Aby rozpocząć lekturę,

kliknij na taki przycisk ,

który da ci pełny dostęp do spisu treści książki.

Jeśli chcesz połączyć się z Portem WydawniczymLITERATURA.NET.PL

kliknij na logo poniżej.

1

������������ ���

ARLEKIN MAHOMET ALBO

�����������������

DRAMA �0,(6=12-3à$&=/,:2-FILOZOFO-SOWIZDRZALSKIE

W CZTERECH AKTACH DLA TEATRU WARSZAWSKIEGO

NAPISANE ROKU 1785

2

OSOBY: ARLEKIN

3,(552� VáXJD $UOHNLQD

PANTALON

CIARLATAN

HEBLON, mechanik

BAHAMAN, król

+866(-1� NUyO� V�VLDG %DKDPDQD

IBRAHIM, konfident Hussejna

KRÓLEWNA, córka Bahamana

FATYMA, konfidentka Królewny

5<&(5=� U]�GFD ZRMVN %DKDPDQD

Wojsko Bahamana, Wojsko Hussejna, Kobiety dworzanki Królewny, Tanecznice, Kredytorowie Arlekina,

Naród Bahamana.

3

Scena naprzód w Warszawie, potem w kraju Bahamana

Akt pierwszy Scena pierwsza

7HDWU R]QDF]D RJUyG� 3R MHGQHM VWURPH DOWDQD PDM�FD VLHG]HQLD ]

darnin.

ARLEKIN ]DP\�ORQ\� SU]\ ND*GHM G]LXUFH RG JX]LND SU]\SLW\ SR]HZ� WDN*H QDkapeluszu i na spr]�F]NDFK RG WU]HZLNyZ� *G\E\ QDG W\P áHE VXV]\á 6RNUDWHV� 6HQHND� =RURDVWHU� .RQIXF\� ED� VDP

GLDEHá� VNRUR GáXJyZ SR XV]\� D PDQFD GHQDUL� ZV]\VWNLFK PGUFyZUR]XP\��� ]áD LFK KLSRWHND� $OH NLHG\ QDELWD SHáQD ]áRWD NLHVD� =DSG]LV] Z NR]L UyJ L $U\VWRWHOesa! 2 NH V]LDJXUD� .D*G\ F]áHN PD VZRMHJR PyOD� FR JR JU\]LH� :]G\FKDP L

QLH EH] ZD*Q\FK SU]\F]\Q� 8UHJXORZDáHP VL UD] QD ]DZV]H VSDü GRJRG]LQ\ G]LHVL�WHM GOD XWU]\PDQLD �ZLp*HM L ]DZV]H F]HUVWZHM FHU\ PRMHM�

Obudzono mnie o siódmej, a to dlaczego? Dla oddania pozwu. Zasypiam, EXG]� PQLH ]QRZX� 'ODF]HJR" =DFKRG]L REOLJDFMD� DE\P SU]\M�á SR]HZ�$ WDN FDá\ G]LH� ]DV\SLDáHP L EXG]LáHP VL� 3RSU]\SLQDáHP MH QD VRELH Z

WHQ VSRVyE� JG\* Vá\V]DáHP� *H F]áRZLHN XF]FLZ\ SRZLQLHQ ]DZV]H

EDF]\ü QD VZRMH LQWHUHVD� (poziera po sobie) Szanowna i osobliwsza PDQXVNU\SWyZ ELEOLMRWHNR� -D MHGHQ ZLFHM XF]\QLáHP VNDUERZL LQWUDW\

QL* W\VL�F OLF]\NUXSyZ� KDUSDJRQyZ� )LUF\N SRZLHG]LDáE\� *H WR V�VáRGNLH ELOHW\ XZLHG]LRQ\FK NRELHW� GZRUDN� *H OLVW\ V]XNDM�F\FK SURWHNFML

jego. -D QDG WR RERMH Z\*V]\� SRGREQHM QLH V]XNDP FKOXE\� 3UyF] W\FK

SR]ZyZ PDP QD VRELH NLONDQD�FLH MX* SU]HZLHG]LRQ\FK SURFHVyZ�

NRQGHPQDW� NDSW\ZDFML� LQIDPLL� EDQLFML� D Z NLHV]HQL "��� ,O GLDYROR� Fy*�URELü" 3DWLHQFD� $E\ XO*\ü XPDUWZLHQLX� SRWU]HED NRPX ]ZLHU]\ü VLGROHJOLZR�FL VZRLFK� 'REUD P\�O� DOH NRPX" 3U]\MDFLRáRP" 1LH PDP LFK

WHUD]� ZV]\VF\ Z]LOL NXUV VZyM ] XWUDFRQ\PL SLHQLG]PL PRLPL� 3DQX

WHJR GRPX" 2G NLONX GQL ]DPNQ�á VL Z VZRLP ZDUVWDFLH� ]DEDZQ\ MDN��PHFKDQLNL V]WXN�� +D� QDUHV]FLH ZH]P PRMHJR VáXJ� 3LHUUR� *áXSL MHVW�W\P OHSLHM� WDF\ WH* WR QDMOHSVL QD NRQILGHQWyZ� 3LHUUR� 3LHUUR�

4

Scena druga

Pierro, Ariekin

PIERRO SR]LHZDM�F ZVSDUW\ QD NXOLVLH .WR PQLH ZRáD"

$5/(.,1 2Wy* RGH]ZDá VL L ]DVQ�á� Pierro!

PIERRO uczyniwszy kilka kroków, RSLpUD VL QD QLP L GU]pPLH Jestem, mospanie.

$5/(.,1 3U]\SL�á VL GR PQLH MDN SR]HZ� (wrzeszczy mu do ucha) Pierro!

PIERRO á\SDM�F RF]\PD 6áXFKDP��� VáXFKDP���

ARLEKIN Zamknij oczy, zamknij, pozwalam ci bez tego, uszu mi tylko twoich potrzeba.

PIERRO ObLH PDV] ZDüSDQ GOD VLHELH�

ARLEKIN &]\QL FL PRLP NRQILGHQWHP� D FR ]D W\P LG]LH� SRXIDP FL QLHNWyU\FK

PRLFK ZD*Q\FK VHNUHWyZ� RSRZLHP FL QLHV]F]�FLD PRMH�

PIERRO 1LH GRSLpUR ZLHP FDá� ZDüSDQD QD SDPLü KLVWRUL�� 7\OH UD]\ MHMQDVáXFKDáHP VL RG QLHJR VDmego.

ARLEKIN 1LH ]H ZV]\VWNLP� 0\�O VRELH� *H SLHUZV]\ UD] M� Vá\V]\V]� �Pierro poziewa� 1D ]GURZLH� 3R]LHZDM� SR]ZyO VRELH� QLH XZD*DM QLF� 6� WR]Z\F]DMQH NRQILGHQWyZ VSHFMDá\ SR]LHZDü VáXFKDM�F VZRLFKSU\QF\SDáyZ� 3UyF] WHJR SR]LpZDQLH �FL�JD á]\ GR RF]X� EG]LHV] ]DWHPEDUG]R D SURSRV PLHü PLQ GR PRLFK VPXWQ\FK VWRVRZQ� SU]\SDGNyZ�(Pierro bardziej poziéwa� 1LHZLQQD� MDN PyZL�� ]D]GUR�ü� 7DN QDWXUDOQLHSR]LHZD� *H L MD SDWU]�F QD QLHJR SR]LHZDü PXV]� E viva ben vi faczya!

PIERRO 6áXFKDP WHG\ WHM KLVtorii.

5

ARLEKIN

2MF]\]QD PRMD� PLDVWR %HUJDPD� VáDZQH V]NRO� GHOLD FKLUXUG*LD VSHFLDOH�di heroi virtuosi, quelle se sonno Castra ve per ben cantare et poi il mondo ingannare, e poi moiti denari zappare, e poi a tutti dimoli andare. Nie ]QDáHP RMFD DQL PDWNi.

PIERRO Jak tylu innych.

ARLEKIN 1D SU]\NáDG MDN W\ SLHUZV]\� :\FKRZDQ\ E\áHP RG RMFD FKU]HVQHJR�

NWyU\ PLDá V\QD �ZLV]F]\SDá Z UyZQ\P ]H PQ� ZLHNX� 'QLD MHGQHJR���nie... (P\�OL� SRGREQR WR E\áR Z QRF\��� WDN� Z QRF\� -HGQHM QRF\� GQLD

jednego, czyli QRF\��� PQLHMV]D R WR��� GRUZDOL�P\ VL GR SURFKX�SRURELOL�P\ V]PHUPHOH� 5D] SU]\SDGNLHP V]PHUPHO ]DSDOLá ILUDQNL X

áy*ND� GRV]HGá RJLH� GR SR�FLHOL� ] SR�FLHOL GR SRGáRJL� NRQLHF NR�FHPRJLH� Z L]ELH� D P\ Z QRJL� MHGHQ Z W� GUXJL Z RZ� VWURQ� 3RV]OL�Py w �ZLDW L RGW�G MHGHQ R GUXJLP QLH ZLH�

PIERRO SR]LHZD L �PLHMH VL �PLHV]QD SUDZG]LZLH KLVWRULD�

ARLEKIN &R ]D� �PLHV]QD" &K\ED FKFHV] PyZLü� *DáRVQD"

PIERRO 3UDZGD� SUDZGD� SRP\OLáHP VL� PLDáHP PyZLü� RSáDNDQD��� FKF PyZLü�

*DáRVQD� .U]\ZL VL L Sáacze

ARLEKIN Bravo, bravo, maestro!

PIERRO 3RZLHG]*H PL� ZDüSDQ���

ARLEKIN 7DPWR EDVWD� VLQLRU PLR� 3RF]HNDM� 'RP\�ODP VL� FR FKFHV] SRZLHG]LHü�Spytasz mnie pewnie o imiona mojej familii, mojego ojca chrzesnego, MHJR V\QD �ZLV]F]\SDá\��� Z JRU�FHM ZRG]LH MHVWH� N�SDQ\� PyM EUDFLH�

GRZLHV] VL R W\P� DOH QLH SLHUZpM D* SR GáXJLFK DZDQWXUDFK� ZLHONLFKSU]\SDGNDFK� QDGVSRG]LHZDQ\P ]MDFKDQLX VL� GD %yJ WDP NLHG\���

'RSLHUR ZWHQF]DV EG]LHP\ VL SR]QDZDü SR ]QDPLRQDFK� SR

SLHU�FLHQLDFK� SR SRUWUHWDFK L WDP dalej. Tymczasem non plus ultra.

6

PIERRO 1R� WR ZLF SRWU]HED EG]LH SáDNDü"

ARLEKIN $ MX�FL� SáDNDü� DOH UD]HP L �PLDü VL� ]Z\F]DMQLH MDN WR E\ZD� ZV]DNUDGR�ü UyZQLH MDN VPXWHN á]\ Z\FLVQ�ü PR*H� WR MHVW á]\ F]XáR�FL�6áXFKDM*H PQLH GDOHM� 3U]HE\ZV]\ ZLHOH NUDMyZ� RVLDGáHP WXWDM� 3R NLONX

ODWDFK EDZLHQLD VL SU]HP\VáHP REUDáHP QD NRQLHF MHGQH SURIHVM�� 1LHXGDáD PL VL� :V]\VWNLH PQLH ]JRáD RGELHJDá\ �URGNL� MHGHQ SR]RVWDá W\ONR

L WHJR FKZ\FLü VL PXV]�

PIERRO .WyU\* WR"

ARLEKIN =DSáDFLü PRLP NUHG\WRURP PRQHW� G]LDGRZVN�� Ä%yJ ]DSáDü´� NLHG\FKFHFLH� DOER PRGQ�� VHQW\PHQWHP L Z\NUWHP� 3yMG( SUG]pM L Xáy* VL ZGURJ�

PIERRO &y* PDP XáR*\ü" 1LF QLp PDP\�

ARLEKIN &KFHV] PyZLü� PDáR PDP\� 7R FR LQQHJR� :V]DN*H ]RVWDáR MHV]F]H Syáfunta parmezanu. Jest mDNDURQ� MHVW VDáDWD� DOER* W\P QLH *\OL�P\ WDN

GáXJR" &R MHVW� WR MHVW� /HSV]\ U\G] MDN QLF - WDN SRZLDGDM�� 6SLHV] VL�

Pierro wychodzi

Scena trzecia

ARLEKIN sam $QGDUHPR GXQNZH��� DGDG*LR� V\QLRUH $UOHNLQR� *U]HF]QR�ü ND*HSR*HJQDü VL� 2ND*P\ Z W\P REFH, a zatem nie lada jakie wychowanie nasze. Addio kuchnio! ke piaczere, kuchnio luba, w której tyle i z rondla, L ] SLHFD VPDF]Q\FK QDMDGDáHP VL áDNRFL� NZHVWUH PHQHVWUH SHUGXWL�

salcesoni, makaroni. Addio piwnico! Wino de Montepulczyano, z którego nieraz SLDQR H SLDQR GREU]H Z JDUGáR QDODQR� .DUL XF]HOOL� SWDV]HF]NL� L

was nie zapominam. Fraszka nasze kastraty, Alty, basy i tenory, Wirtuozy, karykaty. Naturo! bodaj twoje kantory! &R V� QDV]H RUNLHVWU\� RSHU\" 1LHFK ]DZ\MH ZLON ]D JyU��

7

Milsze dla mnie takiego echa rewerbery. 1LHFK� NWR FKFH� ZLHOEL V]WXN� MD ]DZV]H ] QDWXU�� .DUR PLR G*LDUG\QR� Addio, ke ty piango! &R ]D VPXWQH UR]VWDQLH VL�*DOR�QLHMV]H QLHUyZQLH QL* E\áR '\GRQ\ L .DMIDV]D� 7\WXVD L :HURQLNL� ,P

V]áR R PLáR�ü� D PQLH R SLZQLF� NXFKQL� o ten ogród i kwesto belwedere. Wzdycha

Scena czwarta

Pierro, Arlekin

PIERRO Ach, syniore, padrone mio!

ARLEKIN Ke diavolo?

PIERRO O veduto...

ARLEKIN Un diavolo?

PIERRO Gorzej jeszcze, kredytory e zbirry!

ARLEKIN 2� V]LDJXUD PDOHGHWWD� 2Wy* PRMD JU]HF]QR�ü� , WR SR*HJQDQLH � &KZLOSUG]HM ZV]\VWNLHJR E\ VL XQLNQáR� ,G(*H SUG]HM� ]DPNQLM���

PIERRO Co?...

