyjmowaniem oraz przetwarzaniemowoców miękkich,

ewidencji umów o przetwórstwo, za−wartych z wnioskującymi o płatność doowoców miękkich bądź z reprezentują−cymi ich: zatwierdzonymi przez ARiMRskupującymi owoce miękkie, wstępnieuznanymi grupami / uznanymi organiza−cjami producentów owoców i warzyw;

posiadać pomieszczenie do prowa−

dzenia ewidencji i przechowywaniaumów o przetwórstwo oraz prowadze−nia dokumentacji, o której była mowawcześniej.

Warunki, jakie musi spełniać skupu−jący owoce miękkie ubiegający się ouzyskanie zatwierdzenia:

zapewnić prowadzenie:dokumentacji magazynowej oraz

księgowej, związanej z przyjmowaniemoraz wydawaniem owoców miękkichprzetwórcy owoców miękkich, w za−kresie, pozwalającym na zarządzanieumowami o przetwórstwo,

ewidencji umów o przetwórstwo,

zawartych z przetwórcami owocówmiękkich;

posiadać:powierzchnię magazynową do sku−

pu owoców miękkich lub środki trans−portu służące do skupu i przewozu owo−ców miękkich,

pomieszczenie do prowadzenia ewi−dencji i przechowywania umów o prze−twórstwo zawartych z przetwórcami owo−ców miękkich oraz prowadzenia doku−mentacji, o której była mowa powyżej.

Obowiązki zatwierdzonych skupu−jących oraz zatwierdzonych przetwór−ców owoców miękkich

Zatwierdzony skupujący owoce mięk−kie powinien:

przekazywać kopie umów o prze−twórstwo, zawartych z przetwórcamiowoców miękkich, rolnikom wniosku−jącym o płatność do owoców miękkich;

prowadzić:dokumentację magazynową oraz

księgową, związaną z przyjmowaniemoraz wydawaniem owoców miękkichprzetwórcy owoców miękkich, w za−kresie, pozwalającym na zarządzanieumowami o przetwórstwo,

33

Page 34: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

ewidencję umów o przetwórstwo;posiadać:powierzchnię magazynową do sku−

pu owoców miękkich lub środki trans−portu służące do skupu i przewozu owo−ców miękkich,

pomieszczenie do prowadzenia ewi−dencji i przechowywania umów o prze−twórstwo zawartych z przetwórcami owo−ców miękkich oraz prowadzenia doku−mentacji, o której była wcześniej.

poddać się wszelkim kontrolom iczynnościom sprawdzającym przepro−wadzanym przez służby kontrolneARiMR;

informować dyrektora OR ARiMRo każdej zmianie danych zawartych wewniosku o zatwierdzenie, w terminie14 dni od dnia powstania tych zmian,pod rygorem cofnięcia zatwierdzenia.

Zatwierdzony przetwórca owocówmiękkich powinien:

prowadzić:pierwszy proces przetwarzania owo−

ców miękkich, z zamiarem pozyskaniajednego lub większej liczby produktówokreślonych w art. 1 ust. 2 rozporządze−nia Rady (WE) Nr 2201/96, lub przetwa−rzanie umożliwiające bezpośrednie po−zyskanie jednego lub większej liczbytych produktów;

dokumentację magazynową, pro−dukcyjną oraz księgową, związaną zprzyjmowaniem oraz przetwarzaniemowoców miękkich;

ewidencję umów o przetwórstwo,zawartych z rolnikami wnioskującymio płatność do owoców miękkich bądźz reprezentującymi ich: zatwierdzony−mi przez ARiMR skupującymi owocemiękkie, wstępnie uznanymi grupami /uznanymi organizacjami producentówowoców i warzyw;

posiadać pomieszczenie do prowa−dzenia ewidencji i przechowywaniaumów o przetwórstwo oraz prowadze−nia dokumentacji, o której była mowapowyżej;

posiadać odpowiednie możliwościprodukcyjne:

obiekty, w których będą przetwa−

rzane owoce miękkie;urządzenia konieczne do przetwa−

rzania owoców miękkich, umożliwiają−ce prowadzenie pierwszego procesuprzetwórstwa tych owoców, z zamiarempozyskania produktów, określonych wart. 1 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE)nr 2201/1996;

poddać się wszelkim kontrolom iczynnościom sprawdzającym przepro−wadzanym przez służby kontrolneARiMR;

informować dyrektora OR ARiMRo każdej zmianie danych zawartych wewniosku o zatwierdzenie, w terminie14 dni od dnia powstania tych zmian,pod rygorem cofnięcia zatwierdzenia.

Do dnia 1 kwietnia 2008 r., we wszy−stkich oddziałach regionalnych ARiMRzłożono 792 wnioski o zatwierdzenie

skupujących owoce miękkie oraz 188wniosków o zatwierdzenie przetwór−ców owoców miękkich.

W 2008 roku Minister Rolnictwa iRozwoju Wsi, na podstawie informa−cji przekazanych przez Prezesa Agen−cji Restrukturyzacji i Modernizacji Rol−nictwa, ogłasza do dnia 31 maja 2008r. w dzienniku urzędowym MinistraRolnictwa i Rozwoju Wsi, listę za−twierdzonych skupujących owocemiękkie i zatwierdzonych przetwór−ców owoców miękkich (Dz. Urz.MRiRW, Nr 9, poz. 11). Ponadto listazatwierdzonych skupujących owocemiękkie i zatwierdzonych przetwór−ców owoców miękkich jest zamie−szczana na stronie internetowej Agen−cji Restrukturyzacji i Modernizacji Rol−nictwa oraz na stronie internetowejAgencji Rynku Rolnego.

