โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา(ประถม) กลมสาระการเรยนรศลปะ วชานาฏศลป

ชอ......................................................................................นามสกล................................................................................ ชนป.4/..............เลขท.............วนท.......................................... อาจารยผสอน อาจารยแคทธยา เจรญสข

ใบความรท 1 เรอง การรายรำเบองตน

นาฏยศพท คอ ศพททเกยวกบลกษณะทาร า ทใชในการฝกหดเพอแสดงโขน ละคร เปนค าทใชในวงการนาฏศลปไทย สามารถสอความหมายกนไดทกฝายในการแสดงโดยแบงออกเปน 3 ประเภท

1. นามศพท เปนศพททใชเรยกชอทารำ เชน วงกลาง จบปรกขาง กระดกเทา จรดเทาเปนตน

จรดเทา เทาขางใดขางหนงวางเตมเทา อกขางหนงเปดปลายเทา ยกสนขน และยอเขาลงเลกนอย

นาฏศลป หมายถงศลปะการฟอนรำ หรอความรแบบแผนของการฟอนรำ เปนสงทมนษยประดษฐขนดวยความ

ประณตงดงาม ใหความบนเทง อนโนมนาวอารมณและความรสกของผชมใหคลอยตาม ศลปะประเภทนตองอาศยการ

บรรเลงดนตร และการขบรองเขารวมดวย เพอสงเสรมใหเกดคณคายงขน หรอเรยกวา ศลปะของการรองรำทำเพลง

กระดกเทา เทาขางใดขางหนงกาวมา

ขางหนา ยอเขา ยกเทาทอยขางหลงขนใหสน

เทาชดกนและเปดปลายเทา

จบปรกขาง มอทง

สองขางหรอขางใดขาง

หนงหกขอมอและจบท

ขางล าตว

2. กรยาศพท เปนศพททเรยกในการบอกอาการกรยาเชน ลดวง กดคาง เปดคาง กดเกลยวขาง เปนตน

กดคาง การกดหนาลง

เลกนอย

เปดคาง การเงยหนาขน

เลกนอย

กดเกลยวขาง กาวเทาขางใดขางหนงมาขางหนา เทาหลงเปดสนเทาขน จากนนกดเอวมาขางลำตวในขางเทาทกาว

ภาษาทา คอ ภาษาทใชสอความหมาย โดยการแสดงทาทาง

การเคลอนไหวตางๆของรางกายแทนคำพด อารมณ

ความรสก เพอทำใหผชมเขาใจตรงกบผแสดง เชน ทาฉน

ทาเธอ ทารก ทารองไห ทามา ทาโกรธ

ตวยกษ

ทาเศรา ทาโกรธ ทารองไห

ทายมหรอดใจ

ทารก

ทามา ทาไป

3. ศพทเบดเตลด เปนศพทตางๆทใชเรยกนอกเหนอจากนามศพทและกรยาศพท เชน ตวพระ ตวนาง ตวยกษ เปนตน

ตวพระ ตวนาง

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา(ประถม) กลมสาระการเรยนรศลปะ วชานาฏศลป

ชอ...............................................................................นามสกล........................................................................ ชนป.4/..............เลขท.............วนท.......................................... อาจารยผสอน อาจารยแคทธยา เจรญสข

_______________________________________________________________________________________ ใบงานท 1

เรอง การรายร าเบองตน

3. จงบอกลกษณะและประเภทของนาฏยศพท

1. 1. จงอธบายความหมายของนาฏศลป

................................................................................................................

................................................................................................................

................................................................................................................

................................................................................................................

..........................................................................................................

..........................................................................................................

........................... 2. นาฏยศพทหมายถง

...........................................................................

.........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

...........................................................................

...........................................................................

.........................................................................

ทา........................................ ประเภท.................................

ทา........................................ ประเภท.................................

ทา........................................ ประเภท.................................

ทา........................................ ประเภท.................................

เอ!!!นาฏยศพท

มกประเภทกน

นะ?

4. จงเตมภาษาทาใหถกตอง

3. ภาษาทาหมายถง

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

...........................................................

...............

รก ยม จบ จบปรกหนา ไขวมอ

เศรา ยงใหญ วงบน กาวเทา กระดกเทา

ไป มา เธอ ฉน โกรธ

................................

................................

................................

................................

................................ ................................

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา(ประถม) กลมสาระการเรยนรศลปะ วชานาฏศลป

ชอ.......................................................................นามสกล................................................................ ชนป.4/.............เลขท...............วนท.......................................อาจารยผสอน.....................................

ใบความรท 2 เรอง รำเตนเลนกบจงหวะ

จงหวะ คอ การเคลอนไหวสมำเสมอ อาจมชา-เรว เบา-ดง สน-ยาว เปนพยางค-เปน

ประโยค จงหวะของเพลงจะใหความหมายและความรสกตางกน การเคลอนไหว

รางกายตามจงหวะทำไดหลายวธสมำเสมอ อาจมชา-เรว เบา-ดง สน-ยาว เปนพยางค-

เปนประโยค จงหวะของเพลงจะใหความหมายและความรสกตางกน การเคลอนไหว

รางกายตามจงหวะทำไดหลายวธ ไ

1.การเคลอนไหวรางกายตาม

จงหวะโดยการทำใหเกดเสยง

ไดแก การปรบมอ การผวปาก

การยำเทา การดดนว เปนตน

2.การเคลอนไหวรางกายประกอบจงหวะโดยใชพยางค-ประโยค เชน มง-แซะ-มงปะ-เทง-ปะ ตม-ตมเปนตน-ตม

3.การเคลอนไหวรางกายประกอบจงหวะเพลง เชน เพลงลาวแพนนอย เพลงฟอนเงยว เพลงกราวเงาะเพลงยามเยน

Body percussionคอ การใชการกระทบกนของรางกายใหเกดเปนเสยง อยางเปนจงหวะ

แดดรอน รอน เมอทนกรจะลบเหลยมเมฆา ทอแสงเรองอรามชางงามตา ในนภาสลบจบอมพร

แดดรอน รอน เมอทนกรจะลาโลกไปไกลยามนจำตองพรากจากดวงใจไกลแสนไกลสดหวงยอดดวงตา

แตกอนเคยคลอเคลยกน ทกวนคนรนอราตองอยเดยวเปลยววญญาณเหมอนดงนภาไรทนกร

แดดรอน รอน เมอทนกรจะลาโลกไปไกลความรกเราคงอยคกนไปในหวใจคงอยคเชยชม

……'Tis sundown.The golden sunlight tints the blue sea, Paints the hill and gilds the palm tree.