ARLEKIN 3\VN QDMSLHUZpM� D SRWHP EUDP� IXUWN� GU]ZL� RNQD�

PIERRO Ale...

ARLEKIN Presto, via via bestia! (popycha go� /H(*H� UR]G]LDZLX SU]HNOty, chce il diavolo ky porty!

6FHQD SL�WD

ARLEKIN sam O anima troppo infelicze! Ke krudo destyno! esser sentza denari, bez

8

VSRVREX� MDN QLHG(ZLHG( Z áRZLH RG VWU]HOFyZ� WDN MD REHJQDQ\ RG

NUHG\WRUyZ� NWyU]\ WDP PQLH ]DSURZDG]Lü ]HFKF�� JG]LH QLNW VDP QLH FKRG]L� DO FDVWUR GHOLD NR]D� JG]LH SU]\MG]LH XPU]Hü� D QLH GRF]HNDü VLOLWR�FL - XPU]Hü Z SXEOLF]Q\P ZL]LHQLX� �� R� QLF ] WHJR� NWR PD PVWZR�ZLNV]\ MHVW QDG ZV]\VWNLH SU]\SDGNL� Z\*V]\ QDG �PLHUü VDP��8PLHUDMP\� 'DMP\ RNROLF]QR�ü ZVSRPQLHQLD QD RZe wielkie a rzadko ZVSRPLQDQH SU]\NáDG\ P*Q\FK .DWRQyZ� .XUFMXV]yZ� .DUWXV]yZ���

1LHFK SRWRPQR�ü ZLp R W\P� QLHFK ] ZG]LF]QR�FL� ZVSRPLQD� $UOHNLQ

ZDOHF]Q\� ]QDNRPLW\ $UOHNLQ SR]EDZLá ]ZLHU]FKQR�FL XNRQWHQWRZDQLD ]�PLHUFL VZRMHM L VDP VL QD WDPWHQ �ZLDW Z\SUDZLá� Ke fama d'onestate, ke viva morte! Daléj (GU*\� �SL��� �SL��� �SLHV]P\ VL� -DN*H VL ]DELü" 1LpPDP SLVWROHWyZ� 8WRSLü VL" .WyUG\* Z\MG" :V]G]LH NUHG\WRURZLH��� DSRWHP� Sá\ZDü XPLHP� QLH PyJáE\P VL GHWHUPLQRZDü L�ü QD GQR�chybaby kamiH� SU]\ZL�]DZV]\ GR V]\L� NWyUHJR MDN QD WR Z RJURG]LH QLH

PD� =DWUXM VL� -HVW WR ]Z\F]DMQ\ URG]DM �PLHUFL ZLHONLFK OXG]L� 'DOHM GR

IODV]NL� 8PLHUDMP\ �PLHUFL� PRGQ�� �GRE\ZD EXWHONL� QLHVLH M� GR XVW

GU*�F� UN�� F]\QL JU\PDV\� MDN JG\E\ Z]GU\JDM�F VL REPLHU]áHJRnapoju� 2 SROWURQH� 2 5RPDQR� 'U*\V]� F]\� VL MX* QLH QDP\�OLá" &]\�VL UD] QLH RGZD*\á" .RUDG*LR� �pije� (NVSHG\WD� &R ]D �PLHUü SU]\NUD�

(F]\QL OD]\ VWRVRZQH GR ERMD]QL �PLHUFL L GR LGHL WUXFL]Q\) Oho, trucizna MX* SO�GUXMH��� GLDEOH MDGRZLWD��� DWDNXMH ZQWU]QR�FL� SLV]F]DáNL JUDM��(�ZLV]F]H� 2Wy* MX* UND MHGQD REXPDUáD��� NáDQLDP XQL*HQLH� $OYLYH-U\VNR� -X* SR QLHM��� MX* L GUXJD��� ZLHF]Q\ RGSRF]\QHN� 1RJL ]GUWZLDá\���]DüPLHQLH RF]yZ��� �PLHUü��� 0RUWH EUX-taf Nic pewniejszego... gdybym SU]\QDMPQLpM PLDá NDQDS GR F]\QLHQLD NRQWRUVML NRQDM�FHJR��� �NUFL VL) -DN FL*NLH GXFKD ] FLDáHP UR]VWDQLH VL� -X* PL WR GUXJL UD] QLH WUDIL VL�JáXSL E\áE\P FK\ED XPLHUDü GUXJL UD]� Diavolo! ke maramlia! &y* WR� MDN*\M QLH F]XáHP VL WDN PRFQ\P� $QL FK\EL WD WUXFL]QD SRUR]XPLDáD VL ]kredytorami mymi. (Z�FKD EXWHON) Kospet-to di Bakko! Wszak to rosolio GL URVD� &]\ PR*QD" .H JUDQ EHVWLD EHVWLDF]LD LR VRQR� %G* WDNQLHV]F]�OLZ\P� *H VRELH �PLHUFL ]DGDü QLH SRWUDIL" 2Wy* QLF ] WHJR�8PU��� PRULUR� R PRULUR� $OER* QLH PDP SU]\ VRELH PRMHJR SDáDV]D�

RZHJR SDáDV]D� NWyU\ W\OH JáR�Q\FK Z (XURSLH VSUDZLá ] VLHELH ZLGRNyZ"

, W\OH RGQLyVá ]Z\FLVWZ"

6SLpUD VL QD VZRMHM áRSDFLH� MDNE\ FKFLDá VL ]DELü

Scena szósta

Arlekin, Pierro

PIERRO ZSDGDM�F EDUG]R SUGNR

9

3R GLDEOH� PRVSDQLH� NUHG\WRURZLH GU]ZL Z\ELMDM��

ARLEKIN 3RVáD�F]H JRU]HM MDN SLHNLHOQ\� %�G(*H PL FKRü Z F]\P MHGQ\P

SU]\GDWQLHMV]\� QDUDM PL URG]DM �PLHUFL� 2 QLF FL MX* QLH SURV]� QLFZLFpM RG FLHELH QLH FKF�

PIERRO 5RG]DM �PLHUFL " &K\EDE\ SRZLHVLü VL QD NWyUHM JDá]L�

ARLEKIN 7\OH* MHVW SHZQLpMV]\FK� D XF]FLZV]\FK L O*HMV]\FK� �P\�OL) Przedziwna P\�O��� 3yMG(� ]DELHU] RVWDWHN WHJR SURZLDQWX� NWyU\ PLDá E\ü Z GURJ� LSU]\QLH� WR ZV]\VWNR� FKF XPU]Hü ] QLHVWUDZQR�FL�

PIERRO Z niestUDZQR�FL� $FK� QDMXNRFKD�V]\ PyM SDQLH� =DZV]H GDZDáHP WRELH

GRZRG\ ZLHUQR�FL PRMHM L SU]\ZL�]DQLD� QLHFK*H VL GOD� QLH RGPLHQLDP

GR ]JRQX *\FLD� 3RQLHZD* SDQ FKFH XPU]Hü ] LQG\JHVWLL L MD WDN*H XPU ]QLHVWUDZQR�FL�

ARLEKIN z ukontentowaniem :]RU]H VáXJ SRF]FLZ\FK� NRFKDáH� PQLH ]DZV]H� Z�WSLáHP QLHNLHG\ R

tym, ale teraz przekonywasz mnie.

PIERRO �FLVNDM�F JR NRPLF]QLH Nieoszacowany panie! Padrone mio!

ARLEKIN 1LHSU]HSáDFRQ\ VáXJR� SRF]FLZ\� ,G**H SU]\QLH� WHQ VWUDV]Q\ LQVWUXPHQW

FKZDOHEQHM L P*QHM �PLerci naszéj.

PIERRO przynosi stolik 2WR MHVW ZV]\VWNR� IURPDG*LR L PDNDURQL� 'REU]H� *H VL ]RVWDáR MHV]F]H�

ARLEKIN VLDGDM�F ]D VWyá 1LH SDPLWDP� *HE\P NLHG\ UyZQ\ GR �PLHUFL PLDá DSHW\W�

PIERRO ] PLQ� SáDF]OLZHJR PD]JDMD :H( SDQ SU]HG VL W ELDá� VHUZHW� SU]\QDMPQLHM ] RFKGyVWZHP XPLHUDü

EG]LHV]� &KFH QDEUDü Z JDU�ü PDNDURQX

10

ARLEKIN FKZ\WDM�F JR ]D UN Poczekaj! (bierze makaron� -�ü WZyM SDQ SU]HFLH� SR VWDU\P ZROH Zyá

PáRGV]\ RU]H�

PIERRO 2 PyM W\ SDQLH� 2 PyM W\ VWDU\ ZROH� $OHü MD VáXJD MHVWHP� 1D Fy* NRZDOWU]\PD NOpV]F]H� W\ONR *HE\ U�N QLH SDU]\á�

ARLEKIN Nie, nie!

PIERRO 3U]\QDMPQLHM*H UD]HP XPLpUDMP\� .LHG\ QLH� MD SLHUZpM� &KZ\WD L *UH

ARLEKIN :UHV]FLH RVWDWQLD áDVND� RGPyZLü FL MHM QLH PRJ� �MHG]� ] áDNRPVWZHP�

Z\U\ZDM�F MHGHQ GUXJLHPX) 1LH �SLHV]*H VL WDN EDUG]R� XPU]HV] RGHmnie pierwéj.

PIERRO $ FR� *\MH SDQ MHV]F]H"

ARLEKIN :\SLMP\ SR NLHOLV]NX URVROLD� PR*H WR QDV SUG]pM XPRU]\� 3LM� L MHG]�

Scena siódma

Arlekin, Pierro i Heblon

HEBLON znienacka Na zdrowie! Na zdrowie!

ARLEKIN ustraszony Kredytorowie!

PIERRO ZVWU]\PXM�F $ULHNLQD Nie, nie! To nasz taskawca, poczciwy gospodarz i dobrodziéj, pan Heblon.

ARLEKIN

11

-H�OL ZDüSDQ SU]\FKRG]LV] ] SUHWHQVM� NRPRUQHJR� PRPHQW ]DF]HNDM�

RGELHU]HV] VZRMH FHUWXP TXDQWXP� JG\* SRGGDM PyM PDM�Wek pod konkurs. Dalej, Pierro, dokonajmy swego! -HG]� áDNRPR

HEBLON 3RGáDZLFLH VL� PRL SU]\MDFLHOH� &y* WR ZDP"

PIERRO '(ZLJDP\ VL ] ELpG\�

ARLEKIN .D* ZDüSDQ SRURELü WUXQ\�

HEBLON A to na co?

ARLEKIN 3R PRMHM �PLHUFL SU]HF]\WDV] WHVWDPHQW� GRZLpV] VL�

HEBLON $OH MD ]DUD] FKF ZLHG]LHü� 0R*QD* PLHü VHNUHWD GOD WDNLHJR MDN MD

przyjaciela?

ARLEKIN .UHG\WRURZLH PRL RSDVDOL FDá\ GRP� FKF� PQLH DUHV]WRZDü�

HEBLON 1LHJRVSRGDUQLH *\áH�� SU]\MDFLHOX� SU]HZLG\ZDáHP MD WR� 6áXFKDM*H� F]\wiesz, dlaczego tydzLH� FDá\ VLHG]LDáHP ]DPNQLW\ Z PRLP ZDUV]WDFLH"

Oto dla ciebie, awanturniku, dla twojego ocalenia.

ARLEKIN A to jak, przyjacielu, karo mio?

HEBLON :LHV]� MDN VáDZQ\� PyZL�F EH] FKOXE\� MHVWHP PHFKDQLN"

ARLEKIN :LHP� ZLG]LDáHP ZDüSDQD Z\QDOD]NX DUF\PLVWHmy ten flet de toalet.

HEBLON 3V\W� WRELHP JR W\ONR SRND]Dá� MHVW WR VHNUHW� ]D NWyU\ RNXSLá\ PL VLNRELHW\� $OH WR IUDV]ND Z PLDU WHUD(QLHMV]HJR Z\QDOD]NX� =URELáHPRVREOLZV]� WDUDGDMN� NWyUD VáDZQLHMV]\P XF]\QL PQLH RG $UFKLPHGHVD� D

FLHELH JáR�QLHMV]ym od Pilatra de Rozier, Mongolfiera i Blanszara, a co ZLFpM QDGWR� XZROQL RG NUHG\WRUyZ�

12

ARLEKIN $ MDN PQLH SU]HMP�"

HEBLON 1LH SRWUDIL�� WD WDUDGDMND SUGV]D EG]LH RG ZLDWUyZ�

ARLEKIN 6N�G*H NRQLH"

HEBLON 3UyF] FLHELH VDPHJR *DGQ\FK GR QLHM QLH EG]LHV] SRWU]HERZDá E\GO�W�6áRZHP� WDUDGDMND PRMD V]\EXMH SR SRZLHWU]X ] QLHZ\SRZLHG]LDQ�SUGNR�FL�� 1LH WU]HED QLF ZLFpM GR QLHM MDN W\ONR NLOND VSU*\Q áDWZ\FK

bardzo do poruszenia.

ARLEKIN 0yM*H W\ GREURG]LHMX� 1LHRV]DFRZDQ\ Z\QDOD]HN�

PIERRO A ja pomLHV]F]* VL ] SDQHP"

HEBLON 2G ELHG\ PR*HV]� DOH QLH QDMZ\JRGQLpM�

ARLEKIN *G]LH* WD QLHRV]DFRZDQD WDUDGDMND" :LGDü M� Z NXOLVLH

HEBLON Oto jest pod tym drzewem.

ARLEKIN 6SLHV]*H VL� 3LHUUR� ]DQLH� UHV]W SURZLDQWX GR WDUDGDMNL� $OH� DOH QLH

zapomnij rynki albo jakiego tygielka na makarony.

