57 EC 103

เนอหา 1. ความยดหยนของอปสงค

1.1 ความหมายและการค านวณหาคาความยดหยนของอปสงคตอราคา 1.2 ลกษณะของเสนอปสงค เมอมคาความยดหยนของอปสงคตอราคาท

แตกตางกน 1.3 การหาคาความยดหยนของอปสงคตอราคาโดยวธเรขาคณต 1.4 ความสมพนธระหวางความยดหยนของอปสงคกบรายรบรวมเมอราคา

เปลยนแปลง 1.5 ความหมายและการค านวณคาความยดหยนของอปสงคตอรายได 1.6 ความหมายและการค านวณหาคาความยดหยนของอปสงคตอราคาสนคา

ชนดอนหรอความยดหยนไขว 1.7 ปจจยก าหนดคาความยดหยนของอปสงคตอราคา

2. ความยดหยนของอปทาน 2.1 ความหมายและการค านวณหาคาความยดหยนของอปทาน 2.2 ลกษณะของเสนอปทานเมอคาความยดหยนของอปทานแตกตางกน 2.3 ปจจยก าหนดคาความยดหยนของอปทาน

3. ประโยชนทไดรบจากการศกษาเรองความยดหยนของอปสงคและอปทาน

บทท 3 ความยดหยนของอปสงคและอปทาน

58 EC 103

สาระส าคญ 1. ความยดหยนของอปสงค หมายถง อตราหรอเปอรเซนตการเปลยนแปลง

ปรมาณสนคาทมผตองการซอ ในขณะใดขณะหนง เมอตวแปรทเปนปจจยก าหนดปรมาณซอนนเปลยนแปลงไปหนงเปอรเซนต

2. ความยดหยนของอปสงคตอราคา หมายถง เปอรเซนตการเปลยนแปลงปรมาณสนคาทมผตองการซอในขณะใดขณะหนงเมอราคาสนคาเปลยนแปลงไปหนงเปอรเซนต โดยก าหนดใหปจจยอน ๆ คงท

3. การหาคาความยดหยนของอปสงคตอราคา อาจค านวณแบบจดหรอ แบบชวง คาทค านวณไดจะมเครองหมายลบเสมอ เนองจากกฎของอปสงค

4. สนคาทมคาความยดหยนของอปสงคตอราคามากกวา 1 มกเปนสนคาฟมเฟอย เมอเพมราคาใหสงขนจะท าใหรายรบรวมลดลง แตถาลดราคาลงจะมผลใหรายรบรวมเพมสงขน

5. สนคาทมคาความยดหยนของอปสงคตอราคานอยกวา 1 มกเปนสนคาจ าเปน เมอขนราคาสนคาจะมผลใหรายรบรวมเพมขน และเมอลดราคาลง รายรบรวมจะลดลง

6. ความยดหยนของอปสงค ตอรายได หมายถงเปอรเซนตการเปลยนแปลงของปรมาณสนคาทมผตองการซอในขณะใดขณะหนง เมอรายไดของผบรโภคเปลยนแปลงไปหนงเปอรเซนตโดยก าหนดใหสงอน ๆ คงท

7. คาความยดหยนของอปสงคตอรายไดมเครองหมายบวกในกรณสนคาปกต และมเครองหมายลบในกรณสนคาดอยคณภาพ

8. ความยดหยนของอปสงคตอราคาสนคาชนดอน หรออปสงคไขว หมายถง เปอรเซนตการเปลยนแปลงของปรมาณสนคาทมผตองการซอในขณะใดขณะหนง เมอราคาสนคาชนดอนทเกยวของเปลยนแปลงไปหนงเปอรเซนตโดยก าหนดใหสงอน ๆ คงท

9. กรณทสนคา 2 ชนด เปนสนคาทสามารถใชทดแทนกนได คาความยดหยนไขวจะมเครองหมายเปนบวก แตกรณทสนคา 2 ชนด เปนสนคาทสามารถใชประกอบกนคาความยดหยนไขวจะมเครองหมายเปนลบ

59 EC 103

10. ปจจยก าหนดคาความยดหยนของอปสงคตอราคา ไดแก ความสามารถในการทดแทนกนของสนคา มลคาสนคาคดเปนสดสวนของรายได ความจ าเปนของสนคาตลอดจนเวลาในการพจารณาซอสนคา เปนตน

11. ความยดหยนของอปทาน หมายถง อตรา หรอ เปอรเซนตความตองการเสนอขายสนคาในขณะใดขณะหนงเมอราคาสนคาเปลยนแปลงไปหนงเปอรเซนต โดยก าหนดใหปจจยอน ๆ คงท

12. คาความยดหยนของอปทานสามารถค านวณแบบจด หรอ ชวง คาทค านวณไดจะมเครองหมายบวกเสมอเนองจากกฎของอปทาน

13. เสนอปทานจะไมมความยดหยนเลย หรอ มคาเทากบ 0 ในกรณทชวงเวลาสนมากจนผผลตไมสามารถเปลยนแปลงปรมาณการเสนอขายได แ ตถาในชวงเวลาระยะสนซงผผลตสามารถเพมผลผลตไดบางโดยการเปลยนแปลงปจจยการผลตบางชนด โดยทปจจยการผลตบางอยางคงท เสนอปทานจะมคาความยดหยนคอนขางนอย และจะมคาความยดหยนมากขนกวาเดมในการผลตระยะยาวซงผผลตสามารถเปลยนแปลงปจจยการผลตไดทกชนด

14. การศกษาเรองความยดหยนจะท าใหเราทราบถงการเปลยนแปลงความตองการซอ หรอ ความตองการขายสนคาเมอปจจยก าหนดอปสงค หรอ อปทาน ตวใดตวหน งเปลยนไปโดยสงอน ๆ คงทท าใหทราบถงความจ าเปนของสนคาตลอดจนสามารถน าความรเรองนไปประยกตใชในเรองอน ๆ ทมใชสนคา เชน ความยดหยนของอปสงคตออตราดอกเบย ความยดหยนของการสงออกตออตราแลกเปลยน เปนตน

จดประสงค เมอนกศกษาอานบทท 3 จบแลว นกศกษาสามารถอธบายประเดนตางๆ ตอไปน

1. อธบายความหมายของความยดหยนของอปสงค 2. ค านวณคาความยดหยนของอปสงคตอราคา ความยดหยนของอปสงคตอรายได

และความยดหยนของอปสงคไขว พรอมทงอธบายความหมายของความยดหยนได

3. อธบายความสมพนธของความยดหยนของอปสงคตอราคากบรายรบรวม 4. อธบายปจจยก าหนดความยดหยนของอปสงค