Happy be, my love, at sundown.

……'Tis sundown.The multi-coloured dancing sunbeam. Brightly shines on in my heart's dream

Of the one I love, at sundown.

……The birds come to their nest. At peace, they bill and coo. The wide world sinks to rest,

And so do I and so do you.

…….'Tis sundown.In splendour sinks the sun, comes twilight, Day is done, now greets the cool

night. Happy be, my love, at sundown.

โอยามเยน จวบยามนเปนเวลาสดอาวรณยามไรความสวางหางทนกรยามรกจำจะจร จากกนไป ..

เพลง ยามเยน

ทำนอง : พระบาทสมเดจพระปรมนทร

มหาภมพลอดลยเดช

ขบรองโดย : วโอเลต วอเทยร

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา(ประถม) กลมสาระการเรยนรศลปะ วชานาฏศลป

ชอ.......................................................................นามสกล................................................................ ชนป.4/.............เลขท...............วนท.......................................อาจารยผสอน.....................................

ใบงานท 2 เรอง รำเตนเลนกบจงหวะ

1. การเคลอนไหวรางกายตามจงหวะสามารถทำแบบใดไดบางจงอธบาย ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………

2. จงเตมเครองหมาย √ หนาขอความทถก และเตมเครองหมาย x หนาขอความทผด ____1. จงหวะ คอ การเคลอนไหวสมำเสมออาจจะชาหรอเรวกได ____2. “ปรบมอและดดนว” คอ การเคลอนไหวตามจงหวะททำใหเกดเสยง ____3. สงสำคญททำใหการรายรำเกดความพรอมเพรยงคอทานาฏยศพทและภาษาทา ____4. Body percussionคอการเคลอนไหวรางกายตามจงหวะทผสมผสานระหวางแบบททำใหเกด

เสยงและแบบทประกอบจงหวะเพลง ____5. “มง-แซะ-มงแซะ-แซะมง-ตะหลม-ตม-มง” คอการเคลอนไหวรางกายตามจงหวะแบบเปน

ประโยค 3. จงอธบายทาทางประกอบจงหวะและทอนเพลง Body percussion เพลงยามเยนจากภาพทกำหนดให

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………..

4. ใหนกเรยนเขยนทอนเพลงยามเยนทนกเรยนชอบมา 1 ทอนเพลง พรอมวาดทาประกอบทอน

เพลงนนพรอมระบายสใหสวยงาม

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา(ประถม) กลมสาระการเรยนรศลปะ วชานาฏศลป

ชอ.......................................................................นามสกล................................................................ ชนป.4/.............เลขท...............วนท.......................................อาจารยผสอน.....................................

ใบความรท 3 เรอง การแสดงบทบาทสมมตประกอบเพลง “ลมบกลมทะเล”

การแสดงบทบาทสมมต คอ การแสดงถงความรสกและจนตนาการอยางอสระตามบทบาทหรอการเลยนแบบพฤตกรรมของคน สตว และธรรมชาต ผ แสดงจะตองแสดงตามบทบาทใหเหมาะสมตรงกบสงทเปนจรงตามทไดรบมอบหมายใหแสดง การแสดงบทบาทสมมตอาจแสดงจากนทาน เรองราวในชวตประจำวน ขาว เหตการณตางๆ พธการในงานประเพณตางๆ หรออาจคดสรางสรรคเรองราวขนเองกได

การแสดงบทบาทสมมตเลยนแบบพฤตกรรม

ของมนษยคอ การแสดงเลยนแบบลกษณะตางๆของ

ตวละครนนๆไมวาจะเปนอาชพ ลกษณะนสย บคลก

เชน ตำรวจ ทหาร คร เปนตน

การแสดงบทบาทสมมตเลยนแบบพฤตกรรมของสตว คอ การเลยนแบบลกษณะทาทางตามพฤตกรรมของสตว เชน กง มา กวาง ไก เปนตน

การแสดงบทบาทสมมตเลยนแบบธรรมชาต คอ การทำทาทางเพอแสดงใหเหนถงสงตางๆทเกดขนในธรรมชาต เชน การนำมอโบกไปมาใหมลกษณะเหมอนลมพด การยนตรงและกางแขนออกใหมลกษณะเหมอนตนไม เปนตน

ฉนคอชาวประมง หาปลาในทะเล เมอเวลาโพลเพล ฉนลองเรอไป

ฉนอาศยลมบก พดพาเรอออกไป หาเจาปลาตวใหญและกงหอยนานา....

ฉนเหนแสงตะวน ลมทะเลกพดมา มนกถงเวลา กลบเขามาชายฝง..

เรอของฉนกลองลอย จากทะเลอนแสนไกล กลบเขาฝงได กเพราะลมทะเล....

........ลมบกและลมทะเล นนแตกตางกนอยางไรเธอรไหม....

