LOGO

ยาในประเทศไทย

สมศกด� อาภาศรทองสกลคณะเภสชศาสตร มมส.

21 สค. 2557

Contents

ประเภทของยา1

แหลงกระจายยา2

ระบบเตอนภย3

ผลตภณฑสขภาพ ผดกฎหมาย เส'ยงอนตราย4

ประเภทของยา

• จาแนกตามการขออนญาต– ยาแผนปจจบน– ยาแผนโบราณ– ยาสมนไพร ไมตองขออนญาต

• ยาสมนไพร หมายความวา ยาท�ไดจากพฤกษชาต สตว หรอแร

ซ�งมไดผสม ปรง หรอแปรสภาพ

จานวนทะเบยนตารบยาสาหรบมนษย พ.ศ.2555

ผลต นาเขา รวม

• ยาแผนปจจบน 19,690 6,088 25,778

• ยาแผนโบราณ 13,181 843 14,024

• http://drug.fda.moph.go.th/zone_search/sea001.asp

มลคาการผลต/การนาเขายาสาหรบมนษย พ.ศ.2553 (ลานบาท)

ผลต นาเขา รวม

• ยาแผนปจจบน 56,701 98,221 154,922

• ยาแผนโบราณ 3,140 359 3,499

• http://drug.fda.moph.go.th/zone_search/sea001.asp

• จาแนกตามระดบของอนตรายจากยา– ยาควบคมพเศษ

โฆษณาไดเฉพาะผประกอบวชาชพฯ– ยาอนตราย

โฆษณาไดเฉพาะผประกอบวชาชพฯ

– ยาบรรจเสรจทไมใชยาอนตรายหรอยาควบคมพเศษขออนญาตโฆษณาได

– ยาสามญประจาบานขออนญาตโฆษณาได

การสารวจอนามยและสวสดการ

• สานกงานสถตแหงชาต • สารวจขอมลดานอนามยและสวสดการครงแรกในป 2517• ในป 2556 เปนการสารวจครงท 18 • เกบขอมลจากประมาณ 27,960 ครวเรอน ในทกจงหวด

ทวประเทศ ทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล ในเดอนมนาคม พ.ศ. 2556

• โดยมวตถประสงค • เพอรวบรวมขอมลเกยวกบหลกประกนดานสขภาพ

การเจบปวย การไปรบบรการสาธารณสข และขอมลอนๆทเกยวของกบสขภาพ

• การเจบปวยหรอรสกไมสบาย ระหวาง 1 เดอนกอนการสมภาษณ

– การเจบปวยทไมตองนอนพกรกษาในสถานพยาบาล– การเจบปวยทตองนอนพกรกษาในสถานพยาบาล

การเจบปวยทไมตองนอนพกรกษาในสถานพยาบาล

2552 2554 2556

• ผมอาการปวย 20.3 20.6 23.0หรอรสกไมสบาย

• ผมโรคเรอรง 15.8 16.0 19.9หรอโรคประจาตว

• ผไดรบอบตเหต 2.5 2.5 2.1หรอถกทาราย

• รวม (รอยละ) 29.0 29.3 31.9

สถานทในการรบบรการสาธารณสขครงสดทาย

2552 2554 2556

• ผปวยทมการรกษา 80.6 68.5 71.8

• สถานบรการสาธารณสขของรฐ 47.0 39.7 41.4• ซอ/หายากนเอง 20.5 18.8 17.6• สถานพยาบาลเอกชน 12.5 9.8 12.3• รกษาดวยวธอน 0.6 0.2 0.5

แหลงกระจายยา

• สถานบรการสาธารณสขของรฐ ในสงกดกระทรวงสาธารณสข

– โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล-รพ.สต. /เดมคอสถานอนามย-สอ.

– โรงพยาบาลชมชน โรงพยาบาลทวไป โรงพยาบาลศนย

อนๆ เชน โรงพยาบาลมหาวทยาลย ศนยบรการสาธารณสขเทศบาล• สถานพยาบาลเอกชน แผนปจจบน/แผนโบราณ เชน

– คลนกแพทย โรงพยาบาลเอกชน• รานยา แผนปจจบน/แผนโบราณ

• สถานพยาบาลเอกชน– พรบ.สถานพยาบาล– กทม. สานกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ– ตางจงหวด สานกงานสาธารณสขจงหวด สสจ.

• รานยา รานคา รานชา รถเร ฯลฯ – พรบ.ยา– กทม. สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา อย. – ตางจงหวด สานกงานสาธารณสขจงหวด สสจ.

รานขายยาแผนปจจบน

• ตองมเภสชกรประจาอยตลอดเวลาทาการ• หมายความวา

• ตองมเภสชกรปฏบตงานตลอดเวลาทเปดราน

• รานคาทวไป รานชา ฯลฯ → ยาสามญประจาบาน

• หมอพนบาน → ยาสมนไพร ภมปญญาพนบาน

• รถเร ??? • อนเตอรเนต ???