60 EC 103

5. อธบายความหมายของความยดหยนของอปทาน 6. ค านวณหาคาความยดหยนของอปทาน พรอมทงบอกความหมาย 7. อธบายปจจยทก าหนดคาความยดหยนของอปสงคและอปทาน 8. อธบายถง ประโยชนของการศกษาเรองความยดหยน

บทนจะเปนการอธบายแนวคดเกยวกบเรองความยดหยน (Elasticity) ซงเปนคาทชใหเหนวาปรมาณการเสนอซอหรอปรมาณการเสนอขายไดรบผลกระทบอนเนองมาจากการเปลยนแปลงปจจยทก าหนดอปสงคและอปทานมากนอยเพยงใด ถาเปลยนแปลงไปมากเรยกวามความยดหยนคอนขางสง ถาเปลยนแปลงไปนอยเรยกวามความยดหยนคอนขางต า ถาไมเปลยนแปลงเลยถอวาไมมความยดหยนเลย ในการหาคาความยดหยนเรามกเปรยบเทยบในรปของเปอรเซนตหรออตรา เราสามารถน าความรหรอแนวคดเกยวกบความยดหยนนไปใชเปนแนวทางประกอบการตดสนใจในเรองการก าหนดราคาสนคาได

61 EC 103

3.1 ความยดหยนของอปสงค (Elasticity of demand) ความยดหยนของอปสงค หมายถง เปอรเซนตหรออตราการเปลยนแปลงของปรมาณสนคาทมผตองการซอในขณะใดขณะหนง เมอตวแปรทเปนปจจยก าหนดปรมาณเสนอซอนน ๆ เปลยนแปลงไปหนงเปอรเซนต ในการศกษาเรองความยดหยนของอปสงคเราอาจแยกพจารณาออกตามลกษณะของอปสงค โดยแยกออกเปนเรองของความยดหยนของอปสงคตอราคา ความยดหยนของอปสงคตอรายได และความยดหยนของอปสงคตอราคาสนคาชนดอน หรอความยดหยนไขว 3.1.1 ความยดหยนของอปสงคตอราคา ความยดหยนของอปสงคตอราคา (Price elasticity of demand) หมายถง เปอรเซนตการเปลยนแปลงของปรมาณสนคาทมผตองการซอในขณะใดขณะหนง เมอราคาสนคาชนดนนเปลยนแปลงไปหนงเปอรเซนตโดยก าหนดใหสงอน ๆ คงท อาจเขยนในรปสมการไดวา

เปอรเซนตการเปลยนแปลงปรมาณเสนอซอ เปอรเซนตการเปลยนแปลงของราคาสนคา = = 1. การค านวณหาคาความยดหยนของอปสงคตอราคา การค านวณหาคาความยดหยนของอปสงคสามารถท าได 2 ลกษณะคอ 1) ความยดหยนแบบจด (Point elasticity of demand) เปนการค านวณหาคาความยดหยน ณ จดใดจดหนงบนเสนอปสงคเปนกรณทราคาเปลยนแปลงไปเลกนอยแตในทางทฤษฎถอวามผลท าใหปรมาณเสนอซอเปลยนแปลงไปดวย เชน การหาคาความยดหยน ณ จด A หรอจด B หรอจด C จดใดจดหนงเพยงจดเดยว ดงรป 3.1

Ed =

100Q/Q 100P/P

Q P

P Q

62 EC 103

สตรทใชในการค านวณหาคาความยดหยนแบบจดคอ = =

ตวอยางเชน ก าหนดให QX = 600 – 50 PX ถาราคาสนคา X เปลยนแปลงจากชนละ 5 บาท เปนชนละ 6 บาท คาความยดหยนของอปสงคสนคา X เมอราคาเปลยนแปลงไปจะมคาเทาไร ณ ระดบ PX1 = 5 บาท :Q X1 = 600 – 50 (5) = 600 – 250 = 350 ณ ระดบ P X2 = 6 บาท :Q X2 = 600 – 50 (6) = 600 – 300 = 300 จากสตร Ed =

P

D

C

B A

O Q

Q P

P Q

Ed

Q2 - Q1 P1 P2 - P1 Q1

Q2 - Q1 P1 P2 - P1 Q1

รป 3.1 ความยดหยนของเสนอปสงค

63 EC 103

Ed = = - 50 ( ) = - 0.71 คาความยดหยนทค านวณไดตดลบ หมายความวา เมอราคาสนคาเปลยนแปลงไปจะมผลใหปรมาณความตองการซอเปลยนแปลงไปในทศทางตรงกนขาม จากตวอยางขางตน ความยดหยนของอปสงคตอราคามคาเทากบ 0.71 (ไมคดเครองหมายลบ) แสดงใหเหนวาเมอราคาสนคา X เปลยนแปลงไปหนงเปอรเซนตจะมผลใหปรมาณความตองการซอสนคา X เปลยนแปลงไป 0.71 เปอรเซนตในทศทางตรงขาม 2) ความยดหยนแบบชวง (Arc elasticity of demand) เปนการค านวณหาคาความยดหยน ณ ชวงใดชวงหนงบนเสนอปสงค เชน ชวง AB หรอชวง BC บนเสนอปสงคในรป 3.1 สตรทใชในการค านวณหาคาความยดหยนแบบชวงคอ Ed = = =

1 70

5 350

300 – 350 6 - 5

Q/Q P/P

Qx Q2 – Q1 (Q2 + Q1) /2

P2 – P1 (P2 + P1) /2

Q2 – Q1 Q2 + Q1

P2 + P1 P2 - P1

64 EC 103

โดยท ED = ความยดหยนของอปสงคตอราคา P1 = ราคาสนคากอนการเปลยนแปลง

P2 = ราคาสนคาหลงการเปลยนแปลง

Q1 = ปรมาณสนคากอนการเปลยนแปลง Q2 = ปรมาณสนคาหลงการเปลยนแปลง Q = จ านวนการเปลยนแปลงของปรมาณเสนอซอ P = จ านวนการเปลยนแปลงของราคาเสนอซอ ตวอยางเชน สมมตใหราคาสนคา X ลดลงจาก 10 บาท เปน 6 บาท ปรมาณซอทผบรโภคมตอสนคา X เพมขนจาก 1,400 หนวย เปน 1,800 หนวย เราสามารถค านวณหาคาความยดหยนของอปสงคจากราคา 10 บาท เปน 6บาท ไดดงน Ed = = = = - 0.5