*คำคนลมบกพดเรอไปทะเลไกล......แตลมทะเลในตอนเชาจะพดเรอขนฝง

......ลาลนลา... ลนลา...ลนลา....ลา..ลา..ลา...ลาลนลาลา.....*

เพลง ลมบกลมทะเล

ลมบก ในเวลากลางคนพนดนคลายไดเรวกวาพนนำ ทำใหอากาศเหนอพนดนมอณหภมตำกวาอากาศเหนอ พนนำ หรออากาศเหนอพนดนมความกดอากาศสงกวาอากาศเหนอพนนำ เปนผลใหอากาศเหนอพนดนทม ความกดอากาศสงกวาเคลอนทเขาหาพนนำทมความ กดอากาศตำกวา หรอเกดลมพดจากบกออกสฝงทะเลในเวลากลางคน

ลมทะเล ในเวลากลางวนพนดนรบความรอนไดเรวกวาพนนำ ทำใหอากาศเหนอพนดน มอณหภมสงกวา อากาศเหนอพนนำ อากาศเหนอพนนำหรออากาศเหนอพนนำ มความกดอากาศสงกวาอากาศ เหนอพนดน เปนผลใหอากาศเหนอพนนำมความกดอากาศ สงกวาเคลอนทเขาเขาหาบรเวณพนดน ทมความกดอากาศตำกวาหรอเกดลมพดจากทะเลเขาหาฝงในเวลากลางวน

ลมทะเลพดตอนกลางวน

สวนลมบกนนพดตอน

กลางคน

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา(ประถม) กลมสาระการเรยนรศลปะ วชานาฏศลป

ชอ.......................................................................นามสกล................................................................ ชนป.4/.............เลขท...............วนท.......................................อาจารยผสอน.....................................

ใบงานท 3 เรอง การแสดงบทบาทสมมตประกอบเพลง “ลมบกลมทะเล” ตอนท 1. จงจบครปภาพและเนอหาทสอดคลองกนใหถกตอง

• การแสดงบทบาทสมมตทเลยนแบบพฤตกรรมของสตว • การแสดงบทบาทสมมตทเลยนแบบพฤตกรรมของมนษย • การแสดงบทบาทสมมตทเลยนแบบสงทเกดขนตามธรรมชาต

• ความหมายของการแสดงบทบาทสมมต

“การแสดงถงความรสกและ

จนตนาการอยางอสระตาม

บทบาทหรอการเลยนแบบ

พฤตกรรมของคน สตว และ

ธรรมชาต”

“การทำทาทางของลมพด

การทำทาตนไม”

…………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………..

…………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………..

ตอนท 2 ใหนกเรยนเลอกคำตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว 1. การเลยนแบบทาทางของนก แสดงอยางไร ก. กางแขนขยบขนลง ข. ซอยเทาอยกบท ค. โบกมอไปมา ง. สายหวไปมา 2. การทำทาไกขนเปนการแสดงแบบใด ก. เลยนแบบธรรมชาต ข. เลยนแบบคน ค. เลยนแบบสตว ง. เลยนแบบคน

3. การเลยนแบบพฤตกรรมของคน คอขอใด ก. ทำทามาวง ข. ทำทาสนขเหา ค. ทำทารองเพลง ง. ทำทางเลอย 4. ขอใดเปนการทำทาเลยนแบบตำรวจจราจร ก. ทำทาเปานกหวด ข. ทำทาวงซกแซก ค. ทำทาขบรถ ง. ทำทากระโดด 5. การแสดงทาดใจ ควรทำอยางไร ก. นอนเอามอพาดหว ข. กระโดดโลดเตน ค. กมหนาไหลตก ง. สายหนาไปมา 6. การแสดงทาเอามอปองห แสดงถงขอใด ก. ไดยนเสยงดง ข. ไดจบของรอน ค. ไดชมของเผด ง. ไดของรางวล 7. การช 2 นว ไวขางหทงสองขาง เปนการเลยนแบบสตวชนดใด ก. กระตาย ข. สงโต ค. หน ง. แมว 8. การแสดงบทบาทสมมต เปนการสงเสรมดานใด ก. ความเออเฟอเผอแผ ข. ความคดสรางสรรค ค. ความรบผดชอบ ง. ความสามคค 9. สงใดมความสำคญในการแสดงบทบาทสมมต ก. จำนวนผแสดง ข. จนตนาการของผแสดง ค. การแตงกายของผแสดง ง. ถกทกขอ 10. การแสดงบทบาทสมมตประกอบเรองราว มประโยชนอยางไร ก. ทำใหราเรง ข. ทำใหตนเตน ค. ทำใหสนกสนาน ง. ถกทกขอ

ตอนท 3 ใหนกเรยนวาดภาพและระบายสทาทางบทบาทสมมตเลยนแบบพฤตกรรมของคน สตว และปรากฏการณธรรมชาต 1 ทา พรอมอธบายประกอบทาทาง

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา(ประถม)

กลมสาระการเรยนรศลปะ วชานาฏศลป ชอ.......................................................................นามสกล................................................................ ชนป.4/.............เลขท...............วนท.......................................อาจารยผสอน.....................................

