จุลสาร ดนตรีศักดิ์สิทธิ์ ปีที่ 1 ฉบับที่ 2 ประจำเดือนกรกฎาคม - กันยายน
จุลสารWatch “จับตาอาเซียน” ป ที่ 1 ... ·...
Transcript of จุลสารWatch “จับตาอาเซียน” ป ที่ 1 ... ·...
ASEANWatchจลสาร
“จบตาอาเซยน”ปท 1 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2555
Vol. 1 No. 3 June - September 2012
www.aseanwatch.org
สกปพเศษสาระสำคญของแผนการจดตงประชาคมการเมอง-ความมนคง
(APSC Blueprint)
ความคบหนาอาเซยนผลการประชมรฐมนตร
เศรษฐกจอาเซยน ครงท 44
บทความพเศษครงทาง AEC :
“สอบได” หรอ “สอบตก”
ประเมนครงทาง AEC ดวย SCORECARDสอบไดหรอสอบตก?
ประเมนครงทาง AEC ดวย SCORECARDสอบไดหรอสอบตก?
เสาการเมอง-ความมนคงอาเซยนกำลงสนคลอน
กองบรรณาธการ
ผศ.ดร.กตต ประเสรฐสข
เชาวนวฒน มลภกด
จฑาทพย รกภกด
จตทพย มงคลชยอรญญา
บทบรรณาธการ ดวยความทตงอยใกลเสนศนยสตร ท�าใหในรอบ3–4เดอนทผานมากลมประเทศอาเซยนตางอบอวลไปดวยบรรยากาศอนชมชนฉ�าเยน กระทงในหลายประเทศตองประสบกบสถานการณน�าทวม ไมวาจะเปน ไทย ลาว กมพชา หรอฟลปปนสอยางไรกตามความชมชนจากหยาดฝนและสายน�ากลบไมสามารถลดอณหภมทางการเมองระหวางประเทศอาเซยนดวยกนเอง และระหวางประเทศเพอนบานใกลชดอยางจน อนเนองมาจากความ ไมลงรอยกนในกรณพพาททะเลจนใตได
ความขดแยงในประเดนทะเลจนใตน ท�าใหอาเซยนไมสามารถออกแถลงการณรวมหลงการประชมรฐมนตรอาเซยนทกรงพนมเปญได นบเปนครงแรกในประวตศาสตร45ปของอาเซยนทไมเคยมครงใดทอาเซยนไมสามารถออกแถลงการณรวมได เหตการณนแสดงใหเหนความราวฉานในมตดานความมนคงในหมประเทศสมาชก และเปนสงททาทายอยางยงส�าหรบการรวมตวเปนประชาคมในป2558ซงมกจะถกพดถงแตเพยงมตดานเศรษฐกจหรอAECจนอาจหลงลมกนไปแลววาการรวมตวกนเปนประชาคมยงมอกสองมตหรอสองเสาทจะตองรวมตวกนซงกคอเสาการเมอง–ความมนคงและเสาสงคมวฒนธรรม
จลสาร“จบตาอาเซยน”ฉบบนนบเปนฉบบทสามแลว ทโครงการ “จบตาอาเซยน” (ASEANWatch)ไดจดท�าขนเพอเผยแพรความรความเขาใจขอมลขาวสารเกยวกบอาเซยนรวมทงความคบหนา ของโครงการฯ ใหกบผสนใจ และประชาชนทวไปโดยในฉบบนมเนอหาสาระหลากหลายทนาสนใจ
โดยเฉพาะ บทความพเศษเรอง การประเมนผลความคบหนาAECโดยใชตวชวดAECScorecard สรปสาระส�าคญของแผนการจดตงประชาคมการเมอง–ความมนคง(APSCBlueprint)และบทความ ของผศ.ดร.กตตประเสรฐสขผประสานงานโครงการฯ ทชใหเหนถงความสนคลอนของเสาการเมองความมนคงซงจะมผลตอการรวมตวเปนAECดวย
นอกจากบทความเชงวชาการแลวจลสารฉบบน ยงมคอลมนนองใหมภายใตชอASEANTouchซงเปนบทความขนาดสนทผตดตามโครงการจากทางบานสงเขามาแลกเปลยนประสบการณในการไดสมผสสมพนธกบประเทศสมาชกอาเซยนดวยทงนกเพอมงหวงจะใหมการสอสารสองทาง และแลกเปลยนขอมลกนในหมผอานรวมทงจะเปนการเปดมมมองใหมดวย
ทางโครงการ“จบตาอาเซยน”หวงเปนอยางยงวาจลสารฉบบนจะชวยเสรมสรางความรความเขาใจ ตลอดจนสรางความตระหนกและตนตวใหแกสงคมไทยในการปรบตวเพอการอยรวมกนเปน หนงเดยวในประชาคมทมความแตกตางหลากหลาย ในทง3มตทกลาวไปแลวขางตนทงนสามารถตดตาม ผลงานของเราไดทางเวบไซตwww.aseanwatch.orgทางโครงการยนดเปนอยางยงหากทานจะรวมแลกเปลยนความคดเหนและประสบการณของทานโดยผานสองชองทางคอทางอเมล[email protected]และเฟซบคwww.facebook.com/aseanwatchเพอเปนประโยชนแกผอานทานอนและเพอปรบปรงการท�างานของทมงานใหดยงขน
ความคบหนาโครงการ 1
ความคบหนาอาเซยน 6
สกปพเศษ : เสาการเมอง – ความมนคงอาเซยน 9
ขาวเดนประเทศอาเซยน 13
สมมนาอาเซยน 26
บทความพเศษ “ครงทาง AEC: สอบไดหรอสอบตก?” 30
ASEAN Touch สมผสอาเซยน 38
สารบญ
“อาเซยนเสาเศรษฐกจ : โจทยวจยดานแรงงานและการลงทน”
วน/เวลา วนองคารท24กรกฎาคม2555 เวลา13.00–16.00น.
สถานท หองประชม1ส�านกงานกองทน สนบสนนการวจย(สกว.)ชน14 อาคารSMTower
การจดประชมเวท ASEAN Forum ครงท 3มวตถประสงคเพอพฒนาโครงการวจยเกยวกบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) โดยเนนดานแรงงานและการลงทนโดยมนกวชาการ3ทานมาน�าเสนอขอเสนอโครงการวจย(researchproposal)และมผทรงคณวฒตลอดจนผเกยวของทงจากภาครฐภาควชาการและภาคเอกชนมาใหความคดเหนเพอพฒนาโจทยวจยรวมกน
เรมจาก ผศ.ดร.กมลพร สอนศร จากคณะสงคมศาสตรมหาวทยาลยมหดลน�าเสนอโครงการวจยหวขอ “การเคลอนยายแรงงานวชาชพของประเทศฟลปปนส:โอกาสและผลกระทบตอตลาดแรงงานไทย” ซงจะศกษานโยบาย กฎระเบยบทเกยวของกบการเคลอนยายแรงงานฝมอของฟลปปนสบทบาทของภาคสวนตางๆทชวยผลกดนแรงงานฝมอออกนอกประเทศแนวโนมของแรงงาน
วชาชพทจะเขามาท�างานในประเทศไทยและปจจยทเปนแรงขบเคลอนใหแรงงานวชาชพมาท�างานใน ประเทศไทยรวมทงวเคราะหโอกาสและผลกระทบ ตอตลาดแรงงานไทยในการเขาสประชาคมเศรษฐกจ อาเซยนโดยเนน7อาชพทไดมการลงนามรวมกนใน MRAไดแก1.วศวกรรม2.การส�ารวจ3.สถาปตยกรรม 4.แพทย5.ทนตแพทย6.พยาบาลและ7.บญช
หลงจากน�าเสนอ ไดรบขอเสนอแนะใหปรบเปลยนการศกษาโอกาสและผลกระทบตอตลาดแรงงานไทย เปนการศกษาในสวนของโครงสรางและระบบการเตรยมความพรอมของหนวยงานทเกยวของในการผลกดนการเคลอนยายแรงงานออกนอกประเทศตลอดจนเงอนไขในการใหแรงงานมฝมอชาวฟลปปนสเขามาท�างานในประเทศไทยสาเหต ปจจยดงดดและปจจยผลกดนทท�าใหแรงงานมฝมอชาวฟลปปนสเคลอนยายเขามาในประเทศไทยโดยใหเลอกศกษาเพยง2–3วชาชพ
ความคบหนา โครงการการประชม ASEAN Forum ครงท 3
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
1
เทานน ส�าหรบทฤษฎทสามารถน�ามาใช มอาททฤษฎการเคลอนยายแรงงาน ทฤษฎการยายถนและการยายถนระหวางประเทศจงน�ามาสการปรบหวขอวจยเปน“การศกษาการเคลอนยายแรงงานมฝมอของประเทศฟลปปนส”
อ.ดร.ธญญลกษณ วระสมบต จากคณะสงคมสงเคราะหศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตรน�าเสนอโครงการวจยหวขอ“ชองวางงานวจยดานการพฒนาแรงงานในประเทศไทย” โดยมงส�ารวจสาระของงานวจยทเกยวของกบการพฒนาทกษะแรงงานไทยในอตสาหกรรมภาคผลตซงมผลอยางยงตอขดความสามารถในการแขงขนของประเทศในประชาคมเศรษฐกจอาเซยนแรกเรมงานวจยนม วตถประสงคเพอรวบรวมและศกษาวเคราะหงานวจยทเกยวของ และเพอคนหาประเดนศกษาวจยเพมเตม
หลงการน�าเสนอผทรงคณวฒอาทดร.สราวธ ไพฑรยพงษ จากสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (TDRI) และผแทนจากกรมพฒนาฝมอแรงงานกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม เหนวาจะเปนประโยชนมากขน หากน�าชองวาง งานวจยทพบมาตงเปนประเดนสอบถามผวาจางแรงงานวาทกษะทแรงงานมสอดคลองกบความตองการของสถานประกอบการหรอไมอยางไร โดยใชวธการเกบขอมลแบบ focus group บคคลฝายตางๆ ทเกยวของ ทงในแงผ ผลตและผใชแรงงานโดยวเคราะหเปนรายอตสาหกรรม
จงน�าไปส การปรบหวข อวจยเป น “การพฒนาทกษะแรงงานในอตสาหกรรมการผลตไทย : ชองวางงานวจย การน�าไปสภาคปฏบต และทกษะทจ�าเปนส�าหรบอตสาหกรรมยานยนตและอเลกทรอนกส”ซงนอกจากจะรวบรวมวเคราะหสงเคราะหงานวจยทเกยวของ และคนหาประเดนทควรศกษาวจยเพมเตมแลว ยงจะวเคราะหถงชองวางของการวจยกบการน�าปฏบต โดยมงไปสการใหขอเสนอแนะตอการพฒนาทกษะแรงงานในอตสาหกรรมเหลานนดวย
อ.ดร.เนตรนภา ไวทยเลศศกดคณะพาณช– ยศาสตรและการบญช ม.ธรรมศาสตร น�าเสนอโครงการวจย“ปญหาอปสรรคและแนวทางการลงทนในอาเซยนของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SME) ไทย – เปรยบเทยบอตสาหกรรมอาหารแปรรปและรานอาหารไทย” โดยม งศกษาการบรหารจดการดานตางๆของSMEในธรกจอาหารแปรรปและรานอาหารไทยทไปลงทนในอาเซยนเชนดานการผลตการลงทนการตลาดการเงนและการบรหารทรพยากรมนษย เพอคนหาปญหาและอปสรรค รวมทงตวอยางการบรหารทเปน bestpractice
ความคบหนาโครงการ
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
2
หลงการน�าเสนอไดรบความคดเหนจากผทรงคณวฒอาทผแทนจากส�านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน(BOI)และดร.วมลกานตโกสมาศ รองผอ�านวยการส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ซงไดเสนอแนะวา ควรเลอกส�ารวจประเทศแยกเปนสองกลมคอกลมประเทศอาเซยนทมการพฒนาทางเศรษฐกจในระดบสงแลว กบกลมประเทศอาเซยนทยงดอยพฒนา นาจะม อปสรรคในการลงทนทแตกตางกน และควรศกษา กรณทลงทนแลวไมประสบความส�าเรจดวยทส�าคญ การลงทนของรานอาหารไทยดจะโดดเดน เพราะนอกจากจะใชวตถดบทน�าเขาจากประเทศไทยแลว ยงเปนการประชาสมพนธใหคนตางชาตรจก
วฒนธรรมไทยชวยสรางมลคาเพมใหกบเศรษฐกจโดยรวมสงผลดตอเนองไปสธรกจอนๆเชนธรกจทองเทยวดงนนงานวจยจงควรเนนเรองรานอาหารไทยมากกวาจงน�าไปสการปรบหวขอวจยเปน“ปญหา อปสรรค และแนวทางการลงทนในอาเซยนของ วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมไทย–เปรยบเทยบ รานอาหารไทยและอตสาหกรรมอาหารแปรรป”นอกจากนยงวเคราะหสาเหตของการออกไปลงทน ในตางประเทศ (criticalpoint)และปจจยส�าคญท จะท�าใหการรกเขาตลาดประสบความส�าเรจ(entrypoint)โดยมงไปสการใหขอเสนอแนะตอการสงเสรมการลงทนในตางประเทศแกSMEของไทย
ความคบหนาโครงการ
“อาเซยนเสาการเมอง – ความมนคง : โจทยวจยเกยวกบการจดการเขตแดนและแรงงานขามชาต”
วน/เวลา วนพธท25กรกฎาคม2555 เวลา9.30–12.00น.