HEBLON &KRG(*H� SRND* FL VSRVRE\ NLHURZDQLD WDUDGDMNL� �LG� NX WDUDGDMFH) &LVQ�F QD Gyá W VSU*\Q� SROHFLV] Z JyU� SRS\FKDM�F Z JyU� SROHFLV]QD Gyá� .VRELH ]D� DOER RG VLHELH� WDN PDV] NLHURZDü� Tymczasem Pierro pokazuje

ARLEKIN 3U]HG]LZQD WDUDGDMND� 1LHFK*H ZDüSDQD X�FLVNDP� PR�FL SDQLH +HEORQ�

HEBLON 5R]XPLHP� *H WD SU]\VáXJD PRMD QLH W\ONR SU]\GD FL VL GR RV]XNDQLDNUHG\WRUyZ� DOH MHV]F]H PR*H SRVáX*\ü FL GR V]F]�FLD�

13

ARLEKIN :áD�QLH WR* VDPR SRP\�OLáHP GRSLpUR� 0XV] ZDüSDQX NRPXQLNRZDü

SHZQHJR PQLH W\F]�FHJR VL VHNUHWX� �tonem tajemnicy) Wiadomo ZDüSDQX� PRVSDQLH +HEORQ� *H X QDV NDUW\ QLHNLHG\ PDM� PRF

F]DUQRNVLVN�"

HEBLON 7DN SRZLDGDM��

ARLEKIN , ZLHU]�� 2Wy* PyZL�F R W\FK NDUWDFK� SHZQ\ NDEDOLVWD SU]HSRZLHG]LDá

PL� *H PLDáHP SRZLHWU]Q� RGSUDZLü SRGUy* L R*HQLü VL ] MDN�� ZLHON�NUyOHZQ�� 'RSLHUR Z URN SR WHM ZUy*ELH Z\QDOH]LRQR L GR�ZLDGF]RQREDORQ\ SRZLHWU]QH� =O�NáHP VL WHG\ VWUDV]QLH� *HE\ WD SRGUy* SRZLHWU]QDQLH ]QDF]\áD ZRMD*X Z Z\VRNR�FL JáyZ QDRNRáR VWRM�F\FK OXG]L�

HEBLON %\ZDM� SU]\SDGNL� SUDZGD���

ARLEKIN $ WR Z]PLDQND E\áD WHM ZUy*E\ R ZDüSDQD WDUDGDMFH� 8ZD]DM*H�NUyOHZQD� ] NWyU� PDP VL *HQLü� -HGQR VL SUDZG]L� ]D Fy* QLp PD VLSUDZG]Lü GUXJLH"

HEBLON %\ZDM� SU]\SDGNL���

ARLEKIN %\ZDM*H PL ]GUyZ� +HEORQLH� MDN ]UREL IRUWXQ� QLH ]DSRPQ R WRELH�

HEBLON , ZG]LF]QR�ü OLF]\ VL PLG]\ SU]\SDGNL� 6]F]�OLZD SRGUy*� 7\ONRSDPLWDM� DQL ]D Z\VRNR� DQL ]D QLVNR�

ARLEKIN �URGNLHP ]DZV]H� WR QDMOHSLpM� $GGLR�

Scena ósma

Arlekin, Pierro

ARLEKIN 3LHUUR� ]DZRáDM NUHG\WRUyZ�

PIERRO A to na co?

14

ARLEKIN =DSáDF LP�

PIERRO &]\P*H WR"

ARLEKIN 7\ONR SyG( LFK ]DZRáDM�

6FHQD G]LHZL�WD

Arlekin, Pierro, Kredytorowie

PIERRO RGP\NDM�F .UHG\WRURP &KRG(FLH ZDüSDQRZLH� ]DSáDF� ZDP� FR VL NRPX QDOH*\�

PIERWSZY KREDYTOR 3DQ GREURG]LHM PXVL ZD*QH ]DZV]H PLHü LQWHUHVD� ]DSRPQLDá R PQLH�

3DQLH GREURG]LHMX� WHUPLQ GDZQR XSá\Q�á�

ARLEKIN :DüSDQ WR SU]HGDáH� PL RZH V]H�ü NRQL SR WU]\G]LH�FL F]HUZRQ\FK]áRW\FK� NWyUH OHGZLH SR SLü RGSU]HGDü PRJáHP� , WR V]F]�FLH� *HZLH�QLDN MHGHQ SU]\MHFKDá WX GRELpUDü FXJX� PDM�F VL *HQLü�

PIERWSZY KREDYTOR $ MX* WH* SDQ QLHVSUDZLHGOLZ\� ZV]DN WR QLH ]D JRWRZH SLpQL�G]H� DOH ZIDF\MHQG]LH� :V]DN QDGWR GDáHP MHV]F]H VWDUH V]RU\ L PXQV]WXNyZ

NLONDQD�FLH�

ARLEKIN do Drugiego Kredytora :DüSDQX� PRVSDQLH� ZLQLHQHP SRGREQR VWR� DOH Z WR ZFKRG]L G]LHVLüSDUDVROyZ� SLüG]LHVL�W SXV]HN Uy*X� ODQGDUD NDUpWD� FR PL ZV]\VF\ GLDEOL

SR QLHM� *G]LH* MD WH JDáJDQ\ SRG]LHM"

DRUGI KREDYTOR Sumiennie powiadam, panie dobrodzieju, jakem poczciwy, QLHLQWHUHVRZDQ\ F]áRZLHN���

ARLEKIN -DNNROZLHN E�G(� SU]H] Z]JO�G Z\JDG]DM�FHM L RFKRF]HM GOD EOL(QLHJRSU]\VáXJL ZDV]HM� ]DSáDF ZV]\VWNLP LFK QDOH*\WR�ü� 'DP L MHV]F]Hnaddam.

15

TRZECI KREDYTOR &]DV E\� SDQLH GREURG]LHMX� VSUDZLHGOLZR�ü WDN ND*H�

ARLEKIN 3LHUUR� 3yMG( QR� SRPy* PL RGHPNQ�ü WHQ VHSHW� NWyU\ PL SU]\VáDQR ]

+RODQGLL� :F]H�QLH ZDüSDQyZ RVWU]HJDP� *H Syá PRQHW�� D Syá ]áRWHP�

$OH ]D WR PRQHWD H[ PDUFD SXUD F]\VWD� 1DMZLFHM ZDP Z\SáDFWZDUG\PL� ELW\PL WDODUDPL� 0RPHQW FLHUSOLZR�FL� QLH EDZL�F WX SRZUyF�

:VLDGD Z WDUDGDMN� 3LHUUR� DOER WH* GOD OHNNR�FL IDQWD]PD MHJR� Z W\OH L ]

SDUDVROHP� WDUDGDMND SRGQRVL VL Z JyU� .UHG\WRURZLH FKF� JR

]DWU]\PDü� RQ LFK üZLF]\ KDUDSHP� PyZL�F�

:V]\VF\�FLH RV]X�FL� .UDGOL�FLH PQLH RV]XNXM�F� Ja wam SáDF XODWXM�F� 8ODWXMH� .UHG\WRURZLH ELHJDü ]D QLP Z\SDGDM� ]D VFHQ�

Koniec aktu pierwszego

Akt drugi Teatr oznacza las

Scena pierwsza

Arlekin, Pierro

ARLEKIN 1Lp PD FR PyZLü� SU]HG]LZQD SRGUy* SRZLHWU]HP� 1Lp SRWNQLH VLF]áRZLHN DQL QD NDPLH�� DQL QD NáRG� DQL QD QDMJRUV]H Z �ZLHFLHSU]HV]NRG\ QDWUWyZ�

PIERRO SRND]XM�F JRá�ENL $ áDWZR�ü SRORZDQLD EDJDWHOD"

ARLEKIN Z]GU\JDM�F VL =GD PL VL� Vá\V] NRJR��

PIERRO Czy nie kredytorowie?

16

ARLEKIN 2 3HWUR GDQLPDORQH� PDPHOXNR� 1LH ZLG]LDá*H� W\Oe morza i krajów, NWyUH ]D QDPL ]RVWDá\" 2Wy* L OXG]LH MDF\� - ani chybi tutejsi krajowcy.

PIERRO ZSDWUXM�F VL 0XVL E\ü EDUG]R UDQR� *H MHV]F]H Z V]ODIURNDFK�

ARLEKIN &R� ] VRE� PyZL�� 6áXFKDMP\� PR*H VL GRZLHP\� Z NWyU\P MHVWH�P\kraju.

Scena druga

ArOHNLQ� 3LHUUR� 3DPDORQ� &LDUODWDQ VNáDGD SDN

PANTALON 0RJ* SRXIDOH VS\WDü VL� PRVSDQLH &LDUODWDQ� SR FR PQLH Z]\ZDV] Z WRmiéjsce ustronne?

CIARLATAN 0DP FL SRZLHU]\ü VHNUHWX ZLHONLHM ZDJL� -HVW WR VHNUHW VWDWXV� PRVSDQLHPantalon.

PANTALON Sekret statust?

CIARLATAN 3U]\ SLHUZV]\P ]DUD] ZDüSDQD SR]QDQLX� VNyURP VL GRZLHG]LDá� *H� PyM

]LRPHN� Z\VRNL QDW\FKPLDVW NX WRELH SRZ]L�áHP V]DFXQHN� ]DUD] PL

WZRMD EURGD ZSDGáD Z RF]\ L GHWHUPLQRZDáD GR WpM SU]\MD(QL�

PANTALON :G]LF]HQ MHVWHP QLH]DVáX*RQHJR V]DFXnku, a najszczególniej téj G\VW\QNFML L áDVNL� *H� PL Z\URELá XU]�G GR]RUF\ WpM ZLH*\� Z NWyUpM NUyO

WU]\PD FyUN VZRMH ]DPNQLW�� 0RJ* EH] QLHEDF]QR�FL VS\WDü� ]D FR ]QL� WDN VXURZR SRVWSXMH" &LDUODWDQ RE]LpUD VL SR VWURQDFK� OD]\ $ULHNLQD L 3LHUUD� Dby ich nie SRVWU]H*RQR

CIARLATAN tonem tajemnicy .UyO +XVVHMQ� NWyUHJR NUDM MHVW V�VLHG]NL SD�VWZRP %DKDPDQD� ZRMD*XM�FURNX SU]HV]áHJR� ]DEDZLá F]DV QLHMDNL QD QDV]\P GZRU]H� ]DNRFKDá VL ZNUyOHZQLH L FKFLDá VL ] QL� *HQLü� .UyOHZQD QLP Z]JDUG]LáD�

17

RozgQLHZDQ\ +XVVHMQ Z SU]HGVLZ]LFLX SRPVW\ ]D WR SU]\]ZRLWHM ]HEUDá

OLF]QH ZRMVND L FL�JQLH QD QDV� .UyO� PQLHM GEDM�F R SD�VWZD MDN RNUyOHZQ� ]DPNQ�á M� Z WpM WZLHUG]\� 'RP\�ODV]*H VL WHUD] W\FK ZLHONLFK

zamiarów moich?

PANTALON Bynajmniéj.

CIARLATAN My�O� MHVW PRM� GRJRG]Lü +XVVHMQRZL L ]MHGQDü SRNyM RERP W\P QD VLHELH

]DZ]LW\P PRFDU]RP�

PANTALON Bellissima impreca ma!

CIARLATAN 0D GLIILF]\OH OR VR PD SHUIDUH� EL]RQLD FRPPLQF]\DUH� :LDGRPR FL� *H ZW\P NUDMX GU*� QD LPL0DKRPHWD� =DERERQQR�ü PDOXMH LP JR ] EURG�� ZZLHONLP ]DZRMX� Z SáDV]F]X JZLH(G]LVW\P�

PANTALON &y* VW�G"

CIARLATAN &\WWR� F\WWR� 6á\V] NRJR�� 2E]LHUD VL� OD]\ $UOHNLQ L 3LHUUD� DE\ LFK QLp SRVWU]H*RQR

PANTALON 0yZP\ �PLDáR� QLp PD QLNRJR� 'R QLHSRMFLD FLHNDZ\ MHVWHP�

CIARLATAN REHMU]DZV]\ VL :LG]LV] WHQ WáXPRF]HN SRG W� SDOP�" 1LHRV]DFRZDQ\ Z QLP VNDUE

]QDMGXMH VL� /D]\ UDGR�FL $UOHNLQD L 3LHUUD QD Z]PLDQN VNDUEX

PANTALON Skarb?

CIARLATAN :LFHM SRZLHP� ZLFHM MHV]F]H MDN VNDUE��� ER 0DKRPHW�

PANTALON Synior mi burta.

CIARLATAN Da vero, kredete mi. : WHQ WáXPRF]HN ZáR*\áHP ZV]\VWNR� FR SRWU]HED GR

XGDQLD 0DKRPHWD� =RVWDMH W\ONR ]QDOH(ü NRJR� ]UF]QHJR� NWyU\ E\ VL Z

18

W RG]LH* SU]\EUDá �$ULHNLQ L 3LHUUR NUDGQ� WáXPRF]HN� L *HE\ SRV]HGá�UR]ND]Dá NUyOHZQLH ]DP�FLH +XVVHMQD� .UyOHZQD QLHSRGREQD� *HE\ QLHE\áD SRZROQD QD JáRV 0DKRPHWD� /D UHOLG*LRQH D VHPSUH UDJLRQH� $ WDN

NUyO +XVVHMQ EG]LH GRJRG]RQ\ L SRNyM VWDQLH�

PANTALON .RJy* ]QDMG]LHP\ QD 0DKRPHWD "

CIARLATAN 2WR MD MHVWHP� 0DV] NOXF]H GR ZLH*\� ZSURZDG]LV] PQLH Z NRSXá� JG]LHjest pokój królewny. E del resto: .ZHVWD WHVWD IDUD NR� EHOOH SDUROH Kreder ke oscuro e fredo il sole... NRP G\F]H $ULRVWR�

PANTALON E hen sara se piu tasto $UOHNLQ ZG]LDZV]\ VWUyM 0DKRPHWD� ] ZUJLHP QDNRáR JáRZ\ �ZLpF]NDPLosadzonym, staje zniHQDFND PLG]\ 3DQWDORQHP L &LDUODWDQHP

CIARLATAN XFLHNDM�F Pieta!

PANTALON XFLHNDM�F Ajuto - diavolo!

Scena trzecia

Arlekin i Pierro

ARLEKIN $ WHQ� QLHGDZQR FR ILUPDPHQW PLHU]\á� 1LH W\ONR Z GLDEá\� OHF] Z XSLU\ ZLHU]\á� �PLHOL VL ] 0DKRPHWD� D PQLH ]D VWUDV]\GáR Z]LOL� ��PLHM� VL SDWU]�F ]DXFLHNDM�F\PL� 3LHUUR� QLH PD WX *DUWX� ]DELHUDMP\ VL FR SUG]pM GR ZLH*\�

PIERRO A tam co po nas?

ARLEKIN &]\ QLH X]QDMHV] MHV]F]H Z WHM RNROLF]QR�FL RZHM ZUy*E\ ] NDUW� R NWyUHMFL SRZLDGDáHP" : WHM ZLH*\� ZV]DN Vá\V]DáH�� VLHG]L ]DPNQLWD NUyOHZQD�2GGDMP\ MHM ZL]\W� ]RVWDZLP\ WDUDGDMN QD GDFKX� D VDPL RNQHP

19

wléziemy do pokoju.