อยาหลงเชอโฆษณาทางเวบไซต

• อย. เตอนอยาหลงเชอโฆษณาทางเวบไซต• อาง ยาไซโตเทค ยาอารย 486 เปนยาทาแทง • หากหลงเชอซอมาใชผด อนตราย• ทาใหตกเลอด ตดมดลก และอนตรายถงแกชวตได

• ยาไซโตเทค เปนยาใชรกษาแผลของลาไสเลกสวนตนของกระเพาะอาหาร มผลขางเคยงทาใหมดลกเกดการรดตวอยางรนแรง จดเปนยาควบคมพเศษทใหใชเฉพาะในโรงพยาบาลเทานน

• ยาอารย 486 ไมไดรบการขนทะเบยนตารบยาจาก อย. หามจาหนายในประเทศไทย

ยาชด สดอนตราย

• คยกบยายคนนงทใชยาชด/ยาลกกลอนเลาใหฟงวา • “ยายใชมานานแลว ใชแลวด หายเรว เวลาปวดกกนอก

ไมกน ไมได จะไมไดทางานเพราะปวดมาก ซอครงนงกประมาณ 1,000-2,000 บาท บางทกไปคลนกหมอ ไดยาเปนชดๆมากน อาการปวดหายเปนปลดทงเลย”

• วนนมานอนรพ. ดวยอาการบวมทวตว มเลอดออกใน กระเพาะอาหาร ...

• จงถามถงแหลงทมาทซอยามากน คอ รานชาในหมบานนนเอง ...

• ภญ.จนทรจรย ดอกบว (รพ.ปทมราชวงศา จ.อานาจเจรญ)

ยาชด สดอนตราย

• คนในหมบานเขตรบผดชอบของผม นยมใชยาชดกนใครๆ กใช เขาบอกวาไดผลเรวทนใจ บอกตอๆ กน หาซอกงายในชมชน และทตลาด

• และแลวกไดมผปวยคนหนงเปนหญงวยกลางคน แพยาชดอยางรนแรงจนบวม ผวหนงลอก ปากเปอย

• ขาวนทาใหชาวบานแตกตนและหวาดกลววาเกดจากอะไร เขาไดไปรกษาตวทโรงพยาบาล หมอบอกวาเขาแพยา ทใชอยในยาชดนนเอง

• ชาวบานบอกเราวากลวแลว ไมเอาแลวยาชด เหนกบตา อนตรายจรงๆ และหมบานนนกไมนยมใชยาชดกนแลว

• ภก.พรศลป นลวรรณ (รพ.สต.หวเสอ อ.ขขนธ จ.ศรสะเกษ)

ยาชด สดอนตราย

• ยาชด หมายถง ยาทผขายจดไวเปนชด • โดยทวไปจะมยาตงแต 3-5 เมดขนไป มรปแบบและส

ตางๆ กน • ในยา 1 ชด จะประกอบดวยยาหลายๆ ชนดรวมกน

ผขายจะใหผซอกนครงละ 1 ชด โดยไมมการแบงวา เปนยาชนดใด ควรกนเวลาใด

• ยาชด ผดกฎหมาย อนตราย ตายผอนสง

• http://elib.fda.moph.go.th/library/default.asp?page2=subdetail&id_L1=27&id_L2=19683&id_L3=2568

http://www.tumdee.org/alert/

• เม3อเดอนมกราคม ป 2557

• ผปวยรายหน3งไดกน “แคปซลผงบก” แลวมอาการแพ อยางรนแรง ชนด Toxic epidermal necrosis (TEN)

• มอาการผวหนงลอกเหมอนแผลพพองท3วท>งรางกาย

• ซ3งเปนอาการแพท3รนแรงท3สด พบไดยากและมโอกาสเสยชวตได

• ผลการตรวจวเคราะห พบวามการปนปลอมของยาไซบทรามน (Sibutramine)

• http://www.youtube.com/watch?v=jeO55UKkEc0

• Sibutramine -ไซบทรามน เดมใชเปนยารกษาภาวะโรคอวน

• แตภายหลงไดมการศกษาพบวาการใชยาดงกลาวมผล เพ3มความเส3ยงตอโรคหลอดเลอดหวใจในผปวย มากกวาผท3ไดรบยาหลอก

• โดยอาการไมพงประสงคดงกลาว ไดแก ภาวะหวใจขาดเลอดภาวะหวใจวาย กลามเน>อหวใจตาย เปนตน

• สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา จงประกาศยกเลกทะเบยนยาและถอนทะเบยนยาดงกลาวออกจากประเทศไทย