ใบความรท 4 เรองประเภทของนาฏศลปไทย“โขน ละคร”

โขน เปนนาฏศลปชนสงอยางหนงของไทย เปนการแสดงทคลายละครแตสวมหนากาก หรอ “หวโขน” และมการ

สอสารโดยการ “พากย” ในการเจรจาระหวางตวละครและสวนใหญเรองทแสดงคอเรอง “รามเกยรต” โขนปรบปรง

จากการแสดง 3 ประเภท คอ

การแสดงกระบกระบอง การแสดงหนงใหญ การแสดงชกนาคดกดำบรรพ

dช

โขนมลกษณะของตวละคร 4 ลกษณะ ไดแก

พระ นาง ยกษ ลง

ละคร หมายถง ศลปะการแสดงทผกเปนเรองราว มเหตการณเกยวโยงกนเปนตอนๆ ลกษณะการ

แสดงประกอบดวยบทรอง ทาทาง การรายรำ บทเจรจาและนาฏศลปดานอนๆมการจดฉากให

สอดคลองกบบทละคร

ละครไทยแบบมาตรฐานดงเดมม 3 แบบ คอ

1. ละครชาตรเปนละครทมมาแตสมยโบราณ และมอายเกาแกกวาละคร

ชนดอนๆ มลกษณะเปนละครเร ในสมยโบราณละครชาตรเปนท นยม

แพรหลายทางภาคใตของไทย เรองทแสดงคงจะนยมเรองพระสธนนางมโนห

รา ในสมยโบราณจะใชผชายแสดงลวน มตวละครเพยง ๓ ตว คอ ตวนายโรง

ตวนาง และตวตลกแตมาถงยคปจจบนมกนยมใชผหญงเปนผแสดงเสยสวน

ใหญ

2. ละครนอกเปนละครของภาคกลาง ววฒนาการมาจากโนรา เนน

แสดงให รวดเรวตลกขบขน ไมถอเรองขนบธรรมเนยมประเพณ สมย

โบราณใชผชายแสดงลวนและเรมมผหญงแสดงในสมยรชกาลท4

3. ละครใน เปนละครทเกดขนในพระราชฐานจงเปนละครทม

ระเบยบแบบแผน สภาพแสดงโดยผหญงลวนละครในมความมงหมาย

สำคญอย 3 ประการ คอรกษาศลปะของการรำอนสวยงามรกษา

ขนบธรรมเนยมประเพณเครงครด รกษาความสภาพทงบทรองและ

เจรจา เพราะฉะนนเพลงรอง เพลงดนตร จงตองดำเนนจงหวะคอนขาง

ชาเพอใหรำไดออนชอยสวยงาม

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา(ประถม) กลมสาระการเรยนรศลปะ วชานาฏศลป

ชอ.......................................................................นามสกล................................................................ ชนป.4/.............เลขท...............วนท.......................................อาจารยผสอน.....................................

ใบงานท 4 เรอง ประเภทของนาฏศลปไทย “โขน ละคร” คำสง : ใหนกเรยน x ทบตวอกษรหนาขอความทถกตอง 1. ลกษณะเดนของการแสดงโขนคอขอใด ก. การใชอาวธ ข. การใสหนากากหรอหวโขน

ค. การแสดงทสวยงาม ง. การใชผชายแสดงลวน 2. การแสดง “โขน” มววฒนาการมาจากการแสดงใด ก. กระบกระบอง หนงใหญ ข. หนงใหญ ค. หนงตะลง ง. หนงใหญ กระบกระบอง ชกนาคดกดำบรรพ 3. ลกษณะของตวละครในการแสดงโขนมกลกษณะ ก. 1 ลกษณะ ข. 2 ลกษณะ ค. 3 ลกษณะ ง. 4 ลกษณะ 4. ขอใดคอความหมายของการแสดงโขน

ก. เปนนาฏศลปชนสงของไทย เปนการแสดงทคลายละครแตสวมหวโขนและมการสอสารโดยการพากย ในการเจรจา

ข. เปนการแสดงพนบานของไทยประกอบดวยภาคเหนอ ภาคอสาน ภาคกลาง และภาคใต ค. เปนการแสดงทใชมอและเทาเปนหลกเพออวดฝมอ ง. เปนการแสดงทใชผแสดงหลายคนโดยเนนความพรอมเพรยงเปนหลก 5. “ละครทใชผชายแสดงลวน เนนความตลกขบขน” คอการแสดงในขอใด ก. ละครนอก ข. ละครใน ค. ละครชาตร ง. ละครพด 6. “ละครทใชผหญงแสดงลวน เนนความสวยงามของกระบวนทารำ” คอการแสดงในขอใด ก. ละครรอง ข. ละครใน ค. ละครนอก ง. โขน 7. ละครประเภทใดเปนละครทมความเกาแกมากทสด ก. ละครในราชวง ข. ละครนอกพระราชวง ค. ละครชาตร ง. ละครใบ 8. ขอใดไมใชตวละครในเรองรามเกยรต

ก. พระราม ข. หนมาน ค. ทศกณฐ ง. นางกาก 9. ตวละครใดจดอยในกลมตวละครประเภทลง

ก. พระราม ข. หนมาน ค. ทศกณฐ ง. นางสดา 10. วงดนตรทใชประกอบการแสดงโขน คอวงประเภทใด

ก. วงขบไม ข. วงเครองสาย ค. วงปพาทย ง. วงมโหร

11. การแสดงโขนประเภทใด ตองใชพนทในการแสดงมากทสด ก. โขนกลางแปลง ข. โขนโรงนอก ค. โขนโรงใน ง. โขนหนาจอ

12. ขอใดเปนตวละครประเภทตวยกษ ก. ทศกณฐ ข. พระลกษมณ ค. พระราม ง. หนมาน

13. การชมโขนฉาก ควรไปชมสถานทใด ก. สนามกฬา ข. หองสมด ค. พพธภณฑ ง. โรงละครแหงชาต

14. โขนหนาจอ เปนการแสดงทนยมเลนกอนการแสดงใด ก. ลเก ข. ลำตด ค. หนงใหญ ง. ละครนอก

15. กอนชมการแสดงโขน ผชมควรศกษาเรองใดมากอน ก. ทารำ ข. การพากยโขน ค. เครองดนตร ง. ประวตผแสดง