PIERRO $ MDN QDV W\P VDP\P Z\U]XF� RNQHP QLH GDZV]\ GRSD�ü WDUDGDMNL"

ARLEKIN 1LH EyM VL QLF� ZUHV]FLH GOD NUyOHZQ\ F]\ Wp* QLH SRWUzeba cokolwiek QDUD]Lü VL QD QLHEH]SLHF]H�VWZR" 2GZD* VL� NUyOHZQD ]DSHZQH PXVL

PLHü VZRM� NRQILGHQWN� WD EG]LH GOD FLHELH�

PIERRO &K\ED *H WDN� LQDF]HM QLH SU]\VW�SLOLE\�P\ GR XPRZ\� $QGLDPR GXQNZH�Ale okno...

ARLEKIN Taradajka...

PIERRO Jak wyrzuc����

ARLEKIN Poleciemy...

PIERRO = JyU\ QD áHE���

ARLEKIN Jak wypadnie.

PIERRO $ WR áDGQLH�

ARLEKIN .Wy* WR ]JDGQLH"

PIERRO $ EDWRJL� NLMH� SL�FLH"

ARLEKIN $ IRUWXQD� D ORV� V]F]�FLH"

PIERRO 2GZD*DP VL ZLF QDUH�FLH� 2GFKRG]�

20

Scena czwarta

Dekoracja: pokój królewny Królewna, Fatyma

FATYMA &y* PRJ ZLFHM QDG XG]LDá QLHZROL WZRMHM" $OH SDQL� SR]ZyO SRZLHG]LHüVRELH� *H RG QLHM VDPHM GROD MHM ]DOH*\�

KRÓLEWNA -D E\P PLDáD L�ü ]D NUyOD EDUEDU]\�FD� EXU]\FLHOD SD�VWZ RMFD PRMHJR�który mojej stal si SU]\F]\Q� QLHZROL"

FATYMA $OH SRPQLHü QD WR SRWU]HED� *H PLáR�ü XF]\QLáD JR ZLQQ\P�

KRÓLEWNA &R*NROZLHN E�G(� EU]\G] VL QLP� 6DPR WR LPL +XVVHMQ RNURSQH MHVW GOD

PQLH� )DW\PR� &R WHQ EODVN ]QDF]\" =GDá PL VL��� &]\ WH* SURPLH�MDNLHJR� �ZLDWáD� MDN gdyby niebieskiego...

6FHQD SL�WD

.UyOHZQD� )DW\PD� $UOHNLQ� 3LHUUR $UOHNLQ Z RNQLH F]\QL Eá\VNDZLFH

FATYMA &R� QD NV]WDáW Eá\VNDZLF\ SU]HUD]LáR RF]\ PRMH�

Arlekin w stroju Mahometa wskakuje oknem

KRÓLEWNA ZVSLHUDM�F VL QD )DW\P Ach, Mahomet!

ARLEKIN 6\QLRUD� 0DGDPD� ']LZL FL WR PR*H� *H RNQHP ZáD*��� = ZD*Q\FKQDVW�SLáR WR SU]\F]\Q��� = DUF\ZD*Q\FK� SRZLDGDP��� ER GU]ZL E\á\

]DPNQLWH� $OH� SURV] QLH EDü VL� 6HQ]D SDXUD� VHQ]D SDXUD� V\QLRUD�8Vá\V]DáHP� *H Z SLHUZV]\P LPSURZLVWH Z]\ZDáD� 0DKRPHWa - sono adesso io, adesso... Io sono gran profeta Mahomete.

KRÓLEWNA Panie, ty Mahomet?

FATYMA Ty nas prawowiernych prorok?

ARLEKIN

21

Mahomet Mahometissim. :\JO�GDP ZSUDZG]LH QLHFR GHO PLR ZL]R SHU

'*\QJDUR� DOH ZGUXM�F F]VWR EDUG]R Z RNROLFDFK VáR�FD L Z VáR�FXVDP\P� QLH G]LZ� *H VL RSDOLáHP XQ SDNR� �do Pierra� &y* PyZLV]"

PIERRO Okno, mospanie, diable wysoko.

ARLEKIN $OH NRQILGHQWND NUyOHZQ\ QLHV]SHWQD� VWDUDM VL MHM SRGREDü� 5yZQH QDV REX EG]LH SU]HGVLZ]LFLH� 7\ONR *H W\ V]DOXS�� D MD QD RNUFLH�

KRÓLEWNA &R ]D QLHZ\VáDZLRQH V]F]�FLH PRMH� 3U]H] MDNLH* VSRVRE\ PRJáDP VLVLDü JRGQ� WHJR KRQRUX� NWyU\ ]U]�G]DV] PL� SDQLH"

ARLEKIN =GDáR PL VL� V\QLRUD� UD] QD ILUPDPHQFLH 6á\V]Hü R WZHM SLNQR�FL� U]DGNLP VHQW\PHQFLH� $*HE\ VL ZLF R W\P SU]HNRQDü SHZQLNLHP� :OD]áHP SRG VWU\FK� Z\MU]DáHP QLHELHVNLP G\PQLNLHP� $ *H ILUPDPHQW EDUG]R RG ]LHPL Z\VRNR� %LRU PRM� ORUQHWN L RNR SU]\áR*� $* GRSUDZG\ OLOLM� Z WRELH ZLG]� Uy*� 6NRUR WH U]HF]\ WDN V�� U]HNáHP VDP GR VLHELH� Chybaby mnie tu diabli uwL�]DOL Z QLHELH� Hej do konia - nié ma koni - tu pilno do drogi, 1LHFKDM*H PL W\PF]DVHP GDG]� FKRü RVWURJL� :WHP SURPLH� GH GLOL*DQV ZSDGá PL PLG]\ QRJL� 1X* MD GDOHM� QR GDOHM� WR WUXFKWHP� WR F]ZDáHP��� $* QD NRQLHF� PDGDPD� WX SU]\ZGURZDáHP� Bym ci maKRPHWD�VNLH RILDURZDá áR*H� -H�OL QD WR SU]\VWDQLHV]� MH�OL WR E\ü PR*H�

KRÓLEWNA :LHONL 0DKRPHFLH� QLH EG]LH* WR RPDPLHQLH"

ARLEKIN 2PDPLHQLH� $ QLHFK PQLH GLDEOL ZH]P�� NLHG\ WR RPDPLHQLH� 3RZLHG]

W\ONR VáRZR� D FDá\ PyM VHUDM D WXWWL GLDYROL�

KRÓLEWNA 2MF]H SUDZRZLHUQ\FK� GDUXM PL� MH*HOL ] QLHGRVWDWHF]Q� PRF� PRMH

Z\UD* PX XNRQWHQWRZDQLH� DOH MDN SURURN OHSLHM WR F]\WDV] Z NVLG]Hserca mojego...

22

ARLEKIN ��� NWyUHM RSUDZD WDN �OLF]QD� 2 WDN� QLH LQDF]pM F]\WDP� DOH WR F]\WDP EH]

]DM�NQLHQLD� �na stronie) Pierro! Moim wzorem; *G\ MD ] SDQL�� W\ ] MHM GZRUHP�

FATYMA 'DUXM� SDQLH� MH*HOL RGZD*DP VL ]DS\WDü JR R MHJR VáXJ� 1LH FKFH PL

SRZLHG]LHü� NWR MHVW�

ARLEKIN na stronie )HE\� SU]HSDGáD ] WDNLPL ]DJDGNDPL� �JáR�QR� 1LF áDWZLHMV]HJR QDG WRdogodzenie FLHNDZR�FL WZRMHM� -HVW WR� MHVW WR PyM PDG]LRU GRPR

Minkione.

FATYMA &y* WR ]D LPL XZLHOELRQH"

ARLEKIN -HVW WR* VDPR FR G*HQLR GH OLQQRFHQW]D� JHQLXV] GREURFL� JHQLXV]QLHZLQQR�FL� MHVW WR V]F]HJyOQLHM LPL MHJR ZáDVQH�

PIERRO Tak jest, geniusz niewiQQR�FL�

ARLEKIN , GODWHJR QRVL WH V]DW\ ELDáH� $OH ZUDFDM�F VL GR PRMHM PLáR�FL� :LHONL

0DKRPHW� NUyOHZQR� MX* XZL�Gá ] ]DNRFKDQLD VL Z WRELH L MH�OL JR QLpR*\ZL VáRGNL WZHM Z]DMHPQR�FL EDOVDP��� �GDMH VL Vá\V]Hü JáRV GW\FKinstrumentów - $UOHNLQ GU*\ - 3LHUUR FKFH VL VNU\ü SRG VXNQL� $ULHNLQD) &y* WR MHVW" &y* WR MHVW" &R WR ]D KDáDV"

KRÓLEWNA -HVW WR ZLDGRPR�ü V]F]�FLD PRMHJR� 7D PX]\ND R]QDMPXMH PL GURJLH

przybycie ojcowskie.

FATYMA -DN*H MHVW Z F]DV L GR RNROLF]QR�FL�

ARLEKIN I owszem, ani jedno, ani drugie.

PIERRO 0DKRPHFLH� PLHMP\ VL EOLVNR RNQD�

ARLEKIN

23

R�PLHODM�F VL , WR WZyM NRFKDQ\ WDWD WDN KDáD�Q� RGGDMH FL ZL]\W"

KRÓLEWNA 7DN MHVW� FR G]LH� PL W �ZLDGF]\ áDVN�

ARLEKIN 3RGRED PL VL WR SUDZG]LZLH Z GUXJLFK� DOH FR VDP� WR ]DZV]H Mak QDMFLV]pM PRMH HNVSHGLXM ZL]\W\� 3URV] VL PX RGH PQLH SRNáRQLü

serdecznie. &KFH RGFKRG]Lü

KRÓLEWNA 0DKRPHW ]H PQ� UR]VWDMH VL"

PIERRO FL�JQ�F $UOHNLQD 2NQR PDáR VWR V�*QL RG ]LHPL�

FATYMA 0DG*LRU GRPR 0LQNLRQH VZRM� WDN*H RSXV]F]D )DW\P"

PIERRO Oime!

KRÓLEWNA 0DKRPHW PyZL� *H PQLH NRFKD� D RSXV]F]D PQLH"

ARLEKIN O serca mojego królewno! 'XV]\ PRMHM WF]R� 7H SLNQH RF]\ V]F]�FLH FL UF]�� Ale król, zdziwiony niespodzianym mnie tu zastaniem, w pierwszym od ]P\VáyZ RGHM�FLX PyJáE\ Z�WSLü� *HP 0DKRPHW� PyJáE\ ZLQQHJR

XEOL*\ü PL SRV]DQRZDQLD� -HVWHP WURFKD JRU�F]ND� PyJáE\P JR Z

SLHUZV]\P ]DSG]LH XUD]\ Z SFKá REUyFLü� %\áR*E\ WR ]H VWURQ\ PRMHMgrzecznie? Powiedz swojemu tatce przyczyny mojego tu przybycia. Sposób go, aby mnie dobrze i ludzko pU]\M�á� JG\ SRZUyF� %G WXQLH]DEDZHP� ZSDGQ W\ONR SHU XQ LQVWDQWH QD V]RNRODG GR -RZLV]D�

FATYMA A mój Minkione powróci?

PIERRO 3RZUyFL� SRZUyFL� �GR $ULHNLQD� 'R W\VL�FVHW NyS GLDEáyZ� Z\FKRG]LáE\�SUG]pM�

24

ARLEKIN w oknie Limiei komplimenti per sinior vestro padre.

Scena szósta

Królewna, Fatyma

KRÓLEWNA %G]LHV]*H PL Z\U]XFDü WHUD]� *HP RGU]XFLáD UN L VHUFH +XVVHMQD"

FATYMA .Wy* E\ VL WHJR E\á VSRG]LpZDá" :LQV]XM FL RZV]HP� SDQL� *H� WR RERMH]DFKRZDáD GOD SURURND� NWyUHPX Z WHM SRGUy*\ PLáR�ci towarzyszy 0LQNLRQH� JHQLXV] QLHZLQQR�FL� 2Wy* L NUyO� SDQ QDV]�

Scena siódma

Królewna, Fatyma, Król, Pantalon, Ciarlatan

KRÓL 8�FLVNDM PQLH� NRFKDQD FyUNR�

KRÓLEWNA 2MF]H QDMXNRFKD�V]\� G]LHO ]H PQ� UDGR�ü QDG]Z\F]DMQ�� 0DKRPHW

Z\VáXFKDá JáRVX XFLVNyZ PRLFK� ]VW�SLá GR PQLH RVRE� VZRM�� DE\ PQLH

SRFLHV]\á�

PANTALON i CIARLATAN razem Mahomet!

PANTALON &y* WR ]QDF]\"

KRÓL zdziwiony 0DKRPHW" &yUNR� F]\ W\ONR VRELH MHVWH� SU]\WRPQ�" 3RP\�O� FR PyZLV]�

L VQX ]D LVWRW QLF XGDZDM SU]HGH PQ��

KRÓLEWNA Nie paQLH� 6]F]�FLH PRMH QLH MHVW REáXG�� :LG]LDáDP 0DKRPHWD�

UR]PDZLDá ]H PQ� Z VSRVyE QDMZLNV]HM RWZDUWR�FL� QDMSHZQLHMV]HM

25

RSLHNL� QLH]DZRGQHM QDG]LHL� 5N PL QDZHW RILDURZDá VZRM��

FATYMA , PRMH QD� RF]\ SDWU]Dá\� %URGD� ]DZyM� SURPLH� MDVQ\� Z nim genijuV] Z V]DFLH ELDápM���

KRÓL &y* WR V� ]D VQ\" .RELHW\� F]\�FLH SRGXU]Dá\" 3DQWDORQLF� QLF QLH PyZLV]" 6N�G WHQ Eá�G NUyOHZQ\ L )DW\P\" &R ]D

oszust?

PANTALON Nic nic wiem, panie, widzisz podziwienie moje.

KRÓL 1LH ZLpV]� ]GUDMFR� %G]LHV] ZQHW VLHG]LHü� 3RZLHU]\áHP FL VWUD*\ FyUNLPRMHM� SRZLHU]\áHP FL PHJR L MHM KRQRUX� Z UNX WZRLFK ]áR*\áHP WR� FR

PL QDMPLOV]HJR� D W\ QD ]áH X*\áH� ]DXIDQLD SD�VNLHJR" 2WZRU]\áH� GU]ZLZLH*\ GOD ]áRF\�F\� NWyU\ PQLH ]QLHZD*\á" 'U*\M W\ L WHQ� NWyU\ PL FL GRWHJR XU]GX SRGDá�

CIARLATAN 3U]\VLJDP� SDQLH���

KRÓL Milcz!