คาความยดหยนของอปสงคตอราคา = -0.5 หมายความวาในชวงราคา 10 บาท ถง 6 บาท โดยเฉลยการเปลยนแปลงของราคาสนคา X รอยละ 1 จะมผลท าใหอปสงคตอสนคา X เปลยนแปลงไปในทศทางตรงกนขามเทากบรอยละ 0.5 เมอก าหนดใหตวแปร อน ๆ คงท

Q2 – Q1 Q2 + Q1

P2 + P1 P2 - P1

1,800 – 1,400 1,800 + 1,400

6 + 10 6-10

400 3,200

16 (-4)

65 EC 103

2. คาความยดหยนของอปสงคตอราคา และลกษณะของเสนอปสงค โดยปกตคาความยดหยนของอปสงคตอราคาจะมคาเปนลบเพราะราคากบปรมาณซอจะผนแปรไปในทางตรงกนขามกนตามกฎของอปสงค ดงนน การจะพจารณาวามความยดหยนมากหรอนอยจะพจารณาจากคาสมบรณ (Absolute value) เทานน 1) อปสงคมความยดหยนมาก (Relatively elastic) ED > 1 หมายความวาเปอรเซนตการเปลยนแปลงของปรมาณเสนอซอมากกวาเปอรเซนตการเปลยนแปลงของเสนอปสงคในกรณนจะมลกษณะคอนขางลาดดงรป 3.2

รป 3.2 เสนอปสงคตอราคาทมความยดหยนมาก

2) อปสงคมความยดหยนนอย (Relatively inelastic) Ed < 1 หมายความวาเปอรเซนตการเปลยนแปลงของปรมาณเสนอซอนอยกวาเปอรเซนตการเปลยนแปลงของราคาสนคา เสนอปสงคในกรณนจะมลกษณะคอนขางชนดงรป 3.3

P

Q1 Q2

D

O

P2

Q

P1

66 EC 103

รป 3.3 เสนอปสงคตอราคาทมความยดหยนนอย

3) อปสงคมความยดหยนแบบ Unitary elastic (Ed = 1) หมายความวาเปอรเซนตการเปลยนแปลงของปรมาณเสนอซอเทากบเปอรเซนตการเปลยนแปลงของราคาสนคากรณนเสนอปสงคจะมลกษณะเปนเสนโคง Rectangular hyperbola ทกๆจดบนเสนอปสงคมคาความยดหยนตอราคาเทากบหนงตลอดทงเสน ดงรป 3.4

รป 3.4 เสนอปสงคตอราคาทมคาความยดหยนเทากบหนง

P

Q1 Q2

D

O

P2

Q

P1

P

D

Q O

67 EC 103

4) อปสงคไมมความยดหยนเลยหรอไมยดหยนอยางสมบรณ (Perfectly inelastic) Ed = 0 หมายความวาปรมาณเสนอซอไมเปลยนแปลงเลย แมวาราคาจะเปลยนแปลงไปกตาม กรณนเสนอปสงคจะเปนเสนตรงตงฉากกบแกนปรมาณทก ๆ จดบนเสนอปสงคจะมคาความยดหยนตอราคาเทากบศนยตลอดทงเสน ดงรป 3.5

รป 3.5 เสนอปสงคตอราคาทไมมความยดหยนเลย

5) อปสงคมความยดหยนอยางสมบรณ (Perfectly elastic) Ed = หมายความวา ณ ระดบราคานน ๆ ผบรโภคจะซอสนคาไมจ ากดจ านวน แตถาราคาสงขนเพยงเลกนอยจะไมซอเลยเสนอปสงคในกรณนจะมลกษณะเปนเสนตรงตงฉากกบแกนราคาทก ๆ จดบนเสนอปสงคจะมคาความยดหยนตอราคาเทากบ ตลอดทงเสน ดงรป 3.6

รป 3.6 เสนอปสงคตอราคาทมความยดหยนอยางสมบรณ

P

Q O

D

P

Q

D

O

68 EC 103

3. การหาคาความยดหยนของอปสงคตอราคาโดยวธเรขาคณต นอกจากการใชวธการทางคณตศาสตรค านวณคาความยดหยนดงกลาวแลว เราอาจใชหลกเรขาคณตค านวณหาคาความยดหยนได ดงรป 3.7 ก าหนดให AB เปนเสนอปสงคทเปนเสนตรง จด C เปนจดทอยบนเสนตรง AB

รป 3.7 การหาคาความยดหยนของอปสงคตอราคาทเปนเสนตรงโดยวธเรขาคณต ถาเราตองการหาคาความยดหย นของอปสงคตอราคา เมอ เกดการ เปลยนแปลงราคาจาก OE เปน OA หรอหาคาความยดหยนของอปสงคตอราคา ณ จด C เราจะไดวา Ed = = =

Q P

P Q

-OD AE

- OE AE

OE OD

D

P

O

E

C

Q B

ED=1

ED>1

ED<1

69 EC 103

= = ถาจด C อย ณ กงกลางของเสนอปสงคAB BC กจะเทากบ AC และคาความยดหยนจะมคาเทากบหนง ในชวงบนถดขนไปจากจด C ระยะ BC ยอมมากกวาระยะ AC ความยดหยนจะมคามากกวาหนง และในชวงถดลงมาจากจด C ระยะ BC จะนอยกวาระยะ AC ความยดหยนมคานอยกวาหนง ณ จด A ความยดหยนจะมคาเทากบ และ ณ จด B ความยดหยนจะมคาเทากบ 0

