ดาราศาสตรและอวกาศAstronomy and space

อทธพลของดวงดาว

แรงโนมถวงระหวางดวงอาทตย

โลก และดวงจนทร

ผลของแรงโนมถวงทดวงจนทรและ

ดวงอาทตยกระท าตอโลก

- ปรากฏการณน าขน น าลง

- สรยปราคา

- จนทรปราคา

ระบบสรยะอยรวมกนเปนระบบไดอยางไร นกคด นกปราชญไดพยายามไขปรศนาเรองน มาตงแตอดตจนถงปจจบนตามล าดบ ดงน

แรงโนมถวงระหวางโลก ดวงอาทตย และดวงจนทร

อารสโตเตล (Aristotle) ไดเสนอแนวความคดวา โลกเปนศนยกลางของจกรวาล ซงเปนทยอมรบกนมาก ในอดต

ทมา : http://ninadear.blogspot.com/

แรงโนมถวงระหวางโลก ดวงอาทตย และดวงจนทร

อารสตารชส (Aristarchus) เชอวาโลกและดาวเคราะหดวงอน ๆ โคจรรอบดวงอาทตย แตผคนในยคนนไมมใครเชอแนวคดของเขา มากนก

ทมา : http://www.lesa.biz/astronomy/cosmos/heliocentric

นโคเลาส โคเพอรนคส (Nicolaus Copernicus) เสนอทฤษฎวา ดวงอาทตยเปนศนยกลางของระบบสรยะ ดาวเคราะหทกดวงรวมทงโลกโคจรรอบดวงอาทตย และดวงจนทรโคจรรอบโลก

ทมา : https://www2.hao.ucar.edu/Education

แรงโนมถวงระหวางโลก ดวงอาทตย และดวงจนทร

โจฮนส เคปเลอร (Johannes Kepler) นกดาราศาสตรชาวเยอรมน ไดตงกฎขนมา 3 ขอ เพอใชอธบายลกษณะของการโคจรดงกลาว สรปไดดงน

กฎขอท 1 ดาวเคราะหแตละดวงโคจรรอบดวงอาทตยเปนวงร โดยม ดวงอาทตยเปนศนยกลางรวมของวงโคจรทกวง

กฎขอท 2 ดาวเคราะหทเขาใกลดวงอาทตยมากจะเคลอนทเรวขน ถาเคลอนทหางจากดวงอาทตยกจะเคลอนทชาลง

กฎขอท 3 ดาวเคราะหทอยไกลจาก ดวงอาทตยมากจะใชเวลาโคจร รอบดวงอาทตยนานกวาดาวเคราะหทอยใกล

สงทเคปเลอรคนพบมความส าคญอยางยงทางดาราศาสตรในยคตอมาแตสงหนงทเขายงสงสยอยกคอ “แรงอะไรททาใหดาวเคราะหหมนไปรอบดวงอาทตย”

ทมา : https://sites.google.com

แรงโนมถวงระหวางโลก ดวงอาทตย และดวงจนทร

เซอรไอแซก นวตน (Sir Isaac Newton) ไดพยายามคนหาค าตอบทเคปเลอรทงไววา ท าไมดาวเคราะหทกดวงจงโคจรไปรอบดวงอาทตย เขาเรม ตงโจทยวาท าไมดวงจนทรจงโคจรรอบโลก ท าไมจงไมหลดลอยออกไปไกล ๆ ในอวกาศ มแรงอะไรดงดดไวในวงโคจร

วนหนงขณะทนวตนนงอยใตตนแอปเปล ลกแอปเปลตกลงมาสพน ลกแลวลกเลา มนไมลอยขนไปขางบนเลย แสดงวาโลกตองม แรงดงดดสงตาง ๆเอาไว และกดงดดดวงจนทรเอาไวดวย แตเนองจากดวงจนทรอยไกลมาก จงไมตกลงสโลก ตอจากนนนวตนกค านวณผลจากกฎของเคปเลอรเพอยนยนทฤษฎของตนเอง ปรศนาของเคปเลอรทวา แรงอะไรทท าใหดาวเคราะหหมนไปรอบดวงอาทตยจงถกคนพบโดยนวตน เขาเรยกแรงนวา