PANTALON 1LNRPX� D QLNRPX QLH RGP\NDáHP�

KRÓLEWNA &]\* 0DKRPHW� SDQLH� SRWU]HEXMH WHJR� DE\ PX RGP\NDü" 6SX�FLá VLSRZLHWU]HP� W\P WX ]MDZLá VL RNQHP L VSRG]LpZDP VL� *H ZNUyWFH WD*VDP� GR QDV SRZUyFL GURJ��

KRÓL &yUNR áDWZRZLHUQD� FyUNR SROLWRZDQLD ZLFHM MDN JQLHZX ZDUWD� $OH WHQ

SRP�FL VL ]QLHZDJL PRMHM� 6SUDZFD RQpM QLH XMG]LH SU]HG SRPVW� PRM��.UZL� MHJR���

CIARLATAN 3DQLH� RU* L *\FLD QDV]H QD WZRMH VNLQLHQLH�

PANTALON Niech przepadnie winowajca� NWyU\ FL REUD*D� NWyU\ PQLH ZLQQ\P FKFH

26

PLHü Z WZRLP SU]HNRQDQLX�

3LHUUR F]\QL Eá\VNDZLF Z RNQLH

KRÓLEWNA :LG]LV] SDQLH W Eá\VNDZLF" 2WR ]DSHZQH EUDP\ QLHELHVNLH RWZLHUDM�VL� NWyU\PL 0DKRPHW ]VWSXMH GR QDV�

KRÓL 1LHFK*H VL XND*H ]GUDMFD� 1LHED� &R ZLG]"

Scena ósma

Król, Królewna, Fatyma, Pantalon, Ciarlatan, Arlekin, Pierro

$UOHNLQ ]HVNDNXMH ] RNQD� 3LHUUR VWRL Z RNQLH GOD VWUD*\� &LDUODWDQ�3DQWDORQ L .UyO ]G]LZLHQL� .UyORZL Z\SDGD PLHF] ] UHNL� VFK\OD JáRZprzed Mahometem; Arlekin, zrazy dU*�F\� R�PLHOD VL�

CARLATAN cicho do Pantalona Suknia moja. Broda moja.

PANTALON -DNLP*H VSRVREHP WHQ RV]XVW PyJá VL WX GRVWDü RNQHP� WDN RG ]LHPL

dalekim?

KRÓLEWNA :�WSLV]*H WHUD]� PyM RMF]H� R V]F]�FLX FyUNL VZRMHM"

ARLEKIN .UyOX� �PLDá*H� GRE\ü PLHF]D QD VZRMHJR SURURND� D QLH REDZLDá*H� VLE\ü REUyFRQ\P Z WDNL DQDQDV MDN RWR WHQ� NWyU\ ZLG]LV] Z UNX PRLP"

:LHV]*H R W\P� *H WR MHVW PHWHPSV\NR]D MHGQHJR" QLHGRZLDUND� V]DFKD

.DUDNDáSDNX"

KRÓL Wielki Mahomecie! Honor, który nam czynisz, nad wszystkie moje ZLNV]\ QDG]LHMH� =UD]X PQLHPDáHP FyUN PRM� ]ZLHG]LRQ� RG RV]XVWD�DOH WHUD] SR]QDM� ZLHU] L ZLHOEL W PRF QLHELHVN�� NWyUD ZLDWU\ ]QL*Dpod twoje nogi.

ARLEKIN 2Wy* WR Z WH PL JUDM� $- W\ �OLF]QD Uy*R ]LHPVNLFK SDUWHUyZ� ERQERQNX

QDMVáRGV]\� NWyUHJR VLáD SU]HFKRG]L PRF GLDZROLNyZ QHDSROLWD�VNLFK�PyZLáD*H� WDWXONRZL� *H VL ] WRE� FKF *HQLü" &y* RQ QD WR"

27

KRÓL 7DN MHVWHP SU]HMW\ WZRM� GREURFL� MDN ]LHPLD XSUDJQLRQD QLHELHVNLHM URV\

U]VLVW\P R*\ZLRQD GHV]F]HP��� 1D VNLQLHQLH ]DWHP ZROL SURURFNLHj...

CIARLATAN do Pantalona 2V]XVW ]DP\�OD D* R áR*X NUyOHZQ\�

PANTALON $ QLH GRSXV]F]DM*H PX WpM ]XFKZDáR�FL�

ARLEKIN do Króla Nie mam nic do ciebie, prawowierny królu, ale masz przy sobie dwóch QLHZLHUQ\FK� 6S\WDM QR LFK� FR Wp* RQL P\�O� R PQLH� SRZLHG]� FL�SU]\VLJDP� *HP RV]XVW�

KRÓL $FK SURURNX� F]\ WR E\ü PR*H"

ARLEKIN Tak jest, nie inaczéj! Znam ptaków z ich pierzy! )DGHQ WHPX� *HP SURURN 0DKRPHW� QLH ZLHU]\� 6S\WDM LFK W\ONR� MD P\�OL ]JDGXM�

KRÓL 6NRUR WDN ND*HV]� MHVWHP SRVáXV]Q\� �do Pantalona i Ciarlatana) Co P\�OLFLH R 0DKRPHFLH L R W\P KRQRU]H� NWyU\ PL F]\QL"

PANTALON Panie, to nie Mahomet!

CIARLATAN Jest to oszust, wywijacz, matacz!

KRÓL 1LH ZLG]LHOL�FLH*� ] MDN� V]\ENR�FL� SR SRZLHWU]X VSX�FLá VL WXWDM "

PANTALON Prawda, zadziwia to nas, ale nie przekonywa. Omamienie czy zaczarowanie, Mimo to wszystko, panie, Jest to oszust, filut stary, :DUW QDMZLNV]pM Z �ZLHFLH NDU\�

KRÓL 0LOF]FLH� EOX(QLHUF\�

28

3DQLH� GDUXM PL� QLH NDU] LFK �OHSRW\� $OH LFK VSURVWXM VHUFH� XOHF] JáyZ ]DZUoty!

ARLEKIN .UyOX� SU]H] Z]JO�G FLHELH L NUyOHZQ\ Z\EDF]DP LP� DOH MHGQ\P VáRZHP

FKF LFK R�ZLHFLü L QDZUyFLü�

KRÓL %�G( GOD QLFK PLáR�FLZ\�

ARLEKIN 3yMG(FLH WX VDP� áDMGDNL� �VWDMH PLG]\ QLPL L FLFKR PyZL� 2ED MHVWH�FLHoszusty, wiadomo to wam samym najlepiej. Ta suknia i ta broda wszak jest wasza?

PANTALON cicho Bezczelniku!

CIARLATAN cicho 2V]X�FLH�

ARLEKIN 1LH SU]HF] WHPX� :LF ZDV GZyFK� D MD MHGHQ� VXPPD VXPPDUXP MHVW

QDV WU]HFK� NWy* R WR G\VSXWXMH" $OH MD MHVWHP RV]XVW ]UF]QLHMV]\ LV]F]�OLZV]\ RG ZDV L FKF ] WHJR NRU]\VWDü�

PANTALON $ P\ WHJR QLH GRSX�FLP\�

ARLEKIN 1LH GRSX�FLFLH� = ZDV]� EG]LH V]NRG�� -D MX* XFKRG] ]D 0DKRPHWD�

MH*HOL L Z\ QLH XGDFLH SU]\QDMPQLHM WpM ZLDU\� NWyUHM QLH PDFLH� SRZLHPkrólowi o téj, .WyU��FLH ] VRE� URELOL kabale , SyMG]LHFLH QD VWU\F]NL� DOER WH* QD SDOH�

PANTALON O nieba!

ARLEKIN 'R QyJ ZLF� GR QyJ ]DUD] PL� SRJDQLH�

CIARLATAN SDGDM�F GR QyJ 2 SURURNX SDQLH� GDUXM QLHZLDU�

29

ARLEKIN do Króla :LG]LV] NUyOX� FR MD PRJ" �do Pantalona� 7\� PQLHM ZLQLHQ� ZLF ZUN� �do Ciarlatana� W\ PQLH FDáXM Z QRJ�

CIARLATAN Triumfuje szalbierz!

PANTALON 3RF]HNDM� RV]X�FLH�

FATYMA do Królewny 3DQL� NURWRILOD MX* JRWRZD�

ARLEKIN &y* WR ]D NURWRILOD"

KRÓLEWNA 6� WR WD�FH XSRGREDQH RMFX PRMHPX� =D ND*G� ZL]\W� Z REHFQR�FL MHJRPyM IURQF\PHU JR EDZL� -H�OL UDF]\V]� SDQLH���

ARLEKIN I owszem, wszak to mój zakon pisze, :V]DN*H PQLH ZLHOEL� WD�FDPL GHUZLV]H� Muzyka i tany To mój gust upodobany.

0XU]\QL ZFKRG]� L UR]NáDGDM� ZH]JáRZLH� QD NWyU\FK VLDGDM� .UyO�

KrólewQD L 0DKRPHW� 0DKRPHW VLDGDM�F Z\ZUDFD NR]LRáND� SRGQRV]�go.

ARLEKIN 2� MD EDUG]R OXEL NDEU\MROH L EDOHW\�

WDQHF]QLFH UR]GDZDM� NZLDW\ L WD�F]�

$ WR JU]HF]QLH L SLNQLH - chóry i bukiety!

Taniec turecki

6FHQD G]LHZL�WD

Król, Królewna, Arlekin, Fatyma, Pantalon, Ciarlatan i Rycerz wpada z SUGNR�FL� L QLH]UF]Q� QDGWR�FL�

RYCERZ

30

do Króla 3DQLH� 3DQLH� 1LH WHUD] GR WD�FyZ QDP FKZLOD� 'R LQQHJR E�G( JRWyZ� E�G( JRWyZ NDGU\OD� 1LHSU]\MDFLHO� RNURSQR�ü� QLHZROD QDV F]HND� 3áDF] OXG]L� U*HQLH NRQL� KDUmaty, muszkiety... 2G QLHSU]\MDFLyá *RáQLHU] QDV] VWURQL ] GDOHND� 'R QLHSU]\MDFLSá� QDV]H ]ELHJDM� NRELHW\� =GDMH PL VL� MDN JG\E\P MHV]F]H SDWU]Dá QD QLH� %XáDW� SDQFHU]� NRSLMD - ZV]G]LH NUZL UR]ODQLH� �PLHUü VWUDV]QD VZRM� NUHS Z SROX UR]SR�FLHUa; 7X JáRZD� UND� QRJD� XGR HW FDHWHUD��� =JRáD WWHQW ZDOF]�F\FK� SáDF] ] DUW\OHU\M���� ]DWFKQ�á VL $OH QLHFK VL ] RSLVHP W\FK VWUDFKyZ QLH V]HU]��� Dyszy

ARLEKIN &]\VWH UHF]\WDWLYR Vá\V] QD RSHU]H� .LHG\ U\FHU] FKFH SáDNDü �SLHZDM�F VHU\MR�

RYCERZ Karaceny, sztandary, pancérze i szable... Tchnie

$5/(.,1 .UyWNR PyZL�F� ZV]\VWNR (OH L ZV]\VWNR SR GLDEOH�

RYCERZ =JRáD /XG R SRPRF WZRM� ZRáD� $ QLHSU]\MDFLHO SRG PXU\ MX* SRGVWSXMH L JHQHUDOQ\ DWDN PD SU]\SX�FLü�

ARLEKIN na stronie =MpG]*H GLDEáD�

PIERRO Mahomecie! Nogi za pas! Umykajmy!

KRÓL do Rycerza =DUD]� ]DUD] Z\GDM RUG\QDQVH�

KRÓLEWNA do Arlekina 3DQLH� SU]\ WZRLP ZLHORZáDGQ\P UDPLHQLX QLH PDP\ EDü VL F]HJR�

31

ARLEKIN GU*�F %�G(FLH W\ONR WHJR VHUFD FR MD�

KRÓL :VSLHUDM QDV SDQLH VZRM� SRPRF��

ARLEKIN 1LH Z�WSFLH R W\P� SD�VWZR PRMH� SRPRJ ZDP� SRPRJ� $OH MHGQDN*HQLH VSXV]F]Dü VL QD WR� WU]HED VL GREU]H SRWNDü� QLH GDMFLH VL SRELü� ERMD JQX�Q\FK QLH OXEL�

KRÓL 1LH ]DZLRG GREUHJR R VRELH PQLHPDQLD� 3DQWDORQLH� &LDUODWDQLH�

SyMG(FLH ]D PQ�� 7\� FyUNR� EDZ V]DQRZQHJR SURURND� DOER WH* L W\ FKRG(]D PQ��

:\FKRG]L ] FyUN�

PANTALON 7HQ QDP RV]XVW SRPR*H DQL FK\EL W\OH� &R VLHG]�F QD ZRáDFK� JG\ RU]�� PRW\OH�

CIARLATAN �OLF]QLH RQ QDV]� XWU]\PD VWURQ� Un tale ladro un tal brykone.

WycKRG]� ZV]\VF\

ARLEKIN sam :V]\VWNR PL ]JDGá\ NDUW\� DOH QD U\FHU]D Serce moje dudkuje, sobie nie dowierza. 6]XNDMP\ EH]SLHF]H�VWZD��� FR PD E\ü� QLH PLQLH��� -HGQDN*H NWR VL FKRZD��� �URGNL QDV QLH P\O�� Bisonia mi czerkare un petto azylo.. . Gdzie najmniej podejrzenia... e bravo... w kominie!