- CD AE

- BC AC

รป 3.8 การหาคาความยดหยนของอปสงคตอราคาทเปนเสนโคงโดยวธเรขาคณต

P

B O

A

C

Q

D

D

70 EC 103

ส าหรบในกรณทเสนอปสงคมไดเปนเสนตรง ดงในรป 3.8 การหาคาความยดหยนโดยวธเรขาคณตท าไดโดยการลากเสนตรงสมผสเสนอปสงคตรงจดทเราตองการค านวณหาคาความยดหยน แลวค านวณหาคาดงกลาวโดยใชสตรขางตน คาความยดหยนของเสนอปสงค DD ณ จด C จะเทากบ - BC/AC การหาคาเปนตวเลขแนนอนจะท าไดโดยการวดระยะ BC และ AC แลวน าไปแทนคาเพอหาคาความยดหยนของอปสงคตอราคาของเสนโคง DD ณ จด C 4. ความยดหยนของอปสงคตอราคาและรายรบรวม เนองจากรายรบรวม (Total revenue : TR) สามารถค านวณไดจากราคาสนคาคณกบปรมาณขายทงหมด ดงนน การเปลยนแปลงราคาสนคานอกจากจะกระทบปรมาณการขายแลวยงกระทบไปถงรายรบรวมดวยซงการเปลยนแปลงของราคาสนคาดงกลาวจะมผลกระทบตอปรมาณการขายและรายรบรวมมากนอยเพยงใด ยอมขนอยกบคาความยดหยนของเสนอปสงคตอราคา ความสมพนธดงกลาวอาจสรปไดอยางยอ ๆ ในตาราง 4.1 คอ ถาอปสงคตอราคามคาความยดหยนนอย เมอราคาสงขนรายรบรวม(TR)จะสงขน เมอราคาลดต าลงรายรบรวมกจะลดลงดวย แตถาอปสงคตอราคามคาความยดหยนมาก เมอราคาสงขนรายรบรวมจะลดลง เมอราคาลดต าลงรายรบรวมจะเพมขนดวย สวนกรณทอปสงคมความยดหยนเทากบหนงไมวาราคาจะเปลยนแปลงอยางไร รายรบรวมจะไมเปลยนแปลง ตาราง 4.1 แสดงความสมพนธระหวางความยดหยนของอปสงคกบรายรบรวมเมอราคาเปลยนแปลง

ราคา Ed = 1 Ed < 1 Ed > 1

สงขน

ลดลง

TR คงท TR คงท

TR เพมขน TR ลดลง

TR ลดลง TR เพมขน

3.1.2 ความยดหยนของอปสงคตอรายได ความยดหยนของอปสงคตอรายได (Income elasticity of demand) หมายถง เปอรเซนตการเปลยนแปลงของปรมาณสนคาทมผตองการซอ ณ ขณะใดขณะหนง เมอรายไดของผบรโภคเปลยนแปลงไปหนงเปอรเซนตโดยก าหนดใหสงอน ๆ คงท อาจเขยนสตรความยดหยนของอปสงคตอรายได ไดวา

71 EC 103

Ey = = = หรอ Ey = จากสตรดงกลาวขางตน เปนสตรการค านวณหาคาความยดหยนของอปสงคตอรายไดแบบจด ในการค านวณหาคายดหยนแบบชวงอาจค านวณไดโดยใชสตร =

=

โดยท Ey = คาความยดหยนของอปสงคตอรายได Q1 = ปรมาณเสนอซอกอนทจะมการเปลยนแปลงรายได Q2 = ปรมาณเสนอซอหลงจากทรายไดเปลยนแปลงไป

Y1 = รายไดกอนการเปลยนแปลง Y2 = รายไดหลงการเปลยนแปลง Q = ปรมาณการเสนอซอทเปลยนแปลงไป

เปอรเซนตการเปลยนแปลงปรมาณเสนอซอ

เปอรเซนตการเปลยนแปลงของรายได

Q/Q

Y/Y

Q Y

Y Q

dQ Y

dy Q

Q2 - Q1

Q2 + Q1

Y2 + Y1

Y2 - Y1

Ey

dQ Y2 + Y1

dY Q2 + Q1

72 EC 103

Y = รายไดทเปลยนแปลงไป = คาอนพนธของปรมาณเสนอซอของสนคามงตอรายได ความยดหยนของอปสงคตอรายไดอาจมเครองหมายบวกหรอลบกไดขนกบชนดของสนคา ถาเปนสนคาปกต เมอรายไดเพมสงขนผบรโภคกจะท าการบรโภคสนคานนมากขน การเปลยนแปลงของปรมาณเสนอซอกบรายไดจะเปนไปในทศทางเดยวกน ความยดหยนของอปสงคตอรายไดจงมเครองหมายเปนบวก แตถาเปนสนคาดอยคณภาพซงผบรโภคท าการบรโภคอยเมอมรายไดในระดบต า เมอรายไดเพมขนผบรโภคไดหนไปบรโภคสนคาอนแทนและบรโภคสนคาดงกลาวลดลง การเปลยนแปลงของปรมาณเสนอซอกบรายไดจะเปนไปในทศทางตรงกนขาม ความยดหยนของอปสงคตอรายไดจงมเครองหมายเปนลบ เครองหมายบวกหรอลบขางตนนเปนแตเพยงสงชลกษณะความสมพนธของ ปรมาณเสนอซอกบรายไดวาเปนไปในทศทางใด และสนคานนเปนสนคาประเภทใด เปนสนคาปกตหรอสนคาดอยคณภาพในสายตาของผบรโภค คาตวเลขทไมค านงถงเครองหมายเทานน ทจะบอกถงปฏกรยาระหวางอตราการเปลยนแปลงของปรมาณเสนอซอตออตราการเปลยนแปลงของรายไดวามมากนอยเพยงใด ถาตวเลขดงกลาวมคาสงแสดงวาปรมาณเสนอซอสนคาชนดนนเปลยนแปลงไปมากเมอรายไดเปลยนแปลงไป หรอถามคาต ากแสดงวาปรมาณเสนอซอสนคาชนดนนเปลยนแปลงไปไมมากนกเมอรายไดเปลยนแปลงไป และถาคาความยดหยนเทากบศนย กแสดงวา ปรมาณเสนอซอ ไมเปลยนแปลงไปเลยแมวารายไดจะเปลยนแปลงไปเทาใดกตาม คาความยดหยนของอปสงคตอราคา มลกษณะเชนเดยวกบคาความยดหยนของอปสงคตอรายได คอ ในกรณทมคามากกวา 1 ถอวาอปสงคตอราคาไดมความยดหยนมาก (Relatively elastic) แตถามคานอยกวา 1 ถอวาอปสงคตอราคามความยดหยนนอย (Relatively inelastic) โดยทวๆไปสนคาประเภทฟมเฟอยจะมคาความยดหยนของอปสงคตอราคาทสง ในขณะทสนคาจ าเปนจะมคาความยดหยนของอปสงคตอราคาต า ตวอยางเชน บรษททปรกษาแหงหนงไดส ารวจขอมลการตลาดยอนหลงเมอ 2 ปกอน พบวา ในขณะทรายไดเฉลยตอปของผบรโภคเทากบ 60,000 บาท ผบรโภคซอสนคาของบรษท A จ านวน 90,000 ชนตอป แตปลายปนพบวา ขณะทรายไดเฉลยตอปของ

dQ

dY

73 EC 103

ผบรโภคเทากบ 64,000 บาทบรษท A ขายสนคาไดถง 100,000 ชนตอป ถาใหปจจยอน ๆ คงท เราสามารถหาคาความยดหยนของอปสงคตอรายได ไดดงน