สถานท หองประชม1ส�านกงานกองทน สนบสนนการวจย(สกว.)ชน14 อาคารSMTower
การจดประชมเวท ASEAN Forumครงท 4
เวทASEANForumครงท4มวตถประสงคเพอพฒนาโครงการวจยเกยวกบประชาคมการเมองความมนคง(APSC)โดยเนนการจดการเขตแดนและแรงงานขามชาต
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
3
ผศ.ดร.กรยา กลกลการ คณะเศรษฐศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตรน�าเสนอโจทยวจยหวขอ“บทสงเคราะหการจดการแรงงานขามชาต”
จากการทเศรษฐกจไทยมการเจรญเตบโตอยาง ตอเนอง ท�าใหความตองการแรงงานเพมสงขนอยางมาก สงผลใหมแรงงานขามชาตไรทกษะจากประเทศเพอนบานทงพมาลาวและกมพชา เขามาท�างานเปนจ�านวนมากแรงงานขามชาตมทงคณและโทษและเปนเรองระดบชาตทเกยวของกบความมนคงของชาตความมนคงทางเศรษฐกจและความมนคงของแรงงาน แตทผานมาแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตยงมไดรวมเรองนไว ในแผนอยางชดเจนท�าใหประเทศไทยขาดแผนระยะ ยาวในการบรหารจดการแรงงานขามชาตนโยบายแรงงานขามชาตของไทยจงมลกษณะแบบปตอป ไมชดเจน และไรทศทาง สงผลใหขาดความเขมงวดในการปองกนปราบปรามและสงกลบขาด บรณาการในการบรหารจดการของหนวยงานทเกยวของ เปดชองใหเกดการคอรรปชนขนาดใหญและท�าใหนายจางและแรงงานขามชาตไมเหนประโยชนของการจดทะเบยนทมคาใชจายสงและเสยเวลาด�าเนนการมาก
งานวจยน จงมงศกษาประสบการณในการบรหารจดการแรงงานขามชาตของตางประเทศเพอดความเปนไปไดในการน�ามาประยกตใชใหเหมาะสมกบประเทศไทยโดยหลงจากไดรบความคดเหน จากทประชมแลวสรปจะท�าการศกษาเปรยบเทยบ6ประเทศคอสหรฐอเมรกาทมปญหาเรองแรงงาน
ไรฝมอผดกฎหมายจากประเทศเมกซโกอย เปนจ�านวนมากเกาหลใตทกระทรวงแรงงานของไทยม แนวโนมจะใชเปนตนแบบ ไตหวนทผ ประกอบการรายยอยใชแรงงานขามชาตจ�านวนมาก และประเทศในอาเซยนทมการน�าเขาแรงงานขามชาตเปนจ�านวนมาก3ประเทศคอมาเลเซยสงคโปรและบรไน เพอสอดรบการเขาสประชาคมอาเซยนในป 2558 โดยไดปรบชอโครงการวจยเปน “การศกษาเชงเปรยบเทยบการบรหารจดการแรงงานขามชาตในประเทศไทยกบตางประเทศ”
อ.ดร.อครพงษ ค�าคณ จากวทยาลยนานาชาต ปรดพนมยงคมหาวทยาลยธรรมศาสตรน�าเสนอโจทยวจยหวขอ “การจดการขอพพาทเขตแดนระหวางประเทศในอาเซยน” (Border DisputeManagement in ASEAN) ซงเรมตนจากประเดน ทวาในขณะทกระแสโลกาภวตน(globalization) กอใหเกดแนวคด“โลกไรพรมแดน”(borderlessworld) ทสงผลให“เสนเขตแดน(borderline)ถกลดความส�าคญลงเชนการรวมตวกนเปนสหภาพยโรป
แตอาเซยนยงมขอพพาทเขตแดนระหวางประเทศตางๆ ในภมภาคอยมากพอสมควร ซงสามารถเปนอปสรรคในการรวมตวเปน“ประชาคมอาเซยน(ASEANCommunity)”ในป2558เพราะ “เสนเขตแดน” ยงคงเปนอปสรรคตอการเคลอนยายผคนทนสนคาและบรการรวมทงเปนเครองกดขวางทางความคด ความรบร ความร และจนตนาการอกดวย
ความคบหนาโครงการ
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
4
พบหารอกบคณาจารยคณะนตศาสตร ธรรมศาสตร เมอวนท 9 สงหาคม 2555 ผศ.ดร.กตต ประเสรฐสข ผประสานงานโครงการ“จบตาอาเซยน”ไดเขาพบกบคณาจารยคณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตรทศนยรงสตอนประกอบดวย รศ.ดร.ณรงคใจหาญรองคณบดฝายวจยอ.ดร.กมลวรรณจรวศษฐ รองคณบดฝายวชาการอ.รณกรณบญมรองคณบดฝายการนกศกษา รศ.ดร.พนธทพยกาญจนะจตราสายสนทรอ.ดร.ชาตชายเชษฐสมน และ อ.ดร.จารประภา รกพงษ เพอหารอเพอพฒนาโจทยวจยและ โครงการวจยดานกฎหมายทเกยวของกบการรวมตวกนเปนประชาคม อาเซยน
พบหารอกบทมนกวจยดานสงคมวฒนธรรม ผศ.ดร.กตตประเสรฐสขไดเดนทางไปทหองสมดสถาบน จมทอมปสนเมอวนท14กนยายน2555เพอพบกบนกวชาการดานสงคมวฒนธรรมอนประกอบดวยผศ.ดร.บณฑตจนทรโรจนกจ จากคณะรฐศาสตรมหาวทยาลยรามค�าแหงดร.เกษมเพญภนนท จากคณะอกษรศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลยอ.ถนอมชาภกด คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ และ คณกฤตยากาววงศภณฑารกษประจ�าหอศลปบานจมทอมปสน เพอหารอเกยวกบการพฒนาโครงการวจยดานสงคม – วฒนธรรมของอาเซยนโดยมงใหเกดความเขาใจในประเทศเพอนบานมากขน
ในอดต และกรณทยงเกดความขดแยงกนอยในปจจบน โดยจะอธบายกรณพพาทเขตแดนในอาเซยนผานการศกษากลไกการระงบขอพพาทในระดบรฐบาล ระดบภมภาค และระดบนานาชาตโดยศกษาเปรยบเทยบปจจยและเงอนไขทน�าไปสความส�าเรจ และสาเหตของความลมเหลวในการจดการขอพพาทเขตแดนทามกลางความแตกตางหลากหลายทางการเมอง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรมของประเทศสมาชกอาเซยน อยางไรกตามโครงการวจยนจะไมศกษากรณพพาทระหวางประเทศไทยกบประเทศเพอนบาน
โครงการวจยน จะท�าการส�ารวจขอพพาทเขตแดนระหวางประเทศในอาเซยนจากอดตจนถงปจจบน ครอบคลมกรณทประสบความส�าเรจ
การพบปะนกวชาการเพอหารอความเปนไปไดในการพฒนาโครงการวจย
ความคบหนาโครงการ
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
5
สรปการประชมรฐมนตรเศรษฐกจอาเซยน – ครงท 44 การประชมรฐมนตรเศรษฐกจอาเซยน (AEM)ครงท 44 ไดจดขน ณ เมองเสยมราฐ ประเทศกมพชาระหวางวนท25สงหาคม–1กนยายนโดยไดมการหารอเกยวกบความคบหนาและการจดล�าดบมาตรการส�าคญทตองด�าเนนการตามAECBlueprintของสมาชกอาเซยนรวมทงแนวทางการแกไขปญหาอปสรรคตางๆ เพอใหการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยนส�าเรจไดในป 2015นอกจากนยงมการหารอรวมกบคณะกรรมการทปรกษาเกยวกบSME(SMEAdvisoryBoard)ในเรองการเขาถงเงนทนของ SME การหารอรวมกบผอ�านวยการใหญองคการทรพยสนทางปญญาโลก(WorldIntellectualPropertyOrganization:WIPO)ในประเดนการสงเสรมความรวมมอระหวางอาเซยนกบ WIPO รวมทงยงมการหารอโครงการน�ารองระบบรบรองถนก�าเนดสนคาดวยตนเองโครงการท2(อนโดนเซยลาวและฟลปปนส)เปนตน
ทงน อาเซยนยงมการหารอกบคเจรจาหลายประเทศ ไดแก จน เกาหลใตญปน นวซแลนด
อนเดย แคนาดา รสเซย และสหรฐอเมรกา โดยผลการเจรจาทส�าคญๆมดงตอไปน
• การมมตรวมระหวางอาเซยนกบประเทศค เจรจา 6 ประเทศคอ จน ญปน เกาหลใตอนเดยออสเตรเลยและนวซแลนดใหเรมหารอกรอบขอตกลงเจรจาเขตการคาเสรในอาเซยนบวก6ในการประชมสดยอดผน�าอาเซยนทจะจดขนทกรงพนมเปญในเดอนพฤศจกายนน
• การลงนามอนมตแผนงานยทธศาสตรความรวมมอทางเศรษฐกจอาเซยน–ญปนระยะเวลา10ป(ASEAN–Japan10YearStrategyEconomicCooperationRoadmap)เพอสงเสรมดานการคาและการลงทนเสรระหวางอาเซยนและญปนโดยหนงในเปาหมายหลกคอขยายอตราการคาและการลงทนระหวางอาเซยนกบญปนใหเปน2เทาภายในปพ.ศ.2565
• ทงนการประชมรฐมนตรเศรษฐกจอาเซยนในครงนยงเปนครงแรกทรสเซยกบสหรฐเขารวมประชม เพอเตรยมแนวทางในการรเรมความรวมมอระหวางกนตอไปในอนาคตดวย
แหลงอางอง: www.aseansec.org,www.csis.org, www.bangkokbiznews.com
ความคบหนา อาเซยนเศรษฐกจ :
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
6
การประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยนครงท 45 ประสบความลมเหลว การประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยนครงท 45 และการประชมทเกยวของ ซงจดขนทกรงพนมเปญประเทศกมพชาระหวางวนท9–13 กรกฎาคมปดฉากลงดวยความลมเหลวหลงเสรจสน การเจรจาทรอนแรงเพอหาขอสรปเกยวกบแนวทางแกไขขอพพาทเกยวกบการอางสทธเหนอดนแดนในนานน�าทะเลจนใตระหวางจนกบหลายประเทศสมาชกอาเซยน ทประชมไมสามารถบรรลความตกลงเปนมตออกมาได โดยกมพชากบฟลปปนสไมเหนพองตองกนเกยวกบถอยค�าทจะบรรจในแถลงการณรวม ฝายฟลปปนสยนกรานทจะใหมการระบอยางชดเจนเกยวกบ สนดอนสกาโบโรหทเกดความตงเครยดกบจนในชวงหลายเดอนท ผานมา ในขณะทกมพชาไมเหนดวย สงผลใหทประชมไมสามารถออกแถลงการณรวม ตามธรรมเนยมทเคยปฏบต
การประชมคณะกรรมาธการอาเซยนดานสงเสรมและสนบสนนสทธของสตรและเดก ครงท 5 การประชมคณะกรรมาธการอาเซยนดานสงเสรมและสนบสนนสทธของสตรและเดก(TheASEAN CommissiononthePromotionandProtectionof theRightsofWomenandChildren:ACWC)ครงท5
ดร.สรนทร พศสวรรณ เลขาธการอาเซยนกลาววา ผลการประชมครงนถอวานาผดหวงทสดในประวตศาสตรของ อาเซยนในรอบ 45 ปของการกอตงองคกรเนองจากไมสามารถมแมแตการออกแถลงการณปดประชมรวมกนไดตามธรรมเนยมเนองจากมความเหนไมตรงกนถงการใชถอยค�า ในแถลงการณรวมทจะระบใหจนแกปญหาดงกลาวอยางสนต
การขาดแถลงการณรวมกนในการประชมครงน ท�าใหแผนการของอาเซยน ทจะด�าเนนการขนตอไปในการสรางความสมานฉนทในการแกปญหาทะเลจนใตตองลมเลกไปโดยปรยาย
นอกจากน การประชมอาเซยนวาดวยความรวมมอดานการเมองและความมนคงในภมภาคเอเชย–แปซฟก(ASEANRegionalForum)หรอARFซงจดขนตอเนองกนและมจนและญปนเขารวมดวย กปดฉากลงทามกลางความผดหวงจากทกฝายเชนกน เนองจากไมมความคบหนาเกยวกบมาตรการแกปญหาพนททบซอนในทะเลจนใต
นกวเคราะหมองวา ความลมเหลวทางการทตดงกลาว จะสงผลเสยตอความนาเชอถอของอาเซยน ทก�าลงอยในระหวางการพยายามสรางอทธพลในแวดวงการเมองระหวางประเทศรวมทงยงอาจสงผลตอการรวมกลมทางเศรษฐกจ ในป2558อกดวย
แหลงอางอง: www.oomsin.com,www.dailynews.co.th
สงคม – วฒนธรรม :
การเมอง – ความมนคง :
ความคบหนาอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
7
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
8
ไดจดขนเมอวนท 2 – 5 กรกฎาคม 2555 ทส�านกงานเลขาธการอาเซยนประเทศอนโดนเซย
การประชมครงนไดเนนย�าถงความรวมมอทไดจดท�าขน ตามแผนปฏบตงานในป 2555 ถงป 2556 ทประกอบดวย 12 โครงการใหญๆมงลดความรนแรงทเกดขนในสตรและเดก ใหบรการสงคม ลดความยากจน เพราะความยากจนเปนสาเหตหนงทน�าผหญงและเดกไปสความรนแรงในสงคม นอกจากนสงเสรมใหเดกเขามามสวนรวมในการตดสนใจ สนบสนนการศกษาใหเขาถงเดกทกคนในประเทศอาเซยน
แหลงอางอง: www.asean.org
การประชมรฐมนตรสาธารณสขอาเซยน : โอกาสและความทาทายของประชาคมอาเซยน 2015 นายวทยา บรณศรรฐมนตรกระทรวงสาธารณสขไทยเปนเจาภาพจดการประชมรฐมนตรสาธารณสขอาเซยน ทจงหวดภเกต ซงเปนการประชมรวมกนครงท 11ในวนท 5กรกฎาคมทผานมาโดยหวขอทใชในการประชมคอโอกาสและความทาทายของประชาคมอาเซยน2015
ในการประชมรฐมนตรแตละประเทศตางใหความเหนทงทเปนดานลบและดานบวก ทายทสดทกคนกลงความเหนรวมกนใน3ประเดนคอการควบคมโรคไมตดตอการคมครองสขภาพและการ
ควบคมบหรนอกจากนทประชมยงไดออกASEANHealthProfileและASEANE–HealthBulletinซงเปนเอกสารทแสดงใหเหนถงกจกรรมการปฏบตงานดานสาธารณสขรวมกนในภมภาค
แหลงอางอง: www.asean.org
การประชมคณะกรรมการระหวางรฐบาลดานสทธมนษยชนอาเซยน ครงท 7 การประชมคณะกรรมการระหวางรฐบาลดานสทธมนษยชนอาเซยนครงท7(TheSeventhMeeting oftheASEANIntergovernmentalCommissiononHumanRights:AICHR)จดขนทกรงกวลาลมเปอรประเทศมาเลเซย เพอระดมความคดแลกเปลยนมมมองดานสทธมนษยชนโดยมตวแทนจากภาคประชาสงคมทงในและนอกภมภาคอาเซยนเขารวมประชมในครงน
หลงจากไดปรกษาหารอกนทประชมไดสรปราง ค�าประกาศสทธมนษยชนอาเซยน(ThedraftASEANHumanRightsDeclaration:AHRD)เปนครงสดทายเพอเปนกรอบแนวทางปฏบตรวมกน และจะสงรางค�าประกาศดงกลาวไปยงรฐมนตรตางประเทศ อาเซยน(ASEANForeignMinisters’Meeting:AMM) ซงจะมการประชมกนในเดอนกรกฎาคมทจะถงนและจะสงตอไปยงการประชมระดบผน�าอาเซยนASEAN Leaders ในเดอนธนวาคม 2555 เพอพจารณาปรบปรงตอไป
แหลงอางอง: www.asean.org,www.thaingo.org
ความคบหนาอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
9
ในขณะทประชาคมเศรษฐกจอาเซยน หรอ AEC ก�าลงไดรบความสนใจอยางสง จนผคนมกจะ นกไปวา ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน เทากบประชาคมอาเซยน แตในความเปนจรง อาเซยนยงประกอบไปดวยอก 2 เสาหลก คอ ประชาคมการเมอง – ความมนคงอาเซยน และประชาคมสงคมวฒนธรรมอาเซยน ในฉบบน จะแนะน�าสาระส�าคญของแผนการจดตงประชาคมการเมอง – ความมนคงอาเซยน ตลอดจนบทวเคราะหถงความไมมนคงของเสาประชาคมการเมอง – ความมนคงชองอาเซยนทปรากฏเดนชดขนในชวงไตรมาสทผานมา
ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนASEAN Political – Security Community (APSC)เปนกลไกสบเนองจากBali Concord II (ซงเดมทกลไกใชค�าวา ASEAN Security Community) แตไดรบการกอตงเปนทางการภายหลง จากการทกฎบตรอาเซยนมผลบงคบใชในเดอนธนวาคม2551ประชาคมการเมองและความมนคงพยายามทจะหาจดยนรวมกนในหลายเรองเพอสรางฐาน ทมนคงส�าหรบสนตภาพและเสถยรภาพในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต
เอกสารแผนปฏบตการส�าหรบการจดตงประชาคมความมนคงอาเซยน(ASEANPolitical–SecurityCommunity(APSCBlueprint))เปนเอกสารหลก ทระบกจกรรมและกรอบเวลาทจ�าเปนในการบรรลวตถประสงคของการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน
คณลกษณะและองคประกอบของ APSC ตามเอกสารแผนงานการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน จะมงสงเสรมความรวมมอในดานการเมองและความมนคงเพอเสรมสรางและธ�ารงไวซงสนตภาพและความมนคงของภมภาคเพอใหประเทศในภมภาคอยรวมกนอยางสนตสข และสามารถแกไขปญหาและความขดแยงโดยสนตวธ โดยประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนจะมลกษณะและองคประกอบส�าคญ3ประการดงน
1. เปนประชาคมทมกตกาและมการพฒนาคานยมและบรรทดฐานรวมกน (A rules – based community of shared values and norms)
สาระส�าคญคอ การมกฎเกณฑและคานยมรวมกนทครอบคลมถงกจกรรมตางๆ ทจะรวมกนท�าเพอสรางความเขาใจในระบบสงคมวฒนธรรมและประวตศาสตรทแตกตางของประเทศสมาชกสงเสรมพฒนาการทางการเมองไปในทศทางเดยวกนเชนหลกการประชาธปไตยการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนการสนบสนนการมสวนรวมของภาคประชาสงคมการตอตานการทจรตการสงเสรมหลกนตธรรมและธรรมาภบาลการสงเสรมสนตภาพและเสถยรภาพในภมภาค ทงนตองจดใหมการอ�านวยความสะดวดตอการไหลเวยนขอมลโดยเสรดวย
2. ประชาคมทท�าใหภมภาคมความเปนเอกภาพ มความสงบสข มความแขงแกรง พรอมทงมความรบผดชอบรวมกน เพอแกไขปญหาความมนคงทครอบคลมในทกมต (Acohesive, peaceful and resilient region with shared responsibility for comprehensive security)
สาระส�าคญคอสรางเสรมมาตรการการสรางความไวเนอเชอใจ ความโปรงใสและความเขาใจในนโยบายกลาโหม สงเสรมความสงบสขและรบผดชอบรวมกนในการรกษาความมนคงส�าหรบประชาชนทครอบคลมในทกดาน ครอบคลมความ
สรปสาระส�าคญของ แผนการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ASEAN Political – Security Community (APSC) Blueprint
สกป พเศษ
รวมมอเพอเสรมสรางความมนคงในรปแบบเดม ซงหมายถงมาตรการสรางความไวเนอเชอใจและการระงบขอพพาทโดยสนตเพอปองกนสงครามและใหประเทศสมาชกอาเซยนอยดวยกนโดยสงบสขและไมมความหวาดระแวงนอกจากนยงขยายความรวมมอไปสประเดนความมนคงรปแบบใหม เชนการตอตานการกอการราย อาชญากรรมขามชาตตางๆยาเสพตดการคามนษยตลอดจนการเตรยมความพรอมเพอปองกนและจดการภยพบตและภยธรรมชาต ทงนอาเซยนตองสงเสรมใหมการพงพาอาศยกลไกของตนมากใหขนในการแกไขปญหาและความทาทายตางๆในภมภาค
3. ประชาคมทท�าใหเปนภมภาคทมพลวต และมองไปยงโลกภายนอกทมการรวมตวและลกษณะพงพาซงกนและกนมากยงขน (A dynamic and outward looking region in an increasingly integrated and interdependent world)
สาระส�าคญคอสงเสรมความเปนศนยกลางของ อาเซยนในความรวมมอระดบภมภาคและการสราง ประชาคมสงเสรมความสมพนธทเพมพนกบประเทศ ภายนอก เสรมสรางการปรกษาหารอและความ รวมมอในประเดนพหภาคทเปนความกงวลรวมกน รเรมเปนเจาภาพเปนประธาน/ประธานรวมในกจกรรม และการประชมกบคเจรจาและองคกรอนๆภายนอก
และในบรบทของ ASEAN+3 การประชมสดยอดเอเชยตะวนออก (EAS) และ ASEAN Regional Forum(ARF)พฒนาโครงการความรวมมอตางๆเพอ ด�าเนนการตามบนทกความเขาใจรวมระหวางอาเซยน และสหประชาชาต รวมถงการแตงตงผแทนถาวร ของประเทศอาเซยนประจ�าสหประชาชาตและองคกร ระหวางประเทศอนๆ เพอสงเสรมผลประโยชนของอาเซยน
การด�าเนนงานและทบทวนแผนงานของ APSC สาระส�าคญคอ รฐสมาชกจะบรณาการการโครงการและกจกรรมของแผนงานเขาสแผนพฒนาแหงชาตของตน ความกาวหนาในการด�าเนนการตามตามแผนงานAPSCและการการด�าเนนงานการจดตงประชาคมฯจะตองรายงานตอทประชม สดยอดอาเซยนทกปและการทบทวนและการประเมน จะด�าเนนการทกสองป
แหลงอางอง:ค�าแปลแผนงานการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนASEANPolitical–SecurityCommunity(APSC)Blueprintโดยกรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศและสถาบนด�ารงราชานภาพส�านกงานปลดกระทรวงมหาดไทย
สกปพเศษ
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
10
โดย : ผศ.ดร.กตต ประเสรฐสข
ขณะทสงคมไทยก�าลงฮอฮากบการกาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN EconomicCommunity หรอ AEC) ดงจะเหนไดจากการจดสมมนา ฝกอบรมและกจกรรมตางๆ ทเกยวกบอาเซยนไมเวนแตละวน แตสงทเกดขนในอาเซยนเมอกลางเดอนกรกฎาคมทผานมาแสดงใหเหนถงความไมมนคงของเสาการเมอง–ความมนคงของอาเซยน(ซงเปนหนงในสามเสาหลกของประชาคมอาเซยนทประกอบไปดวยอก2เสาคอเสาเศรษฐกจ และเสาสงคมวฒนธรรม)และยอมสงผลตอการรวมตวในภมภาคเปนAECไมนอย
เหตเกดจากการประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยนและการประชมทเกยวของทกรงพนมเปญ เมอชวงกลางเดอนกรกฎาคมทผานมาไดประสบความ ลมเหลว จากการทไมสามารถออก “แถลงการณ” รวมกนได ซงนบเปนครงแรกในรอบ 45 ป ทมการจดประชมระดบรฐมนตรตางประเทศตงแตกอตงอาเซยนเปนตนมา โดยปกตทประชมจะออกแถลงการณรวมแมเนอหาสวนใหญมกจะเบาบางและไมผกมดกตาม แตครงน ไมสามารถแมแต ท�าเชนนนได สรางความอดอดแกผเขารวมประชมทกชาต และเปนทนาผดหวงในสายตาประชาคมโลก
ทงน เพราะชาตอาเซยนไมสามารถบรรลฉนทามตในเนอหาของแถลงการณรวมอนมสาเหตมาจากประเดนทะเลจนใต ซงเปนขอขดแยงท ยดเยอระหวางจนกบ4ชาตอาเซยนคอเวยดนามฟลปปนส มาเลเซยและบรไน ทอางสทธบางสวน ใน 2 หมเกาะหลก คอ สแปรตลยกบพาราเซลขณะทจนอางสทธทงหมด แมวาหมเกาะดงกลาวจะอยหางไกลจากแผนดนใหญของจนมากกตาม
การประชมครงน ฟลปปนสยนกรานใหมการระบอยางชดเจนเกยวกบ “แนวหนสการโบโรห”
ทเกดความตงเครยดกบจนหลายครงในชวงหลายเดอนทผานมา ถงขนเรอรบสองฝายเผชญหนากน แตกมพชาซงเปนประเทศเจาภาพการประชมอาเซยน ไมเหนดวยโดยเกรงวาแถลงการณรวมจะท�าใหเกดความราวฉานกบจน ทงฟลปปนสและกมพชาตางไมยอมถอย ท�าใหฉนทามตตามวถอาเซยนไมอาจเกดขนไดในครงน
ทงฟลปปนสและเวยดนามไมพอใจกมพชา ทดเหมอนพยายามเอาใจจน ทงน ประธานาธบดห จน เทา ไดเดนทางมาเยอนกมพชาตงแตเดอนเมษายน นยวาเพอมาลอบบสมเดจฮนเซน นายกรฐมนตรกมพชามใหน�าวาระเรองทะเลจนใตเขาสการประชมอาเซยนหรอใหเปนไปในแนวทางทเปนคณกบจนซงเปนประเทศผใหความชวยเหลอรายใหญแกกมพชา รวมทงไดชวยสรางท�าเนยบ ทเปนสถานทจดประชมในครงนดวย
แตวาไปแลว ชาตอาเซยนอนทไมใชคพพาทกไมอยากเสยงกระท�าสงใดทอาจไปสรางความไมพอใจตอจน แมจะเหนใจเพอนสมาชกอาเซยนท ขดแยงกบจนอย กตาม เพราะตางกม งหวงผลประโยชนจากจน ไมวาจะดานการคา การลงทนตลอดจนความชวยเหลอตางๆ โดยเฉพาะจากการทจนถกคาดหวงใหเปนหวจกรขบเคลอนเศรษฐกจโลก หลงเกดวกฤตเศรษฐกจในสหรฐ และทยโรโซนในปจจบน
หลงจากความลมเหลวในการประชมอาเซยนครงน นายมารต นาตาเลกาวา รฐมนตรตางประเทศอนโดนเซย ไดพยายามประสานรอยราวแตดเหมอนยงไมสามารถชวยใหอะไรดขน ลาสดนายฮอรนมฮงรองนายกรฐมนตรกมพชายงออกมากลาววพากษวจารณฟลปปนสกบเวยดนามวาเปนตนเหตใหไมสามารถบรรลฉนทามตในหมชาตอาเซยนได แมวาชาตอนจะมมตรวมกนแลวในประเดนดงกลาว
เสาการเมอง – ความมนคงของอาเซยนก�าลงสนคลอน
สกปพเศษ
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
11
อนทจรงปนอาเซยนวาดหวงวาจะสามารถยกระดบ“ค�าประกาศวาดวยการปฏบตของฝายตางๆในทะเลจนใต” (Declaration on the Conduct ofPartiesintheSouthChinaSea)หรอDoCทไดลงนามรวมกนระหวางชาตอาเซยนกบจนตงแตป2545ขนเปนCodeofConduct(CoC)ทมผลผกมดมากขนในวาระครบรอบ10ปของDoCทงนอาเซยนไดรางCoCไวแลวแมจะยงไมสมบรณกตาม
ความลมเหลวในการออกค�าประกาศในการประชมอาเซยนครงน นบวาเปนชยชนะของจน ทเนนแกปญหาดวยแนวทางทวภาค จะเจรจากบประเทศคพพาทเองทละคซงเปนแนวทางทประเทศใหญมกใชกบประเทศเลก จนไมประสงคจะใชเวทพหภาคอยางอาเซยนการไมมค�าประกาศในครงนเทากบวาอาเซยนไมอาจกลาวถงรางCoCทจดท�าไวไดกลาวอกนยหนงยงไมมการยอมรบอยางเปนทางการวามรางCoCของอาเซยนอย
อยางไรกตาม จดยนทแขงกราวของจนในประเดนทะเลจนใต คงไมสงผลดตอจนเทาใดนกยงในโลกปจจบนทมหาอ�านาจไมสามารถใช HardPowerอยางเดยวไดหากแตตองใช Soft Powerควบค ไปดวย ความพยายามของจนทจะสรางบารมและความชนชมในหมชาตอาเซยนจะดอยประสทธผลลง และจะยงผลกใหบางชาตอาเซยนเขาหาสหรฐทพยายามกลบเขามาในภมภาคมากยงขน
ในทสด จนอาจยอมลดทาทแขงกราวลงบางอยางมากใน การประชมสดยอดผน�าในชวงปลายปคงไดเพยงแถลงการณรวมระหวางอาเซยนกบจนทเบาบางไรน�าหนกไมถงขนCoCทมความหมาย
ตอเรองนไทยเองตกอยในสถานการณอนยากล�าบากเนองจากเปนวาระทไทยเปนประธานคณะกรรมการอาเซยน–จนซงเทากบวาไทยเปนแกนของอาเซยนในการประสานงานกบจนซงครอบคลมทงดานเศรษฐกจสงคมวฒนธรรมและการเมอง– ความมนคงซงรวมถงประเดนทะเลจนใตดวย
ชวง3–4ปทผานมาความนาเชอถอของอาเซยนไดเสอมถอยลงไปมาก จากการทไทยไมสามารถจดประชมผน�าอาเซยนได เมอคราวทเปนประธานอาเซยนในชวงป2551–2552และจากขอพพาทพรมแดนไทย–กมพชาในประเดนเขาพระวหารทสงผลตอความพยายามสรางประชาคมการเมอง–ความมนคงอาเซยนโดยตรง
เนองจากอาเซยนไมสามารถแสดงบทบาทในการแกไขขอพพาทนไดเทาทควร แมรฐมนตรตางประเทศอนโดนเซย จะพยายามท�าหนาทเปน กาวใจในฐานะประธานอาเซยนในขณะนนแตไทย กเนนย�าแนวทางทวภาค ไมประสงคใหอาเซยน เขามาไกลเกลยในขณะทกมพชาเลอกทจะไปฟองรองตอศาลโลกซงกเทากบเปนการขามหวอาเซยนไมเหนวาอาเซยนจะสามารถชวยแกไขหรอบรรเทาขอพพาทดงกลาวได
ปจจบนคนไทยบางกลมกยงคดคานการเขามาสงเกตการณของเจาหนาทอนโดนเซยตอการถอนทหารของกมพชาและไทยจากดนแดนในพพาทตาม ค�าพพากษาของศาลโลก โดยรวม อาเซยนยงด ไรน�ายามากขน
ขณะทประชาคมเศรษฐกจอาเซยนก�าลงคบหนาไปประชาคมการเมอง–ความมนคงกลบประสบ ภาวะไมมนคง อาเซยนจะยงพบขอจ�ากดมากขน ทกทๆ ในแนวทางเดมๆ ทเนนความสบายใจ (comfortlevel)ของทกฝายซงเปนไปไดยากอยางไรกตาม ชวตของอาเซยนยงตองด�าเนนตอไป Theshowmustgoon.ชาตอาเซยนยงตองพยายาม มงมนกาวเขาสAECตอไปเพอใหบรรลเปาหมาย ในป 2558 แมบรรยากาศแหงความรวมมอจะถดถอยลงไปกตาม
สกปพเศษ
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
12
พมาจดท�าแผนแมบทเพอบทปฏรป การเงนเสรจ รอเวลดแบงกสานตอ พมาไดจดท�าแผนแมบทส�าหรบปฏรประบบการเงนทจะตองบงคบใชกฎหมายการจดการแลกเปลยนเงนตราตางประเทศในเรวๆ น รฐบาล จะยนยอมใหธนาคารเอกชนในประเทศจดตงกจการรวมคากบธนาคารเอกชนของตางประเทศทเปดส�านกงานในพมาโดยมธนาคารตางชาตรวม 20แหงจากสงคโปรบงกลาเทศจนฝรงเศสญปนมาเลเซยเนเธอรแลนดกมพชาบรไนเวยดนามเกาหลใต สหรฐอเมรกา องกฤษ และไทย ทไดเปดส�านกงานในพมาแลวและจะมการจดตงคณะกรรมการเพอพจารณารางกฎหมายขอตกลงการซอขายหลกทรพยส�าหรบการพฒนาตลาดทนขน
โดยคาดวาตลาดซอขายหลกทรพยของพมาจะเรมตนเปดท�าการไดในป2015 ภายใต “โรดแมป”แผนพฒนาตลาดทน ซงความพยายามดงกลาวยงมขนเพอใหบรรลเปาหมายของAECในป2015ดวยทงน เวลดแบงกไดเปดส�านกงานแหงแรกในพมาทนครยางกงเมอวนท 1 สงหาคม ทผานมาและประกาศเตรยมทจะใหเงนชวยเหลอการปฏรปพมาเปนเงน 85 ลานดอลลารสหรฐ นอกจากนยงมการจดตงส�านกงานความรวมมอทางการเงนระหวางประเทศ(IMC)และส�านกงานของธนาคารเพอการพฒนาเอเชย(ADB)ดวย