16. การแสดงโขน นยมนำเรองใดมาแสดง ก. ไกรทอง ข. รามเกยรต ค. สงขทอง ง. กาก

17. ผชมทดไมควรปฏบตตอผแสดงอยางไร ก. ใหกำลงใจ ข. มอบดอกไม ค. ลอเลยน ง. ปรบมอ

18. ในสจบตรจะไมแสดงขอมลขอใด ก. ชอผแสดง ข. วนทแสดง ค. สถานทแสดง ง. จำนวนผชม

19. ถาชมการแสดงเรองโศกเศรา ไมควรทำขอใด ก. นงเงยบ ข. ตงใจด ค. หวเราะเสยงดง ง. รองไหตาม

20. กอนชมการแสดงนาฏศลป ควรศกษาทารำเพอประโยชนในขอใด ก. สามารถเลาใหเพอนฟงได ข. เขาใจการแสดงมากขน ค. สามารถจบผดผแสดงได ง. ตอบคำถามเพอรบรางวล

21. ขอใดไมใชหลกในการชมนาฏศลป ก. ควรศกษาทารำทใชในการแสดง ข. เขาใจในเรองภาษาทใชในการแสดง ค. เขาใจเรองเครองแตงกายของผแสดง ง. เขาใจบทบาทฐานะของตวแสดง

22. การไปชมการแสดงในโรงละคร ควรแตงกายอยางไร ก. แตงกายตามแฟชน ข. แตงกายสภาพเรยบรอย ค. แตงกายใหเปนจดเดน ง. แตงกายดวยชดราคาแพง

23. เมอการแสดงจบลง นกเรยนควรปฏบตอยางไร ก. ปรบมอเสยงดง ข. ตะโกนดงๆ ค. กระโดดโลดเตน ง. เขาไปสวมกอดนกแสดง

24. ขอใดไมควรทำในขณะชมการแสดง ก. ไปถงสถานทกอนเวลาแสดง ข. นงตามเลขทบตร ค. โหรองเมอแสดงไมถกใจ ง. แตงกายสภาพเรยบรอย

25. หากนกแสดงทำผดพลาด ควรใหกำลงใจอยางไร ก. ผวปาก ข. ปรบมอ ค. โหรอง ง. ทบโตะ

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา(ประถม) กลมสาระการเรยนรศลปะ วชานาฏศลป

ชอ.......................................................................นามสกล................................................................ ชนป.4/.............เลขท...............วนท.......................................อาจารยผสอน.....................................

ใบความรท 5 เรองประเภทของนาฏศลปไทย“ระบำ รำ ฟอน”

ระบำคอ ศลปะของการรายรำทแสดงพรอมกนเปนหมเปนชด ความงามของการแสดงระบำ อยทความสอดประสานกลมกลนกน ดวยความพรอมเพรยงกน การแสดงมทงเนอรองและไมมเนอรอง ใชเพยงดนตรประกอบ คำวา "ระบำ" รวมเอา "ฟอน" และ "เซง" เขาไวดวยกน เพราะวธการแสดงไปในรปเดยวกน แตกตางกนทวธรายรำ และการแตงกายตามระเบยบประเพณตามทองถนระบำ แบงออกเปน 2 ชนดคอ ระบำดงเดมหรอระบำมาตรฐาน และระบำปรบปรงหรอระบำเบดเตลด

1. ระบำดงเดมหรอระบำมาตรฐานไดแก ระบำทฝกหดกน

เพอใหเปนแบบมาตรฐานทมมาแตครงโบราณ เชน ระบำ

สบท หรอเรยกอกอยางวา “ระบำใหญ” ตอมาไดประดษฐ

ระบำอกหลายชด และถอวาเปนรำมาตรฐานทเปลยนแปลง

ไมได เชน ระบำยองหงด ระบำดาวดงส ระบำอทอง เปนตน

สวนใหญจะแตงกายในลกษณะทเรยกวา “ยนเครอง”