Ed = = = = 1.63

คาความยดหยนของอปสงคตอรายไดเทากบ 1.63 หมายความวา เมอรายไดของผบรโภคเปลยนแปลงไปรอยละหนง จะมผลใหอปสงคของผบรโภคทมตอสนคาของบรษท A เปลยนแปลงไปรอยละ 1.63 ในทศทางเดยวกนและเนองจากคาความยดหยนของอปสงคตอรายไดมเครองหมายบวก แสดงวาสนคาของบรษท A เปนสนคาปกต (Normal goods) เพราะการเปลยนแปลงของปรมาณอปสงคสนองตอบตอการเปลยนแปลงของรายไดในทศทางเดยวกน 3.1.3 ความยดหยนของอปสงคตอราคาสนคาชนดอน ความยดหยนของอปสงคตอราคาสนคาชนดอนหรอความยดหยนไขว (Cross elasticity of demand) หมายถง เปอรเซนตการเปลยนแปลงของปรมาณสนคาทมผตองการซอในขณะใดขณะหนง เมอราคาสนคาชนดอนทเกยวของเปลยนแปลงไปหนงเปอรเซนต โดยก าหนดใหปจจยอน ๆ คงท อาจเขยนในรปสมการไดดงน Exy = 1) สตรทใชค านวณหาคาความยดหยนไขว ในการค านวณหาความยดหยนไขวจะม 2 ลกษณะ คอ

Q2 – Q1 Q2 + Q1

y2 + y1 y2 - y1

100,000 – 90,000 100,000 + 90,000

64,000+60,000 64,000-60,000

10,000 190,000

124,000 4,000

เปอรเซนตการเปลยนแปลงปรมาณการเสนอซอสนคา X เปอรเซนตการเปลยนแปลงราคาสนคาY

74 EC 103

(1) ความยดหยนไขวแบบจด เปนการค านวณหาคาความยดหยนไขว ณ จดใดจดหนงบนเสนอปสงคหรอเรยกวาความยดหยนของอปสงคในสนคา X ตอราคาสนคา Y สามารถค านวณไดจากสตร Exy = หรอ Exy =

(2) ความยดหยนไขวแบบชวง เปนการค านวณหาคาความยดหยนของอปสงคในสนคา X ตอราคาสนคา y ณ ชวงใดชวงหนงบนเสนอปสงค สตรทใชค านวณ คอ

Exy =

โดยท Exy = คาความยดหยนของอปสงคในสนคา X ตอราคาสนคา Y Py1 = ราคาสนคา Y กอนเปลยนแปลง Py2 = ราคาสนคา Y หลงเปลยนแปลง Qx1 = ปรมาณเสนอซอสนคา X กอนการเปลยนแปลง Qx2 = ปรมาณเสนอซอสนคา X หลงการเปลยนแปลง Qx = ปรมาณการเปลยนแปลงของการเสนอซอสนคา X Py = ปรมาณการเปลยนแปลงของราคาสนคา Y 2) คาความยดหยนไขว ความยดหยนของอปสงคตอราคาสนคาชนดอนมลกษณะ กเชนเดยวกบความยดหยนของอปสงคตอรายได กลาวคออาจมเครองหมายเปนบวกหรอลบกได ขนอยกบลกษณะความสมพนธของสนคาสองชนดทเราก าลงพจารณาอยนน ถาสนคา X และ Y เปนสนคาทใชแทนกนได เมอราคาสนคา Y เปลยนแปลงไป จะท าใหปรมาณซอสนคา X

Qx Py Py Qx

dQx Py dPy Qx

Qx2 - Qx1 Py2 + Py1 Qx2 + Qx1 Py2 - Py1

75 EC 103

เปลยนไปในทศทางเดยวกบการเปลยนแปลงของราคาสนคา Y ความยดหยนของอปสงคสนคา X ตอราคาสนคา Y จะมเครองหมายเปนบวก เชนเมอราคาสนคา Y ลดลง ผบรโภคจะซอสนคา Y มากขน และปรมาณซอสนคาY ทเพมขนสวนหนงจะน ามาใชแทนสนคา X จงเปนผลใหปรมาณซอสนคา X ลดลง ดงนน เมอราคาสนคา Y ลดลง จงท าใหจ านวนซอสนคา X ลดลงดวย ในทางตรงกนขาม ถาสนคา X และ Y เปนสนคาทใชประกอบกนเมอราคาสนคา Y เปลยนแปลงไป จะท าใหปรมาณซอสนคา X เปลยนไปในทางตรงกนขามกบการเปลยนแปลงของราคาสนคา Y คาความยดหยนของอปสงคสนคา X ตอราคาสนคา Y จะมเครองหมายเปนลบ เชนเมอราคาสนคา Y ลดลง ผบรโภคจะซอสนคา Y เพมขนผบรโภคจงจ าเปนตองซอสนคา X เพมขนเพอใชประกอบกบสนคา Y ดงนน เมอราคาสนคา Y ลดลง จงท าใหปรมาณซอสนคา X เพมขน และเชนเดยวกบกรณความยดหยนของอปสงคตอรายไดกลาวคอเครองหมายบวกหรอลบ มไดเปนสงแสดงวาความยดหยนมคามากหรอนอยกวาศนย เครองหมายดงกลาวเปนแตเพยงสงชบอกใหรลกษณะความสมพนธระหวางสนคา X และสนคา Y ทก าลงพจารณาอยวาเปนสนคาทใชประกอบกนหรอเปนสนคาทใชแทนกนได คาตวเลขทไมค านงถงเครองหมายเทานนทจะบอกใหรวาความสมพนธระหวางสนคา X และ Y มมากนอยเพยงใด ถาตวเลขสงกแสดงวา ปรมาณการซอสนคา X กบราคาสนคา Y มความสมพนธกนมาก การเปลยนแปลงของราคาสนคา Y แตเพยงเลกนอยมผลท าใหปรมาณสนคา X เปลยนไปอยางมาก ถาคาตวเลขต ากแสดงวาปรมาณการซอสนคา X กบราคาสนคา Y มความสมพนธกนนอย การเปลยนแปลงของราคาสนคา Y จะกอใหเกดการเปลยนแปลงปรมาณซอสนคา Xแตเพยงเลกนอย ถาคาตวเลขเทากบศนย กแสดงวาสนคา X และ Y ไมมความสมพนธกนเลย ดวยความสมพนธในลกษณะดงกลาวมาขางตน จงมกมการใชคาความยดหยนของอปสงคตอราคาสนคาชนดอนเปนเครองบงชใหรวาสนคาทเราก าลงพจารณารวมกนอยนนเปนสนคาทใชแทนกน หรอใชประกอบกน ใชแทนกนไดดเพยงไร หรอจ าเปนตองใชประกอบกนมากนอยแคไหนโดยดจากเครองหมายและคาตวเลขความยดหยนของอปสงคตอราคาสนคาชนดอนทค านวณได ตวอยางเชน บรษทแหงหนงเปนผผลตไมเทนนสและลกเทนนสพบวาเมอเขาตงราคาขายไมเทนนสราคาดามละ 7,000 บาท เขาขายลกเทนนสไดจ านวน 35,000 ลกตอเดอน แตเมอบรษทขนราคาขายไมเทนนสเปนราคาดามละ 7,700 บาท ยอดขายลกเทนนส