ดานธนาคารเอกชนทไดรบใบอนญาตในพมายอมรบวามการใหบรการเปดบญชเงนฝากเงนตราตางประเทศในสกลเงนดอลลารสหรฐ ยโร และดอลลารสงคโปรรวมถงคปองเพอใชแทนเงนตราตางประเทศ(FEC)แลว
พมา :
ความเคลอนไหวของพมา ยงคงอยทการปฏรปประเทศ ทงในดานการเมองและเศรษฐกจ โดยเฉพาะภายหลงทผ น�าพรรคฝายคาน ถกปลอยตวเปนอสระหลงจากถกกกบรเวณมาอยางยาวนาน
อองซาน ซ จ รบรางวลโนเบลสาขาสนตภาพ เมอวนท16มถนายนทผานมานางอองซาน ซจหวหนาพรรคสนนบาตแหงชาตเพอประชาธปไตย(เอนแอลด)ไดเขารบรางวลโนเบลสาขาสนตภาพทกรงออสโล ประเทศนอรเวย ซงเปนรางวลทไดรบเมอ21ปกอนทงนการเดนทางมารบรางวลดงกลาวเปนสวนหนงของการเยอนสหภาพยโรป
นางออง ซาน ซจ ไดกลาวสนทรพจน วาตองการเหนพมาเปนประเทศทเสรปลอดภยและมความยตธรรมสวนการทเธอไดรบรางวลนกแสดงใหวา โลกนไมลมพมา เธอตองการใหสนบสนนประเทศของเธออยางระมดระวงในการเปลยนผานไปสประชาธปไตย นอกจากน ยงไดเรยกรองใหมการปลอยตวนกโทษการเมองทยงคงถกคมขงอย
แหลงอางอง: www.innnews.co.th,www.manager.co.th
ขาวเดน ประเทศอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
13
อยางไรกตามการใหบรการดงกลาวยงจ�ากดอยเฉพาะส�าหรบหนวยงานของรฐบาล วสาหกจทเปนกจการของรฐสถานทตและนกการทตของตางชาตเทานน
แหลงอางอง: www.prachachat.net
พมาออกวซาปลายทางใหนกธรกจตางชาต ทางการพมาเรมออกวซาปลายทางใหกบนกธรกจตางชาตเปนครงแรก โดยเรมมผลตงแต1มถนายนเปนตนมา
ปจจบนนกธรกจตางชาตสามารถขอประทบตรา ในหนงสอเดนทางหรอวซาปลายทางไดแลวทสนามบนนานาชาตนครยางกง เพอความสะดวกและรวดเรวโดยการขอวซานกธรกจเขาประเทศนาน70วนจะเสยคาธรรมเนยม50ดอลลารการขอวซาเขาประเทศนาน28วนเสยคาธรรมเนยม40ดอลลารและการขอวซาแวะเปลยนเครองบนทสนามบนซงอยได24ชม. เสยคาธรรมเนยม20ดอลลารเบองตนการขอวซาปลายทางจ�ากดเฉพาะบคคลทถอสญชาตของ27ประเทศอาทชาตอาเซยน10ประเทศอนเดยญปนเกาหลใตจนออสเตรเลยฝรงเศสเยอรมนองกฤษและสหรฐ
หากชาวตางชาตคนใด อยในพมาเกนวซาทก�าหนดแตไมถง 90 วนจะถกปรบเงนวนละ 3ดอลลารหรอ 93บาทและหากอยเกน 90วนจะเสยคาปรบวนละ 5 ดอลลาร ส�าหรบการใหบรการออกวซาปลายทางใหกบนกทองเทยวคาดวา
จะสามารถใหบรการไดในไมชา รวมทงคาดวาจะสามารถใหบรการทสนามบนกรงเนปดอว และสนามบนเมองมณฑะเลยไดในอนาคต
แหลงอางอง: www.bangkokbiznews.com
ถงแมความเคลอนไหวในพมา จะน�าไปส ภาพลกษณทดขน แตความขดแยงภายใน ทงในดานชาตพนธ ความขดแยงภายในรฐบาลเอง กยงเปนความทาทายส�าหรบการเปดกวางในเรองของประชาธปไตย
เกดเหตรนแรงระหวางชาวพทธกบ มสลมในพมา เตงเสงหวนคกคามประชาธปไตย จากการขมขนและฆาตกรรมหญงสาวชาวพทธคนหนงในรฐยะไขท�าใหฝงชนชาวพทธทโกรธ แคนไดเขารมท�ารายผโดยสารชาวมสลมบนรถบสจนเสยชวตถง10คนและเกดความรนแรงอยางตอเนองตามมาจนมประชาชนเสยชวต50คนไดรบบาดเจบอก54คนระหวางวนท28พ.ค.ถง16ม.ย.เพราะเขาใจผดวาคนเหลานพวพนกบคดขมขน
ทงน พนทของรฐยะไข ซงตดกบชายแดนบงกลาเทศ มประชากรสวนใหญเปนชาวพทธและมกลมชน“โรฮงญา”ซงนบถอศาสนาอสลามททางการพมาไมถอวาเปนชนกลมนอยของประเทศอาศยอยจ�านวนหนง
ดานประธานาธบดเตงเสงกลาววาปญหาทเกดขนอาจท�าใหกระบวนการเปลยนผานประเทศไป
ขาวเดนประเทศอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
14
ไดเคลอนไหวประทวงบรเวณดานนอกสถานทตพมาในกรงจาการตาเพอเรยกรองขบไลเอกอครราชทตพมาประจ�าอนโดนเซยออกจากประเทศ
แหลงอางอง: www.thaipbs.or.th,www.thairath.co.th
อนโดนเซยประสบกบภาวะขาดดลเปนประวตการณ แตเศรษฐกจโดยรวมถอวายงขยายตว ผอ�านวยการส�านกงานสถตกลางอนโดนเซย(CSA)เปดเผยวาอนโดนเซยขาดดลการคา1,300ลานดอลลารสหรฐณสนเดอนมถนายน
โดยในเดอนมถนายนการสงออกโดยรวมของอนโดนเซยอยท 15,300 ลานดอลลารสหรฐ หรอ ลดลง16.44%จาก1.839หมนลานดอลลารสหรฐ ในเดอนมถนายนปทแลวและเมอเปรยบเทยบตวเลข ของเดอนกอนหนาการสงออกปรบตวลง8.7%
ดานนกเศรษฐศาสตรมองวาการขาดดลการคา ทเพมขนอยางรวดเรวคออาการของภาวะเศรษฐกจทเตบโตเกนศกยภาพการผลตของตน
สประชาธปไตยอยในภาวะอนตรายหากวาความขดแยงนขยายวงกวางออกไปทางดานองกฤษไดเรยกรองใหพมาจดการเจรจาเพอผอนคลายเหตการณรนแรงดงกลาว ขณะทประชาคมชาวโรฮงญา ในไทยเรยกรอง“ยเอน”ชวยเหลอและหยดยงการฆาลางเผาพนธทพมา
แหลงอางอง: www.bangkokbiznews.com, www.ryt9.com,www.myanmar.com/newspaper
อนโดนเซย :
ส�าหรบอนโดนเซยในรอบ 4 เดอนทผาน แมจะประสบปญหาขาดดลการคาจากการสงออกทตกต�า แตเศรษฐกจโดยภาพรวมกยงเตบโตไดด นอกจากนน ชาวอนโดนเซยกมการเคลอนไหวชมนมเรยกรองดานสทธมนษยชนใหแกชาว โรฮงยาซงเปนชาวมสลมในประเทศพมาอกดวย
ชาวอนโดนเซยประทวงใหพมายตความรนแรงตอชาวโรฮงญา เมอวนท12สงหาคมทผานมาผสนบสนนพรรคยตธรรมและความรงเรองและผสนบสนนกลมการเมองมสลมในอนโดนเซยหลายพนคนไดชมนมประทวงทอนสาวรยใจกลางกรงจาการตา โดยผประทวงไดเรยกรองใหรฐบาลพมายตเหตการณการนองเลอด รวมทงการเลอกปฏบตตอชาวโรฮงญา ในพมานอกจากนยงเรยกรองใหประธานาธบดยดโดโยโน เนนย�าพนธะสญญาของอนโดนเซยในการสนบสนนสทธมนษยชนและยตความรนแรงตอชาวโรฮงญาดวยโดยชาวอนโดนเซยราว100คน
ขาวเดนประเทศอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
15
อยางไรกด หากมองในภาพรวมเศรษฐกจ ของอนโดนเซยในไตรมาส2ยงขยายตวแขงแกรง และสงกวาการคาดการณของนกเศรษฐศาสตร ชนน�าเนองจากไดปจจยหนนทงจากการลงทนทองถนและตางชาตรวมทงการใชจายภาคครวเรอนและ ภาครฐสวนภาคโทรคมนาคมเตบโตโดดเดนในอตรา 2หลกและหากแยกยอยออกเปนภาคธรกจภาคโทรคมนาคมถอวาโดดเดนมากทสดโดยขยายตว10%จากชวงเดยวกนของปทแลวตามดวยภาคการคาขายและการโรงแรมท8.9%และภาคการกอสรางท7.3%
CSAระบวาหากรวมไตรมาสท1กบ2เขาดวยกน เศรษฐกจของอนโดนเซยในชวงครงปแรกขยายตว6.3%
แหลงอางอง:TheWallStreetJournal,2August2012,www.ryt9.com,มตชนรายวน7สงหาคม2555
ฟลปปนส :
ประเดนส�าคญของฟลปปนสใน 4 เดอนนยงคงอยกบความขดแยงทะเลจนใตทรอนแรงมาตงแตชวงเดอนเมษายนทผานมา นอกจากนยงมพฒนาการส�าคญเกยวกบการผลตขาว ทมแนวโนมจะสามารถลดการพงพงการน�าเขาไดมากขน
ฟลปปนสเรยกทตกมพชาเขาพบ หลงถกกลาวหาใชการเมองสกปรก เพอแกปญหาในทะเลจนใต วนองคารท1สงหาคมกระทรวงตางประเทศ ฟลปปนส เรยก นายฮอสสเรธน เอกอคราชทตกมพชาเขาพบเพอขอค�าอธบายกรณทนายฮอส เขยนจดหมายถงบรรณาธการหนงสอพมพฟลปปนส สตารในวนจนทร(31ก.ค.)เกยวกบกรณทรฐมนตร อาเซยนไมสามารถออกแถลงการณรวมหลงการประชม เพราะปญหาขอพพาทในทะเลจนใต โดยทตกมพชากลาววาฟลปปนสและเวยดนามไมควร โทษกมพชาตอความลมเหลวดงกลาว และวาทง สองประเทศ เลนการเมองสกปรกดวยการไมยอม
ผอนปรน และไมยอมเจรจา ซงถอเปนการบอนท�าลาย และเปนการปลนแถลงการณรวมของอาเซยนอยางไรกตามทตกมพชาไมไดเขาพบแตอยางใด
อยางไรกดหลงเหตการณดงกลาวสองสปดาหกมพชาไดสงทตคนใหมไปด�ารงต�าแหนงแทนนายฮอส โดยใหเหตผลวาครบวาระการด�ารงต�าแหนงพอด
นอกจากประเดนขดแยงกบประเทศในอาเซยนดวนกนแลวความสมพนธระหวางฟลปปนสกบจนกมททาแยลงเชนกน เมอทางการฟลปปนส ออกมาประกาศจะใหสมปทานส�ารวจน�ามน และกาซในบรเวณทไมหางออกไปมากนกจากเกาะปาลาวนในทะเลฟลปปนสตะวนตกหรอทะเลจนใตรวม3บลอกซง2ใน3เปนพนทในบรเวณพพาทกบจนแตฟลปปนสยนยนอธปไตยเหนอพนทดงกลาว
แหลงอางอง: www.innnews.co.th,www.manager.co.th
สหรฐหนนฟลปปนสในเสรภาพการเดนเรอ – แกขอพพาททะเลจนใต ในโอกาสเยอนสหรฐของประธานาธบดอาคโน ไดเขาพบประธานาธบดโอบามา ณ ท�าเนยบขาวและไดออกแถลงการณรวมวาผน�าทงสองเนนย�าถง
ขาวเดนประเทศอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
16
ความส�าคญของหลกการในการรบรองเสรภาพของ การเดนเรอ การเคารพกฎหมายสากล และการท�าการคาอยางถกกฎหมายพรอมเรยกรองใหใชวธการทางการทต เพอแกไขกรณพพาทดานดนแดนโดยไมมการบบบงคบหรอใชก�าลง
นอกจากน สหรฐและฟลปปนสยงไดลงนามในขอตกลงเพมความรวมมอดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยและเสรมกองก�าลงสนตภาพอาสาเขาไปในฟลปปนสอกดวย
แหลงอางอง: www.manager.co.th,www.voicetv.co.th,www.philippinenews.com
ฟลปปนสลดการน�าเขาขาวเลงสงออก หลงมแนวโนมบรรลเปาหมาย พงพาตนเองได กระทรวงเกษตรฟลปปนสตงเปาหมายการผลตขาวในป2555ท17.8ลานตนโดยคาดวาจะเพยงพอตอการบรโภคในประเทศ 95% และหากบรรลเปาหมายรฐบาลฟลปปนสจะจ�ากดการน�าเขาขาวใหอยท100,000ตนในป2556
นอกจากการการพยายามผลตขาวใหเพยงพอตอการบรโภคในประเทศแลว ฟลปปนสยงมงสงออกขาวออกขาวพนธพนเมองและขาวขาวหอมมะล
ผอ�านวยการโครงการขาวแหงชาต ระบวาฟลปปนสไมสามารถแขงขนเพอสงออกขาวพนธ ทวไปไดจงมงเนนไปทขาวคณภาพดทสามารถแขงขน ไดเนองจากขาวพนธเหลานไมพบในประเทศอนๆ
รฐบาลฟลปปนสก�าลงพจารณาทจะสงออกขาวเมลดยาวและขาวหอมไปยงตะวนออกกลางและอนเดยขาวสและขาวแฮรลม (Heirloomrice)ไปยงสหรฐ ญปน สงคโปร และฮองกง รวมถงประเทศแถบยโรปอาทองกฤษเนเธอรแลนดและเบลเยยม โดยสองประเทศหลงนไดใหความสนใจพนธขาวทางเลอกเปนพเศษ
แหลงอางอง: www.ryt9.com
กมพชา :
ในสวนของกมพชา ปรากฏวา มความกงวลดานการจางงานในหมนสตนกศกษาในการเขาสประชาคมอาเซยน นอกจากนน เปนทนาสนใจวา กมพชาไดตงเปาหมายทจะยตการขอความชวยเหลอจากตางชาตในอนาคต
นกเรยนกมพชากลวการสญเสยงานหลงรวมประชาคมอาเซยน ใชวาทกคนจะมอง AEC แตในแงทสวยงาม“เพอนของฉนกงวลวาคนจากประเทศอนซงมทกษะ และการศกษาสงกวาพวกเรา อาจจะท�าใหโอกาสการท�างานของเราลดลง”ChanKakadaวย22นกศกษา สถาบนธรกจแหงหนงของกมพชา กลาวเมอวนท26สงหาคม
“หากนกเรยนกมพชาไมสามารถแขงขนกบประเทศอาเซยนอนๆ ในอนาคต[นกศกษากมพชา] อาจจะวางงานสงหลงจากการเปนประชาคมอาเซยน” เธอกลาวและวาหนงในอาจารยของเธอมกเรยกรองใหนกเรยนตองเรยนอยางหนกเสมอและเลอกวชา
ขาวเดนประเทศอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
17
ทมความรอบคอบเพอใหสามารถแขงขนในตลาดแรงงานระดบภมภาคเมอเกดAEC
ทงน ขอตกลงดานแรงงานในกรอบ AECนนมขนเพออ�านวยความสะดวกเรองใบอนญาตท�างานและผอนคลายโควตาแรงงานตางชาตในภาคแรงงานทมทกษะบางประเภทเชนสถาปตยกรรมวศวกรรมการบญชการแพทยการส�ารวจและการทองเทยว
อยาไรกดนายKangChandararotหวหนานกวเคราะหท Cambodia Institute of DevelopmentStudyกลบเหนตางออกไปโดยกลาววา“นกศกษามหาวทยาลยอาจมเหตผลทจะตองกลวแตทายทสดมคนกมพชาเพยงไมกคนทมทกษะทางเทคนคและจะไดรบผลกระทบภายใตขอตกลงประชาคมเศรษฐกจอาเซยนดานแรงงาน”
“ปญหาคอเรามแรงงานทมทกษะกคน เมอ รอยละ80ของแรงงานในระบบเศรษฐกจอยในพนทชนบท”เขากลาวทงทาย
แหลงอางอง: www.phnompenhpost.com
กมพชาลน อก 18 ปเลกขอความชวยเหลอตางชาต ในการพบหารอระหวางนายเกยตชนรองนายก รฐมนตรและรฐมนตรกระทรวงเศรษฐกจและ การเงนกมพชากบเอกอครราชทตสหรฐวลเลยมทอดดในวนท3ส.ค.ทผานมารองนายกรฐมนตรกมพชากลาววารฐบาลกมพชาก�าลงพยายามสราง
โครงสรางพนฐานตางๆ ในการพฒนาเศรษฐกจ โดยเชอวาภายในป ค.ศ.2030 หรออก 18 ปขางหนาประเทศจะไมตองพงพาเงนชวยเหลอจากตางประเทศ ขณะทสหรฐจะเพมความชวยเหลอใหแกกมพชาอกในปน
หลายปมานสหรฐฯไดเขามบทบาทส�าคญใน การผดงสนตภาพและการพฒนาในกมพชาโดยฝาย กมพชาไดรบเงนชวยเหลอเพอการพฒนาอยางเปนทางการODA(OfficialDevelopmentAssistance) จากสหรฐรวม780ลานดอลลาร
อยางไรกตาม ในปจจบนจนไดเปนประเทศทใหความชวยเหลอแกกมพชารายใหญทสดทงในรป ODAและการชวยเหลอแบบทวภาคปจจบนเงนกจากจนมมลคากวา1,000ลานดอลลาร
แหลงอางอง: www.manager.co.th
ลาว :
ส�าหรบประเทศเพอนบานอยางลาว ทขนชอในการอนรกษวฒนธรรมอนดงาม ก�าลงประสบกบความทาทายในประเดนทางวฒนธรรมทมาพรอมๆ กบการพฒนาความเจรญในประเทศ