2. ระบำทปรบปรงหรอระบำเบดเตลดหมายถง การแสดงทประดษฐ

คดคนหรอปรบปรงขนใหมตามความเหมาะสม โดยคำนงถงการนำไปใช

ในโอกาสตางๆ แยกไดเปน

- ปรบปรงจากแบบมาตรฐานประดษฐขนใหมโดยยดและลลาความสวยงาม

ของระบำไว แตเปลยนแปลงบางอยางเพอความสวยงามขน เพอความเหมาะสม

กบสถานท เชน ระบำนพรตน ระบำดอกบว

- ปรบปรงจากพนบานประดษฐขนใหมจากแนวคดความเปนอยของคน

พนบาน การทำมาหากน ธรรมเนยมประเพณทองถน เชน ระบำชาวนา เซงบงไฟ

- ปรบปรงทาทางของสตว ประดษฐขนใหมตามลลาทาทางของสตวตางๆ

อาจนำมาใชประกอบการแสดงโขน ละคร และนำมาใชเปนการแสดงเบดเตลด

เชน ระบำนกยง ระบำนกเขา

- ปรบปรงตามเหตการณตางๆ เชน ระบำโคม ระบำประทป

ระบำยองหงด

ระบำดอกบว

ระบำนกเขามะราป

รำ หมายถง การแสดงทมงความงามของการรายรำ เปนการแสดงทาทางลลาของผรำ โดยใชมอแขน

เปนหลกเปนการรำเดยวหรอหลายคนการรำม 3 ชนด คอ

1. การรำเดยว คอ การรำทใชผแสดงเพยงคนเดยว จดมงหมายคอ ตองการอวด

ฝมอในการรำหรอตองการสลบฉากเพอรอการจดฉากหรอตวละครแตงกายยงไม

เสรจเรยบรอย เชน การรำฉยฉายตางๆ รำมโนราหบชายญ รำพลายชมพล เปนตน

2. การรำค แบงเปน 2 ประเภท คอ รำคในเชงศลปะการตอส ไมมบทรอง และรำค

ในชดสวยงาม

- การรำคในเชงศลปะการตอส ไดแก กระบ กระบอง

- การรำคในชดสวยงาม ไดแก หนมานจบนางสพรรณมจฉา รจนาเสยงพวงมาลย

3. การรำหม เปนการแสดงมากกวา 2 คนขนไป ไดแก รำโคม รำกลองยาว รำวง

มาตรฐาน ฉยฉายยอพระกลน

ฟอน หมายถง ศลปะการแสดงทเปนประเพณของทางเหนอ จะใชผแสดงเปนจำนวนมากมลลาการ

ฟอนพรอมเพรยงกนดวยจงหวะทคอนขางชาเชน ฟอนเงยว ฟอนเทยน

ฟอนเงยว ฟอนเลบ

เพลง ระบำดอกบว

เหลาขาคณาระบำ รองรำกนดวยเรงรา ฟอนสายใหพศโสภา เปนททาเยองยาตรนาดกราย

ดวยจตจงรกภคด มมจะเหนอยแหนงหนาย ขอมอบชวตและกาย ไวใตเบอพระบาทยคล

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา(ประถม) กลมสาระการเรยนรศลปะ วชานาฏศลป

ชอ.......................................................................นามสกล................................................................ ชนป.4/.............เลขท...............วนท.......................................อาจารยผสอน.....................................

ใบงานท 5 เรอง การแสดงนาฏศลปพนเมอง

จงอธบายความหมายของ “การแสดงนาฏศลปพนเมอง”

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………..

จงเตมเครองหมาย √ หนาขอความทถก และเตมเครองหมาย x หนาขอความทผด

................1. การแสดงภาคเหนอเปนการแสดงทเนนความออนชอย มลกษณะของเพลงทชา และเรยก

การการแสดงของภาคเหนอวา “ฟอน”

................2. การแสดงทเนนความสนกสนานและเนนการใชสะโพก การแสดงจะเกยวกบวถชวตประจำวน

และความเชอเกยวกบการบชาเทพหรอผ เปนการแสดงทอยในภาคกลาง

................3. “เพลงอแซว เพลงฉอย เพลงเรอ เพลงเกยวขาว” เปนการแสดงของภาคอสาน

................4. การแสดงของภาคใตเปนการแสดงทไดรบอทธพลมาจากประเทศเพอนบานคอ มาเลเซย

และอนโดนเซย มลกษณะการแสดงทเนนการใชสะโพก

…………….5.“เซงโปงลาง เซงกระตบ” เปนการแสดงของภาคกลาง

ใหนกเรยนบอกชอชดการแสดงนาฏศลปพนบานภาคทนกเรยนรจกในแตละภาค

ใหไดมากทสด

ภาคเหนอ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………….……………………………………………………………………………………………………………………

ภาคอสาน

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

ภาคกลาง

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

ภาคใต

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา(ประถม) กลมสาระการเรยนรศลปะ วชานาฏศลป

ชอ.......................................................................นามสกล................................................................ ชนป.4/.............เลขท...............วนท.......................................อาจารยผสอน.....................................

ใบความรท 6 เรอง การแสดงนาฏศลปพนเมอง

นาฏศลปพนเมอง หมายถง ศลปะการแสดงรายรำประกอบดนตร ไดแก ระบำ รำ ฟอนตาง ๆ ทนยมเลนกน

หรอ แสดงกนในแตละทองถนทมความแตกตางกนไปตามลกษณะสภาพแวดลอม ความเชอ ศาสนา ภาษา

อปนสย และวถชวตความเปนอยของคนในแตละทองถน ซงนาฏศลปพนเมองของไทยแบงออกเปน 4 ภมภาค

ภาคเหนอ จากสภาพภมประเทศทอดม

ไปดวยปา มทรพยากรมากมาย มอากาศ

หนาวเยน ประชากรจงมนสยเยอกเยน

นมนวล งดงามรวมทงกรยา การพดจา ม

สำเนยงนาฟง จงมอทธพลทำใหเพลง

ดนตรและการแสดง มทวงทำนองท ชา

น มนวล ตามไปดวย การแสดงของ

ภาคเหนอ เรยกวา “ฟอน” เชน ฟอน

เงยว ฟอนเลบ ฟอนเทยน เปนตน

ฟอนเงยว

ฟอนเทยน

ภาคอสาน มลกษณะการแสดงทคอนขางหลากหลายเนองจากไดรบวฒนธรรมจากชนเผาหรอชนชาตอนๆ เชน ลาวไทยพวน ลาวภไท เปนตน ซงแตละกลมจะมลกษณะแตกตางตามเผาพนธ แตยงมลกษณะทคลายคลงกนเปนการแสดงทเกดข นเพ อพธกรรมศาสนา และความสนกสนานร นเรงในเทศกาลตางๆ การแสดงของภาคอสานเรยกวา “เซง” เปนการรายรำทมลกษณะพเศษเฉพาะของการเคลอนไหวอวยวะสวนตางๆของรางกาย เชน การสายสะโพก การสายมอ การยกเทา เป นตน ซ งเปนทาทางอนเปนธรรมชาตท ปรากฏอย ในชวตประจำวน แลวนำมาประดษฐหรอปรบปรงใหสวยงามตามทองถนอสาน

เซงโปงลาง

ภาคกลาง มภมประเทศทเปนราบลม ม แ ม น ำ ห ล า ย ส า ย เ ห ม า ะ แ ก ก า ร ท ำเกษตรกรรม ทำนา ทำสวน ประชาชนอยกนอยางอดมสมบรณ จงมการเลนรนเรงในโอกาสตางๆมากมาย จงทำใหมการแสดงทเกยวกบวถชวตของคนภาคกลางเกดขน เชน ระบำชาวนา เพลงเก ยวขาว เพลงอแซว เปนตน และนอกจากนภาคกลางเปนทแหลงรวมของศลปวฒนธรรม การแสดงจงมการถายทอดสบตอกน พฒนาดดแปลงจนบางอยางกลายเปนนาฏศลปแบบฉบบ เชน รำวง เปนตน