DEP. PŁATNOŚCI BEZPOŚREDNICH

TEL. (022) 318 49 90

34

Tabela 1 Liczba złożonych wniosków oraz wydanych decyzji w poszczególnych oddziałach regionalnych ARiMR

Oddział RegionalnyARiMR Skupującego

owoce miękkie

Przetwórcyowocówmiękkich

Ogółem

Liczba złożonych wniosków o dokonanie zatwierdzenia

Liczba wydanych decyzji o zatwierdzeniu

Skupującegoowoce miękkie

Przetwórcyowocówmiękkich

Ogółem

Pomoc dla rybaków

Biuro Wymiany Informacji i Pomo−cy Technicznej (ang. Technical As−sistance and Information Exchan−

ge Office – TAIEX) zostało utworzone wroku 1996 przy Komisji Europejskiej.

W ramach krótkoterminowej pomocytechnicznej powierzono mu realizacjędziałań doradczo−informacyjnych w za−kresie dostosowania prawa krajowegodo przepisów unijnych, spełnienia wy−

mogów administracyjnych, wdrażania iegzekwowania tego prawa.

Głównymi beneficjentami pomocy sąkraje kandydujące oraz nowe państwaczłonkowskie, przy czym TAIEX udzie−

Wymiana doświadczeń z ekspertami UE w ramach TAIEX

Dolnośląski 4 5 9 3 5 8Kujawsko−Pomorski 17 10 27 16 11 27Lubelski 326 48 374 325 47 372Lubuski 3 4 7 3 4 7Łódzki 59 11 70 56 11 67Małopolski 12 8 20 12 8 20Mazowiecki 220 43 263 218 43 261Opolski 0 0 0 0 0 0Podkarpacki 26 17 43 24 16 40Podlaski 10 4 14 9 4 13Pomorski 19 5 24 18 5 23Śląski 3 3 6 3 3 6Świętokrzyski 54 9 63 54 9 63Warmińsko−Mazurski 15 5 20 15 5 20Wielkopolski 15 7 22 15 6 21Zachodniopomorski 9 9 18 9 9 18Razem 792 188 980 780 186 966

Page 35: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

la również wsparcia innym państwom, awśród nich na przykład Algierii, Tunezji,Syrii, Izraelowi, Ukrainie, Gruzji i Rosji.

TAIEX dysponuje kadrą wysoko kwa−lifikowanych ekspertów państw człon−kowskich, a w razie potrzeby może zwra−cać się o radę i pomoc do urzędnikówpaństwowych poszczególnych krajówczłonkowskich, którzy mogą być odde−legowani przez ich rządy w charakterzedoradców. TAIEX przekazuje wnioski opomoc z poszczególnych państw oraz jestpośrednikiem pomiędzy zainteresowa−nymi instytucjami a krajami członkow−skimi. Podstawowymi formami pracy TA−IEX są konferencje, seminaria, programyinformacyjne oraz szkolenia.

Departament Rybactwa ARiMR, mającświadomość, że pomoc techniczna, ofe−rowana przez TAIEX 10 nowoprzyjętymw 2004 roku do UE państwom członkow−skim (w tym również Polski) wygasa 20maja 2008 roku, pod koniec 2007 rokuzłożył wnioski za pośrednictwem De−partamentu Analiz i Sprawozdawczoścido Biura TAIEX o udzielenie wsparciatechnicznego w formie szkolenia, mają−cego na celu wymianę doświadczeń zekspertami krajów UE na temat rodzajówi form udzielania pomocy dla rybaków.Program wymiany doświadczeń obej−mował dwa obszary:

Pomoc finansowa organizacjom pro−ducentów rybnych, w ramach WspólnejOrganizacji Rynku Rybnego (ang. Com−mon Organisation of the Markets – COM).

Pomoc finansowa, w ramach Finan−sowego Instrumentu Wspierania Rybo−łówstwa 2004−2006 (ang. Financial In−strument for Fisheries Guidance – FI−FG) oraz Europejskiego FunduszuRybackiego 2007−2013.

W stosunkowo krótkim czasie TAIEXzaakceptował oba wnioski i w rezulta−cie od 12 do 16 maja 2008 roku eksper−ci unijni z Hiszpanii, Szwecji i Francjiprzeprowadzili w ARiMR cykl szkoleń,podczas których podzielili się swojąwiedzą i doświadczeniem na tematwdrażania ww. instrumentów w swoichkrajach. Udzielili także praktycznychporad związanych z procesem dostoso−wywania prawa krajowego do obowią−zujących przepisów unijnych.