76 EC 103

ของบรษทลดลงเหลอเพยง 28,000 ลกตอเดอน โดยทปจจยอน ๆ ทมอทธพลตอยอดขายของลกเทนนสยงคงท บรษทจงคดวาราคาไมเทนนสมความสมพนธกบยอดขายลกเทนนสของบรษท และไดค านวณหาคาความยดหยนของอปสงคทผบรโภคมตอลกเทนนสตอราคาไมเทนนส โดยใชสตร Ed = = = = -2.33 คาความยดหยนของอปสงคลกเทนนสตอราคาไมเทนนสเทากบ -2.33 หมายความวาเมอราคาไมเทนนสเปลยนแปลงไปหนงเปอรเซนตจะมผลใหอปสงคลกเทนนสเปลยนแปลงไปในทศทางตรงกนขาม 2.33 เปอรเซนต และเครองหมายลบแสดงใหเหนวาไมเทนนสและลกเทนนสมความสมพนธกนในลกษณะทเปนสนคาทใชประกอบกน 3.1.4 ปจจยก าหนดคาความยดหยนของอปสงคตอราคา 1) สนคาใชทดแทนกนได โดยทวไปอาจกลาวไดวายงสนคาใชทดแทนกนไดมาก ชนดเทาไร คาความยดหยนของปรมาณอปสงคตอราคากยงมากขนเทานน เราจะเหนตวอยางของสนคาในตลาดแขงขนสมบรณ ซงสนคาเหมอนกน และมผขายจ านวนมาก เสนอปสงคจะเปนเสนขนานกบแกนนอน (Ed = ∞) 2) มลคาสนคาคดเปนสดสวนของรายได หมายความวา ถามลคาสนคาคดเปนสดสวนของรายไดผบรโภคสงมากเทาไร จะท าใหคาความยดหยนของปรมาณอปสงคตอราคาสงขนเทานน เชน สนคาทมราคาไมแพงไดแก ดนสอ ปากกาลกลน หมากฝรง ไมจมฟน เปนตน สนคาพวกนแมราคาจะสงขนไปมาก แตผบรโภคมกไมคอยสนใจ ดงนน

QX2 – QX1 QX2 + QX1

PY2 + PY1 PY2 – PY1

28,000 – 35,000 28,000 + 35,000

7,700+7,000 7,700-7,000

-7,000 63,000

14,700 700

77 EC 103

ปรมาณอปสงคตอสนคาเลกนอยเหลานกไมเปลยนแปลงมากนกแมราคาจะสงขนกตาม ตรงขามกบสนคาทมราคาแพง เชน รถยนตนง ถาสมมตวาราคารถยนตใหมสงขนรอยละ 10 ยอมท าใหปรมาณอปสงคตอรถยนตลดลงไปมาก หรอถาราคารถยนตลดลงเนองจากอตราภาษน าเขาลดลง ปรมาณอปสงคตอรถยนตจะเพมขนมากมาย เปนตน 3) สนคาฟ มเฟอยและสนคาจ าเปน ปรมาณอปสงคตอสนคาทจ าเปนในชวต ประจ าวนมคาความยดหยนต า ขณะทความยดหยนของปรมาณอปสงคตอสนคาฟมเฟอยมคาสง การเจบปวยไมสบายทจ าเปนตองเขาโรงพยาบาล แมคารกษาพยาบาลจะสงขนเพยงใด คนไขกยงยนดจายใหโดยไมโตแยงเพราะเปนความจ าเปนจรง ๆ ซงถาไมรกษาอาจท าใหเสยชวตได แตตรงกนขาม ถาสราจากตางประเทศมราคาแพงขน ปรมาณการขายสรายหอนนจะลดลงไปอยางมากทนท เพราะเปนสงไมจ าเปน 4) ปรมาณอปสงคตอสนคาใด ๆ จะมคาความยดหยนมากขนถาผบรโภคมเวลาพจารณาไดนานขน เมอผบรโภคพบวาสนคาทตวเองเคยชนมราคาสงขน ในระยะสน ๆ อาจยงไมลดการบรโภคอยางฉบพลนทนท แตเมอเวลาผานไปนานเขา เขามโอกาสส ารวจตลาดสนคาชนดอน ๆ ทตนเองอาจใชทดแทนสนคาเดมได ท าใหความยดหยนของอปสงคตอราคามคามากขน เมอเวลาผานไป 3.2 ความยดหยนของอปทาน (Elasticity of supply) ความยดหยนของอปทาน หมายถง คาทชใหเหนถงความสมพนธระหวางราคากบปรมาณเสนอขายของสนคา เมอก าหนดใหสงอน ๆ คงท ในขณะใดขณะหนง ผขายจะเปลยนแปลงปรมาณการเสนอขายสนคานนไปกเปอรเซนต หากราคาสนคาชนดนนเปลยนแปลงไปหนงเปอรเซนต เราสามารถเขยนเปนสมการ ไดดงน Es = 3.2.1 การค านวณหาคาความยดหยนของอปทาน ในการค านวณหาคาความยดหยนของอปทานสามารถท าได 2 ลกษณะ คอ

เปอรเซนตการเปลยนแปลงปรมาณเสนอขายสนคา

เปอรเซนตการเปลยนแปลงของราคาสนคา

78 EC 103

1) ความยดหยนแบบจด (Point elasticity of supply ) เปนการค านวณหาคาความยดหยนของอปทาน ณ จดใดจดหนงบนเสนอปทาน สตรทใชในการค านวณคอ Es = หรอ Es = 2) ความยดหยนแบบชวง (Arc elasticity of supply) เปนการค านวณหาคาความยดหยน ณ ชวงใดชวงหนงบนเสนอปทาน สตรทใชในการค านวณ ไดแก