การลงทนตางประเทศในลาวมมลคาเพมขนมากกวา 2,500 ลานดอลลาร การลงทนจากตางประเทศในลาวมมลคาเพมขนมากกวา2,500ลานดอลลารในชวง6เดอนแรกของปน โดยกลมธรกจจากเวยดนามยงครองอนดบ1ทมมลคาการลงทนมากทสด
ขาวเดนประเทศอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
18
กระทรวงแผนการและการลงทนของประเทศลาวเปดเผยวาการลงทนโดยตรงจากตางประเทศทเขามาลงทนในลาวในชวง6เดอนแรกของป2012มมลคารวมมากกวา2,500ลานดอลลาร
ส�าหรบภาคสวนทบรษทตางชาตนยมเขามาลงทนมากทสดในระยะดงกลาวคอการขดแรการลงทนในการสรางเขอนผลตกระแสฟา และการลงทนในภาคกสกรรม–ปาไมตามล�าดบสวนกลมธรกจทมมลคาการลงทนมากทสดนนยงคงเปนเวยดนามโดยเปนการลงทนดานพลงงานไฟฟามากทสดมบรษทจากเวยดนาม7รายทไดลงทนสรางเขอนผลตกระแสไฟฟาจ�านวน15โครงการโดยมเปาหมายตอบสนองความตองการการใชไฟฟาในเวยดนามตงแตป2015
ทงนในปจจบน รฐบาลลาวและเวยดนามก�าลงพจารณาปรบปรงสญญาวาดวยการสงเสรมและปกปองการลงทนใหมความทนสมยโดยมงสงเสรมและอ�านวยความสะดวกใหภาคธรกจการคาการลงทนรวมถงการพฒนาการดานคมนาคมเพอเชอมโยงเศรษฐกจภาคเหนอกบภาคใตใหไดอยางเปนรปธรรม
แหลงอางอง: www.voanews.com
ทางการลาวสงปดสถานประกอบการ 24 แหงในวงเวยง จาการรายงานของแผนกการทองเทยวระบวา นบตงแตเดอนตลาคมปทแลวถงเดอนมถนายนปนมนกทองเทยวจากตางชาตเกอบ100,000คนทเดนทางมาทวงเวยงและภาคบรการกสามารถสรางรายรบไดกวา53ลานกบ(ประมาณ206,600บาท)
มสถานบรการดานทองเทยวและบรการ 24แหงในวงเวยง ถกทางการสงปดบรการ เนองจากฝาฝนกฎระเบยบ เชน การจ�าหนวยสราทมสวนผสมของสารกลอมประสาทและสารเสพตดตางๆการจดกจกรรมการโหนเชอกแลวกระโดดลงแมน�าซอง ทมนกทองเทยวไดรบอนตรายถงแกชวตแลวจ�านวนหนง
อยางไรกตามสถานประกอบการเหลานจะไดรบ อนญาตใหกลบมาเปดกจการอกครงหากสามารถปฏบตตามกฎระเบยบททางการลาวก�าหนดไวไดอยางครบถวน ทงนเนองจากถอเปนสวนส�าคญทสรางรายรบใหกบเมองวงเวยงได
ส�าหรบการทองเทยวลาวในปนกมการขยายตวโดยเฉพาะเขตนครหลวงเวยงจนทรซงคาดวาจะมนกทองเทยว1,164,000คนเพมขน40%จากปทแลวและคาดวาจะมเงนไหลเขากวา165ลานดอลลาร
อนงในปนเปนปแหงการทองเทยวลาวหรอVisit LaoYearซงทางการลาววางแผนดงดดนกทองเทยว เขามาในลาวใหไดอยางนอย2.6ลานคน
แหลงอางอง: www.lao.voanews.com
ฮอฮา กลมรกรวมเพศลาวลกฮอ กลมชาวรกรวมเพศลาว ไดรวมตวกนบรเวณสนามกฬาของสถานทตสหรฐในกรงเวยงจนทนเพอแสดงจดยนและประกาศสถานภาพทางสงคมของกลม เพอเรยกรองเสรภาพ โดยงานดงกลาวใชชอวา“ภมใจทเปนเรา”ทงนมตวแทนดานสาธารณสขของรฐบาลเขารวมดวย
ขณะทนายไมค ไพรออร ผ ช วยทตดานประชาสมพนธกลาวชนชมวาชาวลาวไดตระหนกวา เหตการณนเปนกาวแรกของการเรยกรองสทธของคนกลมนอยในสงคมลาว ทผานมา กลมชาวเกย
ขาวเดนประเทศอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
19
และกลมขามเพศในลาวตองเผชญกบการเลอกปฏบตอยางกวางขวาง และยากจะเขาท�างานในหนวยงานรฐ หรอมสถานภาพระดบสงทางสงคมท�าใหคนกลมนตองท�างานทมคาแรงต�าหรอเขาสธรกจขายบรการทางเพศ
แหลงอางอง: www.matichon.co.th
เวยดนาม :
ความเคลอนไหวของเวยดนามในชวง 4 เดอน ทผานมา มทงประเดนรอนอยางความมนคงในทะเลจนใต การชะลอตวทางเศรษฐกจ และเรองนายนดในฐานะทจะด�ารงต�าแหนงเลขาธการอาเซยน ในสมยหนา
เวยดนามเปดตวเลขาฯ อาเซยนคนใหม อยางเปนทางการ กระทรวงการตางประเทศเวยดนามเปดเผยเมอ9สงหาคมทผานมาวาเวยดนามไดเสนอชอ นายเลเลองมนหรฐมนตรชวยวาการกระทรวงการตางประเทศ เพอด�ารงต�าแหนงเลขาธการอาเซยนตอจากนายสรนทร พศสวรรณ ซงปฏบตหนาทครบ 5 ป โดยจะน�าเสนอตอทสดยอดอาเซยนในชวงปลายปเพอขอความเหนชอบ
ต�าแหนงส�าคญนไดหมนเวยนตามตวอกษรมาถงรอบของเวยดนามนายเลเลองมนหก�าลงจะเขา ท�าหนาทนระหวางป2556–2563โดยไปประจ�า ทส�านกงานเลขาธการอาเซยนในกรงจาการตาอนโดนเซย
อนงนายเลเลองมนหเคยเปนเอคอครราช ทตเวยดนามประจ�าองคการสหประชาชาตณนครนวยอรก เมอป 2004 และยงเคยด�ารงต�าแหนง หวหนาคณะมนตรความมนคงแหงสหประชาชาตในเดอนกรกฎาคม2008และตลาคม2009
แหลงอางอง : www.manager.co.th,http://en.wikipedia.org
สวนในประเดนรอนในทะเลจนใต กยงไมมทาทวาจะตกลงกนไดแตอยางใด และเวยดนามกเปนประเทศหนงทไดมการอางสทธในอ�านาจอธปไตยเหนอหมเกาะทะเลจนใตรวมกบประเทศ อนๆ รวมทงจน
เวยดนามกระตกหนวดมงกร ปธงชาตบนสแปรตลย ในวนองคารท26มถนายนเวบไซตขาวของรฐบาลจน ‘หวนชวหวง’ อางสอของรฐเวยดนาม เมอวนท15ม.ย.วาชาวเวยดนามใชแผนกระเบองตอเปนภาพธงชาตเวยดนามขนาดใหญบนเกาะ สแปรตลย ซงเปนหนงในเกาะหนปะการงใน หมเกาะสแปรตลย โดยในขาวยงชวาเปนธงชาตเวยดนามทมขนาดใหญทสดในโลก
ขาวเดนประเทศอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
20
ฝายจนระบวาแผนทยคราชวงศหยวน หมงและชง ระบวาดนแดนเกาะสแปรตลยแหงน อยภายในพรมแดนจน อกทงยงมหนวยการปกครองตงอยบนเกาะดวยทงนจนจงคดคานอยางเดดขาด ตอการนการกระท�าดงกลาวของชาวเวยดนามโดย เรยกรองฝายทเกยวของใหรกษาสนตภาพและความมนคงของนานน�าทะเลจนใตดวยปฏบตการณทจรงจง
แหลงอางอง:http://allmylike.com
การเคลอนไหวคดคานจนจดการเลอกตง ผแทนสภาประชาชนในเมองซานซา เมอวนท21กรกฎาคมจนไดจดการการเลอกตงสภาประชาชนนครซานซาโดยมประชาชนใชสทธเลอกตงกวา1,100คนในจดเลอกตง15แหงบนหมเกาะสามแหงอนประกอบดวยหมเกาะพาราเซล(จนเรยกวา ซซา เวยดนามเรยกวาหวางซา) และ สแปรตล(จนเรยกวาหนานซาเวยดนามเรยกวา เตรองซา)และจงซาทงนจนประกาศจดตงนครซานซา ขนเมอวนท1มถนายนทผานมาโดยใหมฐานะเปนจงหวดหนงในมณฑลไหหนาน
ในกรณน เวยดนามถอวาเปนการละเมดอธปไตยของตนอยางรนแรง โดยคณะกรรมการชายแดนแหงชาตสงกดกระทรวงการตางประเทศเวยดนามไดยนยนหลายครงแลววา “เวยดนามมหลกฐานอยางสมบรณทงในดานนตนยและประวตศาสตรเพอยนยนอธปไตยเหนอหมเกาะ
เตรองซาและหวางซา” นอกจากนน ผวาราชการ จงหวดกงฮวและผวาราชการจงหวดดานง ยงไดออกมาแสดงความคดคานตอการตดสนใจดงกลาวของจนดวยเชนกน
อนงการทจนจดการเลอกตงสภาประชาชนดงกลาวมขนเพยง1วนหลงจากทนายหง เหลย โฆษกกระทรวงการตางประเทศจน ยนยนวา จนพรอมทรวมมอกบประเทศอาเซยนในการปฏบตตามแถลงการณเกยวกบการปฏบตของทกฝายในทะเลตะวนออก(DOC)อยางสมบรณและมประสทธภาพและจะรวมปรกษากนเพอจดท�ารางระเบยบการปฏบตตอกนของทกฝายในทะเลตะวนออก(COC)
แหลงอางอง:http://vovworld.vn,manager.co.th
อยางไรกด ถงแมความขดแยงในอธปไตยเหนอหมเกาะทะเลจนใตยงไมมททาจะตกลงกนได แตความรวมมอในดานอนๆ ระหวางเวยดนามและจน กยงคงด�ารงอยทงในดานเศรษฐกจและการทหาร
นอกจากกรณพพาทกบจนแลว ความขดแยงกบไตหวนกเปนปญหาหนงทเวยดนามตองเผชญ
เวยดนามเรยกรองใหไตหวนหยดละเมดอธปไตยของตนบรเวณหมเกาะสแปรตลย ทางการเวยดนามไดออกมาตอบโตทางการไตหวน หลงจากสอมวลชนไตหวนไดน�าเสนอขาววาทางการของตนก�าลงพจารณาแผนการปรบปรงระบบรนเวยบนเกาะบาบงซงเปนหนงในหมเกาะเตรองซา(Spratly)ของเวยดนามพรอมเรยกรองใหทางการไตหวนยตการละเมดอ�านาจอธปไตยของเวยดนามทมตอหมเกาะดงกลาว
แหลงอางอง:www.isc-gspa.org
ขาวเดนประเทศอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
21
สงคโปร :
ประเทศเพอนบานอาเซยนทถอวามการพฒนาดานเศรษฐกจสงทสด ก�าลงมงใหความส�าคญกบปญหาดานประชากร และ ความมนคงดานทรพยากรน�า ส�าหรบการอปโภคบรโภคภายในประเทศ
สงคโปร รณรงคใหประชาชนผลตทายาทในวนชาต รฐบาลสงคโปรรณรงคใหประชาชนชวยชาตดวยการชวยกนผลตทายาทในบรรยากาศโรแมนตกในค�าคนแหงการเฉลมฉลองวนชาต9ส.ค
กอนคนวนชาตหลายวน ทางการสงคโปรไดเผยแพรโฆษณาการรณรงคใหชาวสงคโปรเรงชวยกนผลตทายาทในฐานะหนาทส�าคญอยางหนงของพลเมอง เพอแกปญหาอตราการเกดของประชากรทต�ากวามาตรฐาน
ทงนจาการส�ารวจเมอปทแลวพบวาสงคโปรมอตราการเกดของทารกอยในระดบต�าทสดในโลกประเทศหนงทอตรา0.77ซงหมายถงมเดกเกดใหม ไมถง8คนตอประชากร1000คน
อยางไรกดจากการส�ารวจลาสดกลบพบวาผหญง สงคโปร8ใน10คนลมเหลวในการพยายามตงครรภ ทงนเนองมาจากความไมพรอมดานสขภาพ
แหลงอางอง:www.mthai.com,www.straitstimes.com
สงคโปรเพมกฎคมนกพนนรายไดต�า สงคโปรเพมกฎคมนกพนนหลงพบคนรายไดต�าทมเงนเดมพนมากขน
2 ปทแลว สงคโปรเปดกาสโนเพอกระตนเศรษฐกจพรอมกบด�าเนนการควบคมปญหาสงคมเชนแกงอาชญากรรมและการเสพตดการพนนทมกระบาดตามเมองกาสโน ปจจบนมารนาเบยแซนดของบรษทลาสเวกสแซนดกบรสอรทเวลดเซนโตซาของบรษทเกนตงสงคโปรมรายไดประมาณ6,000ลานดอลลารเมอปทแลวขณะทปญหาสงคมอยางแกงอาชญากรรมทวตกกนวาจะเกดขน กไมเกด ขนจรงนอกจากนยงพบวาการพนนโดยรวมลดลง
อยางไรกดรฐบาลสงคโปรยงคงวตกหลงจากผลการส�ารวจสะทอนวาประชาชนทมรายไดต�าทมเงนไปกบการพนนมากขนวางเดมพนกอนใหญขน นกพนนหนาเดมเลนพนนบอยขน และมคนขอ ค�าปรกษาเกยวเนองกบปญหาการพนนมากขน
รฐบาลสงคโปรจงเดนหนาแกปญหาเรองนดวยการหามผลมละลายหรอผทพงพาความชวยเหลอจากรฐประมาณ43,000คนเขากาสโน
ขาวเดนประเทศอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
22
นอกจากนยงไดเพมโทษทางวนยแกผด�าเนนงานกาสโนทไมปฏบตตามกฎหมาย รวมไปถงการเกบภาษคนทองถนทเขากาสโนจ�ากดสนเชอส�าหรบนกพนนและก�าลงพจารณามาตรการอนเพมเตมอกดวยซงทงหมดนเปนการก�าหนดเพมเตมจากกฎทหามกาสโนโฆษณาพงเปาไปทคนทองถนและจ�ากดหนามาทหานกพนนกระเปาหนก
การทดลองของสงคโปรไดรบการจบตามองจากทวโลก ทงญป น ไตหวนและมองโกเลยมผ เสนอแนวคดน เชนเดยวกบเมองไมอามของสหรฐอเมรกา
การเคลอนไหวครงน ไมถกตอตานจากผ ประกอบการมากนก โดยผบรหารของลาสเวกสแซนด กลาววา การเขมงวดจะไมกระทบตอธรกจมากนก
แหลงอางอง:www.bangkokbiznews.com
บรไน :
บรไนทก�าลงเรมมบทบาทระดบภมภาคทโดดเดนขน เนองจากจะด�ารงต�าแหนงประธานอาเซยนในป 2556 น
ในรอบ 4 เดอนทผานมากมความเคลอนไหวทนาสนใจ ในประเดนการกระชบความสมพนธกบไทย และการพบหารอกบผน�าชาตมหาอ�านาจอยางสหรฐและจน
บรไนเนอหอม มหาอ�านาจกระชบสมพนธ ฮลลาร คลนตน เยอนบรไน นางฮลลาร คลนตน รฐมนตรตางประเทศสหรฐเยอนบรไนระหวางวนท6–7กนยายนเพอหารอเกยวกบการเปนประธานของอาเซยนของบรไนในป2013รวมทงจะเนนความส�าคญของความสมพนธสหรฐ–บรไนมากยงขนซงการเยอนบรไนครงนเปนสวนหนงของการเดนทางเยอน6ประเทศเอเชย–แปซฟกกอนจะเขารวมประชมเอเปคท รสเซย
ในครงนรฐมนตรคลนตนไดเขารวมเปดโครงการ TheBrunei–USEnglishLanguageEnrichment ProjectforASEANซงมงพฒนาทกษะภาษาองกฤษใหแกเจาหนาทและนกศกษาทวอาเซยน
แหลงอางอง:www.bt.com.bn
และในวนถดมา ประธานาธบดจนกไดเขา พบสมเดจพระราชาธบดแหงบรไนประธานาธบด หจนเทา ไดพบกบสมเดจพระราชาธบดบรไน ใน วนศกรท 31 สงหาคม ณ เมองวลาดวอสตอก เพอหารอความสมพนธทวภาคและปญหาอนๆ รวมกน ซงทง 2 ผน�าอยในระหวางการประชมเอเปคทรสเซย
สมเดจพระราชาธบดแหงบรไน ตรสถงความยนดทจะพฒนาความสมพนธทวภาคตอไป และ เหนควรใหผลกดนความรวมมอทงในระดบประชาชน และในระดบรฐบาล
ขาวเดนประเทศอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
23
ประธานาธบดหกลาวตอบความสมพนธจน– บรไนยงคงมแรงผลกดนทดและเปนตวอยางทดในการพฒนาความสมพนธระหวางประเทศทมระบบสงคมแตกตางกน
แหลงอางอง:www.xinhuanet.com
ขอสงเกต :การด�ารงต�าแหนงประธานอาเซยนของ บรไนในป 2013 ท�าใหประเทศมหาอ�านาจเรมเขา หาบรไนมากขน สงเกตไดจากการเยอนบรไนของรฐมนตรตางประเทศสหรฐซงตองการกระชบความสมพนธกบบรไนหลงจากทกมพชาประธานอาเซยน ในปนดจะใกลชดกบมหาอ�านาจอยางจนและดจะ เอาใจจนในประเดนความขดแยงในทะเลจนใตจนทประชมรฐมนตรของอาเซยนไมสามารถออกแถลงการณรวมไดในครงนในขณะทจนเองกพยายามกระชบความสมพนธกบบรไนเชนกน ท�า ใหบรไน ประเทศทไมคอยมบทบาทโดดเดนกลบ เนอหอมขนมาดวยต�าแหนงประธานอาเซยนป2013ทจะถงน.