Pomoc finansowa dla organizacjiproducentów rybnych w ramach

Wspólnej Organizacji Rynku RybnegoWspólna Organizacja Rynku Rybne−

go (WORR) jest podobszarem WspólnejPolityki Rybołówstwa, obejmującym sy−

stem cen i handlu oraz wspólne regułykonkurencji, a jej głównymi celami jeststabilizowanie rynku poprzez zrówno−ważenie podaży i popytu, a także za−pewnienie jak najwyższej jakości pro−duktów rybnych oferowanych do sprze−daży. Jednym z jej najważniejszychelementów jest pomoc finansowa orga−nizacjom producentów (OP), wpisanymdo rejestru organizacji uznanych prowa−dzonego przez ministra właściwego ds.rybołówstwa. Podstawowym aktem unij−nym regulującym zasady wspólnej orga−nizacji rynku rybnego jest Rozporzą−dzenie Rady (WE) nr 104/2000 z dnia17 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnejorganizacji rynków produktów rybo−łówstwa i akwakultury, natomiast ak−tem krajowym – Ustawa z 22 stycznia2004.r. o organizacji rynku rybnego i po−mocy finansowej w gospodarce rybnej.

Do końca 2007 roku decyzjami mini−stra właściwego ds. rybołówstwa zostałouznanych 5 organizacji producentówzrzeszających armatorów statków rybac−kich oraz 1 organizacja producentówprowadząca chów lub hodowlę określo−nych gatunków organizmów wodnych.

W ramach Wspólnej Organizacji Ryn−ku Rybnego wyodrębnia się następują−ce mechanizmy pomocowe:

pomoc finansowa dla organizacjiproducentów rybnych z tytułu przygo−towania programu operacyjnego,

rekompensata finansowa dla organi−zacji producentów za wycofanie produk−tów rybnych,

pomoc finansowa dla organizacjiproducentów rybnych na utrwalanie iprzechowywanie produktów rybnych,

pomoc finansowa dla organizacjiproducentów na prywatne składowa−nie produktów rybnych,

zryczałtowana pomoc finansowadla organizacji producentów za nieza−leżne wycofanie produktów rybnych.

Począwszy od roku 2005, raz do ro−ku ARiMR dokonuje wypłat pomocy fi−nansowej dla OP z tytułu przygotowa−nia programu operacyjnego.

Ze strony OP obserwuje się zwiększo−ne zainteresowanie pozostałymi ww.mechanizmami pomocy finansowej iistnieje duże prawdopodobieństwo ichzastosowania. W tym celu MRiRW wewspółpracy między innymi z Departa−mentem Rybactwa (DR) ARiMR prowa−dzi intensywne prace nad projektemnowej ustawy o rynku rybnym.

W nawiązaniu do powyższego, uzy−skanie pomocy technicznej ze strony

eksperta TAIEX było cennym uzupełnie−niem przedstawionych działań. Szkole−nie zostało poprowadzone przez paniąLourdes Cabido Bobo, dyrektor zarzą−dzającą obsługą finansową na rynku ryb−nym. Obsługa interwencji jest prowa−dzona przez hiszpańską agencję płatni−czą FROM, koordynowana przezhiszpańskie Ministerstwo Rolnictwa, Ry−bactwa i Żywności (MAPA). Uczestnika−mi szkolenia, poza pracownikami Depar−tamentu Rybactwa, byli przedstawicieleDepartamentu Kontroli na Miejscu (DKM)ARiMR oraz Wydziału Rynku Rybnego zMRiRW.

W trakcie szkolenia przedstawionopraktyczne aspekty, związane z proce−sem wycofywania produktów rybnychprzez OP, zwracając szczególna uwa−gę na jego kolejne etapy oraz dokumen−ty, które mu towarzyszą. Jednocześniepokazano, jak w Hiszpanii przeprowa−dzane są „kontrole na miejscu”, w od−niesieniu do mechanizmów interwencyj−nych, jakie są wymagania w stosunku doOP, co jest przedmiotem kontroli i w ja−ki sposób dostosowano dokumenty iprawo krajowe do obowiązujących prze−pisów unijnych. Podkreślono, że spra−wą najważniejszą, do udokumentowa−nia zgodności procesu każdego wyco−fania z obowiązującymi przepisamiunijnymi, jest obecność inspektora mor−skiego przy każdym wycofaniu, a to zkolei oznacza konieczność jasnego okre−ślenia w przepisach krajowych, któreorgany są odpowiedzialne za przepro−wadzanie tego typu kontroli.

Podczas spotkania zaznaczono, żejedną z najważniejszych kwestii, w pro−cesie przyznawania pomocy dla ryba−ków, jest zapewnienie bieżącej wymia−ny informacji pomiędzy OP a admini−stracją rządową. W tym celu w Hiszpaniiorganizuje się coroczne konferencje,na których przekazuje się informacjedotyczące zmian w przepisach pra−wnych, sytuacji rynkowej, czy też wy−mogach koniecznych do spełnienia wcelu uzyskania pomocy.

Na podstawie wieloletniej praktyki i do−świadczenia pani Lourdes Cabido stwier−dziła, że mechanizmy interwencyjne sąniezwykle pomocne dla OPw sytuacji po−ważnych zachwiań na rynku, którychprzejawem jest znaczny spadek cen iproblemy ze zbyciem produktów.

Największego znaczenia nabierawówczas pomoc finansowa na utrwa−lanie i przechowywanie oraz prywatneskładowanie, dzięki której OP niesprze−

35

Page 36: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

dane w danym momencie produkty mo−że po pewnym czasie ponownie wpro−wadzić na rynek, po ich uprzednimprzetworzeniu. Wypłacane kwoty pomo−cy powinny wówczas zminimalizowaćstraty, pokrywając koszty przetwarza−nia i składowania.