Es =

โดยท Es = คาความยดหยนของอปทาน Q1 = ปรมาณเสนอขายกอนการเปลยนแปลง Q2 = ปรมาณเสนอขายหลงการเปลยนแปลง P1 = ราคาสนคากอนการเปลยนแปลง P2 = ราคาสนคาหลงการเปลยนแปลง Q = การเปลยนแปลงของปรมาณเสนอขาย P = การเปลยนแปลงของราคาสนคา 3.2.2 คาความยดหยนของอปทาน คาความยดหยนของอปทานทค านวณได โดยปกตจะมคาเปนบวก เนองจากปรมาณเสนอขายสนคาจะมความสมพนธไปในทศทางเดยวกนกบราคาสนคานน ๆ ตามกฎของอปทาน คาความยดหยนของอปทานสามารถแบงออกได 5 ประเภท คอ

dQ P dP Q

Q P P Q

Q2 - Q1 P2 + P1 Q2 + Q1 P2 - P1

79 EC 103

1) อปทานทมความยดหยนสมบรณ (Perfectly Elastic) หมายถง ปรมาณเสนอขายจะเปลยนแปลงไปโดยทราคาสนคาไมเปลยนแปลง กรณนคาความยดหยนของอปทานจะมคา = (Es =) 2) อปทานทไมมความยดหยนเลย (Perfectly Inelastic) หมายถง ปรมาณเสนอขายไมเปลยนแปลงเลยไมวาราคาจะเปลยนแปลงไปอยางไรกตาม กรณนคาความยดหยนของอปทานจะมคา = 0 (Es =0) 3) อปทานทมคาความยดหยนเทาหนง (Unitary) หมายถง ปรมาณการเสนอขายทเปลยนแปลงไปเทาปรมาณการเปลยนแปลงของราคา กรณนคาความยดหยนของอปทานจะมคาเทากบ 1 (Es =1) 4) อปทานทมคาความยดหยนนอย (Inelastic) หมายถง ปรมาณการเสนอขายทเปลยนแปลงไปนอยกวาการเปลยนแปลงของราคา กรณนคาความยดหยนของอปทานจะมคานอยกวา 1 (Es <1) 5) อปทานทมคาความยดหยนมาก (Elastic) หมายถง ปรมาณการเสนอขายทเปลยนแปลงไปมากกวาการเปลยนแปลงของราคา กรณนคาความยดหยนของอปทานจะมคามากกวา 1 (Es >1) 3.2.3 ปจจยก าหนดคาความยดหยนของอปทาน ปจจยส าคญทมอทธพลตอคาความยดหยนของอปทาน คอระยะเวลาทใชในการผลตสนคา ถาใหเวลาผผลตมากพอ กจะมสนคาออกสตลาดจ านวนมากขน คาความยดหยนของอปทานจะสงขนตามไปดวย การปรบตวของฝายผลตท าไดยากกวาฝายบรโภคอยางมาก เพราะการผลตตองใชเวลาในการเคลอนยายทรพยากรจากการผลตสนคาอยางหนง น าไปผลตสนคา อกอยางหนง ในการวเคราะหผลกระทบของเวลาตอการตอบสนองของผผลต นกเศรษฐศาสตรไดแบงการวเคราะหออกเปน 3 ชวงเวลา คอ 1. ชวงเวลาสนมากจนผผลตไมสามารถเปลยนแปลงปรมาณการเสนอขายได เสนอปทานจะไมมความยดหยนเลย เชนเกษตรกรชาวสวนดอกไมน าดอกไมไปจ าหนายในตลาดในเมองซงมระยะทางหางจากสวนหลายสบกโลเมตร

80 EC 103

รปท 3.9 เสนอปทานผลผลตของเกษตรกรในระยะสนมาก (Perfectly inelastic supply)

จากลกษณะของเสนอปทานในรป 3.9 เกษตรกรจะไมมทางเลอกอนใด นอกจากยนยอมขายดอกไมทงหมดใหแกผรบซอในตลาดทงหมด ไมวาจะมราคาเทาไร ถาสมมตวาราคาในตลาดสงกวาทเขาคาดคะเนไวแตแรก เกษตรกรผนนกไมมทางเพมการผลตได เพราะไมมเวลาเพยงพอ หรอในทางตรงกนขามเมอเกษตรกรพบวาราคาในตลาดต ากวาทคดไวแตแรก แตเขากยงคงตดสนใจขายใหแกพอคาในตลาด เพราะอยในภาวะจ ายอม เนองจากดอกไมเหยวเฉาไดงายไมคมทจะขนกลบไป 2. ชวงเวลาระยะสน (short-run period) ปจจยการผลตบางชนดคงท การเพมผลผลตจะท าไดโดยการเพมปจจยการผลตบางชนด เชน ถาเปนสนคาเกษตรในระยะสนทดนเพาะปลกไมอาจเปลยนแปลงได ดงนน ถาผผลตตองการเพมผลผลต จะตองปรบปรงประสทธภาพในการผลตโดยการใชป ย และแรงงานใหมากขน ผลทจะไดรบ คอ ตลาดมผลผลตออกจ าหนายมากขน ในระยะสนนเสนอปทานมความยดหยนคอนขางนอย

D1

O

P1

P

S Q

S

ES= 0

P0

D0

Q0

81 EC 103

รปท 3.10 การตอบสนองของเสนอปทานในระยะสนเมอระดบอปสงคเพมขน

จากรป 3.10 ราคาเพมสงขนจาก P0 เปน P1 เพราะเสนอปสงคสงขนจาก D0 เปน D 1ปรมาณการผลตจงเพมขนจาก Q0 เปน Q1 3. ชวงเวลาระยะยาว (long-run period) ผประกอบการผลตสามารถเปลยนแปลงปจจยการผลตไดทกอยาง เสนอปทานจะมความยดหยนมากขนกวาเดมเมอราคาสงขนผลผลตจะเพมมากขนกวากรณการผลตในระยะสน

D1

O

P1

P

S

Q

S เสนอปทานในระยะสน

P0

D0

Q0 Q1

D1

O

P1

P

S

Q

S เสนอปทานในระยะยาว

P0

D0

Q0 Q1

รปท 3.11 การตอบสนองของเสนอปทานในระยะยาว เมอระดบอปสงคเพมขน

82 EC 103

3.3 ประโยชนจากการศกษาเรองความยดหยน การศกษาเรองความยดหยนของอปสงคและอปทานจะชวยใหเกดประโยชนหลายประการ คอ

1) ท าใหทราบถงปรมาณความตองการซอและปรมาณความตองการขายทเปลยนแปลงไปอนเนองจากการเปลยนแปลงปจจยก าหนดอปสงค และปจจยก าหนดอปทาน