สมเดจพระราชาธบดแหงบรไนเสดจเยอนไทย สมเดจพระราชาธบดฮจญฮสซานลโบลเกยห มอซซดดนวดเดาละหเสดจฯเยอนประเทศไทยอยาง เปนทางการระหวางวนท29มถนายน–2กรกฎาคม 2555ตามค�ากราบบงคมทลเชญของนายกรฐมนตรโดยไดมการเขาเฝาพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ณพระทนงจกรมหาปราสาทดวย
ในการพบกบนายกรฐมนตรไทย มการหารอ ถงความรวมมอระหวางไทย–บรไนทส�าคญไดแกความรวมมอดานการเกษตร ดานการศกษาและดานอตสาหกรรมฮาลาล
โดยกอนหนานน ในเดอนพฤษภาคม บรไนและไทยไดตกลงทจะรวมกนสงเสรมอตสาหกรรมอาหารฮาลาลของแตละประเทศ และเหนพองกนทจะเพมความรวมมอกนโดยบรไนสามารถใชไทยเปนฐานการผลตสนคาเพอสงออกไปประเทศทสามไดและจะน�าเขาขาวหอมมะลจากไทยมากขนสวนไทยจะถายทอดความเชยวชาญในดานการเกษตรอนไดการเลยงไก การประมง และโดยเฉพาะเทคโนโลยการปลกขาวซงบรไนก�าลงพยายามเพมผลผลตขาวพนธพนเมอง“Laila”ของตวเอง
อนง มลคาการคาระหวางสองประเทศในปทผานมามประมาณ269ลานเหรยญสหรฐ สนคาหลกทไทยสงออกไปบรไนไดแกขาวหมอแปลงและ ชนสวนเครองยนตซเมนตเซรามคสและผลตภณฑ ยางในขณะทไทยน�าเขาน�ามนและผลตภณฑอนๆ
แหลงอางอง:www.matichon.co.th,www.bt.com.bn
มาเลเซย
ทางดานมาเลเซยมความเคลอนไหวทนาสนใจทงในแงเศรษฐกจทตดอนดบแหลงลงทนยอดนยม และในดานการปรบมาตรการการเขามาศกษาตอของ ชาวตางชาตใหเขมงวดมากขน
ขาวเดนประเทศอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
24
กระทรวงศกษาธการของมาเลเซยจะด�าเนนการ จดเกบภาษและเพมขอก�าหนดหลายประการเพอเปนสวนหนงของมาตรการทจะกระชบการเขามาของนกศกษาตางชาต
นายMohamedKhaledNordinรฐมนตรวาการกระทรวงฯกลาววาภายใตขอก�าหนดทจะออกใหมน นกเรยนจากตางประเทศทกคนจะตองม บตรประกนสขภาพบตรประจ�าตวนกเรยนทมมาตรฐานและหลกฐานการยอมรบจากสถาบนการศกษาทสงกอนทจะสามารถยนขอวซาตอEducationMalaysiaGlobal Services (EMGS) นกเรยนตางชาตยงจะตองใชเวลาศกษาภาษามาเลเซยในชวงปแรกของการศกษาเพอชวยใหพวกเขามปฏสมพนธทดกบชาวมาเลเซย มาตรการเหลานจะท�าใหแนใจไดวา นกเรยนจากตางประเทศจะเขามาเพอศกษาตอจรงๆ
ทงนEMGSเปนบรษทในเครอของกระทรวงศกษาธการทถกจดตงขนเพอจะเปนศนยกลางแบบครบวงจรส�าหรบการรบนกศกษาจากตางประเทศมหนาทตรวจสอบดแลและประสานงานการสงเสรมการขายและการตลาดของการศกษาระดบอดมศกษาของมาเลเซย รวมทงการรบสมครและสนบสนนการใหบรการตางๆส�าหรบนกศกษาตางชาตคลายๆกบBritishCouncilโดยจะด�าเนนการตรวจสขภาพและออกบตรประจ�าตวใหกบนกศกษาตางชาต
แหลงอางอง:www.chinapost.com.tw
มาเลเซยกาวขนเปนแหลงลงทน FDI ยอดนยมอนดบ 5 ในเอเชย มาเลเซยกลายเปนจดหมายปลายทางส�าหรบการลงทนโดยตรงของตางชาต(FDI)ทไดรบความนยมมากทสดอนดบ 5 ในเอเชยในป 2554 ตามหลงจนฮองกงสงคโปรและอนโดนเซย
รายงานของการประชมสหประชาชาตวาดวยการคาและการพฒนา(UNCTAD)ระบวามาเลเซยดงดดเมดเงน FDI 1.197 หมนลานดอลลารในป2554เพมขน31.5%จากป2553
นายฮาฟซเมอรซาหวหนาฝายการลงทนและ วสาหกจขององคถดกลาววามาเลเซยประสบความ ส�าเรจในการดงดดการลงทนดวยนโยบายของประเทศ เปนถอเปนหนงในไมกประเทศทปรบตวเหนอความคาดหมายขององคถด
อยางไรกตามนายฮาฟซกลาววาจดออนประการเดยวของมาเลเซยในการดงดดFDIนาจะเปนขนาดของเศรษฐกจในทองถนทคอนขางเลก
แหลงอางอง:www.ryt9.com,www.thestar.com.my
ขาวเดนประเทศอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
25
นอกจากกจกรรมเกยวกบอาเซยนทไดกลาวไปแลว สกว.ยงไดจดสมมนาวชาการขนภายใตหวขอ “ประชาคมอาเซยนใตกระแสบรพาภวตน” ในวนท 22มถนายน2555ณหองฟนกซ1ศนยแสดงสนคาอมแพคเมองทองธานสกว.โดยมรศ.ดร.ปทมาวด โพชนกล ซซก ผอ�านวยการฝายนโยบายชาตและความสมพนธขามชาต สกว. กลาวเปดงานและมคณวทวส ศรวหค เอกอครราชทตไทยณกรงเวยงจนทนแสดงปาฐกถา
พเศษเรอง“ประชาคมอาเซยนหลง2015(ASEANBeyond 2015)” โดยมองอาเซยนผานยทธศาสตร3C คอ Connectivity Competitiveness และCommunityใน3เสาหลกคอเสาความมนคงและการเมอง เสาเศรษฐกจ และเสาสงคมวฒนธรรม
เสาความมนคงและการเมอง ไดเรมตนมานานแลวตงแตกอตงอาเซยนแตประเดนประชาคมการเมองและความมนคงยงเปนเรองทต องตงค�าถามอย ความขดแยงกนเองระหวางประเทศสมาชกอาเซยนยงปรากฏใหเหน เชน ไทยกบกมพชาซงทจรงจากอดตทผานมาอาเซยนสามารถรวมมอกนไดเปนอยางดในกรณการเกดวกฤตการณตางๆ อาท ภยพบตทางธรรมชาต การเกดโรคระบาด
20มถนายน2555–24มถนายน2555ณ ฮอลล7–8ศนยแสดงสนคาและการประชมอมแพคเมองทองธาน จงหวดนนทบร ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ไดจดงาน “มหกรรมวชาการสกว.วจยตามรอยพระยคลบาท:สรางสรรคปญญา เพอพฒนาประเทศ เฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองในโอกาสพระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา7 รอบ5ธนวาคม2554”โดยในงานดงกลาวมการน�าเสนอผลงานวจยในรปแบบการจดนทรรศการการประชมวชาการเสวนาการสาธตตลอดจนการแสดงศลปวฒนธรรม ทงนกจกรรมและนทรรศการเกยวกบอาเซยนกเปนอกกจกรรมหนงทถกจดขนและมผใหความสนใจเปนจ�านวนมาก
สมมนาอาเซยน“ประชาคมอาเซยนใตกระแสบรพาภวตน”
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
26
ส�าหรบความส�าเรจในป 2558 น อาเซยนมความทาทายในเรองสทธมนษยชน ทงน ตองมกระบวนการคอยเปนคอยไปมหลกคดกลไกและการถกแถลงรวมทงหาแนวทางใหภาคประชาชนไดเขาไปมสวนรวมในการประชมประจ�าป
เสาเศรษฐกจการเคลอนยายสนคาและบรการเงนทนแรงงานประเทศสมาชกยงมความเขาใจทไมถกตองคอ เหนวาเปนการแขงขนกนเองภายในประเทศอาเซยนสงทถกตองคอรวมตวกนใหมความเขมแขงเพอสามารถตอรองกบประเทศนอกกลมได ควรมการวเคราะหหาจดแขงของแตละประเทศและใหความชวยเหลอรวมมอกน ไมแขงขนกนเองตลอดจนมความเออเฟอเผอแผกนเปนสงส�าคญทจะท�าใหเกดความยงยนไดส�าหรบไทยยงมจดออนดานนโยบายการสนบสนนเงนลงทนดงนนอาเซยนตองเปนวาระแหงชาตมการประชมในคณะรฐมนตรและค�าถงผลประโยชนของทงสองฝายในลกษณะwin–winเพอลดชองวางในการพฒนา
เสาสงคมวฒนธรรม สมยนายกฯ อภสทธคณะกรรมาธการระหวางรฐอาเซยนวาดวยสทธมนษยชน (AICHR) น�าผแทนเอนจโอพบผน�าในการประชมรฐมนตรอาเซยนทชะอ�าแตหลงจากนน ไมไดจดในลกษณะนนอก เสานส�าคญทสด แตไมมเจาภาพ
สงทาทายส�าคญของการรวมเปนประชาคมอาเซยนคอการรกษาและเพมพนสนตภาพความมนคงเสถยรภาพเพมความรวมมอดานการเมองความมนคงเศรษฐกจและสงคมถงแมจะประสบกบปญหาเรองผลประโยชนแหงชาตและขาดความรสกวาเปนสวนหนงของอาเซยนในหมประชาชน(senseofbelonging)
ทงน ปญหาทประชาคมเอเชยตะวนออกเฉยงใตก�าลงเผชญอยมทง เสาการเมองขาดการเรยนรเพอนบาน หลกสตรอาเซยนไมแพรหลายไมเคารพความแตกตาง เสาเศรษฐกจ ไมพรอมในการผลตบคลากร เพมการศกษาเพอพฒนามาตรฐานดานอาชพ ขาดมาตรฐานทกษะรวมกนของอาชวศกษาและมธยมศกษาSMEยงออนแรงและเสาสงคมวฒนธรรมทยงขาดความรสกวาเปนพลเมองอาเซยน การเชอมโยงและการเรยนรขามวฒนธรรมยงไมพอมองอาเซยนเปนคแขงมากกวาพนธมตรนอกจากนAECยงขาดเสรในการเคลอนยายความรและเทคโนโลยอกทงกฎบตรอาเซยนซงใชกนมากวา40ปและการทอาเซยนมการตดสนใจโดยยดหลกฉนทามต(Consensus)ทใชคอเสยงขางนอยแมเพยงหนงเสยงสามารถขวางหรอชะลอการด�าเนนการตางๆไดนน อาเซยนจงพยายามแกโดยใชASEAN–Xคอการยอมรบรวมกนยกเวนประเทศทเหนคานเพอใชลดอปสรรคทเกดขน
สมมนาอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
27
เงนทนตางชาตสวนใหญมงเขาสประเทศสงคโปรสวนเวยดนามมแนวโนมการลงทนมากขน ขณะทไทยมอตราการลงทนลดลงเนองจากสถานการณการเมองภายในการคาและบรการ
และเหนวาหากไทยมการตกลงเขตการคาเสรกบยโรปและกลมหนสวนยทธศาสตรทางเศรษฐกจภาคพนแปซฟก (TPP) และแกไขพระราชบญญตศลกากรทตองแกกอนรวมTPPมาตรา27ทวการแจงพกดผดพลาดปรบสเทาของอากรจ�าคกไมเกน 5 ป สนบนน�าจบรอยละ 30 รางวลรอยละ 25 (แกหนวยงาน) จะเปนแรงจงใจในการจบจะท�าใหไทยมการลงทนจากกลมทนตางชาตเพมขน
สวนมาตรการการรบจ�าน�าขาวของรฐบาลท�าใหขาวมราคาสงขนสงผลใหสนคาประเภทอนๆมราคาสงขนไปดวย โดยในขณะทไทยผลผลตขาวตกต�าลงเมอเทยบกบประเทศเพอนบานอาเซยนทงนรฐบาลจงควรมวสยทศนมความสามารถในการบรหาร และมความโปรงใสในนโยบาย ยดมนในหลกคณธรรมจรยธรรมรวมทงรวมมอกบทงภาครฐและภาคเอกชนในทกๆดาน
ดร.เดอนเดน นคมบรรกษ จากสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (TDRI) กลาวถงชองวางของขอตกลงทางเศรษฐกจกบความเปนจรงวาประชาคมเศรษฐกจอาเซยนไมไดเดนตามแนวทางBlueprint คนไทยสวนใหญตระหนกถง AEC ซงเปนเพยง blueprint เทานน จงไมมขอตกลงทาง
อยางไรกตามอาเซยนกมความส�าเรจพอสมควร เชน สนตภาพ และความเจรญดพอควรการผานพนวกฤตเศรษฐกจ2540การตอสกบซารสไขหวดนกสนามหลกการและคานยมรวมกน
ถดจากนนเปนการสมมนา เรอง “มายากบความจรงในประชาคมอาเซยนใตกระแสบรพา ภวตน”ซงอภปรายถงชองวางระหวางเปาหมายหรอกตกาของอาเซยนกบสภาพทเปนจรงในมตตางๆ และผลของความพยายามรวมเปนภมภาคซงอาจมปจจยสนบสนนและอปสรรคจากภายในประเทศ ในภมภาค หรอจากภายนอกภมภาคโดยม รศ.ดร.ชโยดม สรรพศร คณบดคณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เปนผด�าเนนรายการ
วทยากรทานแรก คณบณฑร วงศสลโชต ผแทนจากสภาหอการคาแหงประเทศไทยไดกลาวถง ความคาดหวงกบประสบการณของภาคธรกจโดยใหมมมองของภาคธรกจเอกชนเหนวาไทยยงขาดยทธศาสตรอาเซยนและมความหวงวาไทยจะไดเปรยบเหนอประเทศอนๆในอาเซยนการทจรตคอรรปชนมจ�านวนลดลงการสกดกนความยากจนและคณภาพสนคามมากขน มความสามารถในการแขงขน และมการสงเสรมนวตกรรมการผลตตางๆ โดยยกสงคโปรเปนตวอยาง เนองจากมยทธศาสตรทมเสถยรภาพ รฐบาลมสมรรถนะ มระบบสาธารณปโภคทด แรงงานมคณภาพท�าให
สมมนาอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
28
การเมอง การปกครอง สทธมนษยชน และการพฒนา ประเดนทางประวตศาสตรยงเปนอปสรรคและอนตรายตอการรวมตวกนของอาเซยน เหนไดจากความหวาดระแวงและไมไววางใจกนระหวาง
ประเทศในอาเซยนยงคงมอย ไมวาจะเปนระหวางสงคโปรและมาเลเซยไทยและกมพชาเหนไดจากงบประมาณทางทหารประจ�าปของแตละประเทศอกทงประเทศอาอาเซยนตงอยระหวางประเทศจนและอนเดยซงมการพฒนาขปนาวธมาอยางตอเนองทงนเพอคานอ�านาจกนเองและเพอปองกนและขมขประเทศรอบบาน
กฎหมายทงนAECสามารถท�างานผานกรมเจรจาการคาระหวางประเทศ ธรกจการบรการ สขภาพการทองเทยวการขนสงทางอากาศและระบบลอจสตกส มความเปนไปไดหากมความพรอมกจะประสบผลส�าเรจทงนไทยมพระราชบญญตธรกจตางดาวตามบญชแนบทาย3ทระบวาการลงทนภาคบรการเปดเพยง49เปอรเซนตเปนเหตผลวาท�าไมการลงทนจงมงไปสงคโปรจ�านวนมาก
ในสวนของการเคลอนยายนกวชาชพ ยงมรายละเอยดทแตกตางไปแลวแตอาชพ ทกาวหนาสดคอวศวกรอาชพอนยงไมมอกทงไทยยงไมมกระบวนการใดๆในการขนทะเบยนวศวกรอาเซยนโดยมระเบยบแลว แตยงไมไดรบการรบรองจากอาเซยน ทงน การเคลอนยายแรงงานจะไปพรอมกบทกษะภาษาองกฤษทรฐจ�าเปนตองสงเสรม อยางมาก
สดทาย ศ.ดร.ชยวฒน สถาอานนท จากคณะรฐศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตรไดกลาวถงความ(ไม)มนคงของสงคมพหวฒนธรรมเปรยบชมชนอาเซยนประดจดงชมชนจนตนากรรมในออมกอดเทวมาร กลาวคอ การรวมตวของอาเซยนเปนการรวมกนในมตพหวฒนธรรมประเทศสมาชกอาเซยนมความแตกตาง หลากหลายทงในมต
สมมนาอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
29
วธการประเมนและโครงสรางของ AEC Scorecard อาเซยนเรมใชAECScorecardในการวดความกาวหนาการด�าเนนการตามพนธกจของประเทศสมาชกภายในกรอบเวลาทระบใน AEC StrategicSchedule อนเปนตารางเวลาการด�าเนนการไปส
ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตงแตป2008โดยแบงการประเมนผลการด�าเนนงานออกเปน4ระยะคอระยะท1ป2008–2009,ระยะท2ป2010–2011, ระยะท 3 ป 2012 – 2013, และระยะท 4 ป2014–2015
เกณฑในการประเมนดงกลาว จดท�าขนโดยส�านกเลขาธการอาเซยน สามารถแบงออกเปน 4หวขอใหญตามยทธศาสตรหลกของAECBlueprintในแตละหวขอหลกมรายละเอยดโดยสงเขปดงน
บทความพเศษครงทาง AEC : “สอบได” หรอ “สอบตก”?บทวเคราะหการประเมนผลความกาวหนาผาน AEC Scorecard
โดย จตทพย มงคลชยอรญญา
ในอกไมถง3ปขางหนาอาเซยนจะกาวเขาสความเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEANEconomic Community : AEC) ซงอาเซยนไดจดท�าแผนบรณาการงานดานเศรษฐกจหรอ AEC Blueprint และตารางเวลาเพอด�าเนนการไปส ประชาคมอาเซยนหรอAECStrategicScheduleทงนอาจกลาวไดวา AEC Blueprintเปนกรอบแผนงานแมบทในขณะท AEC StrategicSchedule(ซงอยภายใตAECBlueprint) ถอเปนแผนเชงปฏบตการทมมาตรการและกรอบระยะเวลาทชดเจน
เพอใหการด�าเนนงานเปนไปตามแผนงานและก�าหนดเวลาอาเซยนไดจดท�า AEC Scorecard เพอเปนเครองมอในการตดตามวดผลการด�าเนนการตามAECBlueprintและAECStrategicScheduleทงนจะตดตามความคบหนาและประเมนผลการด�าเนนงานตามมาตรการตางๆของสมาชกเปนรายยทธศาสตรทงในระดบภมภาคและรายประเทศ โดยผลการประเมนนจะถกน�าเสนอใหผน�าอาเซยนทราบในการประชมสดยอดอาเซยนในแตละป
ภาพแสดงโครงสรางของ AEC Scorecard
บทความพเศษ
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
30