Pani Lourdes Cabido Bobo ustosun−kowała się również do kwestii poruszo−nej przez przedstawicieli MRiRW, zwią−zanej z rozszerzeniem przepisów naproducentów nie będących członkamiorganizacji (art.7 i 8 WE 104/2000).Okazało się, że zarówno w Hiszpanii,jak i w większości pozostałych krajówunijnych nie jest wypłacana pomoc fi−nansowa z tytułu działań interwencyj−nych dla producentów nie będącychczłonkami organizacji, gdyż UE nieprzewidziała środków na te wypłaty, apomoc musiałaby być w całości finan−sowana z budżetu państwa. Podkreślo−no, że rozszerzenia przepisów na pro−ducentów nie będących członkami orga−nizacji jest stabilizacja rynku.

Informacje, pozyskane w trakcie szko−lenia, zostaną z całą pewnością wyko−rzystane podczas wspólnych prac DR iMRiRW nad projektem nowej ustawy orynku rybnym i rozporządzeniami wy−konawczymi do niej. Korzyścią ze szko−lenia będzie również wykorzystanie,uzyskanych informacji przy opracowa−niu nowych wersji procedur zarównoDR jak i DKM, odnoszących się do in−terwencji na rynku rybnym.

Jednocześnie DR dołoży starań, abyw trakcie spotkań, szkolenia z organi−zacjami rybackimi przekazać tym orga−nizacjom całą wiedzę na temat warun−ków koniecznych do spełnienia w ce−lu uzyskania pomocy finansowej.

Pomoc finansowa w ramach Finansowego Instrumentu

Wspierania Rybołówstwa 2004−2006oraz Europejskiego Funduszu

Rybackiego na lata 2007−2013Wraz z przystąpieniem Polski do Unii

Europejskiej pomoc finansowa, kierowa−na do sektora rybactwa, objęła, opróczwspomnianej powyżej pomocy organiza−cjom producentów rybnych w ramachWspólnej Organizacji Rynku Rybnego,także najważniejsze jego podsektory w ra−mach funduszy strukturalnych. Zgodnie zpodstawowym celem polityki struktural−nej państwa, pomocą finansową objęto:

Rybołówstwo morskie, w celu usta−nowienia trwałej równowagi międzyzasobami a nakładem połowowym. In−

westycje w rybołówstwie przybrzeż−nym, służące zachowaniu zrównowa−żonego rozwoju jako integralnej częścistrefy brzegowej w aspekcie zachowa−nia dóbr kulturowych i historycznych za−leżnych od rybołówstwa,

Rybactwo śródlądowe, w celu ochro−ny zasobów wodnych oraz poprawynaturalnych warunków dla ryb wędru−jących oraz efektywności ekonomiczneji zapewnienia właściwej jakości pro−duktów rybactwa śródlądowego.

Przetwórstwo i rynek rybny, w celubardziej efektywnego wykorzystywaniasurowca rybnego, poprawy stanu sanitar−nego obiektów, urządzeń, produkcji, po−prawy warunków gospodarki ściekowejw sektorze, zapewnienie pełnego łań−cucha chłodniczego od połowu do punk−tów sprzedaży, wprowadzenie nowychtechnologii, wdrożenie systemu znako−wania produktów rybnych, poprawa ren−towności, zwiększenie zatrudnienia,wzrost dostaw produktów na rynek,wzrost eksportu.

Rybaków, którzy utracili miejsca pra−cy w wyniku trwałego wycofania czę−ści floty rybackiej, aby złagodzić skut−ki restrukturyzacji sektora i zahamowaćwzrostu bezrobocia w regionachnadmorskich.

Działania promocyjne, służące po−zyskiwaniu nowych rynków zbytu orazzmianie krajowego modelu konsumpcjiproduktów rybnych, badaniom rynko−wym, umożliwiającym poznanie ocze−kiwań konsumentów.

Działania innowacyjne i inne, mają−ce prowadzić do zwiększenia rentow−ności działalności rybackiej poprzezwdrożenie nowych metod ochrony rybo−stanu, zapewnienie wysokiej jakości po−zyskiwanego surowca, ze szczególnymnaciskiem na zastosowanie technologiiprzyjaznych środowisku naturalnemu.

W trakcie dwóch szkoleń, w ramachTAIEX, przeszkolono pracowników DR,zajmujących się obsługą funduszy struk−turalnych w zakresie wdrożeń, opraco−wania procedur, odwołań, sprawozdaw−czości i raportowania oraz autoryzacjipłatności.

Eksperci, rekomendowani przez TA−IEX, pochodzili z instytucji rządowychSzwecji – Niklas Lundh przedstawicielSzwedzkiego Departamentu Zarządza−nia Zasobami (Swedish Board of Fishe−ries) i Louis Julien Sourd z Biura Inspek−cji Rybackiej Ministerstwa Rolnictwa iRybołówstwa Francji. W trakcie szkoleń,zarówno eksperci, jak i uczestnicy wy−

mienili poglądy co do sposób realizacjiProgramów w następujących kwestiach:

Funkcjonowanie procedur na eta−pie wdrożenia i płatności, w tym syste−my przyjmowania wniosków o dofinan−sowanie.