“แรงโนมถวง (Gravitation force)”

ทมา : https://th.wikipedia.org/wiki

แรงโนมถวงระหวางโลก ดวงอาทตย และดวงจนทร

นวตนไดกลาวถงกฎแรงโนมถวงในเอกภพวา “วตถใด ๆ กตามจะมแรงดงดดซงกนและกน วตถทมมวลมากจะมแรงกระท ามากกวา วตถทอยใกลกน จะมแรงดงดดมากกวาวตถทอยหางกน” ดวยเหตน ดวงอาทตยจงดงดดโลก และโลกกดงดดดวงอาทตย (แตดวยแรงทนอยกวา)

การทโลกไมจมหายเขาไปในดวงอาทตยกเพราะวา โลกมแรงอกอยางหนงทเกดขนเนองจากการเคลอนทของตวเองคอยตานไว จดทแรงทงสอง มขนาดเทากนซงจะเกดขนอยางตอเนองท าใหเกดวถโคจร (trajectory) ของโลกหรอวงโคจรของโลกรอบดวงอาทตย และการเกดวงโคจรของดาวเคราะห ดวงอน ๆ รวมถงการโคจรของดวงจนทรรอบโลกกอยในลกษณะเชนเดยวกน

ทมา : https://th.wikipedia.org/wiki

แรงโนมถวงระหวางโลก ดวงอาทตย และดวงจนทร

จงกลาวโดยสรปไดวาดวงอาทตย โลก และดวงจนทร (รวมทงดาวเคราะหดวงอน ๆ)

อยเปนระบบไดภายใตแรงโนมถวง ดาวเคราะหทกดวงในระบบสรยะจะเคลอนท 2 ลกษณะพรอม ๆ กน คอ การหมนรอบตวเอง และในขณะเดยวกนกเคลอนทโคจรไปรอบดวงอาทตยในวงโคจรของตวเองดวย

ผลของแรงโนมถวงทดวงจนทรและดวงอาทตยกระทาตอโลก

ทมา : https://petmaya.com/13-sea-change-picsทมา : https://skydivewestplains.com/event/solar-eclipse

ทมา : https://www.nhm.ac.uk/discover/

ปรากฏการณนาขน นาลง

ทมา : หนงสอเรยนรายวชาวทยาศาสตร ม.3 เลม 2 ส านกพมพวฒนาพานช จ ากด

ต าแหนง A และ C ปรากฏการณนเรยกวา นาขน

ต าแหนง B และ D เปนระดบน าทต ากวาซงเกดระหวางสวนทสงขน ปรากฏการณนเรยกวา นาลง

- ปรากฏการณน าขน น าลง น าในมหาสมทรเกดการเปลยนแปลงระดบน าขนและลง เนองจากแรงดงดดจากดวงจนทรและดวงอาทตย

- แตจะเกดขนเพราะดวงจนทรมากกวา เนองจากดวงจนทรอยใกลโลกมากกวา- โดยสวนใหญน าในทะเลหรอมหาสมทรจะขนวนละ 2 ครง

ปรากฏการณนาขน นาลง

นาเกด

การเกดน าขน น าลง นอกจากจะเกดจากอทธพลของดวงจนทรทโคจรรอบโลกพรอมกบ สงแรงดงดดมายงโลกแลวยงมความสมพนธกบดถของดวงจนทรทพจารณาจากต าแหนงของโลก ดวงจนทร และดวงอาทตยดวย

นาตาย

ปรากฏการณนาขน นาลง

ในวนขน 14-15 ค า หรอวนแรม 14-15 ค า โลก ดวงจนทร และดวงอาทตยเคลอนทมาอยในแนวเดยวกน จะท าใหโลกไดรบอทธพลจากแรงดงดดของดวงจนทรและดวงอาทตยในทางเสรมแรงกน สงผลใหน าทะเลในวนนนขนและลงมากกวาวนอน เรยกวา นาเกด

ปรากฏการณนาขน นาลง

ในวนขน 7-8 ค า หรอวนแรม 7-8 ค า ต าแหนงของดวงอาทตย โลก และดวงจนทร ทามมฉากกน ซงในลกษณะเชนน โลกจะไดรบอทธพลจากแรงดงดดของดวงอาทตยและดวงจนทรในทางทไมเสรมแรงกน จงท าใหระดบน าทะเลขนและลงนอยกวาวนอน เรยกวา นาตาย