รำวงมาตรฐาน

ระบำชาวนา

ภาคใต ม อาณาเขตตดก บทะเลฝ งตะวนตกและตะวนออก ตดกบมลาย ทำใหรบวฒนธรรมของมลายมาบาง ประชากรจงมชวตความเปนอย ขนบธรรมเนยมประเพณและบคลกบางอยางท คลายคลงกน คอ พดเรว อปนสยว องไว ร กพวกพอง ร กถ นท อย อาศ ยและศลปวฒนธรรมของตนเอง จงมความพยายามทจะชวยอนรกษณไวจนสบมาจนถงทกวนน การแสดงของภาคใตมลลาทารำคลายกบการเคลอนไหวของรางกายมากกวาการฟอนรำ ซงออกมาใหมลกษณะทมชวตชวา และสนกสนาน เชน โนรา หนงตะลง รองเงง ตารกปส เปนตน

หนงตะลง

รองเงง

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา(ประถม)

กลมสาระการเรยนรศลปะ วชานาฏศลปไทย ชอ............................................................นามสกล........................................................................ ชนป.4/............เลขท...........วนท..........................อาจารยผสอน....................................................

ใบความรท 7 รำวงมาตรฐาน เรอง รำวงมาตรฐานเพลงดอกไมของชาต

"รำวงมาตรฐาน" เปนการแสดงทมววฒนาการมาจาก "รำโทน” เปนการรำและการรองของชาวบานซงมผรำทง

ชายและหญง รำกนเปนค ๆ โดยมโทนเปนเครองดนตรประกอบจงหวะ ลกษณะการรำและรองเปนไปตามความถนด ไมม

แบบแผนกำหนดไว คงเปนการรำและรองงาย ๆ มงเนนทความสนกสนานรนเรงเปนสำคญ เหตทการรำชนดนมโทนเปน

เครองดนตรประกอบจงหวะ จงเรยกการแสดงชดนวา รำโทน

ตอมา เมอป พ.ศ.2487 ในสมยจอมพล ป.พบลสงครามเปนนายกรฐมนตร รฐบาลตระหนกถงความสำคญของ

การละเลนรนเรงประจำชาตและเหนวาคนไทยนยมเลนรำโทนกนอยางแพรหลาย ถาปรบปรงการเลนรำโทนใหเปนระเบยบ

ทงเพลงรอง ลลาทารำ และการแตงกายจะทำใหการเลนรำโทนเปนทนานยมมากยงขน จงไดมอบหมายใหกรมศลปากร

ปรบปรงรำโทนเสยใหมใหเปนมาตรฐาน มการแตงเนอรองทำนองเพลง และนำทารำจากเพลงแมบทมากำหนดเปนทารำ

เฉพาะ แตละเพลงอยางเปนแบบแผน

รำวงมาตรฐานประกอบดวยเพลงทงหมด 10 เพลง 14 ทารำ ดงน

1. งามแสงเดอน ชายและหญง สอดสรอยมาลา

2. ชาวไทย ชายและหญง ชกแปงผดหนา

3. รำมาซมารำ ชายและหญง รำสาย

4. คนเดอนหงาย ชายและหญง สอดสรอยมาลาแปลง

5. ดวงจนทรวนเพญ ชายและหญง แขกเตาเขารง และผาลาเพยงไหล

6. ดอกไมของชาต ชายและหญง รำยว

7. หญงไทยใจงาม ชายและหญง พรหมสหนา และ ยงฟอนหาง

8. ดวงจนทรขวญฟา ชายและหญง ชางประสานงา และจนทรทรงกลด

9. ยอดชายใจหาญ ชาย - จอเพลงกาล หญง - ชะนรายไม

10. บชานกรบ ชาย - จนทรทรงกลด และขอแกว หญง – ขดจางนาง และลอแกว

ความหมายของเนอเพลง ผหญงไทยเปรยบเสมอนดอกไมอนเปนเอกลกษณของประเทศไทย การรายรำดวยการแสดงออกอยางออนชอยงดงามตามรปแบบความเปนไทยแสดงใหเหนถงความเจรญทางดานวฒนธรรมของคนไทย นอกจากผหญงจะดเดนทางดานความงามแลวยงมความอดทน สามารถทำงานบาน ชวยเหลองานผชายหรอแมงานสำคญ ๆ ระดบประเทศกสามารถชวยเหลอไดเปนอยางดไมแพผชาย

รำวงมาตรฐาน เพลงขวญใจดอกไมของชาต

1. ใชลกษณะทารำยว คอ มอหนาตงวงระดบชายพก สวนมออกขางจะสงจบไปดานหลง สลบซายขวา 2. เทาจะใช 4 จงหวะ คอ ยำเทา 1 2 3 และ วางสน

อธบายทารำทารำยว มอซายตงวงลาง มอขวาจบสงหลง เอยงศรษะดานเดยวกบวง ชาย-หญงหนหนาเขาหากน

โดยชายกาวเทาขวาออกนอกวงรำกอนคำรองเลกนอย หญงถอยเทาขวาออกนอกวงรำเลกนอย

กาวซายเปนจงหวะท ๑ กาวขวาเปนจงหวะท ๒ แลวจรดสนเทาซายสองครงเปนจงหวะท ๓ และ ๔ เทาซายถอยหลง

เปนจงหวะท ๕ พรอมทงเปลยนเปนมอขวาตงวงตำ มอซายจบสงหลง ศรษะเอยงขวา รำเชนนไปจนจบเพลง

ทารำยว

เพลงดอกไมของชาต เนอรอง ทานผหญงละเอยด พบลสงคราม

ทำนอง อ. มนตร ตราโมท

(สรอย) ขวญใจดอกไมของชาต งามวลาสนวยนาดรายรำ (ซำ) เอวองคออนงาม ตามแบบนาฎศลป ชชาตไทยเนาวถน เจรญวฒนธรรม (สรอย) งานทกสงสามารถ สรางชาตชวยชาย ดำเนนตามนโยบาย สทนเหนอยยากตรากตรำ (สรอย)

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา(ประถม) กลมสาระการเรยนรศลปะ วชานาฏศลป

ชอ.......................................................................นามสกล................................................................ ชนป.4/.............เลขท...............วนท.......................................อาจารยผสอน.....................................