Mechanizm określania wagi wykro−czeń przeciwko przepisom UE w rybo−łówstwie morskim.

System rekompensat za wycofaniesię z zawodu rybaka w wyniku np. zło−mowania statku rybackiego.

Sposób rozliczania inwestycji, rea−lizowanych systemem gospodarczym,przy użyciu własnych środków tech−nicznych w projektach, polegającychna modernizacji obiektu chowu i ho−dowli ryb.

Kontrola użytkowania sprzętu, zaku−pionego w projekcie współfinansowa−nym przez Unię Europejską w okresiezwiązania ich z celem (5 lat), w tymtransportu specjalistycznego.

Projekty zintegrowane w rybołów−stwie przybrzeżnym.

Systemy wsparcia bankowego dlamałych i średnich przedsiębiorstw bran−ży rybnej

Wiedza, zdobyta w trakcie szkoleń TA−IEX ,wykorzystana została przez pracow−ników ARiMR przy opracowaniu zało−żeń do nowego Programu Operacyjnego„Zrównoważony rozwój sektora rybo−łówstwa i nadbrzeżnych obszarów ry−backich 2007−2013”. Szereg rozwiązańznajdzie również zastosowanie w pro−cedurach, które są opracowywane pod po−trzeby wdrażania Programu 2007−2013.

Fundusze unijne, skierowane do sek−tora rybackiego, mają już kilkuletnią tra−dycję. Praktyka wskazuje, że rybacy sąbardzo mocno zainteresowani zakresem,formą i sposobem uzyskania tej pomocy.Racjonalne wykorzystanie funduszy ści−śle związane jest nie tylko z potrzebamizainteresowanych środowisk, ale rów−nież z doświadczeniem i posiadanymiumiejętnościami, zarówno administracji,jak i potencjalnych beneficjentów. Do−świadczenie ekspertów z krajów, które zracji długoletniej przynależności do UniiEuropejskiej mają dużą wiedzę o możli−wościach i sposobach wdrażania fundu−szy strukturalnych wskazuje, że admini−stracja powinna zmierzać do uproszcze−nia zasad wdrażania pomocy. Działaniate dają większe możliwości wykorzysta−nia środków pomocowych i w rezultacieprzynoszą większe korzyści społeczne.

DEPARTAMENT RYBACTWA

TEL.: (022) 218 46 70

36

Page 37: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

37

Liczby i fakty

Od 1994 r. Agencja Restrukturyza−cji i Modernizacji Rolnictwawspiera procesy restrukturyza−

cyjne i modernizacyjne w rolnictwie,przetwórstwie rolno−spożywczym orazrozwój obszarów wiejskich udzielającpomocy finansowej w ramach progra−mów krajowych i wspólnotowych.

Niniejszy materiał prezentuje stan re−alizacji poszczególnych instrumentówpomocy do 31 maja 2008 r.

Płatności bezpośrednie do gruntówrolnych

Wypłatę należności z tytułu płatnościbezpośrednich do gruntów rolnych narzecz rolników, którzy w 2004 r. złożyliwnioski o przyznanie płatności bezpośre−dnich rozpoczęto 18 października 2004 r.,natomiast dla wniosków złożonych wkampanii 2005, 2006 i 2007 – odpowie−dnio w dniach 1 grudnia 2005 r., 1 gru−dnia 2006 r. oraz 3 grudnia 2007 r.

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007−2013(PROW 2007−2013)

W ramach PROW 2007−2013 konty−nuowane jest działanie „Wspieraniedziałalności rolniczej na obszarach oniekorzystnych warunkach gospodaro−wania (ONW)”. Do 31.05.2008 r. w ra−mach kampanii 2007 zrealizowano płat−ności na kwotę 1 233,1 mln zł. Ponad−to 15 marca 2008 r. rozpoczął się nabórwniosków w ramach kampanii 2008.Do 31.05.2008 r. z tytułu ONW złożo−no 736 083 wnioski w ramach kampa−nii 2008.

W okresie od 25.06.2007 r. do 20 sierp−nia 2007 r. przyjmowane były wnioski wramach działania „Renty strukturalne”.Wnioski należało składać we właściwychBiurach Powiatowych ARiMR. Do31.05.2008 r. złożono 8 883 wnioski oprzyznanie renty oraz wypłacono 588,6

mln zł w tym 27,2 mln zł z tytułu zobo−wiązań z roku 2007 oraz z tytułu zobo−wiązań z wniosków o przyznanie rentstrukturalnych złożonych w latach 2004−2006 − 561,4 mln zł.

Z dniem 16.07.2007 r. Agencja rozpo−częła przyjmowanie wniosków w ramachdziałania „Grupy produ−centów rolnych”, którejest kontynuacją działaniazapoczątkowanego wPlanie Rozwoju Obsza−rów Wiejskich 2004−2006. Do 31.05.2008 r.wnioski złożyło 112 grupproducentów rolnych nakwotę 21,6 mln zł. Po−nadto do 31.05.2008 r.wypłacono 5,2 mln zł ztytułu zobowiązań z lat2004−2006.

W okresie 01.08−01.10.2007 r. przyjmo−

wane były również wnioski w ramachdziałania „Zalesianie gruntów rolnychoraz zalesianie gruntów innych niż rol−ne”. Według danych na 31.05.2008 r.złożono 2 671 wniosków na kwotę 70,3mln zł.