Koniec aktu drugiego

32

Akt trzeci Pokój Królewny

Scena pierwsza

ARLEKIN VDP VLHG]�F =ELHUD PL VL QD VHQ��� 7DN� XFLHNQLH +XVVHMQ DOER QLH XFLHNQLH� :V]HODNR

NRQLHF]QLH MHGQR ] GZRMJD QDVW�SLü PXVL� �SR]LHZD� 'Drmo! Snu SR]LHZDQLHP QLH ]EG� wstaje 3RVW�SP\ VRELH Z WpM PLHU]H� -DN WHDWUDOQL UREL� U\FHU]H� *G\ LP PQLHPDQH V]F]�FLH QLH VSU]\MD� =DVQ�ü MHG\QD LFK V\WXDF\MD� %R NLHG\ RQL SáDF]�� ZLG]� *H VL �PLHM�� Jest kanapa - SDGDM� L Z\JRGQLH PGOHM�� Bona notte siniori mei! NáDG]LH VL Sen - SLNQ\ SURVSHNW REáXG L QDG]LHL� 0R*H WH* L PQLH ZH �QLH FRNROZLHN VL VNOHL� A sento rzecz nielada, &]VWR SU]\V]áR�ü RSRZLDGD� à*H F]VWRNURü� OHF] L ]JDGD� Bona notte siniori padroni! WXOL JáRZ PLG]\ ZH]JORZLD L zasypia i potem mówi $ODUPL� $ODUPL� 0R�FL SDQRZLH� GR NRQL� GR NRQL� 2 WDN� .UyO +XVVHMQ

XFLHNQLH� ER MD WDN FKF L WDN PL SRWU]HED� 8FLHNQLH� 8FLHNQLH�

Scena druga

$UOHNLQ �SL�F\� .UyOHZQD

KRÓLEWNA Wielowladny Mahomecie! Niewierny Hussejn szydzi z rozkazów, które RMFLHF PyM LPLHQLHP WZRLP GR QLHJR SRVáDá� -H*HOL QDP VZRMHM RGPyZLV]

SRPRF\� ZV]\VWNR QLHV]F]�FLHP JUR]L� �SL� ZLG]� 7R EH]SLHF]H�VWZR�WHQ VHQ JáERNL SRZLQLHQ E\ QDV]\P WXV]\ü QDG]LHMRP� DOH REDZLDP VL RPRMHJR RMFD� R MHJR SD�VWZR� 0DKRPHFLH� 6QX PX QLH �PLHP SU]HU\ZDü�

trzeba wszelako. Wielki proroku!

33

ARLEKIN przez sen 'UDSQLH� 2 GUDSQLH +XVVHMQ� D* VL NXU]\ü ]D QLP EG]LH�

KRÓLEWNA , RZV]HP VWUDV]Q\ QD PXU\ PLDVWD JRWXMH DWDN� :V]\VWNR XVWSXMH MHJRUD]RP� QLF PX RSU]Hü VL QLH ]GRáD.

ARLEKIN O prynczypessa sukkulenta, sukkulentissima!

KRÓLEWNA -DN*HP V]F]�OLZD� PRLP ]DEDZQ\ Z\REUD*HQLHP 0DKRPHFLH�

ARLEKIN -HVW WR �OLF]QLXFKQD� Z\JRGQLXWND� NWyUD QLF VL QLH WU]VLH NDU\MROND� &RZ\JRGQD� WR Z\JRGQD� 7UXGQR PyZLü�

KRÓLEWNA z podziwieniem &y* WR PD ]QDF]\ü"

ARLEKIN O tak, moja taradajeczka! Królewna - Heblon - Hussejn - o ucieknie! 'DOHM*H ]D QLP - QX*H SR QLP - áDSDM� FKZ\WDM� �FLJDM� ��PLHMH VL� -DN*Hdrapie, jak ucieka!

Scena trzecia

Arlekin, Królewna, Pierro

PIERRO Mahomecie! Mahomecie! Nieprzyjaciel!

ARLEKIN RGHFQ�ZV]\ VL &KL YD OD" .Wy* WR MHVW"

PIERRO Nieprzyjaciel!

ARLEKIN Chi va avuta tanta ardire? Dove dunkme, risponde mi!

PIERRO 3U]HPyJá ZRMVND� LG]LH GR V]WXUPX ZLH*\�

34

ARLEKIN SRU\ZD VL Z QDMZLNV]\P SRPLHV]DQLu, sam nie wié, do kogo mówi, REUDFDM�F VL WR GR 3LHUUD� WR GR .UyOHZQ\ $QLPR� 6\QLRUL� 7DUDGDMND� 1LH ONDM VL� PDGDPD��� F]\ JRWRZD��� 8IDM

PL��� &R *\ZR ]D PQ�� 2 SDQLH +XVVHMQ� QDXF] MD FL� Al tuo Marcio dispetto. 2GGDODP VL� NUyOHZQR� DOH E�G( VSRNRMQD� GRZLpV] VL R PQLHwkrótce. Adio bel idol mio! Pierro, presto!

PIERRO XFLHNDM�F Subito!

Scena czwarta

Królewna, Fatyma wpada rozczochrana

KRÓLEWNA &y* WR FL MHVW� )DW\PR"

FATYMA =GHMP SDQL WHQ Uy* L ELHOLGáR� UR]F]RFKUDM ZáRV\� 1LHSU]\MDFLHO ZSadnie, MHV]F]H QD WZyM ZG]LN MDNLH ]DMPLH VL VWUDV]\GáR� 3DQLH EUR�� 1LHFK QLHNR�F]��� E\áR*E\ WR áDGQLH��� $OH*0DKRPHW F]\ FL ]RVWDZLD QD]DSDOF]\ZR�ü DOER QD UR]ZL�]áR�ü VZHJR U\ZDOD"

KRÓLEWNA $FK� )DW\PR� QLH ZLHP� JG]LH MHVWHP� &R VL ]H PQ� VWDQie? Oddalenie VL 0DKRPHWD� SRGUy* MHJR GDOHND� PR*H��� )LUPDPHQW WDN Z\VRNR���

:UHV]FLH FRNROZLHN E�G(� ]á\ ORV F]\ GREU\� ] PRLP G]LHO JR RMFHP�

2GFKRG]�

6FHQD SL�WD

7HDWU R]QDF]D ZLH*H� ZRMVNR QLHSU]\MDFLHOVNLH PDV]HUXMH� SRWHP +XVVHMQ

RND]XMH VL ]H swoim konfidentem. Hussejn, Ibrahim

HUSSEJN ,EUDKLP� -X* WHG\ MHVWHP SRG W� WZLHUG]�� JG]LH SU]HE\ZDQDMQLHZG]LF]QLHMV]D NUyOHZQD� DOH ZNUyWFH MHG\Q\P SRPVW\ PRMHM

SURZDG]RQ\ ]DPLDUHP XNDU] QLHVSUDZLHGOLZH L ]XFKZDáH MHM Z]JDUG\�-D��� MD��� PDP M� NDUDü��� ,P EOL*V]\ MHVWHP WHJR SU]\E\WNX ZG]LNyZ� MDNFLHPQR�FL QRFQH SU]HG VáR�FHP QLNQ�� WDN PyM JQLHZ��� 0LáR�FL� MDN VLOQLHZáDGDV] F]áRZLHNLHP��� &LHELH W\ONR F]XM�

35

IBRAHIM 3DQLH� WDN E\� E\á PLNNLP" 7DN E\� E\á QDGWR GREU\P" &R PyZL�GREU\P��� VáDEym.

HUSSEJN Ibrahimie, królewna! Bóstwo!

IBRAHIM =DSRPQLM SDQLH R ZG]LNDFK� Z\VWDZ VRELH MHM Z]JDUG\�

HUSSEJN Jej wzgardy?

IBRAHIM 7DN� SRZWDU]DP� Z]JDUG\� =QDV] WR GREU]H� SDQLH� P�FLü VL QLH FKFHV]"&KFHV] E\ü ZVSDQLDá\P" $OH MD ] XU]GX PHJR LQDF]HM FL UDG]Lü QLH

PRJ� MDN W\ONR *HE\� E\á VXURZ\P L VURJLP� 2 WZyM WX LG]LH KRQRU�

HUSSEJN 5R]V�GQ\ PLQLVWU]H� PDV] UDFM�� )RáQLHU]H� *RWXMFLH VL GR V]WXUPX�

)RáQLHU]H� 3RPQLMFLH� ZDP SRUXF]DP KRQRU L SRPVW PRM�� 1LHRV]F]G]DMFLH NUZL QDURGX� FKRü QLF QLF winien, ale szanujcie króla i FyUN MHJR� FKRü PL W\OH ]DZLQLOL�

IBRAHIM 3DQLH� ]E\W MHVWH� GREU\�

HUSSEJN %R NUyORP GREURü SU]\VWRL� ER QLJG\ ]á\P E\ü QLH XPLDáHP� &R Z PRMHM

MHVW PRF\� WR F]\QL� 3U]\FK\OLü VL VHUFHP GR NUyOHZQ\ QLH P\�O� DOH GQLjej dOD PQLH WDN V� GURJLH�

IBRAHIM 'DOHM� *RáQLHU]H�

HUSSEJN ZVWU]\PXMH JG\ GDMH ]QDN *RáQLHU]RP� *HE\ VL L�ü QLH ZD*\OL Ibrahim!

IBRAHIM 3DQLH� GREURü FL V]SHFL�

HUSSEJN zawstydzony 'R DWDNX� *RáQLHU]H� 'RE\ZD SDáDV]D� RWUEXM� DWDN� QLRV� GUDELQ\� SU]\VWDZLDM� GR PXUyZ�

0X]\ND ZRMHQQD� 3DGDM� WUXS\ ] ZDáyZ WZLHUG]\� =Z\FL*DM� RELH

36

REO*H�FyZ� ZG]LHUDM� VL GR ZLH*\� VSXV]F]DM� PRVW ]ZRG]RQ\�

SURZDG]� Z ZL]DFK 3DQWDORQD� &LDUODWDQD� .UyOHZQ L NUyOD %DKDPDQD�

=Z\FL]F SR MHGQHM� ]Z\FL*HQL SR GUXJLHM VWURnie.

Scena szósta

Hussejn, Ibrahim, Bahaman, Fatyma, Królewna, Pantalon, Ciarlatan

HUSSEJN &y* WHG\� QLHZG]LF]QD" 1LHED V� VSUDZLHGOLZH� =RVWDMHV] QLHZROQLF�WHJR� NWyUHJR UN� L WURQHP JDUG]LáD�� %yM VL� MH�OL ]áH ]á\P RGGDü ]HFKF�EyM VL� DE\P SRZRGRZDQ\ SRPVW� L REUD*RQ� PLáR�FL����

KRÓLEWNA XSDGDM�F QD RMFD Ojcze mój!...

HUSSEJN do Ibrahima &]XMH WR� *H VL SRP�FLü QLH PR*H� MDN SUDJQLH� *H MHVW SRQL*RQD�

BAHAMAN 6URJL� F]HJR MHV]F]H F]HNDV] NX GRJRG]HQLX SRP�FLH WZRMpM" 8ZROQLMmnie od tego obmieU]áHJR ZLGRNX SRF]ZDU\� NWyUD RSXV]F]D SD�VWZDVZRMH� DE\ X]XUSRZDáD FXG]H� DE\ PQLH XQL*\áD� DE\ VL ]H PQLH

QDMJUDZDáD QD PRLP ZáDVQ\P GZRU]H� JG]LHP M� QLHGDZQR SR NUyOHZVNXSU]\M�á L QDMZVSDQLDOV]� XF]FLá JR�FLQQR�FL�� 3U]HV]\M SLHU� PRM� LXZLH�F] WZRje zbrodnie!

HUSSAJN =XFKZDá\ VWDUF]H� JRG]LFQF� ZSUDZG]LH �PLHUFL� NWyUHM WDN �PLDáR

QDSLHUDV] VL� DOH SRG]LNXM QLHV]F]�OLZHM SDVML� NWyUD PQLH NUSXMHORVHP FyUNL WZRMHM� 7DN� �OLF]QD NUyOHZQR� ]Z\FL]FD RG FLHELH

]Z\FL*RQ\ X QyJ WZRLFK WZRMHM Z]\ZD OLWR�FL� &KFLpM W\ONR���3U]\ZUDFDP SD�VWZD ]DZRMRZDQH RMFX WZRMHPX� PRMH ]D� X QyJ WZRLFK]áR*�

KRÓLEWNA :VWD�� SDQLH� QLH SRZLNV]DM OLF]E\ SáDF]OLZ\FK ERKDWpUyZ� 5ND L VHUFHQLH GOD FLHELH� RERZL�]DQH MX* MHVW 0DKRPHWRZL� 8W\VNXM QD WR Z GXV]\swojej, DOH QLH V]HPUDM� DOER ONDM VL FL*NLHJR UDPLHQLD MHJR�

BAHAMAN 8�FLVNDM PQLH� FyUNR PRMD� 1LH XIDáHP VáDER�FL QLHZLH�FLHM� DOH RND]DáD�VL JRGQ� SURWHNFML 0DKRPHWD� NWyU\ ]QDü FKFLDá GR�ZLDGF]\ü FL Z W\P

37

FL*NLP UD]LH�

PANTALON do Ciarlatana Oszust uFLHNá� ZGDZV]\ QDV Z WDNLH NáRSRW\�

IBRAHIM do Hussejna 'RSyNL* SDQLH WDN GREU\P EG]LHV]"

HUSSEJN ,EUDKLPLH� MX* PL ZLFHM QLH Z\PyZLV] GREURFL PRMHM� �do Królewny) A W\� NWyUD QD ]DVáRQ Z]JDUG WZRLFK �PLHV] SURIDQRZDü LPL0DKRPHWD�

wezwij go, niech zDZLHVL Z UNX PRLP WHQ RU*� NWyU\ PDP XWRSLü Zpiersiach ojca twojego.

KRÓLEWNA XSDGDM�F PLG]\ RMFD L +XVVHMQD Stój! Ach, Mahomet!

Scena siódma

Hussejn, Ibrahim, Bahaman, Fatyma, Królewna, 'Pantalm, Ciarlatan, Arlekin w taradajce na powietrzu, Pierro ] GDOHND XZD*D� FR VL G]LHMH

ARLEKIN Ke vedo! $ WR FR X PLOLMRQ VHW NURü VWR W\VLF\ GLDEáyZ� Hussejn bruto e barbaro! .H" , W\ QLH PLNQLHV] QD ZLGRN VSáDNDQ\FK SLNQ\FK RF]X� W\FK

U�F]HN ]DáDPDQ\FK" $ EU\NRQH� $ PDOHGHWWD� :RMVNR +XVVHMQD SU]HUD*RQH. Nadzieja w stronie Bahamana. Hussejn SU]H] F]DV QLHMDNL PD UN ] SDáDV]HP ]DZLHV]RQ�� XSDGD SRWHP QD

Ibrahima.

HUSSEJN Allach! Allach!

KRÓLEWNA ] UDGR�FL� Ojcze mój!

PANTALON do Ciarlatana 6DP QLH ZLHP� FR P\�OHü" .ZHVWR GLDYROR LQFDPDWR�

38

CIARLATAN Taczy. Diavolo e andzielo. Potrzebny nam jest teraz - malo, ma neczesario.