2) ท าใหธรกจสามารถทราบถงรายรบรวมทเปลยนแปลงไปอนเนองมาจากราคาสนคาทเปลยนไป เชน หากบรษททราบวาความยดหยนของอปสงคตอราคาของสนคาตนมคาสง มากบรษทสามารถตดสนใจไดวาควรใชนโยบายลดราคาสนคาเนองจากจะท าใหมยอดจ าหนายสงขนแมวาก าไรตอหนวยจะลดลงแตเมอขายไดมากขนกจะท าใหรายไดรวมของบรษทสงขน 3) ท าใหทราบถงความจ าเปนของสนคาตาง ๆ ทมตอผบรโภค สนคาทมความจ าเปนในชวตประจ าวนยอมมคาความยดหยนต า เชน คารกษาพยาบาล แมวาจะสงเพยงใดแตเมอเจบปวยคนไขกยนดจายให เพราะเปนความจ าเปนทตองรกษาใหหาย เปนตน 4) สามารถน าความรเรองนไปประยกตใชในการวเคราะหเรองอน ๆ ได เชน ความยดหยนของอปทานเงนฝากตออตราดอกเบย ผลกระทบของการสงออกจากนโยบายลดคาของเงน หรอกรณท ความยดหยนของปรมาณอปสงคตอสนคาเกษตรมคาคอนขางต ามาก การสงเสรมการผลตอาจท าใหราคาสนคาทเกษตรกรไดรบนอยลงไป เนองจากอปทานของสนคามลนตลาด นโยบายการพฒนาการเกษตรอาจตองมงสงเสรมการผลตสนคาเกษตรหลาย ๆ อยางใหหลากหลายกนไป เพอหลกเลยงการถกกดราคาจากพอคาคนกลาง หรอในการศกษาคาความยดหยนของอปสงคเมอตองการเกบภาษสนคาจากผบรโภค ถาสนคาชนดนนมคาความยดหยนของอปสงคต า รายรบจากภาษจะเพมขนมาก เพราะถงราคาสนคานนจะสงขน แตผบรโภคกจ าเปนตองรบภาระสงขน โดยไมสามารถหลกเลยงได ในทางตรงกนขาม ถาสนคาชนดนนมความยดหยนสง เชน สนคาฟมเฟอยตาง ๆ การเกบภาษสนคาฟมเฟอยอาจท าใหรายรบจากภาษลดลงได เชน ครงหนงรฐบาลไทยเคยประกาศจดเกบภาษการคาเบยรในอตราทสงขนกวาเดมมาก ปรากฏวายอดขายเบยรตกลงไปมาก เมอธรกจเอกชนขายเบยรไดนอย ท าใหรฐบาลเกบไดภาษนอยลงไปจากเดมเปนตน

83 EC 103

ค าถามทายบท

จงเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว 1. สนคาทมคาความยดหยนของอปสงคตอราคาคอนขางมากคอขอใด

1 ไฟฟา 2 ยารกษาโรค 3 น าหอม 4 อาหาร 5 น าประปา

2. บรษทควรลดราคาสนคาเพอใหมรายรบรวมทสงขน ในกรณทสนคาของบรษทมคาความยดหยนของอปสงคตอราคาเทาไร

1 เทากบ 0 2 เทากบ 1 3 มากกวา 1 4 นอยกวา 1 5 เทากบ

3. ในระยะเวลาทส นมากๆ ความยดหยนของอปทานจะมคาเทาไร 1 เทากบ 0 2 เทากบ 1 3 มากกวา 1 4 นอยกวา 1 5 เทากบ

4. ความยดหยนของอปสงคตอรายไดจะมเครองหมายลบในกรณใด 1 สนคาจ าเปน 2 สนคาฟมเฟอย 3 สนคาทใชทดแทน 4 สนคาทใชประกอบกน 5 สนคาดอยคณภาพ

84 EC 103

5. ถาสนคา A มคาความยดหยนของอปสงคตอราคาเทากบ -0.5 ทานคดวา A จดอยในสนคาประเภทใด 1 สนคาจ าเปน 2 สนคาฟมเฟอย 3 สนคาทใชทดแทน 4 สนคาทใชประกอบกน 5 สนคาดอยคณภาพ

85 EC 103

เฉลยค าถามทายบท ลกษณะค าถามค าตอบในบทท 3 ค าถามท 1. สนคาทมคาความยดหยนของอปสงคตอราคาคอนขางมากคอขอใด แนวตอบท 1. ขอ 3 น าหอม เนองจากเปนสนคาฟมเฟอยซงมคาความยดหยนของอปสงค

ตอราคาคนขางมาก

ค าถามท 2. บรษทควรลดราคาสนคาเพอใหมรายรบรวมทสงขน ในกรณทสนคาของบรษท

มคาความยดหยนของอปสงคตอราคาเทาไร แนวตอบท 2. ขอ 3 มากวา 1 เน องจากกรณทความยดหยนของอปสงคตอราคามคา

มากกวา 1 หมายความวาเมอราคาสนคาเปลยนแปลงไปหนงเปอรเซนตมผลใหความตองการซอสนคาเปลยนแปลงไปมากกวาหนงเปอรเซนต ดงนนเมอลดราคาสนคา ท าใหความตองการซอสนคาเพมขนมากกวาราคาสนคาทลดลงจงมผลใหรายรบรวม (TR = P x Q) เพมสงขน

ค าถามท 3. ในระยะเวลาทส นมากๆ ความยดหยนของอปทานจะมคาเทาไร แนวตอบท 3. ขอ 1 เนองจากชวงเวลาทส นมาก ๆ ผผลตไมสามารถเปลยนแปลงปรมาณ

การผลตไดเสนอปทานจงไมมความยดหยนเลย ค าถามท 4. ความยดหยนของอปสงคตอรายไดจะมเครองหมายลบในกรณใด แนวตอบท 4. ขอ 5 เนองจากการทความยดหยนของอปสงคตอรายไดมเครองหมายลบ

หมายถง ความตองการซอสนคาเปลยนแปลงในทศทางตรงกนขามกบรายได ดงนน เมอรายไดสงขนผบรโภคจะใชสนคาดอยคณภาพลดลง

ค าถามท 5. ถาสนคา A มคาความยดหยนของอปสงคตอราคาเทากบ -0.5 ทานคดวา

A จดอยในสนคาประเภทใด

86 EC 103

แนวตอบท 5. ขอ 1 เนองจากคาความยดหยนของอปสงคตอราคามคานอยกวา 1 ซงหมายถงเมอราคาสนคาเปลยนแปลงไปจะมผลใหความตองการซอสนคาเปลยนแปลงไปนอยมากสนคาดงกลาวจงเปนสนคาทจ าเปนตองใชไมวาราคาจะสงขนเพยงใดกตามความตองการซอจงเปลยนแปลงไปไมมากนก