W ramach działania „Modernizacjagospodarstw rolnych” od 09.11.2007 r.do 13.12.2007 r. przyjęto 18 398 wnio−sków na kwotę 2 367,8 mln zł.

Z dniem 3.03.2008 r. uruchomiononabór wniosków w ramach działania„Ułatwianie startu młodym rolnikom”.Do końca maja 2008 r. złożono 2 707wniosków na kwotę 135,4 mln. zł.

W PROW 2007−2013 kontynuowanejest również działanie „Program rolno−środowiskowy” w ramach, którego do31.05.2008 r. Agencja zrealizowała płat−ności w wysokości 662,9 mln zł z tytu−łu zobowiązań z lat 2004−2006. Ponad−to w okresie od 15 marca do 15 maja2008 r. prowadzono nabór wniosków z

tytułu programów rolnośrodowisko−wych. W ww. terminie złożono 21 348wniosków na kwotę 182 mln. zł.

W okresie od 23 kwietnia do 9 maja2008 r. prowadzono nabór wniosków wramach działania „Zwiększanie wartościdodanej podstawowej produkcji rolnej i

leśnej”. W ww. terminie złożono 817wniosków na kwotę 1 630,3 mln. zł.

Ponadto ze środków PROW 2007−2013 wypłacono 568 mln zł z tytułuzobowiązań w ramach działania„Wspieranie gospodarstw niskotowaro−wych” Planu Rozwoju Obszarów Wiej−skich na lata 2004−2006.

Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2004−2006 (PROW 2004−2006)

Agencja zakończyła przyjmowaniewniosków w ramach PROW 2004−2006.Wg danych na 31 maja 2008 r. w Biu−rach Powiatowych ARiMR:

w ramach Działania 1 „ Renty struk−turalne” wydano 54 028 decyzji przy−znających pomoc oraz zrealizowanopłatności na kwotę 2.083,7 mln zł;

w ramach Działania 2 „Wspieraniegospodarstw niskotowarowych” wyda−no 158 127 decyzji przyznających po−moc oraz zrealizowano płatności nakwotę 1 316,3 mln zł;

w ramach Działania 3 „Wspieraniedziałalności rolniczej na obszarach oniekorzystnych warunkach gospodaro−wania (ONW)”:

w 2004 r. złożono 628 762 wnioski,w 2005 r. złożono 706 351 wniosków,w 2006 r. złożono 717 643 wnioski.

Do 31.05.2008 r. z tytułu działaniazrealizowano płatności na kwotę 3 707,7mln zł, w tym:

Płatności zrealizowane do 31 maja 2008 r.(w mln. zł)Płatność/Kampania 2004 2005 2006 2007

JPO 2 853,2 3 159,5 3 879,2 3 971,5UPO Inne Rośliny 3 486,4 3 528,6 3 913,8 2 577,1UPO Chmiel 2,3 2 2,1 2UPO Zwierzęce x x x 756,7UPO Energetyczne x x x 8,4UPO Cukrowa x x x 422,8

Page 38: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

1.144,9 mln zł dla wniosków z 2004 r.,1.268,0 mln zł dla wniosków z 2005 r.,1.294,8 mln zł dla wniosków z 2006 r.,w ramach Działania 4 − „Wpieranie

przedsięwzięć rolnośrodowiskowych ipoprawy dobrostanu zwierząt” wg sta−nu na 31.05.2008 r. z wszystkich turrozpatrywano 141 629 wniosków. Wramach Działania zrealizowano płat−ności na kwotę 814,2 mln zł;

w ramach Działania 5 − „Zalesianiegruntów rolnych”:

w kampanii 2004 złożono 2.229wniosków o płatność do powierzchni9 062,5 ha,

w kampanii 2005 r. złożono 4 795wniosków o płatność do powierzchni17 420,9 ha,

w kampanii 2006 r. złożono 6 512wnioski o płatność do powierzchni 19 896,9 ha.

Do 31.05.2008 r. zrealizowano płat−ności na kwotę 364,7 mln zł;

w ramach Działania 6 − „Dostoso−wanie gospodarstw rolnych do standar−dów UE” wydano 71 343 decyzje przy−znające pomoc finansową. Do31.05.2008 r. zrealizowano płatnościna kwotę 2.420,7 mln zł;

w ramach Działania 7 – „Wsparciedla grup producentów rolnych” wyda−no 161 decyzji o przyznaniu płatnościoraz wypłacono 24,2 mln zł;

w ramach Działania 8 – „Pomoctechniczna” rozpatrywano łącznie 108wniosków. Do 31.05.3008 r. podpisa−no 77 umów o udzielenie pomocy tech−nicznej oraz zrealizowano płatności wkwocie 13,8 mln zł.