ใบงานท 7 เรอง รำวงมาตรฐานเพลงหญงไทยใจงาม

ตอนท 1คำสง : ใหนกเรยนเตมคำตอบลงในชองวางใหถกตอง

1. รำวงมาตรฐานมววฒนาการจากการแสดงใด

...........................................................................................................................

2. เพราะเหตใดรำวงมาตรฐานจงเกดขนในสมยสงครามโลกครงท 2

...........................................................................................................................

3. ในสมยทเกดสงครามโลกครงท 2 ใครเปนผสรางใหรำวงมาตรฐานเกดขน

...........................................................................................................................

4. รำวงมาตรฐานมทงหมดกเพลงและกทารำ

……………………………………………………………………………………………………………

5. ใครเปนผประดษฐเนอรองเพลง “ขวญใจดอกไมของชาต”

..........................................................................................................................

ตอนท 2 คำสง : ใหนกเรยนจบคทารำกบเพลงรำวงมาตรฐานใหถกตอง

ตอนท 3 คำสง : ใหนกเรยนทำเครองหมาย X คำตอบทถกตองเพยงขอเดยว

1. สมยกอนรำวงมาตรฐานเรยกอกชอหนงวารำอะไร ก. รำวง ข. รำไทย ค. รำโทน ง. รำมาตรฐาน

2.รำวงมาตรฐานไดรบการปรบปรงในสมยใด

ก. สมยพอขนรามคำแหง ข. สมยพอขนศรอนทราทตย ค. สมยพอขนบางกลางหาว ง. สมยจอมพล ป. พบลสงคราม

3. รำวงมาตรฐานมทงหมดกเพลงกทารำ ก. 8 เพลง 8 ทารำ ข. 8 เพลง 14 ทารำ ค. 10 เพลง 10 ทารำ ง. 10 เพลง 14 ทารำ

4. การเคลอนไหวของรำวงมาตรฐานแบบรปแบบใด

ก. ตามเขมนาฬกา ข. ทวนเขมนาฬกา

ค. ตามความถนด ง. ตามตกลงระหวางผรำ 5. การแตงกายของรำวงมาตรฐานมทงหมดกแบบ

ก. 2 แบบ ข. 3 แบบ ค. 4 แบบ ง. 5 แบบ

ก.ทารำยว

ข. ทาพรหมสหนาและยงฟอนหาง

ค. ทาสอดสรอยมาลา

ง. ทารำสาย

จ ทาชกแปงผดหนา

ฉ. ทาสอดสรอยมาลาแปลง

ช. ทาแขกเตาเขารงและผาลาเพยงไหล

ซ. ทาชางประสานงาและจนทรทรงกลด

ฌ. ทาจอเพลงกลและชะนรายไม

ณ. ลอแกวและขอแกว จนทรงกลดและขดจางนาง

1………………….งามแสงเดอน

2………………….ชาวไทย

3……………..….รำมาซมารำ

4………………….คนเดอนหงาย

5………………….ดวงจนทรวนเพญ

6………………….ดอกไมของชาต

7………………….หญงไทยใจงาม

8………………….ดวงจนทรขวญฟา

9………………….ยอดชายใจหาญ

10………………..บชานกรบ

6. จากภาพเปนการแตงกายรำวงมาตรฐานแบบใด ก. แบบชาวบาน ข. แบบรชกาลท 5 ค. แบบสากลนยม ง. แบบราตรสโมสร

7. ทารำยว เปนทารำของเพลงอะไร ก. เพลงคนเดอนหงาย ข. เพลงดอกไมของชาต ค. เพลงหญงไทยใจงาม ง. เพลงดวงจนทรวนเพญ

8. เพลงในขอใดเปนเพลงรำวงมาตรฐาน ก. เพลงลอยกระทง ข. เพลงงามแสงเดอน ค. เพลงรำอวยพร ง. เพลงปใหม

9. ขอใดกลาวไมถกตองในเรองราวงมาตรฐาน ก. ใหหญงยนอยขางหนาชาย ข. ชายจบมอหญงออกมารำ ค. ชายและหญงไหวซงกนและกน ง. เวลาราใหเดนเปนวงกลม

10. การแตงกายราวงมาตรฐานถาผชายใสโจงกระเบน เสอคอกลมแขนสนผาคาดพง ผหญงควรแตงกายอยางไรคกน ก. ชดไทยจกร ข. ชดไทยสมยรชกาลท 6 ค. ชดไทยแบบชาวบาน ง. ชดกระโปรงบานยาว

ตอนท 4 คำสง ใหนกเรยนทำเครองหมาย √ หนาขอความทเหนวาถก ทำเครองหมาย X หนาขอความทเหนวาผด

1.............รำวงมาตรฐาน จดเปนการแสดงประเภทรำหม

2.............การเลนรำวงมาตรฐานจะแสดงเปนคชายหญง กคกได

3.............การเลนรำวงมาตรฐานจะรำเปนวงกลมเดนตามเขมนาฬกา

4.............การเลนรำวงมาตรฐานจะใชทารำทาใดกไดในการรำ

5.............กอนเรมรำผชายและผหญงจะตองทำความเคารพกนกอน