ARLEKIN :LG]LDáHP MD GDZQR WURVNL ZDV]H L MHJR VURJLH ]DPDFK\� DOH F]HNDáHP

F]DVX� DE\P Z\GDU]\á V\WXDFM� ZLFHM LQWHUHVXM�F�� 1LHGRZLDUNX+XVVHMQLH� ]D FR W\ QLH XFLHNáH�� NLHG\ MD FL XFLHNDü ND]DáHP" 0DáR QD

W\P� FKFHV] MHV]F]H SRM�ü ]D *RQ PRM� SULQF]\SHVV L SU]HELü MHM RMFD�3RF]HNDM� ]DUD] MD FL SRND*� FR XPLHP� :áDGQH SLRUXQHP� PLOLMRQ\ LFK

V� QD PRMH VNLQLHQLH� DOH RND* FL PRF PRM� JURPL�F FL QDMSRVSROLWV]\P�

a najnikczemnieMV]\P RU*HP� 8PLHUDM� D VXELWR SUHVWR� .UHSD� %LHU]H JáRZ NDSXVW\ L Z áHE PX GDMH

HUSSEJN XSDGDM�F QD ,EUDKLPD 8PLHUDP� ,EUDKLPLH� .UyO UyZQLH MDN ND*G\ F]áRZLHN XPLHUD� 8QLH� PQLH

VW�G� QLHFK PQLH QLH ZLG]� RG �PLHUFL RV]SHFRQ\P�

IBRAHIM do Mahometa Tr]HED* E\áR GOD RND]DQLD PRF\ WZRMHM� DE\ U\FHU] WDN VáDZQ\ RG NDSXVW\

]JLQ�á" 2GFKRG]L ]D NUyOHP� NWyUHJR Z\QRV]�

Scena ósma

Bahaman, Królewna, Fatyma, Pantalon, Ciarlatan, Pierro, Arlekin, Wojsko

ARLEKIN 6ROGDWL� :LG]LHOL�FLH� MDNHP ZDV]HJR VNDUDá SDQD� =áy*FLH EUR� X QyJ

NUyOHZQ\� SyMG(FLH QD VWURQ WH�FLD PRMHJR� 3URZDG(FLH JR ] WULXPIHP GR

MHJR SDáDFX� $ QLH� WR ZDV Z SURFK REUyF W\P SLRUXQHP RJURGRZ\P� D

PDP WX LFK FDá� IXU� *UR]L LP JáRZ� NDSXVW\� VNáDGDM� FKRU�JZLH L V]WDQGDU\ X QyJ .UyOHZQ\�zdeMPXM� ]H ZV]\VWNLFK ZLH*\� XSDGDM� QD WZDU] SU]HG 0DKRPHWHP�

=Z\FL]F\ L ]Z\FL*HQL UD]HP NXSL� VL� 2Wy* WR WDN� SROWURQL�

KRÓLEWNA 2 SDQLH� Fy*H�P\ QLH ZLQQL WRELH�

ARLEKIN 6HUFD FKF W\ONR WZHJR L UNL�

39

0RMD QDJURGD WH ERVNLH ZG]LNL�

BAHAMAN Wielki SURURNX� UR]ND*���

ARLEKIN 'REU]H ZDüSDQ PyZLV]� 5R]ND]XM� DE\� SRZUyFLá GR PLDVWD L F]\QLá

SU]\JRWRZDQLD GR PRLFK JRGyZ� 7\PF]DVHP MD GUDSQ QD ]RGLDN L ZNDQFHODULL ILUPDPHQWRZHM ND* VSLVDü LQWHUF\]\ �OXEQH SOHQLSRWHQWRZLPRMHPX .R]LRUR*FRZL� Al mio bekko cornuto, victoria! victoria!... %UR�QD UDPL� 3UDZR��� PDUV]� 3RGQRVL VL Z JyU

CIARLATAN do Pantalona cicho :\PNQLMP\ VL ] FL*E\��� 7U]HED SRP\�OLü QDG VSRVREDPL� *HE\ QLHGRVWDá NUyOHZQ\� :RMVNR SU]\ RGJáRVLH LQVWUXPHQWyZ ] WULXPIHP ZSURZDG]D NUyla do miasta.

Koniec aktu trzeciego

Akt czwarty Teatr oznacza las

Scena pierwsza

Arlekin, Pierro

ARLEKIN &y*� 3LHUUR� QLH GDUPR WR E\ZD SRZLHG]LDQR� 1LNW SURURNLHP Z RMF]\(QLH VZRMHM QLH ]RVWDMH� Droga papuga, bo jej gniazdem obce kraje. Tedesko! O Franczese! O Italiano! .D*G\ VL ] QG]\� ] ELHG\ L ] EUXGX Z\JU]HELH� 7\ONR QLHFK V]XND V]F]�FLD LQG]LHM� QLH X VLHELH� *G\E\P ]RVWDá Z %HUJDPLH� MDNHP VL WDP URG]Lá� %\áE\P PXá\ SRJDQLDá� W\ E\� PDáS\ ZRG]Lá� $* QD ZVFKRG]LH Z\WNQLWD ORVyZ QDV]\Fh meta: Twój - GXFKD QLHZLQQR�FL� D PyM - Mahometa. &]áRZLHN MDN SU]HVDG]RQH GU]HZNR EXMQLpM QD FXG]\P UR]UDVWD VLJUXQFLH� &R QDMOHSLHM WR WR� *H VL ] SLNQ� NUyOHZQ� R*HQL�

PIERRO

40

$ MD ] )DW\P�� NWyUD WDN MHVW GREUD� WDN áDJRGQD MDN U\QIUHVNRdelicziozyssymo .

ARLEKIN 3UDZG]LZLH� ZLHOH ZLQQL�P\ WHPX SRF]FLZHPX +HEORQRZL� -DN W\ONR

]RVWDQ NUyOHP� SU]\]Z JR GR VLHELH L QRZ\ GOD QLHJR SRVWDQRZL XU]�G�=UREL JR ZLHONLP HVNDPRWRUHP� :áD�QLH E\ WR E\áR VXELHNWXP QD VZRLP

miejscu.

PIERRO Prawda. Ale, paniH� QDUyG RF]HNXMH FLHELH L VSRG]LpZD VL XMU]Hü0DKRPHWD Z FDáHM VZRMHM RND]DáR�FL� -DN WR ]URELP\"

ARLEKIN 0DV] WDP FR MHV]F]H W\FK �ZLpF]HN L V]PHUPHOyZ"

PIERRO &DSLVFR� 3yMG ZLF� ZF]H�QLH SU]\JRWXM�

ARLEKIN 6SLHV]*H VL L SRP\�O R Z\NRQDQLX SLNQHJR MDNLHJR G]LHáD� NWyUH E\ E\áRJRGQH RMFD SUDZRZLHUQ\FK� 5R]XPLHV] PQLH" ']LHáD� NWyUH E\ SRVáX*\áRGR RV]XNDQLD JáXSLFK�

PIERRO Capisko. Capisko.

Scena druga

ARLEKIN sam E kuryoza, e marawilioza kwesta koza! Proch, szmermele i race, które w G]LHFL�VWZLH PRLP PRMH ]U]�G]Lá\ PL QLHV]F]�FLH� SU]\GDM� VL WHUD] GRzrobienia mnie prorokiem. Veramente, nic pocieszniejszego! (�PLHMH VL) .RUDG*LR 0DKRPHWH� 6SU]\MDM� FL RNROLF]QR�FL� WU]HED ] QLFK NRU]\VWDü�SU]\VSRVRELü QLHEX NDG\QL� 0DKRPHWRZ� H WDQWR TXDQto de li fancziuli SLNDOL SRNROLQL PDKRPHWDQL� 6SLHV]P\ VL GR WDUDGDMNL L GR V]F]�FLD�

Scena trzecia

Arlekin, Pantalon, Ciarlatan

CIARLATAN FKZ\WDM�F $UOHNLQD

41

$KD� $ WX� QDP� SWDV]NX�

PANTALON =áDSDOL�P\ FL� KXOWDMX�

ARLEKIN 7\ EOX(QLHUFR �ZLWRNUDG]NL� 6N�G*H WD ROEU]\PLD ]XFKZDáR�ü GRW\NDüVL XZLHOELRQHJR FLDáD 0DKRPHWD" $ SDOH�

CIARLATAN -X* WZRMH NUyORZDQLH 3U]HPLQáR� JDáJDQLH�

ARLEKIN 3RJDQLH� 1LHGRZLDUNL� �ZLWRNUDG(FH�

PANTALON 0DP\ MX* Z QDV]\P UNX F]DURG]LHMVN� WDUDGDMN WZRM��

ARLEKIN ze strachem 0DFLH MX* PRM� WDUDGDMN"

CIARLATAN $ WX* M� ZLG]LV]�

ARLEKIN 6NRUR M� PDFLH� U]HF] QLH VZRM�� WU]HED RGGDü WHPX� F]\MD MHVW� $ *H RQDMHVW PRM�� ZLF PL M� RGGDü� 0DP E\ü X NUyOHZQ\� SLHFKRW� E\áRE\ QLH GRU]HF]\ L QLH SU]\VWDáRE\ QD PRM� GRVWRMQR�ü�

PANTALON 2 FR ] WHJR� WR QLF QLF EG]LH� 3R*HJQDM VL ] NUyOHZQ� L ] WURQHP�

CIARLATAN 3DQ 0DKRPHW� �OLF]Q\ 0DKRPHW�

ARLEKIN $NXUDW WDNL� MDNLP W\ E\ü ]DP\�ODáH��

PANTALON Niecnoto!

CIARLATAN 2V]X�FLH�

ARLEKIN 1LH V]NDOXMFLH* PQLH� GR GLDEOD� MH�OL VLHELH ZUD] ]H PQ� L ZH PQLH

42

XV]DQRZDü FKFHFLH� :V]DN XSU]HG]LáHP ZDV W\ONR�

PANTALON 3UDZGD WR� DOH P\ MH*HOL�P\ U]HF] W XP\�OLOL� XP\�OLOL�P\ NR�FHP GREUDpowszechnego.

ARLEKIN A ja w szlachetniejszym nierównie zamiarze, bo w zamiarze dobra mojeJR ZáDVQHJR� RVRELVWHJR�

PANTALON &KFLDáH� QDV SRZELMDü QD SDOH� RWy* P\ WHUD] SRVWDUDP\ VL� *H FL ZU]XF�GR J�VLRUD�

ARLEKIN &y* WR MHVW ]D EHVW\MD" &R WR ]D SRWZRUD"

CIARLATAN %G]LH WR QLHJáERND VWXG]LHQND QDVDG]DQD EU]\WZDPL� NRVDPL� SDáDV]DPL

i hakami najostrzéjszymi.

ARLEKIN &y* WR ]D Z\QDOD]HN GLDEHOVNL� $ WHQ*H� FR WR SLHUZV]\ Z\QDOD]á� QLH ZDUWE\á VDP VZRMHJR Z\QDOD]NX"

PANTALON 1LH EG]LHV] VL WUXG]Lá GáXJ� SRGUy*� L FL*NLP NRQDQLHP� : NLONX

PLQXWDFK GLDEOL FL ZH]P� MDN VZHJR� 5R]OHFLV] VL QD GUREQ\ ELJRV�

ARLEKIN 7D* WR áR*QLFD" 7HQ*H WR PyM WURQ" 1LH JXEFLH* PL� SURV] ZDV� GR QyJwaszych upadam.

CIARLATAN 7DN*H� WR SRNRUQ\� 7HUD] X QyJ QDV]\FK� D NLHG\� PL VL ND]Dá FDáRZDü Znogi.

PANTALON $ PQLH Z UFH�

ARLEKIN 0RL SU]\MDFLHOH� MH�OL R W EDJDWHO� RGFDáXM ZDV� JG]LH VL ZDP W\ONR

SRGRED� &]\* WR WDN ZLHOND LPSUH]D"

PANTALON 1LH� QLH� PRVSDQLH SURURNX� PXVLV] JLQ�ü Z J�VLRU]H�

ARLEKIN

43

2 PDOHGHWWD WDUDGDMNR� JG]LH*H� W\ PQLH ]DQLRVOD"

CIARLATAN 3DQWDORQLH� LG( GDM ]QDü NUyORZL�

ARLEKIN 3DQLH 3DQWDORQLH� SDQLH &LDUODWDQLH� ]PLáXMFLH VL� PLpMFLH PLáRVLHUG]LH�

PANTALON 1LH� QLH� QLH� QDGHV]áD WZRMD JRG]LQD�

ARLEKIN 6áXFKDMFLH PQLH� ]JyG(P\ VL� 2GGDMFLH PL PRM� WDUDGDMN� GR]ZyOFLH�DE\P R*HQLá VL ] NUyOHZQ� L RVLDGá WURQ� 3RUREL was baszami trzytulnymi i jeszcze po jednym oddam wam ogonie.

CIARLATAN 7R� WR� WR� ZáD�QLH WUDILáH� QD SURVWDNyZ� NWyU]\ E\ V]DOELHUVWZRP WZRLP

áDWZR XZLHU]\OL�

ARLEKIN 3U]\VLJDP QD XF]FLZR�ü� QD U]HWHOQR�ü� QD VáRZR� MDNHP %HUJDPDVNR�

PANTALON zdziwiony Bergamasko!

CIARLATAN Bergamasko?

ARLEKIN 6L VLQLRUL� %HUJDPDVNR� SRQLHZD* MHVWHP ] %HUJDP\� ] NUDMX OXG]L

najrzetelniejszych.

CIARLATAN Ty z Bergamy?

ARLEKIN Nie inaczéj.

CIARLATAN

2V]XNXM NRJR LQQHJR� 'RZLHG]LDáH� VL ]DSHZQH R W\P� *HP ] %HUJDP\� L DE\ PQLH ]RERZL�]Dü� F]\QLV] VL PRLP ]LRPNLHP�

ARLEKIN 1LHFK*H PQLH J�VLRU QLH PLQLH� QLHFK QD QDMGUREQLHMV]\ UR]OHF VL ELJRV�MH*HOL NáDPL� 3UDZG]LZ\� RU\JLQDOQ\ MHVWHP %HUJDPDVNR�

44

PANTALON 7U]HED JR Z\VáXFKDü� 2NROLF]QR�ü WR QLH ODGD MDND� LQWHUHVRZDü PQLHpowinna.

ARLEKIN do Ciarlatana Mów no co!

CIARLATAN A to na co?