Pomoc finansowa w ramach wspólnej organizacji rynków owoców i warzyw

W ramach pomocy finansowej z ty−tułu wspólnej organizacji rynku owoców

i warzyw świeżych w Oddziałach Re−gionalnych ARiMR:

w ramach „Pomocy dla uznanychorganizacji producentów na dofinanso−wanie funduszu operacyjnego” zreali−zowano płatności na kwotę 2,63 mln zł,

w ramach „Pomocy dla wstępnieuznanych grup producentów o przy−znanie pomocy finansowej na pokry−cie kosztów związanych z utworzeniem

grupy producentów iprowadzeniem działal−ności administracyjnej”zrealizowano płatnościna kwotę 53,8 mln zł,

w ramach „Pomocydla organizacji produ−centów dostarczającychpomidory do przetwór−stwa:

na rok gospodarczy2004/2005 zrealizowanowypłaty dla 21 organiza−cji producentów na łącz−ną kwotę 22,2 mln zł,

na rok gospodarczy2005/2006 zrealizo−wano płatności dla25 organizacji nakwotę 29,6 mln zł,

na rok gospodar−czy 2006/2007 zare−jestrowano ogółem26 wniosków, dlaktórych wydano de−cyzje przyznającepomoc oraz zrealizo−wano płatności nakwotę 23,3 mln zł,

na rok gospodar−czy 2007/2008 zare−jestrowano ogółem28 wniosków, dla których wydano de−cyzje przyznające pomoc oraz zrealizo−wano płatności na kwotę 24,7 mln zł.

Pomoc finansowa w ramach organizacji wspólnego rynku produktów rybnych

Wsparcie skierowane jest do organi−zacji producentów rybnych zrzeszają−ce armatorów statków rybackich. Dokońca maja 2008 r. wydano 13 decyzjiprzyznających pomoc na kwotę 0,81mln zł. oraz zrealizowano płatności nałączną kwotę 810,2 tys. zł.

Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej

Sektorowy Program Operacyjny „Re−strukturyzacja i modernizacja sektora

żywnościowego oraz rozwój obszarówwiejskich” (Działanie 1.1 uruchomiono16 sierpnia 2004 r., pozostałe 15 wrze−śnia 2004 r.)

Do 31.05.2008 r. w Oddziałach Re−gionalnych (OR) oraz w Centrali ARiMR:

złożono łącznie 75 778 wnioskówo pomoc finansową na łączną kwotę 9 525,2 mln zł dla Działań wdrażanychprzez ARiMR,

ogółem w ramach SPO „Restruktu−ryzacja…” zrealizowano płatności nakwotę 5 469,7 mln zł, w tym płatnościna kwotę 4 626,2 mln. zł dla 49 549 pro−jektów w ramach Działań wdrażanychprzez Agencję.

Sektorowy Program Operacyjny „Ry−bołówstwo i przetwórstwo ryb 2004−2006” (od 2 sierpnia 2004 r.)

Do 31.05.2008 r. w Oddziałach Re−gionalnych ARiMR:

złożono łącznie 4 629 wniosków opomoc finansową na łączną kwotę 1 527 mln zł,

zrealizowano płatności na łącznąkwotę 573,4 mln zł.

Pomoc ze środków krajowychPomoc finansowa ze środków krajo−

wych udzielana jest przez ARiMR nawarunkach dostosowanych do przepi−sów Unii Europejskiej. Reguluje to przy−jęte przez Radę Ministrów 26 kwietnia2007 r. rozporządzenie w sprawie szcze−gółowego zakresu i kierunków działańAgencji Restrukturyzacji i ModernizacjiRolnictwa oraz sposobów ich realizacji(Dz. U. Nr 77, poz., 514).

Ponadto Agencja realizuje zobowią−zania z tytułu umów zawartych do30.04.2007 r. na podstawie rozporządze−nia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia1996 r. w sprawie szczegółowych kierun−ków działań ARiMR oraz sposobów ichrealizacji (Dz. U. Nr 1, poz. 82 z późn. zm.).

38

Page 39: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

W okresie od 1 stycznia do 30 kwiet−nia 2008 r.*) udzielono 11 380 kredy−tów preferencyjnych na kwotę 762,0mln zł w tym:

3 627 kredytów inwestycyjnych nakwotę 501,6 mln zł,

7 753 kredytów klęskowych na kwo−tę 260,4 mln zł.

Agencja przekazała bankom w okre−sie styczeń−kwiecień 2008 r. kwotę 246,0mln zł na dopłaty do kredytów inwesty−

cyjnych oraz kwotę 74,1 mln zł na do−płaty do oprocentowania kredytów klę−skowych.

Ponadto w okresie styczeń – maj 2008 r.ARiMR:

wypłaciła kwotę 16 466,2 tys. zł ztytułu wypłaty ekwiwalentu dla właści−cieli gruntów rolnych prowadzącychuprawy leśne,

wypłaciła kwotę 15 434 tys. złpodmiotom z branży utylizacyjnej,

zrealizowała płatności w wysoko−ści 721,5 tys. zł wspierając działalnośćadministracyjną grup producentów rol−nych.

*) Z uwagi na przekazywanie danych doARiMR przez banki do 15 dnia miesiąca zamiesiąc poprzedni, w opracowaniu przed−stawiono dane na 30 kwietnia 2008 r.

DEP. ANALIZ I SPRAWOZDAWCZOŚCI

TEL. (022) 318 41 00

39

Aktualne oprocentowanie kredytów inwestycyjnych i klęskowych udzielanych przez Banki po 30 kwietnia 2007 r.