• ผลตภณฑหมอสมนไพร สมปอย

• อวดอางสรรพคณลดน>าหนก

• แสดงเลข อย. 10-1-00449-1-0185

• ตรวจสอบแลว เปนเลข อย.ของผลตภณฑเสรมอาหารอกช3อหน3ง

• ผผลตมเจตนาไมสจรต แสดงเลข อย.ปลอม ไมแสดงท3ต>งสถานท3ผลต และอวดอางสรรพคณทางยา หลอกลวงวาลดน>าหนกไดผลเรว

• อาจมการลกลอบใสยาอนตราย เชน ไซบทรามน

• จากการตรวจสอบ พบวา

• Gluta Colly และ L-Car Colly

• ม เลข อย.ครบถวน แตเปน อย.ปลอม

• เพราะเลข อย. 70-1-04151-1-0090 และ 70-1-04151-1-0100 เปนของบรษทผผลตในจ.ราชบร

• ไมตรงกบท3อยท3แสดงในฉลากวาเปน จ.ขอนแกน และ จ.ปทมธาน

ผลตภณฑสขภาพ

ผดกฎหมาย เส%ยงอนตราย

อยาซ+ อ... อยาใช

• อย.เตอนภยผบรโภค อยาหลงเช�อผลตภณฑสขภาพ อวดอางสรรพคณเกนจรง หลอกขาย ผานทาง Social media

หรอ ทางอนเทอรเนต

อย. เตอนอยาเช%อน+าวานหางจระเขรกษาอโบลาได

• กรณการเผยแพรขอมลทางส3อออนไลน มการใหขอมลท3ทาใหเกดความเขาใจผดวาผลตภณฑน>าวานหางจระเข S VERA

สามารถใชรกษาอาการโรคตดตอจากเช>อไวรสอโบลาได

• น>าวานหางจระเขในเบ>องตนเม3อดจากสตรสวนประกอบ และการจดทะเบยนเปนผลตภณฑอาหาร ดงน>น

• น>าวานหางจระเขเปนอาหาร ไมสามารถรกษาโรคได

จบคลนกรบฉดกลตาไธโอนผดกฎหมาย

• อย. รวม สบส. และตารวจ บก.ปคบ.

• บกจบคลนกรบฉดกลตาไธโอนผดกฎหมาย ยานสลม เตอนคณผหญงระวง

• ผลตภณฑเสรมอาหารกลตาไธโอน เปนอาหาร

• ไมชวยทาใหผวขาวข>นได

• อนตรายจากการรบประทานหรอฉดกลตาไธโอน • สงผลใหเมดสเมลานนในผวหนงและท�จอตาลดลง ทาใหจอตา

รบแสงไดนอยลง เส�ยงตอการมองเหนในอนาคต • และหากเมดสท�ผวหนงลดลง ทาใหผวเห�ยวยนเรว แกเรวข1น

รวมท1งเพ�มความเส�ยงของโรคมะเรงในผวหนง

• สารกลตาไธโอนท�เปนยาฉด อย.ไมไดมการข1นทะเบยนตารบยา

• หากแพทยนาไปฉดใหคนไข เปนเร�องผดกฎหมาย

• แมจะเปนยานาเขาหรอลกลอบซ1อจากตางประเทศ กผดกฎหมาย

อย. เตอนผบรโภค อยาหลงเช�อ“ยาสมนไพรอายวฒนะ”

• อย. เตอนผบรโภค อยาหลงเช�อ

• “ยาสมนไพรอายวฒนะ ฉลากระบทะเบยน G 463/46”

• อนตรายพบสเตยรอยดปนเป1 อน แสดงฉลากปลอม

• ยาสมนไพรอายวฒนะท�ตรวจพบการปนเป1 อนยาสเตยรอยด

• หรอยาสมนไพรใดกตามท�ตรวจพบสเตยรอยด

• เปนยาผดกฎหมาย และเปนอนตรายตอผบรโภค

• ยากลมสเตยรอยดตองใชภายใตความดแลของแพทย

• เพราะเปนยาท3มผลกระทบตอระบบตางๆ ในรางกาย แทบทกระบบ มผลขางเคยงสง เชน

• ทาใหเกดการตดเช>อแบคทเรย ไวรส เช>อรา ไดงาย

• เย3อบกระเพาะอาหารบางลง อาจถงข>นกระเพาะทะล

• กลามเน>อลบ กระดกผ ภมคมกนลดลง

• บางรายอาจถงข>นไตวายเปนอนตรายถงชวต

• หากผบรโภคจะเลอกซ1อยาแผนโบราณ

• ขอใหซ1อยาจากรานท�มใบอนญาตขายยาเทาน1น

• อยาหลงเช�อซ1อยาจากแหลงท�ไมนาเช�อถอ

• เชน ตลาดนด ตามวด รถเรขายยา แผงลอย หรอซ1อยาผานทางอนเทอรเนต เฟซบค เปนตน

• เพราะอาจไดรบยาท�มการลกลอบใสสเตยรอยด