1. การเปนตลาดและฐานการผลตรวมกน โดยสงเสรมใหเกดการเคลอนยายสนคาอยางเสร (FreeFlowofGoods),การเคลอนยายบรการและ แรงงานมฝมออยางเสร(FreeFlowofServices andSkilledLabor),การเคลอนยายการลงทนอยาง เสร(FreeFlowofInvestment),การเคลอนยาย เงนทนอยางเสรมากขน(FreerFlowofCapital), การรวมกลมทางเศรษฐกจในสาขาน�ารอง(Priority IntegrationSectors:PIS),และดานอาหารเกษตร และปาไม(FoodAgricultureandForestry)
2. การเปนภมภาคทมขดความสามารถในการ แขงขนสงประกอบดวยประเดนเรองนโยบายการแขงขน(CompetitivePolicy),การคมครอง ผบรโภค(ConsumerProtection),สทธในทรพยสน ทางปญญา(IntellectualPropertyRights),และการพฒนาโครงสรางพนฐาน (InfrastructureDevelopment)
3. การพฒนาเศรษฐกจอยางเสมอภาคโดยสนบ สนนการพฒนาSMEs(DevelopmentofSmallandMediumEnterprises)ตลอดจนการสงเสรม โครงการตางๆภายใตกรอบการรเรมการรวมกลม อาเซยน(InitiativeforASEANIntegration:IAI)
4. การบรณาการเขากบเศรษฐกจโลก โดยเนน การสรางความรวมมอทางเศรษฐกจของอาเซยน กบประเทศภายนอกภมภาคอาทการจดท�าเขต การคาเสรและการสรางเครอขายดานการผลตและจดจ�าหนายเปนตน
เกณฑการประเมนในAECScorecardองกบก�าหนดการในAECStrategicScheduleเปนหลกจากภาพดานบนจะเหนไดวา มาตรการในการด�าเนนงานเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนมลกษณะเปนขนเปนตอนและมสาระแตกตางกนในแตละชวงเวลา(มทงหมด4ชวงเวลา)ดงนนเกณฑในการประเมนในAECScorecardจงแตกตางกนในแตละระยะเวลาและยงในชวงปหลงการบรณาการทางเศรษฐกจกจะยงเขมขนขนเรอยๆ
ภาพตวอยางแสดง AEC Strategic Schedule หรอตารางเวลาการด�าเนนการไปสการเปน AEC ซงถกรบรองในทประชม รฐมนตรเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Ministers Meeting : AEM)
ครงท 39 ในป 2007 ณ ประเทศฟลปปนส
บทความพเศษ
แนวยทธศาสตรล�ำดบกำรด�ำเนนกำร
ป ค.ศ. 2008-2009 ป ค.ศ. 2010-2011 ป ค.ศ. 2012-2013 ป ค.ศ. 2014-2015
A. มงสการเปนตลาดและฐานการผลตรวมกน
A1. การเครอนยายสนคา อยางเสร
•อตราภาษพเศษทเทากน ส�าหรบเขตการคาเสรอา เซยน(ซอพท–อาฟตา)
•การลดภาษศลกากร
•การยกเลกภาษ ศลกากร
•ปรบปรงการด�าเนนการตามความตกลงซอพท(ในป2008)
•สนสดการลดภาษตามก�าหนดเวลาใหอยทรอยละ0–5ส�าหรบสนคาในบญชลดภาษ(ไอแอล)ส�าหรบประเทศลาวและพมา(ในป2008);1
•รวมรายการสนคาทอยนอกการใชอตราภาษพเศษทเทากน(แผน ด�าเนนงานซอพท)ตามความตกลง ซอพท(ในป2008);
•ก�าจดภาษน�าเขารอยละ60ของจ�านวนรายการสนคาทงหมด
•สนสดการลดภาษตามก�าหนดเวลาใหอยทรอยละ0–5ส�าหรบสนคาในบญชลดภาษ(ไอแอล)ส�าหรบประเทศกมพชา(ในป2008);1
•ยกเลกภาษน�าเขารอยละ60ของจ�านวนรายการสนคา
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
31
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
32
วธการวดความกาวหนาประเมนจากทงตวชวดเชงปรมาณและเชงคณภาพและพจารณาจากจ�านวนประเทศทลงนามในขอตกลงตลอดจนถงนโยบายทแตละประเทศผลกดนวาเปนไปตามความตกลงในกรอบระยะเวลาทก�าหนดหรอไม การแสดงผลการประเมนจะใชสเปนสญลกษณ โดยแตละสแสดงความกาวหนาในอตราทแตกตางกนดงน
ภาพดานซายเปนตวอยางของเกณฑทใชเปนมาตรฐานและการประเมนในป 2010 – 2011 ภายใตหวขอยอยการเคลอนยายสนคาอยางเสรในยทธศาสตรการเปนตลาดและฐานการผลตรวมกน เชน การปรบลดภาษศลกากรอยางสมบรณภายในเดอนตลาคม2010ตามความตกลงการคาสนคาของอาเซยน (ASEANTradeinGoodsAgreement:ATIGA),การลงนามพธสารเพออนญาตใหปรบแกพธสารโดยใหขาวและน�าตาลเปนสนคาทตองพจารณาเปนกรณพเศษภายในเดอนตลาคม 2010เปนตน จากภาพจะเหนไดวา ทก
สเขยวหมายถงนโยบายไดรบการผลกดนเสรจสนแลว(100%),
สเบจ (น�าตาลออน) หมายถงนโยบายก�าลงอยในระยะด�าเนนการแตยงไมเสรจสนซงการประเมนณตอนนนยงไมถงวนครบก�าหนดตามทระบไว
สแดงหมายถงนโยบายยงด�าเนนไมเสรจสน แตไดลวงเลยวนครบก�าหนดแลว
สมวงหมายถงยงไมไดเรมด�าเนนการในขณะทไดล วงเวลาวนครบก�าหนดแลว
ภาพแสดงเกณฑการประเมนโดยใชสเปนสญลกษณแสดงความกาวหนาของการด�าเนนงาน
ภาพตวอยางของผลการประเมนจาก AEC Scorecard วาดวยเรองการเคลอนยายสนคาเสรในป 2010 – 2011
บทความพเศษ
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
33
แดงและสมวงจะถอวาการด�าเนนงานไมส�าเรจทงนการประเมนผลคะแนนจะออกมาในรปเปอรเซนตทประเทศสมาชกสามารถท�าไดตามแผนงานโดยเทยบกบแผนงานทตองท�าทงหมด
ผลการประเมนความคบหนา จากขอมลลาสดของส�านกเลขาธการอาเซยนณ เดอนมนาคม 2012 พบวา การประเมนผล
ประเทศไดผลกดนนโยบายดงกลาวอยางเสรจสน100% เนองจากใชสเขยวเปนสญลกษณ (ยกเวนสงคโปรในเกณฑขอท 2 ซงยงมขอมลไมเพยงพอตอการพจารณา)
อยางไรกตาม ในการค�านวณอตราความกาวหนาจะค�านวณวานโยบายนนๆด�าเนนส�าเรจหรอไมส�าเรจเทานน(YesorNo)ดงนนในแบบประเมนทใชสในการแสดงความกาวหนา สเขยวและสเบจจะถอวาการด�าเนนงานส�าเรจในขณะทส
ภาพแสดงภาพรวมผลการประเมน AEC Scorecard รวมเฉลยทง 2 ระยะ
บทความพเศษ
ของ AEC Scorecard ระยะท 1 (2008 – 2009)และระยะท2(2010–2011)ในภาพรวมประเทศสมาชกอาเซยนทง10ประเทศสามารถปฏบตตามแผนการด�าเนนงานเพอจดตงAECไดคะแนนเฉลย86.7%และ55.8%ตามล�าดบสงผลใหชวงเวลาตงแตป2008ถง2011(รวม2ระยะ)ประเทศสมาชกอาเซยนทง10ประเทศสามารถปฏบตตามแผนการด�าเนนงานไดคะแนนเฉลย67.5%ซงแบงตามยทธศาสตรหลกดงน
1. การเปนตลาดและฐานการผลตรวมกน(SingleMarketandProductionBase)ไดคะแนนเฉลยรวม2ระยะ65.9%จากภาพขางบนจะเหนไดวาคะแนนเฉลยของทง2ระยะของยทธศาสตรน อยในระดบต�าทสดเมอเทยบกบยทธศาสตรอน โดยหนงในหวขอทไดรบคะแนนเฉลย นอยทสดภายใตยทธศาสตรนคอ เรองการเคลอนยายสนคาอยางเสรซงมอปสรรคส�าคญไดแกการตงมาตรการกดกนทางการคาทไมใชภาษ (Non – Tariff Barriers) โดยเฉพาะในประเทศพมาอนโดนเซยและฟลปปนส,และปญหาเรองชองวางของระดบการพฒนาดานโลจสตกสในกลมประเทศอาเซยนทตางกนมากทงนดชนชประสทธภาพดานโลจสตกส(LogisticsPerformanceIndex)ในป2010ไดประเมนวา สงคโปรพฒนาดานโลจสตกสอยในอนดบ2ในขณะทพมาอยในล�าดบท133จาก155ประเทศทวโลก
2. การเปนภมภาคทมขดความสามารถในการแขงขนสง (Competitive Economic Region)ไดคะแนนเฉลยรวม 67.9% ประเดนส�าคญทอาเซยนใหความส�าคญมากทสดภายใตยทธศาสตรนคอการพฒนาโครงสรางพนฐานอาเซยนไดรางแผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน(MasterPlanonASEAN
Connectivity)ในป2010เพอเพมประสทธภาพการเชอมโยงสนคาบรหารทนและแรงงานระหวางกนอยางไรกตามอปสรรคส�าคญของการด�าเนนงานตามแผนแมบทดงกลาวคองบประมาณจ�านวนมหาศาลทตองใชโดยธนาคารเพอการพฒนาเอเชย (ASIAN DevelopmentBank) ไดประเมนไววาอาเซยนตองใชเงนจ�านวน60พนลานดอลลารสหรฐ(ประมาณ1.845ลานลานบาท)ในการลงทนเพอพฒนาโครงสรางพนฐานในชวงป2010–2020
3. การพฒนาเศรษฐกจอยางเสมอภาค(EquitableEconomicDevelopment)ไดคะแนนเฉลยรวม2ระยะ66.7%ดงทกลาวแลวในหวขอวธการประเมนและโครงสรางของ AEC Scorecardยทธศาสตรการพฒนาเศรษฐกจอยางเสมอภาคประกอบดวยมาตรการหลก 2 เรอง ในเรองการสนบสนนการพฒนาSMEsสงมความทาทายทส�าคญไดแกความสามารถในการเขาถงทนและเทคโนโลยของ SMEs อาเซยนทยงจ�ากด กอปรกบการขาดทกษะในดานการบรหารจดการ และอตราแขงขนในเวทการคาระหวางประเทศทมระดบสงซงSMEsอาเซยนตองแขงขนกบทงบรรษทขามชาตและSMEsของประเทศอนทมขดความสามารถเหนอ กวาโดยเฉพาะจนญปนและเกาหลใตสวนอปสรรคหลกในการสงเสรมการรเรมการรวมกลมอาเซยน(InitiativeforASEANIntegration : IAI) อนเปนมาตรการหลกอกขอหนง กคอแผนงานหลายประการภายใตมาตรการนไมเอออ�านวยกบการด�าเนนงานของกลมประเทศCLMV อนไดแก กมพชา ลาว พมา และเวยดนาม สงผลใหประเทศเหลานท�าการขอยกเวนหรอไมลงนามในแผนปฏบตหลายขอการณดงกลาวท�าใหอาเซยนด�าเนนการไปในแนวทางทเปนอนหนงอนเดยวกนไดยากขน
บทความพเศษ
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
34
4. การบรณาการเขากบเศรษฐกจโลก(Integrationinto the Global Economy) ไดคะแนนเฉลยรวม2ระยะ85.7%ยทธศาสตรนมความคบหนาในการด�าเนนงานมากทสดสวนหนงเปนผลจากในชวงไมกปทผานมาอาเซยนไดจดท�าขอตกลงการคาเสร(FreeTradeAgreement:FTA)และความรวมมอทางเศรษฐกจทใกลชดยงขน(CloserEconomicPartnership:CEP)กบหลายประเทศ อาท จน อนเดย ญปนเกาหลใต ออสเตรเลยและนวซแลนด และปจจบน อาเซยนก�าลงด�าเนนการเจรจาเพอจะจดท�าขอตกลงดานการบรการและการลงทน(Servicesand InvestmentAgreements)กบอนเดยและญปน
ผลการประเมนของ AEC Scorecard (ป 2008 – 2009) จ�าแนกรายประเทศ
หากพจารณาเปนรายประเทศ ประเทศทด�าเนนการตามแผนงานไดมากทสดจากการประเมนในระยะแรก(2008–2009)คอสงคโปรดวยคะแนน96.30% ในขณะทอนโดนเซยด�าเนนการตามแผนงานไดนอยทสดดวยคะแนน85.19%รายละเอยด
ของประเทศอนๆสามารถดไดจากตารางขางบน
ประเทศ ล�าดบ คะแนนทท�าไดตามแผนงานจ�านวนแผนงานทท�าไดตอแผนงานท
ตองท�าทงหมด
สงคโปร 1 96.30% 103/107
บรไน 2 95.40% 103/108
เวยดนาม 3 95.30% 102/107
ฟลปปนส 4 94.50% 103/109
ไทย 5 94.40% 102/108
มาเลเซย 6 93.52% 101/108
พมา 7 91.60% 98/107
กมพชา 8 86.92% 93/107
สปป.ลาว 9 85.80% 91/106
อนโดนเซย 10 85.19% 92/108
ทมาของขอมล : StrengtheningThePhilippinesforASEANCompetitivenessbyOliviaV.Palala หมายเหต :ผลการประเมนของAECScorecardป2010–2011จ�าแนกรายประเทศยงไมมการเปด
เผยตอสาธารณะ
บทความพเศษ
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
35
บทวเคราะห การวดผลความคบหนาในการด�าเนนงานเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจนไดแสดงใหเหนถงความส�าคญของAECScorecardในฐานะเปนเครองมอส�าหรบสนบสนนการด�าเนนการตามAECBlueprintอยางไรกตาม AEC Scorecard ยงจ�าเปนตองไดรบการปรบปรงเพอใหมประสทธภาพในการวดผลมากยงขนเนองจากปจจบนการวดผลโดยใชAECScorecardมปญหาหลกอย3ประการคอ
1. การประเมนผลของ Scorecard ใชการใหคะแนนโดยดจากจ�านวนมาตรการทด�าเนนการ “ได” หรอ “ไมได” เทานน ท�าใหไมสามารถสะทอนใหเหนถงสถานะการด�าเนนการของประเทศสมาชกในความเปนจรงไดเนองจากประเทศสมาชกอาจตองมการด�าเนนการภายในประเทศหลายระดบหรอหลายขนตอนกอนทจะสามารถด�าเนนมาตรการตางๆไดเปนผลส�าเรจ
2. การวดความส�าเรจของมาตรการหลายขอดทการลงนามความตกลงเทานน หากไมไดตดตามการด�าเนนงานของแตละประเทศสมาชกหลงจากการลงนาม โดยเฉพาะการ บรณาการมาตรการใหเขากบกฎหมายภายในประเทศ และ “การมนโยบาย” รองรบ กไมไดหมายถงนโยบายนนจะไดรบการปฏบตอย างเตมทหรอว าถกใช งานจรงเสมอไปขอมลทนาสนใจทเปนตวอยางของกรณนคอ การประเมนวามาตรการดานการเคลอนยายแรงงานมฝมออยางเสรสามารถด�าเนนงานไดส�าเรจ เนองจากทกประเทศสมาชกไดลงนามในขอตกลงยอมรบรวมคณสมบตนกวชาการอาชพอาเซยน (Mutual Recognition Arrangements : MRAs)อนจะชวยอ�านวยความสะดวกในการเคลอนยายแรงงานทมฝมอภายในภมภาค อยางไรกตาม เนองจากMRA ไมใชเปนขอผกพนทางกฎหมาย แตมสถานะเปนเพยงแผนงานหรอกรอบความรวมมอท�าใหหลายประเทศไมไดด�าเนนการตามขอตกลงอยางจรงจงมากไปกวานนหลายประเทศ
ยงคงกรอบก�าแพงดานกฎหมายหรอกฎเกณฑตางๆ ทจะปองกนการเขามาของแรงงานตางชาต เชนพรบ.การท�างานของคนตางดาวในไทย เปนตน นอกจากน การประเมนความส�าเรจหรอความลมเหลวโดยดทการลงนามเทานน ท�าให Scorecard ไมสามารถอธบายถงสาเหตทไดคะแนนนอยหรอความลาชาในการด�าเนนงานนนเกดจากอะไร และการไมรสาเหตของความลมเหลวนท�าใหยากตอการแกไขในขอผดพลาดตางๆ
3. จากขอ1และขอ2จะเหนไดวาScorecardเปนเครองมอทขาดการประเมนในเชงรายละเอยด ท�าใหขอมลทไดไมตรงกบความเปนจรงในภาคปฏบต อกทงยากตอการน�าไปใชประโยชนจากสาธารณชน เพราะเปนการประเมนวาด�าเนนการส�าเรจหรอไมส�าเรจเทานน แตไมไดแจกแจงผลทจะไดหรอไมไดจากการด�าเนนงานเชน คาใชจายในสวนทเกยวของจะลดลงเทาใดหากด�าเนนการไดส�าเรจเปนตน
ดวยผลคะแนนความกาวหนาเฉลย 67.5%และความไมสมบรณของแบบประเมน ท�าใหชชดไดยากวาหลงจากเดนมาไดครงทางบนถนนสAECประเทศสมาชกอาเซยน“สอบได”หรอ“สอบตก”อยางไรกตาม ผลคะแนนขางตนกเปนสญญาณทชดเจนวา ความพรอมของประเทศสมาชกยง ไมอยในระดบทนาพอใจ และหากอาเซยนตอง การบรรลการเปนประชาคมเศรษฐกจภายในตนป 2015 ตามก�าหนดเดม หรอแมจะเปนปลายป2015 ตามก�าหนดใหมท ดร.สรนทร พศสวรรณเลขาธการอาเซยนไดออกมาเปดเผยเมอเรวๆ น สมาชกอาเซยนตองเรงท�าตามแผนงาน AEC Blueprintอยางจรงจงมากขนเพราะนอกจากตองด�าเนนงานในสวนทยงไมส�าเรจตามแผนงานในระยะ1และระยะ2(ป2008–2011)แลวอาเซยนยงมแผนปฏบตทตองบรรลในระยะท3และระยะ4 (2012–2015)ทรออยขางหนาซงมความยากและทาทายในเชงปฏบตมากกวาในระยะท1และ2
บทความพเศษ
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
36
แหลงอางอง :
ธนาคารเพอการสงออกและน�าเขาแหงประเทศไทย.(2555).CLMV…ตลาดเปาหมายของไทยกบการเตรยมความพรอม เขาสAEC.เขาถงไดจาก: http://www.exim.go.th/doc/newsCenter/39847.pdf. วนทสบคน:10กนยายน2555.
สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย.(ม.ป.ป.).นโยบายและการด�าเนนงานเพอไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. ใน:ถนนสAECเพอSMEsไทย.เขาถงไดจาก: http://www.sme.go.th/Documents/internationalization/. วนทสบคน:10กนยายน2555.
Das,S.B.(2012).ACriticalLookattheASEANEco-nomicCommunityScorecard. Available:www.nrcp.dost.gov.ph/index.php. Lastaccessed10thSep2012.
Das,S.B.(2012).ExaminingtheASEANEconomicCommunityScorecard. Available:http://asc.iseas.edu.sg/images/stories/ pdf/ARTB–AEC–scorecard–16Jul.pdf. Lastaccessed10thSep2012.
Palala,O.V.(n.d.).StrengtheningThePhilippinesForASEANCompetitiveness. Available:www.nrcp.dost.gov.ph/index.php. Lastaccessed10thSep2012.
Rillo,A.D.(2012).MonitoringtheAEC:UpdateandChallengesonAECScorecardComponentsandStructure. Available:http://asc.iseas.edu.sg/images/stories/ pdf/Part_1_–_AEC_Scorecard_Components_and_ Structure_Compatibility_Mode.pdf. Lastaccessed10thSep2012.
Rillo,A.D.(2012).MonitoringtheAEC:UpdateandChallengesonImplementingtheAECScorecard. Available:http://asc.iseas.edu.sg/images/stories/ pdf/Part_1__AEC_Scorecard_Components_and_ Structure_Compatibility_Mode.pdf. Lastaccessed10thSep2012.
TheASEANSecretariat.(2012).ASEANEconomicCom-munityScorecard. Available:http://www.aseansec.org/documents/ scorecard_final.pdf. Lastaccessed10thSep2012.
บทความพเศษ
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
37
มนส ฮา ทบาหล
บายเบอๆวนหนงผมนงอยทท�างานในขณะทมสายโทรศพทจากเพอนสาวดงขนมา หลอน บอกวามโปรโมชนของสายการบนโลวคอสตสายหนง ราคาถกสดๆจดหมายคอประเทศใกลๆ ในอาเซยน และหวเมองทองเทยวหลกๆ ในประเทศและตองจองภายในวนนกอนเทยงคนเสยดวย(ตองแบบนประจ�าไมงนรถมาจะกลายเปนฟกทอง)ผมลองนกดผมเดนทางไปมาเกอบหมดทงอาเซยนแลวเกบฟลปปนสกบบรไนไวกอนผมจงตอบหลอนไปวาอนโดหลอนถามตอวาจาการตา?ผมคดวาบาหลดกวาท�างานเหนอยๆไปนอนโรงแรมดๆรมทะเลจบไวนแรดๆตามบารฝรงดกวา เพอนสาวด�าเนนการจองตอไปกอนจะบอกเงอนไขสดทายกบผมคอเราจองวนนเราจะบนกนปหนา!
หนงปผานไปผมแทบจะลมทรปนไปแลวทงๆทวงเมจกสแดงไววงเบอเรอบนปฏทน แตกบเงนทจายไปสามพนเศษๆแลกกบการไดบนไป–กลบขามซกโลก(เหนอ/ใต)ผมวาเขาทาทจะรอ
เราลงเครองทเดนปาซาร เดนตวปลวออกมาจากสนามบนมรถแทกซจอดรอเปนตบตามประสาครบยกไมยกมอ เฮยจะไปไหน?ผมกปรเขาไปเพอนสาวกระตกแขนบอกวาไปลองดขางหนากอน
ดกวา ตรงถนนใหญ พวกหนาสนามบนนดไมนาไววางใจสงสยจะชารจแพงแนๆไมรวาหลอนเจอประสบการณแยๆ มาเยอะ หรอแคอยากเอาชนะระบบ แตผมกตามหลอนไปครบ 20 นาทผานไปโบกไมไดซกคนเลยครบ นานๆ หลงมาซกคนกไมจอดสดทายเดนกลบไปขนทหนาสนามบนปรากฏวาผดคาดบรการดมากพดจาดมเจาหนาท(นาจะของสนามบน) คอยตรวจความเรยบรอย ชวยสอสารพรอมบอกราคาใหเสรจสรรพนงไมนานกถงโรงแรมครบราคาคาเดนทางส�าหรบรถแทกซกพอๆกบบานเรา(ถงรถทนจะไมไดตดแกสแตเครองแค1,500ccและน�ามนทนกถกกวาทไทยพอสมควร)
วนทสองเราเชารถพรอมคนขบเพราะดลาดราวแลวดวยความทเปนเกาะภเขาไฟ เสนทางจงแคบชนโคงเยอะและเมอขนไปบนเขาฝนกตกตลอดเวลาพลขบของเราชอเกตดครบ(ชอเหมอนหมอดบาหลในหนงเรองeatpray loveนนแหละครบคาดวาเปนชอทฮตของชาวบาหลสมควร)หลงจากนนกเปนเรองของสถานททองเทยวทงเมองเกาอบดดไรนาขนบนไดทะเลสาบบาตรและภเขาไฟกนตามานแตสงทผมสมผสไดจากการเทยวเกๆทบาหลนคอความอบอนวาเราเปนพวกเดยวกนครบเรามวฒนธรรมหลายๆอยางทสมพนธกนหนาตาคลายกนอาหารกขาวเหมอนกนกนไมเบอคนแรกทผมไปถงผมไปกนขาวเยนรานขางทางประมาณวารานตามสงนนแหละครบ ทงรานมพอครวคอเจาของรานวยกลางคนกบเมย พอครวแกขาเดยงเดนกะเผลกตองใชไมเทาชวยตลอด คยไปคยมาปรากฏวาแกเคยเปนชางแตงรถมอเตอรไซคและทเดนกะเผลกกตอนออกไปเทสรถนนแหละครบเทานนแหละถกคอเลย เพราะผมกบามอเตอรไซคเชนกนสวนหนงทท�าใหคยกนสนกเพราะรถทขายทนกรนๆเดยวกบทขายทไทยนนเองเปนรถเลกๆราคาไมแพงวาแลวพอครวกไปรออลบมภาพเกาๆหลงบานมาโชวแถมยงชททอรถคนเกงของแกอกนไงๆทอแตงเมองไทยDBS(แดงบางทราย)เชยวนะ!
ASEAN Touch สมผสอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
38
ถงแมบาหลจะเปนเพยงเกาะและไมใชตวแทนของทงประเทศ แตผมพบวา “อบอน” มากครบส�าหรบอนโดนเซยผมเดนทางมาแลวเกอบทกทวป
ในโลก ทกทมเสนหทตางกนออกไป แตรไหมครบมสงหนงทไมแตกตางกนเลยในประเทศอาเซยนทกประเทศทผมไดไปสมผส เราเหมอนมจดรวมเหมอนเปนเพอนบานกนครบเมอเรวๆนผมไปนงดมอยหนารานอาหารในพมา (กลางวนแสกๆ)นง คยกบชาวพมาอยางออกรสออกชาต ทนใดนนมนงทองเทยวนาจะชาวเอเชยตวออกสกชาตหนมๆพมากแซวเขาเฉยๆเลยครบแถมยงไมพอกระตกแขนผมใหรวมแซวเขาอกกตลกดครบรสกเหมอนเปนเพอนบานกนพวกเดยวกนเปนหมบานอาเซยนดครบ
ขากลบจากบาหล ทสนามบนเดนปาซารตรงนผมรสกดมากครบ มชองผานทางส�าหรบชาวอาเซยนดวย(เรองเลกๆแคนแตผมวามาใหความสขดๆ ในใจไดเยอะนะ) เจาหนาทหนาตาโหดแตใจด ผมแทบจะอยากเชคแฮนด แลวบอกเขาวาโอวมนชางเยยมจรงๆเลยทจะไดอยรวมประชาคมเดยวกบพวกคณ
เจตน จณณะปยะ
18.09.55
กาวแรกทยางกง
– กาวแรกทยางกงในเดอนพฤษภาคมปกอนท�าใหฉนกบเพอนรสกเหมอนกาวเขาไปในอกโลกหนงทงๆ ทพมากนอนนงสงบแนบชดกบเมองไทย
มาตลอดเวลาทผานมานเอง ทงอากาศทชนหนก กลนใหมๆ และบรรยากาศรอบตวท�าใหเรารสกแปลกๆ แตเปนความรสกแปลกๆ ในทางทด เปนความรสกแปลกๆ ทจะน�าทางเราไปสสงใหมๆ ทอยางนอยกควรคาแกการคนหาและเรยนร –
ตนเดอนเมษายนปกอน(๒๕๕๔)เราหาคนนงเบยดตวกนอยบนระเบยงแคบๆ ของหองพกเลกๆ หองหนงในเมองหลวงใหญโตแสนนาอดอดอยางกรงเทพฯ สมาชกหนงในกลมของเราถอแผนกระดาษทมรอยปากการางเปนรปแผนทประเทศ
ในอาเซยนฝงผนดนไวคราวๆ บนเสนแบงประเทศ มเสนอนโยงขามกนไปมาอยางยงเหยง–ใชแลว เราก�าลงถกเรองเสนทางและล�าดบในการเดนทางกนอย เราตดสนใจเดนทางไปเยยมทกประเทศฝงผนดนภายในระยะเวลาสองเดอนกวาๆทกประเทศจนมาถงชอ “พมา”หลงจากตดสนใจไมไดกนอยพกใหญใครคนหนงถามขนวาเราแนใจจรงๆแลวหรอวาจะไปพมากน เนองจากตอนนนพมายงปดประเทศอย และบางคนเรมกงวลเรองความพรอมของพมาเรองการทองเทยวฉนรบแยงและยนยนวาไมได ถงยงไงกตองไป สาเหตเดยวทยนยนค�านนออกไปคอความอยากร–อยากเหนดวยความทมรอะไรเลยเกยวกบประเทศนและไมคอยไดเหนภาพทวๆไปปรากฏออกสสาธารณะยกเวนนานๆทจะมขาวทท�าใหเศราทงภยธรรมชาตและการใชก�าลงยตการประทวงของพระท�าใหฉน–เดกสาววยสบเกาปปลายๆในตอนนนอยากไปประเทศเพอนบาน
สมผสอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
39
ทดลกลบนาคนหาประเทศนเปนอยางมากผลจากการดอหวชนฝาปรากฏออกมาวาเราจะไปพมากนสามอาทตยกนเวลากวาหนงในสามของระยะเวลาในการเดนทางทงหมดของพวกเรา
กล มเดนทางของเราออกจะดพลกพลนอย เลกนอย มฉนและเพอนชาวสวสอกสคน ทงหมดเคยเปนเพอนรวมหองเรยนเดยวกนสมยมธยมปลายตอนทฉนไดมโอกาสเปนนกเรยนแลกเปลยนเรารวมตวเดนทางทองเทยวดวยกนกอนทงสจะแยกยายไปเรยนมหาวยาลย สวนฉนเขาเรยนมหาวทยาลยไปไดสองปแลว เมอเดนทางไปไหนมาไหนในทงพมาและทอนๆมกจะท�าใหผคนเขาใจวาฉนท�าหนาทเปนไกดสวนสคนทเหลอเปนนก ทองเทยวอยเสมอ ในตอนแรกเราพยายามอธบายกนยาวยดวากลมเรามความเปนมาอยางไร แตสดทายหลงจากอธบายรอบแลวรอบเลาจนเหนอยเรากยอมแพ ปลอยใหใครๆ เขาใจอยางทอยากจะเขาใจ
หลงจากไดวซาเขาประเทศจากสถานทตพมาณ กรงเวยงจนทน กอนออกเดนทางเราเตรยมตวอานเรองราวและวางแผนเสนทางเดนทางในประเทศรวมถงการปฏบตตวเมอไปถง–ขอหนงทจ�าไดแมนคอไมควรพดเรองการเมองเดดขาดแมคนในทองทจะชวนคยกตามเพราะจะมต�ารวจนอกเครองแบบคอยสอดสองอยตามพนทตางๆและคนทมาชวนคณคยอาจจะเปนหนงในต�ารวจนอกเครองแบบเสยเองกได
เราตดสนใจวางแผนการเดนทางกนเองทงหมดโดยไมใชบรการบรษททวรและไมเขาพกในโรงแรมใหญๆเนองจากโรงแรมใหญๆจะมรฐบาลเปนเจาของด�าเนนกจการทงหมด (และรฐบาลในขณะนนกไมไดมชอเสยงในดานดนกในการดแลประชาชน)คมอน�าเทยวแนะน�าวาหากเราตองการทองเทยวและตองการใหเงนจากเรากระจายไปถงมอชาวบานทท�ามาหากนจรงๆแลวละกควรเขาพกตามโรงแรมเลกๆหรอโฮเตลทชาวบานเปนเจาของกนอาหารตามรานหรอตลาดปกตทชาวบานกนกนตามประสาเดกวานอนสอนงาย เรากท�าตามค�า
แนะน�าจากหนงสอท�าใหเราไดเหนบรรยากาศการใชชวตจรงๆบนทองถนนของกรงยางกงและมเวลาซอกแซกไปตามมมตางๆของเมองไดอยางตองการ
กาวแรกทยางก งในเดอนพฤษภาคมปกอนท�าใหฉนกบเพอนรสกเหมอนกาวเขาไปในอกโลกหนงทงๆ ทพมากนอนนงอยางสงบแนบชดเมองไทยมาตลอดเวลาทผานมานเอง ทงอากาศทชนหนก กลนใหมๆ และบรรยากาศรอบตวท�าใหเรารสกแปลกๆ แตเปนความรสกแปลกๆ ในทางทดเปนความรสกแปลกๆ ทจะน�าทางเราไปสสงใหมๆทอยางนอยกควรคาแกการคนหาและเรยนร
พนกงานจากทพกนงลองจ (longyi) เดนเขามาทกทายเราทสนามบนและพาเราขนรถบสบโรทงลดเลาะไปตามแยกตางๆ ในเมอง รถเมองนสวนมากเปนรถมอสองหรอสามสหา ยหอญปนและเกาหล และแมจะขบเลนสขวา รถยนตเหลานกมทงพวงมาลยขวาและซายปนกน ฉนถามคนขบวาท�าไมถงขบเลนสขวา ทงๆ ทพมาเคยเปนอาณานคมขององกฤษ ทโดยทวไปกนาจะสงผลใหขบรถในเลนสซายคนขบหนมาตอบวาเพราะวาเคยเปนอาณานคมนแหละกเลยท�าใหขบดานขวาเพราะหลงจากประกาศอสรภาพประเทศกตองการแสดงออกทางสญลกษณวาเราไมไดเปนเมองขนอกตอไปโดยการเปลยนเลนสขบรถใหมาชดทางขวาเสยเรองเลานไมมขอยนยนทางวชาการแตกเปนค�าตอบทนาสนใจมากทเดยว
ตอนนเปนเวลาโพลเพลแลว ทองฟาฉาบดวยสทดเหนอจรง รถบสทเรานงมาตดไฟแดงทแยกหนง กอนเคลอนตวตอไป แลวฉนกไดเหนกบสถาปตยกรรมสทองทตงเดนสงอยกลางเมองสะทอนแสงลออยกบแสงแดดสดทายยามเยนของเมองยางกง เปนชวเวลาทไมนานในความเปนจรงแตตราตรงอยในความทรงจ�าของผไดพบเหนมาถงทกวนนฉนรสกเหมอนไดตนขนและลองลอยอยในฝนในเวลาเดยวกน ตอนทไดเหนเจดยชเวดากองนนเองทฉนรสกตวจรงๆ วาเทาทงสองไดสมผสผวดนของพมาแลวอยางแทจรง.
มธวรรณศ สจรตธนารกษ
สมผสอาเซยน
ASEAN WATCH จบตาอาเซ ยน
40
เฟซบคASEANDNAจดท�าโดยสถาบนทรพยากรมนษย มหาวทยาลยธรรมศาสตร เปนพนทเพอสงเสรมความเขาใจในคณคารวมและลกษณะทวไปของอาเซยนโดยจะน�าเสนอขอมลและสถตทนาสนใจเกยวกบสมาชกอาเซยนในรปแบบของแผนภมและรปภาพในเชงเปรยบเทยบท�าใหเขาใจงาย
สามารถเขาชมไดท http://www.facebook.com/ASEANDNA
คอลมน ASEAN+ในหนงสอพมพกรงเทพธรกจ เปนแหลงขอมลขาวสารดานเศรษฐกจธรกจและดานอนทเกยวของ ของประเทศสมาชกอาเซยน
ตพมพเปนประจ�าทกวนองคาร
โครงการจบตาอาเซยนหอง 333 คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ทาพระจนทร เลขท 2 ถนนพระจนทร กทม. 10200โทรศพท/โทรสาร : 02-613-2315
ASEAN WatchRoom 333, Faculty of Political Science, Thammasat University2 Prachan Rd., Bangkok 10200Tel./Fax. 02-613-2315
ASEANWatchจลสาร
“จบตาอาเซยน”
www.aseanwatch.org