ARLEKIN 0yZ W\ONR� PXV] NRQLHF]QLH SU]\SRPQLHü VRELH JáRV WZyM�

CIARLATAN 0yZL�

ARLEKIN 0yZ MHV]F]H JáR�QLpM�

CIARLATAN JáR�QR 6á\V]Dá*H� JORV WHQ NLHG\"

ARLEKIN =GDMH VL� *H Vá\V]DáHP� -DN*H GDZQR GH]HUWHURZDOH� ]H VZRMHM RMF]\]Q\"

CIARLATAN :áD�QLH WHUD] URN GZXG]LHVW\�

ARLEKIN $NXUDW L MD W\OH� -DNL* FL ELHV VWDPW�G Z\NXU]\á"

CIARLATAN Sowizdrzalstwo dziecinne.

ARLEKIN .R�F] GDOHM�

PANTALON ZSDWUXM�F VL O numi! O dei� &]\ WR E\ü PR*H"

CIARLATAN %DZLáHP VL ] MHGQ\P� UyZQHJR ]H PQ� ZLHNX EG�F\P� VRZL]GU]DáHP

URELHQLHP UDF� V]PHUPHOyZ� 2JLH� ]DSDOLá ILUDQNL RG áy*ND� GDOpMmaterac...

45

ARLEKIN 'DOHM RELFLD� VXILW� SRGáRJD���

CIARLATAN 'DOHM MD XFLHNáHP Z MHGQH� PyM NDPUDW Z GUXJ� VWURQ�

ARLEKIN $ WRü WD VDPD� QLH LQQD PRMD KLVWRULD� 8�FLVNDM PQLH� PyM SU]\MDFLHOX�

CIARLATAN &DUD DPLFR PLR� 7\ WR WHQ VRZL]GU]Dá� $FK� NZHVWL RNL� NZHVW\ ERNND�

kwesta statura! O felicze awantura! &DáXM� VL

PANTALON 2 NRPH VRQR G*LRMRVR�

ARLEKIN %DVWD� EDVWD� .Wy* ZLG]LDá NLHG\� *HE\ RVRE\� SR]QDZV]\ VL SR GáXJLPQLHZLG]HQLX VL� SR]QDQLH VL L UDGR�ü VW�G VZRM� R]QDF]DOL VNDNDQLHP L

WU]SLRWDQLHP VL� 7U]HED WR ]URELü SDWHW\F]QLH� QDG�ZV]\ VL� QDMH*\ZV]\�

CIARLATAN ( YHUR� SRP\OLáHP VL� 8ZLRGáR PQLH SLHUZV]H Z]UXV]HQLH VL QDWXU\�

ARLEKIN 1DXF]*H VL PQLHM E\ü QDWXUDOQ\P� =UyEP\ WR SRGáXJ SUDZLGHá

SU]\MW\FK� �VWDM� MHGHQ SU]HFLZNR GUXJLHJR� -HVWH� ZDüSDQ ] %HUJDP\"

CIARLATAN Si syniore.

ARLEKIN -DN GDZQR ]H VZRMHM GH]HUWHURZDáH� RMF]yzny?

CIARLATAN Od lat dwudziestu.

ARLEKIN , MD WDN*H RG ODW GZXG]LHVWX�

CIARLATAN -DND* SU]\F]\QD GHWHUPLQRZDáD ZDV]� PR�ü"

ARLEKIN $FK� PRMD PR�ü GU*\ QD VDPR WHJR ZVSRPQLHQLH L QLH EG VL PyJá

WáXPDF]\ü MDN W\ONR SU]H] VáRZD QLHGRPDZLDQH� P\�OL SU]erwane, obrazy QLHGRNR�F]RQH� $OH PQLHMV]D R WR� W\P ZLFHM ]QDMG]LH VL LQWHUHVX�

46

Proch...

CIARLATAN Szmermele...

ARLEKIN Race...

CIARLATAN 0á\QNL���

ARLEKIN ày*NR���

CIARLATAN Firanki...

ARLEKIN Obicia...

CIARLATAN '\P� RJLH����

ARLEKIN Ucieczka w SUDZ����

CIARLATAN : OHZ����

ARLEKIN Ach, mój drogi przyjacielu! :SDGDM� MHGHQ QD GUXJLHJR

CIARLATAN Karo mio diletto!

PANTALON rozrzewniony $GDG*LR� DGDG*LR� NDUL DPLF]L PLHL� NRQRVV\DPR QRL� $ZDQWXUD WD* VDPD�Ejo sono di Bergamo!

CIARLATAN O numi! O dei!

PANTALON Cziarlatano in Bergamo Brygielli?

CIARLATAN Sy syniore.

47

PANTALON 7DN GDZQR E\OL�P\ ] VRE�� D QLF QLH ZLHG]LDáHP R W\P� &R ]D V]F]�FLH�Karo mio Brygielli!

ARLEKIN $QL FK\EL ]QDMG� VL MHGHQ GUXJLHPX RMFHP OXE EUDWHP�

CIARLATAN &y* ]QDF]\áR WR WZRMH ]PLHV]DQLH"

PANTALON $VNROWD� MD WX VL QD]\ZDP 3DQWDORQH�

CIARLATAN Wiém o tym.

PANTALON : %HUJDPLH QD]\ZDáHP VL 6WHIDQHOOR�

CIARLATAN O numi, o dei, karo padre!

PANTALON Ben amato mio filiulo!

ARLEKIN Stefanello, tutore mio karo! Padrone! Syniore!

PANTALON Mio pupillo!

ARLEKIN $VSHOWLDPR� DVSHOWLDPR� =UyEP\ WR MDN WU]HED� 'RE�G(P\ FKXVWHN�

GLDYROL� =DSRPQLDáHP� *H ]DZV]H SL�FL� QRV XFLHUDP� *H FKXVWNL QLHQRV]�

CIARLATAN GDM�F PX JDáJDQHN 3R*\F]DP FL PRMHM�

ARLEKIN 3áDF]P\ ZLF ZV]\VF\ PX]\NDOQLH� �FLVNDM�F VL� 8W - re - mi - fa - soi - la - a - a - a - a - a... 3áDF]� ZV]\VF\

48

Scena czwarta

Arlekin, Pantalon, Ciarlatan, Fatyma

FATYMA &R ZLG]" :LHONL 0DKRPHW SáDF]H UD]HP ] 3DQWDORQHP L &LDUODWDQHP�

CIARLATAN )DWLPR� SLDQG*L� SLDQG*L ZUD] ] QDPL� )DW\PD �PLHMH VL QD JáRV

PANTALON :V]DN WR P\ SR]QDMHP\ VL�

FATYMA 3R]QDMHFLH VL" 3UDZGD� *DáRVQD VFHQD� MHVW F]HJR SáDNDü�

CIARLATAN Widzisz ojca i syna.

ARLEKIN Tutore e pupillo.

CIARLATAN :V]\VF\�P\ ]LRPNRZLH� :áRFK\� EHUJDPaski!

ARLEKIN cicho 1LH SRZLDGDMFLH* MHM WHJR�

FATYMA Wszak ci to i ja z tego kraju.

CIARLATAN Z Bergamy?

FATYMA Z Bergamy!

ARLEKIN $VSHWWDWH XQ SRNR� = MDNLHM*H IDPLOLL"

FATYMA Z familii Batolio.

ARLEKIN Co mówisz?

49

FATYMA 6RQR $UG*HQWLQD %DWROLR�

ARLEKIN :\FL�JQLM� Z\FL�JQLM FR SUG]pM UFH�

FATYMA A to na co?

ARLEKIN 1D X�FL�QLHQLH PQLH� ( MR VRQR $UOHNLQR %DWDOLR�

FATYMA Ach, mio fratello, karo, ben amato!

ARLEKIN 1SQ VL SUHVWR� DGDG*LR� DGDG*LR� 3DX]\ F]DVX SRWU]HED� 1DMSU]yG

Z\FL�JQ�ü UFH� SRWHP ]Z]Lü RF]\� ERNND DOOL RUHNNL� ]DU]XFLü UFH QDPRM� V]\M� QDUHV]FLH RPGOHü� $ MD FL SRWHP WU]p(ZLü EG� 3R]QDZDMP\

VL WHG\ ZV]\VF\ F]ZRUR� 7\ 3DQWDORQLH ] &LDUODWDQHP�

CIARLATAN po jednej stronie sceny z Pantalonem O rozrzewnienie!

PANTALON O naturo!

FATYMA po drugiej stronoe z Arlekinem O mio fratello!

ARLEKIN Karyssyma sorella!

6FHQD SL�WD

Arlekin, Pantalon, Ciarlatan, Fatyma, Pierro

PIERRO w gniewie &y* WR ]QDF]\" 3DQ PyM �FLVND NRFKDQN PRM�� �ZSDWUXMH VL Z QLFK) 2EUD] SU]\MD(QL QDM*\ZV]pM. (cicho do Arlekina� 1LH F]DV WHUD] XPL]JDü

VL�

50

ARLEKIN 0yZ JáR�QR� ZV]\VF\ MHVWH�P\ SU]\MDFLHOH�

PANTALON Wszyscy krewni.

CIARLATAN Tutti kompatriotti.

FATYMA Tutti di Bergama.

PIERRO $ MD* QLH ] %HUJDP\" E jo sono Bergamasko.

ARLEKIN E melio, e melio! 8Oy* VL ] )DW\PD Z WHQ VSRVyE� *HE\� VL ]QDOD]á MHMwujem, bratem, stryjem...

PIERRO %\áE\P FK\ED JáXSL� 1LH PyJáE\P E\ü MHM P*HP�

PANTALON 0D UDFM�� $ Fy* WHUD] ZV]\VF\ XF]\QLP\"

ARLEKIN 5R]HMG(P\* VL QD NRQLHF� 7\� 3LHUUR� SU]\JRWXM PRM� WDUDGDMN� Sosmaruj VSU*\Q\� *HE\ VL SRVXZDá\ áDWZR� 7\� )DW\PR� GRSLOQXM NUyOHZQ\�

8WZLHUG( M� Z GREU\P R PQLH PQLHPDQLX L SU]\FK\OQR�FL� 3LHUUR ] )DW\P� RGFKRG]L

Scena szósta

Pantalon, Ciarlatan, Arlekin

ARLEKIN SRZD*QLH 2GQDZLDP\ WHG\ SDPLWQ\ Z KLVWRULL U]\PVNLHM G]LH� 'U\QG\OLUDWX� -DUREL VL NUyOHP� PHJR RSLHNXQD� NWyUHJR EURGD G\VW\QJZXMH� F]\QLwielkim wezyrem.

CIARLATAN A mnie?

ARLEKIN

51

ZSDWUXMH VL Z QLHJR 7\ QD SU]\NáDG��� 7\ ]GDMHV] VL SRG W� PLQ� KLSRNU\W\ SRNU\ZDüZLHONLHJR RV]XVWD� UREL FL PXftym. Siete kontenti? Zgoda na to ?

PANTALON Ryngratzio humilissimente.

CIARLATAN 1LH PD FR PyZLü� SURURFNLP GXFKHP GHF\IURZDáH� PyM FKDUDNWHU�

3U]HG]LZQ\ PL VWDQ *\FLD REUDáH�� 2GFKRG]�

Scena siódma

7HDWU R]QDF]D SRGZyU]H SDáDFRZH� 7URQ SR�URGNX� OXG ]gromadzony F]HND QD SU]\E\FLH 0DKRPHWD� .UyO� .UyOHZQD� )DW\P� VWRM� SU]\

WURQLH� 0DKRPHWD SU]\E\FLH R]QDF]D Eá\VNDZLFD�

.UyO� .UyOHZQD� )DW\P�� &LDUODWDQ� 3DQWDORQ� 3LHUUR

PANTALON do króla 3DQLH� ]ZLDVWXMHP\ FL ZLHONLHJR 0DKRPHWD� ZLG]LHOL�P\ JR Z MHJR SRMH(G]LH Eá\VNDM�F\ QDG]Z\F]DMQ� MDVQR�FL�� 7X 0DKRPHW RND]XMH VL QD SRZLHWU]X� 7DUDGDMND U]VLVWD �ZLDWáHPRVDG]RQD� .RáR ]H �ZLDWáD QDG JáRZ�� &KyU� PDUV] RUNLHVWU\� 7DUDGDMNDVSXV]F]D VL� $UOHNLQ Z\VLDGD L PyZL�

ARLEKIN Eh ben mia, mia helia! (PierrR ZVLDGD Z WDUDGDMN L XODWXMH QD SRZLHWU]X) &y*� NUyOX� F]\ ZV]\VWNR MX* GR PRLFK SU]\JRWRZDQH MHVW JRGyZ" /D

SU\QF]\SHVVD H VL EHOOD H YHWUR]D� *H QLH PR*QD EUDü PL ]D ]áH

QLHFLHUSOLZR�FL PRMHM�

BAHAMAN 3DQLH� QLH PRJ�F Z\UD]Lü WHJR� LOH F]XOL MHVWH�P\ Qa honor, który nam ]U]�G]DV]� SR]ZyO� DE\�P\ SU]\QDMPQLHM MDNLPL WDNLPL ]HZQWU]QHMUDGR�FL ]QDNDPL GRZLHGOL� *H FL ZLHOELP\ W\OH� LOH ]LHPVND ]GROQR�üQDV]D PR*H Z\VWDUF]\ü� 3R]ZyO ]DWHP� QLHFK FL ]DEDZL� WD�FH WDNLH� QDMDNLH VL ]GRE\ü PR*HP\� 2WR MHVW PyM WURQ� ]DVL�G( QD QLP MDNR VRELH ]H

ZV]HFK PLDU SU]\]ZRLW\P� 1LHFK RERN FLHELH L SU]\V]áD WZRMD ]DVL�G]LHREOXELHQLFD� 7\PF]DVHP OXG PyM ZLQQpM F]FL WRELH RGGD SRNáRQ� MDNR

prorokowi i jako monarsze swojemu.

ARLEKIN

52

, RZV]HP� FR QLH V]NRG]L� WR VL JRdzi, $OH XVL�G]LHV] ] QDPL ZDüSDQ GREURG]LpM� -DNR JR�ü PLDáE\P SUDZR PR*H SUDZpM UNL� $OH QLHFKDM SU]HG QDPL ELRU� MH WH ZG]LNL� &KRü SURURN� QLH SU]HVWDáHP MHGQDN*H E\ü JU]HF]Q\P� :LQLHQHP UHVSHNW ZG]LNRP L ODWRP VWDWHF]Q\P�

6LDGDM� QD WURQLH� NUyOHZQD SR SUDZHM� %DKDPDQ SR OHZHM UFH� $UOHNLQZH �URGNX� /XG WD�F]\ L SR RGJáRVLH PX]\NL RGGDMH SRNáRQ 0DKRPHWRZL�

Koniec czwartego i ostatniego aktu