ผลของปรากฏการณนาขน นาลง ตอสงแวดลอมและสงมชวตบนโลก

สตวทอาศยบรเวณชายฝงทะเล ตองปรบตวใหมสารเคลอบพวกเจลลาตนเพอรกษาความชน ปองกนการระเหยของน า และสามารถเคลอนทหลบในซอกหนหรอฝงตวลงไปใตดนไดเมอน าลด

มนษยไดน าความรเกยวกบน าขน น าลงมาใชประโยชนในการด ารงชวต เชน- การวางแผนกอสรางทอยอาศย - การเพาะปลก - การประมงชายฝงจะสามารถจบสตวน าไดมากในขณะทน าขน - การผลตกระแสไฟฟา ซงประเทศทน ามาใช

ไดแก องกฤษ ฝรงเศส รสเซย สหรฐอเมรกา

ทมา : https://sites.google.com/site/energysite0014

ปรากฏการณสรยปราคา

สรยปราคา หรอ สรยคราส เปนปรากฏการณทเกดขนเมอดวงอาทตย ดวงจนทร และโลก โคจรมาอยในแนวเสนตรงเดยวกน

เงาของดวงจนทรจะทอดมายงโลก ท าให คนบนโลกมองเหนดวงอาทตยเวาแหวงหรอ มดหมดทงดวง

ดวงจนทรมขนาดเลกกวาดวงอาทตยมาก แตท เรามองเหนดวงจนทรบงดวงอาทตย ไดมดกเพราะดวงจนทรอยใกลโลกมากกวาดวงอาทตย ทมา : https://www.thairath.co.th/news/foreign/986578

ปรากฏการณสรยปราคา

ต าแหนงบนพนโลกทอยในเขตใตเงามดของดวงจนทรจะมองเหนดวงอาทตยมดมดทงดวงเรยกวา สรยปราคาเตมดวง ทองฟาจะมดไปชวขณะ

ส าหรบการเกดสรยปราคาในชวงทดวงจนทรอยหางจากโลกมากกวาปกต ท าใหเงามดของดวงจนทรทอดตวไปไมถงพนโลก แตถาตอขอบของเงามดออกไปจนสมผสกบพนผวโลกจะเกดเปนเขตเงามวขน ต าแหนงทอยภายใตเขตเงามวนจะมองเหน สรยปราคาวงแหวน

ต าแหนงบนพนโลกทอยภายใตเขตเงามว จะมองเหนดวงอาทตยถกบงไปบางสวน เรยกวา สรยปราคาบางสวน

ปรากฏการณจนทรปราคา

จนทรปราคา หรอ จนทรคราส, ราหอมจนทร,กบกนเดอน

เกดขนเมอดวงอาทตย โลก และดวงจนทร เรยงอยในแนวเสนตรงเดยวกน

จนทรปราคา จะเกดขนเฉพาะในคนวนเพญ 15 ค า หรอคนวนพระจนทรเตมดวง

ลกษณะของจนทรปราคาจะขนอยกบต าแหนงของดวงจนทรทเคลอนทผานเงาของโลกในเวลานน ๆ ทมา : http://pattarapa4399.blogspot.com/2016/01/blog-post.html

จนทรปราคาเตมดวง (Total Eclipse) เกดขนเมอดวงจนทรทงดวงเขาไปอยใน เงามดของโลก

จนทรปราคาเงามว (Penumbra Eclipse) เกดขนเมอดวงจนทรโคจรผานเขาไปในเงามวของโลกโดยไมไดเขาไปในเงามดแมแตนอย ดวงจนทรจงยงคงมองเหนเตมดวงอย แตความสวางลดนอยลง สออกสมแดง

จนทรปราคาบางสวน (Partial Eclipse)เกดขนเมอบางสวนของดวงจนทรเฉยวผานเงามว

ปรากฏการณจนทรปราคา

โลกดวงอาทตย ดวงจนทร

ปรากฏการณจนทรปราคา

ปรากฏการณสรยปราคา

ดวงจนทรดวงอาทตย โลก