(wysokość stopy redyskonta weksli − 6,00% od 27.03.2008 r.)

nIP

Oprocentowanie płacone bankowi przez kredytobiorcę w liniach:

nBR10, nBR13, nBR14, nBR15, nMR, nKZ,nGR, nGP, nNT, nKL inwestycyjne i obrotowe

Banki

1 Bank Polskiej Spółdzielczości SA 4,5000 2,2500

2 Bank Gospodarki Żywnościowej SA 4,5000 2,2500

3 Mazowiecki Bank Regionalny SA 4,5000 2,2500

4 SGB GBW SA 4,5000 2,2500

5 Bank BPH Spółka Akcyjna 3,9000 1,9500

6 ING Bank Śląski SA 3,9000 1,9500

7 Bank Zachodni WBK SA 3,9000 1,9500

8 Bank PKO SA 3,9000 1,9500

oznaczenia symboli linii kredytowych:

nBR10− kredyty na realizację inwestycji w ramach branżowego programu rozwoju wspólnego użytkowania maszyn i urządzeń rolniczych

nBR13− kredyty na realizację inwestycji w ramach branżowego programu restrukturyzacji przetwórstwa ziemniaka na skrobię w Polsce

nBR14− kredyty na realizację inwestycji w ramach branżowego programu wspierania restrukturyzacji i modernizacji przemysłu mięsnego,

chłodnictwa składowego i przetwórstwa jaj w Polsce

nBR15− kredyty na realizację inwestycji w ramach branżowego programu mleczarstwa

nIP− kredyty na realizację inwestycji w gospodarstwach rolnych, działach specjalnych produkcji rolnej i przetwórstwie produktów rolnych

nMR− kredyty na utworzenie lub urządzenie gospodarstwa rolnego przez osoby, które nie ukończyły 40 roku życia

nKZ− kredyty na zakup gruntów rolnych

nGP− kredyty na realizację inwestycji w rolnictwie i przetwórstwie produktów rolnych przez grupy producentów rolnych utworzone na podstawie ustawy

z dnia 15 września 2000 roku o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw

nGR− kredyty na zakup nieruchomości rolnych przeznaczonych na utworzenie lub urządzenie gospodarstwa rodzinnego

nNT− kredyty na realizację przedsięwzięć inwestycyjnych w zakresie nowych technologii produkcji w rolnictwie

nKL− kredyty “klęskowe”

Sporządzono w Dep. Pomocy KrajowejWydział Dopłat do Kredytów

Page 40: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja ...

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWAAGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

40

Adresy i numery telefonów Oddziałów Regionalnych ARiMR

Dolnośląski52−438 Wrocław, ul. Giełdowa 8

tel.: (0−71) 369−74−00; fax: (0−71) 364−37−02

e−mail:[email protected]

Kujawsko−Pomorski87−100 Toruń, ul. Dąbrowskiego 4

tel.: (0−56) 619−83−00; fax: (0−56) 652−12−99e−mail:[email protected]

Lubelski21−003 Ciecierzyn, Elizówka 65a koło Lublinatel.: (0−81) 756−88−10; fax: (0−81) 756−39−42

e−mail:[email protected]

Lubuski65−120 Zielona Góra, Al. Zjednoczenia 104tel.: (0−68) 329−27−99; fax: (0−68) 451−94−49

e−mail:[email protected]

Łódzki92−202 Łódź, ul. Piłsudskiego 84

tel.: (0−42) 675−67−00; fax: (0−42) 674−60−92e−mail:[email protected]

Małopolski31−503 Kraków, ul. Lubicz 25

tel.: (0−12) 629−80−50; fax: (0−12) 421−13−11e−mail:[email protected]

Mazowiecki00−175 Warszawa, Al. Jana Pawła II 70

tel.: (0−22) 536−57−05; fax: (0−22) 860−29−85e−mail: [email protected]

Opolski45−836 Opole, ul. Wrocławska 170 G

tel.: (0−77) 401−84−00; fax: (0−77) 457−45−23e−mail:[email protected]

Podkarpacki35−233 Rzeszów, ul. Lubelska 46

tel.: (0−17) 875−60−01; fax: (0−17) 864−25−50e−mail:[email protected]

Podlaski18−400 Łomża, ul. Nowa 2

tel.: (0−86) 215−63−11; fax: (0−86) 216−45−13

e−mail: [email protected]

Pomorski81−332 Gdynia, ul. Kołłątaja 1

tel.: (0−58) 668−60−00; fax. (0−58) 669−68−44e−mail: [email protected]

Śląski 42−200 Częstochowa, ul. J. Sobieskiego 7

tel.: (0−34) 378−28−00; fax: (0−34) 324−94−28e−mail:[email protected]

Świętokrzyski25−414 Kielce, ul. Warszawska 430

tel.: (0−41) 349−09−00; fax: 332−84−02e−mail:[email protected]

Warmińsko−Mazurski10−038 Olsztyn, ul. Św. Wojciecha 2/10

tel.:(0−89) 521−09−20; fax: (0−89) 522−98−25e−mail:[email protected]

Wielkopolski60−479 Poznań, ul. Strzeszyńska 36

tel.: (0−61) 845−56−60; fax: (0−61) 840−06−95e−mail:[email protected]

Zachodniopomorski71−245 Szczecin, ul. Szafera 10

tel.: (0−91) 469−84−00; fax.: (0−91) 439−47−63e−mail